"Электрондық үкіметтің" ақпараттандыру объектілеріне және ақпараттық-коммуникациялық инфрақұрылымның аса маңызды объектілеріне жатқызылған ақпараттық жүйелерге олардың ақпараттық қауіпсіздік талаптарына сәйкестігіне сынақтар жүргізу әдістемесі мен қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасының Цифрлық даму, қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 2019 жылғы 3 маусымдағы № 111/НҚ бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2019 жылғы 5 маусымда № 18795 болып тіркелді

Қолданыстағы

      "Ақпараттандыру туралы" 2015 жылғы 24 қарашадағы Қазақстан Республикасы Заңының 7-1-бабының 5) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

      1. Мыналар:

      1) осы бұйрыққа 1-қосымшаға сәйкес "Электрондық үкіметтің" ақпараттандыру объектілеріне және ақпараттық-коммуникациялық инфрақұрылымның аса маңызды объектілеріне жатқызылған ақпараттық жүйелерге олардың ақпараттық қауіпсіздік талаптарына сәйкестігіне сынақтар жүргізу әдістемесі;

      2) осы бұйрыққа 2-қосымшаға сәйкес "Электрондық үкіметтің" ақпараттандыру объектілеріне және ақпараттық-коммуникациялық инфрақұрылымның аса маңызды объектілеріне жатқызылған ақпараттық жүйелерге олардың ақпараттық қауіпсіздік талаптарына сәйкестігіне сынақтар жүргізу қағидалары бекітілсін.

      2. "Сервистік бағдарламалық өнімнің, "электрондық үкіметтің" ақпараттық-коммуникациялық платформасының мемлекеттік органның интернет-ресурсының және ақпараттық жүйенің олардың ақпараттық қауіпсіздік талаптарына сәйкестігіне сынақтар жүргізу әдістемесі мен қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 2018 жылғы 14 наурыздағы № 40/НҚ бұйрығының (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 16694 болып тіркелген, Қазақстан Республикасы Нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкінде 2018 жылғы 12 сәуірде жарияланған) күші жойылды деп танылсын.

      3. Қазақстан Республикасы Цифрлық даму, қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігінің Ақпараттық қауіпсіздік комитеті заңнамада белгіленген тәртіппен:

      1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

      2) осы бұйрық мемлекеттік тіркелген күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде оны Қазақстан Республикасы Нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне ресми жариялау және енгізу үшін Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің "Қазақстан Республикасының Заңнама және құқықтық ақпарат институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жіберуді;

      3) осы бұйрық ресми жарияланғаннан кейін оны Қазақстан Республикасы Цифрлық даму, қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды;

      4) осы бұйрық Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Цифрлық даму, қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігінің Заң департаментіне осы тармақтың 1), 2) және 3) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтер ұсынуды қамтамасыз етсін.

      4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Цифрлық даму, қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі вице-министріне жүктелсін.

      5. Осы бұйрық алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасының
Цифрлық даму, қорғаныс және
аэроғарыш өнеркәсібі министрі
А. Жұмағалиев

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасының

      Ұлттық қауіпсіздік комитеті

      2019 жылғы "___" ____________

  Қазақстан Республикасы
Цифрлық даму, қорғаныс
және аэроғарыш
өнеркәсібі министрінің
2019 жылғы "__"_____
№ ___ бұйрығына
1-қосымша

"Электрондық үкіметтің" ақпараттандыру объектілеріне және ақпараттық-коммуникациялық инфрақұрылымның аса маңызды объектілеріне жатқызылған ақпараттық жүйелерге олардың ақпараттық қауіпсіздік талаптарына сәйкестігіне сынақтар жүргізу әдістемесі

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Осы "Электрондық үкіметтің" ақпараттандыру объектілеріне және ақпараттық-коммуникациялық инфрақұрылымның аса маңызды объектілеріне жатқызылған ақпараттық жүйелерге олардың ақпараттық қауіпсіздік талаптарына сәйкестігіне сынақтар жүргізу әдістемесі (бұдан әрі – Әдістеме) "Ақпараттандыру туралы" 2015 жылғы 24 қарашадағы Қазақстан Республикасы Заңының 7-1-бабының 5) тармақшасына сәйкес әзірленді.

      2. Осы Әдістемеде мынадай негізгі ұғымдар және қысқартулар пайдаланылады:

      1) қызмет беруші – мемлекеттік техникалық қызмет немесе аккредиттелген сынақ зертханасы;

      2) мемлекеттік техникалық қызмет – Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі бойынша құрылған, шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорын;

      3) осалдық – бағдарламалық қамтылымдағы жұмыс қабілеттілігін бұзуға немесе бағдарламалық қамтылымда белгіленген рұқсаттардан тыс қандай да бір заңсыз іс-әрекеттерді орындауға мүмкіндік беретін кемшілік;

      4) өтініш беруші – сынақ объектісінің меншік иесі немесе иеленушісі, сондай-ақ сынақ объектісінің меншік иесі немесе иеленушісі өкілеттік берген "электрондық үкіметтің" ақпараттандыру объектілерінің және ақпараттық-коммуникациялық инфрақұрылымның аса маңызды объектілеріне жатқызылған ақпараттық жүйелердің ақпараттық қауіпсіздік талаптарына сәйкестігіне сынақтар жүргізуге өтініш берген жеке немесе заңды тұлға;

      5) сенімді арна – сынақ объектілерінің қауіпсіздік функциялары (бұдан әрі – ОҚФ) мен сынақ объектілерінің қауіпсіздік саясатын қолдауда қажетті сенімді деңгейді қамтамасыз ететін ақпараттық технологиялардың алыс орналасқан сенімді өнім арасындағы өзара іс-қимыл құралы;

      6) сенімді бағыт – сынақ объектілерінің қауіпсіздік саясатын қолдауда сенімділікті қамтамасыз ететін пайдаланушы мен ОҚФ арасындағы өзара іс-қимыл құралы;

      7) сынақ объектісі – оған қатысты ақпараттық қауіпсіздік талаптарына сәйкестікке сынақтан өткізу жөніндегі жұмыстар жүргізілетін ақпараттандыру объектісі.

      3. Сынақтар жүргізу мыналарды қамтиды:

      1) бастапқы кодтарды талдау;

      2) ақпараттық қауіпсіздік функцияларын сынау;

      3) жүктемелік сынау;

      4) желілік инфрақұрылымды зерттеп-қарау;

      5) ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету процестерін зерттеп-қарау.

2-тарау. Бастапқы кодтарды талдау

      4. Сынақ объектілерінің бастапқы кодтарын талдау бағдарламалық қамтылымның (бұдан әрі – БҚ) кемшіліктерін анықтау мақсатында жүргізіледі.

      5. Бастапқы кодтарды талдау "Электрондық үкіметтің" ақпараттандыру объектілерінің және ақпараттық-коммуникациялық инфрақұрылымның аса маңызды объектілеріне жатқызылған ақпараттық жүйелердің олардың ақпараттық қауіпсіздік талаптарына сәйкестігіне сынақтар жүргізу қағидаларына (бұдан әрі – Қағидалар) 2-қосымшаның сынақ объектісінің сипаттамалары туралы сауалнама-сұраулықтың 5-тармағы 11) тармақшасының кестесінде аталған БҚ үшін жүргізіледі.

      6. Егер сынақтар жүргізу кезінде сынақ мерзімі аяқталғанға дейін бастапқы кодтарды қайта талдау жүргізу қажеттілігі айқындалса, өтініш беруші қызмет берушіге сұрау салумен жүгінеді және Қағидалардың 26-тармағына сәйкес бастапқы кодтарға қайтадан талдау жүргізу туралы қосымша келісім жасалады.

      7. БҚ кемшіліктерін айқындау өтініш беруші ұсынған бастапқы кодтардың негізінде бастапқы кодты талдауға арналған бағдарламалық құралды пайдалана отырып жүргізіледі.

      8. Бастапқы кодтарды талдау:

      1) БҚ кемшіліктерін айқындауды;

      2) бастапқы кодты талдау нәтижелерін белгілеуді қамтиды.

      9. БҚ кемшіліктерін айқындау мынадай тәртіппен жүзеге асырылады:

      1) бастапқы деректерді дайындау жүргізіледі ("электрондық үкіметтің" ақпараттандыру объектілерінің және ақпараттық-коммуникациялық инфрақұрылымның аса маңызды объектілеріне жатқызылған ақпараттық жүйелердің (бұдан әрі – АО) бастапқы кодтарын жүктеу, сканерлеу режимін (қарқынды және/немесе статикалық) таңдау, сканерлеу режимдерінің сипаттамаларын баптау);

      2) БҚ кемшіліктерін айқындауға арналған бағдарламалық құрал іске қосылады;

      3) жалған іске қосылулардың болуына бағдарламалық есептерді талдау жүргізіледі;

      4) сипаттамасы, бағдары (файлға дейінгі жолы) мен тәуекел деңгейі (жоғары, орташа, төмен) көрсетілген БҚ айқындалған кемшіліктерінің тізбесін қамтитын есеп қалыптастырылады.

      10. Бастапқы кодты талдау бойынша жұмыстардың көлемі бастапқы кодтың өлшемімен айқындалады.

      11. Бастапқы кодтарды талдау нәтижелерін қызмет берушінің осы жұмыс түрлерінің жауапты орындаушысы Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес сынақ объектісінің сипаттамалары туралы сауалнама-сұраулық пен Қағидаларға 5-қосымшаға сәйкес сынақ объектісінің бастапқы кодтарын қабылдау-беру актісінің көшірмелері қоса берілген бастапқы кодтарды талдау хаттамасында тіркейді (еркін нысанда).

      Бастапқы кодтарды талдау хаттамасы қосымшаларымен және есеппен парақтарды толассыз нөмірлей отырып, тігіледі және қызмет берушінің мөрі басылады.

      12. Бастапқы кодтарды талдау жүргізу аяқталғаннан кейін оның нәтижелері оң болған кезде сынақ объектісінің бастапқы кодтары таңбаланады және мөр басылған түрінде қызмет берушінің мұрағатына жауапты сақтауға тапсырылады.

      13. Қызмет беруші сынақтар аяқталғаннан кейін олардың құпиялылығын кем дегенде үш жыл сақтай отырып, алынған бастапқы кодтарды сақтауды қамтамасыз етеді.

3-тарау. Ақпараттық қауіпсіздік функцияларын сынау

      14. Ақпараттандыру объектілерінің функцияларын ақпараттық қауіпсіздік талаптарына сәйкестігіне бағалау (бұдан әрі – ақпараттық қауіпсіздік функцияларын сынау) олардың техникалық құжаттаманың, Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілері мен Қазақстан Республикасы аумағында қолданыстағы ақпараттық қауіпсіздік саласындағы стандарттардың талаптарына сәйкестігін бағалау мақсатында жүзеге асырылады.

      15. Ақпараттық қауіпсіздік функцияларын сынау мыналарды қамтиды:

      1) қауіпсіздік функцияларының техникалық құжаттаманың, Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілері мен Қазақстан Республикасы аумағында қолданыстағы ақпараттық қауіпсіздік саласындағы стандарттардың талаптарына сәйкестігін, соның ішінде бағдарламалық құралдарды пайдалана отырып (қажет болған кезде) бағалау;

      2) сынақ нәтижелерін бақылау, сәйкестікті немесе сәйкессіздікті бағалау нәтижелері мен айқындалған сәйкессіздіктерді түзету жөніндегі ұсынымдар (қажет болған кезде) көрсетілген есепте тіркеу.

      16. Ақпараттық қауіпсіздік функцияларының тізбесі осы Әдістемеге 1-қосымшада берілген.

      17. Ақпараттық қауіпсіздік функцияларын сынау Қағидаларға 2-қосымшаның сынақ объектісінің сипаттамалары туралы сауалнама-сұраулықтың 5-тармағының 1) тармақшасы мен 4) тармақшасының аталған серверлер мен виртуалды ресурстар бөлінісінде жүргізіледі.

      18. Ақпараттық қауіпсіздік функцияларын сынау нәтижелерін қызмет берушінің осы жұмыс түрлерінің жауапты орындаушысы сынақ объектісінің сипаттамалары туралы сауалнама-сұраулықтың көшірмесі қоса берілген ақпараттық қауіпсіздік функцияларын сынау хаттамасында тіркейді (еркін нысанда).

      Ақпараттық қауіпсіздік функцияларын сынау хаттамасы қосымшаларымен және есеппен парақтарды толассыз нөмірлей отырып, тігіледі және қызмет берушінің мөрі басылады.

4-тарау. Жүктемелік сынау

      19. Жүктемелік сынау сынақ объектісінің қолжетімділігін, тұтастығын және құпиялылығын сақтауды бағалау мақсатында жүргізіледі.

      20. Жүктемелік сынау дербес деректер жалған деректермен алмастырылған сынақ объектісін штаттық пайдалану ортасында автоматтандырылған сценарийлер негізінде мамандандырылған бағдарламалық құралды пайдалана отырып жүргізіледі.

      21. Өтініш беруші жүктемелік сынау параметрлерін Қағидаларға 2-қосымшаның сынақ объектісінің сипаттамалары туралы сауалнама-сұраулықтың 5-тармағының 9) тармақшасы мен 10) тармақшасының кестелерінде ұсынады.

      Жүктемелік сынау жүргізу кезінде сынақ объектісінің нақты жүктемелік қабілеттілігінің параметрлері айқындалады.

      22. Жүктемелік сынау мынадай тәртіппен жүзеге асырылады:

      1) сынауға дайындық жүргізіледі;

      2) сынақ жүргізіледі;

      3) сынақ нәтижелері тіркеледі.

      23. Сынауға дайындық мыналарды қамтиды:

      1) сынау сценарийін анықтау;

      2) сынаудың уақытша және сандық сипаттамаларын анықтау;

      3) сынау жүргізу уақытын тапсырыс берушімен келісу.

      24. Сынау жүргізу:

      1) мамандандырылған бағдарламалық құралға сынау сценарийі мен конфигурациясын баптауды;

      2) мамандандырылған бағдарламалық құралды іске қосуды;

      3) сынақ объектісіне жүктеуді тіркеуді;

      4) сынақ объектісінің нақты өткізу қабілетін жоғарылату немесе төмендету жөнінде ұсынымдар көрсете отырып, жүктемелік сынаудың есебін қалыптастыруды және беруді қамтиды.

      25. Жүктемелік тестілеу жүргізу жөніндегі жұмыстар Қағидаларға 2-қосымшаның сынақ объектісінің сипаттамалары туралы сауалнама-сұраулықтың 5-тармағының 9) тармақшасы мен 10) тармақшасының кестелерінде көрсетілген бір сынақ объектісіне пайдаланушыларды қосу нүктелерінің нұсқалары мен сынақ объектісінің интеграциялық өзара іс-қимылын іске қосу нүктелерінің нұсқалар саны бойынша жүргізіледі.

      26. Жүктемелік сынау нәтижелерін қызмет берушінің осы жұмыс түрлерінің жауапты орындаушысы сынақ объектісінің сипаттамалары туралы сауалнама-сұраулықтың көшірмесі қоса берілген жүктемелік сынау хаттамасында тіркейді (еркін нысанда).

      Жүктемелік сынау хаттамасы қосымшаларымен және есеппен парақтарды толассыз нөмірлей отырып, тігіледі және қызмет берушінің мөрі басылады.

5-тарау. Желілік инфрақұрылымды зерттеп-қарау

      27. Желілік инфрақұрылымды зерттеп-қарау желілік инфрақұрылымның қауіпсіздігін бағалау мақсатында жүргізіледі.

      28. Желілік инфрақұрылымды зерттеп-қарау мыналарды қамтиды:

      1) желілік инфрақұрылымның қорғалу функцияларының техникалық құжаттаманың, Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілері мен Қазақстан Республикасы аумағында қолданыстағы ақпараттық қауіпсіздік саласындағы стандарттардың талаптарына сәйкестігін бағалау;

      2) өтініш берушінің желілік инфрақұрлымын, соның ішінде бағдарламалық құралдарды пайдалана отырып (қажет болған кезде) зерттеп-қарау;

      3) бағдарламалық құралмен жалпы осалдықтар мен тәуекелдер базасынан бағдарламалық қамтылымның белгілі осалдықтары тұрғысынан сканерлеу;

      4) алынған сынақ нәтижелерін бақылау, сәйкестікті немесе сәйкессіздікті бағалау нәтижелері мен айқындалған сәйкессіздіктерді түзету жөніндегі ұсынымдар (қажет болған кезде) көрсетілген есепте тіркеу.

      29. Желілік инфрақұрылымның қорғалу функцияларының тізбесі осы Әдістемеге 2-қосымшада берілген.

      30. Желілік инфрақұрылымды зерттеп-қарау бойынша жұмыстар Қағидаларға 2-қосымшаның сынақ объектісінің сипаттамалары туралы сауалнама-сұраулықтың 5-тармағы 7) тармақшасының кестесінде көрсетілген сынақ объектісінің әрбір сегментіне (кіші желісіне) жүргізіледі.

      31. Желілік инфрақұрылымды зерттеп-қарау нәтижелерін қызмет берушінің осы жұмыс түрлерінің жауапты орындаушысы сынақ объектісінің сипаттамалары туралы сауалнама-сұраулықтың көшірмесі қоса берілген желілік инфрақұрылымды зерттеп-қарау хаттамасында тіркейді (еркін нысанда).

      Желілік инфрақұрылымды зерттеп-қарау хаттамасы қосымшаларымен және есеппен парақтарды толассыз нөмірлей отырып, тігіледі және қызмет берушінің мөрі басылады.

6-тарау. Ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету процестерін зерттеп-қарау

      32. Ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету процестерін зерттеп-қарау олардың ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету саласындағы нормативтік құқықтық актілер мен стандарттардың талаптарына сәйкестігін бағалау мақсатында жүзеге асырылады.

      33. Ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету процестерін зерттеп-қарау мыналарды қамтиды:

      1) ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету процестерінің ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету саласындағы нормативтік құқықтық актілер мен стандарттардың талаптарына сәйкестігін бағалау;

      2) бағалау нәтижелерін бақылау, сәйкестікті немесе сәйкессіздікті бағалау нәтижелері мен анықталған сәйкессіздіктерді түзету жөніндегі ұсынымдар (қажет болған кезде) көрсетілген есепте тіркеу;

      3) бағдарламалық құралдармен серверлерді, виртуалды ресурстар мен желілік жабдықты белгілі осалдықтар тұрғысынан сканерлеу;

      4) жалған іске қосылулардың болуына анықталған осалдықтарды талдау және оларды жою жөнінде ұсынымдар (қажет болған кезде) қалыптастыру.

      34. Ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету процестерінің тізбесі және олардың мазмұны Әдістемеге 3-қосымшада берілген.

      35. Ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету процестерін зерттеп-қарау бойынша жұмыстар сынақ объектісіне жүргізіледі.

      36. Ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету процестерін зерттеп-қарау нәтижелерін қызмет берушінің осы жұмыс түрлерінің жауапты орындаушысы сынақ объектісінің сипаттамалары туралы сауалнама-сұраулықтың көшірмесі қоса берілген ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету процестерін зерттеп-қарау хаттамасында тіркейді (еркін нысанда).

      Ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету процестерін зерттеп-қарау хаттамасы қосымшаларымен және есеппен парақтарды толассыз нөмірлей отырып, тігіледі және қызмет берушінің мөрі басылады.

      Ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету процестерін зерттеп-қарау хаттамасына айқындалған осалдықтарды талдау нәтижелері енгізілмейді және Өтініш берушіге ұсынымдар нысанында беріледі.

  "Электрондық үкіметтің"
ақпараттандыру объектілеріне
және ақпараттық-
коммуникациялық
инфрақұрылымның аса маңызды
объектілеріне жатқызылған
ақпараттық жүйелерге олардың
ақпараттық қауіпсіздік
талаптарына сәйкестігіне
сынақтар жүргізу әдістемесіне
1-қосымша

Ақпараттық қауіпсіздік функцияларының тізбесі

р/с №

Функциялардың атауы

Функциялардың мазмұны

1

2

3

Қауіпсіздік аудиті

1

Қауіпсіздік аудитінің автоматты әрекет етуі

Тіркеу журналына жазба енгізуді, қауіпсіздікті бұзушылықты айқындау туралы әкімшіге локалдық немесе қашықтықтан сигнал беруді жүзеге асыру.

2

Қауіпсіздік аудитінің деректерін генерациялау

Хаттамалаудың, ең болмаса, тіркеу функцияларын іске қосу мен аяқтаудың, сондай-ақ аудиттің базалық деңгейіндегі барлық оқиғалардың болуы, яғни, әрбір тіркеу жазбасында оқиғаның мерзімі мен уақытының, оқиға түрінің, субъектіні сәйкестендіргіш пен оқиға нәтижесінің (сәттілігі немесе сәтсіздігі) болуы.

3

Қауіпсіздік аудитін талдау

Сәйкестендіру тетіктерін пайдаланудың ең болмаса, сәтсіз нәтижелерін, сондай-ақ криптографиялық операцияларды орындаудың сәтсіз нәтижелерін жинақтау және/немесе біріктіру арқылы (ықтимал кемшіліктерді айқындау мақсатында) жүзеге асыру.

4

Қауіпсіздік аудитін қарау

Барлық тіркеу ақпаратын қарау (оқу) мүмкіндігін қамтамасыз ету және әкімшіге беру. Өзге пайдаланушыларға тіркеу ақпаратына қолжетімділік айқын ерекше оқиғаларды қоспағанда, жабық болуы тиіс.

5

Қауіпсіздік аудитінің оқиғаларын таңдау

Оқиғаларды тіркеудің, ең болмаса, мынадай атрибуттарға негізделетін іріктеудің болуы:
объектіні сәйкестендіргіш;
субъектіні сәйкестендіргіш;
желі торабының мекенжайы;
оқиға түрі;
оқиға мерзімі мен уақыты.

6

Қауіпсіздік аудитінің деректерін сақтау

Рұқсатсыз түрлендіруден сенімді қорғау туралы тіркеу ақпаратының болуы.

Байланысты ұйымдастыру

7

Жіберуден бас тартпаушылық

Жіберуші куәлігі жіберуші мен жіберілген ақпарат арасындағы байланысты (мысалы, цифрлық қолтаңба) дәлелдейтін, ақпаратты жіберу фактісінен бас тартпауы үшін пайдаланушыларға/жіберушінің ұқсастығын куәландыру субъектілеріне кейбір ақпаратты беру.

8

Алудан бас тартпаушылық

Алушының ақпаратты алу фактісінен бас тарту мүмкінсіздігін қамтамасыз ету.

Криптографиялық қолдау

9

Криптографиялық кілттерді басқару

Мыналарды қолдаудың болуы:
1) криптографиялық кілттерді құру;
2) криптографиялық кілттерді бөлу;
3) криптографиялық кілттерге қолжетімділікті басқару;
4) криптографиялық кілттерді жою.

10

Криптографиялық операциялар

Техникалық құжаттаманың, Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілері мен Қазақстан Республикасы аумағында қолданыстағы ақпараттық қауіпсіздік саласындағы стандарттардың талаптарына сәйкес сенімді арна арқылы жіберілетін барлық ақпарат үшін тұтастығын шифрлаудың және бақылаудың болуы.

Пайдаланушының деректерін қорғау

11

Қолжетімділікті басқару саясаты

Қауіпсіздік сервисімен тікелей немесе жанама операцияларды орындайтын пайдаланушылар үшін қолжетімділікті бөлуді жүзеге асыру.

12

Қолжетімділікті басқару функциялары

Қолжетімділікті бөлу функцияларын пайдалану, ең болмаса, мынадай қауіпсіздік атрибуттарына негізделуі тиіс:
қол жеткізу субъектілерін сәйкестендіргіштер;
қол жеткізу объектілерін сәйкестендіргіштер;
қол жеткізу субъектілерінің мекенжайлары;
қол жеткізу объектілерінің мекенжайлары;
субъектілердің қол жеткізу құқықтары.

13

Деректерді теңестіру

Ақпараттың мазмұны айлакерлік жолымен ұқсастырылмағанын немесе түрлендірілмегенін кейін тексеру үшін пайдаланылатын өзіндік деректер жинағының дұрыстығы кепілдігін қолдау.

14

Деректерді СО қауіпсіздік функцияларының (бұдан әрі – ОҚФ) әрекетінен тыс экспорттау

Пайдаланушының деректерін СО экспорттау кезінде оларды қорғау мен сақталуын немесе қауіпсіздік атрибуттарын ескермеуді қамтамасыз ету.

15

Ақпараттық ағындарды басқару саясаты

Пайдаланушының деректерін қауіпсіздік сервисінің физикалық бөлінген бөліктері арасында жіберген кезде оларды ашуға, түрлендіруге және/немесе қолжетімді болуына жол бермеуді қамтамасыз ету.

16

Ақпараттық ағындарды басқару функциялары

Деректер қоймасында қамтылған ақпаратты бақылаусыз таратуға жол бермеу мақсатында оған қолжетімділікті ұйымдастыру және қамтамасыз ету (БҚ сенімсіз болған жағдайда жариялаудан немесе түрлендіруден сенімді қорғауды іске асыру үшін ақпараттық ағындарды басқару).

17

Деректерді ОҚФ әрекетінен тыс жерден импорттау

Пайдаланушының деректерін олардың талап етілетін қауіпсіздік және қорғау атрибуттары болатындай етіп СО жіберуге арналған тетіктердің болуы.

18

СО шегінде жіберу

Пайдаланушының деректерін ішкі арна бойынша СО түрлі бөліктері арасында жіберген кезде қорғаудың болуы.

19

Қалған ақпаратты қорғау

Қалған ақпаратты толық қорғауды қамтамасыз ету, яғни ресурс босаған кезде алдыңғы жай-күйінің қолжетімсіздігін қамтамасыз ету.

20

Ағымдағы жай-күйін кері қалпына келтіру

Кейбір шектелген (мысалы, уақыт аралығымен) соңғы операцияны немесе бірқатар операцияны жою және алдыңғы белгілі жай-күйге қайту мүмкіндігінің болуы. Кері қалпына қайтару пайдаланушы деректерінің тұтастығын сақтау үшін операцияның немесе бірнеше операция нәтижелерін жоюға мүмкіндік береді.

21

Сақталатын деректердің тұтастығы

Пайдаланушының деректерін ОҚФ шегінде сақтаған кезде олардың қорғалуын қамтамасыз ету.

22

ОҚФ арасында жіберген кезде пайдаланушы деректерінің құпиялылығын қорғау

Пайдаланушының деректерін ОҚФ арасында сыртқы арна немесе АТ басқа сенімді өнімі бойынша жіберген кезде олардың құпиялылығын қамтамасыз ету. Құпиялылық деректерді екі соңғы нүкте арасында жіберген кезде оларға рұқсатсыз қол жеткізуді болдырмау жолымен жүзеге асырылады. Соңғы нүктелер ОҚФ немесе пайдаланушы бола алады.

23

ОҚФ арасында жіберген кезде пайдаланушы деректерінің тұтастығын қорғау

Пайдаланушының деректерін ОҚФ және АТ басқа сенімді өнімі арасында жіберген кезде олардың тұтастығы, сондай-ақ айқындалған қателер кезінде оларды қалпына келтіру мүмкіндігі қамтамасыз етілуі тиіс.

Сәйкестендіру және теңестіру

24

Теңестіруден бас тарту

Сәтсіз теңестіру талаптарының белгілі санына келгенде әкімшінің субъектіге қол жеткізуге рұқсат бермеу, тіркеу журналына жазба енгізуді генерациялау мен әкімшіге қауіпсіздіктің ықтимал бұзушылық туралы сигнал беру мүмкіндігінің болуы.

25

Пайдаланушының атрибуттарын айқындау

Әрбір пайдаланушы үшін, ең болмаса, келесі қауіпсіздік атрибуттарын қолдау қажет:
- сәйкестендіргіш;
- теңестірілген ақпарат (мысалы, пароль);
- қол жеткізу құқығы (рөлі).

26

Құпиялардың ерекшелігі

Егер теңестірілген ақпарат криптографиялық операциялармен қамтамасыз етілсе, сондай-ақ ашық және құпия кілттеріне қолдау көрсетілуі қажет.

27

Пайдаланушыны теңестіру

ОҚФ ұсынатын пайдаланушы теңестіру тетіктерінің болуы.

28

Пайдаланушыны сәйкестендіру

1) Қауіпсіздік сервисі осы пайдаланушының атынан орындайтын кез келген іс-қимыл аяқталғанға дейін әрбір пайдаланушы сәтті сәйкестендірілуге және теңестіруді;
2) Басқа пайдаланушыдан көшіріп алынған немесе ұқсастырып жасалған теңестірілген деректерді пайдалануға жол бермеу мүмкіндіктерін;
3) Пайдаланушының ұсынылған кез келген сәйкестендіргішін теңестіруді;
4) Әкімші белгілеген уақыт интервалы аяқталғаннан кейін пайдаланушыны қайтадан теңестіруді;
5) Теңестіруді орындаған кезде қауіпсіздік функциялары пайдаланушыға тек қана жасырын кері байланысқа рұқсат беруді қамтамасыз ету.

29

Пайдаланушы-субъект байланыстырушы

Пайдаланушының тиісті қауіпсіздік атрибуттарын осы пайдаланушы атынан әрекет ететін субъектілермен байланыстыру керек.

Қауіпсіздікті басқару

30

ОҚФ жеке функцияларын басқару

Жұмыс істеу, ажырату, қосу, сәйкестендіру мен теңестіру режимдерін түрлендіру, қолжетімділік, хаттамалау және аудит құқығын басқару режимдерін анықтауға әкімшінің жеке құқығының болуы.

31

Қауіпсіздік атрибуттарын басқару

Қауіпсіздіктің түсіндірілетін мәндерін өзгертуге, сұрастыруға, атрибуттарын өзгертуге, жоюға, құруға әкімшінің жеке құқығының болуы. Бұл ретте, қауіпсіздік атрибуттарына тек қана қауіпсіздік мәндер беруді қамтамасыз ету қажет.

32

ОҚФ деректерін басқару

Тіркелетін оқиғалардың түсіндірілетін мәндерін өзгертуге, сұрастыруға, өзгертуге, жоюға, тазалауға, түрлерін анықтауға, тіркеу журналдарының өлшемін, субъектілердің қол жеткізу құқықтарын, қол жеткізу субъектілерінің есептік жазбаларының, парольдерінің, криптографиялық кілттерінің жарамдылық мерзімдерін өзгертуге әкімшінің жеке құқығының болуы.

33

Қауіпсіздік атрибуттарын жою

Уақыттың кейбір сәттерінде қауіпсіздік атрибуттарын бұзуды жүзеге асырудың болуы. Пайдаланушылармен байланыстырылған қауіпсіздік атрибуттарын бұзу мүмкіндігі тек қана уәкілетті әкімшілерде болуы тиіс. Қауіпсіздік үшін маңызды өкілеттіктер дереу жойылуы тиіс.

34

Қауіпсіздік атрибутының қолданыс мерзімі

Қауіпсіздік атрибуттарының қолданыс мерзімін белгілеу мүмкіндігін қамтамасыз ету.

35

Қауіпсіздікті басқару рөлдері

1) Ең болмаса, мынадай рөлдерді қолдауды қамтамасыз ету: уәкілетті пайдаланушы, қашықтықтан пайдаланушы, әкімші;
2) Қашықтықтан пайдаланушы мен әкімші рөлдерін тек қана сұрау бойынша алуды қамтамасыз ету.

ОҚФ қорғау

36

Іркіліс кезіндегі қауіпсіздік

Сервиспен аппараттық кідірістер кезінде (мысалы, электр қуатының іркілісінен орын алған) қауіпсіз жай-күйді сақтау.

37

ОҚФ экспортталатын деректерінің қолжетімділігі

Деректерді олардың және АТ қашықтықтағы сенімді өнімі арасында жіберген кезде сервис барлық деректердің қолжетімділігін тексеруге және ақпаратты қайтадан жіберуді орындауға, сондай-ақ түрлендірулер айқындалса, тіркеу журналына жазба енгізуді генерациялауға мүмкіндік беруге тиіс.

38

ОҚФ экспортталатын деректерінің құпиялылығы

Деректерді олардың және АТ қашықтықтағы сенімді өнімі арасында жіберген кезде сервис барлық деректердің құпиялылығын тексеруге және ақпаратты қайтадан жіберуді орындауға, сондай-ақ түрлендірулер анықталса, тіркеу журналына жазба енгізуді генерациялауға мүмкіндік беру.

39

ОҚФ экспортталатын деректерінің тұтастығы

Деректерді олардың және АТ қашықтықтағы сенімді өнімі арасында жіберген кезде сервис барлық деректердің тұтастығын тексеруге және ақпаратты қайтадан жіберуді орындауға, сондай-ақ түрлендірулер анықталса, тіркеу журналына жазба енгізуді генерациялауға мүмкіндік беру.

40

ОҚФ деректерін СО шегінде жіберу

Деректерді олардың және АТ қашықтықтағы сенімді өнімі арасында жіберген кезде сервис барлық деректердің қолжетімділігін, құпиялылығы мен тұтастығын тексеруге және ақпаратты қайтадан жіберуді орындауға, сондай-ақ түрлендірулер анықталса, тіркеу журналына жазба енгізуді генерациялауға мүмкіндік береді.

41

ОҚФ физикалық қорғау

ОҚФ физикалық қорғауды жүзеге асыру.

42

Сенімді қалыпқа келтіру

Кідірулер немесе қызмет көрсету тоқтатылғаннан кейін автоматты түрде қалпына келтіру мүмкін болмаса, сервис қауіпсіз жай-күйге қайтаруға мүмкіндік беретін авариялық қолдау режиміне ауысады. Аппараттық кідірістерден кейін автоматты рәсімдерді қолданумен қауіпсіз жай-күйге кері қайту қамтамасыз етіледі.

43

Екінші рет пайдалануды анықтау

Сервистің теңестірілген деректердің қайтадан пайдаланылуын айқындауын, қол жеткізуге жол бермеуге, тіркеу журналына жазба енгізуін және әкімшіге қауіпсіздіктің ықтимал бұзылуы туралы сигнал беруін қамтамасыз ету.

44

Өтініштер беру кезіндегі делдалдық

Сервистің қауіпсіздік саясатын жүзеге асыратын функциялар сервистің кез келген басқа функциясын орындауға рұқсат етілгенге дейін шақырылып, сәтті орындалуын қамтамасыз ету.

45

Доменді бөлу

Қауіпсіздік функциялары оларды сенімсіз субъектілердің араласуы мен бұрмалауынан қорғайтын меншікті орындауға арналған жеке доменді қолдап отыру.

46

Жай-күйлерді синхрондау хаттамасы

Серверлерде ұқсас функцияларды орындаған кезде жай-күйлерді синхрондауды қамтамасыз ету.

47

Уақыт белгілері

Қауіпсіздік функцияларының пайдалануына сенімді уақыт белгілерін ұсыну.

48

ОҚФ арасындағы деректердің келісілушілігі

Тіркелетін ақпаратты, сондай-ақ қолданылатын криптографиялық операциялар параметрлерін келісімді түсіндіруді қамтамасыз ету.

49

СО шегінде қайталау кезінде ОҚФ деректерінің келісілушілігі

СО түрлі бөліктерінде қайталаған кезде қауіпсіздік функциялары деректерінің үйлесмілігін қамтамасыз ету. Қайталанатын деректерді қамтитын бөліктер ажыратылғанда, үйлесімділік көрсетілген қауіпсіздік функцияларына кез келген сұрауларды өңдеу алдындағы қосылуды қалпына келтіргеннен кейін қамтамасыз етіледі.

50

ОҚФ өзін-өзі тестілеу

Іске қосу кезінде қауіпсіздік функциялары жұмысының дұрыстығын көрсету үшін қылыпты жұмыс процесінде және/немесе әкімшінің сұрауы бойынша мерзімді түрде өзін-өзі тестілеу пакетін орындау.
Әкімшінің қауіпсіздік функциялары деректері мен орындалатын кодтың тұтастығын тексеру мүмкіндігі болуы тиіс.

Ресурстарды қолдану

51

Істен шығуға қарсы тұрушылық

Кідірулер кезінде де сынақ объектісінің функционалдық мүмкіндіктерінің қолжетімділігін қамтамасыз ету. Осындай кідірістердің үлгілері: қуат көзін ажырату, аппаратураның жұмыс істемей қалуы, БҚ іркілісі.

52

Қызмет көрсетудің басымдылығы

Пайдаланушылардың немесе субъектілердің өздерінің әрекет ету аясында ресурстарды пайдалануын сынақ объектісі шегіндегі басымдылығы жоғары операциялар басымдылығы төмен операциялар жағынан кедергісіз және кідіріссіз орындалатын етіп басқаруды қамтамасыз ету.

53

Ресурстарды бөлу

Басқа пайдаланушылардың немесе субъектілердің ресурстарды монополиялауы себепті қызмет көрсетуден рұқсатсыз бас тартуға жол бермеу үшін пайдаланушылардың және субъектілердің ресурстарды пайдалануын басқаруды қамтамасыз ету.

СО-ға қолжетімлілік

54

Таңдалатын атрибуттардың аясын шектеу

Қолжетімділік әдісі немесе орны және/немесе уақыты негізінде (мысалы, тәулік уақыты, апта күні) қол жеткізу жүзеге асырылып отырылған порттан пайдаланушы таңдай алатын қауіпсіздік атрибуттарымен қатар пайдаланушы байланыста болуы мүмкін субъектілердің атрибуттарын да шектеу.

55

Қатарлас сеанстарды шектеу

Бір пайдаланушыға ұсынылатын қатарлас сеанстардың барынша көп санын шектеу. Бұл шаманың ұйғарынды мәнін әкімші белгілейді.

56

Сеансты бұғаттау

Пайдаланушы әрекетсіздігі ұзақтығының әкімші белгілеген мәні аяқталғаннан кейін жұмыс сеансы мәжбүрлі аяқтау.

57

СО-ға қол жеткізуге рұқсат беру алдында алдын алу

Сәйкестендіруге және теңестіруге дейін әлеуетті пайдаланушылар үшін сынақ объектісінің пайдаланудың сипатына қатысты ескерту хабарламасын көрсету мүмкіндігін қамтамасыз ету.

58

СО-ға қолжетімділік тарихы

Сеансты сәтті ашқан кезде пайдаланушы үшін осы пайдаланушы атынан қолжетімділікті алудың сәтсіз әрекеттерінің тарихын алу мүмкіндігін қамтамасыз ету. Бұл тарих қол жеткізу мерзімін, уақытын, құралдарын және СО соңғы рет сәтті қолжетімділік портын, сондай-ақ сәйкестендірілген пайдаланушының соңғы сәтті қол жеткізуінен кейінгі СО сәтсіз қол жеткізу әрекеттерінің санын қамтуы мүмкін.

59

СО-мен сеансты ашу

Субъектіні сәйкестендіргішке, субъектінің пароліне, субъектінің қолжетімділік құқықтарына негізделе отырып, сервистің сеансты ашуға жол бермеуге қабілеттігін қамтамасыз ету.

Зиянды кодтан қорғау функциялары

60

Вирустарға қарсы қорғау құралдарының болуы

Зиянды кодтан қорғану үшін серверлерден, қажеттілік туындаған жағдайда сынақ объектісінің жұмыс станцияларынан зиянды кодты анықтау және бұғаттау немесе жою, мониторинг құралдарын қолдану.

61

Вирустарға қарсы қорғау құралдарына арналған лицензия

Серверлерге және жұмыс станцияларына вирустарға қарсы қорғау құралдарының лицензиялары (сатып алынған, шектелген, еркін таратылатын) болуы тиіс.

62

Вирустарға қарсы қорғау сигнатуралары базасын және бағдарламалық қамтылымды жаңарту

Вирустарға қарсы қорғау құралдарының ұдайы жаңартылып, өзекті күйде болуын қамтамасыз ету.

63

Вирустарға қарсы қорғау құралдарына қолжетімділікті басқару

Вирустарға қарсы қорғау құралдарын орталықтандырылған басқару мен конфигурациялауды жүзеге асыру.

64

Сыртқы электрондық тасығыштардағы ақпаратты зиянды кодтан вирустарға қарсы құралдарымен қорғауды басқару

Сыртқы электрондық тасығыштардағы ақпаратты зиянды кодтан қорғау файлдардың, қажет болса ақпарат тасығыштардың тексерісін және бұғатталуын қамтамасыз ету.

БҚ жаңартылуы кезіндегі қауіпсіздік

65

БҚ ұдайы жаңартылуы

Серверлер мен жұмыс станцияларының жалпыжүйелік және қолданбалы БҚ ұдайы жаңартылуын қамтамасыз ету.

66

Интернеттегі жаңарту серверлеріне рұқсатсыз желілік ортадағы БҚ жаңартылуы

Интернеттегі жаңарту серверлеріне рұқсатсыз желілік ортадағы БҚ мамандандырылған арнайы жаңарту серверінен жаңартылуын қамтамасыз ету.

Қолданбалы БҚ-ға өзгеріс енгізу кезіндегі қауіпсіздік

67

Қолданбалы БҚ әзірлеу және тестілеу ортасы

Қолданбалы БҚ-ны өнеркәсіптік пайдалану ортасынан оқшауландырылған қолданбалы БҚ әзірлеу және тестілеу үшін ортаның болуын қамтамасыз ету.

68

Қолданбалы БҚ әзірлеу және тестілеу ортасына қол жеткізудің аражігін ажырату

Бағдарламашылар мен әкімшілер үшін қолданбалы БҚ әзірлеу және тестілеу орталарына қол жеткізуді басқаруын қамтамасыз ету.

69

Қолданбалы БҚ өрістету жүйесі

Өнеркәсіптік пайдалану ортасындағы серверлер мен жұмыс станцияларындағы қолданбалы БҚ өрістету (тарату) жүйесінің болуы.

70

Қолданбалы БҚ өрістету жүйесіне қол жеткізудің аражігін ажырату

Өнеркәсіптік пайдалану ортасындағы серверлер мен жұмыс станцияларындағы қолданбалы БҚ ажырату (тарату) жүйесіне қол жеткізуді басқаруды қамтамасыз ету.

  Электрондық үкіметтің"
ақпараттандыру объектілеріне
және ақпараттық-
коммуникациялық
инфрақұрылымның аса маңызды
объектілеріне жатқызылған
ақпараттық жүйелерге олардың
ақпараттық қауіпсіздік
талаптарына сәйкестігіне
сынақтар жүргізу әдістемесіне
2-қосымша

Желілік инфрақұрылымды қорғау функцияларының тізбесі

р/с №

Функциялардың атауы

Функциялардың мазмұны

1

2

3

1

Сәйкестендіру және теңестіру

Уәкілетті персоналға қосу арқылы қолжетімділікті шектеу жолымен (ұйым ішінде немесе одан тыс жерде) желілік инфрақұрылым ұсынатын сервистердің қауіпсіздігін және тиісті деректердің сақталуын қамтамасыз ету.

2

Аудиттерді белгілеу (желілік қосылулардың қауіпсіздігіне байланысты оқиғалар туралы есептер қалыптастыру және олардың бар болуы)

Күдікті және нақты оқиғаларды мұқият шолу мүмкіндігінің болуы үшін аудитті жүргізу барысындағы іркіліс жағдайлары мен нақты оқиғалары бойынша жеткілікті ақпаратты белгілеу керек.

3

Басып кіруді анықтау

Басып кіруді болжауға (телекоммуникация желілеріне ықтимал басып кіру), оларды нақты уақыт масштабында айқындауға және тиісті алаңдаушылықты туғызуға мүмкіндік беретін құралдардың бар болуын қамтамасыз ету.

4

Желілік қауіпсіздікті басқару

Дистанционды диагностиканың барлық порттарына (виртуалды және физикалық) заңсыз қол жетімділіктен сақтануды қамтамасыз ететін желілік ресурстарды қорғауды басқару бойынша шаралардың болуы. Желілер арасындағы байланыс үшін қауіпсіздік шлюздерінің болуы.

5

Желіаралық экрандар

Әрбір желіаралық экран үшін сервистерге қолжетіміділік саясатын (қауіпсіздік) белгілейтін жеке құжат әзірлеу және осы қосылу арқылы тек қане рұқсат етілген трафиктің өтуіне кепілдік беру үшін оны әрбір қосылуда жүзеге асыру қажет.

6

Желілер арқылы жіберілетін деректердің тұтастығын, құпиялығын сақтау

Деректер құпиялығын және тұтастығын сақтау маңызды болған жағдайларда желілік қосылым арқылы өтетін ақпаратты шифрлау үшін қорғаныстың криптографиялық шараларын көздеген жөн.

7

Ақпарат алмасу бойынша жасалған іс-қимылдардан бас тартпаушылық

Ақпаратты желі бойынша жіберудің растауын ұсыну талап етілетін жағдайда, мынадай қорғау шараларын қолданылды:
1) құжатты жіберу фактісін растайтын байланыс хаттамалары;
2) бастапқы адресті немесе сәйкестендіргішті ұсынуды және аталған ақпараттың бар болуын тексеруді талап ететін қосымшалардың хатамалары;
3) жіберуші мен алушы мекенжайларының форматтары синтаксистің дұрыстығына және тиісті директорийлердегі ақпаратпен үйлесімділікке қатысты тексерілетін желіаралық экрандар;
4) желіаралық өзара іс-қимыл шеңберінде ақпаратты жеткізу фактілерін растайтын хаттамалар;
5) ақпараттың реттілігін белгілеуге рұқсат беретін тетіктерді қамтитын хаттамалар.

8

Үздіксіз жұмыс және қалыпқа келуді қамтамасыз ету

Әрбір іскерлік операцияның үзілуден кейінгі керекті уақыт итервалында қалыпқа келу қабілетін қамтамасыз ету жолымен төтенше жағдайлар кезіндегі үзілген бизнес функцияларының жалғасуын қамтамасыз ететін қорғаныс шараларының болуы.

9

Сенімді арна

1) Қашықтықтағы сенімді АТ-өнімімен байланыс үшін қауіпсіздік функциялары басқалардан логикалық ерекшеленетін және оның тараптарының сенімді теңестірудің, сондай-ақ деректерді түрлендіру мен ашудан қорғауды қамтамасыз ететін арна ұсыну;
2) сенімді арна арқылы екі тараптарда байланыстарды бастамалауға мүмкіндікті қамтамасыз ету.

10

Сенімді бағдар

1) Қашықтықтағы пайдаланушымен байланыс үшін қауіпсіздік функциялары басқалардан логикалық ерекшеленетін және оның тараптарының сенімді теңестіретін, сондай-ақ деректерді түрлендіру мен ашудан қорғауды қамтамасыз ететін арна ұсыну;
2) Пайдаланушының байланыстарды сенімді арна арқылы бастамалауға мүмкіндікті қамтамасыз ету;
3) Қашықтықтағы пайдаланушы мен қашықтықтан басқаруды бастапқы аутентификациялау үшін сенімді бағдарды пайдалану міндетті болып табылады.

  Электрондық үкіметтің"
ақпараттандыру объектілеріне
және ақпараттық-
коммуникациялық
инфрақұрылымның аса маңызды
объектілеріне жатқызылған
ақпараттық жүйелерге олардың
ақпараттық қауіпсіздік
талаптарына сәйкестігіне
сынақтар жүргізу әдістемесіне
3-қосымша

Ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету процестерінің тізбесі мен олардың мазмұны

р/с №

Процестердің атауы

АҚ қамтамасыз ету процестерінің мазмұнына қойылатын талап

1

2

3

1

Ақпараттық-коммуникациялық технологиялармен байланысты активтерді басқару

1. Ақпаратты өңдеу құралдарымен байланысты активтерді сәйкестендіру, сыныптау және маркалау қағидаларында айқындалған активтерді сәйкестендіру тәртібіне сәйкес активтерді сәйкестендіру;
2. Ақпаратты өңдеу құралдарымен байланысты активтерді сәйкестендіру, сыныптау және маркалау қағидаларында айқындалған сыныптау жүйесіне сәйкес ақпаратты сыныптау;
3. Ақпараттандыру объектілерін сыныптау қағидаларының талаптарына сәйкес сынақ объектісіне айқындалған сыныпты тексеру;
4. Ақпаратты өңдеу құралдарымен байланысты активтерді сәйкестендіру, сыныптау және маркалау қағидаларында айқындалған маркалау қағидаттарына сәйкес активтерді маркалау;
5. Сәйкестендірілген активтерге жауапты тұлғаларды бекіту;
6. Активтер тізілімін қабылданған тізілім нысанына сәйкес жүргізу және өзектілендіру;
7. Ақпаратты өңдеу құралдарымен байланысты активтерді сәйкестендіру, сыныптау және маркалау қағидаларында айқындалған сыныптау жүйесіне сәйкес активтермен жұмыс істеу (беру, пайдалану, сақтау, енгізу/шығару және қайтару) рәсімдерін айқындау, құжаттау және іске асыру;
8. Есептеу техникасы құралдарын, телекоммуникациялық жабдықты және бағдарламалық қамтылымды паспорттандыру;
9. Ақпараттық-коммуникациялық технологиялармен байланысты активтерді қабылдап алу/тиеу кезінде жұмыстарды қауіпсіз ұйымдастыру;
10. Серверлік және телекоммуникациялық жабдықты, деректерді сақтау жүйелерін, жұмыс станцияларын, ақпарат тасымалдауыштарды қауіпсіз кәдеге жарату (қайта пайдалану).

2

Ақпараттық қауіпсіздікті ұйымдастыру

1. Ақпараттық технологиялар бөлімшесінен жекеленген жоғары басшылыққа тікелей бағынысты ақпараттық қауіпсіздік бөлімшесінің немесе ақпараттық қауіпсіздікке жауапты қызметкердің болуы;
2. Ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету және жұмыстарды үйлестіру мәселелері жөніндегі жұмыс топтарының жұмыс істеуі мен кеңестер өткізу;
3. Ақпараттық қауіпсіздік жөніндегі техникалық құжаттаманы әзірлеу (өзектілендіру), басшылықтың бекітуі, мақұлдауы, олардың мазмұнын қызметкерлерге және сырттан тартылатын орындаушыларға жеткізу;
4. Уәкілетті органдармен, кәсіптік қоғамдастықтармен, кәсіптік қауымдастықтармен немесе ақпараттық қауіпсіздік жөніндегі мамандардың форумдарымен байланыстарды қолдап отыру;
5. Сыртқы ұйымдарды тарту кезінде ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету рәсімдерін айқындау мен құжаттау;
6. Ақпаратты қорғау қажеттілігі көрсетілетін құпиялылық немесе жарияламау туралы келісімдерді әзірлеу (қайта қарау);
7. Ақпараттық қауіпсіздік және қызмет көрсету деңгейі жөніндегі талаптарды айқындау мен сыртқы ұйымдармен жасалатын келісімдерге енгізу. Келісім ережелерінің іске асырылуын бақылау.

3

Персоналға байланысты қауіпсіздік

1. Жұмысқа қабылдау кезінде үміткерлерді алдын ала тексеру;
2. Жұмыспен қамту, еңбек қатынастарын өзгерту немесе тоқтату кезеңінде қызметкерлердің және сырттан тартылатын орындаушылардың ақпараттық қауіпсіздікке байланысты рөлдерін, міндеттері мен жауапкершілігін және сынақ объектісі иеленушісінің міндеттемелерін айқындау, тағайындау және олардың лауазымдық нұсқаулықтарында және (немесе) еңбек шартының талаптарында көрсету;
3. Ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету саласында міндеттемелері бар қызметкерлерді жұмыстан босату рәсімдерін анықтау және құжаттау;
4. Ақпараттық қауіпсіздік қағидаларын бұзушыларға қолданылатын іс-әрекеттерді айқындау мен регламенттеу;
5. Қызметкерлерді ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету саясаттарындағы, қағидаларындағы және рәсімдеріндегі олардың қызметтік міндеттерін орындауды қозғайтын өзгерістер туралы хабардар ету;
6. Жұмыспен қамту, еңбек қатынастарын өзгерту немесе тоқтату кезеңінде қызметкерлердің және сырттан тартылатын орындаушылардың ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз етуге байланысты міндеттері мен жауапкершілігі туралы хабардарлығы және оларды орындауы;
7. Ақпараттық қауіпсіздік саласында қызметкерлерді оқыту және даярлау;
8. Қызметкерлердің және сырттан тартылатын орындаушылардың ақпараттық қауіпсіздікке қатысты міндеттемелерін орындау мүмкіндігін қамтамасыз ету үшін басшылықтың жауаптылығы.

4

АҚ оқиғаларының мониторингі және АҚ оқыс оқиғаларын басқару

1. Пайдаланушылардың, операторлардың, әкімшілердің іс-қимылдарын және операциялық жүйелердің, дерекқорын басқару жүйелерінің, вирусқа қарсы БҚ, қолданбалы БҚ, телекоммуникациялық жабдықтың, шабуылдарды айқындау мен болдырмау жүйелерінің, контентті басқару жүйесінің оқиғаларын тіркеу;
2. Оқиғаларды тіркеу журналдарын жүргізу, сақтау және қорғау;
3. Оқиғаларды тіркеу журналдарының талдауын жүзеге асыру;
4. Тіркелген оқиғалардың мониторингін жүргізіп, ақпараттық қауіпсіздік үшін маңыздылық дәрежесі жоғары және аса маңызды оқиғалар туралы хабарлау;
5. Ақпараттық қауіпсіздік оқиғасын бағалау және ол бойынша шешім қабылдау;
6. Ақпараттық қауіпсіздік оқыс оқиғаларына әрекет ету рәсімдерін әзірлеу, құжаттау, қызметкерлердің және сырттан тартылатын орындаушылардың назарына жеткізу, орындау;
7. Ақпараттық қауіпсіздік оқыс оқиғаларының талдауын жүргізу.

5

АҚ үздіксіздігін басқару

1. Ақпараттық қауіпсіздіктің үздіксіздігін жоспарлау;
2. Ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету процесінің немесе бизнес процестердің үздіксіздігін бұзудың ықтимал себебі болып табылатын оқиғаларды сәйкестендіру;
3. Штаттан тыс (дағдарысты) жағдайларда ақпараттық қауіпсіздік үздіксіздігінің қажетті деңгейін қолдап отыру процестері мен рәсімдерін әзірлеу (өзектілендіру) және енгізу;
4. Штаттан тыс (дағдарысты) жағдайлар кезіндегі рәсімдерді айқындау, құжаттау, қызметкерлердің және сырттан тартылатын орындаушылардың назарына жеткізу, орындау;
5. Ақпараттық қауіпсіздіктің үздіксіздігін қамтамасыз ету процестері мен рәсімдерін тексеру (тестілеу), талдау және бағалау;
6. Заңнама талаптарын ескере отырып, ақпаратты өңдеу құралдарын, ақпараттандыру объектісін резервілеу.

6

Желілік қауіпсіздікті басқару

1. Желілік қауіпсіздікті басқару рәсімдерін айқындау, құжаттау, қызметкерлердің және сырттан тартылатын орындаушылардың назарына жеткізу, орындау;
2. Барлық желілік қызметтер мен сервистердің қауіпсіздігін, қолжетімділік деңгейлерін қамтамасыз ету механизмдерін анықтау және желілерге қызмет көрсету мен ақпаратты беру жөніндегі келісімдерге енгізу;
3. Желілер мен желілік қызметтерді пайдалану, ақпаратты жіберу, Интернетке, телекоммуникация және байланыс желілеріне қосылу мен желілік ресурстарға сымсыз қолжетімділікті пайдалану саясаттарын және ресімдерін айқындау, құжаттау, қызметкерлердің және сырттан тартылатын орындаушылардың назарына жеткізу, орындау;
4. Желі арқылы жіберілетін ақпарат пен электрондық хабарламаларды қорғау құралдарын қолдану бойынша рәсімдерді айқындау, құжаттау және орындау;
5. Желіні құрылымдау мен сегменттеу;
6. Желіні қосу және өзара іс-қимылының заңнама талаптары ескерілген әдістері.

7

Криптографиялық қорғау әдістері

1. Криптографиялық кілттерді жасау, есепке алу, сақтау, беру, пайдалану, қайтару (жою), қорғау мәселелерін қамтитын криптографиялық кілттерді басқарудың заңнама талаптары ескеріліп реттелуі;
2. Аутентификация деректерін қоса алғанда, ақпаратты сақтау және беру кезінде криптографиялық құралдарды пайдалану.

8

Ақпараттық қауіпсіздік тәуекелдерін басқару

1. Тәуекелдерді басқару әдістемесін таңдау;
2. Сәйкестендірілген және сыныпталған активтердің қатерлерін (тәуекелдерін) сәйкестендіру және ақпараттық қауіпсіздік қатерлерінің (тәуекелдерінің) каталогын қалыптастыру (өзектілендіру). Ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету процестеріне байланысты тәуекелдерді қатерлер (тәуекелдер) каталогында көрсету;
3. Сәйкестендірілген тәуекелдерді бағалау (қайта бағалау);
4. Тәуекелдерді өңдеу, тәуекелдерді өңдеу жоспарын қалыптастыру және бекіту (өзектілендіру);
5. Тәуекелдердің мониторингін жүргізу және қайта қарау.

9

Қолжетімділікті басқару

1. Ақпаратқа, қолданбалы жүйелердің функцияларына, қызметтерге, жүйелік БҚ, желілер мен желілік сервистерге қол жеткізу құқықтарын бөлу қағидаларын әзірлеу (өзектілендіру), құжаттау, пайдаланушыларды таныстыру;
2. Пайдаланушыларды авторландырудың және аутентификациялаудың, сәйкестендірудің қолданыстағы әдістері мен рәсімдері;
3. Электрондық ақпараттық ресурстарға қол жеткізу құқығының аражігін ажырату қағидаларында белгіленген қол жеткізу рұқсатының аражігін ажырату қағидаларын жүзеге асыру;
4. Пайдаланушыларды тіркеу және тіркеуді (бұғаттауды) жою рәсімдері;
5. Қол жеткізу құқықтары артықшылықты есептік жазбаларды басқару;
6. Пайдаланушылардың аутентификациясы рәсімдерінде криптографиялық әдістерді қолдану және басқару;
7. Қол жеткізу құқықтарын өзгертулерді басқару;
8. Парольдерді басқару;
9. Артықшылықты утилиталарды пайдалану;
10. Сынақ объектісінің бастапқы кодына қол жеткізуді басқару.

10

Физикалық қауіпсіздік және табиғи қатерлерден қорғау

1. Заңнама талаптарын ескере отырып, серверлік, телекоммуникациялық жабдықты, деректерді сақтау жүйелерін орналастыру;
2. Ақпараттық-коммуникациялық технологиялармен байланысты активтер орналастырылған орынжайлардың қауіпсіздік периметрін физикалық қорғау;
3. Негізгі және резервтік серверлік орынжайлардың заңнама талаптары ескеріліп ұйымдастырылуы;
4. Негізгі және резервтік серверлік орынжайлардың қамтамасыз ету жүйелерімен заңнама талаптары ескеріліп жарақтандырылуы;
5. Серверлік орынжайларға бақыланбалы кіруді ұйымдастыру;
6. Серверлік орынжайдағы жұмысты ұйымдастыру;
7. Серверлік және телекоммуникациялық жабдықты, деректерді сақтау жүйелері мен қамтамасыз ету жүйелерін техникалық қолдап отыру және қызмет көрсету жөніндегі жұмыстарды ұйымдастыру;
8. Электр энергиясымен жабдықтау жүйесіндегі тоқтап қалулар мен коммуналдық қызметтердің жұмысындағы кідірулерден туындайтын басқа да бұзылулардан жабдықты қорғау тәсілдері;
9. Кәбіл жүйесінің қауіпсіздігін қамтамасыз ету.

11

АҚ қамтамасыз етуді пайдалану рәсімдері

1. Ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз етуді пайдалану рәсімдерін регламенттейтін нұсқалуықтарды әзірлеу (өзектілендіру), құжаттау, пайдаланушыларды таныстыру;
2. Ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету құралдары мен жүйелерін пайдалану;
3. Ақпаратты резервтік көшіру рәсімдері және көшіру нәтижелерін тестілеу. Резервтік көшірмелерді сақтау орындарының қауіпсіздігі;
4. Оқиғаларды тіркеу журналдарының уақытын бірыңғай уақыт көзімен синхрондау;
5. Пайдаланылатын жүйелерде қолданбалы және жүйелік БҚ жаңа нұсқаларын орнату кезінде өзгерістерді басқару рәсімдері;
6. БҚ осалдықтарын бақылау және басқару;
7. Қызметкерлерді мобильдік құрылғыларды және ақпарат тасымалдауыштарды пайдалану қағидаларының ережелерімен таныстыру және оларды іске асыру;
8. Қашықтықтан жұмыс істеуді ұйымдастыру жөніндегі нұсқаулықты әзірлеу (өзектілендіру), қызметкерлерді таныстыру, оның ережелерін іске асыру;
9. Сынақ объектісінің жұмысқа қабілеттілігін мониторингтеу;
10. Әзірлеу, тестілеу және пайдалану орталарын бөлу;
11. Электрондық пошта хабарламаларын және ақпаратты Интернет арқылы жіберу кезінде құпиялылықты қамтамасыз ету;
12. Заңнама талаптарына сәйкес Интернетті беру және сыртқы электрондық пошталық жүйелермен өзара іс-қимыл әдістері;
13. Интернет ресурстарына қол жеткізу кезіндегі шектеулер және фильтрлеу тәртібі.

12

Заңнама және шарттық талаптарға сәйкестік

1. Сынақ объектісіне қойылатын заңнама, нормативтік, өзге міндетті, шарттық талаптарды айқындау (өзектілендіру), құжаттау;
2. Зияткерлік меншікке берілетін құқықтарға байланысты заңнама, нормативтік және шарттық талаптарға сәйкестікті іске асыратын рәсімдерді енгізу;
3. Заңнама талаптарына сәйкес келетін құпия және дербес деректерді қорғау саясаттарын әзірлеу мен іске асыру;
4. Қолданылатын криптографиялық әдістер мен құралдардың заңнама талаптарына және келісімдерге (шарттарға) сәйкестігі;
5. Ақпараттық қауіпсіздік аудитін жүргізу;
6. Сынақ объектісіне ақпараттық қауіпсіздік бойынша заңнама, стандарттар мен техникалық құжаттама талаптарына сәйкестігіне талдау жүргізу;
7. Заңнама, нормативтік және шарттық талаптарға сәйкес жазбаларды зақымдаудан, бұрмалаудан, заңсыз қол жеткізуден және заңсыз шығарудан қорғау.

13

Жүйелерді сатып алу, әзірлеу және оларға қызмет көрсету

1. Сынақ объектісіне арналған техникалық құжаттаманың құрамына ақпараттық қауіпсіздікке байланысты және қолданыстағы заңнама мен стандарттарға сәйкес келетін талаптарды енгізу (өзектілендіру);
2. Пайдаланылатын жүйелерге арналған БҚ (жүйелік және қолданбалы) өзгерістерін басқарудың қауіпсіз рәсімдерін айқындау және қолдану;
3. Сыртқы ұйым жүзеге асыратын сынақ объектісінің БҚ әзірлеу процесін бақылау;
4. Сыртқы ұйым жүзеге асыратын жүйені техникалық қолдап отыру процесін бақылау;
5. Жүйенің қауіпсіздік функцияларын тестілеу.

  Қазақстан Республикасы
Цифрлық даму, қорғаныс
және аэроғарыш
өнеркәсібі министрінің
2019 жылғы "__"_____
№ ___ бұйрығына
2-қосымша

"Электрондық үкіметтің" ақпараттандыру объектілеріне және ақпараттық-коммуникациялық инфрақұрылымның аса маңызды объектілеріне жатқызылған ақпараттық жүйелерге олардың ақпараттық қауіпсіздік талаптарына сәйкестігіне сынақтар жүргізу қағидалары

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Осы "Электрондық үкіметтің" ақпараттандыру объектілеріне және ақпараттық-коммуникациялық инфрақұрылымның аса маңызды объектілеріне жатқызылған ақпараттық жүйелерге олардың ақпараттық қауіпсіздік талаптарына сәйкестігіне сынақтар жүргізу қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Ақпараттандыру туралы" 2015 жылғы 24 қарашадағы Қазақстан Республикасы Заңының (бұдан әрі – Заң) 7-1-бабының 5) тармақшасына сәйкес әзірленді және "электрондық үкіметтің" ақпараттандыру объектілеріне және ақпараттық-коммуникациялық инфрақұрылымның аса маңызды объектілеріне жатқызылған ақпараттық жүйелерге олардың ақпараттық қауіпсіздік талаптарына сәйкестігіне сынақтар жүргізу тәртібін айқындайды.

      2. Осы Қағидаларда мынадай негізгі ұғымдар және қысқартулар пайдаланылады:

      1) ақпараттандыру саласындағы ақпараттық қауіпсіздік (бұдан әрі – АҚ) – электрондық ақпараттық ресурстардың, ақпараттық жүйелер мен ақпараттық-коммуникациялық инфрақұрылымның сыртқы және ішкі қатерлерден қорғалу жай-күйі;

      2) ақпараттық қауіпсіздік жөніндегі техникалық құжаттама (бұдан әрі – АҚ жөніндегі ТҚ) – Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2016 жылғы 20 желтоқсандағы № 832 қаулысымен бекітілген Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар және ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету саласындағы бірыңғай талаптарға сәйкес әзірленген және сынақ объектісінің ақпараттық қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі жалпы талаптарды, қағидаттар мен қағидаларды регламенттейтін құжаттар жиынтығы;

      3) ақпараттық жүйе – ақпараттық өзара іс-қимыл арқылы белгілі технологиялық іс-қимылдарды іске асыратын және нақты функционалдық міндеттерді шешуге арналған ақпараттық-коммуникациялық технологиялардың, қызмет көрсететін персонал мен техникалық құжаттаманың ұйымдастырушылық ретке келтірілген жиынтығы;

      4) бастапқы кодтар – сынақ объектісінің компакт-дискіде сәтті компиляциялануы үшін файлдар мен кітапханаларды қоса алғанда сынақ объектісінің модульдері мен компоненттерінің бастапқы кодтары;

      5) бөлінген сынақ объектісі – бірдей архитектура бойынша құрылған, бірдей мақсаттарға арналған, бірдей функциялар атқаратын және бірдей қолданбалы бағдарламалық қамтылымды пайдаланатын көптеген, соның ішінде белгісіз, тораптардан тұратын сынақ объектісі;

      6) интернет-ресурс – аппараттық-бағдарламалық кешенде орналастырылатын, мәтіндік, графикалық, аудиовизуалды немесе өзге де түрде бейнеленетін, бірегей желілік мекенжайы және (немесе) домендік атауы бар және (немесе) Интернет желісінде жұмыс істейтін, электрондық ақпараттық ресурс;

      7) қызмет беруші – мемлекеттік техникалық қызмет немесе аккредиттелген сынақ зертханасы;

      8) мемлекеттік техникалық қызмет – Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі бойынша құрылған, шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорны;

      9) өтініш беруші – сынақ объектісінің меншік иесі немесе иеленушісі, сондай-ақ сынақ объектісінің меншік иесі немесе иеленушісі өкілеттік берген "электрондық үкіметтің" ақпараттандыру объектілерінің және ақпараттық-коммуникациялық инфрақұрылымның аса маңызды объектілеріне жатқызылған ақпараттық жүйелердің ақпараттық қауіпсіздік талаптарына сәйкестігіне сынақтар жүргізуге өтініш берген жеке немесе заңды тұлға;

      10) сервистік бағдарламалық өнім – ақпараттық-коммуникациялық қызметті іске асыруға арналған бағдарламалық өнім;

      11) сынақ зертханасы – сынақтарды жүзеге асыратын, техникалық реттеу туралы заңнамаға сәйкес аккредиттелген заңды тұлға немесе заңды тұлғаның атынан әрекет ететін құрылымдық бөлімшесі;

      12) сынақ объектісі – оған қатысты ақпараттық қауіпсіздік талаптарына сәйкестігіне сынақтан өткізу жөніндегі жұмыстар жүргізілетін ақпараттандыру объектісі;

      13) "электрондық үкіметтің" ақпараттық-коммуникациялық платформасы – ақпараттандырудың сервистік моделін іске асыруға арналған технологиялық платформа.

      3. Ақпараттық қауіпсіздік талаптарына сәйкестікке сынақтар міндетті түрде немесе меншік иесінің немесе иеленушінің бастамасы бойынша жүргізіледі.

      4. Ақпараттық қауіпсіздік талаптарына сәйкестікке міндетті сынақ жүргізілетін сынақ объектілеріне мыналар жатады:

      1) сервистік бағдарламалық өнім;

      2) "электрондық үкіметтің" ақпараттық-коммуникациялық платформасы;

      3) мемлекеттік органның интернет-ресурсы;

      4) мемлекеттік органның ақпараттық жүйесі;

      5) ақпараттық-коммуникациялық инфрақұрылымның аса маңызды объектілеріне жатқызылған ақпараттық жүйе;

      6) мемлекеттік электрондық ақпараттық ресурстарды қалыптастыруға, мемлекеттік функцияларды жүзеге асыруға және мемлекеттік қызметтерді көрсетуге арналған мемлекеттік емес ақпараттық жүйе.

      5. Қазақстан Республикасы ұлттық куәландырушы органының электрондық цифрлық қолтаңбаның түпнұсқалылығын тексеру бойынша сервистерін пайдалануға арналған мемлекеттік органның ақпараттық жүйесі мен мемлекеттік емес ақпараттық жүйесіне ақпараттық қауіпсіздік талаптарына сәйкестігіне сынақтан өту талап етілмейді.

      6. Объектілерді АҚ талаптарына сәйкестігіне сынау (бұдан әрі – сынақ) сынақ өткізу объектілерінің техникалық құжаттаманың, Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілері мен Қазақстан Республикасы аумағында қолданыстағы ақпараттық қауіпсіздік саласындағы стандарттардың талаптарына сәйкестігін бағалау бойынша жұмыстарды қамтиды.

      7. Сервистік бағдарламалық өнімді және "электрондық үкіметтің" ақпараттық-коммуникациялық платформасын қоспағанда, сынақ объектілерін сынақтан өткізудің құрамына мынадай жұмыс түрлері кіреді:

      1) бастапқы кодтарды талдау;

      2) ақпараттық қауіпсіздік функцияларын сынау;

      3) жүктемелік сынау;

      4) желілік инфрақұрылымды зерттеп-қарау;

      5) АҚ қамтамасыз ету процестерін зерттеп-қарау.

      8. Сынақ объектісінің бастапқы коды болмаған немесе сынақтардың басқа түр(лер)ін жүргізу мүмкін болмаған жағдайда, сынақ объектісінің бастапқы кодына талдау немесе сынақтардың басқа түр(лер)ін жүргізудің міндетті еместігі туралы шешім өтінім берушінің сұрау салуы бойынша ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету саласындағы уәкілетті органның (бұдан әрі – уәкілетті орган) шешімімен белгіленеді.

      Уәкілетті орган осы Қағидалардың 7-тармағына сәйкес сынақтардың басқа түрлерін жүргізу кезеңінде өтініш берушінің сынақ объектісінің бастапқы кодына талдау немесе сынақтардың басқа түр(лер)ін жүргізбеу туралы сұрау салуының негізділігін тексеру туралы қызмет берушіге тапсырма беруге құқылы.

      9. Сервистік бағдарламалық өнімді сынауға:

      1) бастапқы кодтарын талдау;

      2) ақпараттық қауіпсіздік функцияларын сынау;

      3) жүктемелік сынау кіреді.

      10. "Электрондық үкіметтің" ақпараттық-коммуникациялық платформасын сынақтан өткізуге:

      1) бастапқы кодтарды талдау;

      2) ақпараттық қауіпсіздік функцияларын сынау;

      3) желілік инфрақұрылымын зерттеп-қарау;

      4) АҚ қамтамасыз ету процестерін зерттеп-қарау кіреді.

      11. Біртекті бөлінген сынақ объектілеріне сынақтар бөлінген сынақ объектісінің орталық торап(тар)ы мен бөлінген сынақ объектісі тораптарының жалпы санының оннан бір бөлігінен кем емес санын құрайтын кейбір (өтініш берушімен келісу бойынша) жеке тораптары үшін жүргізіледі.

      Біртекті бөлінген сынақ объектісінің орталық торап(тар)ы үшін сынақтар жұмыс түрлерінің толық құрамымен жүргізіледі.

      Біртекті бөлінген сынақ объектісінің тораптары үшін жүргізілетін сынақтардың құрамына:

      1) бастапқы кодтарды талдау;

      2) ақпараттық қауіпсіздік функцияларын сынау кіреді.

      12. Бастапқы кодтарды талдауды мемлекеттік техникалық қызмет жүргізеді.

      13. Мемлекеттік техникалық қызмет "электрондық үкіметтің" ақпараттандыру объектілерінің ақпараттық қауіпсіздік талаптарына сәйкестігіне сынақ жүргізеді.

      14. Ақпараттық-коммуникациялық инфрақұрылымның аса маңызды объектілеріне ("электрондық үкіметтің" ақпараттандыру объектілері болып табылатындарды қоспағанда) жатқызылған ақпараттық жүйенің және "электрондық үкіметтің" ақпараттандыру объектілеріне жатқызылмаған өзге ақпараттандыру объектілерінің ақпараттық қауіпсіздік талаптарына сәйкестікке сынақтарды аккредиттелген сынақ зертханалары жүргізеді.

      15. Сынақ объектісінің басқа ақпараттандыру объектісімен интеграциялануы (қолданыстағы немесе жоспарлы) жағдайында, сынақтар сынақ объектісінің құрамына интеграциялауды қамтамасыз ететін компоненттер енгізу (интеграциялау модулі, ішкі интеграциялау жүйесі, интеграциялық шина немесе басқа) арқылы жүргізіледі.

2-тарау. Ақпараттандыру объектілеріне ақпараттық қауіпсіздік талаптарына сәйкестікке сынақтарды мемлекеттік техникалық қызметте жүргізу тәртібі

      16. Сынақтар жүргізу үшін өтініш беруші мынадай құжаттарды ұсына отырып, мемлекеттік техникалық қызметке қағаз тасымалдауышта ілеспе хатпен осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес нысан бойынша сынақтар жүргізуге өтінім (бұдан әрі – өтінім) береді:

      1) жеке басты куәландыратын құжаттың көшірмесі (жеке тұлғалар үшін);

      2) өтініш берушінің қолымен және мөрімен (болған кезде) куәландырылған:

      заңды тұлғаның құрылтай құжаттарының көшірмелері (заңды тұлғалар үшін);

      заңды тұлғаны мемлекеттік тіркеу туралы анықтаманың немесе куәліктің көшірмесі (заңды тұлғалар үшін);

      шарттарға қол қоюға өкілеттік берілген тұлғаның атына сенімхаттың немесе заңды тұлғаның басшысын тағайындау туралы құжаттың көшірмесі (заңды тұлғалар үшін);

      банк деректемелері;

      3) сынақ объектісінің меншік иесі немесе иеленушісі бекіткен қағаз тасымалдауышта осы Қағидалардың 2-қосымшасына сәйкес сынақ объектісінің сипаттамалары туралы сауалнама-сұраулық;

      4) меншік иесі немесе иеленушісі бекіткен компакт-дискіде ақпараттандыру объектісіне арналған техникалық тапсырма немесе техникалық ерекшелігі не ақпараттық-коммуникациялық көрсетілетін қызметті (сервистік бағдарламалық өнім үшін) жобалауға арналған тапсырма;

      5) сәтті компиляция үшін қажетті сынақ объектілері компоненттерінің және кітапханалары мен файлдары бар модульдерінің бастапқы кодтары компакт-дискіде (қажет болған кезде);

      6) осы Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес сынақ объектісінің бекітілген ақпараттық қауіпсіздік жөніндегі техникалық құжаттамасының көшірмелері электрондық түрде компакт-дискіде (қажет болған кезде);

      7) иеленуші (меншік иесі) сынақтар жүргізу туралы өтінім беруге өтініш берушіге өкілеттік беретін құжат (қажет болған кезде).

      17. Өтініш беруші сатып алуды мемлекеттік сатып алу веб-порталы арқылы жүзеге асырған жағдайда, сынықтар жүргізуге өтінім ағымдағы жылдың 1 қарашасынан кешіктірмей қабылданады.

      18. Мемлекеттік техникалық қызмет өтінімді алған күнінен бастап бес жұмыс күні ішінде осы Қағидалардың 16-тармағында көрсетілген құжаттардың толықтығын тексеруді жүзеге асырады.

      19. Осы Қағидалардың 16-тармағында көрсетілген талаптарға сәйкес өтінім және қоса берілген құжаттар сәйкес келмеген жағдайда, өтінім қайтару себептерін көрсете отырып, өтініш берушіге кері қайтарылады.

      20. Осы Қағидалардың 16-тармағында көрсетілген пакеттер топтамасы толық болған кезде мемлекеттік техникалық қызмет бес жұмыс күні ішінде өтініш берушіге:

      1) сатып алуды өтініш беруші мемлекеттік сатып алу веб-порталы арқылы жүзеге асырған кезде, сынақтар жүргізуге арналған шартқа техникалық ерекшеліктің жобасын жібереді. Өтініш беруші техникалық ерекшеліктің жобасын алған күнінен бастап үш жұмыс күні ішінде мемлекеттік сатып алу веб-порталына мемлекеттік сатып алу туралы шартты тікелей жасау арқылы бір көзден алу тәсілімен мемлекеттік сатып алу туралы шарттың жобасын орналастырады;

      2) сатып алуды өтініш беруші мемлекеттік сатып алу веб-порталын қолданусыз жүзеге асырған кезде, сынақтар жүргізуге арналған шарттың екі данасын жібереді. Өтініш беруші жоғарыда көрсетілген шарттың екі данасын алған күнінен бастап бес жұмыс күні ішінде оларға қол қояды және шарттың бір данасын мемлекеттік техникалық қызметке қайтарады.

      21. Сынақтар мерзімі өтініш берушімен келісіледі және сынақтар жүргізу бойынша жұмыстардың көлемі мен сынақ объектісінің сыныптау сипаттамаларына байланысты болады.

      Сынақтар мерзімін келісу мүмкін болмаған жағдайда, өтінім сынақтар мерзімін айқындау үшін уәкілетті органға жүгіну мүмкіндігі көрсетіліп, қанағаттандырусыз өтініш берушіге кері қайтарылады.

      22. Сынақтар жүргізу үшін өтініш беруші мемлекеттік техникалық қызметке мыналарды қамтамасыз етеді:

      1) жұмыс орнын, пайдаланушының жұмыс орнына, серверлік және желілік жабдыққа, сынақ объектісінің телекоммуникациялық желісіне және сынақ объектісінің құжаттамасы мен ілеспе құжаттамасына, соның ішінде сынақ объектісі мен сынақ объектісінің құрамына кіретін компоненттерді сүйемелдеуге және техникалық қолдап отыруға арналған шарттарға қолжетімділік;

      2) сынақ объектісінің функцияларын техникалық құжаттама талаптарына сәйкес көрсету.

      23. Өтініш берушінің осы Қағидалардың 22-тармағының талаптарын қамтамасыз ету мүмкінсіздігі жағдайында, шартқа оны орындау мерзімін ұзарту туралы қосымша келісімге қол қоюды ескере отырып, сынақтар Өтініш берушіге оларды қамтамасыз ету үшін қажетті уақытқа тоқтатылады.

      24. Сынақтар "Электрондық үкіметтің" ақпараттандыру объектілеріне және ақпараттық-коммуникациялық инфрақұрылымның аса маңызды объектілеріне жатқызылған ақпараттық жүйелерге олардың ақпараттық қауіпсіздік талаптарына сәйкестігіне сынақтар жүргізу әдістемесіне сәйкес жүргізіледі.

      25. Сынақтар жүргізу кезінде осы Қағидалардың 16-тармағының 3) тармақшасына сәйкес ұсынылған сынақ объектісінің сипаттамалары туралы сауалнама-сұраулықтың деректері мен сынақ объектісінің нақты жай-күйі арасында айырмашылық айқындалған жағдайда, өтініш беруші мемлекеттік техникалық қызметке сынақ объектісі меншік иесінің немесе иеленушісінің лауазымды тұлғасының қолымен және мөрімен бекітілген сынақ объектісінің сипаттамалары туралы жаңартылған сауалнама-сұраулықты жібереді. Сынақ объектісінің сипаттамалары туралы жаңартылған сауалнама-сұраулық (қажет болған кезде) сынақ мерзімін ұзартуға және сынақтар жүргізу құнын өзгеруге қосымша келісім жасаудың негіздемесі болып табылады.

      26. Қажет болған кезде, сынақтар кезінде сынақ мерзімі аяқталғанға дейін жұмыстардың бір немесе бірнеше түрі бойынша қайтадан сынақтар жүргізу қажеттілігі айқындалса, өтініш беруші сұрау салумен мемлекеттік техникалық қызметке жүгінеді және осы жұмыс түрлері бойынша қайтадан сынақ жүргізу туралы қосымша келісім жасалады.

      27. Сынаққа кіретін әрбір жұмыс түрінің нәтижелері және анықталған сәйкессіздіктерді жою жөніндегі ұсынымдар екі данада ресімделетін жеке хаттамаға енгізіліп, біреуі өтініш берушіге беріледі.

      28. Мемлекеттік техникалық қызметтің сынақтарға кіретін жұмыстардың әрбір түрін жүргізуінің бағалары Заңның 14-бабының 2-тармағына сәйкес белгіленеді.

      29. Сынақтар жүргізу құнын есептеу үшін өтініш беруші мемлекеттік техникалық қызметке сынақ объектісінің меншік иесі немесе иеленушісі бекіткен сынақ объектісінің сипаттамалары туралы сауалнама-сұраулықты жібереді.

      30. Егер өтініш беруші сынақ кезінде анықталған сәйкессіздіктерді атқарылған жұмыстар бойынша сынақ хаттамаларын алған күнінен бастап жиырма жұмыс күні ішінде жойса және айқындалған сәйкессіздіктерді түзету нәтижелерімен салыстыру кестесін және осы Қағидаларға 5-қосымшаға сәйкес сынақ объектісінің бастапқы кодтарын қабылдау-тапсыру актісін қоса бере отырып, мемлекеттік техникалық қызметке қайтадан сынақтар жүргізуге сұрау салу жіберсе, мемлекеттік техникалық қызмет өтініш берушіден хабарламаны алған күннен бастап он бес жұмыс күні ішінде аталған жұмыс түрлері бойынша тиісті құжаттарды ресімдей отырып, ақысыз негізде қайтадан сынақтар жүргізеді.

      31. Сынақ объектісінің бағдарламалық қамтылымына өзгерістер енгізуге байланысты сәйкессіздіктерді жойғаннан кейін қайтадан сынақ жүргізген кезде бастапқы кодты талдау бұрын сәйкессіздіктер айқындалмай орындалғанына қарамастан, міндетті тәртіппен жүргізіледі. Бұл ретте өтініш беруші қайтадан сынақтар жүргізу туралы сұрау салуға сынақ объектісінің компакт-дискіге сәтті компиляциясы үшін қажетті кітапханалары мен файлдары бар сынақ объектісі компоненттерінің және модульдерінің бастапқы кодтарын және осы Қағидаларға 5-қосымшаға сәйкес сынақ объектісінің бастапқы кодтарын қабылдау-тапсыру актісін қоса береді.

      32. Қайтадан сынақтар жүргізген кезде сәйкессіздіктер анықталған жағдайда, мемлекеттік техникалық қызмет теріс қорытынды бар хаттаманы ресімдейді, одан кейін сынақтар осы Қағидалардың 2-тарауында белгіленген тәртіппен жүргізіледі.

      33. Сынақтар хаттамалары жоғалған, бүлінген немесе зақымдалған кезде сынақ объектісінің меншік иесі немесе иеленушісі себептерін көрсете отырып, мемлекеттік техникалық қызметке хабарлама жібереді.

      Мемлекеттік техникалық қызмет хабарламаны алған күнінен бастап бес жұмыс күні ішінде сынақтар хаттамаларының телнұсқасын береді.

3-тарау. Ақпараттандыру объектілеріне ақпараттық қауіпсіздік талаптарына сәйкестікке сынақтарды сынақ зертханаларында жүргізу тәртібі

      34. Сынақтарды сынақ зертханаларында жүргізуге шарттар жасау тәртібі Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексіне сәйкес айқындалады.

      35. Сынақтар жүргізу үшін өтініш беруші мынадай құжаттарды ұсына отырып, қызмет берушіге қағаз тасымалдауышта осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес сынақтар жүргізуге өтінім (бұдан әрі – өтінім) жібереді:

      1) жеке басты куәландыратын құжаттың көшірмесі (жеке тұлғалар үшін);

      2) өтініш берушінің қолымен және мөрімен (болған кезде) куәландырылған:

      заңды тұлғаның құрылтай құжаттарының (болған кезде) көшірмелері (заңды тұлғалар үшін);

      заңды тұлғаны мемлекеттік тіркеу туралы анықтаманың немесе куәліктің көшірмесі (заңды тұлғалар үшін);

      шарттарға қол қоюға өкілеттік берілген тұлғаның атына сенімхаттың немесе заңды тұлғаның басшысын тағайындау туралы құжаттың көшірмесі (заңды тұлғалар үшін);

      банк деректемелері;

      3) сынақ объектісінің меншік иесі немесе иеленушісі бекіткен қағаз тасымалдауышта осы Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес сынақ объектісінің сипаттамалары туралы сауалнама-сұраулық;

      4) меншік иесі немесе иеленуші бекіткен компакт-дискіде ақпараттандыру объектісіне арналған техникалық тапсырма немесе техникалық ерекшелігі (қажет болған кезде);

      5) сәтті компиляция үшін қажетті сынақ объектілері компоненттерінің және кітапханалары мен файлдары бар модульдерінің бастапқы кодтары компакт-дискіде (қажет болған кезде);

      6) осы Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес сынақ объектісінің бекітілген ақпараттық қауіпсіздік жөніндегі техникалық құжаттамасының көшірмелері электрондық түрде компакт-дискіде (қажет болған кезде);

      7) меншік иесі немесе иеленуші сынақтар жүргізу туралы өтінім беруге өтініш берушіге өкілеттік беретін құжат (қажет болған кезде).

      36. Сынақтар "Электрондық үкіметтің" ақпараттандыру объектілеріне және ақпараттық-коммуникациялық инфрақұрылымның аса маңызды объектілеріне жатқызылған ақпараттық жүйелерге олардың ақпараттық қауіпсіздік талаптарына сәйкестігіне сынақтар жүргізу әдістемесіне сәйкес жүргізіледі.

      37. Егер өтініш беруші сынақ кезінде анықталған сәйкессіздіктерді атқарылған жұмыстар бойынша сынақ хаттамаларын алған күнінен бастап жиырма жұмыс күні ішінде жойса және айқындалған сәйкессіздіктерді түзету нәтижелерімен салыстыру кестесін қоса бере отырып, қызмет берушіге қайтадан сынақтар жүргізуге сұрау салу жіберсе, қызмет беруші өтініш берушіден хабарламаны алған күннен бастап он бес жұмыс күні ішінде аталған жұмыс түрлері бойынша тиісті құжаттарды ресімдей отырып, ақысыз негізде қайтадан сынақтар жүргізеді.

      Белгіленген мерзімді өткізіп алу осы Қағидаларда белгіленген жалпы тәртіпте сынақтар жүргізу үшін негіздеме болып табылады.

      38. Қайтадан сынақтар жүргізген кезде сәйкессіздіктер анықталған жағдайда, қызмет беруші теріс қорытынды бар хаттаманы ресімдейді, одан кейін сынақтар осы Қағидалардың 3-тарауында белгіленген тәртіппен жүргізіледі.

      39. Сынақтар хаттамалары жоғалған, бүлінген немесе зақымдалған кезде сынақ объектісінің меншік иесі немесе иеленушісі себептерін көрсете отырып, қызмет берушіге хабарлама жібереді.

      Қызмет беруші хабарламаны алған күнінен бастап бес жұмыс күні ішінде сынақтар хаттамаларының телнұсқасын береді.

4-тарау. Ақпарттық қауіпсіздік талаптарына сәйкестікке сынақтардың нәтижелері бойынша акт беру тәртібі

      40. Ақпарттық қауіпсіздік талаптарына сәйкестікке сынақтардың нәтижелері бойынша актіні (бұдан әрі – сынақтар актісін) уәкілетті орган береді.

      41. Сынақтар актісін алу үшін өтініш беруші сынақ объектісінің иеленушісі (меншік иесі) бекіткен осы Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес қағаз тасымалдауышта сынақ объектісінің сипаттамалары туралы сауалнама-сұраулықты қоса бере отырып, осы Қағидалардың 7-11 тармақтарында айқындалған хаттамалардың толық жинағымен уәкілетті органға еркін нысанда өтініш жібереді.

      42. Сынақтар актісіне енгізілетін сынақтың жеке түрі бойынша хаттаманың жарамдылық мерзімі хаттама берілген күнінен бастап бір жылдан аспайды.

      43. Уәкілетті орган он жұмыс күні ішінде осы Қағидалардың 7-11 тармақтарында айқындалған сынақтар хаттамаларының толық жинағы негізінде сынақтар актісінің ажырамас бөлігі болып табылатын сынақ объектісінің сипаттамалары туралы сауалнама-сұраулықты қоса бере отырып, осы Қағидаларға 4-қосымшаға сәйкес нысан бойынша екі дана (уәкілетті орган мен өтініш беруші үшін бір-бірден) сынақтар актісін беру туралы шешім қабылдайды және оны өтініш берушіге жібереді.

      Уәкілетті органға ұсынылған сауалнама-сұраулықтың деректері мен сынақтар хаттамаларына қоса берілген сауалнама-сұраулықтың деректері арасындағы айырмашылық сынақтар актісін беруден бас тарту негіздемесі болып табылады.

      44. Өтініш беруші сынақтар хаттамаларының нәтижелерімен келіспеген жағдайда, уәкілетті орган сынақтар актісін беру мерзімін бес жұмыс күнінен аспайтын мерзімге ұзарту туралы шешім қабылдауға құқылы.

      Туындаған келіспеушіліктерді шешу үшін уәкілетті орган өтініш беруші мен қызмет беруші (қызмет берушілердің) өкілдерін талқылауға шақырып, олардың қатысуымен сынақтар актісін беру немесе бермеу туралы түпкілікті шешім қабылдайды.

      45. Оң нәтижесімен сынақтар актісінің жарамдылық мерзімі "электрондық үкіметтің" ақпараттық-коммуникациялық платформасын қоспағанда, сынақ объектісін өнеркәсіптік пайдалану мерзімімен немесе сынақ объектісін жаңғыртуды бастау сәтіне дейін шектеледі.

      "Электрондық үкіметтің" ақпараттық-коммуникациялық платформасының сынақтар актісі бір жылға жарамдылық мерзімімен беріледі.

      46. Ақпараттандыру объектісінің жұмыс істеу жағдайлары мен функционалдығына өзгерістер енгізген кезде ақпараттандыру объектісінің меншік иесі немесе иеленушісі өзгерістерге әкелген жұмыстарды аяқтағаннан кейін уәкілетті органға барлық жүргізілген өзгерістердің сипаттамасын қоса беріп, хабарлама жібереді.

      Уәкілетті орган бес жұмыс күнінен аспайтын мерзімде сынақтар актісін қайтарып алу немесе қайтармау туралы шешім қабылдайды.

      47. Сынақ объектісінің нақты сипаттамалары мен сынақтар актісінің ажырамас бөлігі болып табылатын сынақ объектісінің сипаттамалары туралы сауалнама-сұраулықта көрсетілген сипаттамалары арасында айқындалған жағдайда, уәкілетті орган сынақтар актісін қайтарып алу туралы шешім қабылдауға құқылы.

      48. Сынақтар актісі жоғалған, бүлінген немесе зақымдалған кезде сынақ объектісінің меншік иесі немесе иеленушісі себептерін көрсете отырып, уәкілетті органға хабарлама жібереді.

      Уәкілетті орган хабарламаны алған күнінен бастап бес жұмыс күні ішінде сынақтар актісінің телнұсқасын береді.

      49. Сынақтар актісін қайтарып алу жағдайында, меншік иесі немесе иеленуші үш айлық мерзімде осы Қағидалардың 2 немесе 3-тарауында белгіленген тәртіппен сынақтан өткізу туралы қызмет берушілерге өтінім беру үшін шаралар қолдануға міндетті.

  "Электрондық үкіметтің"
ақпараттандыру объектілеріне
және ақпараттық-
коммуникациялық
инфрақұрылымның аса маңызды
объектілеріне жатқызылған
ақпараттық жүйелерге олардың
ақпараттық қауіпсіздік
талаптарына сәйкестігіне
сынақтар жүргізу қағидаларына
1- қосымша
  Нысан

      __________________________________________________________________

      (қызмет берушінің атауы) __________________________________________________________________

      (сынақтар жүргізу объектісінің атауы)

      ақпараттық қауіпсіздік талаптарына сәйкестігіне (бұдан әрі – сынақтар)

Сынақтар жүргізуге өтінім

      1. ________________________________________________________________

      (өтініш беруші ұйымның атауы, өтініш берушінің Т.А.Ә. (болған кезде)

      _______________________________________________________________________

      (өтініш берушінің пошта мекенжайы, e-maіl және телефоны, облыс, қала, аудан)

      мынадай жұмыстар құрамымен:

      1) ________________________________________________________________

      2) ________________________________________________________________

      3) ________________________________________________________________

      4) ________________________________________________________________

      5) ________________________________________________________________

      (осы Қағидалардың 7/8/9/10/11 тармағына сәйкес жұмыс түрлерінің тізбесі

      (қажетті тармақты көрсету))

      __________________________________________________________________

      (сынақтар жүргізу объектісінің атауы, нұсқасының нөмірі, әзірлеу күні)

      сынақтар жүргізуді сұрайды.

      2. Сыналатын сынақ объектісінің иеленушісі (меншік иесі) туралы мәліметтер

      __________________________________________________________________

      (атауы немесе Т.А.Ә. (болған кезде)

      __________________________________________________________________

      (облыс, қала, аудан, пошта мекенжайы, телефоны)

      3. Сыналатын сынақ объектісінің әзірлеушісі туралы мәліметтер

      __________________________________________________________________

      (әзірлеуші туралы ақпарат, авторлар атауы немесе Т.А.Ә. (болған кезде)

      __________________________________________________________________

      (облыс, қала, аудан, пошта мекенжайы, телефоны)

      4. Қызмет берушімен байланысуға жауапты тұлғаның деректері:

      1) тегі, аты, әкесінің аты: ____________________________________________;

      2) лауазымы: ______________________________________________________;

      3) жұмыс телефоны: __________, ұялы телефоны : ______________________;

      4) электрондық пошта мекенжайы: Е-maіl: ______@_______.

      Өтініш беруші ұйымның басшысы/өтініш берушінің Т.А.Ә. (болған кезде)

                                                      _________ (қолы, күні)

      (мөрдің орны) болған кезде

  "Электрондық үкіметтің"
ақпараттандыру объектілеріне
және ақпараттық-
коммуникациялық
инфрақұрылымның аса маңызды
объектілеріне жатқызылған
ақпараттық жүйелерге олардың
ақпараттық қауіпсіздік
талаптарына сәйкестігіне
сынақтар жүргізу қағидаларына
2- қосымша
  Нысан

Сынақ объектісінің сипаттамалары туралы сауалнама-сұраулық

      1. Сынақ объектісінің атауы:

      __________________________________________________________________

      __________________________________________________________________

      2. Сынақ объектісіне қысқаша аңдатпа

      __________________________________________________________________

      (мақсаты мен пайдалану аясы)

      3. Сынақ объектісінің сыныптауы:

      1) қолданбалы бағдарламалық қамтылымның сыныбы_________.

      2) Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің міндетін атқарушының 2016 жылғы 28 қаңтардағы № 135 бұйрығымен (нормативтік құқықтық актілердің Мемлекеттік тіркеу тіркелімінде № 13349 болып тіркелді) бекітілген Ақпараттандыру объектілерін сыныптау қағидаларына 2-қосымшаның нысаны бойынша сыныптау схемасы.

      4. Сынақ объектінің архитектурасы:

      1) сынақ объектісінің:

      сынақ объектісінің компоненттері, модульдері және олардың ІP-мекенжайлары;

      компоненттері немесе модульдері арасындағы байланыстары және ақпараттық ағындардың бағыттары;

      басқа ақпараттандыру объектілерімен интеграциялық өзара іс-қимылды қосу нүктелері; пайдаланушылар қосылған нүктелер;

      деректерді сақтау орындары мен технологиялары;

      қолданылатын резервтік жабдық;

      пайдаланылатын терминдер мен аббревиатуралардың түсіндірмелері көрсетілген функционалдық схемасы (қажет болған кезде);

      2) сынақ объектісінің:

      желінің архитектурасы мен сипаттамалары;

      серверлік және коммуникациялық жабдық;

      адрестеу мен қолданылатын желілік технологиялар;

      пайдаланылатын локалдық, ведомстволық (корпоративтік) және жаһандық желілері;

      жұмыс істемей қалу болмаушылығын қамтамасыз ету және резервтеу жөніндегі шешім(дер);

      пайдаланылатын терминдер мен аббревиатуралардың түсіндірмелері көрсетілген деректерді беру желісінің схемасы (қажет болған кезде);

      5. Сынақ объектісі туралы ақпарат:

      1) серверлерлік жабдық туралы ақпарат (кестені толтыру):

р/с №

Сервердің немесе виртуалды ресурстың атауы (сервердің домендік атауы, желілік атауы немесе логикалық атауы)

Мақсаты (орындайтын функционалдық міндеттері)

Саны

Сервердің немесе мәлімденген пайдаланылатын виртуалды ресурстардың сипаттамалары

Серверлерде орнатылған ОЖ, ДҚБЖ, БҚ, қосымшалар, кітапханалар мен қорғау құралдары немесе пайдаланатын виртуалды сервистер (нұсқалардың нөмірлері көрсетілген бағдарламалық ортаның құрамы)

Пайдаланылатын ІP-мекенжайлары

1

2

3

4

5

6

7















      2) желілік жабдық туралы ақпарат (кестені толтыру):

р/с №

Желілік жабдықтың атауы (маркасы / моделі)

Мақсаты (орындайтын функционалдық міндеттері)

Саны

Пайдаланылатын желілік технологиялар

Пайдаланылатын желіні қорғау технологиялары

Пайдаланылатын ІP-мекенжайлары, соның ішінде басқару порты

1

2

3

4

5

6

7















      3) серверлік және желілік жабдық орналасқан орны (кестені толтыру):

р/с №

Серверлік орынжайдың иеленушісі

Серверлік орынжайдың иеленушісінің заңды мекенжайы

Серверлік орынжайдың нақты орналасқан орны -мекенжайы

Қолжетімділікті ұйымдастыруға жауапты тұлғалар (Т.А.Ә (болған кезде)

Жауапты тұлғалардың телефондары (жұмыс, ұялы)

1

2

3

4

5

6













      4) резервтік серверлік жабдықтың сипаттамалары (кестені толтыру):

р/с №

Сервердің немесе виртуалды ресурстың атауы (сервердің домендік атауы, желілік атауы немесе логикалық атауы)

Мақсаты (орындайтын функционалдық міндеттері)

Саны

Сервердің немесе мәлімденген пайдаланылатын виртуалды ресурстардың сипаттамалары

Серверлерде орнатылған ОЖ, ДҚБЖ, БҚ, қосымшалар, кітапханалар мен қорғау құралдары немесе пайдаланатын виртуалды сервистер (нұсқалардың нөмірлері көрсетілген бағдарламалық ортаның құрамы)

Пайдаланылатын ІP-мекенжайлары

Резервтеу әдісі

1

2

3

4

5

6

7

8

















      5) резервтік желілік жабдықтың сипаттамалары (кестені толтыру):

р/с №

Желілік жабдықтың атауы (маркасы / моделі)

Мақсаты (орындайтын функционалдық міндеттері)

Саны

Пайдаланылатын желілік технологиялар

Пайдаланылатын желіні қорғау технологиялары

Пайдаланылатын ІP-мекенжайлары, соның ішінде басқару порты

Резервтеу әдісі

1

2

3

4

5

6

7

8

















      6) резервтік серверлерлік және желілік жабдық орналасқан орны (кестені толтыру):

р/с №

Серверлік орынжайдың иеленушісі

Серверлік орынжайдың иеленушісінің заңды мекенжайы

Серверлік орынжайдың нақты орналасқан орны -мекенжайы

Қолжетімділікті ұйымдастыруға жауапты тұлғалар (Т.А.Ә. (болған кезде)

Жауапты тұлғалардың телефондары (жұмыс, ұялы)

1

2

3

4

5

6













      7) корпоративтік желінің құрылымы (кестені толтыру) (қажет болған кезде):

р/с №

Желі сегментінің атауы

Желінің ІP-мекенжайы / желі маскасы

1

2

3







      8) әкімшілердің жұмыс станциялары бойынша ақпарат (кестені толтыру):

р/с №

Әкімшінің рөлі

Әкімшілердің есептік жазбаларының саны

Интернетке қолжетімділіктің болуы

Серверге қашықтықтан қолжетімділіктің болуы

Әкімші жұмыс станциясының ІP-мекенжайы

1

2

3

4

5

6













      9) мобильдік және интернет қосымшаларын пайдалануды қоса алғанда, қолданбалы бағдарламалық қамтылымды пайдаланушылар туралы ақпарат (кестені толтыру):

р/с №

Пайдаланушының рөлі

Пайдаланушының типтік іс-қимылдарының тізбесі

Пайдаланушыларды қосу нүктесінің мекенжайы мен қосу хаттамасы

Пайдаланушылардың ең көп саны

Секундына өңделетін сұраулардың (пакеттердің) барынша көп саны

Сұраулар арасында күтудің ең ұзақ уақыты

1

2

3

4

5

6

7















      10) сынақ объектісінің интеграциялық өзара іс-қимылы, соның ішінде болжамды, туралы ақпарат (кестені толтыру):

р/с №

Интеграциялық байланыстың (ақпараттандыру объектісінің) атауы

Интеграциялау объектісінің меншік иесі немесе иеленушісі

Қолданыстағы/ жоспарлы

Интеграциялау модулінің болуы

Қосу нүктесінің мекенжайы мен қосу хаттамасы

Секундына сұраулардың (пакеттердің) барынша көп саны

Сұраулар арасында күтудің ең ұзақ уақыты

1

2

3

4

5

6

7

8

















      11) қолданбалы БҚ бастапқы кодтары (кестені толтыру) (қажет болған кезде):

р/с №

Дискінің маркалауы

Дискідегі каталогтың атауы

Файлдың атауы

Файлдың көлемі, Мбайт

Пайдаланылатын бағдарламалау тілі (қажет болған кезде)

Файлдың түрлендірілген күні

1

2

3

4

5

6

7















      12) пайдаланылатын кітапханалар мен бағдарламалық платформаның(лардың) бастапқы кодтары және орындалатын файлдары (қажет болған кезде):

р/с №

Дискінің маркалауы

Дискідегі каталогтың атауы

Кітапхана/ бағдарламалық платформа/файл атауы

Көлемі, Мбайт

Бағдарламалау тілі

Кітапхана нұсқасы

1

2

3

4

5

6

7















      6. Сыналатын объектіні құжаттау (кестені толтыру) (қажет болған кезде):

р/с №

Құжаттың атауы

Бар болуы

Парақтар саны

Бекітілген күні

Оған сайкес құжат әзірленген стандарт немесе нормативтік құжат

1

2

3

4

5

6

1

Ақпараттық қауіпсіздік саясаты;





2

Ақпаратты өңдеу құралдарымен байланысты активтерді сәйкестендіру, сыныптау және маркалау қағидалары;





3

Ақпараттық қауіпсіздік тәуекелдерін бағалау әдістемесі;





4

Ақпаратты өңдеу құралдарымен байланысты активтердің үздіксіз жұмыс істеуін қамтамасыз ету қағидалары;





5

Есептеу техникасы құралдарын, телекоммуникациялық жабдықты және бағдарламалық қамтылымды түгендеу мен паспорттандыру қағидалары;





6

Ішкі ақпараттық қауіпсіздік аудитін жүргізу қағидалары;





7

Ақпаратты криптографиялық қорғау құралдарын пайдалану қағидалары;





8

Электрондық ресурстарға қол жеткізу құқықтарын бөлу қағидалары;





9

Интернетті және электрондық поштаны пайдалану қағидалары;





10

Аутентификация рәсімін ұйымдастыру қағидалары;





11

Вирусқа қарсы бақылауды ұйымдастыру қағидалары;





12

Мобильдік құрылғыларды және ақпарат тасымалдауыштарды пайдалану қағидалары;





13

Ақпаратты өңдеу құралдарын физикалық қорғауды және ақпараттық ресурстардың қауіпсіз жұмыс істеу ортасын ұйымдастыру қағидалары;





14

Ақпаратты резервтік көшіру және қалпына келтіру регламенті;





15

Әкімшінің ақпараттандыру объектісін сүймелдеу жөніндегі басшылығы;





16

Пайдаланушылардың ақпараттық қауіпсіздіктің оқыс оқиғаларына және штаттан тыс (дағдарысты) жағдайларда әрекет етуі бойынша іс-қимыл тәртібі туралы нұсқаулық.

















      7. Бұрын өткен жұмыс түрлері немесе сынақтар туралы мәліметтер

      (хаттаманың нөмірі, күні):

      __________________________________________________________________

      8. Сыналатын объектіге лицензияның болуы (авторлық құқықтың болуы,

      бастапқы кодты ұсынуға әзірлеуші ұйыммен келісімнің болуы)

      __________________________________________________________________

      __________________________________________________________________

      9. Қосымша ақпарат: ________________________________________________

      __________________________________________________________________

      __________________________________________________________________

  "Электрондық үкіметтің"
ақпараттандыру объектілеріне
және ақпараттық-
коммуникациялық
инфрақұрылымның аса маңызды
объектілеріне жатқызылған
ақпараттық жүйелерге олардың
ақпараттық қауіпсіздік
талаптарына сәйкестігіне
сынақтар жүргізу қағидаларына
3- қосымша

Ақпараттық қауіпсіздік жөніндегі техникалық құжаттаманың тізбесі

      1. Ақпараттық қауіпсіздік саясаты;

      2. Ақпаратты өңдеу құралдарымен байланысты активтерді сәйкестендіру, сыныптау және маркалау қағидалары;

      3. Ақпараттық қауіпсіздік тәуекелдерін бағалау әдістемесі;

      4. Ақпаратты өңдеу құралдарымен байланысты активтердің үздіксіз жұмыс істеуін қамтамасыз ету қағидалары;

      5. Есептеу техникасы құралдарын, телекоммуникациялық жабдықты және бағдарламалық қамтылымды түгендеу мен паспорттандыру қағидалары;

      6. Ішкі ақпараттық қауіпсіздік аудитін жүргізу қағидалары;

      7. Ақпаратты криптографиялық қорғау құралдарын пайдалану қағидалары;

      8. Электрондық ресурстарға қол жеткізу құқықтарын бөлу қағидалары;

      9. Интернетті және электрондық поштаны пайдалану қағидалары;

      10. Аутентификация рәсімін ұйымдастыру қағидалары;

      11. Вирусқа қарсы бақылауды ұйымдастыру қағидалары;

      12. Мобильдік құрылғыларды және ақпарат тасымалдауыштарды пайдалану қағидалары;

      13. Ақпаратты өңдеу құралдарын физикалық қорғауды және ақпараттық ресурстардың қауіпсіз жұмыс істеу ортасын ұйымдастыру қағидалары;

      14. Ақпаратты резервтік көшіру және қалпына келтіру регламенті;

      15. Әкімшінің ақпараттандыру объектісін сүймелдеу жөніндегі басшылығы;

      16. Пайдаланушылардың ақпараттық қауіпсіздіктің оқыс оқиғаларына және штаттан тыс (дағдарысты) жағдайларда әрекет етуі бойынша іс-қимыл тәртібі туралы нұсқаулық.

  "Электрондық үкіметтің"
ақпараттандыру объектілеріне
және ақпараттық-
коммуникациялық
инфрақұрылымның аса маңызды
объектілеріне жатқызылған
ақпараттық жүйелерге олардың
ақпараттық қауіпсіздік
талаптарына сәйкестігіне
сынақтар жүргізу қағидаларына
4- қосымша
  Нысан

      20 __ жылғы "____" ______________ № ____

сынақтар актісі

      "Ақпараттандыру туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 7-1-бабының 11-1) тармақшасы негізінде 20 __ жылғы "____"

      ______________ Өтінімге сәйкес Қазақстан Республикасы Цифрлық даму, қорғаныс и аэроғарыш өнеркәсібі министрлігінің

      Ақпараттық қауіпсіздік комитеті ақпараттық қауіпсіздік талаптарына сәйкестікке сынақтар жүргізу нәтижелері бойынша

      __________________________________________________________________

      (сынақ объектісін иеленушінің атауы)

      __________________________________________________________________

      (өтініш беруші ұйымның атауы, өтініш берушінің Т.А.Ә. (болған кезде)

      __________________________________________________________________

      (СО атауы)

      мынадай жұмыстар құрамында:

      1) бастапқы кодтарды талдау (қажет болған кезде) 20 __ жылғы "____" ______________ № ____ бастапқы кодтарды талдау хаттамасы, қызмет берушінің атауы;

      2) ақпараттық қауіпсіздік функцияларын сынау 20 __ жылғы "____" ______________ № ____ ақпараттық қауіпсіздік функцияларын сынау хаттамасы, қызмет берушінің атауы;

      3) жүктемелік сынау (қажет болған кезде) 20 __ жылғы "____" ______________ № ____ жүктемелік сынау хаттамасы, қызмет берушінің атауы;

      4) желілік инфрақұрылымды зерттеп-қарау (қажет болған кезде) 20 __ жылғы "____" ______________ № ____ желілік инфрақұрылымды зерттеп-қарау хаттамасы, қызмет берушінің атауы;

      5) ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету процестерін зерттеп-қарау (қажет болған кезде)

      20 __ жылғы "____" ______________ № ____ ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету процестерін зерттеп-қарау хаттамасы, қызмет берушінің атауы

      сынақтар жүргізілгені туралы осы Актіні берді.

Қорытынды

      Жүргізілген сынақтар негізінде _____________________________________

                                    (сынақ объектісінің атауы)

      ақпараттық қауіпсіздік талаптарына сәйкес.

      Қосымша: Сынақ объектісінің сипаттамалары туралы сауалнама - сұраулық

Қазақстан Республикасы Цифрлық даму, қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі
министрлігі Ақпараттық қауіпсіздік комитетінің төрағасы
20__ жылғы "_____" ___________

______________ ___________
(Т.А.Ә. (болған кезде) (қолы)

  "Электрондық үкіметтің"
ақпараттандыру объектілеріне
және ақпараттық-
коммуникациялық
инфрақұрылымның аса маңызды
объектілеріне жатқызылған
ақпараттық жүйелерге олардың
ақпараттық қауіпсіздік
талаптарына сәйкестігіне
сынақтар жүргізу қағидаларына
5- қосымша
  Нысан

Сынақ объектісінің бастапқы кодтарын қабылдау-беру актісі

      __________________________________________________________________

      (Сынақ объектісінің (бұдан әрі – СО) атауы) __________________________________________________________________

      (өтініш беруші ұйымның атауы / өтініш берушінің Т.А.Ә. (болған кезде)

      20__ жылғы "_____" ___________

      Берілетін БҚ нұсқасы ___________.

      Дискілер саны ________.

      Қолданбалы БҚ бастапқы кодтары___________.

р/с №

Дискінің маркалануы

Дискідегі каталогтың атауы

Файлдың атауы

Файлдың көлемі, Мбайт

Пайдаланылатын бағдарламалау тілі (қажет болған кезде)

Файл түрлендірілген күні

1

2

3

4

5

6

7















      Пайдаланылатын кітапханалар мен бағдарламалық платформаның(лардың) бастапқы кодтары:

р/с №

Дискінің маркалануы

Дискідегі каталогтың атауы

Кітапхана/ бағдарламалық платформа/файл атауы

Көлемі, Мбайт

Бағдарламалау тілі

Кітапхана нұсқасы

1

2

3

4

5

6

7
















Табыстады:

Қабылдады:

_____________________________
(лауазымы) _____________________________
(қолы) (Т.А.Ә. (болған кезде)
20____жылғы "_____" _________

_____________________________
(лауазымы) _____________________________
(қолы) (Т.А.Ә. (болған кезде)
20____ жылғы "____" _________