Авиация персоналы куәлiктерiн беру және олардың қолданылу мерзімін ұзарту қағидаларын бекіту туралы

      Ескерту. Тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Инвестициялар және даму министрінің 19.07.2017 № 484 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      "Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану және авиация қызметі туралы" Қазақстан Республикасының 2010 жылғы 15 шілдедегі Заңының 54-бабының 3-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

      1. Қоса беріліп отырған Авиация персоналы куәлiктерiн беру және олардың қолданылу мерзімін ұзарту қағидалары бекітілсін.

      2. Мыналардың күші жойылды деп танылсын:

      1) "Авиация персоналы куәлiгiн беру қағидаларын бекiту туралы" Қазақстан Республикасы Көлiк және коммуникация министрiнiң 2011 жылғы 14 наурыздағы № 138 бұйрығы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 6860 болып тіркелген, "Егемен Қазақстан" газетінде 2011 жылғы 18 маусымдағы № 258-259(26657) жарияланған);

      2) "Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрінің кейбір бұйрықтарына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрінің міндетін атқарушының 2011 жылғы 2 желтоқсандағы № 711 бұйрығымен бекітілген, өзгерістер мен толықтырулар енгізілетін Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілері тізбесінің 1) тармақшасы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7366 болып тіркелген, "Егемен Қазақстан" газетінде 2011 жылғы 19 сәуірдегі № 164-168(27242) жарияланған).

      3. Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрлігінің Азаматтық авиация комитеті (Б.К. Сейдахметов):

      1) заңнамада белгіленген тәртіппен осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігіне мемлекеттік тіркеу үшін ұсынуды;

      2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін ресми бұқаралық ақпарат құралдарында, соның ішінде Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрлігінің интернет-ресурсында және оны мемлекеттік органдардың интранет-порталында орналастыруды қамтамасыз етсін.

      4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Көлiк және коммуникация вице-министрi А.Ғ. Бектұровқа жүктелсiн.

      5. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Авиация персоналы куәлiктерiн беру және олардың қолданылу мерзімін ұзарту қағидалары

      Ескерту. Қағида жаңа редакцияда – ҚР Инвестициялар және даму министрінің 19.07.2017 № 484 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Авиация персоналы куәлiктерiн беру және олардың қолданылу мерзімін ұзарту қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану және авиация қызметі туралы" 2010 жылғы 15 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңы (бұдан әрі – Заң) 54-бабының 3-тармағына сәйкес әзірленіп, авиация персоналы куәлiктерiн (бұдан әрі – Куәлік) беру және олардың қолданылу мерзімін ұзарту тәртібін анықтайды.

      2. Осы Қағидаларда мынадай терминдер, анықтамалар пайдаланылады:

      1) авиациялық персонал – әуе кемелерінің ұшуын, әуе тасымалдарын және авиациялық жұмыстарды орындау және қамтамасыз ету, әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету, әуе қозғалысын ұйымдастыру және оған қызмет көрсету, әуе қозғалысын басқару бойынша қызметті жүзеге асыратын, арнайы және (немесе) кәсіптік даярлығы бар жеке тұлғалар;

      2) авиациялық персонал куәлігі – авиациялық персоналдың біліктілігі мен өкілеттігін растайтын құжат;

      3) өтініш беруші – авиациялық персонал куәлігін алу үшін азаматтық авиация саласындағы уәкілетті органға жүгінген жеке немесе заңды тұлға (азаматтық авиация ұйымы);

      4) авиациялық персонал куәліктерін беру тізілімі (бұдан әрі – Тізілім) –авиациялық персонал куәліктерін беру туралы жазба жазылатын құжат;

      5) біліктілік белгісі – куәлікке жазылған немесе оған қатысы бар, оның бөлігі болып саналатын, осы куәлікке қатысты ерекше жағдайлар, құқықтар немесе шектеулері көрсетілетін жазба;

      6) азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган (бұдан әрі – уәкілетті орган) – азаматтық және эксперименттік авиация қызметі мен әуе кеңістігін пайдалану саласындағы басшылықты жүзеге асыратын орталық атқарушы орган;

      7) азаматтық авиация ұйымы (бұдан әрі – АА ұйымы) – азаматтық авиация саласындағы қызметті жүзеге асыратын заңды тұлға;

      8) бақылаудағы әуе кемесінің командирі – уәкілетті орган үшін қолайлы бақылау әдістемесі мен пайдаланушының стандартты процедураларына сәйкес, әуе кемесі командирінің/нұсқаушының бақылауымен әуе кемесі командирінің (бұдан әрі – ӘКК) функциясы мен міндетін орындайтын екінші пилот;

      9) ұшу экипажының мүшесі – ұшу уақыты барысында әуе кемесін басқаруға қатысты міндеттер жүктелген, авиациялық персоналдың қолданыстағы куәлігі бар, авиациялық персоналға жататын тұлға.

      3. Куәліктер төмендегі авиациялық персоналға беріледі:

      1) ұшу экипажының мүшелері:

      аса жеңіл әуе кемесінің ұшқышы (планер, мотодельтаплан, автожир, жеңіл аэростат, дирижабль);

      жеңіл әуе кемесінің ұшқышы (ұшақ)

      жеке ұшқыш (ұшақ, тікұшақ, дирижабль немесе көтеру күшін ұлғайту жүйесі бар әуе кемесінің);

      коммерциялық авиация ұшқышы (ұшақ, дирижабль, тікұшақ немесе көтеру күшін ұлғайту жүйесі бар әуе кемесінің);

      көпмүшелі экипаж ұшқышы (ұшақ);

      авиакомпанияның желілік ұшқышы (ұшақ, тікұшақ немесе көтеру күшін ұлғайту жүйесі бар әуе кемесінің);

      2) ұшқыштардан ерекшелетін ұшу экипажының мүшелері:

      штурман;

      бортинженер;

      3) басқа авиациялық персонал:

      әуе қозғалысының диспетчері;

      әуе кемесіне техникалық қызмет көрсету жөніндегі персонал;

      жеңіл және аса жеңіл әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету жөніндегі персонал;

      ұшуды қамтамасыз ету жөніндегі қызметкер/ұшу диспетчері;

      авиациялық станция операторы.

2-тарау. Авиациялық персонал куәліктерін беру және олардың қолданылу мерзімін ұзарту тәртібі

1-параграф. Жалпы ережелер

      4. Куәлік мөлшері 8,7 х 12 сантиметр (бұдан әрі – см) кітапша түріндегі құжат, осы Қаиғдаларға 1-Қосымшаға сәйкес нысандағы мөлшері 85,72 х 54,03 миллиметр кітап түріндегі Куәлік, осы Қаиғдаларға 2-Қосымшаға сәйкес нысандағы пластик карточка түріндегі Куәлік болып табылады.

      5. Куәліктер авиациялық персоналдың санатына жатқызылуына қарай түс гаммасы мен серия-әріптік кодтау бойынша ерекшеленеді.

      Авиациялық персонал куәліктерінің әріптік кодтары мен түстерінің кестесі осы Қағидаларға 3-қосымшада келтірілген.

      6. Куәлік берілген күннен бастап, ал мерзімін ұзартқан жағдайда оны уәкілетті органның ұзартқан күнінен бастап бес жылдан аспайтын кезеңге жарамды болып саналады.

      Куәліктің қолданылу мерзімі оның ішіндегі Куәліктің қолданылу мерзімін шектейтін біліктілік белгілері мен медициналық қорытындының жарамдылығы бойынша анықталады.

      Біліктілік белгісінің әрекет ету мерзімі біліктілік тексеру күнінен бастап саналады, ал әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету жөніндегі персонал үшін Куәлікке біліктілік белгісін енгізу күнінен бастап саналады.

      Егер Куәлікті ұзартуға арналған құжаттар оның мерзімі аяқталғанға дейін жиырма екі жұмыс күні бұрын берілсе, Куәліктің қолданылу мерзімі үзілмейді. Бұндай жағдайда уәкілетті орган Куәлікті оны берген күннен бастап (бірінші рет ұзартқанда) немесе куәліктің қолданылуы аяқталған күннен бастап (екінші рет және келесі ұзарту кезінде) ұзартады.

      Егер осы тармақтың талаптары орындалмайтын болса, Куәліктің қолданылу мерзімі Куәлікті ұзартудың жаңа күнімен анықталады.

      7. Өзінде қолданыстағы Куәлігі жоқ авиациялық персоналға әуе кемесінің ұшу экипажы мүшесінің функцияларын орындауға рұқсат етілмейді.

      8. Куәліктер куәліктің иесіне, АА ұйымының бірінші басшысына немесе оның сенім жүктелген тұлғаларына беріледі.

      9. Куәліктердің берілуі Тізілімде тіркеледі.

      10. Құжаттарды қабылдау және Авиациялық персонал куәліктерін беру немесе қолданылу мерзімін ұзарту, сондай-ақ біліктілік туралы және арнайы белгілерді енгізуді "электрондық үкімет" веб-порталы және "Азаматтарға арналған үкімет" мемлекеттік корпорациясы" коммерциялық емес акционерлік қоғамы арқылы уәкілетті орган жүзеге асырады.

      11. Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету жөніндегі персоналды санамағанда, бүкіл авиациялық персонал үшін Куәлікті беру немесе қолданылу мерзімін ұзарту Заңның 54 - бабы 3-тармағына сәйкес берілген медициналық қорытынды бар болған кезде жүргізілуі мүмкін.

      12. Авиациялық персонал куәлігін беру мерзімі немесе қолданылу мерзімін ұзарту 15 (он бес) жұмыс күнін құрайды.

      13. Куәлікті беруден немесе қолданылу мерзімін ұзартудан төмендегі жағдайларда бас тартылады:

      1) Куәлікті алу немесе қолданылу мерзімін ұзарту үшін өтініш беруші ұсынған құжаттардың және (немесе) олардың ішіндегі деректедің (мәліметтердің) дерексіздігінің анықталуы;

      2) өтініш берушінің және (немесе) Куәлікті беру немесе қолданылу мерзімін ұзартуға қажетті материалдардың, объектілердің, деректер мен мәліметтердің осы Қағидаларда белгіленген талаптарға сәйкес келмеуі;

      3) өтініш беруші қатынасында Куәлік алуды немесе оның қолданылу мерзімін ұзартуды талап ететін қызмет етуге немесе қызметтің жеке түрімен айналысуға тыйым салу туралы заңды күшіне енген сот шешімі (үкімі) бар болса;

      4) өтініш берушінің қатынасында өтініш берушіні Куәлік алуға немесе оның қолданылу мерзімін ұзартуға байланысты арнайы құқықтан айыратын заңды күшіне енген сот шешімі бар болса.

      15. Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету жөніндегі персоналдар үшін ескі Куәліктің "Ratings" бөліміне енгізілген барлық жазбалар көшіріп жазуға жатқызылады. "Special Remarks" бөлімінде жазылған жазбалар, Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету жөніндегі персоналдың куәлігіне қосымша беру туралы деректерді (XV тармақ) есептемегенде, жаңа Куәлікке жазуға жатқызылмайды.

2-параграф. Ұшу экипажы мүшелерінің Куәліктерін беру және қолданылу мерзімін ұзарту

      16. Ұшу экипажы мүшелерінің куәлігін алу үшін өтініш беруші төмендегі құжаттарды ұсынады:

      1) өтініш:

      ұшқыш үшін – жеке ұшқыш (ұшақ, тікұшақ, дирижабль немесе көтеру күшін ұлғайту жүйесі бар әуе кемесінің); коммерциялық авиация ұшқышы (ұшақ, дирижабль, тікұшақ немесе көтеру күшін ұлғайту жүйесі бар әуе кемесінің); көп мүшелі экипаж ұшқышы (ұшақ); авиакомпанияның желілік ұшқышы (ұшақ, тікұшақ немесе көтеру күшін ұлғайту жүйесі бар әуе кемесінің), ұшқыш немесе біліктілік куәлігін беру, қолданылу мерзімін ұзарту үшін осы Қағидаларға 4-қосымшаға сәйкес нысандағы өтініш;

      жеңіл және аса жеңіл әуе кемелерінің ұшқыштары үшін өтініш жеке сәйкестендіру нөмірі (бұдан әрі – ЖСН) көрсетіліп, сонымен қатар ақпараттық жүйелерде бар болатын, заңмен қорғалатын құпия болып табылатын мәліметтерді қолдануға келісім жазылып, ерікті нысанда жазылады;

      штурман куәлігін немесе біліктілік белгісін беру, қолданылу мерзімін ұзарту үшін штурман өтініші осы Қағидалардың 5-Қосымшасына сәйкес нысан бойынша;

      бортинженер куәлігін немесе біліктілік белгісін беру, қолданылу мерзімін ұзарту үшін бортинженер өтініші осы Қағидалардың 6-Қосымшасына сәйкес нысан бойынша;

      2) авиациялық оқу орталығын (бұдан әрі – АОО) немесе авиациялық оқу орнын аяқтау туралы құжаттардың көшірмелері;

      3) кешенді жаттықтыру құрылғысында (LPС) соңғы тексеру нәтижелері туралы актінің (нысанның) көшірмесі, ұшақ немесе тікұшақ ұшқыштары үшін осы Қағидалардың 7-Қосымшасына сәйкес нысан бойынша ұшу тексерісінің актісі немесе осы Қағидалардың 8-Қосымшасына сәйкес нысан бойынша ұшу тексерісі актісінің көшермесі;

      4) осы Қағидалардың 9-қосымшасына сәйкес нысан бойынша АА ұйымының қолымен және мөрімен (бар болған жағдайда) куәландырылған ұсыну (ұшу экипажының мүшелеріне);

      5) жеке басын куәландыратын құжаттың көшірмесі (шетел азаматтары үшін Қазақстан Республикасының 1997 жылғы 14 шілдедегі "Нотариат туралы" Заңының 80-бабына сәйкес құжаттың нотариалды куәландырылған көшірмесі);

      6) екі фотосурет (түрлі-түсті, күңгірт, мөлшері 3,5 х 4,5 см, фотоға қараған жақтан оң жағында бұрышы бар);

      7) тиісті медициналық қорытынды көшірмелері;

      8) радиотелефон байланысында қолданылатын ағылшын тілін білуге тестілеуден өтуін растайтын сертификат көшірмесі (халықаралық ұшуларды орындайтын ұшу экипажының мүшелері үшін);

      9) "Қауіп пен қателіктер факторларын бақылау принциптерін қосқанда адам мүмкіндіктері" курсын өтуді растайтын құжат көшірмелері;

      10) ұшу кітапшасының көшірмелері;

      11) толтырылған Сәйкестік парағы, осы Қағидалардың 10-қосымшасына сәйкес нысан бойынша әскери есепті есепке алу (мемлекеттік авиациядан келгендер үшін);

      12) Куәліктің түпнұсқасы (Куәлік бүлінген жағдайда).

      17. Аса жеңіл немесе жеңіл әуе кемесі ұшқышының Жеңіл және аса жеңіл авиациясының авиациялық персоналының куәлігін шетел азаматына беру, егер шетел азаматы Қазақстан Республикасының АОО-да арнайы немесе кәсіби дайындықтан өткен жағдайда жүргізіледі.

      18. Азаматтық авиацияға мемлекеттік авиациядан жұмысқа қабылданған авиациялық персоналға Куәлік беруді уәкілетті орган ол АОО-да қайта даярлаудан өткен соң ғана жүзеге асырады.

      Куәліктер білімі, іскерлігі және бұрын игерген әуе кемелерінің типтеріндегі дағдыларын есепке ала отырып беріледі.

      19. Ұшу экипажы мүшелерінің куәлігін қолданылу мерзімін ұзарту үшін өтініш беруші төмендегі құжаттарды ұсынады:

      1) өтініш:

      ұшқыш үшін – жеке ұшқыш (ұшақ, тікұшақ, дирижабль немесе көтеру күшін ұлғайту жүйесі бар әуе кемесінің); коммерциялық авиация ұшқышы (ұшақ, дирижабль, тікұшақ немесе көтеру күшін ұлғайту жүйесі бар әуе кемесінің); көп мүшелі экипаж ұшқышы (ұшақ); авиакомпанияның желілік ұшқышы (ұшақ, тікұшақ немесе көтеру күшін ұлғайту жүйесі бар әуе кемесінің), ұшқыш немесе біліктілік куәлігін беру, қолданылу мерзімін ұзарту үшін осы Қағидаларға 4-қосымшаға сәйкес нысандағы өтініш;

      жеңіл және аса жеңіл әуе кемелерінің ұшқыштары үшін өтініш жеке сәйкестендіру нөмірі (бұдан әрі – ЖСН) көрсетіліп, сонымен қатар ақпараттық жүйелерде бар болатын, заңмен қорғалатын құпия болып табылатын мәліметтерді қолдануға келісім жазылып, ерікті нысанда жазылады;

      штурман куәлігін немесе біліктілік белгісін беру, қолданылу мерзімін ұзарту үшін штурман өтініші осы Қағидалардың 5-Қосымшасына сәйкес нысан бойынша;

      бортинженер куәлігін немесе біліктілік белгісін беру, қолданылу мерзімін ұзарту үшін бортинженер өтініші осы Қағидалардың 6-Қосымшасына сәйкес нысан бойынша;

      2) кешенді жаттықтыру құрылғысында (LPС) соңғы тексеру нәтижелері туралы актінің (нысанның) көшірмесі, ұшақ немесе тікұшақ ұшқыштары үшін осы Қағидалардың 7-Қосымшасына сәйкес нысан бойынша ұшу тексерісінің актісі немесе осы Қағидалардың 8-Қосымшасына сәйкес нысан бойынша ұшу тексерісі актісінің көшермесі;

      3) теориялық білімдерін тексеру нтәтижелерінің бланкісі (нысаны) көшірмесі;

      4) радиотелефон байланысында қолданылатын ағылшын тілін білуге тестілеуден өтуін растайтын сертификат көшірмесі (халықаралық ұшуларды орындайтын ұшу экипажының мүшелері үшін);

      5) тиісті медициналық қорытындының көшірмесі;

      6) "Қауіп пен қателіктер факторларын бақылау принциптерін қосқанда адам мүмкіндіктері" курсын өтуді растайтын құжат көшірмелері;

      7) Куәліктің түпнұсқасы (егер Куәлікке қосымша парақ берілетін болса, Куәліктің көшірмесі).

      Егер кешенді жаттықтыру құрылғысында дағдыларын тексеру Part-FCL Ұшулар қауіпсіздігі жөніндегі Еуропалық агенттік қағидалары бойынша жүргізілсе, бұндай жағдайда куәліктердің біліктілік белгілерінің қолданылу мерзімін ұзарту олардың қағидалары бойынша (ұшу экипажының мүшелері үшін) жүргізіледі.

3-параграф. Әуе қозғалысы диспетчерінің куәлігін беру және қолданылу мерзімін ұзарту

      20. Әуе қозғалысы диспетчерінің куәлігін алу үшін өтініш беруші тмендегі құжаттарды ұсынады:

      1) ЖСН көрсетілген ерікті нысандағы өтініш және ақпараттық жүйелерде болатын, заңмен қорғалатын құпия болып табылатын мәліметтерді қолдануға келісім;

      2) АОО-ны немесе авиациялық оқу мекемесін аяқтағаны туралы құжаттардың көшірмелері және осы Қағидалардың 11-қосымшасына сәйкес нысан бойынша Біліктілік емтиханын жүргізу хаттамасының көшірмесі;

      3) осы Қағидалардың 12-қосымшасына сәйкес нысан бойынша АА ұйымының қолымен және мөрімен (бар болған жағдайда) куәландырылған ұсыну (ӘК ТҚ жөніндегі персоналдан басқа авиациялық персонал үшін);

      4) екі фотосурет (түрлі-түсті, күңгірт, мөлшері 3,5 х 4,5 см, фотоға қараған жақтан оң жағында бұрышы бар);

      5) тиісті медициналық қорытынды көшірмелері;

      6) "Қауіп пен қателіктер факторларын бақылау принциптерін қосқанда адам мүмкіндіктері" курсын өтуді растайтын құжат көшірмелері;

      7) Куәліктің түпнұсқасы (Куәлік бүлінген жағдайда).

      21. Әуе қозғалысы диспетчерінің куәлігінің қолданылу мерзімін ұзарту үшін өтініш беруші төмендегі құжаттарды ұсынады:

      1) ерікті нысандағы өтініш;

      2) осы Қағидалардың 11-қосымшасына сәйкес нысан бойынша Біліктілік емтиханын жүргізу хаттамасының көшірмесі;

      3) Куәліктің түпнұсқасы;

      4) тиісті медициналық қорытындының көшірмесі;

      5) мамандығы бойынша біліктілігін қолдау жөніндегі уақыт бойынша соңғы курстардан өту туралы құжаттардың көшірмелері;

      6) "Қауіп пен қателіктер факторларын бақылау принциптерін қосқанда адам мүмкіндіктері" курсын өтуді растайтын құжат көшірмелері.

4-параграф. Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету жөніндегі персоналдың куәліктерін беру және мерзімін ұзарту

      22. Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету жөніндегі персоналы куәлігін алу үшін өтініш беруші келесі құжаттарды ұсынады:

      1) Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету жөніндегі персоналдың куәлігі үшін өтініші осы қаиданың 13-қосымшасына сәйкес үлгі бойынша;

      2) бір немесе бірнешще модуль түрінде бастапқы дайындық бағдарламасы бойынша емтихан тасырғанын растайтын құжаттардың көшірмесі, сертификаттың немесе дипломның берілген күнінен бастап оқыған мерзімі 10 жылдан аспауы тиіс, ал мемлекеттік авиация қызметін тамадаған соң азаматтық авиацияда әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету куәлігін алуға үміткер мемлекеттік авиация әуе кемелеріне техникаық қызмет көрсету саласындағы персаналы үшін – әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету саласындағы еңбек өтілі үздіксіз болған жағдайда, азаматтық авиация оқу орнын тамамдаған күннен бастап, 15 жыл;

      3) осы қағиданың 14-қосымшасына сәйкес үлгі бойынша әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету жөніндегі персоналдың жеке журналының көшірмесі;

      4) осы қағиданың 14-қосымшасына сәйкес үлгі бойынша әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету жөніндегі персоналдың жеке мәліметтері;

      5) екі фотосурет (түрлі түсті, күңгірт, мөлшері 3,5 х 4,5 см фотоға қарап тұрған тұлға жақтан оң жақта бұрышы бар);

      6) бастапқы даярлау бағдарламасын дербес игергеннен кейін немесе азаматтық авиация оқу орталығын, авиация институтын, авиация училищесін, авиация техникумын немесе авиация колледжін бітіргеннен кейінгі емтихандарды сәтті тапсырғанын растайтын құжаттардың көшірмелері. (арнайы кәсіби даярлық бағдарламаларының бірі немесе одан асатын емтихандарды "А", "В1" немесе "В2" санаттары) модулі түрінде сертификаттың немесе дипломның берілген күнінен бастап оқыған мерзімі 10 жылдан аспауы тиіс;

      7) адамның мүмкіндіктері бойынша курстан өкендігі туралы құжаттардың көшіресі, 9А немесе 9В модулі көлемінде қауп және қателер факторларын бақылау принциптері ескеріліп "ӘК техникалық қызметкөрсетуге қолданылатын адамның мүмкіндіктері";

      8) "Қазақстандық және халықаралық авиация заңнамасы" 10RK модулі көлемінде курсын өткендігі туралы құжаттардың көшірмесі;

      9) Куәліктің түпнұсқасы (Куәлік бүлінген жағдайда).

      23. Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету жөніндегі персоналы куәліктерінің мерзімін ұзарту үшін өтініш беруші келесі құжаттарды ұсынады:

      1) әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету жөніндегі персоналдың куәлігі үшін өтініш осы қағиданың 13-қосымшасына сәйкес үлгіде;

      2) Куәліктің түпнұсқасы және оның қосымшасы;(XV тармақ).

      24. Жеңіл және аса жеңіл әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету жөніндегі персоналдың куәлігін беру немесе куәліктің қолдану мерзімін ұзартуды, әуе кемелерін бірігіп пайдаланушылардың (бұдан әрі - коммерциялық емес ұйым), коммерциялық емес ұйымдардың тұрақты әрекет ететін комиссиясының ұсынуы және шешімінің негізінде уәукілетті орган жүзеге асырады.

      25. Жеңіл және аса жеңіл әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету жөніндегі персоналдың куәлігін беру немесе куәліктің қолдану мерзімін ұзарту кезінде, уәкілетті орган осы куәліктің XII (Ratings) және XIII (SpecialRemarks) тармақтарына біліктілік және арнайы белгілер енгізбейді.

5-параграф. Ұшуды қамтамасыз ету жөніндегі қызметкеріне/ ұшу диспетчеріне, авиация станциясы операторына куәлік беру және куәліктің қолдану мерзімін ұзарту

      26. Ұшуды қамтамасыз ету жөніндегі қызметкері/ ұшу диспетчері, авиация станциясы операторы куәлігін алу үшін өтініш беруші келесі құжаттарды ұсынады:

      1) ЖСН көрсетілген, еркін түрде жазылған өтініш, сонымен қатар ақпараттық жүйелердегі заңмен қорғалатын құпияларды, мәліметтерді пайдалануға келісу;

      2) өтінішті берген сәттегі сәйкес теориялық білімін, практикалық оқуы мен тәжірибесін, мамандығы бойынша біліктілігін қолдау жөнінде соңғы курстан өткенін растайтын құжаттардың көшірмелері;

      3) объективті (ақиат) мәліметтерімен, қол және мөр қойылып расталған ұсыну (ӘК ТҚ жөніндегі персоналдан бөлек, басқа авиациялық персонал үшін ) АА ұйымдары (болған жағдайда) осы қағиданың 12-қосымшщасына сәйкес;

      4) екі фотосурет (түрлі түсті, күңгірт, мөлшері 3,5 х 4,5 см фотоға қарап тұрған тұлға жақтан оң жақта бұрышы бар);

      5) "Адамның мүмкіндіктері, қауіп және қателер факторларын бақылау принциптері" бойынша курстан өкендігі туралы құжаттардың көшіресі;

      6) Куәліктің түпнұсқасы (Куәлік бүлінген жағдайда).

      27. Ұшуды қамтамасыз ету жөніндегі қызметкері/ ұшу диспетчері, авиация станциясы операторы куәліктің қолдану мерзімін ұзарту үшін өтініш беруші келесі құжаттарды ұсынады:

      1) еркін түрде жазылған өтініш,

      2) мамандығы бойынша біліктілігін қолдау жөнінде соңғы курстан өткенін растайтын құжаттардың көшірмелері;

      3) куәлік түпнұсқасы;

      4) "Адамның мүмкіндіктері, қауіп және қателер факторларын бақылау принциптері" бойынша курстан өкендігі туралы құжаттардың көшіресі;

3-Бөлім. Авиациялық персоналдың куәлігіне біліктілік және арнайы таңбаларды енгізу тәртібі

1-параграф. Жалпы ереже

      28. Куәлік қолмен баспа әріппен айқын әрі анық, қара сиямен, пастамен немесе гельді қаламмен толтырылады. Куәлікке жалпы ақпаратты енгізу мақсатында мөртабан мен мөр басуға болады. Тазартып өшіру, түзету және жөндеуге жол берілмейді.

      29. Куәліктің әрбір тармағына белгілі ақпарат сәйкес келеді.

      Куәліктің I тармағынан XIV тармағына дейін барлық авиациялық персонал үшін жалпы болып келеді, ал XII, XIII және XV тармақтарын осы Қағиданың 16 және 17-қосымшаларына сәйкес куәлікке қосымша бет негізгі Куәліктен бөлек бөлігінде қарастыруға болады.

      30. Куәлікте рим цифрымен нөмірленетін 15 тармақ бойынша мемлекеттік және ағылшын тілінде ақпарат болады. Пластик карта түріндегі куәлікте 13 тармақ және тек ағылшын тіліндегі ақпарат болады.

      31. Куәлікті ресімдеу және толтыру тәртібі:

      1) I тармақта мемлекеттің атауы (жартылай қалың қаріппен) көрсетіледі;

      2) II тармақта куәліктің атауы (қалың қаріппен) көрсетіледі;

      3) III тармақта куәлікке уәкілетті органның берген сериялық нөмірі (араб цифрларымен) көрсетіледі;

      4) IV тармақта қазақ тілінде немесе ағылшын тілінде куәлік иесінің аты-жөні, тегі (әкесін көрсету міндетті талап емес), туған күні (күні, айы, жылы) көрсетіледі.

      Туған күні араб цифрларымен көрсетіледі;

      5) V тармақта куәлік иесінің мекенжайы көрсетіледі, ол "Қазақстан Республикасы" немесе "Republic of Kazakhstan" жазбасымен шектелуі мүмкін, пластик карточка түріндегі куәлікте V тармақ қолданылмайды;

      6) VI тармақта куәлік иесінің азаматтығы ағылшын тілінде көрсетіледі;

      7) VII тармақта куәліктің иесі өз қолын қояды. Осы бетте қойылған қолдың үстіне куәлік иесінің бас киімсіз бет-пішінін түсірген фотосуреті (түрлі-түсті, күңгірт, көлемі 3,5 х 4,5 болатын, бұрышы оң жақта) желімделеді. Фотосуреті мен жеке қолы куәлікті берген уәкілетті органның елтаңбалы мөрімен куәландырылады, пластик карточка түріндегі куәлікте уәкілетті органның елтаңбалы мөрі қойылмайды;

      8) VIII тармақта Қазақстан Республикасының куәлікті берген ресми органының атауы көрсетіледі;

      9) IX тармақта куәліктің жарамдылық мерзімі, сондай-ақ уәкілетті органның лауазымды тұлғасының тегі жазылады және оның қолы қойылады, пластик карточка түріндегі куәлікте тек куәліктің қолданылу мерзімі ғана көрсетіледі. Қойылған қолы уәкілетті органның елтаңбалы мөрімен куәландырылады. Куәліктің жарамдылық датасы осы Қағидалардың 6-тармағындағы талаптармен анықталады;

      10) куәліктің Х тармағында куәлікті берген уәкілетті органның лауазымды тұлғасының қолы және куәлікті беру датасы қойылады;

      11) XI тармақта куәлікті берген уәкілетті органның елтаңбалы мөрі қойылады, пластик карточка түріндегі куәлікте иесінің тегі, аты, туған күні және куәліктің нөмірі бар 2 жолдан тұратын магнитті машинаоқитын аймақ қойылады;

      12) XII (Rating) тармақта:

      бір ұшқыш басқаратын ұшақтардың ұшқыштарының куәліктерінде әуе кемесінің класы мен түрі көрсетіледі;

      ұшақ пилотының куәлігінде құрал бойынша ұшуға рұсқат SE (IR) бір қозғалтқышты немесе МE (IR) көп қозғалтқышты ұшақ үшін көрсетіледі (желілік немесе коммерциялық пилот куәлігінің иесі үшін міндетті);

      ұшақ пилоты немесе мен көп мүшелі экипажы бар тікұшақтар пилоты куәліктерінде ӘК-інің типі, сондай-ақ берілген біліктілігіне қарай (КВС (PIC) лауазымы немесе екінші пилот (Co-Pilot) көрсетіледі;

      штурмандар, бортинженерлер куәліктерінде ӘК-нің типі көрсетіледі;

      ӘҚҚ диспетчері куәлігінде куәлік иесі жұмысқа жіберілген біліктілік белгісінің санаттары көрсетіледі;

      авиациялық станция (теңіз қондырғысында орналасқан) операторы куәлігінде куәлік иесі жұмысқа жіберілген теңіз қондырғысының тік ұшақ айлағының атауы көрсетіледі;

      әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету жөніндегі мамандардың куәлігінде әуе кемелерінің және қозғалтқышының типі көрсетіледі, қабылданған халықаралық қысқартуларға сәйкес әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету жөніндегі мамандардың санатының бірі "А", "В1", "В2", немесе "С";

      жеңіл және аса жеңіл әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету жөніндегі мамандардың куәлігінде В3 санаты және әуе кемесінің түрі немесе типі, күштік қондырғысы көрсетілмей, көрсетіледі;

      жеңіл және аса жеңіл авиацияның авиациялық персоналының жазбасы коммерциялық емес ұйымның лауазымды тұлғасының қолымен, және коммерциялық емес ұйымның мөртаңбасымен (болған жағдайда) расталатын куәліктерді алмағанда, куәліктердің "Ratings" бөліміндегі жазбалар уәкілетті органның лауазымды тұлғасымен және уәкілетті органның елтаңбалық мөртаңбасымен расталады;

      пластик түріндегі пилот куәлігінің қосымшасында "Ratings" бөліміндегі жазбалар емтихан алушының қолымен расталады.

      13) куәліктердің XIII (Special Remarks) тармағына келесі деректер енгізіледі:

      нұсқаушылық жұмысқа рұқсаттама;

      радиотелефон байланысында қолданылатын ағылшын тілін меңгеру деңгейі туралы белгі;

      "А", "В1", "В2" және "С" санатты әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету жөніндегі мамандар үшін Қосымшаның жеке нөмірі (XV тармақ) және оның берілген күні, және де жазбалар уәкілетті органның лауазымды тұлғасының қолымен расталмайды.

      Авиациялық персонал куәлігінің XII және XIII тармақтарын толтыру үлгілері осы Қағиданың 18-қосымшасында берілген.

      14) Куәліктің XIV (The place of work) тармағында куәліктің иесі жұмыс істейтін АА ұйымының атауы көрсетіледі. Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету персоналы куәлігінің иесі үшін персоналдың жұмыс орны туралы деректер енгізілмейді.

      15) Уәкілетті орган "В3" санатын алмағанда, "А", "В1", "В2" және "С" санатты әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету персоналы куәлігіне нөмірі, берілген куәліктің санаты (санаттары), куәлік жарамды болып табылатын шектеулер мен талаптар көрсетілетін қосымша береді. "А", "В1", "В2" санатты әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету персоналының қолданыстағы куәлігін жаңа санатпен немесе қосымша санатпен толықтыруға және олардың иесіне қойылатын талаптар осы Қағиданың 19-қосымшасында, әуе кемелерінің рейтингі бойынша талаптар осы Қағиданың 20-қосымшасында келтірілген.

      "А", "В1", "В2" және "С" санатты әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету персоналының куәліктері куәліктің қосымшасынсыз (XV тармақ) жарамсыз болып табылады.

      Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету персоналы куәліктерінің қосымшасындағы ақпарат (XV тармақ) орыс және ағылшын тілдерінде, ауыспалы деректер – мемлекеттік немесе ағылшын тілінде басылып жазылады.

      Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету персоналы куәліктерінің қосымшасы (XV тармақ) көгілдір түсті А4 нысанындағы қағазда басылады.

      Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету персоналы куәліктерінің қосымшасы (XV тармақ) бүлінген немесе жоғалған жағдайда өтініш берушінің өтініші негізінде қайта беріледі.

      Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету персоналы куәліктерінің қосымшасының (XV тармақ) мазмұнына өзгерістер енгізілген жағдайда, иесіне берілген санат/қосымша санат дәрежесінің өзгеруін, сондай-ақ шектеулер енгізу немесе оны алуды қоса алғанда, уәкілетті орган қосымшаға жаңа нөмір береді және куәліктің XIII "Special Remarks" тармағына қосымша берілгені туралы жаңа белгі қояды.

      32. Пилот куәлігінің иесі ӘК түрінің ӘКК ретіндегі біліктілік белгісі және нұсқаушының арнайы белгісі (куәліктің (Special remarks) XIII тармағы) бар болса, оқу ұшуын орындауға жіберіледі.

      33. ӘКК немесе ұшақтың, тік ұшақтың, дирижабль, еркін аэростат, планер, мотодельтаплан, автожир, көтеру күшін ұлғайту жүйесі бар ӘК екінші пилоты қызметін атқару үшін тиісті куәлік болуы тиіс.

      34. Әуе кемесінің түрі куәлік атауының өзінде көрсетіледі немесе куәлікке біліктілік белгісі ретінде енгізіледі.

      35. Егер пилот куәлігін алғаш алатын үміткер тиісті куәлікті алу үшін қажетті білімі мен дағдысын жақсы көрсетсе, біліктілікке тексеру кезінде пайдаланылған әуе кемесінің түріне немесе сыныбына сәйкес келетін әуе кемесінің түрі мен біліктілік белгісі бар пилот куәлігі беріледі.

      36. Егер пилот куәлігінің иесі қосымша әуе кемесінің түрі үшін куәлік алуға үміттенсе және қажетті білімі мен дағдысын жақсы көрсетсе, өтініш берушіге осы әуе кемесінің түріне қосымша тиісті пилот куәлігі беріледі немесе алғашқы берілген пилот куәлігіне әуе кемесінің түрі туралы жаңа біліктілік белгісі енгізіледі.

      37. Біліктілік белгісін енгізу мерзімдері:

      ұшу экипаждарының мүшелері үшін – жыл сайын немесе біліктілік белгісі мерзімінің аяқталуы бойынша;

      ӘҚҚ диспетчерлері және авиациялық станция (теңіз қондырғысында орналасқан) операторлары үшін – екі жылда бір рет немесе біліктілік белгісі мерзіміның аяқталуы бойынша;

      әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету персоналы және ұшуды қамтамасыз ету жөніндегі қызметкерлер/ұшу диспетчері үшін біліктілік белгісі мерзімін ұзарту талап етілмейді. Оның мерзімі куәліктің қолданылу мерзімімен шектеледі.

      38. Арнайы белгілердің мерзімін ұзарту мерзімдері:

      1) нұсқаушылық жұмысқа рұқсаттама:

      ұшу экипаждары мен ӘҚҚ диспетчерлері үшін – үш жылда бір рет немесе арнайы белгі мерзімінің аяқталған кезінде;

      2) радиотелефон байланысында пайдаланылатын ағылшын тілін меңгеру деңгейі туралы белгі:

      4-деңгей - үш жылда бір рет немесе арнайы белгі мерзімінің аяқталған кезінде ұзартылады;

      5-деңгей - алты жылда бір рет немесе арнайы белгі мерзімінің аяқталған кезінде ұзартылады;

      6-деңгей – ұзарту қажет емес.

2 параграф. Ұшу экипажы мүшелерінің куәлігіне біліктілік және арнайы белгілерді енгізу

      39. Бір ұшқыш басқаратын ұшулар үшін куәландырылған ұшақтарға класс жөніндегі біліктілік белгілері белгіленеді және оның құрамына :

      бір қозғалтқышты, құрлықтағы (поршенді – SEP (land), газ турбиналы – SET (land));

      бір қозғалтқышты, гидроұшақ (поршенді – SEP (seа), газ турбиналы – SET (seа));

      көп қозғалтқышты, құрлықтағы (поршенді – MEP (land)), газ турбиналы – MET (land));

      көп қозғалтқышты, гидроұшақ (поршенді – MEP (seа), газ турбиналы – MET (seа)) кіреді.

      Ескерту. Осы тармақтың талаптары уәкілетті органның негізгі құрылымның шеңберінде класс туралы басқа классификациялық белгілерді енгізуін жоққа шығармайды.

      40. Әуе кемелерінің түрі туралы біліктілік белгілері төмендегілер үшін белгіленеді:

      1) кемінде екі ұшқышы бар, ең аз экипажымен ұшуға арналған сертификатталған әуе кемесі;

      2) көтергіш күші артатын жүйесі бар әуе кемесі мен тікұшақ;

      3) куәлікті береттін уәкілетті орган мұны қажет деп тапқан кезде, кез келген әуе кемесі.

      41. Ұшу экипажы мүшелерінің куәлігіне біліктілік және арнайы белгілерді енгізу үшін өтініш беруші мына құжаттарды ұсынады:

      1) өтініш:

      ұшқыш үшін – жеке ұшқыш (ұшақ, тікұшақ, дирижабль немесе көтергіш күші артатын жүйесі бар әуе кемесі); коммерциялық авиацияның ұшқышы (ұшақ, тікұшақ, дирижабль немесе көтергіш күші артатын жүйесі бар әуе кемесі); көпмүшелі экипаж ұшқышы (ұшақ); авиакомпанияның желілі ұшқышы (ұшақ, тікұшақ немесе көтергіш күші артатын жүйесі бар әуе кемесі); осы Қағиданың 4-қосымшасына сәйкес нысанда біліктілікті немесе немесе ұшқыш куәлігінің әрекет ету мерзімін ұзартуға, беруге өтініш;

      жеңіл және өте жеңіл әуе кемелерінің ұшқыштары үшін өтініш еркін түрде жеке идентификациялық нөмірді ( бұдан әрі - ИИН) көрсете отырып құрастырылады, сонымен қатар ақпараттық жүйелердегі заңмен қорғалған құпия болып табылатын мәліметтерді қолдануға келісім;

      штурмандар үшін беруге, осы Қағиданың 5-қосымшасына сәйкес нысанда біліктілік белгісін немесе штурман куәлігінің әрекет ету мерзімін ұзартуға өтініші;

      бортинженерлер үшін беруге, осы Қағиданың 6-қосымшасына сәйкес нысанда біліктілік белгісін немесе бортинженер куәлігінің әрекет ету мерзімін ұзартуға өтініші;

      3) мамандық бойынша соңғы қайта даярлау немесе біліктілікті қолдау курстарын өткендігін растайтын құжаттардың көшірмелері;

      4) кешенді жаттығу құрылғысындағы (LPC) соңғы тексеріс нәтижесі туралы акт (форма), осы Қағиданың 7-қосымшасына сәйкес нысанда ұшақ немесе тікұшақ ұшқыштарына арналған ұшу тексерісі актісі, осы Қағиданың 8-қосымшасына сәйкес нысанда ұшу тексерісі актісінің көшірмесі;

      5) соңғы инструктор ретінде даярлау курстарының өткендігін және ұшу тексерісі (қажет болса) нәтижесін растайтын құжаттардың көшірмесі;

      6) радиотелефон байланысында қолданылатын (қажет болған жағдайда) ағылшын тілі білімін тестілеуден өткендігін растайтын сертификаттың көшірмесі.

      42. Коммерциялық әуе тасымалдарында қатыспайтын жеңіл және өте жеңіл авиацияның авиациялық персоналы қолданыстағы куәлікке біліктілік және арнайы белгілерді енгізу үшін коммерциялық емес ұйымға осы Қағиданың 41-тармағына сәйкес құжаттарды ұсынады.

      43. Жеңіл және өте жеңіл авиацияның авиациялық персоналының біліктілік деңгейін коммерциялық емес ұйымның тұрақты жұмыс істейтін біліктілік комиссиясы анықтайды.

      Коммерциялық емес ұйымның біліктілік комиссиясының құрамы уәкілетті органдармен келісіледі.

      44. Біліктілік белгілері әрекет мерзімі айдың соңына дейін ұзартылады, сол уақытта олардың әрекет ету мерзімдері аяқталады.

      Егер біліктілік белгілерінің әрекет мерзімі 90 күннен 1 (бір) жылға дейінгі мерзім шегінен өтіп кеткен болса, біліктілік белгілерінің әрекетін жаңарту үшін өтініш беруші осы Қағиданың 19-тармағында көрсетілген құжаттар ұсынылады.

      Егер біліктілік белгілерінің әрекет мерзімі 1 (бір) жылдан астам өтіп кеткен болса, олардың әрекетін жаңарту үшін өтініш беруші осы Қағиданың 19-тармағында көрсетілген құжаттар ұсынылады.

3 параграф. Әуе қозғалысының диспетчері, ұшуды қамтамасыз ету жөніндегі қызметкердің/ұшу диспетчерінің, авиациялық станса операторының куәлігіне біліктілік және арнайы белгілерді енгізу

      45. ӘҚҚ диспетчерінің біліктілік белгілеріне келесі белгі санаттары кіреді:

      1) әуеайлақ диспетчері;

      2) жақындау процедуралық бақылау диспетчері;

      3) бақылау құралдарын қолданатын жақындау бақылау диспетчері;

      4) ӘҚҚ ауданының процедуралық бақылау диспетчері;

      5) бақылау құралдарын қолданатын ӘҚҚ ауданының бақылау диспетчері.

      46. ӘҚҚ диспетчерінің біліктілік белгілері келесі диспетчерлік пункттерге сәйкес келеді:

      1) әуеайлақ диспетчері біліктілігі – рульдеу диспетчерлік пунктісіне немесе бастапқы диспетчерлік пунктке немесе мұнара диспетчерлік пунктісіне дербес жұмысқа рұқсаты бар тұлғаларға беріледі;

      2) жақындау процедуралық бақылау диспетчері немесе бақылау құралдарын қолданатын жақындау бақылау диспетчері- жақындау диспетчерлік пунктісіне немесе шеңбер диспетчерлік пунктісіне немесе басқа диспетчерлік пункттерге (диспетчерлік пункттерді қоса атқарған кезде) дербес жұмысқа рұқсаты бар тұлғаларға беріледі;

      3) ӘҚҚ ауданының процедуралық бақылау диспетчері немесе бақылау құралдарын қолданатын ӘҚҚ ауданының бақылау диспетчері біліктілігі – аудандық диспетчерлік пункт, аудандық диспетчерлік орталық немесе жергілікті диспетчерлік пункт жұмыс орнына дербес жұмысқа рұқсаты бар тұлғаларға беріледі.

      47. Куәлігіне біліктілік және арнайы бағаларды енгізу үшін өтініш беруші мына құжаттарды ұсынады:

      1) еркін түрде жазылған өтініш;

      2) Осы Қағиданың 12-қосымшасына сәйкес нысанда (ӘҚҚ диспетчері үшін) біліктілік емтиханының өту хаттамасының көшірмесі;

      3) соңғы инструктор ретінде (ӘҚҚ диспетчері үшін) даярлау курстарының өткендігін және ұшу тексерісі (қажет болса) нәтижесін растайтын құжаттардың көшірмесі;

      4) куәлік түпнұсқасы;

      5) мамандық бойынша соңғы біліктілікті қолдау курстарын өткендігін растайтын құжаттардың көшірмелері;

      6) радиотелефон байланысында қолданылатын (қажет болған жағдайда) ағылшын тілі білімін тестілеуден өткендігін растайтын сертификаттың көшірмесі.

4-параграф. Әуе кемесіне техникалық қызмет көрсету қызметкерлерінің куәліктеріне кәсіби және арнайы белгілер енгізу

      48. Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету жөніндегі маманының куәліктеріне келесі санаттар кіреді:

      A санаты;

      B1 санаты;

      B2 санаты;

      B3 санаты;

      C санаты.

      А1 және В1 санаттары ұшақтар, тікұшақтар, реактивті және піспекті қозғалтқыштар комбинацияларына қатысты санат бөліктеріне бөлінеді:

      A1 және B1.1 – реактивті қозғалтқыштары бар ұшақтар;

      A2 және B1.2 – піспекті қозғалтқыштары бар ұшақтар;

      A3 және B1.3 – реактивті қозғалтқыштары бар тікұшақтар;

      A4 және B1.4 – піспекті қозғалтқыштары бар тікұшақтар.

      49. Әуе кемесіне техникалық қызмет көрсету бойынша персонал куәліктеріне кәсіби және арнайы белгілер енгізу үшін әуе кемелері келесі топтар бойынша анықталады:

      1) 1-топ: құрама қозғалтқышты қондырғылары бар тікұшақтар, ең көп пайдаланылатын ұшу биіктігі 29000 футтан артық ұшақтар сияқты, көп қозғалтқышты ӘК, ұшақты қашықтан электр басқару жүйесімен жабдықталған ӘК және Уәкілетті орган анықтайтын ӘК типті біліктілік белгілерін енгізуді талап ететін басқа ӘК.

      2) 2-топ: 1-топқа жатпайтын басқа ӘК, олар келесі топ бөліктеріне тиесілі:

      1) 2а-топ бөлігі: бір турбобұрандалы қозғалтқышы бар ұшақтар;

      2) 2b-топ бөлігі: бір реактивті қозғалтқышы бар тікұшақтар;

      3) 2с-топ бөлігі: бір піспекті қозғалтқышы бар тікұшақтар;

      4) 3-топ: 1-топта көрсетілмеген, піспекті қозғалтқышы бар ұшақтар.

      5)максималды салмағы 2250 кг және төмен массалы герметикалық емес жеңіл поршенді әуе кемелері

      50. "В1" немесе "В2" санаттары бойынша Куәлікке біліктілік белгісін "Ratіngs" бағанға енгізу үшін өтініш беруші төмендегі құжаттарды ұсынады:

      1) Осы Ереженің 14 қосымшасына сәйкес әуе кемелерінің түрлерін, қозғалтқышын және оны иеленетін үміткердің Куәлік санатын көрсете отырып, әуе кемелеріне қызмет көрсету бойынша қызметкердің өтініші;

      2) әуе кемелерінің түріне практикалық және теориялық элементтерден өткендігі туралы құжаттардың көшірмелері, ал қажет болған жағдайда практикалық тағлымдамадан өту туралы жазбалар. Егер сертификат қайсысы өткізгеніне сәйкес ТО және РАТ уәкілетті органымен расталған болса, практикадан өту нәтижесі жөніндегі сертификатты ұсыну рұқсат етіледі.

      51. Куәліктің "Ratіngs" біліктілік бағанына "С" санаты белгілерін енгізу үшін өтініш беруші төмендегі құжаттарды ұсынады:

      2) Әуе кеме түріне оқуды және оқудың теориялық бөлімінен кейінгі емтиханды растайтын сертификат көшірмелері ("С" санатының бірінші жазбасы үшін), ал "С" санаты бойынша әрбір иесі жазба үшін мәлімденген ӘК 1 деңгейі бойынша оқуды дәлелдейтін (әуе кемесімен жалпы танысу оқытуды растайтын) сертификат. Егер "С" санатын алатын үміткер куәлікке енгізілген сондай ӘК және қозғалтқыш түрінен "В1" және "В2" санаттары белгісі бойынша алатын болса, онда теориялық оқуды өткендегі туралы бөлек сертификат ұсыну қажет емес.

      3) ТО және РАТ мекемелерінде жұмыс өтілін растайтын мемлекеттік авиация немесе әуе кемелерінің өндірісі кезінде алынған құжатттардың көшірмелері.

      52. Уәкілетті орган "С" санаты біліктілік белгілерді әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету персоналына ТО және РАТ мекемелерінің хаты негізінде енгізеді ТО және РАТ мекемелері "С" санатты персоналды әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсетудің өзінің негізгі жоспарланған жұмыстарын орындау үшін сертификатталған қызметкерлердің қажеттілік не жеткіліктік принципін басшылыққа ала отырып сұратады.

      53. "Ratings" бағанындағы біліктілік белгісі әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету қызметкерлерінің куәлігінің қосымашасының 4 тармағында белгіленген куәлік иесіне берілген санатпен сәйкес болса күші бар болып табылады.

      54. "А" санаты рейтинг болып табылмайды және "Ratings" XII тармағына енгізілмейді.

      55. Жеңіл және аса жеңіл әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету персоналының қолданыстағы куәлігіне кәсіби және арнайы белгілерді коммерциялық емес мекеме енгізеді. Бұл жазбалар коммерциялық емес мекеменің лауазымдық тұлғаның қолымен және мөрмен (бар болса)расталады.

      56. Мәлімдеуші коммерициялық емес мекемеге біліктілік және арнайы белгіліерді енгізу үшін төмендегідей құжаттарды ұсынады:

      1) еркін түрдегі өтініш;

      2) АҚҚ-да әуе кемелерінің үлгісі немесе түр қайта дайындау курстарын өткендігін растайтын құжаттардың көшірмелері;

      3) Өтілін растайтын жеке журнал парақтарының жеке көшірмелері;

      4) "В3" санатты жеңіл және аса жеңіл әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету қызметкерін санатының деңгейін тексеру актісінің көшірмесі.

      5) АУЦ –да сертифатталған уақыт бойынша кәсіби деңгейін қолдау курстарын өткені туралы сертификат (куәлік) көшірмесі;

      6) Әуе кемелерін техникалық қызмет қызмет көрсетуге сәйкес "Қауіп факторлары мен қателерді бақылау принциптерін қоса отырып, адам мүмкіндіктерді" курсын өткендігін растайтын құжаттың көшірмелері.

4 бөлім. Авиациялық қызметкерлердің куәлік мерзімін тоқтату, қайтарып алу тәртібі

      57. Авиациялық қызметкерлер ұшуға қызмет көрсету және ұшуды қамтамасыз ету нормалары мен ережелерін орындау барысында авиациялық оқиғаға және ұшу қауіпсіздігіне, адам өмірі мен денсаулығына тікелей қауіп төндірген болса куәлік иесіне қатысты тергеу аяқталғанша және шешім қабылданғанша куәлік қолданыстан уақытша алынып тасталады.

      58. Уәкілетті орган төмендегі жағдайларда куәліктің қолданысын тоқтады (тану туралы шешім)

      1) әуе кемесінің ұшу жарамдылығына әсер ететін жұмыс орындау технологиясын сақтамау;

      2) тексеру кезінде анықталған жеткіліксіз кәсіби дайындық;

      3) ұшуды қамтамасыз ету және орындау кезінде, әуе қозғалысына қызмет көрсету және техникалық қызмет көрсету кезінде белгіленген талаптарды бір рет өрескел бұзу;

      4) алкогольді, наркологиялық және (немесе) токсимонаниялық мастық (осыған ұқсас) жағдайында әуе қозғалысын басқару, әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету, әуе қозғалысын басқару қызметтерін орындау.

      Куәліктің қолдануын тоқтату, осы куәліктердің біліктілік белгілерінің әсерін де сол уақытта тоқтатады. Куәлігі уақытша тоқтатылған тұлғаға акт ұсынылған сәттен бастап куәліктің қолдану мерзімі күнтізбелік 30 (отыз) күннен аспауы тиіс.

      59. Куәліктің қолданысын тоқтатқан өкіметті органның лауазымдық тұлғасы осы ереженің 21 қосымшасына сәйкес үлгісі ойынша куәліктің қолдану негіздемесі, күні және оны жасау орны, актіні жасаған лауазымдық тұлғаның аты-жөні, куәлік мерзімі тоқтатылған тұлға туралы мәлімет көрсетіледі.

      60. Куәліктің қолданылуын тоқтату туралы актіге оны жасаған уәкілетті органның лауазымдық тұлғасы,куәлік иесі немесе қол астындағы көрсетілген қызметкері бар АА мекемесінің басшысы қол қояды.

      61. Куәліктің қолданылуы тоқтатылғаны туралы акт куәлігі уақытша тоқтатылған тұлғаға қолхатқа қол қойылып беріледі.

      62. Егер белгіленген мерзімде куәлік иесі немесе АА мекемесінің басшысы осы Ереженің 58 тармағының 1), 2), 3), 4) тармақшаларында көрсетілген бұзушылықтарды жоймаса, куәлік қайтарылып алынады.

      63. Уәкілетті орган төмендегі жағдайларда Куәлікті қайтарып алады (тану туралы шешім);

      1) Куәлікті ұсынған құжаттарды бұрмалау жолымен алу (тану туралы шешім);

      2) Қызметтік міндеттерін орындауға қатысты жазбалар мен оларға қатысты мәліметтерді бұрмалау жолымен;

      3) сот шешімімен.

      64. Уәкілетті орган куәлік иесіне немесе көрсетілген тұлға өз бағынысындағы АА мекемесінің басшысына шешім қабылданған сәттен бастап 3 жұмыс күні мерзімі ішінде куәлікті қайтарып алу туралы хабарламайды. Куәлік иесі немесе көрсетілген тұлға өз бағынысындағы АА мекемесінің басшысы хабарламаны алған сәттен бастап кідірместен куәлікті Уәкілетті органға қайтарады. Егер куәлік белгіленген мерзімде қайтарылмаған жағдайда, куәлік заңда белгіленген тәртіпте сот арқылы қайтарылады.

      65. Өкіметті орган авиациялық қызметкерлердің куәлігін қайтару туралы шешім қабылданған жағдайда берілген куәліктер тізбесінің "Ескертпе" бағанында куәлікті қайтару туралы күні жазба көрсетіле отырып жазылады.

      66. Куәлікті қайтарып алғаннан кейін беру осы Ережемен белгіленген жалпы негізде жүргізіледі.

      67. Куәлікті және/немесе оның қосымшасы жоғалған, ұрланған немесе бұзылған жағдайда қалпына келтіріледі.

      68. Куәлік жоғалған, ұрланған немесе бұзылған жағдайда оның қосымшасы, және оған енгізілген біліктілік және арнайы белгілер жаңа куәлік және/немесе оның қосымшасын алғанға дейін куәлік қолданысы тоқтайды.

1-параграф. Авиациялық қызметкерлердің куәліктерінің қолданысын тоқтату

      69. Куәілікті қолдану төмендегі жағдайда тоқтатылады (тану туралы шешім):

      1) авиациялық қызметкерлердің куәлігін жоғалтуы, тегін, атын, әкесінің атын ауыстыру себебіне байланысты оны ауыстыру (егер ол көрсетілмесе) және басқада техникалық себептермен;

      2) денсаулығына байланысты зейнетке шығу (жұмыс орнынан мәліметтер ұсыну бойынша);

      3) қайтыс болса;

4) жұмыста бес жылдан көп үзіліс болса.

Кітап тәрізді куәлік

Пластик кәртішкесі түріндегі куәлік

Пластик кәртішкесі түріндегі куәлікке қосымшасы

Авиация персоналы куәлiктерiнің сериялық әріптік кодтары мен түстерінің кестесі

Ұшқыш куәлігінің немесе біліктілік бағасының қолданылу мерзімін ұзартуға өтініш

Штурман куәлігінің немесе біліктілік белгісінің қолданылу мерзімін ұзарту, беруге өтініш

Бортинженер куәлігінің немесе біліктілік белгісінің қолданылу мерзімін ұзарту, беруге өтініш

Ұшақтардың ұшқыштары үшін ұшу тексеру акті

      ATPL/MPL/CPL/TYPE RATING/TRAINING/SKILL TEST AND LICENSE PROFICIENCY CHECK ON MULTIPILOT AEROPLANES

Тік ұшақтардың ұшқыштары үшін ұшу тексеру акті

      Note 1.— ATPL/ TYPERATING/TRAINING/ SKILLTESTANDPROFICIENCYCHECKONMULTIPILOT HELICOPTERS

      5. ААК резолюциясы /CAС DECISION

      ________________________________________________________________________________

      ________________________________________________________________________________

      ________________________________________________________________________________

      Күні "_________" ____________________________________ Лауазымдық тұлғаның қолы

      Мөрі (болған жағдайда)

      /I CONFIRMTHEABOVERESULTS деректерімен таныстым:

      күні/Date

      Үміткердің қолы

      Signature of applicant

      Қысқарма атаулары/ Abbreviations:

Ұшу-тексеру акті

      Дайындау бағдарламасынан өткеннен кейін

      ___________________________________________________________________________

      ___________________________________________________________________________

      Әуекомпаниясы түрінің лауазымы

      Тегі __________________ Аты ___________________ Әкесінің аты___________________

      Ұшу-инструкорының уәкілетті басшылығымен өткізілген ұшу дайындығынан өткендігі:

      ___________________________________________________________________________

      Аты-жөні

      20______ жылғы "______" _______________ бастап, 20______ жылғы

      "______"______________ дейін.

      Жалпы қонуы ________ сағ. ________ мин.

      күндіз ________ сағ. ________ мин., Оның ішінде:

      аспаптар бойынша ________ сағ. ________ мин ; өз бетімен ________ сағ. ________ мин.,

      қосқандағы:

      бағыт ___________ км. ________ сағ.________ мин. түнде ________ сағ.________ мин.,

      Оның ішінде:

      бағыт ________ сағ.________ мин , өз бетімен ________ сағ. ________ мин.

      Ескерту:

      1.Осы берілген ұшу тексеру үлгісі және мазмұны мен схемасы өзгертілмеуі тиіс! Өзгерту кәсіби тексеру сынағы тапсырылмаған болып емптеледі.

      2.Үміткер емтиханда бір рет қайталап берілген жаттығуды орындауға құқығы бар.

      3.Үміткер емтиханды жақсы тапсыруы үшін барлық 6 бөлімін тапсырып шығуы тиіс. Әрбір бөлімнің тармағы тапсырылмай қалған кезде тапсыру бөлімі саналмайды. Біреуден көп бөлімі тапсырылмай қалған кезде емтихан тапсырушыға қайта тапсыру жүзеге асырылады. Тек бір ғана бөлімінің бөлігі тапсырылмай қалған кезде қайта тапсыруға болады. Екінші тапсыру кезінде кез келген бөлімі тапсырылмаса жақсы тапсырылған бөімдерімен қоса қайтадан барлық емтихан қайта тапсыру жүзеге асырылады.

      4. Екі қайталаудан өткен үміткер қосымша ұшуды оқу қажеттілігі талап етіледі.

      Жалпы қорытынды: _____________________________ Дайындау бағдарламасы

      бойынша ұшу бағдарламасын сәтті аяқтады

      _________________________________________________________________________

      Жалпы бағасы "________________________" Емтихандық ұшуды орындауға ұсынамын

      20______ жылғы " " _______________

      Ұшу нұсқаушысы___________________________________________

      Аты-жөні, қолы

      Ұшу емтиханы сәтті тапсырылды

      Ұшақты басқару техникасы тексеру қорытындысы бойынша және әуе навигациясынан

      шығу:______________________________________________________________________

      ___________________________________________________________________________

      ___________________________________________________________________________

      ___________________________________________________________________________

      ___________________________________________________________________________

      ___________________________________________________________________________

      20______ жылғы " " _______________

      Ұшу емтихан алушы___________________________________________

      Аты-жөні, қолы

      Заключение председателя экзаменационной комиссии/руководителя управления КГА РК:

      ҚР ААК басқарма басшылығы/емтихан комиссиясы орынбасарының берген қорытындысы

      ___________________________________________________________________________

      ___________________________________________________________________________

      20______ жылғы " " _____________

      _________________________________________________________________

      Лауазымы Қолы Аты-жөні

      ҰСЫНУ (ұшу экипажының)

      Куәлікті беруге

      ________________________________________________________________________________

      (Куәлік атауы)

      ________________________________________________________________________________

      (тегі, аты, әкесінің аты)

      Атқаратын қызметі:

      ________________________________________________________________________________

      Бөлімшесі:

      ________________________________________________________________________________

      Туған жылы, күні: ________________________________________________________________

      Жалпы мамандығы: _______________________________________________________________

      Арнайы мамандығы және соңғы қайтадаярлау:________________________________________

      ________________________________________________________________________________

      (Оқыған мекеме атауы, курсы, айы, бітіру жылы)

      Ұшу жұмысына жарамды ВЛЭК ____________________________________________________

      Әук кемесінің түрі (ы) : ____________________________________________________________

      Жалпы қонуы: __________сағат, оның ішінде түнгі: __________ сағат

      Өз бетінше қонуға:_______ сағат, оның ішінде түнгі:_______ сағат: ______

      Әуе кемесі түрлері бойынша өз бетінше қону:_________________________________________

      Иемделінген ауа райы минимумы: __________________________________________________

      Авиациялық оқиғаладың болуы: ____________________________________________________

      (сипаты, ӘК түрі, күні)

      ҚОРЫТЫНДЫ: өзінің моральді-іскер сапасына лайықты:

      ________________________________________________________________________________

      Емтихан алушы__________________________________________________________________

      (аты-жөні, лауазымы, қолы)

      20___жылғы "____"_______________________

      Өтініш беруші _______________            ________________________      _______

      (қолы)                  (аты-жөні)                        (күні)

Сәйкестік парағы № Әскери тәжірибесінің сынағы

      Өтініш беруші ________________ 20 жыл

      Емтихан алушы _________________________________ 20 ________ жыл

Біліктілік емтиханын жүргізу хаттамасы

      №____________

      ___________________________________________________________________________

      (кәсіпорын атауы, филиал, қызыметі/бөлімі)

      ___________________________________________________________________________

      (өтініш берушінің тегі, аты, әкесінің аты)

      Туған жылы_____________мамандығы__________________________________________

      Емтихан мақсаты____________________________________________________________

      (рұқсат беру, бағалау біліктілігінің түрі)

      Жұмыс орны________________________________________________________________

      (жұмыс орны, диспетчерлік пункт,сектор)

      Емтихан алушының қорытындысы______________________________________________

      (шешім қабылдауы)

      ___________________________________________________________________________

      Емтихан алушы _____________________________________________________________

      (ТАӘ, мамандығы, қолы)

      20___ жылғы "____"_______________________

      Өтініш беруші ___________      ________________________            _________

      (қолы)                  (ТАӘ)                              (Күні)

      Емтихан алушының қорытындысы______________________________________________

      (шешім қабылдауы)

      ___________________________________________________________________________

      Емтихан алушы _____________________________________________________________

      (ТАӘ, мамандығы, қолы)

      20___ жылғы "____"_______________________

      Өтініш беруші ___________      ________________________            _________

      (қолы)                  (ТӘБ)                              (Күні)

      (ӘК ТҚ мамандарың қоспағанда басқа авиациялық персонал үшін) ҰСЫНУ

      куәлігін беруге

      ________________________________________________________________________________

      (кәуліктің атауы)

      ________________________________________________________________________________

      (Тегі, аты, жөні)

      ________________________________________________________________________________

      Лауазымы:

      ________________________________________________________________________________

      бөлімше: ________________________________________________________________________

      Туған күні: ______________________________________________________________________

      Жалпы білімі: ___________________________________________________________________

      Арнайы білімі және соңғы қайта

      дайындауы:______________________________________________________________________

      ________________________________________________________________________________

      (оқу орнының, курстарының атауы, бітірген айы, жылы)

      ҰДСК-мен жұмысқа жарамды деп есептеледі: ____________________________дейін

      Біліктілігі туралы белгі:____________________________________________________________

      ________________________________________________________________________________

      ӨНДІРІСТІК МІНЕЗДЕМЕ

      ШЕШІМ: өзінің іскерлік – моральдық сапалары бойынша ……………….бағаланады

      Емтихан алушы__________________________________________________________________

      (лауазымы, қолы, ТАЖ)

      "____"_______________________20___г.

      Өтінуші _______________            __________________________            ________

      (қолы)                   (ТАЖ)                              (Датасы)

Кәсіби әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету сертификаттары үшін өтініштер

Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету жөніндегі персоналдың жеке журналы

      Әуе кемелеріне қызмет көрсету маманының жеке мәліметтері

      1. Тегі, аты, жөні.

      2. Туған күні.

      3. Куәлік № / куәліктің әрекет мерзімі.

      4. ӘК ТҚ жөніндегі маманының куәлікке берілген қосымшаның № ( XV тармақ).

      5. Куәлікке берілген қосымшаның негізінде куәлік санаты.

      6. ӘК ТҚ жөніндегі маманына берілген куәліктің алдындағы алғашқы дайындық (авиациялық оқу орны немесе авиациялық оқу орталығы, тәмамдалған мамандық, дайындықты өткен орны мен датасы, жеке оқыған жағдайда "жеке оқыған" деп көрсетілсін).

      7. ТҚ және РАТ бойынша ұйымда ӘК ТҚ маманының куәлігін алуға үміткердің лауазымы (ТҚ және РАТ бойынша ұйымда үміткер жұмыс істемегенде "Қолдану мүмкін емес" деп жазылады).

      8. ӘК түріне оқыту (ӘК түрі / қозғалтқыш / рейтинг / оқу датасы) (ӘК түріне және ӘК сертификатымен дәлелдесе толтырылады).

      9. Куәлікке қоса берілген қосымша негізінде қойлған шектеулер ( XV тармақ) (бар болса, қандай екенін көрсету қажет).

      Күні/ Өтінім берушінің қолы / Мөр және ТҚ және РАТ бойынша ұйымның жауапты тұлғасының қолы (ТҚ және РАТ бойынша ұйымныға жұмысқа жалданса).

Авиациялық персоналдың үлгісі сертификатына қосымша парақ

Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету бойынша персонал куәлігіне қосымша парақ

      XV. Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету бойынша персонал куәлігіне қосымша

      Қосымша нөмірі ХХ ХХ ХХ (нөмірлеу ұсынылады – жылы және нөмірі тәртіп бойынша, нөмірлеу жыл басынан қайта басталады).

      1. ӘК ТП куәлігі иегерінің тегі, аты.

      2. Осы қосымша берілген куәліктің нөмірі.

      3. Шарты.

      3.1 Куәлікке оның иегері қол қояды.

      3.2 Осы қосымшаның "Санаттары/Categories" бөліміне енгізілген санаттар туралы белгілер өздігінен оның иегеріне ӘК пайдалануға рұқсат беру туралы сертификат шығаруға рұқсат бермейді.

      3.3 Барлық санаттар үшін "Ratings" бөліміне енгізілген жазбалары бар куәлік 1ИКАО қосымшасының мақсаттарына сәйкес келеді.

      3.4 Осы куәліктің иегерінің құқықтары Қазақстан Республикасының ұлттық қағидаларында сипатталған.

      3.5 Куәлік осы Қосымшаның (5-тармақ) "Шектеулер / Limitations" бағанында айқындалған күнге дейін қолданыста болады, егер осы уақытқа дейін куәлік тоқтатылмаса немесе кері қайтарылмаса. Егер шектеулер болмаса куәліктің қолданылу мерзімі 5 жылға тең.

      3.6 ӘК ТҚ жөніндегі куәліктің ұстаушысы өз уәкілеттілігін мыналарға қатысты қолдана алады:

      a) ұшуға жарамдылықты қолдау бойынша Қазақстан Республикасында қолданылатын талаптарға және ӘҚ ТҚ бойынша ұйымдарға қойылатын талаптарға сәйкес, және

      b) егер өз уәкілеттігін қолдану кезінде:

      c) егер оның ӘК рейтингі болса; және

      d) егер ол техникалық құжаттамалар мен процедуралар жазылған тілде (тілдерде) түсінікті деңгейде оқи, жаза және сөйлей алса.

      3.7 Куәлік осы Қосымшасыз қолданылмайды.

      3.8 Қосымшаның жеке нөмірі куәліктің "SpecialRemarks" бөлімінде көрсетіледі.

      4.куәліктің санаты

      5. Шектеулер: (егер шектеулер болмаса, олар көрсетіледі / егер болмаса "жоқ" деп жазылады).

      Уәкілетті органның жауапты тұлғасының қолы мен мөрі.

      Қосымшаны беру күні. ҚР ИДМ Азаматтық авиация комитетінің мөрі

Авиациялық персонал куәлігінің XII және XIII тармақтарын толтыру үлгілері 1. Әуе кемесінің пилоттары мен экипаж мүшелері куәліктерінің XIII тармағын толтыру үлгілері

      XII. Ratings (Біліктілік белгілері):

      А. Category (Санаты):

      1) Multi-engine (Көп қозғалтқышты);

      2) Single-engine (Бір қозғалтқышты);

      3) Single main rotor, land helicopter MI-8 (MI-2);

      4) (МИ-8 (МИ-2) бір винтті, құрылықтағы тікұшық;

      5) Аutogiro (Роторлық үлгідегі (автожир);

      6) With balance control - мotor deltaplane (Балансталып басқарылатын - дельтаұшу);

      7) airship (дирижабль);

      8) heat air ball (жылу әуе шары).

      В. Class (Класс):

      1) Land aircraft (Құрлықтағы);

      2) Hydroplane (Гидроплан);

      3) Amphibian (Амфибия);

      4) with tail rack carriage (артқы шасси тіреуімен).

      С. Type of aircraft (ТипВС):

      Il-96, Tu-154, Yak-42, А-320, В-737, 757.

      D. Duties exercised (Міндеті):

      1) pilot-instructor (пилот-нұсқаушы);

      2) Pilot-in-command (ӘК командирі);

      3) Co-pilot (Екінші пилот);

      4) Flight navigator (Штурман);

      5) Flight engineer (Бортинженер);

      1 үлгі:

      1) SEP (A) land – құрлықтағы бір қозғалтқышы бар поршенді ұшақ:

      2) SEP (MHG) land – құрылықтағы көп қозғалтқышы бар поршенді мотодельтаплан:

      3) SEP (AG) land – құрылықтағы бір қозғалтқышы бар поршенді автожир:

      4) SET (A) land - құрылықтағы бір қозғалтқышы бар газ турбиналы ұшақ;

      5) MEP (A) land - құрлықтағы көп қозғалтқышы бар поршенді ұшақ;

      XIII. Special Remarks (ерекше белгілер):

      1) Нұсқаушылық рұқсат беру бойынша жазба:

      - FI (A) – ұшақтағы ұшу нұсқаушысы;

      - FI (H) - тікұшақтағы ұшу нұсқаушысы;

      - FI (AS) - дирижабльдегі ұшу нұсқаушысы;

      - FI (S) -       планердегі ұшу нұсқаушысы;

      - FI (B) -       бос аэростаттағы ұшу нұсқаушысы;

      - FI(MHG) - мотодельтапландағы ұшу нұсқаушысы;

      - FI (AG) -      автожирдегі ұшу нұсқаушысы;     

      - TRI(A) - ұшақ түрі бойынша нұсқаушы;

      - TRI(H) - тікұшақ түрі бойынша нұсқаушы;

      - IRI(A) - құрал-саймандық рейтингі нұсқаушысы, ұшақ;

      - IRI(H) - құрал-саймандық рейтингі нұсқаушысы, тікұшақ;

      - FNI - штурман-нұсқаушы;

      - FEI - бортинженер-нұсқаушы;

      2) Approved to conduct radiotelephony in English. Certificate № (ағылшын тілінде радиотелефон байланысын жүргізуге рұқсат берілген. Сертификат №);

2. Әуе қозғалысына қызмет көрсету органының диспетчері куәлігінің XII және XIII-тармақтарын толтыру үлгілері

      XII. Ratings (Біліктілік белгілері):

      1. ӘҚҚ диспетчерінің куәлігінде біліктілік белгілерінің мынадай санаттары көзделген:

      1) Aerodrome control;

      2) Approach control procedural;

      3) Approach control surveillance;

      4) Area control procedural;

      5) Area control surveillance.

      XIII. SPECIAL REMARKS (ЕРЕКШЕ БЕЛГІЛЕР):

      1) Approved to work as instructor (нұсқаушылық жұмысқа рұқсат берілген);

      2) Approved radiotelephony communication in English till (күні). Level (шкала бойынша деңгей нөмірі) ICAO. Certificate N (сертификат нөмірі) dated (сертификатты беру күні).

3. MAINTENANCE STAFF (ӘУЕ КЕМЕЛЕРІНЕ ТЕХНИКАЛЫҚ ҚЫЗМЕТ КӨРСЕТУДІ ОРЫНДАЙТЫН ПЕРСОНАЛ):

      XII. Ratings (Біліктілік белгілері):

      A. Category (Санаттары):

      1) Certifying Staff Category B1 (В1 санатты сертификаттайтын / қолдау жасалатын персонал);

      2) Certifying Staff Category B2 (В2 санатты сертификаттайтын / қолдау жасалатын персонал);

      3) Certifying Staff Category С (С санатты сертификаттайтын персонал);

      4) Certifying Staff Category B3 (В3 санатты сертификаттайтын / қолдау жасалатын персонал).

      B. Type of aircraft (ӘК түрі):

      1) Boeing B737-700/800/900 with CFM56

      2) Boeing B747-400/400ERF with GE CF6, RR RB211 and PW4000

      3) Boeing B757-200/300 with RR RB211

      4) Boeing B767-200/300/400 with GECF6

      5) Fokker F50 with PW125B

      6) Airbus A319/A320/A321 with IAE V2500/CFM56

      7) Airbus A330 with GE CF6/RR RB211 Trent 700

      8) Airbus A330-300 with GE CF6

      9) Embraer ERJ 170/190 with GE CF34

      1 Ескертпе. Басқа ӘК мен қозғалтқыштардың түрлері ӘК/қозғалтқыштар түрінің сертификатындағы деректердің және қабылданған халықаралық қысқартулардың негізінде куәлікке енгізіледі.

      C. Privileges (құқықтары):

      1. Airframe and power plant certifying/support maintenance staff Category B1 (Ұшу аппараттарына, ӘК қозғалтқыштары мен олардың электржабдықтарына техникалық қызмет көрсету бойынша сертификаттайтын/қолдау жасайтын персонал) - В1 санат)

      4.1-үлгі "Embraer ERJ 190 with GE CF34. Certifying staff Cat B1" немесе "Embraer ERJ 190 ӘК GE CF34 қозғалтқыштарымен. В1 санатты сертификаттайтын персонал".

      2. Aircraft /Helicopter avionic certifying/support maintenance staff (Ұшақ/тікұшақ авиациялық, радиоэлектронды және электр жабдығына техникалық қызмет көрсетуші сертификаттайтын/қолдау жасайтын персонал) – В2 санат)

      5.1-үлгі

      "Embraer ERJ 190 with GE CF34. Certifying staff Cat B2".

      "GE CF34 қозғалтқышымен Embraer ERJ 190. В2-санатты сертификаттайтын персонал".

      3. Certifying staff category C (ӘК кезеңдік (базалық қызмет көрсету жөніндегі сертификаттайтын персонал) – C санат;

      8 үлгі.

      "Embraer 190 with GE CF34. Certifying Staff Cat С" немесе "GE CF4 қозғалтқышымен Embraer ERJ 190. С санатты сертификаттайтын персонал.

      4. Certifying Staff category B3 (2000 кг тең және аз максималды ұшу массасымен (MTOM) ӘК техникалық қызмет көрсету бойынша сертификаттайтын/қолдау жасайтын персонал) – В3 санат.

      13.1 үлгі

      "Сessna-337 with engines JJ1400 Certifying staff Cat B3" немесе "JJ1400 қозғалтқышымен Сessna-337. В3-санатты сертификаттайтын персонал".

      XIII. Special Remarks (Ерекше белгілер):

      1. Онсыз лицензия қолдануға келмейтін лицензияға қосымшеның жеке нөмірі.

      Үлгі. "Licence is valid with attachment # XX XX XX XX"

      "Лицензия № XXXXXXXXX қосымшамен қолдануға жатады"

4. Жеңіл ӘК техникалық қызмет көрсету жөніндегі куәліктің XII және XIII тармақтарын толтыру үлгілері.

      XII. Ratings (Біліктілік белгілері):

      A. Category (Санат):

      2) Certifying Staff Category "B3" ("В3" санатты сертификаттайтын/қолдау жасайтын персонал).

      B. Typeofaircraft (ӘК түрі) ("В3" санаты үшін):

      1) Қозғалтқыш түрін көрсетіп 2250 кг аса ұшу салмағы бар ұшақ;

      2) Газтурбиналы қозғалтқышы бар тікұшақ;

      3) Поршенді қозғалтқышы бар тікұшақ;

      4) Ан-2 ұшағы.

      Мысалы: В3(А), B3(An-2), B3(MHG), B3(AG), B3(B), B(S).

ӘК ТҚ жөніндегі маманның қолданыстағы куәлігін жаңа санат немесе қосымша санатпен толықтыруға арналған талаптар.

      өтінішке сәйкес келетін қосымша санатта пайдаланылатын ӘК ТҚ бойынша тәжірибе болуға тиіс.

      Егер өтініш беруші тиісті қосымша санат бойынша емтиханды табысты түрде тапсырып мақұлданған курсты аяқтаса және сертификатпен растаса тәжірибе бойынша талаптар 50 % азайтылуы мүмкін.

ӘК рейтингі бойынша талаптар.

Инспекторлық ұйғарым

      Сәйкес келмеушіліктер санаты:

      I Критикалық: ұшу қауіпсіздігіне/авиациялық қауіпсіздікке кері әсер ететін және белгіленген рәсімдерге немесе Нормативтік құқықтық актілердің талаптарына қарама-қайшы келетін ауытқулар сипатын немесе нормативтік актілер талаптарын жүйелі түрде бұзу.

      II Аз критикалық: нормативтік актілерге, рәсімдерге немесе шарттың талаптарына қарама-қайшы келетін, бірақ жүйелік және критикалық сипаты жоқ кейбір ауытқулар.