"Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану және авиация қызметі туралы" Қазақстан Республикасының 2010 жылғы 15 шілдедегі Заңының 54-бабының 3-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:
1. Қоса беріліп отырған Авиация персоналы куәлiктерiн беру және қолданылу мерзімін ұзарту қағидалары бекітілсін.
2. Мыналардың күші жойылды деп танылсын:
1) "Авиация персоналы куәлiгiн беру қағидаларын бекiту туралы" Қазақстан Республикасы Көлiк және коммуникация министрiнiң 2011 жылғы 14 наурыздағы № 138 бұйрығы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 6860 болып тіркелген, "Егемен Қазақстан" газетінде 2011 жылғы 18 маусымдағы № 258-259(26657) жарияланған);
2) "Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрінің кейбір бұйрықтарына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрінің міндетін атқарушының 2011 жылғы 2 желтоқсандағы № 711 бұйрығымен бекітілген, өзгерістер мен толықтырулар енгізілетін Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілері тізбесінің 1) тармақшасы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7366 болып тіркелген, "Егемен Қазақстан" газетінде 2011 жылғы 19 сәуірдегі № 164-168(27242) жарияланған).
3. Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрлігінің Азаматтық авиация комитеті (Б.К. Сейдахметов):
1) заңнамада белгіленген тәртіппен осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігіне мемлекеттік тіркеу үшін ұсынуды;
2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін ресми бұқаралық ақпарат құралдарында, соның ішінде Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрлігінің интернет-ресурсында және оны мемлекеттік органдардың интранет-порталында орналастыруды қамтамасыз етсін.
4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Көлiк және коммуникация вице-министрi А.Ғ. Бектұровқа жүктелсiн.
5. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.
Министр | А. Жұмағалиев |
| Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникациялар министрінің 2013 жылғы 26 қыркүйектегі № 750 бұйрығымен бекітілген |
Авиациялық персонал куәліктерін беру және қолданылу мерзімін
ұзарту қағидалары
1. Жалпы ережелер
1. Осы Авиациялық персонал куәліктерін беру және қолданылу мерзімін ұзарту Қағидасы (бұдан әрі – Қағида) "Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану және авиация қызметі туралы" 2010 жылғы 15 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына және Халықаралық азаматтық авиация туралы конвенцияға берілген 1-қосымшаға (Чикаго қ., 1944 жылғы 7 желтоқсан сәйкес әзірленді.
2. Қағида азаматтық және эксперименттік авиацияның авиациялық персоналының куәліктерін беру, күшінің мерзімін ұзарту тәртібін анықтайды.
3. Осы Қағидада келесі терминдер мен анықтамалар және қысқартулар пайдаланылады:
1) авиациялық персонал – әуе кемелерінің ұшуын, әуе тасымалдарын және авиациялық жұмыстарды орындау және қамтамасыз ету, әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету (бұдан әрі – ӘК ТҚ), әуе қозғалысын ұйымдастыру және оған қызмет көрсету, әуе қозғалысын басқару бойынша қызметті жүзеге асыратын, арнайы және (немесе) кәсіптік даярлығы бар жеке тұлғалар;
2) авиациялық персонал куәлігі (бұдан әрі – куәліктер) - авиациялық персоналдың біліктілігін және өкілеттігін растайтын құжат;
3) Авиациялық персонал куәліктерін беру тізілімі (бұдан әрі – Тізілім) – онда авиациялық персонал куәліктерін беру туралы жазба жазылатын құжат;
4) азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган (бұдан әрі – Уәкілетті орган) - Қазақстан Республикасындағы авиация билігі;
5) бақылаудағы әуе кемесінің командирі (Pilot-in-command under supervision (PIC/US) – ағылшын тіліндегі аббревиатурасы) – әуе кемесі командирінің бақылауымен азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган үшін қолайлы бақылау әдістемесіне сәйкес әуе кемесі командирінің міндеттері мен функцияларын орындайтын екінші пилот;
6) біліктілік белгісі – куәлікке жазылған немесе оған және осы куәлікке қатысы бар ерекше жағдайлар, құқықтар немесе шектеулер көрсетілетін оның бөлігі болып табылатын жазба;
7) кабина экипажының мүшесі - қауіпсіздік мүддесінде және жолаушыларға қызмет көрсету және (немесе) жүктерді тасымалдау мақсатында оған пайдаланушы немесе әуе кемесінің командирі тапсыратын әуе кемесінің бортындағы міндеттерді орындайтын, бірақ ұшқыштар экипажының мүшесі болып табылмайтын, авиациялық персоналға жататын тұлға;
8) ұшқыштар экипажының мүшесі – оған ұшу уақыты ішінде әуе кемесін басқарумен байланысты міндеттер жүктелген, авиациялық персоналдың қолданыстағы куәлігі бар, авиациялық персоналға жататын тұлға.
4. Куәліктер келесі авиациялық персоналға беріледі:
1) ұшқыштар экипажының мүшелері:
пилоттар:
аса жеңіл авиация пилоты;
жеңіл әуе кемесінің пилоты (ұшақ);
жеңіл әуе кемесінің пилоты (тікұшақ);
жеңіл әуе кемесінің пилоты (дирижабль);
жеңіл әуе кемесінің пилоты (планерист);
жеңіл әуе кемесінің пилоты (жылулық әуе шары);
жеке пилот (ұшақ);
жеке пилот (тікұшақ);
коммерциялық авиация пилоты (ұшақ);
пилот коммерческой авиации (тікұшақ);
желілік пилот (ұшақ);
желілік пилот (тікұшақ);
2) пилоттардан ерекшелетін ұшқыштар экипажының мүшелері:
штурман;
бортинженер (бортмеханик);
бортрадист;
2) кабиналық экипаж мүшелері:
бортоператор;
бортсерік;
3) басқа авиациялық персонал:
әуе қозғалысына қызмет көрсету органының диспетчері (бұдан әрі – ӘҚҰ диспетчері);
әуе кемесіне техникалық қызмет көрсету жөніндегі маман (бұдан әрі – ӘК ТҚ жөніндегі маман);
ұшуды қамтамасыз ету жөніндегі қызметкер/ұшқыштар диспетчері;
авиациялық станция операторы (теңіз қондырғысында орналасқан).
5. Куәліктер мамандыққа байланысты түстері және сериялық әріптік кодтау бойынша ерекшеленеді.
Авиациялық персонал куәліктерінің әріптік кодтарының және түстерінің кестесі осы Қағидада берілген 1-қосымшада келтірілген.
6. Mедициналық қорытынды медициналық куәландырудан өткен күннен бастап төменде кезеңдерден аспайтын кезең ішінде жарамды болып табылады:
1) 24 ай – аса жеңіл авиация пилоты үшін;
2) 24 ай – жеңіл әуе кемесінің пилоты үшін (ұшақ, тікұшақ, дирижабль, планер немесе жылулық әуе шары);
3) 24 ай – жеке пилот үшін (ұшақ немесе тікұшақ);
4) 12 ай – коммерциялық авиация пилоты үшін (ұшақ немесе тікұшақ);
5) 12 ай – авиакомпанияның желілік пилоты үшін (ұшақ немесе тікұшақ);
6) 24 ай – бортоператор үшін;
7) 12 ай – штурман үшін;
8) 12 ай – бортинженер немесе бортмеханик үшін;
9) 12 ай – бортрадист үшін;
10) 24 ай – ӘҚҰ диспетчері үшін;
11) 24 ай – бортсерік үшін;
12) 3 жыл – ұшуды қамтамасыз ету жөніндегі қызметкер үшін.
Куәлік берілген күннен бастап немесе оны Уәкілетті орган 5 жылдан аспайтын кезең ішінде ұзартқан күннен бастап жарамды болып табылады. Авиациялық станция операторының куәлігі 12 айдан аспайтын кезең ішінде жарамды болып табылады.
Куәліктің қолданылу мерзімі оның ішіндегі типі (санаты), класы (рейтингтері) және медициналық қорытындысы бойынша біліктілік белгілерінің жарамдылығы бойынша анықталады.
Егер куәлікті ұзартуға арналған құжаттар оның мерзімі аяқталғанға дейін берілсе, куәліктердің қолданылу мерзімдері үзілмейді. Бұл жағдайда Уәкілетті орган куәлікті оны берген күннен бастап (куәліктің мерзімін бірінші рет ұзартқанда) немесе куәліктің қолданылуы аяқталған күннен бастап (екінші рет және келесі ұзарту кезінде) ұзартады.
Егер осы тармақтың талаптары бұзылған болса, онда куәліктің қолданылу мерзімін есептеу күні қарастыруға ұсынылған құжаттар бойынша Уәкілетті орган куәлікті ұзарту туралы шешім қабылдаған күннен басталатын болады.
7. Медициналық қорытындының қолданылу мерзімдері 6 айға дейін қысқартылады:
1) жасты 40-тан асқан бір пилот басқаратын, коммерциялық әуе тасымалдарын орындайтын, авиакомпанияның желілік пилоты куәлігінің (ұшақ) және коммерциялық авиация пилоты куәлігінің (ұшақ) иегерлері үшін;
2) коммерциялық әуе тасымалдарын орындаумен айналысатын және жасы 60-қа толатын, авиакомпанияның желілік пилоты куәлігінің (ұшақ, тікұшақ), коммерциялық авиация пилоты куәлігінің (ұшақ, тікұшақ) иегерлері үшін.
8. Жеке пилот куәлігінің (ұшақ, тікұшақ), аса жеңіл авиация пилоты куәлігінің иегерлері, жасы 50-ден асқан диспетчер үшін медициналық қорытындының қолданылу мерзімі 12 айға дейін қысқартылады.
9. Егер пилоттар куәліктерінің иегерлері 60 жасқа толса, біреуден артық пилотпен ұшуды орындаған жағдайда, "Әуе кемесінің командирі" біліктілік белгісінің иегерлері халықаралық коммерциялық әуе тасымалдарын орындауға жіберілмейді.
Егер куәліктердің иегерлері 65 жасқа толса, пилот куәліктерінің иегерлеріне халықаралық коммерциялық әуе тасымалдарын орындауға рұқсат етілмейді.
10. Егер ұшқанда көп мүшелік экипажда екі пилот та жасы 60-қа толған жалғыз пилот болып табылатын жағдайлардан басқа, екеуі де 60 жасқа толса, пилоттарға халықаралық коммерциялық әуе тасымалдарымен айналысатын, әуе кемелері командирлерінің функцияларын орындауға рұқсат етілмейді.
65 жасқа толған пилот куәліктерінің иегерлеріне халықаралық коммерциялық әуе тасымалдарында пайдаланылатын пилоттың функцияларын орындауға рұқсат етілмейді.
11. Әуе кемесі командирінің немесе төменде берілген әуе кемелері түрінің кез келгенінің екінші пилотының функцияларын орындау үшін пилот куәлігінің бар болуы қажет:
ұшақ;
тікұшақ;
аса жеңіл әуе кемесі.
12. Пилот куәлігін бергенде куәлікке әуе кемесінің түрі туралы белгі және білімін, дағдыларын (ептіліктерін) тексеру барысында пайдаланылған әуе кемелерінің класына немесе типіне сәйкес келетін біліктілік белгілері енгізіледі.
13. Әуе кемесі командирінің немесе тип сертификатына немесе ұшуды пайдалану бойынша нұсқауға (оған балама құжатқа) сәйкес бір пилоттан тұратын ұшқыштар экипажы пайдаланатын ұшақтағы екінші пилоттың функцияларын орындау үшін куәлік иегерінің әуе кемесінің түрі туралы сәйкес біліктілік белгісі болады:
1) бір қозғалтқышпен, құрлықтағы;
2) бір қозғалтқышпен, гидроұшақ;
3) көп қозғалтқышты, құрлықтағы;
4) көп қозғалтқышты, гидроұшақ.
14. "Пилот-нұсқаушы" біліктілік белгісі және онда оқыту жүргізілетін әуе кемесі командирінің функцияларын орындауға мүмкіндік беретін біліктілік белгілері бар пилот куәлігінің иегеріне ұшуға оқытуды жүзеге асыруға рұқсат етіледі.
15. Пилот куәлігін алу мақсатында оқытқанда оқытылатын тұлға бірінші немесе екінші класты қолданыстағы медициналық қорытынды бар болғанда өз бетімен ұшуға рұқсат етіледі.
16. Пилоттарды даярлау жөніндегі жоғарғы және орта азаматтық авиация оқу орындарында оқитын тұлғалардың бірінші класты медициналық куәлікті иеленуі қажет.
2. Куәліктерді беру және мерзімін ұзарту тәртібі
17. Осы Қағидалардың 4-тармағында аталған авиациялық персонал куәліктерін беруді Уәкілетті орган жүзеге асырады.
18. Куәліктерді беру жеке немесе заңды тұлғамен берілген құжаттардың негізінде жүзеге асырылады.
19. ӘК ТҚ бойынша куәлікті бергенде заңды тұлға куәліктің иегері құқығында қажетті құжаттама беру туралы рәсімі бар ӘК ТҚ бойынша ұйым болып табылады.
20. Уәкілетті орган келесі құжаттарды береді:
1) ерікті нысандағы өтініш, ал ӘК ТҚ жөніндегі маман үшін – осы Қағидада берілген 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша;
2) куәліктің түпнұсқасы (бар болғанда);
3) өтінішті берген сәттегі сәйкес теориялық білімін растайтын құжаттар көшірмелері, практикалық оқуы мен тәжірибесі. ӘК ТҚ жөніндегі мамандарға – ӘК ТҚ саласындағы жұмыс тәжірибесін растайтын құжаттардың көшірмелері.
Жұмыс тәжірибесін бекіту үшін ӘК ТҚ жөніндегі маманның жеке журналының нысаны Қағидаданың 3-қосымшаға сәйкес берілген;
4) авиациялық персоналға ұсыным осы Қағиданың 4-қосымшасына сәйкес нысан бойынша берілген. ӘК ТҚ жөніндегі мамандар үшін Қағиданың 5-қосымшасына сәйкес нысан бойынша берілген.
Ұсынымда объективті деректер болады, ол қолмен және азаматтық немесе эксперименттік авиация ұйымының мөрімен куәландырылады;
5) Қазақстан Республикасының азаматтығын, жеке тұлғаны куәландыратын құжаттың көшірмелері немесе Қазақстан Республикасында тұруға белгі қағаз;
6) екі фотосурет (түрлі-түсті, күңгірт, көлемі 3,5 х 4,5, фотоға қарап тұрған тұлға жақтан оң жақта бұрышы бар);
7) ӘК ТҚ жөніндегі мамандарды қоспағанда, авиациялық оқу орталықтарын (авиациялық ұшқыштар училищесі, авиациялық институт, авиациялық техникум, колледж, оқу орталығы (бұдан әрі - ОО)) бітіргені туралы құжаттардың көшірмелері. ӘК ТҚ жөніндегі мамандар үшін – базалық білімнің бір немесе одан көп бағдарламалары бойынша (А, В1, В2 немесе В3 санаттары) азаматтық авиацияның авиация-техникалық орталығын, авиациялық институтты, авиациялық училищені, авиациялық техникумды немесе авиациялық колледжді бітіргені туралы құжаттардың көшірмелері, олардан өту мерзімі өтініш беруші өтінішті берген сәтте 10 жылдан аспауы тиіс;
8) медициналық қорытынды көшірмелері (ұшқыштар экипажы, бортоператорлар, бортсеріктер және әуе қозғалысының диспетчерлері үшін);
9) ӘК ТҚ жөніндегі мамандарды қоспағанда, соңғылардың мамандық бойынша біліктілікті жоғарылату курстардан уақыт бойынша өткені туралы құжаттардың көшірмелері;
10) ӘК ТҚ жөніндегі мамандарды қоспағанда, қауіп-қатер мен қателер факторларын бақылау принциптерін қоса алғанда, адамның мүмкіндіктері.
Авиациялық оқу орталықтарында тек теориялық курстан өткен пилоттар мен штурмандар жаттықтыру және ұшқыштар даярлығының актілерін қосымша түрде береді.
ӘК ТҚ жөніндегі мамандар үшін дипломы арқылы базалық білім бағдарламалары бойынша "Адамның ӘК техникалық қызмет көрсетуге қатысты мүмкіндіктері" курсынан өткенін дәлелдей алмайтын өтініш берушілер үшін – Уәкілетті органға персоналды бейінді даярлау курсынан өткені туралы сертификатты бір қайта ұсыну.
21. Мемлекеттік авиацияның авиациялық персоналын азаматтық немесе эксперименттік авиацияға жұмысқа қабылдағанда оларға куәліктер беруді Уәкілетті органға олардың қайта даярланғанын растайтын құжаттарды және осы Қағидалардың 20-тармағында аталған құжаттарды беру арқылы, Уәкілетті орган олар азаматтық авиацияның авиациялық оқу орталықтарында қайта даярлаудан өткен соң ғана жүзеге асырады.
Куәліктер әуе кемелерінің бұрын игерілген типтеріндегі жұмыс тәжірибесі есепке алынып беріледі.
22. Егер шетел азаматтары Қазақстан Республикасының авиациялық оқу орталықтарында арнайы және (немесе) кәсіптік даярлықтан өткен және Қазақстан Республикасының Азаматтық авиациясында медициналық куәландыру Қағидаларымен анықталған, денсаулығы жағдайы бойынша талаптарға сәйкес келген жағдайда, осы Қағидалардың 4-тармағында аталған авиациялық персонал куәліктерін шетел азаматтарына беру жүргізіледі.
23. Азаматтық авиацияның ұшқыштар (кабиналық) экипажының мүшелеріне куәліктердің қолданылу мерзімін ұзарту үшін Уәкілетті органға келесі құжаттар беріледі:
1) ерікті нысандағы өтініш;
2) кешенді жаттықтырғыштағы (LPС) соңғы тексеру нәтижелері туралы бланкінің (нысанның) көшірмесін және/немесе біліктілік деңгейін сақтау бойынша ұшқыштарды тексеру нәтижелері бланкісінің (нысанының) көшірмесі;
3) теориялық білімді тексеру нәтижелері бланкісінің (нысанының) көшірмесі;
4) радиотелефон байланысында пайдаланылатын тілді білуге арналған тестілеуден өткенін растайтын сертификаттың көшірмесі (халықаралық ұшуды орындайтын ұшқыштар экипажының мүшелері үшін);
5) медициналық қорытынды көшірмесі (1-класс немесе 2-класс);
6) "Қауіп-қатер мен қателер факторларын бақылау принциптерін қоса алғанда, адамның мүмкіндіктері" курсы бойынша даярлықтан өткенін растайтын сертификаттың көшірмесі;
7) азаматтық авиацияның ұшқыштар (кабиналық) экипажы мүшесі куәлігінің түпнұсқасы.
Егер дағдыларды тексеру кешенді жаттықтырғышта JAR FCL қағидалары бойынша жүргізілсе, онда соның ішінде куәліктердің біліктілік белгілерінің қолданылу мерзімін ұзарту осы Қағидалар бойынша жүргізіледі (ұшқыштар экипажының мүшелері үшін).
24. ӘК ТҚ жөніндегі маман куәлігінің мерзімін ұзарту үшін қажетті құжаттардың тізбесі:
1) осы Қағиданың 20-тармағында аталған қосымшаға сәйкес нысан бойынша өтініш;
2) осы Қағидалардың 20-тармағының 10-тармақшасында аталған құжаттар;
3) куәліктің түпнұсқасы.
25. Азаматтық авиацияның әуе қозғалысына қызмет көрсететін мамандар куәлігінің қолданылу мерзімін ұзарту үшін қажетті құжаттардың тізбесі:
1) практикалық дағдыларды тексеру хаттамасының көшірмесі;
2) теориялық білімді тексеру нәтижелері бланкісінің (нысанының) көшірмесі;
3) медициналық қорытынды көшірмесі (3-класс);
4) персоналдың бейінді даярлығын растайтын сертификаттың көшірмесі;
5) азаматтық авиацияның әуе қозғалысына қызмет көрсететін маман куәлігінің түпнұсқасы.
26. Ұшқыштар (кабиналық) экипаж мүшесінің куәліктеріне біліктілік және арнайы белгілерді енгізу үшін қажетті құжаттардың тізбесі:
1) ерікті нысандағы жолдама хат;
2) рұқсат ету (шектеулер мен құқықтар) туралы бұйрықтың көшірмесі;
3) жаттықтыру бағдарламасынан өткені туралы бланкілердің (нысандардың), ұшқыштарды тексеру және біліктілік (арнайы) белгісін алуға құқық беретін сәйкес емтихандарды тапсыру нәтижелерінің көшірмелері.
27. Уәкілетті орган біліктілік белгілерінің (рейтингінің) қолданылу мерзімін олардың қолданылу мерзімі тоқтатылатын айдың аяғына дейін ұзарта алады.
Олардың қолданылу мерзімі өткенде біліктілік белгілерінің қолданылуын жаңарту үшін ұшқыштар экипажының мүшелері Үкіметтің 2011 жылғы 17 мамырдағы № 532 қаулысымен бекітілген, Қазақстан Республикасының азаматтық авиациясында Ұшу жұмысын ұйымдастыру Қағидаларына сәйкес даярлықтан өтеді.
Егер біліктілік белгілерінің қолданылу мерзімі 90 күннен бастап 1 (бір) жылға дейінгі шекте өтіп кетсе, біліктілік белгілерінің қолданылуын жаңарту үшін Уәкілетті органға осы Қағидалардың 27-тармағында аталған құжаттар ұсынылады.
Егер біліктілік белгілерінің қолданылу мерзімі 1 (бір) жылдан артық өтіп кетсе, біліктілік белгілерінің қолданылуын жаңарту үшін Уәкілетті органға осы Қағидалардың 24-тармағында аталған құжаттар ұсынылады.
28. Құжаттарды қарастыру мерзімі түскен күннен бастап 30 күнтізбелік күнді құрайды.
29. Куәліктер куәлік иегеріне немесе азаматтық авиация ұйымының бірінші басшысына немесе оның сенімді тұлғаларына беріледі.
30. Куәлік бүлінген, толтыруға арналған беттер болмаған, қолданылу мерзімі өткен жағдайларда және басқа себептер болғанда азаматтық және эксперименттік авиация ұйымының, сондай-ақ куәлік иегерінің өзінің куәлікті қалпына келтіру немесе айырбастау туралы өтінішінің негізінде куәлік айырбасталады.
Куәлікті айырбастағанда ескі куәліктің біліктілік (рейтинг) және арнайы белгілері бөлімдеріне енгізілген барлық жазбалар тасымалдауға жатады, тасымалдағанда олардың жазбасының пішімі өзгертілуі және осы "Қағидалардың" талаптарына сәйкес келуі мүмкін.
Куәліктерді айырбастау үшін азаматтық авиация ұйымы осы Қағидалардың 20-тармағының 1)-7), 10)-тармақшаларымен анықталған құжаттарды ұсынады.
ӘК ТҚ жөніндегі мамандар үшін ескі куәліктің "Rating" бөліміне енгізілген барлық жазбалар тасымалдауға жатады. "Special Remarks" бөлімінде белгіленген жазбалар жаңа куәлікке тасымалдауға жатпайды.
31. Куәліктерді беру Тізілімде және электрондық базада (авиациялық персоналдың әрбір мамандығы үшін жеке) осы Қағидаларда берілген 6-қосымшаға сәйкес нысан бойынша тіркеледі.
32. Куәлік 8,7х12 сантиметр өлшемімен кітап типті болып жасалады.
33. Азаматтық авиация куәліктері ағылшын тіліне аударылып, қазақ тілінде шығарылады.
Куәліктерде 14 тармақ бар, олар рим цифрларымен біркелкі нөмірленеді және айқын және анық жазумен, қара тушьпен немесе қолмен сиямен толтырылады. Өшіруге, түзетуге және қолмен жөндеуге рұқсат етілмейді.
Куәліктің әрбір тармағына белгілі ақпарат (мәліметтер) сәйкес келеді.
Куәліктің I бастап XI дейінгі тармақтары – тұрақты, ал XII бастап XIV дейінгі тармақтары айнымалы болып табылады, оларды куәліктің негізгі пішімінің жеке немесе бөлінетін бөліктерімен шығаруға рұқсат етіледі. Әрбір жеке немесе бөлінетін бөлігі осы Қағидаларда берілген 7-қосымшаға сәйкес куәліктің бір бөлігі ретінде анық сәйкестендіріледі.
34. Куәліктерді толтыру және ресімдеу тәртібі:
1) I тармақта мемлекеттің мемлекеттік (қазақ) немесе халықаралық (ағылшын) тілдердегі атауы (жартылай қалың қаріппен) көрсетіледі;
2) II тармақта куәліктің атауы (қалың қаріппен) көрсетіледі;
3) III тармақта куәлікті берген азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган берген куәліктің сериялық нөмірі (араб цифрларымен) көрсетіледі;
4) IV тармақта қазақ және ағылшын тегі, аты, әкесінің аты көрсетіледі, туылған күніараб цифрларымен (күні, айы, жылы) көрсетіледі;
5) V тармақта куәлік иегерінің мекен-жайы көрсетіледі, ол "Қазақстан Республикасы" немесе "Republic of Kazakhstan" жазбасымен шектелуі мүмкін;
6) VI тармақта куәлік иегерінің азаматтығы көрсетіледі. VI тармақта азаматтық ағылшын тілінде көрсетіледі;
7) VII тармақта иесі өзінің қолын қояды. Сонымен бірге осы бетте қолдың үстіне куәлік иегерінің бас киімсіз алдынан түсірілген фотосуреті желімделеді. Фотосуреті және жеке қолы куәлікті берген уәкілетті органның елтаңбалы мөрімен куәландырылады;
8) VIII тармақта авиациялық персонал куәлігінің кіммен берілгені көрсетіледі;
9) IX тармақта куәліктің қолданылу мерзімі жазылады, Уәкілетті органның лауазымды тұлғасының қолы қойылады. Қолы Уәкілетті органның елтаңбалы мөрімен куәландырылады. Ол күннен бастап куәлік жарамды болып табылатын дата осы Қағидалардың 6-тармағының талаптарымен анықталады;
10) куәліктің Х тармағында куәлікті берген Уәкілетті органның лауазымдық тұлғасының қолы қойылады;
11) куәліктің XI тармағында куәлікті берген Уәкілетті органның берген күні және мөрі қойылады;
12) XII тармақта пилоттардың, штурмандардың, бортинженерлердің, бортмеханиктердің, бортрадистердің, бортоператорлардың, бортсеріктердің куәліктерінде ӘК түрі, типі (ұшақтар үшін бір қозғалтқышты немесе көп қозғалтқышты, тікұшақтар үшін бір бұрандалы немесе көп бұрандалы), құрлықтағы немесе гидроұшақ (тікұшақ), берілген біліктілігіне байланысты лауазымы көрсетіледі:
әуе кемесінің командирі;
екінші пилот;
штурман;
бортинженер;
бортмеханик;
бортрадист;
бортоператор;
бортсерік;
жеке пилот;
аса жеңіл авиация пилоты.
ӘҚҰ диспетчерлерінің куәліктерінде онда куәлік иегерінің жұмыс істеуіне рұқсат етілген диспетчерлік пункттің (пункттердің) атауы көрсетіледі.
Авиациялық станциялар (теңіз қондырғысында орналасқан) операторларының куәліктерінде онда (оларда) куәлік иегерінің жұмыс істеуіне рұқсат етілген теңіз қондырғысы(лары) вертодромының атауы көрсетіледі.
ӘК ТҚ жөніндегі маманның куәлігінде ӘК типі және модификациясы, қабылданған халықаралық қысқартуларға сәйкес онымен ӘК пайдаланылатын қозғалтқыштың типі, сондай-ақ оның иесіне берілген куәліктің бір немесе бірнеше санаты (В1, В2, В3 немесе С) көрсетіледі.
ӘК ТҚ жөніндегі мамандар үшін 18, 19, 20-тармақтардың кез келгенімен талап етілген құжаттар осы Қағидалардың 8-қосымшасында көрсетілген.
ӘК типіне оқытқанда теориялық курстардан өту және практикалық машықтанудан өткенін растайтын құжаттардың мерзімі өтініш беруші Уәкілетті органға өтініш берген сәтте 3 жылдан аспауға тиіс.
Куәліктерде "Ratings" бөліміне жазылған жазбалар лауазымды тұлғаның қолымен және Уәкілетті органның мөрімен расталады.
Куәліктің "Special Remarks" бөліміндегі жазбалар лауазымды тұлғаның қолымен куәландырылады. "Rating" және "Special Remarks" бөліміне жазба енгізу датасы Уәкілетті органның лауазымды тұлғасының куәлікке жазба енгізу туралы шешім қабылдаған датамен анықталады;
13) куәліктердің XIII тармағына рұқсат ету туралы келесі деректер енгізіледі:
метеорологиялық минимумдар бойынша (1, 2, 3-санаттар минимумдары бойынша) ұшу мен қонуды орындауға, радиотелефон байланысында пайдаланылатын ағылшын тілін білу деңгейі туралы белгі.
ӘҚҰ диспетчерлерінің куәліктерінде лауазымға тағайындау туралы деректер енгізіледі және әуе қозғалысын ұйымдастыру, ағылшын тілінде радиоалмасу жүргізу сияқты ерекше құқықтар туралы мәліметтер, радиотелефон байланысында пайдаланылатын ағылшын тілін білу деңгейі туралы белгі көрсетіледі.
Авиациялық станциялар (теңіз қондырғысында орналасқан) операторларының куәліктерінде лауазымға тағайындау, ИКАО шкаласы бойынша радиотелефон байланысын жүргізгенде ағылшын тілін білу деңгейі сияқты ерекше құқықтар туралы мәліметтер көрсетілетін жазбалар жүргізіледі.
ӘК ТҚ жөніндегі мамандардың куәліктеріне куәлікке қосымшаның жеке нөмірі енгізіледі (XV тармақ). ӘК ТҚ жөніндегі маманның куәлігі оған берілген қосымшасыз жарамды емес болып табылады.
XIII тармақтағы жазбалар қазақ, орыс немесе ағылшын тілдерінде жүргізіледі. Жазба азаматтық авиация саласындағы Уәкілетті органның лауазымдық тұлғасының қолымен куәландырылады;
14) куәліктің XIV тармағында азаматтық және эксперименттік авиация ұйымының атауы көрсетіледі;
15) ӘК ТҚ жөніндегі мамандар үшін ӘК ТҚ жөніндегі маманның куәлігіне қосымша толтырылады (XV тармақ), онда қосымшаның жеке нөмірі, берілген куәліктің санаты (санаттары), ол кезде куәлік жарамды немесе тоқтатылған болып табылатын шектеулер мен шарттар көрсетіледі. Куәліктің XV тармағының нысаны осы Қағидаларда берілген 9-қосымшада келтірілген.
35. Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету жөніндегі маманның куәліктеріне келесі санаттар кіреді:
A санаты;
B1 санаты;
B2 санаты;
B3 санаты;
C санаты.
А1 және В1 санаттары ұшақтар, тікұшақтар, реактивті және піспекті қозғалтқыштар комбинацияларына қатысты санат бөліктеріне бөлінеді:
A1 және B1.1 – реактивті қозғалтқыштары бар ұшақтар;
A2 және B1.2 – піспекті қозғалтқыштары бар ұшақтар;
A3 және B1.3 – реактивті қозғалтқыштары бар тікұшақтар;
A4 және B1.4 – піспекті қозғалтқыштары бар тікұшақтар.
Куәліктердің ӘК ТҚ бойынша белгісінің біліктілігі мақсаттары үшін әуе кемелері келесі топтар бойынша анықталады:
1) 1-топ: құрама қозғалтқышты қондырғылары бар тікұшақтар, ең көп пайдаланылатын ұшу биіктігі 29000 футтан артық ұшақтар сияқты, көп қозғалтқышты ӘК, ұшақты қашықтан электр басқару жүйесімен жабдықталған ӘК және Уәкілетті орган анықтайтын ӘК типті біліктілік белгілерін енгізуді талап ететін басқа ӘК.
2) 2-топ: 1-топқа жатпайтын басқа ӘК, олар келесі топ бөліктеріне тиесілі:
2а-топ бөлігі: бір турбобұрандалы қозғалтқышы бар ұшақтар;
2b-топ бөлігі: бір реактивті қозғалтқышы бар тікұшақтар;
2с-топ бөлігі: бір піспекті қозғалтқышы бар тікұшақтар;
3-топ: 1-топта көрсетілмеген, піспекті қозғалтқышы бар ұшақтар.
36. Куәліктердің XII және XIII тармақтарына енгізілетін біліктілік және арнайы белгілер жазбаларының мысалдары осы Қағидаларда берілген 10-қосымшада келтірілген.
3. Авиациялық персонал куәліктерін тоқтату және қайтару тәртібі
37. Авиациялық персонал авиациялық уақиғаға немесе қақтығысқа немесе ұшу қауіпсіздігіне, адамдардың өмірі мен денсаулығына тікелей қауіп төндіруге әкеліп соққан ұшуды орындау, қызмет көрсету және қамтамасыз ету нормалары мен қағидалары бұзылған жағдайларда, азаматтық авиация саласындағы Уәкілетті орган тергеу аяқталғанға және шешім қабылданғанға дейін куәліктің күшін уақытша тоқтатады. Куәліктің күшін уақытша тоқтату осы куәліктердегі біліктілік белгілерінің күшін тоқтатады.
Егер куәлік алуға, оның мерзімін ұзартуға және/немесе жаңа жазбалар енгізуге өтініш білдіруші Уәкілетті органға көрінеу жалған және дұрыс емес ақпарат, сондай-ақ өтірік немесе қолдан істелген құжаттарды немесе олардың көшірмелерін тапсырса, маманның куәлігі тоқтатылуы және қайтарылуы мүмкін.
38. Уәкілетті орган авиациялық персонал куәліктерінің күшін мына жағдайларда тоқтатады:
1) ӘК ұшу жарамдылығына әсер ететін жұмыстарды орындау технологиясының сақталмауы;
2) тексеру кезінде айқындалған кәсіптік даярлықтың жеткіліксіздігі;
3) ұшуды қамтамасыз еткенде және орындағанда, әуе қозғалысына қызмет көрсеткенде және техникалық қызмет көрсеткенде белгіленген талаптардың жүйелі немесе бір рет өрескел бұзылуы;
4) жазбаларды және олармен байланысты қызметтік міндеттерді орындауға қатысты деректерді қолдан жасау;
5) әуе кемесін басқарумен, ӘК ТҚ, ӘКҰ байланысты қызметті алкогольдік, нашақорлық және (немесе) уытқұмарлық масаңдық (соларға ұқсас) жағдайында болғанда орындау.
39. Куәліктің күшін тоқтатқан Уәкілетті тұлға Акт (ұйғарым) ресімдейді және оны аталған авиациялық персоналдың бағыныштылығындағы азаматтық авиация ұйымының басшысына жібереді.
40. Уәкілетті орган берілген куәліктерді келесі жағдайларда қайтарады:
1) оның берген құжаттарын қолдан жасау жолымен куәлікті (мойындау туралы шешімді) алғанда;
2) қызметтік міндеттерін орындауға қатысты жазбаларды және олармен байланысты қызметтік міндеттерді орындауға қатысты деректерді қолдан жасағанда;
3) авиациялық персоналдың куәлігі жоғалғанда, тегін, атын, әкесінің атын (бар болғанда) өзгерту себепті және басқа техникалық себептер бойынша оны айырбастағанда;
4) денсаулығы жағдайына байланысты зейнетке шыққанда немесе қайтыс болғанда (жұмыс орнынан деректер бергенде);
5) жұмыста 5 жылдан артық үзіліс болғанда;
6) соттың шешімі бойынша.
41. Уәкілетті орган авиациялық персонал куәлігін қайтару туралы шешім қабылдаған жағдайда, Тізілімде "Ескерту" бағанында күні көрсетіліп куәлікті қайтару туралы жазба жасалады.
42. Азаматтық авиация ұйымы Уәкілетті органның куәлікті қалпына келтіруі туралы өтініш жібереді.
43. Жоғалған, ұрланған, бүлінген жағдайларда куәлік қалпына келтіріледі.
44. Жоғалған немесе ұрланған жағдайда куәліктің күші жаңа куәлік алғанға дейін тоқтатылады.
45. Жоғалған (бүлінген) куәлікті айырбастау үшін, азаматтық авиация ұйымдары Уәкілетті органға осы Қағидалардың 16-тармағына сәйкес құжаттармен, сондай-ақ куәліктердің жоғалғанын, ұрланғанын, бүлінгенін растайтын құжаттармен бірге өтініш жібереді.
46. Уәкілетті орган құжаттарды түскен сәттен бастап 30 күнтізбелік күн ішінде қарастырады және олар бойынша сәйкес шешім қабылдайды.
47. Қолдаушы персонал сияқты, сертификаттау өкілеттіктерін жүзеге асыратын персонал, мұндай тексерістерге уәкілетті болатын Уәкілетті орган өкілінен сұрату алғанда, өзінің біліктілігін растау мақсатында 24 сағат ішінде куәлік береді.
| Авиациялық персонал куәліктерін беру және қолданылу мерзімін ұзарту қағидаларына 1-қосымша |
Авиациялық мамандар куәліктерінің сериялық әріптік кодтарының
және түстерінің кестесі
Коды (Сериясы) | Мамандығы | Түсі |
ПИЛОТТАР | ||
РРL(А) | Жеке пилот (ұшақ) | жасыл |
LAPL (A) | Жеңіл әуе кемесінің пилоты (ұшақ) | қара көк |
СРL(А) | Коммерциялық авиация пилоты (ұшақ) | күңгірт жасыл |
АТРL (А) | Желілік пилот (ұшақ) | көгілдір |
РРL (Н) | Жеке пилот (тікұшақ) | жасыл ақ фонда күңгірт сұр түсті екі жолақ |
LAPL (A) | Жеңіл әуе кемесінің пилоты (тікұшақ) | қара көк ақ фонда күңгірт сұр түсті екі жолақ |
СРL(Н) | Коммерциялық авиация пилоты (тікұшақ) | күңгірт жасыл ақ фонда күңгірт сұр түсті екі жолақ |
АТРL(Н) | Желілік пилот (тікұшақ) | көгілдір ақ фонда күңгірт сұр түсті екі немесе бірнеше жолақ |
LAPL (В) | Жеңіл әуе кемесінің пилоты (жылулық әуе шары) | қара көк |
LAPL (As) | Жеңіл әуе кемесінің пилоты (дирижабль) | қара көк |
LAPL (S) | Жеңіл әуе кемесінің пилоты (планерист) | қара көк |
Ұшқыштар экипажының мүшелері | ||
FN | Штурман | Қызыл |
FE (FE(А) | Бортинженер (бортмеханик) | Қоңыр |
FR | Бортрадист | Қызғылт сары |
FE(Н) | бортмеханик | Қоңыр ақ фонда күңгірт сұр түсті екі жолақ |
Ұшқыштар экипажының мүшелерінен басқа персонал | ||
FO | Бортоператор | Ақ мәрмәр |
FA | Бортсерік | Ақ мәрмәр |
AML | Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету жөніндегі маман | Сарғылт |
ТС | ӘҚҰ диспетчері | Сары |
ASO | Авиациялық станция операторы (теңіз қондырғысында орналасқан) | Көк |
Аса жеңіл авиация (АЖА) | ||
ULP | АЖА пилоты | Сарғыш |
| Авиациялық персонал куәліктерін беру және қолданылу мерзімін ұзарту қағидаларына 2-қосымша |
Нысан
ӘК техникалық қызмет көрсету куәлігіне арналған
өтініш
ӘК техникалық қызмет көрсету куәлігіне және куәлікке қатысты әрекеттерге (бірінші рет/өзгертулер мен толықтырулар енгізу/жаңарту немесе ұзарту) арналған өтініш |
Өтініш берушінің деректері Аты ............. Мекен-жайы ............. Азаматтығы ............. туылған күні және жері................. |
AML куәлігін нақтылау (егер қолданылса) Лицензия № .... Берілген күні ...... Куәлікке берілген қосымшаның № ..... |
Жұмыс орны туралы нақтылау: Ұйымның атауы ............. Мекен-жайы ............. ӘК ТҚ бойынша ұйымның мақұлдау сертификатының нөмірі ............ Тел ............ Факс ............. |
Өтініштің мақсаты (сәйкес бокс): Бастапқыда берілуі
Рейтинг А В1 В2 В3 С Реактивті қозғалтқыштары бар ұшақ
Піспекті қозғалтқыштары бар ұшақ
Реактивті қозғалтқыштары бар тікұшақ
Авиациялық және радиоэлектрондық жабдық
Ең көп ұшу массасы 2 тонн а және одан төмен піспекті Қозғалтқышы бар герметикалық емес ұшақ
Ауыр ұшақтар
Ауырға қарағанда, өзге ұшақтар
ӘК типін жазу/ Рейтингті жазу/ Шектеулерді алу (егер қолданылса): ........................................................................................... |
Мен осы нысанды жоғарыда айтылғандай, куәлікті бірінші рет беру/өзгертулер мен толықтырулар енгізу/жаңарту немесе ұзарту үшін қолдануды қалаймын және өтінішті берген сәтте осы нысанға енгізілген ақпараттың дұрыстығын растаймын. Осымен мен төмендегіні растаймын: Менде басқа елдерде шығарылған, олардың кез келгенінде қайтарылған немесе тоқтатылған куәлік болған жоқ. Сондай-ақ мен кез келген дұрыс емес ақпараттың мені AML куәлігін иелену құқығынан айыратынын түсінемін. Қолы .............. Аты .................. Күні ........................... |
Мен келесі кредиттерді сұратуды қалаймын (егер қолданылса): ....................... Уәкілетті орган мақұлдаған оқытушы ұйымда оқыту үшін кредиттік тәжірибе ........................... Емтиханға балама сертификаттарға арналған емтихандық кредиттер. ........................... Сәйкес сертификаттарды қоса беруіңізді өтінеміз |
Ұсыныстар (егер қолданылса): осымен өтініш берушінің білімі мен техникалық қызмет көрсету тәжірибесі бойынша ҚР сәйкес талаптарына сәйкес келетіні расталады және Уәкілетті органның куәлікті беруі немесе оған жазба жазуы ұсынылады. Қол қойылды ............. Аты.......................... Лауазымы ................ Күні......................... |
| Авиациялық персонал куәліктерін беру және қолданылу мерзімін ұзарту Қағидаларына 3-қосымша |
Нысан
Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету жөніндегі маманның
жеке журналы
ӘК типі ............. ӘК ТҚ бойынша ұйым............ | |||||
Күні | ӘК тіркеу нөмірі | Жұмыс нөмірі | Орындалатын міндетті нақтылау | Орындаушының деректері | Міндеттердің орындалуын қадағалауды жүзеге асыратын тұлғаның деректері (егер қолданылса) |
Қолы, аты-жөні, лауазымы, ұйымы, жеке мөртабанның немесе сертификаттың нөмірі (егер бар болса) | Қолы, аты-жөні, лауазымы, ұйымы, жеке мөртабанның немесе сертификаттың нөмірі (егер бар болса) | ||||
| Авиациялық персонал куәліктерін беру және қолданылу мерзімін ұзарту қағидаларына 4-қосымша |
Нысан
ҰСЫНЫМ
(азаматтық авиация ұйымы)
куәлік беруге
_____________________________________________________________________
(куәліктің атауы)
_____________________________________________________________________
(тегі, аты, әкесінің аты)
атқаратын лауазымы:
_____________________________________________________________________
Бөлімше:_____________________________________________________________
Әуе кемесінің типі (тері): __________________________________________
Туылған күні:________________________________________________________
Жалпы білімі: _______________________________________________________
Арнайы білімі және соңғы қайта даярлығы:_____________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
(оқу орнының, курстардың атауы, бітірген айы, жылы)
ӘҰЕК ұшу жұмысына жарамды деп танылған: _______________________ дейін
Жалпы ұшу: ______ сағат, оның ішінде түнде: ______ сағат
Өз бетімен ұшу: ____ сағат, оның ішінде түнде: _______ сағат: _______
ӘК типтері бойынша өз бетімен ұшу: __________________________________
Берілген ауа-райы минимумы:_______________________________________
Авиациялық уақиғалардың бар болуы: __________________________________
(сипаты, ӘК типі, күні)
ӨНДІРІСТІК МІНЕЗДЕМЕ
ТҰЖЫРЫМ: өзінің адамгершілік-іскерлік қасиеттері бойынша қайта оқытуға лайықты
Басшы _______________ ______________ __________________
(тегі) (қолы) (күні)
| Авиациялық персонал куәліктерін беру және қолданылу мерзімін ұзарту қағидаларына 5-қосымша |
Нысан
ҰСЫНЫМ
Объективті деректер
1. Тегі, аты, әкесінің аты
2. Туылған күні
3. Куәлік нөмірі/куәліктің қолданылу мерзімі
4. ӘК ТҚ бойынша куәлікке берілген қосымшаның нөмірі
5. Куәлікке берілген қосымшаның негізінде куәліктің санаты
6. Базалық білімі (оқу орны/мамандығы/бітірген жылы)
7. ӘК техникалық қызмет көрсетудегі жұмыс тәжірибесі (кезеңі / лауазымы)
8. ӘК типіне оқыту (ӘК типі/қозғалтқышы/рейтингі/ күні)
9. Өтінішті берген сәттегі жұмыс орны
10. Куәлікке берілген қосымша негізінде шектеулер (бар немесе жоқ)
11. Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсетуге қатысты адамның мүмкіндіктері – базалық білім бағдарламасындағы курс / 9-модуль бойынша жеке курс (керегінің астын сызу) / курстан өткен күні
1-ескерту – "Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсетуге қатысты адамның мүмкіндіктері" курстары дипломмен /сертификатпен расталуы тиіс.
2-ескерту – куәлікті алу және/немесе оған рейтинг енгізу үшін қажетті ең аз тәжірибе өтініш берушімен құжат түрінде расталады.
Күні / Өтініш берушінің қолы
| Авиациялық персонал куәліктерін беру және қолданылу мерзімін ұзарту қағидаларына 6-қосымша |
Нысан
Авиациялық персонал куәліктерін беру тізілімі
№ | Куәлік типі | Куәлік № | Тағайындалуы | Берілген күні | Пайдаланушы | Жарамдылық мерзімі Licence | Меншік иесі (Иесі) | Мед. куәлік мерзімі | Біліктілікті жоғарылату курстары (БЖК) | Ескерту |
1 | CPL | В № 0000 | Авиациялық жұмыстар | |||||||
2 | ATPL | Р№ 0000 | Жолаушылар | |||||||
3 | AML | № 0000 | ӘК ТҚ | Қолданылмайды | ||||||
4 | FAL- Atten- dant | СА № 000 | қызмет көрсету |
| Авиациялық персонал куәліктерін беру және қолданылу мерзімін ұзарту Қағидаларына 7-қосымша |
Нысан
Авиациялық персонал куәлігіне қосымша беттің үлгісі
XII. Ratings | P №0001 | XIII Special remarks |
XIII Особые отметки Special remarks P №0000 | XIV Other details Place of works P №0000 |
II. ATTACHMENT to the airline transport pilot licence III. P №0000 IV. Name of holder in full ____________________ IX. The licence holder is granted to exercise the duties and act as prescribed under the item II and XII. LICENCE VALIDITY……….. X. Licensed Officer XI. Stamp Signature |
| Авиациялық персонал куәліктерін беру және қолданылу мерзімін ұзарту Қағидаларына 8-қосымша |
ӘК ТҚ маманының куәлікке қажетті құжаттары
Р/к № | Атауы | Атауын түсіндіру | 1-ескерту | 2-ескерту | |
1 | ӘК ТҚ куәлігі | Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету жөніндегі маманның куәлігі – белгіленген үлгідегі құжат, онда оны беруге, оған жазбалар енгізуге, оларды жоюға, тоқтатуға ерекше құқық Уәкілетті органға тиесілі болады. | ӘК ТҚ бойынша куәлік міндетті, бірақ жұмыстарды орындаған соң сертификатты оның иегері әрі қарай пайдалануға рұқсатты беруді қосқанда, әуе кемелеріне, қозғалтқыштарға және олардың компоненттеріне маманның техникалық қызмет көрсетуі үшін жеткіліксіз құжат болып табылады. | ||
Оқыту | Теориялық және практикалық бөлімдер кіретін белгіленген бағдарламалар бойынша білім беру және алу, ұйымдастыру процесі. | ||||
3 | Теориялық оқыту (теориялық элемент немесе теориялық бөлім) / Theory | Теориялық оқытудың екі түрін ажыратады: | |||
1 | ӘК ТҚ куәлігін алуға кандидаттарды оқыту | Кім өткізеді: 1.оқытушы ұйым 2. өз бетімен Мақсаты: куәліктің бастапқы берілуі | Екі жағдайда да оқыту Уәкілетті орган мақұлдаған төмендегі бағдарламаларымен жүргізіледі: 1. Оқыту бағдарламасы (бағдарламалары) 2. Оқыту орталықтары (оқыту бағдарламасын өз бетімен зерделегенде тармақ қолданылмайды) | ||
2 | Обучение на тип ӘК для обладателя свидетельства ӘК ТҚ | Кім өткізеді: оқытушы ұйым Мақсаты: куәліктің "Rating" бағанына біліктілік белгісін енгізу | |||
4 | Теориялық курс | Теориялық оқытуды құраушы. | |||
5 | Емтихан / Examination | Емтихан – тыңдаушы өткен соң ол аяқталған соң жүргізілетін теориялық курс білімін тексеру. Емтихан Уәкілетті орган бекіткен емтиханды өткізу тәртібі, әдістемелер және мақұлданған бағдарламалар бойынша өткізіледі. | Кім өткізеді: 1. оған Уәкілетті орган мұндай құқық берген оқыту ұйымы, немесе 2. Уәкілетті орган | ||
6 | Практикалық оқыту (практикалық элемент немесе практикалық бөлім) / Practical | Практикалық оқыту – тыңдаушының теориялық оқыту нәтижелері бойынша білімін бекіту мақсатында авиациялық техникада өткізілетін теориялық оқытудың қосымша бөлімі, қосымша, "В" типті практикалық оқыту жүргізгенде – ӘК ТҚ дағдылар алу. Практикалық оқытудың екі түрін ажыратады: А. ӘК ТҚ бойынша куәлікті бастапқыда беру мақсатымен практикалық оқыту, оқытушы ұйым өзінің меншікті шарттарында немесе ӘК ТҚ (ӘК, аудандары, жайлары немесе цехтары) бойынша ұйым жағдайларында "Оқытушы ұйымның қызметі бойынша нұсқауға" (МТОЕ) сәйкес және осындай ұйыммен шарт негізінде өткізеді. В. ӘК типіне оқытқанда практикалық оқыту, оқытушы ұйым өзінің меншікті шарттарында немесе онымен оқытушы ұйымның шарты бар ӘК ТҚ бойынша ұйым жағдайларында өткізеді. Оқытушы ұйымда жағдайлар немесе осындай оқыту жүргізуге құқық болмағанда, оқытушы ұйым тыңдаушының теориялық бөлімді өткені туралы ғана сертификат береді, ал "В" типті практикалық оқыту ӘК ТҚ кез келген басқа ұйымында жүргізілуі мүмкін, бұл ретте осындай ұйымды таңдау құқығы онда маман жұмыс істейтін ӘК ТҚ бойынша ұйымда немесе маманның өзінде қалады. | "А" және "В" типті практикалық оқыту кезінде оқытушы ұйымның өзі Уәкілетті органның мақұлдауына жатады, бұл ретте: 1. практикалық оқыту бағдарламасы (бағдарламалары) 2. практикалық оқытуды бағалаушылар мақұлданған болып саналады Ескерту: бұл жағдайда бағдарлама мен бағалаушыны жеке мақұлдау талап етілмейді. | ӘК ТҚ бойынша ұйыммен таңдалған басқа ұйымдарда немесе маманның өзі "В" типті практикалық оқыту жүргізгенде: 1. Практикалық оқыту бағдарламасы 2. Практикалық оқытуды бағалаушы (бағалаушылар) Уәкілетті органның мақұлдауына жатады. Ескерту: ӘК ТҚ бойынша ұйымның оқытуға талап етілген ӘК типтері және маманды практикалық оқытуға қажет көлемнен кем емес, оларда рұқсат етілген жұмыстардың көлемдері. | |
7 | Практикалық оқыту дағдыларын бағалау / PRACTICAL Assessment | Практикалық оқыту дағдыларын бағалау, төмендегілер үшін өткізіледі: | |||
1. ӘК ТҚ куәлігін алуға кандидат | Кім өткізеді: практикалық оқытуды бағалаушы (PRACTICAL Assessor I) Не бағаланады: "А" типті практикалық оқыту | Бағалаушы қалай және кіммен мақұлданады - Осы кестенің 6-тармағының "1-ескерту" бағанын қараңыз. | |||
2. ӘК типіне оқытқанда ӘК куәлігінің иегеріне | Берілген бағалау ӘК жеңіл де, ауыр да типтері үшін қолданылады | ||||
Кім өткізеді: ӘК типіне оқытқанда практикалық оқытуды бағалаушы (PRACTICAL Assessor II) Не бағаланады: "В" типті практикалық оқыту | Бағалаушы қалай және кіммен мақұлданады – Осы кестенің 6-тармағының "1-ескерту" және "2-ескерту" бағандарын қараңыз. | ||||
8 | Практикалық машықтану дағдыларын бағалау / OJT Assessment | OJT Assessment - практикалық машықтану дағдыларын бағалау, төмендегілерді енгізу мақсатында жүргізіледі: | Берілген бағалау тек ӘК ауыр типтері үшін ғана қолданылады | ||
1. ӘК ТҚ куәлігіне ӘК ауыр типті 1-ші рейтинг | Кім өткізеді: ӘК практикалық машықтануды бағалаушы (OJT Assessor) | Практикалық машықтану өткізгенде Уәкілетті орган мақұлдайды: 1.берілген практикалық машықтану жүргізуге ұйымдастыру 2.маманның практикалық машықтану бағдарламасын 3. берілген ұйымның практикалық машықтануын бағалаушыны 1-ескерту. Практикалық машықтану бағдарламасы (бағдарламалары), сондай-ақ егер Уәкілетті орган ӘК ТҚ бойынша ұйымның өзі мақұлдаса, оны бағалаушылар мақұлдаған болып саналады. 2-ескерту. Бағалаушылар онда машықтану жүргізілетін және ол үшін қолайлы тәсілмен мақұлданған ӘК ТҚ бойынша ұйыммен көзделуі тиіс. | |||
2. ӘК ТҚ куәлігіне ӘК ауыр типті 1-ші рейтингтен кейінгі | Кім өткізеді: ӘК практикалық машықтануды бағалаушы (OJT Assessor) Берілген бағалау, берілген практикалық машықтану сияқты міндетті болып табылмайды және ӘК ТҚ бойынша ұйымның қарауынша жүргізіледі. | ||||
9 | Куәлікті алуға кандидаты практикалық оқытуды бағалаушы / PRACTICAL Assessor I | "А" типті практикалық оқыту жүргізу кезінде персоналды бағалауға оқытушы ұйым қызметі бойынша нұсқау (МТОЕ) арқылы Уәкілетті орган мақұлдаған тұлға. | Бағалаушыны мақұлдау ерекшеліктері – Осы кестенің 6-тармағының "1-ескерту" бағанын қараңыз. | ||
10 | ӘК типіне оқытқанда практикалық оқытуды бағалаушы / PRACTICAL Assessor II | "В" типті практикалық оқыту жүргізу кезінде персоналды бағалауға оқытушы ұйым қызметі бойынша нұсқау (МТОЕ) арқылы Уәкілетті орган мақұлдаған тұлға. | Бағалаушыны мақұлдау ерекшеліктері - Осы кестенің 6-тармағының "1-ескерту" бағанын қараңыз. | ||
11 | Практикалық оқытуды бағалаушы OJT / Assessor | Бағалауға "ТҚ және РАТ бойынша ұйым қызметі бойынша нұсқау" (МОЕ) арқылы Уәкілетті орган мақұлдаған машықтану жүргізілетін ӘК ТҚ аса тәжірибелі маман. | Бағалаушыны мақұлдау ерекшеліктері - Осы кестенің 8-тармағының "2-ескерту" бағанын қараңыз. | ||
12 | Ауыр ӘК | 5700кг тең және одан артық ең көп ұшу массасы бар ӘК | |||
13 | Жеңіл ӘК | 5700кг төмен ең көп ұшу массасы бар "Ауыр ӘК" санатына кірмейтін ӘК | |||
14 | Ауыр ӘК практикалық машықтану / OJT | OJT – ӘК ТҚ маманы куәлігінің "Rating" бағанына кандидаттың ӘК ауыр типті 1-ші белгіні алу мақсатында ӘК ТҚ бойынша ұйым шарттарында және тек оның мамандары (ӘК практикалық машықтануды бағалаушылар) өткізетін ӘК практикалық машықтану. | OJT өткізу принциптері 1. Практикалық машықтану кезінде жаттықтырғыштарға рұқсат етілмейді. 2. Машықтану бағдарламасы Уәкілетті органмен мақұлданады. 3. Машықтану бағдарламасына ӘК немесе оның компоненттерінде нақты міндеттерді орындау кіреді. 4. Бағдарлама ӘК типіне және машықтанушы куәлігінің санатына қатысты базалық емтихандар стандартының 50% міндеттерін жабуы тиіс. Машықтанушының тәжірибесін кеңейту үшін, мүмкіндігінше, практикалық оқытуды өту шеңберіндегіге қарағанда, өзгеше міндеттер іріктеледі. 5. Емтихан тапсырғанға дейін 50% дейін машықтану орындалуы мүмкін. 6. Машықтану рәсімдері "ТҚ және АТ жөндеу бойынша ұйымның қызметі бойынша нұсқауға" (МОЕ) енгізілуі тиіс. 7. ӘК ТҚ бойынша ұйым ӘК ТҚ бойынша ұйымның рұқсат сертификатына енгізілген ӘК типтеріне жүргізілуі мүмкін. | ||
15 | Оқытушы ұйымда оқытудан өтетін кандидат үшін ӘК ТҚ куәлігін алуға қойылатын ең аз талаптар | 1. Бастапқыда куәлік беру мақсатында кандидаттың теориялық оқудан өтуі 2. Теориялық курс және теориялық оқыту аяқталған соң кандидаттың емтихандарды белгіленгеннен төмен емес (өтпелі) деңгеймен сәтті тапсыруы. | Уәкілетті органға беріледі: Уәкілетті орган мойындаған дипломның немесе сертификаттың көшірмелері | ||
3. Кандидаттың "А" типті практикалық оқытудан өтуі | Уәкілетті органға беріледі: Уәкілетті орган мойындаған сертификаттың көшірмелері | ||||
4. ӘК ТҚ куәлігінің мәлімделген санаты/санат бөлігі үшін ӘК техникалық пайдаланудағы жұмыс тәжірибесінің критерийлерге сәйкестігі | Уәкілетті органға беріледі: Жұмыс тәжірибесін растайтын дәлелдеу құжаттамасының көшірмелері | ||||
5. Осы Қағидалардың куәліктерді беру бойынша критерийлер мен талаптарға сәйкестігі | Уәкілетті органға беріледі: Осы Қағидалардың 16-т. Талаптарына сәйкес қажетті құжаттама пакеті | ||||
16 | Өз бетімен оқудан өтетін кандидат үшін ӘК ТҚ куәлігін алуға қойылатын ең аз талаптар | 1. ӘК ТҚ куәлігінің кандидат мәлімдеген санатына білім беру бағдарламасын өз бетімен меңгеру 2. Кандидаттың емтихандарды белгіленгеннен төмен емес (өтпелі) деңгеймен сәтті тапсыруы | Уәкілетті органға беріледі: Уәкілетті орган мойындаған емтихандарды тапсыру туралы құжаттың көшірмелері | ||
3. ӘК ТҚ куәлігінің мәлімделген санаты/санат бөлігі үшін ӘК техникалық пайдаланудағы жұмыс тәжірибесінің критерийлерге сәйкестігі | Уәкілетті органға беріледі: Жұмыс тәжірибесін растайтын дәлелдеу құжаттамасының көшірмелері | ||||
4. Осы Қағидалардың куәліктерді беру бойынша критерийлер мен талаптарға сәйкестігі | Уәкілетті органға беріледі: Осы Ережелердің 16-т. талаптарына сәйкес қажетті құжаттама пакеті | ||||
17 | ӘК ТҚ куәлікті ұзартуға қойылатын ең аз талаптар | 1. Осы Қағидалардың куәлікті иелену бойынша критерийлер мен талаптарға сәйкестігі | Уәкілетті органға беріледі: Осы Қағидалардың 16-4 т. талаптарына сәйкес қажетті құжаттама пакеті | ||
18 | ӘК ТҚ куәлігінің "рейтинг" бағанына ӘК ауыр типінің 1-ші жазуын енгізу үшін ең аз талаптар | 1. Кандидаттың ӘК типіне оқу мақсатында теориялық оқудан өтуі 2. Теориялық курс және теориялық оқыту аяқталған соң кандидаттың емтихандарды белгіленгеннен төмен емес (өтпелі) деңгеймен сәтті тапсыруы. | Уәкілетті органға беріледі: Уәкілетті орган мойындаған диплом немесе сертификат | Теориялық және практикалық бөлімдер бір сертификатта берілуі мүмкін. | |
3. Кандидаттың "В" типті практикалық оқудан өтуі | Уәкілетті органға беріледі: Уәкілетті орган мойындаған сертификат. | ||||
4. Кандидаттың ӘК практикалық машықтанудан өтуі | Уәкілетті органға беріледі: Практикалық машықтану парақтарының көшірмелері | ||||
5. ӘК ТҚ куәлігінің мәлімделген санаты/санат бөлігі үшін ӘК техникалық пайдаланудағы жұмыс тәжірибесінің критерийлерге сәйкестігі | Уәкілетті органға беріледі: Жұмыс тәжірибесін растайтын дәлелдеу құжаттамасының көшірмелері | ||||
6. ӘК ТҚ маманының куәлігін иелену | Уәкілетті органға беріледі: Куәліктің және оған берілген қосымшаның түпнұсқасы | ||||
19 | ӘК ТҚ бойынша маманның "Rating" бағанына ӘК бірінші ауыр типінен кейін әрбір келесі жазуды енгізу үшін ең аз талаптар | 1. Кандидаттың ӘК типіне оқу мақсатында теориялық оқудан өтуі 2. Теориялық курс және теориялық оқыту аяқталған соң кандидаттың емтихандарды белгіленгеннен төмен емес (өтпелі) деңгеймен сәтті тапсыруы. | Уәкілетті органға беріледі: Уәкілетті орган мойындаған диплом немесе сертификат | Теориялық және практикалық бөлімдер бір сертификатта берілуі мүмкін. | |
3. Кандидаттың "В" типті практикалық оқудан өтуі | Уәкілетті органға беріледі: Уәкілетті орган мойындаған сертификат | ||||
4. ӘК ТҚ куәлігінің мәлімделген санаты/санат бөлігі үшін ӘК техникалық пайдаланудағы жұмыс тәжірибесінің критерийлерге сәйкестігі | Уәкілетті органға беріледі: Жұмыс тәжірибесін растайтын дәлелдеу құжаттамасының көшірмелері | ||||
5. ӘК ТҚ маманының куәлігін иелену | Уәкілетті органға беріледі: Куәліктің және оған берілген қосымшаның түпнұсқасы | ||||
20 | ӘК ТҚ бойынша маманның "рейтинг" бағанына ӘК бірінші жеңіл типінен кейін бірінші және әрбір келесі жазуды енгізу үшін ең аз талаптар | 1. Кандидаттың ӘК типіне оқу мақсатында теориялық оқудан өтуі 2. Теориялық курс және теориялық оқыту аяқталған соң кандидаттың емтихандарды белгіленгеннен төмен емес (өтпелі) деңгеймен сәтті тапсыруы | Уәкілетті органға беріледі: Уәкілетті орган мойындаған диплом немесе сертификат | Теориялық және практибөлімдер бір сертификатта берілуі мүмкін. | |
3. Кандидаттың "В" типті практикалық оқудан өтуі | Уәкілетті органға беріледі: Уәкілетті орган мойындаған сертификат | ||||
4. ӘК ТҚ куәлігінің мәлімделген санаты/санат бөлігі үшін ӘК техникалық пайдаланудағы жұмыс тәжірибесінің критерийлерге сәйкестігі | Уәкілетті органға беріледі: Жұмыс тәжірибесін растайтын дәлелдеу құжаттамасының көшірмелері | ||||
5. ӘК ТҚ маманының куәлігін иелену | Уәкілетті органға беріледі: Куәліктің және оған берілген қосымшаның түпнұсқасы | ||||
21 | Сертификатталған персонал | А, В1, В2, В3 немесе С санатты қолданыстағы куәліктер және жеке сертификаттық рұқсаттар негізінде ӘК жұмыстарды орындаған соң әрі қарай пайдалану үшін ӘК жіберетін персонал | |||
22 | Қолдаушы персонал | Базалық ӘК ТҚ жұмыс істейтін, сертификаттау құқықтарын (артықшылықтарын) білуі міндетті емес, сәйкес ӘК рейтингі бар, В1, В2 және/немесе В3 санатты куәлікті иеленуші персонал. | |||
23 | ӘК ТҚ бойынша маманның құқықтары (артықшылықтары) | Азаматтық авиация ұйымымен күшіндегі лицензияны және ӘК ТҚ орындауға сертификаттық рұқсатты қолданушыға ресми берілген, шектелген құқықтар мен міндеттер. | |||
24 | Пайдалануға рұқсат ету сертификаты | Олардың ұшуға жарамдылығын растау мақсатында ӘК ТҚ бойынша жұмыстарды оның компоненттерін орындаған соң маманмен берілген ӘК пайдалануға рұқсат. Пайдалануға рұқсат сертификаты маманның жеке қолы немесе ӘК ТҚ бойынша ұйым маманға берген жеке мөртабан қою арқылы іске асырылады. | |||
25 | Кредит | Маман меңгерген базалық білім бағдарламасын ҚР-да бекітілген "Базалық білім бағдарламасының" талаптарымен салыстыру жолымен Уәкілетті орган құрастырған "Кредит туралы есептің" негізінде емтихан өткізбей, сынақ алу және "Базалық білім бағдарламасының" қандай да бір модулін мойындау. | |||
26 | Оперативті ӘК ТҚ | "Оперативті ӘК ТҚ" (Желілік ӘК ТҚ) ретінде ӘК өндірушісінің ТҚ Регламентімен (ӘК ТҚ бағдарламасымен) анықталған, ӘК техникалық қызмет көрсету бойынша жұмыстардың жиынтығы. | |||
27 | Базалық ӘК ТҚ | "Мерзімді ӘК ТҚ" (Базалық ӘК ТҚ) ретінде ӘК өндірушісінің ТҚ Регламентімен (ӘК ТҚ бағдарламасымен) анықталған, ӘК техникалық қызмет көрсету бойынша жұмыстардың жиынтығы. | |||
28 | Сертификаттық рұқсат | Берілген сертификаттық рұқсатпен анықталған өкілеттіктер (артықшылықтар) шегінде ӘК немесе оның компоненттеріне текникалық қызмет көрсету бойынша жұмыстарды орындаған соң, пайдалануға рұқсат ету сертификатын беру құқығымен, азаматтық авиация ұйымы ӘК ТҚ куәлігінің иегеріне берген рұқсат. Сертификаттық рұқсат жеке беріледі және жеке бланкіде басылып шығарылады. | |||
29 | Техникалық қызмет көрсету (ТҚ) | ӘК немесе оның компоненттерінде аталған әрекеттердің кез келгенін немесе комбинациясын білдіреді – күрделі жөндеу, жай жөндеу, тексеру, айырбастау, ұшу алдындағы инспекцияны қоспағанда, ӘК немесе оның компоненттерінде өзгерту немесе жарамсыздықты жою. | |||
30 | ӘК жай ақаулары | Уәкілетті орган белгілеген тізбе. | |||
31 | Сәйкес ӘК және/немесе компоненттері | ӘК ТҚ немесе компоненттерінің маманның жеке сертификаттық рұқсатында анықталғанын білдіреді. | |||
32 | ӘК | Әуе кемесі, қозғалтқыш және оның компоненттері. | |||
33 | Рейтинг | ӘК ТҚ бойынша маман куәлігінің "Rating" бағанында В1, В2, В3 немесе С санаттарының бірі, сондай-ақ ӘК типті (өндіруші тобының бөлімі) және оның қозғалтқышы бойынша біліктілік белгісі. | Ажыратады: 1. жеке типті ӘК рейтингі | Қолданады: ауыр ӘК үшін | |
2. ӘК өндірушісі тобы бөлімінің рейтингі | жеңіл ӘК үшін | ||||
34 | Нақты ӘК ТҚ / Нақты ӘК ТҚ жұмылдыру | ӘК ТҚ қолданыстағы куәлігі бар ӘК маманының жұмысын және сертификаттық рұқсат өкілеттіктерін пайдалануды және/немесе ӘК тура осындай типінде немесе жеке сертификаттық рұқсатпен анықталған ӘК жүйелерінің топтарында ТҚ нақты орындауды білдіреді. | |||
35 | Модуль | ӘК техникалық қызмет көрсету бойынша куәлік алуға кандидаттың "Базалық білім бағдарламасының" жеке алынған бөлімі. | |||
36 | Маман ӘК ТҚ орындаған соң орындалған жұмыстарды сертификаттау құқығын беретін құжаттар | 1. Қолданыстағы ӘК ТҚ куәлігі 2. Қолданыстағы сертификаттық рұқсат 3. Оған берілген санаттарымен бірге ӘК ТҚ жөніндегі маманның куәлігіне қосымша | Сертификаттық рұқсатқа куәлікке қосымшада көрсетілген куәлік санаттарының рейтингтері кіруі тиіс, осыдан, ӘК ТҚ жөніндегі маманға өз құқықтарын (артықшылықтарын) жүзеге асыруға рұқсат етілуі мүмкін. | ||
37 | Мамандардың кәсіптік деңгейін қолдау | ӘК техникалық пайдаланумен байланысты тақырыптарды, ӘК ТҚ ережелері мен рәсімдерін, ӘК ТҚ саласындағы озық тәжірибені, авиациялық техниканың істен шығуы мен жарамсыздықтарын, ӘК болған қақтығыстарды зерделеу процесі, нақты ӘК ТҚ жұмылдырылған мамандардың білімін жинақтау мақсатында адамның ӘК ТҚ нәтижелеріне әсері. Тақырыптардың принциптері және ең аз бағдарламасы төменде келтірілген тізбеге сәйкес келеді. Принциптері. 1. Мамандардың кәсіптік деңгейін қолдау үшін жауапкершілік ӘК ТҚ бойынша ұйымға жүктеледі. 2. Тақырыптарды зерделеу әдісі оқытушы мен тыңдаушылардың тікелей қатынасуы арқылы интерактивті және аралас болуы мүмкін. 3. Курстың ұзақтығы 2-ші жазғы күнтізбелік циклдің аяғына қарай аяқталады. 4. Персоналдың шамадан тыс жүктемесін және персоналдың жұмыс бастылығының ӘК ағымдағы пайдалануға оқытуға әсерін қоспағанда, курс бүкіл зерделеу кезеңіне біркелкі бөлінеді. 4. Оқытуды бағдарламалар бойынша оқытушылар жүргізеді, бұл ретте оқытушыларды және бағдарламаларды Уәкілетті орган осындай оқытуды өткізуге ӘК ТҚ бойынша ұйымның қызметі бойынша нұсқау (МОЕ) арқылы мақұлдайды. | |||
Бағдарлама. 1. ӘК ТҚ қатысты адамның мүмкіндіктері мәселелері. | Осы Қағидалардың 16-т. 10–тармақшасында талап етілген курс Бағдарламаның берілген тармағын ауыстырмайды, дербес болып табылады және Мамандардың кәсіптік деңгейін қолдау бағдарламасынан тыс жүргізіледі. | ||||
2. Авиациялық заңнама мәселелері | |||||
3. ӘК ТҚ саласындағы саясат, ӘК ТҚ ұйымының құрылымы, ӘК ТҚ бойынша ұйымның рәсімдері және олардағы өзгерістер. | |||||
4. ӘК ұшуға жарамдылығын қолдау ережелері. | |||||
5.Ұшуға жарамдылық деректемелерінің, сервистік бюллетеньдердің және сервистік хаттардың мазмұны | Тармақ ӘК ТҚ бойынша ұйым қызмет көрсететін ӘК, қозғалтқыштарға және компоненттерге қатысты қолданылады | ||||
6. Сертификаттаушы және қолдаушы персоналдың өкілеттіктері | |||||
7. ӘК істен шығуы мен жарамдылықтарын және ӘК болған қақтығыстарды талдау. | |||||
8 Шетелдік ӘК қауіпсіздікті бағалау бойынша есептер (SAFA reports) | Егер бар болса | ||||
9 ӘК ТҚ бойынша ұйым, сапа кепілдігі бөлімі және персоналдың зерделеуі тиісті ұшу қауіпсіздігі бөлімі шығарған құжаттар, соның ішінде "қол қойып" зерделеуге тиісті құжаттар | |||||
10. Басқа тақырыптар | ӘК ТҚ бойынша ұйымның қарауына | ||||
38 | Сертификатталмайтын персоналдың құқықтары, міндеттері, өкілеттіктері және рұқсат етілген жұмыстарының көлемдері. | Мұндай персоналдың құқықтары, міндеттері, ӘК жұмыстарды орындауға рұқсат етілген жұмыстарының көлемдері ӘК ТҚ бойынша ұйымның рәсімімен анықталады. | Жұмыстарды сертификаттау бағанында қол қою құқығынсыз орындау бағанында қол қою құқығымен сертификатталушы персоналдың бақылауымен жұмыстарды орындауға рұқсат етіледі. | ||
39 | Права, обязанности и полномочия персонала, не обладающего свидетельством и сертифика-ционным разрешением | Мұндай персоналдың құқықтары, міндеттері, ӘК жұмыстарды орындауға рұқсат етілген жұмыстарының көлемдері ӘК ТҚ бойынша ұйымның рәсімімен анықталады. | Қандай да бір құжаттамаға қол қою құқығынсыз сертификатталушы персоналдың бақылауымен жұмыстарды орындауға рұқсат етіледі. | ||
41 | Практикалық машықтану супервайзері | ӘК ТҚ бойынша ұйым машықтанушы практикалық машықтану өткізгенде жеке міндеттерді орындауын бақылауды жүзеге асыру және оған қажетті дағдыларды беру үшін тағайындаған маман | Практикалық машықтану супервайзерін арнайы мақұлдау талап етілмейді. Супервайзер функцияларын орындауға мамандарды іріктеу үшін критерий ӘК талап етілетін типінің рейтингін иелену, куәліктің талап етілетін санаты, сондай-ақ олар бойынша машықтану жүргізілетін жұмыстарды жүргізудегі жеткілікті тәжірибе болып табылады. | ||
| Авиациялық персонал куәліктерін беру және қолданылу мерзімін ұзарту Қағидаларына 9-қосымша |
Қосымша нөмірі ХХ ХХ ХХ (нөмірлеу ұсынылады – жылы және нөмірі реет бойынша, мысалы, 13 00 01, 13 00 02 және т.б., нөмірлеу жыл басынан қайта басталады)
XV. Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету жөніндегі маманның куәлігіне қосымша.
1. ӘК ТҚ бойынша куәлік иегерінің толық аты
2. Оған осы қосымша берілген куәліктің нөмірі
3. Шарттар.
3.1 Куәлікке оның иесі қол қояды және оны фотосуреті қоса беріледі.
3.2 Осы Қосымшаның "Санаттар" бөліміне енгізілген санаттар туралы белгілері оның иегеріне әуе кемесін пайдалануға рұқсат ету сертификатын шығаруға рұқсат етпейді.
3.3 "Рейтинг" бөліміне енгізілген жазбалары бар куәлік ИКАО Annex 1 талаптарына сәйкес келеді.
3.4 Осы куәлік иегерінің құқықтары Қазақстан Республикасының ұлттық ережелерінде сипатталған.
3.5 Егер оған дейін куәліктоқтатылмаса немесе жойылмаса, куәлік осы Қосымшаның "Шектеулер" бағанында анықталған күнге дейін жарамды болып қалады. Егер шектеулер жоқ болса, куәліктің қолданылу мерзімі жалпы тәртіппен анықталады.
3.6 Егер алдыңғы 2 жылдық кезеңде куәлік иесінің куәлікпен қамтамасыз етілген құқықтарға сәйкес ӘК техникалық қызмет көрсетуде 6 ай тәжірибесі болмаса, немесе сәйкес құқықтарды бастапқыда бергенде шарттарды орындамаса, осы куәліктің құқықтары іске асырылмайды.
3.7 Куәлік берілген қосымшасыз жарамсыз болып табылады.
3.8 Қосымшаның жеке нөмірі куәліктің "Арнайы белгілер" бөлімінде көрсетіледі.
4. Куәліктің санаттары
Санаттары | А | В1 | В2 | В3 | С |
Реактивті қозғалтқыштары бар ұшақтар | Қолданылмайды | Қолданылмайды | Қолданылмайды | ||
Піспекті қозғалтқыштары бар ұшақтар | Қолданылмайды | Қолданылмайды | Қолданылмайды | ||
Реактивті қозғалтқыштары бар тікұшақтар | Қолданылмайды | Қолданылмайды | Қолданылмайды | ||
Піспекті қозғалтқыштары бар тікұшақтар | Қолданылмайды | Қолданылмайды | Қолданылмайды | ||
ӘК авиациялық және радиоэлектрондық жабдығы | Қолданылмайды | Қолданылмайды | Қолданылмайды | Қолданылмайды | |
Ауыр ӘК | Қолданылмайды | Қолданылмайды | Қолданылмайды | Қолданылмайды | |
Ауыр ӘК қарағанда, өзге ӘК | Қолданылмайды | Қолданылмайды | Қолданылмайды | Қолданылмайды | |
Ең көп ұшу массасы 2000 кг және одан төмен герметикалық емес піспекті ұшақтар | Қолданылмайды | Қолданылмайды | Қолданылмайды | Қолданылмайды |
3. Шектеулер: (егер шектеулер бар болса, олар көрсетіледі / егер шектеулер жоқ болса, онда "жоқ" деп жазылады)
Қосымшаның берілген күні.
Уәкілетті органның жауапты тұлғасының қолы
Уәкілетті органның мөрі
| Авиациялық персонал куәліктерін беру және қолданылу мерзімін ұзарту Қағидаларына 10-қосымша |
Авиациялық персонал куәліктерінің
XII және XIII тармақтарын толтыру
1. FLIGHT CREW MEMBERS
(ӘУЕ КЕМЕСІ ЭКИПАЖЫНЫҢ МҮШЕЛЕРІ):
XII. Ratings (Біліктілік белгілері):
А. Category (Санаты):
1) Multi-engine (Көп қозғалтқышты);
2) Single-engine (Бір қозғалтқышты);
3) Single main rotor, land helicopter MI-8 (MI-2);
4) (бір бұрандалы тікұшақ, құрлықтағы МИ-8 (МИ-2);
5) Аutogiro (Роторлық типті (автомай);
6) With balance control - мotor deltaplane (Теңгеріліп басқарылатын - дельталет);
7) airship (дирижабль);
8) heat air ball (жылулық әуе шары).
В. Class (Класс):
1) Land aircraft (құрлықтағы);
2) Hydroplane (Гидроплан);
3) Amphibian (Амфибия);
4) with tail rack carriage (Шассидің артқы тіреуімен).
С. Type of aircraft (ӘК типі):
Il-96, Tu-154, Yak-42, А-320, В-737, 757.
D. Duties exercised (Міндеттері):
1) pilot-instructor (пилот-нұсқаушы);
2) Pilot-in-command (ӘК командирі);
3) Co-pilot (Екінші пилот);
4) Flight navigator (Штурман);
5) Flight engineer (Бортинженер);
6) Radio operator (Бортрадист);
7) Аircraft on-board operator (бортоператор);
8) Flight attendant (Бортсерік);
9) Chief- cabin, Flight attendants - Instructor (Бортсерік-нұсқаушы);
10) Pilot in command ULР (АЖА әуе кемесінің командирі);
11) Pilot-instructor ULР (АЖА пилот-нұсқаушысы);
Example:
1) multi-engine, land aircraft А-320, pilot-in-command, (көп қозғалтқышты ұшақ, құрлықтағы, А-320, ӘК командирі);
2) Flight Department - (Ұшқыштар отряды);
3) multi-engine, land aircraft А-320, co-pilot, (көп қозғалтқышты ұшақ, құрлықтағы, А-320, екінші пилот);
4) Flight attendant, A/C Tu-154M);
5) single-engine, land aircraft, An-2, co-pilot, (бір қозғалтқышты ұшақ, құрлықтағы, Ан-2, екіншіпилот);
6) Civil Aviation Committee - Азаматтық Авиация Комитеті.
XIII. Special Remarks (ерекше белгілері):
1) Approved for Special VFR flights, ACFT An-2 by weather minimum: base - 100m, visibility - 1000m, wind - 18 mps. Order № (ОПВП бойынша ұшуға рұқсат етілген, ӘК Ан-2 метеоминимум бойынша Нобл - 100м, Вид. - 1000м, U - 18м/с.);
2) Approved operation on ACFT Yak-42D by weather minimum: base - 60m, visibility (RVR) - 800(550)m, take-off - 200m.Order № (Нобл - 60м, Вид.(RVR) - 800(550)м, Взлет - 200м. метеоминимумы бойынша Як-42Д ӘК-де ұшуды орындауға рұқсат етілген)
3) Approved to conduct radiotelephony in English. Certificate № (Ағылшын тілінде радиотелефон байланысын жүргізуге рұқсат етілген. Сертификат №);
2. MAINTENANCE STAFF
(ӘУЕ КЕМЕЛЕРІНЕ ТЕХНИКАЛЫҚ ҚЫЗМЕТ КӨРСЕТУДІ ОРЫНДАЙТЫН ПЕРСОНАЛ):
XII. Ratings (Біліктілік белгілері):
A. Category (Санаты):
1) Certifying Staff Category B1 (В1 санатты сертификаттаушы / қолдаушы персонал);
2) Certifying Staff Category B2 (В2 санатты сертификаттаушы / қолдаушы персонал);
3) Certifying Staff Category С (С санатты сертификаттаушы персонал);
4) Certifying Staff Category B3 (В3 санатты сертификаттаушы / қолдаушы персонал).
B. Type of aircraft (ӘК типі):
1) Boeing B737-700/800/900 with CFM56
2) Boeing B747-400/400ERF with GE CF6, RR RB211 and PW4000
3) Boeing B757-200/300 with RR RB211
4) Boeing B767-200/300/400 with GECF6
5) Fokker F50 with PW125B
6) Airbus A319/A320/A321 with IAE V2500/CFM56
7) Airbus A330 with GE CF6/RR RB211 Trent 700
8) Airbus A330-300 with GE CF6
9) Embraer ERJ 170/190 with GE CF34
1-ескерту. Басқа ӘК және қозғалтқыштар типтері ӘК /қозғалтқыш типінің сертификатынан алынған деректер және қабылданған халықаралық қысқартулар негізінде енгізіледі.
C. Privileges (құқықтары):
1. Airframe and power plant certifying/support maintenance staff Category B1 (Ұшу аппараттарына, қозғалтқыштарға және ӘК электр жабдықтарына техникалық қызмет көрсету жөніндегі сертификаттаушы / қолдаушы персонал - В1 санаты)
4.1-мысал "Embraer ERJ 190 with GE CF34. Certifying staff Cat B1" немесе
" GE CF34 қозғалтқыштарымен ӘК Embraer ERJ 190. санатты сертификаттаушы персонал".
2. Aircraft /Helicopter avionic certifying/support maintenance staff (Ұшақтың/тікұшақтың авиациялық және радиоэлектрондық және электр жабдығына техникалық қызмет көрсету бойынша сертификаттаушы / қолдаушы персонал) - В2 санаты;
5.1-мысал
"Embraer ERJ 190 with GE CF34. Certifying staff Cat B2".
"GE CF34 қозғалтқыштарымен Embraer ERJ 190. В2 санатты сертификаттаушы персонал".
3. Certifying staff category C (ӘК мерзімді (базалық) техникалық қызмет көрсету бойынша сертификаттаушы персонал - C санаты;
8-мысал.
"Embraer 190 with GE CF34. GE CF4 қозғалтқыштарымен Certifying Staff Cat С" немесе "Embraer ERJ 190. С санатты сертификаттаушы персонал.
4. Certifying Staff category B3 (2000 кг тең және одан кем ең көп ұшу массасы бар (MTOM) ӘК техникалық қызмет көрсету бойынша сертификаттаушы /қолдаушы персонал) – В3 санаты
13.1-мысал
"JJ1400 қозғалтқыштарымен Сessna-337 with engines JJ1400 Certifying staff Cat B3" немесе "Сessna-337. В3 санатты сертификаттаушы персонал.
XIII. Special Remarks (Ерекше белгілері):
1. Лицензияға қосымшаның жеке нөмірі, онсыз лицензия жарамсыз болып табылмайды.
Мысал.
"Licence is valid with attachment # XX XX XX XX"
"Лицензия № XXXXXXXXX қосымшасымен жарамды"
3. AIR TRAFFIC CONTROLLER
(ӘҚҰ ДИСПЕТЧЕРІ):
XII. Ratings (Біліктілік белгілері):
А) ӘҚҰ диспетчерінің куәлігінде маманның оқу орнын немесе бастапқы даярлық курстарын бітіргені туралы алған дипломының, куәлігінің немесе сертификатының және сәйкес диспетчерлік пунктте өз бетімен жұмысқа рұқсаттың бар болуы негізінде берілген біліктілік туралы келесі белгілер көзделген:
1) Aerodrome control (аэродром ауданының (аэродромдық диспетчер орталығының) диспетчерлік пунктінің (терінің) диспетчері;
2) Approach control and approach radar control (Диспетчерлік келу пунктінің диспетчері және диспетчерлік келу пунктінің радиолокациялық бақылау диспетчері);
3) Area control and area radar control (Аудандық диспетчерлік пункттің (аудандық диспетчерлік орталықтың) процедуралық бақылау диспетчері және аудандық диспетчерлік пункттің (аудандық диспетчерлік орталықтың) радиолокациялық бақылау диспетчері;
4) Dispatcher on planning, control and coordination of air traffic (Әуе қозғалысын жоспарлау, бақылау және үйлестіру диспетчері).
Ескертулер:
1. Аэродром ауданының диспетчерлік пункті диспетчерінің біліктілігі (aerodrome control) келесі диспетчерлік пункттерде брифинг, рульді басқару (ДПР), старттық диспетчерлік пункт (СДП), диспетчерлік шеңбер пункті (ДШП) және диспетчерлік мұнара пункті (ДМП) өз бетімен жұмысқа рұқсаты бар тұлғалар үшін толтырылады.
2. Диспетчерлік келу пунктінің процедуралық бақылау диспетчерінің және диспетчерлік келу пунктінің радиолокациялық бақылау диспетчері (approach control and approach radar control) диспетчерлік келу пунктінде (ДКП) өз бетімен жұмысқа рұқсаты бар тұлғалар үшін және ДКП диспетчерінің функцияларын орындайтын ДМП- да (диспетчерлік пункттерді бірлестінгенде) өз бетімен жұмысқа рұқсаты бар тұлғалар үшін толтырылады.
3. Аудандық диспетчерлік пункттің (аудандық диспетчерлік орталықтың) процедуралық бақылау диспетчерінің және аудандық диспетчерлік пункттің (аудандық диспетчерлік орталықтың) радиолокациялық бақылау диспетчерінің біліктілігі аудандық диспетчерлік пункттің (аудандық диспетчерлік орталықтың) және/немесе жергілікті (аудандық диспетчерлік орталықтың) (ЖДП) жұмыс орындарында рұқсаттары бар тұлғалар үшін толтырылады.
4. Әуе қозғалысын жоспарлау, бақылау және үйлестіру диспетчерінің біліктілігі жоспарлау диспетчерінің, әуе кеңістігін пайдалану жоспарын бақылау диспетчерінің, әуе кеңістігін пайдалану режимі бойынша диспетчердің жұмыс орындарында рұқсаттары бар Әуе қозғалысын жоспарлау, бақылау және үйлестіру диспетчері.
B) Name of the Aviation Institute, Academy, College or Course (Авиациялық институттың, академияның, колледждің немесе курстың атауы).
Толтырғанда оның негізінде әуе қозғалысына қызмет көрсету жөніндегі маманның біліктілігі алынған авиациялық оқу орны көрсетіледі. Бірнеше мамандандырылған оқу орындарын (курстарын) бітірген жағдайда, әуе қозғалысына қызмет көрсету диспетчерінің куәлігімен көзделген міндеттерді орындауға мүмкіндік беретін соңғы оқу орны көрсетіледі.
С) PERMIT TO WORK AS CONTROLLER (Диспетчер жұмысқа рұқсат берген).
Name of control sector (диспетчерлік пункттің атауына) кіреді: филиал орналасқан қаланың атауы; диспетчерлік пункттің атауы; сектордың атауы (берілген диспетчерлік пункте бірнеше сектор бар болғанда).
XIII. SPECIAL REMARKS (ЕРЕКШЕ БЕЛГІЛЕРІ):
Approved radiotelephony communication in English till (күні). Level (шкала бойынша деңгей нөміріне) ICAO. Certificate N (сертификат нөмірі) dated (сертификаттың берілген күні).
4. AERONAUTICAL STATION OPERATOR
(АВИАЦИЯЛЫҚ СТАНЦИЯ ОПЕРАТОРЫ (ТЕҢІЗ ҚОНДЫРҒЫСЫНДА ОРНАЛАСҚАН)):
XII. PERMIT TO WORK (ЖҰМЫСҚА РҰҚСАТ БЕРУ):
Авиациялық станция операторының (теңіз қондырғысында орналасқан) куәлігінде маманның оқу орнын немесе бастапқы даярлық курстарын бітіргені туралы алған дипломының, куәлігінің немесе сертификатының және сәйкес жұмыс пунктінде өз бетімен жұмысқа рұқсаттың бар болуы негізінде берілген біліктілік туралы белгі көзделген
Permited to work as operator (Авиациялық станция операторы жұмысына рұқсат етілген) name of location (теңізде орналасқан вертодромның атауы).
XIII. SPECIAL REMARKS (ЕРЕКШЕ БЕЛГІЛЕРІ):
1) Approved to work as operator-instructor (авиациялық станцияның оператор-нұсқаушысы жұмысына рұқсат етілген (теңіз қондырғысында орналасқан));
2) Approved radiotelephony communication in English (ағылшын тілінде радиотелефон байланысына рұқсат етілген) till (күні). ICAO Level (ИКАО шкаласы бойынша деңгейі). Certificate N (сертификат нөмірі) dated (сертификаттың берілген күні).