Қазақстан Республикасының Президенті мен Үкіметі актілерінің жинағында жариялануға тиіс (үзінді) |
"Қазақстан Республикасының Президенті туралы" 1995 жылғы 26 желтоқсандағы Қазақстан Республикасы Конституциялық заңының 17-1-бабы 2-тармағының 1) тармақшасына және "Прокуратура туралы" 2022 жылғы 5 қарашадағы Қазақстан Республикасы Конституциялық заңының 44-бабының 4-тармағына сәйкес ҚАУЛЫ ЕТЕМІН:
Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда – ҚР Президентінің 23.05.2023 № 227 Жарлығымен.1. Қоса беріліп отырған:
1) Қазақстан Республикасының Бас прокуратурасы туралы ереже;
2) Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасының құрылымы;
3) сыныптық шендер берілетін прокуратура органдары жүйесі лауазымдарының, сондай-ақ оларға сәйкес келетін шекті сыныптық шендердің тізбесі ("Қызметтік пайдалану үшін" деген белгісімен);
4) Қазақстан Республикасы Президентінің кейбір жарлықтарына енгізілетін өзгерістер мен толықтырулар;
5) Қазақстан Республикасы Президентінің күші жойылған кейбір жарлықтарының тізбесі бекітілсін.
2. Осы Жарлық қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.
Қазақстан Республикасының Президенті |
Н.Назарбаев |
Қазақстан Республикасы Президентінің 2017 жылғы 13 қазандағы № 563 Жарлығымен БЕКІТІЛГЕН |
Қазақстан Республикасының Бас прокуратурасы туралы
ЕРЕЖЕ
Ескерту. Ереже жаңа редакцияда – ҚР Президентінің 23.05.2023 № 227 Жарлығымен.
1-тарау. Жалпы ережелер
1. "Қазақстан Республикасының Бас прокуратурасы" мемлекеттік мекемесі (бұдан әрі – Бас прокуратура) – Қазақстан Республикасының Президентіне тікелей есеп беретін мемлекеттік құқық қорғау органы, ол өз өкілеттігін басқа мемлекеттік органдардан және лауазымды адамдардан тәуелсіз жүзеге асырады.
Бас прокуратура Қазақстан Республикасы прокуратура органдарының бірыңғай орталықтандырылған жүйесін (бұдан әрі – прокуратура органдарының жүйесі) басқаруды жүзеге асырады, мемлекет атынан Қазақстан Республикасының аумағында заңдылықтың сақталуына заңда белгіленген шекте және нысандарда жоғары қадағалауды жүзеге асырады, сотта мемлекеттің мүддесін бiлдiредi және мемлекет атынан қылмыстық қудалауды жүзеге асырады.
Бас прокуратура, оған бағынысты ведомство, білім беру ұйымы, әскери прокуратураның және көлік прокуратурасының органдары, облыстардың прокуратуралары және оларға теңестірілген (республикалық маңызы бар қалалардың және астананың) прокуратуралар, аудандық және оларға теңестірілген (қалалық, ауданаралық, сондай-ақ мамандандырылған) прокуратуралар прокуратура органдарының бірыңғай орталықтандырылған жүйесін құрайды.
2. Бас прокуратураның ведомствосы – Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасының Құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі комитеті (бұдан әрi – Комитет) болады.
3. Бас прокуратура өз қызметін Қазақстан Республикасының Конституциясына, "Прокуратура туралы" Қазақстан Республикасының Конституциялық заңына (бұдан әрі – Конституциялық заң), Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарға, заңдарға, өзге де нормативтік құқықтық актілерге, сондай-ақ осы Ережеге сәйкес жүзеге асырады.
4. Бас прокуратура мемлекеттік мекеменің ұйымдық-құқықтық нысанындағы заңды тұлға болып табылады, Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Елтаңбасы бейнеленген рәміздері және ерекшелік белгілері, мөрлері, және қазақ тілінде және басқа да тілдерде өз атауы жазылған мөртабандары, белгіленген үлгідегі бланкілері, Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес қазынашылық органдарында шоттары болады.
5. Бас прокуратура азаматтық-құқықтық қатынастарға өз атынан түседі.
6. Егер Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес Бас прокуратураға уәкілеттік берілген болса, оның мемлекет атынан азаматтық-құқықтық қатынастардың тарапы болуға құқығы бар.
7. Бас прокуратура өз құзыретінің мәселелері бойынша заңнамада белгіленген тәртіппен, Қазақстан Республикасы Бас Прокурорының (бұдан әрі – Бас Прокурор) бұйрықтарымен және Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген басқа да актілермен ресімделетін шешімдер қабылдайды.
8. Бас прокуратураның құрылымы мен штат санының лимиті Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес бекітіледі.
9. Заңды тұлғаның орналасқан жері: 010000, Қазақстан Республикасы, Астана қаласы, Есіл ауданы, Мәңгілік Ел даңғылы, 14.
10. Осы Ереже Бас прокуратураның құрылтай құжаты болып табылады.
11. Бас прокуратураның қызметін қаржыландыру Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес республикалық бюджеттен жүзеге асырылады.
12. Бас прокуратураның өкілеттіктері болып табылатын міндеттерді орындау тұрғысынан Бас прокуратураның кәсіпкерлік субъектілерімен шарттық қатынастарға түсуіне тыйым салынады.
Егер заңнамалық актілерде Бас прокуратураға кірістер әкелетін қызметті жүзеге асыру құқығы берілсе, егер Қазақстан Республикасының заңнамасында өзгеше белгіленбесе, онда алынған кірістер мемлекеттік бюджетке жіберіледі.
2-тарау. Бас прокуратураның міндеттері мен өкілеттіктері
13. Міндеттері:
адамның және азаматтың бұзылған құқықтары мен бостандықтарын, заңды тұлғалардың, қоғамның және мемлекеттің заңмен қорғалатын мүдделерін қорғау және қалпына келтіру;
заңдылықтың бұзылуын, оған ықпал ететін себептер мен жағдайларды, сондай-ақ оның салдарын анықтау және жою;
құқық қорғау органдары мен өзге де мемлекеттік органдардың заңдылықты, құқықтық тәртіпті және қылмыскерлікке қарсы күресті қамтамасыз ету жөніндегі қызметін үйлестіру;
Қазақстан Республикасының заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде айқындалатын өзге де міндеттер.
14. Өкілеттіктері:
1) құқықтары:
прокуратура органдарының функцияларды тиімді түрде орындауын қамтамасыз ету мақсатында прокуратура органдарына жүктелген функциялар мен өкілеттіктер шегінде олардың қызметін ұйымдастыру және үйлестіру;
заңдардың қолданылуын, заңдылықтың жай-күйін қадағалау практикасын, оның ішінде құқық қорғау органдарының, арнаулы мемлекеттік және өзге де органдардың ақпарат алмасу жүйесіне интеграцияланған ақпараттық жүйелерде қамтылған мәліметтерді пайдалана отырып талдау;
шет мемлекеттердің құзыретті органдарында және халықаралық ұйымдарда қылмыстық қудалау мәселелері бойынша, шетелдік және халықаралық соттарда (төреліктерде) прокуратураның құзыретіне жататын мәселелер бойынша мемлекеттің мүдделерін білдіреді;
халықаралық шарттарды жасасу, қылмыстық-құқықтық саладағы халықаралық шарттардың жобаларын келісу;
Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген шектерде жедел-іздестіру, қарсы барлау қызметін, сотқа дейінгі тергеп-тексеруді, оның ішінде жасырын тергеу әрекеттерін жүзеге асыратын органдармен өзара іс-қимыл жасау;
заңдылықтың сақталуына тексеру, заңдылықтың жай-күйіне талдау, күшіне енген актілерге бағалау жүргізу;
Конституциялық заңда және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында айқындалатын, сондай-ақ Бас Прокурор айқындайтын тәртіппен прокуратура актілерін енгізу;
Қазақстан Республикасы Үкіметінің, өзге де мемлекеттік, жергілікті өкілді және атқарушы органдардың, жергілікті өзін-өзі басқару органдарының, мекемелердің және олардың лауазымды адамдарының Қазақстан Республикасының Конституциясына, Қазақстан Республикасының заңдарына, Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарға және Қазақстан Республикасы Президентінің актілеріне қайшы келетін құқықтық актілеріне Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген шектерде наразылық білдіру;
меншік нысандарына қарамастан ұйымдардың Қазақстан Республикасының Конституциясына, Қазақстан Республикасының заңдарына, Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарға және Қазақстан Республикасы Президентінің актілеріне қайшы келетін актілеріне, егер бұл актілер физиологиялық ерекшеліктеріне, психикалық ауытқуларына және өзге де мән-жайларға байланысты өз құқықтарын қорғауды өз бетінше жүзеге асыра алмайтын адамдарға, кәмелетке толмаған адамдарға, сондай-ақ адамдардың шектелмеген тобына қатысты болса, Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген шектерде наразылық білдіру;
жоғары тұрған сотқа заңды күшіне енбеген сот актісін қайта қарау туралы өтінішхат келтіру;
Қазақстан Республикасының заңында көзделген негіздер болған кезде және тәртіппен тыйым салу немесе шектеу сипатындағы шаралардың дереу күшін жоюды, заңсыз актінің қолданысын толығымен немесе ішінара тоқтата тұруды талап ету;
прокуратура органдарындағы материалдар, жолданымдар бойынша сараптамаларды тағайындау, уәкілетті органдардан тексеру жүргізуді талап ету және олардың нәтижелері туралы хабарлауды міндеттеу;
өзге де органдар мен ұйымдардың мамандарын заңдылықтың сақталуын тексеруге қатысуға және қорытынды беруге тарту;
қауіпсіздікті және қадағалау қызметін қамтамасыз ету үшін басқа құқық қорғау органдарының қызметкерлерін Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген тәртіппен заңдылықтың сақталуын тексеруді жүзеге асыруға тарту;
жүргізілетін заңдылықтың сақталуын тексеру, заңдылықтың жай-күйін талдау, күшіне енген актілерді бағалау және қаралатын жолданым мәселелері бойынша лауазымды адамдарды, жеке тұлғаларды және заңды тұлғалардың өкілдерін шақырту және олардан түсініктер алу;
Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіпті сақтай отырып, жүргізілетін заңдылықтың сақталуын тексеру, заңдылықтың жай-күйін талдау, күшіне енген актілерді бағалау, сондай-ақ жолданымды қарау мәселелері бойынша ақпаратты, материалдар мен құжаттарды, сондай-ақ қылмыстық, азаматтық, әкімшілік істерді, әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы істерді және атқарушылық іс жүргізуді талап етіп алдыру және алу;
дербес деректерді және заңмен қорғалатын өзге де құпияны қорғау бойынша талаптарды сақтай отырып, ақпаратқа, мәліметтер мен құжаттарға, қылмыстық, азаматтық, әкімшілік істерге, әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы істерге, атқарушылық іс жүргізуге және өзге де материалдарға, сондай-ақ құқық қорғау органдарының және өзге де мемлекеттік органдар мен ұйымдардың ақпараттық жүйелері мен ресурстарына Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен қолжетімділік алу;
Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген талаптарды сақтай отырып, қадағалау қызметін жүзеге асыру барысында техникалық тіркеу құралдарын қолдану;
сотқа дейінгі тергеп-тексеру, жедел-іздестіру қызметі және жасырын тергеу әрекеттері мәселелері бойынша, сотқа дейінгі тергеп-тексеруді, жедел-іздестіру қызметін, жасырын тергеу әрекеттерін жүзеге асыратын органдардың басшылары мен қызметкерлерінің орындауы үшін міндетті болатын нұсқаулар беру;
қылмыстық құқық бұзушылықтар жасады деген күдік бойынша адамдарды, әкімшілік құқық бұзушылықтар жасаған адамдарды жеткізудің, ұстап алудың, сондай-ақ күзетпен ұстауда отырған не бас бостандығы өзгеше түрде шектелген адамдарды ұстау тәртібі мен шарттарының заңдылығын тексеру;
қылмыстық-атқару жүйесі мекемелері әкімшілігінің күзетпен ұстауда отырған, бас бостандығынан айыру орындарында жазасын өтеп жатқан адамдардың құқықтық жағдайына әсер ететін актілерінің заңдылығын тексеру, заңсыз шешімдерінің күшін жою;
қылмыстық-атқару жүйесі органдарының сотталғандарды басқа мекемеге ауыстыру туралы актілерін Қазақстан Республикасының қылмыстық-атқару заңнамасына сәйкес қарау;
тергеп-тексеру органдарының күдікті адамдарға қатысты бұлтартпау шарасын таңдау туралы өтінішхаттарын Қазақстан Республикасының қылмыстық-процестік заңнамасына сәйкес қарау;
қадағалауды жүзеге асыру кезінде жедел-іздестіру қызметін жүзеге асыратын органдардың жедел-іздестіру іс-шараларын жүргізуіне бастамашылық жасау;
қадағалауды жүзеге асыру кезінде құпия көмекшілердің және штаттағы жасырын қызметкерлердің жеке басы туралы мәліметтерді қоспағанда, жасырын тергеу әрекеттерінің, жедел есепке алудың істерін, материалдарды, құжаттарды, ведомстволық нормативтік құқықтық актілерді, басқа да қажетті мәліметтерді сұрату және алу;
Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жағдайларда, жедел-іздестіру және қарсы барлау іс-шараларын жүргізуге санкция беру, арнаулы жедел-іздестіру іс-шараларын, оның ішінде байланыс желілерінде жүзеге асыру заңдылығының сақталуына тексеру жүргізу;
қадағалауды жүзеге асыру кезінде Қазақстан Республикасының жедел-іздестіру қызметі туралы заңнамасына сәйкес жедел-іздестіру қызметін жүзеге асыру барысында заңдылықты бұзушылықтарды анықтау және олардың жолын кесу мақсатында арнаулы техникалық құралдарды пайдаланатын прокуратура органдарының мамандарын және өзге де мамандарды тарту;
заңдылықты бұзушылықтарды жою мақсатында жедел-іздестіру қызметін жүзеге асыратын органдардың басшыларынан оларға бағынысты органдарда тексеру жүргізуді талап ету;
әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс бойынша іс жүргізуді қозғау және тоқтату;
атқарушылық құжаттарды жазып берудің және орындаудың заңдылығын тексеру;
қылмыстық жолмен алынған кірістерді шетелден қайтару мәселелері бойынша халықаралық ынтымақтастық жөніндегі қызметті үйлестіру;
адамдарды ұстап беру, қылмыстық істер бойынша өзара құқықтық көмек көрсету, сотталғандарды не психикасының бұзылуынан (аурулардан) зардап шегетін адамдарды беру туралы халықаралық шарттарды, сондай-ақ оларға байланысты құқықтық актілерді орындау, прокуратура органдарының құзыретіне жататын қылмыстық-құқықтық саладағы халықаралық шарттардың жобаларын келісу;
Конституциялық заңда және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында көзделген өзге де құқықтарды жүзеге асырады;
2) міндеттіліктері:
Қазақстан Республикасының Конституциясын және Қазақстан Республикасының заңнамасын сақтау;
прокурорлардың және прокуратура органдарының басқа да жұмыскерлердің мінез-құлық әдеп нормаларын сақтауын қамтамасыз ету;
прокурорлар мен өзге де жұмыскерлердің құқық қорғау қызметінде болуға байланысты шектеулерді және "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген сыбайлас жемқорлыққа қарсы шектеулерді өзіне қабылдауын бақылауды жүзеге асыру;
заңдылықты бұзушылықтарды жою жөнінде шаралар қабылдай отырып, адамның және азаматтың құқықтары мен бостандықтарын, заңды тұлғалардың, қоғам мен мемлекеттің заңмен қорғалатын мүдделерін қорғау;
адамның және азаматтың құқықтары мен бостандықтарын, заңды тұлғалардың, қоғам мен мемлекеттің заңды мүдделерін іске асыруға негізсіз кедергі келтіретін әрекеттерге (әрекетсіздікке) және прокуратура актілерінің қабылдануына жол бермеу;
Қазақстан Республикасының мемлекеттік құпиялар және заңмен қорғалатын өзге де құпия туралы заңнамасының талаптарын сақтай отырып, өз қызметін жүзеге асыру барысында алынған құжаттардың, мәліметтер мен өзге де ақпараттың сақталуын қамтамасыз ету;
Қазақстан Республикасының қылмыстық-процестік заңнамасында көзделген жағдайларда және тәртіппен сотқа дейінгі тергеп-тексеруді жүзеге асыру;
заңды күшіне енген сот актілерімен келіспейтіні туралы өтінішхаттарды Қазақстан Республикасының процестік заңнамасында көзделген тәртіппен қарау;
қылмыстық құқық бұзушылық туралы арыздар мен хабарларды қабылдау және тіркеу кезінде заңдылықтың сақталуын тексеру;
заңсыз жедел-іздестіру іс-шараларын және жасырын тергеу әрекеттерін тоқтату;
заңсыз ұстап алынған және құқық қорғау органдары мен арнаулы мемлекеттік органдардың үй-жайларындағы және жеке бас бостандығын шектейтін өзге де орындардағы, гауптвахталардағы, мәжбүрлеу сипатындағы шараларды орындайтын мекемелердегі, арнаулы мекемелердегі және қылмыстық-атқару жүйесінің мекемелеріндегі адамдарды дереу босату;
сотқа дейінгі тергеп-тексеруді, жедел-іздестіру қызметін жүзеге асыратын адамдардың заңсыз қаулылары мен шешімдерінің күшін жою;
Қазақстан Республикасының заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде көзделген өзге де міндеттерді орындау.
15. Функциялары:
1) Қазақстан Республикасының Конституциясына, Конституциялық заңға және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарына сәйкес:
мемлекеттік, жергілікті өкілді және атқарушы органдар, жергілікті өзін-өзі басқару органдары, мекемелер, олардың лауазымды адамдары, меншік нысандарына қарамастан өзге де ұйымдар қызметінің, сондай-ақ олар қабылдайтын актілер мен шешімдердің;
заңды күшіне енген сот актілерінің;
атқарушылық іс жүргізудің;
әкімшілік құқық бұзушылық туралы істер бойынша іс жүргізудің;
сотқа дейінгі тергеп-тексерудің, қылмыстық қудалаудың, жедел-іздестіру және қарсы барлау қызметінің;
қылмыстық жазаларды орындаудың және өзге де мемлекеттік мәжбүрлеу шараларын қолданудың;
мемлекеттік құқықтық статистика мен арнайы есепке алудың;
Қазақстан Республикасының халықаралық міндеттемелерін сақтаудың заңдылылығына жоғары қадағалауды жүзеге асыру;
2) Қазақстан Республикасының қылмыстық-процестік, азаматтық процестік, әкімшілік рәсімдік-процестік заңнамасында және Қазақстан Республикасының әкімшілік құқық бұзушылық туралы заңнамасында көзделген негізде және тәртіппен сотта мемлекеттің мүдделерін білдіру;
3) қылмыстық, қылмыстық-процестік заңнамаға сәйкес мемлекет атынан қылмыстық қудалауды жүзеге асыру;
4) қылмыстық-құқықтық салада халықаралық ынтымақтастық жасау;
5) шет мемлекеттердің құзыретті органдарында және халықаралық ұйымдарда қылмыстық қудалау мәселелері бойынша, шетелдік және халықаралық соттарда (төреліктерде) прокуратураның құзыретіне жататын мәселелер бойынша мемлекеттің мүдделерін білдіру;
6) заңнамада белгіленген тәртіппен Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарын, оның ішінде ұстап беру, қылмыстық істер бойынша құқықтық көмек көрсету, сотталғандарды және психикалық, мінез-құлық бұзылыстары (аурулары) бар адамдарды беру туралы халықаралық шарттарын жасау;
7) Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарының жобаларын әзірлеуге қатысу, қылмыстық-құқықтық саладағы халықаралық шарттардың жобаларын келісу;
8) құқық қорғау органдары мен өзге де мемлекеттік органдардың өзара іс-қимылын, өзара ақпарат алмасуын және олардың ортақ міндеттерді іске асыру кезіндегі іс-қимылдарының келісімділігін қамтамасыз ету мақсатында осы органдардың заңдылықты, құқықтық тәртіпті және қылмыскерлікке қарсы күресті қамтамасыз ету жөніндегі қызметін үйлестіру;
9) Қазақстан Республикасының Заңдылықты, құқықтық тәртіпті және қылмыскерлікке қарсы күресті қамтамасыз ету жөніндегі үйлестіру кеңесінің, Бас прокуратура алқасының, прокуратура органдарының қызметі мәселелері жөніндегі комиссиялардың, жұмыс топтарының, сондай-ақ консультативтік-кеңесші органдардың жұмысын ұйымдастыру;
10) Конституциялық заңның 24-бабында көзделген жағдайларда жолданымдарды қарау;
11) прокуратура органдары жүйесінің құзыретіне жататын мәселелер бойынша Қазақстан Республикасындағы Адам құқықтары жөніндегі уәкілдің қызметіне жәрдем көрсете отырып, онымен, мемлекеттік, жергілікті өкілді және атқарушы органдармен, жергілікті өзін-өзі басқару органдарымен, мекемелермен, олардың лауазымды адамдарымен, квазимемлекеттік сектор субъектілерімен және меншік нысанына қарамастан, өзге де ұйымдармен өзара іс-қимылды жүзеге асыру;
12) прокуратура органдары жүйесінің іс-қимылын басқару, үйлестіру, бақылау, келісімділігін қамтамасыз ету, практикалық және әдістемелік көмек көрсету, оның ішінде есепке алу, статистикалық, ақпараттық, талдамалық, қадағалау және бақылау қызметін жүзеге асыру;
13) өз құзыреті шегінде заңдылықтың сақталуына тексеру жүргізу;
14) күшіне енген актілерге:
Қазақстан Республикасы Үкіметінің, өзге де мемлекеттік, жергілікті өкілді және атқарушы органдардың, жергілікті өзін-өзі басқару органдарының, мекемелердің, квазимемлекеттік сектор субъектілерінің, олардың лауазымды адамдарының актілері мен шешімдерін;
егер бұл актілер мен шешімдер физиологиялық ерекшеліктеріне, психикалық ауытқуларына және өзге де мән-жайларға байланысты өз құқықтарын қорғауды өз бетінше жүзеге асыра алмайтын адамдарға, кәмелетке толмаған адамдарға, сондай-ақ адамдардың шектелмеген тобына қатысты болса не жария сипатқа ие болса, меншік нысандарына қарамастан өзге де ұйымдардың актілері мен шешімдерін;
соттың (судьяның) үкімдерін, шешімдерін, қаулыларын және өзге де актілерін, сондай-ақ қылмыстық, азаматтық, әкімшілік істер мен әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы істерді зерделеу арқылы бағалау жүргізу;
15) заңдылықтың жай-күйіне, оның ішінде құқық қорғау органдарының, арнаулы мемлекеттік және өзге де органдардың ақпарат алмасу жүйесіне интеграцияланған ақпаратық жүйелер мен ресурстарға қолжетімділікті пайдалана отырып талдау жүргізу;
16) жүктелген міндеттерді шешу үшін прокуратура органдары жүйесінің бірыңғай кадр саясатын тұжырымдау және іске асыру;
17) норма шығармашылық қызметке қатысу;
18) прокуратура органдары жүйесі прокурорларының біліктілігін арттыруды ұйымдастыру және жүргізу;
19) қарудың, оқ-дәрілердің және арнаулы құралдардың айналымын үйлестіру және бақылау, прокуратураның органдарында, ведомствосында, мекемелерінде және білім беру ұйымында жұмылдыру дайындығы және ведомстволық есепке алу жөніндегі қызметті ұйымдастыру;
20) прокуратура органдары жүйесі прокурорларының кәсіптік қызметтік, дене шынықтыру және арнаулы даярлығын ұйымдастыру;
21) еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдерін уақтылы тағайындауды, қайта есептеуді, индекстеуді, жерлеуге арналған жәрдемақыны тағайындауды, Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген жағдайлар туындаған кезде прокуратура органдары жүйесі зейнеткерлерінің отбасы мүшелеріне өтемақы тағайындауды қамтамасыз ету;
22) құзыреті шеңберінде прокуратура органдарының жүйесінде қауіпсіздікті, терроризмге қарсы қорғалуды, рұқсаттама және объектішілік режимдерді қамтамасыз ету бойынша шаралар қабылдау;
23) құқық қорғау қызметі саласында ведомствоаралық ғылыми зерттеулер жүргізуді ұйымдастыру, оларды үйлестіру және мониторингтеу;
24) прокуратура органдарының жүйесін қамтамасыз етудің техникалық, материалдық, қаржылық және басқа да түрлерін, оның ішінде ғимараттар мен құрылысжайларды күрделі салу мен реконструкциялауды, жөндеуді ұйымдастыру;
25) Қазақстан Республикасы прокуратура органдары жүйесінің жеке құрамымен тәрбиелік, психологиялық, идеологиялық жұмысты ұйымдастыру;
26) прокуратура органдары жүйесінде мемлекеттік тілдің қолдану саласын дамыту және кеңейту жөніндегі жұмысты ұйымдастыру және жүзеге асыру;
27) прокуратура органдары жүйесінің бірыңғай ақпараттық саясатын жүргізуді, сондай-ақ бұқаралық ақпарат құралдарымен өзара іс-қимыл жасауды қамтамасыз ету;
28) Бас прокуратураның ресми интернет-ресурсының жұмыс істеуін және оның Қазақстан Республикасының "электрондық үкіметі" құрылымына қатысуын қамтамасыз ету, прокуратура органдарының Бас прокуратураның ресми интернет-ресурсын ақпараттық материалдармен толтыру жөніндегі қызметін ұйымдастыру және үйлестіру, Қазақстан Республикасының ақпараттандыру туралы заңнамасына сәйкес ақпараттық жүйелерді қолдана отырып, электрондық қызметтер көрсету;
29) өз құзыреті шеңберінде прокуратура органдарының жүйесінде төтенше оқиғалар мен қылмыстар, оның ішінде терроризм актісінің туындау қатері туралы ақпаратты мониторингтеуді ұйымдастыру;
30) прокуратура органдары жүйесінде ақпараттық қауіпсіздіктің сақталуын қамтамасыз ету;
31) прокуратура органдары жүйесінде ішкі аудитті жүзеге асыру;
32) Бас Прокурор қабылдаған нормативтік құқықтық актілерді есепке алуды және жүйелеуді жүргізу, олардың бақылаудағы даналарын жүргізу;
33) прокуратура органдары жүйесінде мемлекеттік сатып алуды жүргізуді ұйымдастыру;
34) прокуратура органдары қызметінің тиімділігін және халықтың сенімін арттыру мақсатында прокуратура органдарының қызметін, оның ішінде жобалық басқару құралдарын пайдалана отырып жетілдіру;
35) мемлекеттік құқықтық статистиканы қалыптастыру;
36) құқықтық статистикалық ақпаратты жинау, жинақтау, жүргізу және өңдеу;
37) жедел, ведомстволық есепке алуды және жедел-іздестіру, қарсы барлау қызметін жүзеге асыратын органдармен құпия негізде ынтымақтасатын адамдарды есепке алуды қоспағанда, арнайы есепке алуды жүргізу;
38) мемлекеттік құқықтық статистика мәселелері бойынша құқықтық статистикалық байқауларды жүргізу;
39) құқықтық статистика және арнайы есепке алу субъектілері ұсынатын мемлекеттік құқықтық статистика және арнайы есепке алу мәліметтерінің тұтастығын, объективтілігін, анықтығын, жеткіліктілігін қадағалау, сондай-ақ осы саладағы ақпаратты жинау, тіркеу, өңдеу, жинақтау, жиынтықтау және сақтау әдістемесін айқындау;
40) құқықтық статистика және арнайы есепке алуды жүргізу саласында ақпараттық-талдау қызметін жүзеге асыру;
41) тексерілетін субъектілердің, оның ішінде жеке кәсіпкерлік субъектілердің құқықтарын заңсыз тексерулерден, бақылау және қадағалау субъектісіне (объектісіне) бару арқылы профилактикалық бақылаудан және Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген мемлекеттік бақылаудың, сондай-ақ қадағалаудың басқа да нысандарынан оларды Комитетте тіркеуді жүзеге асыру барысында қорғауды қамтамасыз ету;
42) жедел және ведомстволық есепке алуды қоспағанда, мемлекеттік құқықтық статистика және арнайы есепке алу мәселелері бойынша құқықтық статистика және арнайы есепке алу субъектілерімен өзара іс-қимыл жасау;
43) қылмыстық істерді тергеп-тексеру, әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы істер бойынша іс жүргізу, Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген мемлекеттік бақылау және қадағалау нысандарын тіркеу және (немесе) есепке алу процестеріне ақпараттық-коммуникациялық технологияларды енгізу;
44) мемлекеттік құқықтық статистиканы қалыптастыру және арнайы есепке алуды жүргізу жөніндегі ақпараттық жүйелер, құқық қорғау органдарының, арнаулы мемлекеттік және өзге де органдардың ақпарат алмасу жүйесі операторының:
ақпараттық-коммуникациялық технологиялар және ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету саласындағы бірыңғай талаптардың сақталуын қамтамасыз ету;
пайдалануды, қолдап отыруды, дамытуды, мониторингті жүзеге асыру;
іркіліссіз және тиісінше жұмыс істеуді, сондай-ақ қорғауды қамтамасыз ету;
электрондық ақпараттық ресурстарды сақтау қауіпсіздігін қамтамасыз ету;
анықталған кемшіліктерге жедел ден қоюды қамтамасыз ету және оларды жою жөнінде шаралар қабылдау бойынша функцияларын жүзеге асыру;
45) жедел және ведомстволық есепке алуды қоспағанда, құқықтық статистика және арнайы есепке алу саласындағы халықаралық ынтымақтастықты жүзеге асыру;
46) құзыреті шегінде жеке және заңды тұлғалардың жолданымдарын, хабарларын, сұрау салуларын, үн қосуларын, ұсыныстарын қабылдау, тіркеу, қарау сатысында олардың құқықтары мен заңды мүдделерінің қорғалуын қамтамасыз ету;
47) жеке және заңды тұлғаларға мемлекеттік қызметтерді көрсету;
48) "Қазақстан Респубикасының Конституциялық Соты туралы" Қазақстан Республикасының Конституциялық заңына сәйкес конституциялық іс жүргізуге қатысу;
49) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген өзге де функцияларды орындау.
3-тарау. Бас прокуратураның бірінші басшысының мәртебесі, өкілеттіктері
16. Бас прокуратураға басшылықты Бас Прокурор жүзеге асырады, ол Бас прокуратураға жүктелген міндеттердің орындалуына және оның өз өкілеттіктерін жүзеге асыруына дербес жауапты болады.
17. Бас Прокурор Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес лауазымға тағайындалады және лауазымнан босатылады.
18. Бас Прокурордың Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес лауазымға тағайындалатын және лауазымнан босатылатын орынбасарлары, оның ішінде бір бірінші орынбасары болады.
19. Бас Прокурордың өкілеттіктері:
1) заңда белгіленген шектерде және нысандарда Қазақстан Республикасының аумағында заңдылықтың сақталуына жоғары қадағалауды жүзеге асырады;
2) прокуратура органдарының бүкіл жүйесінің қызметіне басшылық жасайды;
3) Қазақстан Республикасының Президентіне Бас прокуратура туралы ережені, оның құрылымын, прокуратура органдарының жалпы штат санын бекіту туралы ұсыныстар енгізеді;
4) Қазақстан Республикасының Президентіне прокуратура органдары ведомствосының ережесін бекіту туралы ұсыныстар енгізеді;
5) Қазақстан Республикасының Президенті бекіткен прокуратура органдарының жалпы штат санының лимиті шегінде прокуратура органдары прокурорларының және өзге де жұмыскерлерінің штат санын белгілейді;
6) Қазақстан Республикасының Президентіне Бас Прокурордың бірінші орынбасарын, орынбасарларын, прокуратура органдары ведомствосының басшысын лауазымға тағайындау және лауазымнан босату туралы ұсыну енгізеді;
7) Қазақстан Республикасы Президентінің келісуімен білім беру ұйымының басшысын, Бас әскери прокурорды, Бас көлік прокурорын, облыстардың прокурорларын және оларға теңестірілген (республикалық маңызы бар қалалардың және астананың) прокурорларды лауазымға тағайындайды және лауазымнан босатады;
8) Қазақстан Республикасы Конституциялық Сотының судьяларына және судьяларға қатысты жедел-іздестіру іс-шараларын жүргізуге санкция береді;
9) прокуратура органдарының прокурорлары мен өзге де жұмыскерлерін, зейнеткерлерін Қазақстан Республикасының мемлекеттік наградаларымен наградтауға және құрметті атақтарын беруге ұсынады, оларды ведомстволық наградалармен наградтайды;
10) Қазақстан Республикасының Президентіне жоғары басшы құрамның сыныптық шендерін және жоғары офицерлік құрамның әскери атақтарын беру үшін кандидатураларды ұсынады;
11) Қазақстан Республикасының Президентіне және Қазақстан Республикасының Үкіметіне прокуратура органдарын ұйымдастырушылық-штаттық, кадрлық, материалдық-техникалық және өзге де жағынан қамтамасыз ету мәселелері бойынша ұсыныстар енгізеді;
12) Қазақстан Республикасы Президентінің тапсырмаларын орындайды;
13) тоқсанына кемінде бір рет Қазақстан Республикасының Президенті алдында елдегі заңдылықтың жай-күйі және прокуратура органдарының қызметі туралы есеп береді;
14) Қазақстан Республикасының Заңдылықты, құқықтық тәртіпті және қылмыскерлікке қарсы күресті қамтамасыз ету жөніндегі үйлестіру кеңесінің және Бас прокуратура алқасының төрағасы болып табылады;
15) Бас Прокурордың Қазақстан Республикасының заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде тікелей көзделген өкілеттіктерін қоспағанда, прокуратура органдарының жүйесінде ол өз өкілеттіктерін беретін лауазымды адамдарды айқындайды;
16) Бас прокуратураның лауазымды адамдарының ұйымдастыру, кадрлық, қаржылық, шаруашылық мәселелерін шешудегі өкілеттіктерін айқындайды;
17) Бас прокуратураның алқасы мен консультативтік-кеңесші органдарын құрады, олардың құрамы мен жұмыс регламентін айқындайды;
18) прокуратура органдары жүйесінің мәселелері бойынша комиссиялар мен жұмыс топтарын құру туралы шешім қабылдайды, олардың құрамын, қажет болған жағдайда ережесін және (немесе) міндеттерін айқындайды;
19) Қазақстан Республикасының Президенті бекіткен прокуратура органдарының құрылымы мен штат санының шегінде әскери прокуратураның және көлік прокуратурасының органдарын, облыстардың прокуратураларын және оларға теңестірілген (республикалық маңызы бар қалалардың және астананың) прокуратураларды, аудандық және оларға теңестірілген (қалалық, ауданаралық, сондай-ақ мамандандырылған) прокуратураларды, прокуратура органдарының мекемелерін құрады, қайта ұйымдастырады және таратады.
Қазақстан Республикасының Президентіне Бас прокуратураның ведомствосын және Бас прокуратураның жанындағы білім беру ұйымын құру, қайта ұйымдастыру және тарату туралы ұсыну енгізеді;
20) Қазақстан Республикасының және шет мемлекеттердің мемлекеттік органдарымен, сондай-ақ халықаралық ұйымдармен, олардың лауазымды адамдарымен және өкілдерімен өзара қарым-қатынастарда Бас прокуратураның атынан өкілдік етеді;
21) прокуратура органдарының, ведомствосының, мекемелері мен білім беру ұйымының барлық прокурорлары мен жұмыскерлерінің орындауы үшін міндетті актілерді шығарады, прокуратура органдарының жүйесінде қабылданған актілердің күшін жояды;
22) Қазақстан Республикасы Конституциясының 72-бабының 4-тармағына сәйкес Қазақстан Республикасының Конституциялық Сотына жүгінеді;
23) сотта мемлекеттің мүдделерін білдіреді және мемлекеттің атынан қылмыстық қудалауды жүзеге асырады;
24) негіздер болған кезде Қазақстан Республикасының Конституциясына, Қазақстан Республикасының заңдарына қайшы келетін, заңды күшіне енген сот актілеріне наразылық білдіреді;
25) Қазақстан Республикасының Конституциясына, Қазақстан Республикасының заңдарына, Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарға және Қазақстан Республикасы Президентінің актілеріне қайшы келетін, заңды күшіне енген нормативтік және өзге де құқықтық актілерге, мемлекеттік органдардың, мекемелердің, ұйымдардың, лауазымды және өзге де уәкілетті адамдардың шешімдері мен әрекеттеріне (әрекетсіздігіне) наразылық келтіреді;
26) наразылық бойынша шешім қабылданғанға дейін наразылық келтірілген құқықтық актінің не әрекеттің орындалуын тоқтата тұруға құқылы;
27) Қазақстан Республикасының процестік заңнамасында көзделген тәртіппен сот актісінің орындалуын тоқтата тұрады;
28) соттарға қылмыстық, азаматтық, әкімшілік істер және әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы істер бойынша сот практикасының мәселелері жөнінде түсіндірме беру туралы ұсыныспен Қазақстан Республикасының Жоғарғы Сотына жүгінеді;
29) жоғары тұрған сотқа заңды күшіне енбеген сот актісін қайта қарау туралы өтінішхат келтіреді;
30) Қазақстан Республикасының Конституциясына және Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес қолсұғылмаушылық құқығы бар адамдарды одан айыру және әкімшілік, қылмыстық жауаптылыққа тарту мәселелері бойынша ұсыну енгізеді;
31) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларда сотқа дейінгі тергеп-тексеру, жедел-iздестiру, қарсы барлау қызметi және жасырын тергеу әрекеттері мәселелері бойынша нормативтік құқықтық актiлерді келіседі;
32) мемлекеттік органдардан келіп түсетін, прокуратура органдары қызметінің негізгі бағыттарын қозғайтын заңдардың, өзге де нормативтік құқықтық актілердің жобаларын келіседі;
33) мынадай:
Қазақстан Республикасының әкімшілік рәсімдер туралы заңнамасында және Қазақстан Республикасының әкімшілік сот ісін жүргізу туралы заңнамасында реттелмеген бөлікте прокуратура органдарында жеке тұлғалардың және заңды тұлғалар өкілдерінің жолданымдарын қарау және оларды жеке қабылдау;
прокуратура органдары жүзеге асыратын, заңдылықтың сақталуын тексеруді, заңдылықтың жай-күйін талдауды, күшіне енген актілерді бағалауды жүргізу;
прокуратура органдарында сотқа дейінгі тергеп-тексеруді ұйымдастыру;
Қазақстан Республикасы қылмыстық-процестік заңнамасының, Қазақстан Республикасының жедел-іздестіру қызметі туралы заңнамасының нормаларын қолдану;
мемлекеттік құқықтық статистика және арнайы есепке алу;
құқық қорғау органдарының, арнаулы мемлекеттік және өзге де органдардың ақпарат алмасу жүйесінен алынатын мәліметтерді қалыптастыру, оларға қол жеткізу, оларды пайдалану, сақтау, қорғау және жою тәртібін айқындау;
Қазақстан Республикасының Президенті тағайындайтын және (немесе) онымен, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Президентінің Әкімшілігімен келісу бойынша тағайындалатын лауазымдарды қоспағанда, прокурорларды және өзге де жұмыскерлерді лауазымға тағайындау және лауазымнан босату;
ақшалай үлесті, жәрдемақыларды және өзге де төлемдерді төлеу;
құқық қорғау қызметі саласында ведомствоаралық ғылыми зерттеулер жүргізу, оларды үйлестіру және мониторингтеу тәртібін айқындау;
прокуратура органдарының білім беру ұйымына оқуға қабылдау тәртібін айқындау мәселелері бойынша нормативтік құқықтық актілерді;
Конституциялық заңға, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарына және Қазақстан Республикасы Президентінің актілеріне сәйкес басқа да нормативтік құқықтық актілерді қабылдайды;
34) прокуратура органдарында құжаттау және құжаттаманы басқару, іс қағаздарын жүргізу мен ұйымдастыру, архив ісін ұйымдастыру тәртібін белгілейді;
35) прокуратура органдарында, ведомствосында, мекемелерінде және білім беру ұйымында қаруды, оқ-дәрілерді және арнаулы құралдарды сатып алу, есепке алу, сақтау, алып жүру, беру, тасымалдау тәртібін айқындайды;
36) Бас Прокурордың және қарсы барлау қызметін жүзеге асыратын органдардың қарсы барлау қызметі заңдылығының сақталуын қадағалауды жүзеге асыру тәртібі туралы бірлескен нормативтік құқықтық актілерін қабылдайды;
37) мыналарды:
Бас прокуратураның жұмыс регламентін;
Бас прокуратура алқасының жұмыс регламентін бекітеді және алқаның құрамын айқындайды;
прокуратура органдары рәміздерінің сипаттамасын;
Қазақстан Республикасының Президенті бекітетін ережелерді қоспағанда, прокуратура органдары жүйесінің мемлекеттік мекемелері мен білім беру ұйымының ережелерін (жарғыларын);
ведомствоның, білім беру ұйымының, әскери прокуратура және көлік прокуратурасы органдарының, облыстар прокуратураларының және оларға теңестірілген (республикалық маңызы бар қалалардың және астананың) прокуратуралардың, аудандық және оларға теңестірілген (қалалық, ауданаралық, сондай-ақ мамандандырылған) прокуратуралардың, сондай-ақ прокуратура органдарының жүйесіне кіретін мемлекеттік мекемелер мен өзге де ведомстволық бағынысты ұйымдардың құрылымдары мен штаттарын;
Бас әскери прокуратураның және Бас көлік прокуратурасының, облыстар прокуратураларының және оларға теңестірілген (республикалық маңызы бар қалалар және астана) прокуратураларының жанынан құрылатын үйлестіру кеңестері туралы ережелерді;
Прокуратура органдары жүйесінің прокурорлары лауазымдарының тізілімінде санаттар бойынша көрсетілген лауазымдарға теңестірілген прокуратура органдары жүйесі прокурорларының үлгілік емес лауазымдарының тізбесін;
Қазақстан Республикасының прокуратура органдарына құқық қорғау қызметіне алғаш рет кіретін адамдар үшін тәлімгерлікті ұйымдастыру қағидалары мен мерзімдерін;
кадрлық қамтамасыз ету нәтижелерін және прокуратура органдары жүйесінің кадр саясаты субъектілерінің жұмыс сапасын бағалау әдістемесін;
кәсіптік құзыреттерді, негізгі көрсеткіштерді айқындау және бәсекеге қабілеттілік көрсеткішін есептеу тәртібі мен әдістерін;
прокуратура органдарына құқық қорғау қызметіне алғаш рет кіретін адамдар үшін тәлімгерлікті ұйымдастыру тәртібі мен мерзімдерін;
қызметтік куәліктердің сипаттамасын, сондай-ақ оларды беру тәртібін;
прокуратура органдары жүйесі лауазымдарының санаттарына қойылатын біліктілік талаптарын;
Бас прокуратураның "Б" корпусы мемлекеттік әкімшілік лауазымдарының санаттарына қойылатын біліктілік талаптарын;
прокуратура органдары жүйесінің "Б" корпусы мемлекеттік әкімшілік қызметшілерінің қызметін бағалау әдістемесін;
прокуратура органдары жүйесінде жұмыс стандарттарын белгілеу тәртібін (алгоритм, қағидалар және жұмыстың нақты учаскесіндегі қызметкер қызметінің нәтижелеріне қойылатын талаптар);
прокуратура органдары жүйесінде кадрлық болжамды жүзеге асыру әдістемесін;
прокуратура органдары жүйесінің басшы лауазымдарының тізбесін;
ротациялауға жататын басшы лауазымдардың тізбесін және оларды прокуратура органдары жүйесінде ауыстыру тәртібін;
конкурстық негізде орналасатын басшы лауазымдардың тізбесін және прокуратура органдары жүйесінің жоғары тұрған басшы лауазымдарына конкурс өткізу тәртібін;
кадр резервін қалыптастыру тәртібін, кадр резервіне алынатын прокуратура органдары жүйесі қызметкерлерінің біліктілігіне қойылатын талаптарды және прокуратура органдары жүйесінің кадр резервіне алынған қызметкерлердің ведомстволық деректер банкімен жұмыс тәртібін;
прокуратура органдары жүйесінің қызметкерлерін кәсіптік даярлауды, қайта даярлауды және олардың біліктілігін арттыруды жүзеге асырудың мазмұны мен тәртібін;
әскери прокуратура органдары прокурорларының кәсіптік деңгейін арттыруын жүзеге асыру тәртібін;
прокуратура органдары жүйесіндегі еңбек тәртібі қағидаларын;
прокуратура органдары жүйесінің жеке құрамымен тәрбиелік, психологиялық және идеологиялық жұмысты ұйымдастыру тәртібін;
прокуратура органдары жүйесінің бөлімшелерінде моральдық-психологиялық ахуалдың жай-күйіне жыл сайынғы әлеуметтанушылық мониторингті жүргізу тәртібі мен әдістемесін;
прокуратура органдары жүйесінің қызметкерлеріне қызмет өткерудің ерекше шарттары үшін үстемеақылар, сондай-ақ басқа да үстемеақылар, қосымша ақылар белгілеу тәртібін;
прокуратура органдары жүйесінде (әскери прокуратура органдарын қоспағанда) қызмет өткерген қызметкерлерге еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдерін тағайындау және жүзеге асыру тәртібін;
прокуратура органдары көрсететін мемлекеттік қызметтерді көрсету тәртібін;
құқықтық статистика есептерінің нысандарын және оларды қалыптастыру жөніндегі нұсқаулықтарды;
жедел және ведомстволық есепке алуды қоспағанда, арнайы есепке алу мәліметтерін жүргізу, пайдалану және сақтау тәртібін;
мемлекеттік кіріс органдары жүзеге асыратын тексерулерді тағайындау, олардың нәтижелері туралы актіні (хабарламаларды) қоспағанда, Қазақстан Республикасының Кәсіпкерлік кодексінде көзделген мемлекеттік бақылау актілерінің, бақылау және қадағалау субъектісіне (объектісіне) бару арқылы профилактикалық бақылау және (немесе) тексеру нәтижелері туралы актілердің және анықталған бұзушылықтарды жою туралы нұсқамалардың нысандарын;
қылмыстық құқық бұзушылықтар туралы арызды, хабарды немесе баянатты қабылдау және тіркеу тәртібін, сондай-ақ Сотқа дейінгі тергеп-тексерулердің бірыңғай тізілімін жүргізу тәртібін;
Әкімшілік іс жүргізудің бірыңғай тізілімін жүргізу тәртібін;
бақылау және қадағалау субъектісіне (объектісіне) бару арқылы профилактикалық бақылауды және (немесе) тексеруді тағайындау туралы актілерді, олардың мерзімдерін ұзарту туралы қосымша актілерді тіркеу, оларды тіркеуден және күшін жоюдан бас тарту тәртібін, бақылау және қадағалау субъектісіне (объектісіне) бару арқылы профилактикалық бақылаудың және (немесе) тексерудің мерзімдерін тоқтата тұру, қайта бастау, ұзарту, қатысушылардың құрамын өзгерту және бақылау және қадағалау субъектісіне (объектісіне) бару арқылы профилактикалық бақылау және (немесе) тексеру және олардың нәтижелері туралы ақпараттық есепке алу құжаттарын ұсыну туралы хабарламаларды тіркеу тәртібін;
мемлекеттік органдарға, жергілікті өзін-өзі басқару органдарына, мемлекет жүз пайыз қатысатын заңды тұлғаларға келіп түсетін жолданымдарды тіркеу, есепке алу тәртібін, сондай-ақ "Электрондық жолданымдар" ақпараттық талдау жүйесін жүргізу тәртібін;
құқық қорғау органдарының, арнаулы мемлекеттік және өзге де органдардың ақпарат алмасу жүйесінен алынатын мәліметтерді қалыптастыру, қол жеткізу, пайдалану, сақтау, қорғау және жою тәртібін;
Қазақстан Республикасы құқық қорғау, арнаулы мемлекеттік органдарының және Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің әскери барлау органдарының жасырын тергеу әрекеттері мен жедел-іздестіру қызметін жүргізуге, сондай-ақ өздеріне жүктелген өзге де міндеттерді шешуге қажетті ақпаратты Бас Прокурордың, Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрінің және Қазақстан Республикасы құқық қорғау, арнаулы мемлекеттік органдары бірінші басшыларының бірлескен нормативтік құқықтық актілерінде айқындалған құқық қорғау органдарының, арнаулы мемлекеттік және өзге де органдардың ақпарат алмасу жүйесінен алу тәртібі мен негіздерін;
өзге де органдардың өздеріне жүктелген міндеттерді шешуге қажетті ақпаратты Бас Прокурордың және өзге де органдардың бірінші басшыларының бірлескен нормативтік құқықтық актілерінде айқындалған құқық қорғау органдарының, арнаулы мемлекеттік және өзге де органдардың ақпарат алмасу жүйесінен алу тәртібі мен негіздерін;
Комитеттің архив жұмысы бөлімшелерінің тоқтатылған қылмыстық істерді қабылдауы, беруі, танысуы, сақтауы және жоюы жөніндегі нұсқаулықты;
прокуратура органдары жүзеге асыратын міндеттерді орындауға қажетті және жеткілікті дербес деректердің тізбесін;
құқықтық статистика және арнайы есепке алу органдарының жеке және заңды тұлғаларға ақпараттық-анықтамалық қызмет көрсетуі жөніндегі нұсқаулықты бекітеді;
38) заңдылықтың сақталуына тексеру, заңдылықтың жай-күйіне талдау, күшіне енген актілерге бағалау жүргізу не жолданымдарды қарау туралы тапсырмалар береді;
39) заңдылық пен қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз ету, құқық бұзушылықтардың алдын алу, сондай-ақ адам мен азаматтың құқықтары мен бостандықтарын қорғау мақсатында лауазымды адамдар, мемлекеттік органдар, жеке және заңды тұлғалар алдында үндеу жасайды;
40) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен прокуратура органдары жүйесінің прокурорларына сыныптық шендер мен әскери атақтар береді;
41) өз құзыреті шегінде және Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен мыналарды:
ведомство, білім беру ұйымы басшыларының орынбасарларын, Бас әскери прокурорды және Бас көлік прокурорын, облыстардың прокурорларын және оларға теңестірілген прокурорларды, олардың орынбасарларын;
аудандардың прокурорларын және оларға теңестірілген прокурорларды;
Бас прокуратураның қарамағындағы мекемелердің басшыларын, олардың орынбасарларын;
Бас прокуратураның қызметкерлерін лауазымға тағайындайды және лауазымнан босатады;
42) Қазақстан Республикасының заңнамасында сәйкес мәліметтерді Қазақстан Республикасының мемлекеттік құпияларына жатқызу туралы шешім қабылдайды;
43) Қазақстан Республикасы прокуратура органдары жүйесінің әкімшілік ғимараттарында рұқсаттама және объектішілік режимдердің тәртібін белгілейді;
44) прокуратура органдары жүйесінде әскери міндеттілер мен әскерге шақырылушыларды арнайы есепке алуды жүргізу тәртібін айқындайды;
45) прокуратура органдары жүйесінде атыс даярлығын ұйымдастыру тәртібін айқындайды;
46) жұмылдыру бөлімшесін құрады не жұмылдыру жұмысы бойынша жеке прокурорды тағайындайды;
47) Қазақстан Республикасының заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.
Бас Прокурор болмаған кезеңде оның өкілеттіктерін орындауды қолданыстағы Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес оны алмастыратын адам жүзеге асырады.
20. Бас Прокурор өз орынбасарларының өкілеттіктерін қолданыстағы Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес айқындайды.
21. Бас Прокурордың Аппаратын Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сәйкес лауазымға тағайындалатын және лауазымнан босатылатын Бас Прокурор Аппаратының басшысы басқарады.
4-тарау. Бас прокуратураның мүлкі
22. Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген жағдайларда Бас прокуратураның жедел басқару құқығында оқшауланған мүлкі болуы мүмкін.
Бас прокуратураның мүлкі оған меншік иесі берген мүліктің, сондай-ақ өз қызметі нәтижесінде сатып алынған мүліктің (ақшалай кірістерді қоса алғанда) және Қазақстан Республикасының заңнамасында тыйым салынбаған өзге де көздердің есебінен қалыптастырылады.
23. Бас прокуратураға бекітіліп берілген мүлік республикалық меншікке жатады.
24. Егер Қазақстан Республикасының заңнамасында өзгеше белгіленбесе, Бас прокуратура өзіне бекітіліп берілген мүлікті және қаржыландыру жоспары бойынша өзіне бөлінген қаражат есебінен сатып алынған мүлікті өз бетімен иеліктен шығаруға немесе оған өзге тәсілмен билік етуге құқылы емес.
5-тарау. Бас прокуратураны қайта ұйымдастыру және тарату
25. Бас прокуратураны қайта ұйымдастыру және тарату Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.
Бас прокуратура мен оның ведомствосының қарамағындағы мемлекеттік мекемелердің тізбесі
Бас прокуратура
1) "Бас прокуратураның Құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі комитеті" мемлекеттік мекемесі;
2) "Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасының жанындағы Құқық қорғау органдары академиясы" мемлекеттік мекемесі;
3) "Бас әскери прокуратура" мемлекеттік мекемесі;
4) "Бас көлік прокуратурасы" мемлекеттік мекемесі;
5) "Астана қаласының прокуратурасы" мемлекеттік мекемесі;
6) "Алматы қаласының прокуратурасы" мемлекеттік мекемесі;
7) "Шымкент қаласының прокуратурасы" мемлекеттік мекемесі;
8) "Абай облысының прокуратурасы" мемлекеттік мекемесі;
9) "Ақмола облысының прокуратурасы" мемлекеттік мекемесі;
10) "Ақтөбе облысының прокуратурасы" мемлекеттік мекемесі;
11) "Алматы облысының прокуратурасы" мемлекеттік мекемесі;
12) "Атырау облысының прокуратурасы" мемлекеттік мекемесі;
13) "Батыс Қазақстан облысының прокуратурасы" мемлекеттік мекемесі;
14) "Жамбыл облысының прокуратурасы" мемлекеттік мекемесі;
15) "Жетісу облысының прокуратурасы" мемлекеттік мекемесі;
16) "Қарағанды облысының прокуратурасы" мемлекеттік мекемесі;
17) "Қостанай облысының прокуратурасы" мемлекеттік мекемесі;
18) "Қызылорда облысының прокуратурасы" мемлекеттік мекемесі;
19) "Маңғыстау облысының прокуратурасы" мемлекеттік мекемесі;
20) "Павлодар облысының прокуратурасы" мемлекеттік мекемесі;
21) "Солтүстік Қазақстан облысының прокуратурасы" мемлекеттік мекемесі;
22) "Түркістан облысының прокуратурасы" мемлекеттік мекемесі;
23) "Ұлытау облысының прокуратурасы" мемлекеттік мекемесі;
24) "Шығыс Қазақстан облысының прокуратурасы" мемлекеттік мекемесі;
25) "Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасының жанындағы Материалдық-техникалық қамсыздандыру басқармасы" мемлекеттік мекемесі;
26) "Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасының жанындағы Шаруашылық басқармасы" мемлекеттік мекемесі.
Бас прокуратураның Құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі комитеті
1) "Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасы Құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі комитетінің Астана қаласы бойынша департаменті" мемлекеттік мекемесі;
2) "Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасы Құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі комитетінің Алматы қаласы бойынша департаменті" мемлекеттік мекемесі;
3) "Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасы Құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі комитетінің Шымкент қаласы бойынша департаменті" мемлекеттік мекемесі;
4) "Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасы Құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі комитетінің Абай облысы бойынша департаменті" мемлекеттік мекемесі;
5) "Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасы Құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі комитетінің Ақмола облысы бойынша департаменті" мемлекеттік мекемесі;
6) "Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасы Құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі комитетінің Ақтөбе облысы бойынша департаменті" мемлекеттік мекемесі;
7) "Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасы Құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі комитетінің Алматы облысы бойынша департаменті" мемлекеттік мекемесі;
8) "Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасы Құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі комитетінің Атырау облысы бойынша департаменті" мемлекеттік мекемесі;
9) "Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасы Құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі комитетінің Батыс Қазақстан облысы бойынша департаменті" мемлекеттік мекемесі;
10) "Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасы Құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі комитетінің Жамбыл облысы бойынша департаменті" мемлекеттік мекемесі;
11) "Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасы Құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі комитетінің Жетісу облысы бойынша департаменті" мемлекеттік мекемесі;
12) "Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасы Құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі комитетінің Қарағанды облысы бойынша департаменті" мемлекеттік мекемесі;
13) "Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасы Құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі комитетінің Қостанай облысы бойынша департаменті" мемлекеттік мекемесі;
14) "Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасы Құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі комитетінің Қызылорда облысы бойынша департаменті" мемлекеттік мекемесі;
15) "Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасы Құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі комитетінің Маңғыстау облысы бойынша департаменті" мемлекеттік мекемесі;
16) "Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасы Құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі комитетінің Павлодар облысы бойынша департаменті" мемлекеттік мекемесі;
17) "Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасы Құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі комитетінің Солтүстік Қазақстан облысы бойынша департаменті" мемлекеттік мекемесі;
18) "Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасы Құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі комитетінің Түркістан облысы бойынша департаменті" мемлекеттік мекемесі;
19) "Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасы Құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі комитетінің Ұлытау облысы бойынша департаменті" мемлекеттік мекемесі;
20) "Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасы Құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі комитетінің Шығыс Қазақстан облысы бойынша департаменті" мемлекеттік мекемесі;
21) "Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасы Құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі комитетінің әскери департаменті" мемлекеттік мекемесі;
22) "Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасы Құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі комитетінің көліктегі департаменті" мемлекеттік мекемесі.
Қазақстан Республикасы Президентінің 2017 жылғы 13 қазандағы № 563 Жарлығымен БЕКІТІЛГЕН |
Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасының
ҚҰРЫЛЫМЫ
Ескерту. Құрылымы жаңа редакцияда – ҚР Президентінің 23.05.2023 № 227 Жарлығымен.
Басшылық
Аппарат
Cотқа дейінгі тергеп-тексерудің және қылмыстық қудалаудың заңдылығын қадағалау қызметі
Заңды күшіне енген үкімдердің заңдылығын және олардың орындалуын қадағалау қызметі
Қоғамдық мүдделерді қорғау қызметі
Cотқа дейінгі тергеп-тексеру қызметі
Халықаралық-құқықтық ынтымақтастық қызметі
Кадрлық жұмыс департаменті
Өзіндік қауіпсіздік департаменті
Стратегиялық даму департаменті
Жедел-іздестіру, қарсы барлау қызметі мен жасырын тергеу әрекеттерінің заңдылығын қадағалау департаменті
Норма шығармашылық қызметін үйлестіру департаменті
Жолданымдармен жұмыс және іс жүргізу департаменті
Қаржы департаменті
Мемлекеттік құпияларды қорғау басқармасы
Ішкі аудит басқармасы
Ақпараттық қауіпсіздік басқармасы"
Қазақстан Республикасы Президентінің 2017 жылғы 13 қазандағы № 563 Жарлығымен БЕКІТІЛГЕН |
Қазақстан Республикасы Президентінің кейбір жарлықтарына енгізілетін ӨЗГЕРІСТЕР МЕН ТОЛЫҚТЫРУЛАР
1. "Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдары жүйесін одан әрі оңтайландыру жөніндегі шаралар туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 1999 жылғы 22 қаңтардағы № 29 Жарлығына (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 1999 ж., № 1, 2-құжат):
2-қосымша осы Жарлықтың 1-қосымшасына сәйкес редакцияда жазылсын.
2. "Мемлекеттiк билiк органдары жүйесіндегі кадр саясатының кейбiр мәселелерi туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 2002 жылғы 29 наурыздағы № 828 Жарлығына (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2004 ж., № 17, 212-құжат):
Жоғарыда аталған Жарлықпен бекітілген Мемлекеттiк саяси қызметшiлер лауазымдарының және Қазақстан Республикасының Президентi тағайындайтын және бекiтетiн немесе оның келiсуiмен тағайындалатын, оның ұсынуы бойынша сайланатын, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігінің келісімі бойынша тағайындалатын өзге де лауазымды адамдардың лауазымдар тiзбесiндегі:
мына жол:
"Бас Прокурордың орынбасарлары | Президент | Бас Прокурор | Комиссия*" |
мынадай редакцияда жазылсын:
"Бас Прокурордың бірінші орынбасары, орынбасарлары | Президент | Бас Прокурор | Комиссия*". |
3. "Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасының Құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөнiндегi комитетiн құру туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 2003 жылғы 28 наурыздағы № 1050 Жарлығында (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2003 ж., № 12, 130-құжат):
1) 2-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
"2. Қоса берiлiп отырған Комитет туралы ереже бекiтiлсiн.";
2) жоғарыда аталған Жарлықпен бекітілген Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасының Құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөнiндегi комитетi туралы ережеде:
6-тармақ алып тасталсын;
13-тармақтың 2) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
"2) құқықтық статистика ақпаратын теру, жинақтау, жүргiзу және өңдеу;";
13-тармақтың 5) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
"5) мемлекеттік құқықтық статистика және арнайы есепке алу саласындағы заңдылықты қадағалауды жүзеге асыру;";
3) жоғарыда аталған Жарлықпен бекітілген Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасының Құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөнiндегi комитетiнің құрылымы алып тасталсын.
4. "Қазақстан Республикасының әскери қызметшілері, арнаулы мемлекеттік органдары, мемлекеттік фельдъегерлік қызметі мен прокуратура органдарының қызметкерлері лауазымдарының санаттары бойынша тізілімдерін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 2004 жылғы 17 қаңтардағы № 1283 Жарлығына (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2004 ж., № 19, 234-құжат) ("Қызмет бабында пайдалану үшін" белгісімен).
5. "Қазақстан Республикасының Заңдылықты, құқықтық тәртіпті және қылмысқа қарсы күресті қамтамасыз ету жөніндегі үйлестіру кеңесі туралы ережені бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 2011 жылғы 2 мамырдағы № 68 Жарлығына (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2011 ж., № 37, 439-құжат):
1) кіріспе мынадай редакцияда жазылсын:
"Прокуратура туралы" 2017 жылғы 30 маусымдағы Қазақстан Республикасы Заңының 20-бабына сәйкес ҚАУЛЫ ЕТЕМІН:";
2) жоғарыда аталған Жарлықпен бекітілген Қазақстан Республикасының Заңдылықты, құқықтық тәртіпті және қылмысқа қарсы күресті қамтамасыз ету жөніндегі үйлестіру кеңесі туралы ережеде:
1-тармақтың бірінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:
"1. Қазақстан Республикасының Заңдылықты, құқықтық тәртіпті және қылмысқа қарсы күресті қамтамасыз ету жөніндегі үйлестіру кеңесі (бұдан әрі - Үйлестіру кеңесі) туралы осы ереже "Прокуратура туралы" 2017 жылғы 30 маусымдағы Қазақстан Республикасының Заңының 20-бабының негізінде әзірленді.".
6. "Жоғары офицерлік және басшы құрамның адамдары атқаратын Қазақстан Республикасының Қарулы Күштері, басқа да әскерлері мен әскери құралымдары, арнаулы мемлекеттік және құқық қорғау органдары лауазымдарының тізбесі туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 2017 жылғы 5 мамырдағы № 470 Жарлығына:
жоғарыда аталған Жарлықпен бекітілген Жоғары офицерлік және басшы құрамның адамдары атқаратын Қазақстан Республикасының Қарулы Күштері, басқа да әскерлері мен әскери құрылымдары, арнаулы мемлекеттік және құқық қорғау органдары лауазымдарының тізбесінде:
"4. Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасы" тарауы мынадай редакцияда жазылсын:
"4. Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасы
1. | Қазақстан Республикасы Бас Прокуроры | жоғары сыныпты мемлекеттік әділет кеңесшісі |
2. | Қазақстан Республикасы Бас Прокурорының бірінші орынбасары | 1-сыныпты мемлекеттік әділет кеңесшісі |
3. | Қазақстан Республикасы Бас Прокурорының орынбасары | 2-сыныпты мемлекеттік әділет кеңесшісі |
4. | Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасының жанындағы Құқық қорғау органдары академиясының (бұдан әрі - Академия) ректоры | 2-сыныпты мемлекеттік әділет кеңесшісі |
5. | Бас әскери прокурор | әділет генерал-лейтенанты |
6. | Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасы Құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі комитетінің төрағасы | 3-сыныпты мемлекеттік әділет кеңесшісі |
7. | Академияның бірінші проректоры | 3-сыныпты мемлекеттік әділет кеңесшісі |
8. |
Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасының: | 3-сыныпты мемлекеттік әділет кеңесшісі |
9. | Астана, Алматы қалаларының, Ақтөбе, Алматы, Шығыс Қазақстан, Жамбыл, Қарағанды, Қостанай, Павлодар, Оңтүстік Қазақстан облыстарының прокурорлары, Бас көлік прокуроры | 3-сыныпты мемлекеттік әділет кеңесшісі |
Қазақстан Республикасы Президентінің 2017 жылғы 13 қазандағы № 563 Жарлығына 1-ҚОСЫМША |
|
Қазақстан Республикасы Президентінің 1999 жылғы 22 қаңтардағы № 29 Жарлығына 2-ҚОСЫМША |
Қазақстан Республикасы прокуратурасының ЖАЛПЫ ШТАТ САНЫ
Қазақстан Республикасының прокуратурасы, оның ішінде: | 5636 |
Қазақстан Республикасы Президентінің 2017 жылғы 13 қазандағы № 563 Жарлығымен БЕКІТІЛГЕН |
Қазақстан Республикасы Президентінің күші жойылған кейбір жарлықтарының ТІЗБЕСІ
1. "Қазақстан Республикасы прокуратура органдарының рәмізі туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 2011 жылғы 18 ақпандағы № 1159 Жарлығы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2011 ж., № 20, 235-құжат).
2. "Сыныптық шендер берілетін Қазақстан Республикасы прокуратура органдары лауазымдарының тізбесін және соларға сәйкес шекті сыныптық шендерді бекіту туралы" 2012 жылғы 10 қыркүйектегі № 376 қбп Жарлығы.
3. Қазақстан Республикасы Президентінің 2015 жылғы 4 мамырдағы № 15 Жарлығымен бекітілген Қазақстан Республикасы Президентінің кейбір жарлықтарына енгізілетін өзгерістер мен толықтырулардың 6-тармағы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2015 ж., № 29-30, 184-құжат).
4. Қазақстан Республикасы Президентінің 2015 жылғы 29 желтоқсандағы № 158 Жарлығымен бекітілген Қазақстан Республикасы Президентінің кейбір жарлықтарына енгізілетін өзгерістер мен толықтырулардың 11 және 12-тармақтары (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2015 ж., № 77-78-79, 575-құжат).
5. Қазақстан Республикасы Президентінің 2017 жылғы 5 мамырдағы № 470 Жарлығымен бекітілген Қазақстан Республикасы Президентінің кейбір жарлықтарына енгізілетін өзгерістер мен толықтырулардың 2-тармағы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2017 ж., № 17, 116-құжат).