Женевада 1957 жылғы 25 маусымда Халықаралық еңбек ұйымы Бас конференциясының 40-сессиясы қабылдаған Мәжбүрлі еңбекті жою туралы Конвенция (105-конвенция) бекітілсін.
Қазақстан Республикасының
Президенті Н.Ә. Назарбаев
Мәжбүрлі еңбекті жою туралы № 105 Конвенция
(Женева қ., 1957 ж. 25 маусым)
(2002 жылғы 18 мамырда күшіне енді - ҚР СІМ-нің ресми сайты)
Женевада Халықаралық Еңбек Бюросының Әкiмшiлiк Кеңесi шақырған және 1957 жылдың 5 маусымында өзiнiң қырқыншы сессиясына жиналған, Халықаралық Еңбек ұйымының Бас Конференциясы сессияның күн тәртібінiң төртiншi тармағы болып табылатын мәжбүрлi еңбек туралы мәселенi қарап,
1930 жылғы Конвенцияның мәжбүрлi еңбек туралы ережелерiн ескере отырып,
мiндеттi немесе мәжбүрлi еңбек құлдыққа тең жағдайларға апарып соқтырмауы үшiн барлық шаралар қолдануды көздейтiн құлдық туралы 1926 жылғы Конвенцияны және борышқор кiрiптарлық пен басыбайлы тәуелдiлiктi толық жоюды көздейтiн құлдықты, құл саудасы мен құлдыққа ұқсас институттар мен ғұрыптарды жою туралы 1956 жылғы Қосымша конвенцияны назарға ала отырып,
жалақыны қорғау туралы 1949 жылғы Конвенция жалақының уақытында төленуiн көздейтiнiн және еңбеккерлердiң жұмыстан кету мүмкiндiгiнен айыратын қандай да болсын еңбекақы жүйесiн қолдануға тыйым салатынын назарға ала отырып,
Бiрiккен Ұлттар Ұйымының Жарғысында айтылған және Жалпыға бiрдей адам құқығы декларациясында жарияланған мәжбүрлi және мiндеттi еңбектiң кейбір түрлерiн жоюға қатысты қосымша ұсыныстар қабылдауға қаулы ете отырып,
осы ұсыныстарға халықаралық конвенция нысанын берудi шеше отырып,
осы бiр мың тоғыз жүз елу жетiншi жылдың жиырма бесiншi маусым айында, мәжбүрлi еңбектi жою туралы 1957 жылғы Конвенциясы деп аталатын төмендегi Конвенцияны қабылдайды:
1-бап
Осы Конвенцияны бекiтетiн Халықаралық Еңбек Ұйымының әрбiр Мүшесi мәжбүрлi немесе мiндеттi еңбектi жоюға және оның қандай да бiр болмасын нысанына:
a) саяси ықпал ету немесе тәрбие құралы ретiнде немесе белгіленген саяси, әлеуметтiк немесе экономикалық жүйеге қарсы саяси көзқарасын бiлдiргенi немесе идеологиялық сенiмi болғаны үшiн жазалау шарасы ретiнде;
b) экономикалық даму мұқтаждығы үшiн жұмыс күшiн жұмылдыру мен пайдалану құралы ретiнде;
c) еңбек тәртібін қолдау құралы ретiнде;
d) ереуiлдерге қатысқаны үшiн жазалау құралы ретiнде;
e) нәсiлi, әлеуметтiк және ұлттық қатыстылығына немесе дiнге сенуiне қарай кемсiтушiлiк шаралары ретiнде жүгiнбеуге мiндеттенедi.
2-бап
Осы Конвенцияны бекiтетiн Халықаралық Еңбек Ұйымының әрбiр Мүшесi осы Конвенцияның 1-бабында аталған мәжбүрлi немесе мiндеттi еңбектiң түрлерiн дереу және толық жою үшiн тиiмдi шаралар қабылдауға мiндеттенедi.
3-бап
Осы Конвенцияны бекіту туралы грамоталар Халықаралық Еңбек Бюросының Бас директорына тiркеу үшiн жiберiледi.
4-бап
1. Осы Конвенция бекіту туралы грамоталарын Бас Директор тiркеген Халықаралық Еңбек Ұйымының Мүшелерiн ғана байланыстырады.
2. Ол Ұйымның екi Мүшесiнiң бекіту туралы грамоталарын Бас Директор тiркегеннен кейiн он екi ай өткен соң күшiне енедi.
3. Соңынан бұл Конвенция Ұйымның әрбiр Мүшесiне қатысты өзiнiң бекіту туралы грамотасын тiркеген күннен кейiн он екi ай өткен соң күшiне енедi.
5-бап
1. Ұйымның осы Конвенцияны бекітушi кез келген Мүшесi ол алғаш күшiне енгiзiлген сәтiнен бастап он жыл мерзiм өткен соң оны Халықаралық Еңбек Бюросының Бас Директорына жiберiлген және онда тiркелген күшiн жою туралы актi арқылы күшiн жоя алады. Күшiн жою осы күшiн жою туралы актiнi тiркегеннен кейiн бiр жылдан соң күшiне енедi.
2. Ұйымның осы Конвенцияны бекітушi кез келген Мүшесi жоғары тармақта айтылған он жыл кезең өткеннен кейiн бiр жыл мерзiм iшiнде күшiн жою туралы осы бапта көзделген өзiнiң құқығын пайдаланбаса, келесi он жыл мерзiмде байланысты болады және соңынан әрбiр он жылдық бiткен сайын осы Конвенцияның күшiн осы бапта белгiленген тәртiппен жоя алады.
6-бап
1. Халықаралық Еңбек Бюросының Бас Директоры Ұйым Мүшелерiнен алған бекіту туралы грамоталарды, күшiн жою туралы өтiнiштер мен актiлердi өзiнiң тiркегенi туралы Халықаралық Еңбек Ұйымының барлық Мүшелерiне хабарлайды.
2. Бекіту туралы өзi алған екiншi грамотаның тiркелгенi туралы Ұйым Мүшелерiне хабарлай отырып, Бас Директор олардың назарын осы Конвенцияның күшiне енген күнiне аударады.
7-бап
Халықаралық Еңбек Бюросының Бас Директоры Бiрiккен Ұлттар Ұйымы Жарғысының 102-бабына сәйкес тiркеу үшiн бекіту туралы алдыңғы баптардың ережелерiне сәйкес өздерiнде тiркелген барлық құжаттарға қатысты толық мәлiметтердi, өтiнiштер мен күшiн жою актiлердi Бiрiккен Ұлттар Ұйымының Бас Хатшысына жiбередi.
8-бап
Халықаралық Еңбек Бюросының Әкiмшiлiк Кеңесi қажет деп тапқан әрбiр ретте Бас Конференцияға осы Конвенцияны қолдану туралы баяндаманы ұсынады және Конференцияның күн тәртібіне оны толық немесе iшiнара қайта қарау туралы мәселенi енгізу қажеттiгiн шешедi.
9-бап
1. Егер Конференция осы Конвенцияны толық немесе iшiнара қайта қарайтын жаңа конвенцияны қабылдаған жағдайда және жаңа конвенцияда керiсiнше көзделмеген болса, онда:
а) Ұйымның қайсыбiр Мүшесiнiң жаңа, қайта қараушы конвенцияны бекітуi, жаңа қайта қараушы конвенция күшiне енгiзiлген жағдайда, 5-баптың ережелерiне қарамастан осы Конвенция күшiнiң жедел түрде өзiнен өзi жойылуына әкеп соқтырады;
б) жаңа қайта қараушы конвенция күшiне енгiзiлген күннен бастап осы Конвенция оны Ұйым Мүшелерiнiң бекітуi үшiн жабық болады.
2. Осы Конвенция оны бекiткен, бiрақ жаңа қайта қараушы конвенцияны бекітпеген Ұйымның Мүшелерi үшiн нысаны мен мазмұны жағынан күшiнде қалады.
10-бап
Осы Конвенцияның ағылшынша және французша мәтiндерi бiрдей.