Екінші деңгейдегі банктердің қызметін реттейтін Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін жетілдіру мақсатында Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
1. Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының «Екiншi деңгейдегi банктер үшiн пруденциалдық нормативтер есеп айырысуларының нормативтiк мәнi мен әдiстемесi туралы нұсқаулықты бекiту туралы» 2005 жылғы 30 қыркүйектегі № 358 қаулысына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 3924 тіркелген) мынадай өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:
көрсетілген қаулымен бекітілген Екiншi деңгейдегi банктер үшiн пруденциялық нормативтер есеп айырысуларының нормативтiк мәнi мен әдiстемесi туралы нұсқаулықта:
кіріспе мынадай редакцияда жазылсын:
«Осы Нұсқаулық екiншi деңгейдегi банктер (бұдан әрi – банктер) сақтауы мiндеттi пруденциялық нормативтер есебінің нормативтiк мәндерi мен әдiстемесiн белгiлейдi. Нормативтiк мәндер үтірден кейін үш таңбалы санмен көрсетіледі.
2015 жылғы 1 қаңтардан бастап 2015 жылғы 31 желтоқсан аралығындағы кезеңде пруденциялық нормативтердің есебі банктердің халықаралық қаржылық есептілік стандарттарына (бұдан әрі – ХҚЕС) сәйкес қаржылық есептілік негізінде жүзеге асырылады.
2016 жылғы 1 қаңтардан бастап пруденциялық нормативтердің есебі қаржылық есептілік негізінде, ал еншілес ұйымдары болған жағдайда еншілес сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарын қоспағанда, ХҚЕС-ке сәйкес жасалған шоғырландырылған қаржылық есептілік негізінде жүзеге асырылады.»;
3-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
«3. Меншікті капитал бірінші деңгейдегі капитал мен екінші деңгейдегі капиталдың сомасы ретінде есептеледі.
Осы Нұсқаулықтың мақсаттары үшін Standard&Poor's агенттігінің ұзақ мерзімді кредиттік рейтингілік бағаларынан басқа қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау жөніндегі уәкілетті орган Moody's Investors Service және Fitch агенттіктерінің (бұдан әрі – басқа рейтингілік агенттіктер) ұзақ мерзімді кредиттік рейтингілік бағаларын да таниды.
Осы Нұсқаулықтың мақсаттары үшін мынадай ұйымдар халықаралық қаржы ұйымдарына жатады:
Азия даму банкі (the Asian Development Bank);
Америкааралық даму банкі (the Inter-American Development Bank);
Африка даму банкі (the African Development Bank);
Еуразия даму банкі (Eurasian Development Bank);
Еуропа қайта құру және даму банкі (the European Bank for Reconstruction and Development);
Еуропалық инвестициялық банк (the European Investment Bank);
Еуропалық Кеңестің Даму Банкі (the Council of Europe Development Bank);
Ислам даму банкі (the Islamic Development Bank);
Ислам жеке секторды дамыту корпорациясы (ICD);
Көптарапты инвестицияларға кепілдік беру агенттігі;
Скандинавия инвестициялық банкі (the Nordic Investment Bank);
Халықаралық валюта қоры;
Халықаралық даму қауымдастығы;
Халықаралық инвестициялық дауларды реттеу орталығы;
Халықаралық қайта құру және даму банкі (the International Bank for Reconstruction and Development);
Халықаралық қаржы корпорациясы (the International Finance Corporation).»;
4-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
«4. Бiрiншi деңгейдегi капитал негізгі капитал мен қосымша капитал сомасы ретінде есептеледi:
1) негізгі капитал:
мынадай реттеуіш түзетулерді:
меншікті сатып алынған жай акцияларды;
гудвилді қоса алғанда, материалдық емес активтерді;
өткен жылдардың шығындарын;
ағымдағы жылдың шығындарын;
шегерілетін уақытша айырмаларға қатысты танылған кейінге қалдырылған салық активтерінің бөлігін қоспағанда, кейінге қалдырылған салық міндеттемелерін шегергенде кейінге қалдырылған салық активін;
өзге де қайта бағалау бойынша резервтерді;
активтерді секьюритилендіру бойынша транзакциялармен байланысты сатудан түскен кірістерді. Мұндай кірістерге келешекте толық немесе ішінара кіріс алуды күтумен секьюритилендіру талаптарымен алынуына байланысты келешек кезеңдердің шекті кірісі жатқызылады;
ХҚЕС 9 сәйкес қаржылық міндеттемелер бойынша кредиттік тәуекелдің өзгеруіне байланысты осындай міндеттемелердің әділ құнының өзгеруінен болған кірістерді немесе шығындарды;
қосымша капиталдан шегерілуі тиіс, бірақ оның жеткіліксіз деңгейіне байланысты негізгі капиталдан шегерілетін реттеуіш түзетулерді;
осы Нұсқаулықтың 4-1-тармағында көрсетілген инвестицияларды шегергенде;
осы Нұсқаулықтың 1-1-қосымшасында көзделген негізгі капиталдың қаржы құралдары критерийлеріне сәйкес келетін төленген жай акциялардың;
миноритарлы акционерлерге (үшінші тұлғаларға) тиесілі еншілес банктер шығарған 2018 жылғы 1 қаңтардан бастап төленген жай акциялардың;
төленген қосымша капиталдың;
өткен жылдардың бөлінбеген таза пайдасының;
ағымдағы жылдың бөлінбеген таза пайдасының;
Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының 2011 жылғы 31 қаңтардағы № 3 қаулысымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 6793 тіркелген) бекітілген Екінші деңгейдегі банктердегі, ипотекалық ұйымдардағы және «Қазақстан Даму Банкі» акционерлік қоғамындағы бухгалтерлік есептің үлгі шот жоспарының (бұдан әрі – Үлгі шот жоспары) 2014 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша 3510 «Резервтік капитал» және Үлгі шот жоспарының 2014 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша 3400 «Динамикалық резервтер» баланстық шотындағы қалдықтар сомасы ретінде айқындалатын жинақталған ашып көрсетілген резервтің;
сату үшін қолда бар негізгі құралдарды және қаржы активтері құнын қайта бағалау бойынша резервтердің сомасы ретінде есептеледі;
2) қосымша капиталға осы Нұсқаулықтың 1-1-қосымшасында белгіленген критерийлерге сәйкес келетін мерзiмсiз шарттар енгізіледі, олардың нәтижесінде бір мезгілде бір тұлғада қаржы активі және қаржылық міндеттемелер немесе заңды тұлғаның барлық міндеттемелерін басқа тұлғадан шегергеннен кейін қалған активтер үлесіне оның құқығын растайтын басқа қаржы құралы (бұдан әрі - мерзiмсiз қаржы құралдары), сондай-ақ осы Нұсқаулықтың 1-1-қосымшасында белгіленген критерийлерге сәйкес келетін төленген артықшылықты акциялар пайда болады.
Қосымша капитал мөлшері мынадай реттеуіш түзетулер сомасына азаяды:
банктің меншікті мерзiмсiз қаржы құралдарына тікелей не жанама тәсілмен инвестициялары;
банктің меншікті сатып алынған артықшылықты акциялары;
осы Нұсқаулықтың 4-1-тармағында көрсетілген инвестициялар;
екінші деңгейдегі капиталдан шегерілуі тиіс, бірақ оның жеткіліксіз деңгейіне байланысты қосымша капиталдан шегерілетін реттеуіш түзетулер.
Банктің қосымша капитал сомасы шегеруге жеткіліксіз болса, қалған бөлік банктің негізгі капиталынан шегеріледі.
Банк инвестициялары банктің акцияларға салымдарын (жарғылық капиталда қатысу үлестерін), мерзiмсiз қаржы құралдарын, сондай-ақ заңды тұлғаның реттелген борышын білдіреді.»;
мынадай мазмұндағы 4-1-тармақпен толықтырылсын:
«4-1. Банктердің бірінші деңгейдегі капиталдан акцияларға инвестицияларды (жарғылық капиталға қатысу үлестерін), мерзiмсiз қаржы құралдарын, реттелген борышты (бұдан әрі – қаржы құралдары) шегеру мынадай тәртіппен жүзеге асырылады:
1) негізгі капиталдан:
2015 жылғы 1 қаңтар – 2015 жылғы 31 қаңтар аралығында:
сақтандыру ұйымының шығарылған акцияларының кем дегенде 10 (он) пайызын құрайтын, жиынтығында банктің негізгі капиталының 10 (он) пайызынан асатын инвестициялар сомасы;
сақтандыру ұйымының шығарылған акцияларының 10 (он) және одан көп пайызын құрайтын, жиынтығында банктің негізгі капиталының 15 (он бес) пайызынан асатын инвестициялар сомасы;
2016 жылғы 1 қаңтардан бастап:
банктің қаржылық есептілігі ХҚЕС сәйкес жасаған кезде қаржылық есептілігі шоғырландырылмайтын заңды тұлғалардың қаржы құралдарына банк инвестициялары мынадай талаптарға сәйкес болады:
егер банк шығарылған акциялардың (жарғылық капиталында қатысу үлестердің) кем дегенде 10 (он) пайызына ие қаржы ұйымдарының қаржы құралдарына банктің инвестициялары жиынтығында осы Нұсқаулықтың 4-тармағында көрсетілген реттеуіш түзетулерді қолданғаннан кейін банктің негізгі капиталының 10 (он) пайызынан асатын болса, инвестициялардың жалпы сомасындағы жай акцияларға инвестициялардың үлесіне көбейтілген артылған сома негізгі капиталдан шегерілуі тиіс;
банк заңды тұлғаның шығарылған акцияларының (жарғылық капиталында қатысу үлестерінің) 10 (он) және одан көп пайызына ие қаржы ұйымдарының жай акцияларына банктің инвестициялары, сондай-ақ шегерілетін уақытша айырмаларға қатысты танылған кейінге қалдырылған салық активтерінің бөлігі жиынтығында осы Нұсқаулықтың 4-тармағында көрсетілген реттеуіш түзетулерді қолданғаннан кейін банктің негізгі капиталының 15 (он бес) пайызынан асатын болса, артылған сома негізгі капиталдан шегерілуі тиіс.
2018 жылғы 1 қаңтардан бастап заңды тұлғаның шығарылған акцияларының (жарғылық капиталында қатысу үлестерінің) 10 (он) және одан көп пайызынан тұратын инвестициялар және шегерілетін уақытша айырмаларға қатысты танылған кейінге қалдырылған салық активтерінің сомасы осы Нұсқаулықтың 4-тармағында көрсетілген реттеуіш түзетулерді қолданғаннан кейін банктің негізгі капиталының 15 (он бес) пайызынан аспайды;
2) қосымша капиталдан:
егер банк шығарылған акциялардың (жарғылық капиталында қатысу үлестердің) кем дегенде 10 (он) пайызына ие қаржы ұйымдарының қаржы құралдарына банктің инвестициялары жиынтығында осы Нұсқаулықтың 4-тармағында көрсетілген реттеуіш түзетулерді қолданғаннан кейін банктің негізгі капиталының 10 (он) пайызынан асатын болса, инвестициялардың жалпы сомасындағы мерзімсіз қаржы құралдарына инвестициялардың үлесіне көбейтілген артылған сома қосымша капиталдан шегерілуі тиіс;
банк шығарылған акциялардың (жарғылық капиталында қатысу үлестердің) 10 (он) және одан көп пайызына ие қаржы ұйымдарының мерзімсіз қаржы құралдарына банктің инвестициясы қосымша капиталдан шегерілуі тиіс.
Қосымша капитал сомасы шегеруге жеткіліксіз болса, сома банктің негізгі капиталынан шегеріледі;
3) екінші деңгейдегі капиталдан:
егер банк шығарылған акциялардың (жарғылық капиталында қатысу үлестердің) кем дегенде 10 (он) пайызына ие қаржы ұйымдарының қаржы құралдарына банктің инвестициялары жиынтығында осы Нұсқаулықтың 4-тармағында көрсетілген реттеуіш түзетулерді қолданғаннан кейін банктің негізгі капиталының 10 (он) пайызынан асатын болса, инвестициялардың жалпы сомасындағы реттелген борышқа инвестициялардың үлесіне көбейтілген артылған сома екінші деңгейдегі капиталдан шегерілуі тиіс;
банк заңды тұлғаның шығарылған акцияларының (жарғылық капиталында қатысу үлестерінің) 10 (он) және одан көп пайызына ие қаржы ұйымдарының реттелген борышына банктің инвестициясы екінші деңгейдегі капиталдан шегерілуі тиіс.
Екінші деңгейдегі капитал сомасы шегеруге жеткіліксіз болса, сома банктің бірінші деңгейдегі капиталынан шегеріледі.
Меншікті капитал есебінен шегерілмейтін инвестициялар осы Нұсқаулықтың 1-қосымшасына сәйкес кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленеді.»;
5, 6 және 7-тармақтар алып тасталсын;
8, 9 және 10-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:
«8. 2015 жылғы 1 қаңтарға дейін тартылған мерзімсіз қаржы құралдары, осы Нұсқаулықтың 1-1-қосымшасында белгіленген критерийлерге сәйкес келмейтін банктің артықшылықты акциялары мынадай талаптарға сәйкес қосымша капиталға енгізіледі:
2015 жылғы 1 қаңтардан бастап – мерзімсіз қаржы құралдары және (немесе) төленген артықшылықты акциялар сомасының 80 (сексен) пайызы мөлшерінде;
2016 жылғы 1 қаңтардан бастап – мерзімсіз қаржы құралдары және (немесе) төленген артықшылықты акциялар сомасының 60 (алпыс) пайызы мөлшерінде;
2017 жылғы 1 қаңтардан бастап – мерзімсіз қаржы құралдары және (немесе) төленген артықшылықты акциялар сомасының 40 (қырық) пайызы мөлшерінде;
2018 жылғы 1 қаңтардан бастап – мерзімсіз қаржы құралдары және (немесе) төленген артықшылықты акциялар сомасының 20 (жиырма) пайызы мөлшерінде;
2019 жылғы 1 қаңтардан бастап мерзімсіз қаржы құралдарының және (немесе) төленген артықшылықты акциялардың сомасы қосымша капитал есебінен алып тасталады.
Меншiктi капиталдың есебiне банктiң нақты алынған ақшасы мөлшерiндегi мерзiмсiз қаржы құралдарының және төленген артықшылықты акциялардың төленген сомасы қосылады.
9. Мерзімсіз қаржы құралдары банктің меншікті капиталының есебіне банктің мерзімсіз қаржы құралдарын шығару шарты немесе талаптары осы Нұсқаулықтың 1-1-қосымшасында белгіленген критерийлерге сай екендігі туралы уәкілетті органның жазбаша растауымен енгізіледі.
Уәкілетті органның осы тармақта көзделген жазбаша растау мақсатында уәкілетті орган бекіткен банктің мерзімсіз қаржы құралдарын шығару шартының немесе талаптарының көшірмелері уәкілетті органға беріледі.
10. Екiншi деңгейдегi капитал:
банктің сатып алынған меншікті реттелген борышын шегергенде;
осы Нұсқаулықтың 4-1-тармағында көрсетілген инвестицияларды шегергенде, реттелген борыш сомасы ретінде есептеледі.
«Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметі туралы» 1995 жылғы 31 тамыздағы Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес қайта құрылымдауға жататын банк үшін реттелген борыш екінші деңгейдегі капиталға сот шешімімен айқындалған қайта құрылымдау жүргізу мерзімі аяқталған күнінен бастап бес жыл ішінде банктің сатып алынған меншікті реттелген борышын шегергенде, бірiншi деңгейдегi капитал сомасының 75 (жетпіс бес) пайызынан аспайтын сомада енгізіледі.
2015 жылғы 1 қаңтарға дейін тартылған, осы Нұсқаулықтың 1-1-қосымшасында белгіленген критерийлерге сай келмейтін реттелген борыш мөлшері мынадай талаптарға сәйкес екiншi деңгейдегi капитал есебіне енгізіледі:
2015 жылғы 1 қаңтардан бастап – реттелген борыш сомасының 80 сексен) пайызы мөлшерінде;
2016 жылғы 1 қаңтардан бастап – реттелген борыш сомасының 60 (алпыс) пайызы мөлшерінде;
2017 жылғы 1 қаңтардан бастап – реттелген борыш сомасының 40 (қырық) пайызы мөлшерінде;
2018 жылғы 1 қаңтардан бастап – реттелген борыш сомасының 20 жиырма) пайызы мөлшерінде;
2019 жылғы 1 қаңтардан бастап реттелген борыш сомасы екiншi деңгейдегi капитал есебінен алып тасталады.
2015 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша кем дегенде 5 (бес) жылды құрайтын өтеу мерзімімен реттелген борыштың мөлшері 2014 жылғы 31 желтоқсандағы жағдай бойынша енгізілетін мөлшерде екінші деңгейдегі капитал есебіне енгізілуді жалғастырады және жыл сайын 1 қаңтардағы жағдай бойынша реттелген борыш сомасынан 20 (жиырма) пайызға төмендейді.
11-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
«11. Банктiң реттелген борышы - бұл банктiң осы Нұсқаулықтың 1-1-қосымшасында белгіленген критерийлерге сәйкес келетiн банктің қамтамасыз етілген міндеттемесі.»;
12-тармақ алып тасталсын;
13-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
«13. Банктің меншікті капиталының жеткіліктілігі мынадай коэффициенттермен сипатталады:
1) негізгі капитал жеткіліктілігінің коэффициенті (k1):
негізгі капиталдың мынадай сомаға қатынасы:
кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген активтер, шартты және ықтимал міндеттемелер;
нарықтық тәуекелді ескере отырып есептелген активтер, шартты және ықтимал талаптар мен міндеттемелер;
операциялық тәуекел;
2) бірінші деңгейдегі капитал жеткіліктілігінің коэффициенті k1-2):
бірінші деңгейдегі капиталдың мынадай сомаға қатынасы:
кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген активтер, шартты және ықтимал міндеттемелер;
нарықтық тәуекелді ескере отырып есептелген активтер, шартты және ықтимал талаптар мен міндеттемелер;
операциялық тәуекел;
3) меншікті капитал жеткіліктілігінің коэффициенті (k2):
меншікті капиталдың мынадай сомаға қатынасы:
кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген активтер, шартты және ықтимал міндеттемелер;
нарықтық тәуекелді ескере отырып есептелген активтер, шартты және ықтимал талаптар мен міндеттемелер;
операциялық тәуекел.
k1, k1-2 и k2 коэффициенттерінің есебіне қабылданатын тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген активтер, шартты және ықтимал міндеттемелер ХҚЕС-ке сәйкес қалыптастырылған резервтерді шегере отырып, енгізіледі.
Капитал жеткіліктілігі коэффициентінің мәні осы Нұсқаулықтың 1-2-қосымшасында белгіленген.
Меншікті капитал жеткіліктілігі коэффициенттерінің мәндеріне қосымша меншікті капитал буферлерінің мынадай мәндері белгіленеді:
консервациялық буферге қойылатын талап тұрақты негізде орындалады және мыналарды:
барлық банктер үшін:
2015 жылғы 1 қаңтардан бастап – 1 пайыз;
2016 жылғы 1 қаңтардан бастап – 2 пайыз;
2017 жылғы 1 қаңтардан бастап – 3 пайыз;
жүйе құраушы банктер үшін:
2015 жылғы 1 қаңтардан бастап – 2,5 пайыз;
2016 жылғы 1 қаңтардан бастап – 3 пайыз;
уәкілетті орган қарсы циклдік буферді есептеу басталған күнге дейін кем дегенде 12 ай бұрын енгізу мөлшері мен мерзімдерін белгілейтін қарсы циклдік буфер. Қарсы циклдік буфер мөлшерінің ауқымы тәуекелдерді ескере отырып, мөлшерленген активтер, шартты және ықтимал міндеттемелер сомасының 0 (нөл) пайызынан 3 (үш) пайызға дейін;
жүйелік буфер, мұны есептеуге қойылатын талаптар Қазақстан Республикасының заңнама талаптарына сәйкес танылған жүйе құраушы банктерге қолданылады. Жүйелік буферге қойылатын талап 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап тұрақты негізде орындалады және тәуекелдерді ескере отырып, мөлшерленген активтер, шартты және ықтимал міндеттемелер сомасының 1 (бір) пайызын құрайды.
Егер k1, k1-2 және k2 коэффициенттерінің нақты мәні осы Нұсқаулықтың 1-2-қосымшасында белгіленгеннен төмен болмаса, бірақ бұл ретте көрсетілген коэффициенттерінің кез келген біреуі меншікті капитал буферлерін ескере отырып талап етілетін нормативтердің белгіленген мәнінен кем болса, онда дивидендтерге төлемді тоқтату және «Акционерлік қоғамдар туралы» 2013 жылғы 13 мамырдағы Қазақстан Республикасы Заңында көзделген жағдайларды қоспағанда, акциялардың кері сатып алу бөлігінде банктің бөлінбеген таза кірісін пайдалануға осы Нұсқаулықтың 1-3-қосымшасына сәйкес шектеу қойылады.
Меншікті капитал буферлерін ескере отырып, меншікті капитал жеткіліктілігі коэффициенттерінің мәндеріне тізбесі осы Нұсқаулықтың 4-тармағында белгіленген негізгі капитал компоненттерінің есебінен жетеді.
Осы Нұсқаулықтың талаптарына сәйкес есептелген меншікті капиталдың буферлер мөлшері бухгалтерлік есепте көрсетілмейді.
Уәкілетті орган меншікті капитал жеткіліктілігі нормативтерінің және меншікті капиталы буферлерінің мәндерін үш жылда бір реттен жиі емес қайта қарайды.»;
14 және 15-тармақтар алып тасталсын;
16-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
«16. Кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленетін активтерді, шартты және ықтимал міндеттемелерді есептеу осы Нұсқаулықтың 1 және 2-қосымшаларына сәйкес жүргізіледі.
Тәуекел дәрежесі бойынша активтерді, шартты және ықтимал міндеттемелерді мөлшерлеу мақсаттарында активтер, шартты және ықтимал міндеттемелер халықаралық қаржылық есептелік стандарттарына сәйкес олар бойынша құрылған резервтер сомасына азайтылады.
Кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленетін шартты және ықтимал міндеттемелер осы Нұсқаулықтың 2-қосымшасына сәйкес есептелген шартты және ықтимал міндеттемелер сомасының банк кредиттік тәуекелдер көтеретін тәуекелдің осы Нұсқаулықтың 1-қосымшасында көрсетілген қарсы агенттің санатына сәйкес келетін дәрежесіне көбейтіндісі ретінде айқындалады.
Своптар, фьючерстер, опциондар, форвардтар аталған қаржы құралдарының нарықтық құнының және олар бойынша кредиттік тәуекел сомасын осы Нұсқаулықтың 1-қосымшасында көрсетілген қарсы агент санатына сәйкес келетін тәуекел дәрежесіне көбейту жолымен кредиттік тәуекелді ескеріп, мөлшерленген шартты және ықтимал міндеттемелер есебіне енгізіледі.
Своп, фьючерс, опцион және форвард операциялары бойынша кредиттік тәуекел осы Нұсқаулықтың 3-қосымшасында көрсетілген және аталған қаржы құралдарын өтеу мерзімімен анықталатын кредиттік тәуекел коэффициентіне аталған қаржы құралдарының номиналдық құнының туындысы ретінде есептеледі.
Осы тармақта көрсетілген қаржы құралдарының нарықтық құны (ауыстыру құны) мынадай болып көрсетіледі:
сатып алуға арналған мәмілелер бойынша - берілген қаржы құралының номиналды шартты құнынан қаржы құралының ағымдағы нарықтық құнының асу мөлшері. Егер қаржы құралының ағымдағы нарықтық құны оның номиналды шартты құнынан аз немесе оған тең болған жағдайда, ауыстыру құны нөлге тең болады;
сатуға арналған мәмілелер бойынша - берілген қаржы құралының ағымдағы нарықтық құнынан қаржы құралының номиналды шартты құнының асу мөлшері. Егер қаржы құралының номиналды шартты құны оның ағымдағы нарықтық құнынан аз немесе оған тең болған жағдайда, ауыстыру құны нөлге тең болады.
Бивалюталық қаржы құралдары бойынша (қаржы құралдары бойынша талап пен міндеттеме әр түрлі шетел валютасында көрсетілген қаржы құралдары бойынша) ауыстыру құны есептілікті құру күніне белгіленген бағам бойынша айқындалған міндеттемелердің теңгелік баламасынан талаптардың теңгелік баламасының асу мөлшері ретінде анықталады. Егер талаптардың теңгелік балама мөлшері міндеттемелердің теңгелік баламасынан аз немесе оған тең болған жағдайда, ауыстыру құны нөлге тең болады.
Осы тармақта көрсетілген қаржы құралдарының номиналды шартты құны бухгалтерлік есептің тиісті шоттарында мәмілелерді жасау күніне белгіленген қаржы құралдарының құны ретінде көрсетіледі. Бивалюталық қаржы құралдарының номиналды шартты құны ретінде банктің талаптары құрылатын валюта алынады.
Сатылған опциондар кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген шартты және ықтимал міндеттемелердің есебіне енгізілмейді.
Активтердің, шартты және ықтимал талаптардың және міндеттемелердің есебі нарықтық тәуекелді ескере отырып, осы Нұсқаулықтың 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29 және 30-тармағына сәйкес жасалады;
Операциялық тәуекелдің есебі осы Нұсқаулықтың 31-тармағына сәйкес жасалады.
Меншiктi капиталдың жеткiлiктiлiк коэффициенттерiн есептеу кезiнде (kl-1, kl-2 және k2) салымдардың тәуекел дәрежесi бойынша мөлшерленетін активтердiң мөлшерiнен және активтер мөлшерiнен банк кастодиан шарты негiзiнде сақтауға қабылдаған инвестицияланбаған қаражаттардың қалдығы алынып тасталады.
Осы Меншікті капиталының жеткіліктілік коэффициенттерінің (kl-1, kl-2 және k2) ең төменгі мәнін сақтау бойынша нұсқаулықтың талаптары «Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметі туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес қайта құрылымдауды жүзеге асыратын (жүзеге асырған), ірі акционері «Самұрық-Қазына» ұлттық әл-ауқат қоры» акционерлік қоғамы болып табылатын банктерге таратылмайды, егер уәкілетті орган мақұлдаған банктің қаржылық тұрақтылығын арттыру, банк қызметіне байланысты оның қаржылық жағдайын және тәуекелдерді ұлғайту бойынша ертерек ден қою шараларын көздейтін іс-шаралар жоспарында меншікті капиталының жеткіліктілік коэффициенттерінің (kl-1, kl-2 және k2) мәні мен меншікті капиталының жеткіліктілік коэффициенттерінің мәні қолданылатын мерзімі анықталса банк жүйесін құрайтын критерийлерге сәйкес келетін банктерге қолданылмайды.»;
18-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
«18. Нарықтық тәуекелді ескергендегі активтер, шартты және ықтимал талаптар мен міндеттемелер 13,3-ке тең келтіру коэффициентінің туындысы ретінде мына сомада есептеледі:
сыйақы мөлшерлемесiнiң өзгеруiне байланысты нарықтық тәуекелi бар қаржы құралы бойынша тәуекелмен;
нарықтық құнның өзгеруiне байланысты нарықтық тәуекелi бар қаржы құралы бойынша тәуекелмен;
валюталардың айырбас бағамдарының және қымбат металдардың бағамдарының өзгеруiне байланысты нарыктық тәуекелi бар қаржы құралы бойынша тәуекелмен.
2015 жылғы 1 қаңтардан бастап келтіру коэффициентінің мәні 12,5 тең.
2016 жылғы 1 қаңтардан бастап келтіру коэффициентінің мәні 12,5 тең.
2017 жылғы 1 қаңтардан бастап келтіру коэффициентінің мәні 11,1 тең.
2018 жылғы 1 қаңтардан бастап келтіру коэффициентінің мәні 10 тең.
2019 жылғы 1 қаңтардан бастап келтіру коэффициентінің мәні 8,3 тең.»;
26-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
«26. Акциялардың нарықтық құны немесе акциялар индексi өзгеруіне байланысты қаржы құралдарының нарықтық тәуекелi бар айрықша тәуекелi 0,075-ке тең айрықша тәуекел коэффициентi бойынша мөлшерленген көрсетілген қаржы құралдары бойынша ашық (ұзын және қысқа) позициялар сомасын білдіреді.
2015 жылғы 1 қаңтардан бастап ерекше тәуекел коэффициентiнің мәні 0,08 тең.
2016 жылғы 1 қаңтардан бастап ерекше тәуекел коэффициентiнің мәні 0,08 тең.
2017 жылғы 1 қаңтардан бастап ерекше тәуекел коэффициентiнің мәні 0,09 тең.
2018 жылғы 1 қаңтардан бастап ерекше тәуекел коэффициентiнің мәні 0,10 тең.
2019 жылғы 1 қаңтардан бастап ерекше тәуекел коэффициентiнің мәні 0,12 тең.»;
27. Жалпы тәуекел белгiлi бiр акциялар немесе акциялардың белгiлi бiр индексiнiң нарықтық құны өзгеруіне байланысты нарықтық тәуекелi бар қаржы құралдары бойынша ұзын позициясы мен қысқа позициясы арасындағы айырмасы 0,075-ке тең жалпы тәуекел коэффициентін туындысын бiлдiредi.
2015 жылғы 1 қаңтардан бастап жалпы тәуекел коэффициентінің мәні 0,08 тең.
2016 жылғы 1 қаңтардан бастап жалпы тәуекел коэффициентінің мәні 0,08 тең.
2017 жылғы 1 қаңтардан бастап жалпы тәуекел коэффициентінің мәні 0,09 тең.
2018 жылғы 1 қаңтардан бастап жалпы тәуекел коэффициентінің мәні 0,10 тең.
2019 жылғы 1 қаңтардан бастап жалпы тәуекел коэффициентінің мәні 0,12 тең.
28. Шетелдік валюталарының айырбастау бағамы (қымбат металдардың нарықтық құны) өзгеруіне байланысты активтердің, шартты және ықтимал талаптар мен міндеттемелер бойынша тәуекел есебі мына сомалардың бiрi мейлінше мәнді болатын 0,075-кe тең валюталық тәуекел коэффициентін жасайтынын бiлдiредi:
әрбір шетел валютасы бойынша ашық қысқа позициялар (абсолюттік мәнде) және қымбат металдар бойынша ашық (ұзақ/қысқа) позициялар (абсолюттік мәнде);
әрбір шетел валютасы бойынша ашық ұзақ позициялар (абсолюттік мәнде) және қымбат металдар бойынша ашық (ұзақ/қысқа) позициялар (абсолюттік мәнде).
Әрбір шетелдік валюта бойынша ашық валюталық позиция осы Нұсқаулықтың 47-тармағына сәйкес есептеледі.
2015 жылғы 1 қаңтардан бастап валюталық тәуекел коэффициентінің мәні 0,08 тең.
2016 жылғы 1 қаңтардан бастап валюталық тәуекел коэффициентінің мәні 0,08 тең.
2017 жылғы 1 қаңтардан бастап валюталық тәуекел коэффициентінің мәні 0,09 тең.
2018 жылғы 1 қаңтардан бастап валюталық тәуекел коэффициентінің мәні 0,10 тең.
2019 жылғы 1 қаңтардан бастап валюталық тәуекел коэффициентінің мәні 0,12 тең.»;
31-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
«31. Операциялық тәуекел соңғы өткен үш жыл iшiндегi жылдық жалпы кiрiстiң орташа шамасының 0,075-кe тең операциялық тәуекел коэффициентіне көбейтіндісіне 13,3-ке тең сәйкес келтіру коэффициентінің көбейтіндісі ретінде есептеледі.
Соңғы өткен үш жыл iшiндегi жылдық жалпы кірістің орташа шамасы әр жыл сайын банктің таза кіріс алған соңғы өткен үш жыл iшiндегi жылдық жалпы кіріс сомасының банктің таза кіріс алған жылдарының анына қатынасы ретінде есептеледі.
Жаңадан құрылған банктер үшін операциялық тәуекел қаржы жылының аяқталуы бойынша есептеледi және жылдық жалпы кiрiстiң орташа мөлшерi өткен жылдар санын негiзге ала отырып есептеледi.
Жылдық жалпы кіріс:
жиынтық шығыстарды, провизияларды (резервтерді) қалпына келтіруден болған кірістерді және банктің төтенше кірістерін шегергенде;
жиынтық кірістің, корпоративтік табыс салығының, қамтамасыз етуге арналған қаржының және төтенше шығыстардың сомасы ретінде айқындалады.
Банк шығын алған, бірақ қамтамасыз етуге арналған қаржыны ескергенде, провизияларды (резервтерді) қалпына келтіруден болған кірістерді және төтенше кірістерді шегергенде оң жалпы кіріс болған жыл операциялық тәуекел есебіне кіргізіледі.
2015 жылғы 1 қаңтардан бастап келтіру коэффициентінің мәні 12,5, операциялық тәуекел коэффициенті 0,08 тең.
2016 жылғы 1 қаңтардан бастап келтіру коэффициентінің мәні 12,5, операциялық тәуекел коэффициенті 0,08 тең.
2017 жылғы 1 қаңтардан бастап келтіру коэффициентінің мәні 11,1, операциялық тәуекел коэффициенті 0,09 тең.
2018 жылғы 1 қаңтардан бастап келтіру коэффициентінің мәні 10, операциялық тәуекел коэффициенті 0,10 тең.
2019 жылғы 1 қаңтардан бастап келтіру коэффициентінің мәні 8,3, операциялық тәуекел коэффициенті 0,12 тең.»;
34-тармақтың 1) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
«1) қарыздар, салымдар, дебиторлық берешектер, бағалы қағаздар (осы Нұсқаулықтың 4-тармағында көрсетілген инвестицияларды қоспағанда);»;
1-қосымша осы қаулының 1-қосымшасына сәйкес редакцияда жазылсын;
осы қаулының 2-қосымшасына сәйкес 1-1-қосымшамен толықтырылсын;
осы қаулының 3-қосымшасына сәйкес 1-2-қосымшамен толықтырылсын;
осы қаулының 4-қосымшасына сәйкес 1-3-қосымшамен толықтырылсын;
13-қосымша осы қаулының 5-қосымшасына сәйкес редакцияда жазылсын.
2. Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының «Ислам банктеріне арналған пруденциалдық нормативтер, олардың нормативтік мәндері және есептеу әдістемесі туралы нұсқаулықты бекіту туралы» 2009 жылғы 27 наурыздағы № 66 қаулысына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 5670 тіркелген) мынадай өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:
көрсетілген қаулымен бекітілген Ислам банктеріне арналған пруденциалдық нормативтер, олардың нормативтік мәндері және есептеу әдістемесі туралы нұсқаулықта:
кіріспе мынадай редакцияда жазылсын:
«Осы Нұсқаулық екiншi деңгейдегi банктер (бұдан әрi – банктер) сақтауы мiндеттi нормативтiк мәндерi мен пруденциялық нормативтер есеп айырысуларының әдiстемесiн белгiлейдi. Нормативтiк мәндер үтірден кейін үш таңбалы санмен көрсетіледі.
2015 жылғы 1 қаңтардан бастап 2015 жылғы 31 желтоқсан аралығындағы кезеңде пруденциялық нормативтердің есеп айырысуы банктің халықаралық қаржылық есептілік стандарттарына (бұдан әрі – ХҚЕС) сәйкес жасалған қаржылық есептілік негізінде жүзеге асырылады.
2016 жылғы 1 қаңтардан бастап пруденциялық нормативтердің есеп айырысуы қаржылық есептілік негізінде, еншілес ұйымдар болған жағдайда сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын қоспағанда, ХҚЕС сәйкес шоғырландырылған қаржылық есептілік негізінде жүзеге асырылады.»;
Осы Нұсқаулықтың мақсаттары үшін еншілес сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының қаржылық есептілігі банктің шоғырландырылған қаржылық есептілігімен шоғырландырылмайды.»;
3 және 4-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:
«3. Меншікті капитал бірінші деңгейдегі капитал мен екінші деңгейдегі капиталдың сомасы ретінде есептеледі.
Осы Нұсқаулықтың мақсаттары үшін Standard&Poor's агенттігінің ұзақ мерзімді кредиттік рейтингілік бағаларынан басқа уәкілетті орган Moody's Investors Service және Fitch агенттіктерінің (бұдан әрі – басқа рейтингілік агенттіктер) ұзақ мерзімді кредиттік рейтингілік бағаларын да таниды.
Осы Нұсқаулықтың мақсаттары үшін мынадай ұйымдар халықаралық қаржы ұйымдарына жатады:
Азия даму банкі (the Asian Development Bank);
Америкааралық даму банкі (the Inter-American Development Bank);
Африка даму банкі (the African Development Bank);
Еуразия даму банкі (Eurasian Development Bank);
Еуропа қайта құру және даму банкі (the European Bank for Reconstruction and Development);
Еуропалық инвестициялық банк (the European Investment Bank);
Еуропалық Кеңестің Даму Банкі (the Council of Europe Development Bank);
Ислам даму банкі (the Islamic Development Bank);
Ислам жеке секторды дамыту корпорациясы (ICD);
Көптарапты инвестицияларға кепілдік беру агенттігі;
Скандинавия инвестициялық банкі (the Nordic Investment Bank);
Халықаралық валюта қоры;
Халықаралық даму қауымдастығы;
Халықаралық инвестициялық дауларды реттеу орталығы;
Халықаралық қайта құру және даму банкі (the International Bank for Reconstruction and Development);
Халықаралық қаржы корпорациясы (the International Finance Corporation).»;
4. Бiрiншi деңгейдегi капитал негізгі капитал мен қосымша капитал сомасы ретінде есептеледi:
1) негізгі капитал:
мынадай реттеуіш түзетулерді:
еншікті сатып алынған жай акцияларды;
гудвилді қоса алғанда, материалдық емес активтерді;
өткен жылдардың шығындарын;
ағымдағы жылдың шығындарын;
азайтқыш уақытша айырмаларға қатысты танылған кейінге қалдырылған салық активтерін қоспағанда, кейінге қалдырылған салық міндеттемелерін шегергенде кейінге қалдырылған салық активтерін;
өзге де қайта бағалау бойынша резервтерді;
активтерді секьюритилендіру бойынша транзакциялармен байланысты сатудан түскен кірістерді. Мұндай кірістерге келешекте толық немесе ішінара кіріс алуды күтумен секьюритилендіру талаптарымен алынуына байланысты келешек кезеңдердің шекті кірісі жатқызылады;
ХҚЕС 9 сәйкес қаржылық міндеттемелер бойынша кредиттік тәуекелдің өзгеруіне байланысты осындай міндеттемелердің әділ құнының өзгеруінен болған кірістерді немесе шығындарды;
қосымша капиталдан шегерілуі тиіс, бірақ оның жеткіліксіз деңгейіне байланысты негізгі капиталдан шегерілетін реттеуіш түзетулерді;
осы Нұсқаулықтың 4-1-тармағында көрсетілген инвестицияларды шегергенде;
осы Нұсқаулықтың 1-1-қосымшасымен көзделген негізгі капиталдың қаржы құралдары критерийлеріне сәйкес келетін, төленген жай акциялардың;
миноритарлы акционерлерге (үшінші тұлғаларға) тиесілі еншілес банктер шығарған 2018 жылғы 1 қаңтардан бастап төленген жай акциялардың;
төленген қосымша капиталдың;
өткен жылдардың бөлінбеген таза пайдасының;
ағымдағы жылдың бөлінбеген таза пайдасының;
Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының 2011 жылғы 31 қаңтардағы № 3 қаулысымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 6793 тіркелген) бекітілген банктердегі, ипотекалық ұйымдардағы және «Қазақстан Даму Банкі» акционерлік қоғамындағы бухгалтерлік есептің үлгі шот жоспарының 2014 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша 3510 «Резервтік капитал» және Үлгі шот жоспарының 2014 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша 3400 «Динамикалық резервтер» баланстық шотындағы қалдықтар сомасы ретінде айқындалатын жинақталған ашып көрсетілген резервтің;
сату үшін қолда бар негізгі құралдарды және қаржы активтері құнын қайта бағалау бойынша резервтердің сомасы ретінде есептеледi;
осы Нұсқаулықтың 4-1-тармағында көрсетілген инвестициялар;
2) қосымша капиталға осы Нұсқаулықтың 1-1-қосымшасында белгіленген критерийлерге сәйкес келетін мерзiмсiз шарттар енгізіледі, олардың нәтижесінде бір мезгілде бір тұлғада қаржы активі және қаржылық міндеттемелер немесе заңды тұлғаның барлық міндеттемелерін басқа тұлғадан шегергеннен кейін қалған активтер үлесіне оның құқығын растайтын басқа қаржы құралы (бұдан әрі - мерзiмсiз қаржы құралдары), сондай-ақ осы Нұсқаулықтың 1-1-қосымшасында белгіленген критерийлерге сәйкес келетін төленген артықшылықты акциялар пайда болады.
Қосымша капитал мөлшері мынадай реттеуіш түзетулер сомасына азаяды:
банктің меншікті мерзiмсiз қаржы құралдарына тікелей не жанама тәсілмен инвестициялары;
банктің меншікті сатып алынған артықшылықты акциялары;
осы Нұсқаулықтың 4-1-тармағында көрсетілген инвестициялар;
екінші деңгейдегі капиталдан шегерілуі тиіс, бірақ оның жеткіліксіз деңгейіне байланысты қосымша капиталдан шегерілетін реттеуіш түзетулер.
Банктің қосымша капитал сомасы шегеруге жеткіліксіз болса, қалған бөлік банктің негізгі капиталынан шегеріледі.
Банк инвестициялары банктің акцияларға салымдарын (жарғылық капиталда қатысу үлестерін), мерзiмсiз қаржы құралдарын, сондай-ақ заңды тұлғаның реттелген борышын білдіреді.»;
мынадай мазмұндағы 4-1-тармақпен толықтырылсын:
«4-1. Банктердің бірінші деңгейдегі капиталдан акцияларға инвестицияларды (жарғылық капиталға қатысу үлестерін), мерзiмсiз қаржы құралдарын, реттелген борышты (бұдан әрі – қаржы құралдары) шегеру мынадай тәртіппен жүзеге асырылады:
2) негізгі капиталдан:
2015 жылғы 1 қаңтар – 2015 жылғы 31 қаңтар аралығында:
сақтандыру ұйымының шығарылған акцияларының кем дегенде 10 (он) пайызын құрайтын, жиынтығында банктің негізгі капиталының 10 (он) пайызынан асатын инвестициялар сомасы;
сақтандыру ұйымының шығарылған акцияларының 10 (он) және одан көп пайызын құрайтын, жиынтығында банктің негізгі капиталының 15 (он бес) пайызынан асатын инвестициялар сомасы;
2016 жылғы 1 қаңтардан бастап:
банктің қаржылық есептілігі ХҚЕС сәйкес жасаған кезде қаржылық есептілігі шоғырландырылмайтын заңды тұлғалардың қаржы құралдарына банк инвестициялары мынадай талаптарға сәйкес болады:
егер банк шығарылған акциялардың (жарғылық капиталында қатысу үлестердің) кем дегенде 10 (он) пайызына ие қаржы ұйымдарының қаржы құралдарына банктің инвестициялары жиынтығында осы Нұсқаулықтың 4-тармағында көрсетілген реттеуіш түзетулерді қолданғаннан кейін банктің негізгі капиталының 10 (он) пайызынан асатын болса, инвестициялардың жалпы сомасындағы жай акцияларға инвестициялардың үлесіне көбейтілген артылған сома негізгі капиталдан шегерілуі тиіс;
банк заңды тұлғаның шығарылған акцияларының (жарғылық капиталында қатысу үлестерінің) 10 (он) және одан көп пайызына ие қаржы ұйымдарының жай акцияларына банктің инвестициялары, сондай-ақ шегерілетін уақытша айырмаларға қатысты танылған кейінге қалдырылған салық активтерінің бөлігі жиынтығында осы Нұсқаулықтың 4-тармағында көрсетілген реттеуіш түзетулерді қолданғаннан кейін банктің негізгі капиталының 15 (он бес) пайызынан асатын болса, артылған сома негізгі капиталдан шегерілуі тиіс.
2018 жылғы 1 қаңтардан бастап заңды тұлғаның шығарылған акцияларының (жарғылық капиталында қатысу үлестерінің) 10 (он) және одан көп пайызынан тұратын инвестициялар және шегерілетін уақытша айырмаларға қатысты танылған кейінге қалдырылған салық активтерінің сомасы осы Нұсқаулықтың 4-тармағында көрсетілген реттеуіш түзетулерді қолданғаннан кейін банктің негізгі капиталының 15 (он бес) пайызынан аспайды;
2) қосымша капиталдан:
егер банк шығарылған акциялардың (жарғылық капиталында қатысу үлестердің) кем дегенде 10 (он) пайызына ие қаржы ұйымдарының қаржы құралдарына банктің инвестициялары жиынтығында осы Нұсқаулықтың 4-тармағында көрсетілген реттеуіш түзетулерді қолданғаннан кейін банктің негізгі капиталының 10 (он) пайызынан асатын болса, инвестициялардың жалпы сомасындағы мерзімсіз қаржы құралдарына инвестициялардың үлесіне көбейтілген артылған сома қосымша капиталдан шегерілуі тиіс;
банк шығарылған акциялардың (жарғылық капиталында қатысу үлестердің) 10 (он) және одан көп пайызына ие қаржы ұйымдарының мерзімсіз қаржы құралдарына банктің инвестициясы қосымша капиталдан шегерілуі тиіс.
Егер қосымша капитал сомасы шегеруге жеткіліксіз болса, сома банктің негізгі капиталынан шегеріледі.
3) екінші деңгейдегі капиталдан:
егер банк шығарылған акциялардың (жарғылық капиталында қатысу үлестердің) кем дегенде 10 (он) пайызына ие қаржы ұйымдарының қаржы құралдарына банктің инвестициялары жиынтығында осы Нұсқаулықтың 4-тармағында көрсетілген реттеуіш түзетулерді қолданғаннан кейін банктің негізгі капиталының 10 (он) пайызынан асатын болса, инвестициялардың жалпы сомасындағы реттелген борышқа инвестициялардың үлесіне көбейтілген артылған сома екінші деңгейдегі капиталдан шегерілуі тиіс;
банк заңды тұлғаның шығарылған акцияларының (жарғылық капиталында қатысу үлестерінің) 10 (он) және одан көп пайызына ие қаржы ұйымдарының реттелген борышына банктің инвестициясы екінші деңгейдегі капиталдан шегерілуі тиіс.
Егер екінші деңгейдегі капитал сомасы шегеруге жеткіліксіз болса, сома банктің бірінші деңгейдегі капиталынан шегеріледі.
Меншікті капиталдың есебінен шегерілмейтін инвестициялар осы Нұсқаулықтың 1-қосымшасына сәйкес кредиттік тәуекелдің дәрежесі бойынша мөлшерленеді.»;
5 және 6-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:
«5. Екінші деңгейдегі капитал:
банктің сатып алынған меншікті реттелген борышын шегергенде;
осы Нұсқаулықтың 4-1-тармағында көрсетілген инвестицияларды шегергенде, реттелген борыш сомасы ретінде есептеледі.
2015 жылғы 1 қаңтарға дейін тартылған, осы Нұсқаулықтың 1-1-қосымшасында белгіленген критерийлерге сәйкес келмейтін реттелген борыштың мөлшері екінші деңгейдегі капиталдың есебіне мынадай талаптарға сәйкес енгізіледі:
2015 жылғы 1 қаңтардан бастап – реттелген борыш сомасының 80 (сексен) пайызы мөлшерінде;
2017 жылғы 1 қаңтардан бастап – реттелген борыш сомасының 60 (алпыс) пайызы мөлшерінде;
2017 жылғы 1 қаңтардан бастап – реттелген борыш сомасының 40 (қырық) пайызы мөлшерінде;
2018 жылғы 1 қаңтардан бастап – реттелген борыш сомасының 20 (жиырма) пайызы мөлшерінде;
2019 жылғы 1 қаңтардан бастап реттелген борыш сомасы екінші деңгейдегі капиталдың есебінен шығарылады.
Өтеу мерзімі 2015 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша 5 (бес) жылдан кем реттелген борыштың мөлшері 2014 жылғы 31 желтоқсандағы жағдай бойынша енгізілетін мөлшерде екінші деңгейдегі капиталдың есебіне енгізілуді жалғастырады және жыл сайын 1 қаңтардағы жағдай бойынша реттелген борыш сомасының 20 (жиырма) пайызына төмендейді.
6. Банктің меншікті капиталының жеткіліктілігі мынадай коэффициенттермен сипатталады:
1) негізгі капитал жеткіліктілігінің коэффициенті (k1):
негізгі капиталдың мынадай сомаға қатынасы:
кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген активтер, шартты және ықтимал міндеттемелер;
нарықтық тәуекелді ескере отырып есептелген активтер, шартты және ықтимал талаптар мен міндеттемелер;
операциялық тәуекел;
2) бірінші деңгейдегі капитал жеткіліктілігінің коэффициенті (k1-2):
бірінші деңгейдегі капиталдың мынадай сомаға қатынасы:
кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген активтер, шартты және ықтимал міндеттемелер;
нарықтық тәуекелді ескере отырып есептелген активтер, шартты және ықтимал талаптар мен міндеттемелер;
операциялық тәуекел;
3) меншікті капитал жеткіліктілігінің коэффициенті (k2):
меншікті капиталдың мынадай сомаға қатынасы:
кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген активтер, шартты және ықтимал міндеттемелер;
нарықтық тәуекелді ескере отырып есептелген активтер, шартты және ықтимал талаптар мен міндеттемелер;
операциялық тәуекел.
k1, k1-2 и k2 коэффициенттерінің есебіне қабылданатын тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген активтер, шартты және ықтимал міндеттемелер ХҚЕС сәйкес қалыптастырылған резервтерді шегере отырып, енгізіледі.
Меншікті капитал жеткіліктілігі коэффициенттерінің мәндері осы Нұсқаулықтың 1-2-қосымшасында белгіленген.
Меншікті капитал жеткіліктілігі коэффициенттерінің мәндеріне қосымша меншікті капитал буферлерінің мынадай мәндері белгіленеді:
консервациялық буферге қойылатын талап тұрақты негізде орындалады және мыналарды:
барлық банктер үшін:
2015 жылғы 1 қаңтардан бастап – 1 пайыз;
2016 жылғы 1 қаңтардан бастап – 2 пайыз;
2017 жылғы 1 қаңтардан бастап – 3 пайыз;
жүйе құраушы банктер үшін:
2015 жылғы 1 қаңтардан бастап – 2,5 пайыз;
2016 жылғы 1 қаңтардан бастап – 3 пайыз;
уәкілетті орган қарсы циклдік буферді есептеу басталған күнге дейін кем дегенде 12 ай бұрын енгізу мөлшері мен мерзімдерін белгілейтін қарсы циклдік буфер. Қарсы циклдік буфер мөлшерінің ауқымы тәуекелдерді ескере отырып, мөлшерленген активтер, шартты және ықтимал міндеттемелер сомасының 0 (нөл) пайызынан 3 (үш) пайызға дейін;
жүйелік буфер, мұны есептеуге қойылатын талаптар Қазақстан Республикасының заңнама талаптарына сәйкес танылған жүйе құраушы банктерге қолданылады. Жүйелік буферге қойылатын талап 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап тұрақты негізде орындалады және тәуекелдерді ескере отырып, мөлшерленген активтер, шартты және ықтимал міндеттемелер сомасының 1 (бір) пайызын құрайды.
Егер k1, k1-2 және k2 коэффициенттерінің нақты мәндері осы Нұсқаулықтың 1-2-қосымшасында белгіленгеннен төмен емес, бірақ бұл ретте көрсетілген коэффициенттердің кез келгені меншікті капитал буферлерін ескере отырып, коэффициенттердің белгіленген мәндеріне қарағанда төмен болса, онда банктің бөлінбеген таза кірісін пайдалануға «Акционерлік қоғамдар туралы» Қазақстан Республикасының Заңында көзделген жағдайларды қоспағанда, дивиденд төлеуді және акцияларды кері сатып алуды тоқтату бөлігінде осы Нұсқаулықтың 1-3-қосымшасына сәйкес шектеулер қойылады.
Меншікті капитал буферлерін ескере отырып, меншікті капитал жеткіліктілігі коэффициенттерінің мәндеріне тізбесі осы Нұсқаулықтың 4-тармағында белгіленген негізгі капитал компоненттерінің есебінен жетеді.
Нұсқаулықтың осы тармағының талаптарына сәйкес есептелген меншікті капитал буферлерінің мөлшері бухгалтерлік есепте көрсетілмейді.
Уәкілетті орган меншікті капитал жеткіліктілігі нормативтерінің және меншікті капитал буферлерінің мәндерін үш жылда бір реттен жиі емес қайта қарайды.»;
7-тармақ алып тасталсын;
8-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
«8. Кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленетін активтерді, шартты және ықтимал міндеттемелерді есептеу осы Нұсқаулықтың 1 және 2-қосымшаларына сәйкес жүргізіледі.
Тәуекел дәрежесі бойынша активтерді, шартты және ықтимал міндеттемелерді мөлшерлеу мақсаттарында активтер, шартты және ықтимал міндеттемелер халықаралық қаржылық есептелік стандарттарына сәйкес олар бойынша құрылған резервтер сомасына азайтылады.
Кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленетін шартты және ықтимал міндеттемелер осы Нұсқаулықтың 2-қосымшасына сәйкес есептелген шартты және ықтимал міндеттемелер сомасының банк кредиттік тәуекелдер көтеретін тәуекелдің осы Нұсқаулықтың 1-қосымшасында көрсетілген қарсы агенттің санатына сәйкес келетін дәрежесіне көбейтіндісі ретінде айқындалады.
Нарықтық тәуекелді ескере отырып, активтерді, шартты және ықтимал талаптар мен міндеттемелерді есептеу осы Нұсқаулықтың 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18 және 19-тармақтарына сәйкес жүргізіледі.
Операциялық тәуекелді есептеу осы Нұсқаулықтың 26-тармағына сәйкес жүргізіледі.»;
10-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
«10. Нарықтық тәуекелді ескере отырып, активтер, шартты және ықтимал талаптар мен міндеттемелер 13,3-ке тең сәйкес келтіру коэффициентінің көбейтіндісі ретінде:
нарықтық құнның өзгеруіне байланысты нарықтық тәуекелі бар қаржы құралдары бойынша тәуекел;
валюталардың айырбас бағамдарының және бағалы металдар ағамдарының өзгеруіне байланысты нарықтық тәуекелі бар қаржы құралдары бойынша тәуекел;
нарықтық құнның өзгеруіне байланысты тауар-материалдық қорлар бойынша тәуекел сомасына есептеледі.
2015 жылғы 1 қаңтардан бастап сәйкес келтіру коэффициентінің мәні 12,5-ке тең.
2016 жылғы 1 қаңтардан бастап сәйкес келтіру коэффициентінің мәні 12,5-ке тең.
2017 жылғы 1 қаңтардан бастап сәйкес келтіру коэффициентінің мәні 11,1-ге тең.
2018 жылғы 1 қаңтардан бастап сәйкес келтіру коэффициентінің мәні 10-ға тең.
2019 жылғы 1 қаңтардан бастап сәйкес келтіру коэффициентінің мәні 8,3-ке тең.»;
13 және 14-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:
«13. Акциялардың немесе акцияларға индекстің нарықтық құнының өзгеруіне байланысты нарықтық тәуекелі бар қаржы құралдары бойынша ерекше тәуекел 0,075-ке тең ерекше тәуекел коэффициенті бойынша мөлшерленген қаржы құралдары бойынша ашық позициялар (ұзын және қысқа) сомасын көрсетеді.
2015 жылғы 1 қаңтардан бастап ерекше тәуекел коэффициентінің мәні 0,08-ге тең.
2016 жылғы 1 қаңтардан бастап ерекше тәуекел коэффициентінің мәні 0,08-ге тең.
2017 жылғы 1 қаңтардан бастап ерекше тәуекел коэффициентінің мәні 0,09-ға тең.
2018 жылғы 1 қаңтардан бастап ерекше тәуекел коэффициентінің мәні 0,10-ға тең.
2019 жылғы 1 қаңтардан бастап ерекше тәуекел коэффициентінің мәні 0,12-ге тең.
14. Жалпы тәуекел 0,075-ке тең жалпы тәуекел коэффициентінің белгiлi бiр акциялардың немесе акцияларға белгiлi бiр индекстің нарықтық құнының өзгеруіне байланысты нарықтық тәуекелі бар қаржы құралдары бойынша ұзын позиция сомасы мен қысқа позиция сомасы арасындағы айырмасына көбейтіндісін білдіреді.
2015 жылғы 1 қаңтардан бастап жалпы тәуекел коэффициентінің мәні 0,08-ге тең.
2016 жылғы 1 қаңтардан бастап жалпы тәуекел коэффициентінің мәні 0,08-ге тең.
2017 жылғы 1 қаңтардан бастап жалпы тәуекел коэффициентінің мәні 0,09-ға тең.
2018 жылғы 1 қаңтардан бастап жалпы тәуекел коэффициентінің мәні 0,10-ға тең.
2019 жылғы 1 қаңтардан бастап жалпы тәуекел коэффициентінің мәні 0,12-ге тең.»;
26-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
«26. Операциялық тәуекел соңғы өткен үш жыл iшiндегi жылдық жалпы кiрiстiң орташа шамасының 0,075-кe тең операциялық тәуекел коэффициентiне көбейтіндісіне 13,3-ке тең сәйкес келтіру коэффициентiнің көбейтіндісі ретінде есептеледi.
Соңғы өткен үш жыл iшiндегi жылдық жалпы кірістің орташа шамасы осы жылдардың әр жылы сайын банктiң таза кіріс алған соңғы өткен үш жылындағы жылдық жалпы кіріс сомасының банктiң таза кіріс алған жылдарының санына қатынасы ретiнде есептеледi.
Жаңадан құрылған банктер үшiн операциялық тәуекел қаржы жылының аяқталуы бойынша есептеледi және жылдық жалпы кiрiстiң орташа мөлшерi өткен жылдардың санына қарай есептеледi.
Жылдық жалпы кіріс:
жиынтық шығыстарды, провизияларды (резервтерді) қалпына келтіруден түскен кірістерді шегергенде;
жиынтық кірістің, корпоративтік табыс салығының, қамтамасыз етуге арналған қаржының сомасы ретінде айқындалады.
Банк шығын алған, бірақ қамтамасыз етуге арналған қаржыны ескергенде, провизияларды (резервтерді) қалпына келтіруден болған кірістерді шегергенде оң жалпы кіріс болған жыл операциялық тәуекел есебіне енгізіледі.
2015 жылғы 1 қаңтардан бастап көбейтінді коэффициентінің мәні 12,5-ке тең, операциялық тәуекел коэффициентінің мәні 0,08-ге тең.
2016 жылғы 1 қаңтардан бастап көбейтінді коэффициентінің мәні 12,5-ке, операциялық тәуекел коэффициентінің мәні 0,08-ге тең.
2017 жылғы 1 қаңтардан бастап көбейтінді коэффициентінің мәні 11,1-ге, операциялық тәуекел коэффициентінің мәні 0,09-ға тең.
2018 жылғы 1 қаңтардан бастап көбейтінді коэффициентінің мәні 10-ға, операциялық тәуекел коэффициентінің мәні 0,10-ға тең.
2019 жылғы 1 қаңтардан бастап көбейтінді коэффициентінің мәні 8,3-ке, операциялық тәуекел коэффициентінің мәні 0,12-ге тең.»;
32-тармақтың бірінші бөлігінің бірінші абзацы мынадай редакцияда жазылсын:
«32. Бір қарыз алушыға тәуекел мөлшері (Р) банктің барлық талаптарының (осы Нұсқаулықтың 4-тармағында көрсетілген инвестицияларды қоспағанда), оның ішінде осы Нұсқаулықтың 2-қосымшасына сәйкес есептелген шартты және ықтимал міндеттемелердің сомасы ретінде есептеледі;»;
1-қосымша осы қаулының 6-қосымшасына сәйкес редакцияда жазылсын;
осы қаулының 7-қосымшасына сәйкес 1-1-қосымшамен толықтырылсын;
осы қаулының 8-қосымшасына сәйкес 1-2-қосымшамен толықтырылсын;
осы қаулының 9-қосымшасына сәйкес 1-3-қосымшамен толықтырылсын.
3. Осы қаулы 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап енгізілетін осы қаулының 1-қосымшасының реттік нөмірі 83 және 84-жолдардың бір жүз жиырма тоғызыншы және бір жүз отызыншы абзацтарын, осы қаулының 6-қосымшасының реттік нөмірі 55 және 56-жолдардың бір жүз он үшінші және бір жүз он төртінші абзацтарын қоспағанда, 2015 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізіледі.
Осы қаулының 1-қосымшасының реттік нөмірі 81 және 82-жолдары және осы қаулының 6-қосымшасының реттік нөмірі 53 және 54-жолдары 2016 жылғы 1 қаңтарға дейін қолданылады.
Ұлттық Банк
Төрағасы Қ.Келімбетов
Қазақстан Республикасының
Ұлттық Банкі Басқармасының
2014 жылғы 27 мамырдағы
№ 97 қаулысына
1-қосымша
«Екiншi деңгейдегi банктер үшiн
пруденциялық нормативтер есеп
айырысуларының нормативтiк мәнi
мен әдiстемесi туралы нұсқаулыққа
1-қосымша
Салымдардың кредиттiк тәуекел дәрежесi бойынша мөлшерленген банк активтерiнiң кестесi
№ |
Баптар атауы |
Тәуекел дәрежесi пайызбен |
I-топ |
||
1 |
Қолма-қол теңге |
0 |
2 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «AA-»-тен төмен емес тәуелсiз рейтингiсі немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар елдердiң шетелдiк қолма-қол валютасы |
0 |
3 |
Тазартылған қымбат металдар |
0 |
4 |
Қазақстан Республикасының Үкiметiне берiлген қарыздар |
0 |
5 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «AA-»-тен төмен емес тәуелсiз рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар елдердiң орталық үкiметтерiне берiлген қарыздар |
0 |
6 |
Ұлттық Банкке берiлген заемдар |
0 |
7 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «АА-»-тен төмен емес тәуелсiз рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар елдердiң орталық банктерiне берiлген қарыздар |
0 |
8 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «AA-»-тен төмен емес борыштық рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар халықаралық қаржы ұйымдарына берiлген қарыздар |
0 |
9 |
Ұлттық Банктегi салымдар |
0 |
10 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «АА-»-тен төмен емес тәуелсiз рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар елдердiң орталық банктерiндегi салымдар |
0 |
11 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «АА-»-тен төмен емес борыштық рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар халықаралық қаржы ұйымдарындағы салымдар |
0 |
12 |
Қазақстан Республикасы Үкіметінің дебиторлық берешегі |
0 |
13 |
Қазақстан Республикасының жергілікті билік органдарының салықтары мен бюджетке төленетін басқа төлемдер бойынша дебиторлық берешегi |
0 |
14 |
Қазақстан Республикасының Үкiметi мен Ұлттық Банк шығарған Қазақстан Республикасының мемлекеттiк бағалы қағаздары |
0 |
15 |
«Самұрық-Қазына» ұлттық әл-ауқат қоры», «Проблемалық кредиттер қоры» акционерлік қоғамдары шығарған бағалы қағаздар |
0 |
16 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «АА-»-тен төмен емес тәуелсiз рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар шет мемлекеттердiң орталық үкiметтерi шығарған мемлекеттiк мәртебесi бар бағалы қағаздар |
0 |
17 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «АА-»-тен кем емес борыштық рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар халықаралық қаржы ұйымдары шығарған бағалы қағаздар |
0 |
18 |
І-тәуекел тобына енгізілген активтер бойынша есептелген сыйақы |
0 |
II группа |
||
19 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «АА-»-тен төмен тәуелсiз рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар елдердiң және тиiстi рейтингілiк бағасы жоқ елдердiң шетелдiк қолма-қол валютасы |
20 |
20 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «А+»-тан «А-»-ке дейiнгi тәуелсiз рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар елдердiң орталық үкіметтерiне берiлген қарыздар |
20 |
21 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «А+»-тан «А-»-ке дейiнгi тәуелсiз рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар елдердiң орталық банктерiне берiлген қарыздар |
20 |
22 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «А+»-тан «А-»-ке дейiнгi борыштық рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингiсі бар халықаралық қаржы ұйымдарына берiлген қарыздар |
20 |
23 |
Қазақстан Республикасының жергiлiктi билiк органдарына берiлген қарыздар |
20 |
24 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «AA-»-тен төмен емес борыштық рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар жергiлiктi билiк органдарына берiлген қарыздар |
20 |
25 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «AA-»-тен төмен емес борыштық рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар ұйымдарға берiлген қарыздар |
20 |
26 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «А+»-тан «А-»-ке дейiнгi тәуелсiз рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар елдердiң орталық банктерiндегі салымдар |
20 |
27 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «А+»-дан «А-»-ке дейiнгi борыштық рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар халықаралық қаржы ұйымдарындағы салымдар |
20 |
28 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «AA-»-тен төмен емес борыштық рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар ұйымдардағы салымдар |
20 |
29 |
І-тәуекел тобына жатқызылған дебиторлық берешекті қоспағанда, Қазақстан Республикасының жергiлiктi билiк органдарының дебиторлық берешегi |
20 |
30 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «AA-»-тен төмен емес борыштық рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар ұйымдардың дебиторлық берешегі |
20 |
31 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «А+»-тан «А-»-ке дейiнгi тәуелсiз рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар елдердің орталық үкiметтерi шығарған мемлекеттiк мәртебесi бар бағалы қағаздар |
20 |
32 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «А+»-тан «А-»-ке дейiнгi борыштық рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар халықаралық қаржы ұйымдары шығарған бағалы қағаздар |
20 |
33 |
Қазақстан Республикасының жергiлiктi билiк органдары шығарған бағалы қағаздар |
20 |
34 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «АА-»-тен төмен емес тәуелсiз рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар елдердiң жергiлiктi билiк органдары шығарған бағалы қағаздар |
20 |
35 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «AA-»-тен төмен емес борыштық рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар ұйымдар шығарған бағалы қағаздар |
20 |
36 |
Банк баланста ұстап тұратын және Standard &Poor's агенттiгiнің «ААА»-тан «АА-»-ке дейiнгі кредиттік рейтингiсі немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі немесе Standard & Poor's агенттiгiнің ұлттық шәкілі бойынша «kzAAA»-тан «kzAA-»-ке дейінгі рейтингілік бағасы немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң ұлттық шәкілі бойынша осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар секьюритилендіру позициялары |
20 |
37 |
«Қазақстан ипотекалық компаниясы» акционерлiк қоғамы шығарған борыштық бағалы қағаздар |
20 |
38 |
ІІ-тәуекел тобына енгізілген активтер бойынша есептелген сыйақы |
20 |
III группа |
||
39 |
Тазартылмаған қымбат металдар |
50 |
40 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «ВВВ+»-тан «ВВВ-»-ке дейiнгi тәуелсiз рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар елдердiң орталық үкiметтерiне берiлген қарыздар |
50 |
41 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «ВВВ+»-тан «ВВВ-»-ке дейiнгi тәуелсiз рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар елдердiң орталық банктерiне берiлген қарыздар |
50 |
42 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «ВВВ+»-тан «ВВВ-»-ке дейiнгi борыштық рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар халықаралық қаржы ұйымдарына берiлген қарыздар |
50 |
43 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «А+»-тан «А-»-ке дейiн төмен емес тәуелсiз рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингiсі бар елдердің жергілікті билік органдарына берiлген қарыздар |
50 |
44 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «А+»-тан «А-»-ке дейiнгi борыштық рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар ұйымдарға берілген қарыздар |
50 |
45 |
Берілген ипотекалық тұрғын үй қарыз сомасының кепіл құнына ара қатынасы кепіл құнының 50%-ды қоса алғанда аспайтын талапқа сәйкес келетін ипотекалық тұрғын үй қарыздары |
35 |
46 |
Берілген ипотекалық тұрғын үй қарыз сомасының кепіл құнына ара қатынасы кепіл құнының 51%-дан 60%-ға дейін қоса алғандағы шекте болатын талапқа сәйкес келетін ипотекалық тұрғын үй қарыздары |
75 |
47 |
Өзге де ипотекалық тұрғын үй заемдары |
100 |
48 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «ВВВ+»-тан «ВВВ-»-ке дейiнгi тәуелсiз рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар елдердiң орталық банктерiндегі салымдар |
50 |
49 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «ВВВ+»-тан «ВВВ-»-ке дейiнгi борыштық рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар халықаралық қаржы ұйымдарындағы салымдар |
50 |
50 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «А+»-тан «А-»-ке дейiнгi борыштық рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар ұйымдардағы салымдар |
50 |
51 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «А+»-тан «А-»-ке дейiнгi борыштық рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар ұйымдардың дебиторлық берешегі |
50 |
52 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «ВВВ+»-тан «ВВВ-»-ке дейiнгi тәуелсiз рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар елдердiң орталық үкiметтерi шығарған мемлекеттiк мәртебесi бар бағалы қағаздар |
50 |
53 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «ВВВ+»-тан «ВВВ-»-ке дейiнгi борыштық рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар халықаралық қаржы ұйымдары шығарған бағалы қағаздар |
50 |
54 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «А+»-тан«А-»-ке дейiн төмен емес тәуелсiз рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингiсі бар елдердің жергілікті билік органдары шығарған бағалы қағаздар |
50 |
55 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «А+»-тан «А-»-ке дейiнгi борыштық рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар ұйымдар шығарған бағалы қағаздар |
50 |
56 |
Банк баланста ұстап тұратын және Standard &Poor's агенттiгiнің «А+» «А-»-ке дейiнгi кредиттік рейтингiсі немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі немесе Standard & Poor's агенттiгiнің ұлттық шәкілі бойынша «kzA+»-тан «kzA-»-ке дейінгі рейтингілік бағасы немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң ұлттық шәкілі бойынша осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар секьюритилендіру позициялары |
50 |
57 |
ІІІ-тәуекел тобына енгізілген активтер бойынша есептелген сыйақы |
50 |
IV группа |
||
58 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «ВВ+»-тан «В-»-ке дейiнгi тәуелсiз рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар елдердiң және тиiстi рейтингілiк бағасы жоқ елдердiң орталық үкiметтерiне берілген қарыздар |
100 |
59 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «ВВ+»-тан «В-»-ке дейiнгi тәуелсiз рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар елдердiң және тиiстi рейтингілiк бағасы жоқ елдердiң орталық банктерiне берілген қарыздар |
100 |
60 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «ВВ+»-тан «В-»-ке дейiнгi борыштық рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар халықаралық қаржы ұйымдарына және тиiстi рейтингілiк бағасы жоқ халықаралық қаржы ұйымдарына берілген қарыздар |
100 |
61 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «ВВВ+»-тан «ВВ-»-ке дейiнгi борыштық рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар елдердiң және тиiстi рейтингілiк бағасы жоқ елдердiң жергілікті билік органдарына берілген қарыздар |
100 |
62 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «А-»-тен төмен борыштық рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингісі бар резидент ұйымдарға, тиісті рейтингілік бағасы жоқ резидент ұйымдарға және Standard & Poor's агенттiгiнiң «ВВВ+»-тан «ВВ-»-ке дейiнгi борыштық рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар резидент емес ұйымдарға берілген қарыздар |
100 |
63 |
Жеке тұлғаларға берілген қарыздар, оның ішінде ІІІ-тәуекел тобына жатқызылған кредиттерді қоспағанда, тұтыну кредиттері |
100 |
64 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «ВВ+»-тан «В-»-ке дейiнгi тәуелсiз рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар елдердiң және тиiстi рейтингілiк бағасы жоқ елдердiң орталық банктерiндегі салымдар |
100 |
65 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «ВВ+»-тан «В-»-ке дейiнгi тәуелсiз рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар халықаралық қаржы ұйымдарындағы және тиiстi рейтингілiк бағасы жоқ халықаралық қаржы ұйымдарындағы салымдар |
100 |
66 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «А-»-тен төмен борыштық рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингісі бар резидент ұйымдардағы, тиісті рейтингілік бағасы жоқ резидент ұйымдардағы және Standard & Poor's агенттiгiнiң «ВВВ+»-тан «ВВ-»-ке дейiнгi борыштық рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар резидент емес ұйымдардағы салымдар |
100 |
67 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «А-»-тен төмен борыштық рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингісі бар резидент ұйымдардың, тиісті рейтингілік бағасы жоқ резидент ұйымдардың және Standard & Poor's агенттiгiнiң «ВВВ+»-тан «ВВ-»-ке дейiнгi борыштық рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар резидент емес ұйымдардың дебиторлық берешегі |
100 |
68 |
Жеке тұлғалардың дебиторлық берешегі |
100 |
69 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «ВВ+»-тан «В-»-ке дейiнгi тәуелсiз рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар елдердiң және тиiстi рейтингілiк бағасы жоқ елдердiң орталық үкiметтерi шығарған мемлекеттiк мәртебесi бар бағалы қағаздар |
100 |
70 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «ВВВ+»-тан «ВВ-»-ке дейiнгi тәуелсiз рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар елдердiң және тиiстi рейтингілiк бағасы жоқ елдердiң жергілікті билік органдары шығарған бағалы қағаздар |
100 |
71 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «ВВ+»-тан «ВВ-»-ке дейiнгi борыштық рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар халықаралық қаржы ұйымдары және тиiстi рейтингілiк бағасы жоқ халықаралық қаржы ұйымдары шығарған бағалы қағаздар |
100 |
72 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «А-»-тен төмен борыштық рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингісі бар резидент ұйымдар, тиісті рейтингілік бағасы жоқ резидент ұйымдар және Standard & Poor's агенттiгiнiң «ВВВ+»-тан «ВВ-»-ке дейiнгi борыштық рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар резидент емес ұйымдар шығарған бағалы қағаздар |
100 |
73 |
Банк баланста ұстап тұратын және Standard &Poor's агенттiгiнің «ВВВ+»-тан «ВВВ-»-ке дейiнгi кредиттік рейтингiсі немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі немесе Standard & Poor's агенттiгiнің ұлттық шәкілі бойынша «kzВВВ+»-тан «kzВВВ-»-ке дейінгі рейтингілік бағасы немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң ұлттық шәкілі бойынша осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар секьюритилендіру позициялары |
100 |
74 |
«Стресстік активтер қоры» акционерлік қоғамының арнайы қаржы компаниясы шығарған бағалы қағаздар |
100 |
75 |
IV-тәуекел тобына енгiзiлген активтер бойынша есептелген сыйақы |
100 |
76 |
Төлемдер бойынша есептер |
100 |
77 |
Негізгі қаражат |
100 |
78 |
Материалдық қорлар |
100 |
79 |
Сыйақының және шығыстар сомасының алдын-ала төлемi |
100 |
V группа |
||
80 |
Заңды тұлғалардың банктiң инвестицияларын қоспағанда, акциялары (жарғылық капиталындағы қатысу үлестерi) және реттелген борышына салымдары бөлігінде, әдiл құны бойынша ескерiлетін инвестициялар |
100 |
81 |
Сақтандыру ұйымының шығарылған акцияларының кем дегенде 10 (он) пайызын құрайтын, банктің негізгі капиталының 10 (он) пайызынан аспайтын инвестициялар сомасы |
100 |
82 |
Сақтандыру ұйымының шығарылған акцияларының 10 (он) және одан көп пайызын құрайтын, банктің негізгі капиталының 15 (он бес) пайызынан аспайтын инвестициялар сомасы |
100 |
83 |
Әрбіреуі банктің қаржылық есептілігін жасаған кезде қаржылық есептілігі шоғырланбайтын заңды тұлғаның шығарылған акцияларының (жарғылық капиталындағы қатысу үлестерiнің) кем дегенде 10 (он) пайызын құрайтын, негізгі капиталдың 10 (он) пайызынан аспайтын банк инвестицияларының барлық сомасы |
100 |
84 |
Әрбіреуі банктің қаржылық есептілігін жасаған кезде қаржылық есептілігі шоғырланбайтын заңды тұлғаның шығарылған акцияларының (жарғылық капиталындағы қатысу үлестерiнің) 10 (он) және одан көп пайызын құрайтын, негізгі капиталдың 15 (он бес) пайызынан аспайтын банк инвестицияларының барлық сомасы |
250 |
85 |
Банктің негізгі қызметі мақсаттары үшін сатып алынған және 38 Халықаралық қаржылық есептілік стандартына сәйкес келетін лицензиялық бағдарламалық қамтамасыз ету |
100 |
86 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «В-»-тен төмен тәуелсiз рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар елдердiң орталық үкiметтерiне берiлген қарыздар |
150 |
87 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «В-»-тен төмен тәуелсiз рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар елдердiң орталық банктерiне берiлген қарыздар |
150 |
88 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «В-»-тен төмен борыштық рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар халықаралық қаржы ұйымдарына берiлген қарыздар |
150 |
89 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «ВВ-»-тен төмен тәуелсiз рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар елдердiң жергілікті билік органдарына берiлген қарыздар |
150 |
90 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «ВВ-»-тен төмен борыштық рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар резидент емес ұйымдарға және тиісті рейтингілік бағасы жоқ резидент емес ұйымдарға берiлген қарыздар |
150 |
91 |
Төменде көрсетілген шетел мемлекеттерінің аумағында тіркелген заңды тұлғалары немесе олардың азаматтары болып табылатын Қазақстан Республикасының резидент емес ұйымдарына берілген қарыздар: |
150 |
92 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «В-»-тен төмен тәуелсiз рейтингi бар немесе басқа рейтингілік агенттіктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар елдердiң орталық банктерiндегi салымдар |
150 |
93 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «В-»-тен төмен борыштық рейтингi бар немесе басқа рейтингілік агенттіктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар халықаралық қаржы ұйымдарындағы салымдар |
150 |
94 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «В-»-тен төмен борыштық рейтингi бар немесе басқа рейтингілік агенттіктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар және тиiстi рейтинг бағасы жоқ резидент емес ұйымдардағы салымдар |
150 |
95 |
Төменде көрсетілген шетел мемлекеттерінің аумағында тіркелген Қазақстан Республикасының резидент емес-ұйымдарындағы салымдар: |
150 |
96 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «В-»-тен төмен борыштық рейтингi бар немесе басқа рейтингілік агенттіктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар және тиiстi рейтинг бағасы жоқ резидент емес ұйымдардың дебиторлық берешегi |
150 |
97 |
Төменде көрсетілген шетел мемлекеттерінің аумағында тіркелген Қазақстан Республикасының резидент емес-ұйымдарының дебиторлық берешегі: |
150 |
98 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «В-»-тен төмен тәуелсiз рейтингi бар немесе басқа рейтингілік агенттіктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар елдердiң орталық үкіметтерi шығарған бағалы қағаздар |
150 |
99 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «В-»-тен төмен тәуелсiз рейтингi бар немесе басқа рейтингілік агенттіктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар елдердiң жергiлiктi билiк органдары шығарған бағалы қағаздар |
150 |
100 |
Standard & Poor's агенттiгінiң «В-»-тен төмен борыштық рейтингi бар немесе басқа рейтингілік агенттіктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар халықаралық қаржы ұйымдары шығарған бағалы қағаздар |
150 |
101 |
Standard & Poor's агенттiгінiң «В-»-тен төмен борыштық рейтингi бар немесе басқа рейтингілік агенттіктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар және тиiстi рейтинг бағасы жоқ резидент емес ұйымдар шығарған бағалы қағаздар |
150 |
102 |
Төменде көрсетілген шетел мемлекеттерінің аумағында тіркелген Қазақстан Республикасының резидент емес-ұйымдары шығарған бағалы қағаздар: |
150 |
103 |
Банкпен баланста ұсталынатын және Standard& Poor's агенттiгiнің «ВВ+»-тан «ВВ-» дейiнгі кредиттік рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттіктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейіндегi рейтингi немесе Standard & Poor's агенттiгiнің ұлттық шәкілі бойынша «kzВВ+»-тан «kzВВ-» дейінгі рейтингілік бағасы немесе басқа рейтингілік агенттіктердiң бірінің ұлттық шәкілі бойынша осыған ұқсас деңгейіндегі рейтингі бар секьюритилендіру позициялары |
350 |
104 |
V-тәуекел тобына енгiзiлген активтер бойынша есептелген сыйақы |
150 |
Банктiң салымдар тәуекелінің дәрежесі бойынша мөлшерленуі тиіс активтер есебіне түсіндірме
1. Салымдар, дебиторлық берешек, сатып алынған бағалы қағаздар, банктің түзетiлген құны көрсетілген активтер көлемінің 50 пайызынан кем емес қамтамасыз етуi бар (Салымдық тәуекел дәрежесi бойынша мөлшерленген активтер мен мiндеттемелер кестесiнiң 1-3, 9-11, 14-16-жолдарында көрсетiлген активтер түріндегі) осы тармаққа сәйкес банктерде түзетiлген қамтамасыз ету құнын айқындауға мүмкiндiк беретiн барабар есепке алу жүйелерi болған кезде түзетiлген қамтамасыз ету құнын шегергендегi тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген активтер есебiне енгiзiлуi мүмкiн қарыздар.
Түзетiлген қамтамасыз ету құны (Салымдық тәуекел дәрежесi бойынша мөлшерленген активтер мен мiндеттемелер кестесiнiң 1-3, 9-11, 14-16-жолдарында көрсетiлген активтер түріндегі) мыналарға:
салымдар, оның ішінде осы банктегі қамтамасыз ету ретінде ұсынылғандары сомасының 100 пайызына;
қамтамасыз етуге берілген бағалы қағаздардың нарықтық құнының 95 пайызына;
қамтамасыз етуге берілген тазартылған қымбат металдардың нарықтық құнының 85 пайызына тең болады.
Жоғарыда көрсетілген салымдардың, дебиторлық берешектің, сатып алынған бағалы қағаздардың қамтамасыз етілмеген бөлігі салымдарға, дебиторлық берешекке, сатып алынған бағалы қағаздарға сәйкес келетін тәуекел дәрежесі бойынша осы Кестеге сай сараланады.
2. Банк инвестициясының есебiне енгізілмеген, қарсы агенттен төмен тәуекел дәрежесi бар ұйымдар кепiлдiк берген (сақтандырған) салымдар, дебиторлық берешек, сатып алынған исламдық бағалы қағаздар, сауда делдалы ретінде сауда қызметін қаржыландырудағы коммерциялық кредиттер тәуекел дәрежесi бойынша мөлшерленген активтердiң (банк инвестициясының есебiне енгізілмеген салымдардың, дебиторлық берешектiң, сатып алынған исламдық бағалы қағаздардың, қарыздардың, инвестициялардың кепiлдiк берілген (сақтандырылған) сомасын шегергендегi) есебiне борышкердің тәуекел дәрежесі бойынша енгiзiлуi мүмкiн.
Банк инвестициясының есебiне енгiзiлмеген салымдардың, дебиторлық берешектiң, сатып алынған исламдық бағалы қағаздардың, сауда делдалы ретінде сауда қызметін қаржыландырудағы коммерциялық кредиттердің, инвестициялардың кепiлдiк берілген (сақтандырылған) сомасы тиiстi кепiлгердің (сақтандырушының) дебиторлық берешегiнiң тәуекел дәрежесi бойынша сараланады.
3. Осы Түсіндірмелердің 1-тармағында көрсетiлген, Қазақстан Республикасының:
1) оффшорлық аймақтар аумағында заңды тұлға ретінде тіркелген;
2) оффшорлық аймақтар аумағында тіркелген, жекелей алғанда жарғылық капиталдың 5 пайыздан астамына ие заңды тұлғаға тәуелді немесе оффшорлық аймақтар аумағында тіркелген заңды тұлғаға қатысы еншілес болып табылатын;
3) оффшорлық аймақтардың азаматтары болып табылатын резиденті еместерге берілген салымдар, дебиторлық берешек, сатып алынған исламдық бағалы қағаздар және сауда делдалы ретінде сауда қызметін қаржыландырудағы коммерциялық кредиттер осы Түсіндірмелердің 1-тармағында көрсетілген қамтамасыз етуінің болу-болмауына қарамастан, салымдардың тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген банк активтерінің Кестесіне сәйкес тәуекел дәрежесі бойынша сараланады.
4. Осы Түсіндірмелердің 1-тармағында көрсетiлген, Қазақстан Республикасының:
1) оффшорлық аймақтар аумағында заңды тұлға ретінде тіркелген, бірақ Standard & Poor's агенттігінің «АА-»-тен төмен емес рейтингі немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі немесе көрсетілген деңгейден төмен емес рейтингі бар бас ұйымның міндеттемелерінің барлық сомасының қамтамасыз етуіне тиісті кепілдігі бар;
2) Қазақстан Республикасының оффшорлық аймақтар аумағында тіркелген заңды тұлғалар немесе олардың азаматтары не Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымы оффшорлық аймақтар тізбесіне жатқызған, ақпарат алмасу жөнінде міндеттемелер қабылдамаған мемлекеттердің аумағында тіркелген заңды тұлғалар немесе олардың азаматтары болып табылатын резиденті еместерге немесе жекелей алғанда жарғылық капиталдың 5 пайыздан астамына ие заңды тұлғаларға тәуелді не көрсетілген оффшорлық аймақтар аумағында тіркелген заңды тұлғаларға қатысты еншілес болып табылатын ұйымдарға талаптарды есептемегенде, оффшорлық аймақтар аумағында тіркелген, жекелей алғанда жарғылық капиталдың 5 пайызынан астамына ие заңды тұлғаға тәуелді немесе оффшорлық аймақ аумағында тіркелген, бірақ көрсетілген деңгейден төмен емес рейтингі немесе рейтингі көрсетілген деңгейден төмен емес бас ұйымның міндеттемелерінің барлық сомасының қамтамасыз етуіне тиісті кепілдігі бар заңды тұлғаға қатысты еншілес болып табылатын резиденті еместерге берілген салымдар, дебиторлық берешек, сатып алынған исламдық бағалы қағаздар және сауда делдалы ретінде сауда қызметін қаржыландырудағы коммерциялық кредиттер тәуекелдің нөлдік дәрежесі бойынша сараланады.
5. Салымдар тәуекелінің дәрежесі бойынша мөлшерленген банк активтерін есептеу мақсаттары үшін:
жеке тұлғаларға тұрғын үй құрылысы үшін не оны сатып алу және (немесе) жөндеу мақсатында берілген ипотекалық қарыз ипотекалық тұрғын үй қарызы болып түсініледі;
тұтынушылық кредит деп сауда делдалы ретінде сауда қызметін қаржыландырудағы коммерциялық кредиттер, жеке тұлғаларға кәсіпкерлік қызметті жүзеге асырумен байланысты емес тауарларды, жұмыстарды және қызмет көрсетулерді сатып алуға берілген кредит түсініледі.
6. Егер исламдық бағалы қағаз шығарылымының арнайы рейтингiне ие болса, онда тәуекел дәрежесi бойынша банк активтерiн саралау кезiнде бағалы қағаз рейтингiн ескеру қажет.
7. Валюталардың айырбас бағамының және қымбат металдар бағамдарының өзгеруіне байланысты нарықтық тәуекелі бар қаржы құралдарының есебіне енгізілген активтерді қоспағанда, Нұсқаулықтың 9-тармағына сәйкес нарықтық тәуекел ескеріле отырып активтердің, шартты және ықтимал талаптар мен міндеттемелердің есебіне енгізілген активтер кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленетін активтердің, шартты және ықтимал міндеттемелердің есебіне енгізілмейді.».
Қазақстан Республикасының
Ұлттық Банкі Басқармасының
2014 жылғы 27 мамырдағы
№ 97 қаулысына
2-қосымша
«Екiншi деңгейдегi банктер үшiн
пруденциалдық нормативтер есеп
айырысуларының нормативтiк мәнi
мен әдiстемесi туралы нұсқаулыққа
1-1-қосымша
Банк капиталының құрамындағы құралдарды жіктеуге арналған
критерий
Негізгі капитал |
Қосымша капитал |
Екінші деңгейдегі капитал |
1) банкті тарату кезінде соңғы кезекте қанағаттандырылатын талаптарды білдіреді; |
1) шығарылған және төленген; |
1) шығарылған және төленген; |
2) таратылу кезінде басым тараптарды қанағаттандырғаннан кейін, акцияларға иелік ету үлесіне пропорционалды мерзімі өтіп кеткен активтерді талап ету құқығына ие (лимитсіз және өзгермелі талап ету құқығына, тіркелмеген және шектелген талап ету құқығына ие); |
2) банктің депозиторларына, негізгі кредиторларына және реттелген борышына қатысты реттелгендер; |
2) банктің депозиторларына, негізгі кредиторларына қатысты реттелгендер; |
3) номинал мерзімсіз болып табылады және ешқашан да таратудан тыс төленбейді (дискрециондық (қарауынша) сатып алуларды немесе капиталды Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген дискрециондық тәсілмен төмендетудің тәсілдерін жою); |
3) қамтамасыз етілмеген, эмитенттің немесе байланысты адамның заң немесе экономика жағынан банктің кредиторларына қарсы шағым-талапты төлеу басымдығынан асатын кепілімен не өзге уағдаластықпен орны толтырылмаған; |
3) қамтамасыз етілмеген, эмитенттің немесе байланысты адамның заң немесе экономика жағынан банктің салымшыларына және негізгі кредиторларына қарсы шағым-талапты төлеу басымдығынан асатын кепілімен не өзге уағдаластықпен орны толтырылмаған; |
4) банк құралдарды шығару кезінде құралды кері сатып алудың қандай да бір күтулерін жасамайды, оны өтеу немесе жою сондай-ақ заңнамалық және шарттық талаптарды күту сияқты жасамайды; |
4) мерзімсіз болып табылады, сыйақы бойынша мөлшерлемелерді көтеру немесе дивидендтер деңгейін көтеру шарттары жоқ және сатып алуға деген ниет жоқ; |
4) реттелген борышты (депозитті, қарызды) беру мерзімі, облигацияларды өтеу мерзімі кем дегенде 5 жылды құрайды; |
5) дивидендтерді төлеу бөлінуге жататын баптарға (бөлінбеген пайданы қоса) сәйкес жүзеге асырылады. Төлемдердің деңгейі эмиссия кезінде төленген сомаға ешқандай байланысты емес және ол үшін ең көбі көрсетілмеген (баптар бойынша бөлуге жататын сомадан асатындықтан, банк төлей алмайтын соманы қоспағанда). |
5) уәкілетті органның оң қорытындысының болуы; |
5) реттеуіш капиталдың құрамында соңғы бес жыл мерзімде айналыстар тура сызықты әдіспен амортизацияланатынын тану; |
6) дивидендтерді төлеу міндетті болып табылатын және дивидендтерді төлемеу дефолт жағдайы болып табылмайтын талаптар жоқ; |
6) Кезкелген номинал төлемі (сатып алу немесе өтеу арқылы) уәкілетті органмен алдын-ала келісу арқылы жүзеге асырылады; |
6) төлем (купон) деңгейін көтеру және сатып алуды қозғайтын талаптар жоқ; |
7) дивидендтерді төлеу тек қана барлық шарттық міндеттемелерді орындаған соң, сондай-ақ капиталдың мейлінше басымдықты құралдары бойынша төлемдер жасалған соң жүзеге асырылады, бұл- артықшылықты дивидендтердің, оның ішінде сапасы ең жоғарғы капитал ретінде жіктелген басқа элементтердің қатысты емес екендігін білдіреді; |
7) Банкте осы төлем құралымен байланысты дивидендтерді төлеуді кезкелген уақытта жоя алатын толық дискрециондық құқықтың болуы; |
7) Эмитенттің бастамасы бойынша, тек кем дегенде бес жыл өткен соң, мынадай талаптарды сақтай отырып, кері қайтарып ала алады: |
8) шығындар пайда болған кезде бірінші және соған теңбе-тең үлкенірек үлесті иеленетін капитал болып табылады. Ең жоғары деңгейлі сапасы бар капитал санатындағы әрбір құрал шығынды теңбе-тең негізде (банкке өзінің жұмыс істеуін тоқтатпай және таратылуға немесе банкроттыққа душар болмай, шығынды алып жүруге мүмкіндік беретін) және басқа құралдармен тең талаптар бойынша қайта іріктейді; |
8) дискрециялық төлемдер төлеуді жою дефолт жағдайы болып табылмауы тиіс; |
8) инвестор банкроттық және таратылу жағдайын қоспағанда, болашақ жоспарланған төлемдер (купон немесе номинал) төлеуді жеделдету құқығына ие болмауы тиіс; |
9) төленген сома баланстық төлем қабілетсіздігін анықтау үшін меншікті капитал ретінде (міндеттеме ретінде танылмайды) танылады; |
9) банктердің міндеттемелердің орындалу мерзімі келуіне орай міндеттемелердің орындалуы мақсатында жойылған төлемдерге кіруге толық рұқсаты болуы тиіс; |
9) банк немесе сол арқылы банк бақылауды жүзеге асыра алатын немесе оның қызметіне қомақты түрде ықпал ете алатын кезкелген байланысты тұлға тура банк сияқты тікелей немесе жанама құралды сатып алу үшін қаржыландыруды жүзеге асыра алмайтыны сияқты, құралды сатып ала алмайды. |
10) төленген сома бухгалтерлік есептің белгілі бір стандарттары кезінде капитал сияқты жіктеледі; |
10) төлемдерді жою негізгі акционерлерге дивидендтер төлемін жүзеге асыруды қоспағанда, банкті шектеулерге алып келмеуі тиіс; |
|
11) толық шығарылған және төленген, және банк тікелей не жанама құралды сатып алуды қаржыландыра алмайды; |
11) бухгалтерлік есеп мақсатында міндеттеме ретінде жіктелген құралдар, берілген және алдын-ала анықталған триггерде және (немесе) алдын-ала анықталған триггер құралындағы шығынды анықтайтын есептен шығару механизмінің жай акцияларға конвертациялану номиналы арқылы шығындарды жұтып қою мүмкіндіктері болуы тиіс. |
|
12) төлем сомасы қамтамасыз етілмеген, эмитенттің немесе банкпен ерекше қатынаста байланысқан тұлғалардың кепілдіктерімен жабылмаған, сондай-ақ заңды немесе экономикалық жағынан талап етудің басымдығын өсіретін басқа келісімдердің объектісі болып табылмайды; |
12) банк немесе сол арқылы банк бақылауды жүзеге асыра алатын немесе оның қызметіне қомақты түрде әсер ете алатын кезкелген байланысты тұлға тура банк сияқты құралды сатып алу үшін тікелей немесе жанама қаржыландыруды жүзеге асыра алмайтыны сияқты құралды сатып ала алмайды; |
|
13) тек банк иелерінің келісімімен ғана шығарылады не тікелей иеленушілер ұсынса немесе, егер тиісті заңмен рұқсат етілсе, Директорлар Кеңесі немесе иеленушілердің мүдделерін білдіруге тиісті дәрежеде уәкілетті басқа тұлғалар ұсынса; |
13) құралдың белгілі бір уақыт кезеңі аралығында мейлінше төмен бағамен жаңа құрал шығарылған жағдайда эмитенттің инвесторларға өтемақы төлеуі үшін провизиялар құруы сияқты қайта капиталдандыруға кедергі жасауға мүмкіндік беретін ерекшеліктері болмауы тиіс. |
|
14) банктің балансында нақты және жеке ашылған. |
».
Қазақстан Республикасының
Ұлттық Банкі Басқармасының
2014 жылғы 27 мамырдағы
№ 97 қаулысына
3-қосымша
«Екінші деңгейдегі банктерге
арналған пруденциалдық
нормативтердің нормативтік мәні
және есептеу әдістемелері туралы
Нұсқаулықтың 1-2 қосымшасы
Капиталдың жеткіліктілік коэффициенттерінің мәні
Кезең |
2015 жылғы 01 қаңтардан бастап |
2016 жылғы 01 қаңтардан бастап |
2017 жылғы 01 қаңтардан бастап |
2018 жылғы 01 қаңтардан бастап |
2019 жылғы 01 қаңтардан бастап |
Талаптар |
|||||
Негізгі капиталдың жеткіліктілігі (k1) |
5% |
5,5% |
6% |
6,5% |
7% |
Бірінші деңгейдегі капиталдың жеткіліктілігі (k1-2) |
6% |
6,5% |
7% |
8% |
9% |
Меншікті капиталдың жеткіліктілігі (k2) |
7,5% |
8% |
9% |
10% |
12% |
Консервациялық буферді және жүйелі буферді ескергендегі, капитал жеткіліктілігі коэффициенттерінің мәні
Кезең |
2015 жылғы 01 қаңтардан бастап |
2016 жылғы 01 қаңтардан бастап |
2017 жылғы 01 қаңтардан бастап |
2018 жылғы 01 қаңтардан бастап |
2019 жылғы 01 қаңтардан бастап |
Талаптар |
|||||
Негізгі капиталдың жеткіліктілігі (k1) |
6% |
7,5% |
9% |
9,5% |
10% |
Бірінші деңгейдегі капиталдың жеткіліктілігі (k1-2) |
7% |
8,5% |
10% |
11% |
12% |
Меншікті капиталдың жеткіліктілігі (k2) |
8,5% |
10% |
12% |
13% |
15% |
Жүйе құраушы банктер үшін негізгі капиталдың жеткіліктілігі (k1) |
7,5% |
9,5% |
10% |
10,5% |
11% |
Жүйе құраушы банктер үшін бірінші деңгейдегі капиталдың жеткіліктілігі (k1-2) |
8,5% |
10,5% |
11% |
12% |
13% |
Жүйе құраушы банктер үшін меншікті капиталдың жеткіліктілігі (k2) |
10% |
12% |
13% |
14% |
16% |
Ескертпе: Уәкілетті орган меншікті капитал жеткіліктілігі нормативтерінің және меншікті капитал буферлерінің мәндерін үш жылда бір реттен сирек емес қайта қарайды.».
Қазақстан Республикасының
Ұлттық Банкі Басқармасының
2014 жылғы 27 мамырдағы
№ 97 қаулысына
4-қосымша
«Екінші деңгейдегі банктерге
арналған пруденциалдық
нормативтердің нормативтік мәні
және есептеу әдістемелері туралы
Нұсқаулықтың 1-3 қосымшасы
Бөлінбеген таза кірісті шектеудің барынша төмен мөлшері
k1, k1-2 және/немесе k2 барынша төмен мәндерінен буфердің асып кетуінің қажетті мөлшерлі пайыздық сомасы |
Шектелуге жатуы тиіс бөлінбеген таза кірістің барынша төмен деңгейі (пайызбен) |
[< 25%] |
[100%] |
[25% - 50%] |
[80%] |
[50% - 75%] |
[60%] |
[75% - 100%] |
[40%] |
[> 100%] |
[0%] |
Шектелуге жатуы тиіс бөлінбеген таза кірістің барынша төмен деңгейі (пайызбен) мейлінше көп мәнмен пайдаланылады.».
Қазақстан Республикасының
Ұлттық Банкі Басқармасының
2014 жылғы 27 мамырдағы
№ 97 қаулысына
5-қосымша
«Екінші деңгейдегі банктерге
арналған пруденциалдық
нормативтердің нормативтік мәні
және есептеу әдістемелері туралы
Нұсқаулықтың 13-қосымшасы
Меншікті капиталдың жеткіліктілігі коэффициенттерінің есебі туралы мәліметтер
(мың теңгемен)
р/с № |
Компонент атауы |
Секьюритирлендіру мәмілесін жүзеге асырудың алдындағы соңғы есепті күнгі мән |
Секьюритирлендіру мәмілесін жүзеге асырғаннан кейінгі мән |
1 |
Бірінші деңгейдегі капитал |
||
1.1 |
Негізгі капитал |
||
1.2 |
Үстеме капитал |
||
2 |
Екінші деңгейдегі капитал |
||
3 |
Негізгі капиталдан шегерілетін инвестиция |
||
3.1 |
Үстеме капиталдан шегерілетін инвестиция |
||
3.2 |
Екінші деңгейдегі капиталдан шегерілетін инвестиция |
||
4 |
Меншікті капитал |
||
5 |
Банктің секьюритирлендіру мәмілесі бойынша ұстап қалатын және «В+» халықаралық рейтинг бағасы және Standard&Poor's агенттігінен төмен немесе басқа рейтинг агенттіктерінің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі немесе «kzBB+» рейтинг бағасы және агенттіктің ұлттық шкаласынан төмен рейтингі бар позиция сомасы |
Х |
|
Standard&Poor's немесе басқа рейтинг агенттіктерінің бірінің ұлттық шкаласы бойынша осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі не рейтинг бағасы жоқ |
|||
6 |
Кредиттік тәуекелді, активтер мен шартты және нарықтық тәуекелді, операциялық тәуекелді (К1) ескеріп, есептелген болуы мүмкін талаптар мен міндеттемелер дәрежесі бойынша мөлшерленген негізгі капиталдың активтер сомасына, шартты және болуы мүмкін міндеттемелерге қатынасы |
||
7 |
Бірінші деңгейдегі капиталдың нарықтық тәуекелді, операциялық тәуекелді (К1-2) ескеріп, есептелген активтердің, кредиттік тәуекел бойынша мөлшерленген шартты және болуы мүмкін міндеттемелер, активтер және шартты және болуы мүмкін талаптар және міндеттемелер сомасына қатынасы |
||
8 |
Кредиттік тәуекелді ескеріп, мөлшерленген активтер |
||
8.1 |
Банк ұстап қалатын секьюритирлендіру мәмілесі бойынша кредиттік тәуекелді ескеріп сараланатын және Standard&Poor's агенттігінің «ААА» бастап «АА-» дейінгі халықаралық рейтинг бағасы бар немесе басқа рейтинг агенттіктерінің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар немесе Standard&Poor's агенттігінің ұлттық шкаласы бойынша «kzAAA» бастап «kzAА-» дейінгі рейтинг бағасы бар немесе басқа рейтинг агенттіктерінің бірінің ұлттық шкала бойынша осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар позициялар сомасы |
Х |
|
8.2 |
Банк ұстап қалатын секьюритирлендіру мәмілесі бойынша кредиттік тәуекелді ескеріп сараланатын және Standard&Poor's агенттігінің «А+» бастап «А-» дейінгі халықаралық рейтинг бағасы бар немесе басқа рейтинг агенттіктерінің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар немесе Standard&Poor's агенттігінің ұлттық шкаласы бойынша «kzA+» бастап «kzA-» дейінгі рейтинг бағасы бар немесе басқа рейтинг агенттіктерінің бірінің ұлттық шкала бойынша осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар позициялар сомасы |
Х |
|
8.3 |
Банк ұстап қалатын секьюритирлендіру мәмілесі бойынша кредиттік тәуекелді ескеріп сараланатын және Standard&Poor's агенттігінің «ВВВ+» бастап «ВВВ-» дейінгі халықаралық рейтинг бағасы бар немесе басқа рейтинг агенттіктерінің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар немесе Standard&Poor's агенттігінің ұлттық шкаласы бойынша «kzBBB+» бастап «kzBBB-» дейінгі рейтинг бағасы бар немесе басқа рейтинг агенттіктерінің бірінің ұлттық шкала бойынша осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар позициялар сомасы |
Х |
|
8.4 |
Банк ұстап қалатын секьюритирлендіру мәмілесі бойынша кредиттік тәуекелді ескеріп сараланатын және Standard&Poor's агенттігінің «ВВ+» бастап «ВВ-» дейінгі халықаралық рейтинг бағасы бар немесе басқа рейтинг агенттіктерінің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар немесе Standard&Poor's агенттігінің ұлттық шкаласы бойынша «kzBB+» бастап «kzBB-» дейінгі рейтинг бағасы бар немесе басқа рейтинг агенттіктерінің бірінің ұлттық шкала бойынша осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар позициялар сомасы |
Х |
|
9 |
Кредиттік тәуекелді ескеріп, сараланатын шартты және болуы мүмкін міндеттемелер,оның ішінде: |
||
9.1 |
Банк ұстап қалатын секьюритирлендіру мәмілесі бойынша кредиттік тәуекелді ескеріп сараланатын және Standard&Poor's агенттігінің «ААА» бастап «АА-» дейінгі халықаралық рейтинг бағасы бар немесе басқа рейтинг агенттіктерінің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар немесе Standard&Poor's агенттігінің ұлттық шкаласы бойынша «kzAAA» бастап «kzAА-» дейінгі рейтинг бағасы бар немесе басқа рейтинг агенттіктерінің бірінің ұлттық шкала бойынша осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар позициялар сомасы |
Х |
|
9.2 |
Банк ұстап қалатын секьюритирлендіру мәмілесі бойынша кредиттік тәуекелді ескеріп сараланатын және Standard&Poor's агенттігінің «А+» бастап «А-» дейінгі халықаралық рейтинг бағасы бар немесе басқа рейтинг агенттіктерінің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар немесе Standard&Poor's агенттігінің ұлттық шкаласы бойынша «kzA+» бастап «kzA-» дейінгі рейтинг бағасы бар немесе басқа рейтинг агенттіктерінің бірінің ұлттық шкала бойынша осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар позициялар сомасы |
Х |
|
9.3 |
Банк ұстап қалатын секьюритирлендіру мәмілесі бойынша кредиттік тәуекелді ескеріп сараланатын және Standard&Poor's агенттігінің «ВВВ+» бастап «ВВВ-» дейінгі халықаралық рейтинг бағасы бар немесе басқа рейтинг агенттіктерінің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар немесе Standard&Poor's агенттігінің ұлттық шкаласы бойынша «kzBBB+» бастап «kzBBB-» дейінгі рейтинг бағасы бар немесе басқа рейтинг агенттіктерінің бірінің ұлттық шкала бойынша осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар позициялар сомасы |
Х |
|
9.4 |
Банк ұстап қалатын секьюритирлендіру мәмілесі бойынша кредиттік тәуекелді ескеріп сараланатын және Standard&Poor's агенттігінің «ВВ+» бастап «ВВ-» дейінгі халықаралық рейтинг бағасы бар немесе басқа рейтинг агенттіктерінің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар немесе Standard&Poor's агенттігінің ұлттық шкаласы бойынша «kzBB+» бастап «kzBB-» дейінгі рейтинг бағасы бар немесе басқа рейтинг агенттіктерінің бірінің ұлттық шкала бойынша осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар позициялар сомасы |
Х |
|
10 |
Кредиттік тәуекелді ескеріп, сараланатын туынды қаржы құралдары, оның ішінде: |
||
10.1 |
Банк ұстап қалатын секьюритирлендіру мәмілесі бойынша кредиттік тәуекелді ескеріп сараланатын және Standard&Poor's агенттігінің «ААА» бастап «АА-» дейінгі халықаралық рейтинг бағасы бар немесе басқа рейтинг агенттіктерінің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар немесе Standard&Poor's агенттігінің ұлттық шкаласы бойынша «kzAAA» бастап «kzAА-» дейінгі рейтинг бағасы бар немесе басқа рейтинг агенттіктерінің бірінің ұлттық шкала бойынша осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар позициялар сомасы |
Х |
|
10.2 |
Банк ұстап қалатын секьюритирлендіру мәмілесі бойынша кредиттік тәуекелді ескеріп сараланатын және Standard&Poor's агенттігінің «А+» бастап «А-» дейінгі халықаралық рейтинг бағасы бар немесе басқа рейтинг агенттіктерінің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар немесе Standard&Poor's агенттігінің ұлттық шкаласы бойынша «kzA+» бастап «kzA-» дейінгі рейтинг бағасы бар немесе басқа рейтинг агенттіктерінің бірінің ұлттық шкала бойынша осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар позициялар сомасы |
Х |
|
10.3 |
Банк ұстап қалатын секьюритирлендіру мәмілесі бойынша кредиттік тәуекелді ескеріп сараланатын және Standard&Poor's агенттігінің «ВВВ+» бастап «ВВВ-» дейінгі халықаралық рейтинг бағасы бар немесе басқа рейтинг агенттіктерінің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар немесе Standard&Poor's агенттігінің ұлттық шкаласы бойынша «kzBBВ+» бастап «kzВBB-» дейінгі рейтинг бағасы бар немесе басқа рейтинг агенттіктерінің бірінің ұлттық шкала бойынша осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар позициялар сомасы |
Х |
|
10.4 |
Банк ұстап қалатын секьюритирлендіру мәмілесі бойынша кредиттік тәуекелді ескеріп сараланатын және Standard&Poor's агенттігінің «ВВ+» бастап «ВВ-» дейінгі халықаралық рейтинг бағасы бар немесе басқа рейтинг агенттіктерінің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар немесе Standard&Poor's агенттігінің ұлттық шкаласы бойынша «kzBB+» бастап «kzBB-» дейінгі рейтинг бағасы бар немесе басқа рейтинг агенттіктерінің бірінің ұлттық шкала бойынша осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар позициялар сомасы |
Х |
|
11 |
Екінші деңгейдегі банктердің капиталы есебіне енгізілмеген жалпы резервтер (провизиялар) сомасына кемітілген кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген активтер, шартты және болуы мүмкін міндеттемелер жиынтығы |
||
12 |
Ерекше пайыздық тәуекел сомасы |
||
13 |
Жалпы пайыздық тәуекел сомасы |
||
14 |
Сыйақы мөлшерлемесінің өзгеруіне байланысты нарықтық тәуекел жиынтығы |
||
15 |
Нарықтық құнның өзгеруіне байланысты ерекше тәуекел сомасы |
||
16 |
Нарықтық құнның өзгеруіне байланысты жалпы тәуекел сомасы |
||
17 |
Нарықтық құнның өзгеруіне байланысты нарықтық тәуекел жиынтығы |
||
18 |
Айырбас бағамының өзгеруіне байланысты нарықтық тәуекел сомасы |
||
19 |
Нарықтық тәуекелді ескеріп, есептелген активтердің және шартты және болуы мүмкін талаптардың және міндеттемелердің жиынтығы |
||
20 |
Операциялық тәуекел сомасы |
||
21 |
Нарықтық тәуекелді, операциялық тәуекелді ескеріп, есептелген (К2) кредиттік тәуекелдің, активтердің және шартты және болуы мүмкін талаптар мен міндеттемелердің дәрежесі бойынша мөлшерленген меншікті капиталдың активтердің, шартты және болуы мүмкін міндеттемелер сомасына қатынасы |
Басшы: ______________________________________
(тегі және аты) (қолы)
Бас бухгалтер:_______________________________
(тегі және аты) (қолы)
Орындаушы: __________________________________
(қызметі, тегі және аты) (қолы) (телефон нөмірі)
Қол қойған күні «___» ___________ 200 __ жыл
Мөр».
Қазақстан Республикасының
Ұлттық Банкі Басқармасының
2014 жылғы 27 мамырдағы
№ 97 қаулысына
6-қосымша
«Ислам банктеріне арналған
пруденциалдық нормативтер,
олардың нормативтік мәндері
және есептеу әдістемесі
туралы нұсқаулыққа
1-қосымша
Кредиттiк тәуекел дәрежесi бойынша мөлшерленген банк активтерiнiң кестесi
№ |
Баптар атауы |
Тәуекел дәрежесi пайызбен |
I топ |
||
1 |
Қолма-қол теңге |
0 |
2 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «AA-»-тен төмен емес тәуелсiз рейтингiсі немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар елдердiң шетелдiк қолма-қол валютасы |
0 |
3 |
Тазартылған қымбат металдар |
0 |
4 |
Қазақстан Республикасының Үкiметiне қойылатын талаптар |
0 |
5 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «AA-»-тен төмен емес тәуелсiз рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар елдердiң орталық үкiметтерiне қойылатын талаптар |
0 |
6 |
Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіне қойылатын талаптар |
0 |
7 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «АА-»-тен төмен емес тәуелсiз рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар елдердiң орталық банктерiне қойылатын талаптар |
0 |
8 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «AA-»-тен төмен емес борыштық рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар халықаралық қаржы ұйымдарына қойылатын талаптар |
0 |
9 |
Қазақстан Республикасының жергілікті билік органдарына бюджетке салық және басқа төлемдер бойынша қойылатын талаптар |
0 |
10 |
Қазақстан Республикасының ұлттық холдингі, ұлттық басқарушы холдингі – оригинатормен құрылған, ислам арнайы қаржы компаниясы шығарған исламдық бағалы қағаздар |
0 |
11 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «АА-»-тен төмен емес тәуелсiз рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар шет мемлекеттердiң орталық үкiметтерi шығарған мемлекеттiк мәртебесi бар бағалы қағаздар |
0 |
12 |
«Standard & Poor's» агенттiгiнiң «АА-»-тен кем емес рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар халықаралық қаржы ұйымдары шығарған исламдық бағалы қағаздары |
0 |
13 |
«Проблемалық кредиттер қоры» акционерлік қоғамы шығарған бағалы қағаздар |
0 |
II топ |
||
14 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «АА-»-тен төмен тәуелсiз рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар және тиiстi рейтингілiк бағасы жоқ елдердiң шетелдiк қолма-қол валютасы |
20 |
15 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «А+»-тан «А-»-ке дейiнгi тәуелсiз рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар елдердiң орталық үкіметтерiне қойылатын талаптар |
20 |
16 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «А+»-тан «А-»-ке дейiнгi тәуелсiз рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар елдердiң орталық банктерiне қойылатын талаптар |
20 |
17 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «А+»-тан «А-»-ке дейiнгi борыштық рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингiсі бар халықаралық қаржы ұйымдарына қойылатын талаптар |
20 |
18 |
Қазақстан Республикасының жергiлiктi билiк органдарына қойылатын талаптар |
20 |
19 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «AA-»-тен төмен емес борыштық рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар жергiлiктi билiк органдарына қойылатын талаптар |
20 |
20 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «AA-»-тен төмен емес борыштық рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар ұйымдарға қойылатын талаптар |
20 |
21 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «А+»-тан «А-»-ке дейiнгi тәуелсiз рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар елдердің орталық үкiметтерi шығарған мемлекеттiк мәртебесi бар исламдық бағалы қағаздар |
20 |
22 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «А+»-тан «А-»-ке дейiнгi борыштық рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар халықаралық қаржы ұйымдары шығарған исламдық бағалы қағаздар |
20 |
23 |
Дауыс беруші акцияларының (қатысу үлесі) жүз пайызы ұлттық басқарушы холдингке тиесілі заңды тұлғалар-оригинатормен құрылған, ислам арнайы қаржы компаниясымен шығарылған Қазақстан Республикасының исламдық бағалы қағаздар |
20 |
24 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «АА-»-тен төмен емес тәуелсiз рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар елдердiң жергiлiктi билiк органдары шығарған исламдық бағалы қағаздар |
20 |
25 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «AA-»-тен төмен емес борыштық рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар ұйымдар шығарған исламдық бағалы қағаздар |
20 |
III топ |
||
26 |
Тазартылмаған қымбат металдар |
|
27 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «ВВВ+»-тан «ВВВ-»-ке дейiнгi тәуелсiз рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар елдердiң орталық үкiметтерiне қойылатын талаптар |
|
28 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «ВВВ+»-тан «ВВВ-»-ке дейiнгi тәуелсiз рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар елдердiң орталық банктерiне қойылатын талаптар |
|
29 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «ВВВ+»-тан «ВВВ-»-ке дейiнгi борыштық рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар халықаралық қаржы ұйымдарына қойылатын талаптар |
|
30 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «А+»-тан «А-»-ке дейiн төмен емес тәуелсiз рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингiсі бар елдердің жергілікті билік органдарына қойылатын талаптар |
|
31 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «А+»-тан «А-»-ке дейiнгi борыштық рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар ұйымдарға қойылатын талаптар |
|
32 |
Берілген ипотекалық тұрғын үй қарыз сомасының кепіл құнына ара қатынасы кепіл құнының 50%-ды қоса алғанда аспайтын талапқа сәйкес келетін ипотекалық тұрғын үй қарыздары |
|
33 |
Берілген ипотекалық тұрғын үй қарыз сомасының кепіл құнына ара қатынасы кепіл құнының 51%-тен 60%-ға дейін қоса алғандағы шекте болатын талапқа сәйкес келетін ипотекалық тұрғын үй қарыздары |
|
34 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «ВВВ+»-тан «ВВВ-»-ке дейiнгi тәуелсiз рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар елдердiң орталық үкiметтерi шығарған мемлекеттiк мәртебесi бар исламдық бағалы қағаздар |
|
35 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «ВВВ+»-тан «ВВВ-»-ке дейiнгi борыштық рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар халықаралық қаржы ұйымдары шығарған исламдық бағалы қағаздар |
|
36 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «А+»-тан «А-»-ке дейiн төмен емес тәуелсiз рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингiсі бар елдердің жергілікті билік органдары шығарған исламдық бағалы қағаздар |
|
37 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «А+»-тан «А-»-ке дейiнгi борыштық рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар ұйымдар шығарған исламдық бағалы қағаздар |
|
IV топ |
||
38 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «ВВ+»-тан «В-»-ке дейiнгi тәуелсiз рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар елдердiң және тиiстi рейтингілiк бағасы жоқ елдердiң орталық үкiметтерiне қойылатын талаптар |
|
39 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «ВВ+»-тан «В-»-ке дейiнгi тәуелсiз рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар елдердiң және тиiстi рейтингілiк бағасы жоқ елдердiң орталық банктерiне қойылатын талаптар |
|
40 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «ВВ+»-тан «В-»-ке дейiнгi борыштық рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар халықаралық қаржы ұйымдарына және тиiстi рейтингілiк бағасы жоқ халықаралық қаржы ұйымдарына қойылатын талаптар |
|
41 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «ВВВ+»-тан «ВВ-»-ке дейiнгi борыштық рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар елдердiң және тиiстi рейтингілiк бағасы жоқ елдердiң жергілікті билік органдарына қойылатын талаптар |
|
42 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «А-»-тен төмен борыштық рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингісі бар резидент ұйымдарға, тиісті рейтингілік бағасы жоқ резидент ұйымдарға және Standard & Poor's агенттiгiнiң «ВВВ+»-тан «ВВ-»-ке дейiнгi борыштық рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар резидент емес ұйымдарға берілген қарыздар |
|
43 |
ІІІ-тәуекел тобына жатқызылғандарын қоспағанда жеке тұлғаларға қойылатын талаптар |
|
44 |
Басқа ипотекалық тұрғын үй қарыздары |
|
45 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «ВВ+»-тан «В-»-ке дейiнгi тәуелсiз рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар елдердiң және тиiстi рейтингілiк бағасы жоқ елдердiң орталық үкiметтерi шығарған мемлекеттiк мәртебесi бар исламдық бағалы қағаздар |
|
46 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «ВВВ+»-тан «ВВ-»-ке дейiнгi тәуелсiз рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар елдердiң және тиiстi рейтингілiк бағасы жоқ елдердiң жергілікті билік органдары шығарған исламдық бағалы қағаздар |
|
47 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «ВВ+»-тан «ВВ-»-ке дейiнгi борыштық рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар халықаралық қаржы ұйымдары және тиiстi рейтингілiк бағасы жоқ халықаралық қаржы ұйымдары шығарған исламдық бағалы қағаздар |
|
48 |
Standard & Poor's агенттiгiнiң «А-»-тен төмен борыштық рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингісі бар резидент ұйымдар, тиісті рейтингілік бағасы жоқ резидент ұйымдар және Standard & Poor's агенттiгiнiң «ВВВ+»-тан «ВВ-»-ке дейiнгi борыштық рейтингiсі бар немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар резидент емес ұйымдар шығарған исламдық бағалы қағаздар |
|
49 |
Төлемдер бойынша есеп айырысулар |
|
50 |
Негізгі қаражат |
|
51 |
Материалдық қорлар |
|
52 |
Банктің инвестицияларын қоспағанда, акциялар бөлігіндегі (жарғы капиталындағы қатысу үлесі) әділ құны бойынша ескерілген инвестициялар |
|
53 |
Сақтандыру ұйымының шығарылған акцияларының кем дегенде 10 (он) пайызын құрайтын, банктің негізгі капиталының 10 (он) пайызынан аспайтын инвестициялар сомасы |
100 |
54 |
Сақтандыру ұйымының шығарылған акцияларының 10 (он) және одан көп пайызын құрайтын, банктің негізгі капиталының 15 (он бес) пайызынан аспайтын инвестициялар сомасы |
100 |
55 |
Әрбіреуі банктің қаржылық есептілігін жасаған кезде қаржылық есептілігі шоғырланбайтын заңды тұлғаның шығарылған акцияларының (жарғылық капиталындағы қатысу үлестерiнің) кем дегенде 10 (он) пайызын құрайтын, негізгі капиталдың 10 (он) пайызынан аспайтын банк инвестицияларының барлық сомасы |
100 |
56 |
Әрбіреуі банктің қаржылық есептілігін жасаған кезде қаржылық есептілігі шоғырланбайтын заңды тұлғаның шығарылған акцияларының (жарғылық капиталындағы қатысу үлестерiнің) 10 (он) және одан көп пайызын құрайтын, негізгі капиталдың 15 (он бес) пайызынан аспайтын банк инвестицияларының барлық сомасы |
250 |
57 |
Банктің негізгі қызмет мақсаты үшін сатып алынған және 38 Халықаралық қаржылық есеп беру стандартына сәйкес келетін лицензиялық бағдарламалық қамтамасыз ету |
|
V топ |
||
58 |
Standard & Poor's агенттігінің «В-»-тен төмен тәуелсіз рейтингісі бар немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейіндегі рейтингісі бар елдердің орталық үкіметтеріне қойылатын талаптар |
|
59 |
Standard & Poor's агенттігінің «В-»-тен төмен рейтингісі бар немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейіндегі рейтингісі бар елдердің орталық үкіметтеріне қойылатын талаптар |
|
60 |
Standard & Poor's агенттігінің «В-»-тен төмен рейтингісі бар немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейіндегі рейтингісі бар елдердің халықаралық қаржы ұйымдарына қойылған талаптар |
|
61 |
Standard & Poor's агенттігінің «ВВ-»-тен төмен тәуелсіз рейтингісі бар немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейіндегі рейтингісі бар елдердің жергілікті билік органдарына қойылатын талаптар |
|
62 |
Standard & Poor's агенттігінің «ВВ-»-тен төмен рейтингісі бар немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейіндегі рейтингісі бар резидент емес ұйымдарға және тиісті рейтингтік бағасы жоқ резидент емес ұйымдарға қойылатын талаптар |
|
63 |
Төменде көрсетілген шет мемлекеттердің аумағында тіркелген Қазақстан Республикасының резиденті емес ұйымдары шығарған исламдық бағалы қағаздары: |
|
64 |
Standard & Poor's агенттігінің «В-»-тен төмен тәуелсіз рейтингісі бар немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейіндегі рейтингісі бар елдердің орталық үкіметтері шығарған исламдық бағалы қағаздар |
|
65 |
Standard & Poor's агенттігінің «ВВ-»-тен төмен тәуелсіз рейтингісі бар немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейіндегі рейтингісі бар елдердің жергілікті билік органдарымен шығарылған ислам бағалы қағаздары |
|
66 |
Standard & Poor's агенттігінің «В-»-тен төмен рейтингісі бар немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейіндегі рейтингісі бар халықаралық қаржы ұйымдары шығарған ислам бағалы қағаздары |
|
67 |
Standard & Poor's агенттігінің «ВВ-»-тен төмен рейтингісі бар немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингісі бар резидент емес ұйымдар және сәйкес рейтингілік бағасы жоқ резидент емес ұйымдар шығарған исламдық бағалы қағаздары |
|
68 |
Төменде көрсетілген шет мемлекеттердің аумағында тіркелген Қазақстан Республикасының резиденті емес ұйымдары шығарған исламдық бағалы қағаздары: |
|
Банктiң салымдар тәуекелінің дәрежесі бойынша мөлшерленуі тиіс активтер есебіне түсіндірме
1. Салымдар, дебиторлық берешек, сатып алынған исламдық бағалы қағаздар, банктің түзетiлген құны көрсетілген активтер көлемінің 50 пайызынан кем емес қамтамасыз етуi бар (Салымдық тәуекел дәрежесi бойынша мөлшерленген активтер мен мiндеттемелер кестесiнiң 1-3, 10-12-жолдарында көрсетiлген активтер түріндегі) сауда делдалы ретіндегі сауда қызметін қаржыландыру кезіндегі коммерциялық кредиттер осы тармаққа сәйкес банктерде түзетiлген қамтамасыз ету құнын айқындауға мүмкiндiк беретiн барабар есепке алу жүйелерi болған кезде, түзетiлген қамтамасыз ету құнын шегергендегi тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген активтер есебiне енгiзiлуi мүмкiн қарыздар.
Түзетiлген қамтамасыз ету құны (Салымдық тәуекел дәрежесi бойынша мөлшерленген активтер мен мiндеттемелер кестесiнiң 1-3, 10-12-жолдарында көрсетiлген активтер түріндегі) мыналарға:
салымдар, оның ішінде осы банктегі қамтамасыз ету ретінде ұсынылғандары сомасының 100 пайызына;
қамтамасыз етуге берілген бағалы қағаздардың нарықтық құнының 95 пайызына;
қамтамасыз етуге берілген тазартылған қымбат металдардың нарықтық құнының 85 пайызына тең болады.
Жоғарыда көрсетілген салымдардың, дебиторлық берешектің, сатып алынған бағалы қағаздардың қамтамасыз етілмеген бөлігі Cалымдарға, дебиторлық берешекке, сатып алынған бағалы қағаздарға сәйкес келетін тәуекел дәрежесі бойынша осы Кестеге сай сараланады.
2. Банк инвестициясының есебiне енгізілмеген, қарсы агенттен төмен тәуекел дәрежесi бар ұйымдар кепiлдiк берген (сақтандырған) салымдар, дебиторлық берешек, сатып алынған исламдық бағалы қағаздар, сауда делдалы ретінде сауда қызметін қаржыландырудағы коммерциялық кредиттер тәуекел дәрежесi бойынша мөлшерленген активтердiң (банк инвестициясының есебiне енгізілмеген салымдардың, дебиторлық берешектiң, сатып алынған исламдық бағалы қағаздардың, қарыздардың, инвестициялардың кепiлдiк берілген (сақтандырылған) сомасын шегергендегi) есебiне борышкердің тәуекел дәрежесі бойынша енгiзiлуi мүмкiн.
Банк инвестициясының есебiне енгiзiлмеген салымдардың, дебиторлық берешектiң, сатып алынған исламдық бағалы қағаздардың, сауда делдалы ретінде сауда қызметін қаржыландырудағы коммерциялық кредиттердің, инвестициялардың кепiлдiк берілген (сақтандырылған) сомасы тиiстi кепiлгердің (сақтандырушының) дебиторлық берешегiнiң тәуекел дәрежесi бойынша сараланады.
3. Осы Түсіндірмелердің 1-тармағында көрсетiлген, Қазақстан Республикасының:
1) оффшорлық аймақтар аумағында заңды тұлға ретінде тіркелген;
2) оффшорлық аймақтар аумағында тіркелген, жекелей алғанда жарғылық капиталдың 5 пайыздан астамына ие заңды тұлғаға тәуелді немесе оффшорлық аймақтар аумағында тіркелген заңды тұлғаға қатысы еншілес болып табылатын;
3) оффшорлық аймақтардың азаматтары болып табылатын резиденті еместерге берілген салымдар, дебиторлық берешек, сатып алынған исламдық бағалы қағаздар және сауда делдалы ретінде сауда қызметін қаржыландырудағы коммерциялық кредиттер осы Түсіндірмелердің 1-тармағында көрсетілген қамтамасыз етуінің болу-болмауына қарамастан, салымдардың тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген банк активтерінің Кестесіне сәйкес тәуекел дәрежесі бойынша сараланады.
4. Осы Түсіндірмелердің 1-тармағында көрсетiлген, Қазақстан Республикасының:
1) оффшорлық аймақтар аумағында заңды тұлға ретінде тіркелген, бірақ Standard & Poor's агенттігінің «АА-»-тен төмен емес рейтингі немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі немесе көрсетілген деңгейден төмен емес рейтингі бар бас ұйымның міндеттемелерінің барлық сомасының қамтамасыз етуіне тиісті кепілдігі бар;
2) Қазақстан Республикасының оффшорлық аймақтар аумағында тіркелген заңды тұлғалар немесе олардың азаматтары не Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымы оффшорлық аймақтар тізбесіне жатқызған, ақпарат алмасу жөнінде міндеттемелер қабылдамаған мемлекеттердің аумағында тіркелген заңды тұлғалар немесе олардың азаматтары болып табылатын резиденті еместерге немесе жекелей алғанда жарғылық капиталдың 5 пайыздан астамына ие заңды тұлғаларға тәуелді не көрсетілген оффшорлық аймақтар аумағында тіркелген заңды тұлғаларға қатысты еншілес болып табылатын ұйымдарға талаптарды есептемегенде, оффшорлық аймақтар аумағында тіркелген, жекелей алғанда жарғылық капиталдың 5 пайызынан астамына ие заңды тұлғаға тәуелді немесе оффшорлық аймақ аумағында тіркелген, бірақ көрсетілген деңгейден төмен емес рейтингі немесе рейтингі көрсетілген деңгейден төмен емес бас ұйымның міндеттемелерінің барлық сомасының қамтамасыз етуіне тиісті кепілдігі бар заңды тұлғаға қатысты еншілес болып табылатын резиденті еместерге берілген салымдар, дебиторлық берешек, сатып алынған исламдық бағалы қағаздар және сауда делдалы ретінде сауда қызметін қаржыландырудағы коммерциялық кредиттер тәуекелдің нөлдік дәрежесі бойынша сараланады.
5. Салымдар тәуекелінің дәрежесі бойынша мөлшерленген банк активтерін есептеу мақсаттары үшін:
жеке тұлғаларға тұрғын үй құрылысы үшін не оны сатып алу және (немесе) жөндеу мақсатында берілген ипотекалық қарыз ипотекалық тұрғын үй қарызы болып түсініледі;
тұтынушылық кредит деп сауда делдалы ретінде сауда қызметін қаржыландырудағы коммерциялық кредиттер, жеке тұлғаларға кәсіпкерлік қызметті жүзеге асырумен байланысты емес тауарларды, жұмыстарды және қызмет көрсетулерді сатып алуға берілген кредит түсініледі.
6. Егер исламдық бағалы қағаз шығарылымының арнайы рейтингiне ие болса, онда тәуекел дәрежесi бойынша банк активтерiн саралау кезiнде бағалы қағаз рейтингiн ескеру қажет.
7. Валюталардың айырбас бағамының және қымбат металдар бағамдарының өзгеруіне байланысты нарықтық тәуекелі бар қаржы құралдарының есебіне енгізілген активтерді қоспағанда, Нұсқаулықтың 9-тармағына сәйкес нарықтық тәуекел ескеріле отырып активтердің, шартты және ықтимал талаптар мен міндеттемелердің есебіне енгізілген активтер кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленетін активтердің, шартты және ықтимал міндеттемелердің есебіне енгізілмейді.».
Қазақстан Республикасының
Ұлттық Банкі Басқармасының
2014 жылғы 27 мамырдағы
№ 97 қаулысына
7-қосымша
«Екiншi деңгейдегi банктер үшiн
пруденциалдық нормативтер есеп
айырысуларының нормативтiк мәнi
мен әдiстемесi туралы нұсқаулыққа
1-1-қосымша
Банк капиталының құрамындағы құралдарды жіктеуге арналған критерий
Негізгі капитал |
Қосымша капитал |
Екінші деңгейдегі капитал |
1) банкті тарату кезінде соңғы кезекте қанағаттандырылатын талаптарды білдіреді; |
1) шығарылған және төленген; |
1) шығарылған және төленген; |
2) таратылу кезінде басым тараптарды қанағаттандырғаннан кейін, акцияларға иелік ету үлесіне пропорционалды мерзімі өтіп кеткен активтерді талап ету құқығына ие (лимитсіз және өзгермелі талап ету құқығына, тіркелмеген және шектелген талап ету құқығына ие); |
2) банктің депозиторларына, негізгі кредиторларына және реттелген борышына қатысты реттелгендер; |
2) банктің депозиторларына, негізгі кредиторларына қатысты реттелгендер; |
3) номинал мерзімсіз болып табылады және ешқашан да таратудан тыс төленбейді (дискрециондық (қарауынша) сатып алуларды немесе капиталды Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген дискрециондық тәсілмен төмендетудің тәсілдерін жою); |
3) қамтамасыз етілмеген, эмитенттің немесе байланысты адамның заң немесе экономика жағынан банктің кредиторларына қарсы шағым-талапты төлеу басымдығынан асатын кепілімен не өзге уағдаластықпен орны толтырылмаған; |
3) қамтамасыз етілмеген, эмитенттің немесе байланысты адамның заң немесе экономика жағынан банктің салымшыларына және негізгі кредиторларына қарсы шағым-талапты төлеу басымдығынан асатын кепілімен не өзге уағдаластықпен орны толтырылмаған; |
4) банк құралдарды шығару кезінде құралды кері сатып алудың қандай да бір күтулерін жасамайды, оны өтеу немесе жою сондай-ақ заңнамалық және шарттық талаптарды күту сияқты жасамайды; |
4) мерзімсіз болып табылады, сыйақы бойынша мөлшерлемелерді көтеру немесе дивидендтер деңгейін көтеру шарттары жоқ және сатып алуға деген ниет жоқ; |
4) реттелген борышты (депозитті, қарызды) беру мерзімі, облигацияларды өтеу мерзімі кем дегенде 5 жылды құрайды; |
5) дивидендтерді төлеу бөлінуге жататын баптарға (бөлінбеген пайданы қоса) сәйкес жүзеге асырылады. Төлемдердің деңгейі эмиссия кезінде төленген сомаға ешқандай байланысты емес және ол үшін ең көбі көрсетілмеген (баптар бойынша бөлуге жататын сомадан асатындықтан, банк төлей алмайтын соманы қоспағанда). |
5) уәкілетті органның оң қорытындысының болуы; |
5) реттеуіш капиталдың құрамында соңғы бес жыл мерзімде айналыстар тура сызықты әдіспен амортизацияланатынын тану; |
6) дивидендтерді төлеу міндетті болып табылатын және дивидендтерді төлемеу дефолт жағдайы болып табылмайтын талаптар жоқ; |
6) Кезкелген номинал төлемі (сатып алу немесе өтеу арқылы) уәкілетті органмен алдын-ала келісу арқылы жүзеге асырылады; |
6) төлем (купон) деңгейін көтеру және сатып алуды қозғайтын талаптар жоқ; |
7) дивидендтерді төлеу тек қана барлық шарттық міндеттемелерді орындаған соң, сондай-ақ капиталдың мейлінше басымдықты құралдары бойынша төлемдер жасалған соң жүзеге асырылады, бұл артықшылықты дивидендтердің, оның ішінде сапасы ең жоғарғы капитал ретінде жіктелген басқа элементтердің қатысты емес екендігін білдіреді; |
7) Банкте осы төлем құралымен байланысты дивидендтерді төлеуді кезкелген уақытта жоя алатын толық дискрециондық құқықтың болуы; |
7) уәкілетті органның оң қорытындысының болуы; |
8) шығындар пайда болған кезде бірінші және соған теңбе-тең үлкенірек үлесті иеленетін капитал болып табылады. Ең жоғары деңгейлі сапасы бар капитал санатындағы әрбір құрал шығынды теңбе-тең негізде (банкке өзінің жұмыс істеуін тоқтатпай және таратылуға немесе банкроттыққа душар болмай, шығынды алып жүруге мүмкіндік беретін) және басқа құралдармен тең талаптар бойынша қайта іріктейді; |
8) дискрециялық төлемдер төлеуді жою дефолт жағдайы болып табылмайды; |
8) инвестор банкроттық және таратылу жағдайын қоспағанда, болашақ жоспарланған төлемдер (купон немесе номинал) төлеуді жеделдету құқығына ие емес; |
9) төленген сома баланстық төлем қабілетсіздігін анықтау үшін меншікті капитал ретінде (міндеттеме ретінде танылмайды) танылады; |
9) банктердің міндеттемелерді орындау мерзімінің келуіне орай міндеттемелерді орындау мақсатында жойылған төлемдерге кіруге толық рұқсаты бар; |
9) банк немесе сол арқылы банк бақылауды жүзеге асыратын немесе оның қызметіне қомақты түрде ықпал ететін кезкелген байланысты тұлға тура банк сияқты тікелей немесе жанама құралды сатып алу үшін қаржыландыруды жүзеге асырмайтын сияқты, құралды сатып алмайды. |
10) төленген сома бухгалтерлік есептің белгілі бір стандарттары кезінде капитал сияқты жіктеледі; |
10) төлемдерді жою негізгі акционерлерге дивидендтер төлемін жүзеге асыруды қоспағанда, банкті шектеулерге алып келмейді; |
|
11) толық шығарылған және төленген, және банк тікелей не жанама құралды сатып алуды қаржыландыра алмайды; |
11) бухгалтерлік есеп мақсатында міндеттеме ретінде жіктелген құралдар, берілген және алдын-ала анықталған триггерде және (немесе) алдын-ала анықталған триггер құралындағы шығынды анықтайтын есептен шығару механизмінің жай акцияларға конвертациялану номиналы арқылы шығындарды жұтып қою мүмкіндіктеріне ие. |
|
12) төлем сомасы қамтамасыз етілмеген, эмитенттің немесе банкпен ерекше қатынаста байланысқан тұлғалардың кепілдіктерімен жабылмаған, сондай-ақ талап етудің басымдығын заңды немесе экономикалық жағынан өсіретін басқа келісімдердің объектісі болып табылмайды; |
12) банк немесе сол арқылы банк бақылауды жүзеге асыратын немесе оның қызметіне қомақты түрде әсер ететін кез келген байланысты тұлға тура банк сияқты құралды сатып алу үшін тікелей немесе жанама қаржыландыруды жүзеге асыра алмайтыны сияқты құралды сатып алмайды; |
|
13) тек банк иелерінің келісімімен шығарылады не тікелей иеленушілер ұсынған немесе, егер тиісті заңмен рұқсат етілсе, Директорлар Кеңесі немесе иеленушілердің мүдделерін білдіруге тиісті дәрежеде уәкілетті басқа тұлғалар ұсынса; |
13) құралдың белгілі бір уақыт кезеңі аралығында мейлінше төмен бағамен жаңа құрал шығарылған жағдайда эмитенттің инвесторларға өтемақы төлеуі үшін провизиялар құруы сияқты қайта капиталдандыруға кедергі жасауға мүмкіндік беретін ерекшеліктері болмайды. |
|
14) банктің балансында нақты және жеке-жеке ашылған. |
».
Қазақстан Республикасының
Ұлттық Банкі Басқармасының
2014 жылғы 27 мамырдағы
№ 97 қаулысына
8-қосымша
«Екiншi деңгейдегi банктер үшiн
пруденциалдық нормативтер есеп
айырысуларының нормативтiк мәнi
мен әдiстемесi туралы нұсқаулыққа
1-2-қосымша
Капиталдың жеткіліктілігі коэффициенттерінің мәндері
Кезеңі |
2015 жылғы 1 қаңтар-дан бастап |
2016 жылғы 1 қаңтардан бастап |
2017 жылғы 1 қаңтардан бастап |
2018 жылғы 1 қаңтардан бастап |
2019 жылғы 1 қаңтар-дан бастап |
Талаптар |
|||||
Негізгі капиталдың жеткіліктілігі (k1) |
5% |
5,5% |
6% |
6.5% |
7% |
Бірінші деңгейдегі капиталдың жеткіліктілігі (k1-2) |
6% |
6,5% |
7% |
8% |
9% |
Меншікті капиталдың жеткіліктілігі (k2) |
7,5% |
8% |
9% |
10% |
12% |
Консервациялық буферді және жүйелік буферді ескергенде капиталдың жеткіліктілік коэффициенттерінің мәндері
Кезең |
2015 жылғы 1 қаңтардан бастап |
2016 жылғы 1 қаңтардан бастап |
2017 жылғы 1 қаңтардан бастап |
2018 жылғы 1 қаңтардан бастап |
2019 жылғы 1 қаңтардан бастап |
Талаптар |
|||||
Негізгі капиталдың жеткіліктілігі (k1) |
6% |
7,5% |
9% |
9,5% |
10% |
Бірінші деңгейдегі капиталдың жеткіліктілігі (k1-2) |
7% |
8,5% |
10% |
11% |
12% |
Меншікті капиталдың жеткіліктілігі (k2) |
8,5% |
10% |
12% |
13% |
15% |
Жүйе құраушы банктерге арналған негізгі капиталдың жеткіліктілігі (k1) |
7,5% |
9,5% |
10% |
10,5% |
11% |
Жүйе құраушы банктерге арналған бірінші деңгейдегі капиталдың жеткіліктілігі (k1-2) |
8,5% |
10,5% |
11% |
12% |
13% |
Жүйе құраушы банктерге арналған меншікті капиталдың жеткіліктілігі (k2) |
10% |
12% |
13% |
14% |
16% |
Ескертпе: Уәкілетті орган меншікті капитал жеткіліктілігі нормативтерінің және меншікті капитал буферлерінің мәндерін үш жылда бір реттен сирек емес қайта қарайды.».
Қазақстан Республикасының
Ұлттық Банкі Басқармасының
2014 жылғы 27 мамырдағы
№ 97 қаулысына
9-қосымша
«Екiншi деңгейдегi банктер үшiн
пруденциалдық нормативтер есеп
айырысуларының нормативтiк мәнi
мен әдiстемесi туралы нұсқаулыққа
1-3-қосымша
Бөлінбеген таза кірісті шектеудің ең аз мөлшері
Буфердің қажетті мөлшерінен k1, k1-2 және/немесе k2 ең төменгі мәндерінің пайыздармен артық сомасы |
Шектеуге жататын бөлінбеген таза кірістің ең төменгі деңгейі (пайыздармен) |
[< 25%] |
[100%] |
[25% - 50%] |
[80%] |
[50% - 75%] |
[60%] |
[75% - 100%] |
[40%] |
[> 100%] |
[0%] |
Шектеуге жататын бөлінбеген таза кірістің ең төменгі деңгейі (пайыздармен) ең үлкен мән бойынша пайдаланылады.».