Екiншi деңгейдегi банктер үшiн пруденциалдық нормативтер есеп айырысуларының нормативтiк мәнi мен әдiстемесi туралы нұсқаулықты бекiту туралы

       Қолданушылардың назарына!!!
      Қаулының қолданысқа енгізілу тәртібін 3-тармақтан қараңыз.

      "Қаржы рыногы мен қаржы ұйымдарын мемлекеттiк реттеу мен қадағалау туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 9-бабының 1-тармағының 5) тармақшасына сәйкес, "Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметi туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 42-бабының 3-тармағына сәйкес Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттiгiнiң (бұдан әрi - Агенттiк) Басқармасы  ҚАУЛЫ ЕТЕДI:
      1. Екiншi деңгейдегi банктер үшiн пруденциалдық нормативтер есеп айырысуларының нормативтiк мәнi мен әдiстемесi туралы нұсқаулық осы қаулының 1 қосымшасына сәйкес бекiтiлсiн.
      2. Осы қаулының 2 қосымшасына сәйкес көрсетiлген Қазақстан Республикасының нормативтiк құқықтық актiлерi өзiнiң күшiн жойды деп танылсын.
      3. Осы қаулы Қазақстан Республикасының Әдiлет министрлiгiнде мемлекеттiк тiркеуден өткен күннен бастап он төрт күн өткеннен кейiн, Нұсқаулықтың 2006 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енетiн 3-тармақтың бiрiншi абзацының үшiншi деңгейдегi капиталдың меншiктi капиталға қосылу бөлiгiнен, 13, 14-тармақтардың бесiншi және алтыншы абзацтарынан, 16-тармақтың жетiншi, сегiзiншi абзацтарынан, 17-31-тармақтардан, 32-тармақтың 11) тармақшасынан, Нұсқаулықтың 1 қосымшасының 43 және 44 жолдарынан, Нұсқаулықтың 1 қосымшасының Түсiндiрмесiнiң 5 және 7 тармақтарынан, Нұсқаулықтың 2 қосымшасының Түсiндiрмесiнiң екiншi абзацының 5 және 7 тармақтарынан басқасы қолданысқа енгiзiледi.
      4. Стратегия және талдау департаментi (Еденбаев E.C.):
      1) Заң департаментiмен (Байсынов М.Б.) бiрлесiп осы қаулыны Қазақстан Республикасының Әдiлет министрлiгiнде мемлекеттiк тiркеу шараларын қолға алсын;
      2) осы қаулы Қазақстан Республикасының Әдiлет министрлiгiнде мемлекеттiк тiркелген күннен бастан он күндiк мерзiмде оны Агенттiктiң мүдделi бөлiмшелерiне, екiншi деңгейдегi банктерге, "Қазақстан қаржыгерлерiнiң қауымдастығы" заңды тұлғалар бiрлестiгiне жiберсiн.
      5. Халықаралық қатынастар және жұртшылықпен байланыс бөлiмi (Пернебаев Т.Ш.) осы қаулыны Қазақстан Республикасының бұқаралық ақпарат құралдарында жариялау шараларын қолға алсын.
      6. Осы қаулының орындалуын бақылау Агенттiк Төрағасының орынбасары Е.Л.Бахмутоваға жүктелсiн.

      Төраға

Қазақстан Республикасы      
Қаржы нарығын және қаржы     
ұйымдарын реттеу мен қадағалау  
агенттiгi Басқармасының      
2005 жылғы 30 қыркүйектегi   
N 358 қаулысының 1-қосымшасы  

  Екiншi деңгейдегi банктер үшiн пруденциалдық
нормативтер бойынша есеп айырысудың нормативтiк
мәнi мен әдiстемесi туралы
нұсқаулық

      Осы нұсқаулық екiншi деңгейдегi банктер (бұдан әрi - банктер) сақтауы мiндеттi пруденциалдық нормативтер бойынша есеп айырысудың нормативтiк мәнi мен әдiстемесiн белгiлейдi.

  1-тарау. Банктiң жарғылық капиталының
барынша төмен мөлшерi

      1. Банктiң жарғылық капиталының барынша төмен мөлшерiн қаржы рыногын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау жөнiндегi уәкiлеттi органның Басқармасы (бұдан әрi - уәкiлеттi орган) белгiлейдi.

      2. Банк акционерлерден меншiктi акцияларды, егер мұндай сатып алулар уәкiлеттi орган белгiлеген кез-келген пруденциалдық нормативтер мен басқа да сақталуы мiндеттi нормалар мен лимиттердi бұзуға алып келмейтiн талап қою сақталған жағдайында ғана сатып алуы мүмкiн.

  2-тарау. Меншiктi капиталдың
жеткiлiктiлiк коэффициентi

      3. Меншiктi капитал бiрiншi және екiншi деңгейдегi капитал сомасы (екiншi деңгейдегi капитал бiрiншi деңгейдегi капиталдан аспайтын мөлшермен енгiзiледi) ретiнде және банк инвестициясын шегергендегi үшiншi деңгейдегi капитал (үшiншi деңгейдегi капитал рыноктық тәуекелдi жабуға арналған бiрiншi деңгейдегi капитал бөлiгiнiң екi жүз елу процентiнен аспайтын мөлшермен енгiзiледi) сомасы ретiнде есептеледi.
      Банк инвестициясы банктiң заңды тұлға акциясына салымын (жарғы капиталындағы қатысу үлесi), сондай-ақ жиынтық мөлшерi банктiң бірінші деңгейдегі және екінші деңгейдегі капитал сомасының он процентiнен асатын заңды тұлғаның реттелген борышын бiлдiредi.
      Рыноктық тәуекелді жабуға арналған бірінші деңгейдегі капиталдың бөлігі екінші деңгейдегі капиталдың меншікті капиталына енгізу бойынша белгіленген шектеулерді ескере отырып, осы Нұсқаулықтың 16-тармағымен айқындалған банктің меншікті капиталының жеткіліктілік нормативтерін орындауға қажетті бірінші деңгейдегі капиталдың нақты мөлшері мен бірінші деңгейдегі капиталдың барынша аз мөлшері арасындағы айырмашылықты білдіреді.
       Ескерту: 3-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2007 жылғы 23 ақпандағы N 47 (қолданысқа енгізілу мерзімін 2-тармақтан қараңыз) қаулысымен .

      4. Бiрiншi деңгейдегi капитал мынадай сома ретiнде есептеледi:
      сатып алынған меншiктi акцияларды шегергендегi төленген жарғы капиталы;
      қосымша капитал;
      өткен жылдардың бөлiнбеген таза кiрiсi (оның iшiнде өткен жылдардың бөлiнбеген таза кiрiсi есебiнен қалыптасқан қорлар, резервтер);
      нәтижесiнде бiр заңды тұлғада пайда болған қаржы активi және оның басқа тұлғадағы (бұдан әрi - осы Нұсқаулықтың 5-9-тармақтарында көрсетiлген мерзiмсiз қаржы құралдары) барлық мiндеттемелерiн шегергеннен кейiнгi заңды тұлғаның активтер үлесiне құқығын растайтын қаржылық мiндеттеме немесе өзге қаржы құралы бiрмезгiлде пайда болатын мерзiмсiз шарттар;
      мыналарды алып тастағанда:
      1999 жылғы 1 шiлдеден бастап немесе кейiн басталатын кезеңдердi қамтитын қаржылық есеп беру үшiн 1998 жылы шiлдеде күшiне енген Қаржылық есеп берудiң халықаралық стандарттары жөнiндегi комитеттiң Басқармасы бекiткен 38 "Материалдық емес активтер" тиiстi халықаралық қаржылық есеп беру стандарттарына (бұдан әрi - 38 халықаралық қаржылық есеп беру стандарты) және банктiң негiзгi қызмет мақсаты үшiн сатып алынған лицензиялық бағдарламалық қамтамасыз етуден басқа материалдық емес активтер;
      өткен жылдардың шығындары;
      ағымдағы жыл шығыстарының ағымдағы жыл кiрiстерiнен асып кетуi.

      5. Мерзiмсiз қаржы құралдары мынадай талаптарға сай келуi тиiс:
      1) айналыста белгiлi мерзiмi жоқ және депозит болып табылмайтын (немесе сұратушының мiндеттемесi болып табылмайтын);
      2) мерзiмсiз қаржы құралдарын шығарған банктiң бастамасы бойынша ғана мерзiмiнен бұрын өтелуi тиiс, бiрақ оларды шығарған күннен бастап бес жыл мерзiм өткеннен кейiн ғана өтелуге жатқызылатын, бiрақ мынадай шартпен, егер мұндай өтеу банк уәкiлеттi органның жазбаша растауына сәйкес осы Нұсқаулықта белгiленген пруденциалдық нормативтердiң мәнiн бұзу салдарына әкелмейтiндей болса;
      3) банктiң мерзiмсiз қаржы құралдары бойынша, оның iшiнде негiзгi сома бойынша және есептелген сыйақы бойынша мiндеттемелерiн орындауы меншiктi капитал мен өтiмдiлiктiң жеткiлiктiлiгi бөлiгiнде осы Нұсқаулықта белгiленген пруденциалдық нормативтердiң мәнiн орындау талабы бойынша көзделсе. Сонымен қатар банк осы тармақта көрсетiлген себептер бойынша мерзiмсiз қаржы құралдары бойынша кезектi сыйақыны төлемеген жағдайда банктiң осы кезектi сыйақыны төлеуi жөнiндегi мiндеттемесi тоқтатылады (кумулятивтi болып табылмайды);
      4) мерзiмсiз қаржы құралдары бойынша мiндеттемелердiң қамтамасыз етулерi болмайды;
      5) банктiң таратылуы кезiнде мерзiмсiз қаржы құралдары бойынша талаптар "Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметi туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 74-2-бабымен белгiленген кезектiлiкке сәйкес банк мiндеттемелерiн қанағаттандырғаннан кейiн өтеледi;
      6) сыйақы мөлшерлемесiн өзгерту шарт жасалған немесе мерзiмсiз қаржы құралдары шығарылған күннен бастап, банктiң мерзiмсiз қаржы құралдарын мерзiмiнен бұрын өтеу мүмкiндiгi жөнiндегi талабы бойынша он жыл өткеннен кейiн ғана көзделедi. Мерзiмсiз қаржы құралдары бойынша бастапқы мөлшерлеме сыйақысын өсiру бiр жолғы тәртiппен және мына шарттар бойынша бiр реттен көп емес мөлшерде көзделедi:
      мерзiмсiз қаржы құралдарын шығару сәтiндегi негiзгi сыйақы мөлшерлемесi арасындағы айырмадан жүз негiзгi тармақтарды шегеру және мерзiмсiз қаржы құралдары бойынша мөлшерлеменi ұлғайту сәтiндегi негiзгi мөлшерлеме;
      мерзiмсiз қаржы құралдарын шығару сәтiндегi негiзгi сыйақы мөлшерлемесi және мерзiмсiз қаржы құралдары бойынша бастапқы сыйақы мөлшерлемесi арасындағы айырма ретiнде белгiленiп отырған, содан кейiн негізгi сыйақы мөлшерлемесi мен мерзiмсiз қаржы құралдарын шығару сәтiндегi және мерзiмсiз қаржы құралдары бойынша мөлшерлеменi ұлғайту сәтiндегi аралық айырма шегiне кемiтiлген бастапқы кредиттiк маржаның елу процентi.
      Мерзiмсiз қаржы құралдарын шығару сәтiндегi негiзгi базистiк сыйақы мөлшерлемесi ретiнде мыналар пайдаланылады:
      өзгермелi сыйақы мөлшерлемесi белгiленген жағдайда - мерзiмсiз қаржы құралдары шығарылымына тиiстi валютаға сәйкес валютада халықаралық банкаралық кредит рыногында белгiленген мөлшерлемеге тең сыйақы мөлшерлемесi;
      Белгiленген мөлшерлеменi белгiлеген жағдайда - валютасында мерзiмсiз қаржы құралдары номинирленген мемлекет немесе мемлекеттiң уәкiлеттi эмитентi (мемлекеттер одағы) шығарған борыштық бағалы қағаздардың кiрiстiлiк мөлшерлемесiне тең сыйақы мөлшерлемесi.
      Мерзiмсiз қаржы құралдары бойынша мөлшерлеменi өсiру сәтiндегi базистiк сыйақы мөлшерлемесi ретiнде валютасында мерзiмсiз қаржы құралдары номинирленген мемлекет немесе мемлекеттiң уәкiлеттi эмитентi (мемлекеттер одағы) шығарған борыштық бағалы қағаздар бойынша кiрiстiлiк мөлшерлемесiне тең сыйақы мөлшерлемесi пайдаланылады.

      6. Банктiң еншiлес ұйымдары шығарған мерзiмсiз қаржы құралдары сабақтас банктiң бiрiншi деңгейдегi капиталының есебiне банктiң еншiлес ұйымдары мен банктiң еншiлес ұйымдары шығарған мерзiмсiз қаржы құралдарының сәйкестiгiне орай нақты қамтылған ақша шегiнде мынадай талаптар бойынша енгiзiлуi мүмкiн:
      1) банк еншiлес ұйымдардың ұзақ мерзiмдi стратегиялары мен ағымдағы операцияларына қатысты шешiм қабылдауды қоса ала отырып, еншiлес ұйымдардың қызметiн толық айқындайды;
      2) еншiлес ұйымдар қаржылық есеп берудің халықаралық стандарттарына сәйкес сабақтас банкке ұсынылатын қаржылық есеп берудi тоқсан сайын жасайды;
      3) аталған еншiлес ұйымдардың сабақтас банкке қаржылық есеп берудi қаржылық есеп берудiң халықаралық стандарттарына сәйкес ұсынуы шоғырландырылған қаржылық есеп беру мәлiметiне жатқызылады;
      4) мерзiмсiз қаржы құралдарының белгiлi бiр айналыс мерзiмi жоқ және ол депозит (немесе ұсыныс жасаушының мiндеттемесi) болып табылмайды;
      5) мерзiмсiз қаржы құралдары мерзiмсiз қаржы құралдарын шығарған еншiлес ұйымның бастамасы бойынша ғана ұзақ мерзiмдi өтелуге жатқызылады, бiрақ мұндай өтеу уәкiлеттi органның жазбаша растауына сәйкес банктiң соңынан осы Нұсқаулықпен белгiленген пруденциалдық нормативтердiң мәнiн бұзуға алып келмейтiн болуы, шығарылған күннен бастап бес жылдан кешiктiрiлмеген жағдайда;
      6) сабақтас банктiң еншiлес ұйымының мерзiмсiз қаржы құралдары бойынша, оның iшiнде негiзгi сома мен есептелген сыйақы бойынша мiндеттемелерiн орындауы меншiктi капитал мен өтiмдiлiктiң жеткiлiктiлiгi бөлiгiнде осы Нұсқаулықта белгiленген пруденциалдық нормативтердiң мәнiн орындау талабы бойынша көзделсе. Сонымен қатар банк осы тармақта көрсетiлген себептер бойынша мерзiмсiз қаржы құралдары бойынша кезектi сыйақыны төлемеген жағдайда банктiң осы кезектi сыйақыны төлеуi жөнiндегi мiндеттемесi тоқтатылады (кумулятивтi болып табылмайды);
      7) мерзiмсiз қаржы құралдары бойынша мiндеттемелерде осы тармақтың он бiрiншi абзацында көзделген жағдайдан басқа жағдайда қамтамасыз ету болмайды;
      8) банктi тарату кезiнде мерзiмсiз қаржы құралдарының төлемi үшiн алынған және сабақтас банктегi еншiлес ұйым орналастырған ақша "Қазақстан Республикасындағы банктер және банктiк қызмет туралы" Қазақстан Республикасының Заңының 74-2-бабымен белгiленген кезектiлiкке сәйкес банк мiндеттемелерiн қанағаттандырған соң қайтаруға жатқызылады;
      9) банктi тарату кезiнде мерзiмсiз қаржы құралдарының төлемi үшiн алынған және осы тармақтың сегiзiншi және тоғызыншы абзацтарында көзделген тиiстi талаптарға сәйкес келетiн шарттар бойынша сабақтас банкке орналасқан ақша;
      10) банктiң мерзiмсiз қаржы құралдарының шарттарына сәйкес банктiң еншiлес ұйымдарының мiндеттемелердi орындауын қамтамасыз ету үшiн берiлген кепiлдiктер бойынша мiндеттемелердi орындауы банктiң мерзiмсiз қаржы құралдары бойынша кепiлдiк берiлген мiндеттемелердi орындау күнi жеткен кезде берiлген басқа кепiлдiктердi қанағаттандырған соң барып қарастырылады;
      11) сыйақы мөлшерлемесiн өзгерту шарт жасалған күннен немесе мерзiмсiз қаржы құралдарын шығару сабақтас банктiң еншiлес ұйымының мерзiмсiз қаржы құралдарын мерзiмiнен бұрын өтеу мүмкiндiгi болу талабы бойынша тек он жыл толғаннан кейiн ғана көзделедi. Мерзiмсiз қаржы құралдары бойынша бастапқы сыйақы мөлшерлемесiн ұлғайту бiр жолғы тәртiппен және мынадай талаптардың бiрiнен аспайтын мөлшерде болуы көзделедi:
      мерзiмсiз қаржы құралдары бойынша мөлшерлеменiң ұлғаю сәтiндегi базистiк мөлшерлеме мен мерзiмсiз қаржы құралдарын шығару сәтiндегi базистiк сыйақы мөлшерлемесi арасындағы айырманы шегергендегi жүз базистiк тармақтар;
      мерзiмсiз қаржы құралдары бойынша мөлшерлеменiң ұлғаю сәтiндегi базистiк мөлшерлеме мен мерзiмсiз қаржы құралдарын шығару сәтiндегi базистiк сыйақы мөлшерлемесi арасындағы, соңынан мерзiмсiз қаржы құралдарын шығару сәтiндегi базистiк сыйақы мөлшерлемесi мен мерзiмсiз қаржы құралдарының мөлшерлемесiн ұлғайту сәтiндегi базистiк сыйақы мөлшерлемесi арасындағы айырманы белгiлейтiн бастапқы кредиттiк маржаның елу процентi.
      Мерзiмсiз қаржы құралдарын шығару сәтiндегi базистiк сыйақы мөлшерлемесi ретiнде мыналар пайдаланылады:
      өзгермелi сыйақы мөлшерлемесi белгiленген жағдайда - мерзiмсiз қаржы құралдарын шығару валютасына сай валютамен банкаралық кредит берудiң халықаралық рыноктарында белгiленетiн мөлшерлемеге тең сыйақы мөлшерлемесi;
      белгiленген сыйақы мөлшерлемесi белгiленген жағдайда - валютасына мерзiмсiз қаржы құралдары номинирленген мемлекет немесе мемлекет уәкiлеттiк берген (мемлекеттер одағы) эмитент шығарған борыштық бағалы қағаздар бойынша кiрiстiк мөлшерлемесiне тең сыйақы мөлшерлемесi.
      Мерзiмсiз қаржы құралдары бойынша мөлшерлеменi ұлғайту сәтiндегi базистiк сыйақы мөлшерлемесi ретiнде валютасына мерзiмсiз қаржы құралдары номинирленген мемлекет немесе мемлекет уәкiлеттiк берген (мемлекеттер одағы) эмитент шығарған борыштық бағалы қағаздар бойынша кiрiстiк мөлшерлемесiне тең сыйақы мөлшерлемесi пайдаланылады.

      7. Осы Нұсқаулықтың 5 және 6 тармақтарында көзделген жағдайларда мерзiмсiз қаржы құралдарын мерзiмiнен бұрын өтеу мұндай өтеулер пруденциалдық нормативтердiң мәнiнiң бұзылуына душар етпейтiндiгiн растайтын мынадай құжаттарды банк ұсынған кезде жүзеге асырылады:
      банктiң уәкiлеттi органы (банктiң еншiлес ұйымы) бекiткен шарт немесе мерзiмсiз қаржы құралдары талаптарының көшiрмелерi;
      мерзiмсiз қаржы құралдарын мерзiмiнен бұрын өтеу болжалданып отырған сомасы мен күнi туралы ақпарат;
      пруденциалдық нормативтер есебi үшiн қажет мәлiметтер, мерзiмсiз қаржы құралдарын мерзiмiнен бұрын өтеу болжалданып отырған соманы ескере отырып түзетiлген, есептi айдың бiрiншi күнi берiлген деректер негiзiнде дайындалған, осы Нұсқаулықпен белгiленген коэффициенттер есебi бар анықтамалар.

      8. Бiрiншi деңгейдегi капиталға енгiзiлген мерзiмсiз қаржы құралдарының үлесi бiрiншi деңгейдегi капиталдың он бес процентiнен аспауы тиiс. Бiрiншi деңгейдегi капиталға енгiзiлмеген мерзiмсiз қаржы құралдарының сомасы екiншi деңгейдегi капиталдың есебiне енгiзiлуi мүмкін.
      Меншiктi капиталдың есебiне банктiң нақты алған ақшасы мөлшерiндегi мерзiмсiз қаржы құралдарының төленген сомасы қосылады.

      9. Мерзiмсiз қаржы құралдары банктiң меншiктi капиталы есебiне енгiзiлуi шартқа немесе осы Нұсқаулықтың 5-тармағының шарттарына сай мерзiмсiз қаржы құралдарын шығару талаптарына сәйкес келуi туралы уәкiлеттi органның жазбаша растамасы бойынша, ал сабақтас банктiң еншiлес ұйымының мерзiмсiз қаржы құралдары жағдайында - осы Нұсқаулықтың 6-тармағының талаптары бойынша енгiзiлуi мүмкiн.
      Осы тармақта көзделген уәкiлеттi органның жазбаша растамасын алу мақсатында уәкiлеттi органға мынадай қосымша мәлiметтер және құжаттар ұсынылады: банктiң уәкiлеттi органы бекiткен шарттың немесе мерзiмсiз қаржы құралдары талаптарының көшiрмесi, ал сабақтас банктiң еншiлес ұйымының мерзiмсiз қаржы құралдарын шығару жағдайында - еншiлес ұйымның құрылтай құжаттарының көшiрмесi, шарттар немесе еншiлес ұйымның уәкiлеттi органы бекiткен мерзiмсiз қаржы құралдарын шығару талаптары, сондай-ақ сабақтас банктiң уәкiлеттi органының банктiң еншiлес ұйымының мерзiмсiз қаржы құралдарын шығару туралы шешiмi.

      10. Екiншi деңгейдегi капитал мынадай жағдайда сома ретiнде есептеледi:
      ағымдағы жыл кiрiстерiнiң мөлшерi ағымдағы жыл шығыстары мөлшерiнен асып кеткен жағдайда;
      негiзгi құрал-жабдықтар мен бағалы қағаздарды қайта бағалау мөлшерi;
      кастодиан шартының талаптары негiзiнде қабылданған инвестицияланбаған қаражат қалдығын шегергендегi тәуекелдi ескерiп сараланған активтер сомасының 1,25 процентiнен аспайтын сомадағы жалпы банктік тәуекелдерге резервтер (провизиялар) мөлшерi;
      бiрiншi деңгейдегi капитал есебiне енгiзiлмей төленген мерзiмсiз қаржы құралдары;
      банктiң сатып алған меншiктi реттелген борышын шегергендегi бiрiншi деңгейдегi капитал сомасының елу процентiнен аспайтын сомамен меншiктi капиталға енгiзiлген екiншi деңгейдегi банктiң реттелген борышы.
       Ескерту: 10-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2007 жылғы 23 ақпандағы N 47 (қолданысқа енгізілу мерзімін 2-тармақтан қараңыз) қаулысымен .

      11. Екiншi деңгейдегi банктiң реттелген борышы - бұл банктiң мынадай талаптарға сәйкес келетiн қамтамасыз етiлмеген мiндеттемесi:
      1) ұсыныс берушiнiң салымы не мiндеттемесi болып табылмаса;
      2) банктiң немесе оның аффилиирленген тұлғаларының талаптары бойынша кепiлдiк қамтамасыз ету болып табылмаса;
      3) банк таратылған жағдайда "Қазақстан Республикасындағы банктер және банктiк қызмет туралы" Қазақстан Республикасы Заңының  74-2-бабында белгiленген кезектiлiкке сәйкес мерзiмсiз қаржы құралдары бойынша мiндеттемелерiн банк орындағанға дейiн қанағаттандырса;
      4) банк өтеуi (толық немесе iшiнара) мүмкiн, оның iшiнде мерзiмiнен бұрын өтеуi тек банктiң бастамасымен болуы мүмкiн, егер осы өтеу тек қана уәкілетті органның қорытындысына сәйкес бұдан кейін банктің осы Нұсқаулықта белгiленген пруденциалдық нормативтерiнiң мәнiн сақтамайтын салдарларға алып келмеген жағдайында.
      Меншiктi капиталға енгiзiлген екiншi деңгейдегi банктiң реттелген борышы - бұл өтелгенге дейiн бес жыл тарту мерзiмi болған реттелген борыш.
      Облигациялар банктiң реттелген борышы болып табылады және Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен уәкiлеттi орган бекiткен облигациялар шығарылымын орналастыру қорытындысы туралы есеп негiзiнде банктiң меншiктi капиталына енгiзiледi.
      Екiншi деңгейдегi банктiң реттелген борышы банктiң меншiктi капиталының есебiне былайша енгiзiледi:
      Борышты өтеу басталғанға дейiн қалған бес жыл iшiнде:
      1-шi жыл - реттелген борыш сомасының 100 процентi;
      2-шi жыл - реттелген борыш сомасының 80 процентi;
      3-шi жыл - реттелген борыш сомасының 60 процентi;
      4-шi жыл - реттелген борыш сомасының 40 процентi;
      5-шi жыл - реттелген борыш сомасының 20 процентi.
      Сондай-ақ осы тармақтың талаптарына сәйкес келетiн, егер шартта заемшының бастамасы бойынша заемды мерзiмiнен бұрын өтеу (толық немесе iшiнара) мүмкiндiгi көзделiп, егер бұл өтеу уәкiлеттi органның қорытындысына сәйкес банктiң қаржылық жағдайының нашарлау салдарына және Қазақстан Республикасының қолданылып жүрген заңнамасының талаптарының бұзылуына алып келмейтiндiгi көзделген 3) тармақшаны қоспағанда Еуропалық Қайта құру және Даму банкiнен немесе Азия Даму банкiнен не Халықаралық Қаржы қауымдастығынан тартылған банктiң заемы екiншi деңгейдегi банктiң реттелген борышы болып табылады.

      12. Банктiң 2002 жылғы 1 тамызға дейiн тартылған, бастапқы өтеу мерзiмi 5 жылдан кем емес және осы Нұсқаулықтың 11-тармағында белгiленген реттелген борышқа қойылатын талаптарға жауап бермейтiн реттелген борыштар мынадай тәртiппен банктiң меншiктi капиталының есебiне енгiзiледi:
      борышты өтеу басталғанға дейiнгi бес жылдан артық мерзiм iшiнде:
      реттелген борыш сомасының 80 процентi мөлшерiнде;
      борышты өтеу басталғанға дейiн қалған бес жыл iшiнде:
      1-шi жыл - реттелген борыш сомасының 60 процентi;
      2-шi жыл - реттелген борыш сомасының 40 процентi;
      3-шi жыл - реттелген борыш сомасының 20 процентi;
      4-шi және 5-шi жыл - реттелген борыш сомасының 0 процентi.

      13. Банктiң меншiктi капиталының жеткiлiктiлiгi мынадай екi коэффициентпен сипатталады:
      бiрiншi деңгейдегi капиталдың жалпы сомасының бiрiншi деңгейдегi капиталдың үлесi шегiнде алынған банк инвестициясын шегергендегi және екiншi деңгейдегi капиталдың меншiктi капитал бөлiгiндегi есебiне енгізілген, бірінші деңгейдегі капиталдың жалпы сомасының бірінші деңгейдегi капитал үлесi шегiнде алынған банк инвестициясының сомасына кемiтiлген банк активтерiнiң мөлшерiне және екiншi деңгейдегi капиталдың меншiктi капитал бөлiгiндегi есебiне (k1) енгiзiлген бiрiншi деңгейдегi капиталдың қатынасы;
      меншiктi капиталдың сомаға қатынасы:
      екiншi деңгейдегi капиталдың есебiне енгiзiлмеген, жалпы резервтер (провизиялар) сомасына кемiтiлген кредиттiк тәуекел дәрежесi бойынша салмақталған активтер, шартты және мүмкiн мiндеттемелер;
      активтер, шартты және мүмкiн талап етулер және рыноктық тәуекелдi ескеруге есептелген болуы мүмкiн талап етулер мен мiндеттемелер;
      операциялық тәуекел (k2).
       Ескерту: 13-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2007 жылғы 23 ақпандағы N 47 (қолданысқа енгізілу мерзімін 2-тармақтан қараңыз) қаулысымен .

      14. Үшiншi деңгей капиталы мынадай талаптарға сәйкес келетiн үшiншi деңгейдiң реттелген борышын бiлдiредi:
      1) банк ұсынған, онымен айрықша байланысы бар немесе банктiң аффилиирленген тұлғасынан қамтамасыз ету алынбаса;
      2) ұсыныс берушi үшiн депозит не мiндеттеме болып табылмаса;
      3) банк мерзiмiнен бұрын (толық немесе iшiнара), сонымен бiрге мерзiмiнен бұрын банктiң бастамасы бойынша ғана өтеуi мүмкiн, егер осы өтеу уәкiлеттi органның қорытындысына сәйкес осы Нұсқаулықта белгiленген пруденциалдық нормативтердiң сақталмауына душар етпеген жағдайында;
      4) өтелгенге дейiн екi жылдан асатын бастапқы мерзiмi бар. Екiншi деңгейдегi капиталға енгiзiлмеген екiншi деңгейдiң реттелген борышы оның амортизациялық бөлiгiн қоспағанда, банктiң үшiншi деңгейдегi капиталына енгiзiлуi мүмкiн.

      15. Банктiң меншiктi капиталының К1 жеткiлiктiлiк коэффициентiнiң мәнi 0,06-тен кем болмауы тиiс.
      Қатысушысы банктiк холдинг болып табылатын банк үшiн банктiң меншiктi капиталының К1 жеткiлiктiлiк коэффициентiнiң мәнi 0,05-тең кем болмауы тиiс.

      16. Банктің меншікті капиталының жеткіліктілік коэффицентінің мәні k2 0,12-ден кем болмауы тиіс.
      Қатысушысы банк холдинг болып табылатын банк үшін банктің меншікті капиталының жеткіліктілік коэффицентінің мәні k2 0,10-нан кем болмауы тиіс.
      Кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген активтердің, шартты және ықтимал міндеттемелердің есебі осы Нұсқаулықтың 1 және 2-қосымшасына сәйкес жасалады.
      Тәуекел дәрежесі бойынша активтерді, шартты және ықтимал міндеттемелерді мөлшерлеу мақсатында активтер, шартты және ықтимал міндеттемелер олар бойынша жасалған арнайы резервтер (провизиялар) сомасына азаяды.
      Кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген шартты және ықтимал міндеттемелер осы Нұсқаулықтың 2-қосымшасына сәйкес есептелген шартты және ықтимал міндеттемелер сомасының осы Нұсқаулықтың 1-қосымшасында көрсетілген қарсы агент санатына сәйкес ол бойынша банк кредиттік тәуекелге ұшырайтын тәуекел деңгейіне туындысы ретінде анықталады.
      Своптар, фьючерстер, опциондар және форвардтар аталған қаржы құралдарының рыноктық құнының және олар бойынша кредиттік тәуекел сомасын осы Нұсқаулықтың 1-қосымшасында көрсетілген қарсы агент санатына сәйкес келетін тәуекел дәрежесіне көбейту жолымен кредиттік тәуекелді ескеріп, мөлшерленген шартты және ықтимал міндеттемелер есебіне енгізіледі.
      Своп, фьючерс, опцион және форвард операциялары бойынша кредиттік тәуекел осы Нұсқаулықтың 3-қосымшасында көрсетілген және аталған қаржы құралдарын өтеу мерзімімен анықталатын кредиттік тәуекел коэффициентіне аталған қаржы құралдарының номиналдық құнының туындысы ретінде есептеледі.
      Осы тармақта көрсетілген қаржы құралдарының рыноктық құны (ауыстыру құны) мынадай болып көрсетіледі:
      сатып алуға арналған мәмілелер бойынша - берілген қаржы құралының номиналды шартты құнынан қаржы құралының ағымдағы рыноктық құнының асу мөлшері. Егер қаржы құралының ағымдағы рыноктық құны оның номиналды шартты құнынан аз немесе оған тең болған жағдайда, ауыстыру құны нөлге тең болады;
      сатуға арналған мәмілелер бойынша - берілген қаржы құралының ағымдағы рыноктық құнынан қаржы құралының номиналды шартты құнының асу мөлшері. Егер қаржы құралының номиналды шартты құны оның ағымдағы рыноктық құнынан аз немесе оған тең болған жағдайда, ауыстыру құны нөлге тең болады.
      Бивалюталық қаржы құралдары бойынша (қаржы құралдары бойынша талап пен міндеттеме әр түрлі шетел валютасында көрсетілген қаржы құралдары бойынша) ауыстыру құны есептілікті құру күніне белгіленген бағам бойынша айқындалған міндеттемелердің теңгелік баламасынан талаптардың теңгелік баламасының асу мөлшері ретінде анықталады. Егер талаптардың теңгелік балама мөлшері міндеттемелердің теңгелік баламасынан аз немесе оған тең болған жағдайда, ауыстыру құны нөлге тең болады.
      Осы тармақта көрсетілген қаржы құралдарының номиналды шартты құны бухгалтерлік есептің тиісті шоттарында мәмілелерді жасау күніне белгіленген қаржы құралдарының құны ретінде көрсетіледі. Бивалюталық қаржы құралдарының номиналды шартты құны ретінде банктің талаптары құрылатын валюта алынады.
      Сатылған опциондар кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген шартты және ықтимал міндеттемелердің есебіне кіргізілмейді.
      Активтердің, шартты және ықтимал талаптардың және міндеттемелердің есебі рыноктық тәуекелді ескере отырып, осы Нұсқаулықтың 17-30 тармағына сәйкес жасалады.
      Операциялық тәуекелдің есебі осы Нұсқаулықтың 31-тармағына сәйкес жасалады.
      Меншікті капиталдың жеткіліктілік коэффиценттерін есептеу кезінде (k1, k2) салымдардың тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген активтердің мөлшерінен және активтер мөлшерінен банк кастодиан шарты негізінде сақтауға қабылдаған инвестицияланбаған қаражаттардың қалдығы алынып тасталады.
       Ескерту: 16-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2007 жылғы 23 ақпандағы N 47 (қолданысқа енгізілу мерзімін 2-тармақтан қараңыз) қаулысымен .

      17. Рыноктық тәуекелдi (валюталардың айырбас бағамының және қымбат металдар бағамының өзгеруіне байланысты рыноктық тәуекелмен қаржы құралдары бойынша тәуекелді қоспағанда) ескергендегi активтердiң, шарттың және мүмкiн талап етулердiң және мiндеттемелердiң есебiне банктердiң рыноктық немесе әдiл құн бойынша (бұдан әрi - рыноктық тәуекелi бар қаржы құралдары) ескерген активтерi, шартты және мүмкiн талап етулерi және мiндеттемелерi және мына талаптардың кез-келгенiне сәйкес келген жағдайда енгiзiледi:
      1) аталған кезеңдегi сатып алу құны мен сату құны арасындағы айырма бойынша кiрiс алу үшiн сатып алынған жылдан кейiнгi 3 жыл iшiнде сату мақсатында сатып алынған;
      2) рыноктық тәуекелi бар басқа қаржы құралы бойынша рыноктық тәуекелдердi хеджирлеу мақсатында сатып алынған.
       Ескерту: 17-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2007 жылғы 23 ақпандағы N 47 (қолданысқа енгізілу мерзімін 2-тармақтан қараңыз) қаулысымен .

      18. Рыноктық тәуекелдi ескергендегi активтер, шартты және мүмкiн талап етулер және мiндеттемелер 8,3-ке тең көрсету коэффициентiн (қатысушысы банктiк холдинг болып табылатын банк үшiн 10-ға тең коэффициент пайдаланылады) тудырушы ретiнде мына сомада есептеседi:
      сыйақы мөлшерлемесiнiң өзгеруiне байланысты рыноктық тәуекелi бар қаржы құралы бойынша тәуекелмен;
      рыноктық құнның өзгеруiне байланысты рыноктық тәуекелi бар қаржы құралы бойынша тәуекелмен;
      валюталардың айырбас бағамдарының және қымбат металлдардың бағамдарының өзгеруiне байланысты рыноктық тәуекелi бар қаржы құралы бойынша тәуекелмен.

      19. Сыйақы мөлшерлемесiнiң өзгеруiне байланысты рыноктық тәуекелi бар қаржы құралы бойынша тәуекелмен есептесу айрықша проценттiк тәуекел мен жалпы проценттік тәуекел сомасын білдіреді.

      20. Айырықша проценттік тәуекел осы Нұсқаулықтың 21-тармағына сәйкес айрықша проценттiк тәуекел коэффициентi бойынша сараланған сыйақы мөлшерлемесiнiң өзгеруiне байланысты рыноктық тәуекелi бар бiрыңғай қаржы құралдары бойынша ашық позициялар сомасын ұсынады.
      Сыйақы мөлшерлемесiнiң өзгеруiне байланысты рыноктық тәуекелi бар бiрыңғай қаржы құралдары мынадай талаптарға сәйкес келетiн қаржы құралдары болып табылады:
      бiр эмитент шығарған;
      тең кiрiстiлiк мөлшерi бар;
      рыноктық құн сол бiр ғана валютамен көрсетiлген;
      өтелгенге дейiн теңдей мерзiмi бар.
      Сыйақы мөлшерлемесiнiң өзгеруiне байланысты рыноктық тәуекелi бар бiрыңғай қаржы құралдары бойынша ашық позиция (ұзын немесе қысқа) мыналардың арасындағы айырманы көрсетедi:
      сыйақы мөлшерлемесiнiң өзгеруiне байланысты рыноктық тәуекелi бар қаржы құралдарының сомасымен, оның iшiнде сыйақы мөлшерлемесiнiң өзгеруiне байланысты рыноктық тәуекелi бар қаржы құралдарын сатуға арналған талап етулердi бiлдiредi;
      сыйақы мөлшерлемесiнiң өзгеруiне байланысты рыноктық тәуекелi бар қаржы құралдарының сомасы сыйақы мөлшерлемесiнiң өзгеруiне байланысты қаржы құралдарының сатуға арналған мiндеттемелердi бiлдiредi.
      Опциондар есептi кезеңнiң соңғы жұмыс күнiнiң жай-күйi бойынша қалыптасқан опциондардың рыноктық құны мөлшерiндегi ашық позицияның (ұзын немесе қысқа) есебiне енгiзiледi.
      Сыйақы мөлшерлемесiнiң өзгеруiне байланысты рыноктық тәуекелi бар бiрыңғай қаржы құралдары бойынша ашық позиция (ұзын немесе қысқа) аталған қаржы құралдарының рыноктық құны белгiленген валюталар бөлiгi шеңберiнде есептеледi.

      21. Сыйақы мөлшерлемесiнiң өзгеруiне байланысты рыноктық тәуекелi бар бiрыңғай қаржы құралдары бойынша ашық позициялар айрықша проценттiк тәуекелдiң коэффициентi бойынша мынадай тәртiппен сараланады:
      1) 0 проценттiк коэффициент бойынша - Қазақстан Республикасының Үкiметi мен Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi (бұдан әрi - Ұлттық Банк) шығарған Қазақстан Республикасының мемлекеттiк бағалы қағаздары түрiндегi сыйақы мөлшерлемесiнiң өзгеруiне байланысты рыноктық тәуекелi бар бiрыңғай қаржы құралдары, тәуелсiз рейтингi Standard & Poor's агенттiгiнiң "АА" рейтингiнен немесе басқа рейтинг агенттiктерiнiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейiнен төмен емес шет мемлекеттердiң орталық банктерi және орталық Үкiметтерi шығарған мемлекеттiк мәртебесi бар бағалы қағаздары;
      2) 0,25 проценттiк коэффициент бойынша - Қазақстан Республикасының жергiлiктi билiк органдары 6 айдан кем емес өтеу мерзiмiмен шығарған сыйақы мөлшерлемесiнiң өзгеруiне байланысты рыноктық тәуекелi бар қаржы құралдары, тәуелсiз рейтингi Standard & Poor's агенттігінің "А+"-дан "ВВВ-"-ге дейін немесе басқа рейтинг агенттіктерінің бірінің осыған ұқсас деңгейіндегі рейтингі бар шет мемлекеттердiң орталық банктерi және орталық Yкiметтерi шығарған мемлекеттiк мәртебесi бар бағалы қағаздары, халықаралық қаржы ұйымдары шығарған бағалы қағаздар, Қазақстан Республикасының сауда-саттықты ұйымдастырушыларының ресми тiзiмiне енгiзiлген және халықаралық қор биржалары таныған, осы Нұсқаулықтың 4-қосымшасында көрсетiлген сауда-саттықты ұйымдастырушыларының тiзiмiне енгiзiлген бағалы қағаздар;
      3) 1 проценттiк коэффициентi бойынша - осы тармақтың 2) тармақшасында көрсетiлген сыйақы мөлшерлемесiнiң өзгеруiне байланысты рыноктық тәуекелi бар, өтеу мерзiмi 6 айдан 24 айға дейiнгi қаржы құралдары;
      4) 1,6 проценттiк коэффициентi бойынша - осы тармақтың 2) тармақшасында көрсетiлген сыйақы мөлшерлемесiнiң өзгеруiне байланысты рыноктық тәуекелi бар өтеу мерзiмi 24 айдан асатын қаржы құралдары;
      5) 8 проценттiк коэффициентi бойынша - осы тармақтың 1)-4) тармақшаларында көрсетiлгеннен басқа жағдайдағы сыйақы мөлшерлемесiнiң өзгеруiне байланысты рыноктық тәуекелi бар қаржы құралдары.
      Туынды қаржы құралдары айрықша проценттiк тәуекел есебiне енгiзiлмейдi.
       Ескерту: 21-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2007 жылғы 23 ақпандағы N 47 (қолданысқа енгізілу мерзімін 2-тармақтан қараңыз) қаулысымен .

      22. Жалпы проценттiк тәуекел мынадай соманы көрсетедi:
      әр уақыт интервалындағы сараланған жабық позиция сомасының 10 процентi;
      1-аймақтың сараланған жабық позициясы мөлшерiнiң 40 процентi;
      2-аймақтың сараланған жабық позициясы мөлшерiнiң 30 процентi;
      3-аймақтың сараланған жабық позициясы мөлшерiнiң 30 процентi;
      1 және 2-аймақтың аралығындағы сараланған жабық позициясы мөлшерiнiң 40 процентi;
      2 және 3-аймақтың аралығындағы сараланған жабық позициясы мөлшерiнiң 40 процентi;
      1 және 3-аймақтың аралығындағы сараланған жабық позициясы мөлшерiнiң 100 процентi.

      23. Сараланған позициялар мынадай тәртiппен есептеледi:
      1) сыйақы мөлшерлемесiнiң өзгеруiне байланысты қаржы құралдары бойынша ашық позиция мөлшерiн айқындау.
      Сыйақы мөлшерлемесiнiң (бұдан әрi - сыйақы мөлшерлемесiнiң өзгеруiне байланысты туынды қаржы құралдары) өзгеруiне байланысты ашық позицияның мөлшерiн айқындау кезiнде қаржы құралдары (фьючерстiк келiсiм-шарттар, форвардтық келiсiм-шарттар, проценттiк мөлшерлемедегi форвардтық келiсiм-шарт) тиiстi базистiк активтердiң рыноктық құнында көрсетiлетiн ұзын және қысқа позиция комбинациясы ретiнде қарастырылады.
      Сыйақы мөлшерлемесiнiң өзгеруiне байланысты туынды қаржы құралдарын өтеу мерзiмi туынды қаржы құралдарын орындау немесе жеткiзу мерзіміне дейінгі және олардың базистік активінің айналыс мерзімінің сомасы ретiнде есептеледi (туынды қаржы құралының базистiк активтi жеткiзу талабы жағдайында - ұзын позицияға енгiзiлетiн туынды қаржы құралын өтегенге дейiнгi мерзiм қосылады, ал туынды қаржы құралының базистiк активтi жеткiзу мiндеттемесi жағдайында - қысқа позицияға енгiзiлетiн туынды қаржы құралын өтегенге дейiнгi мерзiм қосылады).
      Своп ашық позициясының мөлшерiн анықтау кезiнде келiсiм-шарттар базистiк активтерде белгiленген өтеу мерзiмiмен тиiстi базистiк активтерде көрсетiлген ұзын және қысқа позициялардың комбинациясы ретiнде қаралады.
      Ашық позиция есебi кезiнде мынадай талаптарға сәйкес келетiн борыштық бағалы қағаздарды сатуға арналған мiндеттеменi немесе сатуға талап етудi ұсынатын сыйақы мөлшерлемесiн өзгертуге байланысты мерзiмдi туынды қаржы құралдарымен арадағы өзара қарсы позиция сынағы болуы мүмкін:
      бiр эмитент шығарған борыштық бағалы қағаздар;
      борыштық бағалы қағаздардың белгiлi бiр шетел валютасында немесе теңгеде тең рыноктық құнының болуы;
      борыштық бағалы қағаздардың өтелгенге дейiнгi тең мерзiмi болуы.
      2) уақыт интервалы бойынша ашық позицияларды бөлу осы Нұсқаулықтың 5-қосымшасына сәйкес жүзеге асырылады және:
      белгiленген сыйақы мөлшерлемесiмен, өзгертiлген сыйақы мөлшерлемесiмен байланысы бар қаржы құралдары кезектi төлем жасау күнiне дейiн қалған мерзiмге байланысты уақыт интервалы бойынша бөлiнедi;
      сыйақы мөлшерлемесiнiң өзгеруiне байланысты, өзгермелi сыйақы мөлшерлемесiне байланысты қаржы құралдары сыйақы мөлшерлемесiн қайта қарау күнiне дейiн қалған мерзiмге қатысты уақыт интервалы бойынша бөлiнедi;
      орындалу мерзiмi екi уақытша интервалдардың шекарасында тұрған қаржы құралдары мейлiнше жоғары уақытша интервалға бөлiнедi;
      айырбасталмайтын артықшылықты акциялар уақытша интервалдарға дивидендтерге төлем жасау мерзiмiне қатысты бөлiнедi, ал дивидендтерге төлем жасау туралы ақпарат болмаған жағдайда уақытша интервал есеп беру жасалған күннен бастап заңды тұлға белгiлеген дивидендтердiң жылдық төлем жасау күнiне дейiн анықталатын болады;
      3) әр уақытша интервалдың iшiнде барлық ұзын және қысқа ашық позициялар жинақталады;
      4) әр уақытша интервал бойынша жиынтықты ұзын және жиынтықты қысқа позициялар уақытша интервалға сәйкес келетiн коэффициент бойынша сараланады;
      5) ашық сараланған және жабық сараланған позициялар әр уақытша интервал бойынша анықталады.
      Әр уақытша интервалдың сараланған ұзын және қысқа позициялары өзара есептесуге алынады.
      Толық өзара есептесуге алынуы тиiс әр уақытша интервалдың сараланған ұзын және қысқа позицияларының сомасы уақытша интервалдың жабық сараланған позициясын бiлдiредi. Өзара есептесуге алынуы тиiс емес немесе өзара есептесуге алынбай қалған сараланған ұзын және қысқа позициялардың бөлiгi уақытша интервалдың сараланған ұзын және қысқа позицияларын жасай отырып жиынтықталады.
      Уақытша интервалдар мына аймақтар бойынша топталады:
      1-аймақта жылдан кем төрт уақытша интервал болады, оның iшiнде 1 айдан кем емес, 1 айдан 3 айға дейiн, 3 айдан 6 айға дейiн, 6 айдан 12 айға дейiн;
      2-аймақта бiр жыл мен 4 жылдан аса уақытты қосатын үш уақытша интервал болады, оның iшiнде 1 жылдан 2 жылға дейiн, 2 жылдан 3 жылға дейiн, 3 жылдан 4 жылға дейiн;
      3-аймақта 4 жылдан асатын алты уақытша интервал болады, оның iшiнде 4 жылдан 5 жылға дейiн, 5 жылдан 7 жылға дейiн, 7 жылдан 10 жылға дейiн, 10 жылдан 15 жылға дейiн, 15 жылдан 20 жылға дейін, 20 жылдан астам жылға дейiн;
      Әрбiр аймақтың уақытша интервалдар бойынша сараланған ұзын және қысқа позициялары өзара есептесуге жатқызылады. Толық өзара есептесуге жатқызылатын әрбiр аймақтағы уақытша интервалдар бойынша сараланған ұзын және қысқа позициялардың бөлiгiнiң сомасы аймақтың жабық сараланған позициясын бiлдiредi.
      Өзара есептесуге жатқызылмайтын немесе өзара есептелмей қалған әрбiр аймақтағы әр түрлi уақытша интервалдардың сараланған ұзын және қысқа позицияларының бөлiгi әрбiр аймақтың сараланған ұзын және қысқа позицияларын жасай отырып, жинақталады;
      6) аймақтар арасындағы сараланған ашық және жабық позициялар анықталады.
      1-аймақтың сараланған ашық ұзын (қысқа) позициясы 2-аймақтың сараланған ашық қысқа (ұзын) позициясымен есептелiнедi.
      Толық өзара есептесуге жататын 1 және 2-аймақтардың сараланған ұзын және қысқа позициясы бөлiктерi мөлшерлерiнiң сомасы 1 және 2-аймақтардың арасындағы сараланған жабық позицияны бiлдiредi.
      2-аймақтың сараланған ашық ұзын (қысқа) позициясы 3-аймақтың сараланған ашық қысқа (ұзын) позициясымен өзара есептелiнедi.
      Толық өзара есептесуге жататын 2 және 3-аймақтардың сараланған ұзын және қысқа позициясы бөлiктерi мөлшерлерiнiң сомасы 2 және 3-аймақтардың арасындағы сараланған жабық позициясын бiлдiредi.
      1-аймақтың сараланған ашық ұзын (қысқа) позициясы 3-аймақтың сараланған ашық қысқа (ұзын) позициясымен өзара есептелiнедi.
      Толық өзара есептесуге жататын 1 және 3-аймақтардың сараланған ұзын және қысқа позициясы бөлiктерi мөлшерлерiнiң сомасы 1 және 3-аймақтардың арасындағы сараланған жабық позициясын бiлдiредi.
      Аймақтар арасындағы өзара есептесуден кейiн қалған ашық сараланған позициялар қалған ашық сараланған позицияны жасай отырып, жиынтықталады.
      Жалпы проценттiк тәуекел есебi осы Нұсқаулықтың 6-қосымшасында берiлген.
       Ескерту: 23-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2007 жылғы 23 ақпандағы N 47 (қолданысқа енгізілу мерзімін 2-тармақтан қараңыз) қаулысымен.

      24. Базалық активi акциялар немесе акциялардың индекстерi болып табылатын туынды қаржы құралдарының рыноктық құнының және акциялардың рыноктық құнының өзгеруiне байланысты рыноктық тәуекелi бар қаржы құралының тәуекелiнiң есебi акциядағы айрықша тәуекелдiң және акцияға деген жалпы тәуекелдiң сомасын бiлдiредi.
      Акциядағы айрықша тәуекелдiң және акцияға деген жалпы тәуекелдiң есебiне базистiк активтерi акциялар немесе акциялар индексi болып табылатын рыноктық туынды қаржы құралдарының рыноктық құнына және акциялардың рыноктық құнының өзгеруiне байланысты рыноктық тәуекелi бар мынадай қаржы құралдары енгiзiледi:
      акциялар (сыйақы мөлшерлемесiнiң өзгеруiне байланысты рыноктық тәуекелi бар қаржы құралының тәуекелi есебiне енгiзiлетiн айырбасталмайтын артықшылықты акциялардан басқа);
      айырбасталатын бағалы қағаздар (айырбасталатын облигациялар және артықшылықты акциялар);
      осы тармақтың үшiншi және төртiншi абзацтарында көрсетiлген базистiк активi бағалы қағаздар болып табылатын туынды қаржы құралдары немесе аталған бағалы қағаздардың индексi.

      25. Айрықша тәуекел және жалпы тәуекел есебi Қазақстан Республикасының сауда-саттықты ұйымдастырушысының немесе халықаралық қор биржалары танып отырған сауда-саттықты ұйымдастырушының сауда жүйесiнде сатылатын акциялар индексiмен немесе акциялардың рыноктық құнының өзгеруiне байланысты қаржы құралының ашық (ұзын немесе қысқа) позициясымен есептесу кезiнде анықталады.
      Акциялардың рыноктық құнының немесе акциялар индексiнiң өзгеруiне байланысты қаржы құралының ашық (ұзын немесе қысқа) позициясымен есептесу кезiнде базистiк активi белгiлi бiр акциялар немесе акцияларға арналған белгiлi бiр индекстер болып табылатын қаржы құралдары базистiк активтердiң рыноктық құнына қайта саналады, оның iшiнде:
      базистiк активi акциялар болып табылатын фьючерстiк және форвардтық келiсiм-шарттар аталған фьючерстiк және форвардтық келiсiм-шарттардың рыноктық құны бойынша көрсетiледi;
      базистiк активi акциялар индексi болып табылатын фьючерстiк келiсiм-шарттар индекс құрамына кiретiн акциялардың рыноктық құны бойынша қайта саналады;
      базистiк активi акциялар индексi болып табылатын своптық келiсiм-шарттар индекс құрамына кiретiн акциялардың рыноктық құны сомасына қайта саналған позицияны бiлдiретiнiн ескере отырып, базистiк активтердiң аталған позициясына сәйкес рыноктық құн бойынша қайта саналған ұзын және қысқа позициялар комбинациясы ретiнде қаралады;
      базистiк активi акциялар немесе акциялар индексi болып табылатын опциондық келiсiм-шарттар есептi кезеңнiң соңғы жұмыс күнi үшiн олардың рыноктық құны мөлшерiндегi акциялардың жалпы тәуекелi есебiмен енгiзiледi.
      Белгiлi акциялар немесе белгiлi акциялар индексiнiң рыноктық құнының өзгеруiне байланысты қаржы құралдары бойынша ашық (ұзын немесе қысқа) позиция белгiлi акциялар немесе белгiлi акциялар индексiнiң рыноктық құнының өзгеруiне байланысты қаржы құралдары сомасының арасындағы айырманы, оның iшiнде белгiлi акцияларды сатуды немесе акциялардың белгiлi бiр индексi бойынша төлемдердi жүзеге асыруды талап етiп отырған және белгiлi бiр акцияларға немесе акциялардың белгiлi бiр индекстерiне рыноктық бағаның өзгеруiне байланысты қаржы құралдарының сомасын, оның iшiнде белгiлi бiр акцияларды сатуға немесе акциялардың белгiлi бiр индексi бойынша төлемдердi жүзеге асыру жөнiнде өзiне мiндеттеме алуды бiлдiредi.

      26. Акциялардың рыноктық құнының немесе акциялар индексiнiң өзгеруiне байланысты қаржы құралдарының рыноктық тәуекелi бар айрықша тәуекелi 0,12-ге тең (банктiк холдинг қатысушысы болып табылатын банк үшiн 0,10 коэффициентi пайдаланылады) айрықша тәуекел коэффициентi бойынша сараланған аталған қаржы құралдары бойынша ашық (ұзын және қысқа) позициялар сомасын бередi.

      27. Жалпы тәуекел белгiлi бiр акциялар немесе акциялардың белгiлi бiр индексiнiң рыноктық құнының өзгеруiне байланысты рыноктық тәуекелi бар қаржы құралдары бойынша ұзын позициясы мен қысқа позициясы арасындағы айырмасы 0,12-ге тең (банктiк холдинг қатысушысы болып табылатын банк үшiн 0,10 коэффициентi пайдаланылады) жалпы тәуекел коэффициентiн жасайтынын бiлдiредi.

      28. Шетелдiк валюталардың айырбас бағамының (қымбат металдардың рыноктық құны) өзгеруiне байланысты активтердiң, шартты және мүмкiн талап етулер мен мiндеттемелер бойынша тәуекел есебi мына сомалардың бiрi мейлiнше мәндi болатын 0,12-гe тең (банктiк холдинг қатысушысы болып табылатын банк үшiн 0,10 коэффициентi пайдаланылады) валюталық тәуекел коэффициентiн жасайтынын бiлдiредi:
      әрбір шетел валютасы бойынша ашық қысқа позициялар (абсолюттік мәнде) және қымбат металдар бойынша ашық (ұзақ/қысқа) позициялар (абсолюттік мәнде);
      әрбір шетел валютасы бойынша ашық ұзақ позициялар (абсолюттік мәнде) және қымбат металдар бойынша ашық (ұзақ/қысқа) позициялар (абсолюттік мәнде).
      Әрбiр шетелдiк валюта бойынша ашық валюталық позиция осы Нұсқаулықтың 47-тармағына сәйкес есептеледi.
       Ескерту: 28-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2007 жылғы 23 ақпандағы N 47 (қолданысқа енгізілу мерзімін 2-тармақтан қараңыз) қаулысымен.

      29. Әрбiр шетелдiк валюта (қымбат металл) бойынша ашық (ұзын немесе қысқа) позиция есебiне активтердiң, шартты және мүмкiн талап етулер мен шетел валютасы (қымбат металл) бойынша көрсетiлген немесе белгiленген мiндеттемелер енгiзiледi, оның iшiнде:
      шетел валютасымен есептелген сыйақыны қосқандағы шетел валютасымен (қымбат металл) көрсетiлген (белгiленген) активтер мен мiндеттемелердiң рыноктық (әдiл) құны арасындағы айырма;
      форвард немесе фьючерс және опцион операциялары бойынша алынған және төленген шетел валютасының (қымбат металл) мөлшерлерi арасындағы айырма;
      шетел валютасымен көрсетiлiп (белгiленiп) алынған және берiлген кепiлдiктер арасындағы айырма.
      Аталған айырмалардың оң мәндерi шетел валютасы (қымбат металл) бойынша ашық ұзын позицияларды, ашық терiс мәндер - шетел валютасы (қымбат металл) бойынша қысқа позицияларды көрсетедi.
      Шетел валютасын немесе қымбат металдарды сатуға арналған форвард операциялары есептi кезеңнiң соңғы жұмыс күнiнде пайда болған базалық активтiң рыноктық бағасына форвард операцияларының базалық активiнiң көлемiн жасау үшiн есептелген айырбасталатын мөлшердегi ашық валюталық позиция есебiне енгiзiледi.

      30. Шетелдік валюталардың айырбас бағамының (қымбат металдардың рыноктық құны) өзгеруіне байланысты, активтер, шартты және ықтимал талаптар мен міндеттемелер Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес уәкілетті органмен белгіленген талаптар мен тәртіпке сәйкес ашық валюта позициялары бойынша қалыптастырылған провизияларды шегеріп, ашық валюта позициясының есебіне енгізіледі.
       Ескерту: 30-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2007 жылғы 23 ақпандағы N 47 (қолданысқа енгізілу мерзімін 2-тармақтан қараңыз) қаулысымен.

      31. Операциялық тәуекел соңғы өткен үш жыл iшiндегi жылдық жалпы кiрiстiң орташа мөлшерiн құрайтын 0,12-гe тең (банктiк холдинг қатысушысы болып табылатын банк үшiн 0,10 коэффициентi пайдаланылады) операциялық тәуекел коэффициентiн 8,3-ке тең (банктiк холдинг қатысушысы болып табылатын банк үшiн 10 коэффициентi пайдаланылады) көрсету коэффициентi бойынша жасайтын болып есептеледi.
      Соңғы өткен үш жыл iшiндегi жылдық жалпы кiрiстiң орташа мөлшерi әр жылғы банктiң таза кiрiс алған жылдар саны бойынша соңғы үш жылдағы жылдық жалпы кiрiс сомасына қатыстылығы бойынша есептеледi.
      Жаңадан құрылған банктер үшiн операциялық тәуекел қаржы жылының аяқталуы бойынша есептеледi және жылдық жалпы кiрiстiң орташа мөлшерi өткен жылдар санын негiзге ала отырып есептеледi.
      Жылдық жалпы кiрiс былайша анықталады:
      салық салынғанға дейiнгi жылдық таза кiрiс сомасы, провизияларды (резервтердi) қалыптастыруға арналған қаржыны бөлудiң жылдық мөлшерi және жұмсалған төтенше шығыстар мөлшерi;
      банктiң төтенше кiрiстерiн алып тастау.

  3-тарау. Бiр заемшының барынша жоғары тәуекел мөлшерi

      32. "Бір заемшы" деген терминді банктің талаптары бар немесе осы Нұсқаулықтың 34-тармағында көрсетілген талаптар оларға туындауы мүмкін әрбір жеке немесе заңды тұлға деп түсінуге болады.
      Екi немесе одан да көп заемшылардан тұратын топтың тәуекел мөлшерi егер заемшылардың әр қайсысының тәуекел мөлшерi банктiң меншiктi капиталының 0,05 процентiнен асатын болса, бiр заемшы үшiн жиынтықты түрде, сондай-ақ мынадай мiндеттемелердiң бiрi болған жағдайда есептеледi:
      1) заемшылардың бiрi iрi қатысушы (акционерлiк қоғамдағы, жауапкершiлiгi шектеулi серiктестiктегi немесе қосымша жауапкершiлiктi серiктестiктегi iрi қатысушы; коммандиттiк серiктестiктегi толық жолдас; толық серiктестiкке қатысушы), аффилиирленген тұлға, жақын туыс (ата-анасы, баласы, асыраушысы, асырап алған баласы, туған және туысқан бауыры немесе қарындасы (үлкен апасы) атасы, әжесi, немересi), ерi/зайыбы, ерi/зайыбының жақын туысы, басқа заемшының бiрiншi басшысы, не басқа заемшымен мәмiле жасауға мүдделi тұлға;
      2) iрi қатысушы, аффилиирленген тұлға, жақын туыс, ерi/зайыбы, ерi/зайыбының жақын туысы немесе заемшының бiрiнiң бiрiншi басшысы не бiр заемшымен мәмiле жасауға мүдделi тұлға - iрi қатысушы, аффилиирленген тұлға, жақын туыс, ерi/зайыбы, ерi/зайыбының жақын туысы немесе басқа заемшының бiрiншi басшысы не бiр заемшымен мәмiле жасауға мүдделi тұлға болып табылады;
      3) iрi қатысушы, аффилиирленген тұлға, жақын туыс, ерi/зайыбы, ерi/зайыбының жақын туысы немесе заемшының бiрiнiң бiрiншi басшысы не бiр заемшымен мәмiле жасауға мүдделi тұлға - iрi қатысушы, аффилиирленген тұлға, жақын туыс, ерi/зайыбы, ерi/зайыбының жақын туысы немесе басқа заемшының бiрiншi басшысы не бiр заемшымен мәмiле жасауға мүдделi тұлға болып табылады не iрi қатысушының, аффилиирленген тұлғаның, жақын туыстың, ерi/зайыбының, ерi/зайыбының жақын туысының немесе басқа заемшының бiрiншi басшысының не басқа заемшымен мәмiле жасауға мүдделi тұлғаның мәмiле жасауға мүдделi тұлғасы болып табылады;
      4) заемшылардың бiрi банктен заемға алған ақшасын басқаға пайдалануға заемшының меншiктi капиталынан асатын мөлшермен бергендiгiн растайтын жеткiлiктi негіздеме бар болса;
      5) заемшылар банктен банктiң заемшысы болып табылмайтын сол бiр ғана үшiншi тұлғаға пайдалануға осы заемшылары жиынтығы меншiктi капиталынан асатын мөлшердегi заемды бiрлесiп немесе жекелей бергендiгiн растайтын жеткiлiктi негiздеме бар болса;
      6) заемшылар бiр-бiрiмен мынадай байланыста, яғни заемшылардың бiрiнiң (Қазақстан Республикасының банктерiнен басқа) ортақ не басқа заемшының мiндеттемелерi бойынша оның активтерiнiң он процентiнен асатын сомада субсидиарлық жауапкершiлiгi бар болса;
      7) бiр заемшының лауазымды тұлғасы банктiң басқа заемшыларының қызметiне қаржылық жағынан мүдделi болса;
      8) заемшылар бiр-бiрiмен өзара бiрлескен қызмет туралы шарт не бiрлескен қызмет туралы шарттың белгiлерi бар өзге құжат арқылы байланысса;
      9) заемшылар:
      оффшорлық аймақтың аумағында тiркелген заңды тұлға болып табылады немесе уәкiлеттi орган белгiлеген оффшорлық аймақтың тiзбесiне енгiзiлген мемлекеттердiң азаматтары болып табылады не
      оффшорлық аймақтың аумағында тiркелген заңды тұлғалар болып табылады немесе Экономикалық ынтымақтастық және даму жөнiндегi ұйыммен ақпарат алмасу жөнiнде мiндеттеме қабылдамаған оффшорлық аймақтың тiзбесiне енгiзген мемлекеттердiң азаматтары болып табылады, немесе
      осы тармақшаның екiншi және үшiншi абзацтарында көрсетiлген мемлекеттердiң азаматтары болып табылатын iрi қатысушылар, аффилиирленген тұлғалар, жақын туыстар, бiрiншi басшылар немесе тiркелiп отырған заемшылардың мәмiле жасау жөнiндегi деректерiне мүдделi тұлғалар бар;
      10) заемшылар өзара бiр-бiрiмен Қазақстан Республикасының заңнамалық актiлерiнде көзделген басқа негiздемелер бойынша байланысса;
      11) заемшылар салынып жатқан объект құрылысына қатысушылар үлесiнiң және қатысушылар үлесiнiң кепiлдiктерiн қосқандағы жылжымайтын мүлiк құрылысы жөнiндегi тапсырыс берушiнiң жобасының қатысушылары болып табылады. Осы тармақшада аты аталған заемшылар тобы құрған бiр заемшының тәуекел мөлшерi жеке тұлғалардың қатысушылар үлесi кепiлдiктерiнiң және/немесе салынып жатқан объектiнiң құрылысына қатысушылар үлесiнiң - жеке тұлғалардың қатысуымен жасалған топ үшiн осы тармақтың 1)-10) тармақшаларына сәйкес бiр заемшының тәуекел мөлшерiнiң жиынтық есебiне қабылданбауы тиiс.
       Ескерту: 32-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2007 жылғы 23 ақпандағы N 47 (қолданысқа енгізілу мерзімін 2-тармақтан қараңыз) қаулысымен .

      33. Егер мемлекет (уәкiлеттi орган атынан) екi немесе одан да көп заңды тұлғалардың iрi қатысушысы болып табылған жағдайда, осы топқа қатысты тәуекел мөлшерi жиынтықты түрде алғанда егер басқа iрi қатысушылар болмаса, сондай-ақ бiр заемшыға арналған тәуекел мөлшерi ретiнде есептелген жағдай бойынша осы Нұсқаулықтың 32-тармағында белгiленген өзге де жағдайлар кездеспеген жағдайда осы топқа арналған тәуекелдiң мөлшерi бiр заемшыға арналған тәуекелдiң мөлшерi ретiнде есептелмейдi.

      33-1. Заемшылар тобын тану бойынша осы Нұсқаулықтың 32-тармағының талаптары мыналарға таралмайды:
      мемлекет акцияларының бақылау пакетін "Самұрық" мемлекеттік активтерді басқару жөніндегі қазақстандық холдинг" акционерлік қоғамының жарғылық капиталына берген заңды тұлғаларға;
      мемлекеттік акциялар пакеті (қатысу үлесі) "Қазына" тұрақты даму қоры" акционерлік қоғамының жарғылық капиталына төлем жасауға берілген заңды тұлғаларға.
       Ескерту: 33-1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2007 жылғы 23 ақпандағы N 47 (қолданысқа енгізілу мерзімін 2-тармақтан қараңыз) қаулысымен .

      33-2. Банктің екі және одан артық еншілес ұйымдарынан тұратын тобы мынадай жағдайларда заемшылар тобы деп танылмайды, егер:
      олар банкта ірі қатысулары арқылы банктің жарғылық капиталымен байланысты болса;
      банктің лауазымды тұлғалары осындай еншілес ұйымдардың  лауазымды тұлғалары  болып табылса.
       Ескерту: 33-2-тармақпен толықтырылды - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2007 жылғы 23 ақпандағы N 47 (қолданысқа енгізілу мерзімін 2-тармақтан қараңыз) қаулысымен .

     34. Бір заемшыға тәуекел мөлшері (Р), оның ішінде банктің, мынадай талаптар сомасы түрінде есептеледі:
      1) заемдар, салымдар, дебиторлық берешектер, бағалы қағаздар (осы Нұсқаулықтың 3-тармағында көрсетілген банк инвестицияларынан басқа);
      2) осы Нұсқаулықтың 2-қосымшасына сәйкес есептелген шартты және ықтимал міндеттемелер;
      3) аталған қаржы құралдары мен ондағы кредиттік тәуекелдің рыноктық құнының сомасы ретінде есептелген кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген своптар, фьючерстер, опциондар, форвардтар.
      Своп, фьючерс, опцион және форвард операциялары бойынша кредиттік тәуекел осы Нұсқаулықтың 3-қосымшасында көрсетілген және аталған қаржы құралдарын өтеу мерзімімен анықталатын кредиттік тәуекел коэффициентіне аталған қаржы құралдарының номиналдық құнының туындысы ретінде есептеледі.
      Осы тармақта көрсетілген қаржы құралдарының рыноктық құны (ауыстыру құны) мынадай болып көрсетіледі:
      сатып алуға арналған мәмілелер бойынша - берілген қаржы құралының номиналды шартты құнынан қаржы құралының ағымдағы рыноктық құнының асу мөлшері. Егер қаржы құралының ағымдағы рыноктық құны оның номиналды шартты құнынан аз немесе оған тең болған жағдайда, ауыстыру құны нөлге тең болады;
      сатуға арналған мәмілелер бойынша - берілген қаржы құралының ағымдағы рыноктық құнынан қаржы құралының номиналды шартты құнының асу мөлшері. Егер қаржы құралының номиналды шартты құны оның ағымдағы рыноктық құнынан аз немесе оған тең болған жағдайда, ауыстыру құны нөлге тең болады.
      Бивалюталық қаржы құралдары бойынша (қаржы құралдары бойынша талап пен міндеттеме әр түрлі шетел валютасында көрсетілген қаржы құралдары бойынша) ауыстыру құны есептілікті құру күніне белгіленген бағам бойынша айқындалған міндеттемелердің теңгелік баламасынан талаптардың теңгелік баламасының асу мөлшері ретінде анықталады. Егер талаптардың теңгелік балама мөлшері міндеттемелердің теңгелік баламасынан аз немесе оған тең болған жағдайда, ауыстыру құны нөлге тең болады.
      Осы тармақта көрсетілген қаржы құралдарының номиналды шартты құны бухгалтерлік есептің тиісті шоттарында мәмілелерді жасау күніне белгіленген қаржы құралдарының құны ретінде көрсетіледі. Бивалюталық қаржы құралдарының номиналды шартты құны ретінде банктің талаптары құрылатын валюта алынады.
      Сатылған опциондар бір заемшының тәуекел мөлшеріне енгізілмейді;
      4) заемшыға банк балансынан шығарылған банктің қоятын талаптары;
      5) мынадай түрдегі заемшының міндеттемелері бойынша қамтамасыз ету сомасын шегергенде:
      осы міндеттеменің қамтамасыз етуі ретінде банк өкімімен ұсынылған салымдар;
      Қазақстан Республикасының Үкіметі және Ұлттық Банк шығарған Қазақстан Республикасының мемлекеттік бағалы қағаздары;
      тазартылған қымбат металдар;
      Қазақстан Республикасы Үкіметінің кепілдіктері;
      Standard & Poor's агенттігінің "А"-дан кем емес ұзақ мерзімді борыштық рейтингі бар немесе басқа рейтинг агенттіктерінің бірінің осыған ұқсас деңгейіндегі рейтингі бар басқа банктердің кепілдіктері.
      Бір заемшының тәуекел есебіне мыналар енгізілмейді:
      Қазақстан Республикасының Үкіметіне және Ұлттық Банкке қойылатын талаптар, Standard & Poor's агенттігінің "ВВВ"-дан кем емес ұзақ мерзімді рейтингі немесе халықаралық рейтинг агенттіктері ретінде танылған басқа халықаралық рейтинг ұйымдарының бірінің рейтингі бар банктерге ашық корреспонденттік шоттар бойынша қоятын талаптары.
       Ескерту: 34-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2007 жылғы 23 ақпандағы N 47 (қолданысқа енгізілу мерзімін 2-тармақтан қараңыз) қаулысымен .

      35. Банктiң меншiктi капиталының мiндеттемелерi бойынша бiр заемшы үшiн банк тәуекелiнiң мөлшерiне қатысы мынадан аспауы тиiс:
      банкпен айрықша қатынастар бойынша (k3.1) байланыстары бар тұлғалар болып табылатын заемшылар үшiн - 0,10. Банкпен айрықша қатынастар бойынша байланыстары бар заемшылар үшiн тәуекелдердiң жиынтық сомасы банктiң меншiктi капиталының мөлшерiнен аспауы тиiс;
      басқа заемшылар үшiн (k3) - 0,25 (оның iшiнде заемшы алдындағы қамтамасыз етiлмеген шартты мiндеттеменiң бланктiк заемдары бойынша 0,10 астам не заемшыға банктiң ағымдағы және содан кейiнгi екi ай iшiнде талап етуi мүмкiн үшiншi тұлғаның пайдасына, сондай-ақ Standard & Poor's агенттiгiнiң немесе одан басқа рейтинг агенттiктерiнiң бiрiнiң осы деңгейдегi рейтингiнiң Қазақстан Республикасының тәуелсiз рейтингiнiң бiр тармағынан төмен болмайтын және Standard & Poor's агенттiгiнiң "А" рейтингiнен төмен емес немесе одан басқа рейтинг агенттiктерiнiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiнен төмен емес рейтингi бар резидент еместерiнiң мiндеттемелерi бойынша).

      36. Банктiң заемшыға қоятын талаптарының олар пайда болған күнгi жалпы көлемi осы Нұсқаулықпен белгiленген шектеулер шегiнде болса, бiрақ соңынан соңғы үш ай iшiнде банктiң меншiктi капиталының деңгейi бес проценттен артық төмендеуiне байланысты аталған шектеулерден асып кеткен жағдайда не соңғы үш ай iшiнде заемшыға қойылатын талаптар он процент деп көрсетiлген теңгенiң шетел валютасымен орташа алынған биржалық бағамының ұлғаюынан банктiң заемшыға қоятын талаптарының өсуiне байланысты бiр заемшыға деген тәуекел нормативiнiң барынша жоғары мөлшерi орындалды деп есептеледi.
      Аталған жағдайларда банк шектеулерден асып кету фактiсi туралы уәкiлеттi органды дереу хабардар етедi және ағымдағы және одан кейiнгі айларда шектен асып кетудi жою жөнiнде мiндеттемелер қабылдайды. Егер осы шектен асып кету аталған мерзiмде жойылмаған болса, онда бiр заемшының барынша жоғары тәуекел мөлшерiнiң нормативi шегiнен асып кету осы аталған шектен асып кету анықталған күннен бастап осы нормативтiң бұзылуы деп қарастырылады.

      37. Егер банк заемшысы жағдай пайда болған сәтте банкпен айырықша қатынасы бар тұлға болмай, соңынан ондай болып табылған жағдайда, осы Нұсқаулықтың 35-тармағының екiншi абзацында белгіленгендей, осы заемшының аталған шектен асып кеткен тәуекел мөлшерi мына талаптарға сәйкес келсе, тәртiп бұзу ретiнде қарастырылмайды:
      банк осы Нұсқаулықтың 34-тармағының 4) тармақшасына сәйкес қосымша қамтамасыз етудi ұсыну жөнiндегi заемшының қабiлеттiлiгiн растай отырып, осы шектен асып кету туралы немесе норматив мөлшерiн сақтау үшiн қажеттi мөлшерге дейiнгi банк талап етулерiнiң бөлiгiн орындайтындығы және уәкiлеттi орган белгiлеген мерзiмде осы тәртiп бұзуды жою жөнiнде мiндеттемелер қабылдағандығы туралы уәкiлеттi органды дереу хабарландырған жағдайда;
      Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес уәкілетті орган белгілеген активтерді, шартты міндеттемелерді жіктеуге және оларға қарсы провизияларды құруға қойылатын талаптарға сәйкес заемшының қаржылық жағдайы қанағаттанарлықтан төмен емес деп бағаланады.
       Ескерту: 37-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2007 жылғы 23 ақпандағы N 47 (қолданысқа енгізілу мерзімін 2-тармақтан қараңыз) қаулысымен.

      38. Осы Нұсқаулықтың 37-тармағының шарттары сондай-ақ мына жағдайларда, егер заемшылар мiндеттемелер пайда болған сәтте бiр заемшы ретiнде қаралмай, соңынан солай болған жағдайларда қолданылады.

  4-тарау. Өтiмдiлiк коэффициентi

      39. Өтімділік мынадай коэффициенттермен және лимиттермен сипатталады:
      банктің ағымдағы өтімділік коэффициентімен (к4);
      банктің қысқа мерзімді өтімділік коэффициентімен (к5);
      ағымдағы валюталық өтімділік лимитімен;
      қысқа мерзімді валюталық өтімділік лимитімен;
      орта мерзімді валюталық өтімділік лимитімен.
      Банктің ағымдағы өтімділігі коэффициентінің барынша төмен мәні (k4) 0,3 мөлшерінде белгіленеді. Банктің қысқа мерзімді өтімділігі коэффициентінің барынша төмен мәні (k5) 0,5 мөлшерінде белгіленеді.
       Ескерту: 39-тармақ жаңа редакцияда, өзгерту енгізілді - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2006 жылғы 27 мамырдағы   N 120 ( қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз), 2007 жылғы 23 ақпандағы N 47(қолданысқа енгізілу мерзімін 2-тармақтан қараңыз) қаулысымен.

      40. Банктердiң ағымдағы өтiмдiлiк коэффициентi банктердiң талап ету бойынша мiндеттемелерiнiң орташа айлық мөлшерiне жоғары өтiмдi активтердiң орташа айлық мөлшерiнiң қатысы ретiнде есептеледi.

      41. Жоғары өтiмдi активтер есебiне мыналар енгiзiледi:
      1) қолма-қол ақша;
      2) тазартылған қымбат металдар;
      3) Қазақстан Республикасының Үкiметi және Ұлттық Банк шығарған мемлекеттiк бағалы қағаздар, "Қазақстан ипотекалық компаниясы" акционерлiк қоғамы шығарған борыштық бағалы қағаздар;
      4) Ұлттық Банктегi, Қазақстан Республикасының банктерiндегi және Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВВ-" рейтингінен төмен емес немесе одан басқа рейтинг агенттiктерiнiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiнен төмен емес ұзақ мерзiмдi борыштық рейтингi бар резидент емес банктердегi талап ету бойынша салымдар;
      5) Қазақстан Республикасының банктерiне және Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВВ-" рейтингiнен төмен емес немесе одан басқа рейтинг агенттiктерiнiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiнен төмен емес ұзақ мерзiмдi борыштық рейтингi бар резидент емес банктерiне берiлетiн "овернайт", ұсынылған заемдары;
      5-1) Қазақстан Республикасының банктерінде және Standard & Poor's агенттігінің "ВВВ-"-дан төмен емес ұзақ мерзімді борыштық рейтингі бар немесе басқа рейтинг агенттіктерінің бірінің осыған ұқсас деңгейіндегі рейтингі бар резидент емес банктерде бір түнге орналастырылған салымдар;
      6) Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының "Екінші деңгейдегі банктер брокерлік және/немесе дилерлік қызметті жүзеге асырған кезде мемлекеттік бағалы қағаздарымен мәмілелер жасай алатын елдердің ең төменгі талап етілетін рейтингін белгілеу туралы" 2006 жылғы 25 ақпандағы N 46  қаулысымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде N 4159 тіркелген) белгіленген деңгейден төмен емес шетел валютасында тәуелсiз ұзақ мерзiмдi рейтингiсі бар елдердiң мемлекеттiк бағалы қағаздары;
      7) тізбесі Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының "Облигациялармен екінші деңгейдегі банктер мәмілелерді жүзеге асыра алатын халықаралық қаржы ұйымдарының тізбесін белгілеу туралы" 2004 жылғы 9 ақпандағы N 25  қаулысымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде N 2740 тіркелген) белгіленген халықаралық қаржы ұйымдарының облигациялары;
      8) Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының "Облигациялармен екінші деңгейдегі банктер мәмілелерді жүзеге асыра алатын халықаралық қаржы ұйымдарының тізбесін белгілеу туралы" 2004 жылғы 9 ақпандағы N 25  қаулысымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде N 2740 тіркелген) белгіленген рейтинг агенттіктері бірінің талап етілетін ең төмен рейтингісі бар шетел эмитенттерінің облигациялары.
      Осы тармақта көрсетілген бағалы қағаздар, банк оларды кері сатып алу шарттарымен сатқан немесе кепiлге берген немесе Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес өзгеше ауыртпалылық түскен бағалы қағаздарды қоспағанда, өтімділігі жоғары активтердің есебіне қосылады.
       Ескерту: 41-тармаққа өзгертулер енгізілді - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2006 жылғы 27 мамырдағы N 120 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз), 2007 жылғы 23 ақпандағы N 47 (қолданысқа енгізілу мерзімін 2-тармақтан қараңыз) қаулысымен.

      42. Банктің ағымдағы және қысқа мерзімді өтімділік коэффициенттерін есептеген кезде талап ету бойынша міндеттемелер мөлшеріне талап ету бойынша барлық міндеттемелер, соның ішінде есеп айырысуларды жүзеге асыру мерзімі белгіленбеген міндеттемелер, сондай-ақ банктерден алынған "овернайт" заемдарды және бір түнге банктерден тартылған салымдары қосылады.
      Банктің ағымдағы, қысқа мерзімді және орта мерзімді валюталық өтімділік лимиттерін есептеген кезде талап ету бойынша міндеттемелер мөлшеріне талап ету бойынша барлық міндеттемелер, соның ішінде есеп айырысуларды жүзеге асыру мерзімі белгіленбеген міндеттемелер, сондай-ақ банктерден алған "овернайт" заемдарын, бір түнге банктерден тартылған салымдарын және жеке және заңды тұлғалардың, тазартылған қымбат металдардың (банктерден басқа) мерзімді және шартты депозиттерін қоспағанда, кредитордың міндеттемелерді мерзімінен бұрын өтеуді талап етудің шартсыз құқығымен мерзімді міндеттемелер қосылады.
       Ескерту: 42-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2006 жылғы 27 мамырдағы N 120 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз), 2007 жылғы 23 ақпандағы N 47 (қолданысқа енгізілу мерзімін 2-тармақтан қараңыз) қаулысымен.         

      43. Банктердiң қысқа мерзiмдi өтiмдiлiк коэффициентi өтімділігі жоғары активтерді қоса алғанда, үш айға дейін қалған өтеу мерзімі бар активтердің орташа айлық мөлшерінің талап ету бойынша мiндеттемелердi қоса алғанда, үш айға дейін қалған өтеу мерзімі бар міндеттемелердің орташа айлық мөлшеріне ара қатынасы ретінде есептеледі.
      Қазақстан Республикасының Үкiметi және Ұлттық Банк шығарған Қазақстан Республикасының мемлекеттiк бағалы қағаздары, сондай-ақ өтiмдiлігі жоғары активтер есебiне қосылмайтын осы Нұсқаулықтың 41-тармағының 6)-8) тармақшаларында көрсетілген бағалы қағаздар, егер көрсетілген бағалы қағаздар қамтамасыз ету болып табылған мiндеттемелер мiндеттемелердiң орташа айлық мөлшерiнiң есебiне қосылған жағдайда, активтердiң орташа айлық мөлшерiнiң есебiне қосылады.
       Ескерту: 43-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2006 жылғы 27 мамырдағы N 120 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан   қараңыз) қаулысымен. 

      44. Өтiмдiлiк коэффициенттерiн есептеу кезiнде мыналар алынып тасталуы тиiс:
      1) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес уәкілетті орган белгілеген активтерді, шартты міндеттемелерді жіктеуге және оларға қарсы провизияларды құруға қойылатын талаптарға сәйкес бірінші және екінші санатты күмәнділерінен басқа жіктелген активтер;
      2) кастодиан шарттары негiзiнде сақтауға және сенiмгерлiк басқару туралы шарттар негiзiнде сенiмгерлiк басқаруға банк қабылдаған қаражаттың инвестицияланбаған қалдықтары;
      3) оффшорлық аймақтар аумағында тiркелген, заңды тұлға болып табылатын Қазақстан Республикасының резидент еместерiне немесе уәкiлеттi орган белгiлеген оффшорлық аймақтар тiзбесiне енгiзiлген не Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымының ақпарат алмасу жөнiнде мiндеттеме қабылдамаған оффшорлық аймақтар тiзбесiне енгiзген немесе аталған оффшорлық аймақтар аумағында тiркелген заңды тұлғаларға еншiлес ретiнде қатысты болып табылатын ұйымдарға қатысы бар мемлекеттердiң азаматтарына қойылатын талаптар.
       Ескерту: 44-тармаққа өзгертулер енгізілді - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының    2007 жылғы 23 ақпандағы N 47 (қолданысқа енгізілу мерзімін   2-тармақтан қараңыз) қаулысымен .

      44-1. Ағымдағы валюталық өтімділік лимиті 0,9-дан кем емес мөлшерде белгіленеді және шетел валютасындағы өтімділігі жоғары активтердің орташа айлық мөлшерінің сол шетел валютасындағы талап ету бойынша міндеттемелердің орташа айлық мөлшеріне ара қатынасы ретінде есептеледі.
      Шетел валютасындағы өтімділігі жоғары активтердің есебіне тазартылған қымбат металдарды қоспағанда, осы Нұсқаулықтың 41-тармағында көрсетілген активтер қосылады.
       Ескерту: 44-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2006 жылғы 27 мамырдағы N 120 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан  қараңыз) қаулысымен.

      44-2. Қысқа мерзімді валюталық өтімділік лимиті 0,8-ден кем емес мөлшерде белгіленеді және үш айға дейін қалған өтеу мерзімі бар шетел валютасындағы активтердің орташа айлық мөлшерінің үш айға дейін қалған өтеу мерзімі бар сол шетел валютасындағы міндеттемелердің орташа айлық мөлшеріне ара қатынасы ретінде есептеледі.
       Ескерту: 44-2-тармақпен толықтырылды - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2006 жылғы 27 мамырдағы N 120 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан  қараңыз) қаулысымен.

      44-3. Орта мерзімді валюталық өтімділік 0,6-дан кем емес мөлшерде белгіленеді және бір жылға дейін қалған өтеу мерзімі бар шетел валютасындағы активтердің орташа айлық мөлшерінің бір жылға дейін қалған өтеу мерзімі бар сол шетел валютасындағы міндеттемелердің орташа айлық мөлшеріне ара қатынасы ретінде есептеледі.
      Қысқа мерзімді және орта мерзімді валюталық өтімділік лимиттерін есептеген кезде активтердің мөлшеріне осы Нұсқаулықтың 44-тармағында көрсетілген активтерді қоспағанда, өтеуге дейін тиісті мерзімі бар барлық активтер қосылады.
      Осы Нұсқаулықтың 43-тармағында көрсетілген, шетел валютасында өтімділігі жоғары активтер есебіне қосылмайтын бағалы қағаздар, егер көрсетілген бағалы қағаздар қамтамасыз ету болып табылған шетел валютасындағы мiндеттемелер шетел валютасындағы мiндеттемелердiң орташа айлық мөлшерiнiң есебiне қосылған жағдайда, шетел валютасындағы активтердiң орташа айлық мөлшерiнiң есебiне қосылады.
      Әрбір уақыт аралығындағы активтер мен міндеттемелер сомасының есебіне өткен уақыт аралығының активтер мен міндеттемелер сомасы қосылады.
      Ағымдағы, қысқа мерзімді және орта мерзімді өтімділік коэффициенттері әрбір шетел валютасы бойынша айдың бірінші күнгі жағдай бойынша есептеледі, әрі оның өткен есепті айдағы міндеттемелерінің орта мерзімді мөлшері банктің өткен есепті айдағы міндеттемелерінің орта мерзімді мөлшерінің 1% кем емес құрайды.
      Банктер 2006 жылғы 1 қазаннан бастап ағымдағы, қысқа мерзімді және орта мерзімді валюталық өтімділік лимиттерін сақтауы тиіс.
       Ескерту: 44-3-тармақпен толықтырылды - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2006 жылғы 27 мамырдағы N 120 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан  қараңыз) қаулысымен.

      44-4. Қазақстан Республикасының резидент еместері алдындағы қысқа мерзімді міндеттемелердің ең жоғары лимиті 1 мөлшерінде белгіленеді және Қазақстан Республикасының резидент еместері алдындағы міндеттемелер сомасының банктің меншікті капиталына ара қатынасы ретінде есептеледі.
      Осы коэффициентті есептеу мақсатында Қазақстан Республикасының резидент еместері алдындағы міндеттемелер сомасына:
      Қазақстан Республикасының резидент еместері алдындағы талап ету бойынша міндеттемелер, соның ішінде есеп айырысуларды жүзеге асыру мерзімі белгіленбеген міндеттемелер;
      бастапқы өтеу мерзімі бір жылға дейінгі Қазақстан Республикасының резидент еместері алдындағы мерзімді міндеттемелер;
      жеке және заңды тұлғалардың (банктерден басқа) мерзімді және шартты депозиттерін қоспағанда, кредитордың міндеттемелерді мерзімінен бұрын өтеуді талап етудің шартсыз құқығымен Қазақстан Республикасының резидент еместері алдындағы мерзімді міндеттемелер, соның ішінде банктердің мерзімді және шартты депозиттері қосылады.
      Қазақстан Республикасының резидент еместері алдындағы міндеттемелер сомасының осы коэффициентінің есебін жасау мақсатында мыналар алып тасталынады:
      Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы (Салық кодексі) (бұдан әрі - Салық Кодексі) Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 12 маусымдағы Кодексінің 7-бөліміне сәйкес Қазақстан Республикасы резиденттері ретінде танылатын (растайтын құжаттары бар болғанда), Қазақстан Республикасы резидент еместері болып табылатын жеке және заңды тұлғалар алдындағы және  корреспонденттік шоттары бойынша міндеттемелер;
      "Қазақстан Республикасының Халықаралық Валюта Қорына, Халықаралық Қайта Құру және Даму Банкiне, Халықаралық Қаржы Корпорациясына, Халықаралық Даму Қауымдастығына, Инвестициялар Кепiлдiгiнiң Көпжақты Агенттiгiне, Инвестициялық Дауларды Реттеу жөнiндегi Халықаралық Орталыққа, Еуропа Қайта Құру және Даму Банкiне, Азия Даму Банкiне, Ислам Даму Банкiне мүшелiгi туралы" Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 6 желтоқсандағы Заңына (бұдан әрі - 2001 жылғы 6 желтоқсандағы Заң) сәйкес Қазақстан Республикасы мүше болып табылатын халықаралық ұйымдар ретінде танылған Қазақстан Республикасының резидент еместері алдындағы қысқа мерзімді міндеттемелер.
      Банктер 2006 жылғы 1 шілдеден бастап Қазақстан Республикасының резидент еместері алдындағы қысқа мерзімді міндеттемелердің ең жоғары лимитін сақтауы тиіс.
      Егер 2006 жылғы 1 шілдедегі жағдай бойынша Қазақстан Республикасының резидент еместері алдындағы қысқа мерзімді міндеттемелердің ең жоғары лимитінің нақты мәні белгіленген лимиттен асып кеткен жағдайда, осы банктерге қатысты мынадай тәртіп айқындалады:
      1) 2006 жылдың 1 қазанына көлемі уәкілетті орган 2006 жылғы 1 сәуірдегі жағдай бойынша әрбір жеке алынған банкке қатысты есептеген нақты мәнінен аспайтын мәнге келтірілуі тиіс;
      2) 2006 жылғы 1 қазаннан бастап 2007 жылғы 1 шілдесіне дейінгі кезеңде көлемі уәкілетті орган 2006 жылғы 1 сәуірдегі жағдай бойынша әрбір жеке алынған банкке қатысты есептеген нақты мәнінен аспауы тиіс;
      3) 2007 жылдың 1 шілдесіне көлемі нормативтік мәнге келтірілуі тиіс.
      Банктер осы тармақта белгіленген лимиттер асып кету тәртібін сақтаған жағдайда, 2007 жылғы 1 шілдеге дейін пруденциалдық нормативті бұзғаны ретінде танылмайды.
       Ескерту: 44-4-тармақпен толықтырылды - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2006 жылғы 27 мамырдағы N 120 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан  қараңыз), 2007 жылғы 23 ақпандағы N 47 (қолданысқа енгізілу мерзімін 2-тармақтан қараңыз) қаулысымен .

      45. Есептi кезең iшiнде банктiң кредиторлар мен салымшылар алдында мерзiмi өтiп кеткен мiндеттемелерi болған не Қазақстан Республикасының төлем және ақшаны аударым жасау туралы заңнамалық нормаларының бұзылу фактiлерi болған жағдайында орташа айлық негiзде белгiленген өтiмдiлiк коэффициенттерiнiң есептiк мәндерiне қатыссыз өтiмдiлiк нормативтерi орындалмаған деп есептеледi.

      46. <*>
       Ескерту: 46-тармақ алынып тасталды - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2006 жылғы 17 маусымдағы N 135 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан  қараңыз) қаулысымен.

  5-тарау. Ашық валюталық позиция лимиттерi

      47. Ашық валюталық позиция - жеке шет мемлекеттiң (шет мемлекеттер тобының) немесе тазартылған қымбат металдардағы валютасындағы банктiң талап етулерiнiң (мiндеттемелерiнiң) сол шетел валютасындағы немесе тазартылған қымбат металдардағы мiндеттемелерiнiң (талап етулерiнiң) шегiнен асып кетуi.
      Ұзын валюталық позиция - бұл талап етулер (активтер мен шартты талап етулердiң жиынтық сомасы) банктiң сол шетел валютасындағы немесе тазартылған қымбат металдардағы мiндеттемелерiнiң (мiндеттемелер мен шартты мiндеттемелердiң жиынтық сомасы) шегiнен асып кететiн жеке шет мемлекеттiң (шет мемлекеттер тобының) немесе тазартылған қымбат металдардағы валютасындағы ашық валюталық позиция.
      Қысқа валюталық позиция - бұл мiндеттемелер (мiндеттемелер мен шартты мiндеттемелердiң жиынтық сомасы) банктiң сол шетел валютасындағы немесе тазартылған қымбат металдардағы талап етулерi (активтер мен шартты талап етулердiң жиынтық сомасы) шегiнен асып кететiн жеке шет мемлекеттiң (шет мемлекеттер тобының) немесе тазартылған қымбат металдардағы валютасындағы ашық валюталық позиция.
      Валюталық позициялар есебiне мөлшерi валюталардың айырбас бағамының өзгеруiмен белгiленетiн, теңгемен көрсетiлген талап етулер (активтер мен шартты талап етулердiң жиынтық сомасы), мiндеттемелер (мiндеттемелер мен шартты мiндеттемелердiң жиынтық сомасы) (тазартылған қымбат металдардың құны) енгiзiледi.
      Мөлшерi бiр шетелдiк валютадан артық айырбас бағамының өзгеруiмен анықталатын, теңгемен көрсетiлген талап етулер (активтер мен шартты талап етулердің жиынтық сомасы), мiндеттемелер (мiндеттемелер мен шартты мiндеттемелердiң жиынтық сомасы) осы Нұсқаулықтың 48-тармағында белгiленген ашық валюталық позицияның мейлiнше төмен лимитiн иеленетiн шетел валютасындағы валюталық позициялар есебiне енгiзiледi.
      Әрбiр шетелдiк валюта бойынша және әрбір тазартылған қымбат металл бойынша ашық валюталық позиция жеке есептеледi.
      Жеке шет мемлекеттердiң (шет мемлекеттер тобының) (тазартылған қымбат металдарға) валюталарының есебi кезiнде бiрiншi кезекте олар бойынша қалыптасқан арнайы провизияларды шегергендегi активтер шоттарындағы әрбiр шетелдiк валюта (тазартылған қымбат металдар) бойынша ашылған шоттардың сальдосы және банктiң мiндеттемесi бойынша шоттары есептеледi. Соңынан ол бойынша қалыптасқан арнайы провизияларды шегере отырып, шартты талап етулер шоттарында және шартты мiндеттемелер шоттарында ашылған осы шетелдiк валюта (тазартылған қымбат металдар) бойынша шоттар сальдосы анықталады. Мiндеттемелерден (талап етулерден) шетел валютасындағы (тазартылған қымбат металдардағы) талап етулер (мiндеттемелер) шегi асып кеткендiгiн көрсеткен сальдо өзара жиынтықталады, ал алынған қорытынды банктiң шетел валютасындағы ашық позициясының мөлшерiн және түрiн анықтайды.
      Банктiң валюталық нетто-позициясы банктiң барлық шетелдiк валюталары бойынша ұзын позициясының жиынтық сомасы мен барлық шетелдiк валюталары (тазартылған қымбат металдар) бойынша қысқа позициясының жиынтық сомасы арасындағы айырма ретiнде есептеледi.
      Шетел валютасымен көрсетiлген талап етулер және мiндеттемелер осы талап етулер және мiндеттемелер көрсетiлген (белгiленген) шетел валюталары бөлiгiндегi валюта позициясы есебiне енгiзiледi.
      Мәмiленi жасаған күн болып табылмайтын болашақ валюталау күнi бар валюталық операцияларды жүргiзу кезiнде осы сияқты валюталық операциялар осындай мәмiленi жасаған күннен бастап валюталық позиция есебiне енгiзiледi.
       Ескерту: 47-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының   2007 жылғы 23 ақпандағы  N 47 (қолданысқа енгізілу мерзімін  2-тармақтан қараңыз) қаулысымен .

      48. Осы Нұсқаулық ашық валюталық позицияның мынадай лимиттерiн белгiлейдi:
      1) Standard & Poor's агенттiгiнiң "А" рейтингiнен төмен емес тәуелсiз рейтингi бар немесе одан басқа рейтинг агенттiктерiнiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiнен төмен емес рейтингi бар елдердiң шетелдiк валютасы бойынша және банктiң меншiктi капиталы шегiнiң 12,5 процентiнен аспайтын мөлшердегi "Eуpo", сондай-ақ тазартылған қымбат металл валютасы бойынша ашық валюталық позиция (ұзын және қысқа) лимитi;
      2) Standard & Poor's агенттiгiнiң "А" рейтингiнен төмен тәуелсiз рейтингi бар немесе одан басқа рейтинг агенттiктерiнiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар елдердiң шетелдiк валютасы бойынша және банктiң меншiктi капиталы шегiнiң 5 процентiнен аспайтын мөлшердегi ашық валюталық позиция (ұзын және қысқа) лимитi;
      3) банктiң меншiктi капиталы шегiнiң 25 процентiнен аспайтын мөлшердегi валюталық нетто-позиция лимитi.
       Ескерту: 48-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2006 жылғы 27 мамырдағы N 120 ( қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз), 2007 жылғы 23 ақпандағы N 47 (қолданысқа енгізілу мерзімін 2-тармақтан қараңыз) қаулысымен .

      49. <*>
       Ескерту: 49-тармақ алынып тасталды - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2006 жылғы 17 маусымдағы N 135 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз) қаулысымен.

      50. Ашық валюталық позицияның лимиттерi кез-келген шетел валютасы (тазартылған қымбат металдар) бойынша шектен асып кеткен кезде содан кейiнгi үш апта iшiнде тәртiп бұзған банктiң бұзылған валюталары (тазартылған қымбат металдар) бойынша ашық валюталық позицияларының лимиттерi осы Нұсқаулықтың 48-тармағында белгiленген ашық валюталық позиция лимиттерiнiң 5 проценттiк тармаққа кемуiмен айқындалады.
      Жекелеген шетел валютасы (тазартылған қымбат металдар) бойынша банк белгiлеген лимиттердiң 0,09 проценттiк шектен асып кетуi ашық валюталық позицияның лимитiнiң бұзылуы болып есептелмейдi.
       Ескерту: 50-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының   2007 жылғы 23 ақпандағы N 47 (қолданысқа енгізілу мерзімін 2-тармақтан қараңыз) қаулысымен .

      51. <*>
       Ескерту: 51-тармақ алынып тасталды - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2006 жылғы 17 маусымдағы N 135 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз) қаулысымен.

  6-тарау. Банктiң негiзгi құрал-жабдықтардағы
инвестициясының барынша жоғары мөлшерiнiң коэффициентi
және басқа қаржылық емес активтер

      52. Банктiң негiзгi құрал-жабдықтардағы инвестициясының мөлшерiнiң және басқа қаржылық емес активтердiң меншiктi капиталға (k6) қатысы 0,5-тен аспауы тиiс.

      53. Негiзгi құрал-жабдықтар және басқа қаржылық емес активтерге мыналар жатады:
      1) жер, үй және ғимарат;
      2) салынып жатқан (орнатылып жатқан) негiзгi құрал-жабдықтар;
      3) банк жалға алған үйлер бойынша күрделi шығындар;
      4) компьютерлiк жабдықтар;
      5) көлiк құрал-жабдықтары;
      6) жалға беруге арналған негiзгi құрал-жабдықтар;
      7) қаржы лизингiне қабылданған негiзгi құрал-жабдықтар;
      8) басқа да негiзгi құрал-жабдықтар;
      9) банктiң негiзгi қызмет мақсаты үшiн және сатып алынған және 38 халықаралық қаржылық есеп беру стандартына сәйкес келетiн лицензиялық бағдарламалық қамтамасыз ету;
      10) басқа да материалдық қорлар;
      11) күрделi салымдар бойынша дебиторлық берешек.

  6-1-тарау. Қазақстан Республикасының резидент
еместері алдындағы міндеттемелеріне банктердің
капиталдандыруы

       Ескерту: 6-1-тараумен толықтырылды - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының   2007 жылғы 23 ақпандағы  N 47 (қолданысқа енгізілу мерзімін  2-тармақтан қараңыз) қаулысымен .

      53-1. Қазақстан Республикасының резидент еместері алдындағы міндеттемелерді банктердің капиталдандыруы k8 және k9 коэффициенттерімен сипатталады.

      53-2. k8 коэффициенті банктің Қазақстан Республикасының резидент еместері алдындағы жиынтық міндеттемелерінің меншікті капиталға қатысы ретінде есептеледі және осы Нұсқаулықтың 11-қосымшасында көрсетілген барынша жоғары нормативтік мәннен аспауы тиіс.
      k8 коэффициентін есептеу мақсатында Қазақстан Республикасының резидент еместері алдындағы банктің жиынтық міндеттемелерінен мыналар алынып тасталады:
      банк айналымға шығарған Қазақстан Республикасының резидент еместеріндегі бағалы қағаздар;
      банктің кепілдігімен, банк арнайы мақсаттағы еншілес ұйымдары арқылы шығарған бағалы қағаздар;
      Салық кодексінің  7-бөліміне сәйкес Қазақстан Республикасы резиденттері ретінде танылатын (растайтын құжаттары бар болғанда), Қазақстан Республикасы резидент еместері болып табылатын жеке және заңды тұлғалар алдындағы және корреспонденттік шоттары бойынша міндеттемелер;
      2001 жылғы 6 желтоқсандағы  Заңға сәйкес Қазақстан Республикасы мүшесі болып табылатын халықаралық ұйымдар ретінде танылған Қазақстан Республикасының резидент еместері алдындағы міндеттемелер.

      53-3. k9 коэффициенті банктің Қазақстан Республикасының резидент еместері алдындағы жиынтық міндеттемелерінің сомасына және олардың айналысқа шығарған борыштық бағалы қағаздарының қатысы ретінде есептеледі және осы Нұсқаулықтың 11-қосымшасында көрсетілген барынша жоғары нормативтік мәннен аспауы тиіс.
      k9 коэффицентін есептеу мақсатында Қазақстан Республикасының резидент еместері алдындағы банктердің жиынтық міндеттемелерінен мыналар алынып тасталады:
      банк айналымға шығарған Қазақстан Республикасының резидент еместеріндегі борыштық бағалы қағаздар;
      Салық кодексінің  7-бөліміне сәйкес Қазақстан Республикасы резиденттері ретінде танылатын (растайтын құжаттары бар болғанда), Қазақстан Республикасы резидент еместері болып табылатын жеке және заңды тұлғалар алдындағы және  корреспонденттік шоттары бойынша міндеттемелер;
      2001 жылғы 6 желтоқсандағы  Заңға сәйкес Қазақстан Республикасы мүшесі болып табылатын халықаралық ұйымдар ретінде танылған Қазақстан Республикасының резидент еместері алдындағы міндеттемелер.

      53-4. k8 және k9 коэфиценттерін банктер 2007 жылдың 1-ші сәуірінен бастап сақтауға тиіс.
      2007 жылғы 1 сәуірдегі жағдай бойынша k8 және k9 коэфиценттерінің нақты мәндері Нұсқаулықтың 11-қосымшасында көрсетілген барынша жоғары нормативтік мәнінен асып түскен жағдайда, ол банктерге мынадай тәртіп белгіленеді:
      1) 2008 жылғы 1 қаңтарға көлемі мынадай мәндерден барынша жоғарыдан аспауы тиіс:
      осы банктің 2007 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша ұсынған есептері негізінде әрбіріне қатысты жеке алғандағы уәкілетті орган есептеген нақты мәнінен;
      осы Нұсқаулықтың 11-қосымшасында көрсетілген барынша жоғары нормативтік мәнінен;
      2) 2008 жылғы 1 қаңтардан бастап 2008 жылғы 31 наурызды қоса алғандағы кезеңде көлемі барынша жоғары мәнінен мынадай мәндер бойынша аспауы тиіс:
      осы банктің 2007 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша ұсынған есептері негізінде әрбіріне қатысты жеке алғандағы уәкілетті орган есептеген нақты мәнінен;
      осы Нұсқаулықтың 11-қосымшасында көрсетілген барынша жоғары нормативтік мәнінен;
      3) 2008 жылдың 1 сәуіріне өлшем осы Нұсқаулықтың 11-қосымшасында көрсетілген барынша жоғары нормативтік мәннен аспауы тиіс.
      Осы тармақпен белгіленген k8 және k9 коэффиценттерін банктер сақтаған жағдайда бұл асып түсу 2008 жылдың 31 наурызына дейін пруденциалдық нормативтерді бұзу деп танылмайды.

  7-тарау. Қорытынды ережелер

      54. Банктердiң пруденциалдық нормативтердi сақтауына бақылау жасауды уәкiлеттi орган жүзеге асырады.

      55. <*>
       Ескерту: 55-тармақ алынып тасталды - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2006 жылғы 17 маусымдағы N 135 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз) қаулысымен.

      56. Банк Қазақстан Республикасының заңнамалық актiлерiне сәйкес осы Нұсқаулықтың талаптарын бұзған жағдайда жауап бередi.

                                      Екiншi деңгейдегi банктер
                                    үшiн пруденциалдық нормативтер
                                        бойынша есеп айырысудың
                                    нормативтiк мәнi мен әдiстемесi
                                    туралы нұсқаулықтың 1-қосымшасы

          Салымдардың кредиттiк тәуекел дәрежесi бойынша
             сараланған банк активтерiнiң кестесi

       Ескерту: Кестеге өзгертулер енгізілді - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2005 жылғы 26 қарашадағы N 409, 2006 жылғы 27 мамырдағы N 120 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз), 2007 жылғы 23 ақпандағы N 47 (қолданысқа енгізілу мерзімін 2-тармақтан қараңыз) қаулысымен.

  Банктiң салымдық тәуекел дәрежесi бойынша
сараланған активтерiнiң есебiне түсiндiрме

      1. Салымдар, дебиторлық берешек, сатып алынған бағалы қағаздар, банкте түзетiлген құны аталған активтер аумағының 50 процентiнен кем емес қамтамасыз етуi бар (салымдық тәуекел дәрежесi бойынша сараланған активтер мен мiндеттемелер кестесiнiң 1-3, 9-11, 14-16-жолдарында көрсетiлген активтер түрiндегi), осы тармаққа сәйкес банкте түзетiлген қамтамасыз ету құнын анықтауға мүмкiндiк беретiн осыған ұқсас есепке алу жүйесi болған жағдайда түзетiлген қамтамасыз ету құнын шегергендегi тәуекел дәрежесiмен сараланған активтер есебiне енгiзiлуi мүмкiн заемдар.
      Түзетiлген қамтамасыз ету құны (салымдық тәуекел дәрежесi бойынша сараланған активтер мен мiндеттемелер кестесiнiң 1-3, 9-11, 14-16-жолдарында көрсетiлген активтер түрiндегi) мыналарға тең болады:
      салымдардың 100 проценттiк сомасы, оның iшiнде осы банктегi қамтамасыз ету ретiнде ұсынылғандары;
      қамтамасыз етуге берiлген бағалы қағаздардың рыноктық құнының 95 процентi;
      қамтамасыз етуге берiлген тазартылған қымбат металдардың рыноктық құнының 85 процентi.
      Жоғарыда аталған салымдардың, дебиторлық берешектiң, сатып алынған бағалы қағаздардың қамтамасыз етiлмеген бөлiгi салымдарға, дебиторлық берешекке, сатып алынған бағалы қағаздарға сәйкес тәуекел дәрежесi бойынша осы Кестеге сай сараланады.
      2. Қарсы агенттен төмен тәуекел дәрежесi бар ұйымдар кепiлдiк берген (сақтандырылған) банк инвестициясы есебiне енгiзiлмеген салымдар, дебиторлық берешек, сатып алынған бағалы қағаздар тәуекел дәрежесi бойынша (банк инвестициясы есебiне енгiзiлмеген салымдардың, дебиторлық берешектiң, сатып алынған бағалы қағаздардың кепiлдiк берген (сақтандырылған) сомасын шегергендегi) сараланған активтердiң есебiне қарызгердiң тәуекелi бойынша енгiзiлуi мүмкiн.
      Банк инвестициясы есебiне енгiзiлмеген салымдардың, дебиторлық берешектiң, сатып алынған бағалы қағаздардың, заемдардың, инвестициялардың кепiлдiк берген (сақтандырылған) сомасы тиiстi кепiлдiң (сақтандырылушының) дебиторлық берешегiнiң тәуекел дәрежесi бойынша сараланады.
      3. Осы Түсiндiрменiң 1-тармағында көрсетiлген салымдар, дебиторлық берешек, сатып алынған бағалы қағаздар, заемдар Қазақстан Республикасының мынадай резидент еместерiне ұсынылады:
      1) оффшорлық аймақ аумағында заңды тұлға ретiнде тiркелгендерге;
      2) жекелей алғанда жарғылық капиталдың 5 проценттен астамын иеленушi оффшорлық аймақ аумағында тiркелген заңды тұлғаға қатысты немесе оффшорлық аймақ аумағында тiркелген заңды тұлғаға қатысы бойынша еншiлес болып табылатындарға;
      3) оффшорлық аймақ азаматтары болып табылатындарға, тәуекел дәрежесi осы Түсiндiрменiң 1-тармағында көрсетiлген қамтамасыз етудiң барлығына қатыссыз, салымдардың тәуекел дәрежесi бойынша банк активтерiнiң кестесiне сәйкес сараланады.
      4. Осы Түсiндiрменiң 1-тармағында көрсетiлген салымдар, дебиторлық берешек, сатып алынған бағалы қағаздар, заемдар Қазақстан Республикасының мынадай резидент еместерiне ұсынылады:
      1) Оффшорлық аймақ аумағында заңды тұлға ретiнде тiркелген, бiрақ Standard & Poor's агенттiгiнiң "AA-"-дан төмен емес борыштық рейтингi бар немесе басқа рейтинг агенттiктерiнiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар немесе мiндеттемелерiнiң барлық сомасының қамтамасыз етуi ретiндегi, аталған деңгейден төмен емес борыштық рейтингi бар бас ұйымның тиiстi кепiлдiгі барларына;
      2) жекелей алғанда жарғылық капиталдың 5 проценттен астамын иеленушi, оффшорлық аймақ аумағында тiркелген заңды тұлғаға қатысты болып табылатын немесе оффшорлық аймақ аумағында тiркелген заңды тұлғаға қатысы бойынша еншiлес болып табылатындарға, бiрақ аталған деңгейден төмен емес борыштық рейтингi бар немесе мiндеттемелерiнiң барлық сомасының қамтамасыз етуi ретiндегi борыштық рейтингi аталған деңгейден төмен емес бас ұйымның тиiстi кепiлдiгi барларына, оффшорлық аймақ аумағында тiркелген заңды тұлғалар болып табылатын Қазақстан Республикасының резидент еместерiне немесе уәкiлеттi орган белгiлеген оффшорлық аймақ тiзбесiне енгiзiлген мемлекеттер азаматтарына қойылатын талаптардан басқа не Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымының ақпарат алмасу жөнiнде мiндеттеме қабылдамаған оффшорлық аймақтар тiзбесiне енгiзiлген немесе жекелей алғанда жарғылық капиталдың 5 проценттен астамын иеленушi, оффшорлық аймақ аумағында тiркелген заңды тұлғаға қатысты болып табылатын не аталған оффшорлық аймақ аумағында тiркелген заңды тұлғаға қатысы бойынша еншiлес болып табылатындарға қойылатын талаптардан басқаларына тәуекел нөл дәрежесi бойынша сараланады.
      5. Жеке тұлғаларға тұруға арналған тұрғын үй құрылысы үшiн не оны сатып алу және (немесе) жөндеу мақсатында берiлетiн ипотекалық тұрғын үй заемы мынадай талаптарға жауап беруi тиiс:
      1) ипотекалық тұрғын үй заемы бойынша ай сайынғы төлемдер сомасының (негiзгi борыш және ипотекалық тұрғын үй заемы бойынша сыйақы төлемiн қосқанда) заемшының ай сайынғы жиынтықты кiрiс сомасына (жеке табыс салығы мен зейнетақы жарналарын шегергенде) қатысы оның ай сайынғы жиынтықты кiрiсiнiң (жеке табыс салығы мен зейнетақы жарналарын шегергенде) 35 процентiнен аспаған жағдайда. Жекелеген жағдайларда коэффициент 45 процентке дейiн түзетiлуi мүмкiн, егер осы көрсеткiшке сәйкес ипотекалық тұрғын үй заемы бойынша төлемдер жасау кезiнде заемшының әрбiр отбасы мүшесi үшiн Астана және Алматы қалаларындағы кiрiстер 15 000 теңгеден кем емес, ал басқа аймақтар бойынша 10 000 теңгеден кем емес, ал 15 жастан төмен балалар үшiн - аталған сомалардың жартысынан кем болмаған талаптар бойынша;
      2) заемшының ай сайынғы мiндеттемелерiнiң жалпы сомасының (Қазақстан Республикасының заңнамаларында және шарттарында көзделген заемдар, мүлiк салығы, жылжымайтын мүлiктi сақтандыру жөнiндегi ай сайынғы төлемдер, жеке сақтандыру және азаматтық-құқықтық жауапкершiлiктi сақтандыру, басқа да реттi мiндеттi төлемдердi қосқанда) ай сайынғы жиынтықты кiрiстер сомасына (жеке табыс салығы мен зейнетақы жарналарын шегергенде) қатысы оның ай сайынғы жиынтықты кiрiстер сомасының (жеке табыс салығы мен зейнетақы жарналарын шегергенде) 40 процентiнен аспаған жағдайда. Жекелеген жағдайларда коэффициент 50 процентке дейiн түзетiлуi мүмкiн, егер осы көрсеткiшке сәйкес ипотекалық тұрғын үй заемы бойынша төлемдер жасау кезiнде заемшының әрбiр отбасы мүшесi үшiн Астана және Алматы қалаларындағы кiрiстер 15 000 теңгеден кем емес, ал басқа аймақтар бойынша 10 000 теңгеден кем емес, ал 15 жастан төмен балалар үшiн - аталған сомалардың жартысынан кем болмаған талаптар бойынша;
      3) Қосалқы заемшыны тартқан жағдайда осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көрсетiлген коэффициенттер заемшы мен қосалқы заемшының жиынтықты кiрiстерi мен шығыстарынан есептеледi. Заемшының жұбайы немесе зайыбы және баласы, қызы, анасы, әкесi, туған аға-iнiлерi және қарындастары оған қосалқы заемшы бола алады.
      Қамтамасыз ету құны (кепiл) ең аз дегенде мынадай екi себеп бойынша белгiленедi: жылжымайтын мүлiктi сату бағасы немесе осы мүлiктiң "Қазақстан Республикасындағы бағалау қызметi туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес белгiленетiн бағалау құны.
       Ескерту: 5-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2006 жылғы 27 мамырдағы N 120 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан  қараңыз) қаулыларымен.
      6. Егер бағалы қағаз шығарылымының арнайы борыштық рейтингi болса, онда тәуекел дәрежесi бойынша банк активтерiн саралау кезiнде бағалы қағаз рейтингiн ескеру қажет.
      7. Нұсқаулықтың 17-тармағына сәйкес рыноктық тәуекелдi ескере отырып, активтердiң, шартты және мүмкiн талап етулер мен мiндеттемелердiң есебiне енгiзiлген активтер валюталардың айырбас бағамының және қымбат металдар бағамдарының өзгеруiне байланысты рыноктық тәуекелi бар қаржы құралдарының есебiне енгiзiлген активтерден басқа кредиттiк тәуекел дәрежесi бойынша сараланатын активтердiң, шартты және мүмкiн мiндеттемелердiң есебiне енгiзiлмейдi.
      8. <*>
       Ескерту: 8-тармақ алынып тасталды - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2007 жылғы 23 ақпандағы  N 47 (қолданысқа енгізілу мерзімін  2-тармақтан қараңыз) қаулысымен .

                                      Екiншi деңгейдегi банктер
                                    үшiн пруденциалдық нормативтер
                                        бойынша есеп айырысудың
                                    нормативтiк мәнi мен әдiстемесi
                                    туралы нұсқаулықтың 2-қосымшасы

       Ескерту: 2-қосымшаға өзгерту енгізілді - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2007 жылғы 23 ақпандағы  N 47 (қолданысқа енгізілу мерзімін  2-тармақтан қараңыз) қаулысымен .

            Банктiң тәуекел дәрежесi бойынша өлшенген
            шартты және ықтимал мiндеттемелер кестесi

  Кредит тәуекелiнiң дәрежесi бойынша өлшенген
банктiң шартты және ықтимал мiндеттемелерiнiң
есебiне түсiнiктемелер

       Ескерту: Түсініктемеге өзгерту енгізілді - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2007 жылғы 23 ақпандағы  N 47 (қолданысқа енгізілу мерзімін   2-тармақтан қараңыз) қаулысымен .

      Нұсқаулықтың 17-тармағына сәйкес рыноктық тәуекелiн ескере отырып шартты мен ықтимал талаптары және мiндеттемелерiнiң активтер есебiне енгiзiлген шартты және ықтимал мiндеттемелер валюталардың айырбастау бағамдарының және қымбатты металдар бағамдарының өзгеруiне байланысты рыноктық тәуекелмен қаржы құралдарының есебiне енгiзiлген шартты және ықтимал мiндеттемелердi қоспағанда кредит тәуекелiнiң дәрежесi бойынша өлшенген шартты және ықтимал мiндеттемелерiнiң активтер есебiне енгiзiлмейдi.

                                      Екiншi деңгейдегi банктер
                                    үшiн пруденциалдық нормативтер
                                        бойынша есеп айырысудың
                                    нормативтiк мәнi мен әдiстемесi
                                    туралы нұсқаулықтың 3-қосымшасы

       Туынды қаржы құралдарына арналған кредит тәуекел
          коэффициенттерiнiң (проценттермен) кестесi

      Осы кестеде көрсетiлген бiрде бiр санаттарына жатпайтын туынды қаржы құралдарымен байланысты операциялары "Қымбат металдардан басқа құндылықтармен байланысты операциялар" санатында көрсетiлген кредит тәуекел коэффициенттерi бойынша өлшенуге тиiс.

Екiншi деңгейдегi банктер      
үшiн пруденциалдық нормативтер   
бойынша есеп айырысудың       
нормативтiк мәнi мен әдiстемесi  
туралы нұсқаулықтың 4-қосымшасы  

Халықаралық қор биржалары болып мойындалған
сауда-саттық ұйымдастырушылардың тiзiмi

      1. Чикаго тауар биржасы (Chicago Mercantile Exchange)
      2. Чикаго мерзiмдi тауар биржасы (The Chicago Board of Trade)
      3. Лондон халықаралық қаржылық фьючерстер биржасы (London International Financial Futures and Options Exchange)
      4. Француз халықаралық қаржылық фьючерстер биржасы (French International Financial Futures Exchange MATIF)
      5. Франкфурт қор биржасы (Frankfurt Stock Exchange)
      6. Стокгольм қор биржасы (Stockholm Exchange)
      7. Стамбул қор биржасы (Istanbul Stock Exchange)
      8. Шанхай қор биржасы (Shanghai Stock Exchange)
      9. Шэньчжень қор биржасы (Shenchzhen Stock Exchange)
      10. Америка қор биржасы (American Stock Exchange)
      11. Афина қор биржасы (Athens Exchange)
      12. Австралия қор биржасы (Australian Stock Exchange)
      13. Испания бiрлескен қор биржасы (ВМЕ Spanish Exchanges)
      14. Италия қор биржасы (Borsa Italiana SPA)
      15. Люксембург қор биржасы (Bourse de Luxembourg)
      16. Монреал қор биржасы (Bourse de Montreal)
      17. Малазия қор биржасы (Bursa Malaysia)
      18. Чикаго опциондар биржасы (Chicago Board Options Exchange)
      19. Копенгаген қор биржасы (Copenhagen Stock Exchange)
      20. Немiс қор биржасы (Deutsche bourse AG)
      21. Амстердамдағы "Еуронекст" Еуропа қор биржасы (Euronext Amsterdam)
      22. Брюссельдегi "Еуронекст" Еуропа қор биржасы (Euronext Brussels)
      23. Лиссабондағы "Еуронекст" Еуропа қор биржасы (Euronext Lisbon)
      24. Париждегi "Еуронекст" Еуропа қор биржасы (Euronext Paris)
      25. Кұрамына Стокгольм, Хельсинка, Таллин және Рига биржалары кiретiн бiрлескен қор биржасы (Hex Integrated Markets Ltd.)
      26. Гонконг қор биржасы (Hong Kong Exchanges and Clearing)
      27. Ирландия қор биржасы (Irish Stock Exchange)
      28. Джакарта қор биржасы (Jakarta Stock Exchange)
      29. Йоханнесбург қор биржасы (Оңтүстiк Африка) (JSE Securities Exchange South Africa)
      30. Оңтүстiк Корея қор биржасы (Korea Stock Exchange)
      31. Лондон қор биржасы (London Stock Exchange)
      32. Мальта қор биржасы (Malta Stock Exchange)
      33. Үндiстан ұлттық қор биржасы (National Stock Exchange of India Limited)
      34. Нью-Йорк қор биржасы (New York Stock Exchange)
      35. Жаңа Зеландия қор биржасы (New Zealand Exchange)
      36. Осака қор биржасы (Osaka Securities Exchange)
      37. Осло қор биржасы (Oslo bourse)
      38. Фйлиппин қор биржасы (Philippine Stock Exchange)
      39. Сингапур қор биржасы (Singapore Exchange)
      40. Швейцария қор биржасы (SWX Swiss Exchange)
      41. Токио қор биржасы (Tokyo Stock Exchange)
      42. Австрия қор биржасы (Wiener bourse AG)

                                      Екiншi деңгейдегi банктер
                                    үшiн пруденциалдық нормативтер
                                        бойынша есеп айырысудың
                                    нормативтiк мәнi мен әдiстемесi
                                    туралы нұсқаулықтың 5-қосымшасы

        Уақытша аралығы бойынша ашық позицияларды бөлу

                                         Екiншi деңгейдегi банктер
                                    үшiн пруденциалдық нормативтер
                                        бойынша есеп айырысудың
                                    нормативтiк мәнi мен әдiстемесi
                                    туралы нұсқаулықтың 6-қосымшасы

               Проценттiк тәуекелдiң жалпы есебi

                                         Екiншi деңгейдегi банктер
                                    үшiн пруденциалдық нормативтер
                                        бойынша есеп айырысудың
                                    нормативтiк мәнi мен әдiстемесi
                                    туралы нұсқаулықтың 7-қосымшасы

   Активтер мен мiндеттемелер мерзiмдерiн салыстыру кестесi
               200__ ж. "____" ____________________
               ____________________________________
                       (банктiң қысқаша атауы)

   Басшы:         ___________________________      ______________
                     (аты-жөнi, тегi)                (қолы)

Бас бухгалтер: ___________________________      ______________
                     (аты-жөнi, тегi)                (қолы)

Орындаушы: __________________________   ________  ________________
           (лауазымы, аты-жөнi, тегi)    (қолы)   (телефон нөмiрi)

Есепке қол қойылған күн "____"__________ 200__ ж.

  Активтер мен мiндеттемелер мерзiмдерiн салыстыру
кестесiн толтыру жөнiндегi түсiндiрме:

      Активтер мен мiндеттемелер мерзiмдерiн салыстыру кестесiн толтыру кезiнде әрбiр актив (мiндеттемелер) үшiн ең аз мерзiм қарастырылады, ол мерзiм аяқталғаннан кейiн банк дебиторлар мен корреспонденттердiң мiндеттемелерiн орындауын талап етуге (клиенттердiң талаптарын орындауға мiндеттi) құқылы. 1-жолға банктiң осы Ережеде көрсетiлген талап ету бойынша жоғарғы өтiмдi активтер мен мiндеттемелердiң көлемiне есепке алынған активтерi мен мiндеттемелерi жазылады. Мұндайда жiктелген активтердi қоспағанда, (күмәндi бiрiншi және екiншi санаттыдан басқа) активтер алынады. Активтер, мiндеттемелер және шартты мiндеттемелер бағандары бойынша 1-ден 5-жолға дейiнгі деректер өсу қорытындысы бойынша толтырылады. 5 және 6-жолдардың сомасы "Жиынтығы" бағанда жазылып, банк балансының деректерiмен салыстырылады. "Жиынтығы" бағаны мен баланстық актив бөлiмiнiң қорытындысы арасындағы айырмашылық банк қалыптастырған резервтер (провизиялар) мен жiктелген активтердiң (күмәндi бiрiншi және екiншi санаттыдан басқа) сомасына сәйкес келедi.

                                      Екiншi деңгейдегi банктер
                                    үшiн пруденциалдық нормативтер
                                        бойынша есеп айырысудың
                                    нормативтiк мәнi мен әдiстемесi
                                    туралы нұсқаулықтың 8-қосымшасы

        Әрбiр шетел валютасы бойынша валюталық позиция
            мен валюталық нетто-позиция туралы есеп
           200__ ж. "____" __________________ жағдай бойынша
               ____________________________________
                       (банктiң қысқаша атауы)

   кестенің жалғасы

         Банктiң нормативтердi есептеудiң соңғы есептi күндегi меншiк
      капиталының көлемi: ______________

      Жекелеген шетелдiк мемлекеттердiң (шетелдiк мемлекеттер
      топтарының) валюталары бойынша ашылған валюталық позицияның
      белгiленген ең көн мөлшерi: ________________

      Валюталық нетто-позицияның белгiленген ең көп мөлшерi: ______

Басшы:         ___________________________      ______________
                     (аты-жөнi, тегi)                (қолы)

Бас бухгалтер: ___________________________      ______________
                     (аты-жөнi, тегi)                (қолы)

Орындаушы: __________________________   ________  ________________
           (лауазымы, аты-жөнi, тегi)    (қолы)   (телефон нөмiрi)

Есепке қол қойылған күн "____"__________ 200__ ж.

  Әрбiр шетел валютасы бойынша валюталық позиция
мен валюталық нетто-позиция туралы есептi толтыру
жөнiндегi түсiндiрме

      1. Тиiстi ұяшықтарда қалыптасқан арнайы провизияларды алып тастағандағы баланстық есепшоттарда ескерiлген шетел валютасындағы талаптар мен мiндеттемелер көрсетiледi.
      2. "Баланстан тыс есепшоттар бойынша талаптар жиынтығы" және "Баланстан тыс есепшоттар бойынша мiндеттемелер жиынтығы" деген ұяшықтарда банк жүргiзген хеджирлiк мәмiлелердiң, оның iшiнде жеткiлiксiз мәмiлелердiң сомасын есепке ала отырып, арнайы провизияларды алып тастағандағы шетел валютасындағы шартты талаптар мен мiндеттемелер көрсетiледi.
      3. "Позиция" бағандары бойынша "Талаптар жиынтығы" және "Мiндеттемелер жиынтығы" деген ұяшықтарда есептi кезеңдегi аптаның әрбiр жұмыс күнiндегi барлық шетел валютасы бойынша нетто-позиция көрсетiледi.
      4. Жекелеген шетелдiк мемлекеттердiң (шетелдiк мемлекеттер топтарының) валюталар және валюталық нетто-позиция бойынша белгiленген ең кеп мөлшерден асатын ашылған позициялардың мөлшерлерi туралы деректер қызыл түспен берiлуi тиiс.

                                      Екiншi деңгейдегi банктер
                                    үшiн пруденциалдық нормативтер
                                        бойынша есеп айырысудың
                                    нормативтiк мәнi мен әдiстемесi
                                    туралы нұсқаулықтың 9-қосымшасы

       Ескерту: 9-қосымшаға өзгерту енгізілді - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2007 жылғы 23 ақпандағы N 47 (қолданысқа енгізілу мерзімін  2-тармақтан қараңыз) қаулысымен .

     200 жылғы "___"_________ ұлттық валютамен активтердiң
      және мiндеттемелердiң мерзiмдерiн салыстыру кестесi

   Басшы:         ___________________________      ______________
                     (аты-жөнi, тегi)                (қолы)

Бас бухгалтер: ___________________________      ______________
                     (аты-жөнi, тегi)                (қолы)

Орындаушы: __________________________   ________  ________________
           (лауазымы, аты-жөнi, тегi)    (қолы)   (телефон нөмiрi)

Есепке қол қойылған күн "____"__________ 200__ ж.

  Активтер мен мiндеттемелер мерзiмдерiн салыстыру
кестесiн толтыру жөнiндегi түсiндiрме

      Шетел валютасында активтер мен мiндеттемелер мерзiмдерiн салыстыру кестесiн толтыру кезiнде шетел валютасында әрбiр актив (мiндеттемелер) үшiн ең аз мерзiм қарастырылады, ол мерзiм аяқталғаннан кейiн банк дебиторлар мен корреспонденттердiң мiндеттемелерiн орындауын талап етуге (клиенттердiң талаптарын орындауға мiндеттi) құқылы. 1-7-жолдар толтырылады, оның iшiнде жеке шет мемлекеттердiң (шет мемлекеттер топтарының) мынадай валюталары бөлiгiнде:
      1) Standard & Poor's агенттiгiнiң "А"-дан төмен емес тәуелсiз рейтингi бар елдердiң немесе басқа рейтинг агенттiктерiнiң бiреуiнiң осындай деңгейдегi рейтингi бар елдердiң шетел валютасында, және "Eypo" валютасында;
      2) Standard & Poor's агенттiгiнiң "В"-дан "А"-ға дейiнгi тәуелсiз рейтингi бар елдердiң немесе басқа рейтинг агенттiктерiнiң бiреуiнiң осындай деңгейдегi рейтингi бар елдердiң шетел валютасында;
      3) Standard & Poor's агенттiгiнiң "В"-дан төмен емес тәуелсiз рейтингi бар елдердiң немесе басқа рейтинг агенттiктерiнiң бiреуiнiң осындай деңгейдегi рейтингi бар елдердiң және сәйкес рейтинг бағасы жоқ елдердiң шетел валютасында.
      Активтер, мiндеттемелер және шартты мiндеттемелер бағандары бойынша 1-ден 5-жолға дейiнгi деректер өсу жиынтығы бойынша толтырылады. 5 және 6-жолдардың сомасы 7-жолдағы "Жиынтыққа" жазылады. "Жиынтығы" және баланс активi жолы бойынша алшақтықтың пайда болуы активтер жіктемесіне, шартты міндеттемелерге және Қазақстан Республикасының заңнамаларына сәйкес уәкілетті орган бекіткен оларға қарсы провизиялар құруға қойылатын талаптарға сәйкес айқындалған, жiктелген активтер (субстандартты активтер), банк резервтер (провизиялар) қалыптастырылған ұлттық валютада активтер және мiндеттемелер сомасына сәйкес келедi.

                                      Екiншi деңгейдегi банктер
                                    үшiн пруденциалдық нормативтер
                                        бойынша есеп айырысудың
                                    нормативтiк мәнi мен әдiстемесi
                                   туралы нұсқаулықтың 10-қосымшасы

       Ескерту: 10-қосымшаға өзгерту енгізілді - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2007 жылғы 23 ақпандағы  N 47 (қолданысқа енгізілу мерзімін   2-тармақтан қараңыз) қаулысымен .

                       _________________________
                        (банктiң қысқаша атауы)

                200__ жылғы "___"_________ ұлттық
           валютамен активтердiң және мiндеттемелердiң
                   мерзiмдерiн салыстыру кестесi

   Басшы:         ___________________________      ______________
                     (аты-жөнi, тегi)                (қолы)

Бас бухгалтер: ___________________________      ______________
                     (аты-жөнi, тегi)                (қолы)

Орындаушы: __________________________   ________  ________________
           (лауазымы, аты-жөнi, тегi)    (қолы)   (телефон нөмiрi)

Есепке қол қойылған күн "____"__________ 200__ ж.

  Активтер мен мiндеттемелер мерзiмдерiн салыстыру
кестесiн толтыру жөнiндегi түсiндiрме

      Шетел валютасында активтер мен мiндеттемелер мерзiмдерiн салыстыру кестесiн толтыру кезiнде шетел валютасында әрбiр актив (мiндеттемелер) үшiн ең аз мерзiм қарастырылады, ол мерзiм аяқталғаннан кейiн банк дебиторлар мен корреспонденттердiң мiндеттемелерiн орындауын талап етуге (клиенттердiң талаптарын орындауға мiндеттi) құқылы. Активтер, мiндеттемелер және шартты мiндеттемелер бағандары бойынша 1-ден 5-жолға дейiнгi деректер өсу қорытындысы бойынша толтырылады. 5 және 6-жолдардың сомасы 7-жолдағы "Жиынтыққа" жазылады.  "Жиынтығы" және баланс активi жолы бойынша алшақтықтың пайда болуы активтер жіктемесіне, шартты міндеттемелерге және Қазақстан Республикасының заңнамаларына сәйкес уәкілетті орган бекіткен оларға қарсы провизиялар құруға қойылатын талаптарға сәйкес айқындалған, жiктелген активтер (субстандартты активтер), банк резервтер (провизиялар) қалыптастырылған шетел валютасында активтер және мiндеттемелер сомасына сәйкес келедi.

                                      Екінші деңгейдегі банктер үшін
                                      пруденциалдық нормативтер есеп
                                     айырысуларының нормативтік мәні
                                          мен әдістемесі туралы
                                               нұсқаулықтың
                                               11-қосымшасы

       Ескерту: 11-қосымшамен толықтырылды - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2007 жылғы 23 ақпандағы  N 47 (қолданысқа енгізілу мерзімін  2-тармақтан қараңыз) қаулысымен .

      Қазақстан Республикасының резидент еместер алдындағы
        міндеттемелеріне банктерді капиталдандырудың
               коэффиценттер кестесі (k8, k9)

       Қазақстан Республикасы      
Қаржы нарығын және қаржы     
ұйымдарын реттеу мен қадағалау  
агенттiгi Басқармасының      
2005 жылғы 30 қыркүйектегi   
N 358 қаулысының 2-қосымшасы  

Күшi жойылған ден танылған нормативтiк
құқықтық актiлерiнiң тiзбесi

      1. Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi Басқармасының "Екiншi деңгейдегi банктерге арналған пруденциалдық нормативтердiң нормативтiк мәнi мен әдiстемесi туралы нұсқаулықты бекiту жөнiнде" 2002 жылғы 3 маусымдағы N 213  қаулысы (Қазақстан Республикасының нормативтiк құқықтық актiлерiн мемлекеттiк тiркеу тiзiлiмiнде N 1902 тiркелген, Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң "Қазақстан Ұлттық Банкiнiң Хабаршысы" және "Вестник Национального Банка Казахстана" басылымдарында 2002 жылғы 1-14 шiлдеде жарияланған).
      2. Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi Басқармасының Қазақстан Республикасының Әдiлет министрлiгінде N 1902 тiркелген Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi Басқармасының "Екiншi деңгейдегi банктерге арналған пруденциалдық нормативтер туралы ереженi бекiту жөнiнде" 2002 жылғы 3 маусымдағы N 213 қаулысына толықтыру енгiзу туралы" 2002 жылғы 26 қарашадағы N 467  қаулысы (Қазақстан Республикасының нормативтiк құқықтық актiлерiн мемлекеттiк тiркеу тiзiлiмiнде N 2098 тiркелген, Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң "Қазақстан Ұлттық Банкiнiң Хабаршысы" және "Вестник Национального Банка Казахстана" N 1 басылымдарында 2003 жылы жарияланған).
      3. Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi Басқармасының Қазақстан Республикасының Әдiлет министрлiгiнде N 1902 тiркелген Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi Басқармасының "Екiншi деңгейдегi банктерге арналған пруденциалдық нормативтер туралы ереженi бекiту жөнiнде" 2002 жылғы 3 маусымдағы N 213 қаулысына толықтыру енгiзу туралы" 2003 жылғы 21 наурыздағы N 97  қаулысы (Қазақстан Республикасының нормативтiк құқықтық актiлерiн мемлекеттiк тiркеу тiзiлiмiнде N 2251 тiркелген, Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң "Қазақстан Ұлттық Банкiнiң Хабаршысы" және "Вестник Национального Банка Казахстана" N 9 басылымдарында 2003 жылы жарияланған).
      4. Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi Басқармасының Қазақстан Республикасының Әдiлет министрлiгiнде N 1902 тiркелген Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi Басқармасының "Екiншi деңгейдегi банктерге арналған пруденциалдық нормативтер туралы ереженi бекiту жөнiнде" 2002 жылғы 3 маусымдағы N 213 қаулысына толықтыру енгiзу туралы" 2003 жылғы 7 мамырдағы N 151  қаулысы (Қазақстан Республикасының нормативтiк құқықтық актiлерiн мемлекеттiк тiркеу тiзiлiмiнде N 2362 тiркелген, Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң "Қазақстан Ұлттық Банкiнiң Хабаршысы" және "Вестник Национального Банка Казахстана" N 13 басылымдарында 2003 жылы жарияланған).
      5. Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттiгi Басқармасының Қазақстан Республикасының Әдiлет министрлiгiнде N 1902 тiркелген Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi Басқармасының "Екiншi деңгейдегi банктерге арналған пруденциалдық нормативтер туралы ереженi бекiту жөнiнде" 2002 жылғы 3 маусымдағы N 213 қаулысына толықтыру енгiзу туралы" 2004 жылғы 16 ақпандағы N 36  қаулысы (Қазақстан Республикасының нормативтiк құқықтық актiлерiн мемлекеттiк тiркеу тiзiлiмiнде N 2776 тiркелген, Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттiгiнiң "Финансовый вестник" және "Қаржы Хабаршысы" N 2-3(3) басылымдарында 2004 жылы жарияланған).
      6. Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттiгi Басқармасының Қазақстан Республикасының Әдiлет министрлiгiнде N 1902 тiркелген Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi Басқармасының "Екiншi деңгейдегi банктерге арналған пруденциалдық нормативтер туралы ереженi бекiту жөнiнде" 2002 жылғы 3 маусымдағы N 213 қаулысына толықтыру енгiзу туралы" 2004 жылғы 24 мамырдағы N 149  қаулысы (Қазақстан Республикасының нормативтiк құқықтық актiлерiн мемлекеттiк тiркеу тiзiлiмiнде N 2930 тiркелген, Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттiгінiң "Финансовый вестник" және "Қаржы Хабаршысы" N 7(7) басылымдарында 2004 жылы жарияланған).
      7. Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттiгі Басқармасының Қазақстан Республикасының Әдiлет министрлiгiнде N 1902 тiркелген Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi Басқармасының "Екiншi деңгейдегi банктерге арналған пруденциалдық нормативтер туралы ереженi бекiту жөнiнде" 2002 жылғы 3 мамырдағы N 213 қаулысына толықтыру енгiзу туралы" 2004 жылғы 27 желтоқсандағы N 390  қаулысы (Қазақстан Республикасының нормативтiк құқықтық актiлерiн мемлекеттiк тiркеу тiзiлiмiнде N 3399 тiркелген, Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттiгiнiң "Финансовый вестник" және "Қаржы Хабаршысы" N 2(14) басылымдарында 2005 жылы жарияланған).
      8. Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттiгi Басқармасының Қазақстан Республикасының Әдiлет министрлiгiнде N 1902 тiркелген Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi Басқармасының "Екiншi деңгейдегi банктерге арналған пруденциалдық нормативтер туралы ереженi бекiту жөнiнде" 2002 жылғы 3 мамырдағы N 213 қаулысына толықтыру енгiзу туралы" 2005 жылғы 25 маусымдағы N 223  қаулысы (Қазақстан Республикасының нормативтiк құқықтық актiлерiн мемлекеттiк тiркеу тiзiлiмiнде N 3773 тiркелген, Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттiгiнiң "Финансовый вестник" және "Қаржы Хабаршысы" N 8 басылымдарында 2005 жылы жарияланған).