"Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексін ішкі істер органдарының қызметінде қолдану жөніндегі Нұсқаулықты бекіту туралы"

     Ішкі істер органдарының әкімшілік қызметін Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексіне сәйкес реттеу және ретке келтіру мақсатында БҰЙЫРАМЫН:
     1. Ұсынылып отырған Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексін ішкі істер органдарының қызметінде қолдану жөніндегі Нұсқаулық бекітілсін.
    2. Ішкіісминінің Департаменттері мен дербес басқармаларының, Мамандандырылған күзет қызметі республикалық бас басқармасының, Астана қаласының ІІБ, Алматы қаласының ІІББ, облыстық және көліктегі ІІББ-ІІБ бастықтары осы Нұсқаулықты басшылыққа алсын және оны бұлжытпай орындауды қамтамасыз етсін.
      Ескерту: 2-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Ішкі істер министрінің 2005 жылғы 5 қаңтардағы N 1 бұйрығымен .
     3. Қазақстан Республикасының ішкі істер органдарының жеке құрамы осы бұйрықпен таныстырылсын.
     4. Осы бұйрықтың орындалуы Қазақстан Республикасының ішкі істер Вице-министрі И.И.Оттоға жүктелсін.
     5. Осы бұйрық Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуден өткеннен кейін күшіне енеді.     

     Қазақстан Республикасының
    Ішкі істер министрі
    Ішкі әскерлер қолбасшысы
    генерал-майор

Қазақстан Республикасы
Ішкіісминінің   
2001 жылғы 20 маусымында
N 486 бұйрығымен  
бекітілген      

Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық
туралы кодексін ішкі істер органдарының қызметінде
қолдану жөніндегі
НҰСҚАУЛЫҚ

1. Жалпы ережелер

     1. Осы Нұсқаулық Қазақстан Республикасы әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы кодексіне (бұдан әрі - Кодекс) сәйкес Қазақстан Республикасы ішкі істер органдарының (лауазымды адамдардың) құқық қолдану қызметін олардың құзыреті шегінде реттейді.

     2. Әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы заңнама адам мен азаматтың құқығын, бостандығы мен заңды мүдделерін, халықтың денсаулығын, санитарлық-эпидемиялық әл-ауқатын, қоршаған ортаны, қоғамдық имандылықты, меншікті, қоғамдық тәртіп пен қауіпсіздікті, мемлекеттік билікті жүзеге асырудың белгіленген тәртібін, ұйымдардың заңмен қорғалатын құқықтары мен мүдделерін әкімшілік құқық бұзушылықтардан қорғауды, сондай-ақ олардың жасалуын болдырмауды міндет тұтады.

     3. Әкімшілік құқық бұзушылық жасаған адамдар заң алдында тең және шығу тегіне, әлеуметтік, лауазымдық және мүліктік жағдайына, нәсіл мен ұлтына, нанымына, жынысына, тіліне, дінге көзқарасына, жұмысының сипатына, тұрған жеріне, қоғамдық бірлестіктерге тиесілілігіне, сондай-ақ кез-келген өзгедей жағдаяттарға қарамастан әкімшілік жауаптылықта болады.

     4. Өзіне қатысты әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс қозғалған жеке адам, оның кінәсі Кодексте көзделген тәртіппен дәлелденбейінше және өз өкілеттігі шегінде істі қараған судьяның, органның (лауазымды адамның) заңды күшіне енген қаулысымен анықталмайынша, кінәсіз деп есептеледі. Ешкім өз кінәсіздігін дәлелдеуге міндетті емес. Кінәлілікте кез келген күдіктер әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс қозғалған адамның пайдасына түсіндіріледі. Әкімшілік құқық бұзушылық туралы заңнаманы қолдану кезінде туындайтын күдіктер де оның пайдасына шешілуі тиіс.
     Соған байланысты кінәсі дәлелденген құқық бұзушылықтар үшін ғана жеке адам әкімшілік жауапкершілікке тартылады.

     5. Ешкім де Кодекспен белгіленген негіздерден және тәртіптен өзгеше әкімшілік тұрғыдан ұстауға, ішкі істер органына (полицияға) келтірілуге, жеткізілуге, жеке өзін тінтуге және оның алып жүрген заттарын тінтуге ұшырамауы тиіс.

     6. Тұтқындау әкімшілік жазалау шарасы ретінде сот қаулысы бойынша Кодекспен белгіленген жағдайларда және тәртіпте ғана қолданылады.

     7. Алып келуге тартылған Ішкі істер органына (полицияға) келтірілген, жеткізілген әрбір ұсталушы адамға тез арада ұстаудың, келтірілудің, жеткізілудің негіздемесі, сондай-ақ жасалынуы оған таңылған әкімшілік құқық бұзушылықтың заңгерлік біліктелуі дереу хабарланады.

     8. Ішкі істер органы (лауазымды адам) заңсыз ұсталған, келтірілуге, жеткізілуге ұшыраған немесе тұтқындауда сот қаулысымен көзделген мерзімнен артық болған адамды тез арада босатуға міндетті.

     9. Әкімшілік құқық бұзушылық туралы іске қатысушылардың ешқайсысы зорлыққа, қатыгездікке немесе адамның намысын қорлайтын әрекетке ұшырамауы тиіс.

     10. Әкімшілік жазалау шарасы ретінде тұтқындау таңдап алынған адамды, сондай-ақ әкімшілік ұстауға ұшыраған адамды ұстау оның өмірі мен денсаулығына қатер төнбейтін жағдайларда жүзеге асырылуы тиіс.

     11. Әкімшілік құқық бұзушылық туралы істі жүргізу кезінде іске қатысушы адамның арын қорлайтын немесе намысын кемітетін шешімдер мен іс-әрекеттерге тыйым салынады, адамның жеке өмірі туралы мәліметтерді, сол сияқты ол құпия сақтауды қажет деп есептейтін жеке сипаттағы мәліметтерді осы Кодексте көзделмеген мақсаттар үшін жинауға, пайдалануға және таратуға жол берілмейді.

     12. Әкімшілік құқық бұзушылық туралы істі жүргізу барысында ішкі істер органдарының лауазымды адамдарының заңсыз іс-әрекеттерімен адамға келтірген моральдық залал заңда белгіленген тәртіппен өтелуге жатады.

     13. Азаматтардың жеке өмірі, жеке және отбасы құпиясы заңның қорғауында болады. Әркім жеке салымдар мен сақтаулар, хат алмасу, телефон арқылы сөйлесу, пошта, телеграф және өзге хабарлар құпиясына құқылы. Осы құқықтарды әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс бойынша іс жүргізу барысында шектеуге тек заңмен бекітілген жағдайлар мен тәртіпте жол беріледі.

     14. Меншікке заңмен кепілдік беріледі. Сот шешімімен болмаса, ешкім де өз мүлкінен айырылуға тиіс емес.

     15. Қазақстан Республикасында әкімшілік құқық бұзушылық туралы істер бойынша іс жүргізу мемлекеттік тілде жүргізіледі, ал қажет болған кезде іс жүргізуде орыс тілі немесе басқа да тілдер мемлекеттік тілмен тең қолданылады.

     15-1. Әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы істі қарауға өкілетті ішкі істер органдарының лауазымды адамдары өзінің қаулысымен қаралып жатқан іс бойынша оны жүргізу тілін белгілейді (15-қосымша).
      Ескерту: 15-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2003 жылғы 29 қыркүйектегі N 536 бұйрығымен .

     16. Іс жүргізіліп жатқан тілді білмейтін немесе жеткілікті дәрежеде білмейтін іске қатысушы адамдарға ана тілінде немесе өзі білетін тілде мәлімдеме жасау, түсініктер мен айғақтар беру, өтініштер жасау, шағым беру, істің материалдарымен танысу, оны қарау кезінде сөз сөйлеу, аудармашының қызметін тегін пайдалану құқығы түсіндіріледі және қамтамасыз етіледі.

     17. Әкімшілік құқық бұзушылық туралы істер бойынша іс жүргізуге қатысушы адамдарға істің басқа тілде жазылған олар үшін қажетті заң күші бар байланысты қажетті іс материалдарын іс жүргізілетін тілге тегін аударып беру қамтамасыз етіледі.

     18. Құқық бұзушы мен жәбірленушіге тапсырылуға тиісті іс жүргізу құжаттары олардың ана тіліне немесе олар білетін тілге аударылып берілуге тиіс. Аударма және аудармашының қызметі жөніндегі шығыстар мемлекеттік бюджеттің есебінен төленеді.

     19. Ешкім өзіне-өзі, жұбайына (зайыбына) және заңмен белгіленген шектегі жақын туыстарына қарсы айғақ беруге міндетті емес. Діни қызметшілер өздерінің уағыздарына сенген адамдарға қарсы куәгер болуға міндетті емес. Аталған адамдар айғақ беруден бас тартуға құқылы және олар үшін қандай да болмасын жауаптылыққа тартылмауы тиіс.

     20. Әркімнің әкімшілік іс жүргізу барысында заңға сәйкес білікті заңгерлік көмек алуға құқығы бар. Заңмен көзделген жағдайларда заңгерлік көмек тегін көрсетіледі.

     21. Әкімшілік жауапкершілікке әкімшілік құқық бұзушылық жасаған кезде он алты жасқа толған жеке қабілетті тұлға адам мен заңды тұлға жатады.

     22. Заңды тұлға Кодекстің негізгі бөлімінің II тарауында тікелей көзделген жағдайларда әкімшілік құқық бұзғаны үшін жауапкершілікке тартылады. Бұл ретте ол егер әрекетті басқару заңды тұлғаны басқару функциясын жүзеге асыратын орган немесе адам жасаған, санкциялаған, мақұлдаған болса жауапкершілікке тартылады.

     23. Әкімшілік іс жүргізуді жүзеге асыру кезінде ішкі істер органдарының қызметкерлері әкімшілік іс жүргізу бойынша құжаттарындағы сілтемені тек Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы Кодексінің нормаларына жүргізеді.

     24. Қазақстан Республикасы Президентінің "Ішкі істер органдары туралы" Заң күші бар Жарлығына сай ішкі істер органдары қызметкерлері Қазақстан Республикасының бүкіл аумағында атқаратын лауазымына және ішкі ведомстволық бағынысына, уақытқа қарамастан, оларға азаматтар мен лауазымды адамдар құқық бұзушылық болғаны туралы өтініш жасаған не хабарласқан жағдайда, не мұндайды өзі байқаған жағдайда, құқық бұзушылықтың алдын алу және құқық бұзушыларды ұстау, мұны қажет еткендерге көмек көрсету, оқиға болған жерді күзету, сондай-ақ таяудағы ішкі істер органына хабар беру үшін өздеріне берілген құқықтарды барынша толығымен пайдалануға міндетті.
     Азаматтардың құқықтарын уақытша шектейтін ішкі істер органдары қызметкерлерінің әрекеттері "Заң атымен" деген сөздермен бірге орындалады. Мұндай жағдайда әрбір адам белсенді әрекетті тоқтатуға, ішкі істер органдары қызметкерінің талаптарына сөзсіз бағынуға және оның қызметтік міндеттерді атқарумен байланысты нұсқауларын орындауға міндетті.

2. Кәмелетке толмағандардың әкімшілік жауапкершілігі

     25. Әкімшілік құқық бұзушылық жасаған кезде он алты жасқа толған, бірақ он сегіз жасқа толмаған, Кодекстің күші қолданылатын адамдар кәмелетке толмағандар деп танылады. Әкімшілік құқық бұзушылық жасаған кәмелетке толмағанға әкімшілік жаза тағайындалуы мүмкін не оларға тәрбиелік ықпал етудің келесі мәжбүрлік шаралары қолданылуы мүмкін:
     1) заңды түсіндіру;
     2) ата-аналарының немесе олардың орнындағы адамдардың, не мамандырылған мемлекеттік органның қадағалауына беру;
     3) келтірген зиянды реттестіру міндетін жүктеу;
     4) бос уақытын шектеу және кәмелетке толмағанның мінезқұлқына ерекше талаптар белгілеу.

     26. Айыппұл кәмелетке толмағандардың өндіріп алуға болатын дербес жалақысы немесе мүлкі болған жағдайда тағайындалады. Айыппұл мөлшері он айлық есептік көрсеткіштен аспауға тиіс.

     27. 2000 жылдың 17 шілдесіндегі Қазақстан Республикасы Ішкіісминінің N 400 бұйрығымен бекітілген "Қазақстан Республикасы ішкі істер органдарының кәмелетке толмағандардың істері жөніндегі полиция учаскелік инспекторларының жұмысын ұйымдастыру туралы ережесі" бойынша өзге де тәрбиелік шаралары көзделуі мүмкін.

     28. Кәмелетке толмағандарға бір мезгілде тәрбиелік ықпал етудің бірнеше шаралары тағайындалуы мүмкін.

     29. Осы Кодекстің 69-бабымен қарастырылған ұзақтық мерзімі кәмелетке толмағанды әкімшілік жауаптылықтан немесе әкімшілік жазаны өтеуден босатқан кезде жартылай қысқартылады.

     30. Әкімшілік құқық бұзушылық үшін әкімшілік жаза қолданылған кәмелетке толмаған адам әкімшілік жазаны қолдану туралы қаулының орындалуы аяқталған күннен бастап алты айдың ішінде осындай жазаға ұшырады деп есептеледі.

3. Әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы істер
бойынша іс жүргізу

     31. Іс жүргізуді болдырмайтын төмендегі мән-жайлардың кез келген біреуі болған жағдайда әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс жүргізу басталмауы мүмкін, ал басталған іс қысқартылуы тиіс:
     1) әкімшілік құқық бұзушылық оқиғасының болмауы (Кодексте көзделмеген әрекеттің жасалуы);
     2) әкімшілік құқық бұзушылық құрамының болмауы (әкімшілік құқық бұзушылықтың бір не бірнеше белгілерінің болмауы), оның ішінде жеке адамның құқық бұзушылық жасаған кезде әкімшілік жауапқа тарту үшін Кодексте көзделген жасқа толмауы немесе құқыққа қарсы әрекет жасаған жеке адамның ақыл-есінің дұрыс болмауы;
     3) әкімшілік жауапкершілікті белгілейтін заңның немесе оның жекелеген ережелерінің жойылуы;
     4) Қазақстан Республикасының Конституциялық Кеңесі әкімшілік жауапкершілікті белгілейтін заңды немесе оның кейбір ережелерін Қазақстан Республикасының Конституциясына сәйкес емес деп тануы салдарынан олардың күшінің жойылуы;
     5) әкімшілік жауапкершілікке тартудың ескілік мерзімінің өтуі;
     6) әкімшілік жауапкершілікке тартылатын адамға қатысты сол факт бойынша әкімшілік жаза қолдану туралы судьяның, ішкі істер органы (лауазымды адамы) қаулысының не әкімшілік құқық бұзушылық туралы істің қысқартылуы туралы жойылмаған қаулының болуы, сондай-ақ сол факт бойынша қылмыстық іс қозғау туралы қаулының болуы;
     7) оған қатысты іс жүргізіліп жатқан жеке адамның қайтыс болуы.

4. Әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы істер бойынша іс
жүргізуге қатысушылар, олардың құқықтары мен міндеттері

     32. Өзіне қатысты әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс бойынша іс жүргізіліп жатқан адам, жәбірленуші, жеке (заңды) тұлғаның заңды өкілдері, қорғаушы, куәгер, куә, маман, сарапшы, прокурор, аудармашы әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы істер бойынша іс жүргізуге қатысушылар болып табылады.

     33. Әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс өзіне қатысты әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс туралы іс жүргізіліп жатқан адамның қатысуымен қарастырылады. Әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс жүргізіліп жатқан адамға белгіленген үлгідегі хабарландыру жіберіледі (20-қосымша). Көрсетілген адам болмаған жағдайда іс тек істің қаралатын орны мен уақыты тиісті түрде хабарланғаны туралы деректер болған және одан істі қарауды кейінге қалдыру туралы өтініш түспегенде ғана қаралуы мүмкін.
      Ескерту: 33-тармаққа толықтыру енгізілді - ҚР Ішкі істер министрінің 2005 жылғы 5 қаңтардағы N 1 бұйрығымен .

     34. Әкімшілік жауапкершілікке тартылған адам және куә іс жүргізуінде әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс болатын ішкі істер органының (лауазымды адамның) шақыруы бойынша келуден жалтарған жағдайда олар ішкі істер органы (лауазымды адамы) ұйғарымының негізінде ішкі істер органының (полицияның) күштеп алып келуіне тартылуы мүмкін.

     35. Әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс жәбірленушінің қатысуымен қаралады. Ол болмаған жағдайда іс тек істің қаралатын орны мен уақыты тиісті түрде хабарланғаны туралы деректер болған және одан істі қарауды кейінге қалдыру туралы өтініш түспеген жағдайларда ғана қаралуы мүмкін.

     36. Кодекстің 594-бабында көзделген тәртіппен жәбірленушіден куә ретінде жауап алынуы мүмкін. Егер жәбірленуші заңды тұлға болса, оның заңды өкілінен куә ретінде жауап алынуы мүмкін.

     37. Кәмелетке толмаған не денсаулығына немесе психикалық жай-күйіне байланысты өз құқықтарын дербес жүзеге асыру мүмкіндігінен айрылған өзіне қатысты әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс жүргізіліп жатқан жеке адамның немесе жәбірленушінің құқықтары мен заңды мүдделерін қорғауды олардың заңды өкілдері жүзеге асырады.

     38. Жеке адамның ата-анасы, асырап алушылары, қорғаншылары, қамқоршылары және олардың қорғанында немесе асырауында болатын өзге де адамдардың заңды өкілдері болып табылады.

     39. Жеке адамның заңды өкілдері болып табылатын адамдардың туысқандық байланыстары немесе тиісті өкілеттігі Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген құжаттармен (жеке куәлігі, баланың тууы туралы куәлік, соттың бала асырап алу туралы шешімі, қорғаншылық пен қамқоршылық органының қорғаншы немесе қамқоршы ретінде тағайындау туралы шешімі) куәландырылады.

     40. Он сегіз жасқа толмаған адам жасаған әкімшілік құқық бұзушылық туралы істі қарау кезінде оның заңды өкілінің қатысуы міндетті. Кәмелетке толмаған адамның заңды өкілі келуден жалтарған жағдайда оған қатысты ішкі істер органының (полицияның) күштеп алып келуі қолданылуы мүмкін.

     41. Әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс бойынша іс жүргізуге қорғаушының қатысуы мынадай жағдайларда міндетті болады:
     1) әкімшілік жауапқа тартылушы адам ол туралы өтініш жасаса;
     2) әкімшілік жауапқа тартылушы адам денсаулығына байланысты немесе психикалық кемістіктері салдарынан өзінің қорғану құқығын дербес жүзеге асыра алмайтын болса;
     3) әкімшілік жауапқа тартылушы адам іс жүргізіліп отырған тілді білмесе;
     4) істің материалдарында әкімшілік жауапқа тартылушы адамға медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шаралары белгіленуі мүмкін деп болжамайтын деректер болса.

     42. Өзіне қатысты әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс жүргізіліп жатқан адам іс бойынша істің кез келген сәтінде қорғаушыдан бас тартуға құқылы, бұл оның өзін қорғауды дербес жүзеге асыра алатындығын білдіреді. Заң көмегіне төлем жасауға қаражатының болмауына байланысты қорғаушыдан бас тарту қабылданбайды. Бас тарту жазбаша түрде ресімделінеді.

     43. Әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс бойынша куә ретінде осы іс үшін маңызы бар мән-жайларды білетін кез келген адам шақырылуы мүмкін.

     44. Куә:
     1) өзіне, жұбайына (зайыбына) немесе жақын туысқандарына қарсы айғақ беруден бас тартуға;
     2) өзі берген айғақтардың тиісті хаттамаға енгізілуінің дұрыстығы жөнінде мәлімдемелер мен ескертулер жасауға;
     3) істі қарау кезінде ана тілінде сөйлеуге;
     4) аудармашының көмегін тегін пайдалануға құқылы.

     45. Куә әкімшілік құқық бұзушылық туралы істі қарауға уәкілетті органға (лауазымды адамға) айғақтар беруден жалтарғаны немесе одан бас тартқаны, көрінеу жалған айғақтар бергені үшін әкімшілік жауапкершілік туралы және сотта осы әрекеттерді жасағаны үшін қылмыстық жауапкершілік туралы ескертіледі.

     46. Он төрт жасқа дейінгі кәмелетке толмаған куәдан жауап алу кезінде педагогтың немесе психологтың қатысуы міндетті. Қажет болған жағдайда жауап алу мұндай куәның заңды өкілінің қатысуымен жүргізіледі.

     47. Әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс бойынша іс жүргізуге маман ретінде қатысуға айғақтарды жинауда, зерттеуде және бағалауда, сондай-ақ техникалық құралдарды пайдалануда жәрдем көрсету үшін қажетті арнаулы білімі мен дағдылары бар, істің қорытындысына мүдделі емес кез келген кәмелетке толған адам тағайындалуы мүмкін.

     48. Сарапшы ретінде арнаулы ғылыми білімі бар, іске мүдделі емес адам шақырылуы мүмкін. Сараптама жасау тапсырылуы мүмкін адамға қойылатын өзге де талаптар Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленеді.
     Сарапшы ретіндегі адам өзінің арнаулы білімінің шегінен шығатын мәселелер бойынша, сондай-ақ ұсынылған материалдар қорытынды беру үшін жеткіліксіз болса, қорытынды жасаудан бас тартуға, істің сараптамалық мәніне қатысты материалдарымен танысуға және өзіне қорытынды жасауға қажетті қосымша материалдарды ұсыну туралы өтініш жасауға құқылы.

5. Айғақтар және дәлелдеу

     49. Әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс бойынша дәлелдемелер болып іс жүргізуінде әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс бар судья немесе орган (лауазымды адам), Кодекспен белгіленген тәртіппен кез келген фактілі деректер негізінде әкімшілік құқық бұзушылық оқиғасының барын немесе жоғын, әкімшілік жауапқа тартылған жеке адамның кінәлілігін, сондай-ақ істі дұрыс шешуде маңызы бар өзге жағдайларды белгілейді.
     Әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс бойынша айғақтарға:
     1) әкімшілік жауапкершілікке тартылған адамның түсініктемесі;
     2) жәбірленушінің, куәнің жауабы, сарапшының қорытындысы;
     3) заттай айғақтар;
     4) өзге де құжаттар;
     5) әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттама және Кодексте көзделген хаттамалар жатады.
     50. Әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс бойынша:
     1) әкімшілік құқық бұзушылық оқиғасының болуы;
     2) Кодексте әкімшілік жауапкершілік көзделген құқыққа қайшы әрекет жасаған адам;
     3) жеке адамның әкімшілік құқық бұзушылық жасауда кінәлілігі;
     4) әкімшілік жауапкершілікті жеңілдететін немесе ауырлататын мәнжайлар;
     5) әкімшілік құқық бұзушылық арқылы келтірілген зиянның сипаты мен көлемі;
     6) әкімшілік жауапкершіліктен босатуға әкелетін мән-жайлар;
     7) әкімшілік құқық бұзушылық жасауға ықпал еткен себептер мен жағдайлар, сондай-ақ істің дұрыс шешілуі үшін маңызы бар өзге де мән-жайлар дәлелденуі тиіс.

     51. Сараптаманы іс үшін маңызы бар мән-жайлар сарапшы жүргізетін арнаулы ғылыми білімдер негізінде істің материалдарын зерттеу нәтижесінде алынуы мүмкін болғанда әкімшілік құқық бұзушылық туралы істі жүргізіп жатқан ішкі істер органы (лауазымды адам) тағайындайды. Әкімшілік құқық бұзушылық туралы істі жүргізіп жатқан орган (лауазымды адам) сараптаманы тағайындау туралы ұйғарым шығарады (21-қосымша).  
      Ескерту: 51-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Ішкі істер министрінің 2005 жылғы 5 қаңтардағы N 1 бұйрығымен .

6. Әкімшілік құқық бұзушылық туралы істер бойынша
іс жүргізуді қамтамасыз ету шараларын қабылдау

     52. Әкімшілік құқық бұзушылықтың жолын кесу, оны жасауда сезікті адамды анықтау, әкімшілік құқық бұзушылық жасалған жерде толтыру мүмкін болмаған жағдайда әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттаманы толтыру, істің уақытылы және дұрыс қаралуын және іс бойынша қабылданған қаулының орындалуын қамтамасыз ету мақсатында ішкі істер органдарының уәкілетті лауазымды адамы өз құзыреті шегінде жеке адамға қатысты әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс бойынша іс жүргізуді қамтамасыз ететін мынадай шаралар қабылдауға:
     1) әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттама жасалатын жерге жеткізуге;
     2) жеке адамды әкімшілік түрде ұстауға;
     3) күштеп алып келуге;
     4) жеке тексеру және көлік құралын, шағын көлемді кемені және заттарды тексеріп шығуға;
     5) құжаттар мен заттарды алып қоюға;
     6) көлік құралын немесе шағын көлемді кемені жүргізуден шеттеуге және оның алкогольден, есірткіден, нашақорлықтан, уытқұмарлықтан мас болуын куәландыруға;
     7) көлік құралын немесе шағын көлемді кемені ұстауға құқылы;
     8) жүргізуші куәлігін алып қою.
      Ескерту: 52-тармақ толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2003 жылғы 28 қаңтардағы N 43 бұйрығымен .

     53. Құқық бұзушылықтың жолын кесу, құқық бұзушының жеке басын анықтау, сондай-ақ әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттаманы толтыру міндетті болып, оны сол жерде толтыру мүмкін болмаса, хаттаманы толтыру мақсатында жеке адамды жеткізу, яғни мәжбүрлеп алып жүру жеке адам Кодекстің 619-бабында көзделген әкімшілік құқық бұзушылық жасағанда жүргізіледі.

     54. Әкімшілік ұстауды, яғни жеке адамды жеке бас бостандығынан, атап айтқанда, оның құқыққа қарсы әрекеттерінің шолып кесу мақсатында белгілі бір уақыт ішінде арнайы орында мәжбүрлеп ұстау арқылы іс-әрекет жасау және жүріп-тұру бостандығынан уақытша айыруды ішкі істер органдары (полиция) Кодекстің 620-бабындағы 1 тармақта көзделген әкімшілік құқық бұзушылықтар жасалған кезде жүргізеді.

     55. Әкімшілік ұстау туралы хаттама толтырылады және әкімшілік құқық бұзушылық жасағаны үшін ұсталған адамның өтініші бойынша оның болатын жері туралы түпнұсқалары, жұмыс немесе оқу орнындағы әкімшілік, сондай-ақ қорғаушысы хабардар етіледі. Кәмелетке толмаған адамның ұсталуы туралы оның ата-анасына немесе олардың орнындағы адамдарға міндетті түрде хабарландырылады. Әкімшілік ұстау үш сағаттан көп созылмайды, ал төтенше жағдайда тәртіп бұзғандарды ішкі істер органдарының қызметкерлері (полиция) коменданттық сағат аяқталғанға дейін, ал құжаттары жоқ адамдарды - олардың кім екендігі анықталғанға дейін, бірақ қырық сегіз сағаттан аспайтын уақытқа ұстай алады.
     Әкімшілік ұстау қолданылған адамдар санитарлық талаптарға жауап беретін және оларды өз еркімен тастап кету мүмкіндігін болдырмайтын арнайы бөлінген үй-жайларда ұсталады.

     56. Өзіне қатысты әкімшілік жазалау шараларының бірі ретінде әкімшілік тұтқындауға әкеліп соғатын әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс бойынша іс жүргізу қозғалған адам әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс қаралғанға дейін, бірақ қырық сегіз сағаттан аспайтын уақытқа әкімшілік ұстауға тартылуы мүмкін.

     57. Әкімшілік ұстаудың мерзімі жеке адам ішкі істер органына жеткізілген сәттен, ал мас болса - оны медициналық қызметкер айықты деп куәландырған уақыттан бастап есептеледі.

     58. Адамның жеке басын тексеру, оның қолындағы заттарды тексеру қажет болған жағдайларда әкімшілік құқық бұзушылық жасау құралдарын не оның тікелей объектілерін табу мақсатында жүргізіледі.

     59. Жеке адамда өзін қоршағандардың өмірі мен денсаулығына зиян келтіру үшін пайдаланылуы мүмкін қару немесе өзге де заттар бар екендігіне негіздер болған ерекше жағдайларда жеке басын тексеру, заттарын тексеру ол туралы жиырма төрт сағат ішінде прокурорға хабарлау арқылы куәгерлерсіз жүргізілуі мүмкін.

     60. Қылмыстық-атқару жүйесі мекемелерінде және тергеу изоляторлары (ТИ) тексеруден жасырын кез келген тәсілмен өткізу кезінде анықталған тыйым салынған заттар алып қойылады. Қылмыстық мақсатта пайдаланылуы мүмкін емес алып қойылған заттар қайтарылу себептері түсіндіріле отырып, алып қойылған адамға қайтарылады. Алкогольдік ішімдіктерді, есеңгірететін әрекеті бар дәрі-дәрмектер мен басқа заттарды, ақшаны, азық-түлікті аталған мекемелерде сақтауға және пайдалануға тыйым салынған бұйымдар мен басқа да заттарды тексеруден жасырын өткізу немесе кез келген тәсілмен беру әрекеттері анықталған жағдайда жеке тексеру, заттарды тексеріп шығу (оларды жүргізу кезінде) хаттамасы, сондай-ақ әрқайсысы екі данада жазылатын әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттама толтырылады. Хаттаманың екеуі де әкімшілік құқық бұзушылық жасау фактісі анықталғаннан кейін дереу толтырылады.
      Ескерту: 60-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Ішкі істер министрінің 2005 жылғы 5 қаңтардағы N 1 бұйрығымен .

     61. Жедел-басшы құрам адамдары УҰИ жағдайларында әкімшілік құқық бұзушылық туралы істер бойынша іс жүргізуді қамтамасыз етуге шаралар қабылдауға уәкілетті лауазымды адамдар болып табылады. Көрсетілген адамдар әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс қозғау үшін бастапқы материалдар жинауды дереу жүзеге асырады.
     Көрсетілген лауазымды адамдар үш сағат ішінде құқық бұзушыны және әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттаманы жиналған материалдармен бірге аумақтық ішкі істер органына жеткізеді, сол жерде оларды көрсетілген құжаттармен қоса рапорт бойынша ішкі істер органының кезекшісіне материалдарды одан әрі қарау және әкімшілік құқық бұзушылық бойынша шешім қабылдау үшін тапсырады.
      Ескерту: 61-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Ішкі істер министрінің 2005 жылғы 5 қаңтардағы N 1 бұйрығымен .

     62. Жеке адамды тексеру, оның қолындағы заттарды тексеру туралы хаттама жасалады. Жеке адамды тексеру туралы хаттаманың көшірмесі өзіне қатысты іс жүргізіліп жатқан адамға, оның заңды өкіліне тапсырылады.

     63. Іс қаралғаннан кейін шығарылған қаулыға сәйкес алып қойылған құжаттар мен заттар олардың иесіне қайтарылады немесе тәркіленеді, немесе сақталады немесе белгіленген тәртіппен жойылады. Алып қойылған заттар мен құжаттар туралы хаттама жасалады, оның көшірмесі өзіне қатысты іс жүргізіліп жатқан адамға тапсырылады.

     64. Оның мас екендігіне жеткілікті негіздер болатын көлік құралын жүргізуші адам көлік құралын жүргізуден шеттетілуі және мас екендігін куәландырылуы тиіс.

     65. Көлік құралын жүргізуден шеттетуді, мас екендігін куәландыруды және медициналық куәландыруға жіберуді жол полициясының лауазымды адамдары жүргізеді.  
     Оның мас екендігіне жеткілікті негіздер болатын жүргізушіні көлік құралын жүргізуден шеттетуге жол полициясының лауазымды адамдарымен қатар полицияның учаскелік инспекторлары, сонымен қатар, ішкі істер органдарының басқа да қызметкерлері құқылы, олар бұл жағдайда тәртіп бұзушылық фактісін құжат арқылы бекітіп, жүргізушіні және көлік құралын таяу жердегі ішкі істер органына жеткізу жөніндегі шараларды қабылдауға міндетті.
      Ескерту: 65-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Ішкі істер министрінің 2005 жылғы 5 қаңтардағы N 1 бұйрығымен .

     66. Мас екендігін куәландыруға жіберу және оның нәтижелерін ресімдеу Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілеген тәртіпте жүргізіледі.

     67. Көлік құралын жүргізуден шеттету туралы, сондай-ақ мас екендігін куәландыру үшін жіберу туралы әкімшілік құқық бұзушылық хаттамасына белгі жасалады.

     67-1. Көлік құралын жүргізуден шеттету және мас болуын куәландыруға жіберу туралы көлік құралын жүргізуден шеттету, мас болуын куәландыруға жіберу туралы хаттама толтырылады (16-қосымша).
      Ескерту: 67-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2003 жылғы 29 қыркүйектегі N 536 бұйрығымен .      

     67-2. Көлік құралын жүргізуден шеттету, мас болуын куәландыруға жіберу туралы хаттамада көлік құралын жүргізуден шеттетудің, куәландыруға жіберудің датасы, уақыты, жері және негіздері, хаттаманы толтырушы адамның лауазымы, тегі және аты-жөні, көлік құралының типі, маркасы, моделі, мемлекеттік тіркеу нөмірі, өзге де идентификациялық белгілері, жүргізуден шеттетілген, куәландыруға жіберілген жүргізушінің жеке басы туралы мәліметтер көрсетіледі.
      Ескерту: 67-2-тармақпен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2003 жылғы 29 қыркүйектегі N 536 бұйрығымен .

     67-3. Көлік құралын жүргізуден шеттету, мас болуын куәландыруға жіберу туралы хаттамаға оны толтырған лауазымды адам, сондай-ақ көлікті жүргізуден шеттетілген, куәландыруға жіберілген жүргізуші қол қояды. Жүргізуші хаттамаға қол қоюдан бас тартқан жағдайда оған тиісті жазба жүргізіледі.
      Ескерту: 67-3-тармақпен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2003 жылғы 29 қыркүйектегі N 536 бұйрығымен .

     68. Мас екендігін куәландыратын акт тиісті хаттамаға қоса беріледі.

     69. Кодекстің 283-285 , 287, 289, 297 , 298, 298- 1, 302-306 , 447 , 447-1, 447-2, 447-3, 447-4, 451 , 453, 457, 460 , 461, 463 (екінші және үшінші бөлігі), 467-471-баптарында аталған тәртіп бұзу жасалған жағдайда осы бұйрықтың 70-тармағында аталған уәкілетті лауазымды адам көлік құралын, шағын көлемді кемені ұстау себептері жойылғанға дейін оларды арнайы алаңға немесе тұраққа жеткізу жолымен, соның ішінде басқа көлік құралын (эвакуатор), шағын көлемді кемені пайдалану немесе мемлекеттік тіркеу нөмірлік белгілерін шешу арқылы көлік құралдарын, шағын көлемді кемелерді ұстауға, жеткізуге және пайдалануға тыйым салуға құқылы.
      Ескерту: 69-тармақ жаңа редакцияда жазылды- ҚР Ішкі істер министрінің 2005 жылғы 5 қаңтардағы N 1 бұйрығымен .

     69-1. Көлік құралын уақытша сақтау үшін арнайы алаңдарға немесе тұрақтарға жеткізілуі (эвакуация) мына жағдайларда да қолданылады, егер де көлік құралдарының жүргізушілері тоқтау немесе тұрақтау тәртібін бұзып өздері болмаса, сонымен қатар жүргізушілермен жолда қалдырған көлік құралдарын, егерде олардың орналасуын анықтау мүмкіндігі болмаса. Ұсталған көлік құралы, шағын көлемді кеме арнайы тұраққа басқа жерде жүретін көлік құралының көмегімен (эвакуатор), немесе басқа кемеге тіркеу арқылы жеткізілуі мүмкін. Көлік құралын жеткізуді (эвакуациялауды) жүзеге асыратын жол полициясы қызметкерімен көлік құралының иесін анықтау, соның ішінде жақын маңайда орналасқан көпшілік баратын орындарды (дүкендер, кинотеатрлар, базарлар және тағы басқалар) аралап шығу, сонымен қатар жақын жердегі үйлердің тұрғындарынан сұрау жүргізу бойынша жеткілікті шаралар алдын ала қабылдануы керек.
      Ескерту: 69-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2005 жылғы 5 қаңтардағы N 1 бұйрығымен .

     69-2. Көлік құралын пайдалануға тыйым салуды жүргізушілермен көлік құралдарын оларды пайдалануға тыйым салынған ақаулармен, немесе тиісті рұқсатсыз қайта жабдықталған, немесе белгіленген тәртіпте тіркелмеген, немесе азаматтық-құқықтық жауапкершілігін міндетті сақтандыру жөніндегі сақтандыру полисі өзінде болмаған, немесе мемлекеттік техникалық байқаудан өтпеген, сол сияқты мемлекеттік тіркеу нөмірлік белгілері жоқ, не жасырын, жасанды немесе Мемлекеттік стандартқа сәйкес келмейтін нөмірлік белгілермен басқарған жағдайларда жол полициясының уәкілетті лауазымды адамымен жүзеге асырылады.
     Ескерту: 69-2-тармақпен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2005 жылғы 5 қаңтардағы N 1 бұйрығымен .

     70. Көлік құралын ұстауды жол полициясының лауазымды адамдары жүргізеді.
    Көлік құралын, шағын көлемді кемені ұстау, жеткізу және тыйым салу туралы белгіленген нысандағы акт толтырылып әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттамаға тігіледі (22-қосымша).
    Ұсталған көлік құралын, шағын көлемді кемені сақтау жергілікті атқарушы органдардың шешімі бойынша құрылған және коммуналдық меншік болып табылатын арнайы алаңдарда немесе тұрақтарда жүзеге асырылады.
      Ескерту: 70-тармақ жаңа редакцияда жазылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2005 жылғы 5 қаңтардағы N 1 бұйрығымен .

     70-1. Әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы іс бойынша іс жүргізуді қамтамасыз ету мақсатында, Кодекстің 618-бабындағы талаптарға сәйкес жүргізуші куәліктерін алып қою жүргізушілер Жол қозғалысы ережелері талаптарын бұзған жағдайларда ғана, егер де Кодекстің Негізгі бөлігіне кіретін баптарға сәйкес оларды көлік құралдарын жүргізу құқығынан айыру жауапкершілігі көзделген болса және Кодекстің 539-бабына сәйкес оларға қатысты сот органдары шара қабылдайтын болса жүзеге асырылады.
     Ескерту: 70-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2003 жылғы 28 қаңтардағы N 43 бұйрығымен .

     70-2. Алынған жүргізуші куәлігінің орнына жүргізушіге осы Нұсқаулықтың 14-қосымшасындағы нысанға сәйкес куәлік беріледі.
     Ескерту: 70-2-тармақпен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2003 жылғы 28 қаңтардағы N 43 бұйрығымен .

     70-3. Жүргізуші куәлігінің орнына берілген куәлік уәкілетті органның мөрі бар болғанда берілген күннен бастап 60 күн ішінде жарамды. Қазақстан Республикасы Үкіметінің 1997 жылғы 25 қарашадағы N 1650 қаулысымен бекітілген Жол қозғалысы ережесін (бұдан әрі - ЖҚЕ) әкімшілік бұзушылық туралы хаттаманың "Жүргізуші куәлігі" деген бағанда бұзушы көрсетілген куәлікті алған кезде қасына қолын қоюы тиіс "жүргізуші куәлігінің орнына берілген куәлікті алдым" деген жазба жасалады.
      Ескерту: 70-3-тармақпен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2003 жылғы 29 қыркүйектегі N 536 бұйрығымен .

     70-4. Көлік құралын жүргізу құқығынан айыру туралы қаулы шыққан жағдайда жүргізуші куәлігі қайтарылмайды, ал орнына берілген куәлік қаулы заң күшіне енгеннен кейін алынады. Айыппұл салу туралы қаулы шыққан жағдайда жүргізуші куәлігі жүргізушіге оған салынған жаза төлегеннен кейін қайтарылады, ол орнына берілген куәлік алынады және әкімшілік құқық бұзушылық туралы іске тігіледі, ол туралы ЖҚЕ-ні әкімшілік бұзу туралы хаттамада белгі қойылады және жүргізуші куәлігін алған адамның қолы қойылады.
      Ескерту: 70-4-тармақпен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2003 жылғы 29 қыркүйектегі N 536 бұйрығымен .

     70-5. Қолында жүргізуші куәлігінің орнына берілген куәлігі бар жүргізуші ЖҚЕ-ні бұзушылықты жасаған жағдайда жаңа куәліктің жарамдылық мерзімі бұрын берілген куәліктің мерзімімен шектеледі. Қажет болған жағдайларда бұл мерзімді мыналар:
     1) жол полициясы аумақтық бөлімшесінің бастығы немесе оның орынбасары адамның әкімшілік құқық бұзушының істі қаралу, келіп жетуіне жеткілікті уақытқа (ұдайы тұрғылықты немесе көлік құралын есепке алу);
     2) жол полициясы аумақтық бөлімшесінің бастығы немесе әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс қарауында жатқан оның орынбасары не болмаса ЖҚЕ-ні бұзушылық жасалған жері бойынша жол полициясы аумақтық бөлімшесінің бастығы немесе оның орынбасары 1 айға ұзартуы мүмкін.
     Жүргізуші куәлігінің орнына берілген куәліктің жарамдылық мерзімін ұзарту міндетті түрде жол полициясы бөлімшесінің не болмаса аудандық ішкі істер бөлімінің мөрімен расталады.
      Ескерту: 70-5-тармақпен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2003 жылғы 29 қыркүйектегі N 536 бұйрығымен .

     70-6. Қолында жүргізуші куәлігінің орнына берілген куәлігі бар, яғни бұрын ЖҚЕ-ні бұзған жүргізуші жол қозғалысы ережесін бұзған кезде әкімшілік құқық бұзушылық туралы жаңа істі қарауға келгенде бұрын әкімшілік құқық бұзушылық туралы істі жіберген сот органы тағайындалады.
      Ескерту: 70-6-тармақпен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2003 жылғы 29 қыркүйектегі N 536 бұйрығымен .

     70-7. Жүргізуші куәлігінің орнына берілген куәлікті жоғалтып алған кезде, оның телқұжаты беріледі. Телқұжатты алу үшін жүргізуші бұзушылық жасаған адам жері бойынша жол полициясы бөлімшесіне жазбаша түрде өтініш жасайды.;
     Жол полициясының лауазымды адамы жүргізуші куәлігінің орнына берілген куәлікті жоғалту фактісі бойынша азаматтардың өтініштерін қарауын заңнамада белгіленген мерзімінде тексеріс жүргізеді, содан кейін қажетті құжаттарды талап етеді және телқұжатты беру туралы ұйғарым шығарады. Жол полициясы бөлімшесінің бастығы немесе орынбасары ұйғарымға қол қояды, материалдар белгіленген тәртіппен жеке папкада сақталуы тиіс. Телқұжат ұйғарым шығарылғаннан кейін "Телқұжат" деген белгі қойылатын куәліктің жаңа бланкісін толтыру жолымен беріледі. Қаулының пайдаланылмаған бланкісіне тиісті белгі қойылады. Қаулы мен хаттаманың бланкісі ұйғарымның материалына тігіледі.
     Жүргізуші куәлігінің орнына берілген куәліктің жарамдылық мерзімі аяқталысымен ол жарамсыз болып есептеледі, ол осыған байланысты алынады және Кодекстің 470-бабының 1-бөлімі бойынша көрсетілген іс-әрекеттерді жіктей отырып жарамсыз куәлікпен көлік құралын жүргізген адамға қатысты қозғалған әкімшілік құқық бұзушылық туралы іске тігіледі.
      Ескерту: 70-7-тармақпен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2003 жылғы 29 қыркүйектегі N 536 бұйрығымен .

     70-8. Жүргізуші куәлігі алынбаған жағдайларда қаулы шығарылған кезде куәліктің бланкісі тиісті белгі қою жолымен өтеледі.
      Ескерту: 70-8-тармақпен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2003 жылғы 29 қыркүйектегі N 536 бұйрығымен .

     70-9. Ұсталған көлік құралын арнайы тұрақтарға немесе алаңдарға жеткізгеннен кейін сақтаушы көлік құралын, шағын көлемді кемені қабылдау - тапсыру актісін (23-қосымша) көлік құралының, шағын көлемді кеме иесінің (көлік иесінің өкілі), ал ол болмаған жағдайда екі куәгердің, өкілетті лауазымдық тұлғаның қатысуымен үш данада құрастырады. Көлік құралын, шағын көлемді кемені қарау және тізімін алу сақтаушымен аталған тұлғалардың қатысуымен жүзеге асырылады.
     Қабылдау - тапсыру актінің бірінші данасы құқық бұзушылыққа құрастырылған әкімшілік хаттамасымен бірге өкілетті лауазымдық тұлғаның бөлімшесіне тапсырылады, екінші данасы көлік құралының, шағын көлемді кеменің иесіне (көлік иесінің өкіліне) беріледі, үшіншісі сақтаушыда қалады.
      Ескерту: 70-9-тармақпен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2005 жылғы 5 қаңтардағы N 1 бұйрығымен .

     70-10. Көлік құралын, шағын көлемді кемені ұстау себептерінің жойылғандығына көзі жеткен уәкілетті лауазымды адам арнайы алаңға немесе тұраққа қойылған көлік құралын, шағын көлемді кемені иесіне қайтаруға рұқсат береді (24-қосымша) және әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттамада немесе көлік құралының, шағын көлемді кеменің ұсталғаны жөніндегі хаттамаға тиісті жазу енгізеді.
      Ескерту: 70-10-тармақпен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2005 жылғы 5 қаңтардағы N 1 бұйрығымен .

     70-11. Жүргізушісі, кеме жүргізушісі жоқ көлік құралдарының, шағын көлемді кемелердің ұсталғаны жөнінде аумақтық ішкі істер органының кезекші бөліміне дереу хабарланады. Ішкі істер органының оперативтік кезекшісі тәулік ішінде көлік иесіне (көлік иесінің өкіліне) көлік құралының, шағын көлемді кеменің ұсталғаны жөнінде хабарлайды, қажет болған жағдайда көлік құралының, шағын көлемді кеменің иесін (көлік иесінің өкілін) анықтау үшін қажетті шаралар қолданады.
     Ескерту: 70-11-тармақпен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2005 жылғы 5 қаңтардағы N 1 бұйрығымен .

     71. Жүргізуші немесе көлік құралын жүргізуші өзге адам куәландырудан бас тартқан жағдайда екі куәнің қатысуымен ЖҚЕ-ны бұзғандығы туралы хаттама толтырылады, онда жүргізушінің немесе өзге адамның мас екендігіне негіздер және тәртіп бұзушының куәландырудан жалтарту әрекеттері көрсетіледі. Ол туралы жазба тәртіп бұзушылық баяндалатын бағанға жазылады.

7. Әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс қозғау

     72. Іс қозғау адамның әкімшілік теріс қылық жасауының салдары, сондай-ақ объектілерде ішкі істер органдары жүргізетін тексерулердің және әкімшілік жазалауды қолдануға негіз болып табылатын осындай тексерулер барысында кемшіліктер мен бұзушылықтарды анықтаудың салдары болуы мүмкін.

     72-1. Әкімшілік құқық бұзушылық жасалғаны туралы хаттама жасалған кезден бастап әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс қозғалған болып саналады (25-қосымша).
     Ескерту: 72-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2005 жылғы 5 қаңтардағы N 1 бұйрығымен .

     73. Әкімшілік құқық бұзушылықтың мән-жайларын, өзіне қатысты іс қозғалған жеке адамның өз басын немесе заңды тұлға туралы мәліметтерді және заңды тұлғаның заңды өкілінің жеке басын қосымша анықтау талап етілген жағдайларда әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттама құқық бұзушылық анықталған кезден бастап үш тәулік ішінде жасалады.

     73-1. Әкімшілік құқық бұзушылық жағдайын қосымша айқындау мерзімін жеке адамды анықтай алмау себебі бойынша создырып алу жағдайларында әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттама әкімшілік құқық бұзушылық жасалған фактісі бойынша үш тәуліктен аспайтын мерзімге толтырылады.
      Ескерту: 73-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2005 жылғы 5 қаңтардағы N 1 бұйрығымен .

     73-2. Әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттама қарау үшін әкімшілік бұзушылық туралы істі қарауға уәкілдік берілген судьяға, органға (лауазымды адамға) үш тәулік ішінде жіберіледі.
      Ескерту: 73-2-тармақпен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2005 жылғы 5 қаңтардағы N 1 бұйрығымен .

     73-3. Осы Кодекстің 580, 581-баптарында көзделген мән-жайлардың тым болмаса біреуі болған жағдайда істі жүргізіп жатқан лауазымды адам әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс жүргізуді қысқарту жөнінде қаулы шығарады.
      Ескерту: 73-3-тармақпен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2005 жылғы 5 қаңтардағы N 1 бұйрығымен .

     74. Жеке және заңды тұлғалардың хабарларын немесе арыздарын, бұқаралық ақпарат құралдарындағы хабарларды тексеру барысында азаматтардың іс-қимылында әкімшілік құқық бұзушылықты тікелей анықтау немесе айқындау жағдайында Кодекстің 38-43 баптарында белгіленген әкімшілік жауапкершіліктерді болдырмайтын жағдайлар болмағанда әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттама көрсетілген жағдайларды тексеруді аяқтағаннан кейін тез арада толтырылады.
      Ескерту: 74-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ішкі істер министрінің 2005 жылғы 5 қаңтардағы N 1 бұйрығымен .

     74-1. Жеке адамды анықтамау себебі бойынша әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттама толтыру мүмкіндігі болмаған жағдайда, жасалған әкімшілік құқық бұзушылық фактісі бойынша Кодекстің 638-бабында белгіленген мерзімдерде әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттама толтырылады.
     Құқық бұзушылық жасаған жеке адамды анықтағаннан кейін жасалған құқық бұзушылықты бекіту мақсатында жол полициясының лауазымды адамы іс бойынша ұйғарым шығарады, оның негізінде нақты кінәлі адамға нақты тәртіп бұзушылық бойынша әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттама толтырылады. Алғашқы хаттама қалған құжаттармен бірге ведомстволық бағыныстылығы бойынша қарауға жіберіледі.
      Ескерту: 74-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2005 жылғы 5 қаңтардағы N 1 бұйрығымен .

     74-2. Егер нақты деректер процеске қатысушылардың заңмен кепілдік берілген құқықтарынан айыру немесе қысым жасау жолымен алынса немесе процестің өзге де ережелерін бұза отырып алынған нақты деректердің дұрыстығына ықпал етіп немесе ықпал етуі мүмкін болып осы кодекстің талаптарын бұза отырып алынса, дәлелдемелер ретінде жол беруге болмайды деп танылуы тиіс.
      Ескерту: 74-2-тармақпен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2005 жылғы 5 қаңтардағы N 1 бұйрығымен .

     74-3. Өздеріне қатысты іс қозғалған жеке адамға немесе оның заңды өкіліне, заңды тұлғаның заңды өкіліне әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттамамен танысуға мүмкіндік берілуге тиіс. Аталған адамдар хаттаманың мазмұны бойынша түсініктеме беруге және ескерту жасауға, сондай-ақ оған қол қоюдан өзінің бас тарту себебін баяндауға құқылы, олар осы хаттамаға қоса тіркеледі. Өздеріне қатысты іс қозғалған жеке адамға немесе оның заңды өкіліне, заңды тұлғаның заңды өкіліне, сондай-ақ жәбірленушіге оның өтініші бойынша әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттама жасалғаннан кейін оның көшірмесі алған қолы қойылып, дереу тапсырылады.
      Ескерту: 74-3-тармақпен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2005 жылғы 5 қаңтардағы N 1 бұйрығымен .

     74-4. Көлік құралдарының жүргізушілерімен жыл ішінде жауапкершілігі Кодекстің 461 , 462, 463, 464, 465, 466, 468, 469,   470 және 471-баптарында көзделген жол қозғалысы ережелерін біреуден артық бұзған немесе жауапкершілігі Кодекстің 246 , 247, 461 , 468, 470 , 474, 475 және 483-баптарында көзделген көлік құралдарын пайдалану ережелерін біреуден артық бұзған жағдайларда әкімшілік іс қозғалады және осы бұйрықтың 72-1 және 73-2-баптарында белгіленген тәртіпте рәсімделеді.
      Ескерту: 74-4-тармақпен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2005 жылғы 5 қаңтардағы N 1 бұйрығымен .

     75. Ескерту немесе бір айлық есептік көрсеткіш көлемінен аспайтын айыппұл түрінде әкімшілік жазалау қолдануға әкеліп соғатын әкімшілік құқық бұзушылық жасау кезінде әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттама толтырылмайды, ал ескерту ресімдеуді немесе айыппұл салуды және оны әкімшілік құқық бұзушылық жасалған жерде өндіріп алуды ішкі істер органдарының уәкілетті лауазымды адамы жүргізеді. Айыппұлды өндіру кезінде тәртіп бұзушыға белгіленген үлгідегі квитанция беріледі, ол қатаң қаржылық есептегі құжат болып табылады.

     76. Әкімшілік құқық бұзушылық туралы факт бойынша ескертуді ішкі істер органының лауазымды адамы ресімдейді, онда белгіленген үлгідегі квитанциядағыдай барлық деректемелер көрсетіледі. Құқық бұзушы қабылданған шешіммен таныстырылады және бұдан әрі құқыққа қарсы әрекет жасамау туралы ескертіледі.

     77. Егер адам әкімшілік құқық бұзушылық жасағаны үшін қолданған жазаға қарсы болса, бұл жағдайда әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттама толтырылады.
     Егер тәртіп бұзушылықты бірнеше адам жасаған болса, хаттама әрбір құқық бұзушыға толтырылады.

     78. Көлік құралдарының, жүктердің, жол құрылыстарының немесе өзге де мүліктің бүлінуіне, сонымен қатар, елеулі материалдық шығын әкеліп соққан ЖҚЕ-ны бұзу кезінде жол полициясының лауазымды адамдары хаттама толтырып, оған мынадай құжаттар қоса береді:
     1) оқиғаның схемасы бар хаттамаға толықтыру (1-қосымша);
     2) оқиғаға қатысушылар мен куәгерлердің түсініктемелері;
     3) көлік құралдарының бүлінуі туралы анықтамаларды (2 қосымша) ЖКО материалдарын тіркегеннен кейін жол полициясы кезекші бөлімдерінің уәкілетті лауазымды адамдары көлік құралдарын жүргізушілерге береді.
     Анықтама тіркеу нөмірі көрсетіле отырып, жеке журналда тіркелуі және ЖКО-ға қатысушыға қол қою арқылы берілуі тиіс.
     Ескерту: Оқиға схемасында оқиғаның көрінісі суреттеледі (тежеу іздері, ЖКО нәтижесіндегі көлік құралдары, заттарының және бөліктерінің жарқыншақтары мен шытынаулары); тән белгілері және оқиғаға қатысушылар мен куәгерлердің көрсетулері бойынша анықталатын қақтығыс болған нақты жер белгіленеді; көлік құралдарының оқиғадан кейін орналасқан қалпын анықтауға мүмкіндік беретін нақты мәліметтер (өлшемдер) көрсетіледі; жол қозғалысын ұйымдастырудағы техникалық құралдар (белгілер, өлшемдер, қоршаулар, бағдаршам объектілері және т.б.) белгіленеді. Көрсетілген объектілерді схемада бейнелеу стационарлық объектіге қатысты жолдың ұзындығы мен көлденеңі бойынша екі өлшеммен белгілеу арқылы жүргізіледі. Көлік құралдарының орналасуын бекіту көлік құралының кемінде екі негізгі нүктесі бойынша жүргізіледі. Жол белгілері мен өлшемдерін бейнелеу ЖҚЕ-ге сәйкес олардың цифрлық белгілері бойынша жүргізіледі.
      Ескерту: 78-тармақ өзгертілді - ҚР Ішкі істер министрінің 2003 жылғы 29 қыркүйектегі N 536 бұйрығымен .

     79. Схемаға оны толтырған лауазымды адам, жүргізушілер және куәгерлер қол қояды.

     80. Жол полициясының уәкілетті лауазымды адамдары:
     1) жол-көлік оқиғаларына қатысушыларға, не болмаса олардың өкілдеріне ЖҚЕ-ні бұзушылық туралы хаттаманың көшірмесін және оқиғаның схемаларын тегін беруге;
     2) сақтандырушы өтініш жасаған кезде ішкі істер органдарының бөлімшесі басшысының қолы қойылған осы сақтандырушымен келісім-шарт жасасқан адамның қатысуымен болған ЖКО және оның салдарлары туралы (ЖКО-ның қысқаша мазмұны, қаза тапқан, жараланған адамдар туралы, ЖКО-ның салдарынан көлік құралының зақымдары туралы мәлімет) ақпаратты тегін ұсынуға;
     3) ЖКО кезінде адамдар қаза болған, олар ауыр дене жарақаттарын алған жағдайларда сақтандыру жағдайы басталғаны туралы (ЖКО) сақтандырушыға хабарлау мүмкіндіктері болмағанда жол полициясының бөлімше бастығының қолы қойылған осы ЖКО туралы (ЖКО-ның қысқаша мазмұны, қаза тапқан, жарақаттанғандар туралы, ЖКО-ның салдарынан көлік құралының зақымдары туралы мәліметтер) ақпаратты тиісті сақтандырушыға дереу жіберуге қажетті.
      Ескерту: 80-тармақ жаңа редакцияда жазылады - ҚР Ішкі істер министрінің 2003 жылғы 29 қыркүйектегі N 536 бұйрығымен .       

     81. Көрсетілген істерді ресімдеу және қарау қылмыстық істі қозғаудан бас тарту туралы қаулы шығарылмастан әкімшілік тәртіппен жүзеге асырылады.
      Ескерту: 1) денсаулыққа жеңіл зиян (жеңіл дене жарақатын) келтірген ЖҚЕ бұзу туралы істерді ресімдеу ЖКО орнын және көлікті қарау хаттамасын ресімдеу арқылы Кодекс және осы Нұсқаулықта көзделген тәртіппен жүргізіледі;
     2) "денсаулыққа жеңіл зиян (жеңіл дене жарақатын) келтіру" деген ұғымдарға түсінік беру ҚР ҚК-не сәйкес жүргізіледі: денсаулыққа жеңіл зиян келтіру - денсаулықтың қысқа мерзімге бұзылуы немесе жалпы еңбекке жарамдылықтан болар-болмас тұрақты айырылу;
     3) денсаулыққа келтірілген зиянның ауырлығын дәл анықтау мүмкіндігі болмаған немесе дене жарақатын алған адамнан (не оның заңды өкілінен) жазбаша өтініш түскен жағдайда жол полициясының лауазымды адамы сот-медициналық сараптаманы тағайындайды, оның нәтижелері бойынша істің одан әрі шешілуі ҚР ҚІЖК-не сәйкес айқындалады.
      Ескерту: 81-тармақтың ескертуі жаңа редакцияда жазылады - ҚР Ішкі істер министрінің 2003 жылғы 29 қыркүйектегі N 536 бұйрығымен .

     82. Нәтижесінде көлік құралдарына механикалық зақым келтірген ЖҚЕ-ны бұзғаны үшін толтырған әкімшілік істер бойынша, істі дұрыс шешу мақсатында, қажетті жағдайларда материалдық шығынның сомасы туралы құжаттар талап етілуі тиіс.
      Ескерту: Жеке адамға құқық бұзушылық жасалған сәтте Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген айлық есептік көрсеткіштен елу есе артық сомада келтірілген шығын не заңды тұлғаға немесе мемлекетке айлық есептік көрсеткіштен екі жүз есе артық келтірілген шығын едәуір шығын болып танылады.

8. Әкімшілік құқық бұзушылық туралы істерді қарау

     83. Лауазымды адам әкімшілік құқық бұзушылық туралы істі қарауға дайындық кезінде Кодекстің 643-бабын басшылыққа алады.

     84. Әкімшілік құқық бұзушылық туралы істер істі қарауға құқылы орган (лауазымды адам) әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттаманы және істің басқа да материалдарын алған күннен бастап он бес күн ішінде қаралады.

     85. Өтініштер келіп түскен және басқа да мән-жайлар туындаған жағдайларда істі қараушы орган (лауазымды адам) қарау мерзімін ұзартуы мүмкін, бірақ ол бір айдан аспауы керек.

     86. Әкімшілік құқық бұзушылық туралы істі қарап, ішкі істер органы (лауазымды адам) мынадай:
     1) әкімшілік жазаны қолдану туралы;
     2) іс бойынша іс жүргізуді қысқарту туралы;
     3) істі осы әкімшілік құқық бұзушылық үшін өзге де түрдегі немесе мөлшердей жазаны қолдануға құқылы судьяға, органға (лауазымды адамға) қарауға беру туралы, сондай-ақ Кодекстің 642-бабында көзделген жағдайларда істі көлік құралы есепте тұрған жерге қарауға беру туралы;
     4) айыппұл салу туралы қаулыны мәжбүрлік төлеттіру туралы шешім қабылдау үшін сотқа жіберу туралы;
      Ескерту : Белгіленген жол қозғалысы қауіпсіздігін қамтамасыз ету тәртіптеріне сәйкес келмейтін көлік құралын жүргізгені үшін әкімшілік жаза салынған кезде ІІО (лауазымды адам) көлік құралын техникалық байқау туралы актіні толтырады. Техникалық байқау актінің қорытындысында көлік құралдарын пайдалануға тыйым салу себептері жойылғанға дейін оларды пайдалануға тыйым салу туралы шешім көрсетіледі. Акт әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттамаға қоса беріледі, ал оның көшірмесі хаттаманың және қаулының көшірмесімен бірге құқық бұзушыға беріледі. Әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттаманың қысқаша мазмұнда көлік құралын пайдалануға тыйым салу туралы лауазымды адамның тиісті белгісі қойылады. Құқық бұзушы түсініктемеде хабарландыру туралы баяндалған құқық бұзушылықпен қатар көлік құралын пайдалануға тыйым салынғанын көрсетуі тиіс.
     Көлік құралын пайдалануға тыйым салынғаннан кейін оны жүргізу фактісі анықталған жағдайда Кодекстің 461-бабының 3-бөлімі бойынша әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс қозғалады.
      Ескерту: 86-тармақ ескертумен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2003 жылғы 29 қыркүйектегі N 536 бұйрығымен , 4) тармақша жаңа редакцияда жазылды- 2005 жылғы 5 қаңтардағы N 1 бұйрығымен .

     86-1. Кодекстің 539-бабының 3-бөлігінде көрсетілген әкімшілік жазалау шаралары, соның ішінде көлік құралдарын басқару құқығынан айыру, міндетті түрде қолдануға жатпайтын жағдайларда, оларды қолдану қажеттігі жоқ болған кезде, істерді лауазымды адамдары осы Кодекстің 636-бабының бірінші бөлігіне сәйкес әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттама жасауға құқығы бар тиісті орган 539-баптың үшінші бөлігінде көзделген, соның ішінде көлік құралдарын басқару құқығынан айыруға байланысты шараларды қолданбай қарауы мүмкін.
     Ескерту: 86-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2005 жылғы 5 қаңтардағы N 1 бұйрығымен .

     87. Әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс жөніндегі қаулыға әкімшілік жаза қолдану туралы қаулы шығарған лауазымды адам қол қояды және іс қаралып біткен соң дереу хабарлайды.

     87-1. Бір адам екі немесе одан да көп әкімшілік құқық бұзушылық жасаған кезде әкімшілік жаза әр құқық бұзушылық үшін жеке-жеке қолданылады.
     Ескерту: 87-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2005 жылғы 5 қаңтардағы N 1 бұйрығымен .

     88. Қаулының көшірмесі өздеріне қатысты шығарылған жеке адамға немесе заңды тұлғаның заңды өкіліне, сондай-ақ олардың өтініші бойынша жәбірленушіге, жеке адамның заңды өкіліне дереу тапсырылады. Көрсетілген адамдар болмаған жағдайда қаулының көшірмесі ол шығарылған күннен бастап үш күн ішінде жіберіледі.

     89. Әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс жөніндегі қаулы:
     1) егер де оған қатысты шағым немесе наразылық білдірілмесе, әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс жөніндегі қаулыға шағым беру үшін белгіленген мерзім өткеннен кейін;
     2) Шағым, наразылық бойынша ұйғарым шығарылғаннан кейін, сондай-ақ Кодекстің 664-бабында көзделген жағдайда қаулы шығарылғаннан кейін дереу заңды күшіне енеді.

     89-1. Шағымдарды, наразылықтарды қарау нәтижелері жөніндегі шешімді әкімшілік құқық бұзушылық туралы істі қарауға құқылы лауазымды адам әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс бойынша қаулыға(18-қосымша) шағым, наразылық жөнінде ұйғарым түрінде әкімшілік құқық бұзушылық туралы істі қарауға құқылы лауазымды адам шығарады. Қаулыға шағым, наразылық жөніндегі ұйғарым шағымда, наразылықта (19-қосымша) баяндалған фактілерді тексеру нәтижелері бойынша қорытынды негізінде шығарылады. Қорытындыға шағымда, наразылықта баяндалған фактілер бойынша тексеру жүргізген лауазымды адам қол қояды және оны ішкі істер органының, жол полициясы бөлімшесінің басшысы бекітеді.
      Ескерту: 89-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2003 жылғы 29 қыркүйектегі N 536 бұйрығымен .

     90. Әкімшілік жаза қолдану құқығы берілген органдар (лауазымды адамдар) әскери қызметшілерге және әскери жиындарда болатын азаматтарға, прокурорларға, ішкі істер органдарының қатардағы және басшы құрамдағы адамдарына, қаржы полициясы мен кеден органдары қызметкерлеріне әкімшілік жаза қолданудың орнына әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы материалдарды кінәлілерді тәртіптік жауапқа тарту туралы мәселені шешу үшін тиісті органдарға жібере алады.
     Осы санаттағы қызметшілердің әкімшілік құқық бұзушылық жасау фактілерін тексеру бұл лауазымды адам қызметте тұратын орган өкілінің міндетті түрде қатысуымен жүргізілуі тиіс.

     91. Кодекстің 461 - 469 , 476 -баптарында көзделген құқық бұзушылықтарды жасаған көлік құралдары жүргізушілерінің жол жүрісі ережелерін білуін тексеру үшін емтихан тапсыруға жіберілуі мүмкін.
     Көрсетілген әкімшілік-құқықтық ықпал ету шарасы әкімшілік жаза қолдану ретінде де, әкімшілік құқық бұзушылық жасаған адамды Кодекстің 67, 68-баптарында көзделген негіздер бойынша әкімшілік жауапкершіліктен босату кезінде оның орнына қолданылуы мүмкін.
     Жүргізушіні жол қозғалысы ережелерін білуін тексеруге жіберу туралы шешімді ішкі істер органдарының жол полициясы бөлімшелерінің (бөлімдерінің, басқармаларының, департаменттерінің) бастықтары және олардың орынбасарлары шығаруға құқылы.

9. Қаулылардың орындалуы

     92. Әкімшілік жаза қолдану туралы қаулыны орындауға жіберу қаулыны шығарған судьяға, ішкі істер органына (лауазымды адамға) жүктеледі. Қаулы оны орындауға уәкілетті органға (лауазымды адамға) оның заңды күшіне енген күнінен бастап бір тәулік ішінде жіберіледі. Арнайы құқығынан айыру түріндегі әкімшілік жаза қолдану туралы қаулы оларды орындайтын уәкілетті органдарға олар шығарылғаннан кейін дереу жіберіледі.
     Адамның әкімшілік жазадан жалтаруы бұл жазаны заңнамаға сәйкес мәжбүрлеп орындатуға әкеліп соғады.

     92-1. Кодекстің 461 - 472 , 476-баптарында көзделген ескерту, айыппұл салу, арнаулы құқықтан айыру түріндегі әкімшілік жаза қолдану кезінде ол жүргізуші куәлігіндегі талонға уәкілетті лауазымды тұлғамен ресімделеді және белгіленеді.
     Ескерту: 92-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2005 жылғы 5 қаңтардағы N 1 бұйрығымен .

     93. Әкімшілік тұтқындау, арнайы құқығынан айыру немесе айыппұл салу (әкімшілік құқық бұзушылық жасалған жерде айыппұл өндіруден басқа) түріндегі әкімшілік жаза қолдану туралы қаулының заңда көрсетілген мерзімде орындалуын болдырмайтын мән-жайлар туындаған кезде қаулы шығарған судья, ішкі істер органы (лауазымды адам) өзіне қатысты қаулы шығарылған адамның өтініші бойынша қаулының орындалуын бір айға дейінгі мерзімге кейінге қалдыра алады. Әкімшілік жауапқа тартылған адамның материалдық жағдайы ескеріле отырып, айыппұл төлеуді қаулы шығарған судья, ішкі істер органы (лауазымды адам) үш айға дейінгі мерзімге ұзартуы мүмкін.

     94. Егер де әкімшілік жаза қолдану туралы қаулы заңды күшіне енген күннен бастап бір жыл ішінде орындалмаған болса, ол орындалуға жатпайды.

     95. Кодекстің 659-бабына сәйкес қаулының орындалуы тоқтатылған жағдайда ескілік мерзімінің ағымы шағым немесе наразылық қаралғанға дейін тоқтамға алынады.

     96. Егер әкімшілік жауапқа тартылған адам оны орындаудан жалтарған болса, Кодекстің 703-бабының 1-тармағы көзделген ескілік мерзімінің ағымы тоқтатыла тұрады. Бұл жағдайда ескілік мерзімді есептеу бұл адам табылған күннен бастап қайта жалғасады.

     97. Кодекстің 701-бабына сәйкес қаулының орындалуы кейінге қалдырылған жағдайда ескілік мерзімнің ағымы кейінге қалдыру мерзімі өткенге дейін тоқтамға алынады, ал қаулының орындалуы ұзартылған кезде ескілік мерзімінің ағымы кейінге қалдыру мерзіміне сәйкес ұзартылады.

     98. Орындау жүргізілмеген немесе орындау толық жүргізілмеген әкімшілік жаза қолдану туралы қаулыны оны орындаған ішкі істер органы Кодекстің 704-бабына сәйкес қаулы шығарған судьяға, органға (лауазымды адамға) қайтарады.

     99. Кодексті ң 707-бабында белгіленген мерзім өткеннен кейін айыппұл салу туралы қаулыны (3-қосымша) ерікті түрде орындау үшін әкімшілік жаза қолданған ішкі істер органы (лауазымды адам) оны Кодексте көзделген тәртіппен қарау үшін сотқа жібереді.

     100. Судьяның тракторлардан, өзі жүретін машиналар және техниканың басқа түрлерінен басқа көлік құралдарын жүргізу құқығынан, аңшылық құқығынан, лицензиясынан, қарудан, оқ-дәрілерден, арнайы техникалық құралдар мен ақпаратты сақтаудың криптографиялық құралдардан айыру туралы қаулысын ішкі істер органдарының лауазымды адамдары орындайды.

     101. Егер жүргізуші көлік құралдарының барлық түрлерін жүргізу құқығынан айрылған болса, көлік құралдарын жүргізу құқығынан айыру туралы қаулыны орындау тиісінше жүргізуші куәлігін алып қою арқылы жүргізіледі.
     Қару алып жүру және сақтау құқығынан айыру туралы қаулыны орындау тиісінше куәлік пен қаруды алып қою арқылы жүргізіледі.
      Ескерту: 101-тармақтың 3-абзацы алынып тасталды - ҚР Ішкі істер министрінің 2005 жылғы 5 қаңтардағы N 1 бұйрығымен .

     102. Көлік құралдарын жүргізу құқығынан айрылған жүргізуші жүргізуші куәлігін өткізуден жалтарған жағдайда ішкі істер органдары белгіленген тәртіппен жүргізуші куәлігін алып қоюды жүргізеді.

     102-1. Көлік құралын жүргізу құқығынан айырылған және жүргізуші куәліктерін көрсетпеген жүргізушілерге бақылау істері қозғалады, көрсетілген істерге жүргізу құқығынан айыру және куәлікті алу жөніндегі жұмыс туралы материалдар туралы қаулының көшірмелері тігіледі.
      Ескерту: 102-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2003 жылғы 29 қыркүйектегі N 536 бұйрығымен .

     103. Арнайы құқығынан айыру мерзімі өткеннен кейін әкімшілік жазаның осы түріне тартылған адамға алып қойылған құжаттар белгіленген тәртіппен қайтарылады.

     104. Жол қозғалысы ережелерін білуді тексеру туралы қаулыны заңнамада белгіленген тәртіппен Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің жол полициясы органдары орындайды.

     105. Қазақстан Республикасынан шетелдіктерді немесе азаматтығы жоқ адамдарды әкімшілік жолымен шығарып жіберу туралы қаулыны орындау шетелдіктерді немесе азаматтығы жоқ адамдарды аумағына аталған адам шығарып жіберілетін шет мемлекет өкіметінің өкіліне ресми беру не Қазақстан Республикасынан шығарып жіберiлетін адамға бақылау жасалына отырып, өз бетімен кетуі арқылы жүргізіледі.

     106. Ішкі істер органдары Кодекстің 394 , 396 және 397 -баптарымен көзделген құқық бұзушылықтар жасалған кезде әкімшілік шығарып жіберу туралы қаулыны орындауды жүзеге асырады.

10. Әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы
істер бойынша іс жүргізу

     107. Әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы істер бойынша іс жүргізу Қазақстан Республикасының заңнамасына қатаң сәйкестікте және осы Нұсқаулықта белгіленген тәртіппен жүргізіледі.

     108. Ішкі істер органдарының бөлімшелерінде әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы істер бойынша іс жүргізуді ішкі істер органдарының бөлімшесі бастығының (орынбасарының) басшылығымен және бақылауымен әкімшілік қызметті бақылау жөніндегі жауапты қызметкер жүргізеді.

     109. Жол полициясы бөлімшелерінде ЖҚЕ-ны әкімшілік бұзу туралы істер бойынша іс жүргізуді ЖП бөлімшелері басшысының (орынбасарының) басшылығымен және бақылауымен әкімшілік тәжірибе бөлімдері (бөлімшелері, топтары) немесе осы міндеттер жүктелетін қызметкерлері жүргізеді.

     110. Әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы хаттамалардың, ЖҚЕ-ны бұзу туралы хаттамалардың, әкімшілік жаза қолдану туралы қаулылардың бланктері, адамдарды куәландыру актілері, қатаң есептегі құжаттар болып табылады. Оларды дайындау кезінде облыс шегінде олар бірыңғай нөмірленуі тиіс. Бланктердің сериясы осы облыс үшін белгіленген литерге сәйкес болуы керек.
      Ескерту: 110-тармақ өзгертілді - Ішкі істер министрінің 2002 жылғы 10 желтоқсандағы N 777 бұйрығымен .

     111. Көрсетілген бланктерді алу, есепке алу, беру қатаң есептегі құжаттарды пайдалануға қойылатын талаптарға сәйкес жүзеге асырылады. Олардың келіп түсуі мен берілуінің сандық есебі қатаң есептегі бланктердің кіріс, шығыс журналдарында (4 қосымша) жүргізіледі.

     112. Пайдаланылған хаттамалардың, қаулылардың түбіртектері мен хаттамалардың, қаулылардың және куәліктердің бүлінген бланктері оларды алу мен беру үшін жауапты адамға тапсырылады, ол туралы журналға тиісті жазба жазылады.
      Ескерту: 112-тармақ жаңа редакцияда жазылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2003 жылғы 29 қыркүйектегі N 536 бұйрығымен .

     113. Қатаң есептегі бланктерді алуға және беруге жауапты адам кемінде айына бір рет бланктердің бар саны мен дұрыс жұмсалуын тексереді. Баянаттың және оған қосымша берілген актінің салыстырма-тексеріс нәтижелері бұзушылық анықталған жағдайда тексеріс тағайындайтын және қажетті жағдайда тәртіптік іс жүргізуді қозғайтын ішкі істер органы бөлімшесінің (жол полициясы) басшысына баяндалады.
      Ескерту: 113-тармақ өзгертілді - ҚР Ішкі істер министрінің 2003 жылғы 29 қыркүйектегі N 536 бұйрығымен .

     114. Хаттамалардағы, тоқтатқан жерде айыппұл өндіру туралы квитанциялардағы, журналдардағы жазбалар көк (сия көк) немесе қара түсті сиямен (пастамен) толтырылады.
     Хаттамалар мен уақытша рұқсат қағаздарды толтыру кезінде қарастырылған барлық деректемелерді дәлме-дәл толтыру керек. "Тегі, аты-әкесінің аты" деген бағандар баспа әріптерімен толтырылады, хаттаманың "тәртіп бұзылған уақыт, орын" деген бағандарда стационарлық объектіге сілтеме жасау арқылы тәртіп бұзушылықтың нақты уақыты мен орны көрсетілуі тиіс. Мысалы: "... 2001 жылғы 20 наурызда 19 сағат 42 минутта Темірбаев көшесінің жұп есепті жағындағы N№66 үйдің жанында...".

     115. Егер тәртіп бұзушылықты анықтау және бекіту кезінде арнайы техникалық құралдар қолданылған болса, метрологиялық техникалық құралдардың атауы, нөмірі, датасы пайдаланылған арнайы көрсеткіштері көрсетіледі.

     116. Егер де хаттамада тәртіп бұзушының берген түсініктемесіне орын жеткіліксіз болса, түсініктемені хаттамаға қоса берілетін жеке парақта баяндауға болады.

     117. Әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы материалдар толтырылғаннан кейін бір тәулік ішінде тіркеуге жауапты адамға хаттама түбіршегінде қол қою арқылы беріледі, ол оларды әкімшілік іс жүргізуді есепке алу журналында (5 қосымша) тіркейді.
      Ескерту: ЖҚЕ-ны бұзу туралы хаттаманы және басқа материалдар дұрыс толтырылмаған жағдайларда, оларды жою мүмкіндігі болмаса олар тіркелгеннен кейін кемшіліктерді жою үшін хаттаманы толтырған адамға қайтарылады. Хаттамалардың және басқа материалдардың кемшіліктері олар алынған күннен бастап үш тәуліктен аспайтын мерзімде жойылады және кемшіліктер жойылған күннен бастап бір тәулік ішінде қайта жіберіледі.

     118. Басқа ішкі істер органдарынан келіп түскен әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы материалдар жеке журналда тіркеледі, оны әкімшілік қызметті бақылау жөніндегі жауапты қызметкер (жол полициясының әкімшілік тәжірибе жөніндегі инспекторы) жүргізеді.

     119. Жол полициясының әкімшілік тәжірибе бөлімшелері немесе әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы істерді компьютерлік (автоматты) тіркеуге алу жөніндегі жұмыс белгіленген ішкі істер органдардағы құқық қолдану қызметі үшін жауапты адамдар есепке алу журналдарын жүргізбейді. Тиісті істерге тігілетін әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы істерді тіркеу, есепке алу және беру компьютерлік басылмасы (квест) бойынша жүргізіледі. Сот органдары қарауының ведомстволығына бағыныстылығына жататын әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы тіркелген істердің компьютерлік басылмасы Кодекстің баптары бойынша жеке істе қалыптасады.
     Ішкі істер органдары қарауының ведомстволық бағыныстылығына жататын жол-көлік оқиғалар фактісі бойынша қозғалған әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы тіркелген істердің компьютерлік басылмасы жеке істе қалыптасады.
      Ескерту: Әкімшілік істерді есепке алудың компьютерлік (автоматтандырылған) бағдарламаларында міндетті түрде әкімшілік іс жүргізуді есепке алу журналында көзделген реквизиттер болуы тиіс.
      Ескерту: 119-тармақ өзгертілді - ҚР Ішкі істер министрінің 2003 жылғы 29 қыркүйектегі N 536 бұйрығымен .

     120. Әкімшілік іс жүргізуді есепке алу журналын тексеру әкімшілік істердің дұрыс толтырылуын, алынуын және жіберілуін тексеру арқылы жүргізіледі.

     121. Бөлімше ішінде әкімшілік істер мен материалдар қоса берілетін құжаттармен бірге қызметкерден қызметкерге тарату кітабы (6 қосымша) бойынша қолхат арқылы беріледі.

     122. Басқа бөлімшелерге әкімшілік істер мен материалдар қоса берілетін құжаттармен бірге тапсырмалы корреспонденциямен жіберіледі немесе тарату кітабы бойынша беріледі, ол туралы кітаптың 7-бағанында белгі қойылады. Әкімшілік істер мен материалдарды уақытында жіберу үшін жауапкершілігі ішкі істер органы бөлімшесінің басшысына жүктеледі.

     123. Әкімшілік істерді Қазақстан Республикасының заңнамасы бойынша әкімшілік істерді қарауға (наразылық білдіруге) және шешуге құқылы, сондай-ақ заңнамамен Қазақстан Республикасының құқық қорғау органдарына не арнайы мемлекеттік органдарына жатқызылған ведомстволарынан басқа ведомстволарға жіберуге тыйым салынады. Әкімшілік істер көрсетілген ведомстволарға ішкі істер органы басшысының атына жіберілген жазбаша сұрау салулар болған кезде жіберіледі (беріледі).
      Ескерту: Көрсетілген ведомстволарға әкімшілік істердің расталған ксерокөшірмелерін жіберу ұсынылады.

     124. Әкімшілік қызметті бақылау жөніндегі жауапты қызметкер (ЖП-ның әкімшілік тәжірибе инспекторы) әкімшілік істер мен материалдарды алғаннан кейін ішкі істер органының басшысы (орынбасары) берген жазбаша нұсқауларына сәйкес:
     1) әкімшілік істер жөніндегі құжаттарды жинақталған айғақтардың, құқық бұзушының жеке басы туралы мәліметтердің толықтығы мен шынайылығы, іс материалдарын дәл ресімдеу жағынан талдайды және қажетті жағдайда қосымша мәліметтер жинауды жүргізеді;
     2) әкімшілік істерді құқылы лауазымды адамға не органға осы Нұсқаулықта көзделген мерзімде жіберу (беру) шараларын қабылдайды;
     3) істі қарау кезінде олардың қатысуы қажет болатын адамдарды осы Нұсқаулықтың талаптарына сәйкес адамдарды қабылдайды;
     4) осы Нұсқаулықта белгіленген мерзімдерде істі қарау шараларын қабылдайды;
     5) әкімшілік істерді ішкі істер органының басшысына (орынбасарына) қарауға жібереді;
     6) қолданыстағы заңнамаға сәйкес және осы Нұсқаулықта белгіленген тәртіппен әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы істер бойынша шығарылған қаулыларды орындау жөніндегі шараларды қабылдайды;
     7) Қазақстан Республикасының Ішкіісминінің нормативтік кесімдерінде белгіленген мерзімдерде әкімшілік құқық бұзушылықтарды автоматтандырылған есепке алудың статистикалық нысандарының (ӘҚ-АІК) техникалық қызметі бөліміне шығаруды ұйымдастырады және жүргізеді;
      Ескерту: Әкімшілік құқық бұзушылықтарды тіркеу мен есепке алудың автоматтандырылған нысандары жолға қойылған бөлімшелерде ӘҚ-АІК карточкаларын толтыру және шығару міндетті емес.

     125. Әкімшілік істі сотқа жіберу үшін дайындау кезінде 120-тармақта көрсетілген адамдардың құқық бұзушыға қатысты бір жылдың ішінде біртектес әкімшілік құқық бұзушылық қайта жасағандығы, ол үшін Кодекстің 66-бабында көзделген мерзімі өтпеген әкімшілік жазаға тартылғандығы тексеріледі. Тексеру туралы анықтама әкімшілік іске қоса тігіледі.

     126. Қалалық, аудандық, желілік орган бастығының қызмет жөніндегі орынбасары, жол полициясының әкімшілік тәжірибе бөлімінің (бөлімшесінің, тобының) бастығы не осы міндеттер жүктелетін қызметкер:
     1) осы Нұсқаулықтың талаптарына сәйкес қатаң есептегі бланкілердің бар-жоғын және дұрыс жұмсалуын бақылауды;
     2) қалалық, аудандық, желілік органдар бөлімшелері қызметкерлерінің азаматтарды әкімшілік жауапкершілікке тартуының заңдылығы мен негізділігін бақылауды;
     3) әкімшілік қызмет жөнінде іс жүргізудің дұрыстығын әкімшілік істер мен материалдардың уақытында тіркелуін, әкімшілік істер мен материалдардың дұрыс және негізді толтырылуы мен жүргізуін бақылауды;
     4) ай сайын ішкі істер органдарында тіркелген құқық бұзушылықтарды жедел-техникалық қызметтердің деректер базасымен салыстыруды;
     5) ай сайын қаржы және салық органдарындағы бюджетке түсетін айыппұл сомаларын қалалық, аудандық, желілік органдар бөлімшелерінің есептік мәліметтерімен салыстыруды ұйымдастырады және жүргізеді;
     6) жол полициясы бөлімшелерінің деректерімен медициналық мекемелерге куәландырылуға жеткізілген адамдарды ай сайын салыстырып-тексеру. Көрсетілген функцияларды орындаудың нәтижелері туралы әкімшілік тәжірибе бөлімінің (бөлімшенің, топтың) бастығы не болмаса осы міндеттер жүктелген қызметкер салыстырып тексеру актісінің негізінде баянатпен бұзушылық анықталған жағдайда қосымша тексерісті белгілейтін және қажет болғанда тәртіптік іс жүргізуді қозғайтын ішкі істер органының (жол полициясының) басшысына баянатпен баяндайды.
      Ескерту: 126-тармақ толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2003 жылғы 29 қыркүйектегі N 536 бұйрығымен .

     127. Көрсетілген функцияларды орындау нәтижелері туралы кемінде айына бір рет ішкі істер органының бастығына баяндайды.
     Ескерту: Қалалық, аудандық, желілік органының қызметкерлері шығарған әкімшілік жаза қолдану туралы заңсыз қаулыларды қалалық, аудандық, желілік ішкі істер органдарының бөлімшесі бастығының ұсынысы бойынша ішкі істер органының бастығы (орынбасары) жояды, ол азаматтардың бұзылған құқықтарын және заңмен қорғалатын мүдделерін қалпына келтіру жөніндегі шараларды қабылдайды. Шағымды тексеру, наразылық білдіруді қарау нәтижелері бойынша ұйғарым шығарылады.

     128. Ішкі істер органдары бөлімшелерінің әкімшілік қызмет мәселелері жөніндегі қызметін бақылау облыстардағы, Астана қаласы, Алматы қаласы ІІББ-ІББ-нің, КІІБ-нің ішкі істер органының ұйымдастыру-талдау жұмысы және әкімшілік қызметті бақылау жөніндегі бөлімдеріне (бөлімшелеріне, топтарына), жол полициясы бөлімшелерінде - әкімшілік тәжірибе бөлімдеріне (бөлімшелеріне, топтарына) жүктеледі, олардың қызметкерлері әкімшілік практика жағдайына, әкімшілік жаза қолдану практикасына, әкімшілік практиканың бағыттылығына талдау жасайды, әкімшілік бұзушылықтар жасауға салдар болатын себептер мен жағдайларды анықтайды, әкімшілік тәжірибе бойынша шолулар, есеп берулер мен ақпараттар әзірлейді.

     129. Қазақстан Республикасы ішкі істер органдарының бөлімшелерінде істердің бірыңғай номенклатурасы жүргізіледі.

     130. Бланктердің, журналдардың және істердің барлық қарастырылған деректемелері өздерінің арналуына дәл сәйкестікте толтырылуы тиіс.

     131. Журналдың парақтары нөмірленуі, тігілуі және оларға мөр басылуы тиіс. Істердің барлық номенклатурасы ішкі істер органының хатшылығында (кеңсесінде) тіркелуі тиіс.

     132. Осы әкімшілік іске қатысы бар құжаттар, мәліметтер, ақпараттар, сұрау салулар, хабарламалар, жауаптар, шағымдар, наразылықтар, қорытындылар және басқа да материалдар істің материалдарына қоса тігіледі және солармен бірге сақталады.

     133. Әкімшілік істер және материалдар сейфтерде (металл шкафтарда) сақталады.
     Сейфтерде (металл шкафтарда) сенімді құлыптар болуы тиіс және олар мөрленуі керек, оның кілттері тек әкімшілік қызметпен айналысатын қызметкерлерде ғана болуы тиіс.

     134. Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы кодексі бойынша айыппұл салу түріндегі жауапкершілік көзделген әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы қаралмаған және орындалмаған әкімшілік істер сейфтерге (металл шкафтарға) салынған алфавитті карточкалы жәшіктерде сақталады.

     135. Ескерту немесе айыппұл салу түріндегі жауапкершілік көзделген әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы аяқталмаған әкімшілік істер (олар бойынша шығарылған қаулылар, орындалған істер) томдарға тігіледі, тігілген парақтар нөмірленеді, соңғы парақта нөмірлеуді растайтын қол қойылады. Әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы істер томдарының тізімдемесі болуы тиіс. Тізімдемеде мынадай мәліметтер: құқық бұзушының тегі, аты-жөні, хаттаманың нөмірі, Кодекстің бабы, әкімшілік жазаның түрі және салынған айыппұлдың сомасы, беттердің нөмірлері болуы керек. Тізімдеменің соңында сомада салынған айыппұлдың саны, салынған ескертулердің саны көрсетіледі. Әкімшілік істердің томдары қоғамдық қауіпсіздік бөлімдерінің (бөлімшелерінің) ЖП-ның әкімшілік тәжірибе топтарының, бөлімшелерінің, бөлімдерінің мұрағаттық үй-жайларында (шкафтарында) сақталады. Әкімшілік істі алу қажеттігі туындаған жағдайда томдар шешіліп, істер алынады, ал оның орнына істің одан әрі қозғалысы туралы анықтама тігіледі.
      Ескерту: 135-тармақ толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2003 жылғы 29 қыркүйектегі N 536 бұйрығымен .

     136. Әкімшілік істер жаза қолдану туралы қаулы орындалғаннан кейінгі екі жыл ішінде сақталуы тиіс. Сақтау мерзімі өткен хаттамалардың түбіршектері, әкімшілік хаттамалар мен әкімшілік жаза қолдану туралы қаулылардың бүлінген бланктері, әкімшілік істер әкімшілік тәжірибені тексеру кезінде комиссиялы түрде жойылады.

     137. Жою ішкі істер органдарының бөлімшелерінде сақталатын тиісті актілер бойынша ресімделеді.

     138. Ішкі істер органдарының бөлімшелерін қатаң есептегі бланктердің қажетті санымен, журналдармен, істермен қамтамасыз ету облыстардағы, Астана, Алматы қалаларының ІІББ, ІІБ, КІІББ-ге жүктеледі.

10-1. Құқық бұзушылық болған жерде айыппұл өндiру туралы квитанцияларды қабылдау, есепке алу, сақтау және шығындау тәртiбi туралы

      Ескерту: 10-1-тараумен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2002 жылғы 10 желтоқсандағы N 777 бұйрығымен .

     138-1. "Құқық бұзушылық болған жерде айыппұл өндiру туралы" квитанциялардың (бұдан әрi - квитанциялардың бланктерi) бланктерiн әзiрлеу облыстардың, Астана, Алматы қалаларының шегiнде бiрдей нөмiрмен орталықтандырылып жүзеге асырылады. Квитанция бланктерiнiң сериялары осы аймақтың литерiне сәйкес келуi тиiс, квитанцияның бланктерi қолдан жасаудан қорғау дәрежесiмен жарақталуы және бекiтiлген үлгiге сәйкес келуi тиiс (8-қосымша).

     138-2. Квитанцияның бланктерiн әзiрлеу Астана, Алматы қалаларының, облыстардағы IIББ-IIБ-нiң қаражаты есебiнен жүзеге асырылады.

     138-3. Құқық бұзушылық болған жерде айыппұл өндiру туралы квитанцияның бланктерi қатаң қаржылық есептегi бланктер болып табылады, оларды сақтау iшкi iстер органдары бөлiмшелерiнiң кассаларындағы нормативтiк құжаттардың талаптарына сәйкес жүзеге асырылады.

     138-4. Квитанция бланктерiн есепке алу, сақтау, шығындау жағдайына жауапкершiлiк Астана, Алматы қалалары, облыстардағы IIББ-IIБ-нiң, қалалық iшкi iстер органдарының қаржылық қызметтерiне және iшкi iстер органдарының бiрiншi басшыларының бұйрығымен тағайындалған квитанцияның бланктерiн есепке алуды, сақтауды, шығындауды тiкелей жүзеге асыратын материалдық-жауапты адамдарға жүктеледi.

     138-5. Квитанцияның бланктерiн әзiрлегенi және жеткiзгенi үшiн Жеткiзушiмен есеп айырысу операциялары Астана, Алматы қалаларындағы облыстардағы IIББ-IIБ-нiң Қаржымен қамтамасыз ету басқармаларында келесi тәртiппен жүзеге асырылады: Тапсырыс берушi Жеткiзушiнiң есебiн төлеу кезiнде 178 қосалқы шотты дебеттейдi 090 немесе 100 қосалқы шотты несиелейдi. Жеткiзушiден алған жөнелтпе құжаттың немесе қабылдау актiлерiнiң негiзiнде Тапсырыс берушi тиiстi комиссиямен квитанция бланктерiне 200 қосалқы шот дебетiне және 178 қосалқы шот несиесiне жазба жазады. Осылармен бiр уақытта 04 "Қатаң есептегi бланктер" деген баланстағы қосалқы шот бойынша жазба жүргiзiледi. Комиссиялар қабылдаған квитанцияның бланктерi орган басшысының бұйрығымен тағайындалатын IIББ-IIБ-нiң қаржылық қызметтерiнiң жауапты адамдарына есеп беру кезiнде жөнелтпе құжат арқылы берiледi.

     138-6. Iшкi iстер органының (IIББ-IIБ-нiң) жетекшiсi бұйрықпен жеткiзушiден (даярлаушы-кәсiпорын) квитанцияның бланктерiн қабылдауды, сондай-ақ оларды есептен шығаруды және жоюды жүзеге асыратын ұдайы жұмыс iстейтiн комиссияны тағайындайды. Комиссия құрамында мiндеттi түрде қаржы қызметтерiнiң қызметкерлерi, IIББ-IIБ қызметтерiнiң материалдық жауапты адамдары және Жеткiзушiнiң өкiлi (келiсiм бойынша) болады. Квитанция бланктерiн жоғалтпау, бүлдiрмеу үшiн олар буып-түю арқылы жабдықталуы керек. Буып-түйiлген бланктiк өнiмдердi рұқсатсыз ашуға жол бермеу үшiн олар мөрленген болуы керек.

     138-7. Астана, Алматы қалаларындағы, облыстардағы IIББ-IIБ-ге Жеткiзушiден квитанцияның бланктерiн қабылдауды оларды алған күнi комиссия жүзеге асырады, осы ретте орамның тұтастығы мен жай-күйi (мөрдiң басылғандығы) қаралады. Орамды ашқан кезде квитанция бланктерiнiң саны, сериясы, литерi мен нөмiрi тексерiледi, олардың iлеспе құжатта көрсетiлген деректермен сәйкестiгi салыстырылады. Квитанциялар бланктерiнiң кемшiлiктерi, артықтары немесе бүлiнгендерi анықталған кезде жетiспейтiн, артық немесе бүлiнген квитанция бланктерiнiң саны көрсетiлiп, тиiсiнше акт толтырылады. Ресiмделген актiлер Астана, Алматы қалаларындағы, облыстардағы IIББ-IIБ-нiң Қаржымен қамтамасыз ету басқармасына және Жеткiзушiге жiберiледi, артық квитанцияның бланктерiн Алушы белгiленген тәртiпте қабылдайды.

     138-8. Бланктердi қабылдау, қабылдау актiсi арқылы екi данада ресiмделедi: бiрiншiсi бланктердi алған Астана, Алматы қалаларындағы, облыстардағы IIББ-IIБ-нiң қаржы қызметiнiң материалдық жауапты адамдарының iстерiнде сақталады, екiншiсi - бланктердi жеткiзушiге берiледi.

     138-9. Квитанция бланктерiн талдап есепке алу қатаң қаржылық есептегi бланктердi есепке алу бойынша белгiленген тәртiпте жүргiзiледi. Квитанция бланктерiн қабылдағандығы туралы жазба жүргiзуге жөнелтпе құжаттар мен оларды қабылдау актiлерi негiз болып табылады. Астана, Алматы қалаларындағы, облыстардағы IIББ-IIБ, IIББ-IIБ басшылығы бекiткен қалалық IIБ-нiң өтiнiштерi бойынша қаржы қызметтерiнiң материалдық жауапты адамы IIББ-IIБ (қалалық IIО) қызметтерiнiң қызметкерлерiне квитанцияның бланктерiн жiберу үшiн жөнелтпе құжатты үш данада ресiмдейдi. Оның бiреуiн өзiне қалдырады, келесiсiн материалдық есепке қосады, ал үшiншiсiн IIББ-IIБ-нiң (қалалық IIО) материалдық жауапты адамына - квитанция бланктерiн алушыға бередi. Осы құжаттардың негiзiнде қаржы қызметiнiң материалдық жауапты есеп берушiсiнiң есебiндегi қатаң есептегi бланктердi есептен шығару жүргiзiледi және тиiстi қызметтiң материалдық жауапты адамына есепке қойылады. Квитанциялардың қалған шығындалмаған бланктерi әр айдың басында, сондай-ақ тексерiс кезiнде шығарылады.

     138-10. IIББ-IIБ (қалалық IIО) қызметтерiнiң материалдық жауапты адамдары алған квитанцияның бланктерi жөнелтпе құжат негiзiнде кiрiс-шығыс кiтабына (9-қосымша) тiркеледi. IIББ-IIБ (қалалық ІІО) қызметтерiнiң құқық бұзушылық болған жерде айыппұл салуға уәкiлеттi қызметкерлерiне квитанцияның бланктерi осы кiтапқа қол қойылып берiледi. Квитанциялардың қалған шығындалмаған бланктерi әр айдың басына, сондай-ақ тексерiс кезiнде кiтапқа шығарылады.

     138-11. Берiлген квитанциялардың бланктерiн есепке алуды және IIББ-IIБ (қалалық IIО) қызметтерiнiң осыған уәкiлеттi қызметкерлердiң құқық бұзушылық болған жерде айыппұл түрiндегi алған ақшалай қаражаттарды қабылдауды, IIББ-IIБ (қалалық IIО) қызметтерiнiң материалдық жауапты адамдары квитанцияларды және ақшалай қаражаттарды есепке алу кiтабына (10-қосымша) квитанцияларды реттiк нөмiрлерi бойынша тiркеп, жүзеге асырады. IIББ-IIБ (қалалық IIO) қызметкерлерi (Кодекстiң 639 және 710 баптарына сәйкес құқық бұзушылық болған жерде айыппұл салуды жүзеге асыратын лауазымды адамдар) әкiмшiлiк материалдарды тапсырған кезде ақшалай қаражаттар мен квитанциялардың түбiршектерiн күн сайын IIББ-IIБ (қалалық IIО) қызметтерiнiң материалдық жауапты адамдарына осы кiтапқа қол қойып тапсырады. Қажет болған жағдайда, IIББ-IIБ (қалалық IIО) кезекшi бөлiмдерiнiң жанынан түнгi уақытта ақшалай қаражаттарды қабылдауды жүзеге асыратын материалдық жауапты адамдар бұйрықпен тағайындалады. Есептеудi оңайлату үшiн есепке алу кiтабының әр парағының төменгi жағына қолданылған квитанция бланктерiнiң айыппұл салынған сомасы көрсетiлiп, сан жиыны шығарылады. Ауылдық жерлердегi құқық бұзушылық болған жерде айыппұл салуға уәкiлеттi iшкi iстер органдарының қызметкерлерiне ақшалай қаражаттарды кем дегенде аптасына бiр рет тапсыруға рұқсат етiледi.

     138-12. Республика бюджеті есебінен ұсталатын ішкі істер органдары аумақтық бөлімшелерінің құқық бұзушылық жасаған жерде салынған әкімшілік айыппұлдар түріндегі ақша қаражаттарын осы бөлімшелердің материалдық жауапты адамдарына банк бөлімшесіндегі республикалық бюджет кірісіне тапсырады. Жергілікті бюджет есебінен ұсталатын қаржыландырылатын ішкі істер органдары аумақтық бөлімшелерінің ұқсас тәртіпте салынған айыппұлдар - қолданыстағы бюджеттік заңнамаға сәйкес тиісті жергілік бюджеттердің кірісіне тапсырылады.
      Ескерту: 138-12-тармақ жаңа редакцияда жазылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2003 жылғы 29 қыркүйектегі N 536 бұйрығымен .

     138-13. Құқық бұзушылық болған жердегi айыппұл ретiнде алынған ақшалай қаражаттарды есепке алу, сақтау, ақшалай қаражаттарды тасымалдап алып жүру, ақшалай қаражаттардың айналымына қойылатын талаптарға сәйкес жүзеге асырылады.

     138-14. IIББ-IIБ-нiң (қалалық IIО-ның) материалдық жауапты адамдары алынған квитанцияның түбiршектерiне Әкiмшiлiк құқық бұзушылықтар туралы Қазақстан Республикасы Кодексiнiң бабы, айыппұл салынған азаматтардың тегi, аты, әкесiнiң аты, сериялары, нөмiрлерi және салынған айыппұлдардың сомалары көрсетiлiп 2 данада реестр құрастырады (11-қосымша). Реестрдiң бiр данасы бiрiншi квитанцияның түбiршектерiмен бiрге Астана, Алматы қалаларындағы, облыстардағы IIББ-IIБ-нiң қаржы қызметтерiне материалдық есеппен бiрге берiлетiн реестр жинағында (12-қосымша) болады. Жинақтық реестрге сондай-ақ банк мекемелерiне ақшалай қаражаттар (аударылған) тапсырғандығы туралы квитанциялардың көшiрмелерi қосылады. Екiншi квитанциялардың түбiршектерi оларды тiркегеннен және IIББ-IIБ (қалалық IIО) қызметтерiнiң iшкi iстер органдары бөлiмшелерiнiң әкiмшiлiк қызметiн есепке алу және бақылау функцияларын жүзеге асыратын лауазымды адамдары ресiмдегеннен кейiн және банк мекемелерiне ақшалай қаражаттар (аударылған) тапсырғандығы туралы квитанцияларды реестрдiң екiншi данасымен бiрге ревизия жүргiзiлгеннен кейiн IIББ-IIБ (қалалық IIО) қызметтердiң материалдық жауапты адамдары кемiнде 3 жыл сақталатын жеке номенклатуралық iстерге тiгедi.

     138-15. IIББ-IIБ (қалалық IIО) қызметтерiнiң материалдық жауапты адамдары ай сайын квитанциялар бланктерiнiң кiрiс-шығысын есепке алу кiтабының негiзiнде, IIББ-IIБ (қалалық IIО) қызметтерiнiң реестрлерiн, жинақтық реестрлерiн, бюджетке тапсырылған (аударылған) ақшалай қаражаттардың сомасы туралы квитанциялардың көшiрмелерiн, бүлiнген квитанциялар бланктерiне қоса квитанциялар бланктерiнiң қолданысы туралы материалдық есептi келесi есеп беру айының 3-нен кешiктiрмей, Астана, Алматы қалаларындағы, облыстардағы IIББ-IIБ (қалалық IIО) қаржы қызметтерiнiң материалдық жауапты адамдарына бередi. IIББ-IIБ-нiң қаржы қызметi материалдық жауапты адамнан квитанциялар бланктерi бойынша есептi алғаннан кейiн осы бланктердi баланстағы есептен шығарады.

     138-16. Ұқыпсыз сақтау және толтыру кезiнде бүлiнген квитанциялар бланктерiн кемiнде айына бiр рет Астана, Алматы қалаларындағы, облыстардағы IIББ-IIБ-нiң комиссиялары актi бойынша есептен шығарып, жояды. Комиссия жоюға жатқызылған әрбiр бланкiнi есепке алу журналындағы жазбамен оның сериясын және нөмiрiн салыстыра тексередi. Квитанциялар бланктерiн жою және есептен шығару туралы актiлерiн IIББ-IIБ-нiң (қалалық IIО) басшылығы бекiтедi, кемiнде 5 жыл сақталатын жеке номенклатуралық iстер жасалады.

     138-17. Астана, Алматы қалаларындағы, облыстардағы IIББ-IIБ (қалалық IIО) қаржы қызметтерiнiң материалдық жауапты адамдары IIББ-IIБ (қалалық IIО) қызметтерi мен бөлiмшелерiнен келiп түскен жинақтық реестрлердi тiркеу кiтабындағы жинақтық реестрлердi (13-қосымша) тiркейдi, Астана, Алматы қалаларындағы, облыстардағы IIББ-IIБ мерзiмi соңғы тексеру жүргiзiлгеннен кейiн кемiнде 3 жыл сақталатын жеке номенклатуралық iстерге тiгедi, есеп жасайды.

     138-18. IIББ-IIБ-нiң (қалалық IIО) кеңсесiнде барлық есепке алу кiтаптарының беттерi нөмiрленген, тiгiлген және мөрмен бекiтiлген болуы керек. Журналдың соңғы бетiнде IIББ-IIБ (қалалық IIО) бастығының қолымен: "Осы кiтапта ___ бет нөмiрлендi, тiгiлдi және мөрмен бекiтiлдi" деп көрсетiледi. Жазба сиямен немесе шариктi қаламсаппен жазылады. Кеткен қателiктердiң дұрыс жазылмаған жерiн сызу қателiктi дұрыстаған адамның қолымен ескертпелер бағанында жазу арқылы дұрысталады.

     138-19. Құрамы IIББ-IIБ-нiң (қалалық IIО) бұйрықтарымен бекiтiлетiн арнайы тексерiстер жүргiзетiн комиссиялар тоқсан сайын тексерiстер жүргiзедi. Арнайы комиссия:
     тексерiс кезiнде ресiмделген iстер мен материалдардағы қажеттi құжаттардың бар болуын;
     квитанциялар бланктерiнiң уақытында және толық кiрiске енуiн, оларды шығындау және жою тәртiбiн қадағалауды, бланктердiң нақты санының деректердi есепке алумен сәйкес келуiн, есепке алу журналдарын жүргiзудi, бланктердi сақтау жағдайын;
     IIББ-IIБ (қалалық IIО) қызметтерiнiң есептiк мәлiметтерiндегi құқық бұзушылық болған жердегi айыппұл түрiндегi түскен ақшалай қаражаттар сомаларының сәйкестiгiн тексередi.

     138-20. Тексерiстер нәтижелерi тексерiс кезеңiнде мiндеттi түрде квитанциялар бланктерiнiң қолданысы, сондай-ақ 138-19-тармақта көрсетiлген мәселелердi тексерудiң нәтижесi актiмен ресiмделедi. Актiде көрсетiлген кемшiлiктер мен заң бұзушылықтар, сондай-ақ қарсылық болған жағдайда IIББ-IIБ (қалалық IIО) қызметтерiнiң бастықтары актiге қоса жазбаша түрде түсiнiктеме бередi. Арнайы тексеру комиссиясы анықтаған кемшiлiктердi жою бойынша ұсыныстар бередi. Акт үш данада жасалады, бiреуi IIББ-IIБ-нiң (қалалық IIО) қызметiнде, екiншiсi - IIББ-IIБ-нiң (қалалық IIО) қаржы қызметiнде қалады, үшiншiсi IIББ-IIБ-нiң (қалалық IIО) қызметтерiне бағыныстылығы бойынша берiледi.

11. Жол полициясының бөлімшелерінде іс
жүргізудің ерекшеліктері

     139. Толтырылған хаттамалар, тоқтатқан жерде айыппұл өндіру туралы квитанциялар және басқа да құжаттар ЖҚЕ-ны бұзу туралы әкімшілік істер болып табылады және ЖҚЕ-ны бұзу туралы басқа материалдармен (рапорттар, баяндау хаттар және т.б.) бірге ауысым (наряд) аяқталғаннан кейін жол полициясының қозғалысты қадағалауды ұйымдастыруға жауапты лауазымды адамына не хаттамалар толтырудың дұрыстығы және негізділігін, құжаттарды, нөмірлік белгілерді және көлік құралдарын алып қоюдың заңдылығын тексеретін және кемшіліктер мен заң бұзушылықтарды жою шараларын қабылдайтын ЖП бөлімшелерінің басшыларына (командирлеріне) беріледі.
     ЖҚЕ-ны бұзу туралы әкімшілік істер мен материалдар тексерілгеннен кейін істі тексерген адамның "Тексердім. Ескертулер жоқ." деген қолымен расталған белгімен жол полициясының қызметкерлеріне оларды тіркеуге жіберу үшін қайтарылады.

     140. ЖҚЕ-ны бұзу туралы әкімшілік істер мен материалдар кезекші тәуліктер ішінде (ауысым, наряд аяқталғаннан кейін) хаттама түбіршегіне немесе хаттамалар қозғалысы журналына қол қою арқылы ЖП бөлімшесінің кезекші бөліміндегі ЖҚЕ-ны бұзу туралы әкімшілік істер мен материалдарды тіркеуге жауапты адамға беріледі. Жол полициясының кезекші бөлімдері жоқ бөлімшелерде әкімшілік істерді қабылдау және тіркеу аумақтық ІІО кезекші бөлімдерінің қызметкерлеріне немесе жол полициясының басқа қызметкерлеріне жүктелуі мүмкін (ІІО бастығының бұйрығымен).

     141. Ұсталған көлік құралдарын тіркеу және есепке алу үшін журнал (7 қосымша) жүргізіледі.
      Ескерту: 1) ұсталған көлік құралдарын есепке алу журналында тұраққа қойылған жеріне қарамастан жол полициясының қызметкерлері ұстаған барлық көлік құралдары және басқа қызметтердің қызметкерлері тұраққа қойған көлік құралдары тіркеледі. Ұсталған автомотокөлік құралдарын тұрақтан беру кезінде автомотокөліктің заңды иесіне (пайдаланушысына) қол қою арқылы берілетін рұқсат қағаздың арнайы бланкі толтырылады.
     2) материалдарды компьютерлік тіркеуге енгізу кезінде бланктерді тексеруді, олардың бар-жоғын және дұрыс пайдаланылуын компьютер арқылы жүзеге асыруға болады.

     142. ЖҚЕ-ны бұзу туралы материалдарды есепке алу журналын және ұсталған көлік құралдарын есепке алу журналдарын жол полициясы бөлімшелерінің кезекші бөлімдері, әкімшілік тәжірибе бөлімдері (бөлімшелері, топтары) немесе осы міндеттер жүктелген қызметкерлер жүргізеді. ЖҚЕ-ны бұзу туралы материалдарды, ұсталған көлік құралдарын уақытында тіркелуді қамтамасыз ету үшін көрсетілген журналдар кешкі және түнгі уақытта тіркеу үшін қалалық, аудандық ІІО жіберіледі (ІІО бастығының бұйрығымен).

     143. Басқа ішкі істер органдарынан (ЖП бөлімшелерінен) келіп түскен ЖҚЕ-ны бұзу туралы әкімшілік істер мен басқа да материалдар жеке журналда тіркеледі, оны әкімшілік тәжірибе бөлімі (бөлімшесі, тобы) немесе осы міндеттер жүктелген қызметкер жүргізеді.

     144. Іс бойынша іс жүргізуді қамтамасыз ету мақсатында нақ сол жерлерде соттармен бірлесе отырып, істің қаралатын күнін, уақытын және орнын анықтау қажет. Егер судьяның, органның (лауазымды адамның) шешімі бойынша қаралатын күні кейінгі мерзімге ауыстырылса, осы шешімді қабылдаған адам оған қатысты іс жүргізу жүргізілетін адамға хабар беріп, хаттамаға істі қараудың жаңа күні мен уақыты туралы белгі қояды.

     145. Басқа аймақтарда тұратын адамдарға қатысты толтырылған ЖҚЕ-ны бұзу туралы әкімшілік материалдарды бір тәулік ішінде жол полициясының немесе ІІО-ның хатшылығы (кеңсесі) арқылы тұрғылықты жеріне немесе көлік есепке алынған жердегі аудандық соттың төрағасына ілеспе хатпен бірге жіберіледі.

     146. Кодекстің 541-бабына сәйкес соттардың ведомстволық бағыныстылығына жатқызылған әкімшілік істер бойынша олар әкімшілік тәжірибе бөліміне (бөлімшесіне, тобына) не осы міндеттер жүктелген адамға келіп түскеннен кейін алфавиттік журналда тіркеледі, бұл ретте, көлікті мас күйінде жүргізгені үшін ұсталған адамдарға қатысты әкімшілік істер жеке алфавиттік журналда тіркеледі. Сотқа жіберілген әкімшілік істер бойынша алфавиттік журналдың 11-бағанында "сотқа жіберілді" деген жазба жасалады. Сотқа жіберілген әкімшілік істерді соттар орындайды және сақтайды.

     147. Әкімшілік тәжірибе бөлімінің (бөлімшесінің, тобының) бастығы не осы міндеттер жүктелген қызметкер әкімшілік тәжірибе мәселелері бойынша төменгі тұрған ЖП бөлімшелерінің (әкімшілік тәжірибе бөлімшесі, тобы) қызметін бақылауды жүзеге асырады.

     148. Әкімшілік тәжірибе бөлімінің (бөлімшесінің, тобының) бастығы не осы міндеттер жүктелген қызметкер ЖП-ның бөлімшесі қызмет көрсететін аумақтағы әкімшілік тәжірибе жағдайына, ЖҚЕ-ны бұзғаны үшін әкімшілік жаза қолдану тәжірибесіне, әкімшілік тәжірибенің бағыттылығына талдау жасайды, ЖҚЕ-ны бұзуға ықпал ететін себептер мен жағдайларды анықтайды және әкімшілік тәжірибе жөніндегі шолулар, есеп берулер мен ақпараттар әзірлейді.

12. Шетел азаматтары және азаматтығы жоқ адамдар
жасаған әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы
істер бойынша іс жүргізудің ерекшеліктері

     149. Шетел азаматтары мен азаматтығы жоқ адамдардың Қазақстан Республикасының аумағына кіруінің, шығуының және олардың қозғалысының тәртібі және олар жасаған құқық бұзушылықтар үшін әкімшілік жауапкершілік Қазақстан Республикасының заңнамасымен және Қазақстан Республикасы Үкіметінің нормативтік құқықтық кесімдерімен айқындалады.

     150. Ішкі істер органдарының шетел азаматтары мен азаматтығы жоқ адамдардың кіру, болу, сондай-ақ көлік құралдарының қозғалысы тәртібіне бақылау жасау жөніндегі функциялары Шетелдік азаматтардың Қазақстан Республикасына келу және онда болу, сондай-ақ Қазақстан Республикасынан кету тәртіптерін қолдану және шетелдік азаматтардың Қазақстан Республикасының аумағындағы заңсыз көші-конының алдын алу және жолын кесу жөніндегі ішкі істер органдарының жедел-қызметтік жұмысын ұйымдастыру туралы нұсқаулықты бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің 2004 жылғы 9 сәуірдегі N 215, Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрінің 2004 жылғы 14 сәуірдегі N 08-1/93 және Қазақстан Республикасы Көші-қон және демография жөніндегі агенттігі төрағасының 2004 жылғы 14 сәуірдегі N 35-п", нормативтік құқықтық актілердің Мемлекеттік тіркеу реестрінде N 2889 болып тіркелген бірлескен бұйрығында жазылған.
      Ескерту: 150-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Ішкі істер министрінің 2005 жылғы 5 қаңтардағы N 1 бұйрығымен .

     151. Қазақстан Республикасының аумағында әкімшілік құқық бұзушылықтар жасаған шетелдіктер, шетелдік заңды тұлғалар және азаматтығы жоқ адамдар жалпы негізде әкімшілік жауапқа тартылады.
     Шетел мемлекеттерінің дипломатиялық өкілдері мен иммунитеті бар өзге де шетелдіктердің Қазақстан Республикасының аумағында жасаған әкімшілік құқық бұзушылықтары үшін әкімшілік жауапкершілік туралы мәселе халықаралық құқық нормаларына сәйкес шешіледі.

     152. Қазақстан Республикасының заңнамасына және Қазақстан Республикасы бекіткен халықаралық шарттарға сәйкес Қазақстан Республикасында сот тәртібінде әкімшілік жауапкершілік иммунитетін Кодекстің 692-бабында белгіленген адамдар пайдаланады.

     153. Республика аумағында тұрақты тұратын, Республикадан тысқары жерде басқа мемлекет аумағында қолданыста болатын қозғалысының ережелерін бұзған Қазақстан Республикасының азаматтары және азаматтығы жоқ адамдар Қазақстан Республикасының аумағында әкімшілік жауапкершілікке тартылмайды.

     154. ЖҚЕ-ны бұзғаны үшін басқа мемлекеттің лауазымды адамы (органы) шығарған қаулы, әкімшілік заңнаманы қолдану мәселелері бойынша Қазақстан Республикасының халықаралық шарты бар мемлекеттің лауазымды адамы (органы) қаулы шығарғаннан басқа жағдайларда Қазақстан Республикасының аумағында орындалуға жатпайды.
     Қазақстан Республикасының құқығы бар лауазымды адамына (органына) басқа мемлекеттен Қазақстан Республикасының халықаралық шарты бар мемлекеттерді қоспағанда ЖҚЕ-ны бұзу туралы әкімшілік іс келіп түскен кезде іс бойынша іс жүргізу жүргізілмейді, қаулы орындалмайды, алып қойылған құжаттар иесіне қайтарылады. Халықаралық шарт жасалғандармен ЖҚЕ-ны бұзу туралы әкімшілік істер бойынша іс жүргізудің тәртібі 1997 жылғы 28 наурыздағы Конвенцияға сәйкес жүзеге асырылады.

     155. Халықаралық шарт жасалмаған елдермен осы Нұсқаулықтың 175-тармағында көрсетілген адамдарға қатысты әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы хаттама толтыру кезінде уәкілетті лауазымды адам іс қаралатын жерге келуді ол жасалған жерде тағайындайды. Әкімшілік жазалау туралы қаулы орындалмаған жағдайда әкімшілік іс қаулы орындалғанға дейін қаулыны шығарған жол полициясы бөлімшесінде, ішкі істер органында (лауазымды адамда) болады. Істі қарау және әкімшілік жазалау шаралары соттарға жүктелген әкімшілік құқық бұзушылықтар бойынша істі қарауға келу жасалған жері бойынша тағайындалады.

     156. Иммунитеті бар шетел азаматтары жасаған әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы материалдар облыстардағы, Астана қаласының ІІББ, ІІБ арқылы одан әрі Қазақстан Республикасы Сыртқыісминінің Хаттамалық бөліміне, Ішкіісминіне жіберіледі, ал ЖҚЕ-ны бұзу туралы материалдар Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің Жол полициясы департаментіне жіберіледі, ол туралы шетелдік азаматқа құқық бұзушылық жасаған жерінде ескертіледі.
      Ескерту: 156-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Ішкі істер министрінің 2005 жылғы 5 қаңтардағы N 1 бұйрығымен .

     157. Иммунитеті жоқ шетелдік азаматтардың ЖҚЕ-ны бұзғаны туралы әкімшілік істер жасалған жерінде жалпы негізде қарастырылады.

     157-1. Қазақстан Республикасының заңнамасында жүргізу құқығынан айыру түріндегі әкімшілік жауапкершілік көзделген құқық бұзушылық жасағаны үшін сақтандыруды қолданбайтын шетел азаматтарынан жүргізуші куәліктері алынады және әкімшілік құқық бұзушылық туралы іске тігіледі.
      Ескерту: 157-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2003 жылғы 29 қыркүйектегі N 536 бұйрығымен .

     158. Қазақстан Республикасының аумағында көлік құралдарын жүргізу құқығынан айырған шетелдік азаматтардың жүргізуші куәліктері қаулы көшірмесімен бірге облыстардағы, Астана және Алматы қалалары ІІББ, ІІБ-нің ЖП басқармалары арқылы Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің Жол полициясы департаментіне Қазақстан Республикасы Сыртқыісминінің Хаттамалық бөліміне беру үшін жіберіледі. Көрсетілген шетелдік азаматтар Қазақстан Республикасының аумағында көлік құралдарын жүргізу құқығынан айырылған шетелдік азаматтар тізіміне енгізіледі. Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің Жол полициясы департаменті көрсетілген тізімдерді тоқсан сайын жасайды және Қазақстан Республикасы аумақтық жол полициясының бөлімшелеріне таратады.
      Ескерту: 158-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Ішкі істер министрінің 2005 жылғы 5 қаңтардағы N 1 бұйрығымен .

     159. ЖҚЕ-ны бұзғаны үшін салынған айыппұлды өтеу мүмкіндігі болмаған жағдайда және орын алған жол-көлік оқиғасының нәтижесінде келтірілген зиян өтелмеген жағдайда Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес шетелдік азаматтардың Қазақстан Республикасынан шығуы олар көрсетілген міндеттемелерді орындағанға дейін кейінге қалдырылуы мүмкін (Қазақстан Республикасы Президентінің "Қазақстан Республикасындағы шетелдік азаматтардың құқықтық жағдайы туралы" 1995 жылғы 19 маусымдағы заң күші бар Жарлығы ).

13. Әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы істер бойынша іс
жүргізуге бақылау жасау

     160. Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексі нормаларының дұрыс қолданылуын әкімшілік құқық бұзушылықтар үшін ықпал ету шараларын қолдану кезінде заңдылықтың бақылауды және әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы істер бойынша іс жүргізуді ішкі істер органының басшысы, қадағалауды жүзеге асыруда жоғары тұрған ішкі істер органдарының лауазымды адамдары жүзеге асырады.

     161. Бақылаудың негізгі мақсаттары:
     1) ішкі істер органдарының бөлімшелерінде әкімшілік құқық бұзушылықтар жөніндегі заңнаманың дәлме-дәл және біркелкі қолданылуын қамтамасыз ету;
     2) әкімшілік заңнаманы қолдану кезінде азаматтардың, лауазымды адамдардың және ұйымдардың құқықтары мен заңды мүдделерін қалпына келтіру;
     3) азаматтарға әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы істер бойынша іс жүргізумен байланысты кез-келген кесімге шағымдану құқығын қамтамасыз ету;
     4) ішкі істер органдарының әкімшілік заңнаманы қолдану кезінде заңдылықты бұзуда кінәлі лауазымды адамдарына шаралар қолдану.

     162. Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрлігі департаменттерінің бастықтары, облыстардағы, Астана және Алматы қалалары ІІББ, ІІБ-нің КІІББ-нің бастықтары кемінде жылына бір рет ішкі істер органдарының төменгі бөлімшелерінде әкімшілік қызмет мәселелері бойынша құқық қолдану қызметін кешенді тексеруді ұйымдастырады.
      Ескерту: 162-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Ішкі істер министрінің 2005 жылғы 5 қаңтардағы N 1 бұйрығымен .  

     163. Кешенді тексеруге ішкі істер органдарының жоғары тұрған бөлімшелерінің қолдарында тексеру жүргізуге құқық беретін құжаты бар лауазымды адамдары жіберіледі. Тексерудің басталуы туралы қалалық, аудандық, желілік ішкі істер органдары бөлімшелерінің бастықтары және ішкі істер органының басшылығы хабарландырылады.

     164. Кешенді тексеру барысында:
     1) ішкі істер органдарының бөлімшелері қызметкерлерінің әкімшілік заңнаманы, осы Тәртіпті және Қазақстан Республикасы Ішкіісминінің әкімшілік заңнаманы қолданудың тәртібі туралы басқа да нормативтік кесімдерін білу деңгейі;
     2) әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы істер бойынша іс жүргізудің жағдайы мен тәртібі, оның Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы кодексінің талаптарына сәйкес болуы;
     3) әкімшілік істер бойынша шешімдердің заңдылығы мен негізділігі;
     4) әкімшілік тәжірибенің бағыттылығы және тиімділігі;
     5) шағымдар мен наразылықтарды қараудың дұрыстығы және уақыттылығы;
     6) шығарылған қаулыларды орындаудың тәртібі және толықтығы;
     7) қалалық, аудандық, желілік ішкі істер органдары мен ішкі істер органы басшылығының тарапынан әкімшілік қызметке бақылау жасаудың ұйымдастырылуы;
     8) облыстардағы, Астана және Алматы қалаларының ІІББ, ІІБ, КІІББ, қалалық, аудандық, желілік ішкі істер органдары басшылығының жанында әкімшілік қызмет жағдайын қарау жөніндегі жедел кеңестер өткізу тәжірибесі, олардың жиілігі, қабылданған басқару шешімдерінің өзектілігі, олардың соңғы нәтижелерге ықпалы;
     9) салынған айыппұлдың өндірілуіне бақылау жасауды ұйымдастыру зерделенеді.

     165. Тексеру нәтижелері бойынша анықтама жазылады, оған тексеру жүргізген лауазымды адам және әкімшілік полициясы бөлімшесінің басшысы қол қояды. Ішкі істер органының бастығы анықтамамен қолын қою арқылы танысады. Анықтама тексеруді тағайындаған лауазымды адамға баяндалады, ол анықталған құқық бұзушылықтар мен кемшіліктерді жоюға, бөлімшенің әкімшілік қызметін жақсартуға және заңдылықты нығайтуға бағытталған шаралар қабылдайды.

14. Әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы істер бойынша
іс жүргізу процесіндегі прокурорлық қадағалау

     166. Қазақстан Республикасы Конституциясының 83-бабына сәйкес әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы істер бойынша іс жүргізу процесінде заңдардың дәлме-дәл және біркелкі қолданылуын жоғары тұрғыдан қадағалауды мемлекет атынан Қазақстан Республикасының Бас прокуроры тікелей өзі және өзіне бағынышты прокурорлар арқылы жүзеге асырады.

     167. Өз өкілеттігін іске асыру мақсатында прокурор әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы істер бойынша іс жүргізуге қатысуға құқылы. Бұл ретте, прокурор айғақтарды ұсынады және оларды зерттеуге қатысады; істі қараушы органға (лауазымды адамға) оған қатысты әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс бойынша, сондай-ақ істі қарастыру процесінде туындаған басқа да мәселелер бойынша іс жүргізіліп жатқан адамның кінәлілігі туралы өз пікірін баяндайды; істі қараушы органға (лауазымды адамға) заңның ережелерін қолдану және әкімшілік жазалау не одан босату туралы ұсынысын айтады.

     168. Прокурорға кәмелетке толмаған адам жасаған әкімшілік құқық бұзушылық туралы істің қаралатын орны мен уақыты туралы, сондай-ақ әкімшілік қамауға әкеліп соғатын құқық бұзушылықтар туралы хабарланады. Ол болмағанда мұндай іс прокурорға істің қаралатын орны мен уақыты туралы уақытында хабарланғандығы туралы деректер болғанда және одан істі қарауды кейінге қалдыру туралы өтініш келіп түспеген жағдайда ғана қаралуы мүмкін.

     169. Әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы істер бойынша іс жүргізуді тексерулердің нәтижелеріне орай прокурор:
     1) сотқа, өзге де өкілетті органға немесе оның лауазымды адамына әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс бойынша қаулыға наразылық білдіруге;
     2) қосымша тексеру жүргізу туралы уәкілетті лауазымды адамдарға және органдарға (соттан басқа) жазбаша нұсқаулар беруге;
     3) уәкілетті органдардан олардың бақылауындағы және ведомстволық бағынысындағы ұйымдарда тексеру жүргізуді талап етуге;
     4) заңмен белгіленген жағдайларда әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс жүргізуді тоқтатуға;
     5) әкімшілік жазалау туралы қаулының орындалуын тоқтата тұруға;
     6) әкімшілік ұстауға заңсыз тартылған адамды босату туралы қаулы шығаруға;
     7) жеке, заңды тұлғалардың және мемлекеттің құқықтары мен заңды мүдделері бұзылған жағдайларда өз міндеттерін атқаруға байланысты өкілетті мемлекеттік органдардың лауазымды адамдары салған тыйым салу немесе шектеу сипатындағы кез келген шараларды алып тастау туралы қаулы немесе талап шығаруға;
     8) әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс бойынша іс жүргізуді қозғау туралы қаулы шығаруға.

     170. Прокурордың бірінші бөліктің 6) және 7) тармақшаларында
көрсетілген кесімдері дереу орындауға жатады. Прокурордың көрсетілген кесімдерінің орындалуын кешіктіруде кінәлі болған лауазымды адамдар заңмен белгіленген жауапкершілікке тартылады.  

Қазақстан Республикасы  
Ішкіісминінің      
2001 жылғы 20 маусымында
N 486 бұйрығымен бекітілген
Нұсқаулыққа        
1 қосымша         

Оқиғаның схемасы
(схемада оқиға болғаннан кейін көлік құралдарының орналасуын қалпына келтіруге мүмкіндік беретін нақты мәліметтер көрсетіледі) (оларды стационарлық объектілерге қатысты белгілеу жүргізіледі)

     Оқиға схемасымен
     Куәгерлер:
    және хаттамада баяндалған        1.____________________________
    мән-жайлармен келісеміз              (тегі, аты, әкесінің аты,
    1. Жүргізуші ____________       _______________________________
                   (қолы)         тұрғылықты жері, қызметтік немесе
                                   _______________________________
    2. Жүргізуші ____________             үйінің телефоны, қолы)  
                   (қолы)         Схема құрушының қолы____________

                                  200__ ж. "___"_________

     келесі беті     

Жол қозғалысы ережелерін бұзу туралы
N ___ хаттамаға қосымша

     Оқиға нәтижесінде:
    1-ші көлік құралы:_____________________________________________
                     (маркасы, нөмірлік белгісі, сыртқы зақымдануы)
    2-ші көлік құралы:_____________________________________________
                    (маркасы, нөмірлік белгісі, тиесілігі, есепке ____________________________________________________________________
                      алынған орны, сыртқы зақымдануы)
    Жүргізуші туралы мәліметтер:___________________________________
                      (тегі, аты, әкесінің аты, тұрғылықты жері мен
____________________________________________________________________
жұмыс орны, телефоны, санаты, жүргізуші куәлігінің нөмірі, сериясы)

      

Қазақстан Республикасы
Ішкіісминінің    
2001 жылғы 20 маусымында
N 486 бұйрығымен бекітілген
Нұсқаулыққа     
2 қосымша       

      Ішкі істер
    органының
    бұрыштама
    мөртаңбасы

Анықтама

 ________________________________________________________ азаматқа
                           (Т.А.Ә.)
 200_ ж. "___"__________ ________ сағ. ________ мин. ______________
 __________________________________________________________________
                        (нақты орны көрсетіледі)
жол-көлік оқиғасының нәтижесінде _____маркалы, ___нөмірлік белгісі
қозғағышы__________ , кузовы (рамасы)_____________________________
автомобильдің (мотоциклдің) механикалық зақымдану алғаны туралы   
___________________________________________________________________
(сыртқы тексеру арқылы анықталған зақымданулардың сипаттамасы және
__________________________________________________________ берілді.
                     олардың орналасқан орны)
   Басқа да ЖКО-ға қатысушылар туралы мәліметтер:
___________________________________________________________________
  (Т.А.Ә., тұрғылықты жері мен жұмыс орнының нақты мекен жайы)
___________________________________________________________________
     (анықтама берушінің лауазымы, атағы, тегі және аты-жөні)

    М.О.

    ____________
        (қолы)

      Ескерту: Анықтама келтірілген зиянның сомасын анықтауға негіз
болмайды.

Қазақстан Республикасы
Ішкіісминінің    
2001 жылғы 20 маусымында
N 486 бұйрығымен бекітілген
Нұсқаулыққа     
3 қосымша      

                                              ____________________
                                              ____________________
                                              _____________ сотына
    Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы
кодексінің 708 , 709 -баптарына сәйкес Сізге_________________________
                                          (жеке, заңды тұлғаға)
____________________________________________________________________
қатысты әкімшілік іс жүргізу материалдарын қарау үшін жіберіп отырмыз.
    Қосымша:___ парақ
    Ішкі істер органының лауазымды адамы__________________________
                                     (лауазымы, қалалық, аудандық,
____________________________________________________________________
         желілік органның атауы, атағы, тегі, аты-жөні)

Қазақстан Республикасы  
Ішкіісминінің      
2001 жылғы 20 маусымында
N 486 бұйрығымен бекітілген
Нұсқаулыққа 4 қосымша  

____________________________________________________________________              (қалалық, аудандық, желілік органның атауы)

        Қатаң есептегі бланктердің (әкімшілік бұзушылықтар туралы хаттамалардың) келу және шығыс
ЖУРНАЛЫ

     

                               Басталды: 200__ж. "___"____________
                                Аяқталды: 200__ж. "___"____________

І-бөлім. Бланктер кірісі (алғашқы 10 парағы)

____________________________________________________________________
Р/  Келіп түскен  Бланктер қайдан  Бланктер Саны  N__ден  Бланктерді
N   датасы       келіп түсті(ор.   атауы          N__     алдым
                ганның атауы)                   дейінгі (лауазымы,
                Негіз (жөнелтпе                  серия.  тегі және
                құжаттың, сенім.                 сы        қолы)
                хаттың және т.б.
                нөмірі)
____________________________________________________________________
1       2              3             4        5      6           7  ____________________________________________________________________

ІІ-бөлім. Бланктердің шығысы
(бланктердің әрбір атауы үшін жекелеген парақтар бөлінеді)

____________________________________________________________________
Р/ Берілген  Бланктер. Саны  N__ ден  Бланктерді алдым  Бүлінген
N   датасы    дің атауы       N__     (лауазымы, тегі  бланктерді
                            дейінгі  және қолы)       қабылдау ту.
                            сериясы                   ралы белгі
                                                      (атауы, се.
                                                      риясы, нөмі.                                                        рі).
                                                      Датасы, қабыл
                                                      дап алушының
                                                      лауазымы,
                                                      Т.А.Ә., қолы
____________________________________________________________________
1      2           3      4      5           6              7
____________________________________________________________________     

____________________________________________________________________     

Қазақстан Республикасы  
Ішкіісминінің      
2001 жылғы 20 маусымында
N 486 бұйрығымен бекітілген
Нұсқаулыққа 5 қосымша   

____________________________________________________________________                (қалалық, аудандық, желілік органның атауы)

Әкімшілік іс жүргізу істерінің материалдарын есепке алу
ЖУРНАЛЫ

                                Басталды: 200__ж. "___"____________
                                Аяқталды: 200__ж. "___"____________
____________________________________________________________________
NN Құқық  Азамат. Құқық  Құқық  Хатта. Хатта. Қару   Қаулы   Ескерту
  бұзу.  тығы    бұзу.  бұзу.  маның  маны   күні   орындал.
  шының          шылық. шының  серия. және   және   ғаннан
  Т.А.Ә.         тың    жұмыс  сы     оған   іс     кейін
                 қысқа. орны   және   қоса   бойын. мате.
                 ша            нөмірі беріл. ша     риалдар
                 сипат.               ген    қабыл. сақтала.
                 тамасы               құжат. данған тын іс.
                 және                 тарды  шешім  тің
                 күні                 орын.         нөмірі
                                      дау           немесе
                                      үшін          хатта.
                                      қабыл.        ма мен
                                      дап            оған
                                      алған          қоса
                                      адам.          беріл.
                                      ның            ген
                                      Т.А.Ә.,        құжат.
                                      күні           тар
                                      және           қайда
                                      қолы           жіберіл.
                                                     ді (күні,
                                                     орган.
                                                     ның
                                                     атауы)
____________________________________________________________________
1   2     3       4       5      6       7      8      9        10  ____________________________________________________________________

Қазақстан Республикасы  
Ішкіісминінің      
2001 жылғы 20 маусымында
N 486 бұйрығымен бекітілген
  Нұсқаулыққа 6 қосымша  

     ____________________________________________________________________                (қалалық, аудандық, желілік органның атауы)

Әкімшілік істерді тарату
кітабы

                               Басталды: 200__ж. "___"____________
                                Аяқталды: 200__ж. "___"____________

____________________________________________________________________
N   Айы,  Әкімшілік істің  Қосылған  Әкімшілік істі   Қолы Ескертпе
    күні      нөмірі       құжаттар      алған        
                                      қызметкердің
                                        аты-жөні
____________________________________________________________________
1    2          3              4            5           6      7 ____________________________________________________________________
____________________________________________________________________

     

                                        Қазақстан Республикасы  
Ішкіісминінің      
2001 жылғы 20 маусымында
N 486 бұйрығымен бекітілген
Нұсқаулыққа 7 қосымша

____________________________________________________________________
                  жол полициясы бөлімшелерінің атауы     

Ұсталынған көліктерді тіркеу
ЖУРНАЛ

                           _______________
                                 жыл

____________________________________________________________________
 Көлікті  Көліктің  Көлік.  Әкімшілік  Көлікті  Көлікті Көлікті
 ұстаған  маркасы   тің     істің      ұстау    ұстаған алу үшін
 айы,     мемнөмі.  иесі    немесе     негіз.   қызмет. рұқсат   
 күні,     рі               басқа      ділігі   кердің  берген  
 уақыты                     құжаттың            аты-    уақыт    
                            тіркеу N            жөні                                                                           
                                                         
___________________________________________________________________
1  2        3         4         5         6        7       8       ___________________________________________________________________

таблицаның жалғасы
_____________________________________________
Көлік  Көлік алу   Рұқсат   Рұқсат   Ескертпе
алу    рұқсатын    алған    берген
рұқса. алған       адамның  қызмет.
тының  адамның      қолы    кердің
негіз.  қолы                аты-
ділігі                      жөні
_____________________________________________
 10          11       12        13
_____________________________________________

     

Қазақстан Республикасы    
Iшкi істер министрінің    
2001 жылғы 20 маусымдағы   
N 486 бұйрығымен бекiтiлген  
Нұсқаулыққа         
8-қосымша          

      Ескерту: 8-қосымшамен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2002 жылғы 10 желтоқсандағы N 777 бұйрығымен .

              

Әкiмшiлiк құқық бұзушылық болған жердегi
айыппұл салу туралы квитанция

Сериясы                                                  N 0000000

     Берiлген датасы 200_ ж. "__"_______             _____________
                                                      (елдi-мекен)
___________________________________________________________________
     (айыппұл салушы лауазымды адамның лауазымы, атағы, T.A.Ә.)
     Жеке (заңды) тұлға туралы мәлiмет ___________________________
     Тегi, аты, әкесiнiң аты _____________________________________
     Азаматтығы _________________________ Ұлты ___________________
     Туған күні, айы, жылы және жері _____________________________
     Тұрғылықты жерi _____________________________________________
     Бiлiмi __________ Жұмыс (оқу) орны __________________________
     Лауазымы _____ Жалақы (стипендия, зейнетақы) мөлшерi ________
     Құқық бұзғаны үшiн Қазақстан Республикасының Әкiмшiлiк құқық
     бұзушылық туралы Кодексiнiң __________ бабы
     Салынған айыппұлдың сомасы (жазбаша) ________________________
     Айыппұл салынған датасы (сағаты, күнi, айы, жылы) ___________
     Айыппұл салынған жер ________________________________________
      Лауазымды адамның қолы ______________________________________
___________________________________________________________________
                            (Кecу сызығы)
Сериясы                                                  N 0000000

Квитанцияның түбiршегi
(айыппұл салған органда қалады)

     Айыппұл төлеген адам туралы мәлiмет _________________________
     Тегі, аты, әкесінің аты _____________________________________
     Азаматтығы ________________________ Ұлты ____________________
     Туған күнi, айы, жылы және жepі _____________________________
     Тұрғылықты жері _____________________________________________
     Бiлiмі __________ Жұмыс (оқу) орны __________________________
     Лауазымы _____ Жалақы (стипендия, зейнетақы) мөлшерi ________
     Құқық бұзғаны үшін Қазақстан Республикасының Әкiмшiлiк құқық
     бұзушылық туралы кодексiнiң ________ бабы
     Салынған айыппұлдың сомасы (жазбаша) ________________________
     Айыппұл салынған датасы (сағаты, күні, айы, жылы) ___________
     Айыппұл салынған жер ________________________________________
      Қолдары _____________________________________________________
             (лауазымды адамның)        (әкiмшiлiк жауапкершiлiкке
                                           тартылған адамның)
___________________________________________________________________

Сериясы                                                  N 0000000

Квитанцияның түбiршегi
(айыппұл салған органда қалады)

     Айыппұл төлеген адам туралы мәлiмет _________________________
     Тегi, аты, әкесінің аты _____________________________________
     Азаматтығы ________________ Ұлты ____________________________
     Туған күнi, айы, жылы және жерi _____________________________
     Тұрғылықты жерi _____________________________________________
     Бiлiмі __________________ Жұмыс (оқу) орны __________________
     Лауазымы ___ Жалақы (стипендия, зейнетақы) мөлшерi __________
     Құқық бұзғаны үшiн Қазақстан Республикасынын Әкiмшiлiк құқық
     бұзушылық туралы кодексiнiң __________ бабы
     Салынған айыппұлдың сомасы (жазбаша) ________________________
     Айыппұл салынған датасы (сағаты, күні, айы, жылы) ___________
     Айыппұл салынған жер ________________________________________
      Қолдары _____________________________________________________
             (лауазымды адамның)       (әкiмшiлiк жауапкершiлiкке
                                        тартылған адамның)
___________________________________________________________________

Қазақстан Республикасы    
Iшкi істер министрінің    
2001 жылғы 20 маусымдағы   
N 486 бұйрығымен бекiтiлген  
Нұсқаулыққа         
9-қосымша          

      Ескерту: 9-қосымшамен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2002 жылғы 10 желтоқсандағы N 777 бұйрығымен .

Құқық бұзушылық болған жерде алынған айыппұл туралы квитанциялар бланктерінің кіріс-шығысын есепке алу
КІТАБЫ

___________________________________________________________________
Рет| қай  |  Келіп    |Кімге |    Берілгені  |ІІББ-ІІБ-ге|  Айдың
N |құжат.| түскені   |және  |_______________|жіберілген | басында
  | пен  |___________|қай   |Са.|Бланк.|Алу.| бұзылған  | қалғаны
  |алынды|Саны|Бланк.|құжат.|ны |тер.  |шы. | бланктер  |_________
  |      |    |тер.  | пен  |   |дің N,|ның |________   |Са.|Бланк.
  |      |    |дің N,|беріл.|   |серия.|қолы|Са.|Бланк. |ны |тер.
  |      |    |серия.| ді   |   |сы    |    |ны |тер    |   |дің N,
  |      |    |сы    |      |   |      |    |   |дің N, |   |серия.
  |      |    |      |      |   |      |    |   |серия. |   |сы
  |      |    |      |      |   |      |    |   |сы     |   |
___________________________________________________________________
1    2     3     4      5     6    7     8    9    10     11   12
___________________________________________________________________

Қазақстан Республикасы    
Iшкi істер министрінің    
2001 жылғы 20 маусымдағы   
N 486 бұйрығымен бекiтiлген  
Нұсқаулыққа         
10-қосымша          

      Ескерту: 10-қосымшамен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2002 жылғы 10 желтоқсандағы N 777 бұйрығымен .

Квитанциялар мен ақшалай қаражаттарды есепке алу
КІТАБЫ

___________________________________________________________________
  |     |       |Қазақстан|        |   Лауазымды адамның Т.А.Ә.
  |     |Квитан.|Республи.|Салынған|______________________________
  |     |циялар.|касы     |айыппұл.| Тапсырды| Қолы |Қабыл.|Қолы
Рет|Дата.|дың N, |ӘҚБтК-нің|дың     |         |      |даған |
N |сы   |сериясы|бабы,    |сомасы  |         |      |      |
  |     |       |бөлімі   |        |         |      |      |
___________________________________________________________________
1    2     3        4         5        6        7      8      9
___________________________________________________________________

Қазақстан Республикасы    
Iшкi істер министрінің    
2001 жылғы 20 маусымдағы   
N 486 бұйрығымен бекiтiлген  
Нұсқаулыққа         
11-қосымша          

      Ескерту: 11-қосымшамен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2002 жылғы 10 желтоқсандағы N 777 бұйрығымен .

Квитанциялардың түбіршектерін жіберуге арналған
РЕЕСТР
________________________________________
(ІІББ-ІІБ-нің (қалалық ІІБ-нің) атаулары)

N ____                                   2002 жылғы "___" _________

___________________________________________________________________
Рет|       |  Айыппұл |Квитанция. | Қазақстан  |Салынған|
N |       | салынған |ның нөмірі,|Республикасы|айыппұл.|
  |Датасы |адамдардың| сериясы   | ӘҚБтК-нің  | дардың |Ескертпе
  |       |  Т.А.Ә.  |           |   бабы     | сомасы |
___________________________________________________________________
1     2        3          4            5          6        7
___________________________________________________________________

Реестрге барлығы _______ квитанциялардың түбіршектері енгізілді

Қазақстан Республикасы    
Iшкi істер министрінің    
2001 жылғы 20 маусымдағы   
N 486 бұйрығымен бекiтiлген  
Нұсқаулыққа         
12-қосымша          

      Ескерту: 12-қосымшамен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2002 жылғы 10 желтоқсандағы N 777 бұйрығымен .

Квитанциялардың түбіршектерін
ЖИНАҚТАУ РЕЕСТРІ
____________________________
(ІІББ-ІІБ-нің атаулары)

N ____                                   2002 жылғы "___" _________

___________________________________________________________________
  |        |          |           |        |  Банк      |
  |Қалалық |Реестрдің |Реестрдегі |Салынған| мекемесіне |
Рет|ішкі    |жасалған  |квитанция. |айыппұл.| ақшалай    |
N |істер   |датасы,   |лар түбір. |  дың   | қаражаттар.|
  |бөлімде.|нөмірі    |шектерінің | сомасы | ды тапсыру | Сомасы
  |рінің   |          |  саны     |        |  туралы    |
  |тізбесі |          |           |        | квитанция. |
  |        |          |           |        | N, датасы  |
  |        |          |           |        |            |
___________________________________________________________________
1     2        3            4         5          6           7
___________________________________________________________________

Жинақтау реестріне: ______ реестр;
                   ______ квитанциялардың түбіршектері енгізілді;
       сомасы ___________ теңгеге айыппұл салынды;
       тиісті бюджетке: ________ теңге аударылды;
       сомадағы (аударылған) тапсырылған квитанциялардың саны ____
Реестрде тізілген құжаттарды алған ________________ қолы __________
                                  (лауазымы, атағы)      (Т.А.Ә.)

Қазақстан Республикасы    
Iшкi істер министрінің    
2001 жылғы 20 маусымдағы   
N 486 бұйрығымен бекiтiлген  
Нұсқаулыққа         
13-қосымша          

      Ескерту: 13-қосымшамен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2002 жылғы 10 желтоқсандағы N 777 бұйрығымен .

Реестрлерді тіркейтін
КІТАП

___________________________________________________________________
Рет| Келіп түскен | Қайдан келіп |Реестрдің | Салынған |
N |    датасы    |    түсті     | нөмірі,  |айыппұлдың| Ескертпе
  |              |              | жасалған |  сомасы  |
  |              |              |  датасы  |          |
___________________________________________________________________
1        2              3             4         5           6
___________________________________________________________________

           Қазақстан Республикасы  
Ішкі істер министрінің  
2001 жылғы 20 маусымдағы   
N 486 бұйрығымен бекітілген
Нұсқаулыққа        
N 14 қосымша       

      Ескерту: 14-қосымшамен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2003 жылғы 28 қаңтардағы N 43 бұйрығымен .

Жүргізуші куәлігінің орнына берілетін
куәліктің нысаны

____________________________________________________________________
ҚАЗАҚСТАН     KZ  РЕСПУБЛИКА         Куәлік көлік құралдарын басқару
РЕСПУБЛИКАСЫ      КАЗАХСТАН          үшін ҚР ӘҚБтК _______ бабы
            PERMIS                  бойынша 200__ж. "___" ________
КУӘЛIК   DE CONDUIRE УДОСТОВЕРЕНИЕ   алынған________________сериялы
           ААN000000                _____________нөмірлі жүргізуші
(куәліктің сериясы және нөмірі)     куәлігінің орнына берілді.
1. ________________________________  Жеке басын куәландыратын құжаты
         (Тегі)                     бар болғанда берілгеннен бастап
2. ________________________________  60 тәулік мерзімге жарамды.
      (Аты, әкесінің аты)           Кім берді ____________________
3. ________________________________   (куәлік берген адамның орган.
      (туған күні және жері)        ______________________________
4. ________________________________     ның атауы, атағы, аты-жөні)
     (Тұрғылықты жері)              "___"___________ 200_ж. М.О.
5. Рұқсат мерзімі:      ___________  (берілген күні және лауазымды
"___"________ 200___ж. |           |           адамның қолы)
6. Рұқсат етілген      | Фотоға    |  Жарамдылық мерзімі ұзартылды
категориялары:         | арналған  |  "___" ______ 200__ж.   М.О.
А;___В;___С;___Д;___Е  | орын      |  Жарамдылық мерзімі ұзартылды
(керек емесі сызылады) |           |  "___" ______ 200__ж.   М.О.
                      |           |  Куәлік Жол қозғалысы туралы
                      |           |  конвенцияны толықтыратын
                      |___________|  Европалық келісімнің N 6
_________________                     қосымшасындағы талаптарға
(иесінің қолы)                       сәйкестендірілген
Фотосурет иесінің қалауы
бойынша ұсынылады
____________________________________________________________________

Куәлікті қолдану жөніндегі түсініктеме және
оның қысқаша сипаттамасы

     Куәлік Қазақстан Республикасының "Әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы" кодексінде көзделген жағдайларда алынған жүргізуші куәлігінің орнына құқық бұзушыға берілетін құжат болып табылады және Жол қозғалысы туралы конвенцияны толықтыратын Европалық келісімнің 6 қосымшасындағы талаптарға сәйкес әзірленді.
     Хаттаманың, қаулының және куәліктің нөмірленуі бірдей болады.
     Әрбір облыс үшін хаттамаға, қаулыға және куәлікке облыстың литері жазылуы тиіс.
     Куәлік иесінің фотосуреті қоса беріледі, оны иесі өз қалауы бойынша жапсырады және уәкілетті органның мөрімен куәландырылады.
     Қатаң есептегі бланкілердің мазмұны мемлекеттік және орыс тілдерінде жазылуы тиіс.

Қазақстан Республикасы Ішкі  
істер министрінің 2001 жылғы  
20 маусымдағы N 486 бұйрығымен
бекітілген "Қазақстан     
Республикасының Әкімшілік құқық
бұзушылық туралы кодексін ішкі
істер органдарының қызметінде  
қолдану жөніндегі Нұсқаулықты  
бекіту туралы" Қазақстан     
Республикасының Әкімшілік құқық
бұзушылық туралы кодексін ішкі
істер органдарының қызметінде  
қолдану жөніндегі Нұсқаулыққа
15 қосымша           

Әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс
жөнінде іс жүргізудің тілі туралы

N 000000 АА ҚАУЛЫ

20__жылғы "___"_______                _____________________________
                                              (елді мекен)

Уәкілетті тұлға____________________________________________________
                 (лауазымы, қалалық, аудандық желілік органның
                         атауы, атағы, тегі, аты-жөні)

     "Әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы" Қазақстан Республикасы
Кодексінің 21-бабына сәйкес (бұдан әрі - ҚР ӘҚК), азаматтың (ша)
___________________________________________________________________
                            (Т.А.Ә.)
Азаматтығы _______________ туған жылы мен жері_____________________
Тұрғылықты жері ___________________________________________________
Жұмыс орны ________________лауазымы________________________________
ЖҚЕ ____ тармақшасының талаптарын бұзғаны үшін_____ҚР ӘҚК-нің
баптарында қарастырылған ЖҚТ жауапкершілігі анықтағандай 20___жылғы
"____"__________ _____сағат ____ минутта КҚ жүргізіп бара жатқанда
___________________________________________________________________
           (әкімшілік құқық бұзушылықтардың болған жері)
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
жасаған құқық бұзушылықтар туралы әкімшілік іс жүргізудегі
материалдарды қарастыра отырып

ҚАУЛЫ ЕТТІМ

Қарастырылып жатқан іс бойынша іс жүргізудің тілі анықталсын
___________________________________________________________________
             (мемлекеттік, орыс немесе басқа да тілдер)
     Іс жүргізу ісі бойынша тілді меңгермеген немесе дұрыс
меңгермеген іске қатысушы адамдар арыз жазу, түсініктеме беру және
жауап беру, қолдау хат беру, шағымдарды әкелуге, істің
материалдарымен танысу, оны қарастырған кезде өздері білетін тілде
немесе басқа тілде, аудармашының тегін қызметін пайдалану құқығын
қамтамасыз етеді және түсіндіріледі.
     Осы қаулы 10 күн ішінде ҚР ӘҚК-нің 656, 657-баптарына сәйкес
жоғарғы ішкі істер органына (лауазымды адамға) прокуратураға немесе
сотқа шағымдануы мүмкін.
___________________________________________________________________
(арнаулы атағы, лауазымы, тегі, аты-жөні, лауазымды адамның қолы)
___________________________________________________________________

     

Қазақстан Республикасы Ішкі  
істер министрінің 2001 жылғы  
20 маусымдағы N 486 бұйрығымен
бекітілген "Қазақстан     
Республикасының Әкімшілік құқық
бұзушылық туралы кодексін ішкі
істер органдарының қызметінде  
қолдану жөніндегі Нұсқаулықты  
бекіту туралы" Қазақстан     
Республикасының Әкімшілік құқық
бұзушылық туралы кодексін ішкі
істер органдарының қызметінде  
қолдану жөніндегі Нұсқаулыққа
16 қосымша           

Мас болуын анықтау үшін куәландыруға жіберу,
көлік құралын жүргізуден шеттету жөніндегі
ХАТТАМА

200___жылғы "___"____          _________ сағат ______________ минут
                                    (хаттаманың толтырылған жері)
Мен,_______________________________________________________________
     (лауазымды адамның лауазымы, атағы, тегі, аты, әкесінің аты)
осы хаттаманы азаматтың (ша) ______________________________________
                                    (азаматтығы көрсетілсін)
Т.А.Ә. ______________________ туған жылы мен жері _________________
Тұрғылықты жерінің мекен-жайы _____________________________________
Жұмыс істейтін жері, лауазымы______________________________________
___________________________________________________________________
Жеке куәлігі ______________________________________________________
                 (сериясы, нөмірі, датасы, құжат берілген жер)
Көлік құралын жүргізуден шеттетілетіні, мас болуын анықтау үшін
куәландыруға жіберілетіні туралы мына негіздер бойынша толдырдым:
___________________________________________________________________
                      (негізі көрсетілсін)
___________________________________________________________________

Көлік құралы туралы мәлімет

маркасы_________; МТНБ________; СРКҚ N _______; тиесілі __________;
есепке алу орны __________________________________________________;
қозғалтқыш N __________; кузов N _____________; шасси N __________;
Лауазымды адамның қолы: ___________________________________________
КҚ жүргізуден шеттетілген адамның қолы ____________________________

Қазақстан Республикасы Ішкі  
істер министрінің 2001 жылғы  
20 маусымдағы N 486 бұйрығымен
бекітілген "Қазақстан     
Республикасының Әкімшілік құқық
бұзушылық туралы кодексін ішкі
істер органдарының қызметінде  
қолдану жөніндегі Нұсқаулықты  
бекіту туралы" Қазақстан     
Республикасының Әкімшілік құқық
бұзушылық туралы кодексін ішкі
істер органдарының қызметінде  
қолдану жөніндегі Нұсқаулыққа
17 қосымша           

Оқиғаның схемасы
(схемада оқиға болғаннан кейін көлік құралдарының
орналасуын қалпына келтіруге мүмкіндік беретін
нақты мәліметтер көрсетіледі)
(оларды стационарлық объектілерге қатысты белгілеу жүргізіледі)

Оқиға схемасымен                              Куәгерлер
және хаттамада баяндалған          1.______________________________
мән-жайлармен келісеміз                 (тегі,аты,әкесінің аты,
1.Жүргізуші ___________            ________________________________
             (қолы)               тұрғылықты жері, қызметтік немесе
                                  ________________________________
                                         үйінің телефоны, қолы)
2. Жүргізуші ___________           Схема құрушының қолы____________
               (қолы)             200____ж. "____"________________

келесі бет

Оқиға схемасымен хаттамаға толықтыру

Оқиға схемасымен хаттамаға толықтыру

____ сағат. ____ минутта қарау басталды және
____ сағат.____ минутта аяқталды
1. Оқиға болған жер _______________________________________________
2. Оқиғаның болған уақыты 200__ "___" ________ ____ сағат ___ минут
3. Ауа-райы (ашық, жаңбыр, тұман, қар және т.б.) __________________
4. Көрінуі (метр) _________________________________________________
5. Жолды жарықтандыру (күндізгі, жасанды, жарықтандырылмаған)
______________________

6. Жарықтандыру: 1-көлік (бағытшамдары, бағытшамшалары жанып тұрды,
жанбай тұрды) _______________________ 2-көлік _____________________
7. Орнынан көрінуі;
- _____ маркалы а/м көлік жүргізушісі азамат__________, бағдаршам
жарығы___м., өшірілген, жақын қашықтықты көрсететін бағдаршам жарығы
___ м., қосылған, алыс қашықтықты көрсететін бағдаршам жарығы
___ м., күндізгі жарық ___м,. қосылған.;
- _____ маркалы а/м көлік жүргізушісі азамат__________, бағдаршам
жарығы___м., өшірілген, жақын қашықтықты көрсететін бағдаршам жарығы
___ м., қосылған, алыс қашықтықты көрсететін бағдаршам жарығы
___ м., күндізгі жарық ___м,. қосылған.;
8. Жолдың ұзына бойына профилі (еңіс, өр) _________________________
9. Орнынан (шолу) көрінуі; жолдың ось сызығынан____маркалы а/м көлік
жүргізушісі азамат ______; оңға____; солға_____; ____маркалы а/м
көлік жүргізушісі азамат ______; оңға____; солға_____;
10. Жол (асфальт, бетон, т.б.) ___________________________төселген;
11. Жол төселімінің жағдайы (құрғақ, ылғалды, тайғақ) ____________;
12. Жол төселімінің ақаулары (шұңқырлар, қазылған) _______________;
13. Оқиға болар алдындағы көлік қозғалысының жылдамдығы __________;
14. А/м-ның сынған және жоғалған бөлшектерінің бары_______________;
15. Көлік құралдары (бұдан әрі - КҚ) туралы мәліметтер:
___________________________________________________________________
Нөмірлік белгі| КҚ-ның маркасы | Көлік жабдығы | КҚ тұрағының
             | және моделі    |               | мекенжайы және қай
             |                |               | ауданда есепте тұр
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________

      Ескерту: 1-12-тармақшаларда көрсетілген мәліметтер оқиға
болған сәтке жатқызылады.

16. Көлік құралдарының жүргізушілері туралы мәліметтер:
___________________________________________________________________
КҚ-ның  | Т.А.Ә., туған      | Жүргізуші куәлігінің | Жүргізушінің
нөмірлік| жылы, тұрғылықты   | нөмірі, кім және     | жағдайы
белгісі | жерінің мекенжайы, | қашан берілді        |
       | жұмыс орны,        |                      |
       | лауазымы, қызмет   |                      |
       | және үй            |                      |
       | телефондарының N N |                      |
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________

17. Оқиға болған кездегі жәбірленушілер туралы мәліметтер:
___________________________________________________________________
Т.А.Ә. | Жасы | Жұмыс орны     | Тұрғылықты  | Қандай емдеу
      |      | және лауазымы  | мекенжайы   | мекемесінде және
      |      |                |             | диагнозы
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________

18. Оқиғаның куәгерлері:
___________________________________________________________________
          Т.А.Ә.        | Тұрғылықты жерінің мекенжайы, қызмет
                        | және үй телефондарының нөмірі
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________

19. Оқиға нәтижесінде зақым келгені:
___________________________________________________________________
А/м-ның маркасы, нөмірлік белгісі |       Сыртқы зақымдар
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________

20. ______маркалы 1-КҚ-н рульмен басқару жағдайы __________________
                                               (градустағы рульдің
__________________________________________________________________;
люфті, люфт қандай түрде өлшенгені, ұзына бойы және көлденең
тартқыштың жағдайы,
___________________________________________________________________
___________маркалы 2-КҚ-ның _______________________________________
колонкалары және олардың бекітілуі, руль доңғалағының еркін немесе
ауыр айналуы және т.б. көрсетілсін)
___________________________________________________________________
21. ________маркалы 1-КҚ тежеуіш жүйесінің, басу тежеуішінің
жағдайы:___________________________________________________________
            (еркін жүру басқышының көлемі, тежеуіш жұмысының
                   тепе-теңдігі, сағатына 30 км
___________________________________________________________________
жылдамдықта тежеуіштің метрмен немесе автомашинаның ақырын келіп
                         тоқтаған кездегі
__________ маркалы 2-КҚ-ның ________________________________________
сұйықтықтың ағуы немесе ауаның шығуы, прицептегі тежеуіштің жұмыс
                       істеуі және т.б.)
___________________________________________________________________
________маркалы 1-КҚ ______________________________________________
___________________________________________________________________
________маркалы 2-КҚ қол тежеуішінің ______________________________
___________________________________________________________________
22. _______маркалы 1-КҚ-ның жарықтандыру және сигнал құралдарының
жағдайы:___________________________________________________________
___________________________________________________________________
________маркалы 2-КҚ-ның___________________________________________
__________________________________________________________________;
23. _______маркалы 1-КҚ-ның алдыңғы терезесінің жағдайы, терезе
тазалағыштың жұмыс істеуі, артқы айнаның болуы,
________ маркалы 2-КҚ-ның ________________________________________;
24. ________маркалы 1-КҚ шиналарының жағдайы_______________________
                                  (шиналардың көлемі, протектордың
___________________________________________________________________
суреті (жай, құрастырмалы, маркалы 2-КҚ-ның ___________________________________________________________________
өтімділігінің жоғарылығы), протектор суретінің ескіргені, оларға
                зақымдарының бары және т.б.)
___________________________________________________________________
       (лауазымды адамның Т.А.Ә. лауазымы, атағы) (қолы)

Оқиға схемасына жазылған толықтырулармен келісемін:

1. Жүргізуші ________ (_______) 2. Жүргізуші ____________ (_______)
             Т.А.Ә.    (қолы)                   Т.А.Ә.     (қолы)
1. Куәгер ___________ (_______) 2. Куәгер _____________ (________)
            Т.А.Ә.     (қолы)                 Т.А.Ә.     (қолы)

Қазақстан Республикасы Ішкі  
істер министрінің 2001 жылғы  
20 маусымдағы N 486 бұйрығымен
бекітілген "Қазақстан     
Республикасының Әкімшілік құқық
бұзушылық туралы кодексін ішкі
істер органдарының қызметінде  
қолдану жөніндегі Нұсқаулықты  
бекіту туралы" Қазақстан     
Республикасының Әкімшілік құқық
бұзушылық туралы кодексін ішкі
істер органдарының қызметінде  
қолдану жөніндегі Нұсқаулыққа
18 қосымша           

Әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс жөнінде
қаулыға шағым, наразылық білдіру бойынша
АНЫҚТАУ

Астана қ. 200 ______ жылғы "_____"________________
Мен,______________________________________________
     (лауазымы, атағы, тегі, аты, әкесінің аты)

     "Әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы" Қазақстан Республикасы Кодексінің 664-бабына сәйкес 200___жылғы "___"_________ _____сағат _____минут азамат (ша) _________________________________
Көлік құралын жүргізгенін анықтай отырып "Әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы" Қазақстан Республикасы Кодексінің _______ бабы бойынша жіктелген іс-әрекет Жол қозғалысы ережесінің ______тармақшасының талабын бұзу актісі бойынша азамат (ша) __________________________ қозғалған әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс бойынша 200___ж. "____"_____________ қаулыға шағымды, наразылықты қарай отырып "Әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы" Қазақстан Республикасы Кодексінің _________ баптарын басшылыққа ала тырып шағымда наразылық білдіруде көрсетілген фактілердің тексеріс нәтижесі бойынша қорытынды негізінде мыналарды

АНЫҚТАДЫМ

     _____________________________________________________________
     ("Әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы" Қазақстан Республикасы
                              Кодексінің
___________________________________________________________________
 664-бабының 1-бөлігінде қарастырылған шешімдерінің біреуі ғана
                          қабылданады)
     "Әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы" Қазақстан Республикасы Кодексінің 671-бабына сәйкес әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы іс бойынша қаулыға шағым, наразылық білдіру бойынша анықтау көшірмесін оны шығарғаннан кейін үш тәулікке дейінгі мерзімде жеке тұлғаға немесе Жәбірленуші прокурорға шағым немесе өтініш берген жағдайда оның ісі бойынша қаулы шығарған заңды тұлғаның Заңды өкіліне тапсырылды және жіберілді.

     Лауазымды адамның қолы _____________________________
     Анықтау көшірмесін алдым 200___жылғы "____" ________

Қазақстан Республикасы Ішкі  
істер министрінің 2001 жылғы  
20 маусымдағы N 486 бұйрығымен
бекітілген "Қазақстан     
Республикасының Әкімшілік құқық
бұзушылық туралы кодексін ішкі
істер органдарының қызметінде  
қолдану жөніндегі Нұсқаулықты  
бекіту туралы" Қазақстан     
Республикасының Әкімшілік құқық
бұзушылық туралы кодексін ішкі
істер органдарының қызметінде  
қолдану жөніндегі Нұсқаулыққа
19 қосымша           

"Бекітемін"
ІІО жетекшісінің жол полициясы бөлімшесінің
___________________________________________
         (лауазымы, атағы, Т.А.Ә.,
___________________________________________
               оның қолы)
200___жылғы "____"_________________________

Шағымда, наразылық білдіруде көрсетілген
фактілерді тексеру нәтижесі бойынша
ҚОРЫТЫНДЫ

Астана қ.                                 200___жылғы "___"________
     Мен, ________________________________________________________
                    (лауазымы, атағы, Т.А.Ә.)
     Әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы азаматқа(ша) _______________________________ іс қозғау бойынша 200___жылғы "___"___________қаулыға наразылық білдіру және шағымда баяндалған фактілер бойынша датасы, оқиғаның болған орны мен уақыты немесе тексеріс барысында құқық бұзушылыққа қатысы бар адамның, лауазымды адамдардың істері бойынша қолданылған шаралар, шағымданудың немесе наразылық білдіру себептері көрсетіледі, заңнама нормаларының талаптарына сәйкес қабылданған шешімдердің заңдылығы негізінде
___________________________________________________________________
        (Шағымданған адамның Т.А.Ә., лауазымы, наразылық
                  білдірген адамның Т.А.Ә.)

АНЫҚТАЛДЫ

     "Әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы" Қазақстан Республикасы Кодексінің _________ баптарын басшылыққа ала отырып жазылғанның негізінде

ҰСЫНАМЫН

     _____________________________________________________________
     Осы заңнама нормаларының талаптарына сәйкес әкімшілік құқық бұзушылық туралы іске рұқсат беру үшін міндетті түрде шағым бойынша тексеру, наразылық білдіру аяқталды деп есептелсін, шешімі көрсетілсін

Лауазымды адамның қолы _______________________      

                                                                             Қазақстан Республикасы
                                        Ішкі істер министрінің
                                       2001 жылғы 20 маусымдағы
                                     N 486 бұйрығымен бекітілген
                                      "Қазақстан Республикасының
                                       Әкімшілік құқық бұзушылық
                                      туралы кодексін ішкі істер
                                       органдарының қызметінде
                                    қолдану жөніндегі Нұсқаулықты
                                       бекіту туралы" Қазақстан
                                       Республикасының Әкімшілік
                                         құқық бұзушылық туралы
                                           кодексін ішкі істер
                                       органдарының қызметінде
                                            қолдану жөніндегі
                                         Нұсқаулыққа 20-қосымша

      Ескерту: 20-қосымшамен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2005 жылғы 5 қаңтардағы N 1 бұйрығымен .

                            ХАБАРЛАНДЫРУ

Азамат (ша) _______________________________________________________
                       (тегі, аты, әкесінің аты)

    Сіз жол берген әкімшілік құқық бұзушылықты қарау үшін
20___ж. "___" ___________сағат "___"__________ мекен-жайындағы N___
кабинетке келуіңіз керек.

    Ішкі істер органының лауазымды адамы ________________________
___________________________________________________________________

    Өзіңізбен бірге жеке куәлігіңіз болу керек.
    Сіз келмеген жағдайда әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс
қарала береді. Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық
туралы кодексінің 618 , 625-баптарының негізінде істі дұрыс қарау
және іс бойынша қабылданған қаулыны орындау үшін Сіз мәжбүрлеп
жеткізілетін боласыз.
___________________________________________________________________
         (лауазымы, атағы, тегі, аты, әкесінің аты)

20___ж. "____"___________                       ___________________
                                                     (қолы)

                                        Қазақстан Республикасы
                                        Ішкі істер министрінің
                                       2001 жылғы 20 маусымдағы
                                     N 486 бұйрығымен бекітілген
                                      "Қазақстан Республикасының
                                       Әкімшілік құқық бұзушылық
                                      туралы кодексін ішкі істер
                                       органдарының қызметінде
                                    қолдану жөніндегі Нұсқаулықты
                                       бекіту туралы" Қазақстан
                                       Республикасының Әкімшілік
                                         құқық бұзушылық туралы
                                           кодексін ішкі істер
                                       органдарының қызметінде
                                            қолдану жөніндегі
                                         Нұсқаулыққа 21-қосымша

      Ескерту: 21-қосымшамен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2005 жылғы 5 қаңтардағы N 1 бұйрығымен .

            Сот сараптамасын тағайындау туралы
                            ҰЙҒАРЫМ

20____жылғы "____"______________ _______________қ. (кенті, селосы)
2001 жылғы 30 қаңтардағы Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық
бұзушылық туралы кодексін басшылыққа ала отырып,
Уәкілетті адам ____________________________________________________
                           (лауазымды адамның Т.А.Ә.,
___________________________________________________________________
          қалалық, аудандық, желілік органның атауы)
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
(әкімшілік құқық бұзушылықтың жасалған орны және мәнісі, уақыты)

түріндегі Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылықтар
туралы кодексінің ___________бабын бұзғаны үшін
___________________________________________________________ тұратын
          (тұратын мекен-жайы көрсетіледі)
___________________________________________________________________

Жұмыс істейтін орны________________________________________________
Лауазымы __________________________________________________________
азамат (ша) _______________________________________________________
                               (азаматтығы, Т.А.Ә.)

жасаған құқық бұзушылық туралы әкімшілік іс жүргізу ісінің
материалдарын қарап, Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық
бұзушылық туралы Кодексінің 543-бабына сәйкес қарап, осы
материалдар бойынша арнаулы білімнің қажет екендігін ескеріп,
Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы
кодексінің 611-бабын басшылыққа ала отырып,

                            ұйғардым :

1. Осы іс бойынша сараптама тағайындалсын _________________________
                                           (сараптаманың түрі)
2. Сараптама жүргізу ______________________________________________
                               (сарапшының Т.А.Ә., немесе
________________________________________________________тапсырылсын
       сараптама жүргізілетін органның атауы)

3. Сарапшының шешуіне мынадай мәселелер қойылсын __________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________

4. Сарапшыға ______________________________________________________
___________________________________________________________берілсін
    (сарапшыға берілетін материалдардың тізбесі)
___________________________________________________________________
   (сараптама тағайындаған адамның Т.А.Ә. және лауазымы)

                                        Қазақстан Республикасы
                                        Ішкі істер министрінің
                                       2001 жылғы 20 маусымдағы
                                     N 486 бұйрығымен бекітілген
                                      "Қазақстан Республикасының
                                       Әкімшілік құқық бұзушылық
                                      туралы кодексін ішкі істер
                                       органдарының қызметінде
                                    қолдану жөніндегі Нұсқаулықты
                                       бекіту туралы" Қазақстан
                                       Республикасының Әкімшілік
                                         құқық бұзушылық туралы
                                           кодексін ішкі істер
                                       органдарының қызметінде
                                            қолдану жөніндегі
                                         Нұсқаулыққа 22-қосымша

      Ескерту: 22-қосымшамен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2005 жылғы 5 қаңтардағы N 1 бұйрығымен .

      Көлік құралын, шағын көлемді кемені ұстау,
      жеткізу және пайдалануға тыйым салу туралы
                           АКТІ

200__жылғы "___" ____________                    __________________
                                                 (толтыру орны)
___________________________________________________________________
      (Жол полициясы қызметкерінің лауазымы, атағы, Т.А.Ә.)

1. Көлік құралының маркасы, нұсқасы, түсі: ________________________
___________________________________________________________________

2. Нөмірлік белгісі__________________ 3. Қозғалтқышы_______________
4. Шассиі_________________________ 5. Қорабы_______________________
6. Шығарылған жылы___________ 7. КҚТҚ сериясы, нөмірі______________
8. Көлік құралының иесі____________________________________________
___________________________________________________________________

9. Иесінің мекен-жайы______________________________________________

10. Көлік құралының, шағын көлемді кеменің жүргізушісімен
жіберілген тәртіп бұзудың мән-жайы_________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________

11. Техникалық жағдайы туралы қорытынды:___________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________

12. Іс бойынша қабылданған шешім: _________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________

Жол полициясының қызметкері _________________________
                                     (қолы)
Көлік құралының иесі ________________________________
                                   (қолы)

Айқындалғандарды жою туралы мәліметтер ____________________________
                                 (бар бұзушылықтарды жою бойынша
___________________________________________________________________
   қабылданған шараларды тексеруді жүзеге асырған қызметкердің
                    лауазымы, атағы, Т.А.Ә.)

Қабылданған шешім _________________________________________________
___________________________________________________________________

                                        Қазақстан Республикасы
                                        Ішкі істер министрінің
                                       2001 жылғы 20 маусымдағы
                                     N 486 бұйрығымен бекітілген
                                      "Қазақстан Республикасының
                                       Әкімшілік құқық бұзушылық
                                      туралы кодексін ішкі істер
                                       органдарының қызметінде
                                    қолдану жөніндегі Нұсқаулықты
                                       бекіту туралы" Қазақстан
                                       Республикасының Әкімшілік
                                         құқық бұзушылық туралы
                                           кодексін ішкі істер
                                       органдарының қызметінде
                                            қолдану жөніндегі
                                         Нұсқаулыққа 23-қосымша

      Ескерту: 23-қосымшамен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2005 жылғы 5 қаңтардағы N 1 бұйрығымен .

         Автокөлікті айып тұрағына сақтау үшін
           N_________ҚАБЫЛДАУ-ТАПСЫРУ АКТІСІ

200__жылғы "___" ____________          ____________________________
                                      қойылған уақыты (сағ.,мин.)

Мен, жол полициясының өкілі _______________________________________
___________________________________________________________________
                     лауазымы, атағы, Т.А.Ә.

және айып тұрағы бойынша кезекші:
___________________________________________________________________
               айып автотұрағы өкілінің Т.А.Ә.

бірінші тапсырды, екінші қабылдады

Автомобиль (мотоцикл) ______________ мем.нөмірі____________________
Қозғалтқыш N________________қорап N______________тиістілігі________
___________________________________________________________________
иесінің Т.А.Ә., оның мекен-жайы, телефон N, ұйымның атауы,
мекен-жайы

               АВТОМОБИЛЬДІҢ (МОТОЦИКЛДІҢ) ЖИЫНТЫҒЫ

1. Дөңгелектің қалпақтары            15. Жастықша
2. Сәндік дискілер                   16. Руль дөңгелегінің қабы
3. Бензобактың қақпағы               17. Орындықтардың қабы
4. Шынытазалағыш щеткалар            18. Оталдырудың кілті
5. Тұманға қарсы фаралар             19. Жүк салғыштың кілті
6. Артын көру айнасы                 20. Қауіпсіздік белбеулері
7. Жанын көру айнасы                 21. Аптечка
8. Антена                            22. Апаттылық тоқтау белгісі
9. Қосалқы дөңгелек                  23. Өрт сөндіргіш
10. Аспаптардың жиынтығы             24. Қосымша жабдықтар
11. Көтергіш                         _________________
12. Радиомагнитола                   25. Суыту жүйесінде___________
13. Күл салғыш                       26. Басқалары_________________
14. Жанармай тетігінің көрсеткіші__

                      2. СЫРТҚЫ ЗАҚЫМДАРЫ
___________________________________________________________________

        3. БАҒАЛЫ БҰЙЫМДАРДЫҢ НЕМЕСЕ ЖҮКТІҢ БАР БОЛУЫ
___________________________________________________________________

                           4. ҰСТАУ СЕБЕБІ
___________________________________________________________________

       5. ЖИЫНТЫҒЫ, СЫРТҚЫ ЗАҚЫМДАРЫ, ЖҮКТІҢ БАР БОЛУЫ
          куәгерлермен дәлелденеді (жүргізуші болмаған
                         жағдайда толтырылады)
1. ________________________________________________________________
 Куәгердің Т.А.Ә., мекен-жайы, телефоны, жұмыс орны _____________
                                                         қолы
2. ________________________________________________________________
 Куәгердің Т.А.Ә., мекен-жайы, телефоны, жұмыс орны _____________
                                                         Қолы

Жиынтығымен КЕЛІСЕМІН:             жүргізуші ___________________
Автомобильді (мотоцикл) тапсырды   қабылдады ___________________

                                                     (артқы жағы)

         N_______актіге сәйкес көлік құралын алуға
                           ҚОЛХАТ

200___ж. "___" ___________ ___ сағат_________мин. _________________
___________________________________________________________________
      қандай құжат бойынша: техқұжаты, жүргізуші куәлігі
__________________________________________________автомобиль алынды

Жол полициясының рұқсаты N___________ _____________________________
Берілу куәгерлердің қатысуымен жүргізілді (көлік құралының шын
мәнісіндегі ахуалы актінің жазуларымен сәйкес келмеген жағдайда
толтырылады)

1. ________________________________________________________________
  Куәгердің Т.А.Ә., мекен-жайы, телефоны, жұмыс орны ____________
                                                         қолы
2. ________________________________________________________________
  Куәгердің Т.А.Ә., мекен-жайы, телефоны, жұмыс орны ____________
                                                         қолы

                                    Ескертпе: 1. Көлік құралының,
                                   ондағы заттардың, жүктің
                                   сақталуына жауапкершілікті
                                   айып тұрағы атқарады
                                   2. Ақшалар, бағалы заттар
                                   сақталуға алынбайды

                                        Қазақстан Республикасы
                                        Ішкі істер министрінің
                                       2001 жылғы 20 маусымдағы
                                     N 486 бұйрығымен бекітілген
                                      "Қазақстан Республикасының
                                       Әкімшілік құқық бұзушылық
                                      туралы кодексін ішкі істер
                                       органдарының қызметінде
                                    қолдану жөніндегі Нұсқаулықты
                                       бекіту туралы" Қазақстан
                                       Республикасының Әкімшілік
                                         құқық бұзушылық туралы
                                           кодексін ішкі істер
                                       органдарының қызметінде
                                            қолдану жөніндегі
                                         Нұсқаулыққа 24-қосымша

      Ескерту: 24-қосымшамен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2005 жылғы 5 қаңтардағы N 1 бұйрығымен .

                 Ұсталған көлік құралын беруге
                     N________ рұқсат

Мен, ______________________________________________________________
Рұқсат берген жол полициясы қызметкерінің лауазымы, атағы, Т.А.Ә.

Көлік құралын беруді сұраймын _____________________________________
                                           Маркасы

Мемлекеттік нөмірі _____________________
Құжаттың атауы___________________сериясы__________нөмірі___________
Алушының Т.А.Ә.____________________________________________________
Ұстау себебі ______________________________________________________
200____ж. "____"________________          _________________________
                                           жауапты адамның қолы

N______акті бойынша ұсталған көлік құралы рұқсатқа сәйкес
200____ж. "____"________________берілді.
Тұрақ бойынша кезекші _____________________________________________
                                      Т.А.Ә.

                                       __________________________
                                                   қолы

                                        Қазақстан Республикасы
                                        Ішкі істер министрінің
                                       2001 жылғы 20 маусымдағы
                                     N 486 бұйрығымен бекітілген
                                      "Қазақстан Республикасының
                                       Әкімшілік құқық бұзушылық
                                      туралы кодексін ішкі істер
                                       органдарының қызметінде
                                    қолдану жөніндегі Нұсқаулықты
                                       бекіту туралы" Қазақстан
                                       Республикасының Әкімшілік
                                         құқық бұзушылық туралы
                                           кодексін ішкі істер
                                       органдарының қызметінде
                                            қолдану жөніндегі
                                         Нұсқаулыққа 25-қосымша

      Ескерту: 25-қосымшамен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 2005 жылғы 5 қаңтардағы N 1 бұйрығымен .

Азамат (ша) _____________________ҚРӘҚБтК_____баптары бойынша
толтырылған АА сериялы N 000000 хаттаманы және қаулыны 200___ж.
"____"__________алдым ________________________ _____________
                       (лауазымы, тегі)         (қолы)

       Жол қозғалысы ережелерін әкімшілік бұзу туралы
                    АА N 000000 Хаттама

200__ж. "___"_______ __сағат _минут _______________________________
                                     (хаттаманы толтырған орны)
___________________________________________________________________
         (лауазымды тұлғаның лауазымы, атағы, Т.А.Ә.)

Осы хаттаманы жазуымның себебі азамат _____________________________
                            (бұзушының тегі, аты, әкесінің аты)

Азаматтығы_______________________Туған жылы және жері______________
Тұратын жері_______________________________________________________
Жеке басының куәлігі_______________________________________________
                       (сериясы, нөмірі, кіммен берілді)

Жұмыс орны, лауазымы_______________________________________________
Жүргізуші куәлігі__________________________________________________
                   (сериясы, N, кіммен және қашан берілді,
                санаттарының болуы, алынған немесе алынбаған)

200__ж. "__"________ __сағ.__мин. азамат (ша)______________________
көлік құралын басқаруда____________________________________________
       (Жол қозғалысы ережелерін бұзған орны және мәнісі)
___________________________________________________________________
яғни ЖҚЕ _________баптарын бұзып ҚРӘҚБтК _________баптарында
көзделген құқық бұзушылық жасады
Куәгерлер, жәбірленушілер, жеке (заңды) тұлғалардың заңды өкілдері
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
                      (Т.А.Ә., тұратын жері)
___________________________________________________________________
Метрологиялық тексерудің атауы, нөмірі, датасы, текникалық құралдың
көрсеткіші_________________________________________________________
___________________________________________________________________
Жеке тұлғаға (заңды тұлғаның өкіліне) және өндіріске қатысушыларға
ҚР ӘҚБтК 584-бабымен көзделген құқықтары мен міндеттері
түсіндірілді ______________________________________________________
                                  (қолы)

Әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс бойынша өндірістің тілі
___________________________________________________________________
(тәртіп бұзушының ауызша өтініші немесе арызы бойынша қолы)

Қорғаушының заңдылық көмегі және аудармашы_________________________
                                        (қажет, қажет емес, қолы)

Жеке тұлғаның (заңды тұлғаның өкілінің) түсініктемесі______________
________________________________________________ __________________
                                                     (қолы)

Бұрын әкімшілік жазаға тартылды ___________________________________
                        (қандай органмен жазаға тартылды, датасы,
                          ҚРӘҚБтК бабы, кім анықтаманы жүргізді)

Көлік құралы: Маркасы __________ МТНБ______________ КҚТҚ N_________
Көлік иесі____________тіркеу орны__________________________________
Қозғалтқыш N______________қорап N_____________шассиінің N__________
КҚ ұсталды____________ Жүргізуші жеткізілді________________________
        (сақтау орны)          (қалалық, аудандық, желілік орган)

Хаттамаға тіркеледі _______________________________________________
                    (хаттамаға тіркелетін құжаттардың тізбесі,
                     құжаттың, санаттың сериясы және нөмірі)

Қолдар: ___________________________________________________________
                    (хаттама толтырған лауазымды адамның)

______________________   __________________________________________
 (құқық бұзушының)           (куәгерлердің, жәбірленушілердің)

Іс бойынша шешім қабылдау: келу қайда және қашан___________________
Уәкілетті адам ____________________________________________________
             (лауазымы, аудандық, қалалық, желілік органның атауы,
                             атағы, тегі, қолы)

Хаттамамен таныстым. Хаттаманың көшірмесін алдым. _________________
                           (Т.А.Ә., қолы, қол қоюдан бас тартты)