Тұтыну тауарлары мен көрсетілетін қызметтер бағасын байқау бойынша әдістемені бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитеті Төрағасының 2017 жылғы 22 қыркүйектегі № 135 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2017 жылғы 10 қазанда № 15872 болып тіркелді

Қолданыстағы

      "Мемлекеттік статистика туралы" Қазақстан Республикасының 2010 жылғы 19 наурыздағы Заңының 12-бабының 5) тармақшасына және Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 24 қыркүйектегі № 1011 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі туралы ереженің 17-тармағының 258) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

      1. Қоса беріліп отырған Тұтыну тауарлары мен көрсетілетін қызметтер бағасын байқау бойынша әдістеме бекітілсін.

      2. Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитетінің Баға статистикасы басқармасы Заң басқармасымен бірлесіп Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

      1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

      2) осы бұйрық мемлекеттік тіркелген күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде оның қазақ және орыс тілдерінде қағаз және электрондық түрдегі көшірмесінің ресми жариялау және Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне енгізу үшін "Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жіберілуін;

      3) осы бұйрық мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде оның көшірмесінің мерзімді баспасөз басылымдарында ресми жариялауға жіберілуін;

      4) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитетінің интернет-ресурсында орналастырылуын қамтамасыз етсін.

      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитеті төрағасының орынбасарына (Г.М. Керімханова) жүктелсін.

      4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасы
Ұлттық экономика
министрлігі Статистика
комитетінің төрағасы
Н. Айдапкелов

  Қазақстан Республикасы
Ұлттық экономика министрлігі
Статистика комитеті
төрағасының
2017 жылғы 22 қыркүйектегі
№ 135 бұйрығымен бекітілді

Тұтыну тауарлары мен көрсетілетін қызметтер бағасын байқау бойынша әдістеме

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Тұтыну тауарлары мен көрсетілетін қызметтер бағасын байқау бойынша әдістеме (бұдан әрі – Әдістеме) халықаралық стандарттарға сәйкес қалыптастырылатын және "Мемлекеттік статистика туралы" Қазақстан Республикасының 2010 жылғы 19 наурыздағы Заңына (бұдан әрі – Заң) сәйкес бекітілетін статистикалық әдіснамаға жатады.

      2. Әдістеме тұтыну тауарлары мен көрсетілетін қызметтерге бағаны байқаудың негізгі аспектілері мен әдістерін айқындайды.

      3. Осы Әдістемені Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің Статистика комитеті (бұдан әрі – Комитет) және оның аумақтық органдары тұтыну тауарлары мен көрсетілетін қызметтердің (бұдан әрі – тауарлар (көрсетілетін қызметтер) бағаларына жалпы статистикалық байқауды жүргізген кезде қолданады.

      4. Осы Әдістемеде келесі анықтамалар пайдаланылады:

      1) баға белгіленімі – бұл белгілі бір сауда объектісінде тіркелген, нақты тұтыну қасиеттері бар (атауы, өндірушісі, өзіне тән ерекшеліктері) тауардың (көрсетілетін қызметтің) бағасы;

      2) бағаны тіркеу – жалпымемлекеттік статистикалық байқауларды жүргізу кезінде тауарлар мен көрсетілетін қызметтердің бағалары (тарифтері) туралы алғашқы статистикалық деректерді жинау;

      3) базалық объект – ондағы бағаларды байқау және тіркеу үшін іріктелген объекті;

      4) ерекшелік – бағаны тіркеу үшін іріктелген жеке тауарды (көрсетілетін қызметтерді) сәйкестендіру үшін пайдаланылатын суреттеме немесе сипаттамалар тізбесі;

      5) өкіл-тауар (көрсетілетін қызмет) – бұл тауардың (көрсетілетін қызметтердің) сапасы мен негізгі тұтыну қасиеттеріне әсер етпейтін және мақсаты бойынша біртекті бір-бірінен елеусіз ерекшеліктерімен (бөлшектерімен) айрықшаланатын тауар тобындағы белгілі бір тауар түрлерінің жиынтығы;

      6) өкіл-тауардың (көрсетілетін қызметтердің) мәртебесі – баға тіркеу кезінде тіркелетін тауардың, көрсетілетін қызметтердің сатылымда болуын, уақытша болмауын немесе болмауын сипаттайтын және оның өткен кезеңмен салыстырғанда салғастырмалылығын қамтамасыз ететін белгі.

2-тарау. Тұтыну тауарлары мен көрсетілетін қызметтер жиынтығын қалыптастыру

      5. Тауарлар (көрсетілетін қызметтер) жиынтығы (бұдан әрі – жиынтық) барлық өңірлер үшін орталықтандырылған түрде белгіленеді. Астана және Алматы қалалары, облыс орталықтары үшін бағаларды байқауға арналған жиынтық осы Әдістемеге 1-қосымшада, қала және аудан орталықтарының іріктелген тобы үшін бағаларды байқауға арналған тұтыну тауарлары мен көрсетілетін қызметтер жиынтығы осы Әдістемеге 2-қосымшада келтірілген.

      6. Жиынтыққа кіретін тауарлардың (көрсетілетін қызметтердің) әрбір түрі бойынша олардың өкіл тауарларының (көрсетілетін қызметтердің) нақты өзге түрлерін таңдалынады. Өңірлік деңгейде өкіл тауарды (көрсетілетін қызметтерді) сипаттау үшін баға тіркеу кезінде қандай тауар (көрсетілетін қызмет) бағаланатынын көрсететін құрал болып табылатын ерекшелік пайдаланылады.

      Осы берілген ерекшелік шеңберінде өңірдегі неғұрлым репрезентативті тауарларды (көрсетілетін қызметтерді) іріктеу және оларға толық сипаттамалар жасалынады. Толық сипаттама тауарды (көрсетілетін қызметтерді) толық сипаттау мақсатында жалпы ерекшелікті нақтылау жолымен әзірленеді.

      7. Өңірдің тұтыну нарығында жиынтыққа кіретін тауарлардың (көрсетілетін қызметтердің) жекелеген түрлері болмаған жағдайда, олар байқаудан алып тасталады.

      Әрбір өкіл тауарға (көрсетілетін қызметке) 6 (алтыдан) кем емес баға белгіленімі тіркеледі.

      Көрсетілетін қызметтердің жекелеген түрлері (тұрғын үй-коммуналдық, байланыс, көлік, мәдениет, қол сағаттарының қуат көзінің элементін ауыстыру, табыт жасау, көму және басқалары), сонымен қатар тауарлардың жекелеген түрлері (жаңа ауланған балық, шикі сүт, отын, скутерлер және басқалары) ерекшелік болып табылады.

      Нақты өкіл тауарға (көрсетілетін қызметтерге) баға белгіленімінің санын анықтау кезінде өңірдегі халықтың тұтыну құрылымының ерекшелігі, тауарлардың (көрсетілетін қызметтердің) тұтыну нарығының қамтылуы мен қанықтылығы, сауда мен көрсетілетін қызметтер саласының базалық объектілерінің даму деңгейі есепке алынады.

3-тарау. Тұтыну тауарлары мен көрсетілетін қызметтер бағасын байқау

      8. Тауарлар (көрсетілетін қызметтер) бағасын байқау жалпымемлекеттік статистикалық байқаудың статистикалық нысанына сәйкес бағаны тіркеу арқылы жүзеге асырылады.

      9. Бағаны тіркеу:

      1) ай сайын тұтыну бағасының индексін (бұдан әрі – ТБИ) есептеу үшін пайдаланылатын тауарлар (көрсетілетін қызметтер) өкілінің барлық жиынтығы бойынша, есепті айдың 7 (жетісінен) бастап 25 (жиырма бесіне) дейінгі күндері. Тұтыну нарығындағы бағалардың жоғары волатильділік кезеңінде өзгерістерге шалдыққыш тауарларға (көрсетілетін қызметтерге) бағаны (тарифтерді) бірнеше рет жинау;

      2) белгіленген тәртіппен бекітілген әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларының тізбесі бойынша апта сайын (сейсенбіде) жүзеге асырылады.

      Апта сайын өкіл тауарларға бағалық ақпарат ай сайынғы тіркеумен байланыстырылады және сол бір байқаудың базалық объектілерінде жүргізіледі.

      Тіркеу мерзімдері сәйкес келген жағдайда онда апта сайынғы тіркеу барысында алынған базалық объектілер бойынша ақпарат ай сайынғы режимде жиналатын ақпараттық массивке қосылады.

      10. Бағалық ақпаратты жинау келесі тәсілдермен жүзеге асырылады:

      1) бағалық ақпаратты жинау базалық объектілерді аралау арқылы тауарды (көрсетілетін қызметтерді) өткізу орындарында тікелей жүргізу, бағалықта (жазба белгісінде) көрсетілген бағаларды (тарифтерді) белгілеу, орналастырылған бағатізбесі негізінде немесе ақылы қызметтер көрсететін адамдардың пікіртерімі жүргізіледі;

      2) бағаларды тіркеу кезінде Интернет желісінде сұраулар нәтижесінде алынған деректер пайдаланылады (жолаушылар теміржол көлігі және әуе көлігі қызметтері, ұялы байланыс, медициналық көрсетілетін қызметтің жекелеген түрлері, тұрмыстық техника, дыбыс-бейне шолу жабдығы, ұялы телефондар және басқалары).

      "Қазақстан Темір Жолы" www.railways.kz, Эйр Астана www.airastana.kz, Скат www.scat.kz, Бек Эйр www.bekair.kz, Авиата www.aviata.com сайттарында жолаушылар көлігі қызметтеріне бағаларды, Sulpak.kz, Technodom.kz, Mechta.kz Интернет-дүкендерінде тауарларға бағаларды тіркеу кезінде салғастырымдылықты қамтамасыз ету үшін жеткізу құнынсыз бағалар (тарифтер) белгіленеді.

      Ай сайын бағаларды тіркеу жолаушылар теміржол көлігі қызметтеріне 20 (жиырмасыншы) күнгі жағдай бойынша жүзеге асырылады. Егер есепті айдың 20 (жиырмасыншы) күні демалыс немесе мерекелік күнге түссе, онда жұмыс күндеріндегі баға тіркеледі. Демалыс немесе мерекелік күндегі билет құны күрт ауытқуларға ұшырайды және бұл күндері баға өзгерісін есепке алу салыстыруға келмейді;

      3) ұсыну шарттары стандартты болып келетін баға деңгейі мезгілдің белгілі бір уақытында (мысалы, химиялық тазарту, киімдерді жуу, көліктерді жуу қызметтерінің бағалары) белгіленетін көрсетілетін қызметтердің кейбір түрлеріне бағалық ақпаратты телефон арқылы тіркейді. Бағалық ақпаратты телефон арқылы алған кезде олардың қызметкерлерімен жеке байланысты ұстау мақсатында және бағаны анықтау кезінде өкіл-тауарлар, көрсетілетін қызметтерді таңдау уақытында қателерді болдырмау, сондай-ақ іріктелген өкіл-тауарлар, көрсетілетін қызметтер ерекшеліктерінің салғастырымдылығына көз жеткізу мақсатында мамандар базалық объектілерді мезгіл-мезгіл (тоқсанына бір рет) аралап шығады;

      4) ұзақ уақыт кезеңінде бағаны (тарифті) белгілеу тән ұйымдарға (санаторийлер, медицина және білім беру мекемелері, салт және басқа да көрсетілетін қызметтер ұсынатын ұйымдар) көрсетілетін қызметтерге баға (тариф) туралы ақпаратты беру өтінішімен ресми хаттар жолданады. Бағалар (тарифтер) ұсынылған прейскуранттар негізінде тіркеледі, бірақ деректердің анықтығын бақылау мақсатында алынған бағалық ақпаратты растау үшін мамандар тоқсанына бір реттен кем емес базалық объектілерді аралап шығады;

      5) тұрғын үй-комуналдық қызметтердің тарифтері тиісті қөрсетілетін қызмет түрлеріне ақы төлеу үшін халыққа берілетін төлем құжаттары (түбіртектер) негізінде тіркеледі. Тарифтер өзгерген жағдайда табиғи монополиялар саласында және реттелетін нарықта, осы қызметтің түрлерін көрсететін ұйымдарға басшылық жүргізетін мемлекеттік органдардың бұйрықтарымен олардың жаңа деңгейі расталады.

4-тарау. Базалық объектілерді, тауарларды және көрсетілетін қызметтерді алмастыру

      11. Базалық объектіні алмастыру Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитеті төрағасының міндетін атқарушының 2015 жылғы 30 желтоқсандағы № 230 бұйрығымен бекітілген, Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 12955 болып тіркелген Тұтыну бағасының индексін құру әдіснамасының (бұдан әрі – Әдіснама) 34-тармағына сәйкес жүзеге асырылады.

      Базалық объектіні таңдау бөлшек сауда көлемі бойынша ішкі сауда статистикасының деректері негізінде жүзеге асырылады. Байқауға тұтыну қасиеттері мен баға деңгейі бойынша, жаппай тұтынуға арналған тауарларды өткізетін өңірдегі тауар айналымының едәуір үлесі бар объектілер кіреді.

      Маусымдық тауарлар бойынша базалық объектілер байқалатын тауар өте ұзақ уақыт мерзім ішінде (алты айға дейін) жоқ болған жағдайда сақталады.

      12. Тауарды (көрсетілетін қызметтерді) алмастыру Әдіснаманың 35-тармағына сәйкес жүргізіледі.

      Тауарды (көрсетілетін қызметтерді) алмастыру рәсімі тауар жоқ болғанда, едәуір көлемде сатылмайтын немесе сауданың қалыпты жағдайында сатылмағанда жүзеге асырылады.

      Сатылымда тауардың (қөрсетілетін қызметтердің) жоқ болуы уақытша, сондай-ақ тұрақты сипатқа ие.

      Базалық объектіде екі айдан көп сатылымда жоқ және болашақта оны өткізу көзделмейтін тауар (көрсетілетін қызметті) тұрақты түрде болмайтын тауарға жатады.

      Базалық объектіде болашақта тауарды (көрсетілетін қызметті) өткізу қайта жаңартылатындығы жөнінде мәліметтер бар болса, онда ол уақытша жоқ деп саналады. Бағаны байқауда қатысатын нақты тұтыну қасиеттері бар тауарлар өнімге сұраныстың болмауынан, көліктік тасымалдау қиындықтарынан оларды шығаруды тоқтатуға байланысты себептерден уақытша жоқ болып келеді.

      Өндіріс және өткізудің маусымдық сипаты бар тауарлар уақытша жоқ. Мұндай тауарлар жыл сайын бір уақытта жоқ болып кетеді және олардың жоқ болуы алдын ала болжанады (мысалы, киімнің және аяқкиімнің кейбір түрлері, спортқа арналған тауарлар және басқалар). Уақытша жоқ маусымдық тауарлар үшін Әдіснаманың 42-тармағы 3) тармақшасына сәйкес шартты есептеу тәсілі пайдаланылады.

      Тұрақты жоқ тауарларға (көрсетілетін қызметтерге) жататын тауарларды (көрсетілетін қызметтерді) алмастыру кезінде, сондай-ақ байқауға олардың моральді ескірген түрлерін ауыстыратын жаңа тауарларды (көрсетілетін қызметтерді) енгізген кезінде өзінің көрінісін бағада табатын тауарлардың (көрсетілетін қызметтердің) сапалық сипаттарының өзгеруі ескеріледі.

      Тауардың (көрсетілетін қызметтердің) сапасында өзгеріс болған жағдайда ауыстыратын тауардың (көрсетілген қызметтердің) бағасына тауардың (көрсетілетін қызметтердің) сапасы өзгеруіне түзету қолданылады. Бағаны түзету үшін Әдіснаманың 42-тармағы 2) тармақшасына сәйкес "біріктіру" тәсілі қолданылады.

      Тауардың (көрсетілетін қызметтің) сапасында жаңа тауардың (көрсетілетін қызметтің) сипаттамасының негізгі параметрлеріне әсер етпейтін азғантай өзгеріс кезінде Әдіснаманың 42-тармағының 1) тармақшасына сәйкес "бағаны тікелей салғастыру" тәсілі қолданылады.

      13. Ассортименттік түрі және сипаттамаларының өзгеруі жиі ауысуымен сипатталатын тауарлар үшін сатылымнан тауардың толық жоғалуын күтпей мақсатты алмастырулар жүргізіледі. Мұндай тауарларға байланыс құралдары, тұрмыстық техника, аудиовизуальді жабдық, автомобильдер, сондай-ақ сән, нарық талаптарына байланысты өзгеріске ұшыраған киім және аяқкиімнің жекелеген түрлері жатады. Олар бойынша жылына бірнеше рет нақты тұтыну белгілерімен байқалатын тауарларды ішінара алмастыру жүзеге асырылады.

      Тауардың жаңа моделіне бағаны байқау оның тұтыну нарығында пайда болған сәтінен басталады, ал жаппай сату кезеңінде, тауарды өткізу барлық жерде жүргізіліп жатқан уақытта орташа бағалар және баға индекстері есептеуге қосылады.

      Теледидарды және автомобильды алмастыру рәсімінің мысалы осы Әдістемеге 3 және 4-қосымшаларда келтірілген.

5-тарау. Маусымдық тауарларға және көрсетілетін қызметтерге бағаны байқаудың ерекшеліктері

      14. Маусымдық тауарларға (көрсетілетін қызметтерге) бағаны тіркеудің және ТБИ есептеу кезінде олардың серпінін есепке алудың өз ерекшеліктері бар.

      Жылдың нақты кезеңінде кейбір тауарларды сату және көрсетілетін қызметтердің жекелеген түрлерін көрсету тұтыну нарығында жаппай сипатқа ие. Жылдың маусымдық емес кезеңінде аталған тауарлар (көрсетілетін қызметтер) шектелген тұтыну сұранысы мен ұсынысы жағдайында аз көлемде сатылады (көрсетіледі).

      15. Маусымдық тауарлар айқын көрінетін және байқалмайтын түрлерге бөлінеді. Маусымдық тауарлардың түрлері Әдіснаманың 36-тармағында сипатталады.

      Байқалмайтын маусымдық тауарлар ауыстыру әдісін қолдануды қажет етпейді, бірақ олар бойынша бағалар серпінінде көрсетілетін жылдан-жылға бағалар ауытқуының циклділігі қайталанатын заңдылық байқалады. Оған жеміс-көкөніс өнімдерінің жекелеген түрлері жатады. Жазғы кезеңде оған бағаны тіркеуді ағымдағы жылғы егіннің ерте және өткен жылғы егіннен бөлек жүргізіледі. Ерте жеміс-көкөністің бағасы сатылымның жалпы көлемінде оның өспелі үлесін ескере отырып есептеуге біртіндеп қосылады. Елді мекен бойынша сатылымның жалпы көлеміндегі ерте жеміс-көкөністің сатылым көлемінің үлесі тіркеу күніне оған сәйкес баға белгілерінің саны арқылы сарапшылық бағалаумен анықталады.

      Бұл есептеу тәсілі ағымдағы жылғы жеміс-көкөніс өнімінің бағасын өткен жылғы өнімінің бағасымен үйлестіруді жүргізуге мүмкіндік береді.

      Айқын көрінетін маусымдық тауарлардың сатылымда жоқ болуы кезеңінде (оның жаңа маусымда жеткілікті көлемде және ассортименте пайда болуына дейін) бағалық ақпарат қатардың үздіксіздігін сақтау үшін Әдіснаманың 42-тармағы 3) тармақшасына сәйкес "жалпы орта мәнді шартты есептеу" әдісі пайдаланылады. Айқын көрінетін маусымдық тауарларға киім және аяқкиімнің, спортқа арналған тауарлардың жекелеген түрлері және басқалар жатады.

      Маусым емес кезеңде айқын көрінетін маусымдық тауарлар бойынша бағаларды есептік есептеу орталықтан жүзеге асырылады. Айқын көрінетін маусымдық тауарлардың тізбесі осы Әдістемеге 5-қосымшада келтірілген.

      Өткен маусымда байқалған бағалар бойынша киім немесе аяқкиімнің жекелеген түрлері сатылымнан жоғалған жағдайда және жаңа маусымда нарықтың, сәннің жаңа үрдісін көрсететін сипаттамасында өзгешелігі бар жаңа тауарлар пайда болғанда олардың ауыстырылуы сападағы өзгерістерді есепке алу арқылы Әдіснаманың 42-тармағы 3) тармақшасына сәйкес "біріктіру" әдісімен жүзеге асырылады.

      16. Маусымдылық факторы, сондай-ақ көрсетілетін қызметтердің жекелеген түрлеріне, атап айтқанда туристік қызметтер тобы бойынша бағалар, тарифтер өзгерістерінде көрінеді.

      Маусымдық сипатқа ие көрсетілетін қызметтер бойынша ауыстыру әдісін қолданудың өз ерекшеліктері бар.

      Туристік қызметтер бойынша келесі ауыстыру әдістері қолданылады:

      1) елеулі инфляция қарқыны кезеңінде, сондай-ақ ұлттық валютаға қатысты шетел валютасының (АҚШ доллары) бағамының елеулі өзгеру қарқыны жағдайында жолдама бағасын теңгеге қатысты шетел валютасы бағамының өзгеру қарқынына сәйкес индекстеуге болады;

      2) қарқыны төмен инфляция кезеңінде бағаны қайталау әдісі. Бақылауға арналған іріктелген тауарлар жолдамаларының нақты түрде сатылымда жоқ барлық кезеңі бойынша жолдаманың маусым кезеңінде тіркелген соңғы бағасын ауыстыру.

6-тарау. Жеке пікіртерімнің компьютерлендірілген жүйесі

      17. Бағаны жинаудың автоматтандырылған процесі жеке пікіртерімнің компьютерлендірілген жүйесін (бұдан әрі – ЖПКЖ) білдіреді. ЖПКЖ енгізудің бірінші жылында бағаларды жинау қағаз жеткізгіште және тасымалды есептегіш құралдардарын (бұдан әрі – ТЕҚ) қолданумен қатар жүзеге асырылды.

      18. ТЕҚ пайдаланумен тұтыну тауарларына (көрсетілетін қызметтерге) бағалар мен тарифтерді жинау белгіленген тәртіппен бекітілген жалпымемлекеттік статистикалық байқаудың электрондық статистикалық нысаны бойынша жүзеге асырылады.

      19. Деректерді енгізудің электрондық нысанын жүктегенде баға жинау процесі зерттелетін базалық объектідегі тауардың (көрсетілетін қызметтердің) мәртебесіне арналған сәйкестендіруші-кодты таңдаудан басталады.

      Нақты тауарлар (көрсетілетін қызметтер) бойынша мәртебелер бағаларды тіркеу сәтінде өкіл-тауардың (көрсетілетін қызметтердің) сапалы жағдайын сипаттауға арналған.

      Тауарлар (көрсетілетін қызметтер) мәртебесі үшін сәйкестендіруші-кодтар:

      1) С – салғастырмалы, өкіл-тауар (көрсетілетін қызмет) сипаттамасы бойынша салғастырмалы болған жағдайда. Тауардың өткен кезеңмен салыстырмалы мәртебесін таңдағанда деректер сипаттамасы, өндіруші ел және орамасы бойынша есепті кезеңге көшіріледі;

      2) УЖ – уақытша жоқ болуы, өкіл-тауар (көрсетілетін қызмет) тіркеу үшін қолжетімсіз болғанда, бірақ сатушымен кеңескеннен кейін тауардың (көрсетілетін қызметтің) жоқ болуы уақытша екені анықталады. Аталған тауардың мәртебесін екі айдан көп қолданылмайды. Уақытша жоқ мәртебесін таңдаған жағдайда сипаттама, өндіруші ел, бөлшектеп өлшеу және баға бойынша деректер есепті кезеңге көшеді;

      3) Ж – жоқ өкіл-тауар (көрсетілетін қызмет) баға тіркеу үшін қолжетімсіз болғанда және сатылымда пайда болуы жоспарланбайтындығы сатушымен кеңескеннен кейін анықталады. Тауардың жоқ мәртебесін таңдаған жағдайда сипаттама, өндіруші ел, бөлшектеп өлшеу және бағасы бойынша деректер уақытша жоқ мәртебесі сияқты өткен кезеңнен есепті кезеңге көшеді;

      4) СТ – салыстырылмайтын тауар, өкіл-тауар (көрсетілетін қызмет) сипаттамасы барлық параметрі бойынша өзгеше. Салыстырылмайтын тауар мәртебесін таңдаған жағдайда өткен және есепті кезеңдегі сипаттама, өндіруші ел, бөлшектеп өлшеу және баға бойынша деректер түзету және енгізу үшін ашық;

      5) МТ – маусымдық тауар, өкіл-тауар (көрсетілетін қызмет) маусым емес кезеңде сатылымда болмауы. Маусымдық тауар мәртебесін таңдаған жағдайда сипаттама, өндіруші ел және бөлшектеп өлшеу бойынша деректер есепті кезеңге көшеді;

      6) А – ауыстыру, өкіл-тауар (көрсетілетін қызмет) сипаттамасы ұқсас, айтарлықтай өзгешеліктері жоқ басқа тауарға (көрсетілетін қызметке) ауыстырған жағдайда қолданылады. Ауыстыру мәртебесін таңдаған жағдайда сипаттама, өндіруші ел, бөлшектеп өлшеу және баға бойынша деректер түзету және енгізу үшін ашық;

      7) Ж – жаңа, өкіл-тауардың (көрсетілетін қызметтің) жаңа түрі пайда болғанда қолданылады.

      Баға тіркеу кезінде тауарлардың (көрсетілетін қызметтердің) мәртебелерін қолдану комбинациялары осы Әдістемеге 6-қосымшада келтірілді.

      20. ТЕҚ қолдану арқылы баға тіркеудің электрондық технология әдісінде ұсынылған автоматтық бақылаулар:

      1) тіркелген бағаны стандарттық өлшем бірліктегі бағаға қайта есептеу. Тіркелген бағаны стандарттық өлшем бірліктегі бағаға автоматы түрде қайта есептеу тіркеу сәтіндегі бағаны тауардың орамасына бөлу және стандарттық өлшем бірліктегі салмағына (санына) көбейту арқылы жүзеге асырылады;

      2) өткен кезеңге баға индексін есептеу. Өкіл-тауар (көрсетілетін қызмет) бойынша өткен кезеңге баға индексі есепті кезеңнің қайта есептелген бағаны өткен кезеңдегі қайта есептелген бағаға бөлу және 100% көбейту арқылы есептеледі;

      3) баға индекстеріне ең жоғары және ең төмен шектерін қою және индекс көлемінің қойылған шектерден асқан кезде баға өзгерісінің себебін көрсету. Егер баға индексі 90%-дан аз немесе 110%-дан үлкен болса ескертпеде өкіл-тауардың (көрсетілетін қызметтің) баға өзгерісінің себебі көрсетіледі. Аталған функция бағаның және индекстің дұрыс көрсетілуін қосымша бақылайды.

  Тұтыну тауарлары мен
көрсетілетін қызметтер бағасын
байқау бойынша әдістемеге
1-қосымша

Астана және Алматы қалалары, облыс орталықтары үшін бағаларды байқауға арналған тұтыну тауарлары мен көрсетілетін қызметтердің жиынтығы

№ п/п

Коды

Атауы

Өлшем бірлігі

1

01111001

Тазартылған, жылтыратылған күріш

1 килограмм

2

01112101

Жоғары сұрыпты бидай ұны

1 килограмм

3

01112102

Бірінші сұрыпты бидай ұны

1 килограмм

4

01112201

Ұнтақ жарма

1 килограмм

5

01112202

Қарақұмық жармасы

1 килограмм

6

01112203

Сұлы жармасы

1 килограмм

7

01112204

Арпа жармасы

1 килограмм

8

01112205

Сөк

1 килограмм

9

01113001

Қара бидай және қара бидай-бидай наны

1 килограмм

10

01113002

Жоғары сұрыпты ұннан пісірілген бидай наны

1 килограмм

11

01113003

Бірінші сұрыпты ұннан пісірілген бидай наны

1 килограмм

12

01114001

Вермишель

1 килограмм

13

01114002

Кеспе

1 килограмм

14

01114003

Рожкилер

1 килограмм

15

01115001

Майқоспалы тәтті тоқаштар

1 килограмм

16

01115002

Пряниктер

1 килограмм

17

01115003

Қантты печеньелер

1 килограмм

18

01115004

Торттар

1 килограмм

19

01115005

Пирожное

100 грамм

20

01115006

Орамалар, кекстер

1 килограмм

21

01115007

Вафли

1 килограмм

22

01115008

Майда білезік нандар, білезік нандар

1 килограмм

23

01115010

Қамыр

1 килограмм

24

01115012

Майқоспалы печеньелер

1 килограмм

25

01116002

Дән тұқымдас үлпектер (құрғақ таңғы астар)

100 грамм

26

01116003

Баланың тамақтануына арналған ботқаларды қоспағанда тез даярланатын ботқалар

1 килограмм

27

01116004

Баланың тамақтануына арналған ботқалар

1 килограмм

28

01121103

Сиыр еті жамбас бөлігі

1 килограмм

29

01121104

Сиыр еті сүбе бөлігі

1 килограмм

30

01121105

Сиыр еті жауырын-төс бөлігі

1 килограмм

31

01121201

Сүйегі бар жылқы еті

1 килограмм

32

01121202

Жая

1 килограмм

33

01121302

Шошқа еті сан еті

1 килограмм

34

01121303

Шошқа еті қабырға еті

1 килограмм

35

01121304

Шошқа еті жауырын бөлігі

1 килограмм

36

01121401

Сүйегі бар қой еті

1 килограмм

37

01121403

Қой еті артқы бөлігі сүйегімен

1 килограмм

38

01121501

Тауық

1 килограмм

39

01121504

Тауықтың сирағы

1 килограмм

40

01121505

Тауықтың мүшелері (жамбасы, сирағы, қанаты)

1 килограмм

41

01121506

Тауықтың төс еті

1 килограмм

42

01121902

Сиырдың бауыры

1 килограмм

43

01121904

Сиырдың тілі

1 килограмм

44

01122101

Пісірілген шұжық

1 килограмм

45

01122102

Шала ысталған шұжық

1 килограмм

46

01122103

Сосискалар, сарделькалар

1 килограмм

47

01122106

Шикідей ысталған шұжық

1 килограмм

48

01122201

Шошқа майы (қыртыс май)

1 килограмм

49

01122202

Тұшпара

1 килограмм

50

01122203

Тартылған ет

1 килограмм

51

01122204

Бұқтырылған ет консервілері

салмағы 350 грамм
1 шартты банкі

52

01122206

Еттен жасалған котлеттер

1 килограмм

53

01122208

Ұсақ кесекті жартылай дайын ет өнімдері

1 килограмм

54

01122210

Қазы

1 килограмм

55

01122212

Шошқа етінің ысталған өнімдері

1 килограмм

56

01122213

Еттің басқа да түрлерінен ысталған өнімдер

1 килограмм

57

01131001

Жаңа ауланған немесе салқындатылған балық

1 килограмм

58

01131002

Мұздатылған балық

1 килограмм

59

01131003

Теңіз өнімдері

1 килограмм

60

01132001

Тұздалған және ысталған (жеңсік тағамсыз) балық

1 килограмм

61

01132002

Тұздалған және ысталған жеңсік тағам балығы

1 килограмм

62

01132003

Майшабақ

1 килограмм

63

01132004

Қызыл уылдырық

1 килограмм

64

01132005

Жеңсік емес тағам балық консервілері

салмағы 350 грамм
1 шартты банкі

65

01132006

Жеңсік балық консервілері

салмағы 350 грамм
1 шартты банкі

66

01141101

Шикі сүт

1 литр

67

01141103

Ультрапастерленген, зарарсыздандырылған сүт

1 литр

68

01141104

Пастерленген сүт

1 литр

69

01141106

Кілегей

1 литр

70

01141201

Қант қосылған қоюландырылған сүт

салмағы 400 грамм
1 шарттты банкі

71

01141202

Балаларға арналған құрғақ сүт қоспалары

1 килограмм

72

01141203

Құрғақ кілегей

1 килограмм

73

01141205

Қант қосылмаған концентратталған сүт

салмағы 400 грамм
1 шартты банкі

74

01141301

Йогурт

1 килограмм

75

01141302

Айран

1 литр

76

01141303

Қаймақ

1 килограмм

77

01141305

Кымыз

1 литр

78

01141306

Ряженка

1 литр

79

01141407

Майлылығы 5-9% сүзбе

1 килограмм

80

01141402

Сүзбелі ақ ірімшік және ақ ірімшік массасы

1 килограмм

81

01141403

Мәйек ірімшік

1 килограмм

82

01141404

Балқытылған ірімшік

1 килограмм

83

01141406

Тұзды iрiмшiктер, брынза

1 килограмм

84

01142003

Жұмыртқа, 1 және 2 дәрежелі

10 дана

85

01151001

Тұздалмаған сары май

1 килограмм

86

01151004

Өсімдік-сары май

1 килограмм

87

01152001

Маргарин

1 килограмм

88

01153001

Күнбағыс майы

1 литр

89

01153004

Зәйтүн майы

1 литр

90

01161001

Алмалар

1 килограмм

91

01161002

Жүзімдер

1 килограмм

92

01161007

Банандар

1 килограмм

93

01161008

Апельсиндер

1 килограмм

94

01161009

Лимондар

1 килограмм

95

01161011

Алмұрттар

1 килограмм

96

01162101

Кептірілген алмұрттар, алмалар және олардың қоспалары

1 килограмм

97

01162102

Жаңғақтар

1 килограмм

98

01162103

Күнбағыс дәндері

1 килограмм

99

01162105

Кептірілген өрік

1 килограмм

100

01162106

Мейіз

1 килограмм

101

01162201

Консервіленген жемістер

1 килограмм

102

01162302

Мұздатылған жидектер

1 килограмм

103

01171001

Ақ қауданды қырыққабат

1 килограмм

104

01171002

Басты пияз

1 килограмм

105

01171003

Қызылша

1 килограмм

106

01171004

Сәбіз

1 килограмм

107

01171005

Қиярлар

1 килограмм

108

01171006

Қызанақтар

1 килограмм

109

01171008

Сарымсақ

1 килограмм

110

01171010

Тәтті бұрыш

1 килограмм

111

01172001

Картоп

1 килограмм

112

01174101

Бұршақ

1 килограмм

113

01174105

Үрме бұршақ

1 килограмм

114

01174202

Тұздалған және маринадталған қияр

1 килограмм

115

01174203

Түскі асқа арналған жеңіл тағам консервілері

1 килограмм

116

01174204

Табиғи, консервіленген, маринадталған көкөністер

1 килограмм

117

01174205

Консервіленген жасыл бұршақ

1 килограмм

118

01174206

Консервіленген жүгері

1 килограмм

119

01174207

Тұздалған және маринадталған саңырауқұлақтар

1 килограмм

120

01174209

Картоп чипсылары

100 грамм

121

01174211

Табиғи мұздатылған көкөністер

1 килограмм

122

01181001

Құмшекер

1 килограмм

123

01181003

Шақпақ қант

1 килограмм

124

01182001

Тосап, джем және повидло

1 килограмм

125

01182002

Бал

1 килограмм

126

01183001

Ирис

1 килограмм

127

01183002

Жеміс-жидек карамелі

1 килограмм

128

01183004

Шоколадпен глазурленген кәмпиттер

1 килограмм

129

01183005

Шоколадпен глазурленбеген кәмпиттер

1 килограмм

130

01183007

Сағыз

5 пластинок немесе 10 жастықша

131

01183008

Зефир

1 килограмм

132

01183009

Шоколад

1 килограмм

133

01183010

Мармелад

1 килограмм

134

01183011

Халуа

1 килограмм

135

01184001

Балмұздақ

1 килограмм

136

01191001

Ұнтақталған қызыл бұрыш

1 килограмм

137

01191002

Ұнтақталған қара бұрыш

1 килограмм

138

01191099

Басқа да татымдықтар

1 килограмм

139

01199017

Тұз, экстрадан басқа

1 килограмм

140

01199002

Майонез

1 килограмм

141

01199003

Ашытқы

1 килограмм

142

01199004

Дайын дәмдеуіштер мен тұздықтар

1 килограмм

143

01199005

Сірке суы, сірке су эссенциясы

1 литр

144

01199007

Қызанақ тұздығы, кетчуп

1 литр

145

01199008

Текшелердегі, пакеттердегі сорпа

100 грамм

146

01199010

Ас содасы және қопсытқыштар

1 килограмм

147

01199011

Қызанақ пастасы

100 грамм

148

01199014

Сорпа концентраттары

100 грамм

149

01211001

Еритін кофе

1 килограмм

150

01211002

Дәнді, ұнтақталған кофе

1 килограмм

151

01212001

Байха қара шайы

1 килограмм

152

01212002

Көк шай

1 килограмм

153

01213002

Какао негізінде сусындар жасауға арналған жартылай дайын өнімдер

1 килограмм

154

01221001

Минералды су

1 литр

155

01221002

Ыдыстарда сатылатын ауыз су

1 литр

156

01222001

Газдалмаған сусындар

1 литр

157

01222002

Газдалған сусындар

1 литр

158

01223001

Жеміс шырындары

1 литр

159

01223002

Көкөніс шырындары

1 литр

160

02110001

Арақ

1 литр

161

02110003

Маркалық жай коньяктар

1 литр

162

02121001

Асханалық құрғақ, жүзім шарабы

1 литр

163

02122001

Күшейтілген жүзім шарабы

1 литр

164

02122002

Шампан, көпіршікті шарап

1 литр

165

02130001

Құрамында алкоголі бар сыра

1 литр

166

02201001

Фильтрлі шылымдар

1 қорап (20 дана)

167

03110001

Көйлектік мақта маталары

1 қума метр

168

03110003

Костюмдік және көйлектік жүн, жартылай жүн, құрама маталар

1 қума метр

169

03110005

Жасанды талшықтан жасалған жібек маталар

1 қума метр

170

03121114

Ерлердің маусымдық қысқа пальтосы

1 бұйым

171

03121102

Астарсыз ерлер күртесі (жеңіл күрте)

1 бұйым

172

03121103

Ерлердің жылы күртесі

1 бұйым

173

03121104

Ерлердің екілік костюмі

1 бұйым

174

03121105

Ерлер джинсасы

1 бұйым

175

03121106

Жүн, жартылай жүнді маталардан тігілген ерлер шалбары

1 бұйым

176

03121107

Ерлердің сыртқы жейдесі

1 бұйым

177

03121109

Ерлер тоны

1 бұйым

178

03121201

Ерлер свитері, жемпірі, пуловері

1 бұйым

179

03121202

Ерлердің спорттық костюмі

1 бұйым

180

03121209

Ерлер майкасы

1 бұйым

181

03121204

Ерлер ұйығы

1 жұп

182

03121205

Ерлерге арналған трусылар

1 бұйым

183

03122102

Әйелдердің маусымдық пальтосы (драпты)

1 бұйым

184

03122103

Әйелдер плащы

1 бұйым

185

03122104

Әйелдердің астары жылы синтетикалық пальтосы

1 бұйым

186

03122105

Әйелдердің астары жылы синтетикалық күртесі

1 бұйым

187

03122106

Жүн, жартылай жүннен тігілген көйлек, костюм

1 бұйым

188

03122107

Белдемше

1 бұйым

189

03122108

Әйелдер джинсасы

1 бұйым

190

03122109

Блузка

1 бұйым

191

03122110

Ұйықтағанда киетін жейде

1 бұйым

192

03122123

Мақтадан және құрама маталардан тігілген халаттар

1 бұйым

193

03122112

Жібек, құрама матадан тігілген көйлек, костюм

1 бұйым

194

03122113

Төсқап

1 бұйым

195

03122115

Әйелдер шалбары

1 бұйым

196

03122116

Әйелдер тоны

1 бұйым

197

03122201

Әйелдер свитері, жемпірі, пуловері

1 бұйым

198

03122203

Әйелдер колготкалары

1 бұйым

199

03122204

Әйелдер панталоны, трусылары

1 бұйым

200

03122206

Әйелдердің спорттық костюмі

1 бұйым

201

03122207

Әйелдер футболкасы

1 бұйым

202

03123101

Мектеп жасына дейінгі балаларға арналған қыстық комбинезон (костюм)

1 бұйым

203

03123102

Мектеп жасындағы балаларға арналған қыстық күрте

1 бұйым

204

03123104

Мектеп жасындағы балаларға арналған маусымдық күрте

1 бұйым

205

03123105

Мектеп жасындағы балаларға арналған костюм

1 бұйым

206

03123106

Маталардың барлық түрінен тігілген қыздардың көйлегі

1 бұйым

207

03123108

Маталардың барлық түрінен тігілген қыздардың белдемшесі

1 бұйым

208

03123109

Джинсы матадан тігілген балалар шалбары, сарафаны

1 бұйым

209

03123110

Ер балаларға арналған сырт жейде

1 бұйым

210

03123111

Мектеп жасына дейінгі балаларға арналған костюм, жиынтық

1 бұйым

211

03123112

Мақтадан, жүннен және құрама матадан тігілген балалар шалбары

1 бұйым

212

03123113

Қыздарға арналған жейде

1 бұйым

213

03123201

Балаларға арналған спорттық костюм

1 бұйым

214

03123202

Балаларға арналған жемпір, свитер, пуловер

1 бұйым

215

03123208

Балаларға арналған футболка

1 бұйым

216

03123204

Балаларға арналған колготкалар

1 бұйым

217

03123205

Балаларға арналған трусылар

1 бұйым

218

03123206

Балалардың ұйығы, қысқа шұлығы

1 жұп

219

03124001

Нәрестелерге арналған жиынтық

1 комплект

220

03124002

Ползунки

1 бұйым

221

03124003

Сәбилерге арналған комбинезон

1 бұйым

222

03131001

Ерлердің қалпағы, кепкалары

1 бұйым

223

03131002

Әйелдер қалпағы, береттер

1 бұйым

224

03131004

Балалардың мақта-матадан тігілген қалпағы

1 бұйым

225

03132001

Ерлердің үлбірлі бас киімдері

1 бұйым

226

03132002

Әйелдердің үлбірлі бас киімдері

1 бұйым

227

03133001

Орамалдар, шарфтар

1 бұйым

228

03133002

Былғары биялай

1 жұп

229

03133003

Тоқуға арналған иірімжіп

100 грамм

230

03133005

Галстук

1 бұйым

231

03133007

Белдік

1 бұйым

232

03133010

Мақта-матадан тоқылған биялай

1 жұп

233

03140009

Ерлер костюмін химиялық тазалау

1 бұйым

234

03140005

Киімдерді шақтау

1 бұйым

235

03211008

Ерлердің қысқа қонышты бәтеңкелері

1 жұп

236

03211002

Ерлердің қысқы етіктері

1 жұп

237

03211003

Ерлердің кроссовка аяқкиімдері

1 жұп

238

03211004

Ерлер сандалеттері, жазғы туфлиі

1 жұп

239

03211005

Ерлердің үйде киетін аяқкиімі

1 жұп

240

03212001

Әйелдердің қысқы аяқкиімі

1 жұп

241

03212002

Әйелдердің маусымдық етіктері

1 жұп

242

03212003

Әйелдердің аласа өкшелі былғары туфлиі

1 жұп

243

03212004

Әйелдердің сәндік туфлиі

1 жұп

244

03212005

Әйелдердің жаздық, былғары туфлиі, жеңіл аяқкиімі

1 жұп

245

03212009

Әйелдердің үйде киетін аяқкиімі

1 жұп

246

03213001

Балалардың қыстық бәтеңкелері мен қысқа қонышты бәтеңкелері

1 жұп

247

03213002

Қыздардың қыстық етігі, қысқа қонышты етігі, бәтеңкелері

1 жұп

248

03213003

Балалардың кроссовка аяқкиімдері

1 жұп

249

03213004

Қыздардың туфлиі

1 жұп

250

03213005

Ұлдардың жаздық туфлиі, сандалеттері

1 жұп

251

03213008

Қыздардың жаздық туфлиі, босоножкилері

1 жұп

252

03220005

Ерлердің аяқкиімін жөндеу (нәл ауыстыру)

1 қызмет

253

03220006

Әйелдердің аяқкиімін жөндеу (өкше нәлін ауыстыру)

1 қызмет

254

04110001

Тұрғын үйді күтіп ұстауға жұмсалған шығындар

1 шаршы метр

255

04120001

Абаттандырылған тұрғын үйді жалға алу төлемі

1 шаршы метр

256

04120002

Абаттандырылмаған тұрғын үйді жалға алу төлемі

1 шаршы метр

257

04310009

Қағаз, винил түсқағаздар

1 бума (10 метр)

258

04310010

Су эмульсиялық сырлар

1 килограмм

259

04310011

Қабырғалық кафель

1 шаршы метр

260

04310005

Цемент М 400

50 килограмм

261

04310007

Құрғақ құрылыс қоспалары

50 килограмм

262

04310012

Майлы сырлар

1 килограмм

263

04320001

Тұсқағаз жұмыстарын атқару

1 шаршы метр

264

04320002

Кафельмен қаптау жұмысын атқару

1 шаршы метр

265

04320003

Пластикалық терезелерді орнату

1 бұйым

266

04410001

Суық су

1 текше метр

267

04550006

Ыстық су

1 текше метр

268

04420001

Қоқыс шығару

айға 1 адамнан

269

04430001

Кәріз

1 текше метр

270

04440002

Домофон

айға тариф

271

04510001

Электр энергиясы

100 кВт.сағат

272

04520001

Тарату желілері бойынша тасымалданатын газ

1 текше метр / 1килограмм

273

04520002

Сұйытылған газ үшін төлем

1 баллон 50 литр

274

04540001

Тас көмір

1 тонна

275

04540002

Ағаш

1 текше метр

276

04550001

Орталықтан жылыту

1 Гкал

277

05110001

Үстел

1 бұйым

278

05110002

Көйлектерге, киімдерге арналған шкаф

1 бұйым

279

05110003

Орындық

1 бұйым

280

05110004

Ұйықтайтын бөлмеге арналған жиһаздар жиынтығы

комплект (5-6 зат)

281

05110005

Жұмсақ жиһаздар жиынтығы

комплект (2-3 зат)

282

05110006

Стенка, горка

1 бұйым

283

05110007

Диван-төсек

1 бұйым

284

05110008

Электр аспалы шамы

1 бұйым

285

05110009

Ас үйге арналған жиһаздар жиынтығы

комплект (5-6 зат)

286

05110010

Айна

1 бұйым

287

05120001

Жібек, жүн қосылған түкті кілем

1 шаршы метр

288

05120002

Синтетикалық кілем (палас)

1 шаршы метр

289

05120004

Линолеум

1 шаршы метр

290

05200001

Жастық

1 бұйым

291

05200002

Төсек-орын жинақтары

комплект (3-4 зат)

292

05200003

Тысқабы бар сырмалы көрпе

1 бұйым

293

05200004

Тоқылған жүннен және жасанды маталардан жасалған пледтер

1 бұйым

294

05200005

Түкті сүлгі

1 шаршы метр

295

05200006

Перделік тор жайма

1 қума метр

296

05200007

Перделік маталар

1 қума метр

297

05200009

Дастархан

1 шашы метр

298

05311001

Тоңазытқыш, көлемі 290-350 текше дм

1 дана

299

05312001

Кір жуатын машина

1 дана

300

05313001

Шаңсорғыш

1 дана

301

05313003

Қысқа толқынды пеш

1 дана

302

05313004

Ас үй плитасы

1 дана

303

05313005

Электр жылытқыш

1 дана

304

05313006

Ауа баптағыш

1 дана

305

05320001

Үтік

1 дана

306

05320002

Шайнек

1 дана

307

05320003

Миксер

1 дана

308

05320007

Ет тартқыш

1 дана

309

05330004

Тоңазытқышты жөндеу (мотор компрессорын ауыстыру)

1 қызмет

310

05330005

Кір жуатын машинаны жөндеу (басқарудың электронды платасын ауыстыру)

1 қызмет

311

05330003

Кілт жасау

1 кілт

312

05401001

Хрусталь рюмка, фужер

1 дана

313

05401002

Стақан

1 дана

314

05401003

Табақшасымен шай ішетін кесе

1 жұп

315

05401004

Бокал, пиала

1 дана

316

05401006

Шағын тарелка

1 дана

317

05402001

Асхана қасықтары, шанышқылары

6 дана

318

05402003

Асхана пышақтары

1 дана

319

05403001

Эмалданған кастрюль

1 дана

320

05403002

Қазан

1 дана

321

05403003

Таба

1 дана

322

05403004

Пластмассадан жасалған шелек

1 дана

323

05403005

Өнімдерді салуға арналған пластмассадан жасалған сыйымдылық

1 дана

324

05403009

Үтiктеу тақтайы

1 дана

325

05510001

Электр бұрғы

1 дана

326

05521001

Электр шамы

1 дана

327

05521002

Электр батарейкалары

1 дана

328

05521003

Энергия үнемдейтін шам

1 дана

329

05522001

Балға

1 дана

330

05522002

Күрек, тырма

1 дана

331

05522003

Суаруға арналған шлангі

1 метр

332

05522004

Терезе ернеулері

1 дана

333

05522005

Жалюзи

1 шаршы метр

334

05611001

Кір сабын

200 грамм

335

05611002

Жуғыш ұнтақ

500 грамм

336

05611003

Ағартқыштар

100 миллилитр

337

05611004

Ванна, раковиналарды тазалауға арналған құралдар

1 килограмм

338

05611005

Аяқкиімге арналған крем

100 грамм

339

05611006

Ыдысты жууға арналған құралдар

250 миллилитр

340

05612001

Сыпыртқылар, щеткалар

1 дана

341

05612002

Сіріңке

1 қорап

342

05612004

Жинауға арналған майлықтар

1 дана

343

06110001

Антибиотиктер

10 таблетка

344

06110002

Витаминдік өнімдер

10 таблетка

345

06110003

Тамыр кеңейткіштер

10 таблетка

346

06110004

Дене қызуын түсіретіндер

10 таблетка

347

06110005

Антисептикалық құралдар

10 миллилитр

348

06110006

Корвалол

15 миллилитр

349

06110007

Анальгетиктер

10 таблетка

350

06110008

Гормондық препараттар

10 таблетка

351

06110009

Асқазан препараттары

10 таблетка

352

06110010

Бүйрек препараттары

10 таблетка

353

06110011

Зәр айдайтын препараттар

10 таблетка

354

06110012

Жөтелге қарсы шәрбат

100 миллилитр

355

06110013

Жақпамайлар

20 грамм

356

06110014

Шөп дәрілер

100 грамм

357

06110015

Антигистаминдік, аллергияға қарсы құралдар

10 таблетка

358

06110018

Назалдық тамшылар

10 миллилитр

359

06120001

Шприцтер

1 дана

360

06120002

Медициналық таңғыштар

1 дана

361

06120003

Мақта

1 бұйым (100 грамм)

362

06131001

Түзеткіш көзілдірік

1 дана

363

06132001

Қан қысымын өлшеуге арналған құрылғы

1 дана

364

06210001

Амбулаториядағы дәрігер-мамандардың қызметтері

1 бару

365

06210002

Дәрігерге алғашқы қаралу

1 бару

366

06220004

Жергілікті жансыздандыру арқылы тісті жұлдырту

1 емшара

367

06220005

Сүйек шірігін емдеу

1 емшара

368

06231001

Құрсақ қуысын УДЗ-ға түсіру

1 емшара

369

06231002

Қанды жалпы талдау

1 талдау

370

06231003

Зәрді жалпы талдау

1 талдау

371

06231004

Рентген

1 тексерілу

372

06232001

Қосымша медициналық қызметкерлердің қызметі

1 емшара

373

06232003

Мойын-жақ шеңберіне массаж

1 емшара

374

06233004

Физиотерапиялық емдеу

1 емшара

375

06300001

Санаторийлер қызметтері

1 тәулік

376

06300004

Күндізгі стационарда емдеу

1 күн

377

07111001

Импорттық өндіріс жаңа жеңіл автомобильдері

1 дана

378

07111002

ТМД елдерінде шығарылған жаңа жеңіл автомобильдер

1 дана

379

07111003

Отандық құрастырма жаңа жеңіл автомобильдер

1 дана

380

07112001

Ұсталған жеңіл автомобильдер

1 дана

381

07120001

Скутер, мопед

1 дана

382

07130001

Ересектерге арналған велосипед

1 дана

383

07130003

Балалар велосипеді

1 дана

384

07210001

Автошина

1 дана

385

07210002

Авто сүзгіш

1 дана

386

07221001

Бензин АИ-98

1 литр

387

07221002

Бензин АИ-80

1 литр

388

07221005

Бензин АИ-92

1 литр

389

07221007

Бензин АИ-95, АИ-96

1 литр

390

07222001

Дизель отыны

1 литр

391

07222004

Мотор майы

1 литр

392

07230001

Техникалық байқау

1 қызмет

393

07230003

Машиналарды жуу

1 қызмет

394

07240001

Автомобиль жүргізуді үйрету сабағы

1 айға

395

07240002

Автотұрақты жалға алу

1 тәулік

396

07311001

Қала маңына қатынайтын поезд

бір бағытқа 1 жол жүру

397

07312001

Поезд

бір бағытқа 1 жол жүру

398

07321001

Ішкі қалалық қатынастарда автобуспен жол жүру

бір бағытқа 1 жол жүру

399

07322001

Қалалық көлік (такси)

бір бағытқа 1 жол жүру

400

07323001

Қалааралық автобус

бір бағытқа 1 жол жүру

401

07330001

Ұшақ

бір бағытқа 1 жол жүру

402

07360001

Жиһаздарды, жүктерді тасымалдау

1 сағат

403

08100002

Посылкаларды жіберу

1 қызмет

404

08200001

Телефон аппараты

1 дана

405

08200004

Ұялы телефон

1 дана

406

08300001

Телефон үшін абоненттік төлем

1 айға тариф

407

08300002

Қалааралық қоңырау шалу (республика ішінде)

1 минутқа тариф

408

08300004

Интернет желісіне шығу үшін абоненттік төлем

1 айға тариф

409

08300006

Кабельдік телевизия қызметтері

1 айға тариф

410

08300008

Ұялы байланыс қызметтері

1 минутқа тариф

411

08300013

Халықаралық қоңырау шалу (республика шегінен тыс)

1 минутқа тариф

412

09110010

Сұйық кристалды теледидар, диагоналы 102-109 см

1 дана

413

09110008

Blu-ray плеер

1 дана

414

09120001

Сандық фотоаппарат

1 дана

415

09120002

Видеокамера

1 дана

416

09130001

Калькуляторлар

1 дана

417

09130002

Тасымалданатын дербес компьютер (ноутбук)

1 дана

418

09130003

Планшет

1 дана

419

09141001

DVD дискілер

1 дана

420

09142003

Алмалы-салмалы жазып алатын құрылғы (флэшка)

1 дана

421

09150003

Теледидар жөндеу (жай түйіндерді жөндеу)

1 қызмет

422

09150002

Техникалық қызмет көрсету және ақпаратты өңдеуге арналған жабдықтарды жөндеу

1 қызмет

423

09220001

Гитара

1 дана

424

09220002

Домбыра

1 дана

425

09310001

Қуыршақ

1 дана

426

09310002

Балалардың ойыншық машинасы

1 дана

427

09310003

Жұмсақ ойыншықтар

1 дана

428

09310004

Мерекелерді безендіруге арналған заттар мен әшекейлер

1 дана

429

09310005

Үстел ойындары

1 дана

430

09320002

Тенниске арналған ракетка

1 дана

431

09320004

Футбол добы

1 дана

432

09320006

Шана

1 дана

433

09320007

Роликті конькилер

1 жұп

434

09330001

Жаңадан қиылған гүлдер

1 дана

435

09330002

Бөлме гүлдері

1 дана

436

09340003

Үй жануарларына арналған азық

1 килограмм

437

09410001

Ойын-сауық паркі

1 бару

438

09410002

Спорт кешендерінің қызметтері

1 бару

439

09410003

Мектептен тыс сабақтар

1 бару

440

09410004

Музыка үйрену бойынша сабақтар

1 бару

441

09421003

Фотографтардың қызметтері (құжатқа 4 түрлі-түсті фото)

1 қызмет

442

09421002

Фотосуреттердi басып шығару

1 дана

443

09422001

Кинотеатрлардың қызметтері

1 билет

444

09422002

Театрлардың қызметтері

1 билет

445

09422006

Музыканттар, клоундар, жеке ойын-сауық бағдарламаларын ұйымдастыру бойынша артистердің қызметтері

1 қызмет

446

09422005

Музейлер және көрмелер қызметтері

1 билет

447

09510001

Әдеби кітаптар

1 кітап

448

09510004

Оқу-анықтамалық әдебиет

1 кітап

449

09520002

Апталық газет

1 газет

450

09520003

Журнал

1 журнал

451

09540001

Оқушы дәптері

1 дәптер (12 парақ)

452

09540002

Шарикті қалам

1 дана

453

09540003

Түрлі-түсті қарындаштардың жиынтығы

1 терім (12 дана)

454

09540004

Сурет салуға, сызуға арналған альбом

1 альбом (12 парақ)

455

09540005

Акварель бояулары

1 терім

456

09540011

А4 қағазы

50 парақтық қорап

457

09600001

Саяхаттар мен демалыс үйлеріне жолдамалар

1 күн

458

09600002

Түркияға демалысқа сапар

1 күн

459

09600003

Тайландқа демалысқа сапар

1 күн

460

10100001

Мектепке дейінгі балалар мекемесінің қызметтері

1 күн

461

10100002

Балаларды дамыту орталықтарының қызметтері

1 сағат

462

10200001

Жалпы орта

айға 1 оқылушыға

463

10300001

Кәсіптік орта

жылға 1 оқылушыға

464

10400001

Жоғары білім

жылға 1 оқылушыға

465

10500001

Ересектерге арналған білім

айға 1 оқылушыға

466

11110001

Кофе, шай

200 грамм

467

11110002

Шырын мен сусындар

200 грамм

468

11110003

Мейрамханалардағы дайын тағам

1 тағам

469

11120001

Асханалардағы дайын тағам

1 тағам

470

11200001

Қонақ үйде тұру

1 тәулік

471

12111001

Әйелдердің шашын сәнді қию

1 қызмет

472

12111002

Ерлердің шашын қию

1 қызмет

473

12111003

Маникюр

1 қызмет

474

12112003

Моншаға бару (жалпыға ортақ зал)

1 бару

475

12120001

Электр ұстара

1 дана

476

12120002

Электр фен

1 дана

477

12130001

Су сабын

150 миллилитр

478

12130002

Тіс пастасы

75 миллилитр

479

12130003

Иіс сабын

100 грамм

480

12130004

Балалар сабыны

100 грамм

481

12130005

Бетке арналған крем

100 миллилитр

482

12130006

Дезодорант

110 миллилитр

483

12130007

Қырынуға арналған заттар

1 дана

484

12130008

Тіс щеткасы

1 дана

485

12130009

Ерін далабы

1 дана

486

12130010

Иіс су

100 миллилитр

487

12130011

Дәретхана қағазы

1 бұйым (орама)

488

12130012

Шашқа арналған бояу

1 орама

489

12130013

Гигиеналық төсемелер

10 дана

490

12130014

Балалар жөргектері

10 дана

491

12130016

Қолға арналған крем

100 миллилитр

492

12311001

Қол сағат

1 дана

493

12311003

Алтыннан жасалған зергерлік бұйымдар

1 грамм

494

12311004

Күмістен жасалған зергерлік бұйымдар

1 грамм

495

12312004

Қол сағаттардағы қуат көзінің элеметтерін ауыстыру

1 қызмет

496

12321001

Әйелдер сөмкесі

1 дана

497

12321002

Оқушылардың ранеці, рюкзагы

1 дана

498

12321003

Шамадандар, жол сөмкелері

1 дана

499

12322001

Балалар арбасы

1 дана

500

12322002

Автокресло

1 дана

501

12329001

Қол шатыр

1 дана

502

12329002

Темекі шегушілерге арналған заттар

1 дана

503

12540001

Жеке көлiк құралдарын сақтандыру

1 сақтандыру полисі

504

12620001

Карточкаларға қызмет көрсету бойынша қызметтер

1 қызмет

505

12620002

Төлемдер жүргізгені үшін ақы

1 қызмет

506

12620003

Ақшалай қаражаттарды аудару

1 қызмет

507

12701001

Табыт дайындау

1 қызмет

508

12701002

Көму

1 қызмет

509

12709001

Бланкілер мен құжаттарды көшіру

1 қызмет

510

12709003

Құқықтық қызметтер

1 қызмет

  Тұтыну тауарлары мен
көрсетілетін қызметтер бағасын
байқау бойынша әдістемеге
2-қосымша

Қала және аудан орталықтарының іріктелген шеңбері үшін бағаларды байқауға арналған тұтыну тауарлары мен көрсетілетін қызметтер жиынтығы

№ п/п

Коды

Атауы

Өлшем бірлігі

1

01111001

Тазартылған, жылтыратылған күріш

1 килограмм

2

01112101

Жоғары сұрыпты бидай ұны

1 килограмм

3

01112102

Бірінші сұрыпты бидай ұны

1 килограмм

4

01112201

Ұнтақ жарма

1 килограмм

5

01112202

Қарақұмық жармасы

1 килограмм

6

01112203

Сұлы жармасы

1 килограмм

7

01112204

Арпа жармасы

1 килограмм

8

01112205

Сөк

1 килограмм

9

01113003

Бірінші сұрыпты ұннан пісірілген бидай наны

1 килограмм

10

01114001

Вермишель

1 килограмм

11

01114002

Кеспе

1 килограмм

12

01114003

Рожкилер

1 килограмм

13

01115002

Пряниктер

1 килограмм

14

01115003

Қантты печеньелер

1 килограмм

15

01116004

Баланың тамақтануына арналған ботқалар

1 килограмм

16

01121105

Сиыр еті жауырын-төс бөлігі

1 килограмм

17

01121201

Сүйегі бар жылқы еті

1 килограмм

18

01121304

Шошқа еті жауырын бөлігі

1 килограмм

19

01121401

Сүйегі бар қой еті

1 килограмм

20

01121501

Тауық

1 килограмм

21

01121902

Сиырдың бауыры

1 килограмм

22

01122101

Пісірілген шұжық

1 килограмм

23

01122102

Шала ысталған шұжық

1 килограмм

24

01122204

Бұқтырылған ет консервілері

салмағы 350 грамм
1 шартты банкі

25

01131001

Жаңа ауланған немесе салқындатылған балық

1 килограмм

26

01131005

Мұздатылған, бөлінбеген балық

1 килограмм

27

01132001

Тұздалған және ысталған (жеңсік тағамсыз) балық

1 килограмм

28

01132003

Майшабақ

1 килограмм

29

01132005

Жеңсік емес балық консервілері

салмағы 350 грамм
1 шартты банкі

30

01141101

Шикі сүт

1 литр

31

01141104

Пастерленген сүт

1 литр

32

01141201

Қант қосылған қоюландырылған сүт

салмағы 400 грамм
1 шартты банкі

33

01141303

Қаймақ

1 килограмм

34

01141407

Майлылығы 5-9% сүзбе

1 килограмм

35

01141403

Мәйек ірімшік

1 килограмм

36

01142003

Жұмыртқа, 1 және 2 дәрежелі

ондық

37

01151001

Тұздалмаған сары май

1 килограмм

38

01152001

Маргарин

1 килограмм

39

01153001

Күнбағыс майы

1 литр

40

01161001

Алмалар

1 килограмм

41

01162105

Кептірілген өрік

1 килограмм

42

01171001

Ақ қауданды қырыққабат

1 килограмм

43

01171002

Басты пияз

1 килограмм

44

01171003

Қызылша

1 килограмм

45

01171004

Сәбіз

1 килограмм

46

01171005

Қиярлар

1 килограмм

47

01171006

Қызанақтар

1 килограмм

48

01172001

Картоп

1 килограмм

49

01174101

Бұршақ

1 килограмм

50

01181001

Құмшекер

1 килограмм

51

01183002

Жеміс-жидек карамелі

1 килограмм

52

01183005

Шоколадпен глазурленбеген кәмпиттер

1 килограмм

53

01183009

Шоколад

1 килограмм

54

01191001

Ұнтақталған қызыл бұрыш

1 килограмм

55

01191002

Ұнтақталған қара бұрыш

1 килограмм

56

01199017

Тұз, экстрадан басқа

1 килограмм

57

01199002

Майонез

1 килограмм

58

01199003

Ашытқы

1 килограмм

59

01199007

Қызанақ тұздығы, кетчуп

1 литр

60

01212001

Байха қара шайы

1 килограмм

61

01221001

Минералды су

1 литр

62

01223001

Жеміс шырындары

1 литр

63

01223002

Көкөніс шырындары

1 литр

64

02110001

Арақ

1 литр

65

02122001

Күшейтілген жүзім шарабы

1 литр

66

02201001

Фильтрлі шылымдар

1 қорап

67

03110001

Көйлектік мақта маталары

1 қума метр

68

03110003

Костюмдік және көйлектік жүн, жартылай жүн, құрама маталар

1 қума метр

69

03121104

Ерлердің екілік костюмі

1 бұйым

70

03121106

Жүн, жартылай жүнді маталардан тігілген ерлер шалбары

1 бұйым

71

03121107

Ерлердің сыртқы жейдесі

1 бұйым

72

03121209

Ерлер майкасы

1 бұйым

73

03121204

Ерлер ұйығы

1 жұп

74

03121205

Ерлерге арналған трусылар

1 бұйым

75

03122106

Жүн, жартылай жүннен тігілген көйлек, костюм

1 бұйым

76

03122123

Мақтадан және құрама маталардан тігілген халаттар

1 бұйым

77

03122203

Әйелдер колготкалары

1 бұйым

78

03122204

Әйелдер панталоны, трусылары

1 бұйым

79

03123104

Мектеп жасындағы балаларға арналған маусымдық күрте

1 бұйым

80

03123105

Мектеп жасындағы балаларға арналған костюм

1 бұйым

81

03123113

Қыздарға арналған жейде

1 бұйым

82

03123208

Балаларға арналған футболка

1 бұйым

83

03123204

Балаларға арналған колготкалар

1 бұйым

84

03124001

Нәрестелерге арналған жиынтық

1 комплект

85

03211008

Ерлердің қысқа қонышты бәтеңкелері

1 жұп

86

03211002

Ерлердің қысқы етіктері

1 жұп

87

03212005

Әйелдердің жаздық, былғары туфлиі, жеңіл аяқкиімі

1 жұп

88

03213005

Ұлдардың жаздық туфлиі, сандалеттері

1 жұп

89

04540001

Тас көмір

1 тонна (метрлік)

90

04540002

Ағаш

1 текше метр

91

05611001

Кір сабын

200 грамм

92

05611002

Жуғыш ұнтақ

500 грамм

93

05612002

Сіріңке

1 қорап

94

06110001

Антибиотиктер

10 таблетка

95

06110004

Дене қызуын түсіретіндер

10 таблетка

96

06110007

Анальгетиктер

10 таблетка

97

09540001

Иіс сабын

1 дәптер (12 парақ)

98

09540002

Шарикті қалам

1 дана

99

12130001

Су сабын

150 миллилитр

100

12130002

Тіс пастасы

75 миллилитр

101

12130003

Оқушы дәптері

10 грамм

  Тұтыну тауарлары мен
көрсетілетін қызметтер бағасын
байқау бойынша әдістемеге
3-қосымша

Теледидарды алмастыру рәсімінің мысалы

      Базалық объектіде екі айдан аса келесі сипаттамалармен теледидар жоқ:

      1) теледидардың түрі – сұйықкристалды;

      2) экранның көлемі (диагоналі) – 102 см;

      3) сауда маркасы және моделі – LG KDL-40R453 Smart;

      4) бағасы – 129 990 теңге.

      Теледидарды алмастыру рәсімін жүзеге асыру үшін теледидардың тұтыну сегменті анықталады. Тұтыну сегменті өлшемшарттарының бірі теледидардың қолданылу мақсатын айқындайтын теледидар диагоналінің өлшемі болып табылады.

      Базалық объектіде экранның диагоналі 102 см үлкен теледидар байқалды. Теледидар экранының көлеміне сүйене отырып, тауар сай келетін түрлерінің моделдері бойынша, сауда маркасы және басқа да сипаттамаларына бөлінеді.

Тиісті сипаттамалары бойынша базалық объектідегі теледидарлар модельдерін бөлудің үлгісі


Samsung UE40HU7000UXKZ Smart 4K UHD

Samsung UE40H6500ATXKZ Smart 3D

Hisense LED-N42K220DP

Samsung UE-43J5500AUXKZ Smart

Баға

189 990

132 500

99 990

154 990

Экран түрі

сұйықкристалды

сұйықкристалды

плазмалық

сұйықкристалды

Диагональ, см

102

102

107

107

Экран мүмкіндігі

3840x2160

1920x1080

1920x1080

1920x1080

Ұңғылау жиілігі, Гц

200

100


100

Экран жақтарының ара қатынасы

16:9

16:9


16:9

HD-формат

2160р
(4K UHDTV)

1080p
(Full HD)


1080p Full HD

"SMART TV" технологиясын қолдау

Ия

Ия

Жоқ

Ия

3D форматын қолдау

Жоқ

Ия

Жоқ

Жоқ

Wi-Fi қолдау

Ия

Ия

Жоқ

Ия

HDMI саны

4

4


3

USB саны

3

3


2

SCART

Ия

Ия


Жоқ

      "LG KDL-40R453 Smart" теледидарын алмастыру үшін сай келетін "Samsung UE40H6500ATXKZ Smart 3D" моделі болып табылады. Алмастыру үшін алынған "Samsung UE40H6500ATXKZ Smart" теледидар моделі бірдей сипаттамаларға ие (диагоналі, түрі, экранның рұқсаттылығы, ұңғалау жиілігі және бейненің форматы) және сол сауда маркасына жатады (орташа бағалық белгіленім).

      Әдіснаманың 42-тармағының 1) тармақшасына сәйкес тауарды алмастыруды "бағаны тура салғастыру" әдісімен жүзеге асырылады. "Samsung UE40H6500ATXKZ Smart" теледидарының бағасын (132 500 теңге) бағасы жоқ "LG KDL-40R453 Smart" (129 990 теңге) моделімен тура салыстырылады және 101,9% баға индексі көрсетіледі.

Баға белгіленімі бойынша теледидар сауда маркаларының классификациясы


Баға санаты

Жоғары

Орташа

Төмен

Теледидар

SONY, TOSHIBA, LOEWE, PANASONIC

BLOMBERG, CANDY, LG, PHILLIPS, SAMSUNG, SHARP

DAEWOO, HAIER, AKAI, AVEST, BBK, ELENBERG, VESTEL, SUPRA, ERICSSON ERISSON

      Ауыстыруға таңдалған "Samsung UE40H6500ATXKZ Smart" (диагоналі 102 см) теледидары көп сатылым моделіне жатпаса және нарықта аз көлемде сатылған жағдайда тауардың репрезентативті моделі таңдалады. Алмастыру сатылым көлемінің үлесін анықтау арқылы жүзеге асырылады, үлесті бағалау базалық объекті сатушысының көмегі арқылы жүзеге асырылады (мысалы, сарапшылық әдіс арқылы алмастыру үшін ең өкілді модель ретінде "Samsung UE-43J5500AUXKZ Smart" теледидары бағасы 154 990 теңге анықталды).

      "Samsung UE-43J5500AUXKZ Smart" теледидарының алмастыратын моделі "LG KDL-40R453 Smart" бұрынғы моделінен экран көлемі (диагоналі 107 см) бойынша өзгешеленеді. Ауыстыратын тауар жоқ тауармен сәйкес емес болғанда тауар сапасындағы айтарлықтай өзгеріс болған жағдайда Әдіснаманың 42-тармағының 2) тармақшасына сәйкес "біріктіру" әдісімен тауар сапасына бағаны түзетуді қолдану ұсынылады.

      "LG KDL-40R453 Smart" теледидарын "Samsung UE-43J5500AUXKZ Smart" алмастыру жоқ тауардың алдыңғы бағасын (129 990 теңге) алдыңғы кезеңдегі алмастыратын бағаға (154 990 теңге) түзету арқылы жүзеге асырылады.

  Тұтыну тауарлары мен
көрсетілетін қызметтер бағасын
байқау бойынша әдістемеге
4-қосымша

Автомобильді алмастыру рәсімінің мысалы

      Автомобиль нарығы тұрмыстық электр техникасы нарығы сияқты жиі технологиялық өзгерістерге ұшырайды. Автомобиль позициясы бойынша алмастыру рәсімі белгілі марканың бір моделі шеңберінде, сол сияқты автомобильдің әртүрлі маркалары шеңберінде жүзеге асырылады. Модель белгілі автомобиль маркасының әртүрлі өнімін білдіреді.

Автомобильдер маркаларының, модельдерінің және комплектацияларының мысалдары

Маркалар

Модельдер

Комплектациялар

Renault

Logan
Renault Fluence
Жаңа Sandero
Renault Sandero Stepway

Access
Confort
Privilege
Luxe
Privilege
Authentique
Expression

Chevrolet

Cobalt
Aveo
Cruze
Malibu
Orlando

LS, LT, LTZ

Kia

Picanto
Cee`d
Pro_cee`d
Cerato new
Rio

Base, Base+, Luxe, Prestige, Premium, Comfort

      Тауарды алмастыру рәсімін жүзеге асыру кезінде автомобиль шанағының типі әсіресе автомобильдің бір маркасы және моделі шеңберінде алмастыру кезінде қарастырылады.

      Шанақ типі бойынша жеңіл автомобильдер төмендегідей жіктелімдерге бөлінеді:

      1) седан;

      2) универсал;

      3) хетчбэк;

      4) жолсызбен жүретін автомобиль;

      5) минивэн.

      Шанақ типі туралы ақпараттымен бірге автомобиль кластары туралы деректер ескеріледі. Автомобильдер класы латын әріптерімен (негізгі түрлері "A", "B", "C", "D", "Е") белгіленеді.

      Бір моделді шанақ типі седан, класы D (мысалы, Volkswagen Passat) автомобилін басқа моделді шанақ типі седан, класы E (мысалы, BMW 5) автомобилімен салыстырылмайды. D класты автомобильдер – орташа, ал Е класты автомобильдер жоғары орташа класқа жатады, бұл автомобиль бағасына едәуір әсер етеді.

      Бір марка, модель және комплектация шеңберінде, бірақ шығарылған жылдары әртүрлі автомобильді алмастыру кезінде Әдіснаманың 42-тармағы 1) тармақшасына сәйкес "бағаны тікелей салғастыру" тәсілі қолданылады.

      Белгілі бір маркалы және модельді автомобиль өндірістен шығарылған кезде сипаттамалары ұқсас (комплектациясы, шанақ типі, класы және шығарылған жылы) басқа маркалы және модельді автомобиль таңдалынады.

      Шартты мысал, есепті кезеңде Renault маркалы Logan модельді, Access комплектациялы (ауабаптағышсыз, шанақ типі седан, B класты, 2015ж. шығарылған) құны 3 000 500 теңге тұратын автомобиль таныла қоймады және оның сатылу көлемдері төмендеді. Автомобиль салоны нарықта тауардың репрезентативті болмауына байланысты мұндай комплектациядағы автомобильді сатпау туралы шешім қабылдады.

      Автокөлікті ауыстыруды жүзеге асыру үшін сатылымда бар модельдер мен комплектациялар бойынша Renault маркалы автокөлік нарығын зерделенеді. Ауыстыратын тауарды таңдау кезінде оның репрезентативтілігі, сатылымда тұрақты болуы және сатылу көлемі ескеріледі. Осындай маркалы автокөлік нарығын зерделеп, ауыстыру үшін құны 3 720 000 теңге Logan-ның неғұрлым репрезентативті модельді Confort (ауа баптағышпен, шанақтың типі седан, В класты, 2016 жылы шығарылған) комплектациясы таңдалады.

      Автомобильдің ауыстыратын моделі жоқ автомобильмен салыстырғанда сипаттама параметрлері бойынша айтарлықтай өзгешеліктері бар (ауа баптағыштың болуы). Тауар сапасының өзгерісінде айтарлықтай өзгешеліктер болған жағдайда Әдіснаманың 42-тармағы 2)-тармақшасына сәйкес "бірлестіру" тәсілімен бағаға түзету қолданылады.

      Access комплектациялы Renault маркалы Logan модельді (3 000 500 теңге) тек Confort (бағасы 3 720 000 теңге) комплектациясына алдыңғы бағаны ауыстырылатын бағаға түзету арқылы ауыстырылады

  Тұтыну тауарлары мен
көрсетілетін қызметтер бағасын
байқау бойынша әдістемеге
5-қосымша

Айқын көрінетін маусымдық тауарлардың тізбесі

Код

Атауы

03121114

Ерлердің маусымдық қысқа пальтосы

03121103

Ерлердің жылы күртесі

03121109

Ерлер тоны

03122102

Әйелдердің маусымдық пальтосы (драпты)

03122104

Әйелдердің астары жылы синтетикалық пальтосы

03122105

Әйелдердің астары жылы синтетикалық күртесі

03122116

Әйелдер тоны

03123101

Мектеп жасына дейінгі балаларға арналған қыстық комбинезон (костюм)

03123102

Мектеп жасындағы балаларға арналған қыстық күрте

03132001

Ерлердің үлбір бас киімдері

03132002

Әйелдердің үлбір бас киімдері

03211008

Ерлердің қысқа қонышты бәтеңкелері

03211002

Ерлердің қысқы етіктері

03211004

Ерлер сандалеттері, жазғы туфлиі

03212001

Әйелдердің қысқы аяқкиімі

03212002

Әйелдердің маусымдық етіктері

03212005

Әйелдердің жаздық, былғары туфлиі, жеңіл аяқкиімдері

03213001

Ұлдардың бәтеңкелері мен қысқа қонышты бәтеңкелері

03213002

Қыздардың етігі, қысқа қонышты етігі, бәтеңкелері

03213005

Ұлдардың жаздық туфлиі, сандалеттері

03213008

Қыздардың жаздық туфлиі, жеңіл аяқкиімдері

04540001

Тас көмір

09320006

Шана

09320007

Роликті конькилер

  Тұтыну тауарлары мен
көрсетілетін қызметтер бағасын
байқау бойынша әдістемеге
6-қосымша

Бағаларды тіркеу кезінде тауарлардың (көрсетілетін қызметтердің) мәртебелерін қолдану комбинациялары

Өткен кезеңнің мәртебесі

Мүмкін емес

Есепті кезеңнің статусы

Рұқсат етілген

Есепті кезеңнің мәртебесі

Ж1



Ж1, Ж3, Ж4, Ж5,Ж6, Ж7, Ж8, МТ, А

=

Ж2, С, СТ

Ж2



Ж1, Ж2, Ж4, Ж5,Ж6, Ж7, Ж8, МТ, А

=

Ж3, С, СТ

Ж3



Ж1, Ж2, Ж3, Ж5,Ж6, Ж7, Ж8, МТ

=

Ж4, С, А, СТ

Ж4



Ж1, Ж2, Ж3, Ж4, Ж6, Ж7, Ж8

=

Ж5, С, А, СТ

Ж5



Ж1, Ж2, Ж3, Ж4, Ж5, Ж7, Ж8

=

Ж6, С, А, СТ

Ж6



Ж1, Ж2, Ж3, Ж4, Ж5, Ж6, Ж8

=

Ж7, С, А, СТ

Ж7



Ж1, Ж2, Ж3, Ж4, Ж5, Ж6, Ж7

=

Ж8, С, А, СТ

Ж8



Ж1, Ж2, Ж3, Ж4, Ж5, Ж6, Ж7, Ж8

=

А, С, СТ

Ж9



Ж1, Ж2, Ж3, Ж4, Ж5, Ж6, Ж7, Ж8, С, МТ

=

А, СТ

С



Ж2, Ж3, Ж4, Ж5, Ж6, Ж7, Ж8

=

С, Ж1, А, СТ,МТ

А



З, Ж2, Ж3, Ж4, Ж5, Ж6, Ж7, Ж8, СТ

=

С, Ж1, МТ

МТ



Ж2, Ж3, Ж4, Ж5, Ж6, Ж7, Ж8

=

С, Ж1, А, СТ, МТ

СТ



НС, Ж2, Ж3, Ж4, Ж5, Ж6, Ж7, Ж8,А

=

С, Ж1, МТ

      Ж1-Ж9 мәртебелердің белгілері:

      Ж1 – Тауар бір кезең сатылымда жоқ;

      Ж2 – Тауар екі кезең бойы сатылымда жоқ;

      Ж3 – Тауар үш кезең бойы сатылымда жоқ;

      Ж4 – Тауар төрт кезең бойы сатылымда жоқ;

      Ж5 – Тауар бес кезең бойы сатылымда жоқ;

      Ж6 – Тауар алты кезең бойы сатылымда жоқ;

      Ж7 – Тауар жеті кезең бойы сатылымда жоқ;

      Ж8 – Тауар сегіз кезең бойы сатылымда жоқ;

      Ж9 – Тауар тоғыз кезең бойы сатылымда жоқ.