РҚАО-ның ескертпесі.
ҚР мемлекеттік басқару деңгейлері арасындағы өкілеттіктердің аражігін ажырату мәселелері бойынша 2014 жылғы 29 қыркүйектегі № 239-V ҚРЗ Заңына сәйкес ҚР Инвестициялар және даму министрінің м.а. 2015 жылғы 23 шілдедегі № 787 бұйрығын қараңыз.
"Байланыс туралы" Қазақстан Республикасының 2004 жылғы 5 шілдедегі Заңының 7-бабының 14-8) тармақшасына сәйкес Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
1. Қоса беріліп отырған Радиоәуесқойлық қызметтердің радиоэлектрондық құралдарын тіркеу және пайдалану қағидалары бекітілсін.
2. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.
| Қазақстан Республикасының | |
| Премьер-Министрі | К.Мәсімов |
| Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 28 желтоқсандағы № 1624 қаулысымен бекітілген |
Радиоәуесқойлық қызметтердің радиоэлектрондық құралдарын
тіркеу және пайдалану қағидалары
1. Жалпы ережелер
1. Осы Радиоәуесқойлық қызметтердің радиоэлектрондық құралдарын тіркеу және пайдалану қағидалары (бұдан әрі - Қағидалар) Қазақстан Республикасының аумағында радиоәуесқойлық қызметтердің радиоэлектрондық құралдарын тіркеу және пайдалану тәртібін белгілейді.2. Радиоәуесқойлық қызмет - тиісті рұқсаты бар жеке тұлғалар жүзеге асыратын, өздігінен үйрену, сөйлесу байланысы және техникалық зерттеу мақсаттарына арналған радиобайланыс қызметі.
Қағидаларда Қазақстан Республикасының радиожиілік бойынша Мекемеаралық комиссияның кепілдемелері және 1988 жылғы 9 желтоқсандағы Халықаралық электробайланыс одағының (International Communication Unit (ITU), Мельбурн) Радиобайланыс регламентінің ережелері ескерілген.
2. Радиоәуесқойлық қызметтердің радиоэлектрондық құралдарын тіркеу тәртібі
3. Радиоәуесқойлық қызметтердің радиоэлектрондық құралдары (бұдан әрі - әуесқойлық радиостанциялар) қатысушылар құрамының санына байланысты жеке радиостанциялар және ұжымдық қолданыстағы радиостанциялар болып бөлінеді, сондай-ақ кластарға байланысты төмендегідей санаттарға бөлінеді:1) байланыс класы:
"экстра" санаты;
бірінші санат;
екінші санат;
үшінші санат.
2) техникалық класс:
спорттық радиопеленгацияға арналған жетектер;
тікелей қатысу арқылы сайысуға арналған радиостанциялар;
репитерлер, ретрансляторлар;
шалқарлар;
модельдерді радио арқылы басқару.
Байланыс класындағы әуесқойлық радиостанциялары радиоәуесқойлар арасында,- радиоәуесқойлар мен автоматты радиоқондырғылар (автожауап қайтарушылар, репитерлер, ретрансляторлар, оның ішінде ғарыштық объектілерде орнатылған) арасында радиобайланыс жүргізуге арналған. Байланыс класындағы әуесқойлық радиостанцияларына рұқсат етілген жиілік жолақтары, қуаты және сәуле шығару түрлері осы Қағидалардың 1-қосымшасында көрсетілген.
Техникалық кластағы әуесқойлық радиостанциялары спорттық радиопеленгация жөніндегі сайыстарды, радиоәуесқойлықтың үш жақты және көп жақты сайыстарын, радиоәуесқойлық сигналдарын ретрансляциялауды, әуесқойлық телемеханика модельдері мен жүйесін радиобасқаруға және радиошалқарды ұйымдастыруды қамтамасыз етуге арналған. Осы Қағидалардың 2-қосымшасында техникалық кластағы әуесқойлық радиостанцияларға рұқсат етілген жиілік жолақтары, қуаты және сәуле шығару түрлері көрсетілген.
4. Әуесқойлық радиостанцияны пайдалануға 8 жасқа толған адамдарға рұқсат етіледі. 18 жасқа толған тұлғалар ұжымдық радиостанциялардың басшылары бола алады.
5. Қазақстан Республикасының әуесқой радиостанциясының санаты радиоәуесқойдың біліктілігіне сәйкес беріледі. Әуесқойлық радиостанциясын пайдалануға рұқсат алғысы келген, үшінші санаттағы әуесқойлық радиостанцияны пайдалануға рұқсаттама алуға немесе санатын екінші санатқа жоғарылатқысы келген тұлғаның (бұдан әрі - талапкер) біліктілігін анықтау мақсатында Қазақстан Республикасының барлық облыстарының аумағындағы байланыс саласындағы уәкілетті мемлекеттік органдардың аумақтық органдарының жанында (бұдан әрі - аумақтық орган) біліктілік комиссиясы құрылады.
Аумақтық біліктілік комиссиясы үштен кем емес, бестен артық емес мүшеден тұрады. Комиссия құрамына "экстра" немесе 1-санаттағы әуесқойлық радиостанцияны пайдалануға рұқсаты және эфирде кем дегенде бес жыл жұмыс өтілі бар радиоәуесқойлар кіреді.
Облыс аумағында аумақтық біліктілік комиссиясы болмаған жағдайда, үміткерлердің тілегі бойынша біліктілікті айқындау аумақтық біліктілік комиссиясы бар басқа облыста өткізіледі.
6. Санатын бірінші немесе "Экстра" санатына жоғарылатқысы келген тұлғалардың біліктілігін анықтау үшін Қазақстан Республикасының байланыс саласындағы уәкілетті мемлекеттік органының жанынан (бұдан әрі - уәкілетті орган) үштен кем емес, бестен артық емес адамдардан тұратын жоғары біліктілік комиссиясы құрылады. Комиссия құрамына "экстра" санатындағы әуесқойлық радиостанцияны пайдалануға рұқсаты бар радиоәуесқойлар және радиоәуесқойлар мәселелерімен айналысатын уәкілетті органның қызметкері кіреді.
7. Уәкілетті орган аумақтық және жоғары біліктілік комиссияларының жұмысына қатысуға тілек білдірген өтініштерді тіркеудің басталуы туралы хабарландыру жариялайды. Өтініштер хабарландыру жарияланған күннен бастап күнтізбелік 30 күн ішінде қабылданады және тіркеледі. Уәкілетті орган біліктілік комиссияларының құрамын өтініш берушілердің біліктілігін, радиоспорттағы спорттық атағын, қазылық санаттарын, эфирдегі жұмыс өтілін ескере отырып қалыптастырады. Уәкілетті орган өтініштер қабылдаудың мерзімі аяқталған күннен бастап он жұмыс күні ішінде біліктілік комиссия құрамының мүшелерін және төрағасын бекітеді және оларды бұқаралық ақпарат құралдарында жариялайды.
Біліктілік комиссияларының құрамы үш жылдық мерзімге бекітіледі.
8. Радиоәуесқойлардың біліктілігін айқындау емтихан нысанында жүргізіледі. Емтихан осы Қағидалардың 3-қосымшасында тізбеге сәйкес осы Қағидалардың талаптарын, сондай-ақ электр және радиотехника негіздерін, эфирде жұмыс істеу және техникалық қауіпсіздік ережелерін білуіне жүргізіледі.
9. Радиоәуесқойлық санаттарды алуға талапкерлердің біліктілігін бағалау бойынша емтихандарды жүргізу тәртібі Қазақстан Республикасының аумағында жұмыс істейтін барлық біліктілік комиссияларының пайдалануы үшін бірыңғай және міндетті болып табылады.
10. Әуесқойлық радиостанцияны ашуға немесе әуесқойлық радиостанцияның санатын жоғарылатуға тиісті біліктілік комиссиясына еркін нысанда өтініш береді. Біліктілік комиссиялары өз бетімен емтихан уақыты мен орнын дербес анықтап, үміткерді жазбаша нысанда хабардар етеді.
11. Егер біліктілік комиссиясы құрамының жартысынан астамы қатысқан жағдайда, олар емтихан қабылдауға құқылы. Өтінішті қарау мерзімі күнтізбелік 30 күннен аспауға тиіс.
12. Емтиханда сұрақтардың жалпы санының 80 % немесе одан жоғары дұрыс жауаптарын жинақтаған үміткер емтиханды сәтті тапсырды деп есептеледі.
13. Осы Қағидалардың 4-қосымшасына сәйкес емтихан нәтижелері бойынша үміткерге біліктілік комиссиясының оның білімі мен машығына қарай әуесқойлық радиостанцияның қандай да бір санатына сәйкестігі және/немесе сәйкессіздігі туралы қорытындысы беріледі. Қорытынды біліктілік комиссиясы мүшелерінің қол қоюы арқылы расталып, аумақтық органда сақталады.
14. Ұжымдық радиостанция мүшелерінің біліктілігін тексеруді оның басшысы жүргізеді. Біліктілігін тексеру нәтижесі бойынша олар өздерінің біліктілігіне сәйкес келетін диапазондарда және сәуле шығару түрлері бойынша радиобайланыстар жүргізуге жіберіледі.
15. "Экстра" санаты радиоспорттан Қазақстан Республикасының спорт шеберінен төмен емес спорттық дәрежесі бар спортшыларға беріледі.
"Экстра" санатын және бірінші санатты беруді жоғары біліктілік комиссиясының қорытындысы негізінде уәкілетті орган жүзеге асырады.
16. Ұжымдық әуесқойлық радиостанция санаты оның басшысының біліктілігімен анықталады.
17. Кіші санаттағы радиостанцияны пайдалануға рұқсат алғаннан соң бір жыл өтпейінше, әуесқойлық радиостанция санатын келесі санатқа жоғарылату жүргізілмейді.
18. Үміткерлердің санатын заңсыз жоғарылату фактілері анықталған жағдайда, уәкілетті орган аумақтық біліктілік комиссиясының іс-әрекеттерін жарамсыз деп танып, ал қорытындыларын жоғары біліктілік комиссиясына жолдайды.
Уәкілетті органнан қандай да бір әуесқойлық радиостанция иесінің өзіне берілген санатқа сәйкес еместігі туралы өтініштер болған не ол жол берген бұзушылықтар белгіленген жағдайда жоғары біліктілік комиссиясы қосымша пікірлесу өткізеді, одан кейін сәйкестігі немесе санатты өзгерту туралы шешім қабылдайды және өзінің шешімі туралы уәкілетті органға хабарлайды.
19. Әуесқойлық радиостанцияларды пайдалануға рұқсаттарды ресімдеуді және тіркеуді аумақтық органдар жүзеге асырады.
20. Әуесқойлық радиостанцияларды тіркеу аумақтық органда осы Қағидалардың 10-қосымшасына сәйкес нысан бойынша аумақтық орган қызметкерлері жасаған әуесқойлық радиостанцияның техникалық тексеру актісі негізінде жүргізіледі.
21. Әуесқойлық радиостанцияның техникалық жай-күйін тексеру актісіне қосылуға тиіс мәліметтер тізбесі:
1) жеке (ұжымдық) пайдалану радиостанциясы иесінің (бастығының) тегі, аты, әкесінің аты;
2) орналасқан мекенжайы;
3) тарату құрылғыларының саны, қуаты, жиілік диапазондары;
4) өнеркәсіпте жасалған радиостанциялар үшін маркасы мен зауыттық нөмірі;
5) тексеру нәтижелері бойынша қорытынды.
22. Әуесқойлық радиостанция сатылған жағдайда оны тіркеуден шығаруды сатып алушының деректемелерін көрсету арқылы аумақтық орган жүргізеді (сатылған жағдайда).
3. Радиоәуесқойлық қызметтердің радиоэлектрондық құралдарын пайдалану тәртібі
23. Егер сатып алынатын жабдықтың техникалық параметрлері осы Қағидалардың 1-қосымшасына сәйкес келетін болса, әуесқойлық радиостанцияны пайдалану құқығына рұқсат радиоәуесқойларға әуесқойлық радиостанцияларды сатып алуға немесе жасауға құқық береді. Бұдан өзге барлық жағдайларда радиоэлектронды құралдары сатып алу жалпы негізде жүзеге асырылады.24. Әуесқойлық радиостанцияны пайдалану құқығына рұқсаттарды ресімдеу және тиісті санаттағы шақыру сигналдарын тағайындау аумақтық органда мына құжаттар негізінде жүзеге асырылады:
1) осы Қағидалардың 5-қосымшасына сәйкес нысан бойынша өтініш-сауалнама;
2) біліктілік комиссиясының қорытындысы;
3) жеке куәлік (паспорт) көшірмесі;
4) 3,5х4,5см көлеміндегі екі фотосурет;
5) осы Қағидалардың 6-қосымшасына сәйкес үміткердің ата-анасының (қамқоршысының) әуесқойлық радиостанцияны пайдалануға рұқсат алуға қарсы болмайтыны және осы Қағидалар талаптарының сақталуына (16 жасқа толмаған тұлғаларға) жауапкершілікті өзіне қабылдайтыны туралы келісімі.
25. Ұжымдық радиостанцияны ашқан кезде бұған қоса үй-жайдың меншік иесінің келісімі тапсырылады.
26. Ұжымдық радиостанцияны пайдалануға рұқсат оның басшысының атына ресімделеді.
27. Әуесқойлық радиостанцияны пайдалануға рұқсаттарды ресімдеу мерзімі аумақтық органға құжаттар келіп түскен кезден бастап бес жұмыс күнінен аспауы тиіс.
28. Қазақстан Республикасының бүкіл аумағында әуесқойлық радиостанцияны пайдалануға рұқсат осы Қағидалардың 7-қосымшасына сәйкес нысан бойынша бірыңғай үлгіде беріледі.
29. Әуесқойлық радиостанцияны пайдалануға рұқсат аумақтық органда жыл сайын ұзартылады.
30. Қазақстан Республикасының аумағында әуесқойлық радиостанцияны пайдалануға рұқсат алғысы келген шетелдік азаматтар уәкілетті органға мынадай құжаттарды ұсынады:
1) осы Қағидалардың 8-қосымшасына сәйкес әуесқойлық радиостанция орналасқан жері көрсетілген өтініш;
2) әуесқойлық радиостанцияны пайдалануға рұқсат беру құжатының көшірмесі;
3) әкелінетін аппаратураның тізбесі;
4) 3,5х4,5см мөлшердегі екі фотосурет.
Қазақстан Республикасының аумағында әуесқойлық радиостанцияны пайдалануға шетелдік азаматқа берілетін рұқсат уақытша болып табылады. Шетелдік азамат осы рұқсат негізінде аппаратураны көрсетілген мерзімде және көрсетілген мөлшерде әкеледі және әкетеді.
Бұрын Қазақстан Республикасының аумағында әуесқойлық радиостанцияны пайдалануға рұқсаты болмаған шетелдік азаматтар Қазақстан Республикасында тұрақты мекенжайын растайтын құжаты болған жағдайда оны жалпылама негізде ресімдейді.
31. Иеленушісінің мекенжайы ауысуына байланысты радиостанция басқа облысқа (мемлекетке) ауыстырылған жағдайда пайдалануға рұқсат аумақтық органға тапсырылады. Аумақтық орган осы Қағидалардың 9-қосымшасына сәйкес нысан бойынша радиоәуесқойға ол жайында анықтама береді.
32. Радиоәуесқойдың өзінде бұрын тұрған жерінде болған санаттағы жеке радиостанцияны осы анықтама негізінде, біліктілік емтиханын тапсырмай ресімдеу құқығы сақталады. Анықтама құжаттарға қоса тапсырылуы тиіс.
33. Әуесқойлық радиостанцияны пайдалануға рұқсат Қазақстан Республикасының бүкіл аумағында қолданылады.
34. Әуесқойлық радиостанция радиостанцияны пайдалануға рұқсатта көрсетілген мекенжайға орналастырылады.
35. Ұжымдық радиостанциялар өрт және электр қауіпсіздігі талаптарына сәйкес келетін, бөгде адамдардың таратқыш құрылғыларға қол жеткізуін болдырмайтын ғимараттарда орналасуы тиіс. Жеке радиостанцияның иесі оны техникалық қауіпсіздік қағидаларына сәйкес келетін, өзіне қолайлы жерге орналастырады.
36. Әуесқойлық радиостанция иесі өз радиостанциясында жұмыс істеуге Қазақстан Республикасында жеке пайдаланылатын әуесқойлық радиостанцияны пайдалануға рұқсаты бар кез келген тұлғаға рұқсат етеді. Бұл тұлға өз санатына рұқсат етілген жиіліктер диапазонында, қуатпен, сәуле шығару түрімен өз шақыру сигналымен жұмыс істей алады.
Ұжымдық радиостанция басшысы ұжымдық радиостанцияда жұмыс істеуге осы радиостанция операторларына және жеке радиостанция иелеріне рұқсат ете алады. Ұжымдық радиостанциядағы жұмыс тек қана оның шақыру сигналымен жүргізіледі.
37. Радиостанцияны басқа облысқа 12 айдан аспайтын мерзімге уақытша көшіруге рұқсат етіледі. Мұндай жағдайда радиоәуесқой, ауыстырған кезден бастап үш айдан кешіктірмей тиісті аумақтық органға бұл туралы хабарлайды.
Басқа облыс аумағындағы әуесқойлық радиостанциямен жұмыс істеген жағдайда шақыру сигналы бөлшекпен толықтырылады.
Мысалы: UN7AA/7
38. Жылжымалы әуесқойлық радиостанцияның жұмысын сәйкестендіру үшін шақыруға мынадай бөлшек қосылады: /М немесе /Р.М - радиостанция автомобильге орнатылған, Р - қолға алып жүретін радиостанция.
Мысалы: UN7AA/M
39. Радиостанция облыс шегінде баламалы орналасқан жерде жұмыс істеген жағдайда шақыру сигналына мынадай бөлшек қосылады: /А
Мысалы: UN7AA/A
40. Кеме бортынан (өзен, теңіз) әуесқойлық радиостанциямен жұмыс істеуге кеме капитанының (командирдің) келісімі бойынша рұқсат етіледі.
Бұл жағдайда әуесқойлық радиостанцияның шақыру сигналы мынадай бөлшекпен толықтырылады: /ММ немесе /AM. MM - теңіз және өзен кеме бортынан.
Мысалы: UN7AA/MM.
41. Санатына карай және әуесқойлық диапазондар (жолақтар) шегінде сәуле шығарудың келесі түрлері қолданылуы мүмкін:
1) CW - жолақ ауқымы 100 Гц амплитудалық модуляциялы телеграфия (100НА1А);
2) SSB - жолақ ауқымы 3 кГц бір жолақтық модуляциялы телефония (3K00J3E, 3K00R3E );
3) AM - жолақ ауқымы 6 кГц амплитудалық модуляциялы телефония (6К00АЗЕ);
4) ҒМ - жолақ ауқымы 6 кГц жиіліктік модуляциялы телефония (6К00А3Е);
5) DIGIMODE - цифрлық байланыстың рұқсат етілген барлық түрі.
6) ATV - радиоәуесқойлық телевизия.
Әуесқойлық диапазондарды (жиіліктерді) бөлу Қазақстан Республикасы Үкіметінің жылғы № қаулысымен бекітілген, Жиіліктер белдеулерін, радиожиіліктерді (радиожиілік арналарын) иелікке беру, радиоэлектрондық құралдар мен жоғары жиілікті құрылғыларды тіркеу және пайдалану, сондай-ақ азаматтық мақсаттағы радиоэлектрондық құралдардың электромагниттік үйлесімділігін есептеуді жүргізу қағидаларының талаптарына сәйкес жүзеге асырылады.
42. Әуесқойлық радиостанциялардың таратқышы сәуле шығару жолағының ені мен қуатының нормасын қамтамасыз етуге, байланысқа шыққан сәттен бастап 15 минут ішінде жиіліктен абсолютты кету ретінде айқындалатын жиілік тұрақтылығына қойылатын мынадай талаптарға сәйкес келуге тиіс:
1) 300 Гц-тен артық емес (30 МГц төмен диапазондарда);
2) 1 кГц-тен артық емес (30 МГц жоғары 1300 МГц төмен диапазондарда).
43. Әуесқойлық радиостанциялардың таратқыштары шығаратын жанама сәуленің орташа қуаты мынадай болуы керек:
1) негізгі сәуле шығару қуатынан 40dB төмен, бірақ 50 мВт-тан артық болмауы (30 Мгц төмен диапазондарда);
2) 25 мкВт артық болмауы (144-146 МГц, 430-440 МГц, 1260-1300 МГц диапазондарында).
1300 МГц-тен жоғары диапазондарда жанама сәуле шығару қуаты бұл Қағидалармен регламенттелмейді.
44. Ғимарат шатырына әуесқойлық радиостанциялардың антенналарын орнату қарамағында осы ғимараттар бар органдармен келісілуге тиіс.
45. Әуесқойлық радиостанциядан шығатын кедергілер болған жағдайда радиостанция иесі оларды жою жөнінде шаралар қабылдайды. Радиоәуесқойлық аппаратурадан шығатын кедергілердің болуы аумақтық орган құралдар арқылы белгілеп, құжатпен растауға тиіс.
46. Санаттардың әрқайсысының әуесқойлық радиостанциясы осы Қағидалардың 1-қосымшасында көрсетілген осы санаттағы станция үшін белгіленген жиілік диапазоны (жолақ), қуат деңгейі және сәуле шығару түрлері шегінде қатаң пайдаланылуға тиіс.
47. Радиоуесқойлық қызметке қосалқы негізде берілген жиілікте жұмыс істейтін әуесқойлық радиостанциялар осы жиіліктерді бастапқы негізде қолданатын радиостанцияларға кедергі жасамауы керек және олардың талабы бойынша жұмыс істеу жиілігін өзертуі не тарату жұмысын тоқтатуы тиіс.
48. Әуесқойлық радиостанциялардың операторлары бөлінген диапазондар шегінде тек әуесқойлық радиостанциялардың операторларымен ғана радиобайланыс орнатады. Басқа қызметтегі радиостанциялармен радиобайланыс жасауға олар апат сигналдарын (SOS; MAYDAY) таратқан кезде ғана рұқсат етіледі. Мұндай радиобайланыстың әрқайсысы туралы әуесқойлық радиостанцияның иесі (ұжымдық радиостанцияның басшысы) аумақтық органға хабарлайды.
49. Әуесқойлық радиостанциялардың операторлары өз радиостанциясының шақыру сигналын радиобайланыстың әр сеансының басында және толық аяқталған кезде атайды, ал ұзақ байланыс сеанстарында өз шақыру сигналын 5 минутта кемінде бір рет қайталап тұруға тиіс.
50. Әуесқойлық радиостанцияның шақыру сигналы толық және қысқартусыз айтылуы керек.
51. Телефондық радиобайланыс жүргізу барысында шақыру сигналының әріптері осы Қағидалардың 11-қосымшасына сәйкес фонетикалық әліпби сөздерінің көмегімен беру ұсынылады. Телеграфтық радиобайланыс жүргізу барысында әуесқойлық радиостанцияларға осы Қағидалардың 12-қосымшасына сәйкес тек Морзе кодын (әліпбиін) қолдануға рұқсат етіледі.
52. Әуесқойлық радиостанциялармен радиобайланыс жүргізу уақытында ақпарат алмасу радиоәуесқойлық, компьютерлік тақырып және бағдарламалық қамтамасыз ету, радиоспорт мәселелерін, радиотолқындарды таратуды, әуесқойлық радиостанциялар аппаратурасының техникалық деректерін, антенналар мен ауа райын талқылаумен шектеледі.
53. Радиоалмасу көрсетілген тақырып шегінде ашық мәтінмен осы Қағидалардың 13-қосымшасына сәйкес қабылданатын сигналдарды бағалау осы Қағидалардың 14-қосымшасына сәйкес Q-кодын қолдану және осы Қағидалардың 15-қосымшасында көрсетілген радиоәуесқой кодын қолдану арқылы жүргізіледі.
54. Әуесқойлық радиостанция иелеріне:
1) жиілік диапазондарында әуесқойлық радиостанция санатына көзделмеген сәуле шығару түрі, қуаты бар жиілік диапазонында жұмыс істеуге;
2) тағайындалмаған шақыру сигналымен жұмыс істеуге, арнайы шақыру сигналдарын пайдалану қағидаларын немесе режимдерін бұзуға;
3) Қазақстан Республикасының аумағында әуесқойлық радиостанцияны пайдалану құқығына рұқсаты жоқ, ұжымдық радиостанцияның мүшелері болып табылмайтын тұлғаларды ұжымдық немесе жеке радиостанциялардан хабар тарату жұмысына жіберуге;
4) дөрекі, намысқа тиетін, боғауыз сөздер мен сөз орамдарын қолдануға;
5) телевизиялық, радио және басқа бағдарламаларды (радиоәуесқойлықтан басқа) ретрансляциялауға;
6) шақыру сигналынсыз жұмыс істейтін радиостанциялармен және әуесқойлық емес радиостанциялармен (апат сигналын беруден басқа) радиобайланыс жүргізуге;
7) спутниктерден сигнал қабылдау үшін бөлінген әуесқойлық диапазондар учаскелерінде хабар тарату жұмыстарына;
8) әуе және теңіз кемелерінде осы объектілер үшін жауапты тұлғалардың рұқсатынсыз әуесқой радиостанцияларды орнатуға;
9) қосалқы негіздегі әуесқойлық диапазонындағы қызметтік радиостанцияларға және авариялық байланыс қызметіне кіретін әуесқойлық радиостанцияларға қасақана кедергі жасауға;
10) әуесқойлық радиобайланыстан табыс табуға рұқсат етілмейді.
55. Әуесқойлық радиостанцияларға шақыру сигналдары Халықаралық Электрбайланыс Одағы регламентінің талаптарына сәйкес беріледі.
56. Қазақстан Республикасының радиоәуесқойында жеке пайдаланылатын радиостанцияға арналған тек бір ғана тұрақты негіздегі шақыру сигналы болады.
57. Қазақстан Республикасының радиоәуесқойлық қызметінің шақыру сигналдарының префикстері:
1) UN - Қазақстан Республикасы әуесқойлық радиостанцияларының барлығына беріледі;
2) UO - радиоәуесқойлар радиостанцияларына UN сериялы префикс таусылған кезде беріледі;
3) UP - арнайы әуесқойлық радиостанцияларға беріледі;
4). UQ - резерв (Қазақстан Республикасының байланыс саласындағы уәкілетті мемлекеттік органының арнайы шешімі шыққанға дейін берілмейді).
Әуесқойлық радиостанцияның санатына қарай шақыру сигналдарының мынадай конструкциялары қолданылады.
"Экстра" санаты:
1) префикс - осы Қағидалардың 57-тармағына сәйкес екі әріп;
2) 0-ден 9-ға дейінгі бір сан;
3) суффикс — осы Қағидалардың 16-қосымшасына сәйкес бір әріп;
Мысалы: UN0A.
Бірінші санат:
1) префикс - осы Қағидалардың 57-тармағына сәйкес екі әріп;
2) 0-ден 9-ға дейінгі бір сан;
3) суффикс - екі әріп, біріншісі - осы Қағидалардың 16-қосымшасына сәйкес;
екіншісі - "А"-дан "Z"-Ke дейін;
Мысалы: UN 7AA.
Екінші, үшінші санат:
1) префикс - осы Қағидалардың 57-тармағына сәйкес екі әріп;
2) 0-ден 9-ға дейінгі бір сан;
3) суффикс - үш әріп:
біріншісі - осы Қағидалардың 16-қосымшасына сәйкес;
екінші - "А"-дан "Z"-Ke дейін;
үшінші - "А"-дан "Z"-Ke дейін
Мысалы: UN 7AAA.
Ұжымдық радиостанциялар:
1) префикс - осы Қағидалардың 57-тармағына сәйкес екі әріп;
2) 0-ден 9-ға дейінгі бір сан;
3) суффикс - үш әріп:
біріншісі - осы Қағидалардың 16-қосымшасына сәйкес;
екіншісі — "W", "Y", "Z"; үшіншісі - "А"-дан "Z"-Ke дейін;
Мысалы: UN 7AWA.
58. Шақыру сигналын таңдау мүмкіндігі әуесқойлық радиостанцияларға тек бір блок шегінде беріледі. Келесі блоктан шақыру сигналдарын беру, алдыңғы блоктан кемінде 20 әріп қолданылғаннан кейін ғана беріледі, ауытқуға жел берілмейді.
59. Шақыру сигналы латын әліпбиі тәртібімен беріледі. Жағымсыз естілетін әріптерден құрылған шақыру сигналдары, сондай-ақ SOS, QRA-QTZ берілмейді.
60. Шет мемлекеттердің азаматтарына мынадай конструкциядан тұратын бөлшек шақыру сигналдары беріледі.
1) префикс - осы Қағидалардың 57-тармағына сәйкес екі әріп;
2) бөлшек белгісі;
3) шет ел азаматының жеке шақыру сигналы.
Мысалы: UN/DL 2AB.
61. Радиостанция жабылған жағдайда, қолданылған шақыру сигналы басқа тұлғаға жаңадан қолдануға 5 жылдан кейін ғана беріледі.
62. Арнайы шақыру сигналдарына құрылым жүйесі өзгеше және экспедицияларды, салтанатты, мерейтойлық іс-шараларды өткізу үшін шектеулі мерзімге берілетін шақыру сигналдары жатады. Арнайы шақыру сигналдарын күнделікті қолдануға тыйым салынады.
63. Арнайы шақыру сигналдарын уәкілетті орган береді.
64. Әуесқойлық радиостанцияның арнайы шақыру сигналын алу үшін эфирдегі жұмысты бастаудың болжамды күнінен кемінде бір ай бұрын мынадай құжаттар ұсынылады:
1) арнайы шақыру сигналын беру туралы өтініш;
2) әуесқойлық радиостанцияны пайдалануға рұқсаттың көшірмесі.
65. Басқа мемлекеттердің азаматтарына арнайы шақыру сигналдары берілмейді, оларға Қазақстан Республикасының радиоәуесқойлары міндетті түрде қатысқан жағдайда халықаралық экспедициялар үшін жол беріледі.
66. Радиоәуесқойлық репитерлер мен ретрансляторлар - автоматты режимде жұмыс істейтін және әуесқойлық радиостанциялардың сигналдарын бір диапазон (репитер) шегінде немесе бір диапазоннан екіншісіне ретрансляциялау үшін пайдаланылатын қабылдап-таратушы радиостанциялар (ретранслятор).
67. Радиоәуесқойлық репитерлер мен ретрансляторларды кез келген радиоәуесқой не радиоәуесқойлар ұжымы орнатады.
68. Радиоәуесқойлық ретрансляторды орнатуға рұқсатты аумақтық орган ресімдеп, жұмыс істеу каналының нөмірі мен шақыру сигналдын беруді жүзеге асырады.
69. Радиоәуесқойлық репитерлерді немесе ретрансляторларды Интернет не басқа желілер арқылы басқа радиоәуесқойлық желілерге қосуға болады.
70. Осы Қағидалардың 2-қосымшасына сәйкес радиоәуесқойлық ретрансляторларға арналған қабылдап-тарату жиіліктері келтірілген.
71. Ретрансляторлардың қуаты 100 Вт аспаса, қолданылатын модуляция түрі - жиіліктік (F3E) немесе сандық (DIGIMODE).
72. Ретрансляторларға мынадай конструкциядағы шақыру сигналдары беріледі:
1) префикс - осы Қағидалардың 57-тармағына сәйкес екі әріп;
2) 0-ден 9-ға дейінгі сан;
3) суффикс - үш әріп:
біріншісі - "U";
екіншісі — осы Қағидалардың 16-қосымшасына сәйкес;
үшіншісі — "А"-дан "Z"-Ke дейін.
73. Спорттық радиопеленгация бойынша жарыстар үшін ("түлкі аулау") әрқайсысы 5 Вт, 3500-3650 кГц, 144-146 мГц және 430-440 мГц диапазондарында телеграфпен немесе телефонмен жұмыс істейтін отыз таратқышқа дейін қолдануға рұқсат етіледі.
74. Осы Қағидалардың 18-қосымшасына сәйкес спорттық радиопеленгацияға арналған таратқыштарға шақыру сигналдары беріледі.
75. Радиоспорттың тікелей қатысу түрлерін бойынша жарыстарға қатысу үшін әуесқойлық радиостанцияларға шақыру сигналдары мынадай нысанда беріледі:
1) префикс — осы Қағидалардың 57-тармағына сәйкес екі әріп;
2) 0-ден 9-ға дейінгі сан;
3) суффикс - екі әріп:
біріншісі - "W";
екіншісі — "А"-дан "Z"-Ke дейін.
76. Радиокөпсайыс бойынша жарыстарда 1830-1930 кГц және 3500-3650 кГц жиілік диапазондарында телеграфтық немесе телефондық режимде жұмыс істеу үшін қуаты 5 Вт дейінгі радиостанцияларды қолдануға рұқсат етіледі.
| Радиоәуесқойлық қызметтердің радиоэлектрондық құралдарын тіркеу және пайдалану қағидаларына 1-қосымша |
Әуесқойлық радиостанцияларға рұқсат етілетін жиілік жолақтары, қуат және сәуле шығару түрлері
| № | Санаты | Қуаты, Вт | Жиілік жолағы, кГц | Радиобайланыс түрі |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
| 1 | 3-санаттағы жеке және ұжымдық қолданыстағы радиостанциялар | 100 | 1810-1838 1838-1842 1842-2000 | CW DIGIMODE CW, SSB, AM |
| 100 | 3500-3800 3580-3600 3730-3740 3600-3800 | CW CW, DIGIMODE SSTV CW, SSB | ||
| 100 | 7000-7200 7035-7045 7040-7200 | CW CW, DIGIMODE, SSTV CW, SSB | ||
| 100 | 21000-21450 21080-21120 | CW CW, DIGIMODE | ||
| 100 | 28000-29700 28050-29125 28200-28300 28200-29700 29200-29700 | CW CW, DIGIMODE CW, DIGIMODE CW, SSB CW, SSB, AM, FM | ||
| 50 | УҚТ - диапазоны | |||
| 2 | 2-санаттағы жеке және ұжымдық қолданыстағы радиостанциялар | 200 | 1810-1838 1838-1842 1842-2000 | CW CW, DIGIMODE CW, SSB AM |
| 200 | 3500-3800 3580-3600 3730-3740 3600-3800 | CW CW, DIGIMODE SSTV CW, SSB | ||
| 200 | 7000-7200 7035-7045 7040-7200 | CW CW, DIGIMODE, SSTV CW, SSB | ||
| 200 | 14000-14350 14070-14099 14101-14112 14100-14200 14225-14235 | CW CW, DIGIMODE CW, DIGIMODE CW, SSB SSTV | ||
| 200 | 18068-18168 18100-18168 | CW CW, DIGIMODE | ||
| 200 | 21000-21450 21080-21120 21150-21450 | CW CW, DIGIMODE CW, SSB | ||
| 200 | 24890-24990 24920-24990 | CW CW, DIGIMODE | ||
| 200 | 28000-29700 28050-28125 28200-28300 28200-29700 29200-29700 | CW CW, DIGIMODE CW, DIGIMODE CW, SSB CW, SSB, AM, FM | ||
| 50 | УҚТ - диапазоны | |||
| 3 | 1-санаттағы жеке және ұжымдық қолданыстағы радиостанциялар | 500 | 1810-1838 1838-1842 1842-2000 | CW CW, DIGIMODE CW, SSB AM |
| 500 | 3500-3800 3580-3600 3730-3740 3600-3800 | CW CW, DIGIMODE SSTV CW, SSB | ||
| 500 | 7000-7200 7035-7045 7040-7200 | CW CW, DIGIMODE CW, SSB | ||
| 500 | 10100-10150 10110-10150 | CW CW, DIGIMODE | ||
| 500 | 14000-14350 14070-14099 14101-14112 14225-14235 14100-14350 | CW CW, DIGIMODE CW, DIGIMODE SSTV CW, SSB | ||
| 500 | 18068-18168 18100-18109 18110-18168 | CW CW, DIGIMODE CW, SSB | ||
| 500 | 21000-21450 21080-21120 21150-21450 | CW CW, DIGIMODE CW, SSB | ||
| 500 | 24890-24900 24920-24930 24930-24990 | CW CW, DIGIMODE CW, SSB | ||
| 500 | 28000-29700 28050-28125 28200-28300 28200-29700 29200-29700 | CW CW, DIGIMODE CW, DIGIMODE CW, SSB CW, SSB, AM, FM | ||
| 100 | УҚТ - диапазоны | |||
| 4 | "Экстра" санатындағы жеке және ұжымдық қолданыстағы радиостанциялар | 1000 | 1810-1838 1838-1842 1842-2000 | CW CW, DIGIMODE CW, SSB AM |
| 1000 | 3500-3800 3580-3600 3730-3740 3600-3800 | CW CW, DIGIMODE SSTV CW, SSB | ||
| 1000 | 7000-7200 7035-7045 7040-7200 | CW CW, DIGIMODE CW, SSB | ||
| 1000 | 10100-10150 10110-10150 | CW CW, DIGIMODE | ||
| 1000 | 14000-14350 14070-14099 14101-14112 14225-14235 14100-14350 | CW CW, DIGIMODE CW, DIGIMODE SSTV CW, SSB | ||
| 1000 | 18068-18168 18100-18109 18110-18168 | CW CW, DIGIMODE CW, SSB | ||
| 1000 | 21000-21450 21080-21120 21150-21450 | CW CW, DIGIMODE CW, SSB | ||
| 1000 | 24890-24990 24920-24930 24930-24990 | CW CW, DIGIMODE CW, SSB | ||
| 1000 | 28000-29700 28050-28125 28200-28300 28200-29700 29200-29700 | CW CW, DIGIMODE CW, DIGIMODE CW, SSB CW, SSB, AM, FM | ||
| 100 | УҚТ - диапазоны | |||
Ескертпе:
1. Егер кейбір жиілік жолақтары үшін бірнеше рұқсат етілген сәуле шығару түрі келтірілсе, онда бірінші көрсетілген түрі басымдыққа ие болады.
2. 10 МГц төмен жиілік жолақтары үшін SSB-мен жұмыс кезінде төменгі бүйірлік жолақ (LSB), ал 10 МГерц жоғары жиілік жолақтары үшін жоғарғы бүйірлік жолақ (USB) қолданылады.
3. Радиоәуесқойларға:
1830-1835 кГц, 1840-1845 кГц, 1907-1913 кГц, 3500-3510 кГц, 3790-3800 кГц, 7000-7010 кГц, 7040-7045 кГц, 10100-10105 кГц, 14000-14025 кГц, 14190-14200 кГц, 18068-18073 кГц, 18140-18150 кГц, 21000-21025 кГц, 21290-21300 кГц, 24890-24895 кГц, 24940-24950 кГц, 28000-28025 кГц, 28490-28500 кГц халықаралық "DX" учаскелерінде және 29300-29510 кГц жергілікті радиостанциялармен радиобайланыс жүрізден бас тарту ұсынылады.
4. 1-ші экстра санаттағы рұқсаты бар радиоәуесқойлардың ерекше жағдайларда УҚТ диапазонында 1000 Вт қуатпен (Айдан кері шағылысқан EME радиобайланысын, тропосфералық радиобайланыс және т.б.) жұмыс істеу үшін арнайы рұқсат алуы қажет.
УҚТ - диапазоны
| Санаты | Жиілік жолағы МГц | Радиобайланыс түрі |
| 1 | 2 | 3 |
| "Экстра" санатындағы 1 және 3-санаттағы жеке және ұжымдық қолданыстағы радиостанциялар | 144.000-144.150 144.150-144.500 144.500-445.800 | CW CW, SSB FM |
| 145.800-146.000 144.625-144.675 | CW, SSB DIGIMODE | |
| 430.000-432.150 432.150-432.500 432.500-435.000 435.000-438.000 438.000-440.000 433.625-433.725 438.025-438.175 | CW CW, SSB FM CW, SSB FM DIGIMODE DIGIMODE | |
| 1260.000-1270.000 1270.000-1296.000 1296.000-1296.150 1296.150-1297.000 1297.000-1300.000 | CW, SSB FM, ATV CW CW, SSB FM | |
| 5.65-5.67 ГГц 10.0-10.5 ГГц 47.0-47.2 ГГц 75.5-76.0 ГГц 119.98-120.02 ГГц 142.0-149.0 ГГц 241.0-250.0 ГГц | CW SSB FM AM ATV |
| Радиоәуесқойлық қызметтердің радиоэлектрондық құралдарын тіркеу және пайдалану қағидаларына 2-қосымша |
Техникалық кластағы радиостанцияларға арналған жиілік жолақтары, қуат және сәуле шығару түрлері
| № | Жиілік жолағы Мгц | Радио байланыс түрі | Класы және жолақтың ені | Қуаты Вт | Қолданылуы |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 |
| 1 | 3.500-3.650 144.1-145.8 430-440 | тлг тлг тлг | 100 А1А 100 A1A 100 A1A | 5 | Спорттық радиопеленгация сайыстарындағы автоматты таратқыштар |
| 2 | 1.830-1.930 1.900-1.930 3.510-3.650 3.630-3.650 | тлг БЖЖ AM ТЛГ БЖЖ AM | 100H A1A 3K00 R3E J3E 6K00 АЗЕ 100H A1A 3КОО R3E J3E 6K00 А3Е | 5 | Радиоүшсайыс пен көпсайыстан тікелей қатысатын жарыстар |
| 3 | 28.8-29.7 144.5-145.8 430.0-440.0 1296.5-1300 | ЧМ | 24K0 Ғ3Е G3E | 5 | Репитерлер және ретронсляторлар |
| 4 | 28.2-28.4 144.3-144.5 144.8-145.0 430.0-440.0 | ТЛГ | 100НА1А | 1 | Радиошалқарлар |
| 5 | 26.957-27.283 28.1-28.2 40.66-40.7 74.0-74.5 144.3-145.7 | | 20К0 D+ 25К0 D+ 20К0 D+ 20К0 D+ 25К0 D+ | 0.5 1 1 1 1 | Моделдерді радиобасқару. Әуесқойлық телемеханика құралдары. D+ телеметрия, телебасқару |
| Радиоәуесқойлық қызметтердің радиоэлектрондық құралдарын тіркеу және пайдалану қағидаларына 3-қосымша |
Емтихан сұрақтарының тақырыптық тізбесі
1. Электртехника негіздері.2. Радиотехника негіздері.
3. Антенналық-фидерлік құрылғылардың негізі.
4. Радиостанцияларды пайдалануға рұқсаттарды ресімдеу тәртібі.
5. Радиостанцияларды пайдалану тәртібі.
6. Радиоәуесқойлық байланыс жүргізу тәртібі.
7. Әуесқойлық радиостанцияларға қойылатын техникалық талаптар.
8. Әуесқойлық радиостанциялардың шақыру сигналдарының жүйесі.
9. Радиоәуесқойлар коды.
10. Техникалық қауіпсіздік қағидалары (электр қауіпсіздігі,
антенналық-фидерлік қондырғыларды құру және пайдалану, өрт
қауіпсіздігі).
| Радиоәуесқойлық қызметтердің радиоэлектрондық құралдарын тіркеу және пайдалану қағидаларына 4-қосымша |
Қорытынды
________________________облысы бойынша біліктілік комиссиясы20____ ж."____"_______________№_____________
Азамат_______________________________________________________________
_________санатындағы әуесқойлық радиостанцияны пайдалану бағдарламасы бойынша емтихан (әңгімелесу) тапсырды
Азамат_____________________________
өзінің білімі мен жұмыс тәжірибесі бойынша________________санатындағы жеке/ұжымдық әуесқойлық радиостанцияны пайдалана алады.
Комиссия мүшелері:
| Т.А.Ә. | Қолы |
| | |
| | |
| | |
| Радиоәуесқойлық қызметтердің радиоэлектрондық құралдарын тіркеу және пайдалану қағидаларына 5-қосымша |
(Байланыс саласындағы уәкілетті мемлекеттік органның аумақтық органы)
_____________________________________________________________________
ӨТІНІШ-САУАЛНАМА
Тегі, аты, әкесінің аты______________________________________________Туған жылы, айы, күні________________________________________________
Тұратын жері_________________________________________________________
Жеке куәлігінің нөмірі_______________________________________________
Бұрын рұқсаты болған_________________________________________________
________________санаттағы__________________________________әуесқойлық
радиостанцияны пайдалануға рұқсат беруді сұраймын.
Қазақстан Республикасының радиоәуесқойлық қызметінің радиоэлектрондық құралдары мен жоғары жиілікті құрылғыларын тіркеу және пайдалану қағидаларының ережелерімен таныстым және оның талаптарын қатаң сақтауға міндеттенемін.
"___"_____________ 20____ж. Қолы____________
| Радиоәуесқойлық қызметтердің радиоэлектрондық құралдарын тіркеу және пайдалану қағидаларына 6-қосымша |
ӨТІНІШ
Мен,_________________________________________________________________Паспорт (жеке куәлік)________________________________________________
менің________________________________________________________________
(туыстық деңгейі, тегі, аты, әкесінің аты)
___________________________________________________________әуесқойлық радиостанцияны пайдалану құқығына рұқсат алуына келісемін, бұл ретте радиостанцияда және антенна-мачталық құрылыстарда ТЭЕ және ТҚЕ сақталуын қамтамасыз етуге міндеттенемін әрі Қазақстан Республикасының радиоәуесқойлық қызметінің радиоэлектрондық құралдары мен жоғары жиілікті құрылғыларын тіркеу және пайдалану қағидаларымен әуесқойлық радиостанциялардың иелеріне жүктелген жауапкершіліктің бәрін өзіме қабылдаймын.
"____"__________20____ж. Қолы____________
| Радиоәуесқойлық қызметтердің радиоэлектрондық құралдарын тіркеу және пайдалану қағидаларына 7-қосымша |
| | Қазақстан Республикасы Ақпарат және коммуникациялар министрлiгiнің Телекоммуникациялар комитеті Комитет телекоммуникаций Министерства информации и коммуникаций Республики Казахстан
Әуеқойлық қабылдау-тарату радиостанциясын пайдалануға құқық беретін РҰҚСАТТАМА РАЗРЕШЕНИЕ на право эксплуатации любительской приемо-передающей радиостанции | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| РҰҚСАТТАМА № ______ РАЗРЕШЕНИЕ Шақыру сигналы ___________ Позывной сигнал Радиостанция иесі Владелец (руководитель) радиостанции __________________________ РАДИОСТАНЦИЯ САНАТЫ ________________________ Категория радиостанции ___________________________
БАИ бастығы Руководитель ИИС ______________ Берілген уақыты Дата выдачи _______________ | Радиостанцияның орналасқан жері Местонахождение радиостанции
РЭҚ тіркеу туралы мәлімет Сведение о регистрации РЭС
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| РЭҚ тіркеу туралы мәлімет Сведение о регистрации РЭС
| Ұзарту белгі Отметки о продлении
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Радиоәуесқойлық қызметтердің радиоэлектрондық құралдарын тіркеу және пайдалану қағидаларына 8-қосымша |
Қазақстан Республикасының байланыс саласындағы уәкілетті мемлекеттік органының аумақтық органының бастығына
Шетел азаматына Қазақстан Республикасының аумағында әуесқойлық радиостанцияны уақытша пайдалану құқығына рұқсат ресімдеуге өтініш-сауалнама Application for a Temporary Amateur of Kazakhstan Republic Radio License1. Аты, әкесінің аты_________________________________________________
Name
2. Тегі______________________________________________________________
Give Names
3. Туған жері және күні______________________________________________
Date and place of Birth
4. Азаматтығы________________________________________________________
Citizenship
5. Тұрғылықты мекенжайы______________________________________________
Permanent home address
6. Паспортының нөмірі________________________________________________
Passport number
7. Шақыру сигналы____________________________________________________
Callsign
8. Санаты____________________________________________________________
Class license
9. Рұқсат берілетін мерзім___________________________________________
Required period for temporary license
10. Радиостанцияның тұрған орны (мекенжайы)__________________________
Location of amateur station installation
(complete address required)
11. Әкелінетін аппаратура____________________________________________
Equipment to be brought
Мен берген мәліметтердің дұрыстығына кепілдік беремін.
I declare that the information I have give is correct.
12. Өтініш иесінің қолы______________________________________________
Application signature
Мерзімі______________________
Date
| Радиоәуесқойлық қызметтердің радиоэлектрондық құралдарын тіркеу және пайдалану қағидаларына 9-қосымша |
Анықтама
20____ ж. "___"___________ №_______________________________________________________________________________
аумақтық орган
азамат_______________________________________________________________
___________________________________________________________байланысты
шақыру сигналы әуесқойлық радиостанцияны пайдалану құқығына берілген 20_____ж. "___"______ №_______ рұқсатты_________аумақтық органға тапсырғанын растайды.
Басшы ____________
қолы
МО.
| Радиоәуесқойлық қызметтердің радиоэлектрондық құралдарын тіркеу және пайдалану қағидаларына 10-қосымша |
Әуесқойлық радиостанцияларды техникалық байқау
АКТІСІ
№________ "____"_________ 20_____ж.Біз, аумақтық орган қызметкерлері_____________ санаттағы жеке (ұжымдық) қолданыстағы әуесқойлық радиостанцияға техникалық байқау жүргіздік.
Иесінің (басшысының) Т.А.Ә.__________________________________________
Радиостанциянын мекенжайы____________________________________________
Шақыру сигналы_______________________________________________________
Бұл ретте мыналар анықталды (қабылдағыш-таратқыштың, антеннаның қысқаша сипатты)
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
Қорытынды (нормаларға сәйкестігі, құжаттаманың болуы)
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
Актіге қол қойғандар:
Т.А.Ә. Қолы
| Радиоәуесқойлық қызметтердің радиоэлектрондық қуралдарын тіркеу және пайдалану қағидаларына 11-қосымша |
Фонетикалық әліпби
| A | Анна, Антон | Alpha |
| В | Борис | Bravo |
| С | центр, цапля | Charlie |
| D | Дмитрий | Delta |
| E | Елена | Echo |
| F | Федор | Foxtrot |
| G | Галина | Golf |
| H | Харитон | Hotel |
| I | Иван | India |
| J | Иван краткий, йот | Juliett |
| К | киловатт, Константин | Kilo |
| L | Леонид | Lima |
| M | Михаил, Мария | Mike |
| N | Николай | November |
| О | Ольга | Oscar |
| P | Павел | Papa |
| Q | Щука | Quebec |
| R | Роман, радио | Romeo |
| s | Сергей | Sierra |
| T | Тамара, Татьяна | Tango |
| и | Ульяна | Uniform |
| V | жук, Женя | Viktor |
| W | Василий | Whisky |
| X | знак, икс | X-ray |
| Y | Игрек | Yankee |
| z | Зинаида | Zulu |
| Радиоәуесқойлық қызметтердің радиоэлектрондық құралдарын тіркеу және пайдалану қағидаларына 12-қосымша |
Морзе коды (әліпби)
| № | Әріптер | Телеграфтық код | Цифрлар, тыныс белгілері, қызметтік белгілер | Телеграфтық код | |
| Латын | Орыс | ||||
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 |
| 1 | А | A | ._ | 1 | .____ |
| 2 | В | Б | _... | 2 | ..___ |
| 3 | С | Ц | _._. | 3 | ...__ |
| 4 | D | Д | _.. | 4 | ...._ |
| 5 | E | E | . | 5 | ..... |
| 6 | F | Ф | .._. | 6 | _.... |
| 7 | G | Г | __. | 7 | __... |
| 8 | Н | X | .... | 8 | ___.. |
| 9 | І | И | .. | 9 | ____. |
| 10 | J | Й | .___ | 0 | _____ |
| 11 | К | К | _._ | . | .. .. .. |
| 12 | L | Л | ._.. | . | ._._._ |
| 13 | M | M | __ | / | _.._. |
| 14 | N | H | _. | ? | ..__.. |
| 15 | О | О | ___ | ! | __..__ |
| 16 | P | П | .__. | Бөлім | _..._ |
| 17 | Q | Щ | __._ | | |
| 18 | R | Р | ._. | ||
| 19 | S | С | ... | ||
| 20 | T | Т | _ | ||
| 21 | U | У | .._ | ||
| 22 | V | Ж | ..._ | ||
| 23 | W | В | .__ | ||
| 24 | X | Ь | _.._ | ||
| 25 | Y | Ы | _.__ | ||
| 26 | Z | З | __.. | ||
| Радиоәуесқойлық қызметтердің радиоэлектрондық құралдарын тіркеу және пайдалану қағидаларына 13-қосымша |
Әуесқойлық радиостанциялардың сигналдарын бағалау
| Балдар | Мағынасы |
| 1 | 2 |
| | "R" шәкілі (түсініктілігі) |
| 1 | Түсініксіз, қабылдау мүмкін емес |
| 2 | Кейбір белгілер (сөздер) әзер түсінетіндей, қабылдау мүмкін емес |
| 3 | Көп күш жұмсап түсінерлік (30 - 50 %) |
| 4 | Біршама түсінікті (50 - 80 %) |
| 5 | Түсінікті(100%) |
| | "S" шәкілі (сигналдың күші) |
| 1 | Нашар естіледі, қабылдау мүмкін емес |
| 2 | Сигналдар ете әлсіз, қабылдау мүмкін емес |
| 3 | Сигналдар өте әлсіз, қабылдау қиын |
| 4 | Сигналдар әлсіз, қабылдау қиын |
| 5 | Сигналдар қанағаттанарлықтай, қиындықсыз қабылданады |
| 6 | Сигналдар анық, киындықсыз қабылданады |
| 7 | Бірқалыпты қатты сигналдар |
| 8 | Қатты сигналдар |
| 9 | Өте қатты сигналдар |
| | "Т" шәкілі (үн) |
| 1 | Оғаш, шуылды үн |
| 2 | Шуылы көп үн, әуенсіз |
| 3 | Қарлығыңқы, аздап әуенді үн |
| 4 | Орташа әуенді үн |
| 5 | Сыңғырлаған әуенді-модуляцияланған үн |
| 6 | Әуенді үн, пульсация байқалады |
| 7 | Әуенді үн, пульсация баяу |
| 8 | Таза әуенді үн, пульсация мүлдем баяу |
| 9 | Таза әуенді үн |
| | "М" шәкілі (модуляция сапасы) |
| 1 | Шуыл көп, қабылдау мүмкін емес |
| 2 | Шуыл өте көп, қабылдау қиын |
| 3 | Ептеген шуыл бар |
| 4 | Мүлде аз шуыл |
| 5 | Шуыл жоқ |
| Радиоәуесқойлық қызметтердің радиоэлектрондық құралдарын тіркеу және пайдалану қағидаларына 14-қосымша |
Q-кодының мәні
| № | 1 | 2 | 3 |
| 1 | QRA | Сіздің станцияңыз қалай аталады? | Менің станциям...деп аталады |
| 2 | QRB | Сіз менің станциямнан жобамен қандай қашықтықтасыз? | Біздің станцияларымыздың арасындағы қашықтық жобамен километрге тең |
| 3 | QRG | Менің нақты жиілігімді айтыңызшы | Сіздің нақты жиілігіңіз... |
| 4 | QRH | Менің жиілігім өзгеріп тұра ма? | Сіздің жиілігіңіз өзгеріп тұрады |
| 5 | QRI | Менің хабарымның үні қандай? | Сіздің хабарыңыздың үні... |
| 6 | QRK | Менің сигналдарым қаншалықты анық? | Сіздің сигналыңыз... |
| 7 | QRL | Сіздің уақытыңыз бар ма? | Менің уақытым жоқ, кедергі жасамаңыз |
| 8 | QRM | Сізге басқа станциялар кедергі келтіре ме? | Маған басқа станциялар кедергі келтіреді |
| 9 | QRN | Сізге атмосфералық шуылдар кедергі жасай ма? | Маған атмосфералық шуылдар кедергі жасайды |
| 10 | QRO | Мен таратқыштың қуатын кебейтейін бе? | Таратқыштың қуатын көбейтіңіз |
| 11 | QRP | Мен таратқыштың қуатын азайтайын ба? | Таратқыштың қуатын азайтыңыз |
| 12 | QRQ | Менің жылдам хабарлауыма бола ма? | Тезірек хабарлаңыз |
| 13 | QRS | Менің баяу хабарлауыма бола ма? | Баяу хабарлаңыз |
| 14 | QRT | Мен хабарлауды аяқтайын ба? | Хабарлауды аяқтаңыз |
| 15 | QRU | Мен үшін хабар бар ма? | Сізге ешқандай хабар жоқ |
| 16 | QRV | Сіз дайынсыз ба? | Мен дайынмын |
| 17 | QRW | Мен... Сіздің... кГц (МГц) шақыратыныңызды хабарлайын ба? | Өтінемін,... менің оны... кГц (МГц) шақыратынымды хабарлаңыз |
| 18 | QRX | Менімен қашан хабарласасыз? | Күте тұрыңыз мен қайтадан байланысқа шығамын |
| 19 | QRZ | Мені кім шақырады? | Сізді....шақырады |
| 20 | QSA | Менің сигналым қаншалықты күшті? | Сіздің сигналыңыздың күші... |
| 21 | QSB | Менің сигналым естіледі ме? | Сіздің сигналыңыз естілмейді |
| 22 | QSD | Менің манипуляциямда ақау бар ма? | Сіздің манипуляцияңызда ақау бар... |
| 23 | QSK | Сіз мені өз сигналыңыздың арасындағы кідірістерде естисіз бе? | Мен сізді өз сигналымның арасындағы кідірісте естимін |
| 24 | QSL | Қабылдағаныңызды растай аласыз ба? | Сізді қабылдағанымды растаймын |
| 25 | QSO | Сіз... тікелей хабарласа аласыз ба? | Мен... тікелей хабарласа аламын |
| 26 | QSP | Сіз.... хабарлай аласыз ба? | Мен... хабарлай аламын |
| 27 | QSY | Мен басқа жиілікке ауысайын ба? | Басқа жиілікке ауысыңыз |
| 28 | QSX | Сіз... кГц (МГц) жиілікте шақыру сигналын естіп отырсыз ба? | Мен... кГц (МГц) жиілікте шақыру сигналын естіп отырмын |
| 29 | QTC | Сізде хабарлама бар ма? | Сізге хабарлама бар |
| 30 | QTH | Сіз қай жердесіз? | Мен... жердемін |
| 31 | QTR | Қазір қай уақыт? | Уақыт... сағат |
| Радиоәуесқойлық қызметтердің радиоэлектрондық құралдарын тіркеу және пайдалану қағидаларына 15-қосымша |
Радиоәуесқойлар коды
| 1 | 2 | 3 |
| Код мәні | Ағылшын тіліндегі | Қазақ |
| | мәні | тіліндегі мәні |
| АВТ | About | жобамен, шамамен |
| ADR | Addreess | мекенжай |
| AFTER | After | кейін |
| AGN | Again | тағы |
| ALL | All | барлығы |
| ALSO | Also | сонымен қатар |
| AM | Amplitude modulation | амплитудалық модуляция |
| ANT | Antenna | антенна |
| AT | At | -ға, -ге, жанында (жалғаулар, шылаулар) |
| BAD, BD | Bad | жаман |
| BAND | Band | диапазон |
| BCNU | - | қайта кездесуге қуаныштымын |
| BEAM | Beam | бағытталған (антенна) |
| BEST | Best | өте жақсы |
| BOX | Box | жәшік (пошта) |
| BUT | But | бірақ |
| CALL | Call | шақыру (сигнал) |
| CFM | Confirm | растау, растаймын |
| CHEERIO | Cheerio | сәттілік тілеймін |
| CLG | Calling | шақырады, шақырамын |
| CONDX | Conditions | жағдай, естілуі |
| CONGRATS | Congratulations | құттықтау |
| COPI | Copy | жазу (қабылдау) |
| CQ | - | барлығына (жалпы шақыру) |
| CU | See you | кездесеміз (эфирде) |
| CUAGN | See you again | тағы кездесерміз |
| CUL | See you later | кештеу кездесерміз |
| CW | Continuous wave | тоқтаусыз тербеліс |
| DE | - | сол жақтан |
| DIRECT | Direct | тікелей |
| DR | Dear | қымбатты |
| DWN | Down | төмен, төменірек |
| W | - | алыс байланыс, қашық |
| UХ | Ex | бұрынғы (шақыру сигналы туралы) |
| FB | Fine business | ғажап, керемет |
| FRR. FOR. FR | For | үшін |
| FM | From | -дан, -ден, -тан, -тен |
| FM | Freguency modulation | жиілік модуляциясы |
| FREQ | Freduency | жиілік |
| FROM | From | ол жақтан |
| GA | Go ahead | қане, бастаңыз |
| GA | Good aftenoon | Қайырлы күн |
| GB | Good bye | Сау болыңыз, көріскенше |
| GD | Good day | Қайырлы күн |
| GE | Good evening | Қайырлы кеш |
| GLD | Glad | қуаныштымын |
| GM | Good mooning | Қайырлы таң |
| GN | Good night | Қайырлы түн |
| GND | Ground | Жерге тұйықтау |
| GOT | Got | алдым |
| GUD | Good | жақсы |
| GUHOR | --- | түк естілмейді |
| HAM | --- | қысқа-толқыншы әуесқой |
| HF | High freguncy | жоғары жиілік |
| HІ | --- | күлкіні білдіреді |
| HOPE, HPE | Hope | үміттенемін |
| HR | Here | осында |
| HRD | Heard | естідім |
| HW | --- | Қалыңыз қалай, мені естисіз бе? |
| INFO | Information | ақпарат |
| К | --- | жауап беріңіз, таратыңыз |
| KW | Kilowatt | Киловатт |
| AT | Latitude | ендік |
| LF | Low freguency | төменгі жиілік |
| LID | --- | нашар оператор |
| LONU | Longitude | ширек |
| LOG | Logdook | радиостанциялар тізімі |
| LSB | Lower side band | төменгі бүйірлік жолақ |
| LTR | Letter | хат |
| MIKE | Microphone | Микрофон |
| MFN | Minute | минут |
| MN1 | Meny | көпшілігі |
| MOM | Moment | сәт |
| MSG | Message | хабарлама |
| MTR | Meter | Метр |
| NEAR,NR | Near | жақын |
| NBFM | Narrow band freguency | жіңішке жолақты жиілікті |
| Modulation | модуляция | |
| NIL | --- | ештеңе |
| NR | Number | Нөмір |
| NW | Now | енді хабарлауға кірісемін |
| OK | --- | түсіндім, қабылдадым |
| OM | Old man | таныс (сөзбе-сөз — қарт адам) |
| ONLY | Only | тек |
| OP, OPR | Operator | Оператор, радист |
| OU10pt} nbsp; | Output | берілетін қуат |
| PA | Power amplifier | күшті үлғайтқыш |
| PM | Post meridian | түстен кейін |
| PSE | Please | өтінемін |
| PSED | Pleased | ризамын |
| PWR | Power | қуат |
| R | Right | дұрыс қабылдадым |
| RCV | Receive | қабылдау, алу |
| RCVR | Receiver | қабылдағыш |
| REPT, RPRT | Report | Хабарлама |
| RIG | --- | Таратқыш |
| RPT | Repeat | Қайталау, қайталаңыз, қайталаймын |
| RTTY | Radioteletype | Радиотелетайп |
| SIGS | Signals | Сигналдар |
| SK.ED | Schedule | жұмыс кестесі |
| SM. SUM | Some | кейбіреуі, бірнешеуі |
| SOON, SN | Soon | жуырда, жақында |
| SORI, SRI | Sorry | өкінішке орай |
| SSB | Single side band | бір жолақты модуляция |
| STN | Station | Станция |
| SURE | Sure | Сенімділік, сенімді болыңыз |
| SWL | Short wave listener | бақылаушы |
| SWR | S landing wave radio | тұрақты толқын коэффициенті (ТТК) |
| TEST | Test | жарыс |
| TIME | Time | уақыт |
| TKS | Thanks | алғыс |
| TRCVR | Tranceiver | Трансивер |
| TU | Thank you | Рахмет |
| TUBE | Tube | Лампа |
| TV1 | Television interference | телевизия қабылдауына кедергі |
| TX | Transmitter | таратқыш |
| TXT | Text | мәтін |
| U | You | сіз |
| UFB | Ultra fb | УҚТ |
| UNLIS | Unlicensed | заңсыз станция |
| UP | Up | жоғары |
| UR | Your | сіздікі |
| URS | Yours | сіздің |
| USB | Upper side bind | жоғары бүйірлік жолақ |
| UIA | Via | арқылы |
| VFO | Variable frequency oscillator | баяу диапазон генераторы |
| VHP | Very high frequency | өте жоғары жиіліктер |
| VY | Very | өте |
| WTTS | Watts | ватт |
| WEAK | Weak | әлсіз |
| WID | With | осыдан |
| WKD | Worked | жұмыс істеген |
| WLL | Will | боламын, болады, боласыз |
| WRK | Work | жұмыс, жұмыс істеу |
| WRKD | Worked | жұмыс істеді |
| WW | World wide | бүкіл әлем |
| WX | Weather | ауа райы |
| XTAL | Crystal | кварцты кристалл |
| XYL | Ex young lady | әйелі |
| YES | Yes | иә |
| YL | Young lady | бойжеткен |
| 73 | --- | игі тілектер |
| 88 | --- | ғашықтық пен сүйісу (әзіл ретінде беріледі) |
| БЛГ | --- | ризамын |
| ДСВ | --- | сау болыңыз |
| ЗДР | --- | Саулығыңызды тілеймін |
| НЛД | --- | "әуесқойлық диапазондағы" шығарылымдар |
| СПБ | --- | рахмет |
| AS | --- | күтіңіз |
| AR | --- | хабардың соңы |
| ПК | --- | жартылай дуплекспен жұмыс істеу |
| ВТ | --- | бөлу белгісі |
| KN | --- | өз корреспондентімді тыңдаймын |
| SK | --- | таратудың толық аяқталуы |
| Радиоәуесқойлық қызметтердің радиоэлектрондық құралдарын тіркеу және пайдалану қағидаларына 16-қосымша |
Қазақстан Республикасының облыстары мен қалаларының
шартты белгілері
| Р/с № | Атаулары | Шақыру сигналы суффиксінің алғашқы әрпі |
| 1 | 2 | |
| 1. | Астана қаласы | Z |
| 2. | Алматы қаласы | G |
| 3. | Ақмола облысы | В |
| 4. | Алматы облысы | Q |
| 5. | Ақтөбе облысы | I |
| 6. | Атырау облысы | О |
| 7. | Шығыс Қазақстан облысы | J |
| 8. | Жамбыл облысы | T |
| 9. | Батыс Қазақстан облысы | M |
| 10. | Қарағанды облысы | Р |
| 11. | Қызылорда облысы | K |
| 12. | Қостанай облысы | L |
| 13. | Маңғыстау облысы | А |
| 14. | Павлодар облысы | Ғ |
| 15. | Солтүстік Қазақстан облысы | С |
| 16. | Оңтүстік Қазақстан облысы | N |
| 17. | Байқоңыр қаласы | S |
Әуесқойлық авария байланыс қызметіне кіретін радиостанциялардың арнайы шақыру сигналдарының X әрпінен басталатын суффиксі болады.
Суффикстің бірінші әрпі Н - резервте.
Суффикстің D, Е, R, V, Ү әріптері аумақтық әкімшілік өзгерістерге байланысты берілмейді, босаған кезде резервке жіберіледі.
| Радиоәуесқойлық қызметтердің радиоэлектрондық құралдарын тіркеу және пайдалану қағидаларына 17-қосымша |
Ұжымдық әуесқойлық радиостанция операторларының тізімі
Шақыру сигналы______________________________________________________Радиостанция орналасқан мекенжай____________________________________
Басшының Т.А.Ә._____________________________________________________
Басшының қызмет және үй телефоны____________________________________
| Р/с N | Оператордың Т.А.Ә. | Жеке шақыру сигналы | Санаты бойынша рұқсат етілген | ТҚ жөніндегі соңғы нұсқаулықтан өткен |
| 1 | 1 | 2 | 3 | 4 |
| 2 | | | | |
| 3 | | | | |
| 4 | | | | |
| 5 | | | | |
20____ж. "____"_______________
Басшының қолы_________________
| Радиоәуесқойлық қызметтердің радиоэлектрондық құралдарын тіркеу және пайдалану қағидаларына 18-қосымша |
Спорттық радиопеленгация таратушылардың шақыру сигналдары
| № | Тағайындалуы | Шақыру сигналы | |
| Телеграф | Телефон | ||
| 1 | 2 | 3 | |
| 1. | Белгісі | МО (МОТ) | "Түлкі" |
| 2. | Түлкі-1 | МО Е | түлкі бірінші |
| 3. | Түлкі-2 | МО І | түлкі екінші |
| 4. | Түлкі-3 | MO S | түлкі үшінші |
| 5. | Түлкі-4 | МО Н | түлкі төртінші |
| 6. | Түлкі-5 | МО 5 | түлкі бесінші |
және т.с.с. отыз таратқышқа дейін
