Тауар таңбалары, қызмет көрсету таңбалары және тауар шығарылған жерлердің атаулары туралы

Қазақстан Республикасының 1999 жылғы 26 шілдедегі N 456 Заңы

Жаңартылған

МАЗМҰНЫ

      ҚОЛДАНУШЫЛАР НАЗАРЫНА!

      Қазақстан Республикасының 2005.11.22. N 90 Заңымен енгізілген өзгерістер әртүрлі уақытта қолданысқа енгізілген ( 2-бапты қараңыз). Қажет болған жағдайда "Заң" Деректер базасының 5 версиясының алдыңғы редакцияларын қараңыз.

      Осы Заң Қазақстан Республикасында тауар таңбаларын, қызмет көрсету таңбаларын және тауар шығарылған жерлердің атауларын тіркеуге, құқықтық қорғауға және пайдалануға байланысты туындайтын қатынастарды реттейді.

1-тарау. Жалпы ережелер

      1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар

      Осы Заңда мынадай ұғымдар пайдаланылады:
 

      1) бюллетень - тауар таңбалары мен тауар шығарылған жерлердің атауларын қорғау мәселелері жөніндегі ресми мерзімдік басылымы;
 

      2) тауар таңбасының немесе тауар шығарылған жердің атауын пайдалану құқығының иесі - кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыратын, осы Заңға сәйкес тауар таңбасына айрықша құқыққа немесе тауар шығарылған жердің атауын пайдалануға айрықша құқыққа ие заңды тұлға немесе жеке тұлға;
 

      3) географиялық көрсеткіш - бұл - белгілі бір аумақтан, аймақтан немесе жерден шығарылатын тауарды бірыңғайландыру көрсеткіші;
 

      4) өтініш беруші - тауар таңбасын тіркеуге немесе тауар шығарылған жердің атауын тіркеуге және тауар шығарылған жердің атауын пайдалану құқығын беруге өтініш берген заңды немесе жеке тұлға;
 

      5) айрықша құқық - тауар таңбасын немесе тауар шығарылған жердiң атауын өз қалауы бойынша кез келген тәсiлмен пайдалануға оның иесінің мүліктік құқығы;
 

      6) тауар таңбасын немесе тауар шығарылған жердiң атауын пайдалану - тауар таңбасы немесе тауар шығарылған жердің атауы қорғалатын тауарларда және (немесе) олардың бумасында оларды қолдану, тауар таңбасының немесе тауар шығарылған жердiң атауының белгiсi бар тауарды жасау, қолдану, әкелу, сақтау, сатуға ұсыну, сату, маңдайшаларда, жарнамада, баспа өнiмiнде немесе өзге iскерлiк құжаттамада қолдану, тауар таңбасына құқық беру, сондай-ақ оларды азаматтық айналымға өзгеше енгiзу;
 

      7) ұжымдық тауар таңбасы - бұл заңды тұлғалардың және (немесе) жеке кәсiпкерлердiң (бұдан әрi - бiрлестiк) қауымдастығының (одағының) немесе өзге де бiрлестiгiнiң немесе бiрыңғай сапалық немесе басқа да сипаттамалары бар олар шығаратын немесе сататын тауарларды (қызметтердi) белгiлеу үшiн қызмет ететiн тауар таңбасы;
 

      8) Тауарлар мен қызметтердің халықаралық сыныптамасы - 1957 жылғы 15 маусымда Ницце келiсiмiмен қабылданған, кейiннен өзгерiстер мен толықтырулар енгiзiлген сыныптама;
 

      9) тауар шығарылған жердiң атауы - бұл ерекше қасиеттерi тек қана немесе негiзiнен оны шығаратын жермен, оның iшiнде табиғи жағдайлармен және (немесе) адам факторларымен байланысты тауарды белгілеу үшiн пайдаланылатын географиялық көрсеткiш;
 

      10) жалпыға бiрдей белгiлi тауар таңбасы - тауар таңбасы ретiнде пайдаланылып жүрген белгi немесе Қазақстан Республикасы қатысушысы болып табылатын халықаралық келiсiмдерге орай, мүдделi тұлғалардың айғақтарына негiзделген құзыретті органның немесе соттың шешiмiмен жалпыға бірдей белгілі танылған тауар таңбасы;
 

      11) патенттiк сенiмдi өкiлдер - заңдарға сәйкес уәкiлеттi орган мен сараптама жасау ұйымы алдында жеке және заңды тұлғалардың өкiлi болу құқығы берiлген Қазақстан Республикасының азаматтары;
 

      12) тауар таңбасы, қызмет көрсету таңбасы (бұдан әрi - тауар таңбасы) - осы Заңға сәйкес тiркелген немесе Қазақстан Республикасы қатысатын халықаралық шарттарға орай тiркеусiз қорғалатын, бiр заңды немесе жеке тұлғаның тауарларын (қызметiн) басқа заңды немесе жеке тұлғаның бiртектес тауарларынан (қызметiнен) ажырату үшiн қызмет ететiн белгi.
      Ескерту. 1-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.07.09. N 586 Заңымен .

      2-бап. Қазақстан Республикасының тауар таңбалары, қызмет
             көрсету таңбалары және тауар шығарылған жерлердiң
             атаулары туралы заңдары

      1. Қазақстан Республикасының тауар таңбалары, қызмет көрсету таңбалары және тауар шығарылған жерлердің атаулары туралы заңдары осы Заңнан және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтiк құқықтық актерлерiнен тұрады.
 

      2. Егер Қазақстан Республикасы бекiткен халықаралық шартта осы Заңдағыдан өзге ережелер белгiленсе, халықаралық шарттың ережелерi қолданылады.

      3-бап. Тауар таңбаларын, қызмет көрсету таңбаларын,
             тауар шығарылған жерлердiң атауларын қорғау
             саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк орган

      1. Уәкiлеттi мемлекеттiк орган (бұдан әрi - уәкiлеттi орган) Қазақстан Республикасының Үкiметi айқындайтын және тауар таңбаларын, қызмет таңбаларын, тауар шығарылған жерлердiң атауларын қорғау саласында мемлекеттiк реттеудi жүзеге асыратын мемлекеттiк орган.
 

      2. Уәкiлеттi органның құзыретiне:
      1) тауар таңбаларын, қызмет көрсету таңбаларын, тауар шығарылған жерлердiң атауларын құқықтық қорғау саласында мемлекеттiк саясатты iске асыруға қатысу;
 

      2) тауар таңбаларына, қызмет көрсету таңбаларына, тауар шығарылған жерлердiң атауларына қорғау құжаттарын беру;
 

      2-1) тауар таңбасын жалпыға бiрдей белгiлi деп танудың тәртiбiн анықтау;
 

      2-2) тауар шығарылған жерлердiң атауын тiркеудiң және (немесе) тауар шығарылған жерлердiң атауын пайдалануға құқық берудiң тәртiбiн анықтау;
 

      3) тауар таңбаларын, тауар шығарылған жерлердiң атауларын, қызмет көрсету таңбаларын пайдаланушы жеке және заңды тұлғалардың қызметiне бақылау;
 

      4) хаттамаларды жазу және әкiмшiлiк құқық бұзушылық туралы iстердi қарау, әкiмшiлiк жазалар қолдану;
 

      5) осы Заңда көзделген өзге де функцияларды жүзеге асыру жатады.
      Ескерту. 3-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.07.09. N 586 , 2007.03.02. N 237 Заңдарымен.

       3-1-бап. Сараптама жасау ұйымы

      1. Сараптама жасау ұйымы - мемлекеттiк монополияға жатқызылған салаларда (тауар таңбаларын, қызмет көрсету таңбаларын, тауар шығарылған жерлердiң атауларын, қорғау саласында қызмет көрсету) қызметiн жүзеге асыратын, уәкiлеттi органға ведомстволық бағынысты ұйым.
 

      2. Сараптама жасау ұйымының құзыретiне:
      1) тауар таңбаларына, қызмет көрсету таңбаларына, тауар шығарылған жерлердiң атауларына өтiнiмдер қабылдау;
 

      2) тауар таңбаларына, қызмет көрсету таңбаларына, тауар шығарылған жерлердiң атауларына сараптама жүргiзу;
 

      3) қорғалатын тауар таңбаларының, қызмет көрсету таңбаларының, тауар шығарылған жерлердiң атауларының мемлекеттiк тiзiлiмдерiн жүргiзу;
 

      4) тауар таңбалары, қызмет көрсету таңбалары, тауар шығарылған жерлердiң атаулары туралы мәлiметтер жариялау;
 

      5) Қазақстан Республикасының заңдарымен өзiне жүктелген өзге де функцияларды жүзеге асыру жатады.
      Ескерту. 3-1-баппен толықтырылды - Қазақстан Республикасының 2004.07.09. N 586 Заңымен .

2-тарау. Тауар таңбасын құқықтық қорғау және оны тіркеу
шарттары

      4-бап. Тауар таңбаларын құқықтық қорғау

      1. Қазақстан Республикасында тауар таңбаларын құқықтық қорғау осы Заңда белгiленген тәртiпте оларды тiркеу негiзiнде, сондай-ақ Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарына орай тiркеусiз берiледi.
 

      2. Тауар таңбаларын құқықтық қорғау кәсiпкерлiк қызметтi жүзеге асыратын кез келген заңды тұлғаларға немесе жеке тұлғаларға берiлуi мүмкiн.
 

      3. Тауар таңбасына құқық куәлiкпен куәландырылады .
 

      4. Тауар таңбасының иесi куәлiкте көрсетiлген тауарлар мен қызметтерге қатысты өзiне тиесiлi тауар таңбасын пайдалану мен оған иелiк етудің айрықша құқығына ие болады. Қазақстан Республикасында қорғалатын тауар таңбасын оның иесiнiң келiсiмiнсiз ешкiм де пайдалана алмайды.

      5-бап. Тауар таңбасы ретiнде тiркелетiн белгiлер

      1. Тауар таңбасы ретiнде бейнелеу, сөз, әрiп, цифр, көлем белгiлерi және өзге де белгiлер немесе бiр тұлғалардың тауарлары мен қызметтерiн басқа тұлғалардың бiртектес тауарларынан немесе қызметтерiнен ажыратуға мүмкiндiк беретiн олардың аралас үлгiлерi тiркелуi мүмкiн.
 

      2. Тауар таңбасы кез келген бояулы түсте немесе бояулы түстер үйлесiмiнде тiркелуi мүмкiн.

      6-бап. Тауар таңбасын тiркеуге жол бермейтiн абсолюттiк
              негiздер

      1. Ажыратылатын реңкi жоқ белгiлерден ғана тұратын:
 

      1) тауарлардың белгiлi бiр түрiн белгiлеу үшiн жалпыға ортақ қолданысқа енген;
 

      2) жалпыға ортақ қабылданған рәмiздер мен терминдер болып табылатын;
 

      3) тауарлардың түрiн, сапасын, санын, қасиетiн, мақсатын, құндылығын, сондай-ақ олардың шығарылған немесе өткiзілген жерi мен уақытын көрсететiн;
 

      4) тiркеу талап етiліп отырған тауарлардың табиғи немесе нобайлық кескiнделуiн көрсететiн;
 

      5) бояулы түстi ғана бейнелейтiн;
 

      6) тауарларды немесе көрсетiлген қызметтердi белгiлеу үшiн пайдаланылатын олармен тiкелей сипаттық және (немесе) ұқсастық байланысы бар;
 

      7) сызықтарды, нүктелердi, қарапайым геометриялық фигураларды, сондай-ақ олардың бiртұтас кескiндемелiк қисындасуын құрмайтын және әрбiр жеке құрамдық элементке қарағанда қабылдаудың сапалық жаңа деңгейiн бермейтiн үйлесiмiн бiлдiретiн;
 

      8) сөздiк сипаты жоқ, кәдiмгi қарiппен орындалған және тiлдiң (әрiптердiң және (немесе) цифрлардың, белгiлердiң) үш жеке бiрлiгiнен кем қисындасуынан тұратын жеке цифрларды, белгiлердi немесе әрiптер үйлесiмiн бiлдiретiн;
 

      9) нысаны оның тек қана функционалдық мiндетiне байланысты үш өлшемдi объектi болып саналатын;
 

      10) жарнамалық сипатта болатын;
 

      11) егер сөздердiң әрбiр жеке құрамдас бөлiгiнiң айырмашылық қабiлетi болмаса, ал олар бiрiгiп қабылдаудың сапалық өзге деңгейiн бермесе, күрделi жасанды құрылған сөздердi бiлдiретiн;
 

      12) ұйымдардың, экономика салаларының жалпы жұрт қабылдаған қысқартылған атаулары мен олардың аббревиатураларын бiлдiретiн;
 

      13) патенттелмейтiн дәрiлiк заттар болып саналатын тауар таңбаларын тiркеуге жол берiлмейдi.
      Көрсетiлген белгiлер тауар таңбасында басымдық жағдайда болмаса, оның қорғалмайтын элементтерi ретiнде пайдаланылуы мүмкiн.
 

      2. Мемлекеттiк елтаңбаларды, тулар мен эмблемаларды, халықаралық ұйымдардың қысқартылған немесе толық атауларын және олардың елтаңбаларын, тулары мен эмблемаларын, ресми бақылаулық, кепiлдiк және сынамалық таңбаларды, мөрлердi, олимпиадалық рәмiздердi, наградаларды және басқа да айырым белгiлерiн, сондай-ақ араласып кеткен дәрежеге дейiн оларға ұқсас белгiлердi бейнелейтiн белгiлер тауар таңбалары ретiнде тiркелмейдi.
      Егер белгi солардан ғана тұратын болмаса және егер оларды пайдалануға тиiстi құзыреттi органның немесе олардың иесiнiң келiсiмi бар болса, мұндай белгiлер қорғалмайтын элементтер ретiнде пайдаланылуы мүмкін.
 

      3. Тауар таңбалары немесе олардың элементтерi ретiнде:
      1) тауарға немесе оның жасаушысына қатысты жалған болып табылатын немесе жаңылыстыруы мүмкiн белгiлердi, оның iшiнде тауар шығарылған жерге қатысты жаңылыстыруы мүмкiн географиялық көрсеткiштердi;
 

      2) тауар шығарылған нақты жердi үстiрт түрде көрсететiн, бiрақ тауар басқа аумақтан шығарылғаны туралы қате түсiнiк беретiн;
 

      3) минералды суларды, шараптарды немесе күштi спирт ішімдiктерiн бiрыңғайландыратын географиялық көрсеткіштер болып табылатын немесе оларды қамтитын белгiлердi, осы жерден шығарылмаған сондай тауарларды белгiлеу үшiн, сондай-ақ егер аударма пайдаланылса немесе белгiде "түрiнде", "үлгiсiнде", "стилiнде" деген немесе басқа да осындай сөздер қоса жазылса, сол белгiлердi;
 

      4) өзiнiң мазмұны жөнiнен қоғамдық мүдделерге, адамгершiлiк пен iзгiлiк принциптерiне қайшы келетiн белгiлердi тiркеуге жол берiлмейдi.
      Ескерту. 6-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.07.09. N 586 Заңымен .

      7-бап. Тауар таңбасын тiркеуден бас тартудың өзге де
              негiздерi

      1. Тауар таңбалары ретiнде:
 

      1) бiртектес тауарлар мен қызметтер жөнiнде басқа тұлғаның атына неғұрлым ертерек басымдықпен Қазақстан Республикасында тiркелген тауар таңбаларымен;
 

      2) тауарлар мен қызметтердiң кез келген түрiне қатысты Қазақстан Республикасында жалпыға бiрдей белгiлi тауар таңбаларымен;
 

      3) бiртектес тауарлар мен қызметтерге (керi қайтарып алынғандарынан басқа) қатысты басқа тұлғаның атына неғұрлым ертерек басымдықпен тiркеуге берiлген белгiлермен;
 

      4) Қазақстан Республикасы аумағында белгiленген тәртiппен тiркелген сертификаттық таңбалармен;
 

      5) тауар шығарылған жердiң осы атауын пайдалану құқығы иесiнiң атына тiркелетiн тауар таңбасының қорғалмайтын элементi ретiнде олар енгiзiлуi мүмкiн жағдайларды қоспағанда, Қазақстан Республикасында қорғалатын тауар шығарылған жер атауларымен олар араласып кеткен дәрежеге дейiн бiрдей немесе ұқсас белгiлер тiркелуге жатпайды.
 

      2. Тауар таңбалары ретiнде:
      1) олардың неғұрлым ертерек басымдығы болған жағдайда басқа тұлғалардың атындағы Қазақстан Республикасында қорғалатын өнеркәсiптi үлгiлер;
      2) Алып тасталды - Қазақстан Республикасының 2004.07.09. N 586 Заңымен .
 

       3) өтiнiм берiлген күнi авторлық құқықтарды бұзушылықпен Қазақстан Республикасында белгiлi әдебиет, ғылым және өнер туындыларының атаулары, белгiлi өнер туындылары мен олардың фрагменттерi, егер осындай құқықтар Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен тiркелетiн тауар белгiсiне басымдық берiлген күннен бұрын тiркеуден өтсе;
 

      4) осы адамдардың, олардың мұрагерлерiнiң немесе құқық мирасқорларының жеке мүлiктiк емес құқықтарын бұза отырып, олардың тектерiн, есiмдерiн, бүркеншiк аттарын және солардан таралатын есiмдердi, портреттерi мен факсимилелерiн қайталайтын, сондай-ақ егер бұл белгiлер Қазақстан Республикасы тарихы мен мәдениетiнiң игiлiгi болып табылса, олар тиiстi құзыреттi органның рұқсатынсыз тiркелмейдi.
      Ескерту. 7-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.07.09. N 586 Заңымен .

      8-бап. Өтiнiм беру

      1. Тауар таңбасына өтiнiмдi сараптама жасау ұйымына бiр немесе бiрнеше өтiнiм иелерi бередi.
 

      2. Ұжымдық тауар таңбасына өтiнiм ұжымдық тауар таңбасын пайдалану туралы оған қатысушылардың келiсiмiне сәйкес бiрлестiк атынан берiледi.
      Ескерту. 8-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.07.09. N 586 Заңымен .

     9-бап. Тауар таңбасына берiлетiн өтiнiмге қойылатын
             талаптар

      1. Өтiнiм бiр тауар таңбасына қатысты болуға тиiс.

      2. Өтiнiм бiр үлгi бланкiде берiлуге және:
      1) өтiнiм берушiнi (өтiнiм берушiлердi), сондай-ақ оның (олардың) орналасқан жерiн немесе тұрғылықты жерiн көрсете отырып, белгiге сараптама жүргiзу туралы өтiнiштi;
 

      2) мәлiмделген белгiнi;
 

      3) Тауарлар мен қызметтердiң халықаралық сыныптамасына сәйкес  тауарлардың және (немесе) қызметтердiң тiзбесiн қамтуға тиiс.
 

      3. Өтінiмге:
      1) сараптама жүргiзу жөнiндегi сараптама жасау ұйымы қызметтерiнiң ақысы төленгенiн растайтын құжат қоса тiркелуге тиiс. Төлем мөлшерi Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес белгiленедi;
 

      2) iс жүргiзу өкiл арқылы жүзеге асырылған жағдайда сенiмхат;
 

      3) ұжымдық тауар таңбасын өз атына тiркеуге уәкiлеттi ұйымның атауын, бұл таңбаны тiркеу мақсатын, осы таңбаны пайдалануға құқылы субъектiлер тiзбесiн, ұжымдық тауар таңбасымен белгiленетiн тауарлар мен көрсетiлетiн қызметтердiң тiзбесi мен бiрыңғай сапасын немесе өзге де сипаттамаларын, оны пайдалану шарттарын, оны пайдалануды бақылау тәртiбiн, ұжымдық тауар таңбасы жарғысының ережелерiн бұзғаны үшiн жауаптылықты қамтитын ұжымдық тауар таңбасы жарғысы (ұжымдық тауар таңбасына өтiнiм берiлген жағдайда) қоса тiркелуге тиiс.
 

      4. Өтiнiм және оған қоса тiркелетiн құжаттар мемлекеттiк тiлде немесе орыс тiлiнде табыс етiледi. Егер құжаттар басқа тiлде табыс етiлген болса, өтiнiм берушi екi ай мерзiмде олардың мемлекеттiк тiлдегi немесе орыс тiлiндегi аудармасын тапсырады.
 

      5. Өтiнiм берiлген күн осы баптың 2-тармағының талаптарына сай өтiнiмнің сараптама жасау ұйымына түскен күнi бойынша, егер аталған құжаттар бiр мезгiлде табыс етiлмеген жағдайда - табыс етiлген құжаттардың соңғысы келiп түскен күн бойынша белгiленедi.
 

      6. Өтiнiм құжаттарына қойылатын талаптарды уәкiлеттi орган белгiлейдi.
      Ескерту. 9-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.07.09. N 586 Заңымен

      10-бап. Тауар таңбасының басымдығы

      1. Тауар таңбасының басымдығы сараптама жасау ұйымына өтiнiмнiң түскен күнi бойынша белгіленедi.
 

      2. Егер сараптама жасау ұйымына өтiнiм беру аталған күннен бастап алты ай iшiнде жүзеге асырылса, тауар таңбасының басымдығы (конвенциялық басымдық) Өнеркәсіптiк меншiктi қорғау жөнiндегi Париж конвенциясына қатысушы елде, сондай-ақ онда көзделген халықаралық немесе аймақтық ұйымда тауар таңбасына бiрiншi өтiнiм (өтiнiмдер) берiлген күн бойынша белгiленуi мүмкiн. Конвенциялық басымдыққа өтiнiш жасалған кезде өтiнiм берушi алғашқы өтiнiм нөмiрiн, берiлген күнiн және ол берiлген елдi көрсетіп, алғашқы өтiнiмнiң куәландырылған көшiрмесiн қоса тiркеуi қажет.
 

      3. Ресми танылған халықаралық көрмелердiң экспонаттарына орналастырылған тауар таңбасының басымдығы (көрмелiк басымдық), егер сараптама жасау ұйымына тауар таңбасына өтiнiм беру көрсетiлген уақыттан бастап алты ай iшiнде жүзеге асырылса, көрмеде экспонатты ашық көрсете бастаған күн бойынша белгiленуi мүмкiн.
 

      4. Конвенциялық немесе көрмелiк басымдық құқығын пайдаланғысы келетiн өтiнiм берушi мұны тауар таңбасына өтiнiм берген кезде немесе өтiнiм сараптама жасау ұйымына түскен күннен бастап екi ай iшiнде көрсетуге және осындай талаптың заңдылығын растайтын тиiстi құжаттарды тапсыруға мiндеттi.
 

      5. Өтiнiм бөлiнген жағдайда өтiнiмдердiң әрқайсысы бойынша басымдық алғашқы өтiнiмнiң басымдық күнi бойынша белгiленедi.
      Бөлiнген өтiнiмдер бойынша басымдық - сол өтiнiм берушiнiң алғашқы өтiнiмiнiң басымдық күнi бойынша, ал алғашқы өтiнiм бойынша неғұрлым ертерек басымдық белгiлеу құқығы бар болған кезде, егер бөлiнген өтiнiм берiлген күнге алғашқы өтiнiм қайтарылып алынбаса және қайтарылып алынған болып саналмаса және бөлiнген өтiнiмдi беру алғашқы өтiнiм бойынша шешiм шығарылғанға дейiн жүзеге асырылса осы басымдық күнi бойынша айқындалады.
 

      6. Тауар таңбасының түрлi тауарларға қатысты көптеген басымдығы өтiнiм берушiнiң өтiнiшi бойынша әртүрлi тауарларға қатысты бiр белгiге берiлген оның бiрнеше өтiнiмi болған кезде белгiленуi мүмкiн.
      Ескерту. 10-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.07.09. N 586 Заңымен .

3-тарау. Тауар таңбасының сараптамасы

      11-бап. Сараптаманы жүргiзу тәртiбi

      1. Сараптама жасау ұйымы өтiнiмдер сараптамасын кезең-кезеңмен жүргiзедi:
 

      1) алдын-ала сараптама - өтiнiм түскен күннен бастап екi ай iшiнде жүргiзiледi, оның барысында өтiнiмнiң мазмұны, осы Заңның 5 және 9-баптарында белгiленген талаптарға сәйкес қажеттi құжаттардың бар-жоғы тексерiледi;
 

      2) толық сараптама - өтiнiм берiлген күннен бастап он екi ай iшiнде жүргiзiледi, оның барысында мәлiмделген белгiнiң осы Заңның 6 және 7-баптарында белгiленген талаптарға сәйкестiгi тексерiледi.
 

      2. Сараптама жасау ұйымы сараптаманың кез келген кезеңiнде қосымша материалдар сұратуға құқылы, олар өтiнiм иесiне сұрау салу жiберiлген күннен бастап үш ай iшiнде табыс етiлуге тиiс.
      Өтiнiм берушi қосымша материалдарды не көрсетiлген мерзiмдi ұзарту туралы өтiніштi белгiленген мерзiмде табыс етпеген жағдайда iс жүргiзу тоқтатылып, өтiнiм керi қайтарылып алынған болып есептеледi.
      Ескерту. 11-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.07.09. N 586 Заңымен .

      12-бап. Сараптама нәтижелерi бойынша шешiм

      1. Алдын ала жасалған сараптама нәтижелері бойынша өтінім берушiге өтiнiмнiң қарауға қабылданғаны, оған тиiстi нөмiр берiлгенi, берiлген күнi және басымдық күнi белгiленгенi туралы не өтiнiмдi қарауға қабылдаудан бас тартылғаны туралы дәлелдi қорытынды түрiнде хабарланады.
 

      2. Толық сараптама нәтижелерi бойынша уәкiлеттi орган тауар таңбасын тiркеу туралы немесе тiркеуден бас тарту туралы шешiм қабылдайды. Тiркеу туралы шешiм тауарлар мен қызметтердiң бүкiл тiзбесiне не олардың бiр бөлiгiне қатысты болуы мүмкiн.
 

      3. Тауар таңбасын тiркеу туралы шешiмi оны Тауар таңбаларының мемлекеттiк тiзiлiмiне енгiзгенге дейiн неғұрлым ертерек басымдығы бар өтiнiмнiң анықталуына байланысты қайта қаралуы мүмкiн.
 

      4. Өтiнiм иесi өзiне сараптама қорытындысы жiберiлген күннен бастап үш ай мерзiм iшiнде дәлелдi қарсылықты табыс етуге құқылы, оны қарау нәтижесi бойынша сараптама жасау ұйымының түпкiлiктi қорытындысы шығарылады.
 

      5. Осы баптың 4-тармағына сәйкес шығарылған сараптама қорытындысымен келiспеген жағдайда өтiнiм берушi өзiне сараптама қорытындысы жiберiлген күннен бастап оған үш ай iшiнде уәкiлеттi органға қарсылық бере алады. Қарсылық келiп түскен күннен бастап төрт ай iшiнде оны апелляциялық кеңес қарауға тиiс.
      Ескерту. 12-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.07.09. N 586 Заңымен .

      13-бап. Өтiнiм берушiнiң құқықтары

      Өтiнiм берушiнiң:
 

      1) өтiнiмдi сараптаманың кез келген кезеңiнде керi қайтарып алуға;
 

      2) өтiнiмге сараптама жасау барысында туындайтын мәселелердi қарауға қатысуға;
 

      3) толық сараптама аяқталғанша өтiнiм материалдарын мәнi бойынша өзгертпей, оларды толықтыруға, анықтауға немесе түзетуге;
 

      3-1) алғашқы өтiнiмде көрсетiлген тауарлар мен көрсетiлетiн қызметтердi бөлектелген өтiнiмдер арасында бөле отырып өтiнiмдi бөлектеу туралы оны қараудың кез келген кезеңiнде сараптама аяқталғанға дейiн өтiнiш бiлдiруге;
 

      4) сұрау салуға жауап беру немесе қарсылық бiлдiру үшiн белгiленген мерзiмдi ұзарту, бiрақ алты айдан аспайтын мерзiмге ұзарту туралы өтiнiш беруге;
 

      5) өткiзiп алынған мерзiмдi қалпына келтiру туралы, бiрақ өткiзiп алынған мерзiм аяқталған күннен екi айдан кешiктiрмей қалпына келтiру туралы өтiнiш беруге;
 

      6) қарсы қойылған материалдармен танысуға құқығы бар.
      Ескерту. 13-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.07.09. N 586 Заңымен .

4-тарау. Тауар таңбасын тіркеу

      14-бап. Тауар таңбаларының мемлекеттiк тiзiлiмi

      1. Алып тасталды - Қазақстан Республикасының 2004.07.09. N 586 Заңымен .
 

       2. Tayap таңбасына куәлiк бере отырып сараптама жасау ұйымы тауар таңбаларының мемлекеттік тізіліміне:
 

      1) тауар таңбасының бейнесi;
 

      2) оның иелерi туралы мәлiметтер;
 

      3) тауар таңбасын тiркеудiң нөмiрi мен күнi;
 

      4) тауар таңбасы тiркелген тауарлар мен қызметтердiң тiзбесi;
 

      5) сараптама жасау ұйымына берiлген өтiнiмнiң нөмiрi мен күнi;
 

      6) егер конвенциялық басымдық белгiленген болса, алғашқы
өтiнiм берiлген ел, оның нөмiрi және берiлген күнi;
 

      7) қорғалатын тауар таңбасына құқық беру туралы мәлiметтердi қоса алғанда, тауар таңбасын тiркеуге қатысты басқа да мәлiметтер енгiзiледi.
 

      3. Тауар таңбаларының мемлекеттiк тiзiлімi жалпыға ортақ болып табылады. Мүдделi тұлғалардың өтiніші бойынша сараптама жасау ұйымы Тауар таңбаларының мемлекеттiк тiзiлiмiнен көшiрме бередi.
 

      4. Тауар таңбасының иесi өзiнiң тегiнiң, атының және қалауы бойынша әкесiнiң атының, сондай-ақ тұратын жерiнiң, не атауы мен орналасқан жерiнiң өзгерiстерi туралы мәлiметтердi қоса алғанда, тiркеуге қатысты өзгерiстер туралы сараптама жасау ұйымына хабардар етiп отыруға мiндеттi.
 

      5. Осы баптың 4-тармағында көрсетiлген өзгерiстердi, сондай-ақ техникалық сипаттағы қателердi түзету үшiн өзгерiстердi сараптама жасау ұйымы Мемлекеттiк тiзiлiмге, ал уәкiлеттi орган тауар таңбасына берiлген куәлiкке енгiзедi.
      Ескерту. 14-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.07.09. N 586 Заңымен

      15-бап. Тiркеудiң қолданылу мерзiмi

      1. Тауар таңбасының тiркелуi өтiнiм берiлген күннен бастап он жыл бойы қолданылады.
 

      2. Тауар таңбасын тiркеудiң қолданылу мерзiмi оның қолданылуының соңғы жылы iшiнде берiлген иесiнiң өтiнiшi бойынша әр жолы он жылға ұзартылып отырылуы мүмкiн. Тiркеудiң қолданылу мерзiмiнiң ұзартылуы туралы мәлiметтер Тауар таңбаларының мемлекеттiк тiзiлiмiне және куәлiкке енгiзiледi.
 

      3. Осы баптың 2-тармағында көрсетiлген өтiнiш беру мерзiмi тiркеудiң қолданылу мерзiмi аяқталған соң алты ай iшiнде берiлген иесiнiң арызы бойынша қалпына келтiрiлуi мүмкiн.

      16-бап. Тiркеу туралы мәлiметтердi жариялау

      Тауар таңбаларының мемлекеттiк тiзiлiмiне енгiзілген тауар таңбасын тiркеуге қатысты мәлiметтердi, сондай-ақ тiркеуге қатысты бұдан былайғы өзгерiстердi Тауар таңбаларының мемлекеттiк тiзiлiмiне тiкелей жазылған соң сараптама жасау ұйымы бюллетеньде жариялайды.
      Мемлекеттiк тiзiлiмге және ұжымдық тауар таңбасына берiлген куәлiкке ұжымдық тауар таңбасының иелерi туралы мәлiметтер қосымша енгiзiледi.
      Ескерту. 16-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.07.09. N 586 Заңымен .  

      17-бап. Тауар таңбасын қайта тiркеу шарттары

      Тiркелуінiң қолданылу мерзiмi өтiп кеткен тауар таңбасы тiркеудiң қолданылуы тоқтатылған күннен бастап бір жыл бойы бұрынғы иесiнен басқа тұлғаның атына қайта тiркелмейдi.
      Осы шарт тауар таңбасының иесi тiркеудiң қолданылу мерзiмi аяқталғанға дейiн бас тартқан жағдайда да қолданылады.
      Ескерту. 17-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2007.03.02. N 237 Заңымен.

       18-бап. Тауар таңбасына берiлетiн куәлiк

      1. Алып тасталды - Қазақстан Республикасының 2004.07.09. N 586 Заңымен.
 

       2. Тауар таңбасына берілген куәлік тауар таңбасының тіркелу фактiсiн, оның басымдығын, куәлiкте көрсетiлген тауарлар мен қызметтерге қатысты тауар таңбасына иесiнiң айырықша құқығын куәландырады.
 

      3. Куәлiктiң нысанын уәкiлеттi орган белгiлейдi.
      Ескерту. 18-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.07.09. N 586 Заңымен .

      18-1-бап. Тауар таңбасын жалпы жұртқа белгiлi деп тану

      1. Қазақстан Республикасының аумағында тiркелген немесе халықаралық шарттарға орай қорғалатын тауар таңбасы, сондай-ақ Қазақстан Республикасында құқықтық қорғалмай-ақ, бiрақ белсендi пайдаланылуы нәтижесiнде осы тұлғаның Қазақстан Республикасында кеңiнен танымал болған белгiсi жеке немесе заңды тұлғаның өтiнiмi бойынша Қазақстан Республикасында жалпы жұртқа белгiлi тауар таңбасы деп танылуы мүмкiн.
 

      2. Жалпы жұртқа белгiлi тауар таңбасына осы Заңмен тауар таңбасы үшiн көзделген құқықтық қорғау берiледi.
 

      3. Осы баптың 1-тармағында көрсетiлген белгiнi немесе тауар таңбасын жалпы жұртқа белгiлi деп тану негiзiнде оның иесiне тауар таңбасы жалпы жұртқа белгiлi деп танылған күннен бастап он жыл бойы қолданылатын сертификат берiледi.
      Сертификат иесiнiң өтiнiшi бойынша және тауар таңбасының жалпы жұртқа белгiлi екенiн растайтын мәлiметтер табыс етiлген жағдайда оның қолданылу мерзiмi келесi он жылдық мерзiмге ұзартылуы мүмкiн.
      Жалпы жұртқа белгiлi тауар таңбасын тiркеу туралы, оның иесi туралы мәлiметтер және осындай тiркеуге қатысты кейiнгi өзгерiстер Жалпы жұртқа белгiлi тауар таңбаларының мемлекеттiк тiзiлiмiне енгiзiледi және бюллетеньде жарияланады.
      Сертификат беру туралы шешiм қабылданған кезде осы Заңның 12-бабының 3-тармағында көзделген ережелер қолданылады.
      Ескерту. 18-1-баппен толықтырылды - Қазақстан Республикасының 2004.07.09. N 586 Заңымен .

5-тарау. Тауар таңбасын пайдалану

      19-бап. Тауар таңбасын пайдалану шарттары

      1. Тауар таңбасының иесi тауар таңбасын пайдалануға мiндеттi.
 

      2. Делдалдық қызметтi жүзеге асыратын кәсiпкерлер тауар жасаушы келiсiм берген жағдайда өз таңбасын олар өткiзетiн тауарларда тауар жасаушының тауар таңбасымен қатар пайдалануға, сондай-ақ оны жасаушының тауар таңбасының орнына қоюға құқылы.
 

      3. Ұжымдық тауар таңбасының иелерi ұжымдық тауар таңбасымен қатар өздерi шығаратын тауарларда өз тауар таңбаларын пайдалана алады.
 

      4. Кез келген мүдделi тұлға тiркелген күннен бастап үш жыл немесе қарсылық бiлдiрудiң алдындағы үш жыл бойы мүлдем пайдаланылмауына байланысты тауар таңбасын тiркеудiң қолданылуына қарсы уәкiлеттi органға қарсылық бiлдiре алады. Қарсылық куәлiкте көрсетiлген барлық тауарларға немесе олардың бiр бөлiгiне қатысты болуы мүмкiн және оны апелляциялық кеңес, түскен күннен бастап алты ай iшiнде қарауға тиiс.
      Тауар таңбасын пайдаланудың дәлелi болып оның тiркелуiне себеп болған тауарларда және (немесе) олардың бумасында тауар таңбасы иесiнiң немесе осы Заңның 21-бабының 2-тармағына сәйкес тауар таңбасына құқық беру туралы шарттың негiзiнде осындай құқық берiлген тұлғаның қолдануы есептеледi. Тауар таңбасын жарнамада, баспа басылымдарында, ресми бланкiлерде, маңдайшаларда немесе Қазақстан Республикасында өткiзiлетiн көрмелерде тауарлардың көрсетiлуi кезiнде қолдану оның пайдаланылғаны болып танылуы мүмкiн.
      Тауар таңбасының иесi беретiн оны пайдалану дәлелдемесi қарсылықта көрсетiлген уақыт кезеңiне қатысты болуға тиiс.
      Тауар таңбасының пайдаланылмауына байланысты оның қолданылуын тоқтату туралы мәселенi шешу кезiнде тауар таңбасы өзiне қатысты емес жағдайларға байланысты пайдаланылмағаны жөнiнде иесi ұсынған дәлелдемелер назарға алынады.
 

      5. Тiркелген тауар шығарылған жердiң атауымен араласып кеткен дәрежеге дейiн бiрдей немесе ұқсас тауар таңбасын тауар шығарылған жердiң атауын тiркеу күнiне дейiн кемiнде алты айға дейiн риясыз пайдалана бастаған тұлғалар оны кейiннен уәкiлеттi орган белгiлейтiн мерзiм шегiнде, бiрақ аталған тiркеу күнiн есептегенде, кемiнде жетi жыл пайдалану құқығын сақтайды. Тауар таңбасы пайдаланылмаған немесе тауар шығарылған жердiң атауы тiркелген күнге дейiн алты айдан аз уақыт пайдаланылған кезде тауар таңбасының қолданылуы мерзiмiнен бұрын тоқтатылады.
 

      6. Жалпы жұртқа белгiлi тауар таңбасынан аумайтындай дәрежеде онымен бiрдей немесе ұқсас және тауар таңбасы жалпы жұртқа белгiлi деп танылғанға дейiн тiркелген тауар таңбаларының иелерi уәкiлеттi орган белгiлеген, бiрақ жетi жылдан кем емес мерзiм iшiнде оларды әрi қарай пайдалану құқығын сақтайды.
      Ескерту. 19-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.07.09. N 586 , 2007.03.02. N 586 Заңдарымен.

       20-бап. Ескертпе таңбалау

      Тауар таңбасына куәлік иесі тауар таңбасына қатар тұстан пайдаланылып отырған белгі Қазақстан Республикасында тіркелген тауар таңбасы екенiн көрсететiн латынның (R) әрпi түрiндегi ескертпе таңбалауын не "тауар таңбасы", "товарный знак" немесе "тiркелген тауар таңбасы" деген сөз белгiлерiн соға алады.

      21-бап. Тауар таңбасына құқықты беру

      1. Куәлiкте көрсетілген барлық тауарлар мен қызметтерге не олардың бiр бөлiгiне қатысты тауар таңбасына берiлген ерекше құқықты оның иесi басқа тұлғаға шарт бойынша беруi мүмкiн.
      Егер ол тауарға немесе оның жасаушысына қатысты жаңылыстыруға себепшi болатын болса, тауар таңбасына құқықты беруге жол берілмейдi.
      Тауар таңбасына құқықтың ауысуы, оның iшiнде оны шарт бойынша немесе құқық мирасқорлығы тәртiбiмен беру уәкiлеттi органда тiркелуге тиiс.
 

      2. Тауар таңбасын пайдалану құқығын тауар таңбасының иесi (лицензиар) басқа тұлғаға (лицензиатқа) куәлiкте көрсетiлген барлық тауарлар мен қызметтерге не олардың бiр бөлiгiне қатысты лицензиялық шарт бойынша берілуі мүмкін.
      Лицензиатқа тауар таңбасын пайдалануға рұқсат беретiн лицензиялық шарт тауарлардың немесе қызметтердiң сапасы лицензиар тауарлары мен қызметтерiнiң сапасынан төмен болмайтыны және лицензиардың осы ереженің орындалуына бақылау жасауға құқығы бар екенi туралы ереженi қамтуға тиiс.
      Тауар таңбасына құқықтың күшi тоқтатылғанда, лицензиялық шарттың қолданылуы тоқтатылады.
      Тауар таңбасына құқықтың басқа тұлғаға ауысуы лицензиялық шартты тоқтатуға әкеп соқпайды.
 

      3. Тауар таңбасына құқықты беру туралы шарт немесе лицензиялық шарт жазбаша түрде жасалып, уәкiлеттi органда тiркелуге тиiс. Тiркеу туралы жазбаша нысан мен талаптарды сақтамау шарттың жарамсыздығына әкеп соғады.
      Ескерту. 21-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.07.09. N 586 Заңымен .

      22-бап. Заңды тұлғаны бөлу түрiнде қайта ұйымдастыру
              кезiнде тауар таңбасына құқықты беру

      Заңды тұлға бөлiнген кезде тауар таңбасына құқық тауарлар өндiру немесе қызметтер көрсету қолына көшкен жаңадан пайда болған заңды тұлғаға ауысады.
      Тауар таңбасының тiркелуiне себеп болған тауарлар өндiрудiң немесе қызметтер көрсетудiң бiр бөлiгi жаңадан пайда болған заңды тұлғалардың әрқайсысында сақталып қалған жағдайда, жаңа заңды тұлғалар, олардың келiсiмi болған жағдайда, тауар таңбасының тең иеленушісi болып табылады.
      Ескерту. 22-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.07.09. N 586 Заңымен .

6-тарау. Тауар таңбасын тіркеудің қолданылуын тоқтату

      23-бап. Тауар таңбасын тiркеуге дау айту

      1. Тауар таңбасын тiркеуге, егер ол осы Заңның 7-бабының 1-тармағының 1)-3) тармақшаларын қоспағанда, 6 және 7-баптарда белгiленген талаптарды бұза отырып жүзеге асырылса, бүкiл қолданылу мерзiмi бойы немесе егер ол осы Заңның 7-бабының 1-тармағының 1)-3) тармақшаларында белгiленген талаптарды бұза отырып жүзеге асырылса, тауар таңбасы тiркелген күннен бастап бес жыл iшiнде дау айтылып, ол толық немесе iшiнара жарамсыз деп танылуы мүмкiн.
 

      2. Кез келген мүдделi тұлға осы баптың 1-тармағында көрсетiлген негiздер бойынша тауар таңбасының тiркелуiне қарсы уәкiлеттi органға қарсылық бере алады.
      Тауар таңбасының тiркелуiне қарсы қарсылықты ол түскен күннен бастап алты ай iшiнде апелляциялық кеңес қарауға тиiс. Қарсылық берушi тұлғаның, сондай-ақ тауар таңбасы иесiнiң даудың қаралуына қатысуға құқығы бар.
      Ескерту. 23-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.07.09. N 586 Заңымен .

      24-бап. Тауар таңбасының тiркелуiн қолдануды тоқтату
              және оны жарамсыз деп тану

      1. Тауар таңбасының тiркелуiн қолдану:
 

      1) осы Заңның 15-бабында көзделген оның қолданылу мерзiмiнiң аяқталуына байланысты;
 

      2) заңды тұлғаның таратылуына немесе жеке тұлғаның - тауар таңбасы иесiнiң кәсiпкерлiк қызметiнiң тоқтатылуына байланысты;
 

      3) тауар таңбасы иесiнiң одан бас тартуы туралы берген жазбаша арызы негiзiнде;
 

      4) осы Заңның 19-бабының 4-тармағына сәйкес тауар таңбасы пайдаланылмаған жағдайда;
 

      5) араласып кеткен дәрежеге дейiн бiрдей немесе ұқсас тауар шығарылған жер атауы осы Заңның 19-бабының 5-тармағына сәйкес тiркелген жағдайда тоқтатылады.
 

      2. Осы Заңның 23-бабының 1-тармағында көрсетiлген негiздер бойынша апелляциялық кеңестiң немесе соттың шешiмiмен, тауар таңбасының тiркелуi толық немесе iшiнара жарамсыз деп танылады.
 

      3. Сараптама жасау ұйымы Тауар таңбаларының мемлекеттiк тiзiлiмiне тауар таңбасын тiркеудiң қолданылуы тоқтатылуына немесе оның, жарамсыз деп танылуына байланысты оның күшiн жою туралы жазба енгiзедi.
      Ескерту. 24-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.07.09. N 586 Заңымен .

7-тарау. Тауарлар шығарылған жер атауларын құқықтық
қорғау және оларды тіркеу шарттары

      25-бап. Тауарлар шығарылған жерлердiң атауларын
              құқықтық қорғау

      1. Қазақстан Республикасында тауар шығарылған жерлердiң атауларын құқықтық қорғау осы Заңда көзделген тәртiппен, сондай-ақ Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарына орай оларды тiркеу негiзiнде берiледi.
 

      2. Тауар шығарылған жер атауын пайдаланудың ерекше құқығы айрықша қасиеттерi тек қана немесе негiзiнен табиғи жағдайларды және (немесе) адам факторларын қоса алғанда, географиялық ортаға байланысты осы географиялық объектiде кәсiпкерлiк қызметпен айналысатын, тауарлар өндiретiн бiр немесе бiрнеше заңды немесе жеке тұлғаларға берiлуi мүмкiн.

      26-бап. Тауарлар шығарылған жерлердiң атаулары ретiнде
              тiркелетiн белгiлер

      Тауарлар шығарылған жерлердің атаулары ретiнде тарихи атауларын қоса алғанда, елдердiң, елдi мекендердiң, жерлердiң атаулары, сондай-ақ басқа да географиялық объектiлердiң атаулары немесе олардың тауарларының көрiнiс атауларымен ұштасымы тіркелуі мүмкін.

      27-бап. Тауарлар шығарылған жерлердiң атаулары ретiнде
              тiркелмейтiн белгiлер

      Тауарлар шығарылған жерлердiң атаулары ретiнде:
 

      1) тауар шығарылған жерге қатысты жаңылысуға әкеп
соқтыратындай географиялық көрсеткiштер болып табылатын;
 

      2) тауар өндiрiлген нақты жердi үстiрт түрде көрсететiн, бiрақ тауардың басқа аумақтан шығарылғаны жөнiнде қате түсiнiк беретiн белгiлер;
 

      3) тауар жасалған жермен байланысты емес және Қазақстан Республикасында белгiлi түрдегi тауарлар белгiсi ретiнде жалпыға ортақ қолданысқа енген белгілер тiркелмейдi.

      28-бап. Тауар шығарылған жердiң атауына және тауар
              шығарылған жердiң атауын пайдалану құқығын
              беруге өтiнiм жасау

      Тауар шығарылған жердiң атауына және тауар шығарылған жердiң атауын пайдалану құқығын беруге өтiнiм (бұдан әрi - өтiнiм) сараптама жасау ұйымына берiледi.
      Ескерту. 28-бап жаңа редакцияда - Қазақстан Республикасының 2004.07.09. N 586 Заңымен .

      29-бап. Өтiнімге қойылатын талаптар

      1. Өтiнiм тауар шығарылған жердiң бiр атауына қатысты болуға тиіс.
 

      2. Өтiнiм бiр үлгi бланкiде берiлуге және:
      1) өтiнiм берушiнi (өтiнiм берушiлердi), сондай-ақ оның (олардың) орналасқан жерiн немесе тұрғылықты жерiн көрсете отырып, атауға сараптама жүргiзу және (немесе) атауға құқық беру туралы өтiнiштi;
 

      2) мәлiмделген белгiнi;
 

      3) тауардың түрiн;
 

      4) тауардың айрықша қасиеттерінің сипаттамасын;
 

      5) тауар өндiрiлген жердің нұсқамасын (географиялық объектiнiң шекарасы) қамтуға тиiс.
 

      3. Өтінімге:
      1) сараптама жүргiзу жөнiндегi сараптама жасау ұйымының қызмет ақысының төленгенiн растайтын құжат қоса тiркелуге тиiс. Төлем мөлшерi Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес белгiленедi;
 

      2) құзыреттi органның өтiнiм берушiнiң аталған географиялық объектiде тұрып жатқаны және ерекше қасиеттерi сол географиялық объектiге тән табиғи жағдайлармен және (немесе) адам факторларымен байланысты тауар шығаратыны туралы қорытындысы;
 

      3) мәлiмделген тауар шығарылған жер атауын тауар шығарылған елде пайдалану жөнiндегi шетелдiк өтiнiм берушiнiң құқығын растайтын құжат;
 

      4) iс жүргiзу өкіл арқылы жүргiзiлген жағдайда сенiмхат қоса тiркелуге тиiс.
 

      4. Өтiнiм мен оған қоса тiркелетiн құжаттар мемлекеттік тiлде немесе орыс тiлінде тапсырылады. Етер құжаттар басқа тiлде тапсырылса, онда өтiнiм берушi екi ай iшiнде олардың мемлекеттік тiлдегi немесе орыс тiлiндегi аудармасын тапсыруға тиiс.
 

      5. Өтiнiмдердi жасауға, ресiмдеуге және қарауға қойылатын талаптарды уәкiлеттi орган белгiлейдi.
      Ескерту. 29-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.07.09. N 586 , 2007.03.02. N 586 Заңдарымен.

  8-тарау. Тауар шығарылған жер атауына сараптама

      30-бап. Сараптама жүргiзу тәртiбi

      1. Өтiнiм берiлген күннен бастап алты ай iшiнде сараптама жасау ұйымы сараптама жүргiзедi, оның барысында оның осы Заңның 26, 27 және 29-баптарында белгiленген талаптарға сәйкестiгi тексерiледi.
 

      2. Сараптама барысында сараптама жасау ұйымы қосымша материалда сұратуға құқылы, олар өтiніш берушiге сұрау жiберiлген күннен бастап үш ай iшiнде тапсырылуға тиiс.
      Қосымша материалдарды не осы мерзiмдi ұзарту туралы өтiнiштi өтiнiм берушi белгiленген мерзiмде тапсырмаған жағдайда іс жүргiзу тоқтатылып, өтiнiм керi қайтарып алынған болып есептеледi.
      Ескерту. 30-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.07.09. N 586 Заңымен .

      31-бап. Сараптама нәтижелерi бойынша шешiмдер

      1. Сараптама нәтижелерi бойынша уәкiлеттi орган:
      1) Алып тасталды - Қазақстан Республикасының 2004.07.09. N 586 Заңымен .
 

       2) тауар шығарылған жер атауын тiркеу және (немесе) тауар шығарылған жер атауын пайдалану құқығын беру туралы;
 

      3) тауар шығарылған жер атауын тiркеуден және (немесе) тауар шығарылған жер атауын пайдалану құқығын беруден бас тарту туралы тиістi шешiм қабылдайды.
 

      2. Өтiнiм берушi өзiне тiркеуден бас тарту туралы шешiм жiберілген күннен бастап үш ай мерзiмде сараптама шешiмiн қайта қарау туралы өтiнiш бiлдiрiп, дәлелдi қарсылық тапсыруға құқылы.
      Қайта шығарылған сараптама шешiмiмен келiспеген жағдайда өтiнiм берушi осы Заңның 12-бабының 5-тармағында көзделген тәртiппен қарсылық бере алады.
      Ескерту. 31-бапқа өзгеріс енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.07.09. N 586 Заңымен .

      32-бап. Өтiнiм берушiнiң құқықтары

      Тауар шығарылған жер атауына сараптама жүргiзiлген кезде өтiнiм берушiге осы Заңның 13-бабында көрсетiлген құқықтар берiледi.

9-тарау. Тауар шығарылған жер атауын пайдалану
құқығын тіркеу және беру

      33-бап. Тауарлар шығарылған жер атауларының
              мемлекеттiк тiзiлiмiн жүргiзу тәртiбi

      1. Сараптама жасау ұйымы тауар шығарылған жердiң атауын пайдалану құқығына куәлiк берумен бiрге Тауарлар шығарылған жер атауларының мемлекеттiк тiзiлiмiне тауар шығарылған жердiң атауын, тiркелу нөмiрi мен күнiн, тауардың айрықша қасиеттерiнiң сипаттамасын, тұрғылықты жерлерiн (орналасқан жерлерiн), өтiнiмнiң нөмiрi мен берiлген күнiн көрсете отырып тауар шығарылған жер атауын пайдалану құқығының барлық иелерi туралы мәлiметтердi және көрсетiлген мәлiметтердегi одан кейiнгi барлық өзгерiстердi, сондай-ақ тiркеуге қатысты басқа да мәлiметтердi енгiзедi.
 

      2. Тауар шығарылған жер атауын пайдалану құқығының иесi тiркеу туралы мәлiметтерге қатысты өзгерiстер жайында сараптама жасау ұйымына хабарлап отыруға мiндеттi. Өзгерiстер туралы жазбаны сараптама жасау ұйымы Тауарлар шығарылған жер атауларының мемлекеттiк тiзiлiмiне және куәлiкке түсiредi.
 

      3. Тауарлар шығарылған жер атауларының мемлекеттiк тiзiлiмi жалпыға бiрдей қолжетiмдi болып табылады. Мүдделi тұлғалардың өтiнiшi бойынша сараптама жасау ұйымы Тауарлар шығарылған жер атауларының мемлекеттiк тiзiлiмiнен көшiрме бередi.
      Ескерту. 33-бап жаңа редакцияда - Қазақстан Республикасының 2004.07.09. N 586 Заңымен .

      34-бап. Тауар шығарылған жер атауын тiркеудiң және
              тауар шығарылған жер атауын пайдалану
              құқығының қолданылу мерзімдері

      1. Аталған географиялық объект аумағында өндiрiлетiн тауардың ерекше қасиеттерi сақталған жағдайда тауар шығарылған жер атауларын тiркеу мерзiмсiз қолданылады.
 

      2. Тауар шығарылған жер атауын пайдалану құқығы сараптама жасау ұйымына өтінім берiлген күннен бастап он жыл бойы қолданылады.
 

      3. Тауар шығарылған жер атауын пайдалану құқығының қолданылу мерзiмi тауар шығарылған жер атауының тiркелуiне қатысты тауардың ерекше қасиеттерi сақталған жағдайда оның қолданылуының соңғы жылында берiлген иесiнiң өтiнiшi бойынша әр жолы он жыл ұзартылып отырады.
 

      4. Тауар шығарылған жер атауын пайдалану құқығының қолданылу мерзiмiн ұзарту туралы өтiнiш осы Заңның 29-бабына сәйкес құзыреттi органның қорытындысымен бiр мезгiлде тапсырылады. Тiркеудiң қолданылу мерзiмiн ұзарту туралы мәлiметтер Тауарлар шығарылған жерлердiң атауларының мемлекеттiк тiзiлiмiне және куәлiкке енгiзiледi.
 

      5. Осы баптың 3-тармағында белгiленген өтiнiм беру мерзiмi тiркеудiң қолданылу мерзiмi аяқталған соң алты айдың iшiнде берiлген иесiнiң арызы бойынша қалпына келтiрiледi.
      Ескерту. 34-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.07.09. N 586 Заңымен .

      35-бап. Тiркеу туралы мәлiметтердi жариялау

      Тауар шығарылған жер атауын тiркеуге және тауар шығарылған жер атауын пайдалану құқығын беруге қатысты мәлiметтердi, сондай-ақ бұдан былайғы өзгерiстердi Тауарлар шығарылған жерлердiң атауларының мемлекеттiк тiзiлiміне тiкелей жазылған соң сараптама жасау ұйымы бюллетеньде жариялайды.
      Ескерту. 35-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.07.09. N 586 Заңымен .

      36-бап. Тауар шығарылған жер атауын пайдалану құқығына
              берiлетiн куәлiк

      1. Алып тасталды - Қазақстан Республикасының 2004.07.09. N 586 Заңымен .
 

       2. Куәлiк тауар шығарылған жер атауының тiркелу фактiсiн және куәлiкте көрсетiлген тауар иесiнiң осы тауарды пайдалану жөнiндегi айрықша құқығын куәландырады.
 

      3. Куәлiктiң нысанын уәкiлеттi орган белгiлейдi.
      Ескерту. 36-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.07.09. N 586 Заңымен .

10-тарау. Тауар шығарылған жер атауын пайдалану

      37-бап. Тауар шығарылған жер атауын пайдалану шарттары

      1. Тауар шығарылған жер атауын пайдалану құқығының иесiне оны пайдаланудың айрықша құқығы берiледi.
 

      2. Тiркелген тауар шығарылған жер атауымен бiрдей немесе араласып кету дәрежесiне дейiн ұқсас географиялық көрсеткiштi тiркемей, оны бiртектес тауарларға қатысты пайдалануға жол берiлмейдi.
 

      3. Минералды суларды, шараптарды немесе күштi спирт ішімдiктерiн бiрыңғайландыратын географиялық көрсеткiштер болып табылатын немесе соларды қамтитын тауарлар шығарылған жерлердiң атауларын, егер бұл орайда тауар шығарылған нақты жер көрсетiлсе не аударма пайдаланылса немесе белгiде "түрiнде", "үлгiсiнде", "стилiнде" деген немесе басқа да осындай сөздер қоса жазылса, осы жерден шығарылмаған осындай тауарларды белгiлеу үшін пайдалануға жол берiлмейдi.
 

      4. Тауар шығарылған жер атауын пайдалану құқығын иелiктен айыру, оны бiреуге беру туралы өзге де мәмiлелер және лицензиялық шарт негiзiнде тауар шығарылған жер атауын пайдалану құқығын беруге жол берiлмейдi.

      38-бап. Ескертпе таңбалау

      Тауар шығарылған жер атауын пайдалану құқығының иесi тауар шығарылған жер атауымен қатар тұстан латынның (R) әрпi түрiндегi ескертпе таңбалауды, "тiркелген тауар шығарылған жердiң атауы", "зарегистрированное наименование места происхождения товара" немесе "ТШЖА тiрк." деген сөз белгiлерiн соға алады.

11-тарау. Тауар шығарылған жер атауын құқықтық қорғаудың
қолданылуын тоқтату

      39-бап. Тауар шығарылған жер атауының тiркелуiне және
              (немесе) тауар шығарылған жер атауын пайдалану
               құқығының берiлуiне дау айту

      1. Егер тауар шығарылған жер атауын тiркеу және (немесе) тауар шығарылған жер атауын пайдалану құқығын беру осы Заңның 26, 27 және 29-баптарында белгiленген талаптарды бұза отырып жүзеге асырылған болса, оған дау айтылып, ол жарамсыз деп танылуы мүмкін.
 

      2. Кез келген мүдделi тұлға тауар шығарылған жер атауының тiркелуiне және (немесе) тауар шығарылған жер атауын пайдалану құқығының берiлуiне қарсы уәкiлеттi органға осы баптың 1-тармағында көрсетiлген негiз бойынша қарсылық бере алады.
      Наразылық осы Заңның 23-бабының 2-тармағында белгiленген тәртiппен және мерзiмде қаралуға тиiс.
      Ескерту. 39-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.07.09. N 586 Заңымен

      40-бап. Тауар шығарылған жер атауының тiркелуiн
              және тауар шығарылған жер атауын пайдалану
              құқығының қолданылуын тоқтату және оларды
              жарамсыз деп тану

      1. Тауар шығарылған жер атауын тiркеу:
 

      1) осы географиялық объектiге тән жағдайлардың жойылуына және Тауарлар шығарылған жерлердiң атауларының мемлекеттiк тiзiлiмiнде осы тауар шығарылған жер атауы жөнiнде көрсетiлген қасиеттерi бар тауар өндiрудiң мүмкiн болмауына байланысты;
 

      2) тауар шығарылған жер атауын құқықтық қорғаудың шығарылатын елде тоқтатылуына байланысты доғарылады.
 

      2. Тауар шығарылған жер атауын пайдалану құқығының қолданылуы:
      1) осы Заңның 34-бабында белгiленген оның қолданылу мерзімінің аяқталуына байланысты;
 

      2) осы тауар шығарылған жер атауына қатысты Тауарлар шығарылған жерлердiң атауларының мемлекеттiк тiзiлiмiнде көрсетiлген айырықша қасиеттердi тауардың жоғалтуына байланысты;
 

      3) тауар шығарылған жер атауын пайдалану құқығы иесiнің уәкiлеттi органға берген өтiнiшi негізiнде;
 

      4) заңды тұлға таратылған немесе жеке тұлға - тауар шығарылған жер атауын пайдалану құқығы иесiнiң кәсіпкерлiк қызметi тоқтатылған кезде доғарылады.
 

      3. Тауар шығарылған жер атауын тiркеу және (немесе) тауар шығарылған жер атауын пайдалану құқығын беру осы Заңның 39-бабының 1-тармағында көрсетiлген негiздер бойынша апелляциялық кеңестiң немесе соттың шешiмi бойынша жарамсыз деп танылады.
 

      4. Тауар шығарылған жер атауын тiркеу және (немесе) тауар шығарылған жер атауын пайдалану құқығы қолданылуын тоқтатқан немесе олар жарамсыз деп танылған кезде сараптама жасау ұйымы Тауарлар шығарылған жерлердiң атауларының мемлекеттiк тiзiлiмiне оларды жою туралы жазба енгiзедi.
      Ескерту. 40-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.07.09. N 586 Заңымен .

12-тарау. Тауар таңбаларын иелерінің құқықтарын және
тауарлар шығарылатын жерлердің атауларын пайдалану
құқықтарын қорғау

      41-бап. Апелляциялық кеңес

      1. Апелляциялық кеңес осы Заңның 12-бабының 5-тармағына, 19-бабының 4-тармағына, 23-бабының 2-тармағына, 39-бабының 2-тармағына сәйкес берiлетiн қарсылықтар бойынша дауларды сотқа дейiн қарау жөнiндегi уәкiлеттi органның бөлiмшесi болып табылады. Апелляциялық кеңес туралы ереженi, Апелляциялық кеңеске қарсылықтар беру және қарау ережелерiн уәкiлеттi орган белгiлейдi.
 

      2. Берiлген қарсылық апелляциялық кеңестiң алқа мәжiлiсiнде осы Заңмен белгiленген мерзiмде қаралуға тиiс. Қарсылықты қарау мерзiмi қарсылық берушi тұлғаның, тауар таңбасы немесе тауар шығарылған жер атауын пайдалану құқығы иесінің арызы бойынша ұзартылуы мүмкiн, бiрақ ол қарсылықты қарау үшін белгiленген мерзiм өткен күннен бастап алты айдан аспауға тиiс.
 

      3. Қарсылық берушi тұлға, тауар таңбасының немесе тауар шығарылған жер атауының иесi шешiмдi алған күннен бастап алты ай iшiнде апелляциялық кеңестiң шешiмiне сотқа шағымдануға құқылы.
      Ескерту. 41-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.07.09. N 586 Заңымен .

      42-бап. Дауларды қарау

      1. Сот тәртiбiмен қарауға:
 

      1) куәлiк берудiң заңдылығы туралы;
 

      2) тауар таңбасы немесе тауар шығарылған жер атауын пайдалану құқығы иесiнiң айрықша құқығын бұзу туралы;
 

      3) тауар таңбасын пайдалануға лицензиялық шарттар жасасу және оларды орындау туралы;
 

      3-1) тауар таңбасын жалпы жұртқа белгiлi деп танудың заңдылығы туралы;
 

      4) куәлiктен туындайтын құқықтарды қорғауға байланысты басқа да даулар жатады.
 

      2. Сараптама жасау ұйымы сот шешiмi негiзiнде тiркеуге қатысты өзгерiстер туралы мәлiметтердi жариялайды.
      Ескерту. 42-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.07.09. N 586 Заңымен .

      43-бап. Заңды және жеке тұлғалардың тауар таңбалары және
              тауарлар шығарылған жерлердiң атаулары туралы
              заңдарды бұзғаны үшiн жауапкершiлiгi

      1. Тауар таңбасын немесе тауар шығарылған жер атауын немесе араласып кеткен дәрежеге дейiн олармен ұқсас белгiлердi бiртектес тауарлар мен қызметтерге қатысты, ал жалпы жұртқа белгiлi тауар таңбасы болғанда - кез келген тауарлар мен қызметтерге қатысты азаматтық айналымға рұқсатсыз енгiзу тауар таңбасының немесе тауар шығарылған жер атауын пайдалану құқығы иесiнiң айрықша құқығын бұзу болып танылады.
      Тауар таңбасын немесе тауар шығарылған жер атауын жалпыға бiрдей қолжетiмдi телекоммуникациялық желiлерде (Интернетте және басқаларда) рұқсатсыз пайдалану да тауар таңбасы иесiнiң айрықша құқығын немесе тауар шығарылған жер атауын пайдалану құқығын бұзу болып табылады.
 

      2. Қорғалатын тауар таңбасын немесе тауар шығарылған жер атауын, сондай-ақ араласып кеткен дәрежеге дейiн олармен ұқсас белгiлердi осы Заңның талаптарын бұза отырып бiртектес тауарларға пайдаланғаны үшiн кiнәлi тұлғалар Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауапты болады.
      Ескерту. 43-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.07.09. N 586 Заңымен .

      44-бап. Тауар таңбасы иелерiнiң құқығын немесе тауар
              шығарылған жер атауын пайдалану құқығын бұзған
              тұлғалардың мiндеттерi

      Тауар таңбасын немесе тауар шығарылған жер атауын не араласып кеткен дәрежеге дейiн онымен ұқсас белгiнi заңсыз пайдаланған тұлға:
 

      1) жолсыздықты тоқтатуға және тауар таңбасының немесе тауар шығарылған жер атауын пайдалану құқығы иесiне ол шеккен залалдың орнын толтыруға;
 

      2) дайындалған тауар таңбасының немесе тауар шығарылған жер атауының кескiнiн жоюға, тауардан, оның бумасынан, бланкілерден немесе басқа құжаттамадан заңсыз пайдаланылатын тауар таңбасын немесе тауар шығарылған жер атауын, сондай-ақ араласып кеткен дәрежеге дейiн олармен ұқсас белгiнi алып тастауға мiндеттi. Осы талапты орындау мүмкiн болмаған кезде тиiстi тауар Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен жойып жiберiлуге тиiс.

13-тарау. Қорытынды ережелер

      45-бап. Мемлекеттiк баж және сараптама ұйымының
             iс-әрекеттерiне ақы төлеу

      Уәкiлеттi органның куәлiктердi, сертификаттарды беру, шарттарды тiркеу, патенттiк сенiм бiлдiрiлген өкiлдердi aттecтaттay және патенттiк сенiм бiлдiрiлген өкiлдi тiркеу туралы куәлiк беру жөнiндегi iс-әрекеттер жасағаны үшiн Қазақстан Республикасының салық заңнамасына сәйкес мемлекеттiк баж алынады.
      Сараптама ұйымының осы Заңда көзделген, тауар таңбасын тiркеуге өтiнiмдер, тауар шығарылған жерлердiң атауларын пайдалану құқығын тiркеуге және беруге өтiнiмдер қабылдауды, сараптама жүргiзудi және оларға қатысушылар үшiн құқықтар мен мiндеттер туындататын өзге де іс-әрекеттерді қамтитын іс-әрекеттерді жүзеге асырғаны үшін сараптама ұйымы Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес ақы алады.
      Ескерту. 45-бап жаңа редакцияда - Қазақстан Республикасының 2005.11.22. N 90 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

       46-бап. Патенттiк сенiм бiлдiрiлген өкiлдер

      1. Қазақстан Республикасының аумағында тұрақты тұратын, бiлiктiлiк деңгейi қойылатын талаптарға сай келетiн Республика азаматы патенттiк сенiм бiлдiрiлген өкiл болуға құқылы. Патенттiк сенiм бiлдiрiлген өкiлдерге қойылатын бiлiктiлiк талаптарын, оларды аттестаттау, тiркеу және патенттiк сенiм бiлдiрiлген өкiлдi тiркеу туралы куәлiк беру тәртiбiн уәкiлеттi орган белгiлейдi.
 

      2. Уәкiлеттi органмен және сараптама жасау ұйымымен iс жүргiзудi өтiнiш берушi, патент иеленушi дербес немесе уәкiлеттi орган тiркеген патенттiк сенiм бiлдiрiлген өкiл арқылы жүзеге асыра алады.
 

      3. Қазақстан Республикасынан тыс жерлерде тұратын жеке тұлғалар немесе шетелдiк заңды тұлғалар өтiнiш берушi, тауар таңбасы және тауар шығарылған жер атауын иеленушi ретiндегi өз құқықтарын, сондай-ақ ақ мүдделi тұлға құқықтарын уәкiлеттi орган мен оның ұйымдарында патенттiк сенiм бiлдiрiлген өкiлдер арқылы жүзеге асырады.
      Қазақстан Республикасында тұрақты тұратын, бiрақ уақытша одан тыс жерде жүрген жеке тұлғалар өтiнiш берушi, тауар таңбасы мен тауар шығарылған жер атауын иеленушi ретiндегi өз құқықтарын, сондай-ақ мүдделi тұлға құқықтарын Қазақстан Республикасы шегiнде хат-хабар алмасу үшiн мекен-жайын көрсеткен жағдайда, патенттiк сенiм бiлдiрiлген өкiлсiз жүзеге асыра алады.
 

      4. Құпия ақпараттарға немесе заңмен қорғалатын өзге де құпияға Қазақстан Республикасының заң актiлерiнде берiлген талаптарды сақтау кезiнде сенiм бiлдiрушiден оның тапсырмасын орындауға байланысты патенттiк сенiм бiлдiрiлген өкiл алатын ақпарат құпия болып танылады.
      Патенттiк сенiм бiлдiрiлген өкiл осы iс бойынша iс жүргiзуге мүдделерi өтiнiш бiлдiрген тұлғаның мүдделерiне көрiнеу қайшы келетiн тұлғалардың атынан өкiлдiк етсе немесе консультация берсе, немесе оны қарауға өзгедей қатысса, сондай-ақ iстi қарауға патенттiк сенiм бiлдiрiлген өкiлмен туыстық немесе жекжаттық қатынастардағы лауазымды адам қатысса, ол тапсырманы қабылдауға құқылы емес.
 

      5. Патенттiк сенiм бiлдiрiлген өкiлдiң өкiлеттiгi сенiмхатпен куәландырылады.
      Ескерту. 46-бап жаңа редакцияда - Қазақстан Республикасының 2004.07.09. N 586 Заңымен , өзгерту енгізілді - 2005.11.22. N 90 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

      47-бап. Шет елдерде тіркеу

      1. Қазақстан Республикасының заңды және жеке тұлғалары тауар таңбасын шет елдерде тіркеуге немесе оны халықаралық тіркеуден өткізуге құқылы.
      Тауар таңбасын халықаралық тіркеуден өткізуге өтінім сараптама жасау ұйымы арқылы беріледі.
 

      2. Тауар шығарылған жер атауын шет елдерде тіркеу ол Қазақстан Республикасында тіркеліп, осы тауар шығарылған жер атауын пайдалану құқығы алынғаннан кейін жүргізіледі.
      Ескерту. 47-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.07.09. N 586 Заңымен .

      48-бап. Шетелдіктердің, шетелдік заңды тұлғалардың және
              азаматтығы жоқ адамдардың құқықтары

      Егер Қазақстан Республикасының заң актілерінде өзгеше көзделмесе, шетелдіктер, шетелдік заңды тұлғалар, азаматтығы жоқ адамдар осы Заңда көзделген құқықтар мен міндеттерді Қазақстан Республикасының заңды және жеке тұлғаларымен бірдей пайдаланады және атқарады.

      Қазақстан Республикасының
      Президенті