Аударымдық төлем және ақша аудару тәсілімен төлем айналымын бөлу жөнінде есеп жасау және есеп беру ережесін бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 1999 жылғы 3 шілде N 159 қаулысы. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде 1999 жылғы 24 қыркүйекте тіркелді. Тіркеу N 906. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2010 жылғы 27 қыркүйектегі № 78 Қаулысымен.

      Қаулының күші жойылады - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2010.09.27 № 78 (4-тармақты қараңыз) Қаулысымен.

      Ескерту. Қаулының атауындағы және одан әрi мәтiн бойынша Аударымдық төлем тәсiлiмен төлем айналымын бөлу жөнiнде есеп жасау және есеп беру ережесiндегi (бұдан әрi - Ереже) "Аударымдық       төлем" деген сөздерден кейiн "және ақша аудару" деген сөздермен толықтырылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2001 жылғы 1 желтоқсандағы N 490 қаулысымен.
      Қазақстан Республикасының төлем жүйесінде ақша қозғалысына жан-жақты талдау жасау мақсатында Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің басқармасы қаулы етеді:

      1. Аударымдық төлем және ақша аудару тәсілімен төлем айналымын бөлу жөнінде есеп жасау және есеп беру ережесі бекітілсін және тиісті бағдарламалық қамтамасыз етуді өндіріске пайдалануға енгізген күннен бастап күшіне енгізілсін.

      2. Заң департаменті (Сизова С.И.) Төлем жүйесі басқармасымен (Мұсаев Р.Н.) бірлесіп осы қаулыны және Аударымдық төлем және ақша аудару тәсілімен төлем айналымын бөлу жөнінде есеп жасау және есеп беру ережесін Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде тіркеуден өткізсін.

      3. Төлем жүйесі басқармасы (Мұсаев Р.Н.) осы қаулыны және Аударымдық төлем және ақша аудару тәсілімен төлем айналымын бөлу жөнінде есеп жасау және есеп беру ережесін Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің филиалдарына жіберсін, оларға осы қаулыны және бекітілген Ережені екінші деңгейдегі банктерге жіберуді міндеттесін.

      4. Ақпарат технологиясы департаменті (Поликарпов О.Ю.) тиісті бағдарламалық қамтамасыз етуді әзірлесін және Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің филиалдарына, екінші деңгейдегі банктерге және оның филиалдарына 1999 жылғы IV тоқсанда өндіріске енгізуді қамтамасыз етсін.

      5. Бюджетті жоспарлау және бақылау басқармасы (Ғалиева Д.Т.) Ақпарат технологиясы департаментімен (Поликарпов О.Ю.) бірлесіп 1999 жылғы бірінші жартыжылдықтағы жұмыс нәтижелері бойынша түзету жасаған кезде Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің 1999 жылғы бюджетінен (шығыстар сметасынан) тиісті бағдарламалық қамтамасыз етуді әзірлеуге қажетті ақша қарастырсын.

      6. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Төрағасының орынбасары Н.Қ.Абдулинаға жүктелсін.

      Ұлттық Банк Төрағасы

Қазақстан Республикасы      
Ұлттық Банкі Басқармасының   
1999 жылғы 3 маусымдағы     
N 159 қаулысымен бекітілген  

Аударымдық төлем және ақша аудару тәсілімен төлем айналымын бөлу жөнінде есеп жасау және есеп беру

ережесі

      1. Осы Ереже екiншi деңгейдегi банктердiң және "Казпочтабанк" ашық акционерлiк қоғамының (бұдан әрi - банктер) Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің (бұдан әрі - Ұлттық Банк) нормативтік құқықтық актілерінің талаптарына сәйкес Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің төлем жүйесі бөлімшелеріне (бұдан әрі - бөлімше) аударымдық төлем және ақша аудару (бұдан әрi - төлем айналымын бөлу жөнiндегi есеп) тәсілімен төлем айналымын бөлу жөнінде есеп жасау және есеп беру тәртібін белгілейді.
      Ескерту. 1-тармақ өзгерді - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2001.02.14. N 34 қаулысымен.
      Ескерту. 1-тармақ өзгертілді, толықтырылды - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2001 жылғы 1 желтоқсандағы N 490 қаулысымен.

      2. Банктер төлем айналымын бөлу жөнiндегi есептердi осы Ережеге N 1 қосымшаға сәйкес, Ұлттық Банк белгiлеген нысандармен және байланыс арналары бойынша есептi кезеңнен кейiнгi айдың 15-iнен кешiктiрмей ұсынады.
      Ескерту. 2-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2001.02.14. N 34 қаулысымен.
      Ескерту. 2-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2001 жылғы 1 желтоқсандағы N 490 қаулысымен.

      3. Банктің төлем айналымын бөлу есебін бөлімшеге дұрыс әрі уақтылы тапсыруына жауапкершілік банктің басшысына және бас бухгалтеріне жүктеледі.
      Ескерту. 3-тармақ өзгерді - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2001.02.14. N 34 қаулысымен.
      Ескерту. 3-тармақ өзгертілді - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының  2001 жылғы 1 желтоқсандағы N 490 қаулысымен.
      4-6. <*>
      Ескерту. 4, 5, 6-тармақтар алып тасталды - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2001.02.14. N 34 қаулысымен.

      7. Аударымдық төлем және ақша аудару тәсiлiмен төлем айналымын бөлу бойынша есеп Қазақстан Республикасының төлем жүйесiне және облыстарына қатысты Қазақстан Республикасының аумағында қолданылатын төлем құжаттарын және төлемдердi жүзеге асыру тәсiлдерiн көрсетуге арналған.
      Ескерту. 7-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2001.02.14. N 34 қаулысымен.
      Ескерту. 7-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2001 жылғы 1 желтоқсандағы N 490 қаулысымен.

      8. Төлем айналымын бөлу есебінде Қазақстан Республикасының аумағында төлемі мен ақша аударымын жүзеге асырудың мынадай әдістері қарастырылуы тиіс:
      1) Төлем тапсырымдары;
      2) Төлемдік талап-тапсырымдар;
      3) Чектері;
      4) Тікелей дебеттеу әдісі;
      5) <*>
      6) Инкассалық нұсқаулар.
      Төлем айналымын бөлу бойынша есеп мыналарды пайдалана отырып төлемдер мен ақша аударымдарының санын және сомасын көздеуi тиiс:
      1) Вексельдер;
      2) Төлем ордерлерi;
      3) Банктiк есепшот ашпай аударым жасау;
      4) Ақша аударуға арналған өтiнiш;
      5) Халықаралық почта аударымдары;
      6) Аккредитивтер.
      Ескерту. 8-тармақ толықтырылды - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2001.02.14. N 34 қаулысымен.
      Ескерту. 8-тармақ өзгертілді - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2001 жылғы 1 желтоқсандағы N 490 қаулысымен.
      9. <*>
      Ескерту. 9-тармақ өзгерді - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2001.02.14. N 34 қаулысымен.
      Ескерту. 9-тармақ алынып тасталды - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2001 жылғы 1 желтоқсандағы N 490 қаулысымен.
      9-1. <*>
      Ескерту. 9-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2001.02.14. N 34 қаулысымен.
      Ескерту. 9-1-тармақ алынып тасталды - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2001 жылғы 1 желтоқсандағы N 490 қаулысымен.
      9-2. <*>
      Ескерту. 9-2-тармақпен толықтырылды - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2001.02.14. N 34 қаулысымен.
      Ескерту. 9-2-тармақ алынып тасталды - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2001 жылғы 1 желтоқсандағы N 490 қаулысымен.

      10. Төлем айналымын бөлу бойынша есеп жасау кезiнде әр бағанда орындауға қабылданған құжаттарда көрсетiлген саны және сомасы көрсетiледi. Бұл орайда шетел валютасымен орындауға қабылданған құжаттар банктiң ақы төлеген кездегi бағамы бойынша теңгемен көрсетiледi.
      Ескерту. 10-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2001.02.14. N 34 қаулысымен.
      Ескерту. 10-тармақ өзгертілді - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2001 жылғы 1 желтоқсандағы N 490 қаулысымен.
      11. <*>
      Ескерту. 11-тармақ өзгерді - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының    2001.02.14. N 34 қаулысымен.
      Ескерту. 11-тармақ алынып тасталды - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2001 жылғы 1 желтоқсандағы N 490 қаулысымен.

      12. Чектердi пайдалана отырып төлемдердi жүзеге асыру тәсiлiмен есеп жасаған кезде чектер бойынша төлемдердiң, оның iшiнде есеп айырысу чек кiтапшаларының чектерi бойынша, кепiлдiк берiлген, жол чектерi бойынша чектердiң жалпы саны және сомасы көрсетiледi, бұған қолма-қол ақша алуға арналған чектер кiрмейдi.
      Ескерту. 12-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2001 жылғы 1 желтоқсандағы N 490 қаулысымен.

      13. Банктік есепшотты тікелей дебеттеу тәсілімен төлем жүргізу бойынша есеп жасаған кезде банктiк есепшоттың тiкелей дебеттеу шартына сәйкес орындалған төлем құжаттарының жалпы саны мен сомасы көрсетiледi.
      Ескерту. 13-тармақ өзгерді - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2001.02.14. N 34 қаулысымен.
      Ескерту. 13-тармақ өзгертілді - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2001 жылғы 1 желтоқсандағы N 490 қаулысымен.
      14. <*>
      Ескерту. 14-тармақ алынып тасталды - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2001 жылғы 1 желтоқсандағы N 490 қаулысымен.

      15. Инкассалық нұсқаулар бойынша есеп жасаған кезде банк орындаған инкассалық нұсқаулардың жалпы саны мен сомасы көрсетіледі.
      Ескерту. 15-тармақ өзгертілді - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2001 жылғы 1 желтоқсандағы N 490 қаулысымен.

      15-1. Вексельдер бойынша есеп жасаған кезде банкте есепке алынған вексельдердiң жалпы саны және сомасы, сондай-ақ өтелген вексельдердiң жалпы саны және сомасы көрсетiледi.

      15-2. Төлем ордерлерi бойынша есеп жасаған кезде орындалған төлем ордерлерiнiң жалпы саны және сомасы көрсетiледi.

      15-3. Банктiк есепшот ашпай аударым жасау бойынша есеп жасаған кезде қолма-қол ақша қабылдау үшiн пайдаланылатын есепшот-хабарламалар мен басқа құжаттар, қолма-қол жарнаға берiлген түбiртектер, хабарландырулар негiзiнде банк (филиал) жасаған төлем құжаттарының жалпы саны және сомасы көрсетiледi.

      15-4. Ақша аударуға арналған өтiнiштер бойынша есеп жасау кезiнде банк қабылдаған және орындаған ақша аударуға арналған өтiнiштердiң жалпы саны және сомасы көрсетiледi.

      15-5. Халықаралық почта аударымдары бойынша есеп жасаған кезде "Western uniоn", "Money gram" жүйелері және басқа да осындай жүйелер бойынша жөнелтiлген жiберiлетiн аударымдар жалпы саны және сомасы көрсетiледi.
      Ескерту. 15-5-тармақ өзгертілді - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2001 жылғы 1 желтоқсандағы N 490 қаулысымен.

      15-6. Аккредитивтер бойынша есеп жасау кезiнде банк ашқан және орындаған аккредитивтердің жалпы сомасы және сомасы көрсетіледі.
      Ескерту. 15-1 - 15-6-тармақтармен толықтырылды - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2001.02.14. N 34 қаулысымен.
      Ескерту. 15-6-тармақ өзгертілді - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2001 жылғы 1 желтоқсандағы N 490 қаулысымен.

      16. Осы ережемен реттелмеген мәселелер Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес шешіледі.

      Ұлттық Банк Төрағасы

Қазақстан Республикасының         
Ұлттық Банкі Басқармасының        
2001 жылғы 14 ақпандағы          
N 34 қаулысымен бекітілген        
Аударымдық төлем және ақша аудару   
тәсiлiмен төлем айналымын бөлу жөнiнде 
есеп жасау және есеп беру ережесiне  
өзгерiстер мен толықтыруларға    
N 1 қосымша              

      Ескерту. 1-қосымша жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2001.02.14. N 34 қаулысымен.
      Ескерту. 1-қосымша жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2001 жылғы 1 желтоқсандағы N 490 қаулысымен.

Төлем айналымын бөлу жөніндегі есеп
20__ ж. "___" ______________
(есепті кезең)

Банктің ББК _________________
Банктің атауы                               (бірлігі және мың теңге)

N  ! Облыстың ! Төлем  ! Төлем  !Чектер !  Банктік  !  Инкас. ! Төлем
   !  атауы   !тапсыр. !талап-  !       ! есепшотты !  салық  ! ордері
   !          ! масы   ! тапсыр.!       !  тікелей  !  өкім.  !
   !          !        ! малары !       !  дебеттеу !   дер   !
___!__________!________!________!_______!___________!_________!__________ 1 !   2      ! 3 ! 4  ! 5 !  6 ! 7 ! 8 !   9  ! 10 ! 11 ! 12 ! 13 ! 14
_________________________________________________________________________
                С   С    С   С    С   С     С    С     С    С   С    С
_________________________________________________________________________
1  Ақтөбе
2  Ақмола
3  Алматы
4  Атырау
5  Шығыс
   Қазақстан
6  Жамбыл
7  Қарағанды
8  Қызылорда
9  Қостанай
10 Маңғыстау
11 Павлодар
12 Солтүстік
   Қазақстан
13 Батыс
   Қазақстан
14 Оңтүстік
   Қазақстан
   Барлығы


       таблицаның жалғасы
__________________________________________________________________
   Вексельдер     ! Банктік  !  Ақша   ! Халық. !  Аккредитивтер  !
__________________! есепшот  !аударуға ! аралық !_________________!
есепке  !өтелгені!ашылмаған !өтініштер! почта  !ашылғаны! Орын.  !
қабыл.  !        !аударымдар!         !аударым.!        !далғаны !
данғаны !        !          !         !  дары  !        !        !
_________!________!__________!_________!________!________!________!
15 ! 16 ! 17 ! 18! 19 ! 20  ! 21 ! 22 ! 23 !24 ! 25 ! 26! 27 ! 28! 
___________________________________________________________________
С    С     С   С   С     С    С     С   С    С    С   С    С   С
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
Банктің басшысы __________________ (аты-жөні)
Бас бухгалтер ____________________ (аты-жөні)
Орындаушы ________________________ (аты-жөні) Тел. ______
Ескерту: С-саны
         С-сомасы

      1-қосымшаға ескерту
      Төлем айналымын бөлу жөнiндегi есептi осы банк филиалдарының тұрған орнында облыстардың шеңберiнде банк жүйесi бойынша тұтастай жасау қажет.
      "Төлем тапсырмалары"
      Форматтың 3, 4-бағандарында банк орындаған, клиенттiң төлем тапсырмаларының жалпы саны мен сомасы және төлемнiң бастамашысы банктiң өзi болатын төлем тапсырмалары көрсетiледi.
      "Төлем талап-тапсырмалары"
      Форматтың 5, 6-бағандарында ақша жiберушi банк орындаған, төлем талап-тапсырмаларының жалпы саны мен сомасы, оған қоса банкке ұсынылған орындалған төлем талап-тапсырмалары көрсетiледi, бұған Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкiндегi банктiң есепшотына ұсынылған төлем талап-тапсырмалары кiрмейдi.
      "Чектер"
      Форматтың 7-бағандарында чек берушi банктiң чек ұстаушыға тауар және көрсетiлген қызмет үшiн төлеген чектерiнiң жалпы саны мен сомасы көрсетiледi. Бұл бағанға сондай-ақ банктiң төлемге қабылдаған жол чектерiн де көрсету қажет. Шетел валютасымен эмиссияланған жол чектерiн осы чектердi төлеу күнiндегi банктiң теңгемен бағамы бойынша көрсету қажет.
      "Банктiк есепшотты тiкелей дебеттеу"
      Форматтың 9, 10-бағандарында банктiк есепшотты тiкелей дебеттеу арқылы төлемдерді жүзеге асыру шартына сәйкес банктiң жүзеге асырған төлемдерiнiң жалпы саны мен сомасы көрсетiледi. Тиiстi төлем құжаттарын пайдалана отырып жүргiзiлген бұл төлемдер бағандарда көрсетiлмейдi.
      "Инкассалық өкiмдер"
      Форматтың 11, 12-бағандарында ақша жiберушi банк төлеген инкассалық өкiмдердiң, оған қоса банкке ұсынылған орындалған инкассалық өкiмдердiң жалпы саны мен сомасы көрсетiледi. Бұған банктiң Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкiндегi корреспонденттiк есепшотына ұсынған инкассалық өкiмдерi кiрмейдi. Банк инкассалық өкiмдердi iшiнара орындаған кезде инкассалық өкiмдердiң нақты төленген сомасына төлем құжаттарының санын көрсетедi.
      "Төлем ордерлерi"
      Форматтың 13, 14-бағандарында банк орындаған төлем ордерлерiнiң жалпы саны мен сомасы көрсетiледi.
      "Вексельдер"
      Форматтың 15, 16-бағандарында банктiң есептеуге қабылдаған вексельдерiнiң жалпы саны мен сомасы (есептеуге вексель ұсынған тұлғаға төленген сома) көрсетiледi.
      Форматтың 17, 18-бағандарында өтелген вексельдердiң жалпы саны мен сомасы көрсетiледi.
      Вексельдердi есептеу және өтеу жөнiндегi операциялар тиiстi төлем құжаттарын пайдалана отырып жүргiзiлген бағандарда көрсетiлмейдi.
      "Банктiк есепшот ашылмаған аударымдар"
      Форматтың 19, 20-бағандарында төлем хабарламасы негізінде банк орындаған төлем құжаттарының жалпы саны мен сомасы көрсетіледі. Банктiк есепшот ашпай банк орындаған шетел валютасындағы ақша аударымдарының сомасы ақша аудару күнiндегi банктiң теңгемен бағамы бойынша көрсетiледi.
      "Ақша аударуға өтiнiштер"
      Форматтың 21, 22-бағандарында банк аударған ақша аударымына өтiнiштердiң жалпы саны мен сомасы көрсетiледi. Шетел валютасымен орындалған ақша аударымына өтiнiштердi ақша аудару күнiндегi банктiң теңгемен бағамы бойынша көрсету қажет.
      "Халықаралық почта аударымдары"
      Форматтың 23, 24-бағандарында "Western union" "Моnеу gram" жүйелермен және осы сияқты жүйелермен жiберiлген халықаралық жiберу аударымдарының жалпы саны мен сомасы көрсетіледі.
      "Аккредитивтер"
      Форматтың 25, 26-бағандарында есептi кезең iшiнде ашылған аккредитивтердiң (аккредитив бойынша баланстан тыс есепшотқа кiрiске алынған міндеттемелердiң және талаптардың) жалпы саны мен сомасы көрсетiледi. Бұл бағанды аккредитив бұйрығын берушiнiң өтiнiшiне сәйкес аккредитив ашқан эмитент банк толтырады.
      Форматтың 27, 28-бағандарында есептi кезең iшiнде орындалған аккредитивтердiң жалпы саны мен сомасы көрсетiледi. Бағанды аккредитивтi орындаған банк толтырады. Бұл төлемдер тиiстi төлем құжаттарын пайдалана отырып жүргiзiлген бағандарда көрсетiлмейдi. Орындаушы банкке өтем жасау сомасын аудару, бағанда осы кезде пайдаланылатын төлем құжатына сәйкес көрсетіледі.

Қазақстан Республикасының        
Ұлттық Банкі Басқармасының       
2001 жылғы 14 ақпандағы N 34      
қаулысымен бекітілген          
Аударымдық төлем және ақша аудару    
тәсiлiмен төлем айналымын       
бөлу жөнiнде есеп жасау және есеп   
беру ережесiне өзгерiстер мен    
толықтыруларға          
N 2 қосымша            

      Ескерту. 2-қосымша жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2001.02.14. N 34 қаулысымен.
      Ескерту. 2-қосымша алынып тасталды - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2001 жылғы 1 желтоқсандағы N 490 қаулысымен.

Қазақстан Республикасының       
Ұлттық Банкі Басқармасының       
2001 жылғы 14 ақпандағы N 34      
қаулысымен бекітілген         
Аударымдық төлем және ақша аудару   
тәсiлiмен төлем айналымын     
бөлу жөнiнде есеп жасау және есеп   
беру ережесiне өзгерiстер мен    
толықтыруларға            
N 3 қосымша            

      Ескерту. 3-қосымша жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2001.02.14. N 34 қаулысымен.
      Ескерту. 3-қосымша алынып тасталды - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2001 жылғы 1 желтоқсандағы N 490 қаулысымен.