БҰЙЫРАМЫН:
1. "Қалаларда және моноқалаларда кредит беру/микрокредит беру қағидаларын және Қалаларда микроқаржы ұйымдары/екінші деңгейдегі банктер беретін кредиттер/микрокредиттер бойынша кепілдік беру қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2018 жылғы 27 қарашадағы № 84 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркелу тізілімінде № 17810 болып тіркелген, 2018 жылғы 14 желтоқсанда Қазақстан Республикасы нормативтiк құқықтық актілерiнiң эталондық бақылау банкiнде жарияланған) мынадай өзгерістер енгізілсін:
көрсетілген бұйрықпен бекітілген Қалаларда және моноқалаларда кредит беру/микрокредит беру қағидаларында:
2, 3 және 4-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:
"2. Қағидаларда мынандай ұғымдар мен анықтамалар пайдаланылады:
1) "Ауыл шаруашылығын қаржылай қолдау қоры" акционерлік қоғамы (бұдан әрі - "АШҚҚҚ" АҚ) – Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің лицензиясы негізінде банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын, банк болып табылмайтын заңды тұлға;
2) ауыл шаруашылығы мәселелері жөніндегі уәкілетті орган - Қазақстан Республикасының ауыл шаруашылығы саласындағы басшылықты және салааралық үйлестіруді жүзеге асыратын орталық атқарушы органы;
3) Бағдарламаға қатысушылар – "Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамсыздандыру туралы" 2013 жылғы 21 маусымдағы Қазақстан Республикасы Заңының 11-бабының 1-тармағында белгіленген зейнеткерлік жасқа толмаған жұмыссыз адамдар, "Жұмыспен қамтылған адамдардың жекелеген санаттарын айқындау туралы" Қазақстан Республикасының Үкіметінің 2019 жылғы 11 сәуірдегі № 178 қаулысымен айқындалатын жұмыспен қамтылған адамдардың жекелеген санаттары, жастар, оның ішінде NEET санатындағы жастар, жас және табысы аз көпбалалы отбасылардың мүшелері, табысы аз еңбекке қабілетті мүгедектер, ауыл шаруашылығы кооперативтері және олардың мүшелері, зәкірлі кооперацияларға қатысушыларды қоса алғанда, шаруа және фермер қожалықтары;
4) бастапқы бизнес (стартап жобалар) – заңды тұлға ретінде мемлекеттік тіркелу/дара кәсіпкер мәртебесін ресімдеу мерзімі кредиторға кредит/микрокредит алу үшін жүгінген кезде бір жылдан аз уақытты құрайтын Бағдарламаға қатысушылардың бизнес-жобалары;
5) бюджеттік кредит шарты – жергілікті атқарушы орган мен микрокредит беру ұйымы/"АШҚҚҚ" АҚ арасында азаматтық заңнамаға сәйкес жасалатын бюджеттік кредит беру туралы жазбаша келісім;
6) жергілікті атқарушы орган (бұдан әрі – ЖАО) – облыстың, республикалық маңызы бар қаланың және астананың, ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) әкімі басқаратын, өз құзыреті шегінде тиісті аумақта жергілікті мемлекеттік басқаруды және өзін-өзі басқаруды жүзеге асыратын алқалы атқарушы орган;
7) жұмыс істеп тұрған кәсіпкер – екінші деңгейдегі банкке (бұдан әрі – ЕДБ)/микроқаржы ұйымына (бұдан әрі – МҚҰ)/"АШҚҚҚ" АҚ/кредиттік серіктестік (бұдан әрі - КС) кредит/микрокредит алуға жүгінген кезде жеке кәсіпкер немесе заңды тұлға ретінде мемлекеттік тіркелу мерзімі үш жылдан асқан кәсіпкер;
8) инвестициялар – негізгі құралдарды сатып алу/салу/ жаңғырту/реконструкциялау/күрделі жөндеу, биологиялық/материалдық емес активтерді сатып алу;
9) кәсіпкер – шағын қалаларды қоспағанда, салалық шектеулерсіз және кәсіпкердің тіркелген орнын есепке алусыз барлық қалаларда және моноқалаларда өзінің жобаларын іске асыратын және (немесе) іске асыруды жоспарлайтын ісін жаңа бастаған кәсіпкер, ісін жаңа бастаған жас кәсіпкер және жұмыс істеп тұрған кәсіпкер.
10) кәсіпкерлік мәселелері жөніндегі уәкілетті орган (бұдан әрі – уәкілетті орган) – кәсіпкерлік саласында басшылықты және салааралық үйлестіруді жүзеге асыратын Қазақстан Республикасының орталық атқарушы органы;
11) кредит/микрокредит – ЕДБ/МҚҰ/"АШҚҚҚ" АҚ Қазақстан Республикасының ұлттық валютасында ақылылық, мерзімділік, қайтарымдылық, қамтамасыз етілу және мақсатқа сай пайдалану шарттарымен кредит/микрокредит беру туралы шарт бойынша Бағдарламаға қатысушыға беретін қарыз қаражаты;
12) кредит/микрокредит беру туралы шарт – кредитор мен Бағдарламаға қатысушының арасында соңғысына осы Қағидаларда айқындалған мақсаттарға берілетін қарыз қаражаты есебінен кредит/микрокредит беру үшін жасалатын жазбаша келісім;
13) кредитор – микроқаржы ұйымы/екінші деңгейдегі банктер/КС/"АШҚҚҚ" АҚ;
14) кредиттік келісім – микрокредит беру ұйымы мен кредитор арасында азаматтық заңнамаға сәйкес жасалатын қарыз беру туралы жазбаша келісім. Кредиттік келісімнің нысанын микрокредит беру ұйымы бекітеді;
15) қарыз – Бағдарламаға қатысушылардың жобаларын одан әрі қаржыландыру үшін кредиттік келісім негізінде МҚҰ/ЕДБ микрокредит беру ұйымы беретін ақша сомасы;
16) микрокредит беру ұйымы – "Даму" кәсіпкерлікті дамыту қоры" акционерлік қоғамы;
17) МҚҰ – коммерциялық ұйым болып табылатын, ресми мәртебесі "Азаматтарға арналған үкімет" мемлекеттік корпорациясында мемлекеттік тіркеумен және есептік тіркеуден өтумен айқындалатын, микрокредиттер беру жөнiндегi қызметтi, сондай-ақ "Микроқаржы ұйымдары туралы" 2012 жылғы 26 қарашадағы Қазақстан Республикасының Заңында рұқсат етілген қосымша қызмет түрлерін жүзеге асыратын заңды тұлға;
18) ісін жаңа бастаған кәсіпкер – дара кәсіпкер немесе заңды тұлға ретінде мемлекеттік тіркелу мерзімі ЕДБ/"АШҚҚҚ" АҚ/МҚҰ/КС кредит/микрокредит алу үшін жүгінген сәтте кемінде үш жылды құрайтын кәсіпкер;
19) NEET санатындағы жастар – әлеуметтік және экономикалық сипаттағы белгілі бір жағдайларға байланысты оқымайтын, жұмыс істемейтін және біліктілігін арттырмайтын жастар;
3. Республикалық бюджет және/немесе жергілікті бюджеттер қаражатынан кредиттер/микрокредиттер шағын қалалардан басқа, моноқалаларда және қалаларда бизнес-жобаларды іске асыратын немесе іске асыруды жоспарлайтын Бағдарламаға қатысушыларға ұсынылады.
Уәкілетті орган және ауыл шаруашылығы мәселелері жөніндегі уәкілетті орган ЖАО-ларға Бағдарламаға қатысушылардың жобаларына кредит беру/микрокредит беру үшін қаражат бөледі. ЖАО-лар бірлесіп қаржыландыру шарттарында жергілікті бюджеттен қосымша қаражат бөледі. ЖАО мен микрокредит беру ұйымы/"АШҚҚҚ" АҚ арасында бюджеттік кредит шарты жасалады, оған сәйкес бюджет қаражатының жалпы сомасы бюджеттік кредит түрінде микрокредит беру ұйымына/"АШҚҚҚ" АҚ мынадай шарттармен:
1) жылдық сыйақы мөлшерлемесі 0,01 %-бен қайтарымдылық, мерзімділік, ақылылық, қамтамасыз етілу және мақсатқа сай пайдалану қағидаттарымен 7 жылдан аспайтын мерзімге бөлінеді;
2) бюджеттік кредиттің микрокредит беру ұйымы үшін нысаналы мақсаты – Қазақстан Республикасының қалаларында, моноқалаларында жобаларды іске асыратын немесе іске асыруды жоспарлайтын Бағдарламаға қатысушыларды одан әрі қаржыландыруға арналған қаражатты ЕДБ және МҚҰ қорландыру;
3) бюджеттік кредиттің "АШҚҚҚ" АҚ үшін нысаналы мақсаты – Қазақстан Республикасының қалаларында, моноқалаларында жобаларды іске асыратын немесе іске асыруды жоспарлайтын Бағдарлама шеңберіндегі бизнес-жобаларға микрокредит беру;
4) бюджеттік кредитті игеру кезеңі микрокредит беру ұйымы мен "АШҚҚҚ" АҚ үшін 12 айды құрайды және бюджеттік кредитті ЖАО беру сәтінен бастап есептеледі;
5) негізгі борышты өтеу бойынша жеңілдік кезеңі – кредит беру мерзімі ұзақтығының үштен бірінен аспайды.
4. Микрокредит беру ұйымы ЕДБ және МҚҰ өтінімдерінің негізінде осы Қағидалардың талаптарына сәйкес келетін ЕДБ және МҚҰ тізбесін және олар бойынша орналастырылу сомасын айқындайды.
Микрокредит беру ұйымы азаматтық заңнамаға сәйкес ЕДБ-мен және МҚҰ-мен мынадай шарттарда кредиттік келісімдер жасасады:
1) қарыз Бағдарламаға қатысушылардың жобаларын, оның ішінде Қазақстан Республикасының қалаларында, моноқалаларында іске асырылатын және (немесе) іске асыруға жоспарланатын ісін жаңа бастаған кәсіпкерлердің, ісін жаңа бастаған жас кәсіпкерлердің, жұмыс істеп тұрған кәсіпкерлердің жобаларын нысаналы мақсатпен қаржыландырумен жылдық 1%-бен 7 жылдан астам мерзімге беріледі;
2) кредит валютасы – теңге;
3) ЕДБ және МҚҰ орналастырылған қаражатты игеру мерзімі кредиттік келісім жасалған күннен бастап 9 ай;
4) негізгі борышты өтеу бойынша жеңілдік кезеңі – кредит беру мерзімі ұзақтығының үштен бірінен аспайды;
5) ЕДБ-ге арналған қарыздар қамтамасыз етусіз беріледі. МҚҰ үшін қарыздар қаржылай тұрақты микроқаржы ұйымдарын (микрокредит беру ұйымының ішкі құжаттарына сәйкес есептелген "сенімділігі жоғары" және "сенімді" рейтингімен) қоспағанда, қамтамасыз етумен беріледі. Рейтинг деңгейі неғұрлым төмен МҚҰ қарыздары микрокредит беру ұйымының кепілзат саясатының талаптарына сай келетін қамтамасыз етумен беріледі (екінші деңгейдегі банктердің кепілдіктері, ақша, банк салымдары, жылжымайтын мүлік объектілері);
6) ЕДБ және МҚҰ микрокредит беру ұйымының алдында орналастырылған кредит қаражатының игерілуі мен мақсатты пайдаланылуы бойынша есеп береді. ЕДБ және МҚҰ есеп беру нысаны және кезеңділігі, сондай-ақ қарыз берудің өзге де шарттары кредиттік келісімде белгіленеді;
7) ЕДБ және МҚҰ қорландырылатын қаражатты мақсатты пайдаланбаған, толық немесе жартылай игермеген жағдайларда және/немесе кредиттік келісімде көзделген өзге де жағдайлар орын алған кезде микрокредит беру ұйымы кредиттік келісім шарттарына сәйкес ЕДБ және МҚҰ қатысты шаралар қолданады, оның ішінде кредиттік келісімді мерзімінен бұрын бұзу және (немесе) оларды одан әрі басқа ЕДБ және МҚҰ арасында қайта бөле отырып, орналастырылған қаражатты қайтарып алу мәселесіне бастамашылық жасайды. Қайтарылған, сондай-ақ ЕДБ және МҚҰ мерзімінен бұрын өтеген қаражатты қайта бөлу қайта бөлінетін қаражат бастапқыда қаражат бөлінген өңірлерде пайдаланылатын болған жағдайда микрокредит беру ұйымының шешімі негізінде ЕДБ және МҚҰ арасында жүзеге асырылады;
8) ЕДБ және МҚҰ бөлінген қаражатты қаржы құралдарын инвестициялауға және/немесе олармен операция жасауға, сондай-ақ шетелдік валюта сатып алу үшін валюта нарығына жібермейді;
9) Бағдарламаға қатысушылар қайтарған қарыз қаражатын кредиттік келісім бойынша ЕДБ және МҚҰ бұрын алынған кредиттерді/микрокредиттерді өтеу арқылы кредиттік келісімде айқындалған шарттармен Бағдарламаға қатысушылардың жобаларын одан әрі қаржыландыруға үш айдың ішінде жолдайды не мерзімінен бұрын микрокредит беру ұйымына қайтарады.";
6-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
"6. Жұмыс істеп тұрған кәсіпкерлерді қоспағанда, бағдарламаға қатысушыларға арналған кредиттер/микрокредиттер микробизнес ашу үшін олардың "Бастау Бизнес" жобасы бойынша кәсіпкерлік негіздеріне немесе Бағдарламаның бірінші бағыты бойынша кәсіпкерлік негіздеріне оқыту курстарынан өтуі шеңберінде бизнес-жобаларды қорғағаннан кейін не Бағдарламаға қатысушылардың кредит/микрокредит алуға жүгінген күнінің алдында сертификат алған күннен бастап соңғы 24 ай ішінде Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2018 жылғы 25 тамыздағы № 522 қаулысымен бекітілген "Бизнестің жол картасы-2020" бизнесті қолдау мен дамытудың мемлекеттік бағдарламасының шеңберінде кәсіпкерлік негіздеріне оқыту курстарынан және "Даму" кәсіпкерлікті дамыту қоры" акционерлік қоғамынан кәсіпкерлік негіздеріне қашықтықтан оқытудан өткендігі туралы сертификаты болған кезде беріледі.
"Бастау Бизнес" жобасында оқуды аяқтағаны туралы сертификат алған Бағдарламаға қатысушылар (бизнес-жоспарларды қорғау кезеңіне жіберілгендер үшін) кредиттер/микрокредиттер алудың басым құқығына ие.";
7-тармақ алып тасталсын;
8-тармақтың 1) және 2) тармақшалары мынадай редакцияда жазылсын:
"1) Бағдарламаның бір қатысушысын қаржыландырудың ең жоғары лимиті:
қалаларда, моноқалаларда (Нұр-Сұлтан, Алматы, Шымкент, Ақтау, Атырау қалаларынан басқа) республикалық бюджет туралы Қазақстан Республикасының заңында белгіленген 6,5 мың айлық есептік көрсеткішке (бұдан әрі – АЕК) дейін;
Нұр-Сұлтан, Алматы, Шымкент, Ақтау, Атырау қалаларында республикалық бюджет туралы Қазақстан Республикасының заңында белгіленген 8,0 мың АЕК дейін құрайды.
Бұл ретте, Бағдарламаның бір қатысушысын қаржыландырудың ең жоғары лимиті кредиттер және (немесе) микрокредиттер және (немесе) онымен үлестес тұлғалардың/компаниялардың қаржылық лизинг шарттары бойынша берешекті есепке алмай есептеледі;
2) Бағдарламаның бір қатысушысының кредит/микрокредит (тер) бойынша кредиторлар алдындағы негізгі борышы бойынша берешек қалдығының жалпы сомасы:
қалаларда, моноқалаларда (Нұр-Сұлтан, Алматы, Шымкент, Ақтау, Атырау қалаларынан басқа) 6,5 мың АЕК;
Нұр-Сұлтан, Алматы, Шымкент, Ақтау, Атырау қалаларында 8,0 мың АЕК құрайды.
Осы шартты ескере отырып, Бағдарламаның бір қатысушысы үшін кредиттер/микрокредиттер саны шектелмейді;";
8-тармақтың 8) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
"8) кредиторлар Бағдарламаға қатысушының кредит/микрокредит бойынша міндеттемелерді бұзуы себебінен өндіріп алынатын комиссияларды, алымдарды және/немесе өзге де төлемдерді қоспағанда, Бағдарламаға қатысушының кредитіне/микрокредитіне байланысты қандай да бір комиссиялар, алымдар және/немесе өзге де төлемдер өндіріп алмайды, бұл ретте "АШҚҚҚ" АҚ-ны қоспағанда, мұндай комиссиялардың, алымдардың және/немесе өзге де төлемдердің мөлшері микрокредит беру ұйымымен алдын ала жазбаша келісіледі;";
13-тармақтың 3) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
"3) Бағдарламаға қатысушы ұзақ мерзімді активті сатып алу-сату мәмілесін бұзған не кредит/микрокредит қаражатының есебінен сатып алынған ұзақ мерзімді активті иеліктен шығарған жағдайда Бағдарламаға қатысушы осындай бұзудан/иеліктен шығарудан кейін 3 жұмыс күні ішінде ЕДБ/МҚҰ/"АШҚҚҚ" АҚ жазбаша түрде хабарлайды. Аталған талап кредит/микрокредит беру туралы тиісті шартта бекітіледі. ЕДБ және МҚҰ Бағдарламаға қатысушыдан осындай хабарламаны алған күннен бастап 3 жұмыс күні ішінде микрокредит беру ұйымының тиісті хабарламасын жолдайды. Микрокредит беру ұйымы жазбаша талабын жіберген жағдайда ЕДБ және МҚҰ, Бағдарламаға қатысушы микрокредит беру ұйымының талаптарында көрсетілген тәртіппен және мерзімде кредитті/микрокредитті мерзімінен бұрын өтейді;";
20 және 21-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:
"20. ЕДБ және МҚҰ ай сайын есепті айдан кейінгі айдың 20 күніне дейін берілген кредиттер/микрокредиттер бойынша ақпаратты микрокредит беру ұйымына ұсынады.
21. Микрокредит беру ұйымы ай сайын есепті айдан кейінгі айдың 25 күніне дейінгі мерзімде кәсіпкерлік және халықты жұмыспен қамту мәселелері жөніндегі ЖАО-ға берілген кредиттер/микрокредиттер бойынша ақпарат (портал арқылы электрондық түрде/қолма-қол) береді.
"АШҚҚҚ" АҚ ай сайын есепті айдан кейінгі айдың 25 күніне дейінгі мерзімде ауыл шаруашылығы мәселелері жөніндегі ЖАО-ға берілген кредиттер/микрокредиттер бойынша ақпарат (портал арқылы электрондық түрде/қолма-қол) береді.
Уәкілетті орган және ауыл шаруашылығы мәселелері жөніндегі уәкілетті орган халықты жұмыспен қамту мәселелері жөніндегі уәкілетті органға берілген кредиттер/микрокредиттер бойынша ақпаратты ай сайын есепті айдан кейінгі айдың 5 күніне қарай береді.";
25, 26 және 27-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:
"25. Микрокредит беру ұйымы:
1) ЕДБ және МҚҰ қаражатты уақтылы игеруін мониторингілеуді;
2) ЕДБ және МҚҰ қаражатты мақсатқа сай пайдалануын, сондай-ақ Бағдарламаға қатысушылардың алынған кредиттерді/микрокредиттерді мақсатқа сай пайдалануын ішінара мониторингілеуді;
3) бұрын берілген кредиттерді/микрокредиттерді өтеуден босатылатын қаражат есебінен ЕДБ және МҚҰ Бағдарламаға қатысушыларды уақтылы қаржыландыруын мониторингілеуді жүзеге асырады.
26. ЕДБ және МҚҰ қаражаттың игерілуі туралы есептерді ай сайын есепті айдан кейінгі айдың 20 күніне дейінгі мерзімде микрокредит беру ұйымдарына жібереді. Есепті берудің нысаны мен мерзімдері тиісті кредиттік келісімде көрсетіледі.
27. Микрокредит беру ұйымы/"АШҚҚҚ" АҚ жалғыз акционердің, Қазақстан Республикасы Үкіметінің, Қазақстан Республикасы Парламентінің және мемлекеттік органдардың талабы бойынша оларға Бағдарламаға қатысушылардың кредит/микрокредит алуына, игеруіне, Бағдарламаға қатысушылардың кредитті/микрокредитті мақсатқа сай пайдалануына байланысты ақпарат береді.";
көрсетілген бұйрықпен бекітілген Қалаларда микроқаржы ұйымдары/екінші деңгейдегі банктер беретін кредиттер/микрокредиттер бойынша кепілдік беру қағидаларында:
38, 39 және 40-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:
"38. Кәсіпкердің кредитті нысаналы пайдалануын мониторингілеу, кәсіпкерлердің айналым қаражатын толтыруға бағытталған кредиттері бойынша жобаның іске асырылу орнына бармай жүргізіледі.
39. Кәсіпкер кредит/микрокредит беру туралы шарт бойынша 60 (алпыс) күнтізбелік күн ішінде не кепілдік шартында белгіленген мерзімде негізгі борыш сомасын өтеу бойынша міндеттемелерді орындамаған жағдайларды қоспағанда, кепілгер портфельдік кепілдендіру шеңберінде кепілдік алған жобалар бойынша бағдарламаның іске асырылуына мониторинг жүргізбейді.
40. МҚҰ/ЕДБ кәсіпкер жобасы(лары)ның іске асырылу барысына ай сайынғы ағымдағы мониторингті жүзеге асырыды.";
42-тармақ алып тасталсын;
2. Мына:
1) "Микрокредит беру бойынша субсидиялау шартының нысанын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2016 жылғы 8 қарашадағы № 470 бұйрығы (Нормативтік құқықтық актілердің мемлекеттік тізілімінде № 14491 болып тіркелді, 2016 жылғы 26 желтоқстанда Қазақстан Республикасы нормативтiк құқықтық актілерiнiң эталондық бақылау банкiнде жарияланды);
2) "Конкурстық іріктеу және бизнес-инкубаторлар қызметін қолдау қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2018 жылғы 30 наурыздағы № 129 бұйрығы (Нормативтік құқықтық актілердің мемлекеттік тізілімінде № 16791 болып тіркелді, 2018 жылғы 16 мамырда № 89 (28718) "Казахстанская правда" жарияланды) күші жойылды деп танылсын.
3. Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің Кәсіпкерлікті мемлекеттік қолдау департаменті:
1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;
2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің ресми интернет-ресурсында орналастыруды;
3) осы бұйрық Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің Заң департаментіне осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.
4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Ұлттық экономика вице-министріне жүктелсін.
5. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.
| Министр | Р. Даленов |
"КЕЛІСІЛДІ"
Қазақстан республикасының
Ауыл шаруашылығы министрлігі
"КЕЛІСІЛДІ"
Қазақстан Республикасының Еңбек және
халықты әлеуметтік қорғау министрлігі
"КЕЛІСІЛДІ"
Қазақстан Республикасының
Индустрия және инфрақұрылымдық
даму министрлігі