«Қазақстан Республикасының әуе-кеңістігін пайдалану және авиация қызметі туралы» Қазақстан Республикасының 2010 жылғы 15 шілдедегі Заңына сәйкес Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
1. Қоса беріліп отырған Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану қағидасы бекітілсін.
2. 2011 жылғы 17 қарашаға дейін Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану қағидасының 8-тармағының қолданысы тоқтатыла тұрсын, тоқтата тұрған кезеңде осы тармақ мынадай редакцияда қолданылады:
«8. Қазақстан Республикасының әуе кеңістігінде тік эшелондау төмендегідей жартылай шеңбер жүйесі бойынша жүзеге асырылады:
1) әуе трассаларын, жергілікті әуе желілерін және ұшу жолының нақты белгіленген бұрыштары 0-ден 179о-ға дейінгі (қоса алғанда) маршруттарды бағыттау кезінде мынадай ұшу эшелондары белгіленеді: 900, 1500, 2100, 2700, 3300, 3900, 4500, 5100, 5700, 6300, 6900, 7500, 8100, 9100, 10100, 11100, 12100, 14100 (метр);
2) әуе трассаларын, жергілікті әуе желілерін және ұшу жолының нақты белгіленген бұрыштары 180-нен 359о-ға дейінгі (қоса алғанда) маршруттарды бағыттау кезінде мынадай ұшу эшелондары белгіленеді: 1200, 1800, 2400, 3000, 3600, 4200, 4800, 5400, 6000, 6600, 7200, 7800, 8600, 9600, 10600, 11600, 13100, 15100 (метр).
3. «Азаматтық авиацияда ұшуды және авиациялық радиобайланысты радиотехникалық қамтамасыз ету қағидасын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 31 желтоқсандағы № 1525 қаулысына мынадай өзгеріс енгізілсін:
Көрсетілген қаулымен бекітілген Азаматтық авиацияда ұшуды және авиациялық радиобайланысты радиотехникалық қамтамасыз ету
қағидасында:
Қағидаға 3-қосымшада:
33-тармақтағы «14 тәулік» деген сөздер «30 тәулік» деген сөздермен ауыстырылсын.
4. Мыналардың күші жойылды деп танылсын:
1) «Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану туралы Ережені бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 1997 жылғы 28 ақпандағы № 285 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 1997 ж., № 9, 67-құжат);
2) «Қазақстан Республикасы Үкіметінің 1997 жылғы 28 ақпандағы № 285 қаулысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 24 қаңтардағы № 61 қаулысы;
3) «Қазақстан Республикасы Үкіметінің кейбір шешімдеріне авиация мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 2 ақпандағы № 61 қаулысының 1-тармағының 1) тармақшасы (Қазақстан Республикасының ПАЖ-ы, 2010 ж., № 9, 109-құжат).
5. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.
Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі К. Мәсімов
Қазақстан Республикасы
Үкіметінің
2011 жылғы 12 мамырдағы
№ 506 қаулысымен
бекітілген
Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану
қағидасы
1. Жалпы ережелер
1. «Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану және авиация қызметі туралы» Қазақстан Республикасының 2010 жылғы 15 шілдедегі Заңына (бұдан әрі - Заң) және 1944 жылы 7 желтоқсанда Чикаго қаласында қол қойылған Халықаралық азаматтық авиация туралы конвенцияға сәйкес әзірленген осы Қағида әуе кеңістігін пайдаланушылардың қажеттіліктерін қанағаттандыру, әуе кеңістігін пайдалану қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында, ел экономикасы мен қорғанысы мүддесінде Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану тәртібін айқындайды.
2. Осы Қағидада мынадай анықтамалар пайдаланылады:
1) авиациялық жұмыстар ауданы - әуе кемелерінің авиациялық
жұмыстарды орындау шегінде географиялық координаттармен белгіленген аудан;
2) аэроторап - оларда ұшуды ұйымдастыру мен орындау әуе
қозғалысын басқару (әуе қозғалысына қызмет көрсету) органдарымен арнайы келісуді және үйлестіруді талап ететін жақын орналасқан әуеайлақтар;
3) аэроторап ауданы - әуе кеңістігінің екі немесе одан көп жақын орналасқан әуеайлақта әуеайлақтық ұшуды орындауды ұйымдастыруға арналған бөлігі, олардан ұшуды ұйымдастыру мен орындау келісу мен үлестіруді талап етеді;
4) әуе кеңістігін пайдалану қауіпсіздігі - әуе кеңістігін пайдаланудың белгіленген тәртібінің кешенді сипаттамасы, ол әуе
кеңестігін адам өмірі мен денсаулығына қауіп төндірмей, мемлекетке, азаматтарға және заңды тұлғаларға материалдық залал келтірмей пайдалану жөніндегі қызметтің барлық түрлерінің орындалуын қамтамасыз ету қабілетін анықтайды;
5) әуе кеңістігін пайдалану — жүру барысында түрлі материалдық объектілердің (әуе кемелерінің, зымырандар мен басқа да объектілердің әуе кеңістігінде қозғалуы жүзеге асырылатын қызмет, сондай-ақ әуе
қозғалысының қауіпсіздігіне қатер төндіруі мүмкін басқа да қызмет (биік құрылыстар салу, жүру барысында электр магниттік және басқа да сәулелер бөлінетін қызмет, көру мүмкіндігін нашарлататын заттардың атмосфераға таралуы, жарылыс жұмыстарын жүргізу және т.с.с);
6) әуе кеңістігін пайдалануды үйлестіру - әуедегі жағдайларға, метеорологиялық, аэронавигациялық жағдайларға байланысты және әуе кеңістігін пайдаланудағы мемлекеттік басымдықтарға сәйкес әуе кеңістігін пайдалануды оңтайландыруға бағытталған, әуе кеңістігін пайдалануды жоспарлау және әуе қозғалысына қызмет көрсету (басқару) барысында жүзеге асырылатын қызмет;
7) әуе шабуылына қарсы қорғаныс органдары (бұдан әрі - ӘШҚҚ органдары) - Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің әуе шабуылына қарсы қорғаныс бойынша жауынгерлік кезекшілік жүргізу міндетті жүктелген жедел органдары;
8) әуе кеңістігін пайдалану жоспары - әуе қозғалысын жоспарлау органдарына ұсынылатын жоспарланған қызмет туралы белгілі бір мәліметтер;
9) әуе қозғалысына қызмет көрсету маршруты — әуе қозғалысына қызмет көрсетуді қамтамасыз ету мақсатында қозғалыс ағынын бағыттауға арналған белгіленген маршрут;
10) әуе кеңістігін пайдалануды жоспарлау - әуе кеңістігін пайдалануды, әуе қозғалысын ұйымдастыруды, әуе кеңістігін, мемлекеттік басымдықтарға сәйкес, оның пайдаланушылары арасында орны, уақыты және биіктігі бойынша бөлу жолымен әуе қозғалысы ағынын ұйымдастыруды рұқсат ету және барлау тәртібінде қамтамасыз ету мақсатында жүзеге асырылатын қызмет;
11) әуеайлақ (тікұшақ аймағы) ауданы - көлденең және тік жазықтықтың шекараларында белгіленген жергілікті жерге іргелес орналасқан және әуеайлақтың (тікұшақ айлағының) үстінде анықталған әуе қозғалысына қызмет көрсету мақсаты үшін әуе кеңістігі;
12) әуе қозғалысына қызмет көрсету аумағы — белгіленген
мөлшердегі әуе кеңістігі, олардың шекарасында әуе трассалары бойынша әуе қозғалысына және олардан тыс маршруттарға қызмет көрсету диспетчерлік орталықтың диспетчері арқылы жүзеге асырылады;
13) әуе кеңістігінің құрылымы - әуе кеңістігін пайдалану
қызметін жүзеге асыруға арналған әуе кеңістігі элементтерінің тік және көлденең жазықтықта шектелген жиынтығы;
14) бүйірден эшелондау - әуе кемелерін бір биіктікте ұшу сызық ары арасындағы арақашықтық немесе бұрыштық жылжу бойынша белгіленген аралықтарға шоғырландыру;
15) бойлық эшелондау - әуе кемелерін бір биіктікте уақыт немесе жол сызығы бойындағы ара қашықтық бойынша белгіленген аралықтарға
шоғырландыру;
16) «Брифинг» тобы — әуе қозғалысына қызмет көрсету органының және қозғалысын жоспарлау және ұшу алдында ақпараттық қызмет көрсету функциясын қамтамасыз ететін құрылымдық бөлімшесі;
17) диспетчерлік рұқсат — ұшуды орындаумен және тиісті жағдайлармен және белгіленген ұшу қағидаларымен байланысты әуе кемесінің экипажына әуе қозғалысына қызмет көрсету органы беретін рұқсат;
18) диспетчерлік нұсқау - пилотқа нақты жағдайда нақты іс-қимылды ұйғаратын әуе қозғалысын пайдалану органының директивті нұсқаулары;
19) жауапкершілік аймағы (ауданы) - әуе қозғалысына қызмет көрсету (әуе қозғалысын басқару) органдары өз функцияларын жүзеге асыратын белгіленген өлшемдегі әуе кеңістігі;
20) жергілікті әуе желісі - әуе кемелерінің ұшуларын орындауға арналған биіктігі мен ені жағынан шектелген әуе кеңістігінің төменгі жағындағы дәліз;
21) Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасынан ұшып өтудің әуе дәлізі - Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасының үстіндегі әуе кеңістігінің халықаралық ұшуды орындайтын әуе кемелерінің қиып өтуі үшін белгіленген бөлігі;
22) қысқа мерзімді шектеу - әуе кемелерінің ұшуды қауіпсіз орындауын қамтамасыз ету үшін әуе кеңістігінің белгілі бір бөлігін пайдалануға тыйым салу немесе шектеу;
23) қосарлы мақсаттағы өнім - өзінің қасиеттері мен техникалық ерекшеліктеріне қарай жаппай жою қару-жарақтарын және оларды жеткізу құралдарын жасау мақсаттарына арналған өнім;
24) қосымша тұрақты рейс - авиакомпанияның өзінің тұрақты рейсіне қосымша сол авиабамаршрутта бір күнде орындайтын рейсі;
25) тігінен эшелондау - әуе кемелерін биіктігі жағынан белгіленген аралықтарға келтіру;
26) уақытша режимдер белгілеуге ұсыным - әуе кеңістігін пайдалануға байланысты қызметті жүзеге асыру қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында әуе кеңістігін пайдаланушылардың әуе кеңістігінің басқа пайдаланушыларының қызметіне тыйым салу немесе әуе кеңістігін пайдаланушыларға берілетін уақытша режимдерді белгілеуге берілетін өтінім;
27) ұшу биіктігі - белгіленген деңгейден әуе кемесіне дейінгі тігінен алғандағы қашықтық;
28) пилотсыз ұшу аппараты - бортында пилоты (экипажы) жоқ, ұшу кезінде оператор басқару орнынан автоматты түрде немесе аталған тәсілдерді үйлестіріп басқаратын ұшу аппараты;
29) ұшу маршруты — негізгі пунктімен анықталған жер (су) бетінде әуе кемесі ұшуының берілген (белгіленген) траекториясының проекциясы;
30) ұшу ақпаратының ауданы — ұшу-ақпараттық қызмет көрсету және авариялық хабардар ету қамтамасыз етілетін шектегі белгіленген өлшемдегі әуе кеңістігі;
31) халықаралық әуе трассасы - халықаралық ұшулар үшін ашық әуе трассасы;
32) эшелондау - әуе кемелерін әуе кеңістігінде белгіленген аралықтарға тік, бойлай немесе бүйірлей шоғырландыру;
33) NОТАМ-кеңсе - NОТАМ хабарламасын шығаратын аэронавигациялық ұйымның құрылымдық бөлімшесі;
34) NОТАМ хабарламасы - кез келген аэронавигациялық жабдықты, қызмет көрсетуді және қағиданы қолданысқа енгізу, жай-күйі немесе өзгерту туралы ақпаратты, сондай-ақ ұшуды орындаумен байланысты қауіп туралы алдын ала ескертудің персонал үшін маңызды мәні бар қауіп туралы ақпаратты, сондай-ақ өзге де аэронавигациялық ақпаратты қамтитын хабарлама.
3. Қазақстан Республикасының мемлекеттік радиолокациялық тану жүйесімен жабдықталған мемлекеттік авиациядағы әуе кемелері, Қазақстан Республикасының әуе кеңістігінде ұшуды мемлекеттік радиолокациялық тану жүйесі аппаратурасы арқылы орындайды.
4. Осы Қағиданы Қазақстан Республикасының барлық мемлекеттік органдары, республикалық маңызы бар облыстардың, қалалардың және астананың, облыстық маңызы бар аудандардың, қалалардың жергілікті атқарушы органдары, әуе кеңістігін пайдаланушылар, сондай-ақ әуе қозғалысына қызмет көрсету (бұдан әрі - ӘҚК) немесе әуе қозғалысын басқару (бұдан әрі - ӘҚБ) органдары қолданады.
2. Қазақстан Республикасы әуе кеңістігінің құрылымы мен сыныптамасы
§ 1. Қазақстан Республикасы әуе кеңістігінің құрылымы
5. Қазақстан Республикасының аумағы үстінен өтетін әуе кеңістігі төменгі және жоғарғы әуе кеңістігі болып бөлінеді.
6. Жоғарғы және төменгі әуе кеңістігінің аралығындағы шекара сынап бағанасынан 760 мм атмосфералық қысымға сәйкес келетін деңгейден 6100 метр биіктікте белгіленеді (1013,25 милиббар/гектопаскаль).
7. Әуе кеңістігінің құрылымына мынадай элементтер кіреді:
1) әуе қозғалысына қызмет көрсету аудандары немесе ұшу ақпаратының аудандары;
2) әуе қозғалысына қызмет көрсету маршруттары (әуе трассалары және ЖӘЖ);
3) әуеайлақ (аэротораптар, тікұшақ әйлақтары) аудандары;
4) бақыланатын әуе кеңістігі аудандары;
5) мемлекеттік авиацияның арнайы ұшу аймақтары;
6) әуе кемелерінің әуе трассалары мен ЖӘЖ-ден тыс ұшу маршруттары;
7) тыйым салынған аймақтар;
8) қауіпті аймақтар;
9) ұшуды шектеу аймақтары;
10) бөлу схемасы осы Қағиданың 8-тармағында анықталатын ұшу эшелоны.
РҚАО-ның ескертпесі!
8-тармақтың қолданысы 2011.11.17 дейін тоқтатылған (2-т. қараңыз)
8. Қазақстан Республикасының әуе кеңістігінде тік эшелондау төмендегідей жартылай шеңбер жүйесі бойынша жүзеге асырылады:
1) әуе трассаларын, ЖӘЖ-ны және ұшу жолының нақты белгіленген бұрыштары 0-ден 179о-ға дейінгі (қоса алғанда) маршруттарды бағыттау кезінде мынадай ұшу эшелондары белгіленеді: 900 метр, 1500 метр (ҒL50), 2150 метр (ҒL70), 2750 метр (ҒL90), 3350 метр (ҒL110), 3950 метр (ҒL130), 4550 метр (ҒL150), 5200 метр (ҒL170), 5800 метр (ҒL190), 6400 метр (ҒL210), 7000 метр (ҒL230), 7600 метр (ҒL250), 8250 метр (ҒL270), 8850 метр (ҒL290), 9450 метр (ҒL310), 10050 метр (ҒL330), 10650 метр (ҒL350), 11300 метр (ҒL370), 11900 метр (ҒL390), 12500 метр (ҒL410), 13700 метр (ҒL 450), 14950 метр (ҒL 490);
2) әуе трассаларын, ЖӘЖ-ны және ұшу жолының нақты белгіленген бұрыштары 180-нен 359о-ға дейінгі (қоса алғанда) маршруттарды бағыттау кезінде мынадай ұшу эшелондары белгіленеді: 1200 метр, 1850 метр (ҒL60), 2450 метр (ҒL80), 3050 метр (ҒL100), 3650 метр (ҒL 120), 4250 метр (ҒL140), 4900 метр (ҒL160), 5500 метр (ҒL180), 6100 метр (ҒL200), 6700 метр (ҒL220), 7300 метр (ҒL240), 7900 метр (ҒL260), 8550 метр (ҒL 280), 9150 метр (ҒL300), 9750 метр (ҒL320), 10350 метр (ҒL340), 10950 метр (ҒL360), 11600 метр (ҒL380), 12200 метр (ҒL400), 13100 метр (ҒL430), 14350 метр (ҒL 470).
9. Әуе кеңістігі құрылымы элементтерінің шекаралары географиялық координаттар мен биіктіктер бойынша белгіленеді. Әуе кеңістігі құрылымының элементтерін пайдалану шекаралары мен талаптары Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулысымен бекітілген Әуе кемелерін пайдаланушыларды аэронавигациялық ақпаратпен қамтамасыз ету қағидасына сәйкес аэронавигациялық ақпарат құжаттарында жарияланады.
10. ӘҚК (әуе қозғалысын басқару) орталықтары мен аудандарының тізбесін, ұшу ақпараты аудандарының және олардың шекараларын азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган бекітеді және мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті органмен келіседі және «Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану және авиация қызметі туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 36-бабында көзделген әуе трассалары мен жергілікті әуе желілерінің тізбесінде жарияланады.
11. Әуе қозғалысына қызмет көрсету маршруты, тиісті жағдайларда, әуе трассасын немесе жергілікті әуе желісін білдіреді. Әуе қозғалысына қызмет көрсету маршруттарының индекстерін белгілеу қағидаттары осы Қағиданың 1-қосымшасына сәйкес белгіленеді.
12. Әуе трассасының ені азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган бекіткен, Әуе трассалары мен жергілікті әуе желілерін пайдалануға рұқсат ету қағидасына сәйкес, навигациялық жабдықтың болуына қарай, 10 километрден 25 километрге дейін белгіленеді. Азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган әуе трассалары бойынша сипаттамаларға (РВN) негізделген навигацияны қолдану үшін навигациялық ерекшеліктерді, азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган бекіткен Әуе қозғалысын ұйымдастыру және қызмет көрсету жөніндегі нұсқаулыққа сәйкес белгілейді.
Әуе трассаларының жабдықтарын ұшуды радиотехникалық қамтамасыз ету құралдарымен қамтамасыз етуді аэронавигациялық ұйым жүзеге асырады.
13. Жергілікті әуе желілері төменгі әуе кеңістігінде орналасады. Жергілікті әуе желісінің ені 4 километрден белгіленеді.
14. Әуе трассалары мен жергілікті әуе желілері туралы мәліметтер азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган бекіткен, мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті органмен және ұлттық қауіпсіздік органдарымен келісілген Әуе трассалары мен жергілікті әуе желілері тізбесінде жарияланады.
Әуе трассалары үшін ұшудың төменгі қауіпсіз эшелондары және ұшудың ең аз абсолютті шегі белгіленеді және жарияланады.
15. Әуеайлақтық ұшуларды орындауды ұйымдастыру үшін әуеайлақтар аумақтары (тікұшақ әуеайлақтары) белгіленеді.
16. Әуеайлақтар (тікұшақ айлақтары) аудандарының шекараларын анықтаған кезде ұшып шығу және қонуға бет алу, екінші айналымға кету, күту аймағында ұшу схемалары, сондай-ақ (SID) аспаптары бойынша ұшып шығу мен (SТАR) аспаптары бойынша ұшып келудің стандартты маршруттары, әуе трассаларына, жергілікті әуе желілеріне және арнайы аймақтарға кіру (олардан шығу) маршруттары ескеріледі.
Көрсетілген схемаларды әзірлеу авиация саласындағы уәкілетті органдар бекітетін Қазақстан Республикасының азаматтық және (немесе) мемлекеттік авиациясы салаларында ұшуды жүргізу қағидасына сәйкес жүзеге асырылады.
Әуеайлақ (аэроторап, тікұшақ айлақтары) аудандарының шекаралары әуеайлақ (аэроторап, тікұшақ айлағы) ауданында ұшуды жүргізу нұсқаулығында (әуеайлақтың (тікұшақ айлағының) аэронавигациялық паспортында), сондай-ақ аэронавигациялық ақпарат құжаттарында көрсетіледі.
17. Әрбір әуеайлақ (аэроторап, тікұшақ айлағы қону алаңы) үшін әуеайлақ (аэроторап, тікұшақ айлағы қону алаңы) ауданында ұшуды жүргізу нұсқаулығы (әуеайлақтың (тікұшақ айлағының) аэронавигациялық паспорты) әзірленеді.
18. Мемлекеттік авиацияның арнайы ұшу аймақтары деп сынақ ұшуларын, әуеде отын құю, аз және өте аз биіктікте ұшуды, зымыранды ұшыру, әуедегі атыстарды және басқа да арнайы ұшуды орындау үшін арнайы белгіленген белгіленген өлшемдегі әуе кеңістігі.
19. Аэротораптар аудандарының шекаралары аэроторапқа кіретін әуеайлақтар аудандарының сыртқы шекаралары бойынша белгіленеді.
20. Тыйым салынған аймақтар Қазақстан Республикасының әуе кеңістігіндегі маңызды мемлекеттік нысандарды, басты өнеркәсіптік кешендерді (атом электростанцияларын, ядролық-радиациялық нысандарды, химиялық қауіпті нысандарды, сондай-ақ елдің ұлттық қауіпсіздігі тұрғысынан басқа да аса маңызды нысандарды) әуе кеңістігінде орын алуы мүмкін оқиғалардың нәтижесінде туындайтын зиянды әсерлер мен бүлінулерден қорғау үшін белгіленеді.
21. Қауіпті аймақтарды, ұшуды шектеу аймақтарын Әуе қозғалысын басқарудың бас орталығы (бұдан әрі - ӘҚБ БО) белгілейді және NОТАМ арқылы пайдаланушыларға хабарланады немесе аэронавигациялық ақпарат құжаттарында жарияланады. Қауіпті аймақ, ұшуларды шектеу аймағы белгіленген әуе кеңістігін пайдаланушылар, қауіпті аймақты, ұшуларды шектеу аймағын белгілеу үшін қауіпті аймақ, ұшуларды шектеу аймағы іске қосылғанға дейін 7 тәулік бұрын мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті органның ӘҚБ БО қауіпті аймақты, ұшуды шектеу аймағын олардың шекараларын және жүзеге асырылатын қызмет сипатын көрсетіп белгілеуге сұраным жібереді.
22. Қауіпті аймақтар, ұшуды шектеу аймақтары қызметтің төмендегі түрлері бойынша белгіленеді:
1) оқ-дәрілермен оларды сақтау нысандарында жұмыстар жүргізу;
2) атмосферада ғылыми зерттеулерді жүзеге асыру;
3) жарылыс жұмыстарын жүргізу.
23. Ұшуларды шектеу аймақтары мемлекеттік табиғи қорықтар, ұлттық саябақтар, тарихи және мәдени мұралар, сондай-ақ мүдделі мемлекеттік органдардың ұсынысы бойынша қорғалатын объектілер үстінде белгіленеді.
24. Қауіпті аймақ, ұшуды шектеу аймағы мүддесінде белгіленген қызмет тұрақты болмаса, қауіпті аймақтың, ұшуды шектеу аймағының қолданысы уақыттық кезеңмен шектеледі.
Қауіпті аймақ, ұшуды шектеу аймағы мүддесінде белгіленген қызмет жүріп жатқан кезде, әуе кемелері аталған аймақ әуе кеңістігінде ұшпайды.
Уақыттық кезеңдермен шектелген, тыйым салынған аймақтардағы, үшуды шектеу аймақтарындағы қызмет туралы мәліметтер әуе кеңістігін пайдалану жоспары негізінде NОТАМ хабары арқылы жеткізіледі.
25. Әуе кемелері ойламаған жерден қауіпті аймаққа, ұшуларды шектеу аймағына ұшып кірген жағдайда, сондай-ақ осы Қағиданың 27-тармағының 2) - 4) тармақшаларында көзделген жағдайларда әуе кеңістігін пайдалану қызметі аталған аймақтарда шектетіледі немесе тоқтатылады.
26. Мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті орган тыйым салынған аймақтарды осындай аймақтарды белгілеуге мүдделі адамдардың ұсынысы бойынша белгілейді.
Тыйым салынған аймақтар мен ұшуларды шектеу аймақтарының тізбесі Қазақстан Республикасы Президентінің Күзет қызметімен және ұлттық қауіпсіздік органдарымен келісіледі.
27. Қызмет тұрақты негізде жүзеге асырылатын тыйым салынған аймақтардағы, сондай-ақ ұшуды шектеу аймақтарындағы, қауіпті аймақтардағы әуе кеңістігін пайдалануға төмендегі жағдайлардан басқа жағдайларда тыйым салынады:
1) мүддесі үшін осындай аймақтар белгіленген адамдардың әуе кеңістігін пайдалануы;
2) тәртіп бұзушы әуе кемелерін ұстау үшін ұшуды орындау, сондай-ақ мемлекет мүддесінде басқа да шұғыл тапсырмаларды орындау;
3) төтенше жағдайларда іздестіру-құтқару жұмыстарын және көмек көрсету жұмыстарын жүргізу мақсатында ұшуларды орындау;
4) әуе кемелерінің Қазақстан Республикасымен жасалған халықаралық шарттарға сәйкес жүзеге асырылатын ұшуларды орындауы.
28. Осы Қағиданың 27-тармағында көзделмеген жағдайларда әуе кеңістігін тыйым салынған аймақтарда, ұшуды шектеу аймақтарында, қауіпті аймақтарда пайдалану қажеттігі туындаған жағдайда әуе кеңістігін пайдаланушылар мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті органнан рұқсат алады.
29. Қазақстан Республикасының аумағы үстімен, оның Мемлекеттік шекарасы бойымен шекаралық белдеу - Қазақстан Республикасының құрлықтағы Мемлекеттік шекарасымен шектесетін, ені 25 километр болатын, сондай-ақ аумақтық су үстіндегі ені 12 теңіздік миля болатын (22.2 километр) әуе кеңістігі белгіленеді.
30. Шекаралық белдеу үстіндегі әуе кеңістігін пайдалануға байланысты қызмет жүргізу Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің шекара қызметі органдарымен, ӘШҚҚ әскерлерінің органдарымен, әуе қозғалысын басқару органдарымен қызмет басталғанға дейін 5 тәулік бұрын келісіледі.
Әуе кемесінің экипажы әуе қозғалысына қызмет көрсету (әуе қозғалысын басқару) органымен радиобайланысқа шықпай, шекаралық белдеуде ұшпайды.
31. Шекаралық белдеудегі әуе кеңістігін пайдалану кезінде әуе қозғалысына қызмет көрсету маршрутынан және ұшу маршрутынан мәжбүрлі ауытқу Қазақстан Республикасының аумағына қарай жасалады.
32. Әуе кемелерінің адамдардың өмірін сақтап қалу және денсаулығын сақтау, қылмыстың алдын алу және бетін ашу іс-шараларын жүзеге асыру мақсатында елді мекен үстімен ұшуы, сондай-ақ авиациялық жұмыстарды, парашюттен секіруді орындау, пилотсыз ұшу аппараттарының ұшуы, байлаулы аэростаттарды көтеру, осындай ұшуларды ұйымдастырушының ұшуды орындау қауіпсіздігін қамтамасыз етуі арқылы, аталған іс-шараларды іске асыру қамтамасыз етілетін биіктікте орындалады.
Адамдардың өмірін сақтап қалу және денсаулығын сақтау, қылмыстың алдын алу және бетін ашу іс-шараларына байланысты ұшуды орындауды қоспағанда, белгіленген маршруттан тыс елді мекен үстімен ұшуды орындауды келісу және орындау ұлттық қауіпсіздік органдарымен және мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті органмен ұшу басталғанға дейін 3 тәулік бұрын жүргізіледі. Күзету іс-шараларын жүргізу кезеңінде әуе кемелерінің белгіленген маршруттан тыс елді мекен үстімен ұшуы ұлттық қауіпсіздік органдарымен және Қазақстан Республикасы Президентінің Күзет қызметімен ұшу басталғанға дейін кемінде екі жұмыс күн бұрын келісілді.
33. Авиациялық жұмыстар, парашюттен секіру, пилотсыз ұшу аппараттарының ұшуы, байлаулы аэростаттарды көтеру елді мекен үстінде әуе кеңістігін пайдаланушыларда ӘҚБ БО-ның елді мекен үстімен ұшуға рұқсаты болған жағдайда және әуе кеңістігін пайдаланушы, аумағы шегінде ұшуды жоспарлаған, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың, облыстық маңызы бар қалалардың жергілікті атқарушы органдарына хабарлаған жағдайда орындалады.
34. Әуе кемелерінің дыбыстан жоғары жылдамдықта ұшуына мемлекеттік авиацияның арнайы ұшу аймақтарында ғана немесе 11000 метрден астам биіктікте ғана рұқсат етіледі.
35. Әуе кемелері мен басқа да ұшу аппараттарын көрсетуге арналған ұшуды орындау үшін арнайы аймақтар (ұшу аймақтары) белгіленеді, бұлар белгілі бір аудандардан тысқары немесе елді мекендердің үстінде әуе кемесінің немесе ұшу аппаратының тұрғын үйлер алабы мен шоғырланған адамдар үстіне құлауын болғызбайтын қажетті қауіпсіздік шаралары сақтала отырып, бөлінген әуе кеңістігіне орналасады.
Әуе кемелері мен басқа да ұшу аппараттарын көрсетуге және таныстыруға арналған ұшуды ұйымдастырушы олардың орындалуы жөнінде арнайы нұсқаулық әзірлейді.
§ 2. Қазақстан Республикасы әуе кеңістігінің сыныптамасы
36. Қазақстан Республикасының әуе кеңістігі төмендегідей сыныпталады:
1) жоғарғы әуе кеңістігі А сыныбына жатады;
2) ӘҚҰ аумақтары шекара шектеріндегі төменгі әуе кеңістігі С сыныбына жатады. 6100 метрден бастап жер бетіне дейінгі шекаралық белдеудегі әуе кеңістігі (жергілікті әуе желісі) С сыныбына жатады;
3) диспетчерлік қызмет көрсету ұйымдастырылған әуеайлақтары аудандарының төменгі әуе кеңістігі С сыныбына жатады;
4) диспетчерлік қызмет көрсету ұйымдастырылмаған төменгі әуе кеңістігі G сыныбына жатады.
G сыныбындағы әуе кеңістігі бақыланбайтын әуе кеңістігі болып табылады. Құтқару және іздестіру үшін хабарландыруды ұйымдастыру пайдаланушыларға және (немесе) әуе кемесінің (ұшу аппараттары) иелеріне жүктеледі.
Ұшу түрін анықтайтын ерекшеліктер, әуе кемелерін өзара эшелондау, әуе қозғалысына қызмет көрсету түрі, әуе кемелерінің ұшу жылдамдықтары бойынша шектеулер, әрбір сыныптағы радиобайланысқа қойылатын талаптар осы Қағиданың 2-қосымшасында айқындалады.
Қазақстан Республикасының әуе кеңістігінде белгіленген сыныптардың шекаралары аэронавигациялық ақпарат құжаттарында жарияланады.
37. Бақыланбайтын әуе кеңістігі бақыланатын әуе кеңістігінің шекарасынан 300 метрге төмен белгіленеді.
§ 3. Әуе кеңістігінің құрылымын жетілдіру жөніндегі іс-шаралар
38. Қазақстан Республикасының әуе кеңістігі құрылымын жетілдіру, оны анықтайтын құжаттарға өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы тиісті ұсыныстар әзірлеу жолымен жүргізіледі.
Қазақстан Республикасының әуе кеңістігі құрылымын жетілдіру жөніндегі ұсыныстар түзетулер ретінде енгізіледі.
39. Әуе трассалары мен жергілікті әуе желілерінің тізбесіне жасалатын түзетулерді азаматтық авиация саласындағы уәкілетті органға ведомстволық бағынысты мемлекеттік кәсіпорын болып табылатын аэронавигациялық ұйым әзірлеп, азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган бекітеді.
Түзетулер мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті органмен және Қазақстан Республикасының ұлттық қауіпсіздік органдарымен келісіледі.
40. ӘҚК (ӘҚБ) орталықтары мен аудандарының тізбесіне жасалатын түзетулерді азаматтық авиация саласындағы уәкілетті органға ведомстволық бағынысты мемлекеттік кәсіпорын болып табылатын аэронавигациялық ұйым ӘҚБ БО-мен бірлесіп әзірлеп, азаматтық және мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті орган бекітеді.
41. Әуеайлақтар (тік ұшақ айлақтары) мен аэротораптар аудандарының әуе кеңістігі құрылымына жасалатын өзгерістер мен толықтыруларды әуеайлақты (тік ұшақ айлағын, аэроторапты) пайдаланушы әзірлеп, Қазақстан Республикасының әуе қозғалысына қызмет көрсету және басқару органдарымен келісіледі.
42. Түзетулерді дайындауға мыналар негіз болады:
1) Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдаланушылардың ұсыныстары;
2) әуе кеңістігі құрылымының жаңа элементтерін құру немесе бар элементтерін өзгерту;
3) әуе қозғалысының маршруттарын, әуе кеңістігінің жекелеген элементтерінің өткізу мүмкіндіктерін, әуе қозғалысының қарқындылығын және әуе кемелерінің ұшу эшелондарын (биіктіктерін) өзгерту;
4) ұшуларды радиотехникалық қамтамасыз ету және байланыстың жаңа құралдарын орнату;
5) әуе кеңістігін пайдалануды арнайы ұйымдастыруды талап ететін әуе кеңістігі құрамының элементтерін қолданысқа енгізу;
6) әуе қозғалысына қызмет көрсетудің жаңа органдарын құру немесе барларын қысқарту;
7) әуе трассалары мен жергілікті әуе желілерінің схемаларын өзгерту.
43. Әуе кеңістігінің құрылымын жетілдіру жөнінде негіздемесімен ұсыныс келісуге алған авиация саласындағы уәкілетті органдар отыз күнтізбелік күн ішінде өтініш берушіге ол бойынша дәлелденген қорытынды береді.
Негіздемеде мынадай мәселелер көрсетілуі тиіс:
1) ұшу қауіпсіздігін қамтамасыз ету;
2) әуе кеңістігінің арнайы элементтерін белгілеу (өзгерту) қажеттілігі;
3) әуе кеңістігінің өткізу қабілеттілігін арттыру;
4) авиациялық шуылдар деңгейін төмендету;
5) тиісті есептеулер (штурмандық, инженерлік және экономикалық).
Алынған ескертулерді ескере отырып, пысықталған ұсыныстар күнтізбелік 10 күннен кешіктірілмей қаралады.
Белгіленген тәртіпті бұзып ұсынылған ұсыныстар қаралмай, пысықтауға қайтарып беріледі.
3. Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалануды жоспарлау және үйлестіру
44. Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалануды жоспарлау мақсаты Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалануға байланысты қызмет қауіпсіздігін және үнемділігін қамтамасыз ету болып табылады.
45. Әуе кеңістігін пайдалануды жоспарлауды азаматтық авиация саласындағы уәкілетті органға ведомстволық бағынысты мемлекеттік кәсіпорын болып табылатын аэронавигациялық ұйымның Әуе қозғалысын жоспарлаудың бас орталығы (бұдан әрі - ӘҚЖ БО) және ӘҚБ БО жүзеге асырады.
46. ӘҚЖ БО төмендегі әуе кеңістігін пайдалануды жоспарлауды жүзеге асырады:
1) А және С сыныбындағы әуе кеңістігіндегі әуе трассаларында, жергілікті әуе желілерінде және белгіленген маршруттарда;
2) азаматтық әуе кемелеріне арналған ұшу жоспарлары негізінде G сыныбындағы әуе кеңістігін.
47. ӘҚБ БО мынадай әуе кеңістігін пайдалануды жоспарлауды жүзеге асырады:
1) әуе трассалары мен жергілікті әуе желілерінен тыс жерде ұшуға арналған А және С сыныбындағы әуе кеңістігін;
2) мемлекеттік авиацияның арнайы ұшу аймақтарында және басқа ұшу аудандарында;
3) әуе кеңістігін пайдалануға ұсынылған барлық ұшу жоспарлары мен өтінімдері (кестелер, графиктер) негізінде G сыныбындағы әуе кеңістігін.
48. ӘҚЖ БО мен ӘҚБ БО әуе кеңістігін пайдалануды алдын ала, тәуліктік, ағымдағы жоспарлауды және өзара ақпаратпен алмасуды жүзеге асырады.
49. Әуе кеңістігін пайдалануды алдын ала жоспарлау, әуе кеңістігін пайдалануды жоспарлауға және оны қамтамасыз етуге байланысты мәселелерді келісу мақсатында әуе кеңістігін пайдалану жоспарланған күннен екі және одан көп тәулік бұрын жүзеге асырылады.
50. Әуе кеңістігін пайдалануды тәуліктік жоспарлау әуе кеңістігін жерге, уақытқа және биіктікке бөлу мақсатында әуе кеңістігін пайдаланар қарсаңында жүзеге асырылады.
51. Әуе кеңістігін пайдалануды ағымдағы жоспарлау жоспарланған қызметтің және жоспары ағымдағы тәулік ішінде келіп түсетін қызметтің қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында әуе кеңістігін жерге, уақытқа және биіктікке қайта бөлу арқылы тәуліктік жоспарды орындау барысында жүзеге асырылады.
52. ӘҚЖ БО мен ӘҚБ БО-ның жоспарлау нәтижелер бойынша жасалған әуе кеңістігін алдағы тәуліктерде пайдалану жоспарлары ӘШҚҚ әскерлері органына, әуе қозғалысына қызмет ету органдарына әуе қозғалысын басқару органдарына таратылады.
Әуе қозғалысына қызмет көрсету органдары әуе кеңістігін пайдаланудың жасалған жоспарын өзінің жауапкершілік аймағындағы әуежайлардың өндірістік-диспетчерлік қызметтеріне жеткізеді.
53. ӘҚЖ БО мен ӘҚБ БО арасында әуе қеңістігін пайдалануды үйлестіру әуе кеңістігін пайдаланушылардың өтінім берген қызметін орын алған әуедегі жағдайға, метеорологиялық, аэронавигациялық ахуалға қарай және әуе кеңістігін пайдаланудағы басымдықтарға сәйкес қамтамасыз ету мақсатында жүзеге асырылады.
54. ӘҚЖ БО мен ӘҚБ БО әуе кеңістігін пайдалануды жоспарлау мен үйлестіру барысында, әуе кеңістігін пайдалану мен ұшу қауіпсіздігін қамтамасыз ету басымдықтарына қарай, әуе кеңістігін пайдаланушылар сұраған әуе кеңістігін пайдалану талаптарына қажеттігіне қарай (жер, уақыт пен биіктік) өзгерістер енгізеді. Әуе кеңістігін пайдаланудың сұралған талаптарына өзгерістер туралы өтінім (ұшу жоспарын) берген әуе кеңістігін пайдаланушыға хабарланады.
55. Әуе кеңістігін пайдалану жоспары мыналарға бөлінеді:
1) әуе кемелерінің ұшу жоспарлары;
2) пилотсыз ұшу аппараттарының, пилотпен ұшатын аэростаттардың, дирижабльдердің ұшу жоспарлары;
3) атыс өткізу, зымырандар жіберу және жарылыс жұмыстарын жүргізу жоспарлары.
56. ӘҚЖ БО мен ӘҚБ БО арасындағы алынған ұшу жоспарларымен өзара алмасу, әуе кеңістігін пайдалануды жоспарлау мен үйлестіруді қамтамасыз ету мақсатында ӘҚЖ БО мен ӘҚБ БО арасындағы келісім бойынша жүзеге асырылады.
57. Әуе кеңістігін пайдаланушылардың әуе қозғалысына қызмет көрсету (әуе қозғалысын басқару) органдарының әуе кеңістігін пайдалануға (ұшуларды орындауға) қатысты беретін хабарламалары осы Қағиданың 3-қосымшасындағы талаптарға сәйкес қолданылады.
4. Ұшу жоспары. Әуе кеңістігін пайдалануға берілетін өтінім
58. Әуе кемесінің ұшу жоспары А және (немесе) С сыныбындағы әуе кеңістігін пайдалануға рұқсат алу үшін, сондай-ақ G сыныбындағы әуе кеңістігін пайдалану кезінде ұшу-ақпараттық қызметтің ұсынылуын қамтамасыз ету үшін, әуе қозғалысына қызмет көрсету (әуе қозғалысын басқару) органдарына хабарлау мақсатында ұсынылады.
Пилотсыз ұшу аппаратының ұшу жоспары туралы хабар, әуе кеңістігінің сыныбына қарамастан, әуе кеңістігін пайдалануға рұқсат алу үшін беріледі.
Күзетілетін объектілер үстінен пилотсыз ұшу аппараттарымен ұшу Қазақстан Республикасы Президентінің Күзет қызметімен осындай ұшулардың басталуына 5 жұмыс күніне дейін келісіледі.
59. Әуе кеңістігін пайдаланушы төмендегі ұшуларды орындаған жағдайда әуе кемесінің ұшу жоспарын ӘҚК органының жақын жердегі «Брифинг» тобына ұсынады:
1) А және (немесе) С сыныбындағы әуе кеңістігіндегі әуе трассалары мен жергілікті әуе желілері бойынша ұшуларды орындайтын әуе кемелерінің;
2) А және (немесе) С сыныбындағы әуе кеңістігінің әуе трассалары мен жергілікті әуе желілерінен тыс жерлерде ұшуды орындайтын азаматтық әуе кемелерінің;
3) G сыныбындағы әуе кеңістігінде ұшуды орындайтын азаматтық әуе кемелерінің.
60. Әуе кеңістігін пайдаланушы төмендегі ұшуларды орындаған жағдайда әуе кемесінің ұшу жоспарын ӘҚБ БО-ға немесе жақын жердегі әуе қозғалысын басқару органынына ұсынады:
1) А және (немесе) С сыныбындағы әуе кеңістігінің әуе трассалары мен жергілікті әуе желілерінде ұшуларды орындайтын мемлекеттік авиацияның әуе кемелерінің;
2) А және (немесе) С сыныбындағы әуе кеңістігіндегі әуе трассалары мен жергілікті әуе желілері бойынша ұшуларды орындайтын мемлекеттік авиацияның әуе кемелерінің;
3) мемлекеттік авиацияның арнайы аймақтарында және ұшу аудандарында;
4) G сыныбындағы әуе кеңістігінде ұшуды орындайтын мемлекеттік авиацияның әуе кемелерінің.
61. Ұшу жоспары төмендегі нысандардың бірінде ұсынылады:
1) деректерді берудің авиациялық жер үсті желілері арқылы таратылатын хабарлама және ұсынылған жоспар туралы ақпарат жазылған телеграфтық хабарламалар;
2) ұсынылған жоспар туралы ақпарат жазылған факсимильдік хабарламаны қоса алғанда, қағаз жеткізгіштегі хабарлама;
3) ұсынылған жоспар туралы ақпарат немесе ағымдағы жоспарға жасалатын өзгерістер туралы ақпарат жазылған әуе кемесінің бортынан берілетін экипаж хабарламасы;
4) ортақ пайдаланымдағы байланыстың телефондық желісін немесе Интернет желісін пайдалану арқылы берілетін, ұсынылған жоспар туралы ақпарат жазылған хабарлама.
62. Ортақ пайдаланымдағы байланыстың телефондық желісін пайдалану арқылы берілетін, ұсынылған жоспар туралы ақпарат жазылған хабарлама дыбыс жазу аппаратурасын қолдану арқылы бекітіледі.
63. Әуе кемесінің ұшу жоспарында мыналарды қамтиды:
1) әуе кемесінің тану индексі туралы ақпарат (рейс нөмірі, әуе кемесінің мемлекеттік және тіркеу тану белгілері);
2) ұшу ережесі (прибор бойынша ұшу ережесі (бұдан әрі - ПҰЕ), ұшуларды көзбен шолу ережесі және ұшу түрі (тұрақты (S), тұрақты емес (N), жалпы мақсаттағы авиация ұшулары (G),мемлекеттік авиацияның әуе кемесінің ұшулары (М), басқа түрлі ұшулар (X) үшін) туралы ақпарат;
3) әуе кемелерінің саны және түрі, ізінің турбуленттілік санаты туралы ақпарат (азаматтық әуе кемелері үшін);
4) әуе кемесінің жабдығы туралы ақпарат;
5) ұшып шығу әуеайлағы және ұшып шығу уақыты туралы ақпарат;
6) ұшу маршруттары туралы ақпарат;
7) ұшып баратын әуеайлақ және жалпы есептік өткен уақыт (қонуға дейінгі), қосымша әуеайлақтар туралы ақпарат;
8) ұшу маршрутының ерекшеліктерін, әуе кемесінің тіркеу белгілерін, пайдаланушының атауын, әуе кемесінің ұшу-техникалық деректерін, бортта қолданылатын жабдықты сипаттауға қажет және өзге де ақпарат, егер ол үлгідегі ақпараттан өзгеше болса немесе әуе қозғалысына қызмет көрсету (әуе қозғалысын басқару) органдары тарапынан ерекше қатынасты талап ететін ақпарат болса, осы Қағиданың 4-қосымшасына сәйкес ұшу мәртебесі;
9) отын қорына, борттағы адамдар санына, авариялық-құтқару жабдықтарына қатысты ақпарат.
Азаматтық әуе кемесінің ұшу жоспары туралы хабарламаға қосылатын ақпараттың үлгі құрамы (көлемі) және аталған жоспарды беру қағидасына Халықаралық азаматтық авиация ұйымының «Әуе қозғалысын ұйымдастыру» құжатында белгіленеді, dос 4444 АТМ/501.
Ұшуларды орындау кезінде рейстердің нөмірлерінің қайталануын болдырмау мақсатында қазақстандық пайдаланушылар қолданатын рейстер нөмірлерін үйлестіруді ӘҚЖ БО жүзеге асырады.
Пилотсыз ұшу аппаратының ұшу жоспарына осы тармақтың 1), 3)-6), 8) тармақшаларында көрсетілген ақпарат енгізіледі.
64. Ұшу жоспары әуе қозғалысына қызмет көрсету (әуе қозғалысын басқару) органдарына мыналар басталғанға дейін ұсынылады:
1) диспетчерлік қызмет көрсетумен қамтамасыз етілуі үшін, ұшуға немесе оның бір бөлігіне дейін;
2) қажеттілігі тану мақсатына да туындауы мүмкін ұсталып қалуды болдырмау үшін әуе қозғалысын басқару органдары жасайтын қызметті үйлестіру мақсатында, тану үшін қажет, бақыланбайтын әуе кеңістігі шегінде орындалатын ұшуға дейін;
3) Мемлекеттік шекараларды кесіп өтетін ұшуға дейін.
65. Ұшу жоспары есептелген ұшып шығу уақытынан 60 минут бұрын және есептелген ұшып шығу уақытынан бір тәулік бұрын пилот басқаратын дирижабль мен аэростаттардың ұшуларын қоспағанда, ұшу жоспары ұшып шыққанға дейін 3 сағат бұрын ұсынылады. Есептелген ұшып шығу уақыты деп - әуе кемесін рульдеуден бұрын оның тіреуіштерін (қолданылатын болса) алып тастау, ал қалған жағдайларда әуе кемесінің ұшып көтерілу уақыты түсініледі.
66. Диспетчерлік қызмет көрсету талап етілетін ұшу жоспары есептелген ұшып шығу уақытынан 60 минут бұрын және есептелген ұшып шығу уақытынан бір тәулік бұрын немесе ұшып жүргенде ұсынылған жағдайда, оның тиісті әуе қозғалысына қызмет көрсету органы алатындай уақытта, әуе кемесінің төмендегілерге ұшып жетуінің есептелген уақытынан 10 минут бұрын ұсынылады:
1) диспетчерлік ауданға кірудің жоспарланған орнына;
2) әуе трассасын қиып өтетін нүктеге.
67. Бақыланатын әуе кеңістігінде ұшуға қатысты ұсынылған ұшу жоспарына ұсынылатын барлық өзгерістер, дереу жауапкершілік аймағында осы әуе кемесі ұшып бара жатқан әуе қозғалысына қызмет көрсету органына немесе әуе қозғалысын басқару органына хабарланады.
68. Бақыланатын ұшуды орындалған колодоктарды тазартудың есепті уақытынан кейін 30 минутқа немесе бақыланбайтын ұшуды орындаудан соң бір сағатқа кешіктірілген жағдайда, оларға берілген ұшу жоспары өзгертілуі тиіс.
69. Азаматтық әуе кемесін пайдаланушы тұрақты ұшуларды орындау кезінде осы Қағиданың 58-тармағында көрсетілген ұшу жоспарынан басқа, осы Қағиданың 3-қосымшасына сәйкес қайталанатын ұшу жоспарын бірінші тұрақты ұшуды орындар күнінен 15 күнтізбелік күн бұрын ұсынады.
Пайдаланушы тұрақты ұшу кестесіне тұрақты сипаттағы өзгерістерді енгізген кезде қайталанатын ұшу жоспарына өзгерістер енгізу туралы хабарламаны көрсетілген өзгерістерді қолданысқа енгізгенге дейін кемінде күнтізбелік 7 күнде ұсынады.
Ұшу жоспарын ұсыну кезінде әуе кемесінің техникалық жағынан бұзылуына және (немесе) ұшу маршруттарындағы метеожағдайларға байланысты және (немесе) ұшу қауіпсіздігіне қауіп төнген және (немесе) бағынбайтын күш әсер еткен жағдайда, қайталанатын ұшу жоспарынан бір рет ауытқуға жол беріледі.
Азаматтық әуе кемесінің қайталанатын ұшу жоспары туралы хабараламаға кіретін ақпарат құрамы (көлемі) Қазақстан Республикасының ішкі және халықаралық авиамаршруттарындағы кестені бекіту жөніндегі нұсқаулықта белгіленеді.
70. Ұшу жоспары әуе кемесінің межелі әуеайлаққа (межелі пункт) немесе аралық әуеайлаққа (аралық қону пункті) келгеннен кейін (барлық ұшу немесе орындалған ұшу бөлігін қоса алғанда) және ӘҚҚ (ӘҚБ) органымен байланысы аяқталғаны туралы әуе кемесі экипажының баяндамасын алғаннан кейін жабылады.
Әуеайлақта (қону алаңы) ӘҚҚ (ӘҚБ) органы болмаған жағдайда бақыланатын әуе кеңістігінде экипаждың келуі туралы баяндамасы ӘҚҚ (ӘҚБ) жақын арадағы органның қонуынан кейін тез арада ол қолданыстағы байланыс құралы көмегімен орналасқан жауапкершілік аймағында беріледі. Әуеайлақта байланыс құралдары болмаған кезде экипаж әуе кемесінің қонуы алдында тікелей орналасқан жауапкершілік аймағында ӘҚЖ жақын арадағы органға келуі туралы баяндаманы жүзеге асырады.
Пайдаланушы мен әуе қозғалысына қызмет көрсету органы арасындағы уағдаластық бойынша әуе кемесінің ұшу жоспарын жабу туралы ақпарат әуе кемесінің пайдаланушысына беріледі.
71. Егер межелі пункті бақыланбайтын әуе кеңістігінде орналасса (немесе одан әрі ұшу бақыланбайтын әуе кеңістігімен өтсе) диспетчерлік қызметпен қамтамасыз етілетін ұшу жоспарының бір бөлігі бақыланбайтын әуе кеңістігіне кіруі туралы баяндаманы ұсыну арқылы жабылады. Ұшу жоспары әуе кемесінің межелі әуеайлаққа немесе аралық әуеайлаққа ұшып келгеннен кейін жабылады. Әуе кемесінің әуеайлақ (межелі пункті) ұшып келуі туралы баяндаманы әуе кемесінің экипажы радиотелефон байланысы, жалпы пайдаланудағы телефон байланысымен ұшуды ұйымдастыуға (аэроклубқа) хабарлайды.
72. Әуе кемесінің әуеайлаққа (қону алаңшасы) ұшып келгендігі туралы баяндамада ӘҚҚ (ӘҚБ) органы болмаса мынадай ақпарат элементтері болуы тиіс:
1) әуе кемесінің тану индексі;
2) ұшып шығу әуеайлағы;
3) әуеайлақ межесі (қосалқы әуеайлаққа қонған жағдайда);
4) ұшып келу әуеайлағы;
5) ұшып келу уақыты.
73. ӘҚК (ӘҚБ) органдары беретін әуе кемелерінің қозғалысы туралы хабарламалар осы Қағиданың 3-қосымшасына сәйкес анықталады.
74. Экипаждың әуе кемесінің бортынан әуе кемесінің ұшу жоспарының өзгергендігі туралы хабарламаны G сыныбындағы әуе кеңістігін пайдаланған кезде пайдаланушының қалауы бойынша ӘҚҚ (ӘКБ) органына, ал А және С сыныбындағы әуе кеңістігін пайдаланғысы келген жағдайда - А және С сыныбындағы әуе кеңістігіне кірер алдында 15 минут бұрын хабарлайды.
Әуе қозғалысының қарқыны ӘҚҚ (ӘҚБ) жоғары аудандарда органы әуе кемесінің экипажына әуе кемесінің бортынан берілетін ұшу жоспарына қатысты талаптарды немесе шектеулерді мәлімдейді.
75. Әуе кеңістігін пайдаланушы:
1) басқарылмайтын аэростаттардың ұшуына;
2) атыс өткізу, зымырандар жіберу және жарылыс жұмыстарын жүргізуге байланысты қызметті жүзеге асыратын жағдайда, әуе кеңістігін пайдалануға берілетін өтінімді ӘҚБ БО-ға немесе ұшу қауіпсіздігіне қатер төндіретін жақын жердегі ӘҚҚ (ӘҚБ) органына ұсынады.
Егер ұшудың ең жоғары биіктігі жергілікті жер бедерінің үстінен 50 метрден аспаған жағдайда және ұшу маршруты елді мекеннен және әуе қозғалысына қызмет көрсету маршруттарының шекараларынан, әуе кемелерінің ұшу және қонуға кіру схемаларынан, ұшуларға тыйым салынған аймақтардан, қауіпті аймақтардан және ұшулар шектелген аймақтардан тыс жерлерде орналасқан кезде пилотсыз ұшатын аппаратты пайдалану өтінімді ұсынбастан жіберіледі.
76. Әуе кеңістігін пайдалануға берілетін өтінім төмендегі нысандардың бірінде ұсынылады:
1) деректерді берудің жер үсті авиациялық желісі арқылы берілетін және қызмет түрі туралы ақпарат жазылған телеграф арқылы берілетін хабарлама;
2) қызмет түрі туралы ақпарат жазылған факсимильдік хабарламаны қоса алғанда, қағаз жеткізгіште берілетін хабарлама;
3) қызмет түрі туралы ақпарат жазылған Интернет желісі арқылы берілетін хабарлама.
77. Басқарылмайтын аэростаттардың ұшуына байланысты қызметті орындаған жағдайда, әуе кеңістігін пайдалануға берілетін өтінімде мынадай деректер болуы тиіс:
1) хабарлама түрі және аэростат (шар-зонд) жіберуге арналған анықтамалық деректер;
2) қызметінің белгіленуі;
3) аэростатты (шар-зондты) ұшыру орны, ұшыру уақыты (немесе ұшыруды бірнеше рет бастау немесе аяқтау уақыты);
4) ұшу аппаратының (шар-зондтың) түрі;
5) ұшу биіктігі, маршруты (ұшып көтерілудің орташа жылдамдығы, биіктік ауқымы);
6) аэростаттың қону орны;
7) аэростатты (шар-зондты) ұшыру күні;
8) ӘҚҚА шекараларынан ұшып өткенге дейінгі есептік өткен уақыт;
9) аэростаттың (шар-зондтың) тиесілілігі;
10) аэростаттың қайталама шолу радиолокаторының жауап бергішімен жабдықталғандығы, ұшудың жалпы ұзақтығы (шар зондтың ең көп ауа толтырылғандағы қабығы дөңгелегінің жердегі көлемі, ұшыру мақсаты).
78. Атыс өткізу, зымырандар жіберу, жарылыс жұмыстарын жүргізуге байланысты қызметті орындаған жағдайда әуе кеңістігін пайдалануға берілетін өтінім мынадай деректерді қамтиды:
1) заңды немесе жеке тұлғаның атауы;
2) географиялық координаттары көрсетілген қызметті жүргізу орны (дары);
3) ату маршруты мен ұзақтығы (жарылыс жұмыстарын жүргізу үшін - топырақтың шашылу және сынықтардың шашырау радиусы);
4) снарядтардың (оқтардың), зымырандардың ұшуының, топырақтың шашылуының ең жоғарғы биіктігі;
5) қызметті жүргізу күні, бастау уақыты мен аяқтау уақыты.
79. Әуе кеңістігін пайдалануға берілетін өтінімдер қызметті бір рет жүзеге асыруға немесе белгілі бір уақыт кезеңіне (бірақ бір жылдан асырмай) беріледі.
Әуе кеңістігін пайдалануға берілетін өтінімдер жыл сайын 15 желтоқсанға дейін ӘҚБ БО-ға қоршаған ортаның гидрометеорология және мониторинг бойынша аумақтық органдары ұсынады.
Басқарылмайтын аэростаттарды ұшыру кестесінің өзгеруі туралы 15 тәуліктен кешіктірілмей хабарланады.
Басқарылмайтын аэростаттарды ұшырудың стационарлық пункттерін орналастыру, сондай-ақ басқарылмайтын аэростаттарды жылжымалы пункттерден ұшыру орындары ӘҚБ БО-мен келісіледі.
80. Әуе кеңістігін пайдаланушы басқарылмайтын аэростаттарды ұшыру, атыс өткізу, зымырындар жіберу, жарылыс жұмыстарын жүргізу қызметін жүзеге асыру үшін әуе кеңістігін пайдалануға өтінімді ӘҚБ БО-ға немесе жақын жердегі әуе қозғалысына қызмет көрсету органына осындай қызмет басталғанға дейін бір тәулік бұрын ұсынады.
81. Әуе кеңістігін пайдаланушы әуе кеңістігін пайдалануға байланысты өтінім берілген қызмет түріне өзгерістер енгізген жағдайда, ӘҚБ БО-ға немесе жақын жердегі ӘҚБ органына әуе кеңістігін пайдалану үшін жаңа өтінім ұсынады.
Өтінім осындай қызмет басталғанға дейін үш сағат бұрын ұсынылады.
5. Пилотсыз ұшу аппараттарын пайдалану шарттары
82. Ұшу жоспары ұсынылған пилотсыз ұшу аппараттарын ұшыру көрсетілген жоспарларға сәйкес орындалады.
83. Ең жоғары жүк көтергіштігі 4 килограмнан аспайтын метеорологиялық зондтардың немесе басқарылмайтын аэростаттардың ұшуын қоспағанда, басқарылмайтын аэросттардың барлық ұшулары осы Қағиданың 84-93- тармақтарына сәйкес жүзеге асырылады.
84. Басқарылмайтын аэростатты пайдалану 18 000 метр биіктікте немесе төмендегілерден төмен биіктікте жүзеге асырылмайды:
1) бұлт немесе төрт октанттан көп басқа бұлыңғырлағыштар бар жерден;
2) көлденең көру мүмкіндігі 8 километрден аз жерден.
85. Басқарылмайтын аэростат ірі қалалардың, қалалардың немесе кенттердің халық қоныстанған аудандары үстінен немесе ұшуға қатысы жоқ адамдардың ашық жердегі шоғырлары үстінен ұшуы 300 метрден төмен емес биіктікте өтетіндей ұшырылады.
86. Ұшуды аяқтау үшін басқарылмайтын аэростатты пайдаланушы оны қондыратын құрылғыларды іске қосады:
1) ауа райы жағдайлары көзделген жағдайлардан нашар екені белгілі болған жағдайда;
2) ақауы немесе кез келген басқа жағдай әрі қарай ұшуды әуе қозғалысы немесе жердегі адамдар немесе мүлік үшін қауіпті етсе;
3) шет мемлекет аумағының үстіндегі әуе кеңістігіне кірер алдында рұқсат болмаған жағдайда.
87. Пайдаланушы басқарылмайтын аэростатты ұшырғаннан кейін ӘҚБ БО-ға (ӘҚБ органына) дереу төмендегі ақпаратты ұсынады:
1) аэростаттың ұшуын (мақсатын) белгілеу;
2) ұшыру орны;
3) нақты ұшыру уақыты;
4) егер ол 18 000 метр немесе одан төмен биіктікте болса, 18 000 метр биіктікке өтудің есептік уақыты немесе крейсерлік эшелонға жетудің есептік уақыты, есептік орналасқан жері;
5) әуе кеңістігін пайдалану үшін берілген өтінімде алдын ала хабарланған ақпараттағы кез келген өзгерістер.
88. Пайдаланушы басқарылмайтын аэростатты ұшыратындығын осы Қағиданың 77-тармағына сәйкес алдын ала хабарлап, бірақ оны ұшырмайтын болса, дереу ӘҚБ БО-ға (ӘҚБ органына) хабарлайды.
89. 18 000 метр немесе одан төмен биіктікте ұшып келе жатқан басқарылмайтын аэростат пайланушысы аэростаттың ұшу траекториясын қадағалап, аэростаттың кімнің жауапкершілік аймағында ұшып бара жатқанына қарай, ӘҚҚ немесе ӘҚБ органдарының талап етуі бойынша оның қай жерде ұшып бара жатқаны туралы хабарлама жібереді. Егер ӘҚҚ (ӘҚБ) органдары аз уақыт ішінде аэростаттың қай жерде ұшып бара жатқандығы туралы хабарламаны талап етпесе, онда пайдаланушы оның ұшып бара жатқан жерін әр екі сағат сайын тіркеп отырады.
90. 18 000 метр биіктіктен жоғары биіктікте ұшып бара жатқан басқарылмайтын аэростатты пайдаланушы, аэростаттың ұшу барысын қадағалап, ӘҚҚ (ӘҚБ) органдарының талап етуі бойынша аэростаттың ұшып бара жатқан жері туралы хабаралама жібереді. Егер ӘҚҚ (ӘҚБ) органдары аз уақыт ішінде аэростаттың қай жерде ұшып бара жатқандығы туралы хабарлама талап етпесе, онда пайдаланушы оның ұшып бара жатқан жерін әр 2 сағат сайын тіркеп отырады.
91. Егер осы Қағиданың 89 және 90-тармақтарына сәйкес, оның ұшып бара жатқан жерін тіркеу мүмкін болмаса, пайдаланушы соңғы тіркелген ұшып бара жатқан жерін қоса алғанда, бұл туралы дереу ӘҚҚ (ӘҚБ) органына хабарлайды. Егер тіркеу жалғастырылса, онда дереу ӘҚҚ (ӘҚБ) органына хабарланады.
92. Пайдаланушы басқарылмайтын аэростат төмендей бастағанға дейін 1 сағат бұрын, тиісті ӘҚҚ (ӘҚБ) органына аэростат туралы мынадай ақпарат жібереді:
1) осы сәттегі орналасқан географиялық орны;
2) ұшудың осы сәттегі эшелоны (барометрлік биіктігі);
3) 18 000 метр биіктіктен өтетін есептелген уақыты, орын алған жағдайда;
4) жерге қонатын есептелген уақыты мен орны.
93. Басқарылмайтын аэростатты пайдаланушы тиісті ӘҚҚ (ӘҚБ) органына ұшудың аяқталғаны туралы хабарлайды.
6. Әуе кеңістігін пайдалануды рұқсат ету және хабарлау тәртібі
94. Әуе кеңістігін пайдалануды рұқсат ету тәртібі ӘҚҚ (ӘҚБ) - әуе кеңістігін пайдаланушылар әуе кеңістігін пайдалануға рұқсаты болған жағдайда, өз қызметін ұшу жоспарлары мен әуе кеңістігін пайдалануға берілген өтінімдер негізінде жүзеге асыратын, әуе кеңістігін пайдалану тәртібі болып табылады.
ӘҚЖ БО немесе ӘҚБ БО-ның әуе кеңістігін пайдаланушыдан ұшу жоспарын (әуе кеңістігін пайдалануға берілген өтінім) қабылдауы, алынған деректерді әуе кеңістігін пайдалану жоспарларына енгізуі - әуе кеңістігін пайдалануды рұқсат ету болып табылады, олар әуе қозғалысына қызмет көрсету органдарына, (әуе қозғалысын басқару органдарына) оларға қатысты бөлігінде, Қазақстан Республикасының ӘШҚҚ әскерлерінің органдарына хабарланады.
95. Әуе кеңістігін пайдалануды рұқсат ету тәртібі:
1) А және С сыныбындағы әуе кеңістігінде ұшатын әуе кеңістігін пайдаланушылар үшін (осы Қағиданың 96-тармағында көрсетілген қызметті қоспағанда);
2) әуе кеңістігінің сыныбына қарамастан, қызметін «Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану және авиация қызметі туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 18-бабы 1-тармағының 2) тармақшасына сәйкес жүзеге асыратын әуе кеңістігін пайдаланушылар үшін белгіленеді.
96. А және С сыныбындағы әуе кеңістігін пайдалануды рұқсат ету тәртібі мына жағдайларда талап етілмейді:
1) әуе шабуылына тойтарыс беру, әуе кеңістігінде Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын бұзуды немесе Қазақстан Республикасының аумағына қарулы басып кіруді болғызбау және тоқтату;
2) табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар кезінде көмек көрсету, ғарыш аппараттары мен олардың экипаждарын іздестіру және эвакуациялау;
3) әуе кеңістігін пайдалану тәртібінің бұзылуын болғызбау және (немесе) тоқтату.
97. Әуе кеңістігін пайдалану жоспарларын жүргізуді ӘҚЖ БО және ӘҚБ БО жүзеге асырады.
98. ӘҚЖ БО әуе кеңістігін пайдалану жоспарларын мына жағдайларда жүзеге асырады:
1) әуе кемелері ұшуды әуе қозғалысына қызмет көрсету маршруттары бойынша орындаған жағдайда;
2) ұшуды ӘҚБ БО-мен келісу арқылы авиациялық жұмыстар аудандарында орындаған жағдайда;
99. ӘҚБ БО әуе кеңістігін пайдалану жоспарларын жүргізуді мына жағдайларда жүзеге асырады:
1) әуе кемелері ұшуды әуе қозғалысына қызмет көрсету маршруттарынан тыс жерде, арнайы аймақтарда және мемлекеттік авиацияның басқа да ұшу аудандарында орындаған жағдайда;
2) пилотсыз ұшу аппараттары ұшқан жағдайда;
3) әуе кеңістігін пайдалану жөніндегі қызметті «Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану және авиация қызметі туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 18-бабы 1-тармағының 2) тармақшасына сәйкес жүзеге асырған жағдайда.
100. ӘҚЖ БО қазақстандық әуе кемесін пайдаланушыдан алған ұшу жоспарын әуе кеңістігін пайдалану жоспарына енгізеді:
1) пайдаланушының қолданыстағы сертификаты және соған қоса берілетін арнайы ережелер (авиакомпания үшін) болған жағдайда;
2) авиациялық жұмыстарды орындаудың қолданыстағы куәлігі және соған қоса берілетін арнайы ережелер (авиациялық жұмыстар орындауды жоспарлап отырған пайдаланушылар үшін) болған жағдайда;
3) ұшуды орындауға құқық беретін қолданыстағы куәлігі және соған қоса берілетін арнайы ережелер (сертификатталған ең жоғарғы ұшу массасы 5700 килограмнан асатын ұшақтарды пайдаланатын жалпы мақсаттағы авиацияны пайдаланушылар үшін) болған жағдайда, сондай-ақ сертификатталған ең жоғарғы ұшу массасы 5700 кг кем емес болатын ұшақтарды және сертификатталған ең жоғарғы ұшу массасына қарамастан тікұшақтарды пайдаланатын жалпы мақсаттағы авиацияны пайдаланушылар үшін қолданыстағы ұшуға жарамдылық сертификаты болған жағдайда;
4) қолданыстағы ұшуға жарамдылық сертификаты (әуе кемелерінің барлық пайдаланушылары үшін), ал қолданыстағы ұшуға жарамдылық
сертификаты жоқ әуе кемелері үшін - азаматтық авиация саласындағы уәкілетті органның арнайы ұшуды орындауға берген рұқсаты болған жағдайда;
5) осы Қағидадағы нысанда және мазмұнда белгіленген, ұсынылған ұшу жоспарына сәйкес келген жағдайда (әуе кемелерінің барлық пайдаланушылары үшін);
6) пайдаланушының сертификатында және (немесе) авиациялық жұмыстарды орындау куәлігінде және (немесе) ұшуларды орындауға құқық беретін куәлікте белгіленген ұшу өңірлерінің шектеулерін сақтаған жағдайда.
Пайдаланушының алған сертификаттарының, авиациялық жұмыстарды орындауға құқық беретін куәліктердің, ұшуға жарамдылық сертификаттарының көшірмелерін азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган оларды бергеннен кейін дереу ӘҚЖ БО-ға ұсынады.
101. ӘҚБ БО әуе кеңістігін пайдаланушыдан алған ұшу жоспарын (әуе кеңістігін пайдалануға берілген өтінімді), ұсынылған ұшу жоспары осы Қағиадада белгіленген нысан мен мазмұнға сәйкес келген жағдайда, әуе кеңістігін пайдалану жоспарына енгізеді.
102. ӘКЖ БО әуе кеңістігінің шетелдік пайдаланушысынан алған ұшу жоспарын, ұсынылған ұшу жоспары осы Қағидада белгіленген нысан мен мазмұнға сәйкес келген жағдайда және осы Қағиданың 7-тарауына сәйкес шетелдік әуе кемелерінің халықаралық ұшуларды орындауына берілетін рұқсат болған жағдайда, әуе кеңістігін пайдалану жоспарына енгізеді.
103. Ұшу жоспарлары, алдын ала ұсынылған ұшу жоспарлары және әуе кеңістігін пайдалануға берілген өтінімдер осы Қағидада белгіленген талаптарға сәйкес келмеген жағдайда және Қағидада белгіленген мерзімдер сақталмай берілген жағдайда әуе кеңістігін пайдалану жоспарына енгізуге жатпайды. Бұл жағдайда, ӘҚЖ БО (ӘҚБ БО) ұшу жоспарының бекітілмегендігі туралы хабарламаны осы Қағиданың 3-қосымшасында белгіленген нысанда, мекен-жайларға және мерзімдерде жібереді.
104. Әуе кеңістігін пайдалану туралы шешім қабылдаған мемлекеттік органдар, осы Қағиданың 96-тармағында көрсетілген жағдайларда, бұл туралы дереу ӘҚЖ БО мен ӘҚБ БО-ға хабарлайды.
105. Диспетчерлік рұқсатты ӘҚҚ (ӘҚБ) органдары әуе кеңістігін пайдалану жоспарында көрсетілген алдағы ұшу туралы ақпарат негізінде немесе осы Қағиданың 96-тармағында көрсетілген жағдайларда, әуе кемесі командирінің сұрауы негізінде береді.
106. Әуе кеңістігін пайдаланудың хабарламалық тәртібі деп әуе кеңістігін пайдаланушыларға ұшуды диспетчерлік рұқсатсыз орындауға мүмкіндік беру түсініледі.
107. Әуе кеңістігін пайдаланудың хабарламалық тәртібі G сыныбындағы әуе кеңістігінде белгіленеді.
G сыныбындағы әуе кеңістігінде ұшатын әуе кеңістігін пайдаланушылар тиісті ӘҚК (ӘҚБ) органдарына өзінің қызметі туралы ұшу жоспарын ұсыну жолымен ұшу басталғанға дейін кем дегенде бір сағат бұрын хабарлайды.
Ұшу-ақпараттық қызмет көрсету әуе кемесін пайдаланушының сұрау салуы бойынша ұсынылады.
108. G сыныбындағы әуе кеңістігінде ұшуды орындар алдында әуе кеңістігін пайдаланушыларда, Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану және авиация қызметі туралы Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес, ұшуды орындау қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін қажет аэроанавигациялық және метеорологиялық ақпараттары болады.
109. G сыныбындағы әуе кеңістігінде ұшу кезінде әуе кемесінің командирі өзі басқарып келе жатқан әуе кемесінің басқа әуе кемелерімен және ауадағы басқа да материалдық объектілері мен, сондай-ақ жер бетіндегі (су бетіндегі) кедергілері мен соқтығыспауын қамтамасыз етеді.
7. Шетелдік әуе кемелерінің халықаралық ұшуды орындауына рұқсат ету
110. Шет мемлекеттердің әуе кемелерінің Қазақстан Республикасының әуе кеңістігінде ұшуы:
1) Қазақстан Республикасы қатысушысы болып табылатын халықаралық шарттардың;
2) Қазақстан Республикасының әуеайлақтарына қонбай не қона отырып, Қазақстан Республикасының аумағы арқылы коммерциялық емес мақсаттарда халықаралық тұрақты ұшуды орындауға арналған рұқсаттардың;
3) халықаралық тұрақты емес (біржолғы) ұшуды орындауға арналған рұқсаттардың;
4) біржолғы ұшуды орындауға берілетін арнайы (дипломатиялық) рұқсаттардың негізінде жүзеге асырылады.
111. Қазақстан Республикасының әуеайлақтарында қонбай не қона отырып, Қазақстан Республикасының аумағы арқылы коммерциялық емес мақсаттарда халықаралық тұрақты ұшуды орындауға рұқсаттарды, азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган бекіткен Қазақстан Республикасының ішкі және халықаралық авиамаршруттарындағы тұрақты рейстердің кестесін бекіту нұсқаулығына сәйкес азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган береді.
112. Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрлігі:
1) мемлекеттік және эксперименттік әуе кемелерінің;
2) осы Қағиданың 113-тармағында аталған шет мемлекеттердің лауазымды адамдарын тасымалдайтын азаматтық әуе кемелерінің;
3) шет мемлекеттердің әскери құралымдарын, қару-жарақтары мен әскери техникасын, сондай-ақ қос мақсатта пайдаланылатын өнімдерін тасымалдау үшін әуе кемелерінің біржолғы ұшуын орындауға арналған арнайы (дипломатиялық) рұқсаттарды береді.
113. Осы Қағиданың 112-тармағының 2) тармақшасында аталған шет мемлекеттердің лауазымды адамдары:
1) Мемлекет басшылары;
2) Үкімет басшылары;
3) Парламент палаталарының спикерлері;
4) Мемлекет хатшылары;
5) Үкімет басшыларының орынбасарлары;
6) министрлер;
7) Мемлекет басшылары мен Үкімет басшыларының арнайы өкілдері;
8) халықаралық ұйымдар басшылары;
9) Қазақстан Республикасы Президентінің жеке қонақтары;
10) корольдік отбасылар мүшелері;
11) Қазақстан Республикасы Президентінің немесе Премьер-министрінің шақыруы (алдын ала уағдаласуы) бойынша Қазақстанға келетін шет мемлекеттердің үкімет комиссиялары;
12) Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрлігі анықтайтын өзге де адамдар.
114. Шет мемлекеттердің әскери құралымдарын, қару-жарақтары мен әскери техникасын, сондай-ақ қосарлы мақсатта пайдаланылатын өнімдерін тасымалдау үшін әуе кемесінің бір жолғы ұшуын орындауға арналған арнайы (дипломатиялық) рұқсаттарды мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті органмен және азаматтық авиация саласындағы уәкілетті органмен алдын ала келісе отырып, Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрлігі береді.
Осы ұшуды азаматтық әуе кемесі орындаған жағдайда, Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрлігі Қазақстан Республикасының Ұлттық қауіпсіздік комитетін хабардар етеді.
115. Біржолғы ұшуды орындауға арналған арнайы (дипломатиялық.) рұқсатты алу үшін Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрлігінің атына дипломатиялық өкілдіктер және шет мемлекеттердің консулдық мекемелері, шет мемлекеттердің сыртқы саяси ведомстволары, шетел мекемелері немесе Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдары ресми сұрау салу жолдайды, онда төмендегідей ақпарат қамтылған:
1) пайдаланушының толық атауы, пошталық мекенжайы;
2) рейстің ИКАО коды мен нөмірі;
3) әуе кемесінің үлгісі, тіркеу нөмірі, МТОW, радио арқылы шақыру белгісі;
4) әуе кемесі тіркелген мемлекет;
5) ұшу мақсаты, жолаушылар мен жүктің болуы;
6) навигациялық және байланысу жабдықтарының үлгісі;
7) бортта қару-жарақтың, оқ-дәрілердің, фотоаппаратураның болуы;
8) жолаушыларды/жүкті жөнелту және жеткізу орны мен аралық қону орны;
9) ұшу маршрутындағы әуе авиатрассалары, Қазақстан Республикасының әуе кеңістігіне кіру/шығу нүктелері көрсетілген, әуе кемесі қозғалысының күні, толық авиамаршруты мен кестесі (UТС);
10) жүкті жөнелтуші, жүкті қабылдаушы (толық атауы, мекен жайы, телефоны, факсы).
Бір-бірімен байланысты біржолғы ұшулар сериясын орындауға берілетін арнайы (дипломатиялық) рұқсат күнтізбелік 30 күннен аспайтын мерзімге беріледі.
116. Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрлігі осы Қағиданың 112-тармағының 1), 2) тармақшаларында көрсетілген әуе кемелерінің біржолғы ұшуларды орындауын алдын ала келісу үшін сұратуды мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті органға және азаматтық авиация саласындағы уәкілетті органға жібереді.
117. Авиация салаларындағы уәкілетті органдар біржолғы ұшуды орындауға келісім беру (келісім бермеу) туралы жауапты Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрлігіне жолдайды. Азаматтық немесе мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті орган біржолғы ұшуды орындауға келісім бермеген жағдайда, осы орган дәлелді бас тарту ұсынады.
118. Авиация салаларындағы уәкілетті органдардың біржолғы ұшуды орындауға берген келісімі (келіспеушілігі) негізінде Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрлігі:
1) арнайы (дипломатиялық) рұқсат береді;
2) арнайы (дипломатиялық) рұқсатты беруден бас тартқандығы туралы хабарлайды.
119. «Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану және авиация қызметі туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 40-бабының 5-тармағында көзделген ережелер арнайы (дипломатиялық) рұқсатты беруден бас тартуға негіз болады.
Осы Қағиданың 115-тармағында көзделген ақпарат толық болмаған, жағдайда сұрау салулар қаралмастан кері қайтарылады.
120. Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрлігі Қазақстан Республикасының әуе кеңістігінде біржолғы ұшуларды орындауға берілетін арнайы (дипломатиялық) рұқсаттар тізілімін жүргізеді.
121. Азаматтық әуе кемелерінің халықаралық тұрақты емес (біржолғы) ұшуларын орындауға арналған рұқсаттарды осы Қағиданың 112-тармағындағы ережелерді ескере отырып, және азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган басшысының бұйрығымен бекітілген Халықаралық тұрақты емес ұшуды орындауға рұқсаттар берудің және рұқсаттар беруден бас тартуға арналған негіздердің қағидасына сәйкес азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган береді.
122. Тиісті органдардың біржолғы халықаралық ұшуларды орындауға берген рұқсаттары немесе олар жойған рұқсаттар туралы ақпарат дереу ӘҚЖ БО-га және ӘҚБ БО-ға жеткізіледі.
8. Әуе қозғалысын ұйымдастыру және қызмет көрсету (әуе қозғалысын басқару)
123. Әуе қозғалысын ұйымдастыруға мыналар кіреді:
1) әуе қозғалысына қызмет көрсету (әуе қозғалысын басқару);
2) әуе қозғалысының ағындарын ұйымдастыру;
3) әуе кеңістігін ұйымдастыру.
Әуе қозғалысына қызмет көрсетуді (әуе қозғалысын басқаруды) ӘҚҚ (ӘҚБ) органдары жүзеге асырады.
124. Әуе қозғалысына қызмет көрсетуге мыналар кіреді:
1) әуе қозғалысына диспетчерлік қызмет көрсету;
2) әуе қозғалысына ұшу-ақпараттық қызмет көрсету;
3) авариялық хабар беру.
125. Әуе қозғалысын басқару құрамына мыналар кіретін кешенді үдеріс болып табылады:
1) ұшуды жоспарлау;
2) ұшуды үйлестіру;
3) ұшуды қамтамасыз ету;
4) әуе кемелерінің қозғалысын әуеде және жерде тікелей басқару;
5) ұшудың белгіленген режимінің және әуе кеңістігін пайдалану тәртібінің сақталуын бақылау.
Әуе кемелерінің қозғалысын жерде және әуеде тікелей басқаруға мыналар жатады:
1) әуеайлақ аудандарында (қону алаңдарында) мемлекеттік авиация әуе кемелерінің ұшуын жерде және әуеде басқару басшылығы (басқару);
2) дүлей және өзге де зілзалалар болған аудандарда, іздестіру-құтқару жұмыстарын жүргізу аудандарында, мемлекеттік авиацияның ұшуды орындау кезінде әуе трассалары және ЖӘЖ тыс маршрут бойынша мемлекеттік авиацияның ұшулары кезіндегі әуе қозғалысын тікелей басқару әуе және ЖӘЖ трассалары бойынша ӘҚҚ органдарымен келісу арқылы жүзеге асырылады;
3) әуе шабуылына тойтарсыс беру, әуе кеңістігінде Қазақстан Республикасы Мемлекеттік шекарасын бұзуды, әуе кеңістігін пайдалану тәртібінің бұзылуын болғызбау және тоқтату, Қазақстан Республикасының егемендігіне, аумақтық тұтастығына және қауіпсіздігіне қарсы күш қолдану қатерін жою барысында авиацияны әскери басқару;
4) мемлекеттік авиацияның арнайы бөлінген аймақтарда, полигондарда, десанттау алаңдарында жауынгерлік пайдалану міндеттерін және арнайы міндеттерді орындау барысындағы әскери басқаруы.
126. Әуе қозғалысына диспетчерлік қызмет көрсетуге мыналар кіреді:
1) аудандық диспетчерлік қызмет көрсету;
2) қонуға жақында диспетчерлік қызмет көрсету;
3) әуеайлақтың диспетчерлік қызмет көрсету.
127. Әуе қозғалысының ағындарын ұйымдастыруды ӘҚҚ (ӘҚБ) органдарының өткізу қабілеті үстіндегі әуе қозғалысы қажеттіліктерін арттыруды реттеу үшін ӘҚЖ БО мен ӘҚБ БО жүзеге асырады.
Әуе қозғалысының ағындарын ұйымдастыру әуе кеңістігін пайдалануды жоспарлаудың барлық кезеңдерінде қамтамасыз етіледі.
128. Әуе кеңістігін ұйымдастыруды әуе қозғалысына қызмет көрсетуді (басқаруды) қамтамасыз ету және әуе қозғалысының ағындарын ұйымдастыру мақсатында ӘҚҚ (ӘҚБ) органдары жүзеге асырады.
129. Әуе қозғалысын ұйымдастыру және қызмет көрсету Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану және авиация қызметі туралы Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.
9. Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын қиып өту қағидасы
130. Халықаралық ұшу үшін ашық әуе трассалары бойынша халықаралық ұшуды орындау кезінде Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасынан ұшып өтудің әуе дәлізі әуе қозғалысына қызмет көрсету маршрутының Әуе трассасының Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасы сызығымен қиылысу жеріндегі әуе кеңістігінің бір бөлігі болып табылады.
131. Әуе кемелерінің Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын оны халықаралық әуе трассалары қиып өтетін жерлерден тыс жерде ұшып өтуі мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті орган белгілеген арнайы әуе дәлізі бойымен жүзеге асырылады.
132. Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын ұшып өтудің әуе дәлізі әуе қозғалысына қызмет көрсету маршруты осінің Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасы сызығымен қиылысу нүктесінің географиялық координаттарымен белгіленеді.
133. «Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану және авиация қызметі туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 40-бабына сәйкес және осы Қағиданың 7-тарауында белгіленген тәртіппен халықаралық ұшуды орындауға берілген рұқсат - шетелдік әуе кемелерінің Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын қиып өтуінің негізі болып табылады.
Мұндай рұқсат болмаған жағдайда Қазақстан Республикасының әуе кеңістігіне кіруге көрсетілген рұқсатты алуға мүмкіндік бермейтін барлық мәселелер шешілгенге дейін рұқсат етілмейді.
134. Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын қиып өтуге 100-200 километр қалғанда (Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын қиып өтудің есептелген уақытына дейін 10 минут бұрын) әуе кемесінің экипажы тиісті ӘҚҚ (ӘҚБ) органына рейстің нөмірін, мемлекеттік және тіркеу айыру белгісін, ұшып бара жатқан жерін, ұшу эшелонын биіктігін және Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасынан ұшып өтудің есептелген уақытын хабарлайды.
ӘҚҚ (ӘҚБ) органы мен шекаралас мемлекеттің ӘҚҚ (ӘҚБ) органы арасында Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын қиып өту талаптарын келісу белгіленген байланыс арналары арқылы жүзеге асырылады.
Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын қиып өту талаптары әуе кемесінің экипажына хабарланады.
Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын қиып өту талаптарына алған әуе кемесінің экипажы Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын нақты қиып өту уақыты мен ұшу эшелонын (биіктігін) ӘҚҚ (ӘҚБ) органына хабарлайды.
135. ӘҚҚ (ӘҚБ) органы әуе шабуылына қарсы қорғаныс әскерлері органынан Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын қиып өтуге растау алғаннан кейін әуе кемесінің экипажына ұшу эшелонын (биіктігін) және Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын қиып өтудің есептелген уақытын растайды (қажет болған жағдайда өзгертеді).
136. Егер халықаралық шарттарда (келісімдерде) өзгеше көзделмесе және ӘҚҚ (ӘҚБ) органдарынан басқа нұсқаулар берілмесе, Қазақстан Республикасында және шекаралас мемлекетте қабылданған эшелондау жүйелерінде айырмашылықтар болған жағдайда, эшелонды ауыстыру Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын қиып өткенге 30 километр қалғанда аяқталуы тиіс.
137. Егер халықаралық ұшуды орындайтын әуе кемесі Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын қиып өткеннен кейін ұшуды жалғастыра алмаса және әуе кемесінің экипажы ұшып шығу әуеайлағына қарай қайта ұшу туралы шешім қабылдаса, онда Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын кері маршрутта қиып өту әуе қозғалысына қызмет көрсетудің немесе ұшудың сол маршруты бойынша орындалады. ӘҚҚ (ӘҚБ) органы әуе кемесінің экипажына ұшуды орындау және Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын қиып өту талаптарын хабарлап, бұл туралы ӘШҚҚ органын ақпараттандырады.
138. Радио байланысы әуе кемесінің экипажы Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын қиып өту талаптарын алғаннан кейін, ұшып келе жатқан кезде істен шыққан жағдайлардан басқа жағдайларда, Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын радиобайланысы жоқ әуе кемесімен қиып өтуге тыйым салынады. Егер әуе кемесінің экипажы ұшып шығу әуеайлағына қарай қайта ұшу туралы шешім қабылдаса, онда Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын кері маршрутта қиып өту, ілеспе эшелонды иеленіп, әуе қозғалысына қызмет көрсетудің, ұшудың сол маршруты бойынша орындалады.
139. Дүлей апаттар, апаттар, авариялар жағдайында, әуе кемесіндегі авариялық жағдайларда және адамдардың өміріне немесе денсаулығына қауіп төндіретін басқа да жағдайларда әуе кемелерінің Қазақстан Республикасының әуе кеңістігіне мәжбүрлі түрде ұшып кіруі Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын қиып өту қағидасын бұзу болып табылмайды.
140. Әуе кемесінің экипажы Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын мәжбүрлі түрде қиып өткен жағдайда бұл туралы дереу тиісті ӘҚҚ (ӘҚБ) органына хабарлап, әрі қарай осы органның берген нұсқауы немесе (ӘҚБ) органына хабарлап, әрі қарай осы органның берген нұсқауы немесе Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің осындай қиып өту фактісін анықтау үшін көкке көтерілген әуе кемесінің кезекші командирінің нұсқаулары бойынша әрекет етеді. ӘҚҚ (ӘҚБ) органы Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын мәжбүрлі қиып өту туралы ӘШҚҚ органына хабарлайды.
141. Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын белгіленген ережелерді бұзып қиып өткен әуе кемелері, «Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасы туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес, Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын бұзушылар болып танылады.
10. Әуе кеңістігін пайдалануға тыйым салу немесе шектеу
142. Екі немесе одан көп әуе кеңістігін пайдаланушыда әуе кеңістігін пайдалану қажеттілігі бір мезгілде туындаған жағдайда, әуе кеңістігін пайдаланудың уақытша режимдерін немесе қысқа мерзімді шектеулерді енгізу жолымен жүзеге асырылатын әуе кеңістігін пайдаланудағы мемлекеттік басымдықтарға сәйкес Қазақстан Республикасы әуе кеңістігінің белгілі аудандарына шектеу қойылады.
143. Әуе кеңістігін пайдаланудың уақытша режимін ӘҚБ БО Қазақстан Республикасының әуе кеңістігі шегінде, сондай-ақ Қазақстан Республикасының әуе қозғалысына қызмет көрсету органдарының немесе әуе қозғалысын басқару органдарының жауапкершілік аймақтарына жанасып жатқан теңіз айдыны үстінде, екі тәулікке дейінгі мерзімге белгілейді:
1) Қазақстан Республикасының әуе трассаларында және жергілікті әуе желілерінде, Қазақстан Республикасының Президенттің немесе шет мемлекеттердің басшыларын тасымалдау бойынша аса маңызды ұшуды орындайтын әуе кемелерінің ұшуын қамтамасыз етуге арналған маршруттарда және аймақтарда;
2) жаттығулар, әуе шерулерін (көрсету және демонстрациялық ұшу) салтанаттарын өткізу, ғарыш объектілерін ұшыру мен қондыру, авиациялық және зымыран техникаларын сынап көру, іздестіру-құтқару іс-шараларын орындау және әуе кемелерін (топтарын) көлденең және тік жазықтықта маневрлеп ұшыру, сондай-ақ ұшу қауіпсіздігіне қауіп төндіруі мүмкін басқа да қызмет жүргізу аудандарында;
3) сынақтық (зерттеу) ұшу, рекордтар жасау үшін ұшу, зымырандарды іс жүзінде ұшыруды және түсіруді орындау, әуе шабуылына қарсы қорғаныс күштері мен құралдарының ұрысқа жарамдылығын тексеру, сондай-ақ ұшқышсыз ұшу аппараттарының ұшу маршруттарында;
4) ұшуды шектеу аймақтарында.
144. Қысқа мерзімді шектеулерді ӘҚБ органдары өз жауапкершілік аудандарында, соның ішінде әуе кеңістігін пайдалануға байланысты қызметті жедел қамтамасыз ету үшін Қазақстан Республикасының әуе трассаларында және жергілікті әуе желілерінде екі сағатқа дейінгі мерзімге қояды.
145. Уақытша режимді белгілеуге арналған ұсынымды әуе кеңістігін пайдаланушы осы Қағиданың 143-тармағында белгіленген қызметті жүзеге асыру қажеттілігінен және қызметті жүзеге асыруға өтінім берілген ауданда екі немесе одан көп мүдделі пайдаланушы өтінім берген кезде ӘҚБ БО-ның (ӘҚБ органдарының) талап етуі бойынша жібереді.
146. Қазақстан Республикасының Президенттің немесе шет мемлекеттердің басшыларын тасымалдау бойынша аса маңызды ұшуды орындайтын әуе кемелерінің ұшуын қамтамасыз ету үшін уақытша режимдер белгілеуге арналған ұсынымдарда әуе кеңістігі Аса маңызды ұшуды ұйымдастыру және орындау қағидасында белгіленген нормалар мен мерзімдерге сәйкес сұралады.
147. Тиісінше 143 және 144-тармақтарда көрсетілген іс-шараларды қамтамасыз ету бойынша уақытша режимдер мен қысқа мерзімді шектеулер:
1) осы іс-шараларға қатысатын әуе кемелерінің ұшуын қоспағанда, ұшуға және әуе кеңістігін пайдалануға байланысты басқа да қызметке толық тыйым салу;
2) ұшуға жартылай Тыйым салу арқылы белгіленеді, бұл жағдайда Қазақстан Республикасының әуе трассалары мен жергілікті әуе желілері учаскелерінің шектеулі эшелондарында уақытша режим қолданылатын аудан арқылы әуе кемелерінің ұшуына, әуе кемелерін әуежайларда қабылдау және шығаруға, сондай-ақ авиациялық жұмыстарды орындауға арналған ұшуға рұқсат етіледі.
Уақытша режим қолданылатын аудандардың шекаралары жекелеген жағдайларда әуе кемелерінің ұшуына және әуе кеңістігін пайдалануға байланысты басқа да қызметті жүргізуге ең төменгі шектеулер қоюды ескере отырып, өткізілетін іс-шараның мақсатына және әуедегі жағдайға қарай айқындалады.
148. Режим қолданылатын аудан шекарасын анықтаған кезде әуе кемелері экипаждарының тапсырмаларды орындау барысында жіберуі мүмкін ең көп ауытқулар немесе материалдық объект қозғалысының есептелген тракториясынан ең көп ауытқулары ескерілуі тиіс.
149. Соғыс авиациясы ұшақтарының азаматтық авиация әуеайлақтары аудандары арқылы 3300 метр биіктіктен төмен 30 километр радиуста (әуеайлақтың ұшу-қону жолағы шегінің деңгейіне қатысты) ұшуы әуе қозғалысының қауіпсіздігі мақсатында:
1) әуе кемелерін қабылдау және шығаруға толық тыйым салумен;
2) осы Қағиданың 150-тармағында көзделген жағдайларда, әуе кемелерін қабылдауға және шығаруға жартылай тыйым салумен қамтамасыз етіледі.
150. Әуе кемелерін қабылдауға және шығаруға жартылай тыйым салу мынадай жағдайларда жүзеге асырылады:
1) бірлесіп орналасу әуеайлақтарынан немесе бір әуежайға кіретін әуеайлақтардан ұшу әуеайлақ (аэроторап) ауданында ұшуды жүргізу жөніндегі нұсқаулықта анықталған схемаларға сәйкес жүргізіліп, орындалады;
2) әуе қозғалысын басқару органы әуе қозғалысына қызмет көрсету органымен келісе отырып, мемлекеттік авиация әуе кемелерінің осы аудандардан ұшып өту талаптарын алдын ала әзірлейді;
3) әуе кемелерін иеленген әуе кеңістігін қиып өтуге қатысы жоқ әуеайлақтардан қабылдау және шығару жүзеге асырылады.
151. Ұшуды қамтамасыз ету үшін уақытша режим және қысқа мерзімді шектеулер қою кезінде әуе кемелері тобының маршруты бойынша осы Қағиданың 152 және 153-тармақтарында белгіленген шектерде көлбеу және тік әуе кеңістігі айқындалады.
152. Уақытша режим және қысқа мерзімді шектеулер қою кезінде айқындалатын көлбеу әуе кеңістігінің шектері:
1) аз және шекті аз биіктіктерде - ені 20 километр (бағыт осінің екі жағынан 10 километрден);
2) орташа биіктіктерде - ені 40 километр (бағыт осінің екі жағынан да 20 километрден);
3) стратосферада, үлкен биіктіктерде, сондай-ақ жағалау шегі радиолокациядан көрінбейтін теңіз үстінде - ені 50 километр (маршрут осінің екі жағынан да 25 километрден).
153. Уақытша режим және қысқа мерзімді шектеулер қою кезінде әуе кеңістігін тігінен бөліп көрсету, қойылған тапсырмаларды орындауға және әуе кемелері тобы қозғалысының қауіпсіздігін қамтамасыз етуге қажет ең аз эшелон санымен шектеледі.
154. Жаттығулар өткізу аудандарында және жекелеген маршруттар бойынша бақылау мақсатында ұшу қауіпсіздігі әуе шабуылына қарсы қорғаныстың кезекші күштері мен құралдарын тексеру үшін олардың ұшып өту жолақтарында режимдер мен қысқа мерзімді шектеулер қоюмен қамтамасыз етіледі.
Ұстап алушы-ұшақтарға, әуедегі кезекшілік және бақылау мақсатында ұстап алуды орындау кезінде маневрлар аймақтарын ескере отырып, көлбеу және тік жазықтықтарда уақытша режим қолданылатын аудандар шекаралары айқындалады. Эшелондар аудандарында белгіленген биіктікке көтерілу және қонуға төмендеу үшін режим белгіленбейді.
Бұл ретте әуе қозғалысының қауіпсіздігі истребитель-ұстап алушыларды тікелей басқаруды жүзеге асыратын командалық пункттер қамтамасыз етеді.
155. Белсенді және белсенді емес кедергілерді қою ауданы мен учаскелері әуе кемелерінің ұшу қауіпсіздігін әуе трассалары, жергілікті әуе желілері және әуеайлақ аудандары бойынша қамтамасыз етуді ескере отырып таңдалады.
156. Мемлекеттік авиацияның тұрақты ұшу аймақтарында әуе кеңістігін пайдаланудың уақытша режимдерін және қысқа мерзімді шектеулер қоюға арналған ұсынымда осындай аймақтың нөмірі, ұшуға тыйым салу уақыты мен биіктік ауқымы ғана көрсетіледі.
Уақытша режим қоюға арналған ұсыным қызмет басталғанға дейін төрт тәулік бұрын ӘҚБ БО-га жіберіледі.
157. Атыс өткізу, зымырандар жіберу, зымыран тасымалдағыштарды жіберу және ғарыш аппараттарын қондыру кезінде уақытша режим қоюға арналған ұсынымда мыналар көрсетіледі:
1) өткізу күні (негізгі және қосалқы күндер), өткізілетін іс-шара сипаты;
2) уақытша режимдердің қолданылу аудандарының шекаралары нүктелерінің орындары (географиялық координаттары көрсетілген) және географиялық координаттары немесе тұрақты ғарыш аймақтарының нөмірлері;
3) уақытша режимнің қолданыла бастау мен аяқталу уақыты;
4) ұшуларға тыйым салу биіктігінің ауқымы;
5) жоспарланатын іс-шаралар туралы еркін жазылған қосымша ақпарат.
158. Авиациялық зақымдау құралдарын қолданып жаттығулар өткізу, әуе салтанаттарын, ұрыста қолданып көрсету үшін және сынап көру үшін ұшу өткізу кезінде уақытша режим қоюға берілген ұсынымда мыналар көрсетіледі:
1) өткізу күні (негізгі және қосымша күндер), өткізілетін іс-шараның сипаты;
2) режимдердің қолданылу аудандарының шекаралары нүктелерінің орындары (географиялық координаттары көрсетілген) және географиялық координаттары;
3) режимнің қолданыла бастау мен аяқталу уақыты;
4) әуе кемелерінің саны мен түрлері (айырмашылық болған жағдайда әрбір маршрут бойынша);
5) ұшу жолағының ені;
6) ерекше жағдайларда ұшу қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін авиациялық жаттығулар өткізу кезіндегі қосалқы эшелон;
7) әрбір маршрутқа арналған эшелондар саны;
8) көтерілу және төмендеу межелері;
9) ұшу тәртібінің ұзақтығы (минутпен);
10) ұшу тәртібіндегі биіктік ауқымының қажеттіліктері (метрмен);
11) уақытша режим қоюға ұсыным әзірлеген лауазымды тұлғаның әскери шені, тегі және телефон нөмірі (ашық және жабық);
12) жоспарланатын іс-шара туралы еркін жазылған қосымша ақпарат.
159. Осы Қағидадағы талаптарға жауап бермейтін немесе іс-шараларды өткізу жоспарланып отырған аудандарда әуе қозғалысының қауіпсіздігін қамтамасыз етпейтін уақытша режимдер қоюға берілген ұсыным бойынша режим қойылмайды.
160. Уақытша режимдер қоюға ұсынымдарды ӘҚБ Бас орталығына:
1) Қазақстан Республикасы Қарулы күштерінің бас штабтары және бірлестіктер (құралымдар) штабтары;
2) сынақтар, ұшу-зерттеу және басқа да жұмыс түрлерін өткізуді жоспарлап отырған мемлекеттік органдар мен ұйымдар ұсынады.
161. Қазақстан Республикасының Президенттің немесе шет мемлекеттердің басшыларын тасымалдау мақсатында әуе кемелерінің ұшуын қамтамасыз ету үшін уақытша режимдер қоюға ұсыным Аса маңызды ұшуды ұйымдастыру және қамтамасыз ету қағидасына сәйкес белгіленеді.
162. Мемлекеттік органдар мен ұйымдар ұсынған, құпия мәліметтері жоқ, уақытша режим қоюға берілген ұсынымдарды құпия емес жеделхаттар немесе құпия емес пошта арқылы жіберуге болады.
163. Қазақстан Республикасының Президенттің немесе шет мемлекеттер басшыларын тасымалдау мақсатында әуе кемесінің жедел ұшып шығуын қамтамасыз ету кезінде және уақытша режим қолданылатын ауданнан ұшып өтуі қажет болған кезде ӘҚБ БО жаттығуға (іс-шараға) басшылық етушіге әуе кемесінің ұшып өту қауіпсіздігін қамтамасыз етуге арналған шектеулерді мәлімдейді.
164. Төтенше жағдайларда іздестіру іс-шараларын, зілзалалар кезінде әуе кемелерін көмек көрсету үшін ұшып шығуын, басқарудан шығып кеткен аэростаттардың ұшуын, Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрінің, Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің Штабтар бастықтары комитеті төрағасының және Қазақстан Республикасы Қарулы Күштері түрлерінің бас қолбасшыларының өкімдерімен күтпеген тексерулер кезінде әуе кемелерінің ұшып шығуын өткізуге байланысты уақытша режимдер мен қысқа мерзімді шектеулерді режим қоюға алдын ала ұсыным бермей-ақ ӘҚБ Бас орталығының белгілеуіне болады. Бұл жағдайда іс-шараларды ұйымдастырып жатқан мемлекеттік органдар мен ұйымдар ӘҚБ БО-мен әуе қозғалысының қауіпсіздігін қамтамасыз ету аудандары мен талаптарын қызмет басталғанға дейін 2 сағат бұрын келіседі.
165. Жекелеген жағдайларда ӘШҚ жүйелерін тексеру кезінде кенеттілік болу үшін ұшуды қысқа мерзімді шектеу ұшуға өтінім бермей-ақ белгіленуі мүмкін. Бұл жағдайда шектеулер қоюға қажет деректер ұшып шыққанға дейін бір сағат бұрын (маршруттың күрделілігіне қарай) тиісті ӘҚБ органына мәлімделеді.
166. Өткізілу орны мен уақыты жағынан сәйкес келетін іс-шараларды режимдермен қамтамасыз етуге мемлекеттік органдардан немесе ұйымдардан келіп түскен екі немесе одан көп ұсынымдар алған жағдайда, ӘҚБ БО Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің Штабтар бастықтары комитеті төрағасының рұқсатымен көрсетілген іс-шараларды шешілетін міндеттердің басымдықтарына қарай екі тәуліктен аз мерзімге кейінге шегіндіруге құқылы.
Іс-шараны кейінге шегіндіру жөнінде қабылданған шешім, дереу, ұсыным берген штабтарға немесе ведомстволарға мәлімделеді.
167. Уақытша режимдердің жобаларының Қазақстан Республикасының әуе трассаларының учаскелерінде, ЖӘЖ-де, әуеайлақтар және авиациялық жұмыстар жүргізу аудандарында әуе кемелерінің ұшуына тыйым салу туралы ұсыныстарға, сондай-ақ Қазақстан Республикасының әуе трассаларын және ЖӘЖ-ні, айналып ұшу маршруттарын, ұшудың қосалқы эшелондарын (биіктіктерін) жіктеу маршруттарын бөлу туралы ұсыныстарға қатысты бөліктерін ӘҚЖ БО-ның қатысуымен ӘҚБ БО әзірлейді.
ӘҚБ БО бекіткен уақытша режим ӘҚЖ БО-ға, әуе қозғалысына қызмет көрсету және әуе қозғалысын басқару органдарына мәлімделеді.
168. Қойылған қысқа мерзімді шектеулер мен тыйым салуларды ӘҚБ органы ӘҚҚ органына мәлімдейді.
ӘҚБ органы ӘҚҚ органымен бірлесіп, әуе кемелерінің Қазақстан Республикасының әуе трассалары учаскелерінде, ЖӘЖ-де, әуеайлақтар және авиациялық жұмыстар жүргізу аудаңдарында ұшуына тыйым салу туралы ұсыныстарды, сондай-ақ Қазақстан Республикасының әуе трассаларын және ЖӘЖ-ні, айналып ұшу маршруттарын, ұшудың қосалқы эшелондарын (биіктіктерін) жіктеу маршруттарын бөлу туралы ұсыныстарды әзірлейді.
169. ӘҚБ БО іс-шараға басшылық етуші адамның баяндамасы бойынша режимнің қолданылу уақыты аяқталғаннан кейін немесе режим мен шектеулер қойылған қызметтің аяқталуына байланысты оның қолданылу уақыты аяқталғанға дейін қойылған режимді алып тастайды.
Қысқа мерзімді шектеулердің қолданылу уақыты аяқталғанға дейін оларды алып тастауды осы шектеулерді енгізген әуе қозғалысын басқару органдары жүзеге асырады.
11. Осы Қағида талаптарының сақталуын қамтамасыз ету
170. ӘҚЖ БО мен ӘҚБ БО және ӘҚҚ (ӘҚБ) органдары Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану тәртібінің бұзылғандығын байқаған жағдайда бұл туралы дереу авиация саласындағы уәкілетті органға хабарлауға міндетті.
171. Азаматтық және мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті органдар, ӘҚҚ (ӘҚБ) органдары, өз құзыретіне сәйкес, әуе кеңістігін пайдалану тәртібінің бұзылуын болдырмау және (немесе) тоқтату және (немесе) жолын кесуге қажет барлық шараларды қолдануға, ал әуе кеңістігін пайдалану тәртібін бұзған әуе кеңістігін пайдаланушылар өз есебінен және (немесе) өз күшімен аталған бұзушылықты тоқтауға міндетті.
172. Әуе кемесі белгіленген ұшу жоспарынан ауытқыған жағдайда, ӘҚҚ (ӘҚБ) органы дереу төмендегідей шаралар қолдануға міндетті:
1) жоспарынан ауытқыған әуе кемесінің ұшып бара жатқан жерін анықтау үшін қолда бар барлық құралдарды қолдану;
2) әуе кемесі ауытқу нәтижесінде жауапкершілік ауданына кірген немесе кіруі мүмкін шектес ӘҚҚ (ӘҚБ) органын ақпараттандыру.
173. Әуе кемесінің ұшып бара жатқан жері анықталған кезде, ӘҚҚ (ӘҚБ) органы әуе кемесінің экипажына оның ұшып бара жатқан жерін және орындалуы тиіс түзету әрекеттерін хабарлайды.
174. Әуе кеңістігіндегі Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын бұзған немесе Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану тәртібінің өзге де бұзылуына жол берген әуе кемесі тәртіп бұзушы-әуе кемесі деп танылып, ӘҚҚ және/немесе ӘҚБ органдарының талаптарын орындамаған жағдайда мәжбүрлі түрде қондырылады.
Қону туралы бұйрық алған тәртіп бұзушы-әуе кемесі дереу аталған жерге қонуы тиіс.
175. Әуе кеңістігін пайдалану тәртібінің бұзылғанын байқаған мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті органның тағайындалған құрылымдық бөлімшесі «Режим» сигналын береді, бұл сигнал ұшуды орындауға қатысты, Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану тәртібін бұзуды тоқтату туралы талапты білдіреді. Бұл шешім ӘҚҚ (ӘҚБ) органдарына хабарланып, олар әуе кемесінің экипажына орындалуы тиіс түзету әрекеттерін хабарлайды.
176. Ерекше жағдайларда, Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасы бұзылған кезде немесе тәртіп бұзушы-әуе кемесі ӘҚҚ және/немесе ӘҚБ органдарының талаптарын орындамаған жағдайда немесе Қазақстан Республикасы Қарулы күштерінің қару-жарақтары мен ұрыс техникасын тәртіп бұзушы-әуе кемесіне қолданған жағдайда, сондай-ақ әуе кеңістігінде танылмаған әуе кемелері мен материалдық объектілер пайда болған жағдайда, мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті органның тағайындалған құрылымдық бөлімшелері «Кілем» сигналын береді, бұл сигнал тәртіп бұзушы-әуе кемелерімен күресу үшін тартылған және іздестіру-құтқару тапсырмаларын орындайтын әуе кемелерінен басқа, әуедегі барлық әуе кемелерін дереу қондыру немесе осы ауданнан шығару туралы талапты білдіреді.
Бұл шешім ӘҚҚ (ӘҚБ) органдарына хабарланып, олар әуе кемелерін қауіпті ауданнан шығару (оларды қондыру) бойынша шаралар қолданады.
177. Тәртіп бұзушы-әуе кемесінің экипажы ӘҚҚ (ӘҚБ) органының әуе кеңістігін пайдалану тәртібін бұзуды тоқтатуы туралы бұйрығын орындамаған жағдайда, мұндай ақпарат дереу мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті органға мәлімделеді.
Мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті орган тәртіп бұзушы-әуе кемесіне Қазақстан Республикасының Президенті бекітетін Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін бұзушы-әуе кемелеріне қару-жарақ және ұрыс техникасын қолдану қағидасына сәйкес шаралар қолданады.
12. Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану тәртібінің бұзылуын тексеру және есепке алу
178. Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану тәртібінің бұзылуын тексеру және есепке алуды өз құзыреті шегінде азаматтық және мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті органдар жүргізеді.
Әуе кеңістігін пайдалану тәртібінің анықталған бұзушылықтар есебі арнайы журналдарда жүргізіледі.
179. Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану тәртібінің әрбір бұзылу жағдайы бойынша бұзылу себебін анықтау және оларды ескерту жөнінде ұсынымдар әзірлеу мақсатында тексеру жүргізіледі.
180. Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану тәртібінің бұзылуын тексеруді азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган немесе мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті орган шешімімен құрылған комиссия жүргізеді.
Авиацияның сан алуан түріндегі әуе кемелері жұмылдырылған Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану тәртібінің бұзылуын тексеруді азаматтық және мемлекеттік авиация салаларындағы уәкілетті органдардың бірлескен комиссиялары жүргізеді.
181. Комиссия құрамына уәкілетті органның, ӘҚҚ (ӘҚБ) органдарының және әуе кеңістігін пайдалану тәртібінің бұзылуына жол берген әуе кемесін пайдаланушының (әуе кемесін пайдаланушы ұйымның) өкілдері қосылады.
182. Әуе кеңістігін пайдалану тәртібінің бұзылуын тексеру оны есепке алған күнінен бастап екі айға жетпейтін мерзім ішінде жүргізіледі.
183. Әуе кеңістігін пайдалану тәртібінің бұзылуын тексеру нәтижелері бойынша есеп жасалады.
Есепте:
1) әуе кеңістігін пайдалану тәртібінің бұзылуы туралы нақты ақпарат;
2) әуе кеңістігін пайдалану тәртібінің бұзылуына ықпал еткен себептердің талдамасы;
3) әуе кеңістігін пайдалану тәртібінің бұзылуын болдырмау немесе оның салдарларын азайту жөніндегі ұсынымдар болуы тиіс.
Есепке комиссия мүшелері қол қойып, оны авиация саласындағы тиісті уәкілетті органның басшысы бекітеді. Комиссия мүшесі тексеру нәтижелерімен келіспеген жағдайда, өз пікірін жазбаша түрде баяндауға құқылы, ол есепке жеке қосымша ретінде қосылады. Комиссия мүшесі есепке қол қоюдан бас тартқан жағдайда, комиссия есепке тиісті белгі, қояды.
184. Егер есеп нәтижелері бойынша әкімшілік құқық бұзушылық белгілері байқалса, онда азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган (мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті орган) әуе кеңістігін пайдалану тәртібін бұзушыларға Қазақстан Республикасының әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы заңнамасына сәйкес әкімшілік жазалау шараларын қолданады.
185. Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану тәртібінің бұзылу себептерін анықтағаннан кейін әуе кемесінің ұшуды әрі қарай жалғастыруына рұқсат беру туралы шешімді азаматтық немесе мемлекеттік авиация салаларындағы уәкілетті органдардың лауазымды адамдары қабылдайды.
186. Мүдделі мемлекеттік органдар, әуе кеңістігін пайдалану тәртібінің қайталап бұзылуын ескерту мақсатында Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану тәртібінің бұзылуына жасалған тексерулер нәтижелері бойынша іс-шаралар әзірлейді.
Қазақстан Республикасының
әуе кеңістігін пайдалану
қағидасына 1-қосымша
ӘҚҚ маршруттарын белгілеуге арналған индекстерді беру жүйесі
1. ӘҚҚ маршруттарын белгілеуге арналған индекстер
1. Бағыттың нақты учаскесінде (лерінде), маршрутында(тарында) немесе ӘҚҚ-ның нақты ауданында ӘҚҚ маршруттарын белгілеу үшін қолданылатын ӘҚҚ маршруттарының индекстері жүйесінің мақсаты – белгіленген талаптарды ескере отырып, ұшқыштар мен ӘҚҚ органдарының төмендегі әрекеттерді орындауына мүмкіндік беру:
1) географиялық координаттарды немесе сипаттауға арналған басқа да құралдарды қолданбай, кез келген ӘҚҚ маршрутын нақты көрсету;
2) тиімді болса, ӘҚҚ маршрутын әуе кеңістігінің тігінен алғандағы нақты құрылымымен сәйкестендіру;
3) маршрут бойынша ұшу кезінде немесе ӘҚҚ-ның нақты бір ауданы шегінде навигациялық сипаттамаларды ұстап тұру дәлдігінің талап етілетін деңгейін көрсету; және
4) маршрутты әуе кемелерінің белгілі бір үлгілері пайдаланып жатқанын көрсету.
2. Осы мақсатқа жету үшін, белгілеу жүйесі:
1) ӘҚҚ-ның кез келген маршрутын қарапайым және соған ғана тән әдіспен белгілеуге мүмкіндік береді;
2) қайталануды болдырмайды;
3) жер үстіндегі және борттағы автоматты жүйелерде қолдануға жарамды;
4) жедел қолданған жағдайда, мүмкіндігінше қысқартып айтуға мүмкіндік береді; және
5) түбегейлі өзгертпей, алдағы кез келген талаптарды ескере отырып, жеткілікті түрде ұлғайту мүмкіндігін қамтамасыз етеді.
3. Ұшып келу және ұшып шығудың стандартты маршруттарын қоспағанда, ӘҚҚ маршруттары осы Қағиданың 2 және 3-параграфтарына сәйкес белгіленеді.
2. Индекс құрылымы
4. ӘҚҚ маршрутының индексі негізгі индекстен тұрады, ол қажет болған жағдайда:
1) 9-тармақта көрсетілген бір сөз алды қосымшасымен;
2) 10-тармақта көрсетілген бір қосымша әріппен толықтырылады.
5. Индекс құруға қажет белгілер саны алтыдан аспайды.
6. Индекс құруға қажет белгілер саны, мүмкіндігінше, ең көп дегенде бес белгіден тұрады.
7. Негізгі индекс алфавиттің бір әрпінен тұрады, әріптен кейін 1-ден 999-ға дейінгі аралықтағы бір цифр тұрады.
8. Әріп төменде көрсетілген әріптердің ішінен таңдалады:
1) А, В, G, R – ӘҚҚ маршруттарының өңірлік желісінің бір бөлігі болып табылатын және аймақтық навигация маршруттары болып табылмайтын маршруттар үшін;
2) L, М, N, Р – ӘҚҚ маршруттарының өңірлік желісінің бір бөлігі болып табылатын, аймақтық навигация маршруттары үшін;
3) Н, J, V, W – ӘҚҚ маршруттарының өңірлік желісінің бір бөлігі болып табылмайтын және аймақтық навигация маршруттары болып табылмайтын маршруттар үшін;
4) Q, Т, Y, Z – ӘҚҚ маршруттарының өңірлік желісінің бір бөлігі болып табылмайтын, аймақтық навигация маршруттары үшін.
9. Бұл әдіс қолданылатын жерде, төмендегілерге сәйкес негізгі индекске сөз алды қосымшасы ретінде тағы бір әріп қосылады:
1) К – төмен биіктікте өтетін және негізінен тікұшақтар пайдаланатын маршрутты белгілеу үшін;
2) U – жоғарғы әуе кеңістігінде пайдаланылатын маршрутты немесе оның бір бөлігін белгілеу үшін;
3) S – дыбыстан жоғары жылдамдықта ұшатын әуе кемелерінің жылдамдық алу, тежеу және дыбыстан жоғары жылдамдықта ұшу кезінде пайдалануы үшін ғана бөлінген маршрутты белгілеу үшін.
10. ӘҚҚ маршруты (немесе оның бір бөлігі) үшін бақыланбайтын әуе кеңістігінде G әрпі қолданылады, ол маршрутта немесе оның бір бөлігінде ұшу-ақпараттық қызмет көрсету ғана қамтамасыз етілетіндігін білдіреді.
3. Негізгі индекстерді беру
11. ӘҚҚ маршруттарының негізгі индекстері төмендегі қағидаттарға сәйкес беріледі.
12. Негізгі магистральдық маршрутқа, онда қиылысатын тораптық диспетчерлік аудандарға, мемлекеттерге немесе өңірлерге қарамастан, бүкіл ұзындығы бойына бір индекс беріледі.
13. Егер екі немесе бірнеше магистральдық маршрутта әуе қозғалысына қызмет көрсетуді қамтамасыз ету кезінде қиындық туғызбайтын ортақ учаске болса, бұл учаске тиісті маршруттардың әрбір индекстерімен белгіленеді, бұл жағдайда барлық тараптардың келісімімен бір ғана индекс беріледі.
14. Бір маршрутқа берілетін негізгі индекс басқа ешқандай маршрутқа берілмейді.
15. ӘҚҚ маршруттарының индекстерін беруді үйлестіру мақсатында, Халықаралық азаматтық авиация ұйымының өңірлік бюроларына хабарлама жіберіледі.
Қазақстан Республикасының
әуе кеңістігін пайдалану қағидасына
2-қосымша
Қызмет көрсетуге ұсынылатын әуе кеңістігінің класы және ұшуды орындауға қойылатын талаптар
1-кесте
Әуе кеңістігінің класы |
Қолданылатын ұшу қағидасы |
Эшелондау |
Қызмет көрсету |
Радиобайланысқа қойылатын талап |
Жылдамдықты шектеу |
Ұшудағы көріну |
Бұлттарға дейінгі қашықтық |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
А |
ҚҰҚ бойынша |
Барлық әуе кемелері |
Диспетчерлік қызмет көрсету |
Тұрақты екіжақты радиобайланыс |
Жоқ |
Жоқ |
Жоқ |
C |
ҚҰҚ бойынша |
Барлық әуе кемелері |
Диспетчерлік қызмет көрсету |
Тұрақты екіжақты радиобайланыс |
Жоқ |
Жоқ |
Жоқ |
G |
ҚҰҚ бойынша (1) |
Барлық әуе кемелері |
Диспетчерлік қызмет көрсету |
Тұрақты екіжақты радиобайланыс |
450 км/сағ артық емес аспаптық жылдамдық |
Теңіздің орта және одан да көп деңгейінен 3000 м биіктіктегі 8 км |
Көлденеңнен 1500 м, тігінен 300 м |
Төменгі қауіпсіз эшелонға (3) дейінгі теңіздің орта деңгейінен 3000 м төмен 5 км биіктікте |
Көлденеңнен 1500 м, тігінен 300 м (3) |
||||||
ҚҰЕ бойынша (1) |
жүргізілмейді |
Ұшу ақпараттық қызмет көрсету |
Жоқ |
450 км/сағ артық емес аспаптық жылдамдық |
5 км (3) |
Бұлттар болмаған кезде және жер немесе су беті көрінуі кезінде |
Ескерту:
1. КШҰҚ бойынша әрбір ұшу жер үсті тұрақты көзбен шолу
бағалары арқылы жүзеге асырылады.
2. Бұлтқа дейінгі тігінен ара қашықтық әуе кемесінен жоғары
және төмен өлшенеді.
(1) Ұшуды көзбен шолу қағидасы ұшудың ақиқат жылдамдығы 450км/сағ артық болмаған кезде әуе кеңістігінің төменгі шегінің 6100 м дейін қолданылады.
- күндіз;
- ымыртта.
(2) Бұлттар үстінде ҰКШҚ бойынша ұшуларға рұқсат ұшудың төменгі биіктігі екі октанттан артық болмаған кезде олардың саны және жер үстіндегі немесе су бетіндегі ұшуларға рұқсат етіледі. Бұл ретте
бұлттардың үстіңгі шекарасына дейін тігінен қашықтық кемінде 300 м болуы тиіс.
(3) КШҰҚ ұшу арқылы минимальды метеорологиялық жағдайлар үшін 2-кестеде келтірілген.
2-кесте
Жергілікті жер |
Ұшу жылдамдығы (өзіндік), км/сағ |
КШҰҚ бойынша ұшудың минималды жағдайы |
||
Рельефтің ең жоғарғы нүктесінің үстінен бұлттар шегінің төменгі биіктігі (м) |
Көріну (м) |
Бұлттардың төменгі шегіне дейінгі әуе кемесінің тік арақашықтығы, (м) |
||
ҰШУ ЖӘНЕ ҚОНУ АЙМАҒЫНДА |
||||
Жазық және қырат (су беті) |
300 және одан да аз |
150 |
2000 |
50 |
301-450 |
300 |
5000 |
100 |
|
Таулы |
450 және одан да аз |
300 |
5000 |
100 |
Әуе трассалары, жергілікті әуе желілері және белгіленген маршруттар бойынша кіру аймағы |
||||
Жазық және қырат (су беті) |
300 және одан да аз |
150 |
2000 |
50 |
301-450 |
300 |
5000 |
100 |
|
Таулы (2000 м дейінгі биіктік) |
450 және одан да аз |
300 |
5000 |
100 |
Таулы (2000 биіктік және одан да көп) |
450 және одан да аз |
700 |
8000 |
100 |
Ескерту:
1. Ұшу және қону алаңындағы минималды метеожағдаймен оралымы бойынша ұшу жылдамдығының анықталады.
2. Ұшудың 1500 м төменгі көрінуі кезінде тікұшақ ұшуларына
рұқсат етіледі, егер олар уақтылы әуе кемелерін немесе басқа кедергілерді көре алатындай және олармен соқтығысып қалауды болдырмау үшін жылдамдыққа маневрін жасайды. Көріну тікұшақтың 30 секунд ішінде ұшып өткен арақашықтығынан кем болмау тиіс, бұл ұшқышқа кедергілерді көруге және олармен соқтығысып қалуды болдырмауға
мүмкіндік береді. (3-кестені қара)
Ұшуды көзбен шолудың ең төменгі көрінуі
3-кесте
Көріну |
Жылдамдық км/сағ (kts) |
800 |
93 (50) |
1500 |
185 (100) |
2000 |
220 (120) |
Қазақстан Республикасының
әуе кеңістігін пайдалану қағидасына
3-қосымша
Әуе кемелерінің қозғалысы және әуе кеңістігін пайдалануға байланысты қызметті жүргізу туралы хабарлама түрлері
р/с № |
Хабарлама атауы |
Авиациялық бекітілген байланыс желісі бойынша берілетін хабарламаның шұғылдық сериясы |
Беру мерзімі |
Кім хабарлайды |
Кімге хабарланады |
|
Қазақстан Республикасындағы ішкі ұшулар бойынша |
Қазақстан Республикасынан тыс орындалатын халықаралық ұшулар бойынша |
|||||
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
1 |
Пайдаланушы (ӘК командирінің) хабарламасы |
|||||
1.1. |
РПЛ – қайталанатын ұшу жоспары |
ЛЛ |
Ұшу басталғанға дейін 15 күнтізбелік күн бұрын |
ӘК пайдаланушы |
ӘҚЖ БО-ға |
ӘҚЖ БО-ға |
1.2. |
ЦХГ - РПЛ – тұрақты сипаттағы өзгеріс (өзгерген тізбелер түрінде беріледі); |
ЛЛ |
Ұшу басталғанға дейін 7 күнтізбелік күн бұрын Шешім қабылданғаннан сәттен, дереу |
ӘК пайдаланушы |
ӘҚЖ БО-ға |
ӘҚЖ БО-ға |
1.3 |
ФПЛ – тұрақты емес ұшуларға; |
ГГ |
кесте бойынша ӘК жөнелтілу уақытына дейін кемінде 60 минут бұрын; ұшу бойынша IFPS-зонасына/зонасынан кемінде 3 сағаттан кешіктірмей ұшуға дейін кемінде үш сағат кешіктірмей |
ӘКК (ӘК пайдаланушысы) |
Брифингке |
Брифингке |
Ескерту. Ұшу жоспарын (ФПЛ) ӘК-нің ұшып шығу уақытынан 24 сағат бұрын ұсынған жағдайда, «Өзге ақпарат» деген 18-бағанда «РМК\(RMK)» қысқартуынан кейін «ДОФ\(DOF)» белгісі және ұшуды орындау күні көрсетіледі, мысалы, («ДОФ\100322 (DOF\100322)». |
||||||
1.4 |
ДЛА, ЦХГ — ұшу жоспарындағы есептелген ұшып шығу уақытына, ұшуды орындау күніне, ұшып шығу және қону әуеайлақтарына, ұшу бағытына, ӘК белгісіне (рейсіне), ӘК-ның жоспарда көрсетілген мерзімнен бұрын ұшып шығу уақытына қатысты біржолғы өзгерістер |
ФФ |
ӘК-нің кесте (жоспар) бойынша ұшып шығу уақытынан 30 минут бұрын. |
ӘК пайдаланушы |
Брифингке |
Брифингке |
1.5 |
ЦНЛ-ФПЛ – ФПЛ-ны жою |
ФФ |
ӘК-нің жоспар бойынша ұшып шығу уақытынан кешіктірмей |
ӘКК (ӘК пайдаланушы) |
Брифингке |
Брифингке |
1.6 |
АФИЛ үлгісіндегі ФПЛ - ӘК бортынан берілген ұшу жоспары |
ФФ |
Трассаға (ЖӘЖ-ге) шығу нүктесіне 10 минуттан кешіктірмей |
ӘКК |
1. ӘК-ның орналасқан жері бойынша АДО (АДП), ӘДО (ӘДП) -ға 2. ӘК-ның орналасқан жері ЖДП-ға |
1. ӘК-ның орналасқан жері бойынша АДО (АДП), ӘДО (ӘДП) -ға 2. ӘК-ның орналасқан жері ЖДП-ға |
1.7 |
СВР – тұрақты рейсті бірреттік өзгертуді келісу (қону пункттерін өзгерту, ӘК үлгісін ауыстыру, |
ФФ |
ӘК-нің кесте (жоспар) бойынша ұшып шығу уақытынан екі сағаттан кешіктірмей |
ӘК пайдаланушысы |
1. Ұшу және қону әуежайының ӘДҚ |
1. Ұшу және қону әуежайының ӘДҚ |
1.8 |
АЛР – авиациялық оқиға, қақтығыс туралы бастапқы хабарлама, сондай-ақ әуеайлақ ауданында ӘК, экипаж және жолаушылардың қауіпсіздігіне қауіп төнгені туралы кез келген ақпарат |
СС |
Анықталған факт мәліметтерін алғаннан кейін шұғыл түрде |
ӘК пайдаланушы |
1. ӘҚЖ БО-ға 2. Азаматтық авиация саласындағы уәкілетті органға |
1. ӘҚЖ БО-ға 2. Азаматтық авиация саласындағы уәкілетті органға |
2 |
Брифинг хабарламалары |
|||||
2.1 |
ФПЛ – тұрақты емес ұшуларға; кесте бойынша тұрақты рейстерге; қосымша және кесте бойынша алдыңғы тәуліктерден ауыстырылған рейстерге; авиациялық жұмыстар бойынша; бақыланбайтын әуе кеңістігіндегі ұшуларға; шекаралық жолақтағы ұшуларға; пилотталатын аэростаттар мен дирижаблдердің ұшуларына берілетін ұшу жоспары (флайт-жоспар) |
ФФ |
Кесте бойынша ӘК жөнелтілу уақытына дейін кемінде 60 минут бұрын, бірақ ӘК жөнелту уақытына дейін 24 сағаттан ерте емес; ұшу бойынша IFPS-зонасына/зонасынан кемінде 3 сағаттан кешіктірмей |
ӘК ұшатын әуеайлақ Брифингне |
1. ӘҚЖ БО-ға |
1.ӘҚЖ БО-ға |
Ескерту. Ұшу жоспарын (ФПЛ) ӘК-нің ұшып шығу уақытынан 24 сағат бұрын ұсынған жағдайда, «Өзге ақпарат» деген 18-бағанда «РМК\(RMK)» қысқартуынан кейін «ДОФ\(DOF)» белгісі және ұшуды орындау күні көрсетіледі, мысалы, («ДОФ\100322 (DOF\100322)». |
||||||
2.2 |
ЦХГ - ұшу жоспарындағы (флайт-жоспардың) ӘК түріне, ӘК-нің тіркеу нөміріне, ұшуды орындау күніне, ӘК белгісіне (рейсіне), ұшу бағытына, ұшып шығу және қону әуеайлағына, ӘК-ның жоспарда көрсетілген мерзімнен бұрын ұшып шығу уақытына қатысты өзгеріс. |
ФФ |
ӘК-нің кесте (жоспар) бойынша ұшып шығу уақытынан немесе ДЛА тағайындалған уақытынан 30 минут бұрын |
Ұшып шығу әуеайлағындағы брифинг |
1. ӘҚЖ БО-ға |
1. ӘҚЖ БО-ға |
2.3 |
ДЛА - ӘК-нің ұшып шығуының кешігуі (кешігуді ұзарту) |
ФФ |
Алдағы кешігу уақыты 30 және одан көп минут болған жағдайда, ӘК-нің кесте (жоспар) бойынша ұшып шығу уақытынан немесе ДЛА тағайындалған уақытынан кешіктірмей; |
ӘК-нің ұшып шығу әуеайлағындағы брифинг |
1. ӘҚЖ БО |
1. ӘҚЖ БО |
2.4 |
ДЕП - ӘК-нің ұшып шығуы |
ФФ |
ӘК ұшып көтерілгеннен кейін 5 минуттан кешіктірмей |
ӘК-нің ұшып шығу әуеайлағындағы брифинг |
1. ӘҚЖ БО |
1. ӘҚЖ БО-ға |
2.5 |
АРР - ӘК-нің қонуы |
ГГ |
ӘК қонғаннан кейін 5 минуттан кешіктірмей |
ӘК-нің қону әуеайлағындағы брифинг |
1. ӘҚЖ БО-ға |
1. ӘҚЖ БО-ға |
2.6 |
ФЛА - ӘК-нің кері қайтуы (қосалқы әуеайлаққа бет алуы) |
ДД |
Маневр басталғаннан кейін 5 минуттан кешіктірмей |
Брифинг |
1. ӘҚЖ БО-ға |
1. ӘҚЖ БО-ға |
2.7 |
АПЗ - ӘК-ні әуеайлақта қабылдауды шектеу, тоқтату (ұзарту), метеожағдайлардан басқа |
ФФ |
Әуежайдағы ӘӨДҚ-дан алынған ақпаратқа сәйкес, шектеу басталғанға дейін 2 сағаттан кешіктірмей, ұшу қауіпсіздігіне қауіп төндіретін ерекше жағдайларда – шұғыл түрде |
Брифинг |
1. ӘҚЖ БО-ға |
1. ӘҚЖ БО-ға |
2.8 |
АПВ - ӘК-ні әуеайлақта қабылдауды қалпына келтіру |
ГГ |
Шешім қабылдағаннан кейін шұғыл түрде |
1. ӘҚЖ БО-ға |
1. ӘҚЖ БО-ға |
|
2.9 |
АЛР – авиациялық оқиға, қақтығыс туралы бастапқы хабарлама, сондай-ақ әуеайлақ ауданында ӘК, экипаж және жолаушылардың қауіпсіздігіне қауіп төнгені туралы кез келген ақпарат |
СС |
Анықталған факт мәліметтерін алғаннан кейін шұғыл түрде |
Брифинг |
1. ӘҚЖ БО-ға |
1. ӘҚЖ БО-ға |
2.10 |
АНВ – азаматтық авиация қызметіне заңсыз қол сұғу актісі |
СС |
Анықталған факт мәліметтерін алғаннан кейін шұғыл түрде |
Брифинг |
1. ӘҚЖ БО-ға |
1. ӘҚЖ БО-ға |
2.11 |
НПС - ӘК-нің ұшып келмеуі |
СС |
ӘК-нің ұшып бара жатқан жері белгісіз болған жағдайда, есептелген қону уақыты өткеннен кейін шұғыл түрде |
ӘК қону әуежайындағы брифинг |
1. ӘҚЖ БО-ға |
1. ӘҚЖ БО-ға |
2.12 |
РЦФ - Әуеайлақ ауданындағы ӘК-мен радиобайланыстың жоғалуы |
СС |
Хабарлама алғаннан кейін шұғыл түрде |
Брифинг |
1. ӘҚЖ БО-ға |
1. ӘҚЖ БО-ға |
2.13 |
АНП - әуе кеңістігін пайдалану тәртібінің бұзылуы |
СС |
Факт анықталғаннан кейін шұғыл түрде |
Брифинг |
1. ӘҚЖ БО-ға |
1. ӘҚЖ БО-ға |
3 |
АДО (АДП) хабарламалары |
|||||
3.1 |
ФЛА - ӘК-нің қосалқы әуеайлаққа жіберілуі (ӘК-нің ұшып шығу әуеайлағына қайта оралуы) |
ДД |
Маневр басталғаннан кейін 5 минуттан кешіктірмей |
АДО (АДП) |
1. ӘҚЖ БО-ға |
1. ӘҚЖ БО-ға |
3.2 |
РЩП – Ұшу жоспарын сұрау |
ФФ |
Ұшу жоспарынсыз ӘК қозғалысы туралы ақпарат алған кезде |
АДО (АДП) |
1. ӘҚЖ БО-ға |
1. ӘҚЖ БО-ға немесе шет мемлекеттің ӘҚЖП органдарына |
3.3. |
ФЛИ – «А» литерлі рейстерді орындау кезінде ХМП-дан ұшып өту Мемлекеттік шекарадан, ӘҚҚА шекарасынан ұшып өту |
ФФ |
ХМП-дан ұшып өткеннен кейін 3 минуттан кешіктірмей (телефон байланысы болмаған жағдайда) |
АДО (АДП) |
ӘҚЖ БО-ға |
1. ӘҚЖ БО-ға |
3.4 |
АЛР - авиациялық оқиға, қақтығыс туралы бастапқы хабарлама, сондай-ақ әуеайлақ ауданында ӘК, экипаж бен жолаушылардың қауіпсіздігіне қауіп төнгені туралы кез келген ақпарат |
СС |
Анықталған факт мәліметтерін алғаннан кейін шұғыл түрде |
АДО (АДП)-ға |
1. ӘҚЖ БО-ға |
1. ӘҚЖ БО-ға |
3.5 |
АНВ - азаматтық авиация қызметіне заңсыз қол сұғу актісі |
СС |
Анықталған факт мәліметтерін алғаннан кейін шұғыл түрде |
АДО (АДП) |
1. ӘҚЖ БО-ға |
1. ӘҚЖ БО-ға |
3.6 |
РЦФ - ӘҚҚА-ның жауапкершілік ауданында ӘК-мен радиобайланыстың жоғалуы |
ГГ |
Анықталған факт мәліметтерін алғаннан кейін шұғыл түрде |
АДО (АДП) |
1. ӘҚЖ БО-ға |
1. ӘҚЖ БО-ға |
3.7 |
РЖМ – әуе кеңістігін пайдалануға қойылған қысқа мерзімді шектеулер |
ДД |
ӘҚБ органынан алғаннан кейін шұғыл түрде |
АДО (АДП) |
1. ӘҚЖ БО-ға |
1. ӘҚЖ БО-ға |
3.8 |
РЖИ – әуе кеңістігін пайдалануға қойылған қысқа мерзімді шектеулерді алып тастау |
ДД |
ӘҚБ органынан алғаннан кейін шұғыл түрде |
АДО (АДП) |
1. ӘҚЖ БО-ға |
1. ӘҚЖ БО-ға |
3.9 |
АНП - әуе кеңістігін пайдалану тәртібінің бұзылуы |
ГГ |
Анықталған факт мәліметтерін алғаннан кейін шұғыл түрде |
АДО (АДП) |
1. ӘҚЖ БО-ға |
1. ӘҚЖ БО-ға |
4 |
ӘҚЖ БО хабарламалары |
|||||
4.1 |
РПЛ – қайталанатын ұшу жоспары |
КК |
Ұшу басталғанға дейін 7 күн бұрын |
ӘҚЖ БО |
1. Ұшу бағытындағы АДО (АдП)-ға |
1. Ұшу бағытындағы АДО (АДП)-ға |
4.2 |
ЦХГ - РПЛ – тұрақты сипаттағы өзгеріс (өзгерген тізбелер түрінде беріледі) ЦНЛ - РПЛ – РПЛ-ны өзгерту |
КК |
Ұшу басталғанға дейін 3 күнтізбелік күн бұрын |
ӘҚЖ БО |
1. Ұшу бағытындағы АДО (АдП)-ға |
1. Ұшу бағытындағы АДО (АдП)-ға |
4.3 |
ПЛН – әуе кеңістігін пайдаланудың алдағы және ағымдағы тәулікке арналған жоспарларынан үзінді |
ГГ |
Алдағы тәуліктерге – жергілікті уақыт бойынша 21 сағаттан кешіктірмей; |
ӘҚЖ БО |
1. Ұшу бағытындағы АДО (АдП)-ға |
1. ҚР-дағы ұшу бағытындағы АДО (АдП)-ға |
4.4 |
ППН – ұшу жоспарының бекітілмеуі |
ГГ |
Ұшу жоспарын алғаннан кейін 30 минуттан кешіктірмей |
ӘҚЖ БО |
1. Ұшу жоспарын берген ұшып шығу әуеайлағындағы брифингке |
1. Ұшу жоспарын берген ұшып шығу әуеайлағындағы брифингке |
4.5 |
УЛС – литерлік рейстерді орындау |
ГГ |
Ұшар күнінің алдында - ұшар алдында бір күн бұрын азаматтық авиация саласындағы уәкілетті органнан келіп түскен нұсқауды алған кезде; Ұшып шығу күні азаматтық авиация саласындағы уәкілетті органнан нұсқау алғаннан кейін шұғыл түрде |
ӘҚЖ БО |
1. ӘК пайдаланушыға |
1. ӘК пайдаланушыға |
4.6 |
РЖМ - әуе кеңістігін пайдалануға қойылатын режим |
ДД |
ӘҚБ БО-дан режим қою туралы ақпарат алғаннан кейін шұғыл түрде |
ӘҚЖ БО |
1. АДО (АдП)-ға |
1. ҚР-дағы АДО (АДП)-ға |
4.7 |
РЖИ - әуе кеңістігін пайдалануға қойылған шектеулер мен тыйым салулардағы өзгеріс |
ДД |
ӘҚБ БО-дан режим қою туралы ақпарат алғаннан кейін шұғыл түрде |
ӘҚЖ БО |
1. АДО (АдП)-ға |
1. ҚР-дағы АДО (АДП)-ға |
5 |
Мемлекеттік авиацияның әуе кемесі (авиациялық әскери бөлімшелердің) командирінің хабарламалары |
|||||
5.1 |
ФПЛ - Әуе трассалары және ЖӘЖ; |
ФФ |
ӘК-нің жоспар бойынша ұшып шығу уақытынан 60 минут бұрын |
ӘКК (авиациялық әскери бөлімшелердің командирлері) |
Әуе трассалары мен ЖӘЖ бойынша ұшу үшін: |
Әуе трассалары мен ЖӘЖ бойынша ұшу үшін: |
5.2 |
ЦНЛ-ФПЛ – ФПЛ-ны өзгерту |
ФФ |
ӘК-нің жоспар бойынша ұшып шығу уақытынан кешіктірмей |
ӘКК (авиациялық әскери бөлімшелердің командирлері) |
Әуе трассалары мен ЖӘЖ бойынша ұшу үшін: |
Әуе трассалары мен ЖӘЖ бойынша ұшу үшін: |
5.3 |
ЦХГ – ұшу жоспарындағы (флайт-жоспардағы) өзгеріс |
ФФ |
ӘК-нің кесте (жоспар) бойынша ұшып шығу уақытынан немесе ДЛА тағайындалған уақытынан 30 минут бұрын |
ӘКК (авиациялық әскери бөлімшелердің командирлері) |
Әуе трассалары мен ЖӘЖ бойынша ұшу үшін: |
Әуе трассалары мен ЖӘЖ бойынша ұшу үшін: |
6 |
ӘҚБ БО хабарламалары |
|||||
6.1 |
РЖМ - әуе кеңістігін пайдалануға қойылған шектеулер мен тыйым салулар |
ДД |
Режим қойғаннан кейін шұғыл түрде |
ӘҚБ БО |
ӘҚЖ БО-ға |
ӘҚЖ БО-ға |
6.2 |
РЖИ - әуе кеңістігін пайдалануға қойылған шектеулер мен тыйым салулардағы өзгеріс |
ДД |
Режим алынғаннан кейін шұғыл түрде |
ӘҚБ БО |
ӘҚЖ БО |
ӘҚЖ БО-ға |
6.3 |
ППН – ұшу жоспарының бекітілмеуі |
ГГ |
Ұшу жоспарын алғаннан кейін 30 минуттан кешіктірмей |
ӘҚБ БО |
1. ӘҚБ органдарына |
1. ӘҚБ органдарына |
6.4 |
ПЛН - әуе кеңістігін пайдаланудың алдағы және ағымдағы тәулікке арналған жоспарларынан үзінді |
ГГ |
Алдағы тәуліктерге – жергілікті уақыт бойынша 21 сағаттан кешіктірмей; Ағымдағы тәуліктерге – ағымдағы жоспар өзгергеннен кейін шұғыл түрде |
ӘҚБ БО |
1. ӘҚБ органдарына |
1. ӘҚБ органдарына |
7 |
ӘҚБ органдарының хабарламалары |
|||||
7.1 |
РЖМ – әуе кеңістігін пайдалануға қойылған қысқа мерзімді шектеулер |
ГГ |
қысқа мерзімді шектеу қойылғаннан кейін шұғыл түрде |
ӘҚБ органы |
АДО (АДП)-ға |
АДО (АДП)-ға |
7.2 |
РЖИ - әуе кеңістігін пайдалануға қойылған қысқа мерзімді шектеулердегі өзгеріс |
ДД |
Режим қойылғаннан кейін шұғыл түрде |
ӘҚБ органы |
АДО (АДП)-ға |
АДО (АДП)-ға |
8 |
Басқарылмайтын пилотсыз аэростаттарды пайдаланушылардың хабарламалары және атыс өткізу, зымырандар жіберу, жарылыс жұмыстарын жүргізуге байланысты хабарламалар |
|||||
8.1 |
Пилотсыз әуе кеңістігін аэростаттарды пайдалануға берілген өтінім |
ДД |
Ұшу басталғанға дейін бір тәулік бұрын |
Пайдаланушы |
1. ӘҚБ органдарына |
1. ӘҚБ органдарына |
8.2 |
Атыс өткізу, зымырандар жіберу, жарылыс жұмыстарын жүргізуге байланысты хабарламалар |
ДД |
Қызмет басталғанға дейін бір тәулік бұрын |
ӘК пайдаланушы |
1. ӘҚБ органдарына |
1. ӘҚБ органдарына |
9 |
Әуежайлардағы диспетчерлік қызметтердің хабарламалары (ӘДҚ) |
|||||
9.1 |
АЛР - ӘК-нің бұзылғаны, жердегі төтенше жағдайлар туралы бастапқы хабарлама, сондай-ақ ӘК, экипаж бен жолаушылардыңқауіпсіздігіне қауіп төнгені туралы кез келген ақпарат |
СС |
Хабарламаны алғаннан кейін шұғыл түрде (телефон байланысы болмаған жағдайда) |
ӘДҚ |
1. ӘҚЖ БО-ға |
1. ӘҚЖ БО-ға |
Қолданылатын қысқартулар:
ӘДО әуеайлақтық диспетчерлік орталық;
ӘАДП әуеайлақ ауданындағы диспетчерлік пункт;
АДП аудандық диспетчерлік пункт;
АДО аудандық диспетчерлік орталық
Хабарламалар пішімі және оларды оқу үлгілері
№ р/р |
Хабарлама түрі |
Хабарлама мазмұнының пішімі |
Хабарлама және оны оқу үлгісі |
Ескерту |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
1 |
РПЛ |
Хабарлама мазмұнының пішімі Қазақстан Республикасының ішкі және халықаралық авиабағыттарындағы тұрақты рейстерді бекіту жөніндегі нұсқаулықта белгіленген |
(РПЛ-101031-110326-1004007-КЗР881-Б757-УААА1145-АЛМ Б142 УЦ А354 АДАБА В86А ДЗГ Р366 АКБ Г3 УРЛ-УАРР0305) |
|
2 |
ФПЛ |
Жоспар сипаттамасының үлгісі осы Ереженің 63-тармағында келтірілген |
(ФПЛ - САХ351 - ИН |
|
3. |
РЩП |
РЩП – ИКАО коды, рейстің нөмірі |
РЩП – ФИН1941 – ЕФНК – ЖАГО |
|
4. |
ЦХГ-ФПЛ |
ЦХГ – ФПЛ - ИКАО коды, рейстің нөмірі – ұшу жоспарының өзгертілетін параметрлері – РМК/ (жоспардың өзгергендігінің себебі көрсетіледі); |
(ЦХГ- САХ951-УААА-УАЦЦ-9/Б757 -16/УАЦЦ0600-18/КҮНІ/2106 РМК/ӘК-ның БҰЗЫЛУЫ) |
|
5. |
ЦНЛ-ФПЛ |
ЦНЛ-ФПЛ – ИКАО коды, рейстің нөмірі – рейс параметрлерін өзгерту (ұшу жоспарының өзгергендігінің себебі көрсетіледі); |
(ЦНЛ-КЗР951-УААА-УАИИ) |
|
6. |
ДЛА |
ДЛА- ИКАО коды, рейстің нөмірі – ұшып шығу әуеайлағы, ӘК-нің ұшып кетуінің жаңа уақыты – ұшып бару әуеайлағы |
(ДЛА-КЗР345-УАСС0240-УАСК) |
|
7 |
ДЕП |
ДЕП - ИКАО коды, рейстің нөмірі – ұшып шығу әуеайлағы, ұшып шығу уақыты- ұшып бару әуеайлағы |
(ДЕП-КЗР183-УАТЕ0005-УАТГ) |
|
8 |
АРР |
АРР- ИКАО коды, рейстің нөмірі – ұшып шығу әуеайлағы – қону әуеайлағы, қону уақыты |
(АРР-ТСО203-УУДД-УАЦЦ0003) |
|
9 |
ФЛА |
ФЛА - ИКАО коды, рейстің нөмірі – ұшып бару әуеайлағы - ұшып шығу әуеайлағына қайта оралу – |
ФЛА-ЕАК5135-УАЦЦ-УАТГ-РЕГ/УП-ПЛ001-КҮНІ/2903- UTC/2020 -LUKUS/РМК/ТУМАН 50м |
|
10 |
АПЗ |
АПЗ- әуеайлақ, ӘК қабылдауды тоқтату кезеңі -КҮНІ/күні, айы- РМК /(себебі көрсетіледі) |
(АПЗ-УАЦК0230/0600-КҮНІ/0311-РМК/КСЦ 028) |
|
11 |
АПВ |
АПВ- әуеайлақ, ӘК қабылдауды қалпына келтіру уақыты- КҮНІ/күні, айы |
(АПВ-УАЦЦ0900-КҮНІ/2810) |
|
12 |
АЛР |
АЛР - ИКАО коды, рейстің нөмірі - ӘК үлгісі - РЕГ/ӘК тіркеу нөмірі -КҮНІ/ күні, айы - /оқиға орын алған уақыт - ТЧК/оқиға орны - ВИД/оқиға түрі - МУ/оқиға орын алған сәттегі метеожағдай - РМК/қолданылған шаралар (қажет болса) |
(АЛР-КЗР8516-Б757- РЕГ/П4 МАС- КҮНІ/2704- 0840-ТЧК/ЛУКУС –УААА- УАЦЦ / СОЛ ЖАҚТАҒЫ ҚОЗҒАЛТҚЫШ ІСТЕН ШЫҚТЫ, ҰШЫП ШЫҒУ ӘУЕАЙЛАҒЫНА ОРАЛУ УААА -МУ/КӨРУ МҮМКІНДІГІ-5/КОМИССИЯ ҚҰРЫЛАДЫ |
|
13 |
РЦФ |
РЦФ - ИКАО коды, рейстің нөмірі - ӘК тіркеу нөмірі - КҮНІ / (радиобайланыстың жоғалғаны көрсетіледі) – (радиобайланыстың жоғалған уақыты) |
(РЦФ-ЖСЖ748 - РЕГ/УП-АН406-КҮНІ/1209- РНТ АБДУН 1600) |
|
14 |
НПС |
НПС- ИКАО коды, рейстің нөмірі – ұшып шығу әуеайлағы, ұшып шығу уақыты – ұшып бару әуеайлағы - РЕГ / ӘК тіркеу нөмірі – КҮНІ/(күні, айы) |
(НПС-АФЛ 9059-УВВВ1240-УААА- РЕГ/65708-КҮНІ/2909) |
|
15 |
АНП |
АНП- ИКАО коды, рейстің нөмірі - ӘК үлгісі- РЕГ/ ӘК тіркеу нөмірі - КҮНІ/( күні, айы)-РМК/бұзылу түрі |
(АНП- СДМ 801- А320Т-РЕГ/ЖЩБДЩ -КҮНІ/2509-\1700-РМК/А373 БЛХ \АУЫТҚУ 50) |
|
16 |
АНВ |
АНВ - ИКАО коды, рейстің нөмірі - ӘК үлгісі - РЕГ/ ӘК тіркеу нөмірі - КҮНІ/(күні, айы)- УТЦ /оқиға уақыты- ТЧК/ұшу ауданы-эшелоны- ТҮРІ/ заңсыз қол сұғу актісінің түрі - ПОБ/ӘК бортындағы жолаушылар мен экипаждың жалпы саны - РМК/оқиға туралы мәліметтер және соған байланысты басқа да ақпарат |
(АНВ-ТСО209-Б737-РЕГ/ЕИДДЫ-КҮНІ2909-/0820-ТЧК/ РОВД УАТТ С1010-ВИД/ӘУЕ КЕМЕСІН БАСЫП АЛУ-ПОБ/100-РМК/БОРТТА АВТОМАТТАРМЕН ҚАРУЛАНҒАН ЕКІ ТЕРРОРШЫ ТАШКЕНТТЕН МАЙ ҚҰЙЫП АЛҒАННАН КЕЙІН КАРАЧИГЕ ҰШУДЫ ТАЛАП ЕТЕДІ ҚАЛҒАН МАЙ МӨЛШЕРІ 10 ТОННА) |
|
17 |
ФЛИ |
ФЛИ- ИКАО коды, рейстің нөмірі - КҮНІ/( күні, айы)-АТО/міндетті хабарлар жеткізу пунктінің атауы - /ұшып өту уақыты - ұшу эшелоны |
(ФЛИ-КЗР851-КҮНІ/2909-ATO/ЛУКУС0159-С1160) |
|
18 |
ПЛН |
ПЛН- ИКАО коды, рейстің нөмірі - ӘК үлгісі – ұшып шығу әуеайлағы, ұшып шығу әуеайлағы – қону әуеайлағы, қонудың есептелген уақыты, ҚР ӘК-ға кіру одан шығу нүктесі, рейстің санаты (тұрақты/тұрақты емес) |
ПЛН-ААЛ292-Б777-КОРД0135-ЖИДП1625-БЕБЛУ/1144-АСЛОК/1322-10.11. Р |
|
19 |
ППН |
ППН- ИКАО коды, рейстің нөмірі - КҮНІ/( күні, айы)- РМК/ жоспардың бекітілмегендігінің себебі |
(ППН-ЕАК5135-КҮНІ/2909-РМК/ПАЙДАЛАНУШЫ СЕРТИФИКАТЫНЫҢ ҚОЛДАНЫЛУ МЕРЗІМІ АЯҚТАЛҒАН) |
|
20 |
УЛС |
УЛС- ИКАО коды, рейстің нөмірі - ұшып шығу әуеайлағы, ұшып шығу уақыты, ұшып бару әуеайлағы, ұшып келу уақыты- КҮНІ (күні, айы)- СТС (аса маңызды ұшу статусы) |
(УЛС-БЕЦ001-УААА0115-УАЦЦ0245-КҮНІ/2909 СТС/А) |
|
21 |
РЖМ-ВР |
РЖМ-ВР- уақытша режимнің нөмірі- КҮНІ (күні, айы) -режимді енгізу (режимнің қолданылу кезеңі- әуе трассаларының жабық учаскелері, қандай биіктікте. |
(РЖМ-ВР123-КҮНІ/2909 |
|
22 |
РЖИ-ВР |
РЖИ-ВР- уақытша режимнің нөмірі – КҮНІ (күні, айы) -режимді алып тастау- уақыты (әуе трассаларының учаскелерінде ұшуға рұқсат етілген). |
(РЖИ-ВР123-КҮНІ/2909-1515- ТОЛЫҚ АЛЫНҒАН |
|
23 |
РЖМ |
РЖМ- Қысқа мерзімді шектеулер- ҚШ-КҮНІ (күні, айы)- шектеулерді енгізу- (шектеулер қолданылатын кезең- әуе трассалары мен жергілікті әуе желілерінің белгілі бір биіктіктегі жабық бөліктері.) |
(РЖМ- КО -КҮНІ/2909 |
|
24 |
РЖИ |
РЖИ- Қысқа мерзімді шектеулер- ҚШ-КҮНІ (күні, айы)- шектеулерді алып тастау - уақыты (әуе трассалары мен жергілікті әуе желілерінің ұшуға рұқсат етілген бөліктері). |
(РЖИ-ҚШ КҮНІ/2909-1030-ТОЛЫҚ АЛЫНҒАН |
|
25 |
Әуе кеңістігін пайдалануға берілетін өтінім жоспары |
Аэростатты ұшыруға берілетін өтінімнің мазмұны осы Ереженің 77-тармағында келтірілген. |
(АЭР-11501 |
|
26 |
Атыстар өткізу, зымырандар жіберу, жарылыс жұмыстарын жүргізуге байланысты хабарлама |
Атыстар өткізу, зымырандар жіберу, жарылыс жұмыстарын жүргізу жоспарын жасау үлгісі |
Қазақстан Республикасының
әуе кеңістігін пайдалану
қағидасына 4-қосымша
Ұшу мақсаттары және литерлердің атауы,
олардың шартты белгілері
Жаттығу ұшуы.......................................01
Әскери ұшу.........................................02
Авиациялық техниканы айдап апару...................03
Сынақтық ұшу.......................................04
Зерттеулік ұшу.....................................05
Радиотехникалық құралдардың үстінен ұшу............06
Авиациялық техниканың үстінен ұшу..................07
Адамдарды тасымалдау...............................08
Жүк тасымалдау.....................................09
Жүк-жолаушы тасымалдау.............................10
Суретке түсіру мақсатындағы ұшу....................11
Десант түсіру мақсатындағы ұшу.....................12
Ауа райын барлау мақсатындағы ұшу..................13
Сынама жинау мақсатындағы ұшу......................14
Радиотехникалық барлау мақсатындағы ұшу............15
Іздестіру-құтқару ұшулары..........................16
Арнайы тапсырма бойынша ұшу........................17
Нысананы (соңғы нысананы) белгілеу мақсатындағы ұшу.18
Кедергілер қою мақсатындағы ұшу.....................19
Бұлттарға белсенді түрде әсер ету жұмыстарын жүргізу мақсатындағы ұшу..........................................20
Авиациялық жұмыстар.................................21
Іскерлік тасымалдар.................................22
«А» литері..........................................А
«ОК» литері.........................................ОК
«ПК» литері.........................................ПК
Апатқа ұшыраған жағдайдағы авариялық мәртебедегі ұшу
..................................................EMER
Гуманитарлық мақсаттағы ұшу.......................HUM
Адам өмірін сақтап қалуға байланысты медициналық мақсаттағы ұшу
..................................................HOSP
Іздестіру-құтқару мақсатындағы ұшу................SAR
«Мемлекет басшысы» мәртебесі бар ұшу..............HEAD
«Мемлекет басшысы» мәртебесі жоқ, мемлекеттік органдар арнайы өтінім берген ұшу........................................STATE
ӘҚҚ (ӘҚБ) органдарына арналған ұшу жоспарында берілетін, ұшу қауіпсіздігі мақсатындағы жасырын ұшу.................PROTECTED
Көрсетілген шартты белгілер ФПЛ бағанында және ӘКП бойынша берілген басқа да өтінімдерде «СТС/» қысқартуынан кейін жазылады. «01»- ден «ПК»-ға дейінгі мәртебені белгілеу Қазақстан Республикасы шегінде ұшу кезінде ғана қолданылады.