1. Қазақстан Республикасының аумағында төлем құжаттарын пайдалану және ақшаның қолма-қол жасалмайтын төлемдерi мен аударымдарын жүзеге асыру ережесi бекiтiлсiн және Қазақстан Республикасының Әдiлет министрлiгiнде мемлекеттiк тiркеуден өткiзiлген күннен бастап екi апталық мерзiм өткеннен кейiн күшiне енгiзiлсiн.
2. Төлем жүйесi басқармасы (Мұсаев Р.Н.):
1) Заң департаментiмен (Шәрiпов С.Б.) бiрлесiп осы қаулыны және Қазақстан Республикасының аумағында төлем құжаттарын пайдалану және ақшаның қолма-қол жасалмайтын төлемдерi мен аударымдарын жүзеге асыру ережесiн Қазақстан Республикасының Әдiлет министрлiгiнде мемлекеттiк тiркеуден өткiзу шараларын қабылдасын;
2) Қазақстан Республикасының Әдiлет министрлiгiнде мемлекеттiк тiркеуден өткiзiлген күннен бастан екi апталық мерзiмде осы қаулыны және Қазақстан Республикасының аумағында төлем құжаттарын пайдалану және ақшаның қолма-қол жасалмайтын төлемдерi мен аударымдарын жүзеге асыру ережесiн Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң облыстық филиалдарына және екiншi деңгейдегi банктерге жiберсiн.
3. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi Төрағасының орынбасары Е.Т. Жанкелдинге жүктелсiн.
Ұлттық Банк
Төрағасы
Қазақстан Республикасының
Ұлттық Банкi Басқармасының
2000 жылғы 25 сәуiрдегi N 179
қаулысымен
"БЕКIТIЛГЕН"
Қазақстан Республикасының аумағында төлем құжаттарын
пайдалану және ақшаның қолма-қол жасалмайтын төлемдерi мен
аударымдарын жүзеге асыру ережесi
1-бөлiм. Жалпы ережелер
1. Осы Ереже ақшаның қолма-қол жасалмайтын төлемдерi мен аударымдарын жүзеге асырғанда төлем құжаттарының түрлерiн және оларды ресiмдеу мен пайдалануды белгiлейдi.
2. Осы Ереже клиент және оған қызмет көрсететiн банк арасындағы шартқа сәйкес жасалатын:
1) осы банктегi бiр клиенттiң иелiгiндегi банк есепшоттары бойынша;
2) клиенттiң банк есепшоттары бойынша солардың есебiндегi ақша сомаларының өзгерiстерiн бухгалтерлiк есепте көрсету, оның iшiнде тиесiлi сыйақыны көрсету үшiн банк жүргiзетiн;
3) клиенттiң банктiк есепшотына қызмет көрсеткенi үшiн банктiң комиссиялық алымдарды алуы бойынша қолма-қол жасалмайтын төлемдерiн жүзеге асыру тәртiбiн реттемейдi (төлем құжаттарын және оларды қайтарып алу немесе тоқтата тұру туралы өкiмдердi ресiмдеуден басқа). <*>
Ескерту: 2-тармақ өзгертілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының
2000 жылғы 29 желтоқсандағы N 488 қаулысымен. V001379_
3. Осы Ережеде "Ақша төлемi мен аударымы туралы" Z980237_ Қазақстан Республикасының Заңының 3-бабында көрсетiлген негiзгi ұғымдар, сондай-ақ мынадай ұғымдар қолданылады:
1) валюталау күнi - бастамашы өзiнiң төлем тапсырмасында көрсеткен және "валюталау күнi" деп аталған бенефициар ақшаны алуы тиiс күн;
2) дебеттiк аударымдар - ақша жөнелтушi төлеуi үшiн бенефициардың банкке төлем құжаттарын ұсынуы жолымен жүргiзiлетiн қолма-қол жасалмайтын төлемдер;
3) кредиттiк аударымдар - бастамашының алушы-банкке төлем тапсырмасын ұсынуы жолымен жүргiзiлетiн қолма-қол жасалмайтын төлемдер;
4) төлем құжаты - азаматтық-құқықтық мәмiлелердiң, шарттардың талаптарына, Қазақстан Республикасы заңдарының нормаларына және соттың шешiмдерiне сәйкес ақша мiндеттемесiн орындауға негiз болатын немесе жасауға көмектесетiн құжат;
5) төлем аудару жүйесi - белгiленген ережелер бойынша нұсқаулар жiберу және ақша аудару тәртiбi;
6) инкассалайтын банк - бенефициардың талабын ақша жөнелтушiнiң банкiне немесе ақша жөнелтушiге осы Ереженiң талаптарына сәйкес оны кейiннен төлеуi үшiн өткiзу жөнiндегi мiндеттеменi өзiне алатын банк.
4. Нұсқауды керi қайтарып алу не оның орындалуын тоқтата тұру туралы нұсқаулар мен өкiмдердi алушы-банк тек өзi белгiлеген операциялық күн iшiнде қабылдайды.
5. Егер нұсқауды керi қайтарып алу не оның орындалуын тоқтата тұру туралы нұсқау немесе өкiм операциялық күн аяқталғаннан кейiн алынса, онда мұндай нұсқауға немесе өкiмдi алушы-банк келесi операциялық күннiң басында алған болып саналады.
Егер бастамашының нұсқауында белгiленген валюталау күнi жұмыс iстемейтiн күнге келсе, онда келесi жұмыс күнi валюталау күнi болып саналады.
6. Алушы-банк акцептелген нұсқау бойынша жөнелтушiнiң ақшасын Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен, алуға (оның банк есепшотын дебиттеуге) құқылы.
7. Құжаттық есеп айырысу - бұл сатып алушы мен сатушы арасындағы жазбаша келiсiмде көзделген және банк iшiнде қолданылатын: коносамент, көлiк тауар құжаттамасы, тасымалдаудың аралас түрлерінің көлiк құжаты, курьерлiк және пошталық түбiршек, сақтандыру полисi, коммерциялық есепшот, сапа сертификаты, варрант, тауардың шығу тегi туралы куәлiк, жүктiң салмағы туралы анықтама және басқа құжаттарды ұсынғанда банк жүзеге асыратын төлем.
Құжаттың есеп айырысу түрлерi болып құжаттық аккредитив (бұдан әрi - аккредитив) және құжаттық инкассо (бұдан әрi - инкассо) болып табылады.
8. Аккредитив - бұл клиенттiң нұсқаулығымен және өтiнiшi бойынша немесе өз қалауы бойынша көрсетiлген бенефициарға немесе оның бұйрығымен төлем немесе бенефициар талап еткен аударым вексельдерiне акцепт және төлеу немесе аккредитивте көзделген құжаттарға қарсы белгiленген мерзiмге негоциация жасауға, егер аккредитивтiң барлық талаптары сақталса, банк өзiне алған мiндеттеме.
Аккредитив сатып алу-сату шартынан немесе басқа шарттан ерекшеленген
мәмiле болып табылады.
9. Инкассо - бұл сатып алушы мен сатушы арасындағы келiсiмде
көзделген бастамашы берген төлем және басқа құжаттың есеп айырысуда
ұсынылатын құжаттардың, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заң
актiлерiнде көрсетiлген акцепт және/немесе төлем алу мақсатындағы басқа
құжаттардың негiзiнде жүзеге асырылатын банк операциясы.
10. Аккредитив және инкассо Қазақстан Республикасы заңдарына сәйкес
қолданылады.
11. Қазынашылық органдарда ашылған мемлекеттiк мекемелердiң
есепшоттарынан ақша төлемi мен аударымын жүргізу тәртiбi Қазақстан
Республикасы Қаржы министрлiгiнiң нормативтiк құқықтық актiлерiмен
реттеледi.
12. Заңды тұлғалар арасындағы 4000 айлық есептiк көрсеткiштен асатын
төлемдер тек ақша аудару тәртiбiмен жүзеге асырылады.
<*>
Ескерту: 12-тармақ жаңа редакцияда жазылды - ҚР Ұлттық Банкі
Басқармасының 2000 жылғы 29 желтоқсандағы N 488
қаулысымен.
V001379_
2-бөлiм. Төлем құжаттары
1-тарау. Төлем құжаттарының түрлерi мен ресiмдеу тәртiбi
13. Төлем құжаттарының түрлерi:
1) төлем тапсырмасы;
2) чек;
3) вексель;
4) төлемдiк талап-тапсырма;
5) инкассалық өкiм, салық қызметi органдарының және кеден
органдарының инкассалық өкiмi;
6) Ұлттық Банктiң нормативтiк құқықтық актiлерiнде белгiленген басқа
төлем құжаттары.
14. Төлем құжаттарында Қазақстан Республикасының қолданылып жүрген заңдарында көрсетiлгеннен басқа жағдайларда мынадай деректемелер болуы тиiс:
1) төлем құжатының атауы;
2) төлем құжатының номерi, оның жазылған күнi, айы, жылы. Күн - санмен, ай - жазумен, жыл - санмен жазылады. Компьютердi пайдаланып ресiмделген төлем құжаттарында айды санмен белгiлеуге болады;
3) ақша жөнелтушi - заңды тұлғаның ұйымдық-құқықтық нысанын қоса толық атауы не жеке адамның аты-жөнi, оның жеке бiрдейлестiру коды;
4) ақша жөнелтушi банктiң ұйымдық-құқықтық нысанын қоса толық атауы, оның банктiк бiрдейлестiру коды (атауымен қатар оның фирмалық белгiсi қойылуы мүмкiн);
5) бенефициар - заңды тұлғаның ұйымдық-құқықтық нысанын қоса, толық атауы не жеке адамның аты-жөнi, оның жеке бiрдейлестiру коды;
6) бенефициардың банкiнiң ұйымдық-құқықтық нысанын қоса, толық атауы не оның банктiк бiрдейлестiру коды (атауымен қатар оның фирмалық белгiсi қойылуы мүмкiн);
7) төлемнiң мақсаты, сондай-ақ Ұлттық Банктiң нормативтiк құқықтық актiлерiнде белгiленген оның код белгiсi;
8) санмен және жазумен көрсетiлген төлем сомасы;
9) ақша төлемi және/немесе аударымы бастамашысының уәкiлеттi адамының аты-жөнi және қолы, егер бар болса - оның мөрiнiң таңбасы (қағазға жазылған құжаттар үшiн);
10) бенефициар және ақша жөнелтушi - салық төлеушiнiң тiркеу номерi (бұдан әрi - СТН) (вексельдерден және Қазақстан Республикасының қолданылып жүрген заңдарына сәйкес СТН қою талап етiлмейтiн басқа құжаттар кiрмейдi).
Мұндайда ақша жөнелтушiнiң және бенефициардың, сондай-ақ олардың жеке бiрдейлестiру кодтары төлем құжаттарында бiр рет көрсетiлуi тиiс. Сондай-ақ жөнелтушiнiң, бенефициардың және оларға қызмет көрсететiн банктердiң ұйымдық-құқықтық нысандарын банктер мен клиенттердiң жұмысын қиындатпайтындай етiп қысқартуға болады.
15. Жөнелтушiнiң қағаз жазбадағы төлем құжатында жөнелтушiнiң уәкiлеттi адамының қолы және қол қою және мөр таңбасы үлгiлерiне сәйкес оның мөрiнiң таңбасы қойылуы тиiс. Мұндайда, егер қол қою және мөр таңбасы үлгiлерi бар құжатта банк есепшотына билiк ететiн уәкiлеттi адамдар ретiнде бiрiншi және екiншi қол қою құқығы бар адамдар көрсетiлсе, төлем құжатында осы адамдардың қолы мiндеттi түрде болуы тиiс.
16. Ақша төлемiн және/немесе аударымын жасағанда банк төлем құжаттарында қосымша деректемелердiң қойылуын, егер бұл талаптар Қазақстан Республикасының заңдарында тiкелей көзделсе, талап етуге құқылы.
17. Төлем құжаттары электрондық түрде де, қағаз жазбасында да ұсынылуы мүмкiн. Электрондық төлем құжаттары электрондық төлем хабарлары үшiн белгiленген нысандарға сәйкес құралады және банкке электрондық байланыс арналары мен телекоммуникациялар бойынша жiберiледi.
18. Төлем құжаттарын және төлем құжатын керi қайтарып алу туралы немесе оны орындауды тоқтата тұру туралы өкiмдi магниттi тасымалдаушымен ұсынуға тек санкцияланбаған төлемдерден қорғау тәртiбi сақталған жағдайда ғана жол берiледi. Сонымен бiрге, егер Ұлттық Банктiң нормативтiк құқықтық актiлерiнде басқаша көзделмесе, магниттi тасымалдаушыдағы ақпаратта банк қабылдаған бағдарламалық-криптографиялық қорғау жүйесi болуы тиiс.
19. Факс арқылы төлем құжатын не оны қайтарып алу туралы немесе оның орындалуын тоқтата тұру туралы өкiмдi беру үшiн банк өзiне қойылған қолдарды және мөр таңбаларын бар үлгiлермен визуальды салыстырып тексеруден басқа, Қазақстан Республикасының қолданылып жүрген заңдарында белгiленген қорғау iс-қимылдарының өзге элементтерi кiретiн санкцияланбаған ақша төлемдерiнен және/немесе аударымдарынан олар жасаған қорғау iс-қимылдарының тәртiбiн сақтауға мiндеттi.
20. Төлем құжаттарында не оларды керi қайтарып алу туралы немесе оның орындалуын тоқтата тұру туралы өкiм мемлекеттiк және/немесе орыс тiлдерiнде жасалуы тиiс. Оларды жасағанда өзге тiлдердi пайдалану мүмкiндiгi банктер және оның клиентi арасында шартпен белгiленедi.
21. Электрондық тасымалдаушымен орындалған төлем құжатында не оларды керi қайтарып алу туралы немесе оның орындалуын тоқтата тұру туралы өкiмде кез келген түзетулер жасауға болмайды. Банк түзетулердi, түзеулердi, сондай-ақ санмен және жазумен көрсетiлген сомалардың сәйкес келмеуiн байқаған жағдайда, банк төлем құжатын орындауға қабылдамайды және үш жұмыс күнiнен кешiктiрмей, қайтару себебi көрсетiлiп оның бастамашысына қайтарады.
22. Алушы-банк немесе бенефициар банкi ақша төлемдерi мен аударымдарын жүзеге асыру тәсiлдерiн қолданудың ережелерi мен ерекшелiктерiн реттейтiн осы Ереженiң және Ұлттық Банктiң нормативтiк құқықтық актiлерiнiң талаптарына сәйкес емес нысанда толтырылған және ұсынған, сондай-ақ клиенттiң деректемелерi (оның атауы, жеке бiрдейлестiрiлген коды, СТН) төлем құжатында көрсетiлген деректемелерге, төлем құжатында көрсетiлген төлем валюталары банк есепшотындағы валютаға сәйкес келмеген жағдайда, төлем құжатын акцептеуден бас тартуға құқылы. Банктiң төлем құжатын акцептеуден бас тартуы Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген негiздемелер бойынша оны алған күннен бастап үш жұмыс күнiнен кешiктiрмей жүзеге асырылады.
23. Ақша жөнелтушiнiң ақшасын оның банк есепшотынан алу ақша жөнелтушi акцептеген төлем құжаты не Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес оның акцептелуiн талап етпейтiн төлем құжаты негiзiнде жүргiзiледi.
24. Егер Қазақстан Республикасының заңдарында басқаша көзделмесе, қағаз жазбада орындалған ұсынылатын төлем құжаттары және төлем құжатын керi қайтарып алу немесе оның орындалуын тоқтата тұру туралы өкiмдерi даналарының санын әр банк өзi белгiлейдi және оның ережесiнде операциялар жүргiзудiң жалпы талаптары туралы айтылады.
25. Банк ақша төлемiн және/немесе аударымын жүзеге асыру бойынша ақша жөнелтушi және/немесе нұсқау жөнелтушi алдындағы оның мiндеттемелерiне байланысты емес шағымдарды қарауға мiндеттi емес.
Ақша жөнелтушi мен бенефициар арасындағы шағымдар алушы-банктiң акцепт нұсқауы заңды болғанда ғана алушы-банктiң қатысуынсыз Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен шешiледi.
26. Егер Қазақстан Республикасының заңдарында басқаша көзделмесе, төлем құжаттарында оларды iшiнара орындау туралы талап қоюға болмайды.
2-тарау. Төлем тапсырмасы
27. Төлем тапсырмасы тапсырмада көрсетiлген сомадағы бенефициардың пайдасына оның ақшасын аудару туралы ақша жөнелтушiнiң қызмет көрсететiн алушы-банкке тапсырмасын бiлдiредi.
28. Ақша жөнелтушi қызмет көрсететiн алушы-банкке төлем тапсырмасын белгiленген нысандағы бланкте (N 1 қосымша) ұсынады.
"Төлемнiң мақсаты бағанында ақша жөнелтушi ақша аударымын жүзеге асыруға негiз болатын құжаттың (құжаттардың) атауын, номерiн және күнiн, сондай-ақ "төлем мақсатының коды" бағанында төлемнiң код белгiлерiн көрсетуге мiндеттi.
29. Ақша жөнелтушi Қазақстан Республикасы валюта заңдарының талаптарына сәйкес валюта операциялары бойынша төлем жасағанда және (немесе) ақша аударғанда қызмет көрсететiн алушы-банкке белгiленген нысандағы бланкiде (N 2 қосымша) ақша аударуға өтiнiш ұсынады. Мұндай өтiнiш ақша жөнелтушiнiң қызмет көрсететiн алушы-банкке төлем тапсырмасы болып табылады.
Ақша аударуға өтiнiште осы Ереженiң N 2 қосымшасының нысанында көрсетiлген деректемелерден басқа банк ақша жөнелтушi туралы қосымша мәлiметтердi, сондай-ақ осы өтiнiштi өңдеу үшiн банкке қажеттi мәлiметтердi кiргiзуге құқылы. <*>
Ескерту: 29-тармақ өзгертілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының
2000 жылғы 29 желтоқсандағы N 488 қаулысымен. V001379_
30. Ақша аударуға жазылған күнi көрсетiлген төлем тапсырмасы-өтiнiшiн алушы-банк он күнтiзбелiк күн iшiнде қабылдайды.
Ақша аударуға төлем тапсырмасынан немесе өтiнiшiнен басқа ақша жөнелтушi Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес алушы-банктiң талабы бойынша төлемнiң дәлелдiлiгiн растайтын құжаттар ұсынуға мiндеттi.
31. Қызмет көрсететiн алушы-банкпен келiсiм бойынша ақша жөнелтушi ақша аударуға төлем тапсырма-өтiнiшiнде валюталау күнiн көрсетуiне болады.
3-тарау. Төлемдiк талап-тапсырма
32. Төлемдiк талап-тапсырма ақша жөнелтушiге жеткiзiлген тауарларға, орындалған жұмысқа, көрсетiлген қызметке ақы төлеу туралы көрсетiлген талапты растайтын құжаттар негiзiнде ұсынылатын бенефициардың талабын бiлдiредi.
33. Бенефициар төлемдiк талап-тапсырманы белгiленген нысандағы бланкiде (N 3 қосымша) бенефициардың банкiне немесе тiкелей ақша жөнелтушiнiң банкiне ұсынуға құқылы.
Бенефициар бенефициардың банкiне бiрнеше төлемдiк талап-тапсырмаларды ұсынған жағдайда, оларға төлемдiк талап-тапсырмалардың тiзiлiмi белгiленген нысандағы бланкiде (N 4 қосымша) қоса берiледi. Төлемдiк талап-тапсырманың "төлемнiң мақсаты" бағанында бенефициар төлемдiк талап-тапсырманы ұсынуға негiз болатын құжаттар деректемелерiн көрсетуге мiндеттi. <*>
Ескерту: 33-тармақ жаңа редакцияда жазылды - ҚР Ұлттық Банкі
Басқармасының 2000 жылғы 29 желтоқсандағы N 488
қаулысымен. V001379_
34. Төлемдiк талап-тапсырма тiзiлiммен бiрге бенефициардың банкiне ұсынылады, ол бенефициардың барлық деректемелерi толтырылуының толықтығын тексерiп, төлемдiк талап-тапсырманы осы Ережеде белгiленген тәртiппен ақша жөнелтушiнiң банкiне жiбередi.
35. Бенефициарға және ақша жөнелтушiге бiр алушы-банк қызмет көрсеткен, сондай-ақ төлемдiк талап-тапсырманы бенефициардың банкiсiз ақша жөнелтушiнiң банкiне ұсынған жағдайда тiзiлiмдi қоса беру қажет емес.
36. Жазылған күнi көрсетiлген төлемдiк талап-тапсырма мен қоса берiлген тiзiлiмдi бенефициар отыз күнтiзбелiк күн iшiнде бенефициардың банкiне ұсынуы мүмкiн немесе төлемдiк талап-тапсырма ақша жөнелтушiнiң банкiне ұсынылуы мүмкiн. <*>
Ақша жөнелтушiде немесе алушы-банкте төлемдiк талап-тапсырманы орындау үшiн қажеттi ақша сомалары жоқ не жетiспегенде алушы-банктiң төлемдiк талап-тапсырмасын және тiзiлiмдi Қазақстан Республикасының заң актiлерiнде көзделген сақтау мерзiмi осы құжаттардың қолданылу мерзiмi өткенде үзiледi. Мұндайда, ақша жөнелтушiнiң акцептеуiн талап етпейтiн төлемдiк талап-тапсырмаларды қоспағанда, алушы-банк ақша жөнелтушiмен тек акцептелген төлемдiк талап-тапсырманы ғана сақтауға қабылдайды.
Ескерту: 36-тармақ өзгертілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының
2000 жылғы 29 желтоқсандағы N 488 қаулысымен. V001379_
37. Ақша жөнелтушiнiң акцептеуiн талап етпейтiн төлемдiк талап-тапсырмаларды қоспағанда, ақша жөнелтушi банк тек ақша жөнелтушiнiң акцептi болған жағдайда ғана төлемдiк талап-тапсырманы орындауға тиiс.
Ақша жөнелтушiнiң акцепт туралы белгi қою үшiн төлемдiк талап-тапсырма бланкiсiнiң бет жағында орын жетiспеген жағдайда, осы жазба бланктiң сырт жағына жасалады.
38. Егер жөнелтушi ақша жөнелтушiнiң банкiне төлемдiк талап-тапсырманы оған ақша жөнелтушiнiң өзiнiң банк есепшотынан ақшаны акцепсiз алуға келiсiмi бар құжаттарды қосып ұсынса, ондай төлемдiк талап-тапсырма ақша жөнелтушiнiң акцептеуiн талап етпейдi.
4-тарау. Инкассалық өкiм
39. Заң актiлерiнде көзделген жағдайларда ақша жөнелтушiнiң банк есепшоттарынан ақша жөнелтушiнiң келiсiмiнсiз ақша алу үшiн пайдаланылатын төлем құжаты белгiленген нысандағы бланкте (N 5 қосымша) ұсынылған инкассалық өкiм, сондай-ақ салық қызметi органдарының және кеден органдарының (N 6 қосымша) инкассалық өкiмi болып табылады.
40. Ақшаны өндiрiп алушы ақша жөнелтушiнiң банкiне осы өндiрiп алудың дәлелдiгiн растайтын орындалатын парақтардың немесе сот шешiмдерi, үкiмдерi, анықтамалары және қаулылары бойынша берiлетiн бұйрықтардың не ақшаны өндiрiп алу туралы сот бұйрығының түпнұсқаларын қоса инкассалық өкiмдi немесе соттың мөрiмен расталған олардың көшiрмелерiн ұсынады.
Ақша жөнелтушiнiң банк есепшотынан оның келiсiмiнсiз ақша алудың дәлелдiгiн растайтын орындалатын құжат, егер орындалатын құжаттың мәтiнiнде өзгеше белгiленбесе, банкке көрсету үшiн тек бiр инкассалық өкiмнiң негiзi ғана болып табылады. Салық қызметi және кеден органдарының инкассалық өкiмдерi осы өндiрiп алудың дәлелдiгiн растайтын орындалатын құжаттарсыз ұсынылады. <*>
Ескерту: 40-тармақ жаңа редакцияда жазылды - ҚР Ұлттық Банкі
Басқармасының 2000 жылғы 29 желтоқсандағы N 488
қаулысымен. V001379_
41. Инкассалық өкiмде ақша жөнелтушiнiң банк есепшотынан оның келiсiмiнсiз ақша (оның күнi және номерi) алу (өндiрiп алу) құқығы көзделетiн заң актiлерiне сiлтемемен төлемнiң мақсаты көрсетiледi.
Орындалатын құжатта көрсетiлген ақша төлемiнiң/аударымының сомасы инкассалық өкiмде көрсетiлген сомамен сәйкес келуi тиiс.
42. Салық және кеден қызметi органдарының инкассалық өкiмiнде бюджеттiк жiктеу коды, операция түрi қосымша көрсетiледi.
43. Өндiрiп алудың, сондай-ақ ақша жөнелтушiнiң келiсiмiнсiз қаражатты есептен шығару үшiн негiздемеге сiлтеме жасау дұрыстығына өндiрiп алушы жауап бередi. Банктер ақша жөнелтушiлердiң олардың келiсiмiнсiз банк есепшоттардан қаражатты есептен шығаруға қарсылықтарын қарамайды.
5-тарау. Төлем құжаттарын электрондық жазбамен ұсыну
44. Төлем құжатында хабарланатын оның бейнесiн немесе ақпаратты беру жолымен төлем құжаттарын алмастырудың электрондық жүйелерiн пайдалану және бағдарламалық-криптографиялық қорғау мен электрондық сандық қол қою туралы шарт (келiсiм) негiзiнде, бенефициар мен оның банкi арасында не ақша жөнелтушi мен оның банкi арасында бұндай ұсыну көзделген болса, егер өзгеше Ұлттық Банктiң нормативтiк құқықтық актiлерiнде көзделмесе, электрондық тәсiлмен жасалуы мүмкiн.
Төлем құжаттарын алмастырудың электрондық жүйелерiн пайдалану туралы шартта (келiсiмде) төлем құжатын төлеу, акцепт, акцептен бас тарту, керi қайтарып алу және банк төлем құжаттарын өңдеуге байланысты басқа да мәселелер туралы ережелер болуы мүмкiн.
6-тарау. Санкцияланған нұсқау және қорғау
iс-қимылдарының тәртiбi
45. Санкцияланбаған нұсқау деп алушы-банк пен жөнелтушi арасындағы шартта көзделген санкцияланбаған төлемдерден келiсiлген қорғау iс-қимылдары тәртiбiне сәйкес, сондай-ақ егер жүргiзiлетiн төлем оны жасауға өкiлеттiгi бар адамның нұсқауымен жасалса және ол Қазақстан Республикасының заңдарына қайшы келмесе, алушы-банк алған жөнелтушiнiң нұсқауы саналады.
Егер алушы-банк нұсқаудың санкцияланғандығына жоғарыда айтылған талаптарды бұза отырып, оны орындауға қабылдаса, нұсқау санкцияланбаған болып саналады.
46. Санкцияланбаған төлемдерден қорғау iс-қимылдарының тәртiбi мынадай жағдайларда келiсiлген болып табылады:
1) алушы-банк ұсынған қорғау iс-қимылдарының тәртiбiне жөнелтушi жазбаша келiсiм бергеннен кейiн. Мұндай келiсiм қорғау iс-қимылдарының тәртiбi көзделген алушы-банк пен жөнелтушiнiң шартта қол қоюы болып табылады;
2) алушы-банк ұсынған, ал жөнелтушi қабыл алмаған және алушы-банк үшiн қолайлы басқа қорғау iс-қимылдарының тәртiбiн ұсынғаннан кейiн. Мұндайда, жөнелтушi өз атынан жөнелтiлген және қорғау iс-қимылдарының белгiленген тәртiбiне сәйкес алушы-банк орындауға қабылдаған нұсқаудың санкцияланғандығы үшiн өзiне жауапкершiлiк және мiндеттеме алады.
47. Осы тараудың ережесi төлем құжатын керi қайтарып алу немесе оның орындалуын тоқтата тұру өкiмiне де қолданылады.
7-тарау. Санкцияланбаған нұсқауды орындаудың салдары
48. Жөнелтушi нұсқаудың дұрыс орындалуын анықтауға мiндеттi және олар санкцияланбаған нұсқауды орындаған жағдайда, алушы-банкке ол туралы олардың арасындағы шартта көзделген мерзiмнен кешiктiрмей хабарлайды. Егер алушы-банк көрсетiлген мерзiмде санкцияланбаған нұсқау туралы жөнелтушiнiң хабарламасын алмаған болса, онда жөнелтуші алушы-банк алдында шартқа немесе Қазақстан Республикасының заңдар актiлерiне сәйкес алушы-банкке келтiрген нақты шығындарға жауап бередi.
49. Егер алушы-банк санкцияланбаған нұсқау туралы жөнелтушiден уақтылы хабар алып, санкцияланбаған нұсқауды орындаған жағдайда, ол жөнелтушiге олардың арасында жасалған шартта көзделген тәртiппен осы нұсқауды орындауға байланысты нақты шығындардың орнын толтырады. <*>
Ескерту: 40-тармақ жаңа редакцияда жазылды - ҚР Ұлттық Банкі
Басқармасының 2000 жылғы 29 желтоқсандағы N 488
қаулысымен. V001379_
8-тарау. Нұсқауды керi қайтарып алу және
оның орындалуын тоқтата тұру
50. Акцептелмеген өкiм акцепт жасау мерзiмi өткенге дейiн қайтарып алынуы мүмкiн.
Өкiмнiң орындалуын тоқтата тұру немесе нұсқауды кері қайтару оны банк-алушы орындағанға дейiн ғана болады.
51. Нұсқауды жөнелтушi алушы-банкке нұсқауды керi қайтару өкiмiн белгiленген нысандағы бланкiде (N 7 қосымша) жiберу жолымен қайтарып алуы мүмкiн. Осындай өкiмнiң орындалу мерзiмi жөнелтушi және алушы-банк арасында жасалған шартта белгiленедi.
Жөнелтушi және алушы-банк арасында жасалған шартта нұсқауды керi қайтару туралы өкiмдi электрондық тәсiлмен беру көзделуi мүмкiн. <*>
Ескерту: 51-тармақ жаңа редакцияда жазылды - ҚР Ұлттық Банкі
Басқармасының 2000 жылғы 29 желтоқсандағы N 488
қаулысымен. V001379_
52. Нұсқауды керi қайтарып алу туралы нұсқауда алушы-банк белгiлеген төлем құжатының күнi, оның номерi, сомасы және төлем құжатының басқа да деректемелерi көрсетiлуi тиiс. Электрондық тәсiлмен берiлген төлем құжатын керi қайтарып алу туралы өкiм, жөнелтушi мен алушы банк арасындағы шартта белгiленген санкцияланбаған төлемдерден қорғау iс-қимылдарының тәртiбiн сақтаған жағдайда ғана жөнелтiлдi деп саналады.
Төлем құжатын керi қайтарып алу туралы оның орындалуын тоқтата тұру жөнiндегi өкiмдi қағаз жазбада ресiмдегенде төлем құжатын жөнелтушiнiң мөрi және төлем құжатына қол қоюға құқығы бар уәкiлеттi адамдарының қолы болуы тиiс.
53. Алушы-банк Қазақстан Республикасы заңдарының талаптарына және
жөнелтушi мен алушы-банк арасындағы шарттың талаптарына сәйкес келмейтiн
нұсқауды керi қайтарып алу туралы өкiмдi орындауға қабылдамауы тиiс.
54. Жөнелтушiнiң орындалмаған нұсқауды керi қайтару туралы өкiмiн
уақтылы алған кезде алушы-банк осы нұсқау бойынша ақша аударуға құқығы
болмайды және ол бiр мезгiлде жөнелтушiге алынған өкiмнiң орындалуы туралы
хабарды жiбере отырып, осы өкiмдi алған күннен кейiн келетiн жұмыс күнiнен
кешiктiрмей нұсқауды қайтаруы тиiс.
<*>
Ескерту: 54-тармақ жаңа редакцияда жазылды - ҚР Ұлттық Банкі
Басқармасының 2000 жылғы 29 желтоқсандағы N 488
қаулысымен.
V001379_
55. Жөнелтушi нұсқаудың орындалуын тоқтата тұру туралы өкiмдi
алушы-банкке жiберу жолымен нұсқауды тоқтата тұруы мүмкiн (N 8 қосымша).
56. Нұсқаудың орындалуын тоқтата тұру нұсқауды керi қайтарып алу үшiн
осы Ережелерде көзделген тәртiпке, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заң
актiлерiне сәйкес жүзеге асырылады.
57. Акцептелген нұсқаудың орындалуы Қазақстан Республикасының заң
актiлерiнде көзделген жағдайларда мiндеттi түрде тоқтатылуы тиiс.
3-бөлiм. Кредиттiк аударымдар
1-тарау. Жалпы ережелер
58. Осы бөлiмнiң нормалары Қазақстан Республикасының резидент емес-банктердiң қатысуымен ақша төлемдерi мен аударымдарына байланысты қатынастарға қолданылмайды.
Мұндай қатынастар тиiстi шарттармен және банк iс-тәжiрибесiнде қолданылатын iскерлiк айналым дәстүрлерiмен реттеледi.
2-тарау. Төлем тапсырмасының акцептi
59. Алушы-банктiң төлем тапсырмасын акцептеуi жөнелтушiнiң төлем тапсырмасын орындау оның мiндетi екенiн және акцептелген төлем тапсырмасының мөлшерiнде жөнелтушiнiң банк есепшотынан ақша сомасын және оны орындауға байланысты шығасын алуға алушы-банктiң құқығы туғандығын бiлдiредi.
60. Алушы-банк тапсырманы акцептегенге дейiн оны жөнелтушi алушы-банк тапсырманы акцептегеннен кейiн оны орындауға қажеттi ақша сомасын өзiнiң банк есепшотында қамтамасыз етуге мiндеттi. Қажеттi ақша сомасын қамтамасыз ету жөнелтушiге берiлген алушы-банктiң займы есебiнен, не жөнелтушiнiң банк есепшоты бойынша күндiзгi зайымынан, егер бұл арадағы шартта көзделген болса, жасалуы мүмкiн.
61. Мына талаптардың бiреуi болғанда алушы-банк төлем тапсырмасын акцептеген болып табылады:
1) алушы-банк жөнелтушiге акцептеу туралы хабарлама немесе төлем құжатының ақысы ретiнде қолма-қол ақшаны қабылдау туралы хабарлама жiбердi;
2) алушы-банк жөнелтушiнiң төлем тапсырмасы негiзiнде оның ақшасын алды (банк есепшотын дебеттедi);
3) алушы-банк төлем тапсырмасын алған күннен бастап үш жұмыс күнi iшiнде жөнелтушi акцептеу туралы немесе акцептеуден бас тарту туралы алушы-банктiң хабарламасын алған жоқ (хабарламай-ақ қабылдады);
4) Қазақстан Республикасының заңдарында немесе алушы-банк пен жөнелтушi арасындағы шартта көзделген басқа жағдайларда.
62. Мына талаптардың бiреуi болғанда бенефициар банкi төлем тапсырмасын акцептеген болып табылады:
1) бенефициар банкi жөнелтушіге акцептеу туралы хабарлама жiбередi;
2) бенефициар банкi, егер ол бiр уақытта алушы-банк болып табылса, оның төлем тапсырмасының негiзiнде жөнелтушiнiң ақшасын алды (банк есепшотын дебеттедi);
3) бенефициар банкi бенефициардың банк есепшотын кредиттеу жолымен бенефициарға ақша аударымын жүзеге асырды;
4) жөнелтушi бенефициар банктен акцепт туралы немесе акцептен бас тартқаны туралы банк бенефициардың төлем тапсырмасын алған күннен кейiн үш жұмыс күнi iшiнде алмағанда (үндемегенi туралы);
5) Қазақстан Республикасында қолданылып жүрген заңдарда қарастырылған немесе бенефициар банк арасындағы кейбiр жағдайларда.
63. Жөнелтушi мен алушы-банк арасындағы шартта акцептiн төлем тапсырмасы қабылданған кезде болу мүмкiндiгi де қарастырылады.
2-тарау. Акцептiң төлем тапсырмасынан бас тарту
64. Алушы-банк акцептiң төлем тапсырмасынан бас тартуы мынадай жағдайда жүргiзiледi:
1) жөнелтушi ақша аударымын жүзеге асыру үшiн қажеттi ақша сомасымен қамтамасыз етпегенде;
2) егер төлем тапсырмасының қолдан жасалғандық белгiлерi болса, соның iшiнде, егер төлем тапсырмасы жөнелтушi мен алушы-банк арасындағы шартта көрсетiлген санкцияланбаған төлемдерден қорғау тәртiбi бұзылып берiлгенде;
3) жөнелтушi төлем тапсырмасын құрастырғанда және төлем тапсырмасын көрсеткенде, осы Ережеде белгiленген нұсқаманы және Қазақстан Республикасында қолданылып жүрген басқа да заңдарды, сондай-ақ жөнелтушi мен алушы-банк арасындағы шарт талабын сақтамағанда;
4) Қазақстан Республикасында қолданылып жүрген заңдардың басқа да талаптарын және (немесе) шарт жағдайларын сақтамағанда.
Акцептеудiң төлем тапсырмасынан бас тартқан алушы-банк төлем тапсырмасын алған күнi, үш жұмыс күнiнен кешiктiрмей жазбаша немесе электронды хабарлама жiбередi.
Бас тарту туралы хабарламаны жiберу тәртiбi алушы-банк пен жөнелтушi арасындағы шартта көрсетiлуi қажет. Акцептен бас тарту күнi деп хабарламаның жiберiлген күнi саналады.
65. Акцептiң төлем тапсырмасын орындау мүмкiн емес жағдайлар:
1) <*>
2) егер бенефициар банк алған төлем тапсырмасында көрсетiлген бенефициар деректемелерi осы бенефициарға бiрдейлестiрiлмегенде.
Ескерту: 65-тармақ өзгертілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының
2000 жылғы 29 желтоқсандағы N 488 қаулысымен. V001379_
66. Егер алушы-банк бенефициар банк болып саналмаса, төлем тапсырмасын орындамайды, мұндайда жөнелтушiнiң банк есепшотында алушы-банктiң төлем жасауға жеткiлiктi ақша сомасы болып және алушы-банк акцептен бас тарту туралы мерзiмiнде уақтылы хабарламаса, алушы-банк жөнелтушiге өзара шартта көрсетiлген мөлшерде, егер Қазақстан Республикасында қолданылып жүрген заңдарға қайшы келмесе, аударым ақша сомасынан айыппұл төлеуге мiндеттi.
Егер алушы-банк негiзсiз акцептiң төлем тапсырысынан бас тартса, онда ол жөнелтушi мен алушы-банк арасындағы шартта көрсетiлгендей, немесе Қазақстан Республикасында қолданылып жүрген заңдармен жауап бередi.
3-тарау. Акцептелген төлем тапсырысы бойынша төлем
67. Жөнелтушi алушы-банктiң акцептелген төлем тапсырмасы сомасына төлем жүргiзуге мiндеттi және, оны орындауға немесе өзара шартқа сәйкес, санкцияланған өтем тапсырысынан бас тартуына байланысты қаражатын өтейдi. Мұндай жағдайда төлем жүргiзу мiндетi алушы-банктiң жөнелтушi төлем тапсырмасын орындау кезiнен басталады.
68. Алушы-банкi жөнелтушiнiң банк есепшотын дебеттеген жағдайда,
жөнелтушiнiң алушы-банкке төлемi жүргiзiледi.
69. Егер жөнелтушi банк болса, онда төлем мынадай жолдармен
жүргiзiледi:
1) жөнелтушiнiң корреспонденттiк есепшоты алушы-банкте кредиттелсе
және оған көшiрмесi жiберiлсе;
2) жөнелтушiнiң корреспонденттiк есепшоты алушы-банкте дебеттелсе;
3) жөнелтушiнiң корреспонденттiк есепшоты және Ұлттық Банктегi
алушы-банкi арқылы төлемдi жүзеге асырса;
4) төлемдi ақша аударымы жүйесi арқылы жүзеге асыру, осы жүйеде
түпкiлiктi төлем ережесi болып белгiленгенде;
5) жөнелтушi мен алушы-банк арасындағы екi жақты келiсiмге сәйкес,
өзара есепке алынып төлем жүргiзгенде.
4-тарау. Алушы-банктiң төлем тапсырмаларын
орындау кезiндегi iс-қимылы
70. Жөнелтушiнiң төлем тапсырмасын акцептеген Алушы-банк оны
Қазақстан Республикасы заңдарының талаптарына және төлем тапсырмасының
өзiнде көрсетiлген талаптарға сәйкес орындайды.
<*>
Ескерту: 70-тармақ өзгертілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының
2000 жылғы 29 желтоқсандағы N 488 қаулысымен.
V001379_
71. Егер жөнелтушiнiң төлем тапсырмасында басқадай көрсетiлмесе, онда
алушы-банк оның төлем тапсырмасын делдал банктiң онан әрi орындауына
жiберуге құқылы.
72. Төлем тапсырмасын көрсетiлген делдал банк арқылы орындауға мүмкiндiк болмаған жағдайда, алушы-банк жөнелтушiнiң төлем тапсырмасын орындау әдiс мүмкiндiгі жоқтығын араларындағы шартта белгiленген операциялық күннен кешiктiрмей, келесi орындалатын күнi хабарлайды. Сондай-ақ алушы-банк қабылдаған төлемдi, төлем тапсырмаларын өңдегенде қайтаруға мiндеттi.
73. Егер алушы-банк жөнелтушiден тиiстi өкiлеттiк алмаса, онда оның құқығы жоқ:
1) жөнелтушiнiң төлем тапсырмасын орындауға байланысты келтiрген қызметi мен шығындарына берiлетiн комиссиялық соманы осы төлем тапсырмасы сомасынан ұстау арқылы төлеттiруге;
2) келесi алушы-банкке төлем тапсырмасы сомасы есебiнен комиссиялық төлеттiру құқын беруге.
74. Алушы-банк, жөнелтушi төлем тапсырмасын анықтаған, делдал-банктi анықтаған, аударымды жүзеге асыру мүмкiн еместiгiн, дәлелдеген осы Ереженiң 68-тармағын ескерген, егер осы төлем тапсырмасының мерзiмi өткенше, ол жөнелтушiден алдағы iс-әрекеттерiн сұрап, оған төлем тапсырмасын орындауға не iстейтiнiн көрсеткен төлем тапсырмасын орындауға не iстейтiнiн көрсеткен өз мiндеттерiн орындаған болып есептеледi.
75. Егер алушы-банк төлемдi орындауда осы Ереженiң талабын бұзғандықтан бенефициардың ақша аударымы кешiгуiне әкеп соқса, онда банк, көрсетiлген кешiктiруге тiкелей кiнәлi ретiнде, араларындағы шартта көрсетiлген немесе Қазақстан Республикасында қолданылып жүрген заңға сәйкес қатысушыға (қатысушыларға) тұрақсыздық айыбын төлейдi.
76. Егер тапсырманы орындау кезiне дейiн алушы-банк Қазақстан Республикасында қолданылып жүрген заң актiлерi талаптарына сәйкес, тәртiп бойынша бiрiншi кезектегілердi орындауға мiндеттi, сонан кейiн жөнелтушiнiң банк есепшотында тапсырманы орындауға қажеттi ақша сомасы жоқ болса, алушы-банктiң төлем тапсырмасын орындамауға және оның акцептiнен бас тартуға құқылы.
Мұндайда бұл банк жөнелтушiнiң төлем тапсырмасын орындамады деген жауапкершiлiктен босатылады.
5-тарау. Валюталау күнiндегi төлем тапсырмасы
77. Акцептiк төлем тапсырмасындағы шарттардың бiрi валюталау күнi
белгiленгенде алушы-банк жөнелтушiнiң банктiк есепшотынан олардың
акцептелген төлем тапсырмасы көлемiнде ақша сомасын алуға құқы бар.
Мұндай жағдайда алушы-банк осындай операцияларды бөлек немесе бөлек
жеке есепшоттарда (субпозицияларда) жүргiзедi.
78. Валюталау күнiнде мерзiмдi төлем тапсырмасын орындау мақсатында
алушы-банк тапсырмасын, жөнелтушiнiң төлем тапсырмасы жағдайына сәйкес,
сол мерзiмде, келесi делдал-банк немесе бенефициар банкке мұндай
тапсырманы орындауға жеткiлiктi уақыт бөлiп, осы Ережедегiдей төлем
тапсырма жiбередi.
6-тарау. Жөнелтушi мен алушы-банктiң қате төлем
тапсырмаларын орындаған кездегі iс-қимылдары
79. Төлем тапсырмасы алушы-банк орындауына жiберген жөнелтушiнiң
төлем тапсырмасы мынадай жағдайда қате деп саналады, егер мұндай төлем
тапсырмасы:
1) деректемелерi, жөнелтушi төлем тапсырмасы деректемелерiне сәйкес
келмегенде;
2) қайталап жiберiлгенде.
80. Жөнелтушiнiң төлем тапсырмасын орындау мақсатында берiлген төлем тапсырмасын жiбергенде, алушы-банк жөнелтушiнiң төлем тапсырмасы шартта көрсетiлген тәртiппен орындалатынын хабарлайды.
81. Жөнелтушi төлем тапсырмасының дұрыс орындалуын анықтайды және ол қате орындалған жағдайда, жiберiлген қатенi өзара шартта көрсетiлген мерзiмнен кешiктiрмей, алушы-банкке хабарлауға мiндеттi. Егерде алушы-банк төлем тапсырмасының қате орындалғаны туралы хабарды шартта көрсетiлген мерзiмде алмаса, онда жөнелтушi алушы-банк алдында, алушы-банктiң қате төлем тапсырмасын орындаудан болған нақты шығына, егер бұл олардың арасындағы шартта көзделсе, қате төлем тапсырмасы сомасы шегінде жауап бередi.
Хабарламада қате төлем тапсырмасы туралы жөнелтушi хабарлағанда өз төлем тапсырмасының деректемелерiн және қате орындалған деректемелердi көрсетуге мiндеттi.
82. Алушы-банк жөнелтушiден қате орындалған төлем тапсырмасы туралы хабарлама алғаннан кейiн:
1) қате төлем тапсырмасы бойынша жөнелтушi төлем тапсырмасына сәйкес емес деректемелердi жөнелтушi төлем тапсырмаларды өзi қарайтын бенефициарға жiбередi немесе жөнелтушiге төлемнiң барлық сомасын қайтаруға мiндеттi;
2) қате төлем тапсырмасы бойынша, жөнелтушiнiң төлем тапсырмасы сомасынан жоғары соманы, төлем сомасынан қате алынған соманы қайтарады. Мұндайда алушы-банк бенефициардан осы соманы талассыз тәртiпте алуға құқылы, егерде ол бенефициар мен алушы-банк арасындағы шартта көрсетiлгенде ғана алуға құқылы.
Егерде бенефициар алушы-банкпен шартқа отырмаса, онда соңғысы бенефициар банкке қате аударылған ақша сомасын қайтару туралы ресми сұрау-хат жолдауға құқы бар. Бенефициар банк ақша сомасын тапсырыс құру жолымен қайтарым ақша сомасын жүргiзедi, "мақсатты төлемде" бенефициар банк қайтарылған ақша есебiн көрсетуге мiндеттi.
3) қате төлем тапсырмасы бойынша, жөнелтушiнiң төлем тапсырмасы
сомасынан кем сома болса, жөнелтушi сомасы айырмасын, егер бұл жөнелтушi
мен алушы-банк арасындағы шартта көзделсе, талассыз тәртiппен алуға құқылы
және бенефициарға жетпейтiн соманы аударуға құқылы. Бенефициарға
жетпейтін ақша сомасын алушы-банк төлем тапсырманы аударғанда бенефициар
пайдасына құру жолымен жүргiзедi.
83. Алушы-банк орындалған төлем тапсырым бойынша жауап бермейдi,
егерде мұндай төлем тапсырмадағы қатенi жөнелтушi жасаған жағдайда.
7-тарау. Делдал банктi немесе бенефициар
банктi теңестiру
84. Жөнелтушiнiң төлем тапсырмасын орындағанда алушы-банк делдал
банктi немесе бенефициар банктi бiрдейлестiргенде оларды тек төлем
тапсырмасында көрсетiлген бiрдейлестiру коды арқылы ғана айырады. Төлем
тапсырмасында көрсетiлген банктiң нақты атауына сәйкес оның банктiк
бiрдейлестiру кодын анықтау алушы-банк мiндетiне жатпайды.
85. Егер алушы-банк төлем тапсырмасын орындағанға дейiн жөнелтушiден
банк атауының банктiк бiрдейлестiру кодына сәйкес еместiгi туралы
хабарланса, онда алушы-банк төлем тапсырманы жөнелтушiге орындамай
қайтарады.
8-тарау. Банк бенефициардың төлем тапсырмасының
акцептi кезiндегi iс-қимылы
86. Төлем тапсырмасының акцептi кезiндегi бенефициар банк төлем тапсырмасында көрсетiлген ақша сомасын бенефициардың пайдасына қабылдайды. Банк бенефициар валюталау күнiне төлем жасағанда, олардың акцептелген төлем тапсырмада көрсетiлген немесе, егерде акцепт тапсырмасы күнiне басқаша көрсетiлмесе ғана төлем жасайды.
87. Айрықша негiзде акцептен бас тартуға немесе банк бенефициардың төлемдi орындауын кiдiртуге, бенефициар пайдасына шешiлген ақшаның дұрыс еместiгi туралы банкке негiздеме болған фактiлер қызмет етедi.
Ондай фактiлер бенефициар банкте дәлелденбесе, өзара шартта көрсетiлген немесе Қазақстан Республикасының қолданылып жүрген заңдарында көзделген мөлшерде осы банк бенефициарға ақша аударуды кешiктiргенi үшiн тұрақсыздық айыбын төлейдi.
Жоғарыда көрсетiлген фактiлер дәлелденген жағдайда (санкцияланбаған төлем тапсырмасы табылғанда) бенефициар банкi аударымнан түскен ақшадан бенефициар пайдасына ақша бөлуге мiндеттi емес.
88. Төлем тапсырмасын акцептеуден бас тартқанда бенефициар банк жөнелтушi банкке бас тартудың себебi туралы тапсырма алған күннен бастап, үш жұмыс күнiнен кешiктiрмей хабарлама жiбередi.
9-тарау. Төлемдi бенефициардың пайдасына орындау
89. Бенефициар пайдасына ақша қабылдағанда, акцептелген төлем
тапсырмасына сәйкес, бенефициар банк төлем күнiнен кейiн оны операциялық
күннен кешiктiрмей ақша қабылдағаны туралы хабарлайды. Бұл талапты банк
орындамағаны үшiн жауапкершiлiк банк пен бенефициар арасындағы шартта
белгiленедi. Бенефициар банк бенефициардың банк есепшотынан жазбаларды
және төлем тапсырмасын, бланкте белгiленген нысанда қағаз жазбада немесе
электрондық жазбада шарт талаптарына сәйкес етiп жолдайды.
90. Бенефициар банктiң бенефициар алдындағы ақша аудару бойынша
мiндетi, ақша аударылып бiткен кезде саналады.
4-бөлiм. Дебеттiк аударымдар
1-тарау. Дебеттiк аударымдарды жүзеге асыру
91. Қазақстан Республикасында дебеттiк аударымдар мынадай дебеттiк
құжаттарды пайдалану арқылы жүргiзiледi:
1) чек;
2) төлемдiк талап-тапсырма;
3) инкассалық өкiм (соның iшiнде салық қызметi мен кеден органдарының
инкассалық өкiмдерi);
4) вексель.
Ақша төлемi мен аударымы дебеттiк аударымдарда бенефициардың төлемге
көрсеткен төлемдiк құжат негiзiнде жүргiзiледi.
92. Қазақстан Республикасы аумағында векселдер мен чектердi ақша
төлемi әдiсiнде жүзеге асыру, Қазақстан Республикасы заң актiлерiне
сәйкес, және Ұлттық Банктiң вексель айналымы мен чектердi пайдалану туралы
нормалық құқықтық актілерiмен реттеледі.
2-тарау. Ақша төлемi құжаттарын төлемге ұсыну
93. Төлемдiк талап-тапсырма немесе инкассалық өкiм негізiнде бастамашы ақша төлемiн алу үшiн оларды бенефициар банкке немесе ақшаны жөнелтуші банкке көрсетуге құқы бар.
94. Бастамашы, оның ішінде бенефициар, төлемек талап-тапсырма немесе инкассалық өкімдi бенефициар банкке жiбергенде, осы банкке ақша төлемi құжаттары бойынша және соған байланысты барлық операцияны жүргізуге өзара шартқа сәйкес өкiлдік бередi.
Бенефициар банк төлемдiк талап-тапсырма немесе инкассалық өкімді қабылдай отырып, инкассалық банк міндетiн де атқарады.
3-тарау. Инкассалайтын банктің iс-қимылы
95. Инкассалайтын банктің міндеттері инкассаға қабылдаған төлемдік талап-тапсырма немесе инкассалық өкім тек шарт негізiнде, бенефициармен жасалған немесе қолданылып жүрген заң нормаларына сәйкес туындауы мүмкін. Мұндайда инкассалық банк өзiне мынадай мiндеттемелер алады:
1) төлемдік талап-тапсырма немесе инкассалық өкiмдi төлемге немесе акцептке әрi қарай көрсетуге;
2) бастамашыға, оның iшiнде бенефициарға, акцептен немесе төлемнен бас тартуды беруге, төлемдік талап-тапсырманы немесе инкассалық өкiмдi оны жөнелтушіге қайтаруға;
3) бастамашыны, оның ішінде бенефициарды төлемдiк талап-тапсырманың немесе инкассалық өкiмнiң күшін жоғалғаны туралы хабарлауға.
96. Осы Ереженің 95 тармағына сәйкес, мiндеттеме қабылдай отырып, инкассалық банк төлемдiк талап-тапсырманы немесе инкассалық өкімдi бастамашыдан алған соң келесi операциялық күннен қалдырмай қажеттi операцияларды орындайды.
97. Инкассалайтын банк бастамашыдан инкассаға төлемдiк талап-тапсырманы немесе инкассалық өкiмдi қабылдауды инкассалық банк операциялық күн бойына жүргiзедi.
Инкассалайтын банк инкассоға жоғарыда көрсетiлген төлем құжаттарын қабылдаған жағдайда тiзiлiмдi барлық даналарына олардың түскен күндерi мен уақыты қойылып белгiленедi.
Ақша жөнелтушi банк төлемдiк талап-тапсырманы немесе инкассалық өкiмдi алған күні мен уақытын тiкелей осы құжаттарға қояды.
4-тарау. Акцепт және төлемдiк талап-тапсырманы төлеу
98. Ақша жөнелтушiнiң төлемдiк талап-тапсырманы акцептеуi, ақша жөнелтушiнiң акцептеуiн талап етпейтiн төлемдiк талап-тапсырманы қоспағанда, оның төлем талап-тапсырмасын осы нұсқаудың талаптарына сәйкес төлеуге келiсiмiн бiлдiредi.
Ақша жөнелтушiнiң төлемдiк талап-тапсырманы акцептеуi немесе акцептеуден бас тартуы Қазақстан Республикасы заңдарының талаптарына сәйкес төлемдiк талап-тапсырма алғаннан кейiн үш жұмыс күнiнен кешiктiрiлмей жасалуы тиiс.
99. Ақша жөнелтушi төлемдiк талап-тапсырманы акцептеп және банкiге төлемдiк талап-тапсырманы акцепт туралы белгiмен жiбередi.
100. Ақша жөнелтушiнiң келiсiмiнсiз оның банк есепшотынан ақша алу бойынша өндiрiп алушының құқығы көрсетiлген өндiрiп алушы мен ақша жөнелтушi арасындағы шарт негiзiнде төлемдiк талап-тапсырманы, сондай-ақ ақша жөнелтушiнiң ішiнара немесе толық жазбаша түрде мойындаған талабына, сондай-ақ ақша жөнелтушiнiң келiсiмiнсiз оның банк есепшотынан ақша алу бойынша өндiрiп алушының құқығы көрсетiлген жауапты, кепiлдеменi және басқа да құжаттарды ұсынған жағдайларда, көрсетiлген құжаттардың нотариат куәландырған көшiрмесiн қоса беруге болады. Мұндайда ақша жөнелтушi iшiнара немесе толық жазбаша түрде мойындаған талапқа жауапты ақша алу жүргiзiлетiн ақша жөнелтушiнiң банк есепшоттарының деректемелерi көрсетiлуi тиiс. <*>
Ескерту: 100-тармақ өзгертілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының
2000 жылғы 29 желтоқсандағы N 488 қаулысымен. V001379_
101. Ақша жөнелтушi төлемдiк талап-тапсырмасын акцептеуден Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген және ол және бенефициар арасында жасалған шарт негiзiнде бас тартуға құқығы бар.
Мұндайда ақша жөнелтушi төлемдiк талап-тапсырма көрсеткен банкке бас тарту туралы өтiнiш жiбередi, онда мiндеттi түрде шарттың акцептен ақша жөнелтушiнiң бас тарту құқығы қарастырылған тармағына сiлтеме жасап, бас тарту себебiн көрсетiп немесе басқа да заңға негiзделген мiндеттi түрде сiлтеме жасалуы тиiс.
Банктер акцептен бас тартудың талас негiздемелерiне қарамайды.
102. <*>
Ескерту: 102-тармақ алынып тасталды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының
2000 жылғы 29 желтоқсандағы N 488 қаулысымен. V001379_
103. Ақша жөнелтушiнiң банк төлемдiк талап-тапсырманы, ақша жөнелтушiнiң акцептiң талап етпейтiн төлемдiк талап-тапсырманы қоспағанда, тек ақша жөнелтушiнiң акцептi негiзiнде ақша жөнелтушiнiң есепшотын дебеттеу жолымен ғана акцептейдi.
104. Ақша жөнелтушi банк оларға акцептелген төлемдiк талап-тапсырмасын бенефициар есепшотын немесе банк бенефициардың корреспонденттiк есепшотын кредиттеу жолымен, әрi қарай бенефициар пайдасына ақша аударымын орындайды.
5-тарау. Ақша жөнелтушi банктiң iс-қимылы
105. Төлемдiк талап-тапсырманы алғанда ақша жөнелтушi банк екiншi деңгейде банктердiң есебiнде бухгалтерлiк есепшоттар жоспарына сәйкес оның есепшотында лайықты ақшасы барын ескередi. Мұндайда ақша жөнелтушi банк төлемдiк талап-тапсырманың әрбiр данасына төлемдiк талап-тапсырманы алған күнi туралы белгi қояды.
106. Жұмыс күнiнен кешiктiрмей, келесi күнi төлемдiк талап-тапсырманы алғанда, ақша жөнелтушi банк төлемдiк талап-тапсырманың данасын ақша жөнелтушiге қағаз (жазбада) тасушыда немесе электронды нысанда, ақша жөнелтушi мен оның банкпен акцептi және төлемi туралы электронды қызметке келiсiмiне сәйкес бередi.
107. Ақша жөнелтушi банкте төлемдiк талап-тапсырманы ақша жөнелтушiге қағазбен қолма-қол немесе электрондық тәсiлмен беру мүмкiндiгi болмаған жағдайда, ақша жөнелтушi банк төлемдiк талап-тапсырманы алған күннен кейiн келетiн жұмыс күнiнен кешiктiрмей оны жiберiлетiн хат-хабарлар журналына сол күндi тiркей отырып поштамен жiбередi.
Ақша жөнелтушi банк ақша жөнелтушiден төлемдiк талап-тапсырманы акцептеу немесе акцептеуден бас тартқаны жөнiнде жауап алмаған жағдайда төлемдiк талап-тапсырма жазылған күннен бастап отызкүннен кейiн осы төлемдiк талап-тапсырманың өзiндегi данасын ақша жөнелтушiден төлемдiк талап-тапсырманы акцептеу немесе акцептеуден бас тартқаны жөнiнде жауап алмағаны туралы хабарламамен бiрге қарамай-ақ төлемдiк талап-тапсырманы берген адамға қайтаруға құқылы. <*>
Акцептегi төлемдiк талап-тапсырмадан бас тарту туралы хабарламада ақша жөнелтушi банк осы төлемдiк талап-тапсырманың деректемелерiн көрсетiп және акцептен бас тарту себебiн көрсетедi.
Банк бұл операцияны бiр мерзiмде бухгалтерлiк есеп жүйесiнде жеке есепшотқа сәйкес бухгалтерлiк жазулар толтыру жолымен көрсетедi.
Ескерту: 107-тармақ өзгертілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының
2000 жылғы 29 желтоқсандағы N 488 қаулысымен. V001379_
108. Ақша жөнелтушi банк акцептелген төлемдiк талап-тапсырманы ақша жөнелтушiге өзара шартқа сәйкес төлейдi. Ақша жөнелтушiнiң акцепттiң талап етпейтiн төлемдiк талап-тапсырманы төлеген жағдайда, ақша жөнелтушi банк акцептсiз тәртiппен оның есепшотынан ақшаны есептен шығаруға құқылы.
109. Ақша жөнелтушi банкте төлемдiк талап-тапсырманы немесе
инкассалық өкiмдi орындауға қажеттi ақша болмай қалғанда, немесе
жеткiлiксiз болған жағдайда, ақша жөнелтушi банк акцептелген құжаттарды
есепке алуға және оларды оның корреспонденттiк есепшотына кезектi төлемге
немесе ақша аударымы түскенше сақтауға мiндеттi.
Мұндайда ақша жөнелтушi банк ақша жөнелтушiге егерде Қазақстан
Республикасы заң актiлерiнде басқаша көрсетiлмесе айыппұл немесе өзара
шартта белгiленген мөлшерде өсiм төлеуге мiндеттi.
6-тарау. Төлемдiк талап-тапсырма бойынша ақша
жөнелтушi банктiң iс-қимылы
110. Ақша жөнелтушi банк мыналарға байланысты:
1) Ақша жөнелтушiге акцептке төлемдiк талап-тапсырманы және төлемдi
кешiктiргенi үшiн;
2) ақша жөнелтушi төлемдiк акцептелген талап-тапсырманы, оның iшiнде
ақша жөнелтушiнiң акцептеуiн талап етпейтiн төлемдiк талап-тапсырманы
төлемдiк талап-тапсырма бойынша төлем жасау үшiн ақша жөнелтушiнiң банкте
жеткiлiктi ақша сомасы бола тұрып төлеудi кешiктiргенде немесе төлемегенде
Қазақстан Республикасы заңдарында көрсетiлгендей немесе олардың арасындағы
шарттағыдай мөлшерде ақша жөнелтушi алдында жауап бередi.
7-тарау. Инкассалық өкiм негiзiнде
ақша жөнелтушiнiң банктегi есепшотынан ақша алу
111. Банкке үш данадан кем емес ал банк бенефициарға төрт данадан кем
емес инкассалық өкiм көрсетiледi.
112. Ақша жөнелтушi банк Қазақстан Республикасы заңдарында белгiленген мерзiмдегiдей, ақша жөнелтушiнiң банктегi есепшотын дебеттеу жолымен инкассалық өкiмдi акцептейдi. Бұл жағдайда банк ақшаны бенефициар пайдасына аударады және оның банкiне төленгенi туралы белгiмен инкассалық өкiмдi жiбередi.
113. Ақша жөнелтушiнiң келiсiмiнсiз банк есепшотынан ақша алуды орындау құжаттары ақша жөнелтушi банкiне белгiленген мерзiмде көрсетiледi. Мерзiмi өтiп кеткен орындауға көрсетiлетiн және басқа да құжаттар, банктiң акцептен инкассалық өкiмнен бас тартуына негiз болады.
114. Банк мiндеттерi туралы инкассалық өкiм бастамашы Ұлттық Банкке немесе Ұлттық Банктiң нысанды құқықтық актiлерiне сәйкес, корреспондент банкке, ал клиенттердiң мiндеттемелерi бойынша, ақша жөнелтушiге қызмет ететiн банкке немесе оның филиалына бiлдiрiледi.
115. Ақшаны алуды тоқтату немесе қысқарту тек мынадай жағдайда жүргiзiледi:
1) ақшаны алу мемлекеттiк орган өкiлiнiң шешiмi немесе лауазымды
адамдардың шығарған шешiмi (өкiмi) бойынша алынады;
2) сот шешiмдерiне сәйкес негiзде;
3) құқық қорғау органдарының қылмыстық iстер қозғауына байланысты
ақшаны алуды тоқтату туралы қаулысы бойынша;
4) бенефициардың жазбаша өкiмi негiзiнде;
5) Қазақстан Республикасы заң актiлерiнде белгiленген басқа да
жағдайларда.
Көрсетiлген қаулылар, өкiмдер, анықтамалар немесе өтiнiштер банкке
орындауға тек күндерi, нөмiрлерi болғанда ғана және лауазымды адамдардың
қолы қойылып алынады.
8-тарау. Белгiсiз мерзiмде орындауға
жататын нұсқаулар (картотека)
116. Ақша жөнелтушiнiң ақша сомасы жоқ болғанда немесе ақша сомасы жеткiлiксiз болғанда, алушы-банк орындауға қажеттi инкассалық өкiмдi қабылдап және ақша жөнелтушiнiң банк есепшотына түскенше картотекада ұстап, оларды орындауға жеткiлiктi болғанға дейiн сақтап, Қазақстан Республикасының заң актiлерiмен белгiленген мерзiмде орындайды.
Ақша жөнелтушi мен алушы-банк арасындағы банк есепшоты шартында алушы-банк басқа да төлем құжаттарын қабылдауға және сақтауға мiндеттене алады. Алушы-банк мұндай төлем құжаттарын қабылдауға және сақтауға келiскен жағдайда бұл банкке осы бөлiмде қарастырылған мiндеттер жүктеледi.
117. Инкассалық өкiмдердi және басқа да төлем құжаттарын осы Ереженiң 116-тармағына сәйкес қабылдағанда, ақша алушы - банк бiр уақытта бенефициар банк болып табылған жағдайды қоспағанда, алушы-банк келесi жұмыс күнiнен кешiктiрмей бенефициар банкке төлем құжаттарын картотекаға қою туралы хабарлама жiбередi.
118. Салық төлеушiнiң банк есепшоттарында теңгемен қаражаты болмаған жағдайда, салықтар, айыппұлдар және өсiмпұлдар бойынша берешектi алу салық төлеушiнiң банк есепшоттарындағы шетел валютасымен қаражатынан осы есепшоттарға төлем жасау күнгi Ұлттық Банк белгiлеген теңгенiң шетел валютасына бағамы қолданылған салық органдарының инкассалық өкiмдерiнiң негiзiнде жүргiзiледi.
119. Осы Ереженiң 116-тармағында қарастырылған нұсқауларды алушы-банк Қазақстан Республикасының заң актiлерiнде көрсетiлген тәртiпте орындайды.
120. Салық қызметi органдарының инкассалық өкiмдерiн орындауға ақша сомасы жетпегенде, алушы-банк салық органдарының инкассалық өкiмдерiн ақша жөнелтушiнiң пайдасына алушы-банк бөлiп-бөлiп орындауға мiндеттi.
121. Салық қызметi органдарының акцепте бөлiп орындалған инкассалық өкiмдерi бетiне "Бөлiк төлем" мөртабаны қойылу жолымен жүргiзiледi. Инкассалық өкiмнiң келесi бетiнiң барлық данасына күнi және төлем бөлiгiнiң сомасы және осы инкассалық соманың қалғаны жазылады. Жазба банк өкiлдiктерi қолымен расталады.
Алушы-банк салық қызметi органының акцептелген инкассалық өкiмiн орындағанда төлем тапсырмасы сомасын бөлiп төлеу жолымен құрады. Төлем тапсырмасының "төлем мақсаты" бағанына алушы-банк инкассалық өкiм деректемелерiн, оны орындауға осы төлем тапсырмасы жазылғанын көрсетедi.
122. Инкассалық өкiм бөлiп төленгенде алушы-банк ақша жөнелтушiнiң алушы-банктiң операциялық күн бойында банк есепшотына түскен ақша сомасымен төлем жүргiзедi. Бөлiп орындалған инкассалық өкiм толық төленгенше картотекада тұрады.
123. Осы Ереженiң 116-тармағында көрсетiлген нұсқауды алушы-банк сақтауы төлемнiң азаматтық-құқықтық мәмiле бойынша төлем мiндетiн орындау болып саналмайды немесе мiндеттi төлемдер, Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жүргiзiледi.
124. Уәкiлеттi мемлекеттiк органдар немесе банк есепшотына тыйым салу құқығы бар лауазым иелерiнiң тиiстi шешiмдерi негiзiнде ақша жөнелтушiнiң банк есепшотындағы ақшаға тыйым салынған және тыйым салынбаған ақша жеткiлiктi болған жағдайда алушы банк түскен нұсқауларды орындайды.
Ақша жөнелтушiнiң банк есепшотындағы тыйым салынған ақша жеткiлiксiз болса алушы банк келiп түскен нұсқауды сақтайды және оны қажеттi ақша сомасы жиналғаннан кейiн немесе уәкiлеттi мемлекеттiк органдар немесе банк есепшотына тыйым салу құқығы бар лауазым иелерінің шешімдері өзгергеннен кейін орындайды.
Уәкілетті мемлекеттік органдар немесе банк есепшоты бойынша шығыс операцияларын тоқтата тұруға құқығы бар лауазым иелерінің тиісті шешімдері негізінде ақша жөнелтушінің банк есепшоттары бойынша шығыс операциялары тоқтатылған жағдайда, алушы банк мұндай шешімдерді алғаннан күннен бастап келіп түскен нұсқауларды сақтайды және оларды уәкілетті мемлекеттік органдар немесе уәкілетті лауазым иелерінің шешімдері өзгергеннен кейін орындайды. <*>
Ескерту: 124-тармақ тармақ жаңа редакцияда жазылды - ҚР Ұлттық Банкі
Басқармасының 2000 жылғы 29 желтоқсандағы N 488
қаулысымен. V001379_
5-тарау. Салық бойынша төленбеген алым алу сондай-ақ
салық борышын төлемеген дебиторлардың банктiк
есепшоттарынан айыппұл және өсiмпұл сомасын алу тәртiбi
125. Салық қызметі органдарының инкассалық өкiмi салық төлеушiнiң
есепшотына түсуi тиiс ақша есебiнен салық бойынша төлем өндірiп алу,
олардың өз дебиторларына талаптары бойынша банкке жiберiледi.
126. Салық қызметi органының инкассалық өкiмi бөлек тіркеу журналында
төленбеген дебиторлар талабымен тiркеледi.
Бұл журналда инкассалық өкімнiң түскен күнi көрсетіледi, инкассалық
өкiмді қандай салық қызметi бердi, оның нөмiрi, күні және сомасы,
төлемеген дебитор атауы көрсетiледi.
127. Қарызы бар дебитор инкассалық өкiмдi толық өтегеннен кейiн
инкассалық өкiмнің екiншi данасына банк қызметкерiнiң қолымен:
"Түскен теңге сомасы __________________________________________
"__"___________ _______ ж. салық қызметі органының "__"
"__"___________ _______ ж. N өкiмiмен бюджетке аударылды деп
жазылады.
Инкассалық өкімдер даналары төленгеннен кейiн былайша бөлiнедi:
1) бiрiншi данасы күндік құжаттамаға салынады;
2) екіншi данасы борышы бар дебиторға оның банк есепшотының
көшiрмесiмен жіберiледi.
3) үшiншi данасы салық қызметi органына жiберiледi;
4) төртіншi данасы борышы бар адамға жiберiледi.
Төраға
Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының
2000 жылғы 25 сәуірдегі N 179 қаулысымен бекітілген
Қазақстан Республикасының аумағында төлем құжаттарын
пайдалану және ақшаның қолма-қол жасалмайтын
төлемдері мен аударымдарын жүзеге асыру ережесіне
N 1 қосымша
Алушы-банкке түсті
___________________
Төлем тапсырмасы N___
______ ж. "__"________________
(жазылған күні)
Сома
_____________________________________________________________________
Ақша жөнелтуші ТЖК аЖК
______________________
(атауы)
СТН __________________ БЖК
Алушы-банк ___________
______________________
Бенефициар ___________ ТЖК БеК
(атауы)
СТН______________________
Делдал-банк___________ БЖК
______________________
_____________________________________________________________________
Сомасы жазбамен _________________________
____________________________________________
_____________________________________________________________________
Тауар алынған күн (қызмет көрсету) Төлемнің мақсаты
"___"___________________ ж. коды
Төлемнің мақсаты Бюджеттік жіктеу
__________________________________ коды
(тауардың атауы, орындалған жұмыс,
көрсетілген қызмет,
__________________________________
тауар құжаттарының номерлері және күндері,
шарттың және басқа да деректемелердің
номері мен күні) Валюталау күні
_____________________________________________________________________
Алушы-банк
___ ж. "___"____________ өткізді
__________________________
(жауапты орындаушылардың қолдары)
Басшының аты-жөні _______ Мөртаңбаның орны
М.О. қолы ________
Бас бухгалтердің аты-жөні ______
қолы _______
Банкі Басқармасының 2000 жылғы
25 сәуірдегі N 179 қаулысымен
бекітілген Қазақстан
Республикасының аумағында
төлем құжаттарын пайдалану
және ақшаның қолма-қол
жасалмайтын төлемдері мен
аударымдарын жүзеге асыру
ережесіне
N 2 қосымша
<*>
Ескерту: Қосымша жаңа редакцияда жазылды - ҚР Ұлттық Банкі
Басқармасының 2000 жылғы 29 желтоқсандағы N 488
қаулысымен.
V001379_
АҚША АУДАРУҒА АРНАЛҒАН ӨТІНІШ
____________________________
! күні ! !
____________________________
________________________ _____________________________________
!Ақша жөнелтуші ! ! Есепшотқа дебеттеу ЖБК !
!______________________! !____________________________________!
! ! ! !
! ! _____________________________________
! !
! ! _____________________________________
! ! !І ! ІІ ! КОд
_______________________ _____________________________________
! СТН ! ! ! ! !
_______________________ ______________________________________
І№- (1) Резидент; (2) Резидент емес
ІІ- Экономика секторы (0-9)
_______________________ _____________________________________
! Алушы банк ! ! Валюталау күні !
_______________________ ______________________________________
! !ББК ! !____________________________________!
! ! !
! ! !
_______________________
_______________________ ______________________________________
! Валюта ! Сома ! ! Сомасы жазумен !
________________________ ______________________________________
! ! ! ! ! ! !
_______________________ _______________________________________
_______________________ _______________________________________
! Бенефициар ! ! Есепшотқа кредиттеу ЖБК !
________________________ _______________________________________
! Ел ! ! ! !
! ! ! _______________________________________
! ! !
! ! ! _______________________________________
___________ ! ! ІІІ ! ІV ! КОд
!СТН (егер ! ! ___________________
!бар болса)! ! ! ! !
_______________________ _______________________________________
ІІІ- (1) Резидент; (2) Резидент емес
ІV- Экономика секторы (0-9)
________________________ ______________________________________
!Бенефициар банк ! ! Делдал банк !
________________________ ______________________________________
!Ел ! ! ББК ! ! ! ББК !
____________ ! ! ! !
! ! ! ! ! !
_________________________ _____________________________________
_____________________________________________________________________
!Алушы банктің комиссиясы ! !Делдал банктің комиссиясы !
!Ақша жөнелтушінің есебінен ! !Ақша жөнелтушінің есебінен !
!Бенефициардың есебінен ! !Бенефициардың есебінен !
_____________________________________________________________________
_________________________ ______________________________________
!Келісім-шарттың ! !Төлемнің мақсаты !
!нөмірі, күні ! ______________________________________
_________________________ !ТБК !
!________________________! !_____________________ !
!________________________! !______!_____!________!_______________
____________________________________________________________________
!Ерекше жағдайлар !
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
!Ақша жөнелтушінің қолдары ! !Алушы банк өткізген !
! ! ! !
______________________________________________________________________
!Басшының аты-жөні__________! ! "___"________ж. !
!М.О. қолы________ ! !Жауапты орындаушының қолы______ !
!Бас бухгалтердің ! ! !
!аты-жөні ______________ ! ! !
! қолы _______ ! !М.О. !
_____________________________________________________________________
Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының
2000 жылғы 25 сәуірдегі N 179 қаулысымен бекітілген
Қазақстан Республикасының аумағында төлем құжаттарын
пайдалану және ақшаның қолма-қол жасалмайтын
төлемдері мен аударымдарын жүзеге асыру ережесіне
N 3 қосымша
--------------------------------------------------------
"____"____________ ж. ақша жөнелтуші банкі алды
Қабылдау уақыты _______________________________________
-------------------------------------------------------!
Төлемдік талап-тапсырмасы N______
_____ж. "_____"____________
(жазылған күні)
Ақша жөнелтуші
___________________________________ --------------------------------
(атауы) ! ТЖК ! аЖК ! !
СТН _______________________________ ! !-------! !
! ! !
Ақша жөнелтушінің банкі ____________ !--------------------! !
___________________________________ ! БЖК ! !
! ! !
!--------------------! !
Бенефициар ________________________ ! БЖК ! БеК ! !
(атауы) ! !-------! !
СТН _______________________________ ! ! !
!--------------------! !
Бенефициар банкі __________________ ! БЖК ! !
___________________________________ !--------------------! !
Делдал-банк _____________________ ! БЖК ! !
___________________________________ !--------------------!---------!
!Төлемнің ! !
!мақсаты ! !
коды
!-----------!---------!
______________________________________________________
Тауар алынған күн (қызмет көрсету)
"____"__________________ ж.
Төлемнің мақсаты
______________________________________________________
(тауардың атауы, орындалған жұмыс, көрсетілген қызмет,
______________________________________________________
тауар құжаттарының номерлері және күндері, шарттың
және басқа деректемелердің номері мен күні)
Ақша жөнелтуші банк
М.О. ______________________________ __________ ______ ж."_____"
Бенефициар басшының аты-жөні қолы
___________________________________ __________ _______________________
Бенефициар бас бухгалтердің аты-жөні қолы (жауапты орындаушылардың
қолдары)
"Акцептің орны"
М.О. _________________________________ ___________
Ақша жөнелтушінің аты-жөні қолы Мөртабанның орны
_______________________________________ ___________
Ақша жөнелтушінің бас бухгалтерінің аты-жөні қолы
Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының
2000 жылғы 25 сәуірдегі N 179 қаулысымен бекітілген
Қазақстан Республикасының аумағында төлем құжаттарын
пайдалану және ақшаның қолма-қол жасалмайтын
төлемдері мен аударымдарын жүзеге асыру ережесіне
N 4 қосымша
Төлемдік талап-тапсырмалардың
Тізілімі N ______
___________________________________________________________________________
(бенефициардың атауы, аЖК, СТН)
_____ "____"__________ж. Жалпы сомасы______________________
(жазылған күні) Төлемдік талап-тапсырмалардың
саны_________________
__________________ қаласында __________________ бенефициар банкі
БЖК ______________________________
Бенефициар ТЖК___________________
___________________________________________________________________________
N ! Талап-тапсырма. ! Талап ! Сомасы
р/с ! сының N !тапсырмасының күні !
---------------------------------------------------------------------------
1.
2.
3.
4.
5.
--------------------------------------------------------------------------
Бенефициар банкі
____ "____"_________ қабылдады
Қабылдау уақыты ____________
____________________________
(жауапты орындаушылардың қолдары)
Басшының аты-жөні________________
М.О. қолы ________________
________________________
бас бухгалтердің аты-жөні ______________ Мөртабанның орны
қолы _________________
Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының
2000 жылғы 25 сәуірдегі N 179 қаулысымен бекітілген
Қазақстан Республикасының аумағында төлем құжаттарын
пайдалану және ақшаның қолма-қол жасалмайтын
төлемдері мен аударымдарын жүзеге асыру ережесіне
N 5 қосымша
----------------------------------------------------------
____ж. "___"________ ақша жөнелтушінің банкіне түсті
Қабылдау уақыты _________________________________________
---------------------------------------------------------!
Инкассалық өкім N ______
____ жылғы "____"______________
(жазылған күні)
Ақша жөнелтуші
___________________________________ --------------------------------
(атауы) ! ТЖК !аЖК ! !
СТН _______________________________ ! !-------! !
! ! !
Ақша жөнелтушінің банкі____________ !--------------------! !
___________________________________ ! БЖК ! !
! ! !
!--------------------! !
Бенефициар ________________________ ! БЖК ! Бек ! !
(атауы) ! !-------! !
СТН _______________________________ ! ! !
!--------------------! !
Бенефициар банкі __________________ ! БЖК ! !
___________________________________ !--------------------! !
Делдал-банк_____________________ ! БЖК ! !
___________________________________ !--------------------!---------!
!төлемнің мақсаты коды !
! ! !
!--------------------!---------!
Сомасы жазбамен _________________________________________________________
________________________________________________________________________
Төлемнің мақсаты _____________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
(ақша алуға сәйкес заң актісіне міндетті түрде сілтеме жасай отырып)
Ақша жөнелтушінің банкі
_____ ж. "_____"________ өткізді
М.О. Басшының аты-жөні _____________ ____________________________
қолы ________________ (жауапты орындаушылардың қолдары)
Бас бухгалтердің аты-жөні ______________ Мөртабанның орны
қолы ____________________
Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының
2000 жылғы 25 сәуірдегі N 179 қаулысымен бекітілген
Қазақстан Республикасының аумағында төлем құжаттарын
пайдалану және ақшаның қолма-қол жасалмайтын
төлемдері мен аударымдарын жүзеге асыру ережесіне
N 6 қосымша
---------------------------------------------------------
____ "___"_________ ақша жөнелтушінің банкіне түсті
Қабылдау уақыты _______________________________
--------------------------------------------------------!
Салық (кеден) қызметі органдарының
______ ж. "__"___________
Инкассалық өкімі N __________
Ақша жөнелтуші
___________________________________ --------------------------------
(атауы) ! ТЖК ! аЖК ! !
СТН _______________________________ ! !-------! !
! ! !
Ақша жөнелтушінің банкі____________ !--------------------! !
___________________________________ ! БЖК ! !
! ! !
!--------------------! !
Бенефициар ________________________ ! ТЖК ! БеК ! !
(атауы) ! !-------! !
СТН _______________________________ ! ! !
!--------------------! !
Бенефициар банкі __________________ ! БЖК ! !
СТН_________________________________ !--------------------! !
Делдал-банк____________________ ! БЖК ! !
___________________________________ !--------------------!---------!
!төлемнің мақсаты коды !
!--------------------!---------!
Сомасы жазумен _________________________________________________________
________________________________________________________________________
Төлемнің жазбасы______________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
(ақша алуға сәйкес заң актісіне міндетті түрде сілтеме жасай отырып)
---------------------------------------------------------------------------
Салықтың(төлемнің)! Бюджеттік жіктеу ! Сомасы ! Операция түрі !
түрі және мерзімі ! коды ! ! !
---------------------------------------------------------------------------
Төлемнің мақсаты
Бюджеттік жіктеу коды
Кезекті төлем
Жиынтығы:
Ақша жөнелтушінің банкі
___ж."№___"______ өткізді
М.О. Басшының аты-жөні___________ ____________________________
(жауапты орындаушылардың қолдары)
Бас бухгалтердің аты-жөні____________ Мөртабанның орны
қолы _____________
(сыртқы жағы)
Инкассалық өкімді бөліп төлеу туралы мәліметтер
(тек салық қызметі органдарының инкассалық өкімдері ғана үшін)
---------------------------------------------------------------------------
Бөліп ! Бөліп төлеу ! Инкассалық !Уәкілетті адамдардың
төлеу күні ! сомасы !өкімнің қалдығы!қолдары
---------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------
Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының
2000 жылғы 25 сәуірдегі N 179 қаулысымен бекітілген
Қазақстан Республикасының аумағында төлем құжаттарын
пайдалану және ақшаның қолма-қол жасалмайтын
төлемдері мен аударымдарын жүзеге асыру ережесіне
N 7 қосымша
Төлем құжатын кері қайтару туралы
_____ж. "____"_______
(жазылған күні)
Өкім N_____
____________________________________________ банкке ұсынылды
(атауы)
N______ "_____"_____________ жылғы____________________________сомадағы
_____________________________________________________________________
(санмен және жазбамен)
________________________________________________________________________
(төлем құжаттың атауы)
Қазақстан республикасының "Ақша төлемі мен аударымы туралы" Заңының
35-бабына сәйкес орындамай қайтаруыңызды сұраймыз.
ТЖК жөнелтуші ________________________________________________________
ТЖК бенефициар_________________________________________________________
аЖК_______________________
БеК_______________________
Төлемнің мақсаты _____________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
(төлем құжаттарында көрсетілген)
Басқа мәліметтер________________________________________________________
________________________________________________________________________
Басшының аты-жөні ________________ ____________
М.О. қолы
Бас бухгалтердің аты-жөні_________ __________
қолы
Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының
2000 жылғы 25 сәуірдегі N 179 қаулысымен бекітілген
Қазақстан Республикасының аумағында төлем құжаттарын
пайдалану және ақшаның қолма-қол жасалмайтын
төлемдері мен аударымдарын жүзеге асыру ережесіне
N 8 қосымша
Төлем құжатының орындалуын тоқтата тұру туралы
______ ж. "_____"_________
(жазылған күні)
Өкім N _____
__________________________________________ банкке ұсынылды
(атауы)
N______ "_____"______________жылғы_________________________сомадағы
___________________________________________________________________
(санмен және жазбамен)
________________________________________________________________________
(төлем құжаттың атауы)
Қазақстан республикасының "Ақша төлемі мен аударымы туралы" Заңының
35-бабына сәйкес тоқтатылуын сұраймыз.
ТЖК жөнелтуші ________________________________________________________
ТЖК бенефициар_________________________________________________________
аЖК_______________________
БеК_______________________
Төлемнің мақсаты _____________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
(төлем құжаттарында көрсетілген)
Басқа мәліметтер________________________________________________________
________________________________________________________________________
Басшының аты-жөні ________________ ____________
М.О. қолы
Бас бухгалтердің аты-жөні_________ __________
қолы
Оқығандар:
Омарбекова А.Т.
Икебаева Ә.Ж.