Ескерту. Күші жойылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 19.12.2015 № 240 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      Ескерту. Атауында және 1-тармақта, сонымен қоса Агенттік Басқармасының 2006 жылғы 25 наурыздағы N 83 қаулымен бекітілген сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының шығындылық коэффициентін есептеу ережесі Қосымшасының атауында "шығындылық коэффициентін" деген сөздер "шығындылықты сипаттайтын коэффициенттерін" деген сөздермен ауыстырылды - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі басқармасының 2007.06.25 N 181 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз) Қаулысымен.

      Сақтандыру қызметінің нәтижелерін объективті бағалау және сақтандыру бизнесінің тиімділігін сипаттайтын қаржылық көрсеткіштердің есебіне бірыңғай тәсілді қолдану мақсатында, сондай-ақ сақтандырудың барлық сыныптары бойынша шығындылық талдамасын алу, сақтандыру қызметі рыногының дамуын болжау мүмкіндігі және сақтандыру ұйымдары қабылдаған тәуекелдер мониторингі үшін Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігінің (бұдан әрі - Агенттік) Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
      1. Қоса беріліп отырған Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының шығындылықты сипаттайтын коэффициенттерін есептеу ережесі бекітілсін.
      2. Осы қаулы Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелген күннен бастап он төрт күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.
      3. Сақтандыру нарығының субъектілерін және басқа қаржы ұйымдарын қадағалау департаменті (Каримуллин А.А.):
      1) Заң департаментімен (Байсынов М.Б.) бірлесіп осы қаулыны Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуден өткізу шараларын қолға алсын;
      2) осы қаулы қабылданған күннен бастап он күндік мерзімде оны Агенттіктің мүдделі бөлімшелеріне, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына, актуарийлерге, "Қазақстан қаржыгерлерінің қауымдастығы" Заңды тұлғалар бірлестігіне, "Қазақстанның Актуарийлер Қоғамы" қоғамдық бірлестікке жіберілсін.
      4. Халықаралық қатынастар және жұртшылықпен байланыс бөлімі (Пернебаев Т.Ш.) осы қаулыны Қазақстан Республикасының бұқаралық ақпарат құралдарында жариялау шараларын қолға алсын.
      5. Осы қаулының орындалуын бақылау Агенттік Төрағасының орынбасары Ғ.Н. Өзбековке жүктелсін.

      Төраға

Қазақстан Республикасы Қаржы
нарығын және қаржы ұйымдарын
реттеу мен қадағалау агенттігі
Басқармасының 2006 жылғы 
25 наурыздағы N 83 қаулысымен
бекітілді         

      Ескерту. Атауында "шығындылық коэффициентін" деген сөздер "шығындылықты сипаттайтын коэффициенттерін" деген сөздермен ауыстырылды - Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі басқармасының 2007.06.25 N 181 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз) Қаулысымен.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының шығындылықты
сипаттайтын коэффициенттерін есептеу ережесі

      Осы Ереже "Сақтандыру қызметі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 43, 75-1-баптарын іске асыру мақсатында әзірленді және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының шығындылықты сипаттайтын коэффициенттерін (шығындылық коэффициенті, жұмсалған қаражат коэффициенті, қиыстырылған коэффициенті) есептеу тәртібін айқындайды.
      Ескерту. Кіріспеде "шығындылық коэффициентін" деген сөздер "шығындылықты сипаттайтын коэффициенттерін (шығындылық коэффициенті, жұмсалған қаражат коэффициенті, қиыстырылған коэффициенті)" деген сөздермен ауыстырылды - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі басқармасының 2007.06.25 N 181 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз) Қаулысымен.

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Осы Ережелерде мынадай ұғымдар пайдаланылады:
      1) еңбек сіңірілген сақтандыру сыйлықақысы - сақтандыру полисінің қолдану мерзімінің уақыты өткен бөлігіне қатысты сақтандыру сыйлықақысының бөлігі;
      2) полистік жыл - сақтандыру полисінің қолданылу мерзімі басталған күн мен қолданылу мерзімі аяқталған күн арасындағы кезең;
      3) реттеуге арналған шығыстар - сақтандыру төлемдерін жүзеге асырумен байланысты бағалаушылар қызметі мен заң қызметін сатып алу бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қосымша шығыстарының сомасы;
      4) таза еңбек сіңірілген сақтандыру сыйлықақысы - сақтандыру полисінің қолдану мерзімінің уақыты өткен бөлігіне қатысты қайта сақтандырушының үлесі ескерілмеген сақтандыру сыйлықақысының бөлігі;
      5) төлемдердің таза сомасы - қайта сақтандырушының үлесі ескерілмеген сақтандыру төлемдерінің сомасы;
      6) шеккен шығындар - сақтандыру төлемдері, реттеуге арналған шығыстар, сондай-ақ есептеу кезеңіндегі шығындар резервтеріндегі өзгерістер;
      7) шығындар резервтеріндегі өзгерістердің таза сомасы - қайта сақтандырушының үлесі ескерілмеген шығындар резервтеріндегі өзгерістер;
      8) шығыстар - комиссиялық сыйақыны төлеу, бюджетке салықтарды және басқа міндетті төлемдерді төлеу, «Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры» АҚ-на жарналарды төлеу бойынша шығыстар, реттеуге жұмсалатын шығыстарды қоспағанда әкімшілік және басқа шығыстар.
      Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2010.07.15 № 106 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-т. қараңыз) Қаулысымен.

      2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының шығындылықты сипаттайтын коэффициентерін есептеу жинақтаушы сақтандыру сыныптарын (түрлерін) қоспағанда сақтандырудың барлық сыныбына (түріне) таралады.
      Ескерту. 2-тармаққа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі басқармасының 2007.06.25 N 181 (қолданысқа енгізілу тәртібін  2-тармақтан қараңыз) Қаулысымен.

      3. Есептеуге пайдаланатын барлық сақтандыру сыйлықақылары мен шығындары бір полистік жылға жатады.

      4. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары ай сайын есепті айдан кейінгі айдың бесінші жұмыс күні Астана қаласының уақытымен 18.00 сағаттан кешіктірмей осы Ереженің қосымшасына сәйкес шығындылықты сипаттайтын коэффициентерін есептеу туралы есепті (бұдан әрі - есеп) ұсынады.
      Ескерту. 4-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2007.04.30 N 125 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз); 2007.06.25 N 181 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз);  2009.04.29 N 90 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз) Қаулыларымен.

       4-1. Есеп электронды және қағаз тасымалдауышта ұсынылады. Есепті күнгі жағдай бойынша қағаз тасымалдауыштағы есепке сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының бiрiншi басшысы (ол жоқ болған кезеңде – оның орнындағы адам), бас бухгалтерi қол қояды, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының мөрiмен куәландырылады, актуариймен расталады және уәкілетті органға ұсынылады, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымда сақталады.
      Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы уәкілетті органның талап етуі бойынша сұратуды алған күннен бастап екі жұмыс күннен кешіктірмей белгілі бір күнгі жағдай бойынша есептілікті қағаз тасымалдағышта ұсынады.
      Электрондық тасымалдағышта ұсынылатын деректердің қағаз тасымалдағыштағы деректермен сәйкестігін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының бірінші басшысы (ол жоқ болған кезеңде – оның орнындағы тұлға) және бас бухгалтер қамтамасыз етеді.
      Электрондық тасымалдағыштағы есептер құпиялылығын және ұсынылатын деректердің түзетілмейтіндігін қамтамасыз ететін криптографиялық қорғау құралдары бар ақпараттың жеткізілуіне кепілдік беретін көлік жүйесін пайдаланумен ұсынылады.
      Ескерту. 4-1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2010.09.03 N 131 (мемлекеттік тіркелген күннен бастап он төрт күнтізбелік күн өткеннен кейін қолданысқа енгiзiледi) Қаулысымен.

      4-2. Есепті жасау барысында пайдаланылатын өлшем бірлігі мың теңгемен белгіленеді. Есепте бес жүз теңгеден төмен сома нөлге дейін дөңгелектенеді, ал бес жүз теңгеге тең және одан жоғары сома мың теңгеге дейін дөңгелектенеді.
      Ескерту. 4-2-тармақпен толықтырылды - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2007.04.30. N 125 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз) қаулысымен.

2-тарау. Шығындылықты сипаттайтын коэффициентерін есептеу
тәртібі

      Ескерту. 2-тараудың атауына өзгерту енгізілді - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2007.06.25 N 181 (қолданысқа енгізілу тәртібін  2-тармақтан қараңыз) Қаулысымен.

      5. Қиыстырылған коэффициент шығындылық коэффициенті мен шығындар коэффициентінің сомасы ретінде есептеледі.
      Ескерту. 5-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2007.06.25 N 181 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз) Қаулысымен.

      6. Шығындылық коэффициентінің есептеуді қайта сақтандырушының үлесін ескере отырып және қайта сақтандырушының үлесін ескерместен жүргізу қажет.
      Ескерту. 6-тармақта және мәтін бойынша бұдан әрі "Шығындар көрсеткішінің", "Шығындардың көрсеткіші", "шығындар көрсеткіші" деген сөздерге сәйкес "Шығындылық коэффициентінің", "Шығындылықтың коэффициенті", "шығындылық коэффициенті" деген сөздермен ауыстырылды - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2007.06.25 N 181 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз) Қаулысымен.

      7. Шығындылықтың қайта сақтандырушының үлесі ескерілген коэффициенті сақтандырудың әрбір сыныбы бойынша жеке не сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының барлық сақтандыру портфелі бойынша шегерілген шығындар сомасының мына формула бойынша еңбек сіңірілген сақтандыру сыйлықақысының сомасына қатынасы есебінде есеп айырысады:

Қайта сақтандырушының үлесін         Шеккен шығындар
ескерген шығындылық коэффициенті=    ------------------------*100%
                                     Еңбекпен өтелген сақтандыру

      8. Шығындылықтың қайта сақтандырушының үлесі ескерілмеген коэффициенті сақтандырудың әрбір сыныбы бойынша жеке не сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының барлық сақтандыру портфелі бойынша қайта сақтандырушының үлесі ескерілмеген шегерілген шығындар сомасының мына формула бойынша таза еңбек сіңірілген сақтандыру сыйлықақысының сомасына қатынасы есебінде есеп айырысады:

                                      Қайта сақтандырушының үлесі
Қайта                                 ескерілместен шегерілген
сақтандырушының үлесі                 шығындар
ескерілмеген шығындылық коэффициенті= ------------------------*100%
                                      Таза еңбекпен өтелген
                                      сақтандыру сыйлық ақылары

      9. Жұмсалған қаражат коэффициенті шығыстардың формула бойынша таза еңбекпен өтелген сақтандыру сыйлықақылары сомасына қатынасы есебінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының барлық сақтандыру портфелі бойынша есеп айырысады:

Жұмсалған                                    Шығыстар
қаражаттар коэффициенті =             ------------------------*100%
                                       Таза еңбекпен өтелген
                                      сақтандыру сыйлық ақылар
      Ескерту. 9-тармақта және мәтін бойынша бұдан әрі "Жұмсалған қаражат көрсеткіші", "жұмсалған қаражат көрсеткіші" деген сөздерге сәйкес "Жұмсалған қаражат коэффициенті", "жұмсалған қаражат коэффициенті" деген сөздермен ауыстырылды - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2007.06.25 N 181 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз), 2010.07.15 № 106 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-т. қараңыз) Қаулыларымен.

      10. Қиыстырылған коэффициент сақтандыру қызметінің жалпы тиімділігін және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қаржылық жағдайын сипаттайды. Қиыстырылған коэффициентті есептеу қайта сақтандырушының үлесін ескере отырып және қайта сақтандырушының үлесі ескерілместен жүргізіледі.
      Ескерту. 10-тармақта және мәтін бойынша бұдан әрі "Шығындылық коэффициенті", "Шығындылық коэффициентін", "шығындылық коэффициентіне", деген сөздерге сәйкес "Қиыстырылған коэффициент", "Қиыстырылған коэффициентті", "қиыстырылған коэффициентке" деген сөздермен ауыстырылды - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2007.06.25 N 181 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз) Қаулысымен.

      11. Қайта сақтандырушының үлесі ескерілген қиыстырылған коэффициентке қайта сақтандырушының үлесі ескерілген шығындылық коэффициенті мен жұмсалған қаражат коэффициенті енгізіледі және мынадай формуламен айқындалады:

Қайта сақтандырушының                 Қайта сақтандырушының үлесі
үлесі ескерілген                  ескерілген шығындылық коэффициенті
қиыстырылған коэффициент        =   + Жұмсалған қаражат коэффициенті

      12. Қайта сақтандырушының үлесі ескерілмеген қиыстырылған коэффициентке қайта сақтандырушының үлесі ескерілмеген шығындылық коэффициенті мен жұмсалған қаражат коэффициенті енгізіледі және мынадай формуламен айқындалады:

Қайта сақтандырушының               Қайта сақтандырушының үлесі
үлесі ескерілген                ескерілмеген шығындылық коэффициенті
қиыстырылған коэффициент        =   + Жұмсалған қаражат коэффициенті

3-тарау. Қосымша ережелер

      13. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қаржылық жағдайын талдау есептеуі осы Ереженің қосымшасында көрсетілген қиыстырылған коэффициент бойынша жүргізіледі.

      14. Егер қиыстырылған коэффициент жүз проценттен асып кеткен жағдайда, уәкілетті орган акционерлерге»"Сақтандыру қызметі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 53-бабында көрсетілген ұсынымдардың берілуін қоса отырып, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын қаржылық сауықтыру бойынша шаралар қабылдауды ұсына алады.

4-тарау. Қорытынды ережелер

      15. Осы Ережемен реттелмеген мәселелер Қазақстан Республикасының заңнамасымен белгіленген тәртіппен шешіледі.

Сақтандыру (қайта сақтандыру)  
ұйымының шығындылықты сипаттайтын
коэффициенттерін есептеу     
ережесіне қосымша        

      Ескерту. Қосымша жаңа редакцияда - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2010.07.15 № 106 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-т. қараңыз), өзгерту енгізілді  - 2010.09.03 N 131 (мемлекеттік тіркелген күннен бастап он төрт күнтізбелік күн өткеннен кейін қолданысқа енгiзiледi) Қаулыларымен.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қиыстырылған коэффициентін есептеу туралы есеп ___________________________________________
(сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының атауы)
20__жылғы «1»____жағдай бойынша

  Бiрiншi басшы (ол жоқ болған кезеңде – оның орнындағы адам)
_______________________________________________________________
           (фамилиясы, аты, бар болса - әкесiнiң аты) (қолы)
Актуарий ________күнi_______
Бас бухгалтер __________________________________________________
               (фамилиясы, аты, бар болса - әкесiнiң аты) (қолы)
Орындаушы ______________________________________________________
          (лауазымы, фамилиясы және аты) (қолы) (телефон нөмірі)
Есепке қол қойылған күні 20___ жылғы «____» __________
Мөр орны