1. Қазақстан Республикасының мемлекеттік жіктеушісін - төлем белгілеудің бірыңғай жіктеушісін қолдану ережесін бекітілсін және өндірістік пайдалануға тиісті бағдарламалық қамтамасыз етуді енгізген күннен бастап күшіне енгізілсін.
2. Төлем жүйесі басқармасы (Мұсаев Р.Н.):
1) Заң департаментімен бірлесіп (Шәріпов С.Б.) осы қаулыны және Қазақстан Республикасының мемлекеттік жіктеушісін - төлем белгілеудің бірыңғай жіктеушісін қолдану ережесін Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуден өткізу шараларын қабылдасын;
2) Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуден өткізілген күннен бастап он күндік мерзімде осы қаулыны Қазақстан Республикасының мемлекеттік жіктеушісін - төлем белгілеудің бірыңғай жіктеушісін қолдану ережесін Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің филиалдарына жіберіп, оларға осы қаулыны және Ережені екінші деңгейдегі банктерге жіберуді міндеттесін.
3. Ақпарат технологиясы департаменті (Поликарпов О.Ю.):
1) "Қазақстан банкаралық есеп айырысу орталығы" шаруашылық жүргізу құқығы бар республикалық мемлекеттік кәсіпорынмен (Абдулкаримов С.Х.) бірлесіп тиісті бағдарламалық қамтамасыз етуді әзірлесін және оны 2000 жылдың 1 шiлдесiнен бастап өнеркәсіптік пайдалануға енгізетін болсын. <*>
2) Бюджетті жоспарлау және бақылау басқармасымен (Ғалиева Д.Т.)
бірлесіп Қазақстан республикасы Ұлттық Банкінің 2000 жылға арналған шығыс сметасынан тиісті бағдарламалық қамтамасыз етуді әзірлеуге қаражат қарастыратын болсын. Ескерту: 3-тармақтың 1) тармақшасы өзгертілді - ҚР Ұлттық банкі басқармасының 2000 жылғы 16 мамырдағы N 195 қаулысымен. V001149_ 4. Осы қаулының орындалуына бақылау жасау Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Төрағасының орынбасары Н.Қ. Абдулинаға жүктелсін. Ұлттық Банк Төрағасы
Қазақстан Республикасының
Ұлттық Банкі Басқармасының 1999 жылғы 15 қаращадағы N 388 қаулысымен бекітілген
Қазақстан Республикасының мемлекеттік жіктеушісін -
төлем белгілеудің бірыңғай жіктеушісін
қолдану ережесі
1-тарау. Жалпы ережелер
1. Осы Ережеде Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң нормативтiк құқықтық актiлерiнде көзделген ТББЖ-нiң кодын мiндеттi түрде қою көзделген Қазақстан Республикасының аумағындағы төлем құжаттарына және басқа құжаттарға (бұдан әрi - төлем құжаттары) қолданылатын кодтарды қою жүйесi және Қазақстан Республикасының мемлекеттiк жiктеушiсiн - төлем белгiлеудiң бiрыңғай жiктеушiсiн қою тәртiбi көрсетiлген. <*>
Ескерту: 1-тармақ жаңа редакцияда жазылды - ҚР Ұлттық банкі
басқармасының 2000 жылғы 30 қазандағы N 405
қаулысымен. V001319_
2. Төлем белгiлеудiң бiрыңғай жiктеушiсi төлем бойынша берiлген мәлiметтер негiзiнде төлемдердiң айқындығын қамтамасыз ететiн көрсеткiштер жүйесiн қалыптастыруға және Қазақстан Республикасындағы ақша ағынын талдауға арналған.
"Қазақстан банкаралық есеп айырысу орталығы" шаруашылық жүргiзу құқығы бар республикалық мемлекеттiк кәсiпорын (бұдан әрi - ҚБЕО), "Казпочтабанк" ашық акционерлiк қоғамы (бұдан әрi - "Казпочтабанк" ААҚ) және екiншi деңгейдегi банктер есеп беру кезеңiнен кейiнгi айдың 10-на дейiн осы Ереженiң N 3 және N 4 қосымшаларына сәйкес Ұлттық Банкке ТББЖ кодтары шеңберiнде өткiзiлетiн төлемдер жөнiнде мәлiметтер бередi. <*>
Ескерту: 2-тармақ жаңа редакцияда жазылды - ҚР Ұлттық банкі
басқармасының 2000 жылғы 30 қазандағы N 405
қаулысымен. V001319_
3. Осы Ережеде қолданылатын терминдер мыналарды білдіреді:
1) төлем белгілеу коды - төлем белгілеудің шартты, қысқартылған сандық белгісі;
2) төлем құжаты - ақша міндеттемелері негізінде немесе Қазақстан Республикасының азаматтық-құқықтық мәмілелерінің, шарттарының, нормаларының талаптарына сәйкес жүргізілетін ақша міндеттемелерінің көмегімен орындалатын құжат;
3) валюта және қымбат металдар коды - Қазақстан Республикасы ұлттық валютасының және шет мемлекеттер валютасының, сондай-ақ қымбат металдардың шартты, қысқартылған белгісі (бұдан әрі - валюта коды); <*>
4) <*>
5) төлем жүйесі - қатысушының құқығын, міндеттерін және жауапкершілігін белгілейтін заң, ереже және стандарттар бойынша бір қатысушының қаражатын екінші қатысушыға аударатын механизм;
6) халықаралық төлемдер - елдер, қаржы мекемелері, ұйымдар мен түрлі елдер аумағындағы азаматтар арасындағы өзара төлемдер мен есеп айырысулар;
7) ішкі банкаралық есеп айырысулар - банк бөлімшелері (филиалдары) мен банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдар арасындағы есеп айырысулар (бұдан ірі - банк);
8) банк iшiндегi төлемдер - банктiң өз клиенттерiмен және осы банктiң екi клиентi арасында жүзеге асырылатын төлемдер; <*>
9) резидент еместер - Қазақстан Республикасындағы немесе одан тыс жерлердегі барлық заңды және жеке тұлғалар, сондай-ақ олардың "резиденттер" ретінде көрсетілмеген филиалдары мен өкілдіктер.
Ескерту: 3-тармақ өзгертілді - ҚР Ұлттық банкі басқармасының
2000 жылғы 30 қазандағы N 405 қаулысымен. V001319_
4. Төлем белгілеудің бірыңғай жіктеушісін толтыру тәртібі төлемдердің электрондық жүйесіндегідей, ішкі банкаралық және халықаралық төлемдерді қоса отырып, банктердің тікелей корреспонденттік қатынастар жөніндегі операциялары үшін де қолданылады.
Ескерту: 4-тармақ өзгертілді - ҚР Ұлттық банкі басқармасының
2000 жылғы 30 қазандағы N 405 қаулысымен. V001319_
2-тарау. Төлем белгілеудің бірыңғай жіктеушісінің құрылымы
5. Сондай-ақ төлем белгiлеу коды бар, төлем сипатының атауы болмайтын
"Зейнетақы төлемдерi және жәрдемақылары" деп аталатын 0 бөлiм бұған кiрмейдi. <*> Ескерту: 5-тармақ жаңа редакцияда жазылды - ҚР Ұлттық банкі басқармасының 2000 жылғы 30 қазандағы N 405 қаулысымен. V001319_ 6. I және II символдары төлем құжаттарында код - ақша жіберушінің коды қойылған жерге жасалады. 7. III және IV символдары төлем құжаттарында КБе - бенефициардың коды қойылған жерге жасалады. 8. Валюта және қымбат металдар коды (V VI VII символдары) - ақпараттар беру жүйесінде пайдаланылған Стандарттау жөнiндегi халықаралық ұйымның (ISО) стандарттарына сәйкес белгіленеді. <*> Ескерту: 8-тармақ өзгертілді - ҚР Ұлттық банкі басқармасының 2000 жылғы 30 қазандағы N 405 қаулысымен. V001319_ 9. VIII, IХ, X символдарды төлем белгілеу коды жасалады. <*> Ескерту: 9-тармақ өзгертілді - ҚР Ұлттық банкі басқармасының 2000 жылғы 30 қазандағы N 405 қаулысымен. V001319_ 10. Резиденттік белгі Қазақстан Республикасының валюта заңдарына сәйкес белгіленеді және мынадай тәртіппен қойылады: "1" - резидент "2" - резидент емес 11. Экономика секторы эономика секиорының кодына сәйкес қойылады (N 1 қосымша). 12. Төлемді белгілеу коды осы қаулының N 2 қосымшасына сәйкес қойылады. 3-тарау. Төлем белгілеудің бірыңғай жіктеушісіне сәйкес төлем құжаттарын толтыру тәртібі 13. Төлем белгілеудің бірыңғай жіктеушісі төлем құжатының жасалу кезеңінде қалыптасады: <*>
1) электрондық байланыс арналары мен телекоммуникациялар бойынша электрондық төлем хабарларын жіберуге арналған электрондық форматта ақша/бенефициар жіберушінің резиденттік және экономика секторындағы белгілері арнайы бөлінген жерге қойылады, валюта коды және төлем белгілеу коды арнайы бөлінген жерге қойылады, валюта коды және төлем белгілеу коды арнайы бөлінген жерге қойылады.
2) резиденттік және экономика секторының белгілері қағаз жазбаға ресімдеу кезінде ақша жіберушінің "КОд" және бенефициардың "КБе" жеріне, валюта коды және төлем белгілеу коды төлем құжатының арнайы бөлінген жеріне қойылады.
Ескерту: 13-тармақ өзгертілді - ҚР Ұлттық банкі басқармасының
2000 жылғы 30 қазандағы N 405 қаулысымен. V001319_
14. Ақша жіберуші төлем құжатының "Төлемді белгілеу" бағанында құжаттың деректемелерін, яғни номерін, күнін, аты-жөнін және басқа мәліметтерді көрсете отырып нақты операцияның мазмұнын көрсетуі тиіс, соның негізінде ақша және/немесе төлем аударымы жүзеге асырылады.
Егер төлем валютасы ерекше болса, бағалы қағаздармен операциялар
жасаған кезде, сол валютамен шығарылған бағалы қағаздарды көрсету қажет. 15. Төлем бастамашысы осы Ереженің және Қазақстан Республикасының төлем және ақша аударымын жүзеге асыратын әдістердің қолдану ережесін және ерекшеліктерін реттейтін нормативтік құқықтық актілердің талаптарына сәйкес төлем белгілеудің бірыңғай жіктеушісінің дұрыс қойылуына жауап береді. 16. Банк осы Ереженің талаптарына сәйкес келмейтін нысанда толтырылған және берілген төлем құжатының акцептінен бас тартуға міндетті. <*> Ескерту: 16-тармақ өзгертілді - ҚР Ұлттық банкі басқармасының 2000 жылғы 30 қазандағы N 405 қаулысымен. V001319_ 17. Төлем бастамашысы төлем құжаттарында делдал банктің резиденттік және экономика секторының белгілерін көрсетпей-ақ ақша аударымын және бенефициар төлемін жүргізу арқылы банк делдалын көрсетуге құқылы. 18. Бiрнеше төлем белгiленген операцияларды жүзеге асырған кезде төлем құжатына негiзгi төлемдi белгiлейтiн код қойылады. <*> Ескерту: 18-тармақ жаңа редакцияда жазылды - ҚР Ұлттық банкі басқармасының 2000 жылғы 30 қазандағы N 405 қаулысымен. V001319_ 18-1. Егер операция түрiнiң тақырыбы немесе төлем сипаты болып саналатын төлем белгiлеу коды егжей-тегжейлi көрсетiлсе, онда қоюға болмайды. <*> Ескерту: 18-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Ұлттық банкі басқармасының 2000 жылғы 30 қазандағы N 405 қаулысымен. V001319_ Ұлттық Банк Төрағасы
Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi
Басқармасының 1999 жылғы 15 қарашадағы N 388 қаулысымен бекiтiлген Қазақстан Республикасының мемлекеттiк жiктеушiсiн - төлем белгiлеудiң бiрыңғай жiктеушiсiн қолдану ережесiне N 1 қосымша <*>
Ескерту: N 1 қосымша жаңа редакцияда жазылды - ҚР Ұлттық банкі басқармасының 2000 жылғы 30 қазандағы N 405 қаулысымен. V001319_ ЭКОНОМИКА СЕКТОРЛАРЫНЫҢ КОДТАРЫ --------------------------------------------------------------------------- А Халықаралық ұйымдар 1 Орталық Үкiмет 2 Аймақтық және жергiлiктi басқа органдары 3 Орталық ұлттық банктер 4 Басқа депозиттiк ұйымдар 5 Басқа қаржылық ұйымдар 6 Мемлекеттiк қаржылық емес ұйымдар 7 Мемлекеттiк емес қаржылық емес ұйымдар 8 Үй шаруашылығына қызмет ететiн коммерциялық емес ұйымдар 9 Үй шаруашылығы --------------------------------------------------------------------------- Ескерту:
Секторлар бойынша экономикалық қызметтi бөлу өндiрiстiк немесе тұтыну аясының қарапайым бiрлiктерiн бiлдiретiн мекемелiк бiрлiктердi атап көрсету арқылы жүзеге асады және олар экономикалық шешiмдердi (өндiрiс және тұтыну мәселелерi бойынша) өз бетiнше қабылдау құқығымен және қаржы есепшоттарының қажеттi жиынтығын жүргiзумен ерекшеленедi. Әрбiр жеке мекемелiк бiрлiктiң өзiнiң негiзгi қызмет түрiне сәйкес тұтастай бiр экономика секторына қатысы бар. Осыған орай жiктеудiң принциптерi экономиканың қызметтiң негiзгi түрiне сәйкес секторлар бойынша топтастырылатын айқын көрсетiлетiн мекемелiк бiрлiктерден тұратынын негiзге алады.
Сектор қызметтiң негiзгi бiр түрiмен айналысатын мекемелiк бiрлiктер бiрiктiрiлген экономика секторының негiзгi бөлiмшесi болып табылады. Әрбiр сектор экономиканың талдауға бейiм маңызды бөлiгi болып есептеледi және оның басқа секторлардан ерекшеленетiн экономикалық сипаттамалары бар.
Мекемелiк бiрлiк құқық бойынша активтерге ие бола алатын, өзiне мiндеттемелер қабылдай алатын және басқа экономикалық секторлармен шаруашылық қызметпен және операциялармен айналыса алатын экономикалық бiрлiктi бiлдiредi.
Ережеде экономиканың мынадай секторлары қолданылады: мемлекеттiк басқару органдары; қаржылық ұйымдар; қаржылық емес ұйымдар; үй шаруашылығына қызмет ететiн коммерциялық емес ұйымдар; үй шаруашылығы.
Мемлекеттiк басқару органдары "1" Орталық Yкiмет; "2" Аймақтық және жергiлiктi басқару органдары; Қаржылық ұйымдар "3" Орталық (ұлттық) банктер; "4" Басқа депозиттiк ұйымдар; "5" Басқа қаржылық ұйымдар; Қаржылық емес ұйымдар "6" Мемлекеттiк қаржылық емес ұйымдар; "7" Мемлекеттiк емес қаржылық емес ұйымдар;
Yй шаруашылығына қызмет ететiн коммерциялық емес ұйымдар "8" Yй шаруашылығына қызмет ететiн коммерциялық емес ұйымдар;
Үй шаруашылығы "9" Yй шаруашылығы.
"Мемлекеттiк басқару органдары" секторы - ел аумағында орналасқан басқа мекемелiк бiрлiктерге қолданылатын заң, сот немесе атқарушы билiкке ие мекемелiк бiрлiктер. Мемлекеттiк басқару органдарының негiзгi қызметiне мыналар жатады: тұтастай алғанда қоғамды және жеке үй шаруашылығын тауарлармен және қызмет көрсетумен қамтамасыз етуге жауапкершiлiк: салық салу арқылы немесе басқа кiрiстер есебiнен осыған қажеттi қаржы қаражатын жинақтау; трансферттер арқылы кiрiс пен байлықты қайта бөлу және рыноктық емес өндiрiстi жүзеге асыру. Осы секторға орталық үкiмет ("1" коды), аймақтық және жергiлiктi басқару органдары ("2" коды) кiредi.
"1" коды республикалық бюджет қаражатынан қаржыландырылатын министрлiктер, ведомстволар мен агенттiктер, ғылыми-зерттеу институттары, мекемелiк бiрлiктер - Қазақстан Республикасы Yкiметiнiң агенттерi, мемлекеттiк басқару органдары бақылау жасайтын және республикалық бюджет қаражатынан қаржыландырылатын қорлар, сондай-ақ мемлекеттiң бақылауындағы, мемлекеттiк органдарға тән мiндет атқаратын және рыноктық өндiрiспен айналыспайтын басқа ұйымдарды бiлдiредi;
"2" коды облыс, қала және аудан деңгейiнде басқару қызметiн жүзеге асыратын мекемелiк бiрлiктердi және аймақтық (жергiлiктi) бюджет қаражатынан қаржыландырылатын ұйымдарды бiлдiредi.
"Қаржылық ұйымдар" секторы - негiзгi қызметi қаржылық делдалдық немесе қаржылық делдалдықпен тығыз байланысты қосалқы қаржылық қызмет болып табылатын мекемелiк бiрлiктер. Осы секторға орталық (ұлттық) банктер ("3" коды), басқа депозиттiк ұйымдар ("4" коды) және басқа қаржылық ұйымдар ("5" коды) кiредi.
"3" коды қаржы жүйесiнiң негiзгi аспектiлерiне бақылау жасайтын және ұлттық валютаның эмиссиясы, халықаралық резервтердi басқару, қаржылық ұйымдардың қызметiне қадағалау жасау сияқты қызмет жүргiзетiн мекемелiк бiрлiктi бiлдiредi.
"4" коды негiзгi қызмет түрi қаржылық делдалдық болып табылатын және олардың банктер болатынына-болмайтынына қарамастан, мiндеттемелерi депозиттердiң немесе сол сияқтылардың (қолданыстағы ақшаның ұлттық сипаттауына кiретiн депозиттердiң жақын алмастырушылары) нысаны бар мекемелiк бiрлiктердi бiлдiредi. Қазақстан Республикасында осы топқа екiншi деңгейдегi банктер және кредиттiк серiктестiктер жатады.
"5" коды түрлi делдалдық не қосалқы қаржылық қызмет көрсететiн немесе қызметi қаржылық делдалдықпен тығыз байланысты болатын, бiрақ өздерi делдалдардың қызметiн атқармайтын осы сектордың қалған барлық мекемелiк бiрлiктерiн бiлдiредi. Бұл топқа сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары, мемлекеттiк емес жинақтаушы зейнетақы қорлары, ломбардтар, инвестициялық қорлар, банктiк операциялардың жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын кейбiр ұйымдар және мемлекеттiң бақылауындағы және/немесе қоғамдық не қайырымдылық қызметпен айналысатын ұйымдарды есептемегенде, басқа қаржылық ұйымдар жатады.
"Қаржылық емес сектор" - негiзгi қызмет түрi көбiнесе рыноктық тауарлардың және қаржылық емес қызметтiң өндiрiсi болып табылатын мекемелiк бiрлiктер. Осы секторға мемлекеттiк қаржылық емес ұйымдар ("6" коды) және мемлекеттiк емес қаржылық емес ұйымдар ("7" коды) жатады.
"6" коды көбiнесе рыноктық өндiрiспен айналысатын және мемлекеттiк басқару органдары бақылау жасайтын мекемелiк бiрлiктердi бiлдiредi.
"7" коды көбiнесе рыноктық өндiрiспен айналысатын және мемлекеттiк басқару органдары бақылау жасамайтын мекемелiк бiрлiктердi бiлдiредi.
Бұдан басқа осы топқа қызметi негiзгi қызметiнен кiрiс табуды көздемейтiн, қосалқы болып табылатын және негiзгi корпорацияның қызмет көрсетуiмен қатаң шектелген, екiншi кезектегi (қосалқы ұйымдар) болып табылатын мемлекеттiк емес қаржылық емес ұйымдардың өкiлдiктерi мен филиалдары жатады.
"Yй шаруашылығына қызмет ететiн коммерциялық емес ұйымдар" секторы ("8" коды) - тауар шығаратын немесе қызмет көрсететiн, бiрақ осындай ұйымдарға бақылау жасайтын мекемелiк бiрлiктерге кiрiс немесе өзге қаржылық үлес түсiрмейтiн мекемелiк бiрлiктер - және оларға мынадай мекемелiк бiрлiктер жатады:
1) осындай ассоциациялардың мүшелерiн тауарлармен немесе қызмет көрсетумен қамтамасыз ету үшiн тұлғалардың ассоциациялары құратын бiрлiктер. Бұндай қызмет әдеттегiдей тегiн көрсетiледi немесе жүйелi мүшелiк жарналардың есебiнен қаржыландырылады. Оларға саяси партиялар, кәсіподақтар, мешiттер, шiркеулер (храмдар) және дiни қоғамдар, қоғамдық, мәдени, ойын-сауық және спорттық клубтар және басқалары жатқызылады.
2) негiзгi қызмет түрi қайырымдылық көмек көрсету болып табылатын бiрлiктер. Оларға қоғам мүшелерiнiң мүдделерiне қызмет көрсету үшiн қайырымдылық мақсатында құрылатын, зардап шеккендерге немесе мұқтаж адамдарға көмек көрсету жөнiндегi қайырымдылық ұйымдар мен агенттiктер жатады. Осындай үй шаруашылығына қызмет ететiн коммерциялық емес ұйымдар рыноктық емес негiзде өздерiне мұқтаж үй шаруашылықтарына тауарлар беру немесе қызмет көрсетумен айналысады. Yй шаруашылығына қызмет ететiн осындай коммерциялық емес ұйымдардың қаражаты жұртшылықтан, мемлекеттiк басқару органдарынан және резидент еместердiң трансферттерiнен түсетiн ақшалай немесе заттай нысандағы қайырмалдық есебiнен құралады (Мысалы, Тұрмысы төмен азаматтарды қолдау жөнiндегi қоғамдық қор, "Бөбек" балалар қоры).
"Үй шаруашылығы" секторы ("9" коды) жеке тұлғалардан, сондай-ақ бiрге тұратын, өздерiнiң кiрiсi мен мүлкiн (түгелдей немесе ішiнара) бiрiктiретiн және тауарлар мен қызметтiң (тұрғын үйдi, тамақ өнiмдерiн және басқасын) белгiлi бiр түрлерiн бiрге пайдаланатын жеке тұлғалардың
(отбасылардың) шағын топтарынан құралатын мекемелiк бiрлiктердi бiлдiредi. Сонымен қатар осы топқа заңды тұлға құрмай-ақ кәсiпкерлiк қызметпен айналысатын жеке тұлғаларды жатқызуға болады. Қазақстанның резидент еместерiнiң экономика секторларын анықтаған кезде мынадай секторларды атап көрсету маңызды болып табылады: "А" Халықаралық ұйымдар; "1" Орталық Yкiмет; "3" Орталық (ұлттық) банктер; "4" Басқа депозиттiк ұйымдар; "9" Yй шаруашылығы.
Басқа ұйымдарды (басқа қаржылық ұйымдарды; мемлекеттiк және мемлекеттiк емес қаржылық емес ұйымдарды; үй шаруашылығына қызмет ететiн коммерциялық емес ұйымдарды), сондай-ақ аталған ұйымдардың филиалдары мен өкiлдiктерiн, егер экономика секторын ұйымның атауы бойынша осындай анықтау мүмкiн болмаса, "7" секторының кодын белгiлей отырып, экономиканың бiр секторына - мемлекеттiк емес қаржылық емес ұйымдарға жатқызуға болады. Халықаралық ұйымдар мүше-мемлекеттер арасындағы саяси келiсiмдер негiзiнде құрылады.
Бұндай келiсiм халықаралық шарттың мәртебесiне ие. Халықаралық ұйымдар құрудың мақсаты осы ұйымдар мүшелерiнiң ұжымдық пайдалануы үшiн рыноктық емес қызмет көрсету және/немесе қаржылық делдалдықты жүзеге асыру немесе түрлi елдердiң кредиторлары мен заемшылары арасында қаржылық ресурстарды қайта бөлу болып табылады. Халықаралық ұйымдарға белгiлi бiр артықшылықтар мен жеңiлдiктер бекiтiледi; бұндай ұйымдарға өздерi аумағында орналасқан елдердiң заңдары мен нормалары қолданылмайды. Осыған орай, осындай мекемелер, өздерi аумағында орналасқан немесе олардың қызметi қолданылатын елдi қоса есептегенде, қандай болса да елдiң резиденттерi болып саналмайды.
Қазақстан Республикасының
Ұлттық Банкi Басқармасының 1999 жылғы 15 қарашадағы N 388 қаулысымен бекiтiлген Қазақстан Республикасының мемлекеттiк жiктеушiсiн - төлем белгiлеудiң бiрыңғай жiктеушiсiн қолдану ережесiне N 2 қосымша <*>
Ескерту: N 2 қосымша жаңа редакцияда жазылды - ҚР Ұлттық банкі басқармасының 2000 жылғы 30 қазандағы N 405 қаулысымен. V001319_ ТӨЛЕМ БЕЛГIЛЕУ КОДЫНЫҢ КЕСТЕСI --------------------------------------------------------------------------- ТТК ! Атауы --------------------------------------------------------------------------- 0 - Зейнетақы төлемдерi және жәрдемақылар 001 Зейнетақы активтерiн басқару жөнiндегi компанияның зейнетақы жарнасы сомасынан түскен комиссиялық сыйақысы 002 Зейнетақы қорының зейнетақы жарнасы сомасынан түскен комиссиялық сыйақысы (1 %) 003 Инвестициялық есепшотқа қайтарым 004 Зейнетақы төлеу есепшотына аударым 005 Депозиттер бойынша зейнетақы төлеудi (салымшылармен шарт бойынша) ұйымдастыру жөнiндегi зейнетақы қорының комиссиясы 006 Зейнетақы активтерiн басқару жөнiндегi компанияның инвестициялық кiрiстен түскен комиссиялық сыйақысы (10 %) 007 Зейнетақы қорының инвестициялық кiрiстен түскен комиссиялық сыйақысы (10 %) 008 Зейнетақы активтерiн басқару жөнiндегi компаниясының шығынын өтеу 009 Зейнетақы активтерiн басқару жөнiндегi компаниясының уақтылы инвестиция жасамағаны үшiн өсiмпұлы 010 Мiндеттi зейнетақы жарнасы 011 Жинақтаушы зейнетақы қорының төлемдерi 012 Жеңiлдiкпен (жедел) берiлген зейнетақы 013 Ерiктi зейнетақы жарнасы 014 Жинақтаушы зейнетақы қорларының арасындағы зейнетақы жинағының аударымы 016 Банктiң зейнетақыға артық берiлген қаржыны қайтаруы 017 Мемлекеттiк қызметкерлер-зейнеткерлерге бюджеттен өтеу 018 Зейнетақы жарналарына есептелген инвестициялық кiрiс 019 Мiндеттi зейнетақы жарнасын уақтылы аудармағаны үшiн өсiмпұл 020 Зейнетақыдан ұстап қалу 021 Мемлекеттiк зейнетақы төлеу орталығынан қате аударылған төлемдердi қайтару 030 Республикалық бюджеттен түскен трансферттер 031 Банктiң қате төлемдердi қайтаруы 032 Жинақтаушы зейнетақы қорларының қате аударылған соманы қайтаруы 033 Зейнетақылар 034 Мүгедектiгi жөнiнде жәрдемақы 035 Мүгедектiгi жөнiнде жәрдемақыны қайтару 036 Асыраушысынан айырылған жағдайда төленетiн жәрдемақы 037 Асыраушысынан айырылған жағдайда төленетiн жәрдемақыны қайтару 038 Жасына байланысты жәрдемақы 039 Жасына байланысты жәрдемақыны қайтару 040 Зейнеткерлердi, Ұлы Отан соғысының қатысушылар мен мүгедектерiн жерлеуге берiлетiн жәрдемақы 041 Зейнеткерлердi, Ұлы Отан соғысының қатысушылар мен мүгедектерiн жерлеуге берiлетiн жәрдемақыны қайтару 042 Мемлекеттiк арнайы жәрдемақыны алушыларды жерлеуге берiлетiн жәрдемақы 043 Мемлекеттiк арнайы жәрдемақыны алушыларды жерлеуге берiлетiн жәрдемақыны қайтару 044 Мемлекеттiк арнайы жәрдемақы төлемдерi 045 Мемлекеттiк арнайы жәрдемақы төлемдерiн қайтару 050 Ұлы Отан соғысының қатысушыларына және IIБ қызметкерлерiне арнайы жәрдемақы 051 Ұлы Отан соғысының қатысушыларына 052 Ұлы Отан соғысының мүгедектерiне 053 Ұлы Отан соғысының қатысушыларына теңестiрiлген адамдарға 054 Ұлы Отан соғысының мүгедектерiне теңестiрiлген адамдарға 055 Ұлы Отан соғысында қайтыс болған әскерлердiң жесiрлерiне 056 Қайтыс болған әскери қызметшiлер мен IIБ қызметкерлерiнiң отбасыларына 057 Қайтыс болған соғыс мүгедектерiнiң әйелдерiне (ерлерiне) 058 Ұлы Отан соғысы жылдарындағы қайсарлық еңбегi мен мiнсiз қызметi үшiн ордендермен және медальдермен марапаттаған адамдарға 059 Басқалары 060 Ұлы Отан соғысының қатысушыларына және IIБ қызметкерлерiне арнайы мемлекеттiк жәрдемақыны қайтару 061 Ұлы Отан соғысының қатысушылары бойынша 062 Ұлы Отан соғысының мүгедектерi бойынша 063 Ұлы Отан соғысының қатысушыларына теңестiрiлген адамдар бойынша 064 Ұлы Отан соғысының мүгедектерiне теңестiрiлген адамдар бойынша 065 Ұлы Отан соғысында қайтыс болған әскерлердiң жесiрлерi бойынша 066 Қайтыс болған әскери қызметшiлер мен ІІБ қызметкерлерiнiң отбасылары бойынша 067 Қайтыс болған соғыс мүгедектерiнiң әйелдерi (ерлерi) бойынша 068 Ұлы Отан соғысы жылдарындағы қайсарлық еңбегi мен мiнсiз қызметi үшiн ордендермен және медальдермен марапаттаған адамдар бойынша 069 Басқалары 070 Басқа санаттағы азаматтарға берiлетiн арнайы мемлекеттiк жәрдемақы 071 1 және 2 топтағы мүгедектерге 072 3 топтағы мүгедектерге 073 16 жасқа дейiнгi мүгедек балаларға 074 Көп балалы аналарға 075 Ақталған азаматтарға 076 Ерекше қызметi үшiн зейнетақы алатын адамдарға 077 Басқалары 080 Басқа санаттағы азаматтарға арнайы мемлекеттiк жәрдемақыны қайтару 081 1 және 2 топтағы мүгедектерге 082 3 топтағы мүгедектерге 083 16 жасқа дейiнгi мүгедек балаларға 084 Көп балалы аналарға 085 Ақталған азаматтарға 086 Ерекше қызметi үшiн зейнетақы алатын адамдарға 087 Басқалары 088 Мемлекеттiк жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы жинағы бойынша кредиторлық қарыздарын өтеу 090 Басқа төлемдер 1 - Ерекше аударымдар 110 Өтеусiз аударымдар 111 Емделуге арналған аударым 112 Оқытуға арналған аударым 119 Басқалары 120 Мүшелiк жарнамалар 130 Филиалдар мен өкiлдiктердi қаржыландыру 140 Филиалдар мен өкiлдiктердiң қаржыны қайтаруы 150 Банктердiң корреспонденттiк есепшоттары бойынша транзиттiк аударымдар 160 Нетто-айқындамалары бойынша есеп айырысулар 170 Кепiлдiк жарна 180 Кепiлдiк жарнаны қайтару 190 Басқа да аударымдар 2 - Шетел валютасымен және қымбат металдармен жүргiзiлетiн операциялар 210 Сатып алу 211 Шетел валютасын теңгеге 212 Монетарлық алтынды 219 Басқа да қымбат металдарды 220 Сату 221 Шетел валютасын теңгеге 222 Монетарлық алтынды 229 Басқа да қымбат металдарды 230 Шетел валютасын айырбастау 290 Басқа да төлемдер 3 - Депозиттер 310 Депозиттердi орналастыру 311 Талап етiлгенге дейiн 312 Қысқа мерзiмдiк (1 жылдан астам емес) 313 Орташа мерзiмдiк (1 жылдан астам және 3 жылдан астам емес) 314 Ұзақ мерзiмдiк (3 жылдан астам) 319 Басқа да депозиттер 320 Депозиттен алу 321 Талап етiлгенге дейiн 322 Қысқа мерзiмдiк (1 жылдан астам емес) 323 Орташа мерзiмдiк (1 жылдан астам және 3 жылдан астам емес) 324 Ұзақ мерзiмдiк (3 жылдан астам) 329 Басқа да депозиттер 390 Басқа да төлемдер 4 - Кредиттер 410 Кредиттер беру 411 Қысқа мерзiмдiк (1 жылдан астам емес) 412 Орташа мерзiмдiк (1 жылдан астам және 3 жылдан астам емес) 413 Ұзақ мерзiмдiк (3 жылдан астам) 419 Басқа да кредиттер 420 Кредиттердi өтеу 421 Қысқа мерзiмдiк (1 жылдан астам емес) 422 Орташа мерзiмдiк (1 жылдан астам және 3 жылдан астам емес) 423 Ұзақ мерзiмдiк (3 жылдан астам) 424 Қаржы лизингi 429 Басқа да кредиттер 490 Басқа да төлемдер 5 - Қазақстан Республикасының резидент еместерi шығарған бағалы қағаздар, вексельдер және депозиттiк сертификаттары және шетел капиталына инвестициялар 510 Капиталға қатысуды қамтамасыз ететiн акцияларды және басқа да бағалы қағаздарды сатып алу, өтеп алу 520 Мемлекеттiк бағалы қағаздарды сатып алу 521 1 жылға жетпейтiн өтеу мерзiмiмен 522 1 жылдан астам өтеу мерзiмiмен 529 Басқалары 530 Мемлекеттiк бағалы қағаздарды өтеу 531 1 жылға жетпейтiн өтеу мерзiмiмен 532 1 жылдан астам өтеу мерзiмiмен 539 Басқалары 540 Корпоративтi борыштық бағалы қағаздарды, вексельдердi және депозиттiк сертификаттарды сатып алу 541 1 жылға жетпейтiн өтеу мерзiмдегi вексельдер 542 1 жылдан астам өтеу мерзiмдегi вексельдер 543 1 жылға жетпейтiн өтеу мерзiмдегi депозиттiк сертификаттар 544 1 жылдан астам өтеу мерзiмдегi депозиттiк сертификаттар 545 Облигациялар 548 Басқалары, 1 жылға жетпейтiн өтеу мерзiмiмен 549 Басқалары, 1 жылдан астам өтеу мерзiмiмен 550 Корпоративтi борыштық бағалы қағаздарды, вексельдердi және депозиттiк сертификаттарды өтеу 551 1 жылға жетпейтiн өтеу мерзiмдегi вексельдер 552 1 жылдан астам өтеу мерзiмдегi вексельдер 553 1 жылға жетпейтiн өтеу мерзiмдегi депозиттiк сертификаттар 554 1 жылдан астам өтеу мерзiмдегi депозиттiк сертификаттар 555 Облигациялар 558 Басқалары, 1 жылға жетпейтiн өтеу мерзiмiмен 559 Басқалары, 1 жылдан астам өтеу мерзiмiмен 560 Капиталға инвестициялар және бағалы қағаздар бойынша шығыс 561 Бөлiнген таза кiрiс және дивидендтер 562 Мемлекеттiк бағалы қағаздар бойынша сыйақы (процентпен) 563 Корпоративтiк борыштық бағалы қағаздар, вексельдер және депозиттiк сертификаттар бойынша сыйақы 570 Бағалы қағаздармен керi РЕПО операцияларын ашу 580 Бағалы қағаздармен РЕПО операцияларын жабу 590 Басқа да төлемдер 6 - Қазақстан Республикасы резиденттерi шығарған бағалы қағаздар мен вексельдер және қазақстан капиталына инвестициялар 610 Капиталға қатысуды қамтамасыз ететiн акцияларды және басқа да бағалы қағаздарды сатып алу, өтеп алу 620 Мемлекеттiк бағалы қағаздарды сатып алу 621 1 жылға жетпейтiн өтеу мерзiмiмен 622 1 жылдан астам өтеу мерзiмiмен және 3 жылға дейiн 623 3 жылдан астам өтеу мерзiмiмен 629 Басқалары 630 Мемлекеттiк бағалы қағаздарды өтеу 631 1 жылға жетпейтiн өтеу мерзiмiмен 632 1 жылдан астам өтеу мерзiмiмен және 3 жылға дейiн 633 3 жылдан астам өтеу мерзiмiмен 639 Басқалары 640 Корпоративтiк борыштық бағалы қағаздарды және вексельдердi сатып алу 641 1 жылға жетпейтiн өтеу мерзiмдегi вексельдер 642 1 жылдан астам өтеу мерзiмдегi вексельдер 645 Облигациялар 648 Басқалары, 1 жылға жетпейтiн өтеу мерзiмiмен 649 Басқалары, 1 жылдан астам өтеу мерзiмiмен 650 Корпоративтi борыштық бағалы қағаздар мен вексельдердi өтеу 651 1 жылға жетпейтiн өтеу мерзiмдегi вексельдер 652 1 жылдан астам өтеу мерзiмдегi вексельдер 655 Облигациялар 658 Басқалары, 1 жылға жетпейтiн өтеу мерзiмiмен 659 Басқалары, 1 жылдан астам өтеу мерзiмiмен 660 Капиталға инвестициялар және бағалы қағаздар бойынша шығыс 661 Бөлiнген таза кiрiс және дивидендтер 662 Мемлекеттiк бағалы қағаздар бойынша сыйақы (процентпен) 663 Корпоративтiк борыштық бағалы қағаздар және вексельдер бойынша сыйақы 670 ҚР резиденттерi шығарған бағалы қағаздарымен керi РЕПО операцияларын ашу 671 Мемлекеттiк бағалы қағаздармен 672 Корпоративтiк борыштық бағалы қағаздар және вексельдермен 680 ҚР резиденттерi шығарған бағалы қағаздарымен РЕПО операцияларын жабу 681 Мемлекеттiк бағалы қағаздармен 682 Корпоративтiк борыштық бағалы қағаздар және вексельдермен 690 Басқа да төлемдер 7 - Тауарлар және материалдық емес активтер 710 Инвестициялық тауарлар үшiн төлемдер 720 Басқа да тауарлар үшiн төлемдер 730 Материалдық емес активтердi сатып алу 740 Тауарларды жөндеуге арналған төлемдер (компьютерлердi жөндеу және құрылыстық жөндеуден басқа) 780 Ұсынылмаған тауарларға арналған қаржыны қайтару 790 Басқа да төлемдер 8 - Қызмет 810 Көлік 811 әуе жолаушыларына арналған 812 әуе жүктерiне арналған 813 Басқа да әуе қызметтерiне арналған 814 Темiржол жолаушыларына арналған 815 Темiржол жүктерiне арналған 816 Басқа да темiржол қызметтерiне арналған 817 Көлiктiң басқа түрлерi - жолаушыларға арналған 818 Көлiктiң басқа түрлерi - жүктерге арналған 819 Көлiктiң басқа түрлерi - басқаларына арналған 820 Құрылыс қызметi 830 Сақтандыру қызметi 831 Өмiрдi сақтандыру жөнiндегi сақтандыру сыйақысы (жарна) 832 Өмiрдi сақтандыру жөнiндегi сақтандырудың орнын толтыру 833 Басқа сақтандыру сыйақысы 834 Басқа сақтандыруларды өтеу 835 Қайта сақтандыруға беру 836 Қайта сақтандыруды өтеу 837 Сақтандыру және қайта сақтандыру бойынша комиссиялық сыйақы 839 Басқалары 840 Қаржылық қызмет көрсету 850 Басқа да iскерлiк қызмет көрсету 851 Компьютерлiк және ақпараттық қызметтер 852 Байланыс қызметтерi 853 Роялти және лицензиялық төлемдер 854 Сауда мәмiлелерi бойынша делдалдардың қызметтерi 855 Операциялық лизинг (ағымдағы жалдау) 856 Коммуналдық қызметтер 859 Iскерлiк, кәсiби және техникалық әртүрлi қызметтер 860 Жеке тұлғаларға қызмет көрсету және мәдени демалыс саласындағы қызмет 861 Бiлiм беру қызметi 862 Медициналық қызмет 869 Басқалар 870 Жол жүру 880 Көрсетiлмеген қызмет үшiн қаржыны қайтару 890 Басқа төлемдер 9 - Бюджетке және бюджеттен төлемдер 900 Бюджетке және бюджеттен төлемдер --------------------------------------------------------------------------- Ескерту: 0 бөлiм - "Зейнетақы төлемдерi және жәрдемақы"
Мемлекеттiк арнайы жәрдемақылар төлеу, қайтару - жерасты және ашық тау-кен жұмыстарында, өте зиянды жұмыстарда және өте ауыр еңбек жағдайларында жұмыс iстеген адамдарға.
Мемлекеттiк жинақтаушы зейнетақы қорының жинақталған зейнетақы қаражаты бойынша кредиттiк берешегiн өтеу - Мемлекеттiк жинақтаушы зейнетақы қорының (МЖЗҚ) салымшыларына МЖЗҚ-ға бұрын есептелген соманы қайтару себебiн анықтағаннан кейiн төлемдер мен жинақталған зейнетақы қаражаты аударымдарын екiншi рет аударым жасау. Төлем белгiлеудiң бұл коды МЖЗҚ-ға ғана қолданылады.
1-бөлiм - "Ерекше аударымдар"
Өтеусiз аударымдар (трансферттер), жеке тұлғалардың есепшот ашусыз жасалған бiржолғы аударымдарын қоса алғанда.
Емделуге және бiлiм алуға аударымдар - бенефициардың болашақта бiлiм алуға және емделуге пайдалануына арналған өтеусiз аударымдар, яғни бенефициардың өзi медициналық және бiлiм беру қызметiн ("Қызметтер" бөлiгiнде көзделген) көрсетушi болып табылмайды.
Басқа да өтеусiз аударымдар - түрлi сипаттағы өтеусiз аударымдар: сыйлықтар, алименттер, демеушiлiк көмек және т.б., сатылған лоторея билеттерi және олар бойынша ұтыстар.
Мүшелiк жарналар - ұйымның капиталына қатысуды қамтамасыз етпейтiн, бiрақ ұйымның қандай болса да қызмет көрсетуiн қамтамасыз ететiн жарналар. Мысалы: S.W.I.Ғ.Т акциялары (Халықаралық банкаралық қаржы коммуникациялары қауымдастығы) электронды байланысты пайдалану мүмкiндiгiн бередi, бiрақ компанияның езiнiң капиталына қатысуын қамтамасыз етпейдi.
Филиалдар мен өкiлдiктердi қаржыландыру және филиалдар мен өкiлдiктердiң қаражатты қайтаруы - бас компаниялар мен оның заңды тұлға болып табылмайтын бөлiмшелерi арасындағы тiкелей аударымдар.
Банктердiң корреспонденттiк есепшоттары бойынша транзиттiк аударымдар - делдал банк арқылы шет елдiк банктер Қазақстанның банктерiне төлем жасаған кезде қойылады. Транзиттiк төлемдi алған кезде бенефициардың банкi болашақта шет елдерден алынған төлемдер бойынша мәлiметтер беру үшiн төлем белгiлеудiң бiрыңғай жiктеушiсiнiң шынайы кодын қояды. Бенефициар банкi осы төлемнiң қажеттi деректемелерiн сатылған тауарлар немесе көрсетiлген қызметтер үшiн ақы төленетiн клиенттер арасындағы шарттың негiзiнде жазады.
Нетто-позициялар бойынша есептеулер - клиринг ұйымдарының есеп айырысу ұйымына таза позияциялар аударуы.
Кепiлдi жарна - конференцияларға, аукционға, тендерге қатысу үшiн төленетiн бастапқы жарна.
Басқа аударымдар - аударым жасау кезiнде құжаттар дұрыс ресiмделмеген жағдайда қаражаттың қайтарылуын қоса алғанда, бұрын ескерiлмеген төлемдер.
2-бөлiм - "Шет ел валютасымен және қымбат металдармен
жасалатын операциялар"
Сатып алу - алдын ала төлемдi қоса алғанда, теңгеге және қымбат металдарға шет ел валюталарын сатып алу.
Шет ел валюталарын айырбастау - бiр шет ел валютасын басқа шет ел валютасына сатып алу/сату.
Басқа төлемдер - шет ел валютасымен және қымбат металдармен операциялар жасаған кезде құжаттар дұрыс ресiмделмеген жағдайда қаражаттың қайтарылуын қоса алғанда бұрын ескерiлмеген төлемдер.
3-бөлiм - "Депозиттер" (Қазақстанның резиденттерi шығарған
депозиттiк сертификаттар)
Депозиттердi орналастыруға, сондай-ақ банктердiң клиенттерiнiң есепшоттарына ақша есептеу де кiредi.
Депозиттен алу - меншiк құқығын басқа тұлғаға көшiрместен қаражат аудару не қолма-қол ақша алу. Бұл бөлiмге алдын ала төлем жасау мен негiзгi депозит сомасы бойынша және сыйақы бойынша мерзiмi өткен берешек төлемдерiн қоса алғанда, сыйақы есептелген негiзгi борыш төлемдерi, есептелген сыйақы кiредi. Бұған тауарлар, қызметтер және басқалар үшiн өзге тұлғаларға жасалған төлемдер кiрмейдi. Мысалы: клиенттiң бiр банктегi өзiнiң есепшотынан басқа банктегi есепшотына аударымы, банктiң бiр банктегi өзiнiң корреспонденттiк есепшотынан басқа банктегi корреспонденттiк есепшотына аударымы.
Талап ету депозитiне банктердiң корреспонденттiк есепшоттарындағы, ағымдағы есепшоттар мен клиенттердiң талап ету депозиттiк есепшоттарындағы ақша кiредi.
Басқа депозиттер - кепiлдi депозиттер, клиенттердiң арнайы және басқа депозиттерi.
Басқа төлемдер - құжаттар дұрыс ресiмделмеген жағдайда қаражаттың қайтарылуын қоса алғанда, бұрын ескерiлмеген депозиттер бойынша төлемдер.
4-бөлiм - "Кредиттер"
Кредиттi өтеуге, сондай-ақ алдын ала төлем жасауды және негiзгi борыш бойынша және сыйақы бойынша мерзiмi өткен берешектi қоса алғанда сыйақы төлемi де кiредi. Сондай-ақ кредит бойынша, олар жеке төлем құжаттарымен ресiмделмеген жағдайда өзге де iлеспе телемдер (мысалы: қызмет көрсетуші банкке комиссиялық сыйақылар) кiредi.
Басқа кредиттер - мерзiмi көрсетiлмеген кредиттер және басқа да көзделмеген кредит түрлерi. Басқа төлемдер - құжаттар дұрыс ресiмделмеген жағдайда қаражаттың қайтарылуын қоса алғанда бұрын ескерiлмеген кредиттер бойынша төлемдер. 5, 6-бөлiм - "Бағалы қағаздар" "Капиталына қатысуын қамтамасыз ететiн басқа бағалы қағаздарға" пайлар туралы куәлiктер, қатысу сертификаты жатады. Басқа төлемдер - құжаттар дұрыс ресiмделмеген жағдайда қаражаттың қайтарылуын қоса алғанда бұрын ескерiлмеген бағалы қағаздар бойынша төлемдер. 7-бөлiм - "Тауарлар және материалдық емес активтер" Бұл бөлiмге "Шет елдiк валюта және қымбат металдар" бөлiмiне жатқызылған қымбат металдар кiрмейдi. Тауар үшiн төлем жасауға, сондай-ақ алдын ала төлемдер (аванстық төлемдер) кiредi.
Инвестициялық тауарлар - жер, үй-жайлар мен ғимараттар, машиналар, құрал-жабдықтар мен механизмдер, берiлiс құрылғылары, көлiк құралдары.
Басқа тауарлар - шикiзаттар мен материалдар, жартылай дайын өнiм және жинақтаушы бұйымдар, отын және электр энергиясы, ыдыс және ыдыс материалдары, қосалқы бөлшектер, құрылыс материалдары, кеңсе тауарлары, тамақ өнiмдерi, тұрмыстық аспаптар, киiм-кешек, аяқ киiм және басқалары.
Тауар жөндеуге үй-жайлар мен ғимараттар жөндеуден (құрылыс қызметiне жатқызылған) және компьютер жөндеуден (компьютерлiк және ақпараттық қызметке жатқызылған) басқа кез келген тауарлардың жөндеу (күрделi немесе ағымдағы) құны кiредi.
Материалдық емес активтер - жеке меншiкке сатып алынған материалдық емес активтер (патенттер, бағдарламалық қамтамасыз етулер, гудвилл және т.б.). Материалдық емес активтердi пайдалану құқығын сатып алу "Роялти және лицензиялық төлемдер" қызметi бабы бойынша көрсетiледi.
Берiлмеген тауарлар үшiн қаражатты қайтаруға, сондай-ақ берiлмеген материалдық активтер үшiн және тауар жөндеу бойынша көрсетiлмеген қызмет үшiн қаражатты қайтару да кiредi.
Басқа төлемдер - құжаттар дұрыс ресiмделмеген жағдайда қаражаттың қайтарылуын қоса алғанда бұрын ескерiлмеген тауарлар бойынша төлемдер.
8-бөлiм - "Қызметтер"
Көрсетiлген қызмет үшiн төлемдерге, сондай-ақ алдын ала төлемдер (аванстық төлемдер) жатқызылады.
Көлiк қызметiне барлық көлiк түрлерiнiң (теңiз, әуе, темiр жол, автомобиль, құбыр) тасымалы кiредi. Бұларға жүк тасымалы, жолаушылар тасымалдау, сондай-ақ басқа да (iлеспе және қосалқы) көлiк қызметтерi жатады.
Жүк тасымалы - көлiк компанияларының транзиттiк және пошта тауарларын тасымалдауды, сондай-ақ жүк тасымалдау мақсатында экипажбен қоса көлiк құралдарын жалдауды қоса алғанда жүк тасымалы бойынша көрсетiлетiн қызметтер.
Жолаушылар тасымалдау - көлiк компанияларының жолаушылар тасымалдау бойынша көрсететiн қызметтерi: жол жүру ақысы (билеттiң құны) және жолаушыға тиесiлi артық жүктi және басқа мүлiктi тасымалдағаны, сондай-ақ жолаушылар тасымалдау мақсатында экипажбен қоса көлiк құралдарын жалдау үшiн ақы төлеу.
Басқа көлiк қызметтерi - порттық алымдар, тиеу-түсiру жұмыстары, сақтау және қоймаға жинау, навигациялық қызметтер, көлiк құралдарына қосалқы қызмет көрсету және т.б., сондай-ақ жүк және жолаушы тасымалдауға байланысты агенттiк қызметтерге комиссиялық алымдар мен ақы төлеу. Басқа көлiк түрi бойынша көлiк қызметiн бөлу мүмкiндiгi болмаған жағдайда 819 төлем белгiлеу коды қолданылады.
Құрылыс қызметi - құрылыс обьектiлерiн салу және құрал-жабдықтарды монтаждау, сондай-ақ үй-жайлар мен ғимараттарды жөндеу. Сонымен қатар объектiлердi салу кезiнде сатып алынатын және пайдаланылатын тауарлардың құны құрылыстық қызметтер бабы бойынша ескерiледi.
Сақтандыру қызметтерi - сақтандыру компаниялары жүзеге асыратын барлық сақтандыру түрлерi, сондай-ақ қайта сақтандыру бойынша қызметтер.
Басқа сақтандыру қызметтерiне, сондай-ақ сақтандыру агенттерiне төленетiн комиссиялық төлемдердi қоса алғанда қосалқы сақтандыру қызметтерi кiредi.
Қаржы қызметтерi - кредиттер мен несие беруге (қаржы лизингiн қоса алғанда), аккредитивтермен, банктiк акцептермен, фьючерстiк тауар мәмiлелерiмен, шетелдiк валюталармен және т.б. операциялармен байланысты делдалдық және қосалқы қызметтер, оның iшiнде трансфер-агенттiк (сақтандыру компаниялары мен зейнетақы қорларының қызметтерiн қоспағанда) қызметтер, сондай-ақ бағалы қағаздар рыногына кәсiби қатысушыларға комиссиялық сыйақы (брокерлер, тiркеушiлер, активтердi басқару жөнiндегi компаниялар және т.б.).
Басқа iскерлiк қызметтер
Компьютер және ақпарат қызметтерi - деректердi және ақпараттық хабарларды өңдеу жөнiнде қызмет көрсету бойынша операциялар. Оған мыналар жатқызылады: мәлiметтер базасы - құру, сақтау және мәлiметтер жиынтығымен нақты уақыт режимiнде жұмыс жасау; деректердi табуляция жасауды, деректердi компьютерлiк уақытты ұжымдық пайдалану режимiнде немесе сағаттық кесте негiзiнде өңдеу, тұрақты негiзде сыртқы пайдаланушылардың есептеу жиынтығын басқару; компьютер техникасы және жабдықтау саласындағы консалтинг; нақты тапсырыс берушiлер жүйесiн өңдеу мен бағдарламалауды қоса алғанда, бағдарламалық қамтамасыз етудi енгiзу; компьютерлердi және шалғайдағы құрылғыларды пайдалану мен жөндеу; бұқаралық ақпарат құралдарын жаңалық мәлiметтерiмен, фотография материалдарымен және тақырыптық мақалалармен қамтамасыз етудi қоса алғанда ақпарат агенттiктерiнiң қызметтерi; мерзiмдiк басылымдарға тiкелей (жеке) жазылым жүргiзу.
Байланыс қызметi - телекоммуникация қызметтерi (телефон, телекс, телеграф, телерадио хабарлары, электронды пошта, спутниктiк және факсимильдi байланыс және т.б.), пошта қызметi мен курьерлік байланыс қызметiн көрсету (хат-хабарларды, жiберiлiмдердi, газеттердi, мерзiмдiк басылымдарды және т.б. жинау мен жеткiзіп беру).
Роялти және лицензиялық төлемдер - материалдық емес активтердi және меншiк құқығын (патент, авторлық құқық, сауда белгiлерi, технологиялық процестер, бағдарламалық қамтамасыз ету және тағы сол сияқтыларды) заңды негізде пайдалану және түпнұсқалар мен көшiрмелердi (қолжазба, фильм және т.б. сияқтыларды) немесе тәжiрибелiк үлгiлердi пайдалану (лицензиялық келiсiм негiзiнде) пайдаланғаны үшiн төлемдер.
Сауда мәмiлелерi бойынша делдалдардың қызмет көрсетуi - теңiз және әуе кемелерiндегi сауда мәмiлелерiн және аукциондық мәмiлелердi қоса есептегенде, тауарлар және қызмет көрсетумен болған сауда мәмiлелерiнен түскен сауда-делдалдық фирмалардың, брокерлердiң, дилерлердiң, сауда агенттерiнiң комиссиялық алымдары.
Операциялық лизинг (ағымдағы жалдау) - қызметкерсiз жабдық лизингi (қаржылық лизингтi есептемегенде), экипажсыз көлiк құралдарын жалға беру (чартер), үй-жайларды жалдау.
Коммуналдық қызмет - заңды және жеке тұлғалардың коммуналдық қызмет үшiн төлемдерi. Коммуналдық қызметке жеке тұлғалар ақы төлеген кезде төлем белгiлеу коды қойылмайды.
Түрлi iскерлiк, кәсiби және техникалық қызметтер мынадай қызмет түрлерi бойынша операцияларды қамтиды:
- заң, аудиторлық және бухгалтерлiк қызмет, кеңес беру және консультация, құжаттар беру мен дайындау түрiндегi басқару және жұртшылықпен байланыс саласындағы консультациялық қызмет және т.б.;
- жарнама және рынок конъюнктурасын зерделеу саласындағы қызметке жарнамалық агенттiктердiң жарнамалар әзiрлеуi, жасауы және сатуы, жарнама беру уақытын сатып алу мен сатуды қоса алғанда жарнамаларды бұқаралық ақпарат құралдарында орналастыру; көрмелер мен сауда жәрмеңкелерiн өткiзу; тауарға жарнама жасау; рынокты зерделеу және түрлi мәселелер бойынша сұрақ-жауап жұмысын жүргiзу;
- ғылыми-зерттеу жұмыстар және тәжiрибелiк-құрастырушылық әзiрлемелерге бұйымдар мен технологиялардың жаңа түрлерiн жасау мақсатындағы іргелi зерттеулер, қолданбалы және тәжiрибелiк әзiрлемелердi өткiзу жөнiндегi қызмет, нақты және гуманитарлық ғылымдар саласындағы тиiстi жұмыстар, сондай-ақ техникалық жаңалықтар болып табылатын операциялық жүйелердi әзiрлеу;
- сәулет, инженерлiк және өзге техникалық қызметке сәулет және құрылыс жобаларын әзiрлеу, геологиялық барлау, картаға түсiру, өнiм сапасын тексеру және оған сертификат беру, техникалық бақылау, электр энергиясын беру және тарату;
- ауыл шаруашылығы, пайдалы қазбалар өндiру және өнiмдi сол жерде қайта өңдеу саласындағы қызметке ауыл шаруашылық дақылдарын (мысалы, өсiмдiктердi аурулардан және зиянкестерден қорғау, өнiмдiлiктi арттыру) өсiру; орман шаруашылығы; пайдалы қазбалар өндiру (кен құрамын талдау және т.б.); импорт (экспорт) бойынша келiп түскен (жiберiлген) және реэкспортқа (реимпортқа) келмейтiн өнiмдi қайта өңдеу және өңдеу, мысалы, ядролық қалдықтарды қайта өңдеу жөнiндегi қызмет көрсету;
- осы санатқа жататын басқа қызметке кадрларды iрiктеу, күзет және қауiпсiздiк, аударма, суретке түсiру, үй-жайлардың алдын тазарту, кедендiк ресiмдеу және визаларды ресiмдеу жөнiндегi қызмет, қоғамдық тамақтандыру және тұрмыстық қызмет көрсету кәсiпорындарының қызметi, сондай-ақ жоғарыда атап көрсетiлмеген қызметтер кiредi.
Жеке адамдарға қызмет көрсету және мәдениет пен демалыс саласындағы қызмет.
Өзге қызметтерге - фильмдердi, радио- және телебағдарламалар жасау және музыкалық шығармалардың жазбасын жасау жөнiндегi қызмет; гастрольдер, театр, музыкалық, спорттық және цирк қойылымдарын жасаумен байланысты актерлерге, режиссерлерге еңбекақы төлеу; мұражайлар, кiтапханалар, архивтердiң жұмысымен байланысты және спорттық шараларды ұйымдастыру жөнiндегi қызмет көрсетулер жатады. Бұдан басқа осы санатта кассетаның құнымен қоса, бұқаралық ақпарат құралдарының бейне- және радио жазбаларды тарату (көрсету) құқығын жалға беруден, сатудан түсетiн төлемдер мен түсiмдер есепке алынады. Жол жүруге жол құнын (билеттердi) есептемегенде, iссапар шығыстары, сатып алынған туристiк жолдамалардың құны кiредi.
Басқа төлемдер - құжаттар дұрыс ресiмделмеген жағдайда қаражаттың қайтарылуын қоса есептегенде, бұрын есепке алынбаған қызмет жөнiндегi төлемдер.
9-бөлiм - "Бюджетке төленетiн және бюджеттен алынатын төлемдер"
Осы бөлiмге бюджетке төлемдер, бюджеттен төленетiн төлемдер (зейнетақылар мен жәрдемақылардан басқа) мен құқық қорғау және күш қолдану органдарының төлемдерi.
Қазақстан Республикасы
Ұлттық Банкi Басқармасының 1999 жылғы N 388 қаулысымен бекiтілген Қазақстан Республикасының мемлекеттiк жiктеуiшісiн-төлем белгiлеудiң бiрыңғай жiктеушісiн қолдану ережесiне N 3 қосымша <*>
Ескерту: N 3 қосымшамен толықтырылды - ҚР Ұлттық банкі басқармасының 2000 жылғы 30 қазандағы N 405 қаулысымен. V001319_ Электрондық - бiр айлық "Қазақстан Республикасының банкаралық есеп айырысу орталығы" шаруашылық жүргiзу құқығы бар Республикалық мемлекеттiк кәсiпорны Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiне есеп беру кезеңі үшiн айдың 10-на дейiн ұсынады. 2000 жылдың ____________ айы үшiн ҚБЕО арқылы өткен банкаралық төлемдер бойынша МӘЛIМЕТ --------------------------------------------------------------------------- Ақпарат!Қабылдап!Бенефициар!Келiп ! Ақшаны ! Бенефициар! Егжей- көзi ! алушы ! банктің !түскен ! жiберушi ! ! !банктiң ! ББК !және !-----------!-----------!--------------- ! ББК ! !шығыс !рези.!эко. !рези.!эко. !Төлем ! ! ! !төлем. !дент.!номи.!дент.!номи.!белгілеу! ! ! !дерiнiң!тік !ка !тік !ка !коды ! ! ! !белгiсi!белгі!сек. !белгі!сек. ! ! ! ! ! ! !торы ! !торы ! ! --------------------------------------------------------------------------- 1 ! 2 ! 3 ! 4 ! 5 ! 6 ! 7 ! 8 ! 9 ! --------------------------------------------------------------------------- 1 х х 1 х х --------------------------------------------------------------------------- таблицаның жалғасы: ----------------------------------------------- тегжейлі ! ----------------------------------------------! Есеп беру !Төлем сомасы!Төлем валютасы! Ел ! кезеңіндегi ! (мың) ! ! ! төлемдер саны! ! ! ! ----------------------------------------------! 10 ! 11 ! 12 ! 13 ! ----------------------------------------------- х х ! х х ! ----------------------------------------------- "___"____________ 2000 жыл Басшы __________________ _______________________________________ Бас бухгалтер __________ орындаушының аты-жөнi, телефон нөмерi Ескерту: 1. Мәлiметтер Қазақстан Республикасының банкаралық есеп айырысу орталығы белгiлеген жiберу форматтарымен электронды түрде ұсынылады. 2. Мәлiметтiң өз уақында ұсынылу жауапкершiлiгi Басшыға жүктеледi. Мәлiметтiң толтырылуы бойынша НҰСҚАУЛЫҚ
ҚБЕО арқылы жүргiзiлген (бұдан әрi - ҚБЕО мәлiметi) банкаралық төлемдер бойынша мәлiметтер Қазақстан аймағындағы ҚБЕО арқылы жүргiзiлген ақша ағынын көрсету үшiн, сондай-ақ төлем белгiлеу бойынша жiктеу ағынына арналған.
ҚБЕО мәлiметiн ҚБЕО арқылы операциялар жүргiзетiн бойынша барлық қолданушылар бойынша әр ай сайын жасалады. ҚБЕО мәлiметтерi төлем туралы төмендегiдей ақпараттар енгiзiлген 13 бағаннан тұрады: 1 баған - ақпарат көзi. Бұл жол ҚБЕО бойынша алынған деректi бiлдiредi, бұл жолда 1 саны қойылады. 2 баған - Қабылдап алушы банктiң Банктiк бiрегейлендiрiлген коды (ББК). 3 баған - толтырылмайды. 4 баған - толтырылмайды. 5 баған - Ақша жiберушiнiң резиденттiгiнiң белгiсi. 6 баған - Ақша жiберушiнiң экономика секторының коды. 7 баған - Бенефициардың резиденттiгiнiң белгiсi. 8 баған - Бенефициардың экономика секторының коды. 9 баған - төлем белгiлеудiң коды. 10 баған - Есептi кезең үшiн төлем саны. Бастапқы 0 белгiсi қабылданады. Бiр төлем бағанын көрсету кезiнде 1 мәнi қабылданады. Егер жаңа төлемнiң параметрi 2, 5, 6, 7, 8, 9 бағандарымен сәйкес болса сол бағандағы белгi 1-ге, ал 11 бағандағы белгi жаңа төлемнiң сомасына көбейедi. 11 баған - мың. теңгедегi төлем сомасы (үтiрден кейiнгi бiр белгi дөңгелектеп алынады). 12 баған - толтырылмайды. 13 баған - толтырылмайды. Ескерту: Орталық депозитарлы бағалы қағаздар, Қазақстан қор биржасы, ЖШС "Тимей" қаржылық-өндiрiстiк компаниясы", Алматы клирингiлi палатасы және басқалар арқылы жүргізiлетiн бағалы қағаздар бойынша, валюта бойынша және нетто- позиция есебi бойынша операцияны ҚБЕО арқылы жүргiзу кезінде ҚБЕО мәлiметiнде сол операциялар қабылдап алушы банк бойынша көрсетiледi. Бұл ретте ақша жiберушi сияқты көрсетiлген ұйымдар ҚБЕО есебінде көрсетiлмейдi.
Қазақстан Республикасы
Ұлттық Банкi Басқармасының 1999 жылғы 15 қарашадағы N 388 қаулысымен бекiтiлген Қазақстан Республикасының мемлекеттiк жiктеушiсiн - төлем белгiлеудiң бiрыңғай жiктеушiсiн қолдану ережесiне N 4 қосымша <*>
Ескерту: N 4 қосымшамен толықтырылды - ҚР Ұлттық банкі басқармасының 2000 жылғы 30 қазандағы N 405 қаулысымен. V001319_ Кiм ұсынады ________________ ББК _________________________ Атауы Электронды - бiр айлық "Қазпошта" ААҚ және екінші деңгейдегi банктер Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкке келесi есептi кезең үшiн айдың 10-на дейін ұсынады 20__ жылдың ________ айы үшiн аударым және төлем бойынша МӘЛIМЕТ --------------------------------------------------------------------------- Ақпарат!Қабылдап!Бенефициар!Келiп ! Ақшаны ! Бенефициар! Егжей- көзi ! алушы ! банктің !түскен ! жiберушi ! ! !банктiң ! ББК !және !-----------!-----------!--------------- ! ББК ! !шығыс !рези.!эко. !рези.!эко. !Төлем ! ! ! !төлем. !дент.!номи.!дент.!номи.!белгілеудің! ! ! !дерiнiң!тік !ка !тік !ка !коды ! ! ! !белгiсi!белгі!сек. !белгі!сек. ! ! ! ! ! ! !торы ! !торы ! ! --------------------------------------------------------------------------- 1 ! 2 ! 3 ! 4 ! 5 ! 6 ! 7 ! 8 ! 9 ! --------------------------------------------------------------------------- 1 1 --------------------------------------------------------------------------- таблицаның жалғасы: --------------------------------------------------- тегжейлі ! --------------------------------------------------! Есепті !Төлем сомасы!Төлем валютасы! Мемлекет ! кезең үшін ! (мың) ! ! ! төлем саны ! ! ! ! --------------------------------------------------! 10 ! 11 ! 12 ! 13 ! --------------------------------------------------- "___"____________ 2000 жыл Басшы __________________ _______________________________________ Бас бухгалтер __________ орындаушының аты-жөнi, телефон нөмерi Ескерту:
1. Мәлiметтер Қазақстан Республикасының банкаралық есеп айырысу орталығының тапсыру форматтарында бекiтiлген электронды түрде ұсынылады.
2. Мәлiметтiң мезгiлiнде ұсынылу жауапкершiлiгi Басшыға жүктеледi.
МӘЛIМЕТТЕРДI ТОЛТЫРУ БОЙЫНША
НҰСҚАУЛЫҚ
"Қазпошта" және екiншi деңгейдегi банктердiң (ЕДБ) мәлiметтерi Қазақстаннан шығатын және келiп түсетiн ақша ағынына, сондай-ақ Қазақстан аймағында жүргiзiлетiн және төлем белгiлерi бойынша ағын жiктеуiшiн көрсету үшiн арналған.
Мәлiметтер банк және немесе "Қазпошта" ААҚ жүйесi бойынша төлем құжаттары негiзiнде ай сайын жалпы толтырылады.
"Қазпошта" және ЕДБ мәлiметi:
А) Ностро корреспонденттiк есепшоттар бойынша және Лоро шетелдiк банктiктердiң есепшоттары бойынша жүргiзiлген банкаралық төлемдер бойынша, соның iшiнде "Қазпошта" жүргiзген пошталық операциялар бойынша жасалады. Келесi баланстық есепшотты Қазақстан Республикасының екiншi деңгейдегi банктерiндегi бухгалтерлiк есептiң Жоспарына қолдануға болады:
1052*4* - басқа банктердегi корреспонденттiк есепшот (активтi),
201324* - шетелдiк банктердегi корреспонденттiк есепшот (пассивтi),
202324* - шетелдiк банктердегi корреспонденттiк есепшот (пассивтi),
Б) Банк iшiндегi төлемдер бойынша, соның iшiнде "Қазпошта" ААҚ жүргiзген пошталық операциялар бойынша.
Мәлiмет төлем туралы мынадай ақпараттар енгiзiлген 13 бағаннан тұрады:
1 - баған - ақпарат көзi. Бұл жол алынған ақпараттар дерегiн және ЕДБ есебi бойынша көрсетедi. Бұл жолға 1 саны қойылады.
2 - баған - Банктiк бiрегейлендiрiлген коды. Қабылдап алушы Банктiң (ББК) коды.
3 - баған - Банк-бенефициардың ББК. ЕДБ мәлiметтерiнде бiр банктiң екi клиентi арасында жүргiзiлген операция бойынша ақпараттарды көрсету кезiнде 3 бағаны толтырылмайды.
Шетелдiк банктiң ББК халықаралық төлем жағдайында (3 баған және 2 баған) қажеттi ақпараттар болған кезде толтырылады.
4 - баған - Бастапқы және шығыс төлемдерiнiң белгiсi (есеп беретiн банктер үшiн). Бұл баған мынадай үлгiде толтырылады:
1 - есеп беретiн банктен Қазақстан банктерiне жiберiлген тікелей корреспонденттiк есепшот бойынша төлем;
2 - есеп беретiн банктен шетелдiк банктерге жiберiлген тiкелей корреспонденттiк есепшот бойынша төлем;
3 - есеп беретiн банк шетелдiк банктен алған тiкелей корреспонденттiк есепшот бойынша төлем;
4 - клиенттер есепшоттары бойынша банк iшiнде жүргiзiлген төлем. Бұл ретте есеп берушi банк бiр мезгiлде және банк алушы және банк бенефициар болып табылады. Бұл операциялар бойынша 3 - баған толтырылмайды.
5 баған - Ақша жiберушiнiң резиденттiгiнiң белгiсi.
6 баған - Ақша жiберушiнiң экономика секторының коды.
7 баған - Бенефициардың резиденттiгiнiң белгiсi.
8 баған - Бенефициардың экономика секторының коды.
9 баған - төлем белгiлеудiң коды.
Тiкелей корреспонденттiк есепшоттар бойынша халықаралық төлемдер енетiн жағдайда ( 4=3 б.), 5, 6, 9 бағандарын есеп берушi банк төлем келген банк - корреспонденттiң тапсырмасы және/немесе төлем негiздемесi қызметiн атқаратын басқалай (төленбейтiн) құжаттары негiзiнде толтырады.
10 баған - Есептi кезең үшiн төлем саны. Бастапқы 0 белгiсi қабылданады. Бiр төлем бағанын көрсету кезiнде 1 белгiсi қабылданады. Жаңа төлем параметрi 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 12, 13 бағандарымен сәйкес келсе сол бағандағы мәнi 1-ге, 11 - бағандағы белгi жаңа төлемнiң сомасына көбейтiледi.
11 - баған - Валюта төлем бiрлiгiнiң мың. төлем сомасы (үтiрден кейiнгi бiр сан дөңгелектеп алынады). 12 - баған - Төлем валютасының коды. Халықаралық ұйымдардың (ISО) стандарты бойынша стандарттарына сәйкес белгiленедi. 13 - баған - Резидент емес мемлекет (ақша жiберушi немесе бенефициар) - Халықаралық ұйымдардың (ISО) стандарты бойынша стандарттарына сәйкес толтырылады. "Резидент - резидент емес" түрiндегi халықаралық операцияларды жүргiзу кезiнде толтырылады. (Егер 5, 7 бағандарындағы белгiлер сәйкес келмесе). №№ Оқығандар: Омарбекова А.Т. Икебаева Ә.Ж.