Ерекше режимде ұстайтын білім беру ұйымында кәмелетке толмағандарға арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету қағидаларын бекіту туралы

      РҚАО-ның ескертпесі!
      Осы қаулы 01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі

      "Арнаулы әлеуметтік қызметтер туралы" Қазақстан Республикасының Заңы 5-бабының 8-тармағына сәйкес Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

      1. Қоса беріліп отырған Ерекше режимде ұстайтын білім беру ұйымында кәмелетке толмағандарға арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету қағидалары бекітілсін.

      2. Осы қаулы 2015 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізіледі және ресми жариялануға тиіс.

Ерекше режимде ұстайтын білім беру ұйымында кәмелетке толмағандарға арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету қағидалары
1-тарау. Жалпы ережелер

      Ескерту. 1-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 27.09.2022 № 757 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      1. Ерекше режимде ұстайтын білім беру ұйымында кәмелетке толмағандарға арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Арнаулы әлеуметтік қызметтер туралы" Қазақстан Республикасының Заңы 5-бабының 8-тармағына сәйкес әзірленді және "Кәмелетке толмағандар арасындағы құқық бұзушылықтардың профилактикасы мен балалардың қадағалаусыз және панасыз қалуының алдын алу туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 14-бабының 2-тармағында көзделген жағдайларда ерекше режимде ұстайтын білім беру ұйымында ерекше тәрбиелеу, оқыту жағдайларын және арнаулы педагогикалық тәсілді қажет ететін он бір жастан он сегіз жасқа дейінгі кәмелетке толмағандарға арнаулы әлеуметтік қызметтерді көрсету тәртібін белгілейді.

      2. Арнаулы әлеуметтік қызметтерді ұсынатын субъектілер ерекше режимде ұстайтын білім беру ұйымы болып табылады.

      3. Арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсетуге байланысты шығындар облыстық бюджет қаражаты есебінен өтеледі.

2-тарау. Арнаулы әлеуметтік қызметтерді ұсынатын ұйымға қабылдау және одан шығу тәртібі

      Ескерту. 2-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 27.09.2022 № 757 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      4. Көрсетілетін қызметті алушыларды ұйымға қабылдау бүкіл күнтізбелік жыл бойы жүзеге асырылады.

      5. Сот органдарының арнаулы әлеуметтік қызметтерді ұсынатын ерекше режимде ұстайтын білім беру ұйымына жіберу туралы шешімі кәмелетке толмағанды ерекше режимде ұстайтын білім беру ұйымына жіберу үшін негіз болып табылады, оған мынадай құжаттар қоса беріледі:

      1) жеке басын куәландыратын құжат немесе электрондық нысандағы баланың (балалардың) туу туралы куәлігі немесе оның қағаз жеткізгіштегі көшірмесі;

      2)  ата-анасы туралы мәліметтер қамтылған құжаттар (ата-анасының немесе заңды өкілдерінің жеке куәліктері, ата-аналарының қайтыс болғаны туралы куәліктің немесе хабарламалардың, соттың шешімдерінің (ата-ана құқықтарынан айыру немесе шектеу, ата-анасын хабарсыз кетті деп тану, оларды қайтыс болды деп жариялау немесе әрекетке қабілетсіз, әрекет қабілеті шектелуі деп тану туралы), ата-анасына іздеу салу туралы анықтаманың көшірмелері). Егер кәмелетке толмаған бала жетім немесе ата-анасының қамқорлығынсыз қалған болса, оның мәртебесін растайтын құжат;

      3) денсаулығының жай-күйі мен екпелері туралы медициналық құжаттар;

      4) үлгерім табельдерінің, негізгі мектепті бітіргені туралы куәліктің көшірмелерімен қоса (бала (балалар) оқыған жағдайда) оқу орнынан анықтама;

      5) осы ұйымға жіберілгенге дейін оқыған және (немесе) тәрбиеленген білім беру ұйымынан мінездеме;

      6) жылжымайтын мүлiктiң бар (жоқ) екенін растайтын құжат, әлеуметтік жәрдемақы алатын баланың атына дербес шот ашу туралы шарттың көшірмесі, алимент өндіріп алу туралы сот шешімінің көшірмесі және жеке ісінде бар болса, басқа да құжаттар.

      "Кәмелетке толмағандарды арнаулы білім беру ұйымдары мен ерекше режимде ұстайтын білім беру ұйымдарында бағып-күтуге және оқытуға кедергі болатын аурулардың тізбесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2022 жылғы 23 ақпандағы № ҚР ДСМ-17 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 26931 болып тіркелді) сәйкес ерекше режимде ұстайтын білім беру ұйымында ұстауға және оқытуға кедергі болатын аурулары бар кәмелетке толмағандар көрсетілген білім беру ұйымына орналастырылмайды.

      Осы Қағидалардың 5-тармағының 2), 3), 4), 5) тармақшаларында көрсетілген құжаттар болмаған жағдайда ерекше режимде ұстайтын білім беру ұйымы кәмелетке толмағанды қабылдауды қамтамасыз етеді және кәмелетке толмаған баланың жеке ісін қалыптастыру үшін құзыретті органдар мен ұйымдарға тиісті сауал жолдайды.

      6. Ерекше режимде ұстайтын білім беру ұйымынан шыққан кезде көрсетілетін қызметті алушыға мынадай құжаттар беріледі:

      1) туу туралы куәлік немесе жеке куәлік;

      2) білім беру ұйымында болғаны туралы анықтама;

      3) денсаулық жағдайы мен екпелері туралы медициналық құжаттар;

      4) үлгерім табелімен қоса оқу орнынан анықтама, негізгі мектепті аяқтағаны туралы куәлік;

      5) кәмелетке толмаған балаға мінездеме.

3-тарау. Арнаулы әлеуметтік қызметтерді ұсынудың көлемі мен шарттары

      Ескерту. 3-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 27.09.2022 № 757 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      7. Тұратын орын бере отырып, балалардың білім алу, тәрбиелену құқықтарына мемлекет кепілдігін қамтамасыз ететін ұйымда көрсетілетін қызметті алушылардың тыныс-тіршілігін қолдауға бағытталған әлеуметтік-тұрмыстық қызметтер:

      1) "Білім беру объектілеріне қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2021 жылғы 5 тамыздағы № ҚР ДСМ-76 бұйрығына сәйкес тұрғын алаңын ұсынуды;

      2) оңалту және емдеу, білім беру, мәдени іс-шараларға, өзіне-өзі қызмет көрсету дағдыларына, тұрмыстық бағдар негіздеріне оқыту үшін жиһазбен және (немесе) арнайы жабдықтармен жабдықталған үй-жайларды ұсынуды;

      3) жұмсақ керек-жарақты (киім, аяқ киім, іш киім және төсек-орын жабдықтары) ұсынуды;

      4) "Білім беру объектілеріне қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2021 жылғы 5 тамыздағы № ҚР ДСМ-76 бұйрығына сәйкес құнарлы және емдәмдік тамақтануды ұсынуды;

      5) тұрмыстық қызмет көрсетумен (іш киімдерді, киімдерді, төсек-орын жабдықтарын жуу, кептіру, үтіктеу, залалсыздандыру) қамтамасыз етуді;

      6) кәсіптік тұрғыдан өзін-өзі тану және шығармашылық еңбек үшін қажетті жабдықтармен бірге жағдайлар жасауды;

      7) емделу, оқу, мәдени, спорттық іс-шараларға қатысу үшін көрсетілетін қызметті алушыларды тасымалдау кезінде көлік қызметін ұсынуды, сондай-ақ кәмелетке толмағандардың мекемеде болу мерзімі аяқталған соң тұратын жеріне дейін ілесіп баруды;

      8) көрсетілетін қызметті алушылардың ақыл-ой, эмоциялық, рухани және физикалық дамуына ықпал ететін отбасылық ортаға ұқсас қолайлы жағдай жасауды қамтиды.

      8. Тұратын орын бере отырып, балалардың білім алу, тәрбиелену құқықтарының мемлекеттік кепілдіктерін қамтамасыз ететін ұйымда көрсетілетін қызметті алушылардың жеке жағдайын ескере отырып, денсаулығын қолдауға және жақсартуға бағытталған әлеуметтік-медициналық қызметтер:

      1) медициналық-әлеуметтік тексеруді ұйымдастыруды және өткізуді (қажет болған жағдайда денсаулық сақтау ұйымдарының мамандарын тарта отырып);

      2) медициналық алғашқы тексеруді және алғашқы санитариялық өңдеу жүргізуді;

      3) медициналық-санитариялық алғашқы көмек көрсетуді;

      4) тегін медициналық көмектің кепілдендірілген көлемін керсетуге ықпал етуді;

      5) емдеу-сауықтыру іс-шараларын, оның ішінде денсаулық сақтау мекемелерінде ұйымдастыруды;

      6) жедел ауруханаға жатқызуды және денсаулық сақтау ұйымдарында еріп жүруді;

      7) көрсетілетін қызметті алушылардың денсаулық жағдайын ескере отырып, оларды күтуді қамтамасыз етуді;

      8) консультациялық көмек көрсетуді (білікті маман болмаған жағдайда - денсаулық сақтау ұйымдарынан маманды міндетті түрде тарту);

      9) шұғыл жағдайларда алғашқы медициналық көмек керсетуді;

      10) профилактикалық іс-шараларды өткізуді;

      11) әлеуметтік-медициналық сипаттағы оңалту іс-шараларын жүргізуді қамтиды.

      9. Тұратын орын бере отырып, балалардың білім алу, тәрбиелену құқықтарының мемлекеттік кепілдіктерін қамтамасыз ететін ұйымда көрсетілетін қызметті алушылардың әлеуметтік бейімделуі, әлеуметтенуі мен әлеуметтік ортаға ықпалдасуына бағытталған олардың психологиялық жай-күйін түзетуді көздейтін әлеуметтік-психологиялық қызметтер:

      1) тұлғаны психологиялық диагностикалауды және тексеруді;

      2) әлеуметтік-психологиялық патронажды (жүйелі қадағалау);

      3) көрсетілетін қызметті алушылармен психологиялық профилактикалық жұмыстарды;

      4) психологиялық консультация беруді;

      5) көрсетілетін қызметті алушыларға психологиялық көмек көрсетуді, оның ішінде әңгімелесу, сөйлесу, тыңдау, көңілін көтеру, белсенділікке ынталандыруды;

      6) психологиялық тренингтерді;

      7) көрсетілетін қызметті алушыларды психологиялық түзетуді;

      8) өзара қолдау топтарында, қарым-қатынас клубтарында сабақ өткізуді қамтиды.

      10. Тұратын орын бере отырып, балалардың білім алу, тәрбиелену құқықтарының мемлекеттік кепілдіктерін қамтамасыз ететін ұйымда көрсетілетін қызметті алушылардың дене мүмкіндіктері мен ақыл-ой қабілеттерін ескере отырып, оларды педагогикалық түзету мен оқытуға бағытталған әлеуметтік-педагогикалық қызметтер:

      1) әлеуметтік-педагогикалық консультация беруді;

      2) көрсетілетін қызметті алушыларды тәрбиелеу мен оқыту процесін ұйымдастыруды, олардың әлеуметтенуін, бейімделуін және әлеуметтік ортаға ықпалдасуын;

      3) көрсетілетін қызметті алушылардың дене мүмкіндіктері мен ақыл-ой қабілеттерін ескере отырып, олардың білім алуына ықпал етуді қамтиды.

      11. Көрсетілетін қызметті алушыларға тұратын орын бере отырып, балалардың білім алу, тәрбиелену құқықтарының мемлекеттік кепілдіктерін қамтамасыз ететін ұйым жағдайында тұлғалық даму деңгейін көтеруге, әлеуметтік бейімдеуге, кәсіптік тұрғыдан өзін-өзі айқындауға және одан әрі жұмысқа орналастыруға бағытталған әлеуметтік-еңбек қызметтер:

      1) көрсетілетін қызметті алушыларда бар еңбек дағдыларын зерттеу жөнінде іс-шаралар өткізуді;

      2) емдеу-еңбек қызметін жүргізуді;

      3) көрсетілетін қызметті алушыларды қолжетімді кәсіптік дағдыларға үйрету жөніндегі іс-шараларды өткізуге ықпал етуді;

      4) жеке физикалық мүмкіндіктері мен ақыл-ой қабілеттеріне сәйкес кәсіп алу үшін ықпал етуді қамтиды.

      12. Тұратын орын бере отырып, балалардың білім алу, тәрбиелену құқықтарының мемлекеттік кепілдіктерін қамтамасыз ететін ұйым жағдайында көрсетілетін қызметті алушылардың бос уақытын ұйымдастыруға және оларды бос уақыт іс-шаралары мен салауатты өмір салтының негізін қалыптастыруға тартуға бағытталған әлеуметтік-мәдени қызметтер:

      1) мерекелер мен бос уақытты өткізу іс-шараларын ұйымдастыруды;

      2) клубтық және үйірмелік жұмысты ұйымдастыру мен жүргізуді;

      3) бос уақыт іс-шараларына тартуды, мәдени іс-шараларға қатыстыруды (экскурсиялар ұйымдастыру, театрға, көрмелерге, концерттер мен басқа да іс-шараларға бару) қамтиды.

      13. Тұратын орын бере отырып, балалардың білім алу, тәрбиелену құқықтарына мемлекет кепілдігін қамтамасыз ететін ұйымда көрсетілетін қызметті алушылардың құқықтық мәртебесін қолдау немесе өзгерту, мемлекет кепілдік берген заң көмегін көрсетуге, заңды құқықтары мен мүдделерін қорғауға бағытталған әлеуметтік-құқықтық қызметтер:

      1) арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету саласында әлеуметтік қамсыздандыру құқығына байланысты мәселелер бойынша заң консультациясын беруді және Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес көмек көрсетуді;

      2) заңдық мәні бар құжаттарды ресімдеуге көмек көрсетуді;

      3) арнаулы әлеуметтік қызметтерді көрсететін және көрсетілетін қызметті алушылардың заңды құқықтарын бұзатын немесе шектейтін ұйымдардың әрекетіне немесе әрекетсіздігіне өтініш дайындауға және беруге көмек көрсетуді;

      4) заңнамада белгіленген жеңілдіктер мен артықшылықтарды, әлеуметтік төлемдерді алуға көмек көрсетуді және жәрдемдесуді;

      5) көрсетілетін қызметті алушыларға немесе олардың отбасы мүшелеріне физикалық және психикалық зорлық-зомбылық жасаған кінәлі адамдарды жауапкершілікке тартуға жәрдемдесуді;

      6) қорғаншылық және қамқоршылық органдарына балаларды отбасына орналастыруға, оның ішінде асырап алуға, қамқорлыққа, патронатқа, қорғаншылыққа беруге жәрдемдесуді;

      7) жұмысқа орналасу үшін, жеке басын куәландыратын құжат және заңдық мәні бар басқа да құжаттарды алу үшін құжаттарды ресімдеуге заң көмегін көрсетуге жәрдемдесуді;

      8) Қазақстан Республикасының Азаматтық іс жүргізу кодексінде, "Адвокаттық қызмет және заң көмегі туралы" Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген жағдайларда және тәртіппен мемлекет кепілдік берген құқықтық көмек алуға жәрдемдесуді қамтиды.