"Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі туралы" 1995 жылғы 30 наурыздағы Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

      1. Қоса беріліп отырған Қазақстан Республикасы Ұлттық қорының активтерін сыртқы басқарушыларды таңдау қағидалары бекітілсін.

      2. "Қазақстан Республикасы Ұлттық қорының активтерін сыртқы басқарушыларды таңдау қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2016 жылғы 30 мамырдағы № 126 қаулысының (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 13915 болып тіркелген, 2016 жылғы 30 шілдеде Нормативтік құқықтық актілердің эталондық бақылау банкінде жарияланған) күші жойылды деп танылсын.

      3. Монетарлық операциялар департаменті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

      1) Заң департаментімен бірлесіп осы қаулыны Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

      2) осы қаулыны ресми жарияланғаннан кейін Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің ресми интернет-ресурсына орналастыруды;

      3) осы қаулы мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Заң департаментіне осы қаулының осы тармағының 2) тармақшасында және 4-тармағында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

      4. Ақпарат және коммуникациялар департаменті – Ұлттық Банктің баспасөз қызметі осы қаулы мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде оның көшірмесін мерзімді баспасөз басылымдарында ресми жариялауға жіберуді қамтамасыз етсін.

      5. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Төрағасының жетекшілік ететін орынбасарына жүктелсін.

      6. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасы Ұлттық қорының активтерін сыртқы басқарушыларды таңдау қағидалары

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Осы Қазақстан Республикасы Ұлттық қорының активтерін сыртқы басқарушыларды таңдау қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі туралы" 1995 жылғы 30 наурыздағы Қазақстан Республикасының Заңына, Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2006 жылғы 25 шілдедегі № 65 қаулысымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 4361 болып тіркелген) бекітілген Қазақстан Республикасы Ұлттық қорының инвестициялық операцияларын жүзеге асыру қағидаларына (бұдан әрі – Қордың инвестициялық операцияларын жүзеге асыру қағидалары) сәйкес әзірленді және Қазақстан Республикасы Ұлттық қорының (бұдан әрі – Қор) активтерін сыртқы басқарушыларды таңдау талаптарын айқындайды.

      2. Қағидаларда мына ұғымдар пайдаланылады:

      1) активтерді жетілдірілген индекстік басқару – кірістілік ауытқуының өзгермелілік мәні (tracking error) 0,5 (нөл бүтін оннан бес) пайыздан қоса алғанда 2 (екі) пайызға дейін болатын басқару түрі. Жетілдірілген индекстік басқаруда эталондық портфельдің негізгі көрсеткіштерінен бірқалыпты ауытқуы болжанады;

      2) ақпараттық коэффициент (information ratio) – үстеме кірістілік деңгейінің кірістіліктің ауытқу өзгермелілігіне (tracking error) қатынасы;

      3) арнайы жүйе – сыртқы басқарушылардың қызметін талдауға қажетті инвестициялық және (немесе) талдамалық деректер базасы бар бағдарламалық қамтамасыз ету және (немесе) арнайы интернет-ресурс;

      4) арнайы мандат – активтердің жекелеген сыныптары, басқару түрлері, елдер мен өңірлер деңгейінде бірегей инвестициялық тәсілдерді болжайтын, инвестициялау стратегиясын қолдану арқылы активтерді әртараптандыру мақсатында сыртқы басқаруға берілетін мандат;

      5) әртараптандыру – активтердің нақты сыныбына тән тәуекелдерді төмендету мақсатында оларды қаржы құралдарына және өзге мүлікке орналастыру;

      6) балама құралдар – ұзақ мерзімді перспективада кірістілікті арттыруға арналған активтердің сыныптары (дамушы нарықтардың акциялары (Emerging Market equities), кірістілігі жоғары облигациялар (High Yield Bonds), абсолюттік кірістілік өнімдері (Absolute Return), хедж-қорлар (Hedge Funds), хедж-қорлардың қорлары (Fund of Hedge Funds) және Қорлардың қорлары (Fund of Funds), жеке капитал (Private Equity), тәуекелі жоғары бағалы қағаздар (Distressed Securities), жылжымайтын мүлікке салынатын инвестициялар (Real Estate), инфрақұрылымдық инвестициялар (Infrastructure), тікелей инвестициялар (Strategic investments and co – investments);

      7) биржа нарығы – сауда-саттықты ұйымдастырушылық және техникалық қамтамасыз етуді жүзеге асыратын сауда-саттықты ұйымдастырушының сауда жүйелері пайдаланылатын қатынастар жиынтығы;

      8) жаһандық мандат – инвестициялары бір елдің (нарықтың, өңірдің) шеңберінен шығатын портфель;

      9) инвестициялық дью-дилидженс – сыртқы басқарушының инвестициялық қызметінің тиімділігін жан-жақты тексеруге және бағалауға бағытталған талдамалық іс-шаралар кешені;

      10) институционалдық инвестор – ақшаны қаржы құралдарына инвестициялауды жүзеге асыратын заңды тұлға;

      11) консультациялық қызмет көрсетудегі активтер – сыртқы басқарушы активтерді инвестициялық басқару бөлігінде клиентке консультация беретін сыртқы басқарушының басқаруындағы активтер;

      12) мандат – белгілі бір инвестициялық сипаттамалары бар портфель;

      13) маржалық шот – клиринг ұйымында ашылатын және мәмілелер бойынша қамтамасыз етуді орналастыру және туынды қаржы құралдарымен операциялар бойынша есеп айырысуларды жүргізу мақсатында пайдаланылатын, туынды қаржы құралдарымен операцияларды жүргізуге арналған шот;

      14) операциялық дью-дилидженс – сыртқы басқарушының операциялық процесінің тиімділігін жан-жақты тексеруге және бағалауға бағытталған талдамалық іс-шаралар кешені;

      15) өңірлік мандат – инвестициялары бір елдің (нарықтың, өңірдің) шеңберінде шоғырландырылған портфель;

      16) портфельдік менеджер – клиенттердің активтерін басқаруға жауап беретін тұлға;

      17) сыртқы басқарушы – клиенттердің активтерін инвестициялық басқаруды арнайы жүргізетін және өзінің қызметін халықаралық қаржы нарықтарында жүзеге асыратын, шет мемлекеттің заңнамасына сәйкес құрылған банк немесе ұйым;

      18) сыртқы транзиттік басқару – активтерді таңдағанға және (немесе) тиісті мандат бойынша сыртқы басқарушыға бергенге дейін өткізілетін активтердің құрылымындағы өзгерістерге байланысты тәуекелдерді азайту мақсатында активтер сыртқы транзиттік басқарушыға берілетін кездегі активтерді басқарудың түрі;

      19) сыртқы транзиттік басқарушы – клиенттердің активтерін сыртқы транзиттік басқаруды арнайы жүргізетін және өзінің қызметін халықаралық қаржы нарықтарында жүзеге асыратын, шет мемлекеттің заңнамасына сәйкес құрылған банк немесе ұйым;

      20) транзиттік кезең – Қордың инвестициялық операцияларын жүзеге асыру қағидаларында белгіленген өлшемдерге сәйкес келтіру мақсатында Қағидаларға сәйкес белгіленетін, портфельге қолданылатын уақыт кезеңі;

      21) уәкілетті бөлімше – Қор активтерін басқаруды және мониторингін жүзеге асыратын Ұлттық Банктің бөлімшесі;

      22) Ұлттық Банк басшылығы – Ұлттық Банк Төрағасы, Ұлттық Банк Төрағасының уәкілетті бөлімшеге жетекшілік ететін орынбасары;

      23) үстеме кірістілік деңгейі – нақты қол жеткізілген кірістілік деңгейі мен эталондық портфель кірістілігінің деңгейі арасындағы айырма;

      24) форекс операциялары – биржа және биржадан тыс нарықтарда шетел валютасын сатып алу және (немесе) сату.

      3. Қағидалар балама құралдардың портфеліне басқарушыларды таңдау тәртібін айқындамайды.

      4. Қордың бір сыртқы басқарушыға сыртқы басқаруына берілетін активтерінің жалпы рұқсат етілген көлемі Қордың жинақ портфелі көлемінің 10 (он) пайызынан аспайды.

      5. Қағидалардың 4-тармағында көзделген лимиттен асқан кезде, оның ішінде жұмыс істеп тұрған екі сыртқы басқарушы қосылған жағдайда, уәкілетті бөлімше осы асып кету туындаған күннен бастап 3 (үш) ай ішінде сәйкессіздікті жояды.

      6. Қордың активтері сыртқы басқаруға:

      1) басқару түрлерімен байланысты тәуекелдер деңгейін төмендету;

      2) сыртқы басқарушының тәжірибесін, талдамалық материалдарын, зерттеулері мен техникалық ресурстарын пайдалану арқылы Қор активтерін басқарудың кірістілігін ұлғайту;

      3) сыртқы басқарушылардан алынған активтерді басқару саласындағы сараптама мен консультацияларды қолдану арқылы Қор активтерін басқарудың тиімділігін арттыру;

      4) активтерді дербес басқаруда тәжірибесі жоқ активтердің жаңа сыныптарын енгізу мақсатында беріледі.

      7. Сыртқы басқарушы үшін басқарудың түрін (активтік, жетілдірілген индекстік немесе пассивтік (индекстік)) және эталондық портфельді таңдау Қордың инвестициялық операцияларын жүзеге асыру қағидаларында көзделген Қор активтерін басқару мақсаттарына және шектеулеріне сәйкес нарықтағы жағдайға қарай жүзеге асырылады.

      8. Қордың активтерін сыртқы басқаруға беру туралы келісімге немесе Қордың активтерін сыртқы транзиттік басқаруға беру туралы келісімге сәйкес сыртқы басқарушыға немесе сыртқы транзиттік басқарушыға белгіленген комиссиялық сыйақы және (немесе) басқару нәтижелеріне байланысты комиссиялық сыйақы төленеді.

2-тарау. Қордың активтерін сыртқы басқарушыларды таңдау тәртібі

      9. Сыртқы басқарушыларды таңдау рәсімін ұйымдастыруды уәкілетті бөлімше өткізеді.

      10. Уәкілетті бөлімше Ұлттық Банктің ресми интернет-ресурсында, сондай-ақ әлеуетті сыртқы басқарушылар үшін қолжетімді басқа да ақпараттық-талдамалық ресурстарда жоспарланып отырған сыртқы басқарушыларды таңдау туралы ақпаратты жариялайды, әлеуетті сыртқы басқарушылардың тізімін жасайды, әлеуетті сыртқы басқарушыларға ақпаратты жібереді.

      Әлеуетті сыртқы басқарушының Қағидалардың 25-тармағында көзделген талаптарды Қордың активтерін сыртқы басқаруға беру туралы келісімге енгізу жөніндегі келісімі оның ұсынысын қараудың міндетті талабы болып табылады.

      11. Әлеуетті сыртқы басқарушы Ұлттық Банкке әлеуетті сыртқы басқарушыдан Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес сұратылатын ең аз ақпаратты электрондық түрде және (немесе) қағаз тасымалдағышта ұсынады. Уәкілетті бөлімшеге ақпаратты арнайы жүйеден алуға рұқсат етіледі.

      12. Уәкілетті бөлімше Қағидалардың 13 және (немесе) 14-тармақтарында көзделген міндетті өлшемшарттарды ескере отырып, әлеуетті сыртқы басқарушылардың келіп түскен барлық ұсыныстарына салыстырмалы талдау жүзеге асырады.

      Егер әлеуетті сыртқы басқарушы Қағидалардың 13 және (немесе) 14-тармақтарында көзделген міндетті өлшемшарттарға сәйкес келсе, уәкілетті бөлімше әлеуетті сыртқы басқарушылардың ұзақ тізімін (бұдан әрі – ұзақ тізім) қалыптастыру үшін Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес әлеуетті сыртқы басқарушылардың ұсыныстарына салыстырмалы талдауды жүзеге асыру үшін бағалау өлшемшарттарына (бұдан әрі – Бағалау өлшемшарттары) сәйкес әлеуетті сыртқы басқарушылардың ұсыныстарына салыстырмалы талдау жүзеге асырады.

      Әлеуетті сыртқы басқарушылардың ұсыныстарына салыстырмалы талдау жүзеге асырылған кезде жұмыс істеп тұрған Ұлттық Банктің алтын-валюта активтерін және Ұлттық Банктің сенімгерлік басқаруындағы активтерді сыртқы басқарушылар бойынша Ұлттық Банктің меншікті деректерін пайдалануға рұқсат етіледі.

      Әлеуетті сыртқы басқарушы ұсынған ақпаратты нақтылау мақсатында уәкілетті бөлімшенің осындай әлеуетті сыртқы басқарушыға қосымша сұратуды жіберуіне рұқсат етіледі. Әлеуетті сыртқы басқарушы қосымша сұратылатын ақпаратты ұсынбаған жағдайда, Бағалау өлшемшарттарында тиісті өлшемшарт бойынша балл есепке алынбайды.

      13. Жаһандық мандаттар бойынша сыртқы басқарушыларды таңдау үшін міндетті өлшемшарттар:

      1) Қордың активтерін инвестициялау болжанатын қаржы құралдарымен жұмыс тәжірибесі – кемінде 10 (он) жыл, оның кемінде 5 (бес) жылы жарияланған мандат бойынша жұмыс тәжірибесі, немесе егер әлеуетті сыртқы басқарушының басқаруында осыған ұқсас өңірлік мандаттар ғана болса – жаһандық мандаттың кемінде 75 (жетпіс бес) қамту пайызын құрайтын өңірлік мандаттар бойынша кемінде 5 (бес) жыл жұмыс тәжірибесі.

      Әлеуетті сыртқы басқарушының жұмыс тәжірибесін әлеуетті сыртқы басқарушымен бір тұлғаның басқарушылық бақылауында болатын заңды тұлғалардың тәжірибесін ескере отырып есептеуге рұқсат етіледі;

      2) әлеуетті сыртқы басқарушының басқаруындағы клиенттер активтерінің (оның ішінде консультациялық қызмет көрсетудегі активтердің) жиынтық мөлшері – кемінде 25 (жиырма бес) миллиард АҚШ доллары баламасы;

      3) әлеуетті сыртқы басқарушының басқаруындағы қарастырылып отырған мандат бойынша клиенттер активтерінің жиынтық мөлшері – кемінде 1 (бір) миллиард АҚШ доллары баламасын, не егер әлеуетті сыртқы басқарушының басқаруында осыған ұқсас өңірлік мандаттар ғана болса – жаһандық мандаттың кемінде 75 (жетпіс бес) қамту пайызын құрайтын өңірлік мандаттар бойынша кемінде 1 (бір) миллиард АҚШ доллары баламасы болады.

      14. Арнайы мандаттар бойынша сыртқы басқарушыларды таңдау үшін міндетті өлшемшарттар:

      1) әлеуетті сыртқы басқарушының Қордың активтерін инвестициялау болжанатын қаржы құралдарымен жұмыс тәжірибесі – кемінде 5 (бес) жыл, оның кемінде 3 (үш) жылы жарияланған мандат бойынша жұмыс тәжірибесі, немесе егер әлеуетті сыртқы басқарушының басқаруында осыған ұқсас өңірлік мандаттар ғана болса – жаһандық мандаттың кемінде 75 (жетпіс бес) қамту пайызын құрайтын өңірлік мандаттар бойынша кемінде 3 (үш) жыл жұмыс тәжірибесі міндетті өлшемшарттар болады.

      Әлеуетті сыртқы басқарушының жұмыс тәжірибесін әлеуетті сыртқы басқарушымен бір тұлғаның басқарушылық бақылауында болатын заңды тұлғалардың тәжірибесін ескере отырып есептеуге рұқсат етіледі;

      2) әлеуетті сыртқы басқарушының басқаруындағы клиенттер активтерінің (оның ішінде консультациялық қызмет көрсетудегі активтердің) жиынтық мөлшері – кемінде 1 (бір) миллиард АҚШ доллары баламасы;

      3) әлеуетті сыртқы басқарушының басқаруындағы қарастырылып отырған мандат бойынша клиент активтерінің жиынтық мөлшері – кемінде 150 (бір жүз елу) миллион АҚШ доллары баламасы болады.

      Бұл ретте бір сыртқы басқарушыға берілетін активтердің көлемі осындай сыртқы басқарушының басқаруындағы қарастырылып отырған мандат бойынша инвестициялық басқарудағы активтер көлемінің 50 (елу) пайызынан аспайды.

      15. Уәкілетті бөлімшеге әлеуетті сыртқы басқарушының клиенттеріне клиенттердің активтерін басқарудың нәтижелері мен сапасы туралы сұратумен өтініш беруіне рұқсат беріледі.

      16. Әлеуетті сыртқы басқарушылар ұсыныстарының салыстырмалы талдауы және әлеуетті сыртқы басқарушыларды таңдау жөніндегі ұсынымдар қамтылатын ұзақ тізім бойынша уәкілетті бөлімше дайындаған қорытынды Өкілетті өкілге немесе Ұлттық Банк Төрағасына қарау үшін ұсынылады, ол қарау нәтижелері бойынша уәкілетті бөлімшенің қорытындысына бұрыштама қою арқылы әлеуетті сыртқы басқарушылардың барынша тиімді ұсыныстары бар қысқа тізімін (бұдан әрі – қысқа тізім) мақұлдайды.

      Уәкілетті бөлімше сыртқы басқарушы ұсынысының талаптарын жақсарту үшін қысқа тізімдегі әлеуетті сыртқы басқарушылармен келіссөздер жүргізеді.

      17. Уәкілетті бөлімше Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес инвестициялық және операциялық дью-дилидженс шеңберінде қысқа тізімдегі Әлеуетті сыртқы басқарушылардың ұсыныстарын салыстырмалы талдауды жүзеге асыру үшін бағалау өлшемшарттарына сәйкес қысқа тізімдегі әлеуетті сыртқы басқарушылардың ұсыныстарына қосымша бағалау жүргізеді.

      18. Инвестициялық шешімдер тәртібі және тәуекелдерді бақылау туралы қосымша ақпарат алу үшін инвестициялық және операциялық дью-дилидженс рәсімдерін өткізген кезде уәкілетті бөлімшенің әлеуетті сыртқы басқарушылармен кездесулер өткізулеріне және олардың кеңселеріне баруларына рұқсат етіледі.

      19. Егер бұрын Ұлттық Банкпен шарттық қатынастарда болмаған әлеуетті сыртқы басқарушы сыртқы басқарушы ретінде таңдау үшін ұсынылған жағдайда, оның кеңсесіне бару міндетті болып табылады.

      20. Сыртқы басқарушыларды таңдау туралы шешімді Ұлттық Банктің Басқармасы қабылдайды.

      Қордың активтерін сыртқы басқаруға беру туралы келісімнен туындайтын құқықтар мен міндеттер осы сыртқы басқарушының қайта құрылуына байланысты сыртқы басқарушының заңды мұрагеріне берілген жағдайларда, сондай-ақ сыртқы басқарушы Қордың активтерін сыртқы басқаруға беру туралы келісімнен туындайтын өз құқықтары мен міндеттерін басқа заңды тұлғаға (компанияға) берген жағдайларда, мұндай тұлғаларды сыртқы басқарушы ретінде таңдау Ұлттық Банк Басқармасының Қағидалардың 10, 11 және 12-тармақтарында көзделген рәсімдерді жүргізбей жүзеге асырылады.

      21. Егер 3 (үш) жылдан кем емес кезеңде үстеме кірістілігінің оң деңгейі бар осындай мандат бойынша Ұлттық Банктің алтынвалюта активтерінің бір бөлігін және (немесе) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы активтерін сыртқы басқаруды жүзеге асыратын сыртқы басқарушы Қағидалардың 13 және (немесе) 14-тармақтарында белгіленген өлшемшарттарға сәйкес келсе, онда Ұлттық Банк Төрағасының не Өкілетті өкілдің шешімі бойынша оның кандидатурасы Қағидалардың 10, 11 және 12-тармақтарында көзделген рәсімдерді өткізбестен, сыртқы басқарушы ретінде Ұлттық Банк Басқармасының қарауына шығарылады.

      22. Бір мандат шеңберінде (алайда басқарудың бір түрі емес) сыртқы басқарудағы активтердің шоғырлану тәуекелдерін азайту үшін жұмыс істейтін сыртқы басқарушылар саны кемінде 2 (екі) сыртқы басқарушы болады.

      23. Сыртқы басқарушыларды таңдау процесін жылдамдату, жұмыс істейтін сыртқы басқарушыларды ауыстыру және сыртқы басқарушылар арасында бәсекелестікті арттыру мақсатында уәкілетті бөлімше одан әрі Ұлттық Банк Басқармасының бекітуі үшін қысқа тізімдегі әлеуетті сыртқы басқарушылар қатарынан әлеуетті сыртқы басқарушылардың резервтік тізімін (бұдан әрі – резервтік тізім) қалыптастыруға рұқсат етеді.

      Уәкілетті бөлімше резервтік тізімде тұрған сыртқы басқарушылардың қызметіне мониторинг жүргізеді және жыл сайын инвестициялық және операциялық дью-дилидженс шеңберіндегі ақпаратты жаңартады.

      Бекітілген резервтік тізімдегі сыртқы басқарушыға Қордың активтерін беру Қағидалардың 10, 11 және 12-тармақтарында көзделген рәсімдерді жүргізбей Ұлттық Банк Басқармасы сыртқы басқарушы ретінде оны таңдау туралы шешімді қабылдағаннан кейін жүзеге асырылады.

      24. Уәкілетті бөлімше Қордың активтерін сыртқы басқаруға беру туралы келісімді жасауға байланысты шараларды және оның талаптарының орындалуына одан әрі мониторингті жүзеге асырады.

      25. Қор активтерін сыртқы басқаруға беру туралы келісім мынадай:

      1) Ұлттық Банктің мына:

      сыртқы басқарушы эталондық портфельмен салыстырғанда портфельді басқару бойынша үстеме кірістілікке қол жеткізбеген жағдайда;

      сыртқы басқарушы Қордың инвестициялық операцияларын жүзеге асыру қағидаларында белгіленген шектеулерді бұзған жағдайда;

      Қордың инвестициялық операцияларын жүзеге асыру қағидаларына өзгерістер енгізген жағдайда;

      сыртқы басқарушыға жазбаша хабарламаны ұсына отырып және Қордың активтерін сыртқы басқаруға беру туралы келісімді бұзу күнін көрсете отырып Ұлттық Банк Басқармасының қаулысы немесе Өкілетті өкілдің шешімі болған жағдайда Қор активтерін сыртқы басқаруға беру туралы келісімді, мерзімінен бұрын бұзу құқығының болуы туралы;

      2) Ұлттық Банктің өзінің қалауы бойынша сыртқы басқарудағы Қордың активтерін кез келген уақытта толықтыру (кері қайтарып алу) құқығының болуы туралы;

      3) сыртқы басқарушының сыртқы басқаруға берілген Қордың активтерін басқаруға жауапты өз қызметкерлерінің орнын ауыстыруы туралы ақпаратты беруі туралы;

      4) шот бойынша операцияларды тексеру, сондай-ақ сыртқы басқарушы, инвестициялық шешімдер қабылдау тәртібі және тәуекелдер мониторингі рәсімдері туралы қосымша ақпарат алу мақсатында Ұлттық Банк қызметкерлерінің және тәуелсіз аудиторлардың сыртқы басқарушыға баруы туралы;

      5) сыртқы басқаруға берілген Қордың активтерімен мәмілелер бойынша сыртқы басқарушымен үлестес тұлғаларды брокерлер немесе контрәріптестер ретінде тартуға тыйым салу туралы;

      6) Қордың инвестициялық операцияларын жүзеге асыру қағидаларында белгіленген кірістілік ауытқуының күтілетін өзгермелілігінің (ex-ante tracking error) лимитін бұзғаны үшін сыртқы басқарушының жауапкершілігі туралы;

      7) ұқыпсыздық, міндеттемелерді қасақана орындамау немесе сыртқы басқарушы тарапынан алаяқтық салдарынан Қорға келтірілген ықтимал зияндар үшін сыртқы басқарушының жауапкершілігі туралы;

      8) Қордың активтерін басқаруды және мониторингін жүзеге асыратын Ұлттық Банктің қызметкерлеріне консультациялар беру, оқыту немесе тағылымдамадан өткізу міндеті туралы;

      9) сыртқы басқарушының тұрақты негізде Ұлттық Банкке Қордың активтерін сыртқы басқаруға беру туралы келісімге сәйкес есептіліктерді ұсыну міндеттері туралы:

      алдыңғы жұмыс күні жасалған операциялар бойынша күн сайынғы негіздегі есептілік;

      портфельді бағалау (активтерді түрлі сыныптар және валюта түрлері бойынша бөлу, портфельдің есепті айдың соңындағы құрамы, активтердің есепті айдың соңындағы нарықтық құны);

      портфельдегі қозғалыс (есепті тоқсанда жасалған, түрлі сыныптар және валюталар, өтеу мерзімі, дивидендтерді және жинақталған пайыздарды төлеу бойынша сұрыпталған барлық мәмілелердің тізбесі);

      портфельді басқару нәтижелерін талдау (қол жеткізген кірістілік бөлігінде портфельді басқару бойынша ай сайынғы, тоқсандық және жалпы нәтижелер, эталондық портфельмен салыстырғанда портфель тәуекелінің және кірістіліктің ауытқу өзгермелілігі (tracking error) деңгейінің көрсеткіштері);

      тиісті нарықтардың жай-күйі және олардың портфельге және (немесе) макроэкономикалық шолуға ықпалы туралы есеп;

      стратегияға шолу және портфель құрылымындағы неғұрлым маңызды өзгерістерді түсіндіру;

      инвестициялаудың ағымдағы стратегиясы;

      активтерді активті басқару үшін түрлі факторлардың портфель кірістілігіне қосқан үлесі;

      10) сыртқы басқарушының сыртқы басқаруға берілген портфельдің құрамын Қор активтерін сыртқы басқаруға беру туралы келісімге сәйкес кастодиан банктің (кастодиан банктердің) деректерімен әрбір айдың соңында немесе транзиттік кезең аяқталған күні салыстырып тексеруді жүзеге асыруы туралы;

      11) сыртқы басқарушының сыртқы басқарушы мен брокердің арасындағы мәмілелерді келіскеннен кейін және растау рәсімдері аяқталғаннан кейін жүргізілген операциялар туралы ақпаратты шоғырландырылған есепке жауапты кастодиан банкке барынша қысқа мерзімде беруі туралы;

      12) сыртқы басқарушының сыртқы басқарушы брокерлерін, сондай-ақ агенттерін және контрәріптестерін бекіту рәсімдері туралы ақпаратты, құжаттарды ұсынуы туралы;

      13) сыртқы басқарушының асыра пайдалану мен мүдделер қақтығысы тәуекелін төмендететін, оның ішінде клиенттердің портфельдері арасында мәмілелерді тең құқылы бөлуді қамтамасыз ететін сыртқы басқарушының ішкі саясаттары мен тәуекелдерді басқару рәсімдерінің болуы туралы ақпаратты ұсынуы туралы;

      14) сыртқы басқарушының Қор активтерін басқару нәтижелерін ұсыну үшін уәкілетті бөлімшемен жылына бір рет кезеңділікпен кездесулер өткізуі туралы, инвестициялық шектеулерді сақтау, нарықтық жағдайды бағалау және оның портфельге және қор активтерімен инвестициялық операцияларды жүзеге асыруға ықтимал әсері туралы;

      15) сыртқы басқарушының қадағалау органдары қолданған шаралары және сот талқылауларына қатысуы бойынша ақпарат беруі туралы;

      16) сыртқы басқарушының Ұлттық Банкке кастодиан банкпен (банктермен) салыстырып тексерілген қор активтерін сыртқы басқаруға беру туралы келісімді бұзу күніне портфель бойынша толық есептілікті ұсынуы туралы;

      17) қазақ, орыс және тараптардың келісімі бойынша айқындалған тілде Қордың активтерін сыртқы басқаруға беру туралы келісімге қол қоюы туралы;

      18) тараптардың келісімі бойынша Қор активтерін сыртқы басқаруға беру туралы келісімге өзгерістер және (немесе) толықтырулар енгізу мүмкіндігі туралы талаптарды қамтиды.

      26. Ұлттық Банк Қор активтерін сыртқы басқаруға беру туралы келісімге сәйкес Қор активтерін Ұлттық Банктің кастодиан банктегі (банктердегі) сыртқы басқаруға арналған шоттарына ақшаны және (немесе) бағалы қағаздарды аудару арқылы сыртқы басқаруға беруді жүзеге асырады.

      27. Қор активтерін сыртқы басқаруға берген кезде Ұлттық Банк белгілеген нысаналы өлшемдерге сәйкес портфельді қалыптастыру үшін транзиттік кезең есепке алынады. Транзиттік кезеңнің ұзақтығы 15 (он бес) жұмыс күнінен аспайды.

      28. Сыртқы басқаруға берілетін Қор активтері Ұлттық Банктің кастодиан банктегі (банктердегі) шоттарында және клирингтік брокердің маржалық шотында сақталады.

      29. Қор активтерін сыртқы басқаруға берген күннен бастап уәкілетті бөлімше Қор активтерін сыртқы басқаруға беру туралы келісімде белгіленген шектеулердің сақталуын тексеру, сыртқы басқарушы жасайтын мәмілелердің мониторингін жүзеге асыру, сыртқы басқарудағы тәуекел және портфель кірістілігінің көрсеткіштерін бағалау арқылы сыртқы басқарушы қызметіне күн сайынғы мониторинг жүргізеді.

      30. Уәкілетті бөлімше кем дегенде жылына бір рет Қор активтерін сыртқы басқаруға беру туралы келісімге сәйкес сыртқы басқарушымен кездесу өткізеді немесе бейне немесе телеконференция ұйымдастырады, онда сыртқы басқарушы басқару нәтижелері туралы, инвестициялық шектеулерді сақтау туралы есеп береді, нарықтық жағдайға және оның портфельге және Қор активтерімен инвестициялық операцияларды жүзеге асыруға ықтимал әсерін бағалайды.

      31. Жұмыс істеп тұрған сыртқы басқарушылар жұмысының тиімділігін бағалау Қағидаларға 4-қосымшада келтірілген сыртқы басқарушы жұмысының тиімділігін бағалау әдістемесі негізінде жүзеге асырылады. Ұлттық Банктің басшылығы алынатын комиссиялық сыйақыны ескере отырып, сыртқы басқарушының жалпы алғанда және активтер сыныптары бойынша соңғы 3 (үш), 5 (бес) және одан астам жылдардағы басқару күнінен бастап жұмысының тиімділігіне жүргізілген бағалау нәтижелері бойынша Қордың активтерін толықтыру (алу) немесе осы сыртқы басқарушымен жұмысты жалғастыру (тоқтату), не осы мәселені Ұлттық Банк Басқармасының қарауына шығару туралы тиісті шешім қабылдайды.

      32. Ұлттық Банк басшылығының шешімі бойынша Қордың активтерін алу немесе сыртқы басқарушымен Қордың активтерін сыртқы басқарушыға беру туралы келісімді мерзімінен бұрын бұзу Қағидалардың 31-тармағында көрсетілген рәсімдерсіз жүргізіледі.

      33. Сыртқы басқарушылардың басқару нәтижелері туралы есеп уәкілетті бөлімшемен Ұлттық Банк Басқармасының қарауына жылына кем дегенде бір рет шығарылады.

3-тарау. Қор активтерін сыртқы транзиттік басқарушыны таңдау тәртібі

      34. Сыртқы транзиттік басқарушыны таңдау үшін уәкілетті бөлімше әлеуетті сыртқы транзиттік басқарушыларға қамту нарықтары, транзиттік басқару стратегиялары және құралдар мен нарықтар сыныптары бөлігінде қызметтер құны бойынша ақпарат ұсынуы туралы сұратуларды жібереді және келіп түскен ұсыныстарға талдау жасайды.

      35. Сыртқы транзиттік басқарушыны таңдау туралы шешім Ұлттық Банктің Төрағасымен немесе Өкілетті өкілмен қабылданады.

      36. Уәкілетті бөлімше Қор активтерін сыртқы транзиттік басқаруға беру туралы келісім жасаумен байланысты іс-шараларды және оның талаптарының орындалуына одан әрі мониторингін жүзеге асырады.

      37. Қор активтерін сыртқы транзиттік басқаруға беру туралы келісімде мына талаптар қамтылады:

      1) Ұлттық Банктің мына:

      сыртқы транзиттік басқарушы Қор активтерін сыртқы транзиттік басқаруға беру туралы келісімнің талаптарын бұзған жағдайда;

      Ұлттық Банк Төрағасының немесе Өкілетті өкілдің шешімі жағдайында Қор активтерін сыртқы транзиттік басқаруға беру туралы келісімді мерзімінен бұрын бұзу құқығының болуы туралы;

      2) егер мұндай іс-қимылдар Қор активтерінің кез келген аяқталмаған сыртқы транзиттік басқаруын қозғамаса Ұлттық Банктің өз қалауы бойынша кез келген уақытта сыртқы транзиттік басқарудағы Қордың активтерін толықтыру (кері қайтарып алу) құқығының болуы туралы;

      3) сыртқы транзиттік басқарушының сыртқы транзиттік басқаруға берілген Қор активтерін басқаруға жауапты қызметкерлерінің қозғалысы туралы ақпаратты беруі туралы;

      4) Ұлттық Банк қызметкерлерінің және тәуелсіз аудиторлардың шот бойынша операцияларды тексеру, сондай-ақ сыртқы транзиттік басқарушы, инвестициялық шешімдер қабылдау тәртібі және тәуекелдерге мониторинг жүргізу рәсімдері туралы қосымша ақпарат алу мақсаттары үшін сыртқы транзиттік басқарушыға баруы туралы;

      5) ұқыпсыздық, міндеттемелерді қасақана орындамау немесе сыртқы транзиттік басқарушы тарапынан алаяқтық салдарынан келтірілген ықтимал шығыстар үшін сыртқы транзиттік басқарушының жауапкершілігі туралы;

      6) сыртқы транзиттік басқарушының сыртқы транзиттік басқарушы мен брокердің арасындағы мәмілелерді келіскеннен кейін және растау рәсімдері аяқталғаннан кейін келесі жұмыс күнінен кешіктірмей жүргізілген операциялар туралы ақпаратты шоғырландырылған есепке жауапты банк-кастодианға беруі туралы;

      7) сыртқы транзиттік басқарушының сыртқы транзиттік басқарушы брокерлерін, сондай-ақ агенттерін және контрәріптестерін бекіту рәсімдері туралы ақпаратты, құжаттарды ұсынуы туралы;

      8) сыртқы транзиттік басқарушының асыра пайдалану және мүдделер қақтығысы тәуекелін төмендететін, оның ішінде клиенттердің портфельдері арасында мәмілелерді тең құқылы бөлуді қамтамасыз ететін сыртқы транзиттік басқарушының ішкі саясаттары мен тәуекелдерді басқару рәсімдерінің болуы туралы ақпаратты ұсынуы туралы;

      9) сыртқы транзиттік басқарушының Ұлттық Банкке транзиттік кезең аяқталған соң 10 (он) жұмыс күні ішінде сыртқы транзиттік басқарушының Қордың активтерін сыртқы транзиттік басқаруға беру туралы келісімге сәйкес мынадай есептілік ұсыну міндеті туралы:

      транзиттік кезең бойына сыртқы транзиттік басқарушы және оның үлестес брокерлері (дилерлері) және фьючерлік мәмілелер бойынша брокерлері жасаған бағалы қағаздармен барлық мәмілелер бойынша есептілік;

      мәмілені орындау құнындағы айырманы, брокерлердің комиссиялық сыйақысын, нарықтың ықпалын, форекстік операциялар бойынша валюталарды сатып алу және сату бағамдарының айырмасын, транзиттік кезең аяқталған күнгі салықтарды және жіберіп алған пайданы қоса алғанда, Қордың активтерін кез келген сыртқы транзиттік басқаруды орындау нәтижелері туралы есеп;

      тиісті нарықтардың жай-күйі және олардың портфельге ықпалы туралы есеп;

      стратегияға шолу және портфель құрылымындағы ең маңызды өзгерістерді түсіндіру;

      10) сыртқы транзиттік басқарушының қадағалау органдары қабылдаған шаралары бойынша ақпаратты ұсынуы және сот талқылауларына қатысуы туралы;

      11) транзиттік кезең аяқталған сәтте сыртқы транзиттік басқарушының Қордың активтерін сыртқы транзиттік басқаруға беру туралы келісімге сәйкес кастодиан банкпен (кастодиан банктермен) салыстырып тексерілген транзиттік кезең аяқталған күнгі портфель бойынша толық есептілікті ұсынуы туралы;

      12) қазақ, орыс тілдерінде және тараптардың келісімі бойынша айқындалған тілде Қор активтерін сыртқы транзиттік басқаруға беру жайлы келісімге қол қою туралы;

      13) тараптардың келісімі бойынша Қордың активтерін сыртқы транзиттік басқаруға беру туралы келісімге өзгерістер және (немесе) толықтырулар енгізу мүмкіндігі туралы.

      38. Ұлттық Банк Қордың активтерін сыртқы басқаруға беру туралы келісімге сәйкес Қордың активтерін Ұлттық Банктің кастодиан банктегі (кастодиан банктердегі) сыртқы транзиттік басқаруға арналған шоттарына ақшаны және (немесе) бағалы қағаздарды аудару арқылы сыртқы транзиттік басқаруға беруді жүзеге асырады.

      Қор активтерін сыртқы транзиттік басқарушыға беру 12 (он екі) айдан аспайтын мерзімге жүзеге асырылады.

      39. Қордың активтерін сыртқы транзиттік басқаруға берген кезде Ұлттық Банк белгілеген нысаналы өлшемдеріне сәйкес портфельді қалыптастыру үшін транзиттік кезең есепке алынады. Транзиттік кезеңнің ұзақтығы 15 (он бес) жұмыс күнінен аспайды.

      40. Сыртқы транзиттік басқаруға берілетін Қордың активтері Ұлттық Банктің кастодиан банктегі (кастодиан банктердегі) шоттарында және клирингтік брокердің маржалық шотында сақталады. Қордың активтерін Ұлттық Банк пен сыртқы транзиттік басқарушының арасында маржалық шот бойынша операцияларды өткізу талаптары туралы келісім немесе Қордың активтерін сыртқы транзиттік басқаруға беру туралы келісімде осындай шот бойынша операцияларды жүргізу талаптары болған кезде үшінші тұлғада ашылған сыртқы транзиттік басқарушының маржалық шотында орналастыруға рұқсат беріледі.

      41. Қордың активтерін сыртқы транзиттік басқаруға берген күннен бастап уәкілетті бөлімше сыртқы транзиттік басқарушының қызметіне күн сайын мониторинг жүргізеді: Қордың активтерін сыртқы транзиттік басқаруға беру туралы келісімде белгіленген шектеулердің сақталуын тексеру, сыртқы транзиттік басқарушы жасайтын мәмілелерге мониторингті жүзеге асыру арқылы.

Әлеуетті сыртқы басқарушыдан сұратылатын ең аз ақпарат

      Әлеуетті сыртқы басқарушының қарастырылып отырған мандат түрі бойынша жұмыс тәжірибесі.

      Әлеуетті сыртқы басқарушының басқаруындағы (басқаруында болған) клиенттерінің соңғы 5 (бес) жылдағы активтерінің көлемі, оның ішінде:

      1) басқаруындағы (болған) жалпы активтерінің көлемі;

      2) қарастырылып отырған мандат түрі бойынша активтерінің көлемі;

      3) институционалдық клиенттердің активтерінің көлемі (орталық банктердің активтерін қоса алғанда);

      4) бөлек шоттар бойынша активтерінің көлемі.

      3. Сыртқы басқаруға берілген активтер үшін жауапты болатын портфельдік менеджерлер және клиенттермен байланыс жөніндегі менеджерлер туралы ақпарат.

      4. Әлеуетті сыртқы басқарушының инвестициялық блогының қызметкерлері арасындағы соңғы 10 (он) жыл ішіндегі қызметкердің қозғалысы туралы ақпарат (портфельдік менеджерлер, талдаушылар және трейдерлер).

      5. Инвестициялық процесті, портфельді басқару әдістерін, нарықты зерттеуді, қаржылық ақпараттың пайдаланылатын көздерін немесе қаржы құралдарын бағалау модельдерін жан-жақты сипаттау.

      6. Активтік нарықтық тәуекелді модельдеу, мониторинг жүргізу және басқару қалайша жүзеге асырылады (егер қарастырылып отырған мандат түрі активтік басқаруға жататын болса).

      7. Тәуекелдер мониторингі және оларды басқару бойынша арнайы бағдарламалық қамтамасыз етудің болуы.

      8. Осыған ұқсас мандат бойынша соңғы 5 (бес) жылда эталондық портфельдің түрі бойынша осындай немесе осыған жақын портфельді басқарудың тарихи нәтижелері.

      9. Қаржылық және талдамалық есептіліктерде қолданылатын кірістілікті, тәуекелді есептеу үшін пайдаланылатын бағдарламалық қамтамасыз етуді сипаттау.

      10. Ішкі корпоративтік басқарудың қысқаша сипаттамасы.

      11. Қордың активтерін сыртқы басқаруға беру туралы келісімнің талаптары бұзылған жағдайда, сыртқы басқарушының Ұлттық Банк алдындағы жауапкершілігі.

      12. Клиентті сыртқы басқарушының қателерінен қорғау үшін пайдаланылатын сақтандырудың түрлері туралы ақпарат.

      13. Оқуды ұйымдастыру жағдайлары.

      14. Сыртқы басқару үшін комиссиялық сыйақының болжанып отырған деңгейі туралы ақпарат.

      15. Әлеуетті сыртқы басқарушының соңғы қаржылық жылға аудиттелген қаржылық есебі.

      16. Сыртқы басқарушының асыра пайдаланушылық және мүдделер қайшылығы тәуекелін төмендету мәселелерін регламенттейтін ішкі саясаттары мен рәсімдері, оның ішінде клиенттердің портфельдері арасында мәмілелердің тең құқылы және әділ бөлінуін қамтамасыз ету, сыртқы басқарушы брокерлерінің, агенттерінің және контрәріптестерінің тізімін және оларды бекіту рәсімдерін тексеру.

Әлеуетті сыртқы басқарушылардың ұсыныстарын салыстырмалы талдауды жүзеге асыру үшін бағалау өлшемшарттары

      Ескерту. 2-қосымша жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 21.12.2020 № 143 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      Ескертпе:

      1. Әлеуетті сыртқы басқарушының ұсынысын бағалау олардың маңыздылығына сәйкес барлық бағалау өлшемшарттары бойынша балдардың сомасы болып табылады.

      2. Балдарды есептеу үшін әрбір көрсеткіш барлық әлеуетті сыртқы басқарушылар бойынша қарастырылатын өлшемшарттардағы ең жақсы көрсеткішке қатысты нормалануға тиіс.

      Бұл ретте әлеуетті сыртқы басқарушының нормаланған көрсеткіші – бұл сыртқы басқарушы көрсеткішінің қаралатын өлшемшарт бойынша көрсеткіштің ең жоғары мәніне қатынасы.

      3. Егер сыртқы басқарушы басқа мандат шеңберінде жарияланған мандат бойынша активтерді басқарса, онда басқа мандат шеңберінде осы активтерді басқарудың тарихи нәтижелерін бағалау жүзеге асырылады.

      4. Ұлттық Банкінің қызметкерлерін оқытуды бағалау кезінде көрсеткіштердің мынадай жүйесі пайдаланылады:

Инвестициялық және операциялық дью-дилидженс шеңберінде қысқа тізімдегі әлеуетті сыртқы басқарушылардың ұсыныстарына салыстырмалы талдауды жүзеге асыру үшін бағалау өлшемшарттары

      1-кесте. Сандық талдау

      Ескертпе:

      1. Қысқа тізімдегі әлеуетті сыртқы басқарушылардың ұсыныстарын бағалау олардың маңыздылығына сәйкес 1-кестеде келтірілген барлық өлшемшарттар бойынша балдардың сомасымен анықталады.

      2. Балдарды есептеу мақсатында әрбір көрсеткіш қысқа тізімдегі барлық әлеуетті сыртқы басқарушылар бойынша қарастырылып отырған өлшемшарттардағы неғұрлым жақсы көрсеткішке қатысты нормалануға тиіс. Бұл ретте нормаланған көрсеткіш – қысқа тізімдегі сыртқы басқарушы көрсеткішінің қарастырылып отырған өлшемшарттар бойынша көрсеткіштің ең жоғары мәніне қатынасы.

      3. Сапалық талдау шеңберінде инвестициялық процесті және әлеуетті сыртқы басқарушыны бақылау мен мониторингтің ішкі рәсімдерін бағалау кезінде көрсеткіштердің мынадай жүйесі пайдаланылады, олардың өлшемшарттары 2-кестеде келтірілген:

Сыртқы басқарушы жұмысының тиімділігін бағалау әдістемесі

      1. Сыртқы басқарушы жұмысының тиімділігін бағалау осы Әдістемеде көзделген сандық және сапалық көрсеткіштерге сәйкес сыртқы басқарушыға балл белгілеу арқылы жүзеге асырылады.

      2. Сандық көрсеткіштер:

      ақпараттық коэффициент (Information ratio)

      3. Сапалық көрсеткіштер:

      1) қызметкерді ауыстыру (Staff turnover)

      2) операциялық тәуекел (Operational risk).

      операциялық тәуекел (Operational risk).

      Сыртқы басқарушының инвестициялық стратегиясында көзделген шектеулерді операциялық қате салдарынан әрбір бұзу фактісі үшін бағадан 0,2 (нөл бүтін оннан екі) балл алып тасталады;

      3) іскерлік этиканы сақтау (compliance with a Code of Business Ethics).

      Сыртқы басқарушының іскерлік этиканы әрбір бұзу фактісі үшін бағадан 0,5 (нөл бүтін оннан бес) балл алып тасталады.

      Клиенттің тапсырмаларын жүйелі түрде уақтылы орындамаған кезде бағадан 0,5 (нөл бүтін оннан бес) балл алып тасталады.

      4. Тиімділіктің қорытынды бағасы сандық және сапалық көрсеткіштер бойынша балдар сомасы ретінде есептеледі.