Құрылатын арнайы экономикалық аймақтың техникалық-экономикалық негіздемесіне қойылатын талаптарды бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрінің 2011 жылғы 16 қыркүйектегі № 326 бұйрығы. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде 2011 жылы 29 қыркүйекте № 7212 тіркелді

      «Қазақстан Республикасындағы арнайы экономикалық аймақтар туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 8) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:
      1. Қоса беріліп отырған Құрылатын арнайы экономикалық аймақтың техникалық-экономикалық негіздемесіне қойылатын талаптар бекітілсін.
      2. Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрлігінің Инвестиция комитеті (А.Ж. Серіков) осы бұйрықтың заңнамада белгіленген тәртіппен Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін және бұқаралық ақпарат құралдарында ресми жариялануын қамтамасыз етсін.
      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрлігінің Инвестиция комитетіне (А.Ж. Серіков) жүктелсін.
      4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланғаннан кейін он күнтізбелік күн өткен соң қолданысқа енеді.

      Қазақстан Республикасы
      Индустрия және жаңа технологиялар
      министрінің міндетін атқарушы                         А. Рау

Қазақстан Республикасының 
Индустрия және жаңа  
технологиялар министрінің
міндетін атқарушының  
2011 жылғы 16 қыркүйектегі 
№ 326 бұйрығымен   
бекітілген     

Құрылатын арнайы экономикалық аймақтың
техникалық-экономикалық негiздемесiне қойылатын талаптар

1. Жалпы ережелер

      1. Осы Құрылатын арнайы экономикалық аймақтың техникалық-экономикалық негiздемесiне қойылатын талаптар (бұдан әрi - Талаптар) «Қазақстан Республикасындағы арнайы экономикалық аймақтар туралы» Қазақстан Республикасы Заңы 5-бабының 8) тармақшасына сәйкес әзiрленген.
      2. Арнайы экономикалық аймақтың (бұдан әрі - АЭА) техникалық-экономикалық негіздемесі Қазақстан Республикасының арнайы экономикалық аймақтар туралы Қазақстан Республикасының заңнамасына және осы Талаптарға сәйкес әзiрленедi.

2. Техникалық-экономикалық негіздеменің құрылымы

      1. АЭА құрудың технико-экономикалық негіздемесі мынандай бөлімдерді қамтиды:
      1) АЭА түйiндемесi;
      2) кiрiспе;
      3) маркетингтiк бөлiм;
      4) техникалық-технологиялық бөлiм;
      5) экологиялық бөлiм;
      6) институттық бөлiм;
      7) қаржылық бөлiм;
      8) экономикалық бөлiм;
      9) әлеуметтiк бөлiм;
      10) АЭА-ның нәтижелілік көрсеткіштері;
      11) АЭА туралы жалпы қорытынды;
      12) қосымшалар.
      2. «АЭА түйiндемесi» бөлімінде АЭА атауы, АЭА қызметiнiң негiзгi бағыттары, АЭА мақсаттары мен мiндеттерi, АЭА орналасу орны (шекарасын көрсете облыс, қала), АЭА масштабы, оның iшiнде АЭА қуаты, олардың әрбiреуiнiң құнын көрсете отырып, АЭА компоненттері, болжанатын қаржыландыру көздері мен схемалары, АЭА-ны iске асыру кезеңi сипатталады.
      3. «Кiрiспе» бөлiмiнде қолда бар саяси, әлеуметтiк-экономикалық, табиғи-климаттық, географиялық, инженерлiк-геологиялық және АЭА-ны iске асыру болжанған басқа шарттар сипатталады, оның iшiнде халық өмiрiнiң қазiргi және болжанатын деңгейiнiң көрсеткiштерi, инфрақұрылыммен қамтамасыз етуi, АЭА болжанатын орналасу орны мен әсер ету облысын сипаттайтын инвестициялық ахуал және басқа әлеуметтік-экономикалық көрсеткiштерi көрсетiледi
      Сондай-ақ, осы бөлiмде АЭА-ны құру арқылы толықтай немесе ішінара шешілуі мүмкін проблемелар көрсетiледi.
      4. «Маркетингтiк бөлiм» АЭА-ны iске асыру нәтижесінде өндiрiлетiн (ұсынылатын) өнім (қызмет) түрлеріне қолда бар және перспективалық сұранысты бағалауды (АЭА-ның даму және қалыптасу кезеңiнде) көрсетеді.
      Осы бөлiм:
      1) сұраныстың сандық параметрлерiнiң бағасын және негiздемесiн, оның үрдісі мен өніміне (қызметi) бағасын немесе әлеуметтiк қызметтерге қажеттiлiгіне бағасын білдіретін АЭА құруға сұранысты немесе әлеуметтiк-экономикалық қажеттiлiгiн талдауды;
      2) елдiң, өңiрдiң экспорттық әлеуетiнiң өсуiне АЭА-ның әсерін бағалауды;
      3) АЭА-ны қалыптастырумен байланысты өндiрiс шикiзаты, материалдары мен басқа факторлар нарығын талдауды;
      4) АЭА шеңберiнде сатып алынатын, тауарлар, жұмыстар және қызметтер бағасын және нарығын талдауды;
      5) осы салада қолданыстағы объектiлердiң жұмысын талдауды, оның iшiнде осы салада көрсетiлген дамудың негiзгi үрдiстерiн қоса алғанда, бәсекелестiкті талдауды;
      6) өнiмдi (қызметтi) өткiзуге жәрдемдесу жөнiнде ұсынылатын iс-шараларды;
      7) негiзгi тәуекел факторларын, ұзақтық сипатын және өзгерiстер диапазонын, қатерлерді төмендету бойынша ұсынылған iс-шараларды айқындайтын, коммерциялық қатерді бағалауды;
      8) маркетингтiк зерттеулердi өткiзуде қолданылатын ақпарат және әдiстеме көздерiн қамтиды.
      5. «Техника-технологиялық бөлiм» АЭА-ның құрылымын, АЭА компоненттерiнiң параметрлерiн айқындайтын техникалық шешiмiн, сондай-ақ оның құнын сипаттай отырып АЭА-ны iске асырудың әр түрлi технологиялық шешiмдерiн көрсетедi.
      Осы бөлiм:
      1) АЭА-ны iске асыруда әртүрлi технологиялық шешiмдердi, олардың басымдығы мен жетiспеушiлiктерiн, таңдалған нұсқаның негiздемесiн талдауды;
      2) АЭА-ны орналастырудың орнын таңдауды, шикiзаттың көздерi мен жеткiзушiлерiне, өнiмдер мен қызметтердi тұтынушыларға, көлiк магистралдарына жақындығына, географиялық ерекшелiктерiне қатысты орналасуын негiздейтiн АЭА-ның орналасқан жерiн;
      3) АЭА жобасының қуаттылығын, АЭА қуаттылығын игеру қарқынының есептiк негiздемесiн айқындайтын АЭА ауқымын;
      4) АЭА-ның өңiрдiң инфрақұрылымына және бiрлескен (аралас) салаларды дамытуға әсерiн бағалауды;
      5) АЭА орналасатын аумақтың инженерлiк құрылыстарымен, яғни көлiктiк кiреберiс пен құралдар, энергия, жылу, су құбыры мен кәрiз, қойма үй-жайларымен қамтамасыз етiлуiн;
      6) уақыты бойынша iс-шаралардың реттiлiгi мен ұзақтылығын кестелік кескiнде көрсете отырып, АЭА-ның iске асыру жылдары бойынша және технологиялық сатылары бойынша инвестициялық кезеңiн көрсететiн алға қойылған мiндеттердi iске асыру кестесiн (жоспар-кесте);
      7) қатердiң негiзгi факторларын, болжамды сипаты мен өзгерiс диапазонын, қатерлердi төмендету жөнiндегi болжамды iс-шараларды айқындайтын техникалық қатерлердi бағалауды қамтиды.
      6. «Экологиялық бөлiм» АЭА-ны құрудың және жұмыс істеуінің экологиялық аспектiлерiн көрсетедi.
      Осы бөлім:
      1) қоршаған орта жағдайына АЭА әсерiн бағалауды, АЭА-ны iске асырудан экологиялық зиянды сандық бағалауды және оның зиянды әсерiн азайту бойынша болжамды iс-шараларды;
      2) өңiрдiң де, тұтастай алғанда елдiң де экологиялық жағдайын жақсарту үшiн болжанатын iс-шаралары мен олардың сандық сипаттағы нәтижесiн;
      3) қатердің негiзгi факторларын айқындайтын экологиялық қатерлердi бағалау, болжамды сипаты мен өзгеру диапазоны, қатерлердi азайту бойынша болжамды iс-шараларды қамтуы тиіс.
      7. «Институттық бөлiм» АЭА-ның өмiршеңдiк кезеңiнiң өң бойында басқарудың құқықтық негiздерiн, құрылымы мен қаржылық шығындарын бағалауды, сондай-ақ қаржыландыру көздерiн сипаттай отырып, басқару сызбасын қамтиды. Жаңа институттық сызбаны жасаған жағдайда, балама нұсқаларды келтiре отырып, осы сызбаны жасаудың егжей-тегжейлi негiздемесiн көрсету қажет.
      8. «Қаржылық бөлiм» АЭА-ның балама кестелерi мен қаржыландыру көздерiн бағалаумен қатар қаржылық шығындар мен кiрiстердi бағалауды қамтиды.
      Осы бөлiм:
      1) инфрақұрылым объектiлерiнiң құрылысына арналған шығындарды қоса алғанда, АЭА құруға арналған болжамды шығындарды бағалауды;
      2) жалпы инвестициялық шығындарды есептеудi, қаржыландырудағы қажеттiлiктерiн бөлудi;
      3) өндiрiстiк шығындарды (пайдалану шығындарын) есептеудi;
      4) мыналарды:
      - қаржылық бағалаудың қарапайым әдiстерiнiң, оның iшiнде өтiмдiлiк мерзiмiн, табыстың қарапайым нормасын, берешектi жабудың коэффициентiн есептеудiң көмегiмен АЭА-ның талдауын;
      - дисконттау әдiстерiнiң, оның iшiнде дисконтталған таза табысты (Net Present Value – NPV), табыстылықтың iшкi нормасын (Internal Rate of Return – IRR), дисконтталған пайда мен шығынның ара қатынасын (Вenefits/Сosts – B/C), өтiмдiлiктiң дисконтталған мерзiмiн есептеу арқылы АЭА-ның талдауын;
      - қаржыландыру мен олардың балама нұсқаларының сызбаларын, көздерiн, шарттарын талдауды;
      - қатердiң негiзгi факторларын айқындайтын қатерлердi қаржылық бағалауды, болжамды сипаты мен өзгеру ауқымын, тәуекелдердiң төмендеуi бойынша болжамды iс-шараларын АЭА қаржылық талдауын қамтитын АЭА қаржылық талдауын қамтиды.
      9. «Экономикалық бөлiм» тұтастай республика (өңiр) экономикасының тұрғысынан алғанда АЭА құрудың талдауын көрсетедi.
      Осы бөлiм:
      1) өңiрдiң АЭА-мен және АЭА-сыз экономикалық жағдайын;
      2) экономикалық пайда мен шығынды, оның iшiнде нәтижелердiң талдауын, салдарлары мен әсерлерiн, шығындар мен өлшенбейтiн пайданың тиiмдiлiгiн талдауды, өсiрiлген пайда мен шығынды, тұтынушының қосымша пайдасын, қайтымсыз шығында, сыртқы әсердi, халықаралық әсердi, жанама пайданы бағалауды;
      3) неғұрлым аз шығынды талдауды;
      4) АЭА-ның бюджеттiк тиiмдiлiгiн есептеуді;
      5) АЭА-ның экономикалық тиiмдiлiк көрсеткiшiн, оның iшiнде экономикалық дисконтталған таза табысты (Economic Net Present Value – ENPV) және экономикалық табыстылықтың iшкi нормасын (Economic Internal Rate of Return – ЕIRR) қамтиды.
      10. «Әлеуметтiк бөлiм» АЭА-ның әлеуметтiк аспектiлерiн және бенефициарлары бойынша АЭА-ның мiндеттерiн iске асырудан түсетiн пайданы көрсетеді.
      Осы бөлiм:
      1) халықтың әлеуметтiк-мәдени және демографиялық сипаты тұрғысынан алғанда АЭА-ны құрудың негiздемелiгiн;
      2) еңбек ресурстарындағы АЭА-ның қажеттiлiгiн және оның халықты жұмыспен қамтуға әсерiн;
      3) тиiстi бiлiктiлiктердi еңбек ресурстарымен нақты қамтамасыз етушiлiгiн;
      4) қызметкерлер мен мамандарды оқыту мен қайта даярлаудың қажеттiлiгiн;
      5) еңбектi қорғау мен қауiпсiздiк техникасының нормаларын;
      6) халықтың өмiр деңгейiнiң көрсеткiштерiн есептеудi (демографиялық көрсеткiштер, халықтың табыстары, жұмыспен қамтудың деңгейi, бiлiм деңгейiн арттыруға әсерi және т.с.с);
      7) қатердiң негiзгi факторларын айқындайтын әлеуметтiк тәуекелдердi бағалау, болжамды сипаты мен өзгеру диапазоны, қатерлердi азайту бойынша болжамды iс-шараларды қамтиды.
      11. «АЭА-ның нәтижелілік көрсекіштері» бөлімінде АЭА-ның жұмыс істеуінің негізгі экономикалық, қаржылық және басқа көрсеткіштер көрсетіледі. Осы көрсеткіштер АЭА-ның құру мақсаттарына қолжеткізу нәтижелерінен, АЭА-ны құруға болжанатын дамыту үшін экономиканың салаларының ерекшеліктерінен, сондай-ақ АЭА-ны құруға болжанатын аумағының өңір ерекшеліктерінен шыға отырып жазылады.
      12. «Жалпы қорытынды» бөлiмiнде АЭА-ның негiзгi құндылықтары мен жетiспеушiлiктерi, АЭА-ны iске асырудың оңтайлы нұсқаларын таңдау бойынша түйiндер мен қисынды сипаттау, АЭА-ны құру жобасы бойынша негiзгi қатерлер, басқа да қорытындылар беріледі.
      13. АЭА-ның техникалық-экономкалық негіздемесіне «Қосымшалар» бөлімі АЭА-ны iске асырудың әрбiр қаралатын нұсқалары бойынша қаржы-экономикалық моделiн, шығыстар кестесiн, қырқын, өтiмдiлiк сызбасын, диаграммаларды, суреттердi, жергiлiктi жердiң картасы мен басқа да материалдарды және АЭА-ның техникалық-экономкалық негіздемесінде келтiрiлген ақпараттарды растайтын және ашатын құжаттарды қамтиды.