Информационно-правовая система нормативных правовых актов Республики Казахстан

Ескерту. Бұйрықтың күші жойылды - ҚР Ұлттық экономика министрінің 19.01.2016 № 16 бұйрығымен.

      Қазақстан Республикасы Жер кодексінің 152-бабы 3-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:
      1. Қоса беріліп отырған мемлекеттік жер кадастрын жүргізу саласында мемлекеттік монополия субъектілері өндіретін және (немесе) іске асыратын тауарлардың (жұмыстардың, қызметтердің) бағалары бекітілсін.
      2. Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің Құрылыс, тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық істері және жер ресурстарын басқару комитеті заңнамада белгіленген тәртіппен:
      1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;
      2) осы бұйрық мемлекеттік тіркелгеннен кейін он күнтізбелік күн ішінде оның мерзімді баспа басылымдарында және «Әділет» ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялауға жіберілуін;
      3) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің интернет-ресурсында орналастырылуын қамтамасыз етсін.
      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика вице-министріне жүктелсін.
      4. Осы бұйрық оның алғашқы жарияланған күнінен кейін он күнтізбелік күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Министрдің
міндетін атқарушысы М.Құсайынов

Қазақстан Республикасы
Ұлттық экономика
министрінің міндетін атқарушы
2015 жылғы 27 наурыздағы
№ 265 бұйрығымен бекітілді

Мемлекеттік жер кадастрын жүргізу қызметі саласында мемлекеттік монополия субъектісі өндіретін және (немесе) өткізетін тауарлардың (жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің) бағалары

1-тарау. Жер мониторингі
1-параграф. Стационарлық және жартылай стационарлық-экологиялық алаңдардағы, негізгі учаскелердегі топырақ көрсеткіштері кешеніне бақылау жүргізу

1-бөлімше. Дайындық жұмыстары

1-кесте

Өлшем бірлігі – 1 негізгі учаске

№ р/р	Негізгі учаскелердің саны	Бағасы, теңгемен
1	1	119996

1. Жұмыстың мазмұны: негізгі учаскенің орналасқан орнын анықтау; топырақ, агрохимиялық, геоботаникалық, гидрогеологиялық және басқа да іздестірулердің (түсірілімдер) барлық түрлері мен турлары бойынша бастапқы деректерді жинау; объектінің егін шаруашылығы (жер пайдалану) жүйесін зерделеу; енгізілетін тыңайтқыштардың түрлері мен сапасы, мелиоративті агротехикалық іс-шаралар бойынша мәліметтер жинау; үзінділердің (арнайы карталардың) көшірмесін алу, зерттелетін топырақ қасиеттері кешенін анықтау; жұмыстар бағдарламасын, күнтізбелік жоспар, сантиметрін жасау.

2-бөлімше. Далалық кезең

Аумақты алдын ала барлап шығу

2 кесте

Өлшем бірлігі – 1 негізгі учаске

№ р/р	Негізгі учаскелердің саны	Бағасы теңгемен
1	1	103739

2. Жұмыстың мазмұны: іріктеу актісін құра отырып, негізгі учаскені таңдау. Негізгі учаскенің орналасқан орнын шаруашылық басшылығымен, басқа да мүдделі ведомстволармен келісу.

3-бөлімше. Негізгі учаскені топографиялық түсіру

3-кесте
Өлшем бірлігі -100 гектар теңге

№ р/р	Жұмыстың атауы	Күрделілік санаты
№ р/р	Жұмыстың атауы	1	2	3
1	0,5 метр арқылы кесілген 1:2000 масштабтағы фотожоспарларда рельефті түсіру	158960	241713	377764

Күрделілік санатының сипаттамасы

      3. Бірінші санат:
      ірі контурлар саны аз ойпатты немесе адырлы, ұсақ алқапты жерлері бар домалақ жазық, ашық жер.
      4. Екінші санат:
      жайлы бедерлі, көркейтілген орман бұтасы жоқ немесе сирек бұта, тал шілігі бар жазық жер;
      ойлы-қырлы немесе біршама ойпаттар, көлдер мен жайылмалар, сортаң жерлер және және т.с.с. немесе оқшауланған төбе мен дөңдері бар ашық жазық жер.
      5. Үшінші санат:
      ойлы-қырлы, ағаш, бұталы немесе қалың өскен бұталар басқан жазық жер;
      ірі рельефті, сирек ағаш немесе қалың бұта басқан төбелі жер.
      Жұмыстың мазмұны: 0,5 м көлбеулер сайын кесілген 1:2000 масштабтағы топографиялық түсірілім.

4-бөлімше. Негізгі учаскедегі топырақ зерттеулері

4-кесте
Өлшем бірлігі -100 гектар теңге

№ р/р	Масштабы	Күрделілік санаты
№ р/р	Масштабы	1	2	3
1	1:2000	369349	383375	575062

Күрделілік санатының сипаттамасы

      7. Бірінші санат: негізгі учаскенің топырақ жамылғысы біртекті. Бір стационарлық экологиялық алаңды орналастыру.
      8. Екінші санат:
      құрамында отыз пайызға дейін екінші топырақ құрамы бар кешенді топырақ жамылғысы. Екі стационарлық экологиялық алаңды орналастыру.
      9. Үшінші санат: құрамында отыз пайызға дейін екінші топырақ құрамы бар және жиырма пайызға дейін үшінші топырақ құрамы бар, үш стационарлық экологиялық алаң салынған кешенді топырақ жамылғысы.
      10. Жұмыстың мазмұны: нұсқаулық талаптарына сәйкес 1:2000 масштабтағы негізгі учаскенің топырақ зерттеулері.

5-бөлімше. Стационарлық экологиялық алаңдағы далалық жұмыстар

5-кесте
Өлшем бірлігі - 1 гектар теңге

№ р/р	Масштабы	Күрделілік санаты
№ р/р	Масштабы	1	2	3
1	1:2000	74805	79480	116883

11. Жұмыстың мазмұны. Шұңқыр, жартылай шұңқыр, ұңғыма салу. Топырақ профилін морфологиялық сипаттау, үлгілерді іріктеу, этикетка толтыру, үлгілерді қалталарға салу, шұңқырларды көму.

6-бөлімше. Ұңғымаларды бұрғылау

6-кесте
Өлшем бірлігі -1 метр теңге

№ р/р	Ұңғыма тереңдігінің аралығы метрмен	Күрделілік санаты
№ р/р	Ұңғыма тереңдігінің аралығы метрмен	1	2	3	4
1	0-10	929	1336	2265	5633

Бұрғылау бойынша тау жыныстарының санаты

      12. Бірінші санат:
      топырақ қабаты борпылдақ, борпылдақ ылғалды құм, құмды-сазды борпылдақ таужыныстары, борпылдақ топрақтын қабаты.
      13. Екінші санат:
      шым тезек, өсімдік тамыры бар топырақ-өсімдік қабаты, аздаған қиыршық, малта тастар он пайыздан жиырма пайызға дейін қиыршық, малта тастар қоспасы бар құм-сазды жыныстар.
      орташа тығыздықты құм, созылмалы саз, құмбалшық, құмдақ, жартылай қатты лесс.
      14. Үшінші санат:
      он пайыздан жиырма пайызға дейін қиыршық, малта тастар қоспасы бар құм-сазды жыныстар. Жартылай қатты саз, құмбалшық топырақ және құм. Қатты лес, қорыс, су сіңген құм.
      15. Төртінші санат:
      құрғақ тығыз құм. Жиырма пайыздан отыз бес пайызға дейін қиыршық, малта тастар қоспасы бар құм- сазды жыныстар. Қатты балшық, құм балшық, құмдақтар. Үсік алған балшық, құм балшық, құмдақтар, тұнба, мұз.
      16. Жұмыстың мазмұны. Диаметрі сексен тоғыз миллиметр ұңғыманы бұрғылау. Ұңғыма құжаттарын жасау. Топырақ-грунт үлгілерін алу. Ұңғыманы жабу.

2-параграф. Камералдық жұмыстар

1-бөлімше. Негізгі учаскенің топырақ картасын жасау

7-кесте
Өлшем бірлігі -100 гектар теңге

№ р/р	Масштабы	Күрделілік санаты
№ р/р	Масштабы	1	2	3
1	1:2000	52157	58768	74929

Күрделілік санатының сипаттамасы
Жер мониторингінің 4-бөлімшесінде келтірілген

17. Жұмыстың мазмұны: зертханалық талдау нәтижелерін өңдеу. Авторлық топырақ картасын жасау, баяндау құру - топографиялық негізге топырақ контурларын түсіру, оларды шифрлеу, бояу; ауыл шаруашылық алқаптарының түрі және контурлар бойынша көлемін есептеу.

2-бөлімше. Картограммалар жасау

8-кесте
Өлшем бірлігі -1 негізгі учаске теңге

№ р/р	Масштабы	Күрделілік санаты
№ р/р	Масштабы	1	2	3
1	1:2000	94616	108060	123560

Ескертпелер: Күрделілік санатының сипаттамасы Жер мониторингінің 4-бөлімшесінде келтірілген.

18. Жұмыстың мазмұны. Стационарлық экологиялық алаңдар және негізгі учаскенің аумағында сортаңдылығы, тұздануы, эрозиялығы, ауыр металдар, пестицид, гербицидтермен заттармен ластануы бойынша картограмма жасау. Зертханалық талдау нәтижелерін өңдеу. Арнайы картограммалардың авторлық түпнұсқасын жасау. Көлемдерді есептеу.

3-бөлімше. Топырақ грунттарының су-физикалық қасиеттерін зерттеу нәтижелерін өңдеу

Өлшем бірлігі -1 алаң – 69052 теңге.
19. Жұмыстың мазмұны: су және физикалық қасиеттерін зерттеу бойынша далалық жұмыс материалдарын өңдеу; зертханалық деректерді өңдеу; кесте, графиктер құру; топырақ грунттарының су-физикалық қасиеттерін зерттеу нәтижелерін қысқаша сипаттау.

4-бөлімше. Экологиялық алаңның негізгі учаскелері бойынша құжаттама жасау

Өлшем бірлігі - 1 қосымша – 57283 теңге.
20. Жұмыстың мазмұны: негізгі учаске (НУ), стационарлық экологиялық алаң (СЭА) және жартылай стационарлық экологиялық алаңдардың (ЖСЭА) паспортын жасау; негізгі учаскені таңдау актісі.

5-бөлімше. Есеп құру

9-кесте
Өлшем бірлігі – 1 алаң теңге

№ р/р	Масштабы	Күрделілік санаты
№ р/р	Масштабы	1	2	3
1	1:2000	94616	108060	123560

Ескертпелер: Күрделілік санатының сипаттамасы Жер мониторингінің 4-бөлімшесінде келтірілген

21. Жұмыстың мазмұны: табиғи жағдайдың қысқаша сипаттамасы, жұмысты жүргізу әдістемесі, топырақтың физикалық-химиялық қасиеттерінің сипаттамасы, жұмыстың әдістемесі мен нұсқаулықтар талабына сәйкес топырақтың бақыланатын параметрлерінің бастапқы деректері беріледі; негізгі учаске және экологиялық алаңдардың паспортын жасау; қорытындылар, ұсыныстар.

6-бөлімше. Топырақ зерттеу және топырақ карталарын жасау

Дайындық жұмыстары

10-кесте
теңге

№ р/р	Алаңы мың гектар		Күрделілік санаты
			1	2	3		4		5
1	2		3	4	5		6		7
масштабы 1: 10000
1	1-ге дейін	17263		19100	20936	22773		24609
2	3	22038		24242	26446	28649		30853
3	5	26813		29384	31955	34526		37465
4	10	34894		38199	41505	45178		48851
5	20	46647		51422	56197	60605		65012
6	30	55462		60972	66481	71624		77500
масштабы 1:25000
7	3-ке дейін	12488		14325	16161	17630		19100
8	5	14692		16896	19100	20936		22773
9	10	18732		21671	23875	26813		30119
10	20	23875		28649	33057	37465		41872
11	50	32690		40403	48484	55830		63543
12	70	36730		45178	54360	63911		73460
13	100	42240		51789	62441	73827		85214
14	150	50687		62074	75297	88152		101008
масштабы 1:50000
15	5-ке дейін	12488		13957	15427	16896		18732
16	10	15427		19467	19099	20936		22773
17	50	35628		38567	42974	47014		51055
18	100	47014		50320	56932	62441		67951
19	200	66114		73827	79704	87417		95131
20	300	73460		82643	90723	99906		109088
21	400	79337		90723	100273	110925		121576
22	600	88152		103579	116434	130024		143614
масштабы 1:100000
23	50дейін	23507		26446	29384	32322		35261
24	100	27180		30853	34159	36730		41138
25	200	33057		37832	42607	47382		52157
26	400	44443		50320	56564	62808		69052
27	600	53626		60605	67583	74562		81541

Күрделілік санатының сипаттамасы

      22. Бірінші санат: жазық, аз бедерлі және біркелкі тау жыныстары мен топырақ жамылғысы бар дала және шөлейтті аймақтардың аудандары. Топырақтық кешен контурлары он пайыздан аспайтын аумақты алып жатыр.
      23. Екінші санат: ашық күрделенген элементтері бар, біртекті тау жыныстары және күрделенбеген топырақ жамылғысы бар орманды жазық дала ман далалық аймақ аудандары. Топырақтық кешен контурлары он пайыздан аспайтын аумақты алып жатыр; топырақ кешендері немесе топырағы эрозияға ұшыраған алқаптар он пайыздан жиырма пайызға дейінгі бірінші санатты аудандар;
      24. Үшінші санат: ойлы-қырлы бедерлі, түрлі топырақ түзуші жыныстары бар, біркелкі емес топырақ жамылғысы бар орманды дала және жазық аймақ аудандары; топырақ кешендері немесе топырағы эрозияға ұшыраған алқаптар жиырма пайыздан қырық пайызға дейінгі бірінші санатты аумақтар; топырақ кешендері немесе топырағы эрозияға ұшыраған алқаптар он пайыздан жиырма пайызға дейінгі екінші санатты аумақтар; қайталама сортаңдану белгілері жоқ жақсы күйдегі суармалы жерлер;
      25. Төртінші санат: бедері бөлшектелген, түрлі топыраққұрауыш жынысты және топырағының жиырма пайыздан қырық пайызға дейін эрозияға ұшыраған орманды далалық аймақ аудандары; кешенділігі мен топырақ жамылғысының эрозиялануы қатты дамыған орманды далалы, жартылай шөлді және шөлді аумақтар (аумақ ауданының қырық пайыздан алпыс айызға дейінгі); жайылма алқаптар, топырақ жамылғысы күрделі емес, орманданған және бұталы өсімдікті өзен сағалары (жиырма пайздан аз); бөлінген тау бөктері аймақтары; он бес пайызға дейінгі алқаптағы топырағы қайталама сортаңдалған суармалы жерлер;
      26. Бесінші санат: кешенділігі мен топырақ жамылғысының эрозиялануы қатты дамыған орманды далалы, жартылай шөлді және шөлді аумақтар (аумақ ауданының алпыс пайызы); таулар және ормандаған тау бөктері; күрделі біркелкі емес топырақ жамылғысы бар алқаптар, сағалар және атыраулар (механикалық құрамы түрлі, сортаңдану, алқабының жиырма пайыздан астамы батпақтанған немесе сортаңданған); он бес пайыздан астам алқапта қайталама сортаңдану белгілері бар суармалы жерлер.

Жұмыстың мазмұны

27. Жоспарлы-картографиялық материал, зерттеу аумағындағы аэрофото және ғарыштық түсірілімдер, сондай-ақ өткен жылдардағы іздестіру өңдеу материалдарымен жобалау әзірлемелері, осы аумақтағы басқа ұйымдардың болашақтағы және іздестіру жүргізілетін жылға ауданның табиғи, экономикалық жағдайын сипаттайтын іздестіру материалдары және статистикалық есеп беру материалдарын іріктеп алу. Топырақты камералды танып оқу, топырақ картасы -болжамын жасау. Топырақ очеркін құруға қажетті үзінді көшірмелерді дайындау. Топырақтардың номенклатуралық жұмыс тізімін жасау. Аэрофото және ғарыштық түсірілімдерді пайдалана отырып, картографиялық аумақтарды: табиғи және ауылшаруашылық факторлары, эрозиялық қауіптілігі, жүйелердің жыралы, сайлылығының жиілігі бойынша алдын ала аудандарға бөлу. Зерттеу бағдарын дайындау. Далалық, камералдық жұмыстар көлемін айқындау. Жұмыстың кестесі мен жоспарын жасау.

7-бөлімше. Далалық жұмыстар

Далалық топырақ зерттеу

11-кесте
Өлшем бірлігі – 1000 гектар теңге

№ р/р	Жоспарлық материалдың масштабы	Күрделілік санаты
№ р/р	Жоспарлық материалдың масштабы	1	2	3	4	5
1	2	3	4	5	6	7
1.	1:10000	152406	185427	226069	292112	410226
1.	1:10000	128112	155870	190033	245549	344835
2.	1:25000	63503	76203	95254	127005	172727
2.	1:25000	53380	64056	80070	106760	145194
3.	1:50000	30481	43182	55882	73663	101604
3.	1:50000	25622	36298	46974	61921	85408
4.	1:100000	12700	15241	17781	22861	27941
4.	1:100000	10676	12811	14946	19217	23487

      Ескертпелер:
      алымда бағалар- мамандар үшін, бөлімде –жұмысшы үшін.
      ауыр балшықты механикалық құрамды және қиыршық тасты топырақ (тұтасқан, сортаң) зерттеулерін жүргізген кезде, үш жұмысшы қарастырылады.
      бағада топырақтың тастылық дәрежесін анықтауға кеткен шығын есепке алынған.
      елү метрлік терең бұрғылау құрылғысымен маманның алты метрге дейін грунтты бұрғылау бағасы 12-кесте бойынша қосымша айқындау.
      28. Жұмыстың мазмұны: аумақты алдын ала барлау; топырақты бағдар бойынша зерттеу; негізгі қазба шұңқыр, жартылай шұңқыр, қазбашаны қазу және сипаттау; олардың орналасқан орнын жоспарлы–картографиялық материалға түсіру, агрохимиялық талдау үшін топырақ үлгісін алу; этикетка толтыру, нөмірлеу, алынған үлгілерді қалталарға салу; шұңқырларды жабу; картографиялық негізге топырақ контурларын түсіру және бөлу үшін бедерді, өсімдік жамылғысы және басқа ландшафт элементтерін зерттеу; картографиялық материалға су және жел эрозиясына ұшыраған топырақ контурларының шекарасын түсіру, аэрофото және ғарыштық суреттерді пайдалана отырып белгілеу.
      29. Картографиялық негізге шұңқырлардың нөмірін, топырақ контурларының шекараларын бекіту және оның индекстерін жазу. Далалық топырақ картасына шартты белгілерді жасау. Баяндау құру және далалық топырақ картасын ресімдеу.
      30. Топырақ үлгілерімен жұмыс (кептіру, таңбалау, тасымалдауға дайындау). Топырақ үлгілерінің тізімдемесін жасау.
      31. Нұсқаулық талаптарына сәйкес далалық журналдар мен далалық топырақ картасын ресімдеу.

12-кесте
Өлшем бірлігі – 1000 гектар теңге

№ р/р	Жоспарлық материалдың масштабы	Күрделілік санаты
№ р/р	Жоспарлық материалдың масштабы	1	2	3	4	5
1.	1:10000	20067	24385	29973	38610	54358
1.	1:10000	16868	20498	25195	32455	45694
2.	1:25000	8382	9906	12701	16765	22861
2.	1:25000	7046	8327	10676	14092	19217
3.	1:50000	4572	6604	8382	11176	15241
3.	1:50000	3844	5552	7046	9395	12811
4.	1:100000	1778	2540	3048	3810	4826
4.	1:100000	1495	2135	2562	3203	4057

Ескертпелер: бағалар алымда- мамандар үшін, бөлімде – бұрғылаушылар үшін

8-бөлімше. Топырақ картасы мен картограммалар жасау Топырақ картасын жасау және топырақ очеркін жазу

13-кесте
Өлшем бірлігі – шаруашылық теңге

№ р/р	Көлем, мың гектар	Күрделілік санаты
№ р/р	Көлем, мың гектар	1	2	3	4	5
1	2	3	4	5	6	7
масштабы 1:10000
1	1-ге дейін	157395	186814	222118	263305	313319
2	3	257422	305964	363332	430997	511901
3	5	348622	414816	492778	585450	695774
4	10	453062	538379	639876	760497	904653
5	20	632521	751671	894356	1063519	1265043
6	30	782561	931130	1107648	1317998	1566594
масштабы 1:25000
7	3-ке дейін	141214	167692	198582	235357	279486
8	5	170634	202995	241241	286841	341267
9	10	242712	288312	342738	407461	483952
10	20	303022	360390	428055	508960	604573
11	50	470714	558972	664883	937014	939956
12	70	569269	676651	804626	956137	1137068
13	100	698716	831104	988499	1175313	1397431
14	150	901711	1072344	1275340	1515109	1801951
масштабы 1:50000
15	5-ке дейін	120620	142685	169163	200053	236828
16	10	202995	241241	286841	341267	405990
17	50	357448	425113	504546	600160	713425
18	100	500133	594276	706070	839930	998795
19	200	750200	891414	1060576	1260630	1500400
20	300	953195	1134126	1348889	1603368	1912274
21	400	1147364	1365070	1618078	1926984	2441827
22	600	1507755	1794596	2140276	2544795	3030219
масштабы 1:100000
23	50-ге дейін	176518	201524	228002	258892	304493
24	100	238299	272131	310377	357448	433939
25	200	344209	392752	453062	531024	666354
26	400	500133	575153	675180	801684	1053222
27	600	635463	731077	867878	1045867	1407728

      Ескертпелер:
      топырақ картасының авторлық тұпнұсқасын, топырақ агроөндірістік топтастыру картограммасын жасау және топырақ очеркін құру тиісінше кестедегі бағаның елу сегіз бүтін жүзден жетпіс сегіз және жиырма бес пайызын құрайды;
      тау баурайының тіктілігі бойынша топырақ топшаларын бөле отырып топырақ агроөндірістік топтастыру картограммасын жасаған кезде 1,3 арттыру коэффициенті енгізіледі.
      32. Жұмыстың мазмұны: топырақтың морфологиялық белгілері бойынша кесте толтыру, топырақ түрі бойынша зертханалық талдау нәтижелерінің жиынтық кестесін жасау; егістік жер топырағының агроөндірістік сипаттамасы үшін талдау нәтижелерін өңдеу; топырақтың бағалау тобы алаңдарының жер алқаптары бойынша топырақ көлемін есептеу материалдарын таңдау; топырақ кешендері мен үйлесімдерінің, топырақ номенклатурасы мен тізімін нақтылау, далалық картаға түзету енгізу; шартты белгілер және легенда жасау. Нақтыланған топырақ контурлары шекарасын және қазба шұңқырдың орналасқан орнын жұмыс картасынан таза негізге - болашақ топырақ картасының тұпнұсқасына көшіру; топырақ контурларына индекс қою және қазба шұңқырларды нөмірлеу; топырақ картасының авторлық тұпнұсқасын және түсіндірме мәтіні – топырақ очеркін жасау.
      33. Топырақты генетикалық жақындылығына байланысты (топырақ профилінің морфологиялық құрылымы), топырақ түзілетін жыныстар, механикалық құрамы, бедер, топырақ контурларының, топырақ құнарлылығын төмендетін көрсеткіштердің біркелкілігі және бір түрлілігі (сортаңдығы, эрозияға ұшырауы, тастылығы) бойынша мелиоративтік шараларды өткізу қажеттігіне қарай топтастыру; топырақ картасының контурлық көшірмесінде топырақтың агроөндірістік топтамасының картограммасының авторлық түпнұсқасын, легенда және шартты белгілерді жасау.

3-параграф. Картограммалар жасау

1-бөлімше. Топырақ эрозиясы, топырақтың тұздануы, сор және сортаңдалған топырақ картограммасын жасау*

14-кесте
Өлшем бірлігі – картограмма теңге

№ р/р	Зерттелген көлем, мың гектар	Күрделілік санаты
		1	2	3	4			5
1	2	3	4	5	6			7
масштабы 1:10000
1	1-ге дейін	16203	19517	23937		29460	35720
2	3	23568	28724	34984		42717	51923
3	5	31301	38298	47136		57816	71072
4	10	49714	68495	75123		92063	112685
5	20	83593	102742	126310		154665	189649
6	30	106793	136253	167186		205115	242309
масштабы 1:25000
7	3-ке дейін	10311	12521	15098		18413	22463
8	5	12152	15098	18413		22832	28355
9	10	16572	20622	25409		31301	38666
10	20	25409	31301	38666		47873	59657
11	50	45663	56711	69968		86171	106793
12	70	55238	67390	82120		100164	122259
13	100	68495	85066	104583		129256	160557
14	150	89117	110475	136253		168290	208430
масштабы 1:50000
15	5-ке дейін	8102	9943	12152		14730	17676
16	10	10311	12521	15098		18413	22463
17	50	17676	22095	26882		33511	41244
18	100	24305	30197	37194		46031	56711
19	200	35352	43822	54133		66653	82856
20	300	44190	53765	65917		80279	97955
21	400	52292	64812	79911		98691	122259
22	600	65180	81015	99428		115631	152456

      Ескертпелер: топырақ эрозиясының картограммасын жасау бағасын белгілеу кезінде бағаларға 1.50– коэффициенті қолданылады.
      34. Жұмыстың мазмұны: жер пайдалану аумағында (топырақ тұздануы), сор және сортаңдалған топырақтың таралуына су сынамасы мен топырақ үлгілерін талдау нәтижесі бойынша нақтылау (картограммада су эрозиясының желілік нысандарының таралуы, топырақтың эрозиялану дәрежесінің көрсеткіштері, эрозия түрі көрсетіле отырып, эрозиялық-қауіпті жерлерді бөліп көрсету, эрозияның әлеуетті қауіптілік дәрежесін бағалау үшін жергілікті көрсеткіштерді анықтау). Картограмманың авторлық түпнұсқасында сортаңдалған кешендер мен сортаңды топырақ контурларын легендаға сәйкес (тұздың сапалық құрамы, топырақтың тұздану дәрежесі, үстіңгі тұз горизонтының тереңділігін көрсетілген сортаңды топырақ контурларының шекаралары) бөліп көрсету.
      35. Бөлінген сортаңдалған жер санаттарының сипаттамасын көрсететін шартты белгілер шкаласы бар картограммаға легенда жасау және оларды жақсарту және пайдалану (топырақты эрозиядан қорғау) жөніндегі іс-шараларды әзірлеу. Картограмманың авторлық түпнұсқасын соңғы ресімдеу.
      Ескертпелер: *бағалармен картограмманың бір түрінің авторлық түпнұсқасын жасау көзделген.

4-параграф. Топырақ тастылығының (алқаптарды өзгертуге, мелиорацияға жататын жерлердің) картограммасын жасау

1-бөлімше. Топырақ тастылығының картограммалары

15-кесте
Өлшем бірлігі – картограмма теңге

№ р/р	Зерттелген алаң, мың гектар	Күрделілік санаты
№ р/р	Зерттелген алаң, мың гектар	1	2		3	4	5
1	2	3	4		5	6	7
масштабы 1:10000
1	1 –ге дейін	13502		16232	19921	24495	29656
2	3	19625		23905	29069	35488	43161
3	5	26044		31873	39178	48105	59098
4	10	41317		56958	62492	76584	93701
5	20	69501		85437	104989	128599	157668
6	30	88831		113326	139002	170579	201493
масштабы 1:25000
7	3 –ке дейін	8558		10403	12543	15272	18666
8	5	10108		12543	15346	18961	23610
9	10	13649		17117	21101	26044	32168
10	20	21101		26044	32168	39841	49580
11	50	37997		45227	58212	71640	88831
12	70	45891		56073	68246	83298	101669
13	100	56515		70755	86967	107497	133468
14	150	73485		86913	101226	132509	167333
масштабы 1:50000
15	5 –ке дейін	5681		6566	8116	10034	12395
16	10	6566		7599	9370	11583	14240
17	50	14682		18371	22355	27889	34308
18	100	20216		25085	30914	38292	47145
19	200	29364		36447	45006	55409	68911
20	300	36742		44711	54819	66771	81453
21	400	43456		53859	66402	82043	101669
22	600	54228		67361	82634	96135	126754

36. Жұмыстың мазмұны: топырақ тастылығының дәрежесін, топырақтың бетінде және жасырын жатқан тастың мөлшері мен санын (гектарға текше метр), көрсете отырып, картограмманың авторлық түпнұсқасына тас басқан учаскелердің шекарасын, әртүрлі мелиорация түрлеріне жататын учаскенің шекараларын түсіру.
37. Тас басқан топырақты пайдалану ұсынымдары (мелиорацияға, алқаптарды ауыстыруға жататын жерлер) көрсетілген шартты белгілерді жасау. Авторлық түпнұсқаны соңғы ресімдеу.

2-бөлімше. Құжаттарды дайындау

38. Жұмыстың мазмұны: контурлық топырақ картасының көшірмелерін авторлық нұсқасынан жұқа (ашық) негізге көшіру.
39. Картограмманың авторлық нұсқасынан мелиорациялауға жататын жер, тас басқан топырақ, эрозияға ұшыраған және сортаңдалған контурлардың шекарасын топырақ картасының көшірмесіне көшіру. Карта мен картограмманың топырақ көшірмелерін қолданыстағы шарттық белгілерге сәйкес жасау және бояу. Басып шығарылған материалдарды салыстыру және түзету.

3-бөлімше. Топырақ картасын сызу және ресімдеу

16-кесте
Өлшем бірлігі – шаруашылық теңге

№ р/р	Көлем, мың гектар	топырақ контурларының саны, шаршы дециметр.
№ р/р	Көлем, мың гектар	3	10	30	50	70	100	160
1	2	3	4	5	6	7	8	9
масштабы 1:10000
1	1-ге дейін	38697	53208	79812	101580	120928	146323		189857
2	3	49580	64092	90696	112463	131812	157206		201950
3	5	62883	85859	130602	166881	199531	241856		327715
4	10	90696	137858	226135	301111	363993	448643		596175
5	20	147532	241856	418411	565943	717103	863426		115721
6	30	200740	341017	605849	828357	1019423	1275790		1717178
масштабы 1:25000
7	3 –ке дейін	38697	41116	43534	45953	48371	51999	56836
8	5	41116	44743	50790	56836	61673	68929	79813
9	10	47162	55627	71348	85859	96742	112463	139067
10	20	61673	78603	111254	140276	160834	193485	246693
11	50	90696	123347	191066	251530	293855	362784	474038
12	70	114882	169299	274507	367621	530874	541757	714684
13	100	152369	235810	401481	544176	646965	812636	1077468
14	150	201950	326506	575618	789660	945657	1192350	1590203
масштабы 1:50000
15	5-ке дейін	31441	32651	35069	37488	39906	42325	44743
16	10	39906	41116	44743	47162	49580	53208	59255
17	50	60464	70138	87068	101580	112463	129393	157206
18	100	74975	91905	126974	155997	177764	211624	267251
19	200	108835	142695	211624	270879	314413	382132	493386
20	300	133021	186229	290227	378505	443806	545385	711057
21	400	153579	210415	359156	478875	563524	701382	920262
22	600	199531	256367	403900	541757	655430	831985	1140351

      Ескертпелер:
      бағалар құжаттардың 4 данасын дайындауға көзделген;
      контурларды ағартылмаған негізден, қарындашпен сызылған жоспарлардан және сәулелік көшірмеден көшірген кезде бағаларға К-1,10; қолданылады;
      топырақ контурларының аса бұралаң шекаралары болған кезде бағаға 1,12 коэффициенті қолданылады;
      жоспардың боялған түпнұсқасы болмаған кезде, бағаға 1,07 коэффициенті қолданылады;
      бағалар 10 түстің қолданылуын ескере отырып белгіленді. 11 –15 түсті қолданған кезде баға 1935 теңгеге; 16– 20– 3991 теңгеге көбейтіледі;
      жер пайдалану шекарасы мен өзендердің жағалау сызықтарын бояған кезде баға әрбір 15 дециметр үшін 846 теңгеге көбейтіледі;
      1:100000 масштабтағы топырақ картасын ресімдеу бағасы 0.86 коэффициентпен 1:50000 масштабтағы баға бойынша қабылданады.

4-бөлімше. Картограммаларды сызу және ресімдеу

17-кесте
Өлшем бірлігі – шаруашылық теңге

№ р/р	Көлем, мың гектар	Топырақ контурларының саны, шаршы дециметрмен
№ р/р	Көлем, мың гектар	3	10	20	50	70	100	160
1	2	3	4	5	6	7	8	9
1:10000 масштаб
1	1-ге дейін	20558	33860	59255	79812	96742	120928	157206
2	3	25395	38697	64092	84650	102789	126974	168090
3	5	35069	58045	100370	134230	164462	204368	284181
4	10	59255	105207	185020	257577	318041	397853	533292
5	20	106417	198322	367621	504270	646965	783613	1055701
6	30	153579	292646	545385	750963	931146	1170583	1578110
масштаб 1:25000
7	3-ке дейін	10884	12093	14511	18139	20558	24186	29022
8	5	14511	18139	24186	30232	33860	39906	50790
9	10	19348	27813	43534	58045	67720	84650	107626
10	20	29023	44743	77394	103998	123347	158416	204368
11	50	47162	79812	145114	199531	240647	307157	406318
12	70	67720	120928	223717	309576	373668	474038	634872
13	100	100370	182601	342226	476456	574408	730405	978308
14	150	136649	251530	459526	642128	788451	1014586	1330208
масштаб 1:50000
15	5-ке дейін	9674	10884	12093	13302	14511	15721	16930
16	10	13302	14511	18139	20558	22976	26604	31441
17	50	20558	29023	44743	59255	68929	84650	110044
18	100	29023	45953	78603	106417	126974	158416	209205
19	200	48371	81022	142695	197113	240647	307157	401481
20	300	66510	117300	209205	289018	354319	454689	594966
21	400	85859	152369	274506	382133	470410	603431	790869
22	600	120928	235810	399062	553850	695336	877937	1191141
23	800	151160	308366	532083	755800	908169	1420904	1584157
24	1000	181392	386970	659058	937192	1148816	1475322	1959034

Ескертпелер: 16-кестеге 1-4 ескертпелер қолданылады.

5-параграф. Жерді қалпына келтіру жобаларын әзірлеу үшін топырақ зерттеу

1-бөлімше. Күрделілік санатының сипаттамаcы

      40. Бірінші санат:
      биологиялық қалпына келтіру үшін аз жарамды және инженерлік–геологиялық сипаттамасы мен химиялық құрамы бойынша біркелкі тау жыныстарымен қатталған бүлінген жер учаскелері.
      41. Екінші санат:
      1) биологиялық қалпына келтіру үшін әртүрлі жарамдылық тобына жататын инженерлік-геологиялық сипаттамасы мен тау жыныстарының химиялық құрамы бойынша әр текті болып қатталған үстіңгі қабаты бүлінген жер учаскелері.
      2) биологиялық қалпына келтіруге химиялық құрамы бойынша жарамсыз тау жыныстарының таралуы зерттелетін аумақтың жиырма пайызға дейін көлемін құрайды.
      42. Үшінші санат:
      1) биологиялық қалпына келтіру үшін әртүрлі жарамдылық тобына жататын инженерлік-геологиялық сипаттамасы және тау жыныстардың химиялық құрамы бойынша әр текті болып қатталған үстіңгі қабаты бүлінген жер учаскелері.
      2) биологиялық қалпына келтіруге химиялық құрамы бойынша жарамсыз жыныстарының таралуы зерттелетін аумақтың жиырма пайызға дейінгі көлемін құрайды.

2-бөлімше. Дайындық және далалық жұмыстары

18–кесте
Өлшем бірлігі – объект теңге

№ р/р	Зерттеу алаңы, гектар	Күрделілік санаты				№ р/р	Зерттеу алаңы, гектар	Күрделілік санаты
		1	2		3			1	2	3
1	2	3	4		5	1	2	3	4	5
Масштабы 1:1000
1	1-ге дейін	59388	75224		87102	8	60	843305	989795	1120448
		87204	111185		128625			1253552	1471561	1665589
2	5	241510	269224		292979	9	70	902693	1057101	1195672
		357535	398956		433838			1340755	1569665	1776773
3	10	360285	407796		443428	10	80	962081	1108570	1266938
		534122	606066		658387			1430139	1648148	1883520
4	20	475102	558244		621591	11	90	1005632	1156081	1342162
		706349	828434		922178			1493362	1717911	1994782
5	30	601795	692857		772040	12	100	1045224	1203591	1413427
		893837	1029002		1146727			1552224	1787674	2099427
6	40	688897	823509		914571	13	150	1187754	1381754	1599509
		1022462	1223030		1358196			1765873	2053645	2376298
7	50	772040	922489		1037305	14	200	1298611	1488652	1714325
		1146727	1371277		1541324			1929380	2212791	2548525
Масштабы 1:2000
15	1-ге дейін	35633	43551		51469	23	70	562204	633469	712652
		52322	63223		76303			834974	941799	1059524
16	5	142530	162326		174204	24	80	581999	661184	756203
		211469	239810		257251			863316	981041	1122746
17	10	213796	241510		265265	25	90	601795	696816	799754
		316113	357535		392416			893837	1035543	1188149
18	20	340489	388000		427591	26	100	621591	736407	847265
		505781	575544		634406			922178	1094405	1260092
19	30	368203	419673		471142	27	150	704734	811632	950203
		547203	623506		699809			1046443	1205590	1412698
20	40	435510	486979		554285	28	200	772040	886856	1033346
		647487	723790		824074			1146727	1316774	1534783
21	50	502816	558244		621591	29	250	839346	969999	1120448
		745591	828434		922178			1247011	1441039	1656868
22	60	530530	633469		712652	30	300	871020	1005632	1167958
		787012	941799		1059524			1294973	1493362	1735352
Масштабы 1:5000
31	1-ге дейін	19796	23756		27714	37	50	281102	312775	344449
		28341	34881		39242			416398	464359	510141
32	5	79184	87102		98980	38	100	348408	411755	471142
		117725	128625		146067			516681	610425	699809
33	10	118776	134612		146490	39	200	431551	494898	570122
		176587	198388		215829			640946	734690	845875
34	20	190041	213796		237551	40	500	530530	645346	772040
		281232	316113		353175			787012	959240	1146727
35	30	225673	257347		285061	41	700	566163	712652	871020
		333554	381516		422938			841515	1059523	1294973
36	40	253388	289020		316734
		374975	429478		470899
Масштабы 1:10000
42	10 –ға дейін	47510	51469	59388		49	800	245469	265265	285061
		69763	76303	87204				364075	392416	422937
43	50	110857	122735	134612		50	1000	269224	292979	308816
		163507	180947	200568				398956	433838	457819
44	100	126694	150449	170245		51	2000	324653	352367	372163
		187488	222369	252890				481800	523222	551563
45	200	146490	166286	190041		52	3000	364245	391959	411755
		215829	246350	281232				540662	582084	610425
46	300	166286	186081	209836		53	4000	388000	415714	435510
		246350	274691	311753				575544	616965	647487
47	400	182122	201918	225673		54	5000	395918	431551	455306
		270331	298672	333554				588624	640946	675828
48	600	217755	237551	261306
		322653	353175	388056

      Ескертпелер:
      баға алымда-мамандар үшін, бөлімде-жұмысшы үшін келтірілген;
      баға топырақ грунттарының су-физикалық қасиеттерін анықтау үшін көзделмеген. Бұл жұмысты жүргізу қажет болған жағдайда, бағалар 20-кесте бойынша белгіленеді.
      43. Жұмыстың мазмұны: бастапқы материалдарды зерттеу және іріктеу, қажетті көшірмелерді, үзінді көшірмелерді дайындау, аумақты алдын ала болжау; тау жынысының және үйілген топырақ грунтынының сипатын зерттеу үшін бұрғылау және шурф нүктелерін салу; талдау үшін топырақ үлгілерін іріктеп алу; шурфтерді, бұрғылау нүктелерін сипаттау, оларды нөмірлеу, құралдық байланыстыру және жоспарлық негізге түсіру; далалық зерттеу материалдарын ресімдеу.

3-бөлімше. Зертханалық жұмыстар

44. Жұмыстың мазмұны: қалпына келтіретін жерлердің тұздану дәрежесін айқындау, құрамында сульфид бар тау жыныстарын анықтау бойынша сапалы химиялық талдаулар жүргізу, зертханалық жұмыстар бағасы 28 және 29-кестелер бойынша айқындалады.

4-бөлімше. Картограммалар жасау

19-кесте
Өлшем бірлігі – объект теңге

№ р/р	Зерттеу алаңы, гектар	Күрделілік санаты				№ р/р	Зерттеу алаңы, гектар	Күрделілік санаты
№ р/р	Зерттеу алаңы, гектар	1		2	3	№ р/р	Зерттеу алаңы, гектар	1	2		3
1	2	3		4	5	1	2	3	4		5
		масштабы 1:1000
1	1-ге дейін	15039		19551	22559	8	60	225591	257174	284279
2	5	60158		67677	75197	9	70	239126	269205	303796
3	10	91740		102268	112796	10	80	248150	287253	324851
4	20	144378		163929	181977	11	90	261685	299284	341394
5	30	148890		177465	200024	12	100	270709	315827	357938
6	40	181977		209048	231607	13	150	300788	356434	407568
7	50	213559		239126	261686	14	200	329363	392528	434639
масштабы 1: 2000
8	1-ге дейін	9024		12032	13535	23	70	142874	162426	180473
9	5	36095		40606	43614	24	80	148890	168441	191000
10	10	54142		61662	67677	25	90	156410	175961	203032
11	20	87229		97756	108284	26	100	163929	187993	213559
12	30	103772		105276	120315	27	150	177465	206040	239126
13	40	109788		121819	139866	28	200	195512	231607	258678
14	50	129339		142874	156410	29	250	206040	242134	273717
15	60	135355		151898	168441	30	300	216567	252662	287253
Масштабы 1: 5000
16	1-ге дейін	4512		6016	7520	37	50	70685	79709	87229
17	5	19551		22559	24063	38	100	90236	105276	118811
18	10	30079		33086	37598	39	200	109788	130843	144378
19	20	48126		54142	60158	40	500	147386	168441	181977
20	30	57150		64669	72189	41	700	157914	178969	194008
21	40	64669		72189	81213
Масштабы 1: 10000
22	10-ға дейін		12032	13535	15039	49	800	67677	75197	84221
23	50		28575	31583	34591	50	1000	76701	85725	94749
24	100		36095	40606	45118	51	2000	100764	112796	120315
25	200		40606	45118	51134	52	3000	117307	129339	141371
26	300		45118	51134	57150	53	4000	126331	141371	156410
27	400		49630	57150	63165	54	5000	130843	148890	165433
28	600		58654	67677	72189

45. Жұмыстың мазмұны: зертханалық талдау нәтижелерінің жиынтық кестелерін құру және оны картографиялық негізге түсіру; контурларды индекстеу және олардың шекарасын анықтау; химиялық мелиорация (әктеу және гипстеу), олардың сортаңдығы, топырақ грунтының механикалық құрамы, қозғалмалы қоректік заттармен (калий, фосформен) қамтамасыз етілуі, қарашірік қабатының қалыңдылығы және бары туралы картограмманың авторлық түпнұсқаларын жасау.
46. Қалпына келтірілетін жерлердің құнарлылығын арттыру жөніндегі ұсынымдармен бірге түсіндірме жазба жазу.

6-параграф. Құжаттарды дайындау

47. Жұмыстың мазмұны. Картограмманың авторлық түпнұсқасынан көшірмелерін түсіру, оларды бояу және ресімдеу. Түсіндірме жазбаны салыстырып оқу. Бүлінген жерлердің топырақ зерттеуі бойынша құжаттарды (үш данада) қалыптастыру.
48. Құжаттарды, олардың көшірмелерін дайындау бағасы Жер кадастрын жүргізу бойынша басқа да бір реттік жұмыстарды (қызметтерді) орындау № 129-кестеге сәйкес белгіленеді.

7-параграф. Топырақтың су-физикалық қасиетін зерттеу

1-бөлімше. Далалық жұмыстар

20-кесте
Өлшем бірлігі – нүкте теңге

№ р/р	Механикалық құрамы	Мамандар үшін	Екі жұмысшы үшін	Тасты, сортаң, сонымен бірге ауыр ауыр топырақта үш жұмысшы үшін
1	2	3	4	5
1.	Балшық, ауыр құмбалшықты	304536	-	172951
2.	Орташа құмбалшықты	253780	96084	144126
3.	Жеңіл құмбалшықты, құмайт	203024	76867	115301

      Ескертпелер:
      жұмыстарды толық бағдарлама бойынша жүргізу ескерілген бағалар; топырақтың физикалық қасиеті қысқартылған бағдарлама бойынша зерттелген жағдайда, төмендету коэффициенті қолданылады.
      топырақтың көлемді салмағын үш есе қайталап айқындау үшін үлгілерді алған кезде 1-тармақтың бағалары 1523 теңгеге, 2 және 3-тармақ 1015 теңгеге ұлғайтылады.
      49. Жұмыстың мазмұны: топырақ зерттеу материалдарын зерделеу және іріктеу; топырақтың физикалық қасиеттерін зерттеу үшін тән сілемдерді айқындау; нүктелерді орналастыру үшін алаңдардың орналасқан орнын (дала жағдайында) нақтылау; шурф салу және қазба шұңқырларды морфологиялық сипаттау; әрбір генетикалық горизонттан топырақ сынамасын алу, көлемді салмағын (үш есе қайталап) және далалық жағдайда топырақтың ылғалдылығын айқындау; аз су басатын алаңның әдісімен топырақтың ылғал сыйымдылығын екі есе қайталап айқындау, генетикалық горизонт бойынша ылғал сыйымдылығын (далалық) өлшей отырып, тұрақты су қысымы болған кезде судың сіңіру жылдамдығына бақылау жүргізу. Зертханалық талдаулар үшін топырақ үлгілерін іріктеу және орау.

2-бөлімше. Камералдық жұмыстар

50. Жұмыстың мазмұны: зертханалық талдаулар нәтижелерінің жиынтық кестелерін құру және өңдеу; түсіндірме жазба жазу, топырақ картасының авторлық түпнұсқасын жасау үшін қосымша деректерді ресімдеу; бір нүктенің бағасы – 22671 теңге.

3-бөлімше. Топырақ тұздылығын түсіру

Күрделілік санатының сипаттамасы

      51. Бірінші санат:
      аз сортаңданған жер аумағы. Сортаң және сортаңдау топырақ аумақтың он бес пайызға дейінгі көлемін алып жатыр. Жер сулану режимінде грунт сулары тұщы және аз минералданған. Көбінесе бұрын игерілген аймақтар.
      52. Екінші санат:
      орташа сортаңдалған жер аймағы. Сортаң және сортаңдау топырақ он бес пайыздан қырық пайызға дейінгі аумақты алып жатыр. Аздап және орташа минералданған жер сулану немесе сулану-климаттық режимдегі грунт сулары. Ескі суару аймағы немесе дренажды жаңадан суғару аймағы.
      53. Үшінші санат:
      аса сортаңдалған жер аумағы. Сортаң және сортаңдау топырақ аумақтың қырық пайыздан көп көлемін алып жатыр. Аз минералданғаннан өте қатты минералданғанға дейінгі суланған немесе суланған-климаттық режимдегі грунт сулары. Көбінесе жаңадан суғарылған жерлер.

4-бөлімше. Дайындық және далалық жұмыстары

21-кесте
Өлшем бірлігі – 1000 гектар теңге

№ р/р	Жоспарлы материалдың масштабы	Күрделілік санаты
		1	2	3
1	1:2000	1189238	1571494	1963187
		968313	1280052	1599265
2	1:5000	568664	648890	910806
		463338	528462	741982
3	1:10000	226522	266635	349221
		184695	216723	283982
4	1:25000	94384	108542	120340
		76867	88611	98219
5	1:50000	47192	54271	-
		38434	43772

      Ескертпелер:
      алымда – бағалар маман үшін, бөлімде – жұмысшылар үшін;
      топырақ тұздылығын түсірумен бірге топырақ-мелиоративтік зерттеу бір уақытта жүргізілген кезде бағаға 1.4 коэффициенті қолданылады;
      қаңқалы және ауыр механикалық құрамдағы (тұтасқан, сортаңданған және т.с.с.) топырақтарды зерттеу кезінде үш жұмысшы көзделген.
      54. Жұмыстың мазмұны: зерттелетін аумақта қолда бар картографиялық, анықтамалық, зерттеу және жобалау материалдарын, топырақ, геоморфологиялық және гидрогеологиялық карталарды, геологиялық түсірілім материалдарын, топографиялық карталарды, жер пайдаланудың түзетілген контурлық жоспарларын және дешифрленбеген аэротүсірілімдерді зерделеу; топырақтың үстіңгі қабатын және ауыл шаруашылық дақылдарын алдын-ала тексеріп зерттеу, ұңғымаларды салу орнын алдын ала айқындау; ұңғымаларды салу және топырақ пен грунт суларының үлгілерін іріктеу арқылы тұздануын зерделеу; СО₂ және SO₄ болуын далалық айқындау_,сондай-ақ рН айқындау; әр түрлі сортаңданған жерлердің контурларын белгілеу, сортаңданудың алдын ала картасын ресімдеу; мелиорацияланатын жерлерді пайдалануды жақсарту жөнінде алдын ала ұсыныстар әзірлеу.

5-бөлімше. Камералдық жұмыстар

22-кесте
Өлшем бірлігі – сортаңдалған топырақ картасы теңге

№ р/р	Зерттелген алаң, мың гектар	Күрделілік санаты			№ р/р	Зерттелген алаң, мың гектар	Күрделілік санаты
		Күрделілік санаты				Зерттелген алаң, мың гектар
		1	2	3			1	2	3
1	2	3	4	5	1	2	3	4	5
масштабы 1:2000
1	0,01	17693	22116	28014	4	0,07	39809	49392	61925
2	0,02	23590	29488	36860	5	0,1	45706	56764	71508
3	0,05	29488	36860	46444	6	0,2	75194	95099	119426
масштабы 1:5000
4	0,01	11058	14007	16956	11	0,1	28014	35386	44232
5	0,02	14744	18430	22853	12	0,2	52341	65611	81829
6	0,05	18430	22853	28751	13	0,5	126798	163659	204942
7	0,07	25065	30962	39072
масштабы 1:10000
8	1-ге дейін	58976	63399	77406	17	10	409883	486552	608190
9	3	131222	165870	205679	18	20	679698	840408	1076312
10	5	218211	276450	341403
масштабы 1:25000
11	3-ке дейін	61925	74457	95099	22	20	316996	420204	449692
12	5	95836	121638	149652	23	50	788804	1046824	1194264
13	10	191672	243276	298566
масштабы 1:50000
14	5-ке дейін	44232	57502	-	26	50	405460	457064
15	10	88464	114266	-	27	100	700340	106171

Ескертпелер: бағаларда ескерілмеген су және топырақ үлгілерінің зертханалық талдауларына кеткен шығындар 28 және 29-кестелер бойынша қабылданады.

55. Жұмыстың мазмұны: ұңғымалар бойынша химиялық талдаулардыңжиынтық кестелерін, тереңдіктердің арақашықтықтары, сортаңдану типі мен дәрежесі, сондай-ақ механикалық құрам топтары және грунт суларының тереңдігі бойынша белгіленген сортаң жерлердің тізімін жасау; сортаңданған жерлер картасына баяндау құру; тұздың сапалық құрамы бойынша сортаң топырақтар жіктемесін жасау; сортаңданған жерлер контурларының шекарасын анықтау; сортаңданған топырақ картасының авторлық түпнұсқасын ресімдеу және түсіндірме жазбахат жазу.

8-бөлімше. Аудандық топырақ карталарын жасау

1-параграф. Аудандық топырақ карталарының авторлық түпнұсқасын жасау

23-кесте
Өлшем бірлігі – аудан теңге

№ р/р	Аудан алаңы ( мың гектар)	Күрделілік санаты
№ р/р	Аудан алаңы ( мың гектар)	1	2	3	4	5
1	2	3	4	5	6	7
1	50-ге дейін	57377	69457	87576	108715	135894
2	100	86066	104185	131364	164582	205350
3	150	114755	138914	175152	217430	273297
4	200	143443	172132	217430	270277	338224
5	300	199311	240079	300476	375973	469588
6	400	253668	306516	383522	480158	599442
7	500	309536	372953	466568	582833	729296
8	600	362383	436370	546595	682488	854620
9	700	413721	499787	625111	782144	976925
10	800	466568	563203	703627	880289	1099229
11	1000	561694	682488	839521	1053931	1333268

      Ескертпелер:
      бағалар 1. 1:100000 масштабтағы картаны құру үшін белгіленген. 1:50000 масштабтағы картаны құрған кезде бағаға 1,2 коэффициенті қолданылады. 1:200000 және 1:300000 масштабтағы карталарды жасаған кезде бағаға 0,90 коэффициенті қолданылады;
      арнайы схемалық карталар құру бағалары осы кесте бойынша бағаға коэффиценттерді қолдану арқылы белгіленеді: аудандық карта масштабында карта құрастырған кезде – 0,25; 20Х30 сантиметр немесе 30Х40 сантиметр көлемдегі карта жасаған кезде – 0,10;
      алдын ала зерттеу жүргізу қажет болған кезде бағалар 25 кесте бойынша бағаларға 1:50000 М үшін – 0,70; 1:100000 М үшін – 0,50 коэффиценттерді қолдану арқылы белгіленеді;
      егер зерттелмеген жерлер (қорлар, орман қоры және т.с.с.) ауыл шаруашылық алқабы арасында ұсақ учаскелер бөліп орналастырылған болса және аудан алаңының 10 % көп емес жерлерін алып жатса және зерттелмеген аумақтың топырақ жамылғысы АФТ материалдарын камералдық дешифрлеу белгіленсе, онда бағаларға 1:50000 М үшін – 1,18; 1:100000 М үшін – 1,08 коэффиценттер қолданылады.
      56. Жұмыстың мазмұны: бастапқы материалдарды іріктеу, алу және зерделеу; карта макетін жасау, индекстерді жинақтау және топырақ контурларын байланыстыру; шартты белгілер бар дайын жоспарлы-картографиялық негізде картаның авторлық түпнұсқасын жасау.

2-бөлімше. Аудандық топырақ картасына очерк құру

24-кесте
Өлшем бірлігі – аудан теңге

№ р/р	Аудан алаңы (мың гектар)	Күрделілік санаты
№ р/р	Аудан алаңы (мың гектар)	1	2	3	4	5
1	50-ге дейін	117775	141933	178172	221960	277827
2	100	144953	173642	217430	271787	339734
3	150	169112	203841	253668	318595	397112
4	200	193271	232529	291416	363893	454489
5	300	220450	265748	332185	415231	519416
6	400	243099	292926	366913	459019	573773
7	500	265748	320105	400131	499787	625111
8	600	285377	344264	430330	537535	665879
9	700	303496	368423	465058	576793	717217
10	800	320105	394092	498277	614542	768619
11	1000	350304	439390	558674	683998	859150

Ескертпелер: бағалар 1:100000 М масштабтағы аудандық топырақ картасына очерк құру үшін белгіленген. 1:50000 масштабтағы карталарға очерк құрған кезде бағаларға 1,20 коэффициенті қолданылады; 1:200000 және 1:300000 масштабқа – 0,85.

57. Жұмыстың мазмұны: жекелеген шаруашылықтар бойынша очерктерде келтірілген морфологиялық белгілер деректерін, топырақтың физикалық-химиялық қасиеті, топырақты зерттеу нәтижелерін және басқа да көрсеткіштерді өңдеу; ұсыныстармен бірге очерк құру.

9-параграф. Облыстық топырақ карталарын құру

1-бөлімше. Күрделілік санатының сипаттамасы

      58. Бірінші санат:
      1) өте аз бөлшектенген бедерлі жазықты және біркелкі топырақ жамылғысы бар далалы және шөлейтті аумақтар. Топырақ жиынтығы контуры жиырма пайыздан аспайтын жерді алып жатыр;
      2) біркелкі топырақ жамылғысымен нақты жекеленген элементтерге бөлшектенген бедерлі орманды дала, дала және шөлейт дала аумақтары. Топырақ жиынтығы контуры он пайыздан аспайтын жерді алып жатыр;
      59. Екінші санат:
      1) адырлы-бұдырлы бедерлерге бөлшектенген, топырақ түзуші жыныстары әртүрлі және әртекті топырақ жамылғылары бар дала және орманды дала аумақтары;
      2) жиырма бір пайыздан қырық пайызға дейін топырақ кешендерінің алаңы бар 1 «а» санатты аумақ;
      3) он бір пайыздан жиырма пайызға дейін топырақ кешендерінің алаңы бар 1 «б» санатты аумақ;
      4) он бес пайызға дейінгі алаңда қайта сортаңдану белгісі жоқ жақсы қалыптағы суармалы жерлер;
      5) орман және бұта-шілік өскен алаңы жиырма пайыз кем жайылымдар, күрделі емес топырақ жамылғысы бар өзен сағасы;
      6) он бес пайыз дейінгі алаңда қайта сортаңдану белгілері бар суармалы жерлер.
      60. Үшінші санат:
      1) бөлшектенген бедерлі және шұбар ала топырақ түзу жыныстары бар орманды дала аймақтарының аудандары;
      2) қырық пайыздан артық топырақ кешендерінің алаңы бар дала және шөлейт аумақтар;
      3) таулы және тілімделген немесе орманды тау етегіндегі аумақтар;
      4) жиырма пайыздан аса ағаш өскен аймақтар немесе күрделі біркелкі емес топырақ жамылғысы бар өзен атыраулары (шұбар ала механикалық құрам, тұзданған, батпақтанған), жайылмалар;
      5) он бес пайыздан көп аумақта қайта тұздану белгілері байқалған суармалы жерлер.

2-бөлімше. Облыстық топырақ карталарының авторлық түпнұсқасын жасау

25-кесте
Өлшем бірлігі – облыс теңге

Күрделілік санаты	№ р/р	Аудандар саны	Облыс алаңы, миллион.гектар
Күрделілік санаты	№ р/р	Аудандар саны	0,8	1	5	10	20	30	50,0 және одан да көп
1	1	10-ға дейін	202331	203840	231019	259710	311045	362383	455999
	2	15	212900	215920	243098	271787	326145	375973	471098
	3	20	224980	228000	256688	285378	341244	389562	484688
2	4	10-ға дейін	252158	256688	291416	326145	400131	454489	567734
	5	15	267257	271787	306516	342754	413721	471098	587363
	6	20	280847	285377	320105	357853	425800	487707	605482
3	7	10-ға дейін	317085	320105	363893	406171	487707	566224	711177
3	8	15	335204	339734	383522	427310	510356	588873	735336
	9	20	353323	357853	401641	448449	531495	610012	759495

      Ескертпелер:
      бағалар қолда бар аудандық топырақ картасы ескеріле отырып белгіленген. Олар болмаған жағдайда баға 30-кесте бойынша қосымша белгіленеді.
      бағалар 1:300000 масштабта карта құруға белгіленген. Басқа масштабта карта құрылған кезде бағаға мынадай коэффиценттер қолданылады: 1:100000 – 1,40; 1:200000 М – 1,20; 1:600000 М – 0,80;
      облыстың арнайы схемалық картасын жасау бағалары коэффиценттерді қолдану арқылы осы кесте бойынша: облыстық карта масштабында карталар жасаған кезде – 0,25, 20х30 сантиметр немесе 30х40 сантиметр көлемінде карта жасағанда – 0,10 белгіленеді.
      61. Жұмыстың мазмұны: топырақ контурларын топтау, топырақтың топтау тізімін, картаның авторлық түпнұсқасын және шартты белгілерін жасау.

3-бөлімше. Аралық масштабтағы жұмыс топырақ карталарын жасау

26-кесте
Өлшем бірлігі – аудан теңге

№ р/р	Аудан алаңы (мың гектар)	Күрделілік санаты
№ р/р	Аудан алаңы (мың гектар)	1	2	3	4	5
1	2	3	4	5	6	7
1	50-ге дейін	48318	57377	70967	90596	114755
2	100	77006	92106	114754	144953	179681
3	150	99655	119284	149483	185721	234039
4	200	119284	144953	179682	224980	279337
5	300	157033	188741	235549	295946	368423
6	400	194781	234039	292926	365403	455999
7	500	231019	277827	348793	434860	543575
8	600	267258	323125	392582	504316	629641
9	700	305006	365403	457508	572263	714197
10	800	339734	409191	513376	641720	800263
11	1000	403151	481668	619071	762515	951256

Ескертпелер: бағалар 1:100000 масштабтағы карта құруға белгіленген. 1:50000 масштабтағы карта құрған кезде бағаларға – 1,20 коэффиценті, 1:200000 және 1:300000 масштабта – 0,85 қолданылады.
62. Жұмыстың мазмұны: аудандар бойынша бастапқы материалдарды жинақтау, жүйеге келтіру және зерделеу. Топырақ контурларын топтау, жұмыс картасын және оларға шартты белгілерді жасау.

4-бөлімше. Облыстық топырақ картасына очерк құру

27-кесте
Өлшем бірлігі – облыс теңге

Күрделілік санаты	№ р/р	Аудандар саны	Облыс алаңы, миллион гектар
Күрделілік санаты	№ р/р	Аудандар саны	0,8	1	5	10	20	30	50,0 және одан да көп
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
1	1	10-ға дейін	714254	730900	808076	883738	1032037	1175795	1476932
	2	15	752085	770244	842880	900384	1069868	1215140	1508710
	3	20	789917	808076	877685	917030	1106186	1252971	1540489
2	4	10-ға дейін	891304	915516	1009338	1103159	1289289	1470879	1837086
	5	15	942755	973020	1053222	1153097	1337713	1519303	1880970
	6	20	994205	1009338	1097106	1203034	1384624	1566214	1924854
3	7	10-ға дейін	1097106	1144017	1262051	1380084	1569240	1840112	2295600
	8	15	1157636	1204547	1321068	1442127	1649443	1899129	2350077
	9	20	1216653	1263564	1378571	1504171	1729645	1958146	2404554

Ескертпелер: бағалар 1:300000 масштабтағы облыс картасына очерк құру үшін белгіленген; 1:200000 масштабтағы картаға очерк құрған кезде 1,30 коэффициенті қолданылады; 1:600000 масштабқа 0,80 коэффициенті қолданылады.
63. Жұмыстың мазмұны: топырақтың морфологиялық белгілерінің, генетикалық горизонттар бойынша топырақ үлгілерінің механикалық және физикалық-химиялық талдаулар нәтижелерінің, су сорғыларын талдау нәтижелерінің кестелерін жасау; очерк және оларға қосымшаларды жасау.

10-параграф. Топырақ үлгілерінің зертханалық талдаулары

1-бөлімше. Топырақ үлгілерін дайындау

28-кесте
Өлшем бірлігі – 10 үлгі

№ р/р	Жұмыстың атауы	Бағасы, теңгемен
1	2	3
1.	Топырақ үлгілерін алу, өңдеу және оларды қорапқа салу	260
2.	Топырақты ұсату үшін алдын ала дайындау (кесектерді қолмен ұсату)	3115
3.	Өсімдік қалдықтарын іріктеу және алып тастау, топырақ үлгілерін қолмен үгіту және топырақ елегінен өткізу:
	- жеңіл механикалық құрамдағы топырақ	1471
	- ауыр механикалық құрамдағы топырақ	2307
4.	Қарашірік және азот талдауы үшін топырақтан түбіршектерді іріктеу және алып тастау	3345
5.	Гипс талдауына топырақты әзірлеу	3461
6.	Аспаларды алу (100 аспа)	1961
7.	Ерітінділерді дайындау (100 ерітінді)	721

64. Жұмыстың мазмұны: топырақ үлгілерін кептіру үшін алу, қорапқа салу, өңдеу және алу; өсімдік қалдықтарын іріктеу және алып тастау, үлгілерді ұсақтау (үгіту), аспаларды алу.

2-бөлімше. Реактивтерді дайындау, талдаулар жүргізу

29-кесте
Өлшем бірлігі – 10 талдау

№ р/р	Талдаулар атауы және әдістері	Баға теңге
1	2	3
Тюрин әдісімен гумус құрамын анықтау, МемСТ 26213-91:
1^хх	титриметрикалық аяқталумен	4672
2^х	Кононова және Бельчикова бойынша қарашірік құрамын жеделдетіп айқындау	16702
Жалпы азоттың және фосфордың құрамын озолдау арқылы анықтау:
3	ЦИНАО фотометрикалық әдісімен	8994
Азоттың, фосфордың және калийдің жалпы құрамын анықтау:
4	Мещеряков бойынша озолдау	691
5	Сантиметр бойынша калийдің бірігуі	11680
6^х	карбонаттарды ацидиметрикалық анықтау	3270
7^х	карбонаттарды газоволюметрикалық анықтау	2920
8^х	өлшеу әдісімен гипсті анықтау	14600
Заттардың алмасу түрін анықтау әдістері, потенциометрикалық су немесе тұз соруының рН анықтау, МемСТ 26423-85:
9^хх	ол да соруды дайындаумен	2686
10^хх	Соколов бойынша қышқылдық алмасуы мен қозғалмалы алюминийді анықтау	5840
Гедройц бойынша топырақтың сіңіру сыйымдылығын анықтау:
11	алмасу әдісімен	27798
12^х	Бобко-Аскинази-Алешин бойынша топырақтың катиондық алмасу сыйымдылығын анықтау, МемСТ 17.4.4.01-84	14600
13	Шмук бойынша карбонаттық топырақтағы алмасатын кальций және магний алмасуын анықтау, МемСТ 26486-85	10629
14	Пфеффер бойынша сіңдірілген негіздер мен сыйымдылық және сіңімділік негіздерін анықтау: Молодцов және Игнатова түрлендіруінде	22192
15	Молодцов және Игнатова түрленуінде Пфеффер бойынша сортаң топырақтағы сіңу сыйымдылығын және сіңу негіздерін анықтау	16702
16	Жалынды фотометрде сіңірілген натрийді (уксусты-аммонды сығындысы) анықтау	3854
	Заттардың қозғалу түрін анықтау Кравков бойынша топырақтың нитрификациялық қабілетін анықтау:
17^х	Тюрин-Кононова бойынша жеңіл гидролизацияланған азотты анықтау	14600
Чириков (МемСТ 26204-84), Кирсанов(МемСТ 26207-84 Мачигин (МемСТ 26205-84), Эгнер-Рим, Эгнер-Рим-Доминго, Ониани бойынша фосфор мен Калидің қозғалмалы түрлерін анықтау:
18^хх	шкаламен жылжымалы фосфорды	3270
19^хх	жалынды фотометрде шкаламен жылжымалы калийді	1518
20	Сульфофенолді қышқылда дайын сіріндіде нитраттарды анықтау	4672
21^х	Казаринова –Окинна-Коптева (МемСТ 27395-87) бойынша дайын 0,1 сұр қышқыл сіріндіде темірдің оксинді және шала тотығын (қышқылданған) анықтау	14600
22^хх	Заттың су еритін түрін анықтау:	1869
22^хх	Су сіріндісін талдау	1869
23^хх	Сірінді дайындау (МемСТ26423-85)	1168
24^х	рН анықтау (МемСТ 26428-85)	1051
25	Хлор-ионын анықтау (МемСТ 26425-85): аргентометрикалық	2453
26^х	Сульфат-ионын анықтау (МемСТ 26426-85): өлшеу әдісімен	11680
27^х	Карбонат-ионын анықтау (МемСТ 26424-85): титриметрикалық	2570
28^х	Гидро-карбонат-ионын анықтау (МемСТ 26424-85): титриметриялық	2570
29^х	Кальций ионын комплексометрикалық анықтау (МемСТ 25428-85)	6891
30^х	Магний ионын анықтау (МемСТ 26428-85)	6891
31^хх	Құрғақ қалдықтарды анықтау (МемСТ 26423-85)	4672
32^хх	Жалынды фотометрде натрии мен калииді анықтау	2570
33^хх	Су сіріндісін қысқаша талдау: сірінді дайындау	2336
34^хх	Жалпы сілтілікті анықтау	2920
35^х	Хлор-ионын аргенометрикалық анықтау	2570
36^х	Хлор-ионын потенциметриялық анықтау	10278
37^х	Құрғақ қалдықтарды анықтау	4672
38^х	Микроэлементтерді анықтау: Григі сіріндісіндегі жылжымалы молибденді анықтау	23360
39^х	Жылжымалы түрлерін анықтау: Пейве-Ринькису бойынша мысты	12965
40^х	Крупский-Алексадрова бойынша мырышты	11680
41^х	Крупский-Алексадрова бойынша марганецті	10629
42^х	Бергер-Труог бойынша фотометрикалық әдіспен азоменинтен жылжымалы борды анықтау	11680
43	Грунт және топырақтың физикалық қасиетін зерттеу Топырақты қайнатуға дайындап пипет-әдісімен механикалық құрамы (пирофосфатты немесе метафосфатты натрии)	23360
44	1 мм ден 0,001 мм дейінгі бөліктерді толық фракциялау Пипет-әдісімен микроагрегаттық құрамы:	23360
44	1 мм ден 0,001 мм дейінгі бөлшектерді толық фракциялау	23360
45	Топырақтың гранулометрикалық (агрегаттық) құрамы - 10 мм ден 0,1 мм дейінгі (құрғақтай елеу) елегіштен өткізу	7826
46	Топырақтың гранулометрикалық (агрегарттық) құрамы - 10 мм ден 0,1 мм дейінгі суда елегіштен өткізу	11680
47	Топырақтың көлемдік массасын (тығыздығы) анықтау:	11680
47	Кескіш шығыршықты әдісімен	11680
48^х	Тұзданған топырақтар үшін (полярлы емес сұйықтықта, мысалы керосинде)	9694
49^хх	Термостатты-өлшеу әдісімен топырақтың ылғалдығын анықтау	2803
Топырақтың ең (далалық) аз су сыйымдылығын анықтау:
50	монолитте	8994
51	қаныққан үлгіде	7826
52^х	Фильтрация коэффициентін анықтау:	16702
52^х	монолитте	16702

65. Жұмыстың мазмұны: реактивтер мен ерітінділерді дайындау; талдаулар жүргізу, журналдарды толтыру (ведомостер).

3-бөлімше. Ыдыстарды жуу

30-кесте
Өлшем бірлігі – 100 дана

№ р/р	Талдаулар атауы және әдістері	Бағасы, теңгемен
1	2	3
1	Механикалық құрамын анықтау	6922
2	су сорғысын анықтау	10152
3	Бобко- және Аскинази бойынша сіңіру сыйымдылығын анықтау	9460
4	Тюрин бойынша қарашірікті анықтау	4614
5	Карбонаттардың көмірқышқылын анықтау	7614
6	Потенциометрмен рН анықтау	6114
7	Гедройц бойынша кальций мен магнийді анықтау	5999
8	Көлемдік салмақты анықтау	12228
9	Жалынды фотометрде натрий алмасуын анықтау	4614
10	Гипсті анықтау	7614
11	Реактивтердің астындағы бөтелкелерді жуу	12228

Ескертпелер: ыдыс жуудың бағасы басқа талдаулар түрі орындалғаннан кейін осы кестенің № р/р 1-11 қолдану арқылы анықталады.

66. Жұмыстың мазмұны: топырақ салынған шыны ыдыстарды бірнеше рет жай сумен шайып босату, қатты ластанған жерлерін ысқымен тазалау және сілті немесе қышқыл ерітіндісімен жуу; жай, тазартылған сумен (2-3 рет) шайып, кептіру және орнына қою.

2. Жем-шөп алқаптарын геоботаникалық зерттеу

11-параграф. Жем-шөп алқаптарын геоботаникалық зерттеу және геоботаникалық карталар жасау

1-бөлімше. Күрделілік санатының сипаттамасы

      67. Бірінші санат:
      ашық, біртекті ірі контурлары бар жазық жер – орманды дала, дала, шөлейт, шөл (құм, сор, сортаң және жайылма жерлері жоқ). Арнайы түсіру масштабында геоботаникалық контурлар саны картаның 1 дециметр² – де 5-тен аспайды.
      68. Екінші санат:
      ашық, бедері аз бөлшектенген, ірі және орташа контурлы жер – орманды дала, дала, шөлейт, шөл. Арнайы түсіру масштабында геоботаникалық контурлар саны картаның 1 дециметр² – де 6-дан 10-ға дейін болады.
      69. Үшінші санат:
      ашық, бедерлі орташа бөлшектенген жер. Жиынтықты контурлар ауданның отыз пайызын алады, жиырма бес пайызға дейін бұталы немесе ағаш өскен. Арнайы түсіру масштабында геоботаникалық контурлар саны картаның 1 дециметр² – де 11-ден 15-ке дейін болады.
      70. Төртінші санат:
      жартылай жабық, ситуациясы ұсақ контурлы жер. Жиынтықтағы контурлар ауданның отыз пайыздан көбін құрайды. Құм, сор, сортаң, сай, жыра, ормансыз таулар мен тау етектері, өте күрделі емес орта контурлы өзен жаймалары, отыз пайыздан елу пайызға дейін бұта немесе ағаш өскен шалғындар. Арнайы түсіру масштабында геоботаникалық контурлар саны картаның 1 дециметр² – де 16-дан 20-ға дейін болады.
      71. Бесінші санат:
      жабық, бедері қатты бөлшектелген жер; ағаш, бұта ағаш өскен және батпақтанған аумақ; өзен атыраулары; кішкентай аралдар, орманданған, бұта ағаш өскен және батпақтанған жайылмалар; төбешікті-жоталы, жартылай бекітілген құмдар; орманданған аласа және биік таулар. Автокөліктер үшін өтуге қиын және тең артқан көліктер үшін өте қиын аумақ. Арнайы түсіру масштабында геоботаникалық контурлар саны картаның 1 дециметр² – де 20-дан асады.

2-бөлімше. Дайындық жұмыстары

31-кесте
Өлшем бірлігі – шаруашылық

№ р/р	Іздестіру ауданы, мың гектар	Бағасы, теңгемен	№ р/р	Іздестіру ауданы, мың гектар	Бағасы теңгемен
1	0,2-ге дейін	13694	9	50	69155
2	0,5	14379	10	70	81479
3	1	15748	11	100	99966
4	3	21226	12	150	118453
5	5	26019	13	200	136940
6	10	36974	14	300	173914
7	20	46560	15	500	210888
8	30	55461	16	600	223212

72. Жұмыстың мазмұны: жоспарлық негізді, аэротүсірілім мен фотопланшеттерді, бұрын жүргізілген геоботаникалық зерттеу материалдарын, сондай-ақ әдебиет көздерін іріктеп алу; жұмыс ауданының табиғи жағдайларын (орографиясы, топырағы, жер бетіндегі сулары, метеорологиясы), жақсарту жөніндегі қолда бар нұсқаулықтар мен жұмыс істейтін ауданды сипаттайтын өсімдік жамылғысының қазіргі пайдаланылуын, жайылымдарды басқа да материалдарды зерттеу; зерттелетін аумақта таралған өсімдіктермен гербарийлер мен анықтағыштар арқылы танысу; жем-шөп алқаптарын алдын ала жіктеу және оларды аэротүсірілімдерде дешифрлеу; жем-шөп алқаптарының алдын ала картасын, жұмыс жоспары мен кестесін жасау; далалық лагерь жабдықтары мен керек-жарақтарын алу.

3-бөлімше. Далалық жұмыстар

32-кесте
Өлшем бірлігі – 1000 гектар тенге

№ р/р	Түсіру масштабы	Күрделілік санаты
№ р/р	Түсіру масштабы	1	2	3	4	5
1	2	3	4	5	6	7
1	1:10000	144817	169572	207942	247550	288396
1	1:10000	124909	146261	179357	213520	248751
2	1:25000	44559	51986	60650	71790	81692
2	1:25000	38434	44839	52312	61921	70462
3	1:50000	22280	24755	30944	33172	39608
3	1:50000	20284	21352	26690	28612	34163
4	1:100000	9902	11635	13368	15348	18566
4	1:100000	8541	10035	11530	13238	16014

      Ескертпелер:
      алымында – бағалар мамандар үшін, бөлімінде – жұмысшылар үшін бағалар зерттелген жем-шөп алқаптары жалпы ауданның сексен пайызынан көбін құрайтын шаруашылықтар үшін белгіленді.; олардың шаруашылықтағы елу бір пайыздан сексен пайызға дейінгі көлемінде бағаға 1,03; отыз бір пайыздан елу пайызға дейін – 1,05; жиырма бір пайыздан отыз пайызға дейін – 1,14; он бір пайыздан жиырма пайызға дейін – 1,19 коэффициенттері қолданылады. Егер зерттелген жем-шөп алқаптары шаруашылық ауданының он пайыздан төмен болса, бағаға 1,28 коэффициенті қолданылады;
      жүк көлігін пайдаланған кезде бағаға 1,50 коэффициентін қолданылады.
      73. Жұмыстың мазмұны: аумақты алдан ала тексеріп байқау; жем-шөп алқаптарын зерттеу маршруттарын дайындау және жүргізу кестесін анықтау; өсімдіктерін сипаттаумен бірге, жем-шөп алқаптарын далалық зерттеу. Жоспарлық материалда жарамсыз жер және мелиоративтік қор жері геоботаникалық контурлар шекарасын бөлу.
      74. Мал азығы алқаптарының дақылды техникалық жағдайын сипаттау, оларды пайдалану ерекшеліктерін сипаттау, шөптің қалыңдылығы өнімділігін анықтау үшін шөп орымын алу, химиялық талдауға белгісіз өсімдіктер гербарийін, өсімдік үлгілерін жинау; топырақ үлгілерін (қажет болған жағдайда) алу; далалық жұмыс картасында геоботаникалық контурлардың шекаралары мен нөмірлерін, орналасқан жерлерін, «станциялар» нөмірлерін, топырақ кескінділерін тушпен бекіту; контурлық ведомосын дайындау, шөп орымдарын кептіру және өлшеу; жем-шөп алқаптарының өнімділігін құрғақ салмақта есептеу; шөп қалыңдығын жақсарту жөніндегі іздестірулер мен ұсынымдардың алдын ала нәтижелерін және оны пайдалану әдісін келісу.

4-бөлімше. Камералдық жұмыстар (карта жасау)

33-кесте
Өлшем бірлігі – шаруашылық теңге

№ р/р	Зерттелетін алаң, мың гектар	Түрлердің саны
№ р/р	Зерттелетін алаң, мың гектар	20	40	60	80
1	2	3	4	5	6
масштаб 1:10000
1	0,2-ге дейін	112976	162403	197708
2	0,5	120037	169464	204769
3	1	127098	176525	211830
4	3	141220	190647	225952
5	5	162403	204769	247135
6	10	204769	247135	282440
7	20	268318	317745	353050
8	30	331867	374233	416599
масштаб 1:25000
9	3-ке дейін	127098	176525	211830
10	5	141220	183586	218891
11	10	155342	204769	240074
12	20	190647	233013	275379
13	50	282440	324806	367172
14	70	338928	388355	430721
15	100	423660	473087	522514
16	150	515453	571941	628429
масштаб 1:50000
17	5-ке дейін	127098	176525	303623
18	10	141220	190647	317745
19	50	247135	296562	423660
20	100	367172	451904	550758
21	200	557819	621368	755527
22	300	706100	790504	875564
23	400	797893	826137	967357
24	600	932052	960296	1101516
25	800	1002662	1030906	1172126
26	1000	1023845	1059150	1200370
масштаб 1:100000
27	50-ге дейін	282440	324806	374233
28	100	381294	423660	466026	515453
29	200	480148	515453	557819	614307
30	400	607246	649612	677856	713161
31	600	684917	720222	741405	769649
32	800	741405	762588	790832	819076
33	1000	776710	797893	826137	854381
34	1500	826137	854381	875564	910869
35	2000	847320	875564	896747	932052

      Ескертпелер:
      бағалар үшінші күрделілік санаты үшін келтірілді. Басқа күрделілік санаттарында жұмыс жүргізу кезінде бағаға бірінші санат үшін – 0,80; 2 – 0,90; 4 – 1,10; 5 санат – 1,20 коэффициенттері қолданылады;
      шаруашылықта 100 геоботаникалық контур үшін баға белгіленді; геоботаникалық контурлар саны басқа болған кез мынадай коэффициенттер қолданылады: 30 контурға дейін – 0,80; 50 – 0,90; 150 – 1,10; 200 – 1,20; 300 – 1,40 және одан әрі әрбір 100 геоботаникалық контурға коэффициент 0,10-ға артады.
      75. Жұмыстың мазмұны: далалық зерттеу материалдарын жүйелеу: белгiсiз өсiмдiктердiң гербарийін анықтау және өсiмдiк бірлестігінің атауын айқындау; мал азықтық алқаптардың түпкілікті жiктеуiн әзірлеу; үлгілер, үлгі топтары және кіші сыныптар бойынша өсімдіктердің орташа көрсеткіштерінің жинақ кестелерін құрастыру; негізгі мал азықтық, улы және жеуге жарамсыз өсімдіктердің тізімдерін жасау; мал азықтық алқаптардың өнімділігі жөніндегі материалдарды өңдеу; картаның авторлық түпнұсқасына баяндау құрастыру және ресiмдеу; геоботаникалық контурлардың шекараларын, нөмірлері мен индекстеулерінің далалық жұмыс картасынан және аэротүсірілімдерден таза негізге көшіру; мал азықтық алқаптардың геоботаникалық картасының түпнұсқасын жасау және ресімдеу.
      76. Геоботаникалық контурлардың алаңдарын есептеу және контурлық тізімдемелерін жасау; жайылымдар мен шабындықтардағы астықтың қорын айқындау және астық алаңдары мен қорларының жинақтық тізімдемесін жасау; мал азықтық алқаптарды пайдалану және жақсарту бойынша іс-шаралар әзірлеу; мал азықтық алқаптардың шаруашылық және мәдени техникалық жай-күйінің жинтық тізімдемесін және жоспарланатын іс-шараларды құрастыру; мал азықтық алқаптардың мәдени техникалық жай-күйі картасының (картограмма) түпнұсқасын, оларды жақсарту және тиімді пайдалану жөніндегі іс-шараларды әзірлеу; аумақтың қорғауға жататын мал азықтық алқаптарын картада бөліп көрсету; «Шабындықтар мен жайылымдардың табиғи-шаруашылық сипаттамасы және оларды пайдалану мен жақсарту жөніндегі іс-шаралардың» очеркін құру.

5-бөлімше. Құжаттарды дайыдау

4-кесте
Өлшем бірлігі – шаруашылық теңге

№ р/р/	Зерттелетін алаң, мың гектар	Картаның шаршы дециметріне есептегенде контурлардың саны
№ р/р/	Зерттелетін алаң, мың гектар	3	10	30	50		70		100	150
Масштаб 1:10000
1	0,2-ге дейін	34347	35532	37901	39677			40862	42638	46784
2	0,5	36716	39085	44415	48560			52706	57443	66326
3	1	39085	44415	55075	65142			71064	82908	100674
4	3	54482	71064	100674	130284			153972	183582	236880
5	5	71064	94752	148050	189504			230958	278334	379008
6	10	100674	153972	260568	359398			426384	527058	698796
7	20	165816	272412	479682	657342			829080	1012662	1362060
8	30	225036	384930	698796	965286			1190322	1498266	2025324
Масштаб 1:25000
9	3-ке дейін	40862	43231	47376	50337	52706			56259	62181
10	5	43823	47376	55667	65142	71064			76986	100674
11	10	50337	59220	76986	94752	106596			124362	159894
12	20	65142	82908	118440	153972	177660			219114	284256
13	50	100674	148050	242802	325710	390852			485604	639576
14	70	130284	189504	325710	444150	527058			669186	888300
15	100	165816	260568	450072	615888	740250			935676	1249542
16	150	225036	367164	651420	900144	1083726			1373904	1847664
Масштаб 1:50000
17	5-ке дейін	35532	37309	40862	43823	45599			48560	54482
18	10	41454	43823	47968	51521	53890			58036	65142
19	50	65142	76986	94752	112518	124362			148050	177660
20	100	82908	100674	142128	177660	201348			242802	307944
21	200	118440	153972	236880	307944	361242			444150	580356
22	300	138050	207270	325710	432306	515214			633654	835002
23	400	177660	260568	414540	562590	669186			829080	1101492
24	600	213192	331632	521136	681030	805392			1000818	1326528

      Ескертпелер:
      бағалар үш данадағы құжаттарды дайындауға көзделген;
      контурларды қарындашпен немесе басқа да материалдармен өшірген, ағартылмаған негізден, жобалардан түсіру кезінде бағаға 1,10 коэффициентін қолданылады;
      геоботаникалық контурлардың шекарасы өте айналмалы болған кезде бағаға 1,12 коэффициенті қолданылады;
      жоспардың түпнұсқасы боялмаған жағдайда, бағаға 1,07 коэффициенті қолданылады;
      баға 10 түсті қолдану есебімен белгіленді. 11-15 түсті қолданған кезде, баға әрбір 10 шаршы дециметр үшін 2073 теңгеге; 16-20 – 4145 теңгеге, 21-30 – 6514 теңгеге ұлғайтылады;
      су қоймалары мен көл жағалауы шегінің жер пайдалану шекарасын бояу үшін баға әрбір 15 дециметр үшін 890 теңгеге ұлғайтылады;
      геоботаникалық карталар сызу және ресімдеу үшін М 1:100000-ды 0,86 коэффициентімен М 1:50000 баға бойынша қолданылады.
      77. Жұмыстың мазмұны: геоботаникалық картаның авторлық түпнұсқасынан геоботаникалық контурлардың шекарасын айқын негізге түсіру, олардың нөмірлерін, жекелеген компоненттер үлесін пайыз арқылы көрсетумен мал азықтық алқаптардың түрлерін көшіріп жазу, есептік алаңдардың белгіленген орындарын, олардың нөмірлерін түсіру; картаның авторлық түпнұсқасына және ұсынылған мал азықтық алқаптарды пайдалану мен жақсарту жөніндегі іс-шараларға сәйкес шабындықтар, жайылымдар мен мелиоративтік қор жерлері контурларының мәдени техникалық жай-күйінің шартты белгілерін геоботаникалық картаға түсіру; геоботаникалық карталар көшірмелерінің төрт данасын қолданыстағы шартты белгілерге сәйкес бояу және ресімдеу; басып шығарылған материалды оқу және түзету.

12-параграф. Аудандық геоботаникалық карталар жасау

1-бөлімше. Аудандық геоботаникалық карталардың авторлық түпнұсқасын жасау

35-кесте
Өлшем бірлігі – аудан теңге

№ р/р	Ауданның алаңы, мың. гектар	Күрделілік санаты
№ р/р	Ауданның алаңы, мың. гектар	1	2	3	4	5
1	2	3	4	5	6	7
1.	50-ге дейін	72956	156552	244707	349582	504613
2.	100	209749	297904	402779	524372	664205
3.	150	349582	437737	542611	699163	838996
4.	200	437737	559330	682444	822277	978828
5.	300	612528	769080	908912	1101942	1311691
6.	400	752360	927151	1101942	1346649	1643034
7.	500	873954	1101942	1311691	1573117	1922699
8.	600	962109	1258493	1486482	1782866	2185645
9.	700	1118661	1398326	1661273	2010854	2465310
10.	800	1258494	1573117	1887741	2255561	2744976
11.	1000	1521440	1887741	2272280	2726736	3269348

      Ескертпелер:
      бағалар 1:50000 және ірірек масштабты геоботаникалық іздестірулердің бастапқы материалдарын пайдалана отырып 1:100000 масштабты карта құрастыру үшін белгіленді. 1:50000 масштабты карта құрастыру кезінде – 1,2 коэффициент, 1:200000 және 1:300000 масштабтарда 0,90 коэффициент қолданылады;
      арнайы схемалық карталар құрастыру кезінде бағалар коэффициенттерді қолдана отырып, осы кесте бойынша айқындалады: аудандық карта масшабында карталарды құрастыру кезінде – 0,11, 20х30 сантиметр, 30х40 сантиметр өлшемді карталар құрастыру кезінде – 0,03 коэффициенттері қолданылады; мал азықтық алқаптардың және оларды тиімді пайдаланудың мәдени техникалық жай-күйінің картограммасын құрастыру кезінде бағаға – 1,3 экологиялық немесе басқа да мамандандырылған карталарға – 1,1 коэффициенті қолданылады.
      78. Жұмыстың мазмұны: бастапқы материалдарды жүйелеу және зерделеу, жоспарлы негiз дайындау; ірі масштабты геоботаникалық іздестіру материалдарын жалпылау – аудандық картаға баяндау құрастыру, контурларды топтап қорыту, аудандарды есептеу; өнімділіктің азықтық алқап үлгілері және контур бойынша орташа салмағын айқындау; алқаптардың мәдени техникалық жай-күйі; жұмыс контуры тізімдемесін жасау; картаның авторлық түпнұсқасын құрастыру – жаңа контурларды аудандық картаның топографиялық негізіне, контурлардың индекстерін, мәдени техникалық жай-күйдің шартты белгілері мен контурлық жұмыс тізімдемесінен басқа да талап етілетін ақпараттарды көшіру; мәдени техникалық жай-күйдің картограммасы мен іс-шаралар картограммасын құрастыру; карта мен картограмманың авторлық түпнұсқасын ресімдеу.

2-бөлімше. Аудандық геоботаникалық карта мен картограммаларға очерк құру

36-кесте
Өлшем бірлігі – аудан теңге

№ р/р	Ауданның алаңы, мың гектар	Баяндау бойынша жайылым үлгілерінің саны
№ р/р	Ауданның алаңы, мың гектар	20-ға дейін	21-40	41-60	61-80	81-100	100-ден жоғары
1	2	3	4	5	6	7	8
1.	50-ге дейін	334382	486374	638366	851155	1155139	1519920
2.	100	364780	516773	668765	881554	1185538	1580717
3.	150	395179	547171	699163	911952	1215936	1641514
4.	200	425577	577570	729562	972749	1276733	1702310
5.	300	455976	607968	759960	1003147	1307131	1732709
6.	400	471175	623167	790358	1033546	1367928	1793506
7.	500	486374	638366	820757	1063944	1398326	1823904
8.	600	501574	653566	851155	1094342	1428725	1869502
9.	700	516773	668765	866354	1124741	1459123	1915099
10.	800	531972	683964	896753	1155139	1489522	1960697
11.	1000	547171	699163	911952	1185538	1519920	2006294

79. Жұмыстың мазмұны: аудан туралы жалпы мәлiметтердi баяндау, оның табиғат жағдайларының (геологиясы, бедері, гидрогеология мен гидрографиясы, климаты, топырағы, өсiмдiгі) қысқаша сипаттамасы. Мал азықтық алқаптар түрлерінің сипаттамасы және олардың мәдени техникалық жай-күйі; кестелер мен оларды ресімдеу үшін қажетті есептер (өнімділік, азықтардың сапасы және олардың шаруашылыққа арналған қорлары бойынша) және оларды ресімдеу.
80. Мал азықтық алқаптардың негізгі түрлерінің және мал азықтық алқаптарды жақсарту мен оларды тиімді пайдалану жөніндегі іс-шараларды көрсете отырып, олардың мәдени техникалық жай-күйінің геоботаникалық сипаттамасы. Кестелер мен оларды ресімдеу үшін қажетті есептеулер (өнімділік, азықтардың сапасы және олардың қорлары бойынша). Жайылымдар мен шабындықтардың негізгі үлгілерінің геоботаникалық сипаттамасы және мал азықтық алқаптарды жақсарту мен оларды тиімді пайдалану бойынша іс-шаралар әзірлеу.

3-бөлімше. Облыстық геоботаникалық карталарды жасау

Күрделілік санатының сипаттамасы

      81. Бірінші санат:
      ірі және орташа контурлармен, өсімдіктің айрықша біркелкі аймақтық түрлері немесе қолдан суарылмайтын егістіктің үлкен алаптары орын алған далалы, шөлейтті, бедерлі, әлсіз жарықшақты жазық далалы шөлдi аймақты аудандар. Өсiмдiк кешендерiнің контурлары жиырма пайыздан аспайтын аумақты алып жатыр;
      сәл бөлшектелген, бедерлі және бір түрлі өсімдік жамылғысы бар орманды дала, дала, шөлейтті, шөлді аудандар. Өсiмдiк кешендерiнің контурлары он пайыздан аспайтын аумақты алып жатыр. Геоботаникалық контурлардың орташа саны картаның он шаршы дециметрге дейін; біркелкі және әртүрлі өсімдік жамылғысымен және ірі контурлы құмды алаптар.
      82. Екінші санат:
      Бөлшектелген және толқынды бедерлі, өсімдік жамылғысының әртектілігі мен оның жиынтығын қамтамасыз ететін, экологиялық жағдайлары алуан түрлі орманды дала, дала, шөлейтті, шөлді ұсақ адырлы және аласа таулы аумақтар;
      картаның шаршы дециметріне 11-30, геоботаникалық контурлардың орташа санымен, жиырма бір-қырық пайыз кешенділікпен 1 «а» санатты және он бір-жиырма пайыз өсімдік кешендер алаңдарымен 2 «б» санатты аумақтар; жайылмалар, күрделі емес өсімдік жамылғысымен және бұталылығының алаңы кемінде жиырма пайыздан кем емес ірі өзендердің атыраулары; ірі контурлар мен қолдан суарылмайтын егін шаруашылығы үшін ұсақ контурлары бар суармалы егін шаруашылығы үшін игерілген аумақтар.
      83. Үшінші санат:
      аса бөлшектелген бедерлі, кешенді өсімдік жамылғысы мен ұсақ контурлы жай-күйімен орташа таулы және биік таулы аумақтар.
      қырық пайыздан жоғары өсімдік кешендерінің және картаның шаршы дециметр-не 31-40 геоботаникалық контурлар алаңымен бірінші және екінші санатты аумақтар;
      жайылмалар, өсімдіктің күрделі әртекті жамылғысы мен бұталылығымен және ормандылығымен жиырма пайыздан жоғары өзен атыраулары.

4-бөлімше. Облыстық геоботаникалық картаның авторлық түпнұсқасын жасау

37-кесте
Өлшем бірлігі – облыс теңге

№ р/р	Күрделілік санаты	Аудандардың саны	Алаңы, миллион гектар
№ р/р	Күрделілік санаты	Аудандардың саны	0,8	1,0	5,0	10,0	20,0	30,0	50,0 және жоғары
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
1	1	10-ға дейін	516773	531972	881554	1337530	2006294	2249482	2811852
2		15	547171	562370	927151	1398326	2097490	2340677	2903047
3		20	577570	592769	972749	1474322	2203884	2416673	2994242
4	2	10-ға дейін	638366	653566	1109542	1671912	2553466	2811852	3511015
5		15	683964	699163	1170338	1747908	2644661	2918246	3632609
6		20	714362	729562	1231135	1823904	2720657	3024641	3739003
7	3	10-ға дейін	790358	835956	1398326	2082290	3207031	3526214	4392569
8		15	835956	881554	1459123	2203884	3343824	3647808	4544561
9		20	881554	911952	1519920	2310278	3495816	3784601	4696553

      Ескертпелер:
      бағалар аудандық геоботаникалық карталардың барлығын есепке ала отырып белгіленді. Олар болмаған жағдайда, аралық аудандық жұмыс карталары жасалады;
      бағалар 1:300000 масштабты карта құрастыру үшін белгіленді. 1:100000 масштабты карта құрастыру кезінде бағаларға 1:100000, 1:200000 масштабында – 1,27, 1:600000-1000000 масштабында – 0,8 коэффициенттері қолданылады;
      арнайы схемалық карталарды облыстық карта масштабында құрастыру кезінде бағаларға – 0,06, 20х30 немесе 30х40 сантиметр өлшемді карталар құрастыру кезінде – 0,02 коэффициенттері қолданылады;
      экологиялық және басқа да мамандандырылған карталар құрастыру кезінде бағаларға – 1,1 коэффициентін қолдану керек.
      84. Жұмыстың мазмұны: аудандар бойынша бастапқы материалдарды жүйелеу және зерделеу, жоспарлы негiзді дайындау; аудандық геоботаникалық карталар негізінде олардың алаңдарын, контурлар бойынша орташа өлшемделген өнімділікті айқындай отырып, геоботаникалық контурларды топтап қорыту; өсімдіктің топтап қорытылған типологиялық тізімін жасау; картаның авторлық түпнұсқасын құрастыру – контурларды, контурлардың индекстерін және талап етілген басқа да ақпараттарды облыстық картаның топологиялық негізіне түсіру; картаның авторлық түпнұсқасын ресімдеу.

5-бөлімше. Аралық масштабтағы геоботаникалық жұмыс карталарын жасау

38-кесте
Өлшем бірлігі – аудан теңге

№ р/р	Күрделілік санаты	Аудандардың саны	Алаңы, миллион гектар
№ р/р	Күрделілік санаты	Аудандардың саны	0,8	1	5	10	20	30	50,0 және жоғары
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
1	1	10-ға дейін	438843	453975	741493	1119805	1664575	1891563	2360670
2		15	453975	469108	786890	1165203	1755370	1967225	2436333
3		20	484240	499373	817155	1240865	1846165	2012623	2511995
4	2	10-ға дейін	529638	544770	923308	1392190	2148815	2360670	2935705
5		15	575035	605300	983613	1467853	2209345	2436333	3026500
6		20	605300	620433	1029010	1528383	2269875	2527128	3117295
7	3	10-ға дейін	650698	711228	1165203	1740238	2693585	2935705	3662065
8		15	711228	741493	1210600	1846165	2799513	3056765	3798258
9		20	741493	756625	1271130	1921828	2920573	3162693	3919318

85. Жұмыстың мазмұны: бастапқы материалдарды жүйелеу және зерделеу; геоботаникалық карталарды топтап қорытындылау, жұмыс қартасы мен оларға шартты белгілер жасау.

6-бөлімше. Облыстық геоботаникалық картаға очерк құру

39-кесте
Өлшем бірлігі – облыс теңге

№ р/р	Күрделілік санаты	Аудандардың саны	Облыстың алаңы, миллион гектар
№ р/р	Күрделілік санаты	Аудандардың саны	0,8	1	5	10	20	30	50,0 және жоғары
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
1	1	10-ға дейін	317663	352621	881554	951470	1111062	1269133	1605036
2		15	334382	370860	916512	1004667	1146020	1322330	1621755
3		20	352621	405819	951470	1039625	1199217	1357289	1656713
4	2	10-ға дейін	405819	440777	1092822	1199217	1392247	1586796	1992615
5		15	422538	475735	1146020	1252414	1445444	1639994	2045813
6		20	440777	493974	1180978	1304091	1498641	1693191	2080771
7	3	10-ға дейін	493974	563890	1357289	1498641	1744868	1992615	2345237
8		15	528932	582129	1428725	1568557	1798065	2045812	2433392
9		20	547171	617087	1480402	1621755	1869502	2115729	2521547

Ескертпелер: бағалар жайылымдар мен шабындықтар үлгісінің баяндауында әрбір бөлінген толық шаруашылық сипаттаманы көздейтін жұмыстың толық бағдарламасына белгіленді. Мал азықтық алқаптарының түрлерінің және топтар және басқа да белгілері бойынша олардың сипаттамаларын сипаттаған кезде, бағаға жалпы түрде көрсетілетін жұмыстардың қысқартылған бағдарламасы қолданылған кезде – 0,60 коэффициент қолдану керек.
86. Жұмыстың мазмұны: аудан туралы ортақ мәлiметтердi баяндау, табиғат жағдайларының (геологиясы, бедері, гидрогеология мен гидрографиясы, климаты, топырағы, өсiмдiгі) қысқаша сипаттамасы; мал азықтық алқаптарды жақсарту және оларды тиімді пайдалану жөніндегі іс-шараларды көрсете отырып, жайылымдар мен шабындықтардың негізгі түрлерінің геоботаникалық сипаттамасы; әкімшілік аудандар бойынша және облыс нәтижелері бойынша өнімділіктің, мал азықтарының сапасы мен олардың қорларының кестесін жасау; очерк және оған қосымшалар құрастыру.

3. Топырақ бонитировкасы

13-параграф. Дайындық жұмыстары

1-бөлімше. Дайындық жұмыстары

40-кесте
Өлшем бірлігі – объект теңге

Зерттеу алаңы, гектар	Күрделілік санаттары
Зерттеу алаңы, гектар	1	2	3	4	5
1	2	3	4	5	6
50-ге дейін	14692	16896	19100	21303	23507
100	16161	19100	22038	24976	27915
200	18365	21303	24976	28649	31588
300	19834	23507	27915	31588	35995
400	22038	25711	30853	35261	39668
500	23507	27915	33792	38934	44076
1000	25711	30853	36730	42607	48484
2000	28649	33792	41138	47014	53626
3000	30853	37465	44811	51422	58768
4000	33792	41138	49218	56565	64645
5000	36730	44076	52891	60972	69787
10000	42607	52157	62441	71256	85214
20000	50687	62441	75664	85948	101375
30000	60972	74929	91090	102844	121944
40000	73460	89621	109455	123413	146185

87. Жұмыстың мазмұны: тапсырмалар, жоспарлы-картографиялық материалдарды алу; табиғат жағдайларын және топырақ қабатының құрылымын зерделеу; топырақ контурлары мен топырақтың шифрын жоспарлы негізге түсіру; бұрын келтірілген топырақ іздестірулерден топырақтың химиялық талдауының нәтижелерін іріктеу; талданатын топырақ қабаттарын жоспарлы негізге түсіру.

2-бөлімше. Далалық жұмыстар

41-кесте
Өлшем бірлігі – 1000 гектар теңге

№ р/р	Зерттеу масштабы	Күрделілік санаттарыы
№ р/р	Зерттеу масштабы	1	2	3	4	5
1	1:10000	106684 89678	129799 109109	158502 133236	204732 172097	287285 241491
2	1:25000	44452 37366	53342 44839	66805 56156	88904 74732	120909 101636
3	1:50000	21337 17935	30227 25409	39118 32882	51564 43345	71123 59786

      Ескертпелер: алымдағы бағалар мамандар үшін, бөлімі – жұмысшылар үшін.
      88. Жұмыс мазмұны: аумақты алдын ала тексеру; топырақты бағдарлы зерттеу; топырақ өндірілімін салу, олардың орналасқан орнын картографиялық негізге түсіру; өндіру сипаттамасы, топырақ үлгілерін талдауға алу; этикетка толтыру, үлгілерді нөмерлеу және қаптарға буып-түю; өндірілімдерді көму, топырақ контурларының шекараларын нақтылау; химиялық талдауға тапсырыстар тізімдемесін жасау; топырақтың үлгілерімен жұмыс істеу (кептіру, маркалау, тасымалдауға дайындау).
      89. Нұсқау талаптарына сәйкес далалық топырақ картасы мен далалық журналдарды ресімдеу. Үлгілерді химиялық талдауға тапсыру.

3-бөлімше. Зертханалық жұмыстар

90. Бағалар 28-, 29-, 30- кестелерде келтірілген.

4-бөлімше. Камералдық жұмыстар

42-кесте
Өлшем бірліктер – объект теңге

№ р/р	Зерттеу масштабы		Күрделілік санаттары
№ р/р	Зерттеу масштабы		1	2	3	4	5
1	2		3	4	5	6	7
Масштаб 1:10000
1	1–ге дейін		117316	140529	165652	196432	233897
2	3		192024	228167	271141	321534	382065
3	5		260121	309560	367741	437014	519362
4	10		338136	401826	477490	567625	675097
5	20		471981	561014	667458	793735	943961
6	30		584007	694858	826645	983556	1169116
Масштаб 1:25000
7	3 –ке дейін		105342	125102	148169	175496	208626
8	5		127380	151548	179904	214136	254612
9	10		181226	215091	255788	304051	361129
10	20		226110	268864	319478	379788	451265
11	50		351212	417253	496296	589517	701543
12	70		424819	505038	600536	713664	848536
13	100		521419	620296	737612	877039	1042838
Масштаб 1:50000
14		5–ке дейін	89915	106517	126278	149271	176818
15		10	151548	179904	214136	254612	302949
16		50	266807	317200	376556	428786	532438
17		100	373324	443478	526929	626761	745472
18		200	559839	665548	791458	940949	1119677
19		300	711387	846406	1006696	1196516	1427181

91. Жұмыс мазмұны: 0-50 сантиметр қабатта қарашіріктің, тұздану мен сортаңданудың пайызын есептеу; механикалық құрамы және топырақтың түр өзгешелігі бойынша зертханалық талдау нәтижелерінің кестесін жасау; түзету коэффициенттерін ескере отырып, топырақтың түр өзгешелігі бойынша топырақтың бонитет балын есептеу (механикалық құрам, қиыршықтану, тұздану, сортаңдану, гидроморфтылығы, ұсақ жер қабатының қуаттылығы).
92. Суарылатын және суарылмайтын топырақтар үшін бонитировкалық межелер құрастыру. Ауылшаруашылық алқаптары мен топырақ контурлары бойынша балын есептеу. Топырақтың бонитет балының картограммасы мен түсіндірме жазба жасау. Баяндау мен шартты белгілеулерді құру.

5-бөлімше. Құжаттарды дайындау

93. Бағалар 17-кесте бойынша айқындалады.

6-бөлімше. Жер санын есепке алу

Мемлекеттік жер кадастрының мәліметтерін ұсыну

43-кесте
Өлшем бірлігі – жер учаскесі

№	Жұмыстардың атауы	Бағасы теңгемен
1	2	3
1	Жұмысты орындауға өтінім қабылдау	147
2	Жер учаскесіне ақпарат тізбесін дайындау	92
3	Баспа өнімін дайындау және лазерлі ақ-қара принтермен басып шығаруға	303
	Жиыны:	542

14-параграф. Жер алқаптарының алаңдарын есептеу

1-бөлімше. Дайындық жұмыстары

44-кесте
Өлшем бірлігі – аудан

№ р/р	Аудандағы жер пайдаланушылар саны	Бағасы, теңгемен	№ р/р	Аудандағы жер пайдаланушылар саны	Бағасы, теңгемен
1	5–ке дейін	80136	5	25	209880
2	10	120840	6	30	241680
3	15	151368	7	50 және одан әрі	356160
4	20	180624

      Ескертпелер:
      бағалар ауданның толтырылған Мемлекеттік жер-кадастрлық кітабының бірінші бөлімінің болуы ескеріле отырып белгіленген. Ол жоқ болған жағдайда бағаларға 1,30 коэффицентін қолдану керек;
      бағалар әрбір шаруашылықта 10 дейін бөгде жер пайдаланушылардың болатынын ескере отырып белгіленген; олардың саны көп болған жағдайда баға әрбір 10 бөгде жер пайдаланушы үшін 1590-ға арттырылады.
      94. Жұмыстың мазмұны: жоспарлы-картографиялық материалды алу; алаңдарды есептеу үшін қолданылатын жоспарлы картографиялық негізді ресімдеу; жер пайдаланушылардың, ауылдық елді мекендердің, кенттердің, қалалардың, босалқы жерлер мен орман қорының, өнеркәсіптік көлік жерлерінің және ауыл шаруашылығы мақсатындағы емес басқа жерлердің салынған шекараларын тексеру (қажет болған жағдайда түзету); жер пайдаланушыларды орналастыру схемасын, аудандық жер есебінің деректері бойынша жер пайдаланушылардың тізімін жасау; жер пайдаланушылардың тізімін жоспарлы-картографиялық негізбен салыстырып оқу; ауданның жер пайдаланушыларын трапеция шекараларына орналастырудың схемалық сызба шекараларындағы басқа жер пайдаланушылар туралы анықтамалардың көшірме үзіндісі.

45-кесте
Өлшем бірлігі – 10 шаршы дециметр

№ р/р	Аудандағы жер пайдаланушылар саны	Бағасы, теңгемен	№ р/р	Аудандағы жер пайдаланушылар саны	Бағасы, теңгемен
1	2	3	4	5	6
1	3	827	11	90	6678
2	5	1018	12	100	7250
3	10	1272	13	120	8459
4	20	2035	14	140	9604
5	30	2798	15	160	10812
6	40	3625	16	180	12020
7	50	4261	17	200	13229
8	60	4961	18	220	14183
9	70	5470	19	240	15264
10	80	6106

      Ескертпелер:
      алқап контурларын калькаға көшіру үшін бағалар 100 контурға 1208 теңге есебінен қосымша белгіленеді;
      егер беткейдің тіктілік картасын дайындау және құрастыру кезіне сызғыштық сантиметрдегі жоспарда екі горизонтальға дейін болса, бағаларды 49-кесте бойынша қабылдау керек, 3-тен 4-ке дейінгі горизонтальдар бойынша 827 теңгеге дейін өсіру, 5-теңгеден 8 теңгеге дейін – 2480 теңге, 9-дан 12-теңгеге дейін – 5788 теңге және 12-ден жоғары – 12402 теңгеге дейін өсіру;
      ауыл шаруашылық алқаптарының контурлығын анықтау және оның сипаттамасының жиынтық тізімдемесін жасау үшін бағалар 49-кесте бойынша анықталады, ауыл шаруашылық алқаптары контурларының саны жоспардың шаршы дециметр 5-дейін оның мәні арттырылса – 1081 теңгеге; 6-дан 10-ға дейін – 16463 теңге; 11200-ге дейін – 2099 теңге; 200-ден жоғары – 2544 теңгеге арттырылады.
      жер алқаптары бойынша топырақ контураларының геоботаникалық алаңдарын есептеу үшін картографиялық негізді құру мен ресімдеу үшін бағалар 49-кесте бойынша 0,58 коэффициентімен белгіленеді.
      95. Жұмыс мазмұны: шекара контуры және секция нөмірлерін, жер пайдаланушылар шифрі мен пайдаланынатын жерлердің контур нөмерлерін калькаға түсіру.

15-параграф. Жер пайдаланудың (планшеттің, жер учаскесінің) жалпы ауданын есептеу

1-бөлімше. Координаталар бойынша жер пайдаланудың (планшеттің, жер учаскесінің) жалпы ауданын есептеу

      96. Жұмыстың мазмұны: каталогтан жер пайдаланудың айналма шекараларының нүкте координаталарын таңдау және абсцисс және ординат мәндерін бір белгіге келтіру; нүкте нөмірлерін және олардың келтірілген координаталарын көшіру; дербес компьютерде түпкілікті нәтиже – айқындалатын алаңның екі еселенген мәнін алу үшін қажетті есептеулерді орындау (аралық жазбаларсыз).
      97. Бақылау есептерін орындау және олардың қорытындысын оң санға айналдыру; алынған нәтижелерді салыстыру және жер пайдалану (планшеттің, учаскенің) алаңын нақты анықтау.
      Бағалар 46-кестеде.

2-бөлімше. Профессор Савичтің әдісі бойынша жер пайдаланудың (планшеттің, жер учаскесінің) жалпы ауданын есептеу

46-кесте

№ р/р	Жалпы ауданды есептеу әдісі	Өлшем бірлігі	Бағасы теңгемен
1.	Координаталар бойынша дербес компьютерді қолдану арқылы	100 нүкте	4134
2.	Профессор Савичтің әдісі бойынша	10 шаршы	3816

2-тармаққа ескертпе: лавсанды пленкаға немесе ағартылмаған планшеттерде сызылған, жер пайдаланушының жалпы ауданын есептеген кезде бағаларға 1,15 коэффициентін қолдану.
98. Жұмыс мазмұны; планиметрді бөлу бағасын белгілеу; координат торымен және толықтай жер пайдаланушы аумағына кіретін квадраттарды есептеу; полюстік ені «оң» және «сол» қалыпта болған кезде айналмалы шекарамен бөлінген квадраттардың ішкі және сыртқы жақ бөліктерін планиметрмен қоршау; планшетте жер пайдаланушының (учаскенің) жалпы ауданын айқындау және жоспарлық негіздеменің бұзылуына (қажет болған жағдайда) түзетулер енгізу; жер пайдаланушы шекарасымен, планшеттердің орналасу схемасын, айналмалы шекарамен бөлінген бос және бос емес аудандарды квадраттағы нөмірлермен сызып көрсету.

3-бөлімше. Экспликациялар жасай отырып, жер алқаптары (топырақтық, геоботаникалық) контурларының алаңдарын есептеу

47-кесте
Өлшем бірлігі – 10 шаршы дециметр

№ р/р	Жоспардың шаршы дециметріне есептегенде контурлар саны	Бағасы теңгемен	№ р/р	Жоспардың шаршы дециметріне есептегенде контурлар саны	Бағасы теңгемен
1	2	3	4	5	6
1	3	14628	10	80	53742
2	5	15900	11	90	57240
3	10	17808	12	100	65508
4	20	22896	13	120	75048
5	30	29892	14	140	78546
6	40	33708	15	160	82362
7	50	38160	16	180	85860
8	60	43884	17	200	90312
9	70	50244	18	220	97308
			19	240	104940

      Ескертпелер:
      аудандарды лавсанда, ағартылмаған фото жоспарларда және түзетілген планшеттерде есептеген кезде бағаларға 1,20 коэффициентін қолдану керек;
      аудандарды контурлық есептеу тізімдесінде пайдаланған кезде, қорытындысын шығарғарған кезде бірден жер экспликациясын алуға мүмкіндік беретін бағаларға 0,80 коэффициентін қолдану керек;
      топырақтың (геоботаникалық) контурларының аудандарын есептеген кезде бағаларға 0,50 коэффициентін, картограмма контурларына – 0,30 коэффициентін қолдану керек;
      әкімшілік аудандардың шекарасындағы жер алқаптарының аудандарын есептеген кезде және жер пайдаланушылар мен алқаптардың санаттары бойынша экспликациялар жасағанда бағаларды әрбір шаруашылыққа 4770 теңге есебімен белгілеу керек;
      жоспардың шаршы дециметріне есептегенде контурлардың санын жер пайдаланушы шекараларында (планшетте) есептелетін контурлардың және олардың шаршы дециметрмен есептелген аудандарының жалпы санына қатынасын анықтау. Топырақ (геоботаникалық) контурлары мен картограммалар контурларының аудандарын есептеген кезде – олардың жалпы санының шаршы дециметрімен есептелген жер пайдаланушы (планшет) ауданына қатынасымен есептеледі. Орындаушылардың шығындарын есептеген кезде жоспар шекарасындағы аудан бөгде пайдаланудағы учаске алаңы алып тасталған аудан есепке алынады, олардың мөлшерлері координаталар бойынша анықталды;
      фото жоспарлардың трапециялық жиектемелерімен кесілетін контурлар тізімдесін жасау бағасын 100 контурға 6360 теңге мөлшерінде қабылдау керек.
      99. Жұмыс мазмұны: жоспарлы-картографиялық және басқа да қажетті материалдарды алу; лонтурларды нөмірлеу. Жер пайдаланушыны (жер учаскесін, планшетті) секцияға бөлу; планиметрді бөлу бағасын белгілеу.
      100. Полюстің екі «оң» және «сол» қалыбында планиметрмен секциялар ауданын есептеу; секция ауданы мен жер пайдаланудың (учаске, планшет) жалпы ауданының сомасы арасындағы қиыспаушылықты айқындау; қиылыспаушылықты секциялар бойынша бөлу, калькаға шекара контурларын түсіру және секция мөлшері мен нөмірін жазып алу; планиметрмен, палеткамен немесе графикалық әдіспен контурлар ауданын есептеу және оларды секция шекараларында үйлестіру (Топырақ және геоботаникалық контурлардың аудандарын есептеген кезде; топырақ немесе геоботаникалық контурға толық кіретін жер алқаптарының контурларын таңдау); олардың аудандарының контурлардын калькаға көшіру.
      101. Жер пайдалану (жер учаскесі, планшет) бойынша жер экспликациясын жасау. Құжаттарды жүйелеу және істі ресімдеу.

4-бөлімше. Дербес компьютерлік техниканы пайдалана отырып, жер алқаптары (топырақ, геоботаникалық) контурларының алаңдарын есептеу

48-кесте
Өлшем бірлігі – 10 шаршы дециметр.

№ р/р	Жоспардың шаршы дециметріне есептегенде контурлар саны	Бағасы теңгемен	№ р/р	Жоспардың шаршы дециметріне есептегенде контурлар саны	Бағасы теңгемен
1	3	7632	11	90	29574
2	5	8268	12	100	31482
3	10	9222	13	120	34344
4	20	12402	14	140	36888
5	30	15264	15	160	39750
6	40	18126	16	180	42294
7	50	20670	17	200	45156
8	60	23214	18	220	46746
9	70	25122	19	240	48718
10	80	27666

Ескертпелер: бағалар топырақ, геоботаникалық және басқа контурлардың еңістері бойынша жер алқаптарының аудандарын есептеу үшін бастапқы ақпаратты дайындау және жазу үшін есептеудің әрбір түрі бойынша 0,80 коэффициентін қолдана отырып, 49-кесте бойынша белгілеу керек.
102. Жұмыс мазмұны: тақырыптық тапсырма алу; контурларды цифрлау; тақарыптық карта контурларын суреттеу және контур аудандарын есептеу; тақырыптық карта контурларының алаңын байланыстыру; контурлар аудандарының тізімдемесін жасау; баспаға шығару; аудандарды есептеу бойынша істі ресімдеу.

5-бөлімше. Жерге орналастыру жұмысын орындайтын жеке және заңды тұлғаларға жер учаскелері шекараларының координаталарын беру.

Өлшем бірлігі – жер учаскесі-бағасы 2125 теңге.

103. Жұмыс мазмұны: жұмысты орындау үшін өтінім қабылдау; тапсырыс беруші үшін жер-кадастрлық істі таңдау және жер учаскесінің координаталар тізімдемесін дайындау; жер-кадастрлық істі мұрағатқа тапсыру.

16-параграф. Жер учаскелері үшін төлемақының базалық мөлшерлемелеріне түзету коэффициенттерін белгілей отырып, елді мекендерде бағалау аймақтары шекараларының схемаларын әзірлеу

      1-бөлімше. Елді мекендер санаттарының сипаттамасы:
      104. Бірінші санат:
      ауылдық елді мекендер;
      105. Екінші санат:
      аудан орталықтары (кенттер мен селолар) мен аудандық маңызы бар қалалар;
      106. Үшінші санат:
      облыстық маңызы бар қалалар (облыс орталықтарынан басқа);
      107. Төртінші санат:
      облыс орталықтары, республикалық маңызы бар Алматы мен Астана қалалары.

2-параграф. Дайындық жұмыстары

49-кесте
Өлшем бірлігі – елді мекен теңге

Елді мекен санаты
1	2	3	4
1	2	3	4
159973	319945	639890	714643

      Ескертпелер: бағалар ауыл шаруашылығы мақсатындағы (пайдаланудағы) жерлерді есептемегендегі елді мекен шекарасындағы дайындық жұмыстарын орындау үшін көзделген: қала аумағын әкімшілік аудандарға бөлу кезінде бағаға мынадай коэффициенттер қолданылады: екі аудан болса – 1,2, үш аудан болса – 1,3, үш ауданнан жоғары болса – 1,5.
      108. Жұмыс мазмұны: төмендегі ақпараттық материалдарды жинау, кейіннен оларды өңдеу және талдау; елді мекеннің бас даму жоспары; № 22 нысанындағы жер балансының деректері; М 1:2000, 1:5000 – жобалау-картографиялық материалдар (қажет болған жағдайда басқа масштабтағы материалдар пайдаланылады); жер учаскесін кадастрлық бағалаудағы табыс әкелуші факторлар мен олардың коэффиценттерінің тізбесі; жер аукциондарының (конкурстардың) қорытындылары; жер жылжымайтын мүліктің көлемі және нарықтық бағасы, сондай-ақ жалға берілетін жер учаскелері, тұрғын үй және басқа да ғимараттардың жалдау ақысы туралы риэлторлық компаниялар мен бұқаралық ақпарат құралдарының ақпараттық деректері; қоршаған ортаны қорғау органдарының материалдары бойынша қала жерлерінің экологиялық-геологиялық жағдайы; жергілікті жағдайда қолдану үшін қажетті басқа да ақпараттар.
      109. Камералдық дайындық кезінде жиналатын материалдардың нақты тізбесі мен мазмұны елді мекендердің санатына байланысты болады.

3-параграф. Схемаларды әзірлеу

50-кесте
Өлшем бірлігі – елді мекен теңге

Елді мекен санаты
1	2	3	4
1	2	3	4
1294731	2586471	5172942	5815822

110. Жұмыс мазмұны: әлемдік практикада жылжымайтын мүлікті бағалау бойынша қабылданған тәсілдермен (оларды жаңғырту), кірісті, шығынды және сатуларды салыстыру тәсілдерімен жылжымайтын мүлік құнын есептеу; аймақ коэффиценттерін осы негізде есептеу; бағалау объектілері бойынша баға белгілеуші факторларды таңдау және аймақтарға бөлу коэффициенттерін белгілеу; аймақтар бойынша орташа бағалау коэффиценттерін есептеу; аймақтарға бөлудің ықтимал, неғұрлым ұтымды нұсқаларын дайындау; аймақтар шекарасын жобалау және олардың аудандарын есептеу; әрбір нұсқаның артықшылығы мен кемшіліктерін талдау; солардың біреуін таңдау және келісу; аймақтарға бөлу схемасының авторлық түпнұсқасын дайындау және қажетті есептеулермен қоса түсіндірме жазба жазу.
111. Жобаны белгіленген тәртіппен қарау және келісу, оны бекітуге дайындау.

4-параграф. Құжаттарды дайындау

51-кесте
Өлшем бірлігі – елді мекен теңге

Елді мекен санаты
1	2	3	4
1	2	3	4
188379	376758	755010	906012

      Ескертпелер:
      бағалар аймақтарға бөлудің әрбір түріне белгіленген – баға немесе салық салу мақсаттары үшін;
      бағалық аймақтарға бөлу үшін және салық салу мақсаттары үшін схемалар дайындаған кезде бағаларға 2,0 коэффициенті қолданылады.
      112. Жұмыс мазмұны: пайдалануға қолайлы мынадай масштабтарда елді мекеннің аумағын аймақтарға бөлу схемасын дайындау: 1:5000, 1:10000, 1:50000, саны 3 дана.
      113. Жоспарлы негізде мыналар көрсетіледі: түрлі-түсті бояулармен бөлінген аймақтар; аймақ шекаралары мен аймақтар бойынша түзету коэффициенттері. Жерді аймақтарға бөлу схемаларын қарау және келісу, аймақтардың сипаттамалық кестелері, шартты белгілеулері, масштабы мен ұйымның мөртаңбасы графикалық материалды ресімдеуге кіреді.

17-параграф. Жер үшін төлемақының базалық мөлшерлемесін есептеу

1-бөлімше. Дайындық жұмыстары

52-кесте
Өлшем бірлігі – елді мекен теңге

Елді мекен санаты
1	2	3	4
1	2	3	4
159972	319945	639890	714644

      Ескертпелер:
      бағалар ауыл шаруашылығы мақсатындағы (пайдаланудағы) жерлерді есептемегендегі елді мекен шекарасындағы дайындық жұмыстарын орындауға көзделген;
      қала аумағын әкімшілік аудандарға бөлу кезінде бағаға мынадай коэффиценттері екі аудан болса – 1,2, үш аудан болса – 1,3, үш ауданнан жоғары болса – 1,5 қолданылады.
      114. Жұмыстың мазмұны: базалық мөлшерлемені әзірлеу тапсырмасын әзірлеуге қатысу; жерді далалық зерттеу жұмыстарының көлемін анықтау және оларды жүргізу кестесін жасау; дайындық материалдары бойынша түсіндірме жазба дайындау.
      115. Кадастрлық бағалау кварталын таңдау; құрылыс сипаттамасы мен құрылыс түрлері бойынша салынған аумақтардың шекарасын нақтылау.
      Мынадай материалдарды жинау және талдау: елді мекеннің (қала) бас даму жоспары; № 22-нөмірлі нысан бойынша жер балансының деректері; М 1:2000, 1:5000 – жобалау-картографиялық материалдары (қажет болған жағдайда басқа масштабтағы материалдар пайдаланылады); жер аукциондарының (конкурстардың) қорытындылары; жер жылжымайтын мүліктің көлемі және нарықтық бағасы, сондай-ақ жалға берілетін жер учаскелері, тұрғын үй және басқа да ғимараттардың жалдау ақысы туралы риэлторлық компаниялар мен бұқаралық ақпарат құралдарының ақпараттық деректері; қоршаған ортаны қорғау органдарының материалдары бойынша қала жерлерінің экологиялық-геологиялық жағдайы; Статистика саласындағы уәкілетті органның нақты елді мекендегі құрылыс-монтаждау жұмыстарының бағасы туралы деректері; жергілікті жағдайларда қолдану үшін қажетті басқа да ақпараттар.

2-бөлімше. Базалық мөлшерлемені есептеу

53-кесте
Өлшем бірлігі – елді мекен теңге

Елді мекен санаты
1	2	3	4
1	2	3	4
1294731	2589461	5178922	5812832

116. Жұмыстың мазмұны: әлемдік практикада жылжымайтын мүлікті бағалау бойынша қабылданған (олардың модификацияларымен) жылжымайтын мүлік бағасын есептеу тәсілдермен кірісті, шығынды және сатуды салыстыру; қала аумағын бағалау аймақтарына бөлу. Жер учаскелерінің нарықтық құнын аймақтар бойынша есептеу; базалық мөлшерлеменің орташа есептелген мәнін есептеу.
117. Бағалау кварталдарын таңдау схемасының авторлық түпнұсқасын дайындау және қажетті есептеулермен қоса түсіндірме жазба жазу. Базалық мөлшерлеменің мәнін белгіленген тәртіппен қарау және келісу, оны бекітуге дайындау.

3-бөлімше. Құжаттарды дайындау

54-кесте
Өлшем бірлігі – елді мекен теңге

Елді мекен санаты
1	2	3	4
1	2	3	4
188379	376758	753515	906012

      Ескертпелер:
      қала аумағын әкімшілік аудандарға бөлген кезде бағаларға мынадай коэффициенттер: екі аудан болса – 1,2, үш аудан болса – 1,3, үш ауданнан көп болса – 1,5 коэффициенттері қолданылады.
      118. Жұмыс мазмұны: пайдалануға қолайлы мынадай масштабта елді мекендердің есептік бағалау кварталдарын таңдау схемасын дайындау: 1:5000 немесе 1:10000 М, саны 3 дана.
      119. Жоспарлы негізде мыналар көрсетіледі: аймақтардың шекаралары (оларды ұйымдастырған кезде), таңдалған есептік кадастрлық бағалану кварталдары, кварталдағы жылжымайтын мүліктің орташа бағалау құны. Таңдау схемасын қарау және келісу, қосымша кестелер, шартты белгілеулер, масштабы, ұйымның мөртаңбасы да графикалық материалды ресімдеуге кіреді.

4-бөлімше. Ауыл шаруашылығы алқаптарын алып қою кезіндегі ауыл шаруашылығы өндірісінің шығындарын айқындау

55-кесте
Өлшем бірлігі – жоба

№ р/р	Учаскенің ауданы (гектар)	Бағасы, теңгемен	№ р/р	Бөлу трассасының ұзындығы (километр)	Бағасы, теңгемен
1	2	3	4	5	6
1	5-ке дейін	31588	1	3-ке дейін	30486
2	10	36069	2	5	35114
3	20	41431	3	10	40109
4	50	48631	4	20	56197
5	100	58327	5	50	70595
6	200	70007	6	100	74709

      Ескертпелер:
      егер учаске бірнеше аудандардың аумағында орналасқан болса, бағалар әрбір ауданға жеке есептеледі;
      егер объект 2 бөлек орналасқан учаскеден тұрса, бағаға 1,15 коэффиценті, 3 учаскеден тұрса – 1,25; 4 учаскеден тұрса – 1,40; 4 жер учаскесінен көп болса, әрқайсысына – 0,1 қолданылады.
      120. Жұмыстың мазмұны: өтінімдерді қабылдау; жер учаскесін сипаттайтын материалдарды жинау және талдау.
      121. Желілік құрылыстарды жүргізуге рұқсат етілген жер учаскесінің немесе бөлінген жер учаскесінің орналасу жоспарын (картасын) дайындау. Тиісті топырақ картасынан топырақ түрлілігінің шекарасы мен олардың нөмілерін көшіру. Олардың алаңдарын есептеу.
      122. Түзету коэффициенттерін есепке ала отырып, жер учаскесінің сапалық жағдайына, суландырылуына, шаруашылық орталыққа қатысы бойынша оның орналасуына, қызмет көрсету саласы орталығынан алыстығына қарай жер учаскесінің кадастрлық (бағалау) құнын есептеу.
      123. Шығындар мөлшерін белгілеу; құжаттарды дайындау; тапсырыс берушіге атқарылған жұмыстарды өткізу.

18-параграф. Азаматтар мен мемлекеттік емес заңды тұлғаларға ауыл шаруашылығы өндірісін жүргізу үшін берілген (берілетін) жер учаскесінің бағалау құнын белгілеу

56-кесте
Өлшем бірлігі – жер учаскесі теңге

Аумағы, гектар	Жұмыс күрделілігінің санаты
Аумағы, гектар	1	2	3	4	5
1	2	3	4	5	6
100-ге дейін	9109	10872	11827	12709	13590
500-ге дейін	10578	12709	13737	14839	15867
1000-ға дейін	13222	15867	17190	18512	19834
5000-ға дейін	23801	28576	31000	33351	35775

      Ескертпелер: жер учаскесінің ауданы 5000 гектардан астам болса, қосымша алаңның әрбір 1000 гектарына бағалар он пайызға арттырылады.
      124. Жұмыстың мазмұны: жұмыстарды жүргізуге тапсырыс берушіден өтінімді қабылдау жер учаскесіне құқық туралы (жер пайдалану құқығы) құжаттардың бар-жоғын тексеру; жер учаскесін сипаттайтын материалдарды іріктеу, жерге төленетін төлемақы мөлшерлемесі мен түзету коэффиценттерін белгілеу, жер учаскесінің бағалау құнын есептеу (жер пайдалану құқығы), бағалау құнының актісін ресімдеу, оны бекіту және тапсырыс берушіге беру; жер учаскесін бағалау ісін (жер пайдалану құқығы) ресімдеу және оны мұрағатқа тапсыру.
      125. Табиғи-экономикалық аймақтардың күрделілік санатының сипаттамасы.
      126. Бірінші санат:
      жазық, аз бедерлі және біркелкі тау жыныстары мен топырақ жамылғысы бар дала және шөлейтті аймақтардың аудандары. Топырақтық кешен контурлары он пайыздан аспайтын аумақты алып жатыр.
      127. Екінші санат:
      ашық күрделенген элементтері бар, біртекті тау жыныстары және күрделенбеген топырақ жамылғысы бар орманды жазық дала ман далалық аймақ аудандары. Топырақтық кешен контурлары он пайыздан аспайтын аумақты алып жатыр.
      топырақ кешендері немесе топырағы эрозияға ұшыраған ауданы он пайыздан жиырма пайызға дейінгі бірінші санатты аумақтар.
      128. Үшінші санат:
      ойлы-қырлы бедерлі, түрлі топырақ түзуші жыныстары бар, біркелкі емес топырақ жамылғысы бар орманды дала және жазық аймақ аудандары:
      топырақ кешендері немесе топырағы эрозияға ұшыраған аудандар жиырма пайыздан қырық пайызға дейінгі бірінші санатты аумақтар;
      топырақ кешендері немесе топырағы эрозияға ұшыраған аудандар он пайыздан жиырма пайызға дейінгі екінші санатты аумақтар;
      қайталама сортаңдану белгілері жоқ жақсы күйдегі суармалы жерлер.
      129. Төртінші санат:
      бедері бөлшектелген, түрлі топырақ құрауйтын жынысты және топырағы жиырма пайыздан қырық пайызға дейін эрозияға ұшыраған орманды далалы және далалы аймақ аудандары;
      кешенділігі мен топырақ жамылғысының эрозиялануы қатты дамыған орманды далалық, домалақ, жартылай шөлді және шөлді аумақтар (аумақ ауданының қырық пайыздан алпыс пайызға дейінгі);
      жайылма алқаптар, топырақ жамылғысы күрделі емес, орманданған және бұталы өсімдікті өзен сағалары (жиырма пайыздан аз);
      бөлшектенген тау бөктеріндегі аймақтар;
      ауданы он бес пайызға дейінгі алқаптағы топырағы қайталама сортаңдалған суармалы жерлер.
      130. Бесінші санат:
      кешенділігі мен топырақ жамылғысының эрозиялануы қатты дамыған орманды далалы, далалы, жартылай шөлді және шөлді аумақтар (аумақ ауданының алпыс пайызы);
      таулар және орманданған тау бөктері;
      күрделі біркелкі емес топырақ жамылғысы бар алқаптар, өзен сағалары (механикалық құрамы түрлі, сортаңдану, алқабының жиырма пайыздан астамы батпақтанған немесе сортаңданған);
      он бес пайыздан астам алқапта қайталама сортаңдану белгілері бар суармалы жерлер.

19-параграф. Ғимараттар мен құрылыстарға олардың мақсатына сәйкес қызмет көрсету үшін тағайындалған жерлерді қосқанда, салынған ғимараттар мен құрылыстардың кешендерін немесе соларды салу үшін берілген (берілетін) жер учаскесінің бағалау құнын белгілеу

57-кесте
Өлшем бірлігі – жер учаскесі

№ р/р	Жұмыс атаулары	Өлшем бірлігі	бағасы теңге
1	2	3	4
1.	Өтінімді тіркеу және тапсырыс берушінің жер учаскесіне құқығы жөніндегі құжаттың бар-жоғын тексеру	іс	367
2.	Жер учаскесін сипаттайтын материалдарды жинау мен іріктеу	учаске	1836
3.	Жоспарлы-картографиялық материалды дайындау	жоспар	1102
4.	Төлемақы мөлшерлермесін және оған түзету коэффиценттерін белгілеу	учаске	2203
5.	Жер учаскесін бағалау құнын есептеу (жер пайдалану құқығы)	учаске	3305
6.	Жер учаскесінің бағалау құнының актісін ресімдеу (жер пайдалану құқығы)	акт	514
7.	Жер учаскесін бағалау құнының актісін тапсырыс берушіге беру (жер пайдалану құқығы)	акт	1102
8.	Жер учаскесінің құнын бағалау ісін ресімдеу (жер пайдалану құқығы) және оны мұрағатқа тапсыру	іс	1615
	Жиыны		12044

      Ескертпелер:
      бағалар 1 гектарға дейінгі жер учаскесіне белгіленген;
      жер учаскесінің мөлшері 1 гектардан асатын болса, арттыру коэффиценттері қолданылады: 10 гектарға дейін – 1,1; 50 гектарға дейін – 1,2; 100 гектарға дейін 1,3; кейінгі әрбір 100 гектарға бес пайызға арттырылады.

20-параграф. Азаматтарға жеке үй (қосалқы) шаруашылығын, құрылыс жүргізу және тұрғын үйге қызмет көрсету, бақ өсіру және саяжай құрылысы үшін берілген (берілетін) жер учаскесінің бағалау құнын белгілеу

58-кесте
Өлшем бірлігі – жер телімі

№ р/р	Жұмыс атаулары	Өлшем бірлігі	Бағасы теңге
1	2	3	4
1.	Өтінімді тіркеу және тапсырыс берушінің жер учаскесіне құқығы туралы құжаттың бар-жоғын тексеру	іс	367
2.	Жер учаскесін сипаттайтын материалдарды жинау мен іріктеу	учаске	734
3.	Төлемақы мөлшерлемесі мен оған түзету коэффиценттерін белгілеу	учаске	514
4.	Жер учаскесін бағалау құнын есептеу (жер пайдалану құқығы)	учаске	1249
5.	Жер учаскесін бағалау құнының актісін ресімдеу (жер пайдалану құқығы)	учаске	514
6.	Жер учаскесін бағалау құнының актісін тапсырыс берушіге беру (жер пайдалану құқығы)	акт	367
7.	Жер учаскесінің құнын бағалау ісін ресімдеу (жер пайдалану құқығы) және оны мұрағатқа тапсыру	іс	734
	Жиыны:		4479

Ескертпелер: егер жер учаскесі мемлекеттің тегін беру мөлшерінен асатын болса, 1,3 коэффиценті қолданылады.

21-параграф. Топырақ зерттеу материалдары бойынша жер учаскесінің топырақ бонитетінің орташа балын есептеу

59-кесте
Өлшем бірлігі – бес жүз гектарға дейінгі жер учаскесі

№ р/р	Жұмыс түрлері	Өлшем бірлігі	Бағасы, теңге
1	2	3	4
1.	Қажетті жоспарлы-картографиялық және топырақ материалдарын іріктеу, зерделеу жұмыстарын орындауға тапсырма алу	іс	367
2.	Топырақ зерттеу материалдары бойынша жер учаскесінің топырақ бонитетінің орташа балын есептеу	учаске	2965
3.	Матераилдарды ресімдеу және тапсырыс берушіге беру	іс	2222
	Жиыны		5554

      Ескертпелер:
      алаңы бес жүз гектарға дейінгі жер учаскесі өлшем бірлігі ретінде алынды. 1000 гектар дейінгі жер учаскесіне – 1,2 коэффиценті; 2000 гектарға дейінгі жер учаскесіне – 1,3 коэффициенті қолданылады; әрбір келесі 1000 гектар-ға баға он пайзға арттырылады;
      бағалар 3 күрделілік санаты бойынша қабылданды. Бірінші күрделілік санатты жерлерде – 0,8; екінші санатта – 0,9; төртініші санатта – 1,1; бесінші санатта – 1,2 коэффициенті қолданылады.

22-параграф. «Мұрағат» МЖК ААЖ кіші жүйесін қолдана отырып, жер-кадастрлық істерді сканирлеу

60-кесте
Өлшем бірлігі – 10 жер-кадастрлық іс

№ р/р	Жұмыс атаулары	Бағасы, теңгемен
1	2	3
1.	Мұрағаттағы жер-кадастрлық істі (ЖКІ) алу, іріктеу, толықтығын тексеру.	424
2.	Сөгіп ашу (ЖКІ)	995
3.	Сканирлеу (ЖКІ)	1420
4.	Тігу (ЖКІ)	1130
5.	Сканирленген ЖКІ тізілімін есепке алу және құру, оларды МЖК ААЖ РДБ-ға беру және жүктеу	408
	Жиыны	4377

23-параграф. Жобаланатын жер учаскесінің орналасқан орнының мемлекеттік жер кадастрының автоматтандырылған ақпараттық жүйесінің графикалық деректеріне сәйкестігі бойынша жерге орналастыру жобасын келісу

61-кесте
Өлшем бірлігі – жер учаскесі теңге

№ р/р	Атауы	Жеке тұлғалар (өзіндік қосалқы шаруашылық, жеке тұрғын үй құрылысы, саяжайлар, гараждар) 0,25 гектарға дейін)	Шаруа (фермерлік) қожалықтары 50 гектарға дейін	Заңды тұлғалар, шағын кәсіпкерлік субъектілері 0,5 гектарға дейін	Орынжайлардың меншік иелері (кондоминиум қатысушылары) 1 гектарға дейін
1	2	3	4	5	6
1	Жұмыстарды орындауға өтініштерді қабылдау	376	753	376	386
2.	Жобаланатын жер учаскесінің орналасқан орнының сәйкестігін тексеру	716	854	716	808
3.	Келісу актісін дайындау, істі қалыптастыру және мұрағатқа тапсыру	799	1965	2185	2185
4.	Барлығы	1891	3572	3277	3379
5.	Жер учаскесі алаңының ұлғаюына байланысты құнын ұлғайту коэффиценттері	жоқ	100 гектарға дейін –1,1 500 гектарға дейін – 1,2 1000 гектарға дейін – 1,3 1000 гектардан жоғары – 1,4	1 гектарға дейін – 1,1 10 гектарға дейін – 1,2 50 гектарға дейін – 1,3 50 гектардан жоғары – 1,4	1,5 гектарға дейін –1,1 2,0 гектарға дейін – 1,2 2,5 гектарға дейін – 1,3 2,5 гектардан жоғары – 1,4

      131. Жұмыстың мазмұны: жұмысты орындауға өтінімдерді қабылдау (ұсынылған құжаттардың толық болуын тексеру); құжаттардың қабылданғаны туралы қолхатты ресімдеу.
      132. Жобаланатын жер учаскесінің (жерге орналастыру объектісінің шекаралары) орналасқан орнының мемлекеттік жер-кадастрының автоматтандырылған ақпараттық жүйесінің (бұдан әрі – МЖК ААЖ) графикалық деректеріне сәйкестігін тексеру.
      133. Жобаланған жер учаскесінің орналасқан орнының сәйкестігі үшін келісу актісін дайындау.Техникалық істі қалыптастыру және оны мұрағатқа тапсыру.

24-параграф. МЖК ААЖ деректер базасын өзектілендіру

62-кесте
Өлшем бірлігі – жер учаскесі

№ р/р	Жұмыстардың атаулары	Бағасы, теңгемен
1.	Электрондық деректер базасына енгізу үшін алынған ақпаратты жүйелендіру	26
2.	Аудандық, облыстық және республикалық деңгейлерде МЖК ААЖ электрондық деректер базасына ақпарат енгізу	280
	Жиыны	306

25-параграф. Әкімшілік-аумақтық бірліктің тақырыптық жер-кадастрлық картасын жасау

63-кесте
Өлшем бірлігі – кадастрлық квартал теңге

№ р/р	Түсірілетін нүктелер саны	Басқа жер пайдаланушылардың учаскелерінің саны
№ р/р	Түсірілетін нүктелер саны	10 дейін	20	30	40
1	2	3	4	5	6
1	15-ке дейін	36976	41326	45404	49482
2	30	37995	43025	47103	51181
3	50	39355	43705	47783	51861
4	100	42753	47103	51181	55260
5	150	46152	50502	54580	58658
6	200	49550	53900	57978	62057
7	300	56347	60697	64775	68854

134. Жұмыстың мазмұны: жұмыстарды орындауға өтінім қабылдау; қолда бар заң, техникалық және жобалау құжаттарын іріктеу және зерделеу.
Картаның масштабын анықтап, бөгде жер пайдаланушылардың тізбесі мен мөлшерін нақтылау. Координаталар бойынша бөгде жер пайдаланушылардың шекаралары мен нүктелерін түсіру. Оларды нөмірлеу. Өзен, жол, орман белдеулерін және бекітілетін учаскенің шекарасы болып табылатын аумақтың басқа да элементтерін түсіру. Шектес жер пайдаланушылар шекараларының сипаттамасын құру. Жұмысты тапсырыс берушіге тапсыру.

26-параграф. Аудандардың, есепті кварталдардың кадастрлық карталарын жасау және кварталдағы жер учаскесін кодтау

1-бөлімше. Ауданның электрондық жер-кадастрлық картасын жасау

64-кесте

№ р/р	Жұмыс түрлерінің атауы	Өлшем бірлігі	Бағасы теңге
1	2	3	4
1.	Аудан аумағына фотопланшеттерді іріктеу (М 1:10000; М 1:25000; М 1:50000)	аудан	10449
2.	Аудан аумағына фотопланшеттерді орналастыру схемасын жасау.	аудан	6940
3.	Фотопланшеттерді сканирлеу	фотопланшет	621
4.	Фотопланшеттердің растрлық бейнелеріне координаттық торды түсіру	фотопланшет	2763
5.	Фотопланшеттің растрлық бейнесін тегістеу мен тіркеу және оның жиек сыртын безедіру	фотопланшет	621
6.	Есепті кварталдардың шекараларын айқындау және координаталардың жиынтық ведомосін жасау	квартал	10449
7.	Квартал шекараларының қатты бұрылыс нүктелерінің координаталарын электрондық деректер базасына енгізу	квартал	841
8.	Шекараларды табиғи шатқалдар бойынша векторлау	квартал	841
9.	Ауданның электрондық жер-кадастрлық картасын ресімдеу	карта	6940
10.	Орындалған жұмыстарды техникалық бақылау	аудан	6940
11.	Плоттерде ауданның жер-кадастрлық картасын басып шығару	шаршы метр	841
12.	Атқарушы билік органдарында жер-кадастрлық карталарды келісу және бекіту	аудан	23546
13.	Карталарды МЖК ААЖ (бұдан әрі – РДБ) беру	аудан	6941

135. Жұмыстың мазмұны: бағбандық серіктестігіне бөлуді қалыптастыру бойынша тапсырма алу, техникалық істерді іріктеу, олардың шекараларын жоспарлы негізге түсіру. Жер балансынан елді мекендегі жер учаскелерінің санын іріктеу; су және желілік объектілердің, ауыл шаруашылық және өзге де мақсаттарға пайдаланылатын объектілердің техникалық істерін іріктеу; ауданның, есепті кварталдың аумағына топографиялық карта іріктеу карта парақтарын, аумағына фотопланшеттерді орналастыру схемасын құру; топографиялық карталар парақтарын мен фотопланшеттерді сканирлеу; растрлық бейнелерді тігу; есепті кварталдар саны мен олардың шекараларын анықтау, координаталардың жиынтық тізімдемесін және есепті кварталдардың орналасуының шолу схемасын жасау; аудан шекараларының қабатын, есепті кварталдардың шекараларын, координат торларының қабатын, жазбаларды және жиек сыртын безендіруді жасау; орындалған жұмыстарды техникалық бақылау; материалдарды келісуге дайындау және оларды көбейту; жылжымайтын мүлікті тіркеу бойынша ақпараттардың көшірмелерін жасау және оларды аудандық филиалдарға беру; атқарушы билік органдарында кадастрлық карталарды бекіту.

2-бөлімше. Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерде қалыптастырылған есепті кварталдың электрондық жер-кадастрлық картасын жасау

65-кесте

№ р/р	Жұмыс атаулары	Өлшем бірлігі	Бағасы, теңгемен
1	2	3	4
1	Ауданның растрлық картасынан есепті кварталдың растрлық негізін дайындау	квартал	3528
2	Ауыл шаруашылығы алқаптарының шекараларын, гидрография, жол және инженерлік желілердің негізгі элементтерін векторлау	планшет	21634
3	Жергілікті орында бұрын белгіленген және координаталары мен кадастрлық нөмірі бар жер учаскесіне жер-кадастрлық ақпарат дайындау	учаске	1759
4	Жер учаскесі шекарасының қатты бұрылыс нүктелерінің координаталарын енгізу және табиғи шатқалдар бойынша өтетін шекараларды векторлау	учаске	765
5	Орындалған жұмыстарды техникалық бақылау	квартал	7084
6	Есепті кварталдың электрондық жер-кадастрлық картасын ресімдеу	карта	7084
7	Плоттерде есепті кварталдың жер-кадастрлық картасын басып шығару	ш.метр	841
8	Бөлінген учаскеге фотопланшеттер номенклатурасын айқындау, оның орналасқан орнын есепті кварталдың жер-кадастрлық картасына көшіру	учаске	841
9	Картаны МЖК ААЖ РДБ беру	квартал	1759

3-бөлімше. Қалалар мен елді мекендердің жерлерінде қалыптастырылған есепті кварталдың электрондық жер-кадастрлық картасын жасау

66-кесте

№ р/р	Жұмыстардың атаулары	Өлшем бірлігі	Бағасы, теңгемен
1	2	3	4
1	Топографиялық жоспарларды іріктеу	планшет	10124
2	Орналастыру схемасын жасау	схема	1224
3	Топографиялық жоспарларды сканирлеу	планшет	2686
4	Түсірілімнің растрлық бейнесін тегістеу және тіркеу	түсірілім	1377
5	Есепті кварталдың электрондық жер-кадастрлық картасын ресімдеу (көшелер мен бұрылыстардың жазылуын, алаңдардың және басқа да адрестік белгілер - тұрғын үй кварталдарындағы бұрыштарда орналасқан үйлердің нөмірлерін жазу)	квартал	28642
5	Жергілікті орында бұрын белгіленген және кадастрлық нөмірі бар жер учаскесіне жер-кадастрлық ақпарат дайындау	учаске	1759
6	Елді мекенге барып, жер учаскесінің орналасқан орнын есепті кварталдың жер-кадастрлық картасында белгілеу	учаске	841
7	Жер учаскесінің шекарасын есепті кварталдың электрондық жер-кадастрлық картасына енгізу	учаске	459
8	Орындалған жұмыстарды техникалық бақылау	квартал	7007
9	Есепті кварталдың электронды жер-кадастрлық картасын ресімдеу	карта	7007
10	Плоттерде есепті кварталдың жер-кадастрлық картасын басып шығару	шаршы метр	841
11	Бөлінген учаскеге арналған фотопланшеттер номенклатурасын айқындау, оның орналасқан орнын есепті кварталдың жер-кадастрлық картасында көшіріп белгілеу	учаске	841
12	Картаны МЖК ААЖ РДБ беру	квартал	1759

4-бөлімше. Бағбандық кооперативтердің (серіктестіктердің) жерінде қалыптастырылған есепті кварталдың электрондық жер-кадастрлық картасын жасау

67-кесте

№ р/р	Жұмыс атаулары	Өлшем бірлігі	Бағасы теңгемен
1	2	3	4
1	Бағбандық кооператив аумағын ұйымдастыру схемасын жасау	квартал	36309
2	Схеманы сканирлеу	схема	2677
3	Есепті кварталдың электрондық жер-кадастрлық картасын ресімдеу (көшелер мен бұрылыстардың жазылуын, басқа да адрестік белгілер – бағбандық кварталдарда бұрыштарда орналасқан саяжай учаскелерінің нөмірлерін жазу)	квартал	21510
4	Жергілікті орында бұрын белгіленген және кадастрлық нөмірі бар жер учаскесіне жер-кадастрлық ақпарат дайындау	учаске	1759
5	Бағбандық кооперативке барып, саяжай учаскесінің орналасқан орнын есепті кварталдың жер-кадастрлық картасында белгілеу	учаске	841
6	Саяжай учаскесінің шекарасын есепті кварталдың электрондық жер-кадастрлық картасына енгізу	учаске	459
7	Орындалған жұмыстарды техникалық бақылау	квартал	7084
8	Есепті кварталдың электронды жер-кадастрлық картасын ресімдеу	карта	7084
9	Плоттерде есепті кварталдың жер-кадастрлық картасын басып шығару	ш.метр	841
10	Бөлінген учаскеге арналған фотопланшеттер номенклатурасын айқындау, оның орналасқан орнын есепті кварталдың жер-кадастрлық картасында көшіріп белгілеу	учаске	841
11	Картаны МЖК ААЖ РДБ беру	квартал	1759

27-параграф. Бірыңғай мемлекеттік жер тізілімінің жер-кадастрлық кітабын жүргізу

1-бөлмше. Жер-кадастрлық кітапты толтыру

      Бағасы: 422 теңге
      Орындаушылар: маман
      Өлшем бірлігі: жер учаскесі

28-параграф. Жер учаскесіне сәйкестендіру құжаттарын дайындау және беру

1-бөлімше. Жер учаскесіне сәйкестендіру құжаттарын дайындау және беру жұмыстарының бағасы

68-кесте

Субъектілердің атаулары	Жер учаскесінің ауданы, гектар	Жұмыстардың құны
Субъектілердің атаулары	Жер учаскесінің ауданы, гектар	Бір айлық есептік көрсеткіштің (АЕК) белгіленген пайыздық мөлшерлемесі %	Жер учаскесінің алаңына қарай жұмыстардың бағасын арттыру коэффициенті
Жеке тұлғалар: бағбандық және саяжай құрылысын жүргізу		190
Жеке тұрған үй құрылысы		190
өзіндік қосалқы шаруашылығын жүргізу үшін		190
Гараждар		190
Шаруа және фермер қожалықтар	50-ге дейін	320	100 гектарға дейін – 1,1; 500 гектарға дейін – 1,2; 1000 гектарға дейін – 1,3; 1000 гектар аса – 1,4
Заңды тұлғалар, шағын кәсіпкерлік субъектілері	0,5-ке дейін	320	1 гектарға дейін – 1,1; 10 гектарға дейін – 1,2; 50 гектарға дейін – 1,3; 50 гектар аса – 1,4
Орынжайлардың меншік иелері (кондоминиумның қатысушылары)	1-ге дейін	520	1,5 гектарға дейін – 1,1; 2,0 гектарға дейін – 1,2; 2,5 гектарға дейін – 1,3; 2,5 гектар аса – 1,4

136. Жұмыстың мазмұны: тапсырыс бланкісін толтыру; мөрді дайындау және сәйкестендіру құжаттарын беру; жер-кадастрлық істі қалыптастыру және мұрағатқа тапсыру.

2-бөлімше. Жер учаскесінің кадастрлық нөмірін белгілеу

69-кесте
Өлшем бірлігі – жер учаскесі тенге

№ р/р	Атаулары	Жеке тұлғалар (өзіндік қосалқы шаруашылық, жеке тұрғын үй құрылысы, саяжайлар, гараждар) 0,25 гектарға дейін)	Өзге жер пайдаланушыларға
			Учаскенің алаңы (гектар)
			10 дейін	100 дейін	100 аса
1	2	3	4	5	6
1	Өтінімді қабылдау, дайындық жұмыстары	221	357	357	357
2.	Жер учаскесінің кадастрлық нөмірін анықтау	255	255	255	255
3.	Жер учаскесінің шекараларын түсіру	638	697	774	867
4.	Кадастрлық нөмірлерді беруді есепке алу	349	383	417	459
5.	Барлығы	1463	1692	1803	1938

Ескертпелер: бағаларда учаскенің сыртқы шекараларын айқындауға жұмсалатын шығындар есепке алынбаған.
137. Жұмыстың мазмұны: өтінімді қабылдау, дайындық жұмыстарын жүргізу; жер учаскесінің кадастрлық нөмірін белгілеу; кадастрлық нөмірлердің берілуін есепке алу.

29-параграф. Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жер учаскелерін паспорттау

70-кесте
Өлшем бірлігі – жер учаскесі теңге

№ р/р	Жұмыс атаулары	Шаруа (фермерлік) қожалығы	Ауыл шаруашылығы ұйымы (кооператив, серіктестік, акционерлік қоғам)
1	2	3	4
1	Паспортты толтыру үшін материалдарды іріктеу	1102	3672
2	Бөгде жер пайдаланушылардың, (меншік иелерінің) учаскелерін, елді мекендерді, гидрографияның негізгі элементтерін, жол желісін, ауыл шаруашылығы алқаптарының контурларын түсіре отырып, жер учаскесінің жоспарын дайындау	3213	4590
3	Топырақ картасын дайындау	3213	4590
4	Геоботаникалық карта дайындау	3213	4590
5	Жер учаскесі туралы жалпы мәліметтерді сипаттайтын Паспорт нысанын толтыру	459	918
6	Жер учаскесінің сапалық жағдайын анықтау:	3672	11016
6	- топырақ түрлері бойынша ауыл шаруашылығы алқаптарының алаңдарын есептеп шығару;
	- ауыл шаруашылығы алқаптары мен егістіктерді мелиоративтік топтар бойынша бөлу;
	- егістік қарашірігінің құрамын анықтау
7	Жем-шөп алқаптарының дақылдық техникалық жай-күйін анықтау	734	2754
8	Топырақ бонитетінің балдарын алқаптардың түрлері бойынша нақтылау және түзету	3305	10098
9	Паспорттың авторлық түпнұсқасын дайындау	643	1377
10	Паспортты компьютерлік теру, екі данада ресімдеу мен дайындау	2387	2387
	Жиыны:	21941	45992

      Ескертпелер:
      паспортты толтыру бағалары суармалы емес егін шаруашылығы аймақтары үшін есептелген. Жер учаскесінің орналасуы кезінде келесі коэффиценттер қолданылады:
      - суармалы егін шаруашылығы аймағында – 1,2;
      - мал шаруашылығы аймағында (шөлді және жартылай шөлді аймақ) – 0,7.
      шаруа (фермерлік) қожалықтары бойынша жұмыстар жүргізу бағасы баға ауданы 50 гектарға дейінгі жер учаскесіне есептелген. Алаңы 50 гектар-дан 100 гектарға дейінгі жер учаскесіне – 1,1; 101 гектардан 500 гектарға дейінгі жер учаскесіне – 1,2; 501 гектардан 1000 гектарға дейін – 1,3 коэффициенттер қолданылады, әрбір келесі 1000 гектар жер учаскесіне бағалар он пайызға арттырылады.
      заңды тұлғалар үшін жұмыстар жүргізу бағасы алаңы 5 мың гектар жер учаскесіне есептелген. Ауданы 5,0 мың гектардан 10,0 мың гектарға дейінгі жер учаскесіне – 1,1; 10,0 мың гектардан 15,0 мың гектарға дейін – 1,2; 15,0 мың гектардан 20,0 мың гектарға дейін – 1,3 коэффициенттер қолданылады; әрбір келесі 10,0 мың гектар жер учаскесіне бағалар он пайызға арттырылады.
      бағаларға жер учаскесінің кадастрлық құнын белгілеу және түгендеу жұмыстары, қосымша дайындалатын жер пайдалану жоспарларын, ірілеу масштабты топырақ пен геоботаникалық картаны дайындау жұмыстары кірмейді.

30-параграф. Жер учаскесінің кадастрлық ісін қалыптастыру

138. Жер-кадастрлық істі қалыптастыру, түптеу, куәландыру және мұрағатқа тапсыру
Өлшем бірлігі-іс бағасы – 3443 теңге

5. Әкімшілік-аумақтық бірліктердің, ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың, мемлекеттік орман және су қоры жерлерінің шекараларын жергілікті орында белгілеу. Жер пайдаланушыларды қалыптастыру жөнiндегi жобаларды, бүлiнген жерлердi қалпына келтіру жобаларын жасау, мемлекет меншігіндегі жерден жер учаскелерiн беру кезінде жергілікті жерде олардың шекараларын белгiлеу

31-параграф. Шаруашылықаралық жерге орналастыру

1-бөлімше. Күрделілік санатының сипаттамасы

      139. Бірінші санат:
      ашық жер – жазық бедерлі мен ірі біртекті контурлары бар шөлейтті-далалы және далалы аудандар;
      сирек суармалы желісі бар ашық жазық жер. Жоспардың шаршы дециметріне есептегенде контурлар саны – онға дейін.
      140. Екінші санат:
      сәл толқынды бедерлері бар, ара-тұра бөренелермен, жыралармен, сайлармен немесе ирригектарциялық арналар мен жолдардың болымсыз торы бар ашық жер. Бұта, орман, сексеуіл учаскелері кездесетін далалы және шөлейт-далалық аудандар;
      ирригациялық арналар мен жолдар желісі жеткілікті дамыған ашық жазық жер. Жоспардың шаршы дециметріне контурлар саны – жиырмаға дейін;
      сирек суармалы торабы, ағашты-бұталы өсімдігі бар бар тау бөктеріндегі ашық жер. Жоспардың шаршы дециметріне есептегенде контурлар саны – онға дейін.
      141. Үшінші санат:
      толқынды бедерлері бар жартылай жабық жергілікті жер. Орманды далалы пен далалы аудандар. Ұсақ шоқы массивтері, батпақталған жер, өзен алқаптары. Шөлейттер;
      ирригациялық арналар мен жолдар желісі жеткілікті дамыған ашық жазық жер. Жоспардың шаршы дециметріне есептегенде контурлар саны – 35 дейін.
      суармалы егін шаруашылығының тау бөктерлі немесе аз ғана төбелі жері. Жоспардың шаршы дециметріне есептегенде контурлар саны – 20 дейін.
      142. Төртінші санат:
      жартылай жабық, қатты ойлы-қырлы, айқын бедерлі және ұсақ контурлы жағдайдағы жер. Тау бөктеріндегі, таулы, орманды далалы және орманды аудандар. Ескі арналары бар өзен алқаптары. Шөлейттер;
      суармалы (құрғату) арналар мен жолдар желісі айтарлықтай дамыған жазық жер. Жоспардың шаршы дециметріне есептегенде контурлар саны – 75 дейін;
      суармалы егін шаруашылығының тау бөктеріндегі және таулы жерлері. Жоспардың шаршы дециметріне есептегенде контурлар саны – 35 дейін;
      143. Бесінші санат:
      жабық әрі қатты ойлы-қырлы, сортаңдалған, бұталы немесе батпақталған, өте ұсақ контурлы жағдайдағы жер; таулы пен биік таулы, өтуге өте қиын аудандар; шөлді жерлер;
      суармалы (құрғату) арналар мен жолдардың қалың торабы бар жазық жер. Жоспардың шаршы дециметріне контурлар саны – 75 дейін;
      суармалы егін шаруашылығының тау бөктеріндегі және таулы жерлері. Жоспардың шаршы дециметріне есептегенде контурлар саны – 50 дейін.

71-кесте
Өлшем бірлігі – жоба теңге

№ р/р	Жерге орналастырумен қозғалатын шаруашылықтар саны	Аудан алаңы, мың гектар
№ р/р	Жерге орналастырумен қозғалатын шаруашылықтар саны	300-ге дейін	301-500	501-750	751-1000	1000 аса
1	2	133628	148312	161528	174744	195303
2	3	152718	165934	179150	195303	215861
3	4	168871	183555	196771	215861	230545
4	5	186492	199708	212924	230545	246698
5	6	202645	217329	230545	245229	264319
6	8	236419	249635	262851	277535	296625
7	10	268725	281940	296625	309841	330399
8	15	353894	367110	380326	393542	414100
9	20	437595	450811	464027	477243	497801
10	25	521296	534512	549197	562413	582971
11	30	606466	619682	632898	646114	666672
12	35	690167	703383	716599	729815	750373

      Ескертпелер:
      бағалар әкімшілік аудан шекараларында шаруашылықаралық жерге орналастыруды (бұдан әрі – ШАЖ) жүргізу кезіндегі дайындық жұмыстарын орындау үшін көзделген.
      144. Жұмыстың мазмұны. Қажетті жер-есептік статистикалық, жоспарлы-картографиялық және өзге де материалдарды жинау, олардың сапасын бағалау және талдау, қажетті көшірмелерді мен үзінді көшірмелерді алу. Жерге орналастырумен қозғалатын жер пайдаланулар бойынша учаскелер санын, ауыл шаруашылығы алқаптарының құрамы мен орналасқан орнын, сондай-ақ орын алған кемшіліктерді және оны жою туралы жер пайдаланушылардың ұсыныстарын анықтау.
      145. Шаруашылықаралық жерге орналастыру бастамашыларымен ұсынған материалдарды зерделеу және оны өткізу қажеттігін туындататын себептерді нақтылау, жерге орналастыру объектілері қозғайтын жер пайдалану құқығын және жер учаскесіне меншік құқығын куәландыратын құжаттарды жинау және зерделеу. Мелиорация, суландыру, жол құрылысы, елді мекендерді жоспарлау және шаруашылықаралық жерге орналастыру бойынша қойылған міндеттерге қатысы бар басқа да толықтырулардың жобалары мен схемаларын жинау және зерделеу. Қозғалатын жер пайдаланушылардың шаруашылық қызметін сипаттайтын экономикалық материалдарды (бағдарламалар, тұжырымдамалар) жинау.
      146. Жобалау тапсырмасын әзірлеуге қатысу. Жерлерді далалық зерттеу бойынша жұмыстардың көлемін анықтау және оларды жүргізу кестесін жасау.
      147. Камералдық дайындық процесінде жиналатын материалдардың нақты тізбесі мен мазмұны жобаның түріне, жобалық жұмыстардың көлеміне және олар қолданылатын алаңдарға байланысты болады.

3-бөлімше. Далалық зерттеу

72-кесте
Өлшем бірлігі – жоба теңге

№ р/р	Зерттелетін жерлердің алаңы, мың гектар	Күрделілік санаттары
№ р/р	Зерттелетін жерлердің алаңы, мың гектар	I	II	III	IV	V
1	2	3	4	5	6	7
Масштабы 1:10000
1	1-ге дейін	123805	144439	165073	206341	226975
2	3	139280	165073	196024	226975	257927
3	5	159914	180549	216658	252768	288878
4	7	170231	206341	242451	278561	319829
5	10	196024	226975	268244	309512	355939
6	15	226975	263085	309512	361097	412682
7	20	252768	299195	350780	433317	469426
8	30	304353	361097	423000	484902	557121
9	40	355939	417841	490060	562280	649975
10	50	407524	474585	557121	644816	742828
Масштабы 1:25000
11	3-ке дейін	108329	123805	149597	170231	196024
12	5	123805	139280	170231	196024	226975
13	10	154756	175390	211500	226975	283719
14	15	180549	206341	252768	288878	330146
15	20	206341	232134	283719	324987	371414
16	30	242451	278561	335304	381731	438475
17	40	278561	319829	381731	433317	500377
18	50	294036	340463	402365	464268	531329
19	60	309512	355939	422500	490060	562280
20	70	355939	412682	484902	562280	644816
21	80	402365	469426	551963	634500	727353
22	100	464268	531329	629341	717036	825365
Масштабы 1:50000 мен 1:100000
23	50-ге дейін	242451	304353	386890	484902	551963
24	100	376573	459109	582914	717036	804731
25	150	464268	562280	691243	809889	907901
26	200	557121	670609	804731	907901	1016230
27	300	649975	789255	928535	1036864	1165828
28	400	727353	882109	1021389	1140035	1248364
29	500	804731	974962	1119401	1238047	1336059
30	600	866633	1036864	1191620	1320584	1423754
31	750	959487	1145194	1310267	1449547	1552718
32	1000	1109084	1284474	1459864	1614620	1717790

148. Жұмыстың мазмұны: іздестіру материалдарын орнында нақтылау (жоспарлы-картографиялық материалдардың ауыл шаруашылығы алқаптарының нақты орналасуына сәйкестігі). Шекаралар мен межелік белгілердің сақталуын, нақты жер пайдаланудың құқықтық, жер-есептік құжаттарға сәйкестігін анықтау.
149. Бөлуге жатпайтын жерлердің ауданын анықтау, бөлуге жататын жер алқаптарының нақтыланған экспликациясын жасау. Жерге орналастырумен қозғалатын жерлердің сипаттамаларын (топырақты, бедерлі, өсімдік), өндірістік пайдалануды, топырақтың құнарлылық деңгейі мен ауыл шаруашылығы алқаптарының өнімділігін нақтылау. Жерге орналастырумен қозғалатын жер массивтерінің елді мекендермен, жалпы пайдалану жолдарымен, мал айдалатын трассалармен, су көздерімен және басқа да объектілермен байланысын анықтау. Жер учаскелерінің мүдделі меншік иелері мен жер пайдаланушылардың ұсыныстарын (жерге орналастыру бойынша тілектерін) анықтау және ресімдеу. Далалық зерттеу және сызбасын ресімдеу актісін жасау. Материалдарды бекітуге ұсыну.

32-параграф. Жұмыс істеп тұрған ауыл шаруашылығы кәсіпорындарының тобын шағындап қайта құруда (үлкейтуде) жаңа шаруашылықтарды ұйымдастыру

73-кесте
Өлшем бірлігі – жоба теңге

№ р/р	Жаңадан ұйымдастырылатын шаруашылықтар саны	Ауданда жерге орналастырумен қозғалатын шаруашылықтар саны
1	2	1	2	3	4	5	6
1	1	213368	270872	328375	385879	441869	499373
2	2	341995	399498	457002	514505	570495	627999
3	3	470621	528124	585628	641618	699122	756625
4	4	599247	656751	714254	770244	827748	885251

      Ескертпелер:
      бағалар ұйымдастырылатын 10 мың гектар шаруашылықтардың жиынтық ауданына белгіленген. Ауданы 10 мың гектардан аз болса, бағалар сәйкесінше әрбір 1,0 мың гектарға 3026 теңгеге кемітіледі; егер жаңадан ұйымдастырылатын шаруашылықтардың жиынтық ауданы 11 мың гектардан 100 мың гектарға дейін болса, бағалар әрбір 10 мың гектарға – 15133 теңгеге; 101-150 мың гектарға – 7566 теңгеге; 150 мың гектардан аса болса, әрбір 10 мың гектарға – 3026 теңгеге арттырылады;
      оннан артық басқалардың пайдалануындағы учаске болған жағдайда, бағалар кейінгі әрбір учаскеге 2270 теңгеге арттырылады;
      бағалар үшінші күрделілік санаты үшін белгіленген. Бірінші санат үшін бағаларға – 0,88; екінші – 0,94; төртінші – 1.06 және бесінші – 1,13 коэффициенті қолданылады;
      бағалар 1:25000 жоспарлық материалында ШАЖ жобасын жасауға көзделген.1:50000 жоспарлық-картографиялық материалын пайдаланған кезде, бағаларға 0,80 коэффициенті қолданылады; 1,15 дейінгі 1:10000.

4-бөлімше. Жобаны жасау

150. Жұмыстың мазмұны: жер пайдаланудағы (немесе жаңа шаруашылықтарды ұйымдастыруда) кемшіліктерді жоюдың неғұрлым ұтымды нұсқаларын дайындау; жерге орналастырумен қозғалатын шаруашылықтардың шекараларын жобалау, олардың ауданын есептеп шығару және экспликацияларын жасау; шаруашылықаралық жерге орналастыру жобасының авторлық түпнұсқасын дайындау және қабылданған жоба шешімінің негіздемесі баяндалған түсіндірме жазба жазу.
151. Жобаны белгіленген тәртіппен қарау және келісу, оны бекітуге дайындау.

33-параграф. Жер пайдаланудағы кемшіліктерді жою жобасын жасау

74-кесте
Өлшем бірлігі – жоба теңге

№ р/р	Ауыстырылатын учаскелердің жиынтық алаңы, мың гектар	Күрделілік санаттары			№ р/р	Ауыстырылатын учаскелердің жиынтық алаңы, мың гектар	Күрделілік санаттары
№ р/р	Ауыстырылатын учаскелердің жиынтық алаңы, мың гектар	I	II	III	№ р/р	Ауыстырылатын учаскелердің жиынтық алаңы, мың гектар	I	II	III
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
1	0,03 дейін	43884	54477	65070	11	5,0	133166	181590	220935
2	0,05	43884	55990	66583	12	10,0	175537	213368	257253
3	0,07	45380	57504	68096	13	20,0	225474	263306	305677
4	0,10	46911	59017	71123	14	30,0	251200	287518	340481
5	0,20	51451	65070	78689	15	40,0	275412	290544	364693
6	0,30	55990	71123	84742	16	50,0	296597	334428	378313
7	0,50	63557	80202	96848	17	60,0	311730	349561	444896
8	0,70	69610	84742	99875	18	80,0	338968	378313	423710
9	1,00	74149	87769	102901	19	100,0	363180	401011	446409
10	3,00	102901	139219	178564	20	120,0	432790	469108	1694256

      Ескертпелер:
      егер жер учаскелерін ауыстыру екіден көп жер пайдаланушылардың арасында жүргізілсе, Бағалар әрбір келесі жер пайдалану үшін 10593 теңгеге ұлғайтылады;
      егер жер учаскелерін ауыстыру екі аудан арасында жүргізілсе, бағалар 28752 теңгеге ұлғайтылады;
      күрделі объектілерде бағаларға 1,25 коэффициенті қолданылады.

34-параграф. Шаруа (фермерлік) қожалығының және басқа да ауыл шаруашылығы құрылымдарының жобасын жасау

75-кесте
Өлшем бірлігі – жер учаскесі

№ р/р	Алаңы, гектар	Бағасы, теңге	№ р/р	Алаңы, гектар	Бағасы, теңге
1	50-ге дейін	3938	9	3000	5818
2	100	4136	10	4000	6226
3	200	4342	11	5000	6537
4	300	4559	12	6000	6864
5	400	4786	13	7000	7207
6	500	5026	14	8000	7567
7	1000	5278	15	9000	7946
8	2000	5541	16	10000	8343

152. Жұмыстың мазмұны: жер учаскесінің шектес жер учаскелеріне қатысты орналасқан орнын анықтау және оның шекараларын қалыптастыру; жер учаскесінің шекараларын жоспарлы-картографиялық материалға түсіру; жер учаскесінің ауданын есептеп шығару; жер учаскесін пайдалану бойынша сервитуттар мен шектеулерді белгілеу.

35-параграф. Жер пайдаланулардың шекараларын белгілеу (қалпына келтіру)

Күрделілік санаттарының сипаттамасы

      153. Бірінші санат:
      ашық жазық немесе төбешіктері аз жерлер;
      ескі арналары онша көп емес, өзен тармағы мен батпақты учаскелері бар ашық өзен алқабы.
      154. Екінші санат:
      төбелі немесе сайлы-жыралы, ойлы-қырлы ашық жазық жер;
      ескі арналары көп, өзен тармағы мен батпақты учаскелер бар жартылай жабық өзен алқабы;
      ескі арналары көп, өзен тармағы мен батпақты учаскелер бар ашық өзен алқабы;
      бекіген құмдар.
      155. Үшінші санат:
      ашық таулы жер;
      жартылай жабық төбелі немесе сайлы-жыралы, ойлы-қырлы жазық жер;
      орманды жазық немесе төбешіктер аз жерлер;
      ескі арналары көп, өзен тармағы мен батпақты учаскелер бар жартылай жабық өзен алқабы;
      ескі арналары көп, өзен тармағы мен батпақты учаскелер бар орман басқан өзен алқабы;
      бекіген дөңді құмдар;
      жыртылған егіс.
      156. Төртінші санат:
      ашық биік таулы жер;
      жартылай жабық таулы жер;
      орманды төбелі немесе сайлы-жыралы, ойлы-қырлы жазық жер;
      ескі арналары көп, өзен тармағы мен батпақты учаскелер бар орманды өзен алқабы;
      бекіген дөңді құмдар, құм төбелер.
      157. Бесінші санат:
      жартылай жабық биік таулы жер;
      орманды таулы жер;
      шөлді аудандардағы бекімеген дөңді құмдар (бархандар) (оңтүстік Балқаш маңы, Қарақұм, Қызылқұм, Мойынқұм).

36-параграф. Дайындық жұмыстары

76-кесте
Өлшем бірлігі – жер пайдалану теңге

№ р/р	Зерттелетін шекараның ұзыңдығы, километр	Күрделілік санаттары
№ р/р	Зерттелетін шекараның ұзыңдығы, километр	1	2	3	4	5
1	2	3	4	5	6	7
1	1-ге дейін	30218 8221	30454 8327	31753 8648	32343 8754	34232 9288
2	3	43203 11744	43557 11850	45328 12277	46154 12491	48869 13238
3	5	47570 12918	48396 13131	50403 13665	51229 13879	54416 14733
4	10	53236 14413	54416 14733	56659 15373	57721 15694	61263 16655
5	20	64568 17402	66338 17936	69053 10683	70824 19217	74719 20284
6	30	75900 20605	78142 21245	81684 22206	83926 22740	88412 24021
7	40	86759 23488	89474 24235	93488 25409	96321 26156	101514 27544
8	50	97501 26476	100806 27330	105528 28612	108833 29573	114381 31067
9	60	106590 28932	110131 29893	114971 31174	118866 32242	125004 33950
10	70	115679 31387	119456 32455	12441433736	12878234911	13539236725
11	80	12465033843	12878234911	13409336405	13869737580	14577939501
12	90	13373936298	13798937473	14353738967	14873040355	15616742384
13	100	14282838754	14743240035	15298041530	15876443024	16655445159
14	120	15970843345	16454844626	17115846441	17729648149	18614950497
15	140	17647047828	18178249323	18921851352	19594653166	205625 55835
16	160	19016251565	19618253273	20432755408	21129257330	22179760213
17	180	20114054554	20739656263	19547858611	22356860640	23442763629
18	200	21200057544	21872859358	22781761814	23584463949	24717667152
19	220	22286060426	23006062455	23973965017	24812067366	25980670462
20	240	23383763415	24139265444	25142568220	26039670675	27255473985

      Ескертпелер:
      алымында бағалар – мамандар үшін, бөлгішінде – жұмысшы үшін (жергілікті жерді алдын ала тексеріп қарап шығуға және межелік белгілердің күй-жайын анықтауға қатысу);
      бағалар 20 километр шаруашылық шекарасына екі шектес жер пайдалануға дейін, 40 километр – үшке, 60 километр – төртке жер пайдалануға көзделген. Олардың саны көбірек болса, Бағалар маман үшін келесі әр шектес жер пайдалануға 4722 теңгеге арттырылады;
      зерттелетін шекаралар елді мекендерден 25 километрден 50 километрге дейін қашықталған кезде, бағаларға 1,04 дейінгі; 50-ден 75 километрге дейін – 1,08 дейін; 76 километрден 100 километрге дейін – 1,16 коэффициенті қолданылады;
      сирек қоныстанған аймақта жұмыстарды орындау кезінде бағаларға 1,10, тау бөктері аймағында – 1,15, жартылай шөлейт пен таулы аймақта – 1,25, шөлді және биік таулы аймақта 1,33 коэффициенті қолданылады.
      158. Жұмыстың мазмұны: қажетті жоспарлы-картографиялық материалды (қолданыстағы немесе жобалық шекаралары бар жер пайдаланулардың жоспарларын, қатқыл негіздегі фотожоспарлар немесе фототүсірімдердің шекараларының көшірмелері мен басқаларды), басқа жер пайдаланулар, желілік құрылыстарды бөлу белдеулерінің кеңдігі туралы анықтамаларды іріктеу. Қолданыстағы шекаралар мен іргелес триангуляциялық тораптың бұрылыс нүктелері координаталарының каталогынан үзінді көшірме.
      159. Шекаралардың жобалық трассасын мүдделі жер пайдаланушылармен алдын ала келісу. Жергілікті жерді және шекараның қалпына келтірілетін учаскелеріндегі межелік белгілердің жағдайын алдын ала тексеру. Шекараны қалпына келтіру (белгілеу) тәсілін таңдау; шекараның жобасын нақтылы тасымалдау үшін жұмыс сызбасын дайындау; межелік белгілерді дайындауға өтінімдерді ресімдеу.

37-параграф. Жоғалған шекара белгілерін іздеп табу (геодеректер бойынша құралдық әдіспен)

77-кесте
Өлшем бірлігі – 10 белгі теңге

Орындаушылар	Топырақ санаттары
Орындаушылар	1	2	3	4
Маман, 1 II санатты техник	8822	10783	13724	17645
II разрядты жұмысшы	7687	9395	11957	15373

Ескертпелер: 3; 4 ескертпелер 76-кестеге қолданылады.
160. Жұмыстың мазмұны: бұрыштарды өлшеу, трассаны тазалау (орман соқпағын шаппай); сызықтармен белгі қою; сызықтарды тікелей және кері бағытта таспамен өлшеу; бұрылыс орындарын қадалармен бекіту; журналды және абристі жүргізу; бақылау есептері, межелік белгілерді табу.

38-параграф. Межелік белгілерді орнату

1-бөлімше. Топырақ санаттарының сипаттамасы

      161. Бірінші санат:
      жұмсақ топырақ (құмдақ, лесс (сарғыш топырақ), жеңіл балшық). Топырақты қопсыту тік күректермен жүргізіледі.
      162. Екінші санат:
      тығыздығы орташа топырақ (тығыз балшық, саз, ұсақ тас, ұсақ мергектарлдар). Топырақты қопсыту тік күрекпен жүргізіледі және арасында қайла қолданылады.
      163. Үшінші санат:
      салу орнының грунты орташа қаттыдан жоғары (ұсақ тасы бар ауыр балшық, ірі жұмыр тас). Бірінші санатты тоң топырақ. Топырақты қопсыту қайламен және сүйменмен жүргізіледі.
      164. Төртінші санат:
      салу орнының грунты қатты, қойтасты балшық, қатпарлы тастар. Жел қақтыратын, ірі құм. Екінші санатты тоң топырақ. Топырақты қопсыту сүйменмен, сыналармен және балғалармен жүргізіледі.

2-бөлімше. Межелік белгілерді орнату

78-кесте
Өлшем бірлігі – 10 межелік белгі теңге

Орындаушылар	Күрделілік санаттары
Орындаушылар	I	II	III	IV
I санатты техник маман	22056	26958	34310	44112
II разрядты жұмысшы	19217	23487	29893	38434

Ескертпелер: 3; 4 ескертпелер 76-кестеге қолданылады.
165. Жұмыстың мазмұны: межелік белгілерді жұмыс орнына жеткізу; шұңқырлар қазу, шірімейтін заттарды салу; дайын межелік белгілерді орнату; оларды таңбалау, орлар қазу және төбені жабу.

39-параграф. Геодезиялық әдіспен шекараларды белгілеу

1-бөлімше. Теодолитті жүрістерді салу

79-кесте
Өлшем бірлігі – 10 километр теңге

№ р/р	Жақтардың орташа ұзындықтары, м	Күрделілік санаты
№ р/р	Жақтардың орташа ұзындықтары, м	1	2	3	4	5
1	2	3	4	5	6	7
1	100-150	82589 106760	99254 129713	124005 162062	154639 202097	177676 232203
2	151-200	74746 97685	90431 118183	113467 148290	141405 184802	162236 212025
3	201-300	68129 89038	82589 107934	104400 136439	130132 170068	148512 194090
4	301-400	62493 81671	76217 99607	96067 125550
5	401-600	57346 74945	70335 91920	89696 117222
6	601-1000	53180 69501	65434 85515	83814 109536

      Ескертпелер:
      алымында бағалар – маман үшін, бөлгіште – жұмысшылар үшін;
      бағалар шекараларды орнату үшін көзделген; шекараларды қалпына келтіру кезінде бағаларға 1,20 коэффициенті қолданылады.
      3; 4-ескертпелер 76-кестеге қолданылады.
      166. Жұмыстың мазмұны: жүрістердің бағыттары мен жүйесін таңдау; пункттерді алдын ала тексеру, нүктелерді қадалармен қазып бекіту;. трассаны тазалау (нысаналарды шаппай); сызықтармен белгі қою; сызықтардың, көлденең бұрыштардың ұзындықтарын өлшеу; бақылау есептері; жүрістердің далалық схемасын жасау.

2-бөлімше. Жер пайдалану шекараларын байланыстыру үшін триангуляция пункттерін алдын ала тексеру

80-кесте
Өлшем бірлігі – 1 пункт теңге

№ р/р	Орындаушылар	Топырақ санаттары
№ р/р	Орындаушылар	I	II	III	IV	V
1	I санатты техник-маман	6372	7842	9803	12254	16175
2	II разрядты жұмысшы	5552	6833	8541	10676	14092

Ескертпе: 3; 4-ескертпелер 76-кестеге қолданылады.

167. Жұмыстың мазмұны: мемлекеттік триангуляция желісін орналастыру схемасымен танысу; фотопланшеттерде тригопункттерді табу және оларға байластыру жүргізілетінін таңдау; тригопунктті жергілікті жерде іздеу, қарап шығу, оның орталығын тазарту және қаданы қою (қажет болса).

40-параграф. Триангуляция пункттерінде бағыттарды (бұрыштарды) өлшеу

1-бөлімше. Жер пайдалану шекараларын байланыстырған кезде

81-кесте
Өлшем бірлігі – 1 пункт теңге

№ р/р	Орындаушылар	Грунт санаттары
№ р/р	Орындаушылар	1	2	3	4	5
1	1-санатты техник-маман	15930	17400	19361	20586	22586
2	2- разрядты жұмысшы	13879	15160	16868	17936	20498

Ескертпе: 3; 4-ескертпелер 76-кестеге қолданылады.
168. Жұмыстың мазмұны: триангуляция пунктін қарап шығу, онда құралды көтеру және орнату; көлденең бағыттарды шеңберлік тәсілдер әдісімен өлшеу; далалық журналды жүргізу; бұрыштарды есептеп шығару; жұмыс уақыты кезіндегі өтулер мен көшулер.

2-бөлімше. Камералдық геодезиялық жұмыстар

82-кесте
Өлшем бірлігі – 10 километр теңге

№ р/р	Жақтардың ұзындығы, метр	Бағасы	№ р/р	Жақтардың ұзындығы, метр	Бағасы
1	100-150	23532	4	301-400	8586
2	151-200	16918	5	401-600	5788
3	201-300	12148	6	601-1000	3689

169. Жұмыстың мазмұны: теодолиттік жүріс нүктелерінің координаталарын есептеп шығару; тізімдемеге бастапқы деректер есептерін және далалық журналдан сызықтар мен бұрыштарды өлшеу нәтижелерін жазу, бұрыштарды байластыру, дирекциялық бұрыштар мен координаталардың ұлғаюын есептеп шығару, ұлғаюларды байластыру, координаталарды есептеп шығару; айналма шекара координаталарының тізімдемесін жасау; координаталар тізімдемесін салыстырып оқу; жүрістерді байластырудың схемасын жасау; техникалық есепті жазу.

3-бөлімше. Шекараларды далалық бажайлау әдісімен белгілеу

83-кесте
Өлшем бірлігі – 1 километр теңге

№ р/р	Жұмыстардың құрамы	Бұрылыс нүктелерінің саны
№ р/р	Жұмыстардың құрамы	1	2	3	4	5
1	Өлшеп алусыз	763	1208	1526	1717	1844
2	Қарапайым өлшеп алумен а) баға маман үшін	5146	6862	7842	8577	9068
2	б) 2- разрядты 2 жұмысшы үшін	4484	5979	6833	7473	7900

Ескертпе: 3; 4-ескертпелер 76-кестеге қолданылады.
170. Жұмыстың мазмұны: фотожоспарларда (келтірілген аэротүсірімдерде) айналма шекара нүктелерін тану арқылы олардың орналасқан орнын анықтау немесе шекараны орнында оның аэротүсірім материалдарындағы орналасуымен бірдей анықтау.

4-бөлімше. Шекараларды қазып салу

84-кесте
Өлшем бірлігі – 10 километр теңге

№ р/р	Орындаушылар	Күрделілік санаттары
№ р/р	Орындаушылар	1	2	3	4	5
1	1- санатты техник-маман	12254	14704	18380	23282	28183
2	2- разрядты жұмысшы	10676	12811	16014	20284	24555

Ескертпе: 3; 4-ескертпелер 76-кестеге қолданылады.

171. Жұмыстың мазмұны: сызықтармен белгі қою, қадаларды орнату және шекараларды бір атызбен салып шығу.

5-бөлімше. Шекараны нақтылы орнында көрсету және межелік белгілерді тапсырыс берушіге сақтауға тапсыру

85-кесте
Өлшем бірлігі – 10 километр теңге

№ р/р	Күрделілік санаттары
№ р/р	1	2	3	4	5
1	8577	9803	11028	12254	14704

Ескертпе: 3; 4-ескертпелер 76-кестеге қолданылады.

172. Жұмыстың мазмұны: шекараны жер пайдаланушының өкілімен айналып өту (аралау); межелік белгілерді сақтауға беру және актіні ресімдеу.

41-параграф. Құжаттарды дайындау

1-бөлімше. Шаруашылықаралық жерге орналастыру жобасының көшірмелерін дайындау

173. Шаруашылықаралық жерге орналастыру жобасының көшірмелерін дайындауға бағалар Жер кадастрын жүргізу бойынша басқа бір реттік жұмыстарды (қызметтерді) орындау № 129 тиісті кестесі бойынша анықталады.

42-параграф. Жер пайдалану шекараларының жоспарын құру

1-бөлімше. Дайындық жұмыстары^х)

86-кесте
Өлшем бірлігі – аудан (шаруашылықтар тобы)

№ р/р	Жер пайдаланушылар дың саны ^х)	Бағасы, теңгемен	№ р/р	Жер пайдаланушылардың саны ^х)	Бағасы, теңгемен
1	2	3	4	5	6
1.	5	63631	6.	30	322050
2.	10	123366	7.	40	398667
3.	15	179205	8.	50	457104
4.	20	231149	9.	60	501256
5.	25-ке дейін	246732

      Ескертпелер:
      шектес аудандармен шекараларды келісуге бағалар бір келісуге 12207 теңгеге тең болып қабылданады;
      бір шаруашылық үшін (жер пайдаланушы) дайындық жұмыстарын орындаған кезде бағалар 18180 теңгеге тең болып қабылданады;
      жер пайдаланушылардың жүйеленген тізімін құру кезінде бағаларға 1,20 дейінгі коэффициент қолданылады.
      174. Жұмыстың мазмұны: жер пайдаланудың шекараларын ресімдеу бойынша қолданыстағы заң, техникалық пен жобалық құжаттаманы іріктеу және зерделеу; әрбір шаруашылық шекараларында бөгде жер пайдаланушылардың учаскелерінің тізбесі мен мөлшерін нақтылау.
      175. Әрбір жер пайдаланудың шекараларын қолданыстағы заң құжаттары бойынша нақтылау.

2-бөлімше. Жер пайдалану шекараларының жоспарын құру және сызу

87-кесте
Өлшем бірлігі – шекаралардың жоспары теңге

№ р/р	Түсірілетін нүктелер саны	Басқа жер пайдаланудағы учаскелердің саны
№ р/р	Түсірілетін нүктелер саны	6-ға дейін	10	15	20
1	2	3	4	5	6
1	15	14310	15900	18317	19970
2	30	15264	16854	19271	21560
3	50	16536	18126	20543	22196
4	75	18126	19716	22139	23786
5	100	19716	21306	23723	25376
6	125	21306	22896	25313	26966
7	150	22896	24486	26903	28556
8	175	24486	26076	28429	30146
9	200-ге дейін	26076	27666	30083	31736

      Ескертпелер:
      егер шектес жер пайдаланулар 5-тен немесе басқаларының саны 20-дан көп болса, онда әрбір келесі шектес немесе басқа жер пайдалануға бағалар 382 теңгеге арттырылады;
      егер координаталар бойынша түсірілетін нүктелер саны 200-ден асса, бағалар әрбір келесі 10 нүкте үшін 636 теңгеге арттырылады;
      табиғи шатқалдар (өзендер, көлдер) бойынша немесе жасанды құрылыстар (жолдар, арналар) бойы өтетін шекараның екі километрін ресімдеу координаталар бойынша түсірілетін үш нүктеге теңеледі;
      бағалар жер пайдалану шекаралары жоспарының бір данасын дайындауға белгіленген.
      176. Жұмыстың мазмұны: жер пайдалану жоспарының масштабын анықтау; координаталар бойынша айналма шекара мен басқа жер пайдаланудың шекараларының нүктелерін түсіру; оларды нөмірлеу және сызықтар мен дирекциялық бұрыштардың өлшемдерін жазу; өзендерді, көлдерді, арналарды, жолдарды, белестерді, орман алқаптарын және бекітілетін учаскенің шекаралары болып табылатын аумақтардың басқа элементтерін түсіру; картушты ресімдеу; басқа жер пайдаланулардың кестесін және мөртабанды толтыру; шектес жер пайдаланудағы шекаралардың сипаттамасын жасау.

43-параграф. Су қорғау аймақтарын және су қоры жерлерінің су объектілерінің белдеулерін белгілеу жобасын жасау

1-бөлімше. Күрделілік санаттарының сипаттамасы

      177. Бірінші санат:
      ашық жазық жер
      178. Екінші санат:
      төбелі, толқынды бедерлі, аз әрі орташа бұталы немесе өтуге орташа шілік тоғай өсіп кеткен жер.
      179. Үшінші санат:
      тез білінетін бедерлері бар, қалың бұталы әрі орманды, батпақты, өтуге қиын жер.

2-бөлімше. Дайындық жұмыстары мен далалық жұмыстар

88-кесте
Өлшем бірлігі – жер пайдалану теңге

	Бағыттың (маршруттың) ұзақтығы, километр	Күрделілік санаты
	Бағыттың (маршруттың) ұзақтығы, километр	1	2	3
1	5	136378	155860	175343
2	10	187032	210411	241583
3	15	233790	264962	300031
4	20	280548	315617	358478
5	30	374064	424719	483166
6	50	483166	561096	635130
7	100-ге дейін	666302	740335	798783

      180. Жұмыстың мазмұны: су қорғау аймағына іргелес аумақтарда жоспарлы-картографиялық материалдар мен қолданыстағы жоба-әзірлемелерді іріктеу, алу; өзен мен оның салаларының созылмалылығын анықтау. Жобалау үшін тапсырманы әзірлеуге қатысу.
      181. Су қорғау аймақтары мен жағалау маңы белдеулерінің шекараларын алдын ала белгілеу.
      182. Бассейндердің жекелеген учаскелерін және өзен сағалары мен оның тарамдарын зерттеу; су жиналатын бассейннің гидрографиясы бойынша материалдармен танысу; гидрографиялық торды, өсімдік жабынын, топырақ пен өзгелерді сипаттау; жергілікті белгілер бойынша су горизонтының ең биік деңгейлерінің биіктіктерін анықтау; су қорғау аймақтары мен жағалау маңы белдеулерінің шекараларын нақтылау; оларды эрозиялану процестерінің дәрежесі, ауыл шаруашылығы алқаптарын пайдалану жағдайы мен ерекшеліктері шегінде зерделеу; жағалау маңы белдеулері мен өзен арнасының ластануы объектілері мен көздерін, шалшықтауды қажет ететін учаскелерді, өзен арналарын анықтау, қорғаныс орман екпелерін отырғызу, бүлінген жерлерді қалпына келтіру және басқа да іс-шаралар; жоспарлы-картографиялық материалда зерттеулер нәтижелерін және өзендерді қорғау бойынша көзделген іс-шараларды көрсету; материалдарды келісу.

3-бөлімше. Жобаны жасау

89-кесте
Өлшем бірлігі – жер пайдалану

№ р/р	Бағыттың (маршруттың) ұзақтығы, километр	Бағасы, теңгемен
1	5	23798
2	10	47522
3	15	71393
4	20	94604
5	30	142713
6	50	163794
7	100	194202

      183. Жұмыстың мазмұны: шаруашылықтардың басшылығымен су қорғау аймақтары мен жағалау маңы белдеулері шекараларының орналасқан орны бойынша жобалық ұсыныстарды қарастыру және келісу; қажетті нақтылауларды енгізу; ауыл шаруашылығы алқаптарының және экспликация құра отырып, осы аймақтарға кіретін басқа да алқаптардың алаңдарын есептеп шығару.
      184. Шалшықтау, қорғаныс екпелерін жасау жұмыстарының, ластану көздерін жою және су қорғау аймақтары мен жағалау маңы белдеулерінің шекараларында өткізу қажет басқа ұйымдастыру-шаруашылық іс-шаралар бойынша жұмыстар көлемдерінің жиынтық кестелерін құру.
      185. Күшейтілген көрсеткіштер бойынша белгіленген жұмыстардың бағаларын анықтау. Түсіндірме хат жазу және жобаны белгіленген тәртіппен бекітуге дайындау.

4-бөлімше. Құжаттарды дайындау

186. Жұмыстың мазмұны. Жобаның авторлық түпнұсқасынан көшірмелерді түсіру. Материалдарды көбейту. Істі қалыптастыру.
187. Құжаттарды дайындауға бағалар Жер кадастрын жүргізу бойынша басқа бір реттік жұмыстарды (қызметтерді) орындау № 129 тиісті кестесі бойынша анықталады.

44-параграф. Жер учаскелерін бөлу

1-бөлімше. Жұмыс күрделілігі санаттарының сипаттамасы

      188. Бірінші санат:
      ашық жазық немесе төбешіктер аз жерлер;
      саны онша көп емес ескі арналар, өзен тармақтары мен батпақты учаскелер бар ашық өзен алқабы.
      189. Екінші санат:
      ашық төбелі немесе сайлы-жыралы, ойлы-қырлы жазық жер;
      жартылай жабық жазық немесе аз ғана төбелі жерлер;
      саны көп ескі арналар, өзен тармақтары мен батпақты учаскелер бар ашық өзен алқабы;
      ашық, өтуге оңай батпақты жер;
      тегіс бекіген құмдар.
      190. Үшінші санат:
      ашық таулы жер;
      жартылай жабық, төбелі немесе сайлы-жыралы, ойлы-қырлы жазық жер;
      орманды жазық немесе аз ғана төбелі жер;
      саны көп ескі арналар, өзен тармақтары мен батпақты учаскелер бар жартылай жабық өзен алқабы;
      саны онша көп емес ескі арналар, өзен тармақтары мен батпақты учаскелер бар сортаңданған өзен алқабы;
      өтуге орташа ашық саз-батпақ;
      жартылай жабық, өтуге оңай саз-батпақ;
      бекіген адырлы құмдар.
      191. Төртінші санат:
      ашық биік таулы жер;
      жартылай жабық таулы жер;
      орманды төбелі немесе сайлы-жыралы, ойлы-қырлы жазық жер;
      саны онша көп емес ескі арналар, өзен тармақтары мен батпақты учаскелер бар орманды өзен алқабы;
      ашық, өтуге қиын батпақты жер;
      өтуге орташа, жартылай жабық батпақ;
      жабық, өтуге оңай батпақты жер;
      бекіген адырлы құмдар, құм төбелер.
      192. Бесінші санат:
      жартылай жабық биік таулы жер;
      орманды таулы жер;
      өтуге қиын, жабық батпақ;
      өтуге орташа, жабық батпақ;
      шөлейт аудандардағы бекімеген адырлы құмдар (бархандар) (оңтүстік Балқаш маңы, Қарақұм, Қызылқұм, Мойынқұм).
      45-параграф. Жергілікті жерде жер учаскесінің шекарасын бөлу, белгілеу және объектілер салу үшін жерге құқығы туралы құжаттарды дайындау

90-кесте
Өлшем бірлігі – бөлу жобасы теңге

№ р/р	Бөлінетін учаскелер алаңы, гектар	Жұмыстар күрделілігінің санаты
№ р/р	Бөлінетін учаскелер алаңы, гектар	1	2	3	4	5
1	2	3	4	5	6	7
1.	1	335768	385250	436498	514255	561970
2.	5	409990	468308	526626	620288	673303
3.	10	443567	507186	567271	669769	729854
4.	20	466541	535462	599081	705113	800542
5.	30	491282	563737	639726	752827	855325
6.	40	516022	590245	669769	788171	911875
7.	50	540763	618520	710414	835886	982563
8.	60	565504	646795	729854	860626	1024976
9.	70	590245	675070	775801	895970	1079759
10.	80	607917	694510	802309	943685	1122172
11.	90	630890	722785	811145	956055	1164585
12.	100	648562	740457	841187	991399	1221135
13.	200	738690	844722	922478	1086828	1304194
14.	300	819981	938383	1014373	1014373	1403157
15.	400	860626	986098	1055018	1242348	1445570
16.	600	950754	1088595	1146913	1350141	1542766
17.	800	1007304	1153982	1192860	1404924	1634660
18.	1000-ға дейін	1046182	1198162	1238807	1457940	1682374

      Ескертпелер:
      егер жерлерді бөлу жобасымен бірден көп жер пайдаланушының аумағы қозғалса, онда әрбір келесі жер пайдаланушымен келісуге бағалар 18485 теңгеге арттырылады; аудандық пен облыстық деңгейде бөлу жобасын келісу және бекіту жалпы бөлімнің 5-т. сәйкес анықталады;
      егер бөлу жобасымен бірнеше аудандардың аумағы қозғалса, бағалар әрбір ауданға жеке анықталады; сызықтық объектілерді салуға жерлерді бөлуге бағалар 91-кесте бойынша анықталады.

91-кесте
Өлшем бірлігі – бөлу жобасы (бөлу ені 30 м. дейін) теңге

№ р/р	Бөлу трассасының ұзақтығы, километр	Жұмыс күрделілігінің санаты
№ р/р	Бөлу трассасының ұзақтығы, километр	1	2	3	4	5
1	2	3	4	5	6	7
1.	3	409990	484213	521324	597314	708647
2.	5	558435	671536	708647	782870	931314
3.	10	708647	782870	931314	1044415	1304194
4.	20	1005537	1192860	1380183	1602850	1975730
5.	30	1343072	1565739	1677073	2163053	2647266
6.	40	1602850	1864396	2237275	2684377	3281690
7.	50	1901507	2200164	2610154	3131478	3879004
8.	60	2161286	2535932	3020145	3654570	4474550
9.	70	2422831	2834589	3393024	4138782	5071864
10.	80	2647266	3170357	3803014	4660106	5667410
11	100	3233976	3843660	4359682	5591421	6803720
12.	150	3428368	4073396	4882774	5927189	7211943
13.	200-ге дейін	3622760	4304899	5114277	6206406	7551246

      Ескертпелер:
      1-2-ескертпе 20-кестеге қолданылады;
      бөлу белдеуінің ені 30 метрден көп болса, бағаларға 1,08 коэффициенті қолданылады;
      бөлу белдеуінің ені ауыспалы болса және оның шекаралары ирелең болса, бағаларға 1,12 коэффициенті қолданылады.
      193. Толық жұмыс кешенінің мазмұны: жерлерді бөлу қажеттігін негіздеуші құжаттамамен танысу және объектіні орналастыру бойынша ұсыныстар; бөлуге жоспарланып отырған жер учаскесін орнында зерттеу бойынша комиссияның жұмысына қатысу; алып қойылатын жерлердің құрамы мен құндылығын анықтау; жер учаскесін алдын ала таңдау материалдарын келісуге қатысу.
      194. Бөлінетін учаскенің жерге орналастыру жобасын дайындау: жер бөлу шекаралары мен ауданын нақтылау және түзету; аудандарды есептеп шығару және экспликацияларды жасау; ауыл шаруашылығы өндірісінің шығындары мен меншік иелері мен жер пайдаланушыларға келтірілген зияндарды анықтау; бөлінетін жер учаскесінің жобасын жерлерін алып қою көзделіп отырған жер пайдаланушылармен және меншік иелерімен, сәулет және қала құрылысы, табиғи ресурстар мен қоршаған ортаны қорғау жөніндегі жергілікті органдармен, мүдделері көзделген жер бөлумен қозғалатын басқа ұйымдармен келісу.
      195. Межелік белгілерді орната отырып, жергілікті жерде жер учаскесінің шекараларын анықтау, оларды нақты орнында көрсету және белгілерді тапсырыс берушіге сақтауға тапсыру; жерге құқықты куәландырушы құжаттарды дайындау; жер-кадастрлық істі қалыптастыру және оны мұрағатқа тапсыру.

46-параграф. Дайындық жұмыстары, бөлуге жататын жер учаскелерін алдын ала таңдау және олардың орналасқан орнын келісуге қатысу (1-кезең)

92-кесте
Өлшем бірлігі – бөлу жобасы теңге

№ р/р	Бөлінетін учаскелер алаңы, гектар	Күрделілік санаты
№ р/р	Бөлінетін учаскелер алаңы, гектар	1	2	3	4	5
1	2	3	4	5	6	7
1	5	44068	49910	52645	61001	66546
2	10	46434	52645	55529	64328	75936
3	20	50871	57673	60705	70391	83700
4	30	53828	61001	64106	74310	88728
5	40	56639	64254	67729	78450	94865
6	50	59596	67655	71278	82591	99819
7	60	61814	70095	73644	85327	103664
8	70	63219	71648	75345	87249	105956
9	80	65289	74014	80595	91094	110614
10	90	67359	76158	82073	93017	112980
11	100	69430	78746	82739	95900	116456
12	200	81186	92055	96122	111428	135828
13	300	93978	104255	105291	122001	148619
14	400	97897	110910	110466	128064	158010
15	600	106621	120892	123554	139747	167992
16	800	113498	128656	129913	145810	177456
17	1000-ға дейін	117417	133092	142778	149729	183002

Ескертпе: 1-2-ескертпелер 90-кестеге қолданылады.

93-кесте
Өлшем бірлігі – бөлу жобасы (бөлудің ені 30 метрге дейін) теңге

№ р/р	Бөлу трассасының ұзақтығы, километр	Күрделілік санаты
№ р/р	Бөлу трассасының ұзақтығы, километр	1	2	3	4	5
1	2	3	4	5	6	7
1	3	40149	46139	50131	57673	69208
2	5	46360	53237	57895	66546	79855
3	10	58560	67433	73348	84292	101150
4	20	74162	85179	92647	106474	127694
5	30	82665	94939	103072	118452	141965
6	40	89911	99080	107583	123628	146697
7	50	92129	103368	111945	128656	154387
8	60	93017	106917	115790	133092	159710
9	70	95087	109283	118378	136050	163260
10	80	96122	110466	119635	137528	165034
11	90	98414	113128	122519	140856	168583
12	100	104255	119783	129247	148619	177974
13	200-ге дейін	109875	126437	136050	156383	186846

      Ескертпелер:
      1-2-ескертпелер 90-кестеге қолданылады.
      2;3 ескертпелер 91-кестеге қолданылады.
      196. Жұмыстың мазмұны: жерлерді бөлу қажеттігін негіздеуші құжаттамамен танысу және объектіні орналастыру бойынша ұсыныстар; бөлуге жоспарланып отырған жер учаскесін орнында зерттеу бойынша комиссияның жұмысына қатысу; алып қойылатын жерлердің құрамы мен құндылығын анықтау; жер учаскесін алдын ала таңдау материалдарын келісуге қатысу.

47-параграф. Жобаны жасау (2-кезең)

94-кесте
Өлшем бірлігі – бөлу жобасы теңге

№ р/р	Бөлінетін учаскелер алаңы, гектар	Күрделілік санаты
№ р/р	Бөлінетін учаскелер алаңы, гектар	1	2	3	4	5
1	2	3	4	5	6	7
1	5	58695	66699	70923	81521	88932
2	10	61956	70405	74777	85968	101531
3	20	67811	77074	81892	94120	111906
4	30	71738	81521	86412	99307	118576
5	40	75740	86042	91229	104866	125394
6	50	79594	90414	96047	110424	133398
7	60	81669	92786	98418	113092	133917
8	70	84708	96269	102049	117316	134806
9	80	87227	99085	104199	119762	140142
10	90	89821	102049	106422	124357	148220
11	100	92638	105236	111536	128210	155631
12	200	108275	123023	129618	148961	181570
13	300	122578	139327	141847	163042	198615
14	400	130434	148220	148961	171194	211214
15	600	142143	161560	162449	186757	224553
16	800	151333	171935	176975	194909	237152
17	1000-ға дейін	156520	177864	181495	200097	244563

Ескертпе: 1-2-ескертпелер 90-кестеге қолданылады.

95-кесте
Өлшем бірлігі – бөлу жобасы (бөлудің ені 30 метрге дейін) теңге

№ р/р	Бөлу трассасының ұзақтығы, километр	Күрделілік санаты
№ р/р	Бөлу трассасының ұзақтығы, километр	1	2	3	4	5
1	2	3	4	5	6	7
1	3	53656	61660	67070	77074	92489
2	5	61882	71146	77371	88932	106718
3	10	78408	90118	97973	112647	135177
4	20	99011	113833	123764	142291	170675
5	30	110350	126876	137696	158299	189722
6	40	115315	132583	143551	165043	196021
7	50	120206	138141	149554	171935	206322
8	60	124282	142884	154742	177864	213437
9	70	125839	144663	156669	180087	216105
10	80	128433	147627	159929	183793	220551
11	100	131545	151184	163783	188239	225294
12	150	139253	160078	172825	198615	237893
13	200-ге дейін	147034	168971	181792	208990	249751

      Ескертпелер:
      1-2-ескертпелер 90-кестеге қолданылады.
      2-3-ескертпелер 91-кестеге қолданылады.
      197. Жұмыстың мазмұны: бөлінетін учаскенің жерге орналастыру жобасын дайындау: жер бөлу шекаралары мен ауданын нақтылау және түзету; аудандарды есептеп шығару және экспликацияларды жасау; ауыл шаруашылығы өндірісінің шығындары мен меншік иелері мен жер пайдаланушыларға келтірілген зияндарды анықтау; бөлінетін жер учаскесінің жобасын жерлерін алып қою көзделіп отырған жер пайдаланушылармен және меншік иелерімен, сәулет және қала құрылысы, табиғи ресурстар мен қоршаған ортаны қорғау жөніндегі жергілікті оргектарндармен, мүдделері көзделген жер бөлумен қозғалатын басқа ұйымдармен келісу.
      198. Жерге құқықты куәландырушы құжаттарды дайындау, жер-кадастрлық істі қалыптастыру және оны мұрағатқа тапсыру.

48-параграф. Жер пайдаланудың шекараларын белгілеу

Бағалар 78; 79; 83; 84; 85-кестелерде көрсетілген.

49-параграф. Жер пайдаланудың шекараларының жоспарларын құру

199. Бағалар 87-кестеде келтірілген.
200. Дайын құжаттамаға түзетулер енгізуге бағалар 94 және 95-кестелерде келтірілген жоба жасау бағасының үш пайызы қабылданады.

50-параграф. Жер учаскесін бөлу, жергілікті жерде шекараларын белгілеу және өндірістік қызметпен айналысатын шағын кәсіпкерлік субъектілеріне жерге құқығы туралы құжаттарды дайындау

96-кесте
Өлшем бірлігі – жер учаскесі

№ р/р	Жұмыс атаулары	Өлшем бірлігі	Бағасы, теңгемен
1	2	3	4
1.	Жұмыстарды орындауға өтінімдерді қабылдау (жұмыс өндірісі үшін қажетті құжаттардың толықтығын, олардың белгіленген үлгілерге сәйкестілігін, ресімдеудің дұрыстығын, қолтаңбаның болуын, мөр басылуын, тексеру)	іс	379
2.	Дайындық жұмыстары:	х	2874
	- жер учаскесіне құқық туралы құжаттарды зерделеу (жер беру туралы шешім, сатып алу-сату шарты, уақытша жер пайдалану шарты, келісу материалдары);	іс	601
	- жер учаскесін сипаттайтын материалдарды іріктеу және талдау (пайдаланудағы шектеулер мен ауыртпалықтар);	іс	1063
	- жоспарлы-картографиялық материалды, геодезиялық және басқа да деректерді дайындау.	жоспар	1210
3.	Жер учаскесін бөлу бойынша жерге орналастыру жобасын дайындау:	х	4057
	- шектес жер учаскелеріне қатысты жер учаскесінің орналасқан орнын анықтау және оның шекараларын қалыптастыру;	учаске	1210
	- жер учаскесінің шекараларын жоспарлы-картографиялық материалға түсіру;	учаске	989
	- жер учаскесінің ауданын есептеп шығару;	дециметр²	1100
	- жер учаскесін пайдалану бойынша сервитуттар мен шектеулерді белгілеу	учаске	758
4.	Жобаны келісу және бекіту	жоба	1663
5.	Жергілікті жерде жер учаскесінің шекараларын белгілеу:	х	17365
	- жер учаскесінің шекараларын ауыстырудың жұмыс сызбасын жасау;	сызба	1284
	- жергілікті жерге жер учаскесінің шекараларын ауыстыру және бұрылыс нүктелерін межелік белгілермен бекіту;	учаске	14261
	- далалық өлшеулердің деректерін өңдеу және бұрылыс нүктелерінің координаталарын есептеп шығару.	учаске бланкі	1820
	Жиыны:		26338

      Ескертпелер:
      далалық жұмыстардың бағалары үшінші күрделілік санаты бойынша қабылданған, жер учаскесін Бірінші күрделілік санатты жерлерінде орналастыру кезінде – 0,8, екіншіде – 0,9, төртіншіде – 1,1 бесіншіде – 1,2 коэффициенттері қолданылады. Күрделілік санаттарының сипаттамасы 1.1-бөлімде берілген;
      өлшем бірлігі үшін алаңы 0,5 гектарға дейінгі жер учаскесі қабылданған. Алаңы 1 гектарға дейінгі жер учаскесіне – 1,1; 10 гектарға дейін – 1,2; 50 гектарға дейін – 1,3 коэффициенті қолданылады; әрбір келесі 50 гектарға бағалар бес пайызға арттырылады.

51-параграф. Жер учаскесін бөлу, жергілікті жерде шекараларын белгілеу және шаруа (фермерлік) қожалығына жерге құқығы туралы құжаттарды дайындау

97-кесте
Өлшем бірлігі – жер учаскесі

№ р/р	Жұмыс атаулары	Өлшем бірлігі	Бағасы, теңгемен
1	2	3	4
	Жұмыстарды орындауға өтініштерді қабылдау.	өтініш	758
	Дайындық жұмыстары:	х	6542
	- жер учаскесіне құқық куәландырушы құжаттарды зерделеу (шаруашылықты ұйымдастыру және жер беру туралы шешім)	іс	1220
	- жер учаскесін сипаттайтын материалдарды іріктеу және талдау (пайдаланудағы шектеулер мен ауыртпалықтар, басқа жер пайдаланушылардың бар болуы)	іс	1525
	- жоспарлы-картографиялық материалды, геодезиялық және басқа деректерді дайындау	жоспар	1746
	- жер учаскесінің шекараларының жобасын жергілікті жерге ауыстыру бойынша жұмыс сызбасын жасау және далалық жұмыстардың көлемін анықтау	сызбалар	2051
	Далалық жұмыстар:	х	31523
	- жер учаскесінің шекараларын анықтау және қажетті нақты орнында өлшемдерді жүргізу;	учаске	20827
	- межелік белгілерді орнату;	белгі	5696
	-шекараларды қабылдауға мүдделі жер пайдаланушыларды ұйымдастыру және жер учаскесінің шекараларын белгілеудің хаттамасын ресімдеу	учаске	5000
	Камералдық жұмыстар:	х	4611
	- далалық өлшемдерді өңдеу және бұрылыс нүктелерінің координаталарын есептеп шығару;	учаске	1349
	- жер учаскесінің жоспарын жасау	жоспар	3262
	Жиыны		43434

      Ескертпелер:
      далалық жұмыстардың бағалары Үшінші күрделілік санаты бойынша қабылданған; жер учаскесін бірінші күрделілік санаты жерлерінде орналастыру кезінде – 0,8; Екіншіде – 0,9; Төртіншіде – 1,1; Бесіншіде – 1,2 коэффициенттері қолданылады; күрделілік санаттарының сипаттамасы 2,1-бөлімде берілген;
      межелік белгілерді орнатудың бағасы екінші топырақ санатында бес межелік белгіні орнатуға байланысты есептелген; 5-тен көп межелік белгілерді орнатуға баға 81; 82; 86; 87; 88- кестелері бойынша есептеледі;
      жерге орналастыру жұмыстарын өндіруге баға алаңы 50 гектарға дейінгі жер учаскесіне есептелген; алаңы 100 гектарға дейінгі жер учаскесіне – 1.1; 500 гектарға дейін – 1,2; 1000 гектарға дейін – 1,3 коэффициенттері қолданылады; әрбір келесі бір мың гектарға бағалар он пайызға арттырылады.

52-параграф. Жер учаскесін бөлу, жергілікті жерде шекараларын белгілеу және жерге құқығы туралы құжаттарды дайындау (азаматтарға тұрғын үй салу және қызмет көрсету, өзіндік қосалқы шаруашылығын жүргізу, бақ өсіру және саяжай құрылысы үшін)

98-кесте
Өлшем бірлігі – жер учаскесі

№ р/р	Жұмыс атаулары	Өлшем бірлігі	Бағасы, теңгемен
1	2	3	4
1.	Жұмыстарды орындауға тапсырманы алу, қажетті құжаттаманы жинау, зерделеу және жүйелеу	іс	1492
2.	Жер учаскесінің сыртқы шекараларын анықтау (жобаны жасау, түсірім, өлшемдер жүргізу)	учаске	16758
	Жиыны:	х	18250

53-параграф. Жер учаскесін бөлу, жергілікті жерде шекараларын белгілеу және кондоминиум (қатысушылар) орынжайларының меншік иелеріне жерге құқығы туралы құжаттарды дайындау

99-кесте
Өлшем бірлігі – жер учаскесі

№ р/р	Жұмыс атаулары	Өлшем бірлігі	Бағасы, теңгемен
1	2	3	4
1.	Жұмыстарды орындауға өтінімдерді қабылдау (жұмыс өндірісі үшін қажетті құжаттардың толықтығын, олардың белгіленген үлгілерге сәйкестілігін, ресімдеудің дұрыстығын, қолтаңбаның болуын, мөр басылуын тексеру)	іс	389
2.	Дайындық жұмыстары (кондоминиум жерлерінің қалыптасқан құрылымын талдау, жер учаскесіне жоспарлы-картографиялық материалды, геодезиялық және өзге деректерді іріктеу және зерделеу)	учаске	2540
3.	Жобаны жасау:		13952
	- шектес жер учаскелерінің қатысы бойынша жер учаскесінің орналасқан орнын анықтау, шекараларды қалыптастыру, жер учаскесінің ауданын есептеп шығару;		61
	- жер учаскесін пайдалану бойынша сервитуттар мен шектеулерді анықтау;	учаске	65
	- кондоминиум қатысушыларының жер үлестерін есептеу;	сервитут	1539
	- қысқа түсіндірме хат жазу.	үлес	4626
	Жобаны келісу және бекіту	жазба	1622
4.	Жергілікті жерде кондоминиумның жер учаскесінің шекараларын белгілеу:	жоба	2837
5.	- жобаны нақты орнына көшірудің жұмыс сызбасын дайындау;		19023
	- жер учаскесін жергілікті жерге ауыстыру және бұрылыс нүктелерін межелік белгілермен бекіту.	сызба	1465
		учаске	15222
	- далалық өлшеулер мен бұрылыс нүктелерінің координаталарын есептеу деректерін өңдеу	учаске	2336
	Жиыны:		38741

      Ескертпелер:
      бағаларда алаңы 1 гектарға дейінгі бір жер учаскесі үшін қабылданған, онда саны 50-100 орынжай меншік иелері бар 1-2 көп пәтерлі үйлер орналасқан, әрбір келесі 0,5 гектарға бағалар он пайызға арттырылады, алаңы 5 гектардан кем болса – 0,85 коэффициенті қолданылады;
      бағаға кондоминиум қатысушыларының құрамы мен олардың жылжымайтын мүлікке құқықтары туралы ақпаратты, сервитуттар мен басқа да ауыртпалықтар туралы мәліметті, сондай-ақ техникалық түгендеу деректерін, жобалы-жоспарлық пен қала құрылысы құжаттамалары, инженерлік-көліктік инфрақұрылымының жоспарлары, жер учаскесіне шекаралардың схемалық жоспарларын дайындау, сәулет және қала құрылысының және басқа да мүдделі оргектарндардың қызметінің комиссиясына қатысу туралы ақпаратты жинау шығындары қосылмаған; қажет болған жағдайда, тапсырыс беруші жоғарыда көрсетілген ақпаратты дербес ұсынады.

54-параграф. Бүлінген жерлерді қалпына келтіру

1-бөлімше. Шламтұндырғыштар, қалдық қоймалары, күл үйінділері алып жатқан, пайдалы қазбаларды өндіру нәтижесінде бүлінген жерлерді қалпына келтіру

Күрделілік санаттарының сипаттамасы

      201. Бірінші санат:
      карьерлік қуыстар және он бес метрге дейінгі тереңдікті ойпаттар тәрізді иілімдер және ірі ауданды, суланбаған, табиғи бет деңгейіне жақын ішкі үстірт бейнелі, құрғақ, жыныстарды биологиялық игеру үшін жарамды әрі өнімділігі аз болып қатталған үйінділер.
      202. Екінші санат:
      карьерлік сатыланған және тереңдігі он бес-отыз метр қазандық бейнелі құрғақ ойпаңдар; дражды және бір қабатты сыртқы ойпаңдар, жыныстарды биологиялық игеру үшін жарамды әрі аз жарамды болып қатталған үйінділер.
      203. Үшінші санат:
      сырттай бортты және іштей қырқабейнелі, жыныстарды биологиялық игеру үшін жарамды әрі аз жарамды болып қатталған үйінділер.
      204. Төртінші санат:
      биіктікті 30 метрге дейінгі үстірт бейнелі сатыланған үйінділер және жыныстарды немесе субстраттарды биологиялық игеру үшін жарамды, аз жарамды және жарамсыз болып қатталған гидроүйінділер (күлтөкпелерді, қалдықтар сақтау қоймасы мен шлам тұндырғыштарды қоса).
      205. Бесінші санат:
      үстірт бейнелі сатыланған биіктікті 30 метрден асатын үйінділер және жыныстармен немесе субстраттармен биологиялық игерілу үшін аз жарамды және жарамсыз болып қатталған гидроүйінділер (күлтөкпелерді, қалдықтар сақтау қоймасы мен шлам тұндырғыштарды қоса).

2-бөлімше. Дайындық және далалық жұмыстар

100-кесте
Өлшем бірлігі – учаске теңге

№ р/р	Алаңы, гектар	Күрделілік санаты
№ р/р	Алаңы, гектар	1	2	3	4	5
1	1	32722	36812	40902	44993	49083
2	5	69534	77715	81805	94076	102256
3	10	106346	118617	130888	147249	163610
4	15	143158	159519	175880	196332	212692
5	20	167700	188151	208602	229053	253595
6	30	212692	241324	261775	294497	319039
7	50	237234	269956	302678	347670	384483
8	100	286317	327219	364031	417204	454017
9	200	319039	359941	409024	462197	507190
10	500	417204	470378	519460	609446	654438
11	1000	482648	544002	613536	691251	752604

      Ескертпелер:
      қалпына келтіру алаңын – ауыл шаруашылығы үшін пайдалануға жарамды жағдайда жүргізілетін бүлінген жерлер деп түсінген жөн;
      бағаларда жергілікті жерді топографиялық-геодезиялық түсіру, бүлінген жерлерге геологиялық, гидрогеологиялық ізденістер, бұзылған жерлерді топырақтық-грунттық және гидрологиялық, геоботаникалық және агроэкономикалық зерттеулер жүргізу шығындары көзделмеген;
      қалпына келтірудің биологиялық кезеңін орындау кезінде бағаларда топырақтық-грунттық түсірімнің картасын жасау шығындары қарастырылмаған, қалпына келтіру қабаты жыныстарының элементтер – биогендермен қамтамасыз етілгендік, өсімдік жыныстары үшін токсинді және басқа да зияндылардың жайылу, топырақ грунттарының қышқылдылығы, ауыр металдармен және өнеркәсіп шығарымдарының басқа химиялық қоспаларымен ластану, топырақ асты суларын деңгейінің жайылу картограммалары;
      жобаларда арнайы есептеуді қажет ететін берілген параметрлері бар техникалық шарттарды әзірлеген кезде бағаларға 1,35 дейінгі коэффициент қолданылады;
      егер жобамен бірден артық жер пайдаланушының аумағы қозғалса, онда әрбір келесі жер пайдаланушымен келісу үшін бағалар 8180 теңгеге арттырылады.
      206. Жұмыстың мазмұны: тау кәсіпорындары мен жерге орналастыру ұйымдарында бар картографиялық материалдарды, жобалық әзірлемелер мен бүлінген жерлерді түгендеу материалдарын іріктеу және зерттеу.
      207. Бүлінген жерлерді алдын-ала тексеру және олардың шекараларын белгілеу; ауыл шаруашылығы, орман шаруашылығы, су шаруашылығы, құрылыс, рекреациялық, санитарлық-гигиеналық және басқа мақсаттар үшін бүлінген жерлерді қалпына келтірудің көлемдері мен негізгі бағыттарын анықтау; бүлінген жерлерді зерттеу актісін жасау, оны тапсырыс берушінің өкілдерімен келісу. Жобалау тапсырмасын және техникалық шарттарын әзірлеуге қатысу.

3-бөлімше. Жобаны жасау

101-кесте
Өлшем бірлігі – учаске теңге

№ р/р	Алаңы, гектар	Күрделілік санаты
№ р/р	Алаңы, гектар	1	2	3	4	5
1	2	3	4	5	6	7
1	1	87108	104530	111789	126307	137921
2	5	185830	210511	227933	255517	281649
3	10	294715	326655	364402	400697	442799
4	15	386179	432636	480546	534262	580720
5	20	457318	515389	583624	627178	686701
6	30	580720	646051	711382	794135	863821
7	50	631533	736063	824622	950929	1045296
8	100	778165	881243	987224	1126597	1234030
9	200	866725	981417	1107723	1263066	1379210
10	500	1139663	1414053	1441637	1630371	1771196
11	1000	1398083	1480836	1669570	1872822	2047038

      208. Жұмыстың мазмұны: бүліну типтеріне қарай бүлінген жерлерді қалпына келтіру бағыттарын нақтылау, қалпына келтіру жұмыстарын жүзеге асырудың тәсілдері мен әдістерін және биологиялық қалпына келтірудің ұзақтығын анықтау.
      209. Дақылдық техника, тау кәсіпорындарының өндірістік қызметінің мәнін жою, су өткізбейтін экранда террассалар мен капилярлы-арттырушы қабат бетін өрескел жоспарлау, далалық және кіреберіс жолдардың, таулы және ұстаушы орлардың құрылысының әлеуетті өнімді жыныстарын салу және тегістеу жұмыстарының көлемін есептеу. Егін даласын қорғайтын орман алқаптары мен орман беттерін жобалау; иілме, шұңқырлар учаскесінен және үйінділер мен карьерлерді тегістеу үшін бөлінген учаскелерден топырақтың құнарлы қабатын алу жұмыстарының құрамы мен көлемін анықтау.
      210. Мелиоративтік ауыспалы егістердің технологиялық схемаларын іріктеу, егіс нормалары мен дақыл дәндерінің жалпы санын, оргектарникалық пен минералдық тыңайтқыштардың жалпы саны мен енгізу мөлшерін, мелиоранттарды, егін даласын қорғайтын орман алқаптары мен орман беттерін отырғызу үшін көшеттер санының нормаларын анықтау.
      211. Локальдік және объективтік сметаларды, қалпына келтірудің техникалық пен биологиялық кезеңдері бойынша жиынтық сметалық-қаржылық есепті жасау, жобалардың техникалық-экономикалық көрсеткіштерін және бүлінген жерлерді қалпына келтірудің әлеуметтік-экономикалық тиімділігін анықтау. Түсіндірме жазбахатты жазу және жобаның графикалық бөлігін ресімдеу. Белгіленген тәртіппен бекіту үшін жобаларды келісу әрі дайындау.

4-бөлімше. Құжаттарды дайындау

212. Құжаттарды дайындауға бағалар Жер кадастрын жүргізу бойынша басқа бір реттік жұмыстарды (қызметтерді) орындау № 129 тиісті кестесі бойынша анықталады.

55-параграф. Желілік құрылыстарды салу үшін уақытша пайдалануға берілген бүлінген жерлерді қалпына келтіру

1-бөлімше. Дайындық және далалық жұмыстар

102-кесте
Өлшем бірлігі – жоба теңге

№ р/р	Қалпына келтірілетін жерлердің ұзақтығы (километр)	Желілік құрылыстардың атауы
№ р/р	Қалпына келтірілетін жерлердің ұзақтығы (километр)	Электр беру және байланыстың кабельдік желілері	Мұнай, газ, су және кәріздік суағарларға арналған құбырлар	Теміржол мен автомобиль жолдары	Магист-ральдық суармалы арналар
1	2	3	4	5	6
1	1-ге дейін	16361	32722	24541	36812
2	5	24541	61354	44993	69534
3	10	49083	94076	69534	106346
4	20	69534	143158	98166	159519
5	30	94076	192241	130888	212692
6	40	118617	241324	167700	265866
7	50	143158	290407	179971	319039
8	80	196332	396753	274046	433565
9	100	233144	466287	327219	511280
10	150	290407	588995	409024	646258
11	200	351761	707612	490829	781236
12	300	433565	871221	601265	961206
13	400	515370	1030741	723972	1137087
14	500	597175	1190260	834409	1308877

213. Жұмыстың мазмұны: бүлінген жерлерді түгендеудің зерттеулік, іздестіру материалдарын және қолда бар жобалық әзірлемелерді іріктеу мен зерттеу; мұнай, газ, су және кәріздік суағарлар үшін құбыр тарту, көлік және темір жолдарды, электр және байланыстың кабельдік желілерін төсеу нәтижесінде бүлінген жерлерді алдын ала тексеру; бүлінген жерлерді қалпына келтіргеннен кейін олардың жоспарлы пайдаланылуын негіздеу.
214. Жобаның техникалық шарттарын және жобалау тапсырмасын жасауға қатысу.

2-бөлімше. Жобаны жасау

103-кесте
Өлшем бірлігі – жоба теңге

№ р/р	Қалпына келтірілетін жерлердің ұзақтығы (километр)	Желілік құрылыстардың атауы
№ р/р	Қалпына келтірілетін жерлердің ұзақтығы (километр)	Электр беру және байланыстың кабельдік желілері	Мұнай, газ, су және кәріздік суағарларға арналған құбырлар	Теміржол мен автомобиль жолдары	Магистральдық суармалы арналар
1	2	3	4	5	6
1	1-ге дейін	31373	64172	69876	77007
2	5	59894	118362	129771	142605
3	10	88415	171126	195369	213908
4	20	134049	266671	295192	320861
5	30	179682	359365	395016	430667
6	40	225316	447780	494839	530491
7	50	269523	539047	594663	647427
8	80	366495	734416	808570	881299
9	100	433519	864186	951175	1036738
10	150	540473	1090928	1200734	1309114
11	200	658835	1319096	1450293	1582916
12	300	795736	1619993	1783989	1946558
13	400	958306	1918037	2110554	2301645
14	500	1106615	2216082	2438546	2659583

      Ескертпелер:
      қатар орналасқан, екі не одан да артық құрылыс салу кезінде бүлінген жерлерді қалпына келтіру жобасын әзірлеу бағасы: екі құрылыс болғанда 1,20 –дейін, үш және одан да көп болғанда – 1,30 коэффициенттері қолданыла отырып, олардың бірінің ұзақтығы бойынша айқындалады.
      бағаларда топографиялық-геодезиялық жұмыстардың, геологиялық іздестіру, топырақтық зерттеу, дренаждық пен су бөлу жүйелерін жобалау шығындары көзделмеген.
      215. Жұмыстың мазмұны: желілік құрылыстарды салу кезінде бүлінген жерлерді қалпына келтірудің техникалық және биологиялық кезеңдері бойынша жұмыстардың тәсілдері мен көлемін белгілеу, жұмыстарды ұйымдастыру бойынша технологиялық схемалар мен ұсыныстарды әзірлеу; бүлінген жерлерді қалпына келтірудің жиынтық сметалық-қаржылық есебін, жергілікті және объективті сметаларын жасау, жобаның техникалық-экономикалық көрсеткіштерін белгілеу; түсіндірме жазбаны жазу және жобаның графикалық бөлігін ресімдеу; жобаны белгіленген тәртіппен бекіту үшін келісу әрі дайындау.

3-бөлімше. Құжаттарды дайындау

216. Құжаттарды дайындау бағалары Жер кадастрын жүргізу бойынша басқа бір реттік жұмыстарды (қызметтерді) орындау № 129 тиісті кестесі бойынша анықталады.

56-параграф. Топырақтың құнарлы қабатын алу және өнімділігі аз алқаптарды топырақтандыру арқылы жақсарту

1-бөлімше. Күрделілік санатының сипаттамасы

      217. Бірінші санат:
      жазық, аз бөлшектелген бедерлі және біркелкі аналық тау жыныстары мен топырақ жамылғысы бар далалық аймақ аудандары. Топырақтық кешен контурлары аумақтың көп дегенде он пайызын алып жатыр.
      218. Екінші санат:
      біртекті аналық тау жыныстары және күрделенбеген топырақ жамылғысы бар ерекшеленген элементтерге бөлшектелген бедері бар орманды далалық және далалық аймақ аудандары. Топырақтық кешен контурлары көп дегенде он пайыз аумақты алып жатыр;
      он бір пайыздан жиырма пайызға дейін топырақ кешендері немесе эрозияланған топырақ алаңы бар бірінші санатты аумақтар.
      219. Үшінші санат:
      ойлы-қырлы бөлшектенген бедерлі, әртүрлі топырақ түзу жыныстары, біркелкі емес топырақ жамылғысы және жиырма пайызға дейін эрозияланған топырағы бар орманды далалық және далалық аймақ аудандары;
      жиырма бір пайызға қырық пайызға дейін топырақ кешендері немесе эрозияланған топырақ алаңы бар бірінші санатты аумақтар;
      он бір пайздан жиырма пайызға дейін топырақ кешендері немесе эрозияланған топырақ алаңы бар екінші санатты аумақтар;
      қайталама сортаңдану белгілері жоқ жақсы жағдайдағы суармалы жерлер.
      220. Төртінші санат:
      қатты біртекті емес топырақ жамылғысы бар далалық аумақтар, оның қырық бір-алпыс пайызы эрозияға ұшыраған;
      жиырма бір-қырық пайыз топырағы эрозияланған және түрлі топырақ түзуші жыныстары бар, бөлшектелген бедерлі орманды далалық аймақ аудандары;
      суармалы жерлер, олардың он бес пайыз дейінгі алаңында қайталама сортаңдану белгілері бар.
      221. Бесінші санат:
      топырақ жамылғысының алпыс пайызынан астам алаңы эрозияланған және үлкен кешенді далалық аумақтар;
      қатты бөлшектелген бедерлі, қырық пайызы эрозияға ұшыраған түрлі топырақ жамылғысы бар орманды далалық аумақтар;
      он бес пайыздан асатын алаңда қайталама сортаңдану белгілері бар суармалы жерлер.

57-параграф. Дайындық және далалық жұмыстар

104-кесте
Өлшем бірлігі – жоба теңге

№ р/р	Зерттелетін учаскелер алаңы, гектар	Күрделілік санаты
№ р/р	Зерттелетін учаскелер алаңы, гектар	1	2	3	4	5
1	2	3	4	5	6	7
1	5	92849	105511	113952	130833	143495
2	10	113952	126613	143495	160376	181478
3	20	156156	177258	198360	219462	244785
4	40	244785	274328	308091	346075	388280
5	60	333414	371398	417823	468468	523333
6	80	422043	468468	527554	590860	62608
7	100	506452	569758	637285	713253	797662

      222. Жұмыстың мазмұны: жұмыс жобасын әзірлеуге тапсырма алу. Жерге орналастырудың, болжанып отырған объекті құрылысының бас жоспарының, бүлінген жерлерді қалпына келтіру бойынша жобалық әзірлемелердің, дақылды техникалық өндіріс жұмыстары мен шаруашылықта (топырақ, агрохимиялық және басқа зерттеулер мен іздестіру материалдары) жерді пайдалануға байланысты басқа құжаттардың схемалары мен жобаларын іріктеу, зерттеу және талдау.
      223. Жобалау үшін жоспарлық-картографиялық негізді дайындау. Топырақтың құнарлы қабатын алу, учаскенің ситуациялық жоспарын құру.
      224. Топырақтың құнарлы қабатын алу, онда топырақтың физикалық-химиялық қасиетін, топырақтың құнарлы қабатын алудың ұсынылған қалыңдығын, топырақтың алуан түрлілігінің контурларының аудандарын көрсете отырып, учаскенің топырақ картасын құру. Өңдеп жақсартуға ұсынылатын өнімділігі аз учаскелердің топырақ зерттеу материалдарын зерделеу.
      225. Жер пайдаланушымен өңдеп жақсарту учаскелерінің шекараларын нақтылау және келісу. Топырақтың құнарлы қабатының үйінділеріне бөлінетін учаскелердің орналасқан жері мен мөлшерлерін таңдау және келісу.
      226. Топырақтың құнарлы қабатын тасымалдау жағдайларын зерттеу. Мердігерлік құрылыс ұйымында көлік құралдары мен жүк тиеу-түсіру механизмдерінің болуы туралы мәлімет алу.
      227. Құрылыстың күнтізбелік жоспарын жасай отырып, құнарлы топырақ басымын жинау орындарын және өңдеп жақсарту учаскелерін инженерлік дайындау бойынша іс-шараларды әзірлеу.

1-бөлімше. Жобаны жасау

105-кесте
Өлшем бірлігі – жоба теңге

№ р/р	Учаскелер алаңы, гектар	Күрделілік санаты			№ р/р	Учаскелер алаңы, гектар	Күрделілік санаты
№ р/р	Учаскелер алаңы, гектар	1-2	3	4-5	№ р/р	Учаскелер алаңы, гектар	1-2	3	4-5
1	5-ке дейін	52764	58468	67024	55	60	252411	282358	316583
2	10	79859	89841	98397	66	80	313731	353660	395016
3	20	109806	124066	138327	77	100	369347	413555	464892
4	40	181108	202499	228168

      228. Жұмыстың мазмұны: өнімділігі аз алқаптарға топырақтың құнарлы қабатын (ТҚҚ) салу және жинау, алу жұмыстарының көлемін, көлік құралдары мен жүк тиеу-түсіру механизмдерінің қажеттілігін анықтау.
      229. Топырақтың құнарлы қабатын алу және сақтау, оны салу (сақтау) орнына тасымалдау және өнімділігі аз алқаптарға салу әдістерін таңдау.
      230. Кіреберіс жолдарды жобалау, өңдеп жақсарту учаскесінің аумақтарын, дренажды (қажет болған жағдайда) жоспарлау.
      231. Жақсартылатын жерлерді биологиялық игеру іс-шараларын әзірлеу; ойындылар мен басқа уақытша айналма жолдар алып жатқан жерді қалпына келтіру.
      232. Топырақтың құнарлы қабатын алу, оны тасымалдау, өнімділігі аз алқаптарға салу немесе қажетті техника түрлерінің санын, еңбек ресурстары мен іс-шараларды орындаудың күнтізбелік жоспарын, жұмыстардың көлемін есепке ала отырып, іс-шаралардың барлық түрлерінің белгіленген жобамен орындалуын қамтамасыз ететін уақытша сақтау үшін жинау жұмыстарын ұйымдастырудың технологиялық схемасын әзірлеу.
      233. Құрылыстың күнтізбелік жоспарын; жұмысты ұйымдастырудың бас жоспарын; құрылыс-монтажтау жұмыстары көлемінің тізімдемесі, құрылыс материалдарының, машиналардың, механизмдердің қажеттілігін; жұмыстарды жүргізу мерзімдері мен әдістері, олардың кезектілігі, жұмыс күші және негізгі құрылыс машиналары мен механизмдері, уақытша ғимараттар мен құрылыстар қажеттілігі негізделген түсіндірме хатты; құрылыстың сметалық құнын негіздеу үшін жеткілікті, ең аз көлемде жұмыстарды жүргізу есебін құра отырып, өңдеп жақсарту жұмыстарының ұйымдастырылуын әзірлеу.
      234. Жергілікті сметалар мен жиынтық сметалық-қаржылық құжаттамаларды құру, өнімділігі аз алқаптарды өңдеп жақсарту шараларының экономикалық тиімділігін есептеу.
      235. Жер пайдаланушылармен және басқа мүдделі ұйымдармен жобаны келісу. Тапсырыс берушімен жобаны бекіту.

2-бөлімше. Құжаттарды дайындау

236. Құжаттарды дайындау бағалары Жер кадастрын жүргізу бойынша басқа бір реттік жұмыстарды (қызметтерді) орындау № 129 тиісті кестесі бойынша анықталады.

6. Шаруашылықішілік жерге орналастыру жобаларын дайындау

58-параграф. Шаруашылықішілік жерге орналастыру

1-бөлімше. Табиғи-экономикалық аймақтардың күрделілік санатының сипаттамасы

Далалық аймақ

      237. Бірінші санат:
      ашық жазықтық жер. Ауыл шаруашылығы алқаптары сирек кездесетін көлдер бар, бұталар, сорлар, шағын түлеген шыбықтар басқан учаскелер бар ірі контурлармен берілген.
      238. Екінші санат:
      жазық немесе сәл төбелі, ара-тұра сайлармен және жыралармен қиылысқан жер. Ауыл шаруашылығы алқаптары сирек кездесетін көлдермен, бұталар, сорлар, шағын түлеген шыбықтар басқан учаскелер бар ірі контурлармен берілген;
      жер пайдалану аумақтары, онда ауыл шаруашылығы алқаптарының отыз пайызға дейінгі алаңы жайылма жерлерде орналасқан немесе жиырма пайыз суарылады не болмаса эрозияға ұшыраған;
      бірінші күрделілік санатына сәйкес келетін табиғи жағдайларда орналасқан, осы аймаққа типтік емес шаруашылықтардың мамандануымен, ірі өнеркәсіп орталықтарының немесе санаториялық-курорттық аймақтардың жақындығымен негізделген жер пайдалану аумағы.
      239. Үшінші санат:
      толқынды бедері бар, жыралармен және сайлармен қатты бөлшектелген жер. Ұсақ шоқылар аудандары. Ауыл шаруашылығы алқаптары орман, бұта, сорлар, шағын түлеген шыбықтар біршама жанастырылған орташа және ұсақ шектермен берілген;
      жер пайдалану аумағы, онда ауыл шаруашылығы алқаптарының отыз пайыздан астам алаңы жайылма жерлерде орналасқан немесе жиырма пайыз астамы суарылады немесе эрозияға ұшыраған;
      екінші күрделілік санатына («а», «б» тармақтары) сәйкес келетін табиғи жағдайларда орналасқан, осы аймаққа типтік емес шаруашылықтардың мамандануымен, ірі өнеркәсіп орталықтарымен немесе санаториялық-курорттық аймақтардың жақындығымен негізделген жер пайдалану аумағы.
      Орманды далалық аймақ
      240. Бірінші санат:
      жазық немесе сәл төбелі, ара-тұра сайлармен мен жыралар қиылысқан жергілікті жер. Ауыл шаруашылығы алқаптары орман, бұта, батпақ, көл, сор, шағын түлеген шыбықтар жанастырылған учаскелер бар ірі шектермен берілген (он пайызға дейін).
      241. Екінші санат:
      сайлармен және жыралармен қиылысқан, толқынды бедері бар жазық жер. Ауыл шаруашылығы алқаптары орман, бұта, батпақ, көл, сор, шағын түлеген шыбықтар жанастырылған учаскелер бар орташа шектермен берілген (жиырма пайыз).
      ауыл шаруашылығы алқаптарының отыз пайызға дейінгі алаңы жайылма жерлерде орналасқан немесе жиырма пайыз дейіні суарылатын не эрозияға ұшыраған жер пайдаланулар аумағы;
      Бірінші күрделілік санатына сәйкес келетін табиғи жағдайларда орналасқан, осы аймаққа типтік емес шаруашылықтардың мамандануымен, ірі өнеркәсіп орталықтарымен немесе санаториялық-курорттық аймақтардың болуымен негізделген жер пайдалану аумағы.
      242. Үшінші санат:
      толқынды бедері бар, сайлармен және жыралармен немесе гидрографиялық тормен қиылысқан жер. Ауыл шаруашылығы алқаптары орман, бұта, сор, шағын түлеген шыбықтармен біршама жанастырылған учаскелер бар орташа және ұсақ шектермен берілген;
      ауыл шаруашылығы алқаптарының отыз пайызға дейінгі алаңы жайылма жерлерде орналасқан немесе жиырма пайыз дейіні суарылатын не эрозияға ұшыраған жер пайдаланулар аумағы;
      екінші күрделілік санатына («а», «б» тармақтары) сәйкес келетін табиғи жағдайларда орналасқан, осы аймаққа типтік емес шаруашылықтардың мамандануымен, ірі өнеркәсіп орталықтарымен немесе санаториялық-курорттық аймақтардың жақындығымен негізделген жер пайдалану аумағы.

59-параграф. Дайындық жұмыстары

1-бөлімше. Жерге орналастыруды жобалауға дайындық жұмыстары

106-кесте
Өлшем бірлігі – шаруашылық теңге

№ р/р	Шаруашылық алаңы (мың гектар)	Күрделілік санаты
№ р/р	Шаруашылық алаңы (мың гектар)	1	2	3
	Масштабы 1: 10000
1	0,5-ке дейін	104983	123535	141664
2	1,0	115946	136394	156843
3	2,0	138291	162324	186778
4	3,0	160216	188464	216502
5	4,0	182140	214183	246226
6	5,0	204064	239902	277637
7	6,0	223037	262458	302512
8	7,0	242221	284804	329285
9	8,0	260983	306939	354582
10	9,0	279534	328864	380090
11	10,0	298296	351209	405598
12	14,0	370604	436166	503414
13	20,0	475587	559490	645079
14	30,0	645079	760181	876126
15	40,0	735095	864743	995866
	Масштабы 1:25000
16	1,0-ге дейін	100135	118054	135762
17	2,0	115946	136605	156843
18	3,0	131545	155156	178345
19	4,0	147145	143707	199426
20	5,0	162956	192259	220929
21	6,0	178345	210388	241588
22	7,0	193945	228518	262669
23	8,0	209124	246226	282907
24	9,0	224302	264356	303566
25	10,0	239480	282064	323804
26	15,0	281642	332658	381988
27	20,0	320431	378193	434269
28	30,0	391263	462517	540517
29	40,0	455350	538409	749714
30	50,0	536301	656462	719284

Орманды далалық аймақ

107-кесте
Өлшем бірлігі – шаруашылық теңге

№ р/р	Шаруашылық алаңы (мың гектар)	Күрделілік санаты
№ р/р	Шаруашылық алаңы (мың гектар)	1	2	3
	Масштабы 1: 10 000
1	0,5-ке дейін	123113	144826	166540
2	1,0	136183	160216	182248
3	2,0	162324	190994	219242
4	3,0	188464	221562	254658
5	4,0	214183	251918	289653
6	5,0	240113	282275	324437
7	6,0	262458	308626	354793
8	7,0	285015	335188	385150
9	8,0	306939	361328	414874
10	9,0	329285	387258	444809
11	10,0	351209	413188	474744
12	14,0	436377	513112	589425
13	20,0	559490	657727	755543
14	30,0	760181	893834	1027066
15	40,0	864743	1016947	1168731
	Масштабы 1:25000
16	1,0-ге дейін	115102	135340	155578
17	2,0	134286	157897	178134
18	3,0	153259	180453	207437
19	4,0	172443	202378	233156
20	5,0	191415	225145	258875
21	6,0	210388	247491	284594
22	7,0	229361	269837	310102
23	8,0	247069	290707	334345
24	9,0	264988	311999	358799
25	10,0	282907	332869	382831
26	15,0	340247	400328	460409
27	20,0	390842	467787	527868
28	30,0	476852	560544	644235
29	40,0	547684	644868	742051
30	50,0	618517	729192	839867

      243. Жұмыстың мазмұны: шаруашылықтың даму перспективалары мен жағдайын сипаттайтын (жерге орналастыру схемалары, шаруашылықаралық және шаруашылықішілік жерге орналастыру жобаларын, селолық елді мекендерді жоспарлау, суару немесе құрғату желілерін қайта орналастыру, жер кадастры, жылдық есептер мен түрлі экономикалық-статистикалық және өндірістік-шаруашылық қызмет туралы есепті-есеп беру мәліметтері) материалдарды, сондай-ақ жерге орналастыру аумағында бұрын жүргізілген түрлі зерттеулер материалдарын (топырақ, геоботаникалық, мелиоративтік, агрошаруашылық және басқа) іріктеу және зерттеу; колхоздың (совхоз) шаруашылықішілік жерге орналастыруының негізгі мәселелері бойынша шаруашылықтың басшысы мен бас мамандарының тілектерін анықтау.
      244. Мелиоративтік жұмыстарды жүргізуді қажет ететін алқаптарды анықтау мақсатында далалық зерттеу жүргізу; бақтар мен жүзімдіктердің учаскелері; егістікке тартуға жарамды жерлерді; ауыл шаруашылығы дақылдарының бұрынғы егілген егіндері; эрозияланған жерлерді, төсеуге торфты әзірлеу үшін жарамды торфтық батпақтарды; шаруашылықішілік құрылысқа арналған құмның, қиыршық тастың, шағылдардың шоғыры және топырақты әктастауға арналған әктастар; жерді суару шарттары; бөгде пайдаланудағы учаскелердің шекараларын, контурлар конфигурацияларын анықтау. Елді мекендер мен өндірістік орталықтарды зерттеу. Далалық зерттеу сызбасын және соңғы екі жыл ішіндегі ауыл шаруашылығы дақылдарының бұрынғы егілген егіндерін ресімдеу.
      245. Ауыл шаруашылығы алқаптарының аудандары мен шаруашылық жерлерінің экспликацияларын нақтылау. Жерлерді пайдалану бойынша алдын ала ұсыныстарды әзірлеу.
      246. Дайындық жұмыстарының материалдары бойынша акті мен түсіндірме жазба құру, белгіленген тәртіппен зерттеу материалдарын келісу.

2-бөлімше. Жобаға агроэкономикалық есептерді әзірлеуге дайындық жұмыстары

Далалық аймақ

108-кесте
Өлшем бірлігі – шаруашылық теңге

№ р/р	Шаруашылық алаңы (мың гектар)	Күрделілік санаты
№ р/р	Шаруашылық алаңы (мың гектар)	1	2	3
	Масштабы 1: 10000
1	0,5-ке дейін	70304	82306	94953
2	1,0	78020	91738	105456
3	2,0	93238	109742	126246
4	3,0	108456	127747	147037
5	4,0	123460	145323	166971
6	5,0	138035	162898	186904
7	6,0	150896	177902	204480
8	7,0	163756	192906	221628
9	8,0	176616	207910	238775
10	9,0	189048	222914	256994
11	10,0	201908	237703	273069
12	14,0	250349	294932	339515
13	20,0	322367	380668	437682
14	30,0	435539	514416	592007
15	40,0	497269	586434	674314
	Масштабы 1:25000
16	1,0-ге дейін	55728	65159	75448
17	2,0	77591	91309	104598
18	3,0	88737	104169	119602
19	4,0	99454	117030	134177
20	5,0	110599	129890	149181
21	6,0	121316	142322	163541
22	7,0	132033	155182	178331
23	8,0	142750	167614	192477
24	9,0	153467	180046	207052
25	10,0	164184	192692	221199
26	15,0	200194	235560	270926
27	20,0	229344	269854	310364
28	30,0	273927	321296	368665
29	40,0	309936	364164	418392
30	50,0	345945	407032	468119

Орманды далалық аймақ

109-кесте
Өлшем бірлігі – шаруашылық теңге

№ р/р	Шаруашылық алаңы (мың гектар)	Күрделілік санаты
№ р/р	Шаруашылық алаңы (мың гектар)	1	2	3
	Масштабы 1: 10000
1	0,5-ке дейін	83164	97739	112529
2	1,0	92166	108456	124532
3	2,0	109313	129247	148538
4	3,0	127747	150252	172544
5	4,0	145323	171043	196335
6	5,0	162898	191620	220127
7	6,0	178331	209625	240704
8	7,0	193335	227415	261281
9	8,0	208124	244776	281214
10	9,0	215197	262352	301362
11	10,0	237917	279499	321510
12	14,0	295575	347659	399530
13	20,0	381097	448828	516131
14	30,0	514845	606582	697891
15	40,0	586863	690603	793915
	Масштабы 1:25000
16	1,0-ге дейін	77805	91523	105669
17	2,0	90880	106741	123031
18	3,0	103955	121745	140607
19	4,0	117030	137178	158183
20	5,0	128818	152610	175544
21	6,0	142750	167614	192692
22	7,0	155611	182832	210268
23	8,0	165899	194621	223771
24	9,0	175973	206409	237274
25	10,0	186047	218198	251778
26	15,0	230630	270497	271997
27	20,0	263210	309078	355376
28	30,0	314652	369093	423965
29	40,0	359234	420535	482265
30	50,0	403817	471977	540565

247. Жұмыстың мазмұны: шаруашылық аумағында бұрын жүргізілген топырақ, агрохимиялық, геоботаникалық, агрошаруашылық және басқа да зерттеу материалдарын, жер кадастрының, жерге орналастыру мен жерлерді мелиорациялау жобаларын, шаруашылық орналасқан аймақтың агроклиматтық жағдайларын зерделеу; жерге орналастырудан ілгергі 3-5 жыл ішіндегі ауыл шаруашылығы өндірісінің күй-жайын және қолда бар жобалық әзірлемелер бойынша оны дамыту перспективаларын зерделеу; жобалау үшін қажетті деректерді (егістік алаңдарының қарқыны мен құрылымы, ауыл шаруашылығы дақылдарының 10 жылдағы орташа өнімділігі; мал басының қарқыны, табын құрылымы, мал шаруашылығының өнімділігі, жалпы және тауарлы өнім өндіру көлемі, оның өзіндік құны мен рентабельділігі, жұмыс күшімен қамтамасыз етілгенділігі, табиғи мал-азықтық алқаптарын, дақылды жайылым пайдаланудың өнімділігі және оның ұйымдастырылуы және басқалар туралы) көшіру; ауыл шаруашылығы алқаптарының құрамын, олардың дақылдық–техникалық жағдайы мен нақты пайдаланылуын нақтылау, егістікке, көп жылдық екпелерге тартуға жарамды, мелиоративтік жұмыстарды жүргізуді қажет ететін жерлерді анықтау мақсатында далалық зерттеу жүргізуге қатысу; белгіленген тәртіппен жерді ұтымды пайдалану бойынша алдын ала ұсыныстарды дайындауға, дайындық жұмыстарының материалдарына түсіндірме жазба жазуға, далалық зерттеу нәтижелерін келісуге және бекітуге қатысу.

3-бөлімше. Эрозияға қарсы агротехникалық іс-шараларды әзірлеуге дайындық жұмыстары

Күрделілік санаттарының сипаттамасы

110-кесте
Өлшем бірлігі – шаруашылық теңге

№ р/р	Зерттеу алаңы (мың гектар)	Күрделілік санаты
№ р/р	Зерттеу алаңы (мың гектар)	1	2	3
	Масштабы 1: 10000
1	1,0	65159	85736	113172
2	3,0	92595	114886	145751
3	5,0	114886	142322	174901
4	10,0	157754	190334	246920
5	15,0	192049	233202	305220
6	20,0	221198	279499	351518
7	25,0	248634	318938	394386
8	30,0	269211	348088	425251
	Масштабы 1: 25000
9	1,0	46297	58300	85736
10	5,0	80592	96024	121745
11	10,0	108027	126889	159469
12	15,0	130319	157754	197193
13	20,0	149181	185190	231487
14	30,0	183475	231487	289788
15	40,0	210911	274355	337800
16	50,0	231487	308650	380650

      248. Бірінші санат:
      аз бөлшектелген бедері мен біртекті топырақ түзу жыныстары мен күрделі емес топырақ жамылғысы бар жазықты орманды далалық, далалық және жартылай шөлді аймақ аудандары. Эрозияға ұшыраған топырақ жиырма пайыз дейінгі алаңды алып жатыр.
      249. Екінші санат:
      толқынды бөлшектелген бедері, түрлі топырақ түзу жыныстары, біркелкі емес топырақ жамылғысы бар орманды далалық және далалық аймақ аудандары. Эрозияға ұшыраған топырақ жиырма-елу пайыз алаңды алып жатыр.
      жиырмадан елу пайызға дейін эрозияланған алаңы бар жартылай шөлді аймақ аумақтары;
      бөлшектелген бедерлі, бір текті топырақ түзу жыныстары бар орманды аймақ аумақтары. Эрозияға ұшыраған топырақтар жиырма пайыз алаңды алып жатыр.
      250. Үшінші санат:
      түрлі топырақ түзу жыныстары бар орманды аймақ ауданы; эрозияға ұшыраған топырақ жиырма-елу пайыз алаңды алып жатыр;
      елу пайыздан астамы эрозияға ұшыраған алаңы бар орманды далалық, далалық және жартылай шөлді аумақтар;
      тау алды және таулы аудандар.
      251. Жұмыстың мазмұны. Картографиялық, анықтамалық, зерттеу материалдарын және жерге орналастырылатын шаруашылық аумақтарының топырақ жамылғысының күй-жайын сипаттайтын басқа да материалдарды іріктеу және зерттеу; учаскелердің жоспарлық материалына бірдей еңісті учаскелерді және эрозияға ұшыраған, учаскелердің шекараларын түсіру; зерттеу бағытын әзірлеу; эрозияға ұшыраған жерлердің шекараларын нақтылау мақсатында аумақтарды далалық зерттеу; эрозияға қарсы қолданылатын іс-шаралардың тиімділігін зерделеу; далалық зерттеу материалдарын ресімдеу; шаруашылық мамандарымен зерттеу нәтижелерін және топырақты эрозиядан қорғау жөніндегі алдын-ала нұсқамаларды келісу.

4-бөлімше. Орман мелиоративтік іс-шараларды әзірлеуге дайындық жұмыстары

Күрделілік санаттарының сипаттамасы

111-кесте
Өлшем бірлігі – шаруашылық теңге

№ р/р	Зерттеу ауданы (мың гектар)	Күрделілік санаты
№ р/р	Зерттеу ауданы (мың гектар)	1	2	3
	Масштабы 1: 10000
1	1,0	52728	64516	76734
2	3,0	65588	78448	92166
3	5,0	78877	92595	107599
4	10,0	102883	119173	136750
5	15,0	116601	135463	156468
6	20,0	130319	138035	176187
7	25,0	141464	165471	192692
8	30,0	152610	179188	208767
	Масштабы 1: 25000
9	1,0	42868	53585	63873
10	5,0	65588	76734	89165
11	10,0	85307	99025	113172
12	15,0	96453	112743	127961
13	20,0	107599	126461	168043
14	30,0	126461	148752	173187
15	40,0	129890	167614	195478
16	50,0	150467	186476	217769

      252. Бірінші санат:
      жазық бедерлі, ірі контурлары бар ашық жер.
      253. Екінші санат:
      айқын көрсетілген бедерлі жартылай жабық жер.
      254. Үшінші санат:
      қатты ойлы-қырлы бедерлі, ұсақ контурлары бар жабық жер, тау алды және таулы аудандар.
      255. Жұмыстың мазмұны: картографиялық, анықтамалық, зерттеу материалдарын және алқап қорғайтын орман жолақтарының барын және оның күй-жайын сипаттайтын басқа да материалдарды іріктеу және зерттеу. Зерттеу бағытын әзірлеу; қолданыстағы алқап қорғайтын орман жолақтарын және жаңа орман жолағы мен орман отырғызуға белгіленіп отырған алаңдарды зерттеу, қайта қалпына келтіруді талап ететін орман жолақтарын анықтау; далалық зерттеу материалдарын ресімдеу; шаруашылық мамандарымен зерттеу нәтижелерін, жаңа алқап қорғайтын орман жолақтары мен басқа да орман отырғызуды орналастыру және қолданыстағыларын қалпына келтіру бойынша олардың тілектерін анықтау.

5-бөлімше. Эрозияға қарсы гидротехникалық іс-шараларды әзірлеуге дайындық жұмыстары

112-кесте
Өлшем бірлігі – шаруашылық теңге

№ р/р	Алаңы (мың гектар)	Күрделілік санаты
№ р/р	Алаңы (мың гектар)	1	2	3
1	1,0	77162	85736	102883
2	3,0	128604	140607	161184
3	5,0	145751	161184	185190
4	10,0	171472	195478	228058
5	15,0	188619	221199	262352
6	20,0	197193	238346	288073
7	25,0	205766	255493	313794
8	30,0-ге дейін	212625	264067	325797

Ескертпелер: екі-үш учаскеде орналасқан аумақтарды зерттеу кезінде бағаларға 1,10 дейінгі; төрт-бес учаскеде – 1,20 дейінгі; алты және одан да көп учаскелерге 1,30 дейінгі коэффициент қолданылады.
256. Жұмыстың мазмұны: картографиялық, анықтамалық, зерттеу материалдарын және шаруашылық аумағының гидрогеологиялық және гидрологиялық жағдайларын, геологиялық құрылымдарын, жобалау, құрылыс тәжірибелерін және гидротехникалық құрылыстарды пайдалануды сипаттайтын басқа да материалдарды іріктеу және зерттеу; жыралық-сайлық жүйеге, суқималардың шекараларына, қолданыстағы эрозияға қарсы гидротехникалық құрылыстарға далалық зерттеу жүргізу, олардың тозу дәрежесін және жөндеу қажеттілігін айқындау; эрозияға қарсы қолданылатын гидротехникалық іс-шаралардың тиімділігін зерделеу; гидротехникалық құрылыстардың түрлері мен орналасу орындарын таңдау; далалық зерттеу және болжанып отырған іс-шаралардың материалдарын ресімдеу; шаруашылық мамандарымен зерттеу нәтижелерін және эрозияға қарсы гидротехникалық құрылыстарды орналастыру бойынша алдын ала нұсқамаларды келісу.

60-параграф. Су шаруашылығы құрылғысы бойынша іс-шараларды әзірлеуге дайындық жұмыстары

1-бөлімше. Күрделілік санаттарының сипаттамасы

113-кесте
Өлшем бірлігі – шаруашылық теңге

№ р/р	Алаңы (мың гектар)	Күрделілік санаты
№ р/р	Алаңы (мың гектар)	1	2	3
1	1,0	31937	36009	42654
2	3,0	50370	57014	67303
3	5,0	68160	77162	90880
4	7,0	85093	96453	113600
5	10,0	102455	116172	136749
6	15,0	119602	135463	159469
7	20,0	136106	154325	181760
8	30,0	166756	189048	222699
9	50,0-ге дейін	225057	255065	300933

      Ескертпелер: зерттелген сумен қамту (немесе оларды орналастыруға арналған орындарды) объектілерінің саны 15-тен кем болса, бағаларға 0,85 дейінгі; 26-40 болса – 1,20 дейінгі; 41-60 болса –1,40 дейінгі; 61-80 болса – 1,5 дейінгі; 81-100 болса –1,70 дейінгі коэффициент қолданылады.
      257. Бірінші санат:
      жазықтықты бедерлі және ірі біртекті контурлары бар далалық және шөлді-далалық аудандар.
      258. Екінші санат:
      толқынды бедерлі және бұталар, ормандар, ара-тұра сайлармен, жыралармен қиылысқан жекелеген учаскелер бар далалық және шөлді-далалық аудандар.
      259. Үшінші санат:
      толқынды бедермен қиылысқан далалық және орманды далалық аудандар. Шөлдер мен жартылай шөлдер.
      260. Жұмыстың мазмұны: картографиялық, анықтамалық, зерттеу материалдарын және су қоймаларының, су көздері мен сумен қамтамасыз ету құрылғыларының болуы және жағдайын сипаттайтын басқа да материалдарды іріктеу және зерттеу; зерттеу бағыттарын әзірлеу; жаңа су қоймаларын, су көздерін мен құрылыстарын салу орнын алдын ала таңдау мақсатында қолданыстағы су қоймалары мен сумен қамтамасыз ету құрылыстарын алдына ала тексеру, жайылма суару мен тұрақты суару үшін перспективалы учаскелерді анықтау; далалық зерттеу материалдарын ресімдеу; шаруашылық мамандарымен зерттеу нәтижелерін және алдын ала нұсқамаларды жасау.

2-бөлімше. Суару іс-шараларын әзірлеуге дайындық жұмыстары

114-кесте
Өлшем бірлігі – шаруашылық теңге

Зерттеу алаңы (мың гектар)		Жергілікті жердің сипаттамасы
Зерттеу алаңы (мың гектар)		Жартылай шөлді және далалық	Орманды далалық және далалық	Тау алды және таулы
1	0,05	31937	36223	44154
2	0,1	37938	43297	52513
3	0,2	50156	57443	68589
4	0,3	61516	70732	84021
5	0,5	84021	97310	114458
6	1,0	123460	144465	168471
7	2,0	159469	187333	216483
8	3,0	190334	219484	258923
9	4,0	202337	240061	277785
10	5,0-ге дейін	214340	252064	294932

Ескертпелер: екі-үш учаскеде орналасқан аумақтарды зерттеу кезінде бағаларға 1,10-ға дейінгі; төрт-бес учаскеде – 1,20 дейінгі; алты және одан көп учаскеде – 1,30 дейінгі коэффициент қолданылады.

261. Жұмыстың мазмұны: картографиялық, анықтамалық, зерттеу материалдарын және шаруашылықта суарылатын жерлердің жағдайын сипаттайтын басқа да материалдарды, сондай-ақ суару және ауданда суарылатын жерлерді пайдалану тәжірибесін зерттеу және іріктеу; зерттеу бағытын әзірлеу; қолданыстағы суару көздерін немесе су қабылдағыштардың күй-жайын және суару мүмкіндігін анықтау мақсатында далалық зерттеу жүргізу; далалық зерттеу материалдарын ресімдеу; шаруашылық мамандарымен зерттеу нәтижелерін және суару бойынша алдын ала нұсқамаларды келісу.

61-параграф. Жобаны жасау

1-бөлімше. Жерге орналастыруды жобалау

115-кесте
Өлшем бірлігі-шаруашылық теңге

№ р/р	Шаруашылық алаңы (мың гектар)	Күрделілік санаты
№ р/р	Шаруашылық алаңы (мың гектар)	1	2	3
	Масштабы 1: 10000
1	0,5	101470	122510	143550
2	1,0	119376	140416	161456
3	2,0	140491	165261	189957
4	3,0	161605	190106	218533
5	4,0	182496	214728	246735
6	5,0	205924	240170	275012
7	6,0	224203	263746	303066
8	7,0	244945	288218	331194
9	8,0	265388	312318	358874
10	9,0	285756	336491	386629
11	10,0	306199	360516	416025
12	14,0	386405	454823	522718
13	20,0	503767	592702	681040
14	30,0	635678	747891	858910
15	40,0-ге дейін	747294	879204	1009324
	Масштабы 1: 25000
16	1,0	98336	116392	133850
17	2,0	109080	128329	147579
18	3,0	124449	146384	168320
19	4,0	139968	164291	189211
20	5,0	155189	182645	209953
21	6,0	170558	200552	230620
22	7,0	185779	218607	251286
23	8,0	200850	236364	271730
24	9,0	215921	254271	292173
25	10,0	220249	272029	312616
26	15,0	298664	352010	404535
27	20,0	364321	429306	493471
28	30,0	481906	568379	653434
29	40,0	591135	697305	801461
30	50,0-ге дейін	700364	826231	949487

      Ескертпелер:
      бұрынғы жылдардағы жобалық шешімдерді сақтау кезінде елу пайызға дейінгі алаңда бағаларға 0,85 кем емес, ал елу бір-жетпіс пайыз алаңда – 0,80 кем емес және жетпіс пайыздан артық алаңда – 0,65 кем емес коэффициент қолданылады;
      бағалар шаруашылықтар үшін белгіленген, ондағы ауыл шаруашылығы алқаптары жетпіс пайыздан астам алаңды алып жатыр. Егер ауыл шаруашылығы алқаптары шаруашылықтың жалпы алаңының жиырма бес пайыздан кем емес алаңын алып жатса, бағаларға 0,75, 26-елу пайыз – 0,90 дейінгі, 51-70 пайыз – 1,0 дейінгі коэффициент қолданылады.
      262. Жұмыстың мазмұны: шаруашылықта өндірістік параграфтердің саны мен мөлшерін және олардың орналасуын анықтау. Елді мекендер мен шаруашылық орталықтарын орналастыру; магистралды жолдардың бағыттарын таңдау; алқаптар мен ауыспалы егістерді ұйымдастыру; ауыспалы егістердің, шабындықтар мен көп жылдық екпелер аумағының құрылымын, алқаптарды қорғау жолақтарын, фермаларды, далалық қостар мен жобаның басқа да элементтерін орналастыру; жобаның жекелеген элементтері бойынша жоба шешімдерінің нұсқаларын жасау; жобалау тізімдемесін, жердің қолданыстағы және жобалау экспликациясын тізімдемесін, шаруашылықішілік жерге орналастыру жобасын жүзеге асыру жоспарын жасау; формулярды толтыру; жобаны орынға көшіру үшін жұмыс сызбасын жасау.
      263. Түсіндірме жазбасын жазу; жобаның авторлық түпнұсқасын графикалық ресімдеу; жобаны қарау мен келісуге қатысу.
      264. Жобаны қарау және келісу кезінде айтылған ескертулер бойынша қажетті түзетулер мен толықтыруларды енгізу.

Орманды далалық аймақ

116-кесте
Өлшем бірлігі – шаруашылық теңге

№ р/р	Шаруашылық алаңы (мың гектар)	Күрделілік санаты
№ р/р	Шаруашылық алаңы (мың гектар)	1	2	3
	Масштабы 1: 10000
1	0,5	128478	141461	155338
2	1,0	140416	165336	189957
3	2,0	165336	194583	223606
4	3,0	190181	223830	257255
5	4,0	214728	252704	290531
6	5,0	239349	281727	323808
7	6,0	263821	310378	356934
8	7,0	288293	339177	389912
9	8,0	312317	367529	422591
10	9,0	336491	395881	455121
11	10,0	360516	424232	487651
12	14,0	454823	535252	615383
13	20,0	592702	697604	802207
14	30,0	747891	880249	1012308
15	40,0-ге дейін	879204	1034841	1190179
	Масштабы 1: 25000
16	1,0	109975	122137	150414
17	2,0	127882	146012	174289
18	3,0	146385	172274	198165
19	4,0	164515	193538	222636
20	5,0	182645	214877	247108
21	6,0	200552	236066	271431
22	7,0	218607	257255	295754
23	8,0	236364	278146	319778
24	9,0	254121	299037	343803
25	10,0	271804	319928	367753
26	15,0	351786	413936	475713
27	20,0	429157	504960	580540
28	30,0	568230	668506	768558
29	40,0	697156	820113	942847
30	50,0-ге дейін	826082	971721	1117136

Ескертпе: 1 және 2-ескертпелер 115-кестеге қолданылады.

2-бөлімше. Жобаның агроэкономикалық есептері

117-кесте
Бағалар (шаруашылықтағы өндірістік параграфтердің санына байланысты)
Өлшем бірлігі – шаруашылық теңге

Өндірістік бөлімшелердің саны (бригадалар, бөлімдер) саны
2	3	4	5	6	7	8
155880	194850	226026	257202	280584	296172	311760

      Ескертпелер:
      егер өндірістік бөлімше 8-ден артық болса, онда әрбір келесі бөлімшелерге бағалар 16022 теңгеге арттырылады;
      екі кезеңге жобалық көрсеткіштерді әзірлеген кезде, бағаларға 1,3 дейінгі коэффициент қолданылады.

Бағалар (шаруашылықтағы салалардың саны мен ауыспалы егістердің санына байланысты)

118-кесте
Өлшем бірлігі – шаруашылық теңге

Шаруашылықтағы ауыспалы егістердің саны	Шаруашылықтағы салалардың саны
Шаруашылықтағы ауыспалы егістердің саны	2	3	4	5-тен аса
2	137174	151204	164921	178950
6	171468	187056	202644	218232
10	205138	221973	239120	256267
14	237873	255955	274349	293054
18	269672	289002	308642	328907
22	300537	321113	342001	363200

Ескертпе: екі кезеңге жобалық көрсеткіштерді әзірлеген кезде, бағаларға 1.30 дейінгі коэффициент қолданылады.
265. Жұмыстың мазмұны: жобалық шешімдердің туындаған нұсқалары бойынша агроэкономикалық есептеулерді орындау: тауарлық өнімдердің, капиталдық салымдардың, олардың өзін өзі ақтау құны және басқалар. Нұсқалардың тиімділігін салыстыру және қабылданғанды негіздеу; түсіндірме жазбаның тиісті бөлімдерін жазу; жобаны қарастыру мен келісуге қатысу; алынған ескертулерге сәйкес экономикалық есептерді біржолата аяқтау.

3-бөлімше. Эрозияға қарсы агротехникалық іс-шараларды әзірлеу

119-кесте
Өлшем бірлігі – шаруашылық теңге

Іс-шаралар әзірленетін ауыспалы егістіктердің саны		Күрделілік санаты
Іс-шаралар әзірленетін ауыспалы егістіктердің саны		1	2	3
1	1	7794	26343	40996
2	2	15198	33358	47855
3	3	22603	40373	54714
4	4	30397	47232	61417
5	5	37411	54090	68120
6	6	44426	66171	74822
7	8	55338	71393	84955
8	10	66249	81837	95087
9	12	74043	88072	100698
10	14	81837	94307	106310

266. Жұмыстардың мазмұны: топырақтың эрозияланған деңгейін ескере отырып, жұмыс учаскелер мен ауыспалы егіс далалары бойынша эрозияға қарсы агротехникалық іс-шараларды әзірлеу; жобаланатын іс-шараларды экономикалық негіздеу және түсіндірме жазбаның тиісті бөлімін жазу.

4-бөлімше. Орманды мелиоративтік іс-шараларды әзірлеу

120-кесте
Өлшем бірлігі – шаруашылық теңге

№ р/р	Іс-шаралар жобаланатын алаң (мың гектар)	Күрделілік санаты
№ р/р	Іс-шаралар жобаланатын алаң (мың гектар)	1	2		3
	Масштабы 1: 10000
1	1,0	43179	50739		57520
2	3,0	50349	59001		67808
3	5,0	57520	67262		70302
4	10,0	73497	87137		101868
5	15,0	83240	98049		113559
6	20,0	92982	108960		125250
7	25,0	101946	118703		136161
8	30,0-ге дейін	110909	128445		147073
	Масштабы 1: 25000
9	1,0	32189		39360	48557
10	5,0	47777		54948	64145
11	10,0	61027		71315	83630
12	15,0	52454		80278	92982
13	20,0	75836		89241	102336
14	30,0	90644		104829	120261
15	40,0	103115		119638	135849
16	50,0-ге дейін	115585		134447	151437

267. Жұмыстардың мазмұны: шаруашылықішілік жерге орналастыру жобасында орманды мелиоративтік іс-шараларды (орман жолақтарын орналастыру және қайта қалпына келтіру) және қолданыстағы екпелердің тиімділігін арттыру іс-шараларын әзірлеу; көлемдерді, құндарды (іріленген көрсеткіштер бойынша), ағаш отырғызу жұмыстарын орындау кезектілігі мен мерзімдерін анықтау; шаруашылықішілік жерге орналастыру жобаларының негіздемесін дайындауға қатысу және түсіндірме жазбаның тиісті бөлімін жасау.

5-бөлімше. Эрозияға қарсы гидротехникалық іс-шараларды әзірлеу

121-кесте
Өлшем бірлігі – шаруашылық

№ р/р	Құрылыстардың саны	Баға, теңге	Құрылыстардың саны	Баға, теңге
1	5	10132	40	69367
2	10	19053	50	81837
3	15	28058	60	94307
4	20	37022	80	111454
5	25	45985	100	122366
6	30	53779	120	130160

Ескертпелер: екі-үш учаскеде эрозияға қарсы гидротехникалық іс-шараларды жобалаған кезде, бағаларға 1,10 дейінгі; төрт-бес учаскеде – 1,20 дейінгі; алты және одан да көп учаскелерде 1,30 дейінгі коэффициент қолданылады.
268. Жұмыстың мазмұны: жоспарланып отырған гидротехникалық құрылыстардың саны мен түрлерін анықтау; олардың мақсатын (құрылыс типтері бойынша) қысқаша сипаттау және шаруашылықішілік жерге орналастыру жобасына орналастыру; құрылыстың құны мен көлемдерін іріленген көрсеткіштер бойынша анықтау; жоспарланып отырған эрозияға қарсы іс-шаралардың тиімділігін көрсете отырып, түсіндірме жазбаның тиісті бөлімін жазу.

6-бөлімше. Су шаруашылығы орналастыру бойынша іс-шараларды әзірлеу

122-кесте
Өлшем бірлігі – шаруашылық теңге

№ р/р	Шаруашылық алаңы (мың гектар)	Күрделілік санаты
№ р/р	Шаруашылық алаңы (мың гектар)	1	2	3
1	1,0	12159	13717	16134
2	3,0	19329	21823	25720
3	5,0	26110	29461	34683
4	7,0	32501	36710	43257
5	10,0	39282	44348	52220
6	15,0	45829	51752	60949
7	20,0	52298	59079	69522
8	30,0	63443	72250	85033
9	50,0-ге дейін	85578	97503	114806

Ескертпелер: сумен қамтудың (немесе оларды жайғастыру орындарының) зерттелген объектілерінің саны 15 тен кем болғанда бағаларға 0,85 дейінгі; 26-40 –1,20 дейінгі; 41-60 –1,40 дейінгі; 61-80 – 1,50 дейінгі; 81-100 – 1,70 дейінгі коэффициент қолданылады.
269. Жұмыстың мазмұны: шаруашылықта суды тұтынудың алдағы уақыттағы есепті көлемін, мал басының санын, белгіленген тоғандарға түсетін суағарлардың көлемін, тоған-қазындыларды белгілеу және оларды ұтымды пайдалану (жайылымдарды суландыру, балық өсіру, суару және басқалар) мәселесін шешу; жайылымдарда суат желілерін орналастыру (табынды учаскелерді, малдарды суарудың оңтайлы радиусын және су көздерінің дебитін ұйымдастыраотырып байланыстыруда); сумен қамтамасыз етілгендігін ескере отырып, жайылма және тұрақты суарудың әлеуетті алаңдарын нақтылау; су көздері, тоғандар, көлдер, өзендер айналасында су қорғау аймақтарын белгілеу; жасанды су көздерін салу және қалпына келтіру, оларды ұтымды пайдалану бойынша ұсыныстар әзірлеу; түсіндірме жазбаның тиісті бөлімін жазу.

7-бөлімше. Суару іс-шараларын әзірлеу

123-кесте
Өлшем бірлігі – шаруашылық теңге

№ р/р	Суарылатын алаң мың гектар	Жергілікті жердің сипаттамасы
№ р/р	Суарылатын алаң мың гектар	Жартылай шөлді және далалық	Орманды далалық және орманды	Тау алды және таулы
1	0,05	16601	19875	23148
2	0,1	19485	23226	27123
3	0,2	25097	29851	34917
4	0,3	30397	36086	42243
5	0,5	40685	48245	56584
6	1,0	58611	69289	81525
7	2,0	74589	87994	103738
8	3,0	88073	103660	120028
9	4,0	96646	113013	130939
10	5,0-ге дейін	101322	126263	135616

Ескертпелер: екі-үш учаскеде суару іс-шараларын құрған кезде бағаларға 1,10 дейінгі; төрт-бес учаскеде – 1,20 дейінгі; алты және одан артық учаскеде 1,30 дейінгі коэффициент қолданылады.
270. Жұмыстың мазмұны: суару режимдері бойынша су шаруашылығы есептерін жүргізу; суару техникасын таңдау, жер пайдалану жоспарында арналар трассаларын, су құбырларын, су жинау құрылыстарын орналастыру; жоспарлаған іс-шаралардың тиімділігін есептеу; жұмыстардың болжамды құнын (іріленген нормативтер бойынша), суару жүйелері құрылысының мерзімі мен кезектілігін белгілеу; түсіндірме жазбаның тиісті бөлімін дайындау.

62-параграф. Шаруашылықішілік жерге орналастыру жобаларын орынға көшіру

1-бөлімше. Тану әдісімен және мензуламен жобаларды орынға көшіру

124-кесте
Өлшем бірлігі – 1000 гектар ауыл шаруашылығы алқаптары теңге

№ р/р	Жұмыстардың құрамы	Жобалық учаскелердің саны 1000 гектар алаңға
№ р/р	Жұмыстардың құрамы	5	10	15	20	30	40	60
1	Өлшеусіз тану белгілері және табиғи шатқалдар бойынша тану әдісімен (жұмысшылар көзделмейді)	15930	24507	34310	42887	55141	67394	83324
2	Бұл да өлшеулермен	56535	79149	96110	113070	144164	169605	203526
3	Мензуламен М 1:10000	67842	107417	146991	169605	231794	277022	356171
3	М 1:25000	59362	84803	113070	135684	180912	220487	282675

      Ескертпелер:
      мұнда нұсқаулы (межелік) белгілерді орнату бағалары ескерілмеген және басқа кестелер бойынша айқындалады;
      жұмыстарды жартылай шөлді мен таулы жерлерде орындау кезінде 1,18 коэффициенті қолданылады.

2-бөлімше. Сызықтармен белгі қою

125-кесте
Өлшем бірлігі – 10 километр теңге

№ р/р	Жұмыстың шарттары	Белгілер арасындағы орташа арақашықтық, метрмен
№ р/р	Жұмыстың шарттары	500 дейін	500-1000	1000 аса
1	Белгілер арасындағы көрінушілік бар	32790	31094	28268
2	Белгілер арасындағы көрінушілік жоқ	39575	37313	33921

Ескертпе: белгі қоюға арналған жобалық сызықтар шашыраңқы орналасқан кезде, бағаларға 1,15 дейінгі коэффициент қолданылады.
271. Жұмыстың мазмұны: жұмыс орнына қадаларды жеткізу, белгілер арасына қадаларды, жалаушаларды орнату, жұмыс учаскесіне көшу.

3-бөлімше. Жобалық учаскелердің шекараларын жыртып салып шығу

126-кесте
Өлшем бірлігі – 10 километр теңге

№ р/р	Жұмыстың шарттары	Белгілер арасындағы орташа арақашықтық, метрмен
№ р/р	Жұмыстың шарттары	500	500-1000 дейін	1000 аса
1	Жазықты немесе сәл төмпешікті жер	22930	18344	15133
2	Төмпешікті жер	25222	20178	16968

Ескертпе: жыртып салып шығуға арналған жобалық учаскелердің шекаралары шашыраңқы орналасқан жағдайда, бағаларға 1,15 дейінгі коэффициент қолданылады.
272. Жұмыстың мазмұны: жоба элементтерінің шекараларын бір атызбен салып шығу. Жұмыс учаскелеріндегі көшулер.

4-бөлімше. Межелік белгілерді сақтауға бере отырып, шекараларды көрсету

127-кесте
Өлшем бірлігі – шаруашылық

№ р/р	Көшіру алаңы (мың гектар)	Бағасы теңгемен	Көшіру алаңы (мың гектар)	Баға теңге
1	1,0	21076	20	46074
2	3,0	26958	30	57101
3	5,0	32349	50	71070
4	10,0-ге дейін	37496	100	98028

273. Жұмыстың мазмұны: шарушылықтың өкілімен жобалық учаскелердің шекараларын аралап шығу (аралау); межелік белгілерді сақтауға беру және актіні ресімдеу.

63-параграф. Шаруашылықішілік жерге орналастыру жобаларын жүзеге асыруда ауыл шаруашылығы құрылымдарына көмек көрсету (авторлық қадағалау)

128-кесте
Өлшем бірлігі – шаруашылық теңге

№ р/р	Атауы	Іс-шаралардың жоспарын әзірлеу			Іс-шараларды әзірлеусіз
		Өндірістік параграфтердің саны
		3	4-6	7-8-ге дейін	3	4-6	7-8-ге дейін
1	Жобаға өзгерістер мен толықтыруларды енгізе отырып	430261	505089	542503	280605	355433	392847
2	Жобаға өзгерістер мен толықтыруларды енгізусіз	243191	318019	355433	112242	168363	205777

      274. Жұмыстың мазмұны: шарушылықішілік жерге орналастыру жобасының нақты игерілу дәрежесін анықтау (өндірістік параграфтерді, елді мекендерді және шаруашылық орталықтарын, магистральдық жол желілерін, мал-азықтық дақылдар егісін орналастыру, біріктірілген, аралық және қайталама егістердің болуы, көп жылдық екпелер, игерілген жерлер мен олардың жобалық жұмыстарға сәйкестігі, табиғатты қорғау жөніндегі іс-шараларды жүзеге асыру, ландшафтарды жақсарту және жобамен көзделген басқа да іс-шаралар).
      275. Қысқаша қорытынды жасай отырып, далалық зерттеу нәтижелері мен ауыспалы егістерді игеру барысына және жоспарланған іс-шаралардың орындалмау себептеріне талдау жүргізу. Жобадағы өндірістік өзгерістердің негізділігін зерттеу.
      276. Жобаны іске асыруда шаруашылық мамандарына әдістемелік және тәжірибелік көмек көрсету іс-шараларын әзірлеу. Алдағы жылдың өнімі үшін ауыл шаруашылығы дақылдарын алдын-ала орналастыру.
      277. Авторлық қадағалау нәтижелері бойынша есеп жасау және түсіндірме жазба жазу, шаруашылықта қадағалау нәтижелерін қарау және келісу.

64-параграф. Жер кадастрын жүргізу бойынша басқа да бір жолғы жұмыстарды (қызметтерді) орындау

129-кесте

№ р/р	Жұмыстардың атауы	Өлшем бірлігі	Бағасы, теңгемен
1	2	3	4
1	Сканирлеумен картографиялық өнімдерді құру	Планшет	1777
2	Дигитайзирлеумен картографиялық өнімдерді құру 1:50000 масштабы	1м²	60784
3	Плоттерде түрлі түсті картографиялық өнімдерді көбейту	1 бет А0 форматы	1870
4	Жер учаскесінің меншік құқығы актісіне жер учаскесінің жоспарын дайындау ( азаматтарға тұрғын үй құрылысы мен қызмет көрсету үшін, жеке өзіндік шаруашылық, бағбандық және саяжай құрылысын жүргізуге)	жоспар	306
5	Жер учаскесінің меншік құқығы актісіне жер учаскесінің жоспарын дайындау, тұрақты жер пайдалану құқығы (шаруа қожалығы)	жоспар	1335
6	Жер учаскесіне ақпараттар тізімін дайындау	участок	85
7	Жер үлесі иегерінің жер учаскенің орналасқан жері схемасының көшірмесін дайындау	схеманың көшірмесі	102
8	Координаталарды бір жүйеден басқа жүйеге қайта есептеу	жер учаскесі	162
9	Координаталар тізімдемесін дайындау	жер учаскесі	68
10	Жер учаскелерін байланыстыру	жер учаскесі	349
11	Координаталарды деректер базасына енгізу және дигитайзирлеу	жер учаскесі	587
12	Координаталарды деректердің базасына енгізу және координаталарды қайта есептей отырып дигитайзирлеу	жер учаскесі	689
13	Жер учаскелерін 30 бұрылыс нүктелеріне дейін жобалау	жер учаскесі	867
14	Жер учаскелерін 30,0 бұрылыс нүктелерінен артық жобалау	жер учаскесі	1726
15	Баспа өнімдерін дайындау және лазерлік қара-ақ принтерде (мәтінді) басып шығару	1 бет	281
16	Баспа өнімдерін дайындау және лазерлік қара-ақ принтерде (кесте) басып шығару	1 бет	349
17	Баспа өнімдерін дайындау және лазерлік қара-ақ принтерде (диаграммалар, графиктер) басып шығару	1 бет	519
18	Лазерлік қара-ақ принтерде басып шығару	1 бет	34
19	Сырғымалы түсті принтерде басып шығару	1 бет	170
20	Баспа өніміне өзгерістер енгізу (мәтін)	1 бет	60
21	Баспа өніміне өзгерістер енгізу (кестелер)	1 бет	68
22	Баспа өніміне өзгерістер енгізу (диаграммалар, кестелер)	1 бет	77
23	Екіжақты ламинаттау	1 бет, А4 форматы	281
24	Тарақшалы түптеу	кітап 50 бет	587

Ескертпе: баспа өнімдерін қазақ және басқа тілдерде дайындаған кезде 1,2 арттыру коэффициенті қолданылады.

65-параграф. «ЖерҒӨО» РМК мамандарымен
ГЕКТАРЖ - технологияларды қолдана отырып камералдық жағдайларда орындалатын жерге орналастыру жұмыстарының бір айлық құнының калькуляциясы (2013 ж. 01 мамыры бойынша)

130-кесте
теңге

№ р/р	Шығыстардың баптары	Мамандар
№ р/р	Шығыстардың баптары	бас маман	маман
1	2	3	4
1	Еңбекақы төлеу	133672	88526
	а) орындаушы-маман	88000	55000
	б) 6 маманға бір топ (партия) басшысы (жалақының 25 пайыз)	3208	3208
	в) 20 маманға бір бөлім бастығы	6500	6500
	г) жүк құжаттар - п.(а-в) 8,5 пайыз	8305	5500
	д) қосалқы-көмекші персонал (а-г) т-дан 3,3 пайыз	3498	2317
	е) ӘБП - (а-д) 12,5 пайыз	13689	9066
	ж) демалыстар - (а-е) 8,5 пайыз	10472	6935
2	Әлеуметтік салық 1 т-дан 11 пайыз	13233	8764
3	Қызметтерді беру шығыстары– барлығы 1 жұмыс істеушіге	22464	22464
	а) шикізат пен материалдар	9550	9550
	б) энергия мен коммуналдық қызметтер	1231	1231
	в) негізгі құралдардың тозуы және амортизациясы	4995	4995
	г) өзге шығыстар	6688	6688
4	Кезең шығыстары барлығы 1 жұмыс істеушіге:	6204	6204
	а) шикізат пен материалдар	552	552
	б) салық төлемдері	531	531
	в) байланыс	321	321
	г) энергия мен коммуналдық қызметтер	306	306
	д) басқа ұйымдар көрсететін қызметтер	1244	1244
	е) негізгі құралдардың тозуы және амортизациясы	726	726
	ж) негізгі құралдарға қызмет көрсету және жөндеу	532	532
	з) өзге шығыстар	1992	1992
5	ГАЖ-құрал-жабдықтарымен жұмыс істеу шығындары	16000	16000
	а) электр энергиясы	1000	1000
	б) қағаз	5000	5000
	в) картридж	10000	10000
6	ГАЖ-құрал-жабдықтарын амортизациялық есептеу	12021	12021
	а) серверлік жабдықтар	1250	1250
	б) жұмыс станциясы	489	489
	в) бағдарламалық қамтамасыз ету	4616	4616
	г) перифериялық жабдық	3166	3166
	д) геодезиялық жабдық	2500	2500
	Шығындардың жиыны	203594	153979
	Жоспарлыжинақтаулар–шығындардың 8 пайыз	16288	12318
	Барлығы ҚҚС-сыз	219882	166297
	ҚҚС-сыз 1 жұмыс күнінің құны	10768	8144

66-параграф. «ЖерҒӨО» РМК мамандарымен орындалатын зертханалық жұмыстардың бір айлық құнының калькуляциясы (2013 ж. 01 мамыры бойынша)

131-кесте
теңге

№ р/р	Шығыстардың баптары	Жоғары білімі бар мамандар
№ р/р	Шығыстардың баптары	жетекші маман (әдіскер)	1 санатты	2 санатты	маман	зертханашы
1	2	3	4	5	6	7
1	Еңбекақы төлеу	103575	99882	6051	88526	88526
	а) орындаушы-маман	66000	63300	60500	55000	55000
	б) 6 маманға бір топ (партия) басшысы (жалақының 25 пайызы)	3208	3208	3208	3208	3208
	в) 20 маманға бір бөлім бастығы	6500	6500	6500	6500	6500
	г) жүкқұжаттар – (а-в) 8,5 пайыз	6435	6206	5968	5500	5500
	д) қосалқы-көмекші персонал (а-г) т.3,3 пайыз	2711	2614	2514	2317	2317
	е) ӘБП - (а-д) 12,5 пайыз	10607	10229	9836	9066	9066
	ж) демалыстар - 8,5 пайыз (а-е)	8114	7825	7525	6935	6935
2	Әлеуметтік салық 11 пайыз 1 т.	10254	9888	9509	8764	8764
3	Қызметтерді беру шығындары – барлығы 1 жұмыс істеушіге	25015	25015	25015	25015	25015
	а) шикізат пен материалдар	9550	9550	9550	9550	9550
	б) отын (150километр х 0,18л х 90тг х 21 күн: 20 адам)	2551	2551	2551	2551	2551
	в) энергия мен коммуналдық қызметтер	1231	1231	1231	1231	1231
	г) негізгі құралдардың тозуы және амортизациясы	4995	4995	4995	4995	4995
	д) өзге шығындар	6688	6688	6688	6688	6688
4	Кезең шығындары барлығы 1 жұмыс істеушіге:	6204	6204	6204	6204	6204
	а) шикізат пен материалдар	552	552	552	552	552
	б) салық төлемдері	531	531	531	531	531
	в) байланыс	321	321	321	321	321
	г) энергия мен коммуналдық қызметтер	306	306	306	306	306
	д) басқа ұйымдар көрсететін қызметтер	1244	1244	1244	1244	1244
	е) негізгі құралдардың тозуы және амортизациясы	726	726	726	726	726
	ж) негізгі құралдарға қызмет көрсету және жөндеу	532	532	532	532	532
	з) өзге шығындар	1992	1992	1992	1992	1992
5	Талдауды жүргізу шығындары:	89627	89627	89627	89627	89627
	а) суық су және кәріз	1460	1460	1460	1460	1460
	б) ыстық су	97	97	97	97	97
	в) дистилденген су	14758	14758	14758	14758	14758
	г) химиялық реактивтер	67007	67007	67007	67007	67007
	д) электр энергиясы	6305	6305	6305	6305	6305
	Шығындардың жиыны	234675	230616	226406	218136	218136
	Жоспарлы жинақтаулар – шығындардың 8 пайызы	18774	18449	18112	17451	17451
	Барлығы ҚҚС-сыз	253449	249065	244518	235587	235587
	ҚҚС-сыз 1 жұмыс күнінің құны	12412	12197	11974	11537	11537

67-параграф. «ЖерҒӨО» РМК мамандарымен іссапарда орындалатын жерге орналастыру жұмыстарының бір айлық құнының калькуляциясы (2013 ж. 01 мамыры бойынша)

132-кесте
теңге

№ р/р	Шығыстардың баптары	Мамандар
№ р/р	Шығыстардың баптары	бас маман (ЖБИ)	топ басшысы	жетекші маман	1 санатты	2 санатты	маман	техник	жүргізуші	жұмысшы
1	2	3	4	5	6	7	8	12	13	14
1	Еңбекақы төлеу	118339	104658	94967	91548	88127	81286	67605	56775	60765
1	а) орындаушы-маман	80000	70000	60000	57500	55000	50000	40000	-	35000
	б) жүргізуші (е/а+кластылық)	-	-	-	-	-	-	-	35000	-
	б) 6 маманға бір топ (партия) басшысы (жалақының 25%)	-	-	2917	2917	2917	2917	2917	-	2917
	в) 20 маманға бір бөлім бастығы	6500	6500	6500	6500	6500	6500	6500	6500	6500
	г) жүкқұжаттар - а-в) т. (8,5 пайыз	7352	6502	5900	5688	5475	5050	4200	3527	3775
	д) қосалқы-көмекші персонал (а-г) т. 3,3 пайыз	3097	2739	2485	2396	2306	2127	1769	1486	1590
	е) ӘБП - (а-д) 12,5 пайыз	12119	10718	9725	9375	9025	8324	6923	5814	6223
	ж) демалыстар - 8,5 пайыз (а-е)	9271	8199	7440	7172	6904	6368	5296	4448	4760
2	Әлеуметтік салық 11 пайыз 1 т.	11715	10361	9402	9063	8725	8047	6693	5620	6016
3	Көрсетілетін қызметтерді беру шығындары – 1 жұмыс істеушіге	128875	128875	128875	128875	128875	128875	128875	128875	128875
	а) шикізат пен материалдар	9550	9550	9550	9550	9550	9550	9550	9550	9550
	б) отын (150 километр х 0,18 л х 90 тг х 21 күн: 20 адам)	2551	2551	2551	2551	2551	2551	2551	-	2551
	в) энергия мен коммуналдық қызметтер	1231	1231	1231	1231	1231	1231	1231	1231	1231
	г) негізгі құралдардың тозуы және амортизациясы	4995	4995	4995	4995	4995	4995	4995	4995	4995
	д) іссапар шығындары (2 АЕК х 30 күн)	103860	103860	103860	103860	103860	103860	103860	103860	103860
	е) көлік қызметтері	-	-	-	-	-	-	-	51540	-
	- отын (150 километр х 0,18 л х 90тг х 21 күн)	-	-	-	-	-	-	-	51030	-
	-жағу материалдары (отынның 1пайыз )	-	-	-	-	-	-	-	510	-
	ж) өзге шығындар	6688	6688	6688	6688	6688	6688	6688	6688	6688
4	Кезең шығындары барлығы 1 жұмыс істеушіге:	6204	6204	6204	6204	6204	6204	6204	6204	6204
	а) шикізат пен материалдар	552	552	552	552	552	552	552	552	552
	б) салық төлемдері	531	531	531	531	531	531	531	531	531
	в) байланыс	321	321	321	321	321	321	321	321	321
	г) энергия мен коммуналдық қызметтер	306	306	306	306	306	306	306	306	306
	д) басқа ұйымдар көрсететінқызметтер	1244	1244	1244	1244	1244	1244	1244	1244	1244
	е) негізгі құралдардың тозуы және амортизациясы	726	726	726	726	726	726	726	726	726
	ж) негізгі құралдарға қызмет көрсету және жөндеу	532	532	532	532	532	532	532	532	532
	з) өзге шығындар	1992	1992	1992	1992	1992	1992	1992	1992	1992
	Шығындардың жиыны	265133	250098	239448	235690	231931	224412	209377	246463	201860
	Жоспарлы жинақтаулар – шығындардың 8 пайызы	21211	20008	19156	18855	18554	17953	16750	19717	16149
	Барлығы ҚҚС-сыз	286344	270106	258604	254545	250485	242365	226127	266180	218009
	ҚҚС-сыз 1 жұмыс күнінің құны	14023	13228	12664	12465	12267	11869	11074	13035	10676

68-параграф. «ЖерҒӨО» РМК мамандарымен камералдық жағдайларда орындалатын жерге орналастыру жұмыстарының бір айлық құнының калькуляциясы (2013 жылғы 1 мамыры бойынша)

133-кесте

№ р/б	Шығыстардың баптары	Мамандар
№ р/б	Шығыстардың баптары	Бас маман (ЖБИ)	Топ басшысы	жетекші маман	1 санатты	2 санатты	маман	техник
1	2	3	4	5	6	7	8	9
1	Жалақы төлеу	133672	107801	103575	99882	96051	88526	73477
	а) орындаушы-маман	88000	77000	66000	63300	60500	55000	44000
	б) 6 маманға бір топ (партия) басшысы (жалақының 25 пайызы)	3208	-	3208	3208	3208	3208	3208
	в) 20 маманға бір бөлім бастығы	6500	6500	6500	6500	6500	6500	6500
	г) жүк құжаттар - (а-в) т.8,5 пайыз	8305	7098	6435	6206	5968	5500	4565
	д) қосалқы-көмекші персонал (а-г) т. 3,3 пайыз	3498	2990	2711	2614	2514	2317	1923
	е) ӘБП - (а-д) 12,5 пайыз	13689	11699	10607	10229	9836	9066	7525
	ж) демалыстар - (а-е) 8,5 пайыз	10472	8949	8114	7825	7525	6935	5756
2	Әлеуметтік салық 1 т. 11пайыз	13233	10672	10254	9888	9509	8764	7274
3	Көрсетілетін қызметтерді беру шығыстарыы – 1 жұмыс істеушіге	25015	25015	25015	25015	25015	25015	25015
	а) шикізат пен материалдар	9550	9550	9550	9550	9550	9550	9550
	б) отын (150километр х 0,18л х 90тг х 21 күн: 20 адам)	2551	2551	2551	2551	2551	2551	2551
	в) энергия мен коммуналдық қызметтер	1231	1231	1231	1231	1231	1231	1231
	г) негізгі құралдарға қызмет көрсету және жөндеу	4995	4995	4995	4995	4995	4995	4995
	д) өзге шығындар	6688	6688	6688	6688	6688	6688	6688
4	Кезең шығындары барлығы 1 жұмыс істеушіге:	6204	6204	6204	6204	6204	6204	6204
	а) шикізат пен материалдар	552	552	552	552	552	552	552
	б) салық төлемдері	531	531	531	531	531	531	531
	в) байланыс	321	321	321	321	321	321	321
	г) энергия мен коммуналдық қызметтер	306	306	306	306	306	306	306
	д) басқа ұйымдар көрсететін қызметтер	1244	1244	1244	1244	1244	1244	1244
	е) негізгі құралдардың тозуы және амортизациясы	726	726	726	726	726	726	726
	ж) негізгі құралдарға қызмет көрсету және жөндеу	532	532	532	532	532	532	532
	з) өзге шығындар	1992	1992	1992	1992	1992	1992	1992
	Шығындардың жиыны	178124	149692	145048	140989	136779	128509	111970
	Жоспарлы жинақтаулар – шығындардан 8 пайыз	14250	11975	11604	11279	10942	10281	8958
	Барлығы ҚҚС-сыз	192374	161667	156652	152268	147721	138790	120928
	ҚҚС-сыз 1 жұмыс күнінің құны	9421	7917	7671	7457	7234	6797	5922

69-параграф.

      Ескертпе:
      278. Бағаларда жоспарлы жинақтар, салықтар және қосымша құн салығынан басқа бюджетке төленетін басқа аударымдар, сондай-ақ орындаушылардың:
      1) жұмысты орындау үшін қажетті құжаттама мен материалдарды, сондай-ақ аспаптарды, құралдар мен жабдықтарды іріктеп алу және жұмыс аяқталғаннан кейін оларды тапсыру;
      2) жұмысты бастаудан бұрын жұмыс орнын дайындау және жұмыс күні аяқталған соң жинау:
      3) жұмысты бастағанда және жұмыс процесінде аспаптарды, құралдар мен жабдықтарды байқау, тексеру және қарау;
      4) санаты төмен орындаушыға тапсырма беру;
      5) біліктілігі төмен орындаушы орындаған жұмысты қабылдау;
      6) жұмыс процесінде консультациялар мен түсіндірмелер алу;
      7) құрылымдық бөлімшенің ішіндегі жұмысты келісу және байланыстыру;
      8) далалық журналдарды жүргізу және орындалған жұмыстар туралы актілерді жасау;
      9) орындалған жұмысты жетекшіге тапсыру және оның нұсқауы бойынша түзетулер, толықтырулар мен өзгерістер енгізу;
      10) жұмыс процесінде регламенттелген демалыс;
      11) техникалық қауіпсіздік жөніндегі нұсқама, сондай-ақ далалық жұмыстарды орындау үшін тартылатын жұмыскерлермен осындай нұсқаулық жүргізу жұмыстарының шығындары ескерілді.
      279. Бағалар төмендегілер ескеріле отырып белгіленді:
      1) Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 15 мамырдағы Еңбек кодексінің 77-бабына сәйкес аптасына қалыпты жұмыс уақытының ұзақтығы - 40 сағат;
      2) осы жинақта көзделген орындаушылардың толық құрамы (нормаларда көзделген орындаушылардың толық емес құрамы немесе олардың біліктілігінің сәйкес келмеуі, бағаны өзгерту үшін негіз бола алмайды);
      3) орындаушыларды бастапқы материалдарымен, құжаттамамен, жұмыс тапсырмасымен, сондай-ақ қажетті құралдармен, аспаптармен, керек-жарақпен және жабдықпен қамтамасыз ету;
      4) жұмысты ұйымдастырудың неғұрлым тиімді нысандарын және озық әдістерін қолдану;
      5) еңбекті қорғау және техникалық қауіпсіздік жөніндегі нормалардың, қағидалардың және нұсқаулықтардың талаптарына сай келетін еңбек жағдайын қамтамасыз ету;
      6) қолданыстағы нұсқаулықтар, нұсқаулар және техникалық шарттар талаптарын қанағаттандыратын жобалау және басқа да құжаттама шығару;
      7) егер кестелердің ескертулерінде өзгеше көрсетілмесе, далалық жұмыстарда автокөліктерді пайдалану.
      280. Бағаларда мынадай шығыстар ескерілмеген және арнайы есептеулербойынша қосымша белгіленіп, сметаларда көзделеді:
      1) тапсырыс берушінің немесе жоғары тұрған ұйым өкілінің жұмыстарды бақылауы және қабылдап алуы;
      2) экспедицияларды – уақытша базаларды ұйымдастыру және жою (үш күннен артық емес);
      3) жобалау-сметалық құжаттаманы (жұмыстардың мазмұнында немесе бағалар кестелерінің ескертпелерінде келісілген жағдайлардан басқа) келісу және бекіту;
      4) тексерулер мен іздестірулерді жүргізу үшін рұқсаттарды ресімдеу;
      5) тексерулер, іздестірулер, жобалық әзірлемелер материалдарын дайындау және оларды тапсырыс берушіге (оның талап етуі бойынша) беру;
      6) түсіндірме жазбаларды, есептерді, жоспарлы-картографиялық материалдан көшірмелерді жұмыс мазмұнында айтылғаннан көп мөлшерде көбейту;
      7) жұмыстарды жүргізу кезінде тракторларды, ұшақтарды, катерлер мен басқа да көлік құралдарын жалдауға ақы төлеу (бағаларда ескерілген автомобиль көлігінен басқа);
      8) жұмыстарды жүргізу орнына дейінгі арақашықтық екі жүз километрден артық болған жағдайда сыртқы көлік шығыстарына ақы төлеу;
      9) іздестіру және жобалау жұмыстарын жүргізу үшін қажетті бөгде ұйымдар көрсететін қызметтерге ақы төлеу;
      10) қосалқы мердігерлік ұйымдарға орындау үшін берілетін іздестіру және жобалау жұмыстарына жетекшілік ету (әдістемелік басқару);
      11) өлшеу құралдарының бірлігі мен дәлдігін метрологиялық қамтамасыз ету;
      281. Әрбір жұмыс түрінің мазмұнында негізгі және технологиялық процеске неғұрлым тән элементтер жазылған. Жұмыс мазмұнының сипаттамасында оның ажырамас бөлігі болып табылатын жекелеген элементтердің болмауы белгіленген бағаларды төмендетуге немесе көтеруге негіз болмайды.
      282. Жұмыстар қысқартылған бағдарлама бойынша орындалған жағдайда, бағаларға жұмыстардың еңбек сыйымдылығын азайтуға сәйкес келетін тиісінше төмендету коэффициентін қолданған жөн.
      283. Қажет болған жағдайда жұмыс технологиясын және бағаларды ұсақ элементтерге бөлшектеуге рұқсат етіледі. Бұл ретте технологиялық процестің жекелеген элементтерінің сомасы осы бағалармен белгіленген жалпы бағадан аспайды.
      284. Бағаларда келтірілген «дейін» деп көрсетілген факторлардың сандық мәндерінің шектері толық бағамен қолданылады.
      285. Егер жұмыстардың құнын айқындайтын көрсеткіш (ұзақтығы, көлемі) осы бағаларда көзделген көрсеткіштерге сәйкес келмесе, жұмыстардың құны көрсеткіштің аралық мәнінде-интерполяция арқылы, артық көзделген бағаларға сәйкес келмейтін көрсеткіште экстраполяция арқылы белгіленеді.
      286. Егер бағаға әсер ететін көрсеткіштің мәні бағалар кестесінде келтірілген ең төменгі көрсеткіштен екі есе және одан төменспайтын коэффициент қолданыла отырып, баға ең төменгі бағамен белгіленеді.
      287. Күрделілік санаттарының сипаттамалары жұмыстардың еңбек сыйымдылығын айқындайтын негізгі факторлар есепке алына отырып белгіленген. Егер жұмыстарды орындау шарттары аралық күрделілік санаттарына сәйкес келсе, онда бағалар интерполяция жолымен белгіленеді.
      288. Эксперименттік жобалар, схемалар және басқа да жобалық материалдарды әзірлеген кезде бағаларға 1.50 коэффициенті қолданылады.
      289. Тапсырыс берушінің тапсырмасы бойынша жеке тапсырма түрінде орындалатын жұмыстар жобасының нұсқаларын әзірлеген кезде барлық кейінгі нұсқалар үшін негізгі нұсқа бойынша тиісті жұмыстардың бағаларына:
      1) бұрын өңделген материалдардың жиырма пайызы қолданалатын нұсқа әзірлеген кезде – 0.7;
      2) негізгі нұсқаның материалдарын қырық пайызға дейін пайдаланған кезде – 0,5;
      3) негізгі нұсқаның материалдарын алпыс пайызға дейін пайдаланған кезде – 0,3;
      4) негізгі нұсқаның материалдарын алпыс пайыздан астам қолданған кезде – 0,2 коэффициенті қолданылады.
      290. Екінші адамның (куәландырушы) жобалау, тексеру және басқа да материалдарды тексеру құны мынадай коэффициенттерді: жұмыс жобаларының сызбаларын, ерекшеліктері мен сметалық құжаттамаларын тексерген кезде –0.3; аудандарды есептеу нәтижелерін, камералды геодезиялық жұмыстарды, жерге орналастыру жобаларының түпнұсқаларын, топырақ, геоботаникалық және басқа да карта түрлері мен картограммаларын тексерген кезде – 0,15 және басқа да жұмыстардың материалдарын тексергенде – 0,07 коэффициентін қолдана отырып оларды орындауға белгіленген бағалар бойынша қосымша айқындалады.
      291. Бағалар далалық іздестіру жұмыстарын жылдың қолайлы кезеңінде орындауға есептелген. Далалық іздестіру жұмыстарын жылдың қолайсыз кезеңінде орындаған кезде бағаларға 134-кестеде келтірілген коэффициенттер қолданылады.

134-кесте

Қолайсыз кезеңнің ұзақтығы	Айлар
	қыркүйек		қазан		қараша		желтоқсан	қаңтар		ақпан		наурыз	сәуір		мамыр			маусым
Түзету коэффициенттері
2,0	-	-		-		1,11		1,11	-		-			-		-	-
3,0	-	-		-		1,11		1,11	1,11		-			-		-	-
4,0	-	-		1,05		1,11		1,18	1,18		-			-		-	-
5,0	-	-		1,11		1,18		1,25	1,25		1,18			-		-	-
6,0	-	-		1,18		1,25		1,43	1,43		1,25			1,18		-	-

Далалық іздестіру жұмыстарын жүргізу үшін жылдың қолайсыз жыл кезеңінің ұзақтығы

135-кесте

Облыстардың атауы	қолайсыз кезең
Облыстардың атауы	басталуы	аяқталуы	ұзақтығы, ай
1	2	3	4
Ақмола	1,11	1,05	6,0
Ақтөбе	1,11	1,05	6,0
Алматы	1,11	15,04	5,5
таулы бөлікте	20,10	20,04	6,0
биік таулы бөлікте	1,10	15,06	8,5
Атырау	5,10	20,04	5,5
Шығыс Қазақстан	1,11	1,05	6,0
таулы бөлікте	15,10	15,05	7,0
биік таулы бөлікте	15,09	15,06	9,0
Жамбыл	10,11	10,04	5,0
Батыс Қазақстан	1,11	1,05	6,0
Қарағанды	1,11	1,05	6,0
Қызылорда	15,11	15,04	5,0
Қостанай	20,10	5,05	6,5
Маңғыстау	5,11	20,04	5,5
Павлодар	1,11	1.05	6,0
Солтүстік Қазақстан	20,10	20.05	6,5
Оңтүстік Қазақстан	20,11	5.04	4,5

292. Таулы және биік таулы аудандарда жұмыстарды орындау кезінде бағаларға 3-кестеде келтірілген коэффициенттер қолданылады.

136-кесте

№ р/р	Ауданның сипаттамасы	Коэффициент
1	2	3
	Теңіз деңгейінен жоғары абсолютті биіктіктегі таулы және биік таулы аудандар, метр:	1,10
1	1500-ден 1700-ге дейін	1,10
2	1700-ден 2000-ге дейін	1,15
3	2000-ден 3000-ге дейін	1,20
4	3000 артық	1,25

      293. Жұмыстарды шекті пайдалану материалдарын пайдалана отырып орындаған кезде бағаларға 1,10 коэффициенті қолданылады.
      294. Аумақта далалық жұмыстарды арнайы режим жағдайында жүргізген кезде бағаларға 1,25 коэффициенті қолданылады.
      295. Далалық жұмыстарда белгіленген режим бойынша немесе жағдайға қарай жұмыс уақытының шығындары міндетті түрде болатын келесі аудандар мен учаскелер арнайы режимді аумақтарға жатады: жару жұмыстары жүргізілетін шекаралық аудандар, полигондар, аэродромдар, құрылыс алаңдары, радиоактивтілігі жоғары аудандар, қорғаныс, химиялық және металлургиялық, көмір мен тау-кен өнеркәсібі кәсіпорындарының жарылыс қаупі бар, зиянды және ыстық цехтарының ішкі аумақтары, қолданыстағы электр станциялары мен кіші станциялар, электр станцияларының ашық тарату құрылғылары, қолданыстағы қысымы бес жүз киловольт және одан жоғары электр тарату желілерінің ені екі жүз метрге дейінгі белдеулері.
      Көліктің қарқынды қозғалуынан, кемелердің жиналып қалуынан жұмысқа кешігулер мен үзілістер болып тұратын, күрделілік санаттарының сипаттамаларында көрсетілген немесе нормалар кестелерінің ескертпелеррінде көрсетілген коэффициенттерді қолдану ескерілген қала көшелері, теміржолдар мен автомобиль жолдары, теміржол станциясының аумағы, порттар мен затондар арнайы режимді аумақтарға жатпайды.
      296. Бағаларға бірнеше белгіленген коэффициенттерді қолданған кезде соңғылары көбейтіледі.
      297. Жұмыс учаскесіндегі кәсіпорынның орналасқан жерінен іздестіру экспедициясының базасына, партияға немесе басқа өндірістік бөлімшеге дейінгі арақашықтық екі жүз километрден асса, сондай-ақ адамдардың өтуіне және жұмыс өндірісінің қиын учаскелеріне (темір және шосселік жолдардың болмауы, тұрақты кеме жүрмеу) жүктерді жеткізу үшін қолайсыз жағдай туындаған кезде қолданыстағы тариф немесе арнайы есеп бойынша айқындалады.
      298. Базаларды күтіп-ұстау шығыстары өндірістік (қойма) үй-жайларын жалдау, қызмет көрсететін персоналдың жалақысының, көлік және дала шығыстары, техникалық қауіпсіздік, өртке қарсы іс-шаралар шығыстары ескеріле отырып, жергілікті жағдайларға қатысты айқындалады.
      299. Жұмыстарды ұйымдастыру және жою шығыстары базаларды күтіп-ұстау шығыстарын қоса алғанда, осы бағалардың 13, 14, 15, 19 – тармақтарда келтірілген коэффициенттері ескеріле отырып, 4-кестеде келтірілген көрсеткіштер бойынша айқындалады:

4-кесте

№	Жұмыстар көлемі, мың теңге	Жұмыстарды ұйымдастыру жөніндегі нормалар (%)	Жұмыстарды жою жөніндегі нормалар (%)
1	1500 дейін	3,3	2,7
2	1500 артық	2,0	2,0

      Ескертпелер: 1. 4-кесте бойынша белгіленген жұмыстарды ұйымдастыру және жою шығыстарының мөлшерлеріне аз қоныстанған (қоныстанбаған) аудандар (биік таулы, шөлді) коэффициенттері 2,5 қолданылады.
      300. Қосалқы мердігер ұйымдарға орындау үшін берілетін жұмыстарға жетекшілік ету (әдістемелік басшылық ету) шығыстары осы жұмыстардың құнына екі пайыз мөлшерінде (аэрофототүсірілімдер жүргізу, сыртқы көлік, уақытша ғиматтар мен имараттардың құрылысы, арнайы көлік құралдарын жалдау, сондай-ақ бөгде ұйымдар көрсететін қызметтердің құнын есепке алусыз) белгіленеді және тапсырыс беруші қосымша төлем жүргізеді.
      301. Жобалау процесінде немесе жобалау құжаттамасы келісілгеннен кейін оған өзгерістер енгізу құны (тапсырманы түзетуді ескере отырып) осы құжаттаманы орындау бағасына 0,3 коэффициентін қолдана отырып, қосымша белгіленеді.
      Жұмыскерлердің жалақысына экологиялық және басқа коэффициенттер қолданылатын жергілікті жерлерде жұмыстарды орындаған кезде жұмыстар құнына жалақыға қатысты қолданылатын коэффициенттің бөлшекті бөлігінің 0,6 мөлшеріндегі коэффициент қолданылады.
      302. Өлшеу құралдарының бірлігі мен дәлдігін метрологиялық қамтамасыз ету және өндірістік жабдық пен көлік бойынша қосымша амортизациялық аударымдар шығындары 137-кестеде белгіленетін шығыстарды есептемей жұмыстардың сметалық құнының жиынына 1,05 коэффициентін қолданумен ескеріледі.
      303. Жұмыстардың осы жинақта жоқ бағалары тиісті коэффициенттер қолданылған ұқсас жұмыс түрлерінің (кезеңдерінің) осы жинақта келтірілген бағалары бойынша айқындалады.
      304. Директивті органдардың шешімі бойынша бағаларды әзірлеу кезінде ескерілген көтерме бағаларды, нормативтер мен басқа да көрсеткіштерді өзгерткен кезде осы бағалар нақтылануға жатады.
      305. Жыл сайын бюджеттік заңнамамен белгіленетін айлық есептік көрсеткіштің (К_п) өзгеру коэффициенті арқылы мынадай формулаға сәйкес бағалардың базалықтан ағымдағы деңгейге ауысуы жүзеге асырылады:
      К_п = АЕК ағымдағы жылғы: АЕК _{базалық.жылғы}

Көрсеткіш	Мәні
Мәртебесі	Күшін жойған
Актіні өзгерту күні	01.03.2016
Актіні қабылдау күні	27.03.2015
Актіні ресми түрде жариялау туралы ақпарат	"Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесі 22.05.2015 ж.
Акт нысаны
Құқықтық қатынас саласы	Жерді қорғау және пайдалану Мемлекеттік жер қоры. Мемлекеттік жер кадастры. Жер мониторингі
Актіні қабылдаған орган	Қазақстан Республикасының Ұлттық экономика министрлігі (ҚР Президентінің 06.08.2014 ж. N 875 Жарлығымен құрылды)
Заңды күші	Министрлік пен ведомствоның актісі
Әрекет аймағы	Қазақстан Республикасы
Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілері мемлекеттік тізіміндегі актінің тіркеу нөмірі	89736
НҚА ережешығармашылық органмен берілген тіркеу нөмірі	265
Күшіне ену күні	29.04.2015
Актіні қабылдау орны	Астана қаласы

№	Тақырып	НҚА нысаны және оны қабылдаған орган	Қосымша ақпарат	Өзгерту күні	НҚА мәртебесі
1	Мемлекеттік жер кадастрын жүргізу саласында мемлекеттік монополия субъектілері өндіретін және (немесе) іске асыратын тауарлардың (жұмыстардың, қызметтердің) бағаларын бекiту туралы	Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің м.а. 2015 жылғы 27 наурыздағы № 265 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2015 жылы 29 сәуірде № 10864 тіркелді	"Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесі 22.05.2015 ж.	27.03.2015	Қолданыстағы
2	Мемлекеттік жер кадастрын жүргізу саласында мемлекеттік монополия субъектілері өндіретін және (немесе) іске асыратын тауарлардың (жұмыстардың, қызметтердің) бағаларын бекiту туралы	Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің м.а. 2015 жылғы 27 наурыздағы № 265 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2015 жылы 29 сәуірде № 10864 тіркелді	"Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесі 22.05.2015 ж.	19.01.2016	Жаңартылған
3	Мемлекеттік жер кадастрын жүргізу саласында мемлекеттік монополия субъектілері өндіретін және (немесе) іске асыратын тауарлардың (жұмыстардың, қызметтердің) бағаларын бекiту туралы	Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің м.а. 2015 жылғы 27 наурыздағы № 265 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2015 жылы 29 сәуірде № 10864 тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2016 жылғы 19 қаңтардағы № 16 бұйрығымен	"Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесі 22.05.2015 ж.	01.03.2016	Күшін жойған