Мемлекет бақылайтын акционерлік қоғамдардағы корпоративтік басқаруды бағалау қағидасын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Экономикалық даму және сауда министрінің 2011 жылғы 6 маусымдағы № 157 Бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2011 жылғы 27 маусымда № 7047 болып тіркелді.

      "Мемлекеттік мүлік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 182-бабының 2-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

      Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық экономика министрінің 24.11.2022 № 87 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      1. Қоса беріліп отырған мемлекет бақылайтын акционерлік қоғамдардағы корпоративтік басқаруды бағалау қағидасы бекітілсін.

      2. Мемлекеттік активтерді басқару саясаты департаменті (И.А. Шварцкопф):

      1) Заң департаментімен (С.М. Қаппасов) бірлесіп, осы бұйрықтың Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде белгіленген тәртіпте мемлекеттік тіркелуін қамтамасыз етсін;

      2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуден өткізгеннен кейін оны акционерлік қоғамдардың акцияларының мемлекеттік пакеттерін иелену және пайдалану құқықтарын жүзеге асыратын мемлекеттік органдардың, сондай-ақ "Самұрық-Қазына" Ұлттық әл-ауқат қоры" акционерлік қоғамының назарына жеткізсін.

      3. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күннен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Министр Қ. Келімбетов

  Қазақстан Республикасы
Экономикалық даму
және сауда министрінің
2011 жылғы 6 маусымдағы
№ 157 бұйрығымен
бекітілген

Мемлекет бақылайтын акционерлік қоғамдардағы корпоративтік басқаруды бағалау қағидалары

      Ескерту. Қағида жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық экономика министрінің 07.11.2018 № 61 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Осы Мемлекет бақылайтын акционерлік қоғамдардағы корпоративтік басқаруды бағалау қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Мемлекеттік мүлік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 182-бабының 2-тармағына сәйкес әзірленді.

      Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық экономика министрінің 24.11.2022 № 87 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      2. Осы Қағидаларда мынадай ұғымдар пайдаланылады:

      1) бағалау объектісі (бұдан әрі – Объект) – "Самұрық-Қазына" ұлттық әл-ауқат қоры" акционерлік қоғамын қоспағанда, жарғылық капиталында акциялардың бақылау пакеті мемлекетке тиесілі акционерлік қоғам (бұдан әрі – акционерлік қоғам);

      2) корпоративтік басқару – Объект қызметін басқаруды қамтамасыз ететін және акционерлер, директорлар кеңесі, атқарушы орган, Объектінің өзге де органдары мен акционерлер мүддесіндегі мүдделі тұлғалар арасындағы қатынастарды қамтитын процестердің жиынтығы;

      3) тәуелсіз ұйым – корпоративтік басқару жүйесін бағалау және жетілдіру саласында қызмет көрсетуге мамандандырылған және осы салада және басқа да сабақтас салаларда тиісті тәжірибесі бар заңды тұлға.

      Ескерту. 2-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Ұлттық экономика министрінің 24.11.2022 № 87 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      3. Талдау, шынайы ақпаратты қорытындылау, Объектілерді корпоративтік басқарудың деңгейі туралы тұжырымдар қалыптастыру бағалау нысанасы болып табылады.

2-тарау. Мемлекет бақылайтын акционерлік қоғамдардағы корпоративтік басқаруға бағалау жүргізу тәртібі

      4. Корпоративтік басқаруды бағалау корпоративтік басқарудың даму деңгейін айқындауға, акционерлердің құқықтары мен мүдделерін қорғауға және акционерлік қоғам жұмысының тиімділігін арттыруға бағытталған.

      Корпоративтік басқаруды бағалауды тәуелсіз ұйымдар акционерлік қоғамның ішкі құжаттарында белгіленген тәртіппен кемінде үш жылда бір рет жүргізеді.

      Тәуелсіз ұйымды акционерлік қоғам "Акционерлік қоғамдар туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 34-1-бабының 1-тармағына және "Мемлекеттік сатып алу туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 1-бабына сәйкес таңдайды және мынадай өлшемшарттарға сәйкес келеді:

      корпоративтік басқару жүйелерін бағалау бойынша кемінде бес жыл немесе Қазақстанда, сол сияқты Қазақстаннан тыс жерлердегі он ірі компанияда тәжірибесінің болуы;

      кемінде бес адамнан тұратын қалыптасқан жобалық командасының болуы.

      Жобалық команда мүшелерінің біліктілігі мен жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптарды акционерлік қоғам техникалық тапсырмада көрсетеді.

      Ескерту. 4-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Ұлттық экономика министрінің 24.11.2022 № 87 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      5. Корпоративтік басқаруды бағалау үшін мынадай:

      акционерлік қоғамның ішкі құжаттары;

      негізгі қызмет нәтижелері туралы құжаттар (қаржы есептілігі, акционерлерге ұсынылатын есептілік);

      сыртқы тараптармен қатынастарды сипаттайтын құжаттар (шарттар мен келісімдер, Объектінің басшыларына сауалнама жүргізу арқылы алынған мәліметтер, басқа көздерден алынған мәліметтер (бұқаралық ақпарат құралдары, корпоративтік интернет-сайт);

      акционерлік қоғам туралы жалпыға қолжетімді ақпарат;

      Қазақстан Республикасының заңнамасына, қызмет көрсету шартының талаптарына, техникалық тапсырмалардың талаптарына немесе акционерлік қоғамның ішкі құжаттарына қайшы келмейтін өзге ақпарат көздері;

      атқарушы орган мүшелерінің, директорлар кеңесі мүшелерінің, тәуелсіз директорлардың, корпоративтік хатшылардың, сондай-ақ олардың қалауы бойынша миноритарлық акционерлердің бетпе-бет немесе қашықтықтан жүргізілетін сұхбаттарының нәтижелері сияқты ақпарат көздері пайдаланылады.

      6. Акционерлік қоғам корпоративтік басқаруға бағалау жүргізуге техникалық тапсырма жобасын әзірлейді және оны Қазақстан Республикасы Ұлттық кәсіпкерлер палатасына келісу үшін жолдайды.

      7. Корпоративтік басқаруға бағалау жүргізуге техникалық тапсырма жобасына қорытынды беру үшін белгіленетін мерзім Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасына келіп түскен сәттен бастап он жұмыс күнінен аспайтын мерзімді құрайды.

      8. Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы белгіленген мерзімде қорытынды ұсынбаған жағдайда корпоративтік басқаруға бағалау жүргізуге техникалық тапсырманың жобасы келісілді деп есептеледі.

      9. Акционерлік қоғам қорытындымен келіскен жағдайда техникалық тапсырма жобасына тиісті өзгерістер мен (немесе) толықтырулар енгізеді. Техникалық тапсырманың жобасын қайта келісу талап етілмейді.

      10. Акционерлік қоғам қорытындымен келіспеген жағдайда қорытындыны алған күннен бастап он жұмыс күнінен аспайтын мерзімде Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасына келіспеушіліктердің себептерін дәйектейтін жауап жібереді.

      11. Тәуелсіз ұйым Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымының корпоративтік басқару қағидаттарын, Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымының мемлекет қатысатын компаниялар үшін корпоративтік басқару бойынша ұсынымдарын, корпоративтік басқару бойынша басқа да халықаралық және/немесе Қазақстан Республикасында қабылданған ұсынымдарды ескере отырып корпоративтік басқаруға бағалау жүргізеді.

      12. Тәуелсіз ұйым бағалаудың нәтижелері бойынша корпоративтік басқаруды бағалау қорытындысы бойынша есеп дайындайды.

      Корпоративтік басқаруды бағалау қорытындысы бойынша есепте мыналар:

      корпоративтік басқарудың жалпы рейтингісі және құрамдауыштар мен кіші құрамдауыштар бойынша рейтингілер;

      акционерлік қоғамдағы корпоративтік басқару жүйесінің сипаттамасы;

      акционердің рейтингілік тармақтарда көрсетілген және ықпал ету факторларына бөлінген корпоративтік басқару практикасына теріс (тежеуші) әсері;

      негізгі жағымды сәттер мен кемшіліктердің сипаттамасы;

      акционерлік қоғамдағы корпоративтік басқарудың жағымды сәттері мен кемшіліктерінің, сол немесе басқа фактіні жағымды сәттерге немесе кемшіліктерге жатқызу негіздемесі бар, толық сипаттамасы;

      анықталған сәйкессіздіктерді жою және корпоративтік басқару жүйесін одан әрі жетілдіру бойынша ұсынымдар қамтылған.

      13. Корпоративтік басқаруды бағалау қорытындысы бойынша нәтижелер акционерлік қоғамның директорлар кеңесінің қарауына корпоративтік басқаруды бағалау қорытындысы бойынша есеп дайындаған сәттен бастап күнтізбелік отыз күн ішінде ұсынылады. Акционерлік қоғамның директорлар кеңесінде қаралған сәттен бастап күнтізбелік он күн ішінде есеп акционерлік қоғамдардың интернет-ресурсында орналастырылады.