РҚАО-ның ескертпесі!
Осы қаулының қолданысқа енгізілу тәртібін 7-тармақтан қараңыз.
Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін жетілдіру мақсатында Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
1. Қазақстан Республикасының қаржы құралдарымен операцияларды тіркеу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізілетін нормативтік құқықтық актілерінің тізбесі бекітілсін.
2. Бағалы қағаздар нарығының кәсіби қатысушылары осы қаулы қолданысқа енгізілген күннен бастап күнтізбелік отыз күн ішінде өзінің ішкі құжаттарын осы қаулының талаптарына сәйкес келтірсін.
3. «Бағалы қағаздардың орталық депозитарийі» акционерлік қоғамы (бұдан әрі – орталық депозитарий) және «Бағалы қағаздардың бірыңғай тіркеушісі» акционерлік қоғамы (бұдан әрі – тіркеуші) осы қаулы қолданысқа енгізілген күннен бастап күнтізбелік отыз күн ішінде Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын бақылау мен қадағалау комитетіне орталық депозитарий мен тіркеушінің ережелер жинағына өзгерістер мен толықтыруларды белгіленген тәртіппен келісуге ұсынсын.
4. Тіркеуші осы қаулы қолданысқа енгізілген күннен бастап күнтізбелік алпыс күн өткеннен кейін үш жұмыс күнінен кешіктірмей жарияланған бағалы қағаздарды есепке алу үшін эмитенттің қосалқы шотындағы және сатып алынған бағалы қағаздарды есепке алу үшін эмитенттің қосалқы шотындағы айналыстағы мерзімі өткен және эмитент оларды өтеу бойынша міндеттемелерді орындамаған эмиссиялық бағалы қағаздардың саны туралы, Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес осындай құқыққа ие мемлекеттік органдардың актілері негізінде оқшауланған бағалы қағаздарды ұстаушылардың қосалқы шоттарындағы бағалы қағаздардың саны туралы, орталық депозитарийдің айналыстағы мерзімі өткен және эмитент оларды өтеу бойынша міндеттемелерді орындамаған эмиссиялық бағалы қағаздар бойынша эмитенттің міндеттемелері бойынша талап ету құқығына тиісті сәйкестендіргіш беру туралы мәліметтерді ұсыну туралы орталық депозитарийге сұрату жіберсін.
5. Орталық депозитарий осы қаулының 4-тармағында көрсетілген тіркеушінің сұратуын алғаннан кейін үш жұмыс күні ішінде тіркеушіге сұрату бойынша мәліметтерді жіберсін.
6. Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының «Жеке шоттардың бірыңғай жүйесін жүргізуге арналған үлгі шартты бекіту туралы» 2008 жылғы 29 желтоқсанда № 239 қаулысының (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 5538 тіркелген) күші жойылды деп танылсын.
7. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі. Осы қаулыға қоса беріліп отырған Қазақстан Республикасының қаржы құралдарымен операцияларды тіркеу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізілетін нормативтік құқықтық актілері тізбесінің 3-тармағының он сегізінші және он тоғызыншы абзацтары 2013 жылғы 1 қыркүйектен кейін туындаған қатынастарға қолданылады.
Ұлттық Банк
Төрағасы Г.Марченко
Қазақстан Республикасының
Ұлттық Банкі Басқармасының
2013 жылғы 27 тамыздағы
№ 215 қаулысымен
бекітілген
Қазақстан Республикасының қаржы құралдарымен операцияларды
тіркеу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар
енгізілетін нормативтік құқықтық актілерінің тізбесі
1. Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының «Номиналды ұстау қызметін көрсететін бағалы қағаздар рыногы кәсіби қатысушыларының бағалы қағаздармен мәмілелерді тіркеу, олардың бағалы қағаздар ұстаушысының жеке шотынан үзінді көшірмені беру және номиналды ұстаушының ақпаратты ашу ережесін бекіту туралы» 2006 жылғы 25 ақпандағы № 61 қаулысына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 4138 тіркелген, «Қаржы хабаршысы» журналында 2006 ж., № 4 (28) жарияланған) мынадай өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:
Көрсетілген қаулымен бекітілген Номиналды ұстау қызметін көрсететін бағалы қағаздар рыногы кәсіби қатысушыларының бағалы қағаздармен мәмілелерді тіркеу, олардың бағалы қағаздар ұстаушысының жеке шотынан үзінді көшірмені беру және номиналды ұстаушының ақпаратты ашу ережесінде:
1-тармақта:
1) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
«1) бағалы қағаздарды ұстаушының жеке шоты – клиент үшін ашылған және оның бағалы қағаздарын есепке алуға арналған жеке шот (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемесі бойынша талап ету құқығы);»;
5) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
«5) номиналды ұстаушының жеке шоты – номиналды ұстаушы үшін ашылған және оның клиенттерінің бағалы қағаздарын есепке алуға арналған жеке шот (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемесі бойынша талап ету құқығы);»;
4 және 5-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:
«4. Номиналды ұстаушы жеке шотқа жеке нөмірін береді. Номиналды ұстаушыны есепке алу жүйесіндегі жеке шотында және орталық депозитарийдегі клиенттің қосалқы шотында міндетті түрде мыналар туралы мәліметтер болады:
1) тіркелген тұлға (тегі, аты, бар болса – әкесінің аты немесе бағалы қағаздарды ұстаушының атауы, клиенттің резиденттік белгілері, жеке тұлғаның азаматтығы туралы мәліметтер, экономика секторының белгілері (Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының 1999 жылғы 15 қарашадағы № 388 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасының Мемлекеттік жіктеушісін төлем белгілеудің бірыңғай жіктеушісін қолдану ережесіне сәйкес (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 1011 тіркелген)), заңды тұлғаның тіркелуін растайтын құжат туралы мәліметтер немесе жеке тұлғаның жеке басын куәландыратын құжат туралы мәліметтер, жеке тұлғаның жеке сәйкестендіру нөмірі (бұдан әрі – ЖСН) немесе заңды тұлғаның бизнес-сәйкестендіру нөмірі (бар болса) (бұдан әрі – БСН), почталық және заңды мекен-жайлары, банк деректемелері (қажет болған жағдайда бағалы қағаздар бойынша өтелетін сыйақы мен сомаларды аударуға арналған банк деректемелері және бағалы қағаздармен мәмілелер бойынша есеп айырысуларды жүзеге асыруға арналған банк деректемелері), салық жеңілдіктері туралы мәліметтер және орталық депозитарийге және (немесе) номиналды ұстаушыға ережелер жинағына немесе номиналды ұстаушының ішкі құжаттарына сәйкес қосалқы шотты және/немесе тиісінше жеке шотты ашу үшін қажет болатын басқа да ақпарат);
2) осы жеке шотта (қосалқы шотта) тіркелген бағалы қағаздардың саны, түрі және сәйкестендіру нөмірі;
3) эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемесі бойынша талап ету құқығының саны және сәйкестендіргіші;
4) ауыртпалық салынған бағалы қағаздардың саны туралы (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемесі бойынша талап ету құқығы);
5) пайдасына бағалы қағаздарға ауыртпалық салынған тұлғалар туралы (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемесі бойынша талап ету құқығы);
6) оқшауланған бағалы қағаздардың саны туралы (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемесі бойынша талап ету құқығы);
7) «репо» операциясының мәні болып табылатын бағалы қағаздардың саны;
8) осы жеке шот бойынша тіркелген мәмілелер және номиналды ұстаушының есеп беру жүйесінде көрсетілген операциялар:
мәміле (операция) түрі;
оны тіркеу күні және уақыты;
мәмілені (операцияны) жүргізу негіздемесі;
операцияға қатысқан жеке шоттардың нөмірлері;
бағалы қағаздардың саны, түрі, сәйкестендіру нөмірі (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемесі бойынша талап ету құқығының саны және сәйкестендіргіші), оларға қатысты тіркелген мәміле;
9) операциялардың (мәмілелердің) белгіленген түрлері үшін қажетті басқа да мәліметтер.
5. Жеке шоттарда мынадай бөлімдер ашылады:
1) «негізгі» - мәмілелер жүргізуге шектеулер қойылмаған бағалы қағаздарды есепке алуға арналған (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемесі бойынша талап ету құқығы);
2) «оқшаулау» - Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес осындай шешімді қабылдауға уәкілетті мемлекеттік органның шешімі негізінде бағалы қағаздардың (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемесі бойынша талап ету құқығы) сақталуына кепілдік беру мақсатында жүзеге асырылатын бағалы қағаздармен (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемесі бойынша талап ету құқығы) азаматтық-құқықтық мәмілелерді тіркеуге уақытша тыйым салынған бағалы қағаздарды (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемесі бойынша талап ету құқығы) есепке алуға арналған;
3) «репо» - «автоматты репо» секторында жасалған «репо» операцияларының мәні болып табылатын бағалы қағаздарды есепке алуға арналған;
4) «ауыртпалық салынған» - азаматтық-құқықтық мәмілелер негізінде туындаған бағалы қағаздарды (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемесі бойынша талап ету құқығы) ұстаушысының басқа тұлғалар алдындағы міндеттемелерін қамтамасыз ету үшін мәмілелерді жүзеге асыруға шектеулер қойылған бағалы қағаздарды (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемесі бойынша талап ету құқығы) есепке алуға арналған.
Номиналды ұстаушы жеке шотта бағалы қағаздарды есепке алу үшін қосымша бөлімдер ашуы мүмкін.»;
13-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
«13. Жеке шотты ашу жөніндегі бұйрыққа заңды тұлғаның өкілі (жеке тұлға немесе оның өкілі) қол қояды және онда мынадай мәліметтер бар:
1) заңды тұлғаның атауы (жеке тұлғаның тегі, аты, бар болса әкесінің аты);
2) жеке тұлғаны куәландыратын құжаттың атауы және деректемелері;
3) жеке тұлғаның туған жылы;
4) заңды тұлғаны мемлекеттік тіркеу (қайта тіркеу) туралы анықтаманың немесе куәліктің күні және нөмірі;
5) заңды тұлғаның орналасқан жері (жеке тұлғаның тұрғылықты жері), почта мекен-жайы;
6) жеке тұлғаның ЖСН немесе (бар болса) заңды тұлғаның БСН, бағалы қағаздарға қатысты оған таралатын салық жеңілдіктері туралы мәліметтер;
7) заңды тұлғаны тіркеген орны (жеке тұлғаның азаматтығы) туралы мәліметтер;
8) экономика секторы;
9) банк деректемелері;
10) ережелер жинағына немесе тиісінше номиналды ұстаушының ішкі құжаттарына сәйкес орталық депозитарийге және (немесе) номиналды ұстаушыға қажетті басқа да мәліметтер.»;
16 және 17-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:
«16. Номиналды ұстауды есепке алу жүйесінде бағалы қағаздармен (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемесі бойынша талап ету құқығымен) жасалған мәмілелерді тіркеу жеке шоттар бойынша тиісті операцияларды жүргізу арқылы жасалады.
Айналыстағы мерзімі өткен және эмитент оларды өтеу бойынша міндеттемелерді орындамаған эмиссиялық бағалы қағаздар бойынша эмитенттің міндеттемелері бойынша талап ету құқығын есепке алу осы эмиссиялық бағалы қағаздардың ұлттық сәйкестендіру нөмірлерін көрсете отырып орталық депозитарийдің ережелер жинағында белгіленген тәртіпте орталық депозитарий иеленетін сәйкестендіргіш бойынша номиналды ұстаушысы жүзеге асырады.
Тіркелген тұлғалардың жеке шоттарындағы эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемесі бойынша талап ету құқығының сандық мәні (Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес осындай құқыққа ие мемлекеттік органдардың актілері негізінде эмиссиялық бағалы қағаздарды оқшаулау бойынша операциялар жүргізілген эмиссиялық бағалы қағаздарды қоспағанда) осы талап ету құқығы туындаған эмиссиялық бағалы қағаздардың санына сәйкес айқындалады.;
17. Номиналды ұстауды есепке алу жүйесінде операцияның мынадай түрлері жүзеге асырылады:
1) мыналар жататын жеке шоттар бойынша операциялар:
жеке шотты ашу;
бағалы қағаздар (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемесі бойынша талап ету құқығы) ұстаушысы туралы мәліметтерді өзгерту;
бағалы қағаздардың күшін жою;
бағалы қағаздарды өтеу;
бағалы қағаздарды ұстаушылардың шоттарынан (шотына) бағалы қағаздарды есептен шығару (есепке жазу);
бағалы қағаздарды ұстаушылардың жеке шоттарынан (шотына) эмиссиялық бағалы қағаздар бойынша эмитенттің міндеттемелері бойынша талaп ету құқықтарын есептен шығару (есепке жазу);
бағалы қағаздарды ұстаушының жеке шотында (қосалқы шотында) орналастырылған акциялар санының (эмитент сатып алған акцияларды шегергенде) өсуіне байланысты акциялар санының өсуі туралы жазбаларды енгізу;
эмитенттің бағалы қағаздарын және өзге де ақша міндеттемелерін эмитенттің жай акцияларына айырбастау туралы жазбаларды енгізу;
эмитенттің орналастырылған акциялардың бір түрін осы эмитент акцияларының басқа түріне айырбастау туралы жазбаларды енгізу;
ауыртпалық салынған бағалы қағаздар (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемесі бойынша талап ету құқығы) және ауыртпалықты алып тастау;
бағалы қағаздарды оқшаулау (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемесі бойынша талап ету құқығы) және бағалы қағаздарды оқшаулауды алып тастау;
сенімгерлік басқару туралы жазбаларды енгізу және сенімгерлік басқару туралы жазбаны алып тастау;
жеке шотты жабу;
2) мыналар жататын ақпараттық операциялар:
жеке шоттың үзінді көшірмесін беру;
өткізілген операциялар туралы есепті беру;
бағалы қағаздарды ұстаушылардың, орталық депозитарий, эмитенттердің және уәкілетті органдардың сұратулары бойынша басқа есептерді дайындау және беру.»;
21-тармақта:
4) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
«4) бағалы қағаздардың (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемесі бойынша талап ету құқығы) қажетті саны және (немесе) клиенттің шоттарында (қосалқы шоттарында) ақшасы болмаса;»;
9) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
«9) бұйрықта көрсетілген бағалы қағаздардың (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемесі бойынша талап ету құқығы) ауыртпалығы;»;
мынадай мазмұндағы 21-1-тармақпен толықтырылсын:
«21-1. Орталық депозитарийден айналыстағы мерзімі өткен және эмитент оларды өтеу бойынша міндеттемелерді орындамаған эмиссиялық бағалы қағаздар бойынша эмитент жіберген дефолт туралы, осындай эмиссиялық бағалы қағаздар бойынша эмитенттің міндеттемелері бойынша талап ету құқықтарының берілген сәйкестендіргіші туралы және айналыстағы мерзімі өткен эмиссиялық бағалы қағаздарды, депоненттердің және олардың клиенттерінің қосалқы шоттарынан есептен шығару және эмитенттің осындай эмиссиялық бағалы қағаздары жөніндегі міндеттемелері бойынша талап ету құқығын есепке алу бойынша орталық депозитарийдің есепке алу жүйесіндегі жүргізілген операциялар туралы хабарлама алғаннан кейін номиналды ұстаушысы бір жұмыс күні ішінде айналыстағы мерзімі өткен (номиналды ұстаушыны есепке алу жүйесінде Қазақстан Республикасының заңнамаларына сәйкес осындай құқықты иеленген мемлекеттік органдардың актілері негізінде оқшаулау операциясын жүргізген эмиссиялық бағалы қағаздарды қоспағанда) эмиссиялық бағалы қағаздарды есептен шығару және осы бағалы қағаздар бойынша туындаған міндеттемелерді сақтауымен талап ету құқығын есепке жазу бойынша өз клиенттерінің қосалқы шоттары бойынша ұқсас операцияларды жүргізеді және оларға жүргізілген операциялар туралы тиісті хабарламалар (есептер) жібереді.
Осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген барлық операцияларды жүргізген күннен кейін күнтізбелік 3 (үш) күн ішінде номиналды ұстаушысы эмитентке, сенімгерлік басқарушысына, сондай-ақ пайдасына айналыстағы мерзімі өткен және эмитент оларды өтеу бойынша міндеттемелерді орындамаған бағалы қағаздарды ауыртпалық пайдасына жүзеге асырылған тұлғаларға хабарлама (есептер) жібереді.
Егер айналыстағы мерзімі өткен эмиссиялық бағалы қағаздар бойынша номиналды ұстаушы бұрын Қазақстан Республикасының заңнамаларына сәйкес осындай құқықты иеленген мемлекеттік органдардың актілері негізінде оларды оқшаулау бойынша операциясын жүзеге асырған жағдайда, номиналды ұстаушы осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген орталық депозитарийден хабарлама алған күннен бастап күнтізбелік 3 (үш) күн ішінде тиісті мемлекеттік органға айналыстағы мерзімі өткен және эмитент оларды өтеу бойынша міндеттемелерді орындамаған осы бағалы қағаздар бойынша және осы бағалы қағаздар эмиссиялық бағалы қағаздар бойынша эмитенттің міндеттемелері бойынша талап ету құқықтарына ауыстыруға жататыны туралы бағалы қағаздарды оқшаулау бойынша операциялар жүргізілген актінің негізінде хабарлама жібереді.
Бұл ретте, номиналды ұстаушы Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес осындай құқыққа иеленген мемлекеттік органдардың актілері негізінде эмиссиялық бағалы қағаздарды оқшаудан алу бойынша хабарламаны орталық депозитарийден алғаннан кейін осындай эмиссиялық бағалы қағаздарды номиналды ұстаушының жеке шотынан есептен шығару және айналыс мерзімі аяқталған эмиссиялық бағалы қағаздарды есепке алу үшін тізілімдер жүйесінде ашылған эмитентің жеке шотына есепке алу, сондай-ақ осындай эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі эмитенттің міндеттемелері бойынша талап ету құқықтарын номиналды ұстаушының жеке шотына есепке алу бойынша операцияларды жүргізеді.
Эмитент айналыстағы мерзімі өткен эмиссиялық бағалы қағаздар бойынша талап ету құқықтарын номиналды ұстаушы алдындағы міндеттемелерді орындаған кезде, Ереженің 23-тармағында белгіленген тәртіпте бағалы қағаздарды ұстаушылар тізілімдер жүйесінде ашылған осындай эмиссиялық бағалы қағаздар бойынша талап ету құқықтарын оларды ұстаушылардың жеке шотынан есептен шығару және эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі эмитенттің міндеттемелері бойынша сатып алынған талап ету құқықтарын есеп алу бойынша эмитенттің жеке шотына есепке алу бойынша операцияны жүргізеді.»;
23, 23-1, 23-2 және 23-3-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:
«23. Номиналды ұстаушы бағалы қағаздарды ұстаушылардың бұйрықтары негізінде бағалы қағаздарды ұстаушылардың шоттарынан (шотынан) (шоттарына) бағалы қағаздарды (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемесі бойынша талап ету құқығы) есептен шығару (есепке жазу) операцияларын жүргізеді, мына жағдайларды қоспағанда:
1) орталық депозитарийдің және сауда-саттықты ұйымдастырушының ішкі құжаттарына сәйкес тіркелетін, ұйымдастырылған нарықта жасалған операциялар;
2) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес барлық қажетті деректемелерді қамтитын орындау парағының негізінде тіркелетін сот шешімі бойынша бағалы қағаздар жөніндегі құқықтардың өзгеруі немесе тоқтатылуы бойынша операциялар;
3) клиенттердің жеке шоттарынан оларға тиесілі «Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметі туралы» 1995 жылғы
31 тамыздағы Қазақстан Республикасының Заңы (бұдан әрі – Банктер туралы заң) 16-бабының 6-тармағына сәйкес мәжбүрлеп сатып алуға жататын екінші деңгейдегі банктердің акцияларын есептен шығару және осы акцияларды Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2005 жылғы 26 наурыздағы № 113 қаулысымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 3576 тіркелген) бекітілген Банк акцияларын мәжбүрлеп сатып алу және оларды инвесторларға міндетті түрде сату ережесінің 6-тармағында белгіленген тәртіпте қабылданған қаржы рыногын және қаржы ұйымдарын мемлекеттік реттеуді, бақылауды және қадағалауды жүзеге асыратын уәкілетті мемлекеттік органның шешімі негізінде тіркелетін Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің шотына есепке жазу бойынша операциялар;
4) тіркелген тұлғалардың жеке шоттарынан (шотынан) (шоттарына) бағалы қағаздарды (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемесі бойынша талап ету құқығы) есептен шығару (есепке жазу) операциялары мұрагер немесе оның өкілі берген тиісті бұйрықтың, мұрагерлік құқығы туралы куәлік түпнұсқасының немесе нотариат куәландырған көшірмесінің, мұрагер өкілінің өкілеттігін растайтын құжаттардың және номиналды ұстау жүйесінде мұрагердің жеке шоты болмаған жағдайда, Ереженің 7 және 8-тармақтарында көрсетілген құжаттардың негізінде тіркелетін бағалы қағаздарды (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемесі бойынша талап ету құқығы) мұрагерлікке алу;
5) эмитенттің бағалы қағаздарын және өзге ақша міндеттемелерін эмитенттің жай акцияларына айырбастау, тиісті жазбаларды енгізу бойынша операциялары эмитенттің бұйрығы негізінде жүзеге асырылатын немесе орталық депозитарийдің хабарламасы негізінде көрсетілетін эмитенттің орналастырған акцияларының бір түрінен осы эмитенттің акцияларының басқа түріне айырбастау жағдайлары.
6) бағалы қағаздар нарығының кәсіби қатысушысының номиналды ұстаушы ретінде клиенттердің шоттарын жүргізу құқығымен бағалы қағаздар нарығында брокерлік және (немесе) дилерлік қызметті жүзеге асыруға лицензиясын ерікті қайтару туралы шешім қабылдаған және бұл ретте клиенттен оған осы Ереженің 23-2-тармағының екінші бөлігінде көрсетілген хабарламаны жіберген күннен бастап күнтізбелік 90 (тоқсан) күн ішінде клиенттен активтерді есептен шығаруға бұйрықты алмаған не клиент тұрғылықты орны бойынша (тұрғылықты жері) жоқ болмағаны туралы хабарлама алған, осы бағалы қағаздарды тіркеуші (орталық депозитарий) бағалы қағаздар ұстаушылардың тізілімдер жүйесінде номиналды ұстаушының клиентіне ашылған жеке шотқа есепке алған жағдайда номиналды ұстаушы клиентінің жеке шотынан бағалы қағаздарды (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемесі бойынша талап ету құқығы) есептен шығару бойынша операциялар.
Егер мәмілені жасау үшін мәміле тараптарының біреуіне қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалауды жүзеге асыратын уәкілетті органның рұқсаты (келісімі) талап етілген жағдайда, номиналды ұстаушы осындай келісімнің бар екенін растайтын құжатты сұратады. Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалауды жүзеге асыратын уәкілетті органның талап етілетін рұқсаты (келісімі) болмаған кезде номиналды ұстаушы мәмілені тіркеуден бас тартады.
Осы тармақтың екінші бөлігінің талаптары бағалы қағаздарды сенімгерлік басқаруға беру кезінде номиналды ұстауды есепке алу жүйесінде жүргізілетін операцияларға қатысты таратылады.
Номиналды ұстаушының бағалы қағаздарды ұстаушылар шоттарының эмиссиялық бағалы қағаздар бойынша эмитент міндеттемелерінің талап ету құқығымен «репо» операциялары жүргізілмейді.
23-1. Орталық депозитарий (кастодиан) номиналды ұстаушы ретінде клиенттердің шоттарын жүргізу құқығымен брокерлік және (немесе) дилерлік қызметті жүзеге асыратын бағалы қағаздар нарығының кәсіби қатысушының лицензиясын тоқтата тұрған, айырған, сондай-ақ бағалы қағаздар нарығының кәсіби қатысушының номиналды ұстаушы ретінде клиенттердің шоттарын жүргізу құқығымен брокерлік және (немесе) дилерлік қызметті жүзеге асыратын лицензиясын ерікті қайтару туралы шешім қабылдаған кезде номиналды ұстаушының шотынан бағалы қағаздарды шығынға жазуды (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздары жөніндегі міндеттемелері бойынша талап ету құқығы) номиналды ұстаушының не бағалы қағаздары есебінің (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемелері бойынша талап ету құқығы) орталық депозитарийдің (кастодиан) есеп жүргізу жүйесіндегі қосалқы шотында жүзеге асырылатын клиенттің Қағидалардың 4-тармағында көрсетілген мәліметтерді қамтыған бұйрығы негізінде жүзеге асырады.
Номиналды ұстаушы есебінде клиенттердің шоттарын жүргізу құқығымен брокерлік және (немесе) дилерлік қызметті жүзеге асыратын бағалы қағаздар нарығы кәсіби қатысушысының лицензиясы тоқтатыла тұрғаннан кейін ақпараттық операцияларды және «репоны» жабу операцияларын, сондай-ақ осы тармақтың бірінші абзацында көрсетілген операцияларды қоспағанда, жеке шоттар бойынша операцияларды жүргізу жүзеге асырылмайды.
Сауда-саттық ұйымдастырушының сауда жүйесінде «тікелей» тәсілмен жүзеге асырылатын «репо» операциялары номиналды ұстаушы есебінде клиенттердің шоттарын жүргізу құқығымен брокерлік және (немесе) дилерлік қызметті жүзеге асыратын бағалы қағаздар нарығы кәсіби қатысушысының лицензиясы тоқтатыла тұрған күннен бастап, егер осы номиналды ұстаушының клиенті онымен жасалған шарт негізінде орталық депозитарийдің есепке алу жүйесінде жаңа номиналды ұстаушыда ашылған өз қосалқы шотына өз қаржы құралдарын аударым жасауға бұйрық бермеген жағдайда, 5 (бес) жұмыс күні ішінде жабылады.
«Автоматты» тәсілмен жүзеге асырылатын «репо» операциялары номиналды ұстаушы есебінде клиенттердің шоттарын жүргізу құқығымен брокерлік және (немесе) дилерлік қызметті жүзеге асыратын бағалы қағаздар нарығы кәсіби қатысушысының лицензиясы тоқтатыла тұрған жағдайда мәміле жасау мерзімдеріне қарамастан, жасалған шарт талаптарына сәйкес жабылады. Тараптардың келісімі бойынша «автоматты» тәсілмен жүзеге асырылатын «репо» мәмілесі мерзімінен бұрын бұзылуы мүмкін.
Кепіл мәні болып табылатын қаржы құралдары номиналды ұстаушы есебінде клиенттердің шоттарын жүргізу құқығымен брокерлік және (немесе) дилерлік қызметті жүзеге асыратын бағалы қағаздар нарығы кәсіби қатысушысының лицензиясы тоқтатыла тұрған күннен бастап бес жұмыс күні ішінде орталық депозитарийдің есепке алу жүйесінде жаңа номиналды ұстаушыда онымен жасалған шарт негізінде ашылған клиенттің қосалқы шотына аударылады. Тараптардың келісімі бойынша кепіл мәні болып табылатын қаржы құралдарымен мәміле мерзімінен бұрын бұзылуы мүмкін.»;
23-2. Номиналды ұстаушы ретінде клиенттердің шоттарын жүргізу құқығымен брокерлік және (немесе) дилерлік қызметті жүзеге асыратын бағалы қағаздар нарығының кәсіби қатысушысы лицензиясынан айырылған жағдайда, сондай-ақ бағалы қағаздар нарығының кәсіби қатысушысы номиналды ұстаушы ретінде клиенттердің шоттарын жүргізу құқығымен брокерлік және (немесе) дилерлік қызметті жүзеге асыратын лицензияны ерікті түрде қайтару кезінде номиналды ұстаушы клиенттердің номиналды ұстауға берілген активтердің қайтарылуын қамтамасыз ету мақсатында оларды номиналды ұстаудың есеп жүргізу жүйесінде клиентпен номиналды ұстау жөнінде жасалған шарт аясында ашылған шоттардағы активтерді есептен шығару жөніндегі бұйрықтарды номиналды ұстаушыға ұсыну қажеттілігі туралы клиенттерді хабардар етеді.
Номиналды ұстаушы клиенттен активтерді есептен шығару жөніндегі бұйрықтарын алған жағдайда осы Ереженің 23-1-тармағының бірінші бөлігінде көзделген әрекеттерді орындайды.
Осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген хабарламаны клиентке жіберген күннен бастап күнтізбелік 90 (тоқсан) күн ішінде клиенттің активтерін есептен шығару туралы бұйрықты не клиенттің орналасқан жерде (тұрғылықты жері бойынша) болмауы туралы хабарламаны алмаған жағдайда, номиналды ұстаушы:
орталық депозитарийге бағалы қағаздарды номиналды ұстаушының клиентіне бағалы қағаздар ұстаушыларының тізілімі жүйесінде ашылған жеке шот ашуға бұйрықты және номиналды ұстаушыға оның клиенті номиналды ұстауды есепке алу жүйесінде жеке шот ашу үшін ұсынған құжаттарды жібереді;
орталық депозитарийге орталық депозитарийдің есеп жүргізу жүйесінде ашылған номиналды ұсатушының шотынан кейін бағалы қағаздарды номиналды ұстаушының клиентіне бағалы қағаздар ұстаушыларының тізілімі жүйесінде ашылған жеке шотқа оларды тіркеушінің бағалы қағаздарды ұстаушылардың тізілім жүйесінде есепке алу мақсатында бағалы қағаздарды (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемелері бойынша талап ету құқығын) есептен шығару жөнінде бұйрық жібереді;
клиенттің ақшасын, кейіннен оларды номиналды ұстаушының осы клиентіне тапсыру үшін, нотариус депозитіне береді және осы нотариус туралы орталық депозитарийге мәліметтер береді.
Осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген хабарламаны оған жіберген күннен бастап күнтізбелік 90 (тоқсан) күн ішінде егер номиналды ұстаушы клиентінің активтері бойынша Қазақстан Республикасының резидент емес эмитенттерінің бағалы қағаздарын (бұдан әрі – шетел бағалы қағаздары) құратын активтерді есептен шығару жөніндегі бұйрық алынбаса, номиналды ұстаушы:
шетел бағалы қағаздарына қатысты номиналды ұстау қызметін көрсететін кастодианға кастодианды есепке алу жүйесінде ашылған номиналды ұстаушының шотынан шетел бағалы қағаздарын есептен шығару жөніндегі бұйрықты және орталық депозитарийге оларды орталық депозитарийді есепке алу жүйесінде номиналды ұстаушының клиентіне ашылған қосалқы шотына кейіннен есептеу мақсатында жібереді;
мұндай қосалқы шот болмаған не номиналды ұстаушы клиентінің осының алдында ашылған қосалқы шотын иеленуге бұйрық болмаған жағдайда орталық депозитарийге «жоғалған клиент» мәртебесі бар номиналды ұстаушының клиентіне қосалқы шотты ашу жөніндегі бұйрықты жібереді;
«жоғалған клиент» мәртебесі бар номиналды ұстаушының клиентіне қосалқы шот ашу туралы не номиналды ұстаушы клиентінің осының алдында ашылған қосалқы шотына «жоғалған клиент» мәртебесін беру туралы орталық депозитарийден хабарлама алғаннан кейін орталық депозитарийге орталық депозитарийді есепке алу жүйесіндегі номиналды ұстаушының клиентіне ашылған қосалқы шотқа шетелдік бағалы қағаздарды есепке алу жөніндегі бұйрықты жібереді;
Орталық депозитарийдегі жеке шоттан Қазақстан Республикасы заңнамасына сәйкес барлық бағалы қағаздарды (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемелері бойынша талап ету құқығын) есептен шығарғаннан кейін және басқа мемлекеттердің заңнамасына сәйкес шығарылған бағалы қағаздар есепте тұрған барлық қосалқы шоттар бойынша "жоғалған клиент" мәртебесі берілгеннен кейін номиналды ұстаушы орталық депозитарийге оның атына ашылған жеке шотқа "жоғалған клиент" мәртебесі берілгендігі туралы шығарылған бұйрықты жібереді.
23-3. Орталық депозитарий номиналды ұстаушының клиентіне бағалы қағаздарды ұстаушылардың тізілім жүйесінде жеке шот ашу үшін номиналды ұстаушының бұйрығын алған күннен бастап күнтізбелік 3 (үш) күн ішінде және тіркеушіге номиналды ұстаудың есебін жүргізу жүйесінде жеке шотты ашу үшін номиналды ұстаушыға оның клиенті ұсынған құжаттарды және номиналды ұстаушының клиенті болып табылатын бағалы қағаздардың меншік иесіне жеке шотты ашу жөніндегі бұйрықты жібереді.
Орталық депозитарий номиналды ұстаушының бағалы қағаздарды ұстаушылардың тізілім жүйесінде номиналды ұстаушының клиентіне ашылған жеке шотқа тіркеушінің кейіннен есепке алуы мақсатында орталық депозитарийдің есепке алу жүйесінде ашылған номиналды ұстаушының шотынан бағалы қағаздарды есептен шығару (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемелері бойынша талап ету құқықтарын) жөніндегі бұйрығын алған күннен бастап күнтізбелік 3 (үш) күн ішінде номиналды ұстаушының клиенті болып табылатын бағалы қағаздардың меншік иесіне бағалы қағаздарды ұстаушылар тізілім жүйесінде ашылған жеке шотқа есепке алуға және бағалы қағаздарды ұстаушылар тізілім жүйесінде тұрған бағалы қағаздарға (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемелері бойынша талап ету құқықтарын) ашылған орталық депозитарийдің жеке шотынан есептен шығаруға арналған бұйрықтарды жібереді.
Орталық депозитарий күнтізбелік 3 (үш) күн ішінде «жоғалған клиент» мәртебесі бар номиналды ұстаушының клиентіне қосалқы шот ашу туралы бұйрықты алған күннен бастап не орталық депозитарийді есепке алу жүйесінде клиенттің осының алдында ашылған қосалқы шотына «жоғалған клиент» мәртебесін берген күннен бастап және клиенттің осы қосалқы шотына шетелдік бағалы қағаздарды есепке алғаннан бастап мыналарды жүзеге асырады:
номиналды ұстаушының жеке шоты аясында номиналды ұстаушының клиентіне қосалқы шот ашу және осы қосалқы шотқа статуса «жоғалған клиент» мәртебесін беру не номиналды ұстаушының клиентінің ашылып қойылған қосалқы шотына осындай мәртебені орталық депозитарийдің ішкі қағидаларымен белгіленген тәртіпте беру;
шетелдік бағалы қағаздарға қатысты номиналдық ұстау қызметін орталық депозитарийге көрсетуші есептік ұйымға шетелдік бағалы қағаздарды есепке алуға арналған бұйрықты (бұйрықтарды) жіберу.
Орталық депозитарий егер номиналды ұстаушының осы жеке шоты бойынша басқа ашылған қосалқы шоттары болмаған жағдайда, «жоғалған клиент» мәртебесі аясында орталық депозитарийдің ішкі қағидаларымен белгіленген тәртіпте «жоғалған клиент» мәртебесі бар клиенттің (клиенттердің) қосалқы шоты (қосалқы шоттары) ашылған номиналды ұстаушының бұйрығы негізінде жүзеге асырады.
Орталық депозитарийге Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес шығарылған бағалы қағаздардың (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемелері бойынша талап ету құқықтары) меншік иесі өтініш жасаған жағдайда, орталық депозитарий бағалы қағаздардың осы меншік иесіне бағалы қағаздарды ұстаушылардың тізілімі жүйесінде ашылған жеке шотының деректемелерін және осы клиенттің номиналдық ұстаушысының ақшасын депозитке берген жағдайда нотариусы туралы мәліметтерді ұсынады.
Орталық депозитарийдің ішкі ережелерімен белгіленген тәртіпте орталық депозитарий «жоғалған клиент» мәртебесін берген номиналды ұстаушының клиентіне қосалқы шот бойынша номиналды ұстаудан шетел бағалы қағаздарын шығару бойынша ғана депонент клиенттің бұйрығы негізіндегі операцияларды жүргізеді не осындай бағалы қағаздарды басқа номиналды ұстаушыға номиналды ұстауға аударым жасауы бойынша жүргізіледі.»;
25, 26, 27, 28 және 28-1-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:
«25. Жеке шоттар бойынша операцияны жүргізуге бағалы қағаздарды ұстаушылардың бұйрықтарында мынадай мәліметтер болуы керек:
1) бұйрықты тіркеу нөмірі, күні және уақыты;
2) эмитенттің немесе инвестициялық пай қорының атауы;
3) мәмілеге қатысатын тұлғалар туралы мәліметтер;
4) мәмілеге қатысатын тұлғалардың жеке шоттарының нөмірлері;
5) бағалы қағаздардың ұлттық сәйкестендіру нөмірі, түрі (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемелері бойынша талап ету құқықтарының сәйкестендіргіші);
6) операцияны жүргізуге арналған бағалы қағаздардың саны (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемелері бойынша талап ету құқықтары);
7) бағалы қағаздарға қатысты мәмілелер/операциялар түріне берілген нұсқау;
8) кепіл мәмілесін тіркеу кезінде кепіл ұстаушыға берілетін бағалы қағаздар бойынша (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемелері бойынша талап ету құқықтары) құқықтарға қатысты мәліметтер;
9) мәміле мәні болып табылатын бір бағалы қағаздың (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемелері бойынша талап ету құқықтары) бағасы туралы мәліметтер.
26. Жеке шоттар бойынша операцияны жүргізу туралы бұйрыққа мәмілеге қатысушы тұлға немесе оның өкілі қол қояды, егер мәміленің тарабы 23-2-тармақта көрсетілген жағдайда заңды тұлға немесе номиналды ұстаушы болып табылса, мөрмен куәландырылады.
Инвестициялық пай қорының ақпараттықты қоспағандағы, басқарушы компанияның пайлармен операцияны жүргізу туралы бұйрығына оның өкілі қол қойып, мөрмен куәландырылады, сондай-ақ оған инвестициялық пай қоры активтерінің есеп беруін қамтамасыз ететін кастодианның бөлімше басшысы қол қояды не ақпараттық операцияларды қоспағанда, пайлармен операциялар жүргізуге инвестициялық пай қоры басқарушы компаниясының номиналды ұстаушыға өзінің жазбаша растауын жіберу арқылы, кастодиан растайды.
27. Номиналды ұстаушы бағалы қағаздарға ауыртпалық салынған операциялар (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемелері бойынша талап ету құқықтары) бағалы қағаздары (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемелері бойынша талап ету құқықтары) ауыртпалық салынған және оларға салынған ауыртпалық тіркелген тұлға пайдасына шешілетін ұстаушының қарсы бұйрықтары негізінде жүргізеді. Бағалы қағаздардың (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемелері бойынша талап ету құқықтарының) салынған ауыртпалығы кезінде бағалы қағаздар (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемелері бойынша талап ету құқықтары) ұстаушысының жеке шотында салынған ауыртпалық пайдасына шешілген тұлға туралы жазба жасалады, ал "негізгі" бөлімдегі бағалы қағаздар (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемелері бойынша талап ету құқықтары) осы жеке шоттың "ауыртпалық салынған" бөлімінің есебіне алынады. Салынған ауыртпалық пайдасына шешілген тіркелген тұлғаның жеке шотына ауыртпалық салынған бағалы қағаздардың түрі, саны, олардың ұлттық сәйкестендіру нөмірі (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемелері бойынша талап ету құқықтарының сәйкестендірушісі), сондай-ақ бағалы қағаздарының (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемелері бойынша талап ету құқықтары) ауыртпалық салынған ұстаушы туралы жазбалар енгізіледі.
Номиналды ұстаушы ауыртпалығы бар бағалы қағаздарды (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемелері бойынша талап ету құқықтарын) алып тастау операцияларын мәмілеге қатысқан тұлғалардан салынған ауыртпалықты (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемелері бойынша талап ету құқықтарын) алып тастау туралы қарсы бұйрықтардың негізінде жүргізеді. "Ауыртпалығы бар" бөлімінен Бағалы қағаздардың қиындығын алып тастау бойынша операцияларды жүргізу кезінде бағалы қағаздар бағалы қағаздар ұстаушысының "негізгі" жеке шотына ауыстырылады. Тіркелген тұлғаның жеке шотында бағалы қағаздар бойынша салынған ауыртпалық туралы жазбаның (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемелері бойынша талап ету құқықтары) күші жойылады.
Орталық депозитарийдің есебі жүйесіндегі бағалы қағаздардың (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемелері бойынша талап ету құқықтарының) салынған ауыртпалық бойынша немесе салынған ауыртпалықты алып тастау жөніндегі операцияларды тіркеу тәртібі орталық депозитарий қағидаларының жиынтығымен белгіленеді.
28. Номиналды ұстаушы номиналды ұстау жүйесінде бағалы қағаздарға (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемелері бойынша талап ету құқықтарына) тосқауыл қою және тосқауыл қоюды алып тастау бойынша операцияларды Қазақстан Республикасының заңнамасымен белгіленген тәртіп бойынша осындай құқығы бар мемлекеттік органдардың сәйкес құжаттары негізінде немесе клиенттің бұйрығымен жүргізеді. Тосқауыл қою операцияларын жүргізу кезінде бағалы қағаздар (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемелері бойынша талап ету құқықтары) «негізгі» бөлімнен жеке шоттың «тосқауыл қою» бөліміне ауыстырылады. Тосқауыл қою операцияларын алып тастау кезінде бағалы қағаздар (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемелері бойынша талап ету құқықтары) " тосқауыл қою " бөлімінен «негізгі» бөлімге ауыстырылады.
28-1. Банктер туралы заңның 47-1-бабының 3-тармағымен, «Сақтандыру қызметі туралы» Қазақстан Республикасының 2000 жылғы 18 желтоқсандағы Заңының (бұдан әрі – Сақтандыру қызметі туралы заң) 53-1-бабының 3-тармағымен, «Бағалы қағаздар рыногы туралы» 2003 жылғы 02 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңының (бұдан әрі – Бағалы қағаздар рыногы туралы заң) 72-3-бабының 3-тармағымен және «Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамсыздандыру туралы» 2013 жылғы 21 маусымдағы Қазақстан Республикасы Заңының (бұдан әрі - Заң) 35-бабымен көзделген жағдайларда қаржы ұйымдарының акцияларын сенімгерлікпен басқаруды құрған кезде номиналды ұстаушы номиналды ұстауды есепке алу жүйесінде бағалы қағазды ұстаушының жеке шотына сенімгерлік басқарушы туралы жазба енгізу жөнінде қаржы ұйымының акцияларының меншік иесі болып табылатын қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын мемлекеттік реттеу, бақылау және қадағалауды жүзеге асыратын уәкілетті органның, қаржы ұйымының акцияларын сенімгерлік басқаруды құру туралы шешімдердің және сенімгерлік басқарушының осы бағалы қағаздарды ұстаушының жеке шотына сенімгерлік басқарушы туралы жазба енгізу жөніндегі бұйрығы негізінде операциялар жүргізеді.
Сенімгерлік басқаруға берілген қаржы ұйымының акциялары сатылған жағдайда номиналды ұстаушы оның меншік иесі болып табылатын бағалы қағаздарды ұстаушының жеке шотынан осы акцияларды есептен шығару жөнінде және осы акцияларды сатып алушының жеке шотына (жеке шоттарына) есепке алу жөніндегі сенімгерлік басқарушының бұйрығы және қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалауды жүзеге асыратын уәкілетті органның келісімін растаушы құжат негізінде, Банктер туралы заңның 17-1-бабымен, Сақтандыру қызметі туралы заңның 26-бабымен және Бағалы қағаздар нарығы туралы заңның 72-1-бабымен көзделген жағдайда қаржы ұйымының (банктік не сақтандыру холдингінің) ірі қатысушысы мәртебесін иелену жөніндегі операцияларды жүргізеді.
Сенімгерлік басқаруға берілген қаржы ұйымының акцияларының меншік иесі болып табылатын бағалы қағаздарды ұстаушылардың жеке шотынан осы сенімгерлік басқарушы туралы жазбаны жою жөніндегі операция бағалы қағаздарды ұстаушылардың жеке шотынан сенімгерлік басқарушы туралы жазбаны жою туралы сенімгерлік басқарушының бұйрығы негізінде жасалады.
Номиналды ұстаушының есепке алу жүйесінде жасалған бағалы қағаздарды ұстаушының жеке шотына (шотынан) сенімгерлік басқарушы туралы жазбаны енгізу (жою) жөніндегі операциялар осы операция жасалған күннен бастап бір жұмыс күні ішінде номиналды ұстаушының бұйрығы негізінде орталық депозитарийді есепке алау жүйесінде көрсетіледі.»;
34-тармақта:
5) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
«5) бағалы қағаздардың түрлері және сәйкестендіру нөмірлері немесе қаржы құралдарының өзге сәйкестендіргіштері;»;
7) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
«7) ауыртпалығы бар және (немесе) оқшауланған және (немесе) репоға берілген, үзінді көшірмесі жасалған күнгі жағдай бойынша жеке шотта тіркелген бағалы қағаздардың (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемелері бойынша талап ету құқықтары туралы мәліметтердің) белгілі түрінің жалпы саны;»;
35-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
«35. Орталық депозитарий номиналды ұстаушыны есепке алу жүйесіндегі жеке шоттар бойынша операцияны жүргізетін күннен кейінгі күні тіркеушіге мыналар туралы мәліметтерді жібереді:
эмитенттердің жеке шоттары бойынша өзгерістерді;
талап ету құқығын басқаға беру жүргізілген тұлғалар туралы мәліметтерді көрсете отырып, эмиссиялық бағалы қағаздар бойынша эмитенттің міндеттемелері бойынша талап ету құқығын басқаға беруді тіркеу жөніндегі жүргізілген операцияларды.»;
37 және 38-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:
«37. Орталық депозитарий бағалы қағаздарды (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемелері бойынша талап ету құқықтарын) есепке алу үшін қосалқы шоттар ашылған депоненттерге уәкілетті органнан, тіркеушіден немесе эмитенттен сұрау салу алғаннан кейінгі күннен кешіктірмей бағалы қағаздардың меншік иелеріне және/немесе Қазақстан Республикасының резиденттері болып табылмайтын номиналды ұстаушыларға сұрау жолдайды.
Номиналды ұстауда және меншік иелеріне тиесілі бағалы қағаздар (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемелері бойынша талап ету құқықтары) саны туралы ақпаратты орталық депозитарий есебі жүйесінде бар мәліметтер негізінде сұратқан тұлғаға жіберіледі.
38. Қазақстан Республикасының резиденті болып табылатын, жеке шотында бағалы қағаздар (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемелері бойынша талап ету құқықтары) есепте тұратын, меншік иелігіне жататын номиналды ұстаушы, уәкілетті органнан, орталық депозитарийден, тіркеуші немесе эмитенттен сұрау салу алғаннан кейін 24 (жиырма төрт) сағат ішінде сұрау салған адамға тиісті мәліметтерді береді.
Қазақстан Республикасының резиденттері болып табылмайтын номиналды ұстаушы оларға бағалы қағаздарды (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемелері бойынша талап ету құқықтарын) есепке алу үшін жеке шоттарын ашып берген депоненттер акционерлердің жалпы жиналысын өткізуге қатысушы акционерлердің тізімін жасауға қажетті ақпараттарды орталық депозитарийден сұрау түскен сәттен бастап күнтізбелік 23 (жиырма үш) күн ішінде береді.
Орталық депозитарий Қазақстан Республикасының резиденті болып табылмайтын номиналды ұстаушылардың жеке шоттарында оларға бағалы қағаздарды (эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемелері бойынша талап ету құқықтарын) есепке алу үшін өз депоненттерінен акционерлердің тізімін жасауға қажетті ақпаратты алған сәттен бастап 24 (жиырма төрт) сағат ішінде оны тіркеушіге жібереді.»;
1-қосымшаның оң жақ жоғары бұрышы мынадай редакцияда жазылcын:
«Номиналды ұстау қызметін көрсететін
бағалы қағаздар рыногы кәсіби
қатысушыларының бағалы қағаздармен
мәмілелерді тіркеу, олардың бағалы
қағаздар ұстаушысының жеке шотынан
үзінді көшірмені беру және номиналды
ұстаушының ақпаратты ашу қағидаларына
1-қосымша»;
қосымшаның мына бағаны:
« |
Бағалы қағаздардың түрі және ұлттық сәйкестендіру нөмірі |
» |
мынадай редакцияда жазылсын:
« |
Бағалы қағаздардың түрі және ұлттық сәйкестендіру нөмірі немесе қаржы құралдарының өзге сәйкестендіргіші |
» |
2-қосымшаның оң жақ жоғары бұрышы мынадай редакцияда жазылсын:
«Номиналды ұстау қызметін көрсететін
бағалы қағаздар нарығы кәсіби
қатысушыларының бағалы қағаздармен
мәмілелерді тіркеу, олардың бағалы
қағаздар ұстаушысының жеке шотынан
үзінді көшірмені беру және номиналды
ұстаушының ақпаратты ашу қағидаларына 2-қосымша»;
3-қосымшаның оң жақ жоғары бұрышы мынадай редакцияда жазылсын:
«Номиналды ұстау қызметін көрсететін
бағалы қағаздар нарығы кәсіби
қатысушыларының бағалы қағаздармен
мәмілелерді тіркеу, олардың бағалы
қағаздар ұстаушысының жеке шотынан
үзінді көшірмені беру және номиналды
ұстаушының ақпаратты ашу қағидаларына 3-қосымша»;
4-қосымшаның оң жақ жоғары бұрышы мынадай редакцияда жазылсын:
«Номиналды ұстау қызметін көрсететін
бағалы қағаздар нарығы кәсіби
қатысушыларының бағалы қағаздармен
мәмілелерді тіркеу, олардың бағалы
қағаздар ұстаушысының жеке шотынан
үзінді көшірмені беру және номиналды
ұстаушының ақпаратты ашу қағидаларына
4-қосымша»;
2. Күші жойылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2014.08.27 № 167 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.
3. «Орталық депозитарий қызметін жүзеге асыру ережесін бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2008 жылғы 29 желтоқсандағы № 238 қаулысына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеудің тізіліміне № 5531 тіркелген) мынадай өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:
көрсетілген қаулымен бекітілген Орталық депозитарий қызметін жүзеге асыру ережесінде:
3-тармақтың үшінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:
«Осы тармақта көрсетілген бөлімшелердің қызметкерлеріне басқа бөлімше қызметкерлерінің функциялары мен міндеттерін қоса атқаруға жол берілмейді.»;
11-тармақтың 2) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
«2) бағалы қағаздар нарығында брокерлік және дилерлік қызметті жүзеге асыруға уәкілетті органның лицензиясына ие;»;
16-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
«16. Орталық депозитарий қаржы құралдарымен жасалған мәмілелерді тіркеу жөніндегі операцияларды және ақпараттық операцияларды мыналардың:
1) осы Ереженің 11-тармағында көрсетілген заңды тұлғалардың тиісті бұйрықтарының;
2) сауда-саттықты ұйымдастырушының бұйрықтарының;
3) клиринг ұйымының бұйрықтары;
4) эмитентің бұйрығы және тіркеушінің бағалы қағаздарды ұстаушылардың тізілімі жүйесінде орталық депозитарийге ашылған жеке шот бойынша жүргізілген осы эмитент шығарған қаржы құралдарын айырбастаған кездегі қаржы құралдарымен мәмілелерді тіркеу бойынша операциялар туралы хабарламасы (есебі);
5) орталық депозитарийдің қағидалар жиынтығында белгіленген тәртіпте орталық депозитариймен шарт жасаған депонент клиентінің бұйрығы негізінде жүзеге асырады.
Ақпараттық операциялар орталық депозитарийдің ережелер жиынтығында көзделген жағдайларда депонент клиенттерінің бұйрықтары негізінде жүзеге асырылады.»;
17-тармақта:
1) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
«1) орталық депозитарий клиентінің бағалы қағаздар нарығында кәсіби қызметті жүзеге асыруға арналған іс-қимылын тоқтата тұрғанда немесе лицензиясын айырғанда (басқа депоненттерге номиналды ұстауға қаржы құралдарын аудару жөніндегі немесе орталық депозитарийдің номиналды ұстауындағы қаржы құралдарын шығарған операциялар мен ақпараттық операцияларды қоспағанда);
3) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
«3) бағалы қағаздар шығару талаптарына сәйкес бағалы қағаздар айналысы тоқтатыла тұрған немесе тоқтатылған кезде (ақпарат операцияларын, номиналды ұстау ауысқан кезде немесе осындай бағалы қағаздарды өтеу кезінде жүргізілетін қажетті операцияларды, сондай-ақ жинақтаушы зейнетақы қорларына ашылған қосалқы шоттардан бағалы қағаздарды есептен шығару және жинақтаушы зейнетақы қорларына ашылған қосалқы шоттарға енгізу операцияларды қоспағанда);»;
8) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
«8) бұйрықта көрсетілген бағалы қағаздарға ауыртпалық салынғанда;»;
11) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
«11) қаржы құралдарын номиналды ұстауға (ұстаудан) енгізуге (шығаруға) орталық депозитарийдің бұйрығын есепке алу ұйымының орындамағаны туралы хабарламаны алған кезде;»;
мынадай мазмұндағы 27-1, 27-2 және 27-3-тармақтармен толықтырылсын:
«27-1. Тіркеушінің сұратуы негізінде орталық депозитарий орталық депозитарийдің ережелер жиынтығында белгіленген тәртіппен айналыс мерзімі өткен, эмитенттің оларды өтеу бойынша міндеттемелерді орындамауы нәтижесінде осы талап ету құқығы туындаған эмитенттің эмиссиялы бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемелері бойынша талап ету құқықтарының сәйкестендіргішін беруді жүзеге асырады және тіркеушіге:
осындай эмиссиялық бағалы қағаздардың ұлттық сәйкестендіргіш нөмірін көрсете отырып эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемелері бойынша талап ету құқықтарының берілген сәйкестендіргіші туралы;
айналыстағы мерзімі өткен және эмитент оларды жарияланған бағалы қағаздарды есепке алу үшін орталық депозитарийдің есепке алу жүйесінде ашылған эмитенттің қосалқы шотында және сатып алынған бағалы қағаздарды есепке алу үшін эмитенттің қосалқы шоттарында өтеу бойынша міндеттемелерді орындамаған эмиссиялық бағалы қағаздардың саны туралы;
Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес осындай құқыққа ие мемлекеттік органдардың актілері негізінде бағалы қағаздарды ұстаушылардың қосалқы шотында оқшауланған бағалы қағаздардың саны туралы мәліметті жібереді.
27-2. Тіркеушіден айналыс мерзімі өткен эмиссиялық бағалы қағаздарды есептен шығару және эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемелері бойынша талап ету құқығын есепке алу бойынша бағалы қағаздарды ұстаушылардың тізілімі жүйесінде орталық депозитарийге ашылған жеке шот бойынша жүргізілген операциялар туралы хабарламаны (есепті) алғаннан кейін орталық депозитарий осындай эмиссиялық бағалы қағаздарды (номиналды ұстауды есепке алу жүйесінде Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес осындай құқыққа ие мемлекеттік органдардың актілері негізінде оқшаулау операциясы жүргізілген эмиссиялық бағалы қағаздарды қоспағанда) депоненттердің және олардың клиенттерінің қосалқы шоттарынан есептен шығару және осындай бағалы қағаздар (ауыртпалық салу, сенімгерлік басқару) бойынша туындаған міндеттемелерді сақтай отырып эмитенттің осындай эмиссиялық бағалы қағаздары жөніндегі міндеттемелері бойынша талап ету құқығын есепке алу бойынша операцияларды жүргізеді және депоненттерге мыналар:
айналыс мерзімі өткен және эмитент эмиссиялық бағалы қағаздарды өтеу бойынша міндеттемелерін орындамаған эмиссиялық бағалы қағаздар бойынша эмитент жіберген дефолт;
эмитенттің осындай эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемелері бойынша берілген талап ету құқығының сәйкестендіргіші;
орталық депозитарийдің есепте алу жүйесінде айналыс мерзімі өткен эмиссиялық бағалы қағаздарды депоненттердің және олардың клиенттерінің қосалқы шоттарынан есептен шығару және эмитенттің осындай эмиссиялық бағалы қағаздары жөніндегі міндеттемелері бойынша талап ету құқығын есепке алу бойынша жүргізілген операциялар туралы мәліметтерден тұратын хабарламаны жібереді.
Орталық депозитарий эмитенттің айналыс мерзімі өткен эмиссиялық бағалы қағаздар жөніндегі міндеттемелері бойынша талап ету құқығы сәйкестендіргішінің тізілімін жүргізеді.
27-3. Орталық депозитарий орталық депозитарийді есепке алу жүйесінде Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес осындай құқыққа ие мемлекеттік органдардың актілері негізінде эмиссиялық бағалы қағаздарды оқшаудан шығару бойынша операцияны жүргізген күннен кейінгі келесі жұмыс күннен кешіктірмей тіркеушіге ол туралы хабарлама жібереді.».
4. Күші жойылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 03.02.2014 № 10 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).
Қазақстан Республикасының
бағалы қағаздар нарығының
мәселелері бойынша өзгерістер мен
толықтырулар енгізілетін
нормативтік құқықтық
актілердің тізбесіне
1-қосымша
Бағалы қағаздарды ұстаушылар тізілімдерінің
жүйесін жүргізу жөніндегі нұсқаулыққа
1-қосымша
Нысан
_______________________________________________________________
20__ жылғы ___ ________ жағдай бойынша __ №___ бағалы
қағаздарды ұстаушының жеке шотынан үзінді-көшірме
Ескерту. Күші жойылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2014.08.27 № 167 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.
Қазақстан Республикасының
бағалы қағаздар нарығының
мәселелері бойынша өзгерістер мен
толықтырулар енгізілетін
нормативтік құқықтық
актілердің тізбесіне
2-қосымша
Бағалы қағаздарды ұстаушылар тізілімдерінің
жүйесін жүргізу жөніндегі нұсқаулыққа
2-қосымша
Нысан
Тіркеушінің атауы, оның орналасқан жері, нөмірі, телефоны, факс
Ескерту. Күші жойылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2014.08.27 № 167 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.