Ескерту. Күші жойылды - ҚР Үкіметінің 30.01.2016 № 43 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).
РҚАО-ның ескертпесі.
ҚР мемлекеттік басқару деңгейлері арасындағы өкілеттіктердің аражігін ажырату мәселелері бойынша 2014 жылғы 29 қыркүйектегі № 239-V ҚРЗ Заңына сәйкес ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 2015 жылғы 9 шілдедегі № 4-2/626 бұйрығын қараңыз.
«Тұқым шаруашылығы туралы» Қазақстан Республикасының 2003 жылғы 8 ақпандағы Заңының 5-бабының 13) тармақшасына сәйкес Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
1. Қоса беріліп отырған:
1) Сорттық және тұқымдық бақылауды, жерге егіп бағалауды жүзеге асыру қағидалары;
2) Зертханалық сорттық сынақтардан өткізуді жүзеге асыру қағидалары;
3) Тұқым сапасына сараптама жасауды жүзеге асыру қағидалары бекітілсін.
2. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.
Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі К. Мәсімов
Қазақстан Республикасы
Үкіметінің
2011 жылғы 2 қарашадағы
№ 1279 қаулысымен
бекітілген
Сорттық және тұқымдық бақылауды, жерге егіп бағалауды жүзеге асыру қағидалары
1. Жалпы ережелер
1. Осы Сорттық және тұқымдық бақылауды, жерге егіп бағалауды жүзеге асыру қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) «Тұқым шаруашылығы туралы» 2003 жылғы 8 ақпандағы Қазақстан Республикасының Заңына (бұдан әрі – Заң) сәйкес әзірленді және ауыл шаруашылығы өсімдіктерінің тұқымдарына қатысты сорттық және тұқымдық бақылауды, жерге егіп бағалауды жүзеге асыру тәртібін айқындайды.
2. Осы Қағидалардың мақсаттары үшін мынадай ұғымдар пайдаланылады:
тұқымдар – өсiмдiктердiң сортын молықтыру үшiн пайдаланылатын генеративтiк және вегетативтiк органдары: тұқымның өзi, жемiстер, күрделi жемiстердiң бөлiгi, қосалқы жемiс, масақтар, көшеттер, жуашық, түйнек, қалемшелер, түзушi ұлпалар және басқалар;
сорттық бақылау – ауыл шаруашылық өсiмдiктерi егiстерiнiң сорттық тазалығын анықтау және тұқымдардың белгiлi бiр сортқа жататындығын белгiлеу жөнiндегi iс-шаралардың жүзеге асырылуын бақылау;
тұқымдық бақылау – тұқымның егу сапасын анықтау жөнiндегi iс-шаралардың жүзеге асырылуын, Қазақстан Республикасының заңнамасы талаптарының сақталуын бақылау;
жерге егiп бағалау – тұқымдардың белгiлi бiр түрге, сортқа жататындығы мен сорттық тазалығын оларды арнаулы учаскелерде егу және өсiмдiктер бойынша сорттық сапаларын кейiннен тексеру жолымен анықтау;
зертханалық сорттық сынақтар – тұқымдардың белгiлi бiр сортқа тиiстiлiгiн белгiлеу және зертханалық талдау жүргiзу жолымен тұқымдардың сорттық тазалығын анықтау.
3. Ауыл шаруашылығы өсімдіктерінің тұқымдарына сорттық және тұқымдық бақылауды Заңға сәйкес тиісті жергілікті атқарушы органының тұқым шаруашылығы жөніндегі мемлекеттік инспекторлары (бұдан әрі – мемлекеттік тұқым инспекторлары) жүзеге асырады.
Ескерту. 3-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 20.12.2013 № 1383 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).
4. Жерге егіп бағалауды Ауыл шаруашылығы дақылдарының сортын сынау жөнiндегi мемлекеттiк комиссия (бұдан әрі – Мемкомиссия) жүргiзедi.
2. Сорттық бақылауды жүзеге асыру тәртібі
5. Ауыл шаруашылығы өсiмдiктерiнiң тұқымдарын сорттық бақылау байқаудан өткізу, жерге егіп бағалау және зертханалық сорттық сынақтар арқылы жүргiзiледi.
6. Мемлекеттік тұқым инспекторлары жыл бойы аттестатталған тұқым өндiрушiлердің тұқым өндiруiн бақылауды жүзеге асырады, ол мынадай кезеңдерді қамтиды:
тұқым себуге дайындалған егiстiктердi тексеру – тұқым себудiң алдында жылына бiр рет;
вегетация кезеңiнде сорттық егiстердi тексеру – жылына үш рет;
сорттық және гибридтiк егiстердi байқау және егiстiк зерттеудi бақылау – байқау кезеңiнде бiр рет;
тұқымдарды жинау (жинап алу), тасымалдау, өңдеу (тазарту) және сақтауды, тұқым қоймаларының дайындығын бақылау – бақылаудың әрбiр түрi бойынша жылына екi рет.
7. Аттестатталған тұқым өндірушілер егу басталғанға дейін тиісті жергілікті атқарушы органдарға егістіктердің тұқым өсіру егісі дайындығы туралы хабарлайды, бұдан кейін мемлекеттік тұқым инспекторлары егістіктерді кеңістіктік оқшаулаудың сақталуы, ауыспалы егістің сақталуы, қажетті агротехникалық іс-шаралардың жүргізілуі, егістік шекараларының тазалығы мәніне тексереді. Егістікті тексеру нәтижелері бойынша осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес нысан бойынша есеп жасалады.
Егiстi тексеру кезiнде себуге әзiрленген тұқымның сорттық және егу сапасын растайтын құжаттардың бар болуы, егiс техникасының жай-күйі, егiс технологиясы қағидаларының сақталуы тексерiледi. Егісті тексеру нәтижелерi бойынша осы Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша есеп жасалады.
Егістіктің дайындығын тексерудi егiстi тексерумен бірге жүргізуге жол берiледi.
Ескерту. 7-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 20.12.2013 № 1383 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).
8. Ауыл шаруашылығы өсiмдiктерiнiң вегетациясы кезеңiнде түрлiк, сорттық фитопатологиялық тазалаудың (отаудың) жүргiзілуі тексерiледi.
9. Ауыл шаруашылығы өсiмдiктерiнiң сорттық егiстерiн байқаудан өткiзудi байқаудан өткiзушiлер тұқым өндiрушiлердiң облыстың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергiлiктi атқарушы органына берген өтiнiмдерi бойынша жүргiзедi.
Ескерту. 9-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 2012.11.22 № 1477 Қаулысымен.
10. Егісті байқаудан өткізуді:
1) бірегей тұқымдардың егістерін – құрамында тиісті жергілікті атқарушы органның мемлекеттік тұқым инспекторлары, тиісті дақыл бойынша селекционер, өсімдіктер карантині жөніндегі мемлекеттік инспектор және тұқым өндірушінің өкілі бар облыстың жергілікті атқарушы органының шешімімен құрылған комиссия;
2) элиталық тұқымдардың егістерін – құрамында тиісті жергілікті атқарушы органның мемлекеттік тұқым инспекторлары, өсімдік карантині жөніндегі мемлекеттік инспектор және тұқым өндірушінің өкілі бар облыстың жергілікті атқарушы органының шешімімен құрылған комиссия;
3) бірінші және кейінгі көбейтілген тұқым шаруашылығы егістерін – тұқым өндіруі өкілінің қатысуымен байқаудан өткізушілер жүргізді.
Ескерту. 10-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 20.12.2013 № 1383 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).
11. Тұқымдарды жинауды (жинап алуды) бақылау сорттық егістіктерді жинап алу кезеңінде ауыл шаруашылығы өсімдіктері сорттарының араласуына жол бермейтін агротехникалық іс-шараларды өткізу қағидаларының сақталуын тексеру арқылы жүзеге асырылады.
12. Тұқымдарды тасымалдауды бақылау пайдалану тәртібі Қазақстан Республикасының машиналар мен жабдықтардың қауіпсіздігі саласындағы заңнамасының талаптарына сәйкес келуге тиіс автокөліктің және ауыл шаруашылығы техникасының техникалық жай-күйін тексеру арқылы жүзеге асырылады.
13. Тұқымдарды өңдеуді (тазалауды) бақылау тұқым ұрығының зақымдануына жол бермейтін тұқым өңдеудің технологиялық үрдісін тексеру арқылы жүргізіледі. Біртекті технологиялық жабдықтың әрбір тобына пайдалану жөніндегі нұсқаулық болуға тиіс.
Бидайдың, қара бидайдың, арпаның, күнбағыстың, қарақұмықтың, тарының, сұлының тұқымдық астықтың ең жоғары қызуы – 40 градус Цельсиядан, ал кептіру агентінің температурасы 70 градус Цельсиядан аспауға тиіс. Бұршақты дақылдар мен күрішті кептірген кезде тұқымдық астықтың қызуы – 35 градус Цельсиядан, ал кептіру агентінің температурасы 60 градус Цельсиядан аспауға тиіс.
Ылғалдылығы 19 пайыздан жоғары тұқымдық дәнді кептірген кезде тұқым ұрығының зақымдануына жол бермейтін жұмсақ режим қолданылады, бұл ретте бірінші аймақта тұқымдарды қыздырудың шекті температурасын Цельсия бойынша +5 градусқа, ал кептіру агентінің температурасын +10 градус Цельсияға төмендету жүргізіледі.
14. Тұқымдардың сақталуын бақылау тұқымдарды буып-түю мен таңбалауға қойылатын талаптардың сақталуын тексеруді қамтиды.
Бірегей және элиталық тұқымдар, бірінші ұрпақтың будандары 1 пайызға дейін ауытқып, 50 килограмнан аспайтын салмақпен буып-түйіледі.
Орам тұқымдық астықтың сақталуын қамтамасыз етуге және таңбасы немесе зат белгісі болуға тиіс, онда:
тұқым өндірушінің атауы;
дақыл;
сорт;
көбейтілген тұқым;
сорттық тазалығының санаты;
егіс стандартының сыныбы;
жиналған жылы;
тұқым легінің нөмірі;
сорттық тазалығы;
сорттық құжаттың және тұқымдардың егіс сапасын куәландыратын құжаттың атауы, нөмірі және берілген күні көрсетіледі.
Тұқым салынған әрбір қапқа немесе контейнерге тұқымдардың егіс сапасын куәландыратын құжаттан басқа, сол деректері бар затбелгі салынады. Дәріленген тұқымдар салынған орамға «Дәріленген» деген жазу жазылады.
15. Тұқым қоймаларының дайындығын бақылау тұқым қоймаларының тұқымдардың қауіпсіздігін қамтамасыз ететін экологиялық, құрылыс, өрт қауіпсіздігі, санитариялық, фитосанитариялық талаптарға сәйкестігін тексеру арқылы жүзеге асырылады.
16. Сатуға жататын бiрегей және элиталық тұқымдарды, бiрiншi және кейінгі көбейтілген тұқымдарды сақтауға арналған тұқым қоймаларының дайындығы мемлекеттік тұқым инспекторының тексеру қорытындылары бойынша белгіленеді, оның нәтижелерi бойынша осы Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша қорытынды жасалады.
4. Тұқымдық бақылауды жүзеге асыру тәртібі
17. Сатуға жататын бiрегей және элиталық тұқымдардың, сондай-ақ бiрiншi және кейінгі көбейтілген тұқымдардың партиялары тұқымдық бақылауға жатады.
18. Тұқымдық бақылау тұқымдардың бақылау сынамаларын іріктеу және соңынан оларды аттестатталған тұқым сапасына сараптама жасау жөнiндегi зертханаларда зерттеу арқылы жүргiзiледi.
19. Бақылау сынамаларын зертханалық зерттеу нәтижелерi бойынша аттестатталған тұқым сапасына сараптама жасау жөнiндегi зертханалар өтініш берушіге осы Қағидаларға 4-қосымшаға сәйкес нысан бойынша тұқымды талдау нәтижесiн бередi.
20. Тұқымдық бақылау кезiнде, оның ішінде даулы жағдайларда бақылау сынамаларын іріктеуді ұлттық стандарттарға сәйкес мемлекеттік тұқым инспекторы тұқым иесi өкiлiнің және сатып алушының қатысуымен жүргiзедi. Даулы жағдайларда бақылау сынамаларын іріктеуді сатып алушысыз жүргiзуге жол берiледi.
Ауыл шаруашылығы өсімдіктерінің тұқымдық сараптамадан өткен тұқымдарына бақылау сынамаларын іріктеу нәтижесi осы Қағидаларға 5-қосымшаға сәйкес нысан бойынша инспекциялық бақылау актісімен ресiмделедi.
Ескерту. 20-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 2012.11.22 № 1477 Қаулысымен.
21. Даулы жағдайларда тұқымдардың сапасына бақылау зерттеулерін жүргізуге арналған өтінішті тиісті жергілікті атқарушы органға:
тұқымды жеткiзушi сапасы өнім берушiнiң құжаттарында көрсетiлген көрсеткiштерге сай келмейтін тұқымдарды алғандығы туралы тұтынушыдан хабарлама алғаннан кейiн бес күннен кешiктiрмей;
тұқымды тұтынушы өнім берушiнің iлеспе құжаттарында көрсетiлген көрсеткiштерге сәйкес келмейтін тұқым партиясын өнім берушіден алғаннан кейiн жиырма күннен кешiктiрмей беруге тиiс.
Өтiнiшке:
тұқымды жеткiзушi – тұтынушы наразылық бiлдiрген тұқымның сапасын растайтын құжаттар (немесе олардың көшірмелері) және оны іріктеу актісімен бiрге сынаманың телнұсқасы;
тұқымды тұтынушы – сынақ нәтижелері бойынша тұқым сапасына сараптау жасау жөніндегі зертхананың қорытындысы және оны іріктеу актісiмен бiрге сынаманың телнұсқасы қоса беріледі.
Егер телнұсқалық сынама бақылау талдауына түскен уақытқа қарай тұтынушы наразылық бiлдiрген тұқымның сапасын растайтын құжаттардың қолданылу мерзімі өтсе өтiнiш қабылданбайды.
Ескерту. 21-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 20.12.2013 № 1383 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).
22. Тұқымдық бақылау кезiнде, оның ішінде даулы жағдайларда тұқым сапасын сараптау қолданыстағы ұлттық стандарттарға сәйкес жүргiзiледi.
Ескерту. 22-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 2012.11.22 № 1477 Қаулысымен.
23. Аттестатталған тұқым сапасына сараптау жасау жөнiндегi зертханалардың тұқымдардың сорттық және тұқымдық сапасына сараптама жүргiзуiн және олардың нормативтiк құқықтық актiлер мен ұлттық стандарттарды сақтауын бақылауды мемлекеттік тұқым инспекторлары жүзеге асырады.
Бақылау тұқым сапасына сараптама жасау кезеңiнде жылына екi рет, сондай-ақ тұқым сапасына сараптау жасау жөнiндегi қызметтердi мемлекеттiк сатып алуды жүзеге асыру кезiнде бақылау тәртiбiмен, сондай-ақ: тұқым өндiрушiлерге наразылық білдірілген; аттестатталған тұқым сапасына сараптама жасау жөнiндегi зертханалар берген тұқымдарды сорттық және себу сапасына зерттеулердiң нәтижелерiмен келiспеген жағдайда жүргізіледі.
Тексеру нәтижелерi бойынша осы Қағидаларға 6-қосымшаға сәйкес нысан бойынша акт жасалады.
Ескерту. 23-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 2012.11.22 № 1477 Қаулысымен.
24. Мемлекеттік тұқым инспекторлары тұқым өндiрушiлер аттестатталған тұқым сапасына сараптама жасау жөнiндегi зертханалар берген тұқымның сорттық және тұқымдық сапасына зерттеулердің нәтижелерiмен келiспеген жағдайда олардың наразылықтарын қарайды.
Бақылау сынамасын зерттеу кезiнде алынған көрсеткіштердің тұқым сапасын растайтын бұдан бұрын берiлген құжаттарда көрсетiлген көрсеткіштерінен алшақтығы расталған жағдайда тұқым сапасына сараптама жасау жөнiндегi осы зертхана жаңа құжаттар береді.
25. Сорттық және тұқымдық бақылауды жүзеге асыру кезiнде туындайтын даулар Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес шешiледi.
5. Жерге егіп бағалауды жүзеге асыру тәртібі
26. Тұқымдардың белгiлi бiр түрге, сортқа жататындығы мен сорттық тазалығын белгілеу мақсатында ауыл шаруашылығы өсімдіктерінің Қазақстан Республикасында пайдалануға рұқсат етiлген Селекциялық жетiстiктердiң мемлекеттiк тiзiлiмiне енгiзiлген сорттарының бiрегей және элиталық тұқымдары жерге егіп бағалауға жатады.
27. Жерге егіп бағалау тұқымдарды арнаулы учаскелерде егу және өсiмдiктер бойынша сорттық сапаларды кейiннен тексеру арқылы жүргізіледі.
28. Сортты кезекті ауыл шаруашылығы жылының Мемкомиссия бекітетін жерге егіп бағалаудың алдын ала жоспарларына енгізу үшін Мемкомиссияға жабық топырақ дақылдары бойынша – 15 тамыздан; күздік егіс дақылдары бойынша – 10 қазаннан; жаздық дәнді масақты, дәнді бұршақты, жармалық (күріштен басқа), майлы дақылдар (күнбағыстан басқа), картоп, көкөніс және бақша дақылдары, біржылдық, көпжылдық шөптер (құмай жүгеріден басқа), жемдік тамыртүйнек және күнбағыс бойынша – 1 желтоқсаннан; жүгері, күріш, құмай жүгері бойынша – 15 желтоқсаннан; тоқымалық, техникалық, эфирмайлы дақылдар, мақта, жеміс, жидек дақылдары, жүзім, тұт ағашы, тұт ағашының гибридтері, гүлді-сәнді өсімдіктер және дәрілік дақылдар бойынша – 25 желтоқсаннан кешіктірмей өтініш беріледі.
29. Сорт бірдейлендіру бойынша мәлімделген сипаттамаға сәйкес келмеген кезде Мемкомиссия сортқа тиесілілігін анықтаудың қиындығына немесе мүмкін еместігіне байланысты жерге егіп бағалауды жүргізуден бас тарту туралы шешім қабылдайды.
30. Жерге егіп бағалауды жүргізу үшін Мемкомиссияға ұсынылатын тұқымдық материалдың үлгісінде ішкі және сыртқы заттаңба болуға тиіс, олар мыналарды қамтиды:
1) сорттың атауы (егер аты әлі айқындалмаса – селекциялық нөмірі). Шетелдік сорттың атауын өтінім берушінің тілінде және мемлекеттік немесе орыс тіліндегі транскрипцияда жазады;
2) тегінің, түрінің атауы (латынша және мемлекеттік немесе орыс тілдерінде).
31. Жерге егіп бағалау вегетациялық кезең ішінде ауыл шаруашылығы өсімдіктерінің қалыпты дамуын қамтамасыз ететін жағдайларда жүргізіледі.
32. Жерге егіп бағалау нәтижелері бойынша тұқымдардың белгiлi бiр түрге, сорт пен сорттық тазалыққа сәйкестігі және (немесе) сәйкессіздігі туралы жазбаша қорытынды беріледі.
Сорттық және тұқымдық
бақылауды, жерге егіп бағалауды
жүзеге асыру қағидаларына
1-қосымша
Тұқымдық егiске арналған егістіктерді тексеру туралы есеп
Ескерту. 1-қосымша жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 20.12.2013 № 1383 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).
___________________________________________________________ негiзiнде
(өтініштің, тексеруді тағайындау актісінің негізінде)
_____________________________________________________________________
(тұқым өндiрушiнiң атауы)
_____________________________________________________________ тұқымын
(дақылы, сорты)
____________________________________ өндiру мақсатында егуге арналған
(репродукция)
егістіктеріне тексеру жүргiзiлдi.
Тексеру жүргiзiлген күн: 20__ жылғы «__» _____ бастап «__» ____ дейін
Тексеру нәтижелерi
Алаңы, гектар _______________________________________________________
Жай-күйі, дайындығы, % ______________________________________________
Агротехника _________________________________________________________
Бұрынғы егілген егіс (дақыл, репродукция, сорт) _____________________
Тұқымның шығу тегi __________________________________________________
(құжаттың №, күнi, репродукциясы, сорты, партиясы)
Егiстiк техникасының жай-күйі _______________________________________
Қорытынды: __________________________________________________________
_____________________________________________________________________
Тұқым өндiрушiнiң өкiлi:
__________ _______ ______________________________________________
(лауазымы) (қолы) (тегi, аты, әкесiнiң аты (бар болған жағдайда)
Тұқым шаруашылығы жөнiндегi
мемлекеттiк инспектор
______ ______________________________________________
(қолы) (тегi, аты, әкесiнiң аты (бар болған жағдайда)
Сорттық және тұқымдық
бақылауды, жерге егіп бағалауды
жүзеге асыру қағидаларына
2-қосымша
Егiстi тексеру туралы есеп
Ескерту. 2-қосымша жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 20.12.2013 № 1383 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).
___________________________________________________________ негiзiнде
(өтініштің, тексеруді тағайындау актісінің негізінде
_____________________________________________________________________
(тұқым өндiрушiнiң атауы)
_____________________________________________________________________
(дақылы, сорты, репродукциясы)
_______________________________________ тұқымын өндiрудің белгiленген
технологиялық талаптарға сәйкестiгiн анықтау мақсатында егісіне
тексеру жүргiзiлдi.
Тексеру жүргiзiлген күн: 20__ жылғы «__» ____ бастап «__» _____ дейін
Тексеру нәтижелерi
Егіс алаңы, гектар __________________________________________________
Тұқымның шығу тегi __________________________________________________
(құжаттың №, күнi, сорты, репродукциясы, партиясы)
Агротехника _________________________________________________________
Себiлген күн ________________________________________________________
Қорытынды: __________________________________________________________
Тұқым өндiрушiнiң өкiлi:
__________ ______ _______________________________________________
(лауазымы) (қолы) (тегi, аты, әкесiнiң аты (бар болған жағдайда)
Тұқым шаруашылығы жөнiндегi
мемлекеттiк инспектор
______ _______________________________________________
(қолы) (тегi, аты, әкесiнiң аты (бар болған жағдайда)
Сорттық және тұқымдық
бақылауды, жерге егіп бағалауды
жүзеге асыру қағидаларына
3-қосымша
Қорытынды
Ескерту. 3-қосымша жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 20.12.2013 № 1383 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).
___________________________________________________________ негiзiнде
(өтініштің, тексеруді тағайындау актісінің негізінде)
_____________________________________________________________________
(тұқым өндiрушiнiң атауы)
_____________________________________________________________________
(дақылы, сорты, репродукциясы)
____________________________ сатуға жататын тұқымын сақтауға арналған
№ ___________________________________________________________________
тұқым қоймасына тексеру жүргiзiлдi.
Тексеру жүргiзiлген күн: 20__ жылғы «___» ____ бастап «___» ___ дейін
Тексеру нәтижелерi
Тұқым қоймасының жай-күйі ___________________________________________
Дайындығы ___________________________________________________________
Қорытынды ___________________________________________________________
Тұқым өндiрушiнiң өкiлi:
__________ ______ _______________________________________________
(лауазымы) (қолы) (тегi, аты, әкесiнiң аты (бар болған жағдайда)
Тұқым шаруашылығы жөнiндегi
мемлекеттiк инспектор ______ ________________________________________
(қолы) (тегi, аты, әкесiнiң аты (бар болған
жағдайда)
Сорттық және тұқымдық бақылауды,
жерге егіп бағалауды
жүзеге асыру қағидаларына
4-қосымша
№ ___ тұқымды талдау нәтижесi
Ескерту. 4-қосымшаға өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 2012.11.22 № 1477 Қаулысымен.
_____________________________________________________________
(заңды тұлғаның толық атауы, жеке тұлғаның тегi, аты, әкесiнiң аты, облыс, аудан)
____________________________________________________________
_____________________________________________________ сақтаулы
(№ ___ бөлiмше (бригада)
20_ жылғы __________________ № _________ акті кезінде талдауға
ұсынылған (күнi, айы)
______________________________________________________ алынған,
________________ көбейтілген, _________________ жылғы егiннiң
_____________________________________________________________
(ауыл шаруашылығының өсiмдiгi, сорты)
салмағы ____ центнер, фракция № ___ тұқымының № ____ партиясына
берiлдi.
Орын (қап) саны, № ____ қойма, № ____ қамба үйiндiде
Тұқымның мақсаты____________________________________________
Талдау нәтижелерi
_____________________________________________________________
1. Тазалығы ________________ %, оның iшiнде _______________ %
2. Қалдық, барлығы _____ %, оның iшiнде басым топтар ______ %
_____________________________________________________________
3. Басқа өсiмдiктердiң тұқымдары (1 кг-ға дана немесе %)_____
4. Жемдiк шөптердiң басқа түрлерiнiң тұқымдары_____________ %
5. Басқа екпе өсiмдiктердiң тұқымдары (1 кг-ға дана немесе %)
______________
6. Арамшөптiк өсiмдiктердің тұқымдары (1 кг-ға дана немесе %),
барлығы ____
оның iшiнде:
неғұрлым зиянды арамшөп тұқымдары (жемдiк шөптер үшiн, 1 кг-ға дана) __
жатаған бидайықтың тұқымдары (1 кг-ға дана)__________________
карантиндiк арамшөптердiң тұқымдары (1 кг-ға дана)___________
улы арамшөптердiң тұқымдары (1 кг-ға дана)___________________
7. Қаракүйелiк құрылымдар_________________________________ %
8. Қарамықтар_____________________________________________ %
9. Бидай нематодасының берiштерi (1 кг-ға дана)____________
10. Өсу қуаты_____________________________________________ %
11. Өнгiштiгi_____________________________________________ %
оның iшiнде қаттылары _____________________________________%
Өсiру жағдайлары___________________________________________
12. Тіршілікке бейiмдiлiгi________________________________ %
Анықтау әдiсi_____________________________________________
13. Ылғалдылығы___________________________________________ %
14. 1000 дәннiң салмағы__________________________________ г
15. Аурулармен залалдануы (тұқымды талдау кезiнде толтырылады:
центрифугалау әдiсiмен _____ дана немесе биологиялық әдiспен
_________ %)
16. Зиянкестермен жайлануы_________________________________
17. Тұқым сынамаларын сырттай қарау деректерi:
түсi қалыпты иiсi қалыпты
қарайған шіріген
18. Басым түрлердiң ботаникалық құрамы:
басқа дақылды өсiмдiктердiң тұқымдары______________________
(аты)
сорттық өсiмдiктердiң тұқымдары____________________________
(аты)
19. Басқа анықтамалар:_____________________________________
Қорытынды мен ұсыныстар:
____________________________________________________________________
Толық немесе толық емес талдау жүргiзген кезде:
________________________________________________________________
Тұқымдар мынадай көрсеткiштер бойынша сапасыз |
Талдау кезiнде анықталды |
Стандартпен белгiленгенi |
Тұқымдар ________________ және қайтадан толық талдауға жатады
(өңдеу түрi)
Толық емес талдау жүргiзген кезде:
Тұқымдар __________________________________________________
(талдау жүргiзiлген көрсеткiштердің атауы)
бойынша ұлттық стандарттың талаптарына сай келеді.
Зертхана меңгерушiсi ______________________________________
(тегi, аты, әкесiнiң аты, қолы, мөрi)
20__ жылғы ________________
(күнi, айы)
Сорттық және тұқымдық бақылауды,
жерге егіп бағалауды
жүзеге асыру қағидаларына
5-қосымша
Ауыл шаруашылығы өсімдіктерінің тұқымдық сараптамадан өткен тұқымдарын инспекциялық бақылау актісі
20__ жылғы __________________ ____________________ кезеңінде құрамында төрағасы ________________________________________________
(тегi, аты, әкесiнiң аты, жұмыс орны, лауазымы)
мүшелерi_____________________________________________________
_____________________________________________________________
бар комиссия 20__ жылғы «___» _________ №___ кондициялығы туралы
куәлiк алған________________________________________________
(тұқым өндiрушiнiң атауы)
өндiрген_____________________________________________________
(дақылы, сорты, көбеюі, партиясының №, себу стандартының сыныбы)
тұқымына бақылау жүргiздi.
Тексеру кезiнде мыналар анықталды:
1. Тексеру объектiлерi_______________________________________
(тұқымның сапасы, сақтау жағдайлары және басқалары)
________________________________________________________________
2. Тұқымды бiрдейлендiру және сынау нәтижелерi________________
______________________________________________________________
3. Өндiрiстi тексеру нәтижелерi_______________________________
______________________________________________________________
4. Қорытынды:________________________________________________
_____________________________________________________________
(тұқымдардың және оны өндiрудiң белгiленген талаптарға сәйкестiгiн бағалау)
_________________________________________________________
Комиссия төрағасы _______________ __________________________
(қолы) (тегi, аты, әкесiнiң аты)
Комиссия мүшелерi: _______________ _______________________
(қолы) (тегi, аты, әкесiнiң аты)
Сорттық және тұқымдық
бақылауды, жерге егіп бағалауды
жүзеге асыру қағидаларына
6-қосымша
Аттестатталған тұқым сапасына сараптама жасау жөнiндегi
зертхананы тексеру актісi
Ескерту. 6-қосымша жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 20.12.2013 № 1383 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).
___________________________________________________________ негiзiнде
(өтініштің, тексеруді тағайындау туралы актінің)
_____________________________________________________________________
(аттестатталған тұқым сапасына сараптама жасау жөнiндегi зертхананың
атауы)
_____________________________________________________________________
тұқымның сорттық және егу сапасына сараптама жасау жөнiндегi
орындалатын жұмыстар бойынша және оның тұқым шаруашылығы саласындағы
нормативтiк құқықтық актiлер мен ұлттық стандарттарды сақтауына
тексеру жүргізілді.
Тексеру жүргiзiлген күн: 20__ жылғы «__» ____ бастап «__» _____ дейін
Тексеру нәтижелерi
Меншік құқығында не өзге де заттай құқықта ғимараттың (үй-жайдың) бар
болуы*
_____________________________________________________________________
Зертханалық жабдықтардың және өлшеу құралдарының бар болуы*
_____________________________________________________________________
Химиялық реактивтердің, материалдар мен мүкәммалдың бар болуы*
_____________________________________________________________________
Тұқымдардың сынамаларын сақтауға арналған сөрелердің бар болуы*
_____________________________________________________________________
Мамандардың бар болуы, олардың бiлiктiлiгi*
_____________________________________________________________________
Өзекті етілген нормативтiк-техникалық құжаттардың бар болуы*
_____________________________________________________________________
Тұқымдарды егу сапасын анықтау әдістемесін сақтау
_____________________________________________________________________
Анықталған бұзушылықтар
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
Қорытынды ___________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
Аттестатталған тұқым
сапасына сараптама жасау
жөнiндегi зертхананың өкiлi
__________ ______ _______________________________________________
(лауазымы) (қолы) (тегi, аты, әкесiнiң аты, (бар болған жағдайда)
Tұқым шаруашылығы жөнiндегi
мемлекеттiк инспекторы ______ _______________________________________
(қолы) (тегi, аты, әкесiнiң аты (бар болған
жағдайда)
Ескертпе: «*» белгісі бар – Тұқым сапасына сараптама жасау жөніндегі
зертханаларды аттестаттау қағидаларына сәйкес тұқым сапасына
сараптама жасау жөніндегі зертханаларға қойылатын талаптар.
Қазақстан Республикасы
Үкіметінің
2011 жылғы 2 қарашадағы
№ 1279 қаулысымен
бекітілген
Зертханалық сорттық сынақтардан өткізуді жүзеге асыру қағидалары
1. Жалпы ережелер
1. Осы Зертханалық сорттық сынақтардан өткізуді жүзеге асыру қағидасы (бұдан әрі – Қағидалар) «Тұқым шаруашылығы туралы» 2003 жылғы 8 ақпандағы Қазақстан Республикасының Заңына (бұдан әрі – Заң) сәйкес әзірленді және тұқымдардың партиясынан сынамаларға зертханалық талдау жүргізу арқылы тұқымдардың белгілі бір сортқа тиесілігін белгілеу мен тұқымдардың сорттық тазалығын айқындау тәртiбiн айқындайды.
2. Заңның 21-бабына сәйкес Қазақстан Республикасында пайдалануға рұқсат етілген Селекциялық жетiстiктердiң мемлекеттiк тiзiлiмiне енгiзiлген ауыл шаруашылығы өсiмдiктерi сорттарының соңынан сатуға арналған элиталық тұқымдары мен бiрiншi көбейтiлген тұқымдары зертханалық сорттық сынақтарға жатады.
3. Зертханалық сорттық сынақтарды Ауыл шаруашылығы дақылдарының сортын сынау жөнiндегi мемлекеттiк комиссия (бұдан әрi – Мемкомиссия) жүргiзедi.
2. Зертханалық сорттық сынақтарды жүргiзу тәртібі
4. Ауыл шаруашылығы өсiмдiгiнiң әрбір түрi мен сорты бойынша сатуға арналған тұқымдарды зертханалық сорттық сынау:
үш жылда бiр рет – элиталық тұқымдар үшiн;
бес жылда бiр рет – бiрiншi көбейтiлген тұқымдар үшiн жүргiзiледi.
5. Тұқымдарға зертханалық сорттық сынақтарды жүргiзу үшiн аттестатталған элиталық тұқым өндiрушi шаруашылықтар және (немесе) бiрiншi көбейтiлген тұқым өндiрушiлер Мемкомиссияға мынадай құжаттар мен мәлiметтердi (тұқым партиясынан алынған сынамалар):
1) осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес нысан бойынша зертханалық сорттық сынақтарды жүргiзуге арналған өтiнiшті;
2) заңды тұлғаны мемлекеттiк тiркеу (қайта тiркеу) туралы куәлiктің* немесе анықтаманың көшiрмесiн немесе жеке тұлғаның жеке басын куәландыратын құжаттың көшiрмесiн;
ескертпе: *«Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне заңды тұлғаларды мемлекеттік тіркеу және филиалдар мен өкілдіктерді есептік тіркеу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» 2012 жылғы 24 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Заңы қолданысқа енгізілгенге дейін берілген заңды тұлғаны (филиалды, өкілдікті) мемлекеттік (есептік) тіркеу (қайта тіркеу) туралы куәлік заңды тұлғаның қызметi тоқтатылғанға дейін жарамды болып табылады;
3) сорттық егiстiктердi байқаудан өткізу актiсiнiң және тұқымның сапасы туралы куәлiктiң көшiрмелерiн;
4) ұлттық стандарттарға сәйкес iрiктелген тұқым сынамаларын жібереді.
Ескерту. 5-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 2012.11.22 № 1477, 24.04.2013 № 390 (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулыларымен.
6. Мемкомиссия элиталық тұқым өндiрушi шаруашылықтан және (немесе) бiрiншi көбейтiлген тұқым өндiрушiден зертханалық сорттық сынақтарды жүргiзуге арналған өтiнiш келіп түскен күннен бастап он күнтiзбелiк күн iшiнде ұсынылған құжаттар мен материалдарды зерделейдi және зертханалық сорттық сынақтың нәтижесін береді.
Осы Қағидалардың 5-тармағында көрсетілген құжаттар мен материалдар толық ұсынылмаған жағдайда Мемкомиссия екі жұмыс күн ішінде жазбаша түрде дәлелделген жауап жібереді.
Осы Қағидалардың 5-тармағында көрсетілген барлық құжаттар мен материалдар бар болған кезде зертханалық сорттық сынақ жүргізеді.
7. Зертханалық сортық сынақ барысында:
1) деректер банкін пайдалану арқылы басқа сорттардан ерекше белгілердің болуы анықталады;
2) ұсынылған материалдарды көзбен талдау негізінде белгілердің біртектілігіне баға беріледі;
3) электрофорез әдісімен биохимиялық зерттеулер жүргізіледі.
8. Зертханалық сорттық сынақтардың деректерi негiзiнде Мемкомиссия элиталық тұқым өндiрушi шаруашылыққа және (немесе) бiрiншi көбейтiлген тұқым өндiрушiге осы Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша зертханалық сорттық талдау нәтижесiн бередi.
Зертханалық сорттық сынақтардан
өткізуді жүзеге асыру қағидаларына
1-қосымша
Ескерту. 1-қосымшаға өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 24.04.2013 № 390 (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.
Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлiгiнiң Ауыл шаруашылығы дақылдарының сортын сынау жөнiндегi мемлекеттiк комиссиясына _____________________________________________________
____________________________________________________________
(заңды тұлғаның толық атауы, жеке тұлғаның тегi, аты, әкесiнiң аты)
Өтiнiш
Зертханалық талдау жүргiзудi және___________________________
____________________________________________________________
(ауыл шаруашылығының өсiмдiгi, сорты, әр түрі, көбеюі)
тұқымының көрсетiлген сортқа тиесілігін анықтап, оның сорттық тазалығын айқындауды сұраймын.
Жеке немесе заңды тұлға туралы мәлiметтер:
1. Заңды тұлғаны мемлекеттiк тiркеу (қайта тіркеу) туралы
куәлiк* немесе анықтама немесе жеке тұлғаның жеке куәлiгi __________
____________________________________________________________________;
(тiркеу нөмiрi, кiм және қашан бердi)
ескертпе: *«Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне заңды тұлғаларды мемлекеттік тіркеу және филиалдар мен өкілдіктерді есептік тіркеу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» 2012 жылғы 24 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Заңы қолданысқа енгізілгенге дейін берілген заңды тұлғаны (филиалды, өкілдікті) мемлекеттік (есептік) тіркеу (қайта тіркеу) туралы куәлік заңды тұлғаның қызметi тоқтатылғанға дейін жарамды болып табылады.
2. Мекен-жайы:_______________________________________________
____________________________________________________________
(индексi, облысы, ауданы, елдi мекен, көшесi, үйдiң нөмiрi, телефоны, факсы)
3. Қоса берiлiп отырған құжаттар:____________________________
____________________________________________________________
(Зертханалық және сорттық сынақтар жүргiзу қағидасының 5-тармағына сәйкес)
тұқым сынамалары ___ дана, әрбiрiнiң салмағы ____ килограмм.
Өтініш беруші_______________________________________________
(қолы, мөрi, тегi, аты, әкесiнiң аты)
20__ жылғы _____________
(күнi, айы)
Өтiнiш 20__ жылғы _____________ қарауға қабылданды
(күнi, айы)
____________________________________________________________
(өтiнiшті қабылдаған жауапты тұлғаның тегі, аты, әкесiнiң аты, қолы)
Зертханалық сорттық сынақтардан
өткізуді жүзеге асыру қағидаларына
2-қосымша
Зертханалық сорттық сынақтың нәтижесi №____
20__ жылғы ____________
(күнi, айы)
20__ жылғы _______________ өтiнiш бойынша зертханалық талдауға
(күнi, айы)
тапсырылған, _________________________________________алынған,
_________________ көбейтілетін, _________________ жылғы егiннiң
_____________________________________________________________
(ауыл шаруашылығының өсiмдiгi, сорты, әр түрi)
тұқымының № ____ партиясына _________________________________
(заңды тұлғаның толық атауы,
______________________________________________________берiлдi.
жеке тұлғаның тегi, аты, әкесiнiң аты)
Талдау нәтижелерi
Тұқымның түпнұсқалығы________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
Қорытынды
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
Қазақстан Республикасы Ауыл
шаруашылығы министрлiгiнiң
Ауыл шаруашылығы дақылдарының
сортын сынау жөнiндегi
мемлекеттiк комиссиясы
зертханасының директоры____________________________________
(қолы, мөрi, тегi, аты, әкесiнiң аты)
Қазақстан Республикасы
Үкіметінің
2011 жылғы 2 қарашадағы
№ 1279 қаулысымен
бекітілген
Тұқым сапасына сараптама жасауды жүзеге асыру қағидалары
1. Осы Тұқым сапасына сараптама жасауды жүзеге асыру қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) «Тұқым шаруашылығы туралы» 2003 жылғы 8 ақпандағы Қазақстан Республикасының Заңына (бұдан әрі – Заң) сәйкес әзірленді және ауыл шаруашылығы өсімдіктері тұқымдарының сапасына сараптама жасауды жүзеге асыру тәртібін айқындайды.
2. Ауыл шаруашылығы өсімдіктері тұқымдарының сапасына сараптама жасау ұлттық стандарттар белгілеген барлық көрсеткіштер (толық талдау) бойынша немесе нормаланатын көрсеткіштердің барлықтары емес (толық емес талдау) бойынша қолданыстағы ұлттық стандарттарға сәйкес жүргізіледі.
Ескерту. 2-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 2012.11.22 № 1477 Қаулысымен.
3. Тұқым егістері сапасының ұлттық стандарттардың талаптарына сәйкестiгiн белгілеуді аттестатталған тұқым сапасына сараптама жасау жөніндегі зертханалар тұқым партиясынан ұлттық стандарттарға сәйкес iрiктеп алынған орташа сынаманы зерттеу негізінде жүргізеді. Тұқымның сорттық сапасы сорттық егiстердi байқап көру актiсiмен расталады.
Тек себуге ғана арналған тұқым партиясынан сынамаларды iрiктеп алуды тұқым сарапшылары тұқым өндiрушiлердiң өтiнiмдерi бойынша және (немесе) аттестатталған тұқым сапасына сараптама жасау жөнiндегi зертханаларда тиiстi даярлықтан өткен және тиiстi қорытындысы бар тұқым өндiрушiлер (олардың өкiлдерi) жүргiзедi.
Сатуға арналған тұқым партиясынан сынамаларды іріктеп алуды тұқым өндірушінің өтініші бойынша тұқым өндіруші өкілінің қатысуымен тиісті жергілікті атқарушы органның тұқым шаруашылығы жөніндегі мемлекеттік инспекторлары жүргізеді.
Сынамаларды iрiктеп алу осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес нысан бойынша актімен ресiмделедi.
Акт екi данада ресiмделедi: бiр данасы сынама iрiктеп алынған тұқым өндiрушiге беріледі, екiншiсi сынамамен бiрге тұқымның сапасына сараптама жасау жөнiндегi зертханаға жiберiледi.
Ескерту. 3-тармаққа өзгерістер енгізілді - ҚР Үкіметінің 2012.11.22 № 1477; 20.12.2013 № 1383 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулыларымен.
4. Тұқымның сапасына сараптама жасау жөнiндегi зертхана сынамаларды талдау нәтижелерiне байланысты тұқым өндiрушiге тұқымның сапасы туралы құжаттар – тұқымның кондициялығы туралы куәлiк немесе тұқымды талдау нәтижесiн, ал тұқымдық картопқа – түйнектiк талдау актісiн бередi.
5. Тұқымның кондициялылығы туралы куәлiк егiс сапасы толық талдауға тексерiлген және ұлттық стандарттардың талаптарына сәйкес келетiн тұқым партияларына беріледі. Тұқымның кондициялылығы туралы куәлiк осы Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша берiледi.
Талдауын егiске дейiн күнтізбелік он бес және одан аз күн бұрын (сатуға арналған тұқымнан басқа) ылғалдылығы мен зиянкестермен жайлануын айқындамастан жүргiзетiн тұқымның өнгiштiгi орнына өмiрге бейiмдiлiк нормасын ескере отырып, жиналатын жылы себуге пайдаланылатын күздiк дақылдардың тұқымына кондициялылығы туралы куәлiк беруге жол берiледi.
Ескерту. 5-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 2012.11.22 № 1477 Қаулысымен.
6. Салмағы бақылау бiрлiгiнiң салмағынан артық тұқым партиясына тұқымның кондициялылығы туралы куәлiктi әр бақылау бiрлiгiнен iрiктеп алынған орташа сынамаларды талдау нәтижелерi негiзiнде партияның орташа арифметикалық көрсеткiштерi бойынша мынадай жағдайларда бередi:
1) партиядан iрiктеп алынған барлық сынамалардың талдау нәтижелерi барлық көрсеткiштері бойынша тұқымның егiс қасиеттерiнiң тиiстi ұлттық стандартының нормаларына сай келеді;
2) тұқым партиясы сапасының орташа арифметикалық көрсеткiштерi ұлттық стандарт нормаларына сай келеді, ал бақылау бiрлiктерiнiң бiр бөлiгiнiң тұқымдары сапасыз, бiрақ олардың сапа көрсеткiштерi орташа арифметикалық белгiленген рұқсат етілген алшақтықтардан аспайтын шамаға ауытқиды.
Сынамалардың бiр бөлiгiнде қаракүйелiк құрылымдардың, қастауыш пен басқа да саңырауқұлақтың қарамықтарының маңызы ұлттық стандарттарда белгiленген нормалардан екi еседен артық асқан жағдайда, тұқым партиясына тұқымның кондициялылығы туралы куәлiк беруге жол берiлмейдi.
Ескерту. 6-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 2012.11.22 № 1477 Қаулысымен.
7. Тұқымның кондициялығы туралы куәлiктің қолданылу мерзiмi мыналарды құрайды:
8 ай – көкөнiс, бақша дақылдарының және жемдiк тамыр-жемiстiлердiң бiрiншi сыныпты тұқымдары үшін;
6 ай – екiншi сынып;
12 ай – полиэтилендiк қосымшалары бар қаптарға салынған бiрiншi сыныпты тұқымдар үшiн;
1 жыл – дәндегi жүгерiнiң тұқымдары үшiн (дәрiленген және қаптарға салынған);
күздiк дақылдар егiсi аяқталғанға дейiн – күздiк дақылдардың тұқымдары үшiн, егер кондициялығы туралы куәлiк өмiрге бейiмдiлiгi көрсеткiшi бойынша берiлсе;
2 ай – кене жайлаған тұқымдар үшiн (кене маңызының нормасы белгiленген ауыл шаруашылығы өсiмдiктерi бойынша);
4 ай – тұқым қоспаларын қоса алғанда, қалған ауыл шаруашылығы өсiмдiктерiнiң тұқымдары үшiн.
Тұқымның кондициялығы туралы куәлiктің қолданылу мерзiмiн тұқымды өнгiштiгiне талдау аяқталған күннен бастап белгiлейдi. Тұқымдарды сапасы туралы құжат өнгiштiгiн айқындаған күннен бастап жеті күнтізбелік күн iшiнде берiледi.
Тұқымның сапасы туралы куәлiктің қолданылу мерзiмi аяқталғаннан кейiн кене жайлаған тұқымдардан басқа, тұқымдарды – тек өнгiштiгiне ғана, ал кене жайлаған тұқымдарды өнгiштiгiне және зиянкестермен жайланғанына тексередi.
Қайталап тексеру құжаттың қолданылу мерзiмi аяқталған күнге дейiн аяқталуға тиiс.
Егер тұқымдардың сапасы туралы куәлiк өмiрге бейiмдiлiгi көрсеткiшi бойынша берiлсе, бiрақ тұқым жинау жылында себу үшiн пайдаланылмаса және ауыспалы қорларда қалдырылса, оның күшiн жояды және жаңадан тапсырылған сынамалар бойынша өнгiштiгiн айқындау арқылы толық талдау негiзiнде тұқымдардың сапасы туралы тиiстi құжатпен алмастырады.
8. Егер тұқымның кондициялылығы туралы куәлiктің қолданылу мерзiмi аяқталғаннан кейін қайтадан талдау кезiнде өнгiштiк көрсеткiшi бұрын белгіленген сыныпқа сай келсе, ал кене жайлаған тұқымдар үшiн жайлану көрсеткiшi ұлттық стандарт белгiлеген нормаға сай келсе, оның қолданылу мерзiмi ұзартылады. Бұл жағдайда бұрын берiлген тұқымның кондициялылығы туралы куәлiкке қосымша ретiнде осы Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша тұқымды талдау нәтижесi берiледi.
Ескерту. 8-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 2012.11.22 № 1477 Қаулысымен.
9. Егiс сапасына тиiстi ұлттық стандарттың талаптарына жауап бермейтiн тұқымдардың партияларына (оларды толық талдау кезiнде), сондай-ақ көрсеткiштердiң барлығы тексерiлмеген тұқымдарға (толық емес талдау) тұқымдарды талдау нәтижесі осы Қағидаларға 4-қосымшаға сәйкес нысан бойынша берiледi.
Ескерту. 9-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 2012.11.22 № 1477 Қаулысымен.
10. Салмағы бақылау бiрлiгiнiң салмағынан артық тұқым партиясына осы Қағидаларға 4 және 5-қосымшаларға сәйкес нысандар бойынша тұқымдарды талдау нәтижесiн бередi.
Осы Қағидаларға 4-қосымшаға сәйкес нысан бойынша тұқымды талдау нәтижесi партияның орташа арифметикалық көрсеткiштерi бойынша мынадай:
1) сынамалар толық емес талдауға тексерiлген және алынған нәтижелер ұлттық стандарт нормаларына сай келген;
2) барлық сынамаларды талдау нәтижелерi стандарттың белгiленген ұлттық нормаларына сай келмеген;
3) сынамалардың бiр бөлiгiн талдау нәтижелерi және партияның орташа арифметикалық көрсеткiштерi ұлттық стандарттың нормаларына сай келмеген жағдайларда беріледi.
Осы Қағидаларға 5-қосымшаға сәйкес нысан бойынша талдау нәтижесi мынадай жағдайларда бөлуге жататын әр бақылау бiрлiгiн талдау нәтижесiн көрсете отырып берiледi:
1) тұқым партиялары қаптарда сақталады, бақылау бiрлiктерiнiң бiр бөлiгiн талдау нәтижелерi және партия бойынша орташа арифметикалық көрсеткiштер ұлттық стандарттың белгiленген нормаларына сай келмейді, ал бақылау бірліктерінің бiр бөлiгi нормаларға сай келеді;
2) тұқым партиялары бойынша орташа арифметикалық көрсеткiштер тұқымдардың егiс қасиеттеріне ұлттық стандарттың нормаларына сай келеді, ал бақылау бiрлiктерiнiң бiр бөлiгi кондициялылығы және олардың сапа көрсеткiштерi орташа арифметикалық ұлттық стандарт жол беретiннен артық шамаға ауытқиды;
3) кейбiр бақылау бiрлiктерiнде карантиндiк арамшөптер және аурулар немесе тiрi зиянкестер (оның iшiнде маңызы нормаланатын ауыл шаруашылығы өсiмдiктерiнiң тұқымдарында 1 кг-ға 20 данадан астам кене) табылған.
Ескерту. 10-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 2012.11.22 № 1477 Қаулысымен.
10. Тұқымдық картоптың партиясына түйнектiк талдау актісі осы Қағидаларға 6-қосымшаға сәйкес нысан бойынша берiледi.
11. Талдаудан қалған сынама бөлiгi ауданда осы дақылдың егiсi аяқталғаннан кейiн (аудандық статистикалық есептілікке сәйкес) бiр ай iшiнде тұқымның сапасына сараптама жасау жөнiндегi зертханада сақталады.
Тұқым сапасына сараптама жасауды
жүзеге асыру қағидаларына
1-қосымша
Сынамаларды iрiктеп алу туралы акті № ____
_____________________________________________________________
_______________________________________________________ тиесiлi
(заңды тұлғаның толық атауы, жеке тұлғаның Т.А.Ә., аудан, облыс)
ауыл шаруашылығы өсiмдiктерi* тұқымын егу сапасын айқындау үшiн
Мен, _____________________________ 20__ жылғы_______________
(лауазымы, Т.А.Ә.) (күнi, айы)
_____________________________________________________________
(ұйым, өкiлдердiң лауазымы, Т.А.Ә. - сынамаларды сатуға арналған
_____________________________________________________________
тұқым партиясынан iрiктеп алынған, сондай-ақ даулы жағдайларда толтырылады)
қатысуымен____________________________________________________
(бөлiмше (бригада), астық қабылдау кәсiпорны және басқалары)
сақталған тұқымды қарау және сақтаулы партиялардан
______________ бойынша орташа сынамалар iрiктеп алу жүргiзiлдi.
(стандарт нөмiрi)
1. Тұқым туралы мәлiметтер
Р/с |
Атауы |
Реттік нөмiрi |
||
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
1. Ауыл шаруашылығы өсiмдiгiнiң түрi
2. Сорт
3. Сорт құжатының аты, № және күнi
4. Сорттық тазалық немесе тектiк, %
5. Көбею
6. Егiн жылы
7. Партияның нөмiрi
8. Партияның салмағы, ц
9. Бақылау бiрлiктерiнiң нөмiрлерi
10. Орын (қап) саны
11. Тұқымды сақтау орны, қойма нөмiрi, қамба
12. Тұқым қайдан және қашан алынды
13. Тұқым қандай өңдеуге ұшырады
14. Партия нешiншi рет талданып отыр,
соңғы талдаудың күнi мен нөмiрi
15. Дәрiлеу жүргiзiлдi ме және қандай
препаратпен
16. Қандай талдау үшiн сынама iрiктеп алынды
17. Тұқымның мақсаты
Тапсырылған сынамалар саны:
18. қапшықта
19. шөлмекте
20. пакетте
2. Сынамалар_________________________________________________
тұқымның сапасына сараптама жасау жөнiндегi зертханаға
жiберiлдi.
Сынамаларды iрiктеп алған тұлға______________________________
(Т.А.Ә., қолы)
Өкiлдер:_____________________________________________________
(Т.А.Ә., қолы)
Кепiлдік: тұқым партияларының араласудан, ластанудан, өнгiштiгi
мен басқа да егу сапасының төмендеуiнен сақталуына, сондай-ақ
iрiктеп алу кезiнде сынамалардың телнұсқаларының сақталуына
______________________________________________ кепілдік береді
(заңды тұлғаның атауы, жеке тұлғаның Т.А.Ә.)
Сақтауға жауапты тұлға______________________________________
(Т.А.Ә., қолы)
Бақылау бiрлiктерiн орналастыру сызбасы
(сынама алған адам толтырады)
*Ескертпе: осы нысан мақтаны, қант қызылшасын және гүл
дақылдарын қоспағанда, ауыл шаруашылығы өсiмдiктерiнiң
тұқымдарына қолданылады.
Тұқым сапасына сараптама жасауды
жүзеге асыру қағидаларына
2-қосымша
Тұқымның кондициясы туралы
№ ____ куәлiк
20__ жылғы ________________ дейiн жарамды
(күнi, айы)
_____________________________________________________________
(заңды тұлғаның толық атауы, жеке тұлғаның тегi, аты, әкесiнiң аты, облыс, аудан)
_______________________________________________________________
_____________________________________________________ сақтаулы
(№ ___ бөлiмше (бригада)
20_ жылғы __________ № ______ акті кезінде талдауға ұсынылған
(күнi, айы)
______________________________________________________алынған,
_________________ көбейтілген, _________________ жылғы егiннiң
_____________________________________________________________
(ауыл шаруашылығының өсiмдiгi, сорты)
салмағы ____ центнер, фракция № ___ тұқымының № ____ партиясына
берiлдi.
Орын (қап) саны, № ____ қойма, № ____ қамба үйiндiде
Тұқымның мақсаты____________________________________________
Тұқымның сапасы _______________________________ сыныпқа сай.
(жазбаша)
Талдау нәтижелерi
______________________________________________________________
1. Тазалығы ______________ %, оның iшiнде __________________ %
2. Қалдық, барлығы ______ %, оның iшiнде басым топтар ______ %
______________________________________________________________
3. Басқа өсiмдiктердiң тұқымдары (1 кг-ға дана немесе %)______
4. Жемдiк шөптердiң басқа түрлерiнiң тұқымдары______________ %
5. Басқа екпе өсiмдiктердiң тұқымдары (1 кг-ға дана немесе %)
______________
6. Арамшөптiк өсiмдiктердің тұқымдары (1 кг-ға дана немесе %),
барлығы ____
оның iшiнде:
неғұрлым зиянды арамшөп тұқымдары (жемдiк шөптер үшiн, 1 кг-ға
дана) __
жатаған бидайықтың тұқымдары (1 кг-ға дана)__________________
7. Қаракүйелiк құрылымдар__________________________________ %
8. Қарамықтар______________________________________________ %
9. Өсу қуаты_______________________________________________ %
10. Өнгiштiгi______________________________________________ %
оның iшiнде қаттылары ______________________________________%
Өсiру жағдайлары____________________________________________
11. Тіршілікке бейiмдiлiгi_________________________________ %
Анықтау әдiсi______________________________________________
12. Себуге жарамдылығы____________________________________ %
13. Ылғалдылығы____________________________________________ %
14. 1000 дәннiң салмағы__________________________________ г
15. Аурулармен залалдануы (тұқымды талдау кезiнде толтырылады:
центрифугалау әдiсiмен _____ дана немесе биологиялық әдiспен
_________ %)
16. Зиянкестермен жайлануы__________________________________
17. Тұқым сынамаларын сырттай қарау деректерi:
түсi қалыпты иiсi қалыпты
қарайған шіріген
18. Басым түрлердiң ботаникалық құрамы:
басқа дақылды өсiмдiктердiң тұқымдары_______________________
(аты)
сорттық өсiмдiктердiң тұқымдары______________________________
(аты)
19. Басқа анықтамалар:_______________________________________
_____________________________________________________________
Ұсыныстар:___________________________________________________
_____________________________________________________________
Зертхана меңгерушiсi_________________________________________
(тегi, аты, әкесiнiң аты, қолы, мөрi)
20__ жылғы ________________
(күнi, айы)
Тұқым сапасына сараптама жасауды
жүзеге асыру қағидаларына
3-қосымша
№___ тұқымды талдау нәтижесi
20__ жылғы ________________ № ______ тұқымның кондициясы туралы
(күнi, айы)
куәлiкке қосымша ретiнде берiлдi.
Кондициялығы туралы куәлiктiң қолданылу мерзімі 20__жылғы_____
(күнi, айы)
дейін ұзартылды.
1. Өнгiштiгi_______________________________________________ %
2. Өсу қуаты_______________________________________________ %
3. Зиянкестермен жайлануы___________________________________
(алдында кенелер жайлаған тұқымдар бойынша толтырылады)
Қорытынды мен ұсыныстар:
Зертхана меңгерушiсi________________________________________
(Т.А.Ә., қолы, мөрi)
20__ жылғы ________________
(күнi, айы)
Тұқым сапасына сараптама жасауды
жүзеге асыру қағидаларына
4-қосымша
№ ___ тұқымды талдау нәтижесi
______________________________________________________________
(заңды тұлғаның толық атауы, жеке тұлғаның тегi, аты, әкесiнiң аты, облыс, аудан)
______________________________________________________________
_____________________________________________________ сақтаулы
(№ ___ бөлiмше (бригада)
20_ жылғы ____________ № _____ акті кезінде талдауға ұсынылған
(күнi, айы)
____________________________________________________ алынған,
_________________ көбейтілген, _________________ жылғы егiннiң
______________________________________________________________
(ауыл шаруашылығының өсiмдiгi, сорты)
салмағы ____ центнер, фракция № ___ тұқымының № ____ партиясына
берiлдi.
Орын (қап) саны, № ____ қойма, № ____ қамба үйiндiде
Тұқымның мақсаты_____________________________________________
Талдау нәтижелерi
_______________________________________________________________
1. Тазалығы ________________ %, оның iшiнде _______________ %
2. Қалдық, барлығы ______ %, оның iшiнде басым топтар ______ %
______________________________________________________________
3. Басқа өсiмдiктердiң тұқымдары (1 кг-ға дана немесе %)_______
4. Жемдiк шөптердiң басқа түрлерiнiң тұқымдары______________ %
5. Басқа екпе өсiмдiктердiң тұқымдары (1 кг-ға дана немесе %)
______________
6. Арамшөптiк өсiмдiктердің тұқымдары (1 кг-ға дана немесе %),
барлығы ____
оның iшiнде:
неғұрлым зиянды арамшөп тұқымдары (жемдiк шөптер үшiн, 1 кг-ға
дана) __
жатаған бидайықтың тұқымдары (1 кг-ға дана)___________________
карантиндiк арамшөптердiң тұқымдары (1 кг-ға дана_____________
улы арамшөптердiң тұқымдары (1 кг-ға дана)____________________
7. Қаракүйелiк құрылымдар__________________________________%
8. Қарамықтар______________________________________________%
9. Бидай нематодасының берiштерi (1 кг-ға дана)_____________
10. Өсу қуаты______________________________________________%
11. Өнгiштiгi______________________________________________%
оның iшiнде қаттылары______________________________________%
Өсiру жағдайлары___________________________________________
12. Тіршілікке бейiмдiлiгi_________________________________%
Анықтау әдiсi______________________________________________
13. Ылғалдылығы____________________________________________%
14. 1000 дәннiң салмағы__________________________________ г
15. Аурулармен залалдануы (тұқымды талдау кезiнде толтырылады:
центрифугалау әдiсiмен _____ дана немесе биологиялық
әдiспен_____ %)
16. Зиянкестермен жайлануы_________________________________
17. Тұқым сынамаларын сырттай қарау деректерi:
түсi қалыпты иiсi қалыпты
қарайған шіріген
18. Басым түрлердiң ботаникалық құрамы:
басқа дақылды өсiмдiктердiң тұқымдары______________________
(аты)
сорттық өсiмдiктердiң тұқымдары_____________________________
(аты)
19. Басқа анықтамалар:______________________________________
____________________________________________________________
Қорытынды мен ұсыныстар:
_____________________________________________________________
___________________________________________________________
Толық немесе толық емес талдау жүргiзген кезде:
____________________________________________________________
Тұқымдар мынадай |
Талдау кезiнде |
Стандартпен |
Тұқымдар _______________ және қайтадан толық талдауға жатады
(өңдеу түрi)
Толық емес талдау жүргiзген кезде:
Тұқымдар____________________________________________________
(талдау жүргiзiлген көрсеткiштердің атауы)
бойынша мемлекеттік стандарттың талаптарына сай келеді.
Зертхана меңгерушiсi_________________________________________
(тегi, аты, әкесiнiң аты, қолы, мөрi)
20__ жылғы ________________
(күнi, айы)
Тұқым сапасына сараптама жасауды
жүзеге асыру қағидаларына
5-қосымша
№ ___ тұқымды талдау нәтижесi
_____________________________________________________________
(заңды тұлғаның толық атауы, жеке тұлғаның тегi, аты, әкесiнiң аты, облыс, аудан)
_____________________________________________________________
____________________________________________________ сақтаулы
(№ ___ бөлiмше (бригада)
20_ жылғы ____________ № ______ акті кезінде талдауға ұсынылған
(күнi, айы)
____________________________________________________ алынған,
_________________ көбейтілген, _________________ жылғы егiннiң
_____________________________________________________________
(ауыл шаруашылығының өсiмдiгi, сорты)
салмағы ____ центнер, фракция № ___ тұқымының № ____ партиясына
берiлдi.
Орын (қап) саны, № ____ қойма, № ____ қамба үйiндiде
Тұқымның мақсаты____________________________________________
Талдау нәтижелерi
Сапа көрсеткіштері |
Орташа көрсеткіш |
Бөлінуге жататын бақылау бірліктерінің нөмірлері және олардың сапасы |
|||
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
_____________________________________________________________
1. Тазалығы ________________ %, оның iшiнде _______________ %
2. Қалдық, барлығы ____ %, оның iшiнде басым топтар ________%
____________________________________________________________
3. Басқа өсiмдiктердiң тұқымдары (1 кг-ға дана немесе %)
__________________/
4. Жемдiк шөптердiң басқа түрлерiнiң тұқымдары______________ %
5. Басқа екпе өсiмдiктердiң тұқымдары (1 кг-ға дана немесе %)
______________
6. Арамшөптiк өсiмдiктердің тұқымдары (1 кг-ға дана немесе %),
барлығы ____
оның iшiнде:
неғұрлым зиянды арамшөп тұқымдары (жемдiк шөптер үшiн, 1 кг-ға
дана) __
жатаған бидайықтың тұқымдары (1 кг-ға дана)_________________
карантиндiк арамшөптердiң тұқымдары (1 кг-ға дана)__________
улы арамшөптердiң тұқымдары (1 кг-ға дана)__________________
7. Қаракүйелiк құрылымдар__________________________________ %
8. Қарамықтар______________________________________________ %
9. Бидай нематодасының берiштерi (1 кг-ға дана)____________
10. Өсу қуаты______________________________________________ %
11. Өнгiштiгi______________________________________________ %
оның iшiнде қаттылары_____________________________________%
Өсiру жағдайлары___________________________________________
12. Тіршілікке бейiмдiлiгi________________________________ %
Анықтау әдiсi______________________________________________
13. Ылғалдылығы___________________________________________ %
14. 1000 дәннiң салмағы___________________________________ г
15. Аурулармен залалдануы (тұқымды талдау кезiнде толтырылады:
центрифугалау әдiсiмен _____ дана немесе биологиялық әдiспен
_________ %)
16. Зиянкестермен жайлануы_________________________________
17. Түсi қалыпты қарайған
18. Иiсi қалыпты шіріген
19. Басқа анықтамалар:_____________________________________
___________________________________________________________
Қорытынды:
Тұқым партиясы бiркелкi емес. № __________ бақылау бiрлiктерi
___________________ бойынша кондициялы емес, жалпы партиядан
(көрсеткiштер атауы)
бөлуге және ________________ жатады, содан кейін барлық партия
(өңдеу түрi)
барлық сапа көрсеткiштерi бойынша тексерiлуге тиiс.
Зертхана меңгерушiсi________________________________________
(Т.А.Ә., қолы, мөрi)
20__ жылғы ________________
(күнi, айы)
Тұқым сапасына сараптама жасауды
жүзеге асыру қағидаларына
6-қосымша
Тұқымдық картоптың партиясына түйнектiк талдау
актісі
20__ жылғы _________________________
(күнi, айы)
____________________________________________________ берiлдi.
(заңды тұлғаның толық атауы, жеке тұлғаның Т.А.Ә., облыс, аудан)
Құрамында____________________________________________________
(ұйым, лауазымы, Т.А.Ә.)
___________________ бар комиссия 20__ жылғы _________________
(күнi, айы)
____________________________________________________ қатысуымен
(тұқым өндiрушiнiң атауы, лауазымы, Т.А.Ә.)
______________________________________________________ сақтаулы,
(бөлiмше (бригада)
№ ____ қоймада, № ______ қамбада (үймеде), № _____ орда
орналасқан, сорты ____________________________________, көбейту
сатысы,
санаты, сыныбы _________________________, партия салмағы
_____________ тонна тұқымдық картоптың түйнектерiнiң сапасын
айқындауды жүргiздi.
Талдау нәтижелерi
Бiрiктiрiлген сынамадағы түйнектер саны _______ дана _____ кг
Аурулармен зақымданған түйнектердiң саны, барлығы___________ %
_____________ дана
оның iшiнде:
сулы шiрiкпен _____________________________ дана ___________ %
дөңгелек шiрiкпен _________________________ дана ___________ %
қоңыр бактериялық шiрiкпен ________________ дана ___________ %
қара сирақпен _____________________________ дана ___________ %
фитофторозбен _____________________________ дана ___________ %
құрғақ шiрiкпен (фомоз, фузариоз) _________ дана ___________ %
сабақтық нематодасымен ____________________ дана ___________ %
кәдiмгi немесе күмiс тазқотырмен (түйнек бетiнiң 1/4-тен астамы
зақымданған жағдайда) _____________________ дана ___________ %
қырбақ тазқотырмен ________________________ дана ___________ %
қызыл шiрiкпен (түйнек бетiнiң 1/8-ден 1/4-ке дейiн зақымдануы)
___________________________________________ дана ___________ %
Таттанған теңбiлмен және жұмсағының қараюы (түйнек бетiнiң
1/4-тен астамы зақымдануы) _________________ дана ___________ %
Механикалық және зиянкестермен зақымданған түйнектердің болуы
барлығы ___________________________________ дана ___________ %
оның iшiнде:
сымқұртпен зақымданғаны ___________________ дана ___________ %
кемiргiштермен, зауза қоңыздармен, көбелектермен ___ дана___ %
Түйнектер:
тұншығып қалған ___________________________ дана ___________ %
үсiп қалған _______________________________ дана ___________ %
күйгенi ___________________________________ дана ___________ %
ұсқынсыз __________________________________ дана ___________ %
өсiндiлерi және жеңiл сынатын ұралары бар _____ дана________ %
езiлген және кесiлген _____________________ дана ___________ %
қабығы сыдырылған (түйнек бетiнiң 1/4-тен астамының
жалаңаштануы)____________________________________ дана______ %
түйнектiң жартылары және бөлiктерi ________ дана ___________ %
Түйнектiң мөлшерi:
белгiленгеннен кiшi _______________________ дана ___________ %
белгiленгеннен үлкен ______________________ дана ___________ %
Жер мен қоспаның болуы______________________________________ %
Басқа ботаникалық сорттың түйнектерi _______дана ___________ %
Бұдан басқа табылғаны________________________________________
_____________________________________________________________
Комиссияның қорытындысы
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
Комиссия мүшелерi:___________________________________________
(Т.А.Ә., қолы)
Зертхана меңгерушiсi ________________________________________
(Т.А.Ә., қолы, мөрi)
20__ жылғы ________________
(күнi, айы)
