Минскіде 2001 жылғы 31 мамырда жасалған Еуразиялық экономикалық қоғамдастықтың артықшылықтары мен иммунитеттері туралы конвенция бекітілсін.
Қазақстан Республикасының
Президенті
Еуразиялық экономикалық қоғамдастықтың артықшылықтары
мен иммунитеттерi туралы конвенция
Бұдан әрi Тараптар деп аталатын Беларусь Республикасы, Қазақстан Республикасы, Қырғыз Республикасы, Ресей Федерациясы және Тәжiкстан Республикасы,
Еуразиялық экономикалық қоғамдастықтың өзiнiң мақсаттары мен мiндеттерiн тиiмдi орындауы үшiн қажеттi жағдайларды қамтамасыз етуге тiлек бiлдiре отырып,
халықаралық құқықтың жалпы жұрт таныған қағидаттары мен нормаларын басшылыққа ала отырып,
Еуразиялық экономикалық қоғамдастықты құру туралы шарттың 16-бабының ережелерiн, оған сәйкес Еуразиялық экономикалық қоғамдастықты құру туралы шартта және Еуразиялық экономикалық қоғамдастық шеңберiнде қолданылып жүрген шарттарда көзделген функцияларды орындау және мақсаттарға қол жеткiзу үшiн қажеттi артықшылықтар мен иммунитеттердi Еуразиялық экономикалық қоғамдастық пен оның лауазымды тұлғаларының пайдаланатындығын ескере отырып,
төмендегiлер туралы келiстi:
1-бап
Осы Конвенцияның мақсаттары үшiн төменде келтiрiлген терминдер мынаны бiлдiредi:
"Шарт" - 2000 жылғы 10 қазанда Астана қаласында қол қойылған, Еуразиялық экономикалық қоғамдастықты құру туралы шарт;
"ЕурАзЭҚ" немесе "Қоғамдастық" - Еуразиялық экономикалық қоғамдастық;
"мүше мемлекет" - Еуразиялық экономикалық қоғамдастыққа мүше мемлекет;
"болу мемлекетi" - аумағында Қоғамдастық органы немесе оның өкiлдiгi орналасқан мемлекет;
"ЕурАзЭҚ органдары" немесе "Қоғамдастық органдары" - Шарттың 3-бабына сәйкес құрылған Мемлекетаралық Кеңес (Мемаралықкеңес), Интеграциялық Комитет, Парламентаралық Ассамблея, Қоғамдастық Соты;
"өкiлдiк" - ЕурАзЭҚ Интеграциялық Комитетiнiң Қоғамдастыққа мүше мемлекеттегi өкiлдiгi;
"Бас хатшы" - Қоғамдастықтың жоғары әкiмшiлiк лауазымды тұлғасы;
"лауазымды тұлғалар" - тiзбесiн Мемлекетаралық Кеңес белгiлейтiн, әрбiр мүше мемлекет үшiн бекiтiлетiн лауазымдар квоталарына сәйкес ЕурАзЭҚ-қа мүше мемлекеттердiң ұсынуы бойынша Қоғамдастықтың органдары бекiтетiн тұлғалар;
"қызметшiлер" - ЕурАзЭҚ органдарында олармен жасасқан келiсiм-шарттар негiзiнде мамандар ретiнде жұмыс iстейтiн адамдар;
"Тұрақты өкiл (Тұрақөкiл)" - жiберушi мемлекет осы сипатта жұмыс iстеуге мiндет жүктеген адам;
"Тұрақты өкiлдiктiң қызметкерлерi" - техникалық және қызмет көрсетушi құрамды қоспағанда, Тұрақты өкiлдiктiң персоналы;
"ЕурАзЭҚ органдарының үй-жайлары" - ЕурАзЭҚ-тың ресми мақсаттары, сондай-ақ Қоғамдастықтың Бас хатшысы мен лауазымды тұлғалары тұру үшiн пайдаланылатын ғимараттар немесе ғимараттардың бiр бөлiктepi;
"Тұрақты өкiлдiктiң үй-жайлары" - Тұрақты өкiлдiктiң ресми мақсаттары, сондай-ақ ЕурАзЭҚ жанындағы Тұрақты өкiлдiктiң Тұрақты өкiлiнiң және қызметкерлерiнiң тұруы үшiн пайдаланылатын ғимараттар немесе ғимараттардың бөлiктерi;
"мүше мемлекеттердiң өкiлдерi" - ЕурАзЭҚ органдарына мүше мемлекеттердiң өкiлдерi, осы органдардың мәжiлiстерiне және Қоғамдастық шеңберiнде өткiзiлетiн iс-шараларға мүше мемлекеттер жiберетiн делегациялардың басшылары және мүшелерi;
"отбасы мүшелерi" - Бас хатшының, ЕурАзЭҚ органдарының лауазымды тұлғаларының және қызметкерлерiнiң, ЕурАзЭҚ жанындағы Тұрақты өкiлдiктiң Тұрақты өкiлiнiң, қызметкерлерiнiң ерi (зайыбы), олардың асырауындағы кәмелетке толмаған балалар мен адамдар.
2-бап
Қоғамдастықтың Бас хатшысы, оның органдарының лауазымды тұлғалары мен қызметкерлерi халықаралық қызметкерлер болып табылады. Қызмет бабындағы мiндеттерiн орындау кезiнде олар Тараптардың өкiмет органдарынан немесе ресми адамдарынан, сондай-ақ Қоғамдастық үшiн бөгде билiк орындарынан нұсқаулар сұрауға немесе алуға тиiстi емес.
Тараптардың әрқайсысы Қоғамдастық органдарының лауазымды тұлғалары мен қызметкерлерi функцияларының халықаралық сипатын бұлжытпай құрметтеуге және олардың қызмет бабындағы мiндеттерiн орындау кезiнде оларға ықпал жасамауға мiндеттенедi.
І. Қоғамдастықтың артықшылықтары мен иммунитеттерi
3-бап
Қоғамдастық органдарының мүлкi мен активтерi Қоғамдастықтың өзi иммунитеттен бас тартатын жағдайларды қоспағанда, кез келген нысандағы әкiмшiлiк немесе соттық араласудан иммунитеттi пайдаланады.
ЕурАзЭҚ органдарының үй-жайлары, сондай-ақ оның мұрағаттары мен құжаттары, оның iшiнде қызмет бабындағы хат-хабарлары, олардың орналасқан орнына қарамастан тiнтуден, реквизициялаудан, тәркiленуден немесе оның қалыпты қызметiне кедергi келтiретiн араласудың кез келген нысанынан босатылады.
Болу мемлекетiнiң тиiстi билiк және басқару органдарының өкiлдерi Бас хатшының немесе ЕурАзЭҚ органы басшысының келiсiмiнсiз және олар мақұлдаған шарттарсыз Қоғамдастық органдарының үй-жайларына кiре алмайды.
Болу мемлекетiнiң тиiстi билiк және басқару органдарының шешiмi бойынша Қоғамдастық органдарының үй-жайларында кез келген iс-әрекеттi орындау Бас хатшының немесе ЕурАзЭҚ-тың тиiстi органы басшысының келiсiмiмен ғана орын алуы мүмкiн.
ЕурАзЭҚ органдарының үй-жайлары Тараптардың кез келгенiнiң заңдары бойынша қудаланатын немесе мүше мемлекетке не үшiншi мемлекетке берiлуге тиiс адамдар үшiн баспана қызметiн атқара алмайды.
Қоғамдастық органдарының үй-жайларына қол сұқпаушылық оларды ЕурАзЭҚ функцияларына немесе мiндеттерiне сыйыспайтын немесе Тараптардың қауiпсiздiгiне, олардың жеке немесе заңды тұлғаларының мүдделерiне нұқсан келтiретiн мақсаттарға пайдалануға құқық бермейдi.
Болу мемлекетi кез келген басып кiруден немесе нұқсан келтiруден ЕурАзЭҚ үй жайларын қорғау үшiн тиiстi шаралар қабылдайды.
4-бап
ЕурАзЭҚ органдары қызмет көрсетудiң (қызметтердiң) нақты түрлерi үшiн төлем болып табылатындарды қоспағанда, болу мемлекетiнiң аумағында алынатын тiкелей салықтар мен алымдардан, баждардан және басқа да төлемдерден босатылады. ЕурАзЭҚ органдарының және оның өкiлдiктерiнiң ресми пайдалануына арналған заттар мен өзге де мүлiктер мүше мемлекеттерде кедендiк баждар, салықтар және осыған байланысты алымдар салудан босатылады, бұған осыған арналған белгiлi орындардан тыс сақтау, кедендiк ресiмдеу немесе тиiстi кедендiк органның және халықаралық ұйымдар үшiн көзделген тәртiппен қызмет көрсетудiң осындай түрінiң жұмыстан тыс уақыты үшiн алынатын алымдар қосылмайды.
5-бап
Қоғамдастық органдары мен өкiлдiктерi өздерiнiң ресми байланыс құралдарына қатысты дипломатиялық миссияларға болу мемлекетi ұсынатыннан қолайлылығы кем емес шарттарды пайдаланады.
6-бап
ЕурАзЭҚ органдары өздерi орналасқан үй-жайларда және өздерiне тиесiлi автокөлiк құралдарында Қоғамдастықтың жалауын, эмблемасын немесе басқа да рәмiздерiн орналастыра алады.
7-бап
Мүше мемлекеттердiң заңнамаларын сақтаған жағдайда, Қоғамдастық өзiнiң мақсаттары мен функцияларына сәйкес, жарияланымы ЕурАзЭҚ органдарының шешiмдерiмен көзделген баспасөз өнiмдерiн бастырып шығара алады және тарата алады.
8-бап
Болу мемлекетi Қоғамдастыққа оның функцияларын жүзеге асыру үшiн қажеттi үй-жайлар сатып алуда немесе алуда Қоғамдастыққа жәрдем көрсетедi.
9-бап
Қоғамдастық сот әдiлдiгiн тиiстi түрде іскe асыру және құқық қорғау органдары ұйғарымдарын орындау мақсатында мүше мемлекеттердiң тиiстi өкiмет органдарымен және басқармаларымен тұрақты ынтымақтастықты, сондай-ақ осы Конвенцияда көзделген артықшылықтар мен иммунитеттерге байланысты кез келген қиянат жасап пайдаланудың алдын алуды жүзеге асырады.
II. Бас хатшының, ЕурАзЭҚ органдарының лауазымды
тұлғалары мен қызметкерлерiнiң артықшылықтары мен
иммунитеттерi
10-бап
Бас хатшы және онымен бiрге тұратын отбасы мүшелерi, егер олар болу мемлекетiнiң азаматтары болып табылмаса, дипломатиялық агент үшiн 1961 жылғы 18 сәуiрдегi Дипломатиялық қатынастар туралы Вена конвенциясында көзделген көлемде артықшылықтар мен иммунитеттердi пайдаланады.
11-бап
Қоғамдастықтың лауазымды тұлғалары және олармен бiрге тұратын отбасы мүшелерi:
а) олардың лауазымды тұлғалар ретiнде айтқан немесе жазған және жасаған барлық iс-әрекеттерi үшiн қылмыстық, азаматтық және әкiмшiлiк жауапкершiлiкке тартылмайды;
б) Қоғамдастық төлейтiн жалақысы мен өзге де сыйақылары салық салудан босатылады;
в) мемлекеттiк борыштан босатылады;
г) иммиграциялық шектеулерден және шетелдiктер ретiнде тiркелуден босатылады;
д) сол үшiн белгiленген орындардан тыс жерде тасымалдау, сақтау немесе тиiстi кедендiк органның жұмыс уақытынан тыс кезде кедендiк ресiмдеу және осы тәрiздес қызметтер үшiн алымдарды қоспағанда, алғашқы орналасуға арналған заттары мен өзге де мүлкi кедендiк баждан, салықтар мен соған байланысты алымдарды төлеуден босатылады;
e) репатриация бойынша халықаралық дағдарыстар кезiнде дипломатиялық өкiлдiктер пайдаланатындай жеңiлдiктердi пайдаланады.
Болу мемлекетiнiң азаматы болып табылатын немесе онда тұрақты тұратын лауазымды тұлғаларға "б" тармағы қолданылмайды.
Болу мемлекетiнiң азаматы болып табылатын немесе онда тұрақты тұратын лауазымды тұлғаларға, сондай-ақ олармен бiрге тұратын отбасы мүшелерiне "д" тармағы қолданылмайды.
12-бап
Бас хатшы, Қоғамдастық органдарының лауазымды тұлғалары мен қызметкерлерi ғылыми, шығармашылық және оқытушылық қызметтердi қоспағанда, жеке пайдасы немесе басқа адамдардың пайдасы мүддесiнде коммерциялық немесе кез келген басқа қызметпен айналысуға құқығы жоқ.
Осы Конвенцияның 10 және 11-баптарына сәйкес болу мемлекетiнде салық салудан босатылатын адамдар, егер, олар осы бапта көрсетiлген қызмет арқылы табыс тауып отырған болса, онда осындай қызметтен алынатын жиынтық табысын мәлiмдейдi және одан болу мемлекетiнiң заңнамасына сәйкес салықтар төлейдi.
13-бап
Бас хатшы, Қоғамдастықтың лауазымды тұлғалары кез келген көлiктiк құралдарды пайдалануға байланысты үшiншi адамдарға келтiрiлуi мүмкiн зардаптан сақтандырылуға қатысты болу мемлекетiнiң заңдары мен ережелерiнде көзделген талаптарды сақтауы тиiс.
14-бап
Қоғамдастық органдарының қызметкерлерi өздерiнiң тiкелей қызметтiк функцияларын орындау кезiнде жасаған iс-қимылдарына қатысты, мынадай айыптау жағдайларын:
а) Қоғамдастыққа немесе қызметкерге тиесiлi не олардың басқаруындағы көлiк құралы арқылы болған жол-көлiктiк оқиғаға байланысты зиянды өтеудегi қойылатын талаптарды;
ә) қызметкердiң iс-қимылы арқылы болған өлiмге немесе дене жарақатына байланысты қойылатын талаптарды қоспағанда, болу елiндегi сот немесе әкiмшiлiк органдарының қарауына жатпайды.
Қоғамдастық органдарының қызметкерлерi иммиграциялық шектеулерден және шетелдiктер ретiнде тiркелуден босатылады.
15-бап
Бас хатшы, Қоғамдастық органдарының лауазымды тұлғалары мен қызметкерлерi пайдаланатын артықшылықтар мен иммунитеттер оларға бас пайдасы үшiн емес, олардың Қоғамдастық мүддесi жолындағы өздерiнiң ресми функцияларын тиiмдi, тәуелсiз түрде орындауы үшiн берiледi.
16-бап
Бас хатшы, лауазымды тұлғалар мен олардың отбасы мүшелерi олар тағайындалған орынға бара жатқан уақытта болу мемлекетiнiң аумағына келу кезiнен бастап немесе егер, олар осы аумақта жүрген болса, Бас хатшы немесе лауазымды тұлғалар өздерiнiң мiндеттерiн орындауға кiрiскен кезiнен бастап осы Конвенцияда көзделген артықшылықтар мен иммунитеттердi пайдаланады.
Бас хатшының немесе лауазымды тұлғаның функциялары тоқтатылған кезде оның артықшылықтары мен иммунитеттерi, сондай-ақ онымен бiрге тұратын отбасы мүшелерiнiң артықшылықтары мен иммунитеттерi, әдетте, осы тұлға болу мемлекетiн тастап шыққан кезде немесе оны iстеу үшiн ақылға қонымды мерзiмнiң өтуiне орай осы жағдайлардың қайсысы ерте басталатынына байланысты тоқтатылады. Отбасы мүшелерiне қатысты олардың артықшылықтары мен иммунитеттерi, олар лауазымды тұлғаның отбасы мүшелерi болуын доғарған кезде тоқтатылады, алайда, егер мұндай адамдар болу мемлекетiн қисынды мерзiм iшiнде тастап шығуға ниеттенiп отырса, онда олардың артықшылықтары мен иммунитеттерi олардың кететiн кезiне дейiн сақталатындығы ескерiледi.
Қоғамдастықтың Бас хатшысы немесе лауазымды тұлғасы қайтыс болған жағдайда онымен бiрге тұрған отбасы мүшелерi олардың болу мемлекетiн тастап шығу кезiне дейiн немесе осы жағдайлардың қайсысы ерте басталатындығына байланысты болу мемлекетiн тастап шығатын қисынды мерзiм өткенге дейiн өздерiне берiлген артықшылықтар мен иммунитеттердi пайдалануды жалғастырады.
17-бап
Осы Конвенцияға сәйкес артықшылықтар мен иммунитеттердi пайдаланып отырған барлық адамдар, өздерiнiң артықшылықтары мен иммунитеттерiне нұқсан келтiрместен болу мемлекетiнiң заңдары мен ережелерiн құрметтеуге мiндеттi. Олар сондай-ақ осы мемлекеттiң iшкi iстерiне араласпауға мiндеттi.
18-бап
Мүше мемлекет иммунитет сот әдiлдiгiн жүзеге асыруға кедергi келтiредi және иммунитеттен бас тарту берiлген иммунитетке байланысты мақсаттарға нұқсан келтiрмейдi деген пiкiрде болған жағдайда, осы мемлекет өзi жiберген лауазымды тұлғаның иммунитетiнен бас тартуы мүмкiн. Бас хатшы мен лауазымды тұлғаларға қатысты иммунитеттерден бас тартуды Мемлекетаралық кеңес те пайдалана алады.
Иммунитеттен бас тарту анық түрде бiлдiрiлуi тиiс.
III. Мүше мемлекеттер өкiлдерiнiң артықшылықтары мен
иммунитеттерi
19-бап
Мүше мемлекеттердiң өкiлдерi ресми iс-әрекеттердi атқаруы кезiнде және мүше мемлекеттерде Қоғамдастық ұйымдастыратын iс-шаралардың өткiзiлу орындарына бара жатқан кезiнде төмендегiдей артықшылықтар мен иммунитеттердi пайдаланады:
а) олар өкiлдер ретiнде жасауы мүмкiн барлық iс-қимылдарға қатысты жеке басының қамауға алынуынан немесе ұсталуынан, сондай-ақ соттық және әкiмшiлiк билiктердiң қарауынан иммунитетi болады;
б) тұрғын үйiне қол сұғылмайды;
в) егер ресми немесе жеке пайдалануына арналмаған заттар мен өзге де мүлiк бap деп болжамдауға айта қаларлықтай негiздер жоқ болса немесе әкелуге немесе әкетуге тыйым салынған немесе мүше мемлекеттiң карантиндiк және өзге де ережелерiмен реттелетiн заттар мен басқа да мүлiк болмаса, бiрге алып жүрген теңдеме жүгі және қол жүгi кедендiк тексеруден босатылады;
г) иммиграциялық шектеулерден және шетелдiктер ретiнде тiркелуден босатылады.
20-бап
Мүше мемлекеттер өкiлдерiнiң пайдаланатын артықшылықтары мен иммунитеттерi оларға бас пайдасы үшiн емес, Қоғамдастық мүддесi жолындағы өздерiнiң ресми функцияларын тиiмдi, тәуелсiз түрде орындауы үшiн берiледi.
Мүше мемлекеттердiң өкiлдерi болу мемлекетiнде ғылыми, шығармашылық және оқытушылық қызметтердi қоспағанда, жеке пайдасы немесе өзге адамдардың пайдасы мүддесiнде коммерциялық немесе кез келген басқа қызметпен айналыспауы тиiс.
21-бап
Мүше мемлекеттер өкiлдерi тұрып жатқан тұрғын жайлары, үй жиhаздары мен басқа да мүлкi, сондай-ақ олардың қызмет бабындағы қажеттiлiктерi үшiн пайдаланатын көлiк құралдары тiнтуден, реквизициялаудан, тыйым салудан және үкiмдiк сипаттағы ic-әрекеттерден иммунитеттi пайдаланады.
22-бап
Кез келген уақытта, сондай-ақ ақпарат көздерiне және олардың орналасқан жерiне қарамастан мүше мемлекеттер өкiлдерiнiң мұрағаттары мен құжаттарына қол сұғылмайды.
23-бап
Егер келуге тыйым салынған немесе мемлекеттiк қауiпсiздiк ұйғарымдары бойынша реттелетiн аймақтар туралы заңдар мен ережелерге қайшы келмесе, болу мемлекетi өз аумағы бойынша барлық мүше мемлекеттердiң өкiлдерiне функцияларын орындау үшiн қаншалықты қажет болса, соншалықты мөлшерде жүрiп-тұру және сапарлар жасау еркiндiгiн қамтамасыз етедi.
24-бап
Иммунитет сот әдiлдiгiн жүзеге асыруға кедергi келтiредi және иммунитеттен бас тарту берiлген иммунитетке байланысты мақсаттарға нұқсан келтiрмейдi деген пiкiрде болған жағдайда жiберушi мүше мемлекет өз өкiлiнiң иммунитетiнен бас тартуы мүмкiн.
Бас тарту анық түрде бiлдiрiлуi тиiс.
Егер жiберушi мүше мемлекет азаматтық талапқа қатысты өз өкiлiнiң иммунитетiнен бас тартпайтын болса, ол iстi әдiлеттi тұрғыда шешуге барынша күш-жiгер жұмсайды.
Мүше мемлекет өкiлiнiң iс қозғауы оны негiзгi талаппен тiкелей байланысты кез келген қарсы талапты қарауға сiлтеме қатысты иммунитетке жасау құқығынан айырады.
IV. Тұрақты өкiлдердiң, Тұрақты өкiлдiктердiң,
сондай-ақ олардың қызметкерлерiнiң артықшылықтары
мен иммунитеттерi
25-бап
Мүше мемлекеттер Қоғамдастық жанынан Тұрақты өкiлдiк аша алады (бұдан әрi - Тұрақты өкiлдiк).
26-бап
Тұрақты өкiлдiк Тұрақты өкiлдiктiң басшысы мiндетiн жүзеге асыратын Тұрақты өкiлден (Тұрақты өкiл) басқа қызметкерлердi, техникалық және қызмет көрсетушi құрамды қамтиды.
27-бап
Тұрақты өкiлдiктiң үй-жайына, соның iшiнде Тұрақты өкiлдiң жеке резиденциясына қол сұғылмайды.
Болу мемлекетінің билiк иелерi бұл үй-жайларға, өрттi немесе кiдiрiссіз қорғау шараларын талап ететiн басқа да жағдайларды қоспағанда, Тұрақты өкiлдiң келiсiмiнсiз кiре алмайды.
Тұрақты өкiлдіктiң үй-жайы, сондай-ақ Тұрақты өкiлдiктiң қатынас құралдары тiнтуден, реквизициялаудан, тыйым салудан және үкiмдiк сипаттағы iс-әрекеттерден иммунитеттi пайдаланады.
28-бап
Кез келген уақытта, сондай-ақ ақпараттың көздерiне және олардың орналасқан жерiне қарамастан Тұрақты өкiлдiктiң мұрағаттары мен құжаттарына қол сұғылмайды.
29-бап
Тұрақты өкілдiктiң өз үй-жайына жiберушi мемлекеттiң жалауы мен эмблемасын орналастыруға құқығы бар.
Осы бапта көзделген құқықты жүзеге асыру кезiнде болу мемлекетiнiң заңдары, ережелерi мен салт-дәстүрлерi назарға алынады.
30-бап
Болу мемлекетi жiберушi мемлекеттiң Тұрақты өкiлдiк үшiн қажеттi үй-жай алуына немесе сатып алуына көмек көрсетедi.
31-бап
Тұрақты өкiлдiк өзiнің ресми байланыс құралдарына қатысты болу мемлекетi дипломатиялық миссияларға ұсынатыннан кем емес қолайлы жағдайларды пайдаланады.
32-бап
Тұрақты өкiлдiк, коммуналдық және өзге де қызмет көрсету түрлерiн қоспағанда, болу мемлекетiнiң аумағында алынатын барлық тiкелей салықтар мен алымдардан, баждардан және басқа да төлемдерден босатылады.
33-бап
1. Тұрақты өкiлдiң және Тұрақты өкiлдiк қызметкерiнiң жеке басына қол сұғылмайды және болу мемлекетiнiң қылмыстық қарауы тұрғысынан иммунитеттi пайдаланады. Сондай-ақ олар болу мемлекетiнiң азаматтық және әкiмшiлiк қарауынан иммунитеттi пайдаланады, оған мынадай жағдайдағы талап етулер қосылмайды:
а) Тұрақты өкiлдiк мақсаты үшiн жiберушi мемлекет атынан оған аталған адам иелiк етпеген жағдайда, болу мемлекетi аумағында орналасқан жылжымайтын жеке мүлiкке байланысты заттай талаптар;
б) мұрагерлiкке байланысты жiберушi мемлекеттiң атынан емес, жеке тұлға ретiнде өсиеттi орындаушы, мұрагерлiк мүлiкке қамқоршы, заңды мұрагерi немесе өсиет бойынша мұрагерi немесе бас тартушылықты алған адам ретiнде сипатталатын аталған адамға қатысты талаптар;
в) Тұрақты өкiлдiкке немесе аталған адамға тиесiлi не олар жүргiзетiн көлiк құралы арқылы болған жол-көлiк оқиғасына байланысты зиянды өтеудiң талаптары;
г) аталған адам тарапынан болған iс-әрекет салдарынан өлiмге немесе дене жарақатына байланысты талаптар.
2. Тұрақты өкiлдiң және Тұрақты өкiлдiк қызметкерлерiнiң болу мемлекетiнiң сот жүргiзу iсiнен иммунитетi оларды жiберушi мемлекеттiң сот жүргiзу iсiнен босатпайды.
34-бап
Тұрақты өкiл, Тұрақты өкiлдiк қызметкерлерi және олардың отбасы мүшелерi, егер олар болу мемлекетiнiң азаматтары болып табылмаса немесе онда тұрақты тұрмайтын болса, болу мемлекетiндегi мемлекеттiк борыштардан босатылады.
35-бап
1. Сол үшiн белгiленген орындардан тыс жерде тасымалдау, сақтау немесе тиiстi кеден органдарының жұмыс уақытынан тыс кезде алынатын алымдарды және осы тәрiздi қызмет көрсету түрлерiн қоспағанда, болу мемлекетi өзi қабылдай алатын заңдар мен ережелерге сәйкес, Тұрақты өкiлге және Тұрақты өкiлдiк қызметкерлерiне өз жүктерiн әкелуге рұқсат бередi және кедендiк баждан, салықтардан және осыған байланысты алымдардан босатады, олар:
а) Тұрақты өкiлдiктiң ресми пайдалануына арналған заттар мен өзге де мүлiктерi;
б) Тұрақты өкiлдiң және Тұрақты өкiлдiк қызметкерлерiнiң жеке пайдалануына арналған заттары мен өзге де мүлiктерi.
2. Тұрақты өкiл және Тұрақты өкiлдiк қызметкерлерiнiң өзiмен бiрге алып жүретiн теңдеме жүгi мен қол жүгi, егер оларда осы баптың тармағында көрсетiлген алынуға жататын заттар мен өзге де мүлiктер немесе әкелiнуi мен әкетiлуi болу мемлекетiнiң заңымен тыйым салынған немесе карантиндiк және басқа да ережелерiмен реттелетiн заттар мен мүлiктер бар деп болжамдауға айтарлықтай негiз жоқ болса, кедендiк тексеруден босатылады. Мұндай жағдайларда тексеру одан босатылуға жататын адамның немесе оның уәкiлеттi өкiлiнiң қатысуымен жүргiзiледi.
3. Егер олар болу мемлекетiнiң азаматы болып табылса немесе онда тұрақты тұратын болса, Тұрақты өкiл мен Тұрақты өкiлдiк қызметкерлерiне осы баптың күшi жүрмейді.
36-бап
Тұрақты өкiл және Тұрақты өкiлдiк қызметкерлерi болу мемлекетiнде ғылыми, шығармашылық және оқытушылық қызметтердi қоспағанда, жеке пайдасы үшiн коммерциялық немесе кез келген басқа да қызметпен айналыспауы тиiс.
Тұрақты өкiлдiң және Тұрақты өкiлдiк қызметкерлерiнiң жiберуші мемлекет төлейтiн жалақысы мен өзге де сыйақылары, егер олар болу мемлекетiнiң азаматтары болып табылмаса немесе онда тұрақты тұрмайтын болса, болу мемлекетiнiң аумағында алынатын салықтардан, сондай-ақ алымдар мен баж салығынан босатылады, оған нақты қызмет eту түрлерiне (қызмет көрсетулерге) төленетiн төлемдер қосылмайды.
37-бап
Жiберушi мемлекет Интеграциялық Комитет пен болу мемлекетiн:
а) Тұрақты өкiлдiң, Тұрақты өкiлдiк қызметкерлерiнiң тағайындалғандығы туралы, олардың қызметi мен атағы, олардың келуi мен түпкiлiктi кетуi туралы немесе олардың функцияларын тоқтатуы туралы, сондай-ақ Тұрақты өкiлдiктегi қызметi кезiнде олардың мәртебесiнде көрiнiс табуы мүмкiн басқа да өзгерiстер туралы;
б) Тұрақты өкiлдiң немесе Тұрақты өкiлдiк қызметкерлерiнiң отбасы мүшесi болып табылатын және солармен бiрге тұратын кез келген адамның келуi мен түпкiлiктi кетуi және тиiстi жағдайларда белгiлi бiр адамдардың отбасы мүшесi болғандығын немесе болуын тоқтатқандығы туралы;
в) техникалық және қызмет көрсетушi персоналдың Тұрақты өкiлдiктегi жұмысының басталуы мен тоқтатылғандығы туралы;
г) осы Конвенцияның 27-бабына сәйкес қол сұғылмаушылықты пайдаланатын үй-жайдың орналасқан жерi туралы жазбаша хабарлайды, сондай-ақ осындай үй-жайларды ұқсастыру үшiн қажет болуы мүмкiн басқа да деректердi хабарлайды.
38-бап
1. Конвенцияның осы тарауына сәйкес артықшылықтар мен иммунитеттерге құқығы бар әрбiр адам, оларды өзi қызметке орналасу үшiн бара жатқан болу мемлекетiнiң аумағына келген сәттен бастап, немесе, егер ол адам сол аумақта тұрып жатса, оның тағайындалуы туралы Қоғамдастық немесе жiберушi мемлекет болу мемлекетiне хабарлаған сәттен бастап пайдаланады.
Егер артықшылықтар мен иммунитеттердi пайдаланушы адамның функциялары аяқталса, оның артықшылықтары мен иммунитеттерi, әдетте, сол адам болу мемлекетi аумағын тастап шыққан кезде немесе оны iстеу үшiн ақылға қонымды мерзiм өтiсiмен тоқтатылады. Алайда, осындай адамның өзiнiң Тұрақты өкiлдiк қызметкерi функциясын орындауы кезiнде жасаған iс-әрекетiне қатысты иммунитетiнiң қолданысы жалғаса бередi.
2. Тұрақты өкiл немесе Тұрақты өкiлдiктiң қызметкерi қайтыс болған жағдайда, оның отбасы мүшелерiнiң құқығы бap артықшылықтар мен иммунитеттердi пайдалануы болу мемлекетi аумағын тастап шығу үшiн қисынды мерзiм өткенге дейiн жалғаса бередi.
3. Тұрақты өкiл, Тұрақты өкiлдiк қызметкерi немесе онымен бiрге тұратын отбасы мүшесi қайтыс болған жағдайда болу мемлекетi, болу мемлекетiнiң аумағы шегiнде сатып алынған және ол қайтыс болған кезде алып кетуге тыйым салынған бүкiл мүлiктi есептемегенде, қайтыс болған адамның жылжымалы мүлкiн алып кетуiне рұқсат бередi. Тұрақты өкiл, Тұрақты өкiлдiк қызметкерi немесе оның отбасы мүшесi сипатында қайтыс болған адамның осы мемлекетте болуына байланысты ғана себеппен болу мемлекетiндегi жылжымалы мүлкiне мұрагерлiк етуге арналған әртүрлi салық түрлерi алынбайды.
39-бап
Тұрақты өкiл мен Тұрақты өкiлдiк қызметкерлерi, әдетте, жiберушi мемлекеттiң азаматтары болып табылады.
40-бап
Осы Конвенцияда көзделген артықшылықтар мен иммунитеттерге нұқсан келтiрместен Тұрақты өкiл мен Тұрақты өкiлдiктiң қызметкерлерi, сондай-ақ олардың отбасы мүшелерi болу мемлекетiнiң заңнамасын құрметтеуге мiндеттi.
Олар сондай-ақ осы мемлекеттiң iшкi iстерiне араласпауға мiндеттi.
41-бап
Тұрақты өкiл мен Тұрақты өкiлдiктiң қызметкерлерi, сондай-ақ олардың отбасы мүшелерi өздерi пайдаланатын немесе оларға тиесiлi барлық көлiк құралдарына қатысты үшiншi адамдардың алдындағы жауапкершiлiктi сақтандыру туралы болу мемлекетiнiң заңнамасына сәйкес мiндеттемелердi орындауы тиiс.
Тұрақты өкiлдiктiң үй-жайы және Тұрақты өкiл, Тұрақты өкiлдiктiң қызметкерлерi мен олардың отбасы мүшелерi орналасқан тұрғын үй-жайлар Тұрақты өкiлдiң, Тұрақты өкiлдiк қызметкерлерiнiң ресми функцияларын орындауымен сыйыспайтын мақсаттарда пайдаланылмауы тиiс.
42-бап
Тұрақты өкiлдiң және Тұрақты өкiлдiк қызметкерлерiнiң отбасы мүшелерi, егер олар болу мемлекетiнiң азаматтары болып табылмаса немесе онда тұрақты тұрмаса, Тұрақты өкiлдiктiң қызметкерлерi сияқты тап сондай артықшылықтарды және иммунитеттердi пайдаланады.
43-бап
Жiберушi мүше мемлекет иммунитет сот әдiлдiгiн жүзеге асыруға кедергi келтiредi және иммунитеттен бас тарту берiлген иммунитетке байланысты мақсаттарға нұқсан келтiрмейдi деген пiкiрде болған жағдайда Тұрақты өкiлдiң және Тұрақты өкiлдiк қызметкерлерiнiң иммунитетiнен бас тартуы мүмкiн.
Бас тарту анық түрде бiлдiрiлуi тиiс.
Егер жiберушi мүше мемлекет азаматтық талапқа қатысты Тұрақты өкiлдiң немесе Тұрақты өкiлдiктiң қызметкерi иммунитетiнен бас тартпайтын болса, ол iстi әдiлеттi тұрғыда шешу үшiн барлық күш-жiгерiн жұмсайды.
Тұрақты өкiлдiң немесе Тұрақты өкiлдiк қызметкерiнiң iс қозғауы oны негiзгi талаппен тiкелей байланысты кез келген қарсы талапты қарауға қатысты иммунитетке сiлтеме жасау құқығынан айырады.
44-бап
Eгep келуге тыйым салынған немесе келу мемлекеттiк қауiпсiздiк ұйғарымдары бойынша реттелетiн аймақтар туралы заңдар мен ережелерге қайшы келмесе, болу мемлекетi өз аумағы бойынша барлық мүше мемлекеттер өкiлдерiне функцияларын орындау үшiн қаншалықты қажет болса, соншалықты мөлшерде жүрiп-тұру және сапарлар жасау еркiндiгiн қамтамасыз етедi.
45-бап
Болу мемлекетi және Қоғамдастық Тұрақты өкiлдiктiң өз функцияларын орындауына жәрдем көрсетедi.
V. Еңбек қатынастары және әлеуметтiк қамсыздандыру
46-бап
Бас хатшының, ЕурАзЭҚ органдары лауазымды тұлғаларының және қызметкерлерiнiң еңбек қатынастарын Қоғамдастық реттейдi.
ЕурАзЭҚ органдарының техникалық және қызмет көрсетушi құрамының еңбек қатынастары болу мемлекетiнiң ұлттық заңнамасымен реттеледi.
47-бап
Бас хатшыны, ЕурАзЭҚ органдарының лауазымды тұлғалары мен қызметкерлерiн зейнетақымен қамтамасыз ету олар азаматтары болып табылатын мемлекеттiң заңнамасы бойынша жүзеге асырылады. Бұл орайда, ұлттық заңнамада белгiленген зейнетақылық қамтамасыз етудi ЕурАзЭҚ органдары - Бас хатшы, лауазымды тұлғалар мен қызметкерлер азаматтары болып табылатын Қоғамдастыққа мүше мемлекеттердiң тиiстi қорларына Қоғамдастық бюджетiнен ақша аудару арқылы жүргiзедi.
Бас хатшыға, ЕурАзЭҚ органдарының лауазымды тұлғалары мен қызметкерлерiне зейнетақы төлеу жөнiндегi шығыстарды олар азаматтары болып табылатын мемлекет көтередi.
48-бап
Бас хатшыға, ЕурАзЭҚ органдарының лауазымды тұлғалары мен қызметкерлерiне және олардың отбасы мүшелерiне әлеуметтiк сақтандыру (қамсыздандыру) жөнiндегi жәрдемақыны тағайындау мен төлеу - аумағында аталған адамдар жұмыс iстейтiн немесе олардың отбасы мүшелерi жұмыс iстейтiн (тұратын) ЕурАзЭҚ-қа мүше мемлекеттiң заңнамасы белгiлеген тәртiппен жүзеге асырылады.
Әлеуметтiк сақтандыру бойынша жәрдемақыларды төлеу жөнiндегi шығыстарды аумағында Бас хатшы, ЕурАзЭҚ органдарының лауазымды тұлғалары мен қызметкерлерi жұмыс iстейтiн немесе олардың отбасы мүшелерi жұмыс iстейтiн (тұратын) мемлекет өзара есеп айыруларсыз көтередi. Бұл орайда әлеуметтiк және медициналық сақтандыру қорларына ақша аудару - болу мемлекетiнiң заңнамасына сәйкес Қоғамдастық бюджетiнен жүргiзiледi.
49-бап
Әлеуметтiк сақтандыру (қамсыздандыру) бойынша зейнетақыны немесе жәрдемақыны тағайындау кезiнде Бас хатшы, ЕурАзЭҚ органының лауазымды тұлғасы немесе қызметкерi ретiнде жұмыс iстеген кезең сақтандыру немесе еңбек өтiлiне есептеледi.
ЕурАзЭҚ органдарында жұмыс iстеген кезеңiнде аталған адамдар алған жалақы осы адамдар азаматтары болып табылатын не аумағында олар тұрақты тұратын мемлекеттiң ұлттық заңнамасына сәйкес әлеуметтiк сақтандыру (қамсыздандыру) бойынша зейнетақы мен жәрдемақы мөлшерiн анықтау кезiнде есепке алынады.
VI. Қорытынды ережелер
50-бап
Осы Конвенцияны қолдануға немесе түсiндiруге байланысты даулы мәселелер мүдделi Тараптардың консультациялары және келiссөздерi арқылы шешiледi.
51-бап
Осы Конвенция бекiтiлуге жатады Бекiту грамоталары депозитарий болып табылатын Интеграциялық Комитетке сақтауға тапсырылады.
Осы Конвенция соңғы бекiту грамотасы депозитарийге сақтауға тапсырылған күннен бастап күшiне енедi.
52-бап
Осы Конвенция Шарттың 9-бабына сәйкес ЕурАзЭҚ мүшелiгiне енетiн кез келген мемлекеттiң оған қосылуы үшiн ашық. Осы Конвенцияға қосылу туралы құжаттар депозитарийге сақтауға тапсырылады.
Қосылатын мемлекет үшiн осы Конвенция қосылу туралы құжат депозитарийге сақтауға тапсырылған күннен бастап күшiне енедi.
53-бап
Тараптардың кез келгенi депозитарийге жазбаша хабарлама жiберу арқылы осы Конвенциядан шыға алады.
Осы Конвенцияның күшi сол Тарапқа қатысты әлгiндей хабарламаны депозитарий алған күннен бастап 6 ай өтiсiмен тоқтатылады.
54-бап
Осы Конвенцияға өзгерiстер мен толықтырулар енгiзiлуi мүмкiн, олар жеке хаттамалармен ресiмделедi. Өзгерiстер мен толықтыруларды депозитарийге тиiстi хабарлама жолдау арқылы Тараптардың кез келгенi ұсынуы мүмкін.
Өзгерiстер мен толықтырулар туралы хаттамалар бекiтiлуге жатады және соңғы бекiту грамотасы депозитарийге тапсырылғаннан кейiн күшiне енедi.
Осы Конвенция 2000 жылы 10 қазанда Астана қаласында қол қойылған, Еуразиялық экономикалық қоғамдастықты құру туралы шарттың қолдану мерзiмi iшiнде күшiнде болады.
Минск қаласында 2001 жылғы 31 мамырда орыс тiлiндегi бiр түпнұсқа данада жасалды.
Конвенцияның түпнұсқа данасы Интеграциялық Комитетте сақталады, ол оған қол қойған әрбiр мемлекетке куәландырылған көшiрменi жiбередi.
Беларусь Республикасы үшiн
Қазақстан Республикасы үшiн
Қырғыз Республикасы үшiн
Ресей Федерациясы үшiн
Тәжiкстан Республикасы үшiн