Бухгалтерлік есеп шоттарының үлгілік жоспарын бекіту туралы

      "Бухгалтерлiк есеп пен қаржылық есептiлiк туралы" Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 28 ақпандағы Заңының 20-бабы 5-тармағының 6) тармақшасын іске асыру мақсатында БҰЙЫРАМЫН:

      1. Қоса беріліп отырған Бухгалтерлік есеп шоттарының үлгілік жоспары бекітілсін.

      2. Мемлекеттік активтерді басқару әдіснамасы департаменті (Ж.Н.Айтжанова) заңнамада белгіленген тәртіппен осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін және оның ресми жариялануын қамтамасыз етсін.

      3. Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің мынадай бұйрықтарының күші жойылды деп танылсын:

      1) "Бухгалтерлiк есепке алу шоттарының үлгi жоспарын бекiту туралы" 2002 жылғы 18 қыркүйектегі N 438 (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде N 1992 тіркелген, Қазақстан Республикасы орталық атқарушы және өзге мемлекеттік органдарының нормативтік құқықтық актілер бюллетенінде жарияланған, 2002 ж., N 45-46, 729-құжат);

      2) "Бухгалтерлік есеп шоттарының үлгілік жоспарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің 2002 жылғы 18.09.2002 ж. N 438 бұйрығына өзгерістер енгізу туралы" 2003 жылғы 21 қазандағы N 372 (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде N 2554 тіркелген, Қазақстан Республикасы орталық атқарушы және өзге мемлекеттік органдарының нормативтік құқықтық актілер бюллетенінде жарияланған, 2003 ж., N 43-48, 896-құжат);

      3) "Қаржылық есептіліктің халықаралық стандарттарына сәйкес қаржылық есептілікті жасайтын ұйымдар үшін бухгалтерлік есеп шоттарының жұмыс жоспарын әзірлеу жөніндегі нұсқаулықты (негізді) бекіту туралы" 2005 жылғы 22 желтоқсандағы N 426 (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде N 2554 тіркелген, Қазақстан Республикасы орталық атқарушы және өзге мемлекеттік органдарының нормативтік құқықтық актілер бюллетенінде жарияланған, 2006 ж. N 2, 201-құжат).

      4. Осы бұйрық 2008 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізіледі.

Бухгалтерлік есеп шоттарының үлгілік жоспары

      Ескерту. Үлгілік жоспар жаңа редакцияда – ҚР Қаржы министрінің 02.10.2018 № 877 (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1-тарау. Жалпы ережелер

      Бухгалтерлік есеп шоттарының үлгілік жоспары (бұдан әрі - Үлгілік жоспар) "Бухгалтерлiк есеп пен қаржылық есептiлiк туралы" Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 28 ақпандағы Заңының 20-бабы 5-тармағының 6) тармақшасына сәйкес әзірленді.

2-тарау. Үлгілік жоспар

      2. Үлгілік жоспар қаржылық есептілік элементтерін топтауға және құндық мәнде ағымдағы көрсетуге арналған.

      3. Үлгілік жоспарда бухгалтерлік есептің синтетикалық шоттары осы Үлгілік жоспарға қосымшаға сәйкес нысан бойынша өтімділігін азайту тәртібімен орналастырылған. Үлгілік жоспарда бухгалтерлік есеп шоттары нөмірлерінің төрт саны бар. Нөмірдің бірінші саны бөлімдерге тиістілігін, екіншісі - кіші бөлімдерге тиістілігін, үшіншісі - синтетикалық шоттардың топтарына тиістілігін көрсетеді, төртінші санды ұйым дербес анықтайды.

      4. Операциялар мен оқиғалардың талдамалық есебiн жүргiзу тәртiбiн дара кәсiпкер немесе заңды тұлғаның лауазымды адамдары белгiлейдi, олар Қазақстан Республикасының заңнамалық актiлерiне және құрылтай құжаттарға сәйкес дара кәсiпкердiң немесе ұйымның қажеттiлiктерiн негiзге ала отырып ағымдағы басшылықты және iстердi жүргiзудi жүзеге асырады.

3-тарау. Үлгілік жоспардың бөлімдері

      5. Үлгілік жоспар мынадай:

      1 - бөлім - "Қысқа мерзімді активтер";

      2 - бөлім - "Ұзақ мерзімді активтер";

      3 - бөлім - "Қысқа мерзімді міндеттемелер";

      4 - бөлім - "Ұзақ мерзімді міндеттемелер";

      5 - бөлім - "Капитал мен резервтер";

      6 - бөлім - "Кірістер";

      7 - бөлім - "Шығыстар";

      8 - бөлім - "Өндірістік есепке алу шоттары" бөлімдерін қамтиды

4-тарау. "Қысқа мерзімді активтер" 1-бөлімінің шоттары

      6. 1 "Қысқа мерзімді активтер" бөлімінің шоттары қысқа мерзімді ретінде жіктелетін ұйымның активтерін есепке алуға арналған.

      7. "Қысқа мерзімді активтер" бөлімі мынадай кіші бөлімдерді қамтиды:

      1000 - "Ақша қаражаты";

      1100 - "Қысқа мерзімді қаржы активтер";

      1200 - "Қысқа мерзімді дебиторлық берешек";

      1300 - "Қорлар";

      1400 - "Ағымдағы салық активтері";

      1500 - "Сатуға арналған ұзақ мерзімді активтер";

      1600 - "Биологиялық активтер"

      1700 - "Өзге қысқа мерзімді активтер".

      8. 1000 - "Ақша қаражаты" кіші бөлімі ақша қаражатын есепке алуға арналған.

      Осы кіші бөлім мынадай шоттардың топтарын қамтиды:

      1010 - "Кассадағы ақша қаражаты", онда кассадағы ұлттық және шетел валюталарымен ақша қаражатының қозғалысы есепке алынады;

      1020 - "Жолдағы ақша қаражаты", онда жолдағы ақша қаражатының қозғалысы есепке алынады;

      1030 - "Ағымдағы банктік шоттардағы ақша қаражаты", онда ағымдағы банктік шоттардағы ұлттық және шетел валюталарындағы ақша қаражатының қозғалысы есепке алынады;

      1040 - "Корреспонденттік шоттарындағы ақша қаражаты", онда корреспонденттік шоттардағы ұлттық және шетел валюталарындағы ақша қаражатының қозғалысы есепке алынады;

      1050 - "Жинақ шоттарындағы ақша қаражаты", онда жинақ шоттарындағы ұлттық және шетел валюталарындағы ақша қаражатының қозғалысы есепке алынады;

      1060 - "Пайдаланылуы шектеулі ақша қаражаты", онда кассадағы, ағымдағы, корреспонденттік және жинақ шоттарындағы пайдаланылуы шектеулі ақша қаражаты есепке алынады;

      1070 - "Электрондық ақша қаражатын есепке алу", онда жүйеде электрондық ақша қаражаты есепке алынады;

      1080 - "Өзге ақша қаражаты", онда алдыңғы топтарда көрсетілмеген өзге ақша қаражаты есепке алынады;

      1090 - "Ақшалай қаражаттың құнсыздануынан болатын залалға арналған бағалау резерві", онда ақша қаражатының құнсызданынан күтілетін кредиттік залалдарға бағалау резервтері есепке алынады.

      9. 1100 - "Қысқа мерзімді қаржы активтер" кіші бөлімі қысқа мерзімді қаржы инвестицияларын есепке алуға арналған.

      Осы кіші бөлім мынадай шоттардың топтарын қамтиды:

      1110 - "Қысқа мерзімді амортизациялық құнмен бағаланған қаржылық активтер", онда қысқа мерзімді амортизациялық құнмен бағаланған қаржылық активтер есепке алынады;

      1120 - "Қысқа мерзімді басқа жиынтық табыс арқылы әділ құнмен бағаланған қаржылық активтер", онда қысқа мерзімді басқа жиынтық табыс арқылы әділ құнмен бағаланған қаржылық активтер;

      1130 - "Қысқа мерзімді пайда немесе залал арқылы әділ құнмен бағаланған қаржылық активтер", онда қысқа мерзімді пайда немесе залал арқылы әділ құнмен бағаланған қаржылық активтер есепке алынады;

      1140 - "Туынды қаржы құралдар", онда туынды қаржы құралдар, онын ішінде енгізілген, есепке алынады;

      1150 - "Алуға арналған қысқа мерзімді сыйақылар", онда мыналар:

      акциялар (қатысу үлестері) бойынша есептелген дивидендтер;

      қаржылық жалдау бойынша есептелген сыйақылар, берілген қарыздар, сатып алынған қаржы, инвестициялары сенімді басқару және өзге есептелген сыйақылар жөніндегі дебиторлық берешектің қозғалысына байланысты операциялар көрсетіледі;

      1160 - "Өзге қысқа мерзімді қаржы активтер", онда алдыңғы топтарда көрсетілмеген өзге қысқа мерзімді қаржы активтер есепке алынады;

      1170 - "Қысқа мерзімді қаржылық активтердің құнсыздануынан болатын залалға арналған бағалау резерві", онда қысқа мерзімді қаржылық активтердің құнсыздануынан болатын күтілетін кредиттік залалдарға арналған бағалау резервтері есепке алынады.

      10. 1200 - "Қысқа мерзімді дебиторлық берешек" кіші бөлімі қысқа мерзімді дебиторлық берешекті есепке алуға арналған.

      Осы кіші бөлім мынадай шоттардың топтарын қамтиды:

      1210 - "Сатып алушылар мен тапсырысшылардың қысқа мерзімді дебиторлық берешегі", онда бір жылға дейін мерзімі бар активтер және көрсетілген қызметтер үшін сатып алушылармен және тапсырысшылармен есеп айырысу бойынша операциялар және сатып алушылар мен тапсырысшылардың өзге қысқа мерзімді дебиторлық берешегі көрсетіледі;

      1220 - "Еншілес ұйымдардың қысқа мерзімді дебиторлық берешегі", онда бір жылға дейін мерзімі бар іске асырылған активтер және көрсетілген қызметтер үшін еншілес ұйымдармен есеп айырысу бойынша операциялар мен еншілес ұйымдардың өзге қысқа мерзімді дебиторлық берешегі көрсетіледі;

      1230 - "Қауымдастырылған және бірлескен ұйымдардың қысқа мерзімді дебиторлық берешегі", онда бір жылға дейін мерзімі бар іске асырылған активтер және көрсетілген қызметтер үшін қауымдастырылған және бірлескен ұйымдармен есеп айырысу бойынша операциялар және қауымдастырылған және бірлескен ұйымдардың өзге қысқа мерзімді дебиторлық берешегі көрсетіледі;

      1240 - "Филиалдар мен құрылымдық бөлімшелердің қысқа мерзімді дебиторлық берешегі", онда филиалдардың шоттарына ақша қаражатының түсуі және есептен шығуы жөніндегі операциялар және филиалдар мен құрылымдық бөлімшелердің өзге қысқа мерзімді дебиторлық берешегі көрсетіледі;

      1250 - "Қызметкерлердің қысқа мерзімді дебиторлық берешегі", онда қызметкерлердің:

      активтерді сатып алуға есеппен берілген ақша қаражаты, қызметтерге ақы төлеу, қызметтік іссапарлар мен басқалар;

      қызметкерлерге берілген қарыздар бойынша қызметкерлердің дебиторлық берешегінің қозғалысына байланысты операциялар, сондай-ақ ұйымға қызметкер келтірген материалдық шығынды (кемшін шығу, талан-таражға салу, бүліну және басқалар) өтеу жөніндегі есеп айырысу және қызметкерлердің өзге қысқа мерзімді дебиторлық берешегі көрсетіледі;

      1260 - "Жалдау бойынша қысқа мерзімді дебиторлық берешек", онда ағымдағы кезеңде операциялық және қаржылық жалдау бойынша ағымдағы жалдау төлемдерін жүзеге асыру жөніндегі шығыстар есепке алынады;

      1270 - "Өзге қысқа мерзімді дебиторлық берешек", онда алдыңғы топтарда көрсетілмеген, бір жылға дейін мерзімі бар өзге дебиторлық берешек бойынша операциялар көрсетіледі, мысалы, алынған вексельдер бойынша, сақтандыру ұйымдарына сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру бойынша берешек;

      1280 - "Қысқа мерзімді дебиторлық берешектің құнсыздануынан болатын залалға арналған бағалау резерві", онда қысқа мерзімді дебиторлық берешектің құнсыздануынан болатын залалға арналған бағалау резервтері есепке алынады.

      11. 1300 - "Қорлар" кіші бөлімі қарапайым қызмет барысында сатуға арналған, немесе сату үшін өндіріс процесінде, немесе өндірістік процесте немесе қызметтер ұсыну кезінде пайдалануға арналған шикізат немесе материалдар нысанындағы активтерді есепке алуға арналған.

      Осы кіші бөлім мынадай шоттардың топтарын қамтиды:

      1310 - "Шикізат және материалдар", онда өндірістік процесте одан әрі пайдалануға арналған шикізат және материалдар, оның ішінде ауыл шаруашылық шикізаттары мен материалдар есепке алынады;

      1320 - "Дайын өнім", онда дайын, оның ішінде ауыл шаруашылығы өнімі есепке алынады;

      1330 - "Тауарлар", онда тауарлардың, оның ішінде сатып алынған және қайта сатуға сақталған ауыл шаруашылығы тауарларының қозғалысына байланысты операциялар көрсетіледі;

      1340 - "Аяқталмаған өндіріс", онда аяқталмаған өндіріс бойынша шығындар есепке алынады;

      1350 - "Өзге қорлар", онда алдыңғы топтарда көрсетілмеген өзге қорлар есепке алынады;

      1360 - "Қорлардың құнсыздануынан болатын залалдарға арналған бағалау резерві", онда қорлардың құнсыздануынан болатын залалдарға арналған бағалау резервтері есепке алынады;

      1370 - "Қорларды қайтару құқығы бар актив", онда күтілетін қайтарулар бөлігінде қорлардың өзіндік құны есепке алынады.

      12. 1400 - "Ағымдағы салық активтері" кіші бөлімі бюджетпен есеп айырысу кезінде салық және бюджетке төленетін басқа да төлемдердің артық төленген сомасын, сондай-ақ ұсынылған шот-фактуралар бойынша есепке алуға жататын қосылған құн салығының сомасын есепке алуға арналған.

      Осы кіші бөлім мынадай шоттардың топтарын қамтиды:

      1410 - "Корпоративтік табыс салығы", онда бюджетке артық төленген корпоративтік табыс салығын көрсетуге байланысты операциялар, сондай-ақ корпоративтік табыс салығын төлеу бойынша аванстық төлемдер көрсетіледі;

      1420 - "Қосылған құн салығы", онда есепке алуға жататын, оның ішінде салық заңнамасына сәйкес өтеуге жататын қосылған құн салығы, сондай-ақ бюджетке артық төленген қосылған құн салығы бойынша операциялар көрсетіледі;

      1430 - "Өзге салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер", онда Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес өтеуге және (немесе) есепке алуға жататын өзге де салықтар мен бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер есепке алынады.

      13. 1500 - "Сатуға арналған ұзақ мерзімді активтер" кіші бөлімі, егер олардың теңгерімдік құны жалғастыратын пайдалану жолымен емес, негізінен сату есебінен өтелетін болса, сатуға арналған ретінде жіктелетін ұзақ мерзімді активтерді есепке алуға арналған, бұл ретте сату ықтималдығы жоғары болып табылады.

      Осы кіші бөлім мынадай шоттардың топтарын қамтиды:

      1510 - "Сатуға арналған ұзақ мерзімді активтер", онда сатуға арналған ұзақ мерзімді активтер есепке алынады, мысалы сатуға дайындалған жабдық;

      1520 - "Сатуға арналған істен шығатын топтар", онда сатуға арналған істен шығатын топтар есепке алынады, мысалы сатуға дайындалған жұмыс істейтін зауыт;

      1530 - "Сатуға арналған ұзақ мерзімді активтердің (немесе істен шығатын топтардың) құнсыздануынан болатын залалдарға арналған бағалау резервтері", онда сатуға арналған ұзақ мерзімді активтердің (немесе істен шығатын топтардың) құнсыздануынан болатын залалдарға арналған бағалау резервтері есепке алынады.

      14. 1600 - "Биологиялық активтер" кіші бөлімі ауыл шаруашылығы қызметімен байланысты биологиялық активтерді есепке алуға арналған.

      Осы кіші бөлім мынадай шоттардың топтарын қамтиды:

      1610 - "Өсімдіктер";

      1620 - "Жануарлар";

      1630 - "Биологиялық активтердің құнсыздануынан болатын залалға арналған бағалау резерві", онда биологиялық активтердің құнсыздануынан болатын залалға арналған бағалау резервтері есепке алынады.

      15. 1700 - "Өзге қысқа мерзімді активтер" кіші бөлімі алдыңғы кіші бөлімдерде көрсетілмеген өзге қысқа мерзімді активтерді есепке алуға арналған.

      Осы кіші бөлім мынадай шоттардың топтарын қамтиды:

      1710 - "Берілген қысқа мерзімді аванстар", онда активтерді жеткізу негізінде берілген, сондай-ақ есепті кезең ішінде тапсырысшылардан ішінара дайындығы бойынша қабылданған өнімдерге, қызметтерге ақы төлеу жөніндегі аванстар және өзге берілген қысқа мерзімді аванстар есепке алынады;

      1720 - "Алдағы кезеңдердің шығыстары", онда есепті жылдың ішінде қазіргі кезеңде жүргізілген, бірақ алдағы кезеңдерге қатысты шығыстар (сақтандыру ұйымдарына төленген сақтандыру сыйлықтары, жалдау ақысы және т.б.) есепке алынады;

      1730 - "Шарттар бойынша қысқа мерзімді активтер", онда клиенттермен жасалған шарттар бойынша қысқа мерзімді активтер есепке алынады;

      1740 - "Шарттар бойынша қысқа мерзімді активтердің құнсыздануынан болатын залалдарға арналған бағалау резервтері", онда сатып алушылармен жасалған шарттар бойынша қысқа мерзімді активтердің құнсыздануынан болатын залалдарға арналған бағалау резервтері есепке алынады;

      1750 - "Өзге қысқа мерзімді активтер", онда алдыңғы топтарда көрсетілмеген өзге қысқа мерзімді активтер бойынша операциялар есепке алынады.

5-тарау. "Ұзақ мерзімді активтер" 2-бөлімінің шоттары

      16. 2 "Ұзақ мерзімді активтер" бөлімінің шоттары ұйымдардың ұзақ мерзімді ретінде жіктелетін активтерін есепке алуға арналған.

      2 "Ұзақ мерзімді активтер" бөлімі мынадай кіші бөлімдерді қамтиды:

      2000 - Ұзақ мерзімді қаржылық активтер" бөлімі мынадай кіші бөлімдерді қамтиды:

      2100 - "Ұзақ мерзімді дебиторлық берешек";

      2200 - "Инвестициялар";

      2300 - "Инвестициялық мүлік";

      2400 - "Негізгі құралдар";

      2500 - "Биологиялық активтер";

      2600 - "Барлау және бағалау активтері";

      2700 - "Материалдық емес активтер";

      2800 - "Кейінге қалдырылған салықтық активтер";

      2900 - "Өзге ұзақ мерзімді активтер".

      17. 2000 - "Ұзақ мерзімді қаржылық активтер" кіші бөлімі ұзақ мерзімді қаржылық активтерді (үлестік қатысу әдісімен және бастапқы құны бойынша есептелетін инвестицияларды қоспағанда) және ұзақ мерзімді дебиторлық берешекті есепке алуға арналған.

      Осы кіші бөлім мынадай шоттардың топтарын қамтиды:

      2010 - "Ұзақ мерзімді амортизациялық құнмен бағаланған қаржылық активтер", онда ұзақ мерзімді амортизациялық құнмен бағаланған қаржылық активтер есепке алынады;

      2020 - "Ұзақ мерзімді басқа жиынтық табыс арқылы әділ құнмен бағаланған қаржылық активтер", онда ұзақ мерзімді басқа жиынтық табыс арқылы әділ құнмен бағаланған қаржылық активтер есепке алынады;

      2030 - "Ұзақ мерзімді пайда немесе залал арқылы әділ құнмен бағаланған қаржылық активтер", онда ұзақ мерзімді пайда немесе залал арқылы әділ құнмен бағаланған қаржылық активтер есепке алынады;

      2040 - "Туынды қаржы құралдар", онда туынды қаржы құралдар, оның ішінде қондырылған, есепке алынады;

      2050 - "Алуға арналған ұзақ мерзімді сыйақылар", онда қаржылық жалдау, берілген қарыздар, сатып алынған қаржылық инвестициялар, сенімгерлік басқару бойынша есептелген сыйақылар бойынша ұзақ мерзімді дебиторлық берешектің қозғалысымен байланысты операциялар және өзге де алуға арналған ұзақ мерзімді сыйақылар көрсетіледі;

      2060 - "Үлескерлік құралдар", онда басқа жиынтық табыс арқылы әділ құнмен бағаланған үлескерлік құралдар және пайда немесе залал арқылы әділ құнмен бағаланған үлескерлік құралдар есепке алынады;

      2070 - "Өзге ұзақ мерзімді қаржылық активтер", онда алдыңғы топтарда көрсетілмеген ұзақ мерзімді қаржы активтері есепке алынады;

      2080 - "Ұзақ мерзімді қаржылық активтердің құнсыздануынан болатын залалдарға арналған бағалау резервтері", онда ұзақ мерзімді қаржылық активтердің құнсыздануынан болатын күтіліп отырған кредиттік залалдарды бағалау резервтері есепке алынады.

      18. 2100 - "Ұзақ мерзімді дебиторлық берешек" кіші бөлімі ұзақ мерзімді дебиторлық берешекті есепке алуға арналған.

      Осы кіші бөлім мынадай шоттардың топтарын қамтиды:

      2110 - "Сатып алушылар мен тапсырысшылардың ұзақ мерзімді берешегі", онда сатылған активтер мен бір жылдан асатын мерзімде көрсетілген қызметтер үшін сатып алушылармен және тапсырысшылармен есеп айырысу бойынша операциялар көрсетіледі;

      2120 - "Еншілес ұйымдардың ұзақ мерзімді дебиторлық берешегі", онда сатылған активтер мен бір жылдан асатын мерзімде көрсетілген қызметтер үшін еншілес ұйымдармен есеп айырысу бойынша операциялар және еншілес ұйымдардың өзге де ұзақ мерзімді дебиторлық берешектері көрсетіледі;

      2130 - "Қауымдастырылған және бірлескен ұйымдардың ұзақ мерзімді дебиторлық берешегі", онда сатылған активтер мен бір жылдан асатын мерзімде көрсетілген қызметтер үшін қауымдастырылған және бірлескен ұйымдармен есеп айырысу бойынша операциялар және бірлескен ұйымдардың өзге де ұзақ мерзімді дебиторлық берешектері көрсетіледі;

      2140 - "Филиалдар мен құрылымдық бөлімшелердің ұзақ мерзімді дебиторлық берешегі", онда филиалдар мен құрылымдық бөлімшелердің ұзақ мерзімді дебиторлық берешегі есепке алынады;

      2150 - "Қызметкерлердің ұзақ мерзімді дебиторлық берешегі", онда қызметкерлерге берілген ұзақ мерзімді қарыздар бойынша қызметкерлердің дебиторлық берешегінің қозғалысымен байланысты операциялар, сондай-ақ қызметкердің ұйымға бір жылдан асатын мерзімде келтірген материалдық зиянды (кемшін шығу, ұрлау, бүлдіру және басқалар) өтеу жөніндегі есеп айырысу көрсетіледі;

      2160 - "Жалдау бойынша ұзақ мерзімді дебиторлық берешек", онда қаржылық жалдау бойынша ұзақ мерзімді дебиторлық берешек және жалдау бойынша өзге де ұзақ мерзімді дебиторлық берешек есепке алынады;

      2170 - "Өзге ұзақ мерзімді дебиторлық берешек", онда алдыңғы топтарда көрсетілмеген өзге ұзақ мерзімді дебиторлық берешек бойынша операциялар көрсетіледі, мысалы сақтандыру ұйымдарына сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру бойынша алынған вексельдер бойынша ұзақ мерзімді берешек;

      2180 - "Ұзақ мерзімді дебиторлық берешектің құнсыздануынан болған залалға арналған бағалау резервтері", онда ұзақ мерзімді дебиторлық берешектің құнсыздануынан болатын залалдарға арналған бағалау резервтері есепке алынады.

      19. 2200 - "Инвестициялар" кіші бөлімі үлестік қатысу әдісімен және бастапқы құнымен есепке алынатын инвестицияларды есепке алуға арналған.

      2210 - "Үлестік қатысу әдісімен есепке алынатын инвестициялар", онда үлестік қатысу әдісімен есепке алынатын үлескерлік құралдарға берілетін инвестициялар бойынша операциялар көрсетіледі;

      2220 - "Бастапқы құны бойынша есепке алынатын инвестициялар", онда бастапқы құны бойынша есепке алынатын үлестік құралдардағы инвестициялар жөніндегі операциялар көрсетіледі;

      2230 - "Инвестициялардың құнсыздануынан болатын залалға арналған бағалау резервтері", онда инвестициялардың құнсыздануынан болатын залалға арналған бағалау резервтері есепке алынады.

      20. 2300 - "Инвестициялық мүлік" кіші бөлімі инвестициялық жылжымайтын мүлікті есепке алуға арналған.

      Осы кіші бөлім мынадай шоттардың топтарын қамтиды:

      2310 - "Инвестициялық мүлік", онда инвестициялық мүлік есепке алынады;

      2320 - "Инвестициялық жылжымайтын мүліктің амортизациясы", онда инвестициялық жылжымайтын мүлік амортизациясының сомасы шоғырландырылады;

      2330 - "Инвестициялық жылжымайтын мүліктің құнсыздануынан болатын залалға арналған бағалау резерві", онда инвестициялық мүліктің құнсыздануынан болатын залалға арналған бағалау резервінің сомасы шоғырландырылады.

      21. 2400 - "Негізгі құралдар" кіші бөлімі негізгі құралдарды есепке алуға арналған.

      Осы кіші бөлім мынадай шоттардың топтарын қамтиды:

      2410 - "Негізгі құралдар", онда негізгі құралдар есепке алынады;

      2420 - "Негізгі құралдардың амортизациясы", онда негізгі құралдар амортизациясының сомасы шоғырландырылады;

      2430 - "Негізгі құралдардың құнсыздануынан болатын залалға арналған бағалау резервтері", онда негізгі құралдардың құнсыздануынан болатын залалдарға арналған бағалау резервтері есепке алынады;

      2440 - "Активтерді пайдалану құқығы", онда негізгі құралды тану өлшемшарттарын қанағаттандыратын жалдау активтерін пайдалану құқығының құны көрсетіледі.

      2450 - "Активтерді пайдалану құқығының амортизациясы", онда активтерді пайдалану құқығы амортизациясының құны шоғырландырылған;

      2460 - "Активтерді пайдалану құқығының құнсыздануынан болатын залалға арналған бағалау резервтері", онда активтерді пайдалану құқығының құнсыздануынан болатын залалға арналған бағалау резервтері есепке алынады.

      22. 2500 - "Биологиялық активтер" кіші бөлімі ауыл шаруашылығы қызметімен байланысты биологиялық активтерді есепке алуға арналған.

      Осы кіші бөлім мынадай шоттардың топтарын қамтиды:

      2510 - "Өсімдіктер";

      2520 - "Жануарлар";

      2530 - "Биологиялық активтердің амортизациясы", онда егер олардың әділ құнды бағалауға жатпаған жағдайда биологиялық активтердің амортизациясының сомасы шоғырландырылады;

      2540 - "Биологиялық активтердің құнсыздануынан болатын залалға арналған бағалау резерві", онда биологиялық активтердің құнсыздануынан болатын залалға арналған бағалау резервтері есепке алынады.

      23. 2600 - "Барлау және бағалау активтері" кіші бөлімі минералдық ресурстарды барлау мен бағалауға дейінгі қызмет барысында, сондай-ақ минералдық ресурстарды өндірудің техникалық жағынан жүзеге асушылығы және коммерциялық орындылығы айқын болғаннан кейін шеккен шығыстарды қоспағанда минералдық ресурстарды барлау мен бағалауға арналған шығыстарды есепке алуға арналған.

      Осы кіші бөлім мынадай шоттардың топтарын қамтиды:

      2610 - "Барлау және бағалау активтері", онда шығыстарды барлау және бағалау активтері ретінде танумен байланысты операциялар көрсетіледі.

      2620 - "Барлау және бағалау активтерінің амортизациясы", онда барлау және бағалау активтері амортизациясының сомасы шоғырландырылады;

      2630 - "Барлау және бағалау активтерінің құнсыздануынан болатын залалға арналған бағалау резервтері", онда барлау және бағалау активтерінің құнсыздануынан болатын залалға арналған бағалау резервінің сомасы шоғырландырылады.

      24. 2700 - "Материалдық емес активтер" кіші бөлімі материалдық емес активтерді есепке алуға арналған.

      Осы кіші бөлім мынадай шоттардың топтарын қамтиды:

      2710 - "Гудвилл", онда инвестициялық бабының бөлігі ретінде гудвиллдің болуына және қозғалысына байланысты операциялар көрсетіледі;

      2720 - "Гудвиллдің құнсыздануы", онда құнсызданудан болуы мүмкін залалдар тұрғысынан тұрақты жүргізілетін тестілеу қорытындылары бойынша гудвиллдің құнсыздануын көрсету жөніндегі операциялар ескеріледі;

      2730 - "Өзге материалдық емес активтер", онда сипаты және ұйымның қызметінде қолданылу жағынан ұқсас активтер тобы есепке алынады, мысалы:

      тауарлық белгілер;

      титулдық және баспа құқықтары;

      компьютерлік бағдарламалық қамсыздандыру;

      лицензиялар мен франшизалар;

      өнеркәсіптік меншікке арналған авторлық құқықтар, патенттер және басқа құқықтар, көрсетілетін қызметтерге және пайдалануға арналған құқықтар;

      рецептілер, формулалар, модельдер, сызбалар және тәжірибелік үлгілер;

      әзірлеу процесіндегі материалдық емес активтер;

      2740 - "Өзге материалдық емес активтердің амортизациясы", онда материалдық емес активтер амортизациясының сомасы шоғырландырылады, бұл ретте пайдалы қолданудың анықталмаған мерзімі бар материалдық емес активтерге амортизация есептелмейді, ал жыл сайын құнсыздануға тест жүргізіледі;

      2750 - "Өзге материалдық емес активтердің құнсыздануынан болатын залалға арналған бағалау резерві", онда өзге материалдық емес активтердің құнсыздануынан болатын шығындарға арналған бағалау резервінің сомасы шоғырландырылады;

      2760 - "Активтерді пайдалану құқығы", онда негізгі құралды тану өлшемшарттарын қанағаттандыратын жалдау активтерін пайдалану құқығының құны көрсетіледі.

      2770 - "Активтерді пайдалану құқығының амортизациясы", онда активтерді пайдалану құқығы амортизациясының құны шоғырландырылған;

      2780 - "Активтерді пайдалану құқығының құнсыздануынан болатын залалға арналған бағалау резервтері", онда активтерді пайдалану құқығының құнсыздануынан болатын залалға арналған бағалау резервтері есепке алынады.

      25. 2800 - "Кейінге қалдырылған салықтық активтер" кіші бөлімі қалдырылған корпорациялық табыс салығын есепке алуға арналған және мынадай шотты қамтиды:

      2810 - "Корпоративтік табыс салығы бойынша кейінге қалдырылған салықтық активтер", онда мыналарға:

      шегерілетін мезгілдік айырмаға,

      алдағы кезеңге пайдаланылмаған салық залалдарын көшіруге;

      алдағы кезеңге пайдаланылмаған салық кредиттерін көшіруге байланысты алдағы кезеңдерде өтеуге жататын пайдаға арналған салық сомасы есепке алынады.

      26. 2900 - "Өзге ұзақ мерзімді активтер" кіші бөлімі алдыңғы кіші бөлімдерде көрсетілмеген өзге ұзақ мерзімді активтерді есепке алуға арналған.

      Осы кіші бөлім мынадай шоттардың топтарын қамтиды:

      2910 - "Берілген ұзақ мерзімді аванстар", мұнда активтерді беруге берілген, сондай-ақ тапсырысшылардан ішінара дайын өнімге, көрсетілетін қызметтерге мерзімі бір жылдан асатын аванстар және өзге берілген ұзақ мерзімді аванстар есепке алынады;

      2920 - "Алдағы кезеңдердің шығыстары", мұнда қазіргі есепті кезеңде жүргізілген, бірақ алдағы есепті кезеңдерге жататын шығыстар есепке алынады;

      2930 - "Аяқталмаған құрылыс", мұнда аяқталмаған құрылыс бойынша шығындар есепке алынады, мысалы:

      негізгі құралдарды салуға байланысты;

      келешекте жылжымайтын мүлікке инвестиция ретінде пайдалану болжанатын объектінің құрылысымен байланысты шығындар;

      2940 - "Шарттар бойынша ұзақ мерзімді активтер", мұнда сатып алушылармен жасалған шарттар бойынша активтер есепке алынады;

      2950 - "Шарттар бойынша ұзақ мерзімді активтердің құнсыздануынан болатын шығындарға арналған бағалау резерві", мұнда сатып алушылармен жасалған шарттар бойынша ұзақ мерзімді активтердің құнсыздануынан болатын шығындарға арналған бағалау резервтері есепке алынады;

      2960 - "Шарттар бойынша шығындар", мұнда сатып алушылармен жасалған шарттар бойынша шығындар есепке алынады;

      2970 - "Шарттар бойынша шығындар амортизациясы", мұнда шарттар бойынша шығындар амортизациясының сомасы есепке алынады;

      2980 - "Шарттар бойынша шығындардың құнсыздануынан болатын шығындарға арналған бағалау резерві", мұнда шарттар бойынша шығындардың құнсыздануынан болатын шығындарға арналған бағалау резервтері есепке алынады;

      2990 - "Өзге ұзақ мерзімді активтер", мұнда алдыңғы топтарда көрсетілмеген ұзақ мерзімді активтердің өзге топтары есепке алынады.

6-тарау. 3 "Қысқа мерзімді міндеттемелер" бөлімінің шоттары

      27. 3 "Қысқа мерзімді міндеттемелер" бөлімінің шоттары қысқа мерзімді ретінде жіктелетін ұйым міндеттемелерін есепке алуға арналған.

      3 "Қысқа мерзімді міндеттемелер" бөлімі мынадай кіші бөлімдерді қамтиды:

      3000 - "Қысқа мерзімді қаржылық міндеттемелер";

      3100 - "Салықтар бойынша міндеттемелер";

      3200 - "Басқа да міндетті және еркін төлемдер бойынша міндеттемелер";

      3300 - "Қысқа мерзімді кредиторлық берешек";

      3400 - "Қысқа мерзімді бағалау міндеттемелері";

      3500 - "Өзге қысқа мерзімді міндеттемелер".

      28. 3000 - "Қысқа мерзімді қаржы міндеттемелері" кіші бөлімі қысқа мерзімді кредиторлық берешекті алып тастағанда, бір жылға дейінгі мерзіммен қысқа мерзімді қаржы міндеттемелерін есепке алуға арналған.

      Осы кіші бөлім мынадай шоттардың топтарын қамтиды:

      3010 - "Амортизациялық құнмен бағаланатын қысқа мерзімді қаржылық міндеттемелер", мұнда амортизациялық құнмен бағаланатын қысқа мерзімді қаржылық міндеттемелер есепке алынады;

      3020 - "Пайда немесе залал арқылы әділ құнмен бағаланатын қысқа мерзімді қаржылық міндеттемелер", мұнда пайда немесе залал арқылы әділ құнмен бағаланатын қысқа мерзімді қаржылық міндеттемелер есепке алынады;

      3030 - "Туынды қаржы құралдары", мұнда туынды қаржы құралдары, оның ішінде кіріктірілген құралдар есепке алынады;

      3040 - "Қатысушылардың дивидендтері және кірістері бойынша қысқа мерзімді кредиторлық берешек", мұнда жарғылық капиталда үлесі бар қатысушы заңды тұлғаларға акциялар бойынша дивидендтерді және кірістерді есептеу және төлеу бойынша операциялар көрсетіледі;

      3050 - "Төлемге қысқа мерзімді сыйақылар", мұнда алынған қарыздар, берілген вексельдер, эмиссияланған бағалы қағаздар және сенімгерлік басқару шарттары бойынша төлеуге есептелген сыйақылардың болуымен және қозғалысымен байланысты операциялар және өзге төлеуге қысқа мерзімді сыйақылар көрсетіледі;

      3060 - "Амортизациялық құнмен бағаланатын ұзақ мерзімді қаржы міндеттемелерінің ағымдағы бөлігі", мұнда амортизациялық құнмен бағаланатын ұзақ мерзімді қаржы міндеттемелерінің ағымдағы бөлігі есепке алынады;

      3070 - "Пайда немесе залал арқылы әділ құнмен бағаланатын ұзақ мерзімді қаржы міндеттемелерінің ағымдағы бөлігі", мұнда пайда немесе залал арқылы әділ құнмен бағаланатын ұзақ мерзімді қаржы міндеттемелерінің ағымдағы бөлігі есепке алынады;

      3080 - "Өзге қысқа мерзімді қаржы міндеттемелері", мұнда алдыңғы топтарда көрсетілмеген өзге қысқа мерзімді қаржы міндеттемелері есепке алынады.

      29. 3100 - "Салық бойынша міндеттемелер" кіші бөлімі ұйымның салық төлеу бойынша міндеттемелерін есепке алуға арналған.

      Осы кіші бөлім мынадай шоттардың топтарын қамтиды:

      3110 - "Төленуі тиіс корпоративтік табыс салығы", мұнда төленуі тиіс корпоративтік табыс салығы есепке алынады;

      3120 - "Жеке табыс салығы", мұнда жеке табыс салығын есептеумен және төлеумен байланысты операциялар көрсетіледі;

      3130 - "Қосылған құн салығы", мұнда қосылған құн салығын есептеумен және төлеумен байланысты операциялар есепке алынады;

      3140 - "Акциздер", мұнда акциздерді есептеумен және төлеумен байланысты операциялар көрсетіледі;

      3150 - "Әлеуметтік салық", мұнда әлеуметтік салықты есептеумен және төлеумен байланысты операциялар көрсетіледі;

      3160 - "Жер салығы", мұнда жер салығын есептеумен және төлеумен байланысты операциялар көрсетіледі;

      3170 - "Көлік құралдары салығы", мұнда көлік құралдары салығын есептеумен және төлеумен байланысты операциялар көрсетіледі;

      3180 - "Мүлік салығы", мұнда мүлік салығын есептеумен және төлеумен байланысты операциялар көрсетіледі;

      3190 - "Өзге салықтар", мұнда алдыңғы топтарда көрсетілмеген өзге салықтарды есептеумен және төлеумен байланысты операциялар көрсетіледі.

      30. 3200 - "Басқа міндетті және ерікті төлемдер бойынша міндеттемелер" кіші бөлімі салықтарды қоспағанда, Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес төленуі тиіс міндетті және ерікті төлемдерді есепке алуға арналған.

      Осы кіші бөлім мынадай шоттардың топтарын қамтиды:

      3210 - "Әлеуметтік сақтандыру бойынша міндеттемелер", мұнда әлеуметтік сақтандыру бойынша аударымдарды есептеумен және төлеумен байланысты операциялар көрсетіледі;

      3220 - "Зейнетақы аударымдары бойынша міндеттемелер", мұнда зейнетақы аударымдарын есептеумен және төлеумен байланысты операциялар көрсетіледі;

      3230 - "Басқа міндетті төлемдер бойынша өзге міндеттемелер", мұнда басқа міндетті төлемдер, мысалы алымдар, мемлекеттік баждар, төлемақылар бойынша аударымдарды есептеумен және төлеумен байланысты операциялар көрсетіледі;

      3240 - "Басқа ерікті төлемдер бойынша өзге міндеттемелер", мұнда басқа ерікті төлемдер бойынша аударымдарды есептеумен және төлеумен байланысты операциялар көрсетіледі.

      31. 3300 - "Қысқа мерзімді кредиторлық берешек" кіші бөлімі бір жылға дейінгі мерзіммен кредиторлық берешекті есепке алуға арналған.

      Осы кіші бөлім мынадай шоттардың топтарын қамтиды:

      3310 - "Өнім берушілер мен мердігерлерге қысқа мерзімді кредиторлық берешек", мұнда бір жылдан кем төлеу мерзімімен қорларды жеткізу немесе қайта өңдеу бойынша шығыстарды қоса алғанда, сатып алынған активтер мен алынған қызметтер үшін өнім берушілермен және мердігерлермен есеп айырысулар жөнінде операциялар және өнім берушілер мен мердігерлерге өзге қысқа мерзімді берешек көрсетіледі;

      3320 - "Еншілес ұйымдарға қысқа мерзімді кредиторлық берешек", мұнда бір жылға дейінгі мерзіммен сатып алынған активтерге және алынған қызметтер үшін еншілес ұйымдармен есеп айырысу жөніндегі операциялар және еншілес ұйымдарға өзге қысқа мерзімді кредиторлық берешек көрсетіледі;

      3330 - "Қауымдастырылған және бірлескен ұйымдарға қысқа мерзімді кредиторлық берешек", мұнда бір жылға дейінгі мерзіммен сатып алынған активтер және алынған қызметтер үшін қауымдастырылған және бірлескен ұйымдармен есеп айырысу жөніндегі операциялар және қауымдастырылған және бірлескен ұйымдарға өзге қысқа мерзімді берешек көрсетіледі;

      3340 - "Филиалдарға және құрылымдық бөлімшелерге қысқа мерзімді кредиторлық берешек", мұнда филиалдар және құрылымдық бөлімшелер шоттарына ақша қаражатының түсуі және оны есептен шығару жөніндегі операциялар және филиалдарға және құрылымдық бөлімшелерге өзге қысқа мерзімді кредиторлық берешек көрініс табады;

      3350 - "Еңбекақы төлеу бойынша қысқа мерзімді берешек", мұнда қызметкерлер тиісті қызметтерді көрсеткен кезең аяқталғаннан кейін он екі ай ішінде толық көлемде төленуі тиіс қызметкерлерге сыйақылар (демалыс жәрдемақыларынан және үлескерлік құралдармен өтемақы төлемдерінен басқа) және еңбекақы төлеу бойынша өзге қысқа мерзімді берешектер есепке алынады;

      3360 - "Жалдау бойынша қысқа мерзімді берешек", мұнда қысқа мерзімді жалдау бойынша жалдау міндеттемелерін төлеумен байланысты операциялар және жалдау бойынша өзге қысқа мерзімді берешек көрсетіледі;

      3370 - "Ұзақ мерзімді кредиторлық берешектің ағымдағы бөлігі", мұнда ұзақ мерзімді кредиторлық берешектің ағымдағы бөлігін төлеумен байланысты операциялар көрсетіледі;

      3380 - "Өзге қысқа мерзімді кредиторлық берешек", мұнда алдыңғы топтарда көрсетілмеген өзге қысқа мерзімді кредиторлық берешек есепке алынады.

      32. 3400 - "Қысқа мерзімді бағалау міндеттемелері" кіші бөлімі белгісіз уақытпен және сомамен міндеттемелер ретінде айқындалған қысқа мерзімді бағалау міндеттемелерін есепке алуға арналған.

      Осы кіші бөлім мынадай шоттардың топтарын қамтиды:

      3410 - "Қысқа мерзімді кепілдік міндеттемелер", мұнда бір жылға дейінгі кепілдік мерзімімен өткізілген өнімдер мен көрсетілген қызметтер бойынша кепілдік міндеттемелер бойынша резервті құрумен және қозғалысымен байланысты операциялар және өзге қысқа мерзімді кепілдік міндеттемелері көрсетіледі;

      3420 - "Заңды наразылықтар бойынша қысқа мерзімді міндеттемелер", мұнда қарау мерзімі бір жылға дейін өтетін сот қуынымдары бойынша резервті құрумен және қозғалысымен байланысты операциялар және заңды наразылықтар бойынша өзге қысқа мерзімді міндеттемелер көрсетіледі;

      3430 - "Қызметкерлерге сыйақылар бойынша қысқа мерзімді бағалау міндеттемелері", мұнда қызметкерлерге ақы төленетін жұмыста болмауы нысанында қысқа мерзімді сыйақылар төлеуге күтілетін шығындар, сондай-ақ пайдаға қатысуға және сыйлықақы төлеуге күтілетін шығындар және қызметкерлерге сыйақылар бойынша өзге қысқа мерзімді бағалау міндеттемелері көрсетіледі;

      3440 - "Өзге қысқа мерзімді бағалау міндеттемелері", мұнда шоттардың алдыңғы топтарында көрсетілмеген өзге қысқа мерзімді бағалау міндеттемелері есепке алынады.

      33. 3500 - "Өзге қысқа мерзімді міндеттемелер" алдыңғы кіші бөлімдерде көрсетілмеген өзге қысқа мерзімді міндеттемелерді есепке алуға арналған.

      Осы кіші бөлім мынадай шоттардың топтарын қамтиды:

      3510 - "Алынған қысқа мерзімді аванстар", мұнда тауарларды, шикізатты, материалдарды жеткізуге, қызметтер көрсетуге, сондай-ақ тапсырысшылар үшін ішінара дайындалып өндірілген өнімге ақы төлеу бойынша алынған аванстар және өзге алынған қысқа мерзімді аванстар есепке алынады;

      3520 - "Алдағы кезеңдердің кірістері", мұнда ағымдағы айда алынған, бірақ есепті кезеңнің болашақ айларына жатқызылатын кірістер көрсетіледі;

      3530 - "Сатуға арналған шығаруға топ міндеттемелері", мұнда сатуға арналған шығаруға топ міндеттемелері көрсетіледі;

      3540 - "Шарттар бойынша қысқа мерзімді міндеттемелер", мұнда сатып алушылармен жасалған шарттар бойынша қысқа мерзімді міндеттемелер есепке алынады;

      3550 - "Аралас қысқа мерзімді қаржы құралының борыштық құрауышы", мұнда біріктірілген қысқа мерзімді қаржы құралының борыштық құрауышы есепке алынады;

      3560 - "Өзге қысқа мерзімді міндеттемелер", мұнда алдыңғы топтарда көрсетілмеген өзге қысқа мерзімді міндеттемелер есепке алынады.

7-тарау. 4 "Ұзақ мерзімді міндеттемелер" бөлімінің шоттары

      34. 4 "Ұзақ мерзімді міндеттемелер" бөлімінің шоттары ұзақ мерзімді ретінде жіктелетін ұйымдардың міндеттемелерін есепке алуға арналған.

      4 "Ұзақ мерзімді міндеттемелер" бөлімі мынадай кіші бөлімдерді қамтиды:

      4000 - "Ұзақ мерзімді қаржылық міндеттемелер";

      4100 - "Ұзақ мерзімді кредиторлық берешек";

      4200 - "Ұзақ мерзімді бағалау міндеттемелері";

      4300 - "Кейінге қалдырылған салықтық міндеттемелер";

      4400 - "Өзге ұзақ мерзімді міндеттемелер".

      35. 4000 - "Ұзақ мерзімді қаржылық міндеттемелер" кіші бөлімі ұзақ мерзімді кредиторлық берешекті қоспағанда, ұзақ мерзімді қаржылық міндеттемелерді есепке алуға арналған.

      Осы кіші бөлім мынадай шоттардың топтарын қамтиды:

      4010 - "Амортизациялық құнмен бағаланатын ұзақ мерзімді қаржылық міндеттемелер", мұнда амортизациялық құнмен бағаланатын ұзақ мерзімді қаржылық міндеттемелер есепке алынады;

      4020 - "Пайда немесе залал арқылы әділ құнмен бағаланатын ұзақ мерзімді қаржылық міндеттемелер", мұнда ұзақ мерзімді пайда немесе залал арқылы әділ құнмен бағаланатын қаржылық міндеттемелер есепке алынады;

      4030 - "Туынды қаржы құралдары", мұнда туынды қаржы құралдары, оның ішінде кіріктірілген қаржы құралдары есепке алынады;

      4040 - "Қатысушылардың дивидендтері және кірістері бойынша ұзақ мерзімді берешек", мұнда жарғылық капиталда үлесі бар заңды тұлға қатысушыларына акциялар бойынша дивидендтерді және кірістерді есептеу және төлеу бойынша операциялар көрсетіледі;

      4050 - "Төлеуге ұзақ мерзімді сыйақылар", мұнда қаржылық жалға алу, алынған қарыздар, берілген вексельдер, эмиссияланған бағалы қағаздар мен сенімгерлік басқару шарттары бойынша төлеуге есептелген сыйақылардың болуымен және қозғалысымен байланысты операциялар және өзге де төлеуге ұзақ мерзімді сыйақылар көрсетіледі;

      4060 - "Өзге ұзақ мерзімді қаржылық міндеттемелер", мұнда алдыңғы топтарда көрсетілмеген өзге қаржылық міндеттемелер есепке алынады.

      36. 4100 - "Ұзақ мерзімді кредиторлық берешек" кіші бөлімі бір жылдан асатын мерзіммен кредиторлық берешектерді есепке алуға арналған.

      Осы кіші бөлім мынадай шоттардың топтарын қамтиды:

      4110 - "Өнім берушілер мен мердігерлерге ұзақ мерзімді кредиторлық берешек", мұнда бір жылдан асатын төлеу мерзімімен қорларды жеткізу немесе қайта өңдеу бойынша шығыстарды қоса алғанда, сатып алынған активтер мен пайдаланылған қызметтер үшін өнім берушілермен және мердігерлермен есеп айырысу бойынша операциялар және өнім берушілер мен мердігерлерге өзге ұзақ мерзімді берешек көрсетіледі;

      4120 - "Еншілес ұйымдарға ұзақ мерзімді кредиторлық берешек", мұнда бір жылдан асатын мерзіммен сатып алынған активтер және пайдаланылған қызметтер үшін еншілес ұйымдармен есеп айырысу бойынша операциялар және еншілес ұйымдарға өзге ұзақ мерзімді кредиторлық берешек көрсетіледі;

      4130 - "Қауымдастырылған және бірлескен ұйымдарға ұзақ мерзімді кредиторлық берешек", мұнда бір жылдан асатын мерзіммен сатып алынған активтер мен пайдаланылған қызметтер үшін қауымдастырылған және бірлескен ұйымдармен есеп айырысу жөніндегі операциялар және қауымдастырылған және бірлескен ұйымдарға өзге ұзақ мерзімді кредиторлық берешек көрсетіледі;

      4140 - "Филиалдар мен құрылымдық бөлімшелерге берілетін ұзақ мерзімді кредиторлық берешек", мұнда филиалдар мен құрылымдық бөлімшелерге берілетін ұзақ мерзімді кредиторлық берешек есепке алынады;

      4150 - "Жалға алу бойынша ұзақ мерзімді берешек", мұнда бір жылдан асатын мерзіммен қаржылық және операциялық алу бойынша жалға алу міндеттемелерін төлеумен байланысты операциялар көрсетіледі;

      4160 - "Өзге де ұзақ мерзімді кредиторлық берешек", мұнда алдыңғы топтарда көрсетілмеген өзге де ұзақ мерзімді кредиторлық берешек есепке алынады.

      37. 4200 - "Ұзақ мерзімді бағалау міндеттемелері" кіші бөлімі ұзақ мерзімді бағалау міндеттемелерін анықталмаған уақытпен және сомамен міндеттемелер ретінде есепке алуға арналған.

      Осы кіші бөлім мынадай шоттардың топтарын қамтиды:

      4210 - "Ұзақ мерзімді кепілдік міндеттемелері", мұнда бір жылдан астам кепілдік мерзімімен өткізілген өнім бойынша кепілдік міндеттемелері бойынша резерв құрумен және қозғалысымен байланысты операциялар көрсетіледі;

      4220 - "Заңды наразылықтар бойынша ұзақ мерзімді бағалау міндеттемелері", мұнда қарау мерзімі бір жылдан асатын сот қуынымдары және өзге де заңды наразылықтар бойынша ұзақ мерзімді бағалау міндеттемелері бойынша резерв құрумен және қозғалысымен байланысты операциялар көрсетіледі;

      4230 - "Қызметкерлерге сыйақылар бойынша ұзақ мерзімді бағалау міндеттемелері", мұнда қызметкерлер тиісті қызметтер ұсынған кезең аяқталғаннан кейін он екі ай немесе одан көп уақыттан кейін төлеуге жататын ақы төленетін жұмыста болмауы нысанында қызметкерлерге сыйақы төлеуге және пайдаға қатысуға және сыйлықақы төлеуге күтілетін шығындар және қызметкерлерге сыйақылар бойынша өзге қысқа мерзімді бағалау міндеттемелері көрсетіледі;

      4240 - "Өзге де ұзақ мерзімді бағалау міндеттемелері", мұнда алдыңғы шоттар топтарында көрсетілмеген өзге де ұзақ мерзімді бағалау міндеттемелері есепке алынады.

      38. 4300 - "Кейінге қалдырылған салықтық міндеттемелер" кіші бөлімі кейінге қалдырылған корпоративтік табыс салығын есепке алуға арналған және мынадай шотты қамтиды:

      4310 - "Корпоративтік табыс салығы бойынша кейінге қалдырылған салықтық міндеттемелер", мұнда салық салынатын уақыт айырмасына байланысты алдағы кезеңдерде төленуі тиіс пайдаға салынатын салық сомасы есепке алынады.

      39. 4400 - "Өзге де ұзақ мерзімді міндеттемелер" кіші бөлімі алдыңғы кіші бөлімдерде көрсетілмеген өзге де ұзақ мерзімді міндеттемелерді есепке алуға арналған.

      Осы кіші бөлім мынадай шоттардың топтарын қамтиды:

      4410 - "Алынған ұзақ мерзімді аванстар", мұнда тауарларды, шикізатты, материалдарды жеткізу, қызметтер көрсету үшін, сондай-ақ тапсырыс берушілерге ішінара дайындық бойынша өндірілген өнімге ақы төлеу бойынша алынған аванстар және өзге де алынған ұзақ мерзімді аванстар есепке алынады;

      4420 - "Алдағы кезеңдердің кірістері", мұнда ағымдағы есепті кезеңде алынған, бірақ болашақ есепті кезеңге жатқызылатын кірістер көрсетіледі;

      4430 - "Шарттар бойынша ұзақ мерзімді міндеттемелер", мұнда сатып алушылармен жасалған шарттар бойынша міндеттемелер есепке алынады;

      4440 - "Аралас ұзақ мерзімді қаржы құралының борыштық құрауышы", мұнда біріктірілген ұзақ мерзімді қаржы құралының борыштық құрауышы есепке алынады;

      4450 - "Өзге де ұзақ мерзімді міндеттемелер", мұнда алдыңғы топтарда көрсетілмеген өзге де ұзақ мерзімді міндеттемелер есепке алынады.

8-тарау. 5 "Капитал мен резервтер" бөлімінің шоттары

      40. 5 "Капитал мен резервтер" бөлімінің шоттары капитал мен резервтерді есепке алуға арналған.

      5 "Капитал мен резервтер" бөлімі мынадай кіші бөлімдерді қамтиды:

      5000 - "Жарғылық капитал";

      5100 - "Төленбеген капитал";

      5200 - "Сатып алынған меншікті үлестік құралдар";

      5300 - "Эмиссиялық кіріс";

      5400 - "Қосымша төленген капитал";

      5500 - "Резервтер";

      5600 - "Бөлінбеген пайда (жабылмаған залал)";

      5700 - "Қорытынды пайда (қорытынды залал)".

      41. 5000 - "Жарғылық капитал" кіші бөлімі ұйымдардың шығарылған капиталын, жарғылық капиталын немесе мүліктік (пай) қорын есепке алуға арналған.

      Осы кіші бөлім мынадай шоттардың топтарын қамтиды:

      5010 - "Артықшылықты акциялар", мұнда акционерлік қоғамның төленген эмиссияланған артықшылықты акцияларының жиынтықты номиналды құны есепке алынады;

      5020 - "Қарапайым акциялар", мұнда акционерлік қоғамның төленген эмиссияланған қарапайым акцияларының жиынтық номиналды құны есепке алынады;

      5030 - "Салымдар мен пай", мұнда серіктестіктің жарғылық капиталына салымдардың құны есепке алынады.

      42. 5100 - "Төленбеген капитал" кіші бөлімі ұйымдардың төленбеген капиталын есепке алуға арналған және мынадай шотты қамтиды:

      5110 - "Төленбеген капитал", мұнда эмиссияланған акцияларды төлеу, ұйымдардың жарғылық капиталына салымдар (мүліктік жарналар) енгізу жөніндегі операциялар, сондай-ақ жеке тұлғалардың және ұйымдардың эмиссияланған акцияларын төлеу бойынша берешегі және ұйымдардың жарғылық капиталына салымдарды (мүліктік жарналарды) енгізу бройынша құрылтайшылардың берешегі көрсетіледі.

      43. 5200 - "Сатып алынған меншікті үлестік құралдар" кіші бөлімі сатып алынған меншікті үлестік құралдарды есепке алуға арналған және мынадай шотты қамтиды:

      5210 - "Сатып алынған меншікті үлестік құралдары", мұнда меншікті үлестік құралдарды сатып алу нәтижесіндегі өз капиталдындағы өзгерістер көрсетіледі.

      44. 5300 - "Эмиссиялық кіріс" кіші бөлімі эмиссиялық кірісті есепке алуға арналған және мынадай шотты қамтиды:

      5310 - "Эмиссиялық кіріс", мұнда шығарылған меншікті үлестік құралдар бойынша бойынша эмиссиялық кіріс есепке алынады.

      45. 5400 - "Қосымша төленген капитал" кіші бөлімі қосымша төленген капиталды есепке алуға арналған және мынадай шоттардың топтарын қамтиды:

      5410 - "Негізгі ұйыммен өтеусіз операциялар бойынша қосымша төленген капитал", мұнда негізгі ұйыммен өтеусіз операциялар бойынша қосымша төленген капитал есепке алынады;

      5420 - "Өзге операциялар бойынша қосымша төленген капитал", мұнда өзге операциялар бойынша қосымша төленген капитал есепке алынады.

      46. 5500 - "Резервтер" кіші бөлімі қаржылық есептілік стандарттарының талаптарына сәйкес, сондай-ақ құрылтай құжаттарына және ұйымның есептік саясатына сәйкес капитал шоттарында көрсетілетін резервтерді есепке алуға арналған.

      Осы кіші бөлім мынадай шоттардың топтарын қамтиды:

      5510 - "Құрылтай құжаттарында белгіленген резервтік капитал", мұнда Қазақстан Республикасының заңнамасына және құрылтай құжаттарына сәйкес белгіленген резервтік капитал көрсетіледі;

      5520 - "Негізгі құралдарды қайта бағалауға арналған резерв", мұнда негізгі құралдарды қайта бағалау жөніндегі операциялар көрсетіледі;

      5530 - "Материалдық емес активтерді қайта бағалауға арналған резерв", мұнда материалдық емес активтерді қайта бағалау жөніндегі операциялар көрсетіледі;

      5540 - "Өзге жиынтық кіріс арқылы әділ құн бойынша есепке алынатын қаржылық активтерді қайта бағалауға арналған резерв", мұнда өзге жиынтық кіріс арқылы әділ құн бойынша есепке алынатын қаржылық активтер бойынша қайта бағалау есепке алынады;

      5550 - "Қаржылық активтер бойынша залалға арналған резерв", мұнда қаржылық активтер бойынша күтілетін кредиттік залалдарға арналған бағалау резервтері есепке алынады;

      5560 - "Шетелдік қызмет бойынша шетел валютасын қайта есептеуге арналған резерв", мұнда мәні бойынша ұйымның шетелдік ұйымға таза инвестицияларының бір бөлігін құрайтын және ұйымның қаржылық есептілігінде таза инвестиция шығарылғанға дейін жеке капитал ретінде жіктелетін, одан кейін кіріс немесе шығыс ретінде танылатын монетарлық бап бойынша туындаған бағамдық айырмалар көрсетіледі;

      5570 - "Өзге резервтер", мұнда алдыңғы топтарда көрсетілмеген өзге резервтер көрсетіледі.

      47. 5600 - "Бөлінбеген пайда (жабылмаған залал)" кіші бөлімі бөлінбеген пайданы немесе жабылмаған залалды есепке алуға арналған.

      Осы кіші бөлім мынадай шоттардың топтарын қамтиды:

      5610 - "Есепті жылдың бөлінбеген пайдасы (жабылмаған залалы)", мұнда есепті жылдың бөлінбеген пайдасы немесе залалы көрсетіледі;

      5620 - "Алдыңғы жылдардың бөлінбеген пайдасы (жабылмаған залалы)", мұнда алдыңғы жылдардың бөлінбеген пайдасы немесе залалы көрсетіледі.

      48. 5700 - "Қорытынды пайда (қорытынды залал)" кіші бөлімі есепті кезең үшін ұйымның қорытынды пайдасын (қорытынды залалын) есепке алуға арналған және мынадай шотты қамтиды.

      5710 - "Қорытынды пайда (қорытынды залал)", мұнда есепті кезең ішіндегі ұйымның қорытынды пайдасы (қорытынды залалы) көрсетіледі, сондай-ақ есепті кезеңдегі түпкілікті қаржы нәтижесін қалыптастыру жөніндегі ақпарат қорытылады.

9-тарау. 6 "Кірістер" бөлімінің шоттары

      49. 6 "Кірістер" бөлімінің шоттары кірістерді есепке алуға арналған.

      6 "Кірістер" бөлімі мынадай кіші бөлімдерді қамтиды:

      6000 - "Өнімдерді сатудан және қызмет көрсетуден алынатын кіріс";

      6100 - "Қаржыландырудан алынатын кірістер";

      6200 - "Өзге де кірістер";

      6300 - "Тоқтатылатын қызметке байланысты кірістер";

      6400 - "Үлестік қатысу әдісі бойынша ескерілетін ұйымдар пайдасының үлесі".

      Есепті кезеңнің соңында осы бөлімнің шоттары 5610 - "Қорытынды пайда (қорытынды залал)" шотына жабылады.

      50. 6000 "Өнімді сатудан және қызметтерді көрсетуден түсетін кіріс" кіші бөлімі өнімді сатудан және қызметтерді көрсетуден түсетін кірістерді есепке алуға арналған.

      Осы кіші бөлім мынадай шоттардың топтарын қамтиды:

      6010 - "Өнімді сатудан және қызметтер көрсетуден түсетін кіріс", мұнда өнімдерді сатудан және қызметтер көрсетуден түсетін кірістерді алумен байланысты операциялар көрсетіледі;

      6020 - "Сатылған өнімді қайтару", онда сатылған өнімді қайтарумен байланысты операциялар көрсетіледі;

      6030 - "Бағадан және сатудан жеңілдіктер", мұнда бағадан немесе сатудан жеңілдік ұсынумен байланысты операциялар көрсетіледі.

      51. 6100 - "Қаржыландырудан түсетін кіріс" кіші бөлімі қаржыландырудан түсетін кірісті есепке алуға арналған.

      Осы кіші бөлім мынадай шоттардың топтарын қамтиды:

      6110 - "Сыйақылар бойынша кірістер", мұнда қаржылық активтер, мысалы депозиттер, берілген қарыздар бойынша кірістер алумен байланысты операциялар көрсетіледі;

      6120 - "Дивидендтер бойынша кірістер", мұнда бағалы қағаздар бойынша алынған дивидендтер бойынша кірістерді алумен байланысты операциялар көрсетіледі;

      6130 - "Қаржылық жалдау бойынша кірістер", мұнда қаржылық жалдауға берілген активтер бойынша кірістер алумен байланысты операциялар көрсетіледі;

      6140 - "Жылжымайтын мүлікке инвестициялармен операциялардан алынатын кірістер", мұнда жалдау төлемдерін немесе капитал құнының өсуінен кірістерді немесе екеуін де алу мақсатында иелігіндегі (жалдау шарты бойынша иесінің немесе жалға алушының) жылжымайтын мүліктен (жер, ғимарат, немесе олардың бөлігі) кірістерді алумен байланысты операциялар көрсетіледі;

      6150 - "Қаржылық құралдардың әділ құнын өзгертуден түсетін кірістер", мұнда қаржылық активтің әділ құнын өзгертуден кірістерді алумен байланысты операциялар немесе оның өзгеруін кіріс ретінде тани отырып пайда немесе залал арқылы әділ құн бойынша бағаланатын міндеттемелер көрсетіледі;

      6160 - "Қаржыландырудан түсетін -зге де кірістер", мұнда алдыңғы топтарда көрсетілмеген қаржыландырудан түсетін кірістерді алумен байланысты операциялар көрсетіледі.

      52. 6200 - "Өзге де кірістер" кіші бөлімі басқа да кірістерді есепке алуға арналған.

      Осы кіші бөлім мынадай шоттардың топтарын қамтиды:

      6210 - "Активтердің шығарылуынан түсетін кірістер", мұнда мынадай активтерді, мәселен негізгі құралдарды, материалдық емес активтерді, қаржылық активтерді сатудан түсетін кірістерді алумен байланысты операциялар көрсетіледі;

      6220 - "Өтеусіз алынған активтерден түсетін кірістер", мұнда өтеусіз алынған активтерге байланысты операциялар көрсетіледі;

      6230 - "Мемлекеттік субсидиялардан алынатын кірістер", мұнда мемлекеттік субсидиялардан кірістерді алумен байланысты операциялар көрсетіледі;

      6240 - "Қаржылық емес активтер бойынша құнсызданудан залалды қалпына келтіруден түсетін кірістер", мұнда қаржылық емес активтердің құнсыздануынан болатын залалды қалпына келтіруден алынатын кірістер көрсетіледі;

      6250 - "Бағамдық айырмадан түсетін кірістер", мұнда есептерде валюталардың әртүрлі айырбас бағамдарын пайдалана отырып есептілік валютасында көрсетілген шетелдік валюта бірліктерінің бірдей санын көрсету нәтижесінде туындайтын бағамдық айырмадан кірістерді алумен байланысты операциялар көрсетіледі;

      6260 - "Операциялық жалдаудан түсетін кірістер", мұнда операциялық жалдауға берілген активтер бойынша кірістер алумен байланысты операциялар көрсетіледі;

      6270 - "Биологиялық активтердің әділ құнын өзгертуден түсетін кірістер", мұнда биологиялық активтердің әділ құнын өзгертуден түсетін кірістерді алумен байланысты операциялар көрсетіледі;

      6280 - "Қаржылық активтер бойынша құнсызданудан залалды қалпына келтіруден алынатын кірістер", мұнда қаржылық активтің құнсыздануынан залалды қалпына келтіруден алынатын кірістер есепке алынады;

      6290 - "Өзге кірістер", мұнда алдыңғы топтарда көрсетілмеген өзге де кірістерді алумен байланысты операциялар көрсетіледі.

      53. 6300 - "Тоқтатылатын қызметпен байланысты кірістер" кіші бөлімі тоқтатылатын қызметке байланысты кірістерді есепке алуға арналған және мынадай шотты қамтиды:

      6310 - "Тоқтатылатын қызметпен байланысты кірістер", мұнда өткізілген активтерден кірістер алумен байланысты операциялар немесе тоқтатылатын қызметпен байланысты міндеттемелер бойынша есептер көрсетіледі.

      54. 6400 - "Үлестік қатысу әдісі бойынша ескерілетін ұйымдар пайдасының үлесі" кіші бөлімі үлестік қатысу әдісімен ескерілетін ұйымдар пайдасының үлесін көрсетуге арналған.

      Осы кіші бөлім мынадай шоттардың топтарын қамтиды:

      6410 - "Қауымдастырылған ұйымдардың пайда үлесі", мұнда үлестік қатысу әдісімен ескерілетін қауымдастырылған ұйымдардың пайдасының үлесі есепке алынады;

      6420 - "Бірлескен ұйымдардың пайда үлесі", мұнда үлестік қатысу әдісімен ескерілетін бірлескен ұйымдардың пайда үлесі есепке алынады.

10-тарау. 7 "Шығыстар" бөлімінің шоттары

      55. 7 "Шығыстар" бөлімінің шоттары шығыстарды есепке алуға арналған.

      7 "Шығыстар" бөлімі мынадай кіші бөлімдерді қамтиды:

      7000 - "Сатылған өнімнің және көрсетілген қызметтердің өзіндік құны";

      7100 - "Өнімді сату және қызметтер көрсету бойынша шығыстар";

      7200 - "Әкімшілік шығыстар";

      7300 - "Қаржыландыруға арналған шығыстар";

      7400 - "Өзге де шығыстар";

      7500 - "Тоқтатылатын қызметке байланысты шығыстар";

      7600 - "Үлестік қатысу әдісімен ескерілетін ұйымдардың залалдағы үлесі";

      7700 - "Корпоративтік табыс салығы бойынша шығыстар".

      Есепті кезеңнің соңында осы бөлімнің шоттары 5610 - "Қорытынды пайда (қорытынды залал)" шотына жабылады.

      56. 7000 "Сатылған өнімнің және көрсетілген қызметтердің өзіндік құны" кіші бөлімі сатылған өнімнің және көрсетілген қызметтердің өзіндік құнын есепке алуға арналған және мынадай шотты қамтиды:

      7010 - "Сатылған өнімнің және көрсетілген қызметтердің өзіндік құны", мұнда сатылған өнімнің және көрсетілген қызметтердің өзіндік құны есепке алынады.

      57. 7100 - "Өнімдерді сату және қызметтер көрсету бойынша шығыстар" кіші бөлімі өнімдерді сату және қызметтер көрсету бойынша шығыстарды есепке алуға арналған және мынадай шотты қамтиды:

      7110 - "Өнімдерді сату және қызметтер көрсету бойынша шығыстар" онда өнімдерді сатумен және қызметтер көрсетумен байланысты шығыстар есепке алынады.

      58. 7200 - "Әкімшілік шығыстар" кіші бөлімі әкімшілік шығыстарды есепке алуға арналған және мынадай шотты қамтиды:

      7210 - "Әкімшілік шығыстар", мұнда өндірістік процеспен байланысты емес басқару және шаруашылық шығыстар есепке алынады.

      59. 7300 - "Қаржыландыруға арналған шығыстар" кіші бөлімі қаржыландыруға арналған шығыстарды есепке алуға арналған.

      Осы кіші бөлім мынадай шоттардың топтарын қамтиды:

      7310 - "Сыйақылар бойынша шығыстар", мұнда қаржылық міндеттемелер бойынша шығыстар, мысалы алынған қарыздар бойынша пайыздарды төлеуге арналған шығыстар көрсетіледі;

      7320 - "Қаржылық жалдау бойынша пайыздарды төлеуге арналған шығыстар", мұнда қаржылық жалға алынған активтер, мысалы негізгі құралдар бойынша шығыстар көрсетіледі;

      7330 - "Қаржылық құралдардың әділ құнын өзгертуден болатын шығыстар", мұнда қаржылық активтің әділ құнының немесе әділ құн бойынша бағаланатын міндеттеменің өзгеруінен болатын шығыстар көрсетіледі;

      7340 - "Қаржыландыруға арналған өзге де шығыстар", мұнда алдыңғы топтарда көрсетілмеген қаржыландыруға арналған өзге де шығыстар көрсетіледі.

      60. 7400 - "Өзге де шығыстар" кіші бөлімі әдеттегі қызмет процесіне қарамастан туындайтын өзге де өндірістік емес шығыстарды есепке алуға арналған.

      Осы кіші бөлім мынадай шоттардың топтарын қамтиды:

      7410 - "Активтерді шығару бойынша шығыстар", мұнда активтерді сату, өтеусіз беру және есептен шығару бойынша шығыстар, мысалы негізгі құралдарды, материалдық емес активтерді, қаржылық активтерді сату, өтеусіз беру және есептен шығару бойынша шығыстар, демонтаж бойынша шығыстар есепке алынады;

      7420 - "Қаржылық емес активтердің құнсыздануынан шығыстар", мұнда қаржылық емес активтердің құнсыздануынан шығыстар есепке алынады;

      7430 - "Бағамдық айырма бойынша шығыстар", мұнда шетелдік қызметке бағамдық айырма бойынша шығыстарды қоспағанда, ағымдағы кезеңде олар бастапқы танылғандардан немесе алдыңғы қаржылық есептерде ұсынылғандардан ерекше бағамдар бойынша ұйымның монетарлық баптарын өтеу кезінде немесе есептілікте монетарлық баптарды ұсыну кезінде туындайтын бағамдық айырма бойынша шығыстар есепке алынады;

      7440 - "Дебиторлық берешектің құнсыздануы бойынша шығыстар", мұнда дебиторлық берешектің құнсыздануы бойынша шығыстар есепке алынады;

      7450 - "Операциялық жалдау бойынша шығыстар", онда операциялық жалдау бойынша шығыстар есепке алынады;

      7460 - "Биологиялық активтердің әділ құнының өзгеруінен болатын шығыстар", мұнда биологиялық активтердің әділ құнының өзгеруінен болатын шығыстар есепке алынады;

      7470 - "Қаржы құралдарының құнсыздануынан болатын шығыстар" қаржы құралдарының құнсыздануынан болатын шығыстар есепке алынады;

      7480 - "Өзге шығыстар", мұнда алдыңғы топтарда көрсетілмеген өзге де шығыстар есепке алынады.

      61. 7500 - "Тоқтатылатын қызметке байланысты шығыстар" кіші бөлімі тоқтатылатын қызметпен байланысты шығыстарды есепке алуға арналған мынадай шотты қамтиды:

      7510 - "Тоқтатылатын қызметке байланысты шығыстар", мұнда тоқтатылатын қызметпен байланысты өткізілген активтер немесе міндеттемелер бойынша есеп айырысулар бойынша шығыстар есепке алынады.

      62. 7600 - "Үлестік қатысу әдісімен ескерілетін ұйымдардың залалындағы үлес" кіші бөлімі үлестік қатысу әдісімен ескерілетін ұйымдардың залалындағы үлесті көрсетуге арналған.

      Осы кіші бөлім мынадай шоттардың топтарын қамтиды:

      7610 - "Қауымдастырылған ұйымдардың залалындағы үлес", мұнда үлестік қатысу әдісімен ескерілетін қауымдастырылған ұйымдардың залалындағы үлес есепке алынады;

      7620 - "Бірлескен ұйымдардың залалындағы үлес" мұнда үлестік қатысу әдісімен ескерілетін бірлескен ұйымдардың залалындағы үлес есепке алынады.

      63. 7700 - "Корпоративтік табыс салығы бойынша шығыстар" кіші бөлімі корпоративтік табыс салығы бойынша шығыстарды есепке алуға арналған және мынадай шотты қамтиды:

      7710 - "Корпоративтік табыс салығы бойынша шығыстар", мұнда корпоративтік табыс салығы бойынша шығыстар есепке алынады.

11-тарау. 8 "Өндірістік есепке алу шоттары" бөлімінің шоттары

      64. 8 "Өндірістік есепке алу шоттары" бөлімінің шоттары ұйымдардың өнімді өндіруге және қызметтер көрсетуге арналған шығындарын есепке алуға арналған. Осы бөлімнің шоттарында олардың пайда болу орындары және басқа да белгілері бойынша шығындарды топтау, сондай-ақ дайын өнімнің өзіндік құнын калькуляциялау жүзеге асырылады.

      8 "Өндірістік есепке алу шоттары" бөлімі мынадай кіші бөлімдерді қамтиды:

      8100 - "Негізгі өндіріс";

      8200 - "Өз өндірісінің жартылай фабрикаттары";

      8300 - "Қосалқы өндірістер";

      8400 - "Жүкқұжат шығыстары".

      65. 8100 "Негізгі өндіріс" кіші бөлімі негізгі өндіріс шығындарын есепке алуға арналған және мынадай шотты қамтиды:

      8110 - "Негізгі өндіріс", мұнда негізгі өндіріске арналған шығындар, оның ішінде шикізат пен материалдардың шығысы, тікелей негізгі өндірістегі қызметкерлердің еңбекақысы және еңбекақысының сомасынан аударымдар, негізгі өндіріске жатқызылған жүкқұжат шығыстар есепке алынады.

      66. 8210 - "Өз өндірісінің жартылай фабрикаттары", мұнда өз өндірісінің жартылай фабрикаттарын есепке алуға арналған және мынадай шотты қамтиды:

      8210 - "Өз өндірісінің жартылай фабрикаттары", мұнда жартылай фабрикаттарды өндіруге арналған шығындар есепке алынады.

      67. 8300 - "Қосалқы өндірістер" қосалқы өндіріс шығындарын есепке алуға арналған және мынадай шотты қамтиды:

      8310 - "Қосалқы өндірістер", мұнда ұйымның негізгі өндірісіне қатысты қосалқы болып табылатын өндірістердің шығындары есепке алынады.

      68. 8400 - "Жүкқұжат шығыстары" кіші бөлімі жүкқұжат шығыстарын есепке алуға арналған және мынадай шотты қамтиды:

      8410 - "Жүкқұжат шығыстары", мұнда негізгі және қосалқы өндірістер, сондай-ақ өз өндірісінің жартылай фабрикаттары бойынша жүкқұжаттар шығыстары көрсетіледі.