Табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлардың алдын алу және жою, халыққа шұғыл медициналық және психологиялық көмек көрсету жөніндегі функцияларды жүзеге асыратын қызметкерлердің, мемлекеттік өртке қарсы қызмет органдары қызметкерлерінің нысанды киімі мен арнайы киiм-кешегінің тиесiлiлігі нормаларын бекіту туралы

      Ескерту. Бұйрықтың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Ішкі істер министрінің 02.12.2015 № 984 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      «Азаматтық қорғау туралы» 2014 жылғы 11 сәуірдегі Қазақстан Республикасы Заңының 12-бабы 1-тармағының 70-26) тармақшасына сәйкес, БҰЙЫРАМЫН:
      1. Қоса берiлiп отырған табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлардың алдын алу және жою, халыққа шұғыл медициналық және психологиялық көмек көрсету жөніндегі функцияларды жүзеге асыратын қызметкерлердің, мемлекеттік өртке қарсы қызмет органдары қызметкерлерінің нысанды киімі мен арнайы киiм-кешегінің тиесiлiлігі нормалары бекiтiлсiн.
      Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ішкі істер министрінің 02.12.2015 № 984 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
      2. Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің Төтенше жағдайлар комитеті (В.В. Петров) заңда белгiленген тәртiпте:
      1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әдiлет министрлiгiнде мемлекеттiк тiркеудi;
      2) осы бұйрық мемлекеттiк тiркелгеннен кейін күнтiзбелiк он күн iшiнде мерзiмдi баспа басылымдарында және «Әдiлет» ақпараттық-құқықтық жүйесiнде ресми жариялауға жолдауды;
      3) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Iшкi iстер министрлiгiнiң интернет-ресурсына орналастыруды қамтамасыз етсiн.
      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің орынбасары В.К. Божкоға жүктелсін.
      4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Министр
      полиция генерал-лейтенанты                 Қ. Қасымов

      «КЕЛІСІЛДІ»
      Қазақстан Республикасының
      Қаржы министрі
      _________________ Б. Сұлтанов
      2015 жылғы 20 наурыз

Қазақстан Республикасы
Ішкі істер министрінің
2015 жылғы 19 наурыздағы
№ 256 бұйрығымен   
бекітілген      

Табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлардың алдын алу және жою, халыққа шұғыл медициналық және психологиялық көмек көрсету жөніндегі функцияларды жүзеге асыратын қызметкерлердің, мемлекеттік өртке қарсы қызмет органдары қызметкерлерінің нысанды киімі мен арнайы киiм-кешегінің тиесiлiлігі нормалары

      Ескерту. Нормалардың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Ішкі істер министрінің 02.12.2015 № 984 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1. Жоғары басшы құрамның нысанды киімі және арнайы
киім-кешегінің тиесілілігі нормалары

      Ескертпелер:
      * жоғарғы басшы құрамның нысанды киімі мен айырым белгілерінің суреттері сипаттамасы осы Нормаларға қосымшада келтірілген.
      1. Ақмола, Ақтөбе, Атырау, Шығыс Қазақстан, Батыс Қазақстан, Қарағанды, Қостанай, Павлодар, Солтүстiк Қазақстан облыстарында және Астана қаласында қысқы киiм-кешектi кию мерзiмi екi есе қысқартылады, ал Алматы, Жамбыл, Қызылорда, Маңғыстау, Оңтүстiк Қазақстан облыстарында және Алматы қаласында жазғы киiм-кешектi кию мерзiмi екi есе қысқартылады.
      2. Арнаулы атақтарға сәйкес және нысанды киім-кешектің түсі бойынша барлық қажетті фурнитурамен, погондармен және шеврондармен жабдықталып беріледі.
      3. Бір заттың орнына тиесілілік нормаларында көзделген заттардың ішінен олардың құны шегінде басқаларын беруге болады.
      4. Жылы хром бәтеңкеге (қысқа қонышты етік) орына биік қонышы бар юфтьті бәтеңке беруге рұқсат етіледі.
      5. Сұр, қорғаныш, ақ түстi кашне берiледi.
      6. Жылы күрте орнына мойны ашық свитер беруге және керiсiнше беруге рұқсат етiледi.
      7. Салтанатты-шығуға арналған нысанды киімнің орнына күнделікті нысанды киім беруге рұқсат етіледі.
      8. Далалық киім нысанының орнына арнайы киім нысанын беруге рұқсат етіледі.
      9. Авариялық-құтқару және басқа кезек күттірмейтін жұмыстарды жүргiзген, сондай-ақ жиындар мен арнайы оқу-жаттығуларға қатысқан кезде арнайы киiм нысаны пайдаланылады.
      10. Кезектi арнаулы атақтар берiлген кезде бұрын заттай берiлген киiмдер берiлген арнаулы атақтарға сәйкес айырым белгiлерi бар бір жұп погон пальтоларға, плащтарға, мундирлерге, күртелерге, көйлектерге, бушлаттарға және жейделерге берiле отырып, жоспарлы қамтамасыз етуге (қалған кию мерзiмiне) есептеледi.

2. Аға және орта басшы құрамның нысанды киiмi мен арнайы
киiм-кешегінің тиесiлiлiгі нормалары

      Ескертпелер:
      * аға және орта басшы құрамның нысанды киiмi мен айырым белгілерінің суреттері және сипаттамасы осы Нормаларға қосымшада келтірілген.
      1. Ақмола, Ақтөбе, Атырау, Шығыс Қазақстан, Батыс Қазақстан, Қарағанды, Қостанай, Павлодар, Солтүстiк Қазақстан облыстарында және Астана қаласында қысқы киiм-кешектi кию мерзiмi екi есе қысқартылады, ал Алматы, Жамбыл, Қызылорда, Маңғыстау, Оңтүстiк Қазақстан облыстарында және Алматы қаласында жазғы киiм-кешектi кию мерзiмi екi есе қысқартылады.
      2. Киім нысаны арнаулы атақтарға сәйкес және нысанды киім-кешектің түсі бойынша барлық қажетті фурнитурамен, погондармен және шеврондармен жабдықталып беріледі.
      3. Қорғаныш, көк және ақ түстi кашне берiледi.
      4. Жылы күртенiң орнына мойны ашық свитер беруге және керiсiнше беруге рұқсат етiледi.
      5. Салтанатты-шығуға арналған нысанды киімнің орнына күнделiктi нысанды киім беруге болады.
      6. Жылы хром бәтеңкенiң (қысқа қонышты етіктің) орнына қонышы биiк юфтьті бәтеңке беруге рұқсат етiледi.
      7. Авариялық-құтқару және кезек күттірмейтін жұмыстарды жүргiзген, сондай-ақ жиындар мен арнайы оқу-жаттығуларға қатысқан кезде арнайы киiм нысаны пайдаланылады.
      8. Далалық нысанды киім орнына арнайы нысанды киім беруге рұқсат етіледі.
      9. Кезектi арнаулы атақтар берiлген кезде бұрын заттай берiлген киiмдер берiлген арнаулы атақтарға сәйкес айырым белгiлерi бар бір жұп погон пальтоларға, плащтарға, мундирлерге, күртелерге, көйлектерге, бушлаттарға және жейделерге берiле отырып, жоспарлы қамтамасыз етуге (қалған кию мерзiмiне) есептеледi.

3. Кiшi басшы және қатардағы құрамның нысанды киiмi мен
арнайы киiм-кешегінің тиесiлiлігі нормалары

      Ескертпелер:
      * кiшi басшы және қатардағы құрамның нысанды киiмi мен айырым белгілерінің суреттері және сипаттамасы осы Нормаларға қосымшада келтірілген.
      1. Ақмола, Ақтөбе, Атырау, Шығыс Қазақстан, Батыс Қазақстан, Қарағанды, Қостанай, Павлодар, Солтүстiк Қазақстан облыстарында және Астана қаласында қысқы киiм-кешектi кию мерзiмi екi есе қысқартылады, ал Алматы, Жамбыл, Қызылорда, Маңғыстау, Оңтүстiк Қазақстан облыстарында және Алматы қаласында жазғы киiм-кешектi кию мерзiмi екi есе қысқартылады.
      2. Арнаулы атақтарға сәйкес және нысанды киім-кешектің түсі бойынша барлық қажетті фурнитурамен, погондармен және шеврондармен жабдықталып беріледі.
      3. Жылы күртенiң орнына мойны ашық свитер және керiсiнше беруге рұқсат етiледi.
      4. Салтанатты-шығуға арналған киiм-кешектің орнына күнделiктi киiм-кешек беруге болады.
      5. Авариялық-құтқару және басқа да шұғыл жұмыстарды жүргiзген, сондай-ақ жиындар мен арнайы оқу-жаттығуларға қатысқан кезде арнайы киiм нысаны пайдаланылады.
      6. Кезектi арнаулы атақтар берiлген кезде бұрын заттай берiлген киiмдер берiлген арнаулы атақтарға сәйкес айырым белгiлерi бар бір жұп погон пальтоларға, плащтарға, мундирлерге, күртелерге, көйлектерге, бушлаттарға және жейделерге берiле отырып, жоспарлы қамтамасыз етуге (қалған кию мерзiмiне) есептеледi.
      7. Далалық нысанды киімнің орнына арнайы нысанды киім беруге рұқсат етіледі.

4. Аға және орта басшы құрамдағы әйелдердiң нысанды
киiмi және арнайы киiм-кешегінің тиесiлiлігі нормалары

      Ескертпе:
      * аға және орта басшы құрамның нысанды киiмi мен айырым белгілерінің суреттері және сипаттамасы осы Нормаларға қосымшада келтірілген.
      1. Ақмола, Ақтөбе, Атырау, Шығыс Қазақстан, Батыс Қазақстан, Қарағанды, Қостанай, Павлодар, Солтүстiк Қазақстан облыстарында және Астана қаласында қысқы киiм-кешектi кию мерзiмi екi есе қысқартылады, ал Алматы, Жамбыл, Қызылорда, Маңғыстау, Оңтүстiк Қазақстан облыстарында және Алматы қаласында жазғы киiм-кешектi кию мерзiмi екi есе қысқартылады.
      2. Арнаулы атақтарға сәйкес және нысанды киім-кешектің түсі бойынша барлық қажетті фурнитурамен, погондармен және шеврондармен жабдықталып беріледі.
      3. Жылы хром бәтеңкенiң (қысқа қонышты етіктің) орнына қонышы биiк юфтьті бәтеңке беруге рұқсат етiледi.
      4. Қорғаныш, көк және ақ түстi кашне берiледi.
      5. Жылы күртенiң орнына мойны ашық свитер беруге және керiсiнше беруге рұқсат етiледi.
      6. Салтанатты-шығуға арналған нысанды киімнің орнына күнделiктi киетiн нысанды киім беруге болады.
      7. Далалық нысанды киімнің орнына арнайы нысанды киім беруге рұқсат етіледі.
      8. Авариялық-құтқару және басқа да шұғыл жұмыстарды жүргiзген, сондай-ақ жиындар мен арнайы оқу-жаттығуларға қатысқан кезде арнайы киiм нысаны пайдаланылады.
      9. Кезектi арнаулы атақтар берiлген кезде бұрын заттай берiлген киiмдер берiлген арнаулы атақтарға сәйкес айырым белгiлерi бар бір жұп погон пальтоларға, плащтарға, мундирлерге, күртелерге, көйлектерге, бушлаттарға және жейделерге берiле отырып, жоспарлы қамтамасыз етуге (қалған кию мерзiмiне) есептеледi.

5. Кiшi басшы және қатардағы құрамдағы әйелдердiң нысанды
киiмi және арнайы киiм-кешегінің тиесiлiлігі нормалары

      Ескертпелер:
      * кiшi басшы және қатардағы құрамның нысанды киiмi мен айырым белгілерінің суреттері және сипаттамасы осы Нормаларға қосымшада келтірілген.
      1. Ақмола, Ақтөбе, Атырау, Шығыс Қазақстан, Батыс Қазақстан, Қарағанды, Қостанай, Павлодар, Солтүстiк Қазақстан облыстарында және Астана қаласында қысқы киiм-кешектi кию мерзiмi екi есе қысқартылады, ал Алматы, Жамбыл, Қызылорда, Маңғыстау, Оңтүстiк Қазақстан облыстарында және Алматы қаласында жазғы киiм-кешектi кию мерзiмi екi есе қысқартылады.
      2. Арнаулы атақтарға сәйкес және нысанды киім-кешектің түсі бойынша барлық қажетті фурнитурамен, погондармен және шеврондармен жабдықталып беріледі.
      3. Жылы хром бәтеңкенiң (қысқа қонышты етіктің) орнына қонышы биiк юфтьті бәтеңке беруге рұқсат етiледi.
      4. Жылы күртенiң орнына мойны ашық свитер беруге және керiсiнше беруге рұқсат етiледi.
      5. Салтанатты-шығуға арналған нысанды киімнің орнына күнделiктi киетiн нысанды киім беруге болады.
      6. Қою қорғаныш түстi нысанды көйлектің орнына қою қорғаныш түстi жазғы күнделікті киім нысанын, тропикаль беруге рұқсат етiледi.
      7. Авариялық-құтқару және басқа да шұғыл жұмыстарды жүргiзген, сондай-ақ жиындар мен арнайы оқу-жаттығуларға қатысқан кезде арнайы киiм нысаны пайдаланылады.
      8. Далалық нысанды киімнің орнына арнайы нысанды киім беруге рұқсат етіледі.
      9. Кезектi арнаулы атақтар берiлген кезде бұрын заттай берiлген киiмдер берiлген арнаулы атақтарға сәйкес айырым белгiлерi бар бір жұп погон пальтоларға, плащтарға, мундирлерге, күртелерге, көйлектерге, бушлаттарға және жейделерге берiле отырып, жоспарлы қамтамасыз етуге (қалған кию мерзiмiне) есептеледi.

6. Арнайы киім-кешектің тиісілілік нормалары

      Ескертпелер:
      1. Өрт сөндiрушi етiгiнiң орнына керзi етiк берiлген кезде кию мерзiмi бiр жылға қысқартылады.
      2. Оңтүстiк аймақтарда білекті терi биялай берiлмейдi, білекті брезенттi биялайдың мерзiмi 25% қысқартылады.
      3. Өрт сөндiру штабының әрбiр өрт сөндiрушiсiне және жедел автомобиліне мыналар:
      5 жылға 3 жинақтан жылу шағылдырғыш костюмдер;
      2 жылға 2 жұптан резеңке (диэлектрлік) етiк пен қолғап;
      2 жылға 1 данадан резеңке алжапқыштар берiледi.

7. Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрлігі Төтенше
жағдайлар комитетінің білім беру ұйымдары курсанттарының
нысанды киімі мен арнайы киім-кешегінің тиесілілігі нормалары

      Ескертпелер:
      * курсанттардың нысанды киімі және айырым белгілерінің суреттері және сипаттамасы осы Нормаларға қосымшада келтірілген;
      ** оқу орнына тиесілігін көрсететін тиісті жазбасы бар спорттық жаттықтыру костюмі (жинақта спорттық жаттықтыру костюмі, футболка, шолақ шалбар).
      1. Киiм-кешек барлық қажеттi фурнитурамен, погондармен, жеңдiк белгiлермен және нысанды киiм-кешектiң түсi бойынша берiледi.
      2. Қыстырма жағаның орнына бiр жағаға жұмсалатын шығын нормасы негiзiнде мата беруге рұқсат етiледi.
      3. М/м шұлықтың орнына м/м шұлғау беруге рұқсат етiледi.
      4. Далалық нысанды киімнің орнына арнайы нысанды киім беруге рұқсат етіледі.
      5. Ақ және қорғаныш түстi кашне берiледi.
      6. Бiреуi ұзын жеңдi және бiреуi қысқа жеңдi қорғаныш түстi жейделер беруге жол берілді.
      7. Бiреуi ұзын жеңдi және бiреуi қысқа жеңдi ақ түстi жейделер беруге жол берілді.
      8. Кезектi арнаулы атақтар берiлген кезде тиесiлiлiк нормаларына сәйкес бiр жұптан айырым белгiлерi бар погондар берiледi.
      9. Авариялық-құтқару және басқа да шұғыл жұмыстарды жүргiзген, сондай-ақ жиындар мен арнайы оқу-жаттығуларға қатысқан кезде арнайы киiм нысаны пайдаланылады.

8. Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің Төтенше
жағдайлар комитетінің білім беру ұйымдары курсанттарының
мүкәммалдық және арнайы мүлiктерiнiң тиесiлiлiгі нормалары

      Ескертпелер:
      * тақыр қой терiсiнен тiгiлген тон (қысқа тон) бiр данадан сырттағы жылжымайтын бекетке берiледi;
      ** пима, пимаға кебiс, жылы шалбар, тері биялай, шлемнiң астынан киетiн жылы бас киiм курсанттар санының 20 %-ына берiледi.

Қазақстан Республикасы     
Ішкі істер министрінің      
2015 жылғы 19 наурыздағы    
№ 256 бұйрығымен бекітілген  
Табиғи және техногендік сипаттағы
төтенше жағдайлардың алдын алу 
және жою, халыққа шұғыл медициналық
және психологиялық көмек көрсету 
жөніндегі функцияларды жүзеге   
асыратын қызметкерлердің, мемлекеттік
өртке қарсы қызмет органдары  
қызметкерлерінің нысанды киімі мен
арнайы киім-кешегінің тиесілілігі
нормаларына қосымша     

      Ескерту. Қосымшаның оң жақ бұрышы жаңа редакцияда - ҚР Ішкі істер министрінің 02.12.2015 № 984 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

Табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлардың алдын алу және жою, халыққа шұғыл медициналық және психологиялық көмек көрсету жөніндегі функцияларды жүзеге асыратын қызметкерлердің, мемлекеттік өртке қарсы қызмет органдары қызметкерлерінің нысанды киімі мен айырым белгілерінің суреттері және сипаттамасы

      Ескерту. Сипаттаманың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Ішкі істер министрінің 02.12.2015 № 984 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

Жоғары басқарушы құрам

      Жоғары басшы құрамның нысанды киімінің сипаттамасы:
      1. Салтанатты нысанды киім:
      1) жазғы:
      басқа киілетін жері күрең түстi, көк барқын түстi фуражка, тiгiстерi алтын түстес;
      ашық екі қаусырмалы көк барқын түсті мундир, мундирдiң жағасы мен жеңдеріндегі тiгiстерi алтын түстес;
      көк барқын түсті балағы сыртқа жiберiлетiн шалбар, жиектері мен лампастары күрең түстес;
      ақ түсті жейде;
      қара түсті галстук;
      салтанатты алтын түсті белбеу;
      қара түсті қысқа қонышты бәтеңке;
      ақ түстi қолғап.
      2) қысқы:
      сұр түстi қаракөл папаха;
      екі қаусырмалы сұр түстi, төрт түймемен түймеленетiн, сол жағында төрт түйме тағылған, қос бүйірінде сыртынан жабылатын ойып тiгiлген жапсырма қалталары бар жылы және алмалы-салмалы қаракөлден тiгiлген жағасы бар пальто;
      ашық екі қаусырмалы көк барқын түсті мундир, мундирдiң жағасы мен жеңдеріндегі тiгiстерi алтын түстес;
      көк барқын түсті балағы сыртқа жiберiлетiн шалбар, жиектері мен лампастары күрең түсті;
      ақ түсті жейде;
      қара түсті галстук;
      қара түсті жылы қысқа қонышты етік;
      салтанатты алтын түсті белбеу;
      ақ түстi қолғап;
      ақ түстi кашне.
      2. Салтанатты-шығуға арналған нысанды киім:
      1) жазғы:
      басқа киілетін жері күрең түстi, көк барқынт үсті фуражка, тiгiстерi алтын түстес;
      ашық екі қаусырмалы сұр түсті мундир, мундирдiң жағасы мен жеңдеріндегі тiгiстерi алтын түстес;
      көк барқын түсті балағы сыртқа жiберiлетiн шалбар, жиектері мен лампастары күрең түстес;
      ақ түсті жейде;
      қара түсті галстук;
      қара түсті қысқа қонышты бәтеңке;
      2) қысқы:
      сұр түстi қаракөл папаха;
      екі қаусырмалы сұр түстi, төрт түймемен түймеленетiн, сол жағында төрт түйме тағылған, қос бүйірінде сыртынан жабылатын ойып тiгiлген жапсырма қалталары бар жылы және алмалы-салмалы қаракөлден тiгiлген жағасы бар пальто;
      ашық екі қаусырмалы көк барқын түсті мундир, мундирдiң жағасы мен жеңдеріндегі тiгiстерi алтын түстес;
      көк барқын түсті балағы сыртқа жiберiлетiн шалбар, жиектері мен лампастары күрең түстес;
      ақ түсті жейде;
      қара түсті галстук;
      қара түсті жылы қысқа қонышты етік;
      қара түстi қолғап;
      ақ түстi кашне.
      Мыналарды:
      суық ауа райында жазғы салтанатты-шығуға арналған нысанды киімде және жылы ауа райында қысқы салтанатты-шығуға арналған нысанды киімде көк барқын түсті фуражкасы мен ақ түсті кашнесі бар қою қорғаныш түстi плащ;
      папаханың орнына сұр түстi қаракөл құлақшын киюге жол беріледі.
      3. Күнделiктi нысанды киім:
      1) жазғы:
      басқа киiлетiн жерi қою қорғаныш түстi фуражка, тiгiстерi алтын түстес;
      ашық екі қаусырмалы қою қорғаныш түстi (немесе бір қаусырмалы кеудесiнде жапсырма қалталары бар) китель, жағасындағы тiгiстерi алтын түстес;
      қою қорғаныш түсті балағы сыртқа жiберiлетiн шалбар, жиектері мен лампастары күрең түстес;
      қорғаныш түстi жейде;
      қорғаныш түстi галстук;
      қара түсті қысқа қонышты бәтеңке.
      Мыналарды:
      кительдің орнына кеудесiнде жабылатын жапсырма қалталары, қос бүйірінде ойып тігілген жапсырма қалталары бар сырғымалы қою қорғаныш түсті күрте;
      кительдің орнына кеудесiнде жабылатын жапсырма қалталары бар қою қорғаныш түстi свитер;
      фуражканың орнына қою қорғаныш түстi пилотка;
      ауа температурасы +20 ⁰С-тан жоғары болғанда, ұзын жеңді қорғаныш түсті жейденің орнына галстуксіз қысқа жеңді қорғаныш немесе ақ түсті жейде;
      «тропикаль» үлгісіндегі жеңiл матадан тiгiлген жиынтық – галстуксіз қысқа жеңдi қою қорғаныш түсті жейде, жиектері мен лампастары күрең түстi, балағы сыртқа жiберiлетiн шалбар;
      суық ауа райында жазғы күнделiктi нысанды киіммен және жылы ауа райында қысқы күнделiктi нысанды киіммен қою қорғаныш түстi плащ киюге жол беріледі;
      2) қысқы:
      сұр түстi қаракөл папаха;
      екі қаусырмалы (немесе бір қаусырмалы) қою қорғаныш түстi, төрт түймемен түймеленетiн, қос бүйірінде сыртынан жабылатын ойып тiгiлген жапсырма қалталары бар жылы және алмалы-салмалы қаракөлден тiгiлген жағасы бар пальто;
      ашық екі қаусырмалы қою қорғаныш түстi (немесе iлме өңiрлi кеудесiнде жапсырма қалталары бар) китель, жағасында тiгiстерi алтын түстес;
      қорғаныш түстi жейде;
      қорғаныш түстi галстук;
      қара түсті жылы қысқа қонышты етік;
      қара түстi жылы қолғап;
      қою қорғаныш түстi кашне.
      Мыналарды:
      папаханың орнына қою қорғаныш түстi жылы құлақшын немесе фуражка;
      кительдің орнына кеудесiнде жабылатын жапсырма қалталары, қос бүйірінде ойып тігілген сырғымалы қалталары бар сырғымалы қою қорғаныш түсті күрте;
      кительдің орнына кеудесiнде жабылатын жапсырма қалталары бар қою қорғаныш түстi свитер;
      жазғы нысанды киімге көшкенге дейiн көктемгi уақытта және қысқы нысанды киімге көшкенге дейiн күзгi уақытта жылы ауа райында алмалы-салмалы жағасы бар қысқы пальто;
      пальтоның орнына сұр түсті табиғи қаракөлден тігілген алмалы-салмалы жағасы бар, тік пішілген, ұзын, орталық ішкі қаусырмалы (жасырын) ілгек пен екі жүгіртпелі пластмассалы «сырғыма» сыдырмасы бар бушлат киюге жол беріледі.
      4. Далалық нысанды киім:
      1) жазғы:
      бүркеніш түстi кепи;
      кеудесiнде жабылатын жапсырма қалталары, қос бүйірінде ойып тігілген қалталары бар сырғымалы қою қорғаныш түсті күрте;
      бүркеніш түстi тiк пiшiлген шалбар;
      бүркеніш түстi қысқа жеңді майка;
      қонышы биік қара түсті былғары бәтеңке.
      Мыналарды:
      кезекшiлiкке түскенде және жедел жұмыс кезінде далалық нысанды киімді;
      ауа температурасы +20 ⁰С-тан жоғары болғанда, бүркеніш түстi ұзын жеңді далалық күртенің орнына бүркеніш түстi қысқа жеңдi далалық күрте киюге жол беріледі.
      2) қысқы:
      күнқағары бар сұр түсті табиғи қаракөлден тiгiлген құлақшын;
      сұр түсті қаракөлден тігілген алмалы-салмалы жағасы бар бүркеніш түстi жылы күрте;
      бүркеніш түстi жылы шалбар;
      бүркеніш түстi ұзын жеңді майка;
      қонышы биік қара түсті жылы былғары бәтеңке;
      қара түстi жылы былғары қолғап;
      қою қорғаныш түстi кашне.
      Күртесіз далалық нысанды киіммен свитер киюге жол беріледі.

Аға және орта басқарушы құрам

      Аға және орта басшы құрамның нысанды киімінің сипаттамасы:
      1. Салтанатты нысанды киім:
      1) жазғы:
      басқа киілетін жері күрең түстi, көк барқын түстi фуражка, өрілген қайысы алтын түстес;
      төрт түймемен түймеленетiн, кеудесiнде жапсырма қалталары, бүйірінде ойып тiгiлген сыртынан жабылатын қалталары бар ашық бір қаусырмалы көк барқын түсті китель;
      жиектері күрең түстес, көк барқын түстi балағы сыртқа жiберiлетiн шалбар;
      ақ түсті жейде;
      қара түсті галстук;
      салтанатты алтын түстес белбеу;
      қара түстi қысқа қонышты бәтеңке;
      ақ түстi қолғап.
      2) қысқы:
      қой терісінен тігілген қою көк түсті құлақшын, полковниктер үшін сұр түсті табиғи қаракөлден тігілген құлақшын немесе папаха;
      цигейкадан тiгiлген алмалы-салмалы жағасы бар, төрт түймемен түймеленетiн, қос бүйірінде ойып тiгiлген қалталары бар сұр түстi пальто, полковниктер үшін қаракөлден тігілген сұр түсті алмалы-салмалы жағасы бар;
      төрт түймемен түймеленетiн, кеудесiнде жапсырма қалталары, қос бүйірінде ойып тiгiлген сыртынан жабылатын қалталары бар ашық бір қаусырмалы көк барқын түсті китель;
      жиектері күрең түстес, көк барқын түстi балағы сыртқа жiберiлетiн шалбар;
      ақ түсті жейде;
      қара түсті галстук;
      салтанатты алтын түстес белбеу;
      ақ түстi кашне;
      қара түсті жылы қысқа қонышты етік;
      ақ түстi қолғап.
      Салтанатты-шығуға арналған нысанды киім салтанатты нысанды киімдей, бiрақ белдiксiз және ақ қолғапсыз.
      Суық ауа райында жазғы салтанатты-шығуға арналған нысанды киімде және жылы ауа райында қысқы салтанатты-шығуға арналған нысанды киімде көк барқын түсті фуражкасы мен ақ түсті кашнесі бар қою қорғаныш түстi плащ киюге жол беріледі.
      2. Күнделікті нысанды киім:
      1) жазғы:
      басқа киілетін жері қою қорғаныш түсті, өрiлген қайысы алтын түстес, қою қорғаныш түстi фуражка;
      төрт түймемен түймеленетiн, кеудесiнде жапсырма қалталары, қос бүйірінде ойып тiгiлген сыртынан жабылатын қалталары бар ашық бір қаусырмалы қою қорғаныш түсті китель;
      жиектері күрең түстес, қою қорғаныш түстi балағы сыртқа жiберiлетiн шалбар;
      қорғаныш түстi жейде;
      қорғаныш түстi галстук;
      қара түстi қысқа қонышты бәтеңке.
      Мыналарды:
      кительдің орнына кеудесiнде жабылатын жапсырма қалталары, қос бүйірінде ойып тігілген қалталары бар сырғымалы қою қорғаныш түсті күрте;
      кительдің орнына кеудесiнде жабылатын жапсырма қалталары бар қою қорғаныш түстi свитер;
      фуражканың орнына қою қорғаныш түстi пилотка;
      ауа температурасы +20 ⁰С-тан жоғары болғанда, ұзын жеңді қорғаныш түсті жейденің орнына галстуксіз қысқа жеңді қорғаныш немесе ақ түсті жейде;
      «тропикаль» үлгісіндегі жеңiл матадан тiгiлген жиынтық – галстуксіз қысқа жеңдi қою қорғаныш түсті жейде, жиектері күрең түстi, балағы сыртқа жiберiлетiн шалбар;
      суық ауа райында жазғы күнделiктi нысанды киіммен және жылы ауа райында қысқы күнделiктi нысанды киіммен қою қорғаныш түстi плащ киюге жол беріледі;
      2) қысқы:
      қой терісінен тігілген қою көк түсті құлақшын, полковниктер үшін сұр түстi қаракөлден тiгiлген құлақшын немесе папаха;
      цигейкадан тiгiлген қою көк түсті алмалы-салмалы жағасы бар, төрт түймемен түймеленетiн, қос бүйірінде ойып тiгiлген қалталары бар қою қорғаныш түстi пальто, полковниктер үшін қаракөлден тігілген сұр түсті алмалы-салмалы жағасы бар;
      төрт түймемен түймеленетiн, кеудесiнде жапсырма қалталары, қос бүйірінде ойып тiгiлген сыртынан жабылатын қалталары бар ашық бір қаусырмалы қою қорғаныш түсті китель;
      жиектері күрең түстес, қою қорғаныш түстi балағы сыртқа жiберiлетiн шалбар;
      қорғаныш түстi жейде;
      қорғаныш түстi галстук;
      қою қорғаныш түсті кашне;
      қара түсті жылы қысқа қонышты етік;
      қара түсті қолғап.
      Мыналарды:
      жазғы нысанды киімге көшкенге дейiн көктемгi уақытта және қысқы нысанды киімге көшкенге дейiн күзгi уақытта жылы ауа райында күнделікті нысанды киімде жағасы алынған қысқы пальто;
      пальтоның орнына қою көк түсті цигейкадан тігілген (полковниктер үшін сұр түсті қаракөлден тігілген) алмалы-салмалы жағасы бар, тік пішілген, ұзын, орталық ішкі бір қаусырмалы (ішкі жағынан жасырын) ілгек пен екі жүгіртпелі пластмассалы «сырғыма» сыдырмасы бар бушлат киюге жол беріледі.
      3. Далалық нысанды киім:
      1) жазғы:
      бүркеніш түстi кепи;
      кеудесiнде жабылатын жапсырма қалталары, қос бүйірінде ойып тігілген қалталары бар сырғымалы қою қорғаныш түсті күрте;
      бүркеніш түстi тiк пiшiлген шалбар;
      бүркеніш түстi қысқа жеңді майка;
      қонышы биік қара түсті былғары бәтеңке.
      Мыналарды:
      кезекшiлiкке түскенде және жедел жұмыс кезінде далалық нысанды киімді;
      ауа температурасы +20 ⁰С-тан жоғары болғанда, бүркеніш түстi ұзын жеңді далалық күртенің орнына бүркеніш түстi қысқа жеңдi далалық күрте киюге жол беріледі;
      2) қысқы:
      қой терісінен тігілген қою көк түсті құлақшын, полковниктер үшін сұр түсті қаракөлден тігілген құлақшын;
      қою көк түсті цигейкадан тiгiлген алмалы-салмалы жағасы бар бүркеніш түстi күрте, полковниктер үшін қаракөлден тігілген сұр түсті алмалы-салмалы жағасы бар;
      бүркеніш түстi жылы шалбар;
      бүркеніш түстi ұзын жеңді майка;
      қонышы биік қара түсті жылы былғары бәтеңке;
      қара түстi қолғап;
      қою қорғаныш түстi кашне.
      Күртесіз далалық нысанды киіммен свитер киюге жол беріледі.

Кіші басқарушы және қатардағы құрам

      Кіші басшы және қатардағы құрамның нысанды киімінің сипаттамасы:
      1. Салтанатты нысанды киім:
      1) жазғы:
      басқа киiлетiн жерi қою қорғаныш түстi, қайысы лакталған қара түсті, қою қорғаныш түсті фуражка;
      төрт түймемен түймеленетiн, кеудесiнде жапсырма қалталары, қос бүйірінде ойып тiгiлген сыртынан жабылатын қалталары бар ашық бір қаусырмалы қою қорғаныш түсті китель;
      жиектері күрең түстес, қою қорғаныш түстi балағы сыртқа жiберiлетiн шалбар;
      ақ түсті жейде;
      қара түсті галстук;
      ақ түсті белбеу;
      қара түстi қысқа қонышты бәтеңке;
      ақ түстi қолғап.
      2) қысқы:
      қой терісінен тігілген қою көк түсті құлақшын;
      цигейкадан тiгiлген қою көк түсті алмалы-салмалы жағасы бар, төрт түймемен түймеленетiн, қос бүйірінде ойып тiгiлген қалталары бар қою қорғаныш түстi пальто;
      төрт түймемен түймеленетiн, кеудесiнде жапсырма қалталары, қос бүйірінде ойып тiгiлген сыртынан жабылатын қалталары бар ашық бір қаусырмалы қою қорғаныш түсті китель;
      жиектері күрең түстес, қою қорғаныш түстi балағы сыртқа жiберiлетiн шалбар;
      ақ түсті жейде;
      қара түсті галстук;
      ақ түсті белбеу;
      қою қорғаныш түсті кашне;
      қара түстi қысқа қонышты жылы бәтеңке;
      ақ түстi қолғап.
      2. Күнделікті нысанды киім:
      1) жазғы:
      басқа киілетін жері қою қорғаныш түстi, қайысы қара түстес, қою қорғаныш түсті фуражка;
      төрт түймемен түймеленетiн, кеудесiнде жапсырма қалталары, қос бүйірінде ойып тiгiлген сыртынан жабылатын қалталары бар ашық бір қаусырмалы қою қорғаныш түсті китель;
      жиектері күрең түстес, қою қорғаныш түстi балағы сыртқа жiберiлетiн шалбар;
      қорғаныш түстi жейде;
      қорғаныш түстi галстук;
      қара түстi қысқа қонышты бәтеңке.
      Мыналарды:
      кительдің орнына кеудесiнде жабылатын жапсырма қалталары, қос бүйірінде ойып тігілген қалталары бар сырғымалы қою қорғаныш түсті күрте;
      кительдің орнына кеудесiнде жабылатын жапсырма қалталары бар қою қорғаныш түстi свитер;
      фуражканың орнына қою қорғаныш түстi пилотка;
      ауа температурасы +20 ⁰С-тан жоғары болғанда, ұзын жеңді қорғаныш түсті жейденің орнына галстуксіз қысқа жеңді қорғаныш немесе ақ түсті жейде;
      «тропикаль» үлгісіндегі жеңiл матадан тiгiлген жиынтық – галстуксіз қысқа жеңдi қою қорғаныш түсті жейде, жиектері күрең түстi, балағы сыртқа жiберiлетiн шалбар;
      суық ауа райында жазғы күнделiктi нысанды киіммен және жылы ауа райында қысқы күнделiктi нысанды киіммен қою қорғаныш түстi плащ киюге жол беріледі.
      2) қысқы:
      қой терісінен тігілген қою көк түсті құлақшын;
      цигейкадан тiгiлген қою көк түсті алмалы-салмалы жағасы бар, төрт түймемен түймеленетiн, қос бүйірінде ойып тiгiлген қалталары бар қою қорғаныш түстi пальто;
      төрт түймемен түймеленетiн, кеудесiнде жапсырма қалталары, екi қос бүйірінде ойып тiгiлген сыртынан жабылатын қалталары бар ашық бір қаусырмалы қою қорғаныш түсті китель;
      жиектері күрең түстес, қою қорғаныш түстi балағы сыртқа жiберiлетiн шалбар;
      қорғаныш түстi жейде;
      қорғаныш түстi галстук;
      қою қорғаныш түстi кашне;
      қара түстi қысқа қонышты бәтеңке;
      қара түсті қолғап.
      Жазғы нысанды киімге көшкенге дейiн көктемгi уақытта және қысқы нысанды киімге көшкенге дейiн күзгi уақытта жылы ауа райында күнделікті нысанды киімде жағасы алынған қысқы пальто киюге жол беріледі.
      3. Далалық нысанды киім:
      1) жазғы:
      бүркеніш түстi кепи;
      кеудесiнде жабылатын жапсырма қалталары, қос бүйірінде ойып тігілген қалталары бар сырғымалы бүркеніш түсті күрте;
      бүркеніш түстi тiк пiшілген шалбар;
      бүркеніш түстi қысқа жеңді майка;
      қонышы биік қара түсті былғары бәтеңке.
      Мыналарды:
      кезекшiлiкке түскенде және жедел жұмыс кезінде далалық нысанды киімді;
      ауа температурасы +20 ⁰С-тан жоғары болғанда, бүркеніш түстi ұзын жеңді далалық күртенің орнына бүркеніш түстi қысқа жеңдi далалық күрте киюге жол беріледі;
      2) қысқы:
      қой терісінен тігілген қою көк түсті құлақшын;
      қою көк түсті цигейкадан тiгiлген алмалы-салмалы жағасы бар бүркеніш түстi күрте;
      бүркеніш түстi жылы шалбар;
      бүркеніш түстi ұзын жеңді майка;
      қонышы биік қара түсті жылы былғары бәтеңке;
      қара түстi қолғап;
      қою қорғаныш түстi кашне.
      Күртесіз далалық нысанды киіммен свитер киюге жол беріледі.

Аға және орта басқарушы құрам

      Аға және орта басшы құрамдағы әйелдердiң нысанды киімінің сипаттамасы:
      1. Салтанатты нысанды киім:
      1) жазғы:
      көк барқын түсті пилотка;
      төрт түймемен түймеленетiн, қос бүйірінде ойып тiгiлген сыртынан жабылатын қалталары бар ашық бір қаусырмалы көк барқын түсті китель;
      көк барқын түстi юбка;
      ақ түсті жейде;
      қара түсті галстук;
      алтын түстес салтанатты белбеу;
      қара түстi хром туфли;
      ақ түстi қолғап;
      2) қысқы:
      қой терісінен тігілген қою көк түсті құлақшын, полковниктер үшін сұр түстi қаракөлден тiгiлген;
      цигейкадан тiгiлген қою көк түсті алмалы-салмалы жағасы бар, төрт түймемен түймеленетiн, қос бүйірінде ойып тiгiлген қалталары бар сұр түстi пальто, полковниктер үшін қаракөлден тігілген сұр түсті алмалы-салмалы жағасы бар;
      төрт түймемен түймеленетiн, қос бүйірінде ойып тiгiлген сыртынан жабылатын қалталары бар ашық бір қаусырмалы көк барқын түсті китель;
      көк барқын түстi юбка;
      ақ түсті жейде;
      қара түсті галстук;
      алтын түсті салтанатты белбеу;
      қара түстi жылы хром етік;
      ақ түстi қолғап;
      ақ түстi кашне.
      Салтанатты-шығуға арналған нысанды киім салтанатты нысанды киіміндей, бiрақ белдiксiз және ақ қолғапсыз.
      2. Күнделікті нысанды киім:
      1) жазғы:
      қою қорғаныш түстi пилотка;
      төрт түймемен түймеленетiн, қос бүйірінде ойып тiгiлген сыртынан жабылатын қалталары бар ашық бір қаусырмалы көк барқын түсті китель;
      қою қорғаныш түсті юбка;
      қорғаныш түстi жейде;
      қорғаныш түстi галстук;
      қара түстi хром туфли.
      Мыналарды:
      кительдің орнына кеудесiнде жабылатын жапсырма қалталары, қос бүйірінде ойып тігілген қалталары бар сырғымалы қою қорғаныш түсті күрте;
      кительдің орнына кеудесiнде жабылатын жапсырма қалталары бар қою қорғаныш түстi свитер;
      қою қорғаныш түстi юбканың орнына қою қорғаныш түстi шалбар;
      ауа температурасы +20 ⁰С-тан жоғары болғанда, ұзын жеңді қорғаныш түсті жейденің орнына галстуксіз қысқа жеңді қорғаныш немесе ақ түсті жейде;
      қою қорғаныш түсті қысқа жеңді нысанды көйлек;
      «тропикаль» үлгісіндегі жеңiл матадан тiгiлген жиынтық – галстуксіз қысқа жеңдi қою қорғаныш түсті жейде, қою қорғаныш түсті юбка немесе жиектері күрең түстi, балағы сыртқа жiберiлетiн шалбар;
      суық ауа райында жазғы күнделiктi нысанды киімде және жылы ауа райында қысқы күнделiктi нысанды киімде қою қорғаныш түстi плащ киюге жол беріледі;
      2) қысқы:
      қой терісінен тігілген қою көк түсті құлақшын, полковниктер үшін сұр түстi қаракөлден тiгiлген;
      цигейкадан тiгiлген қою көк түсті алмалы-салмалы жағасы бар, төрт түймемен түймеленетiн, қос бүйірінде ойып тiгiлген қалталары бар қою қорғаныш түстi пальто, полковниктер үшін қаракөлден тігілген сұр түсті алмалы-салмалы жағасы бар;
      төрт түймемен түймеленетiн, қос бүйірінде ойып тiгiлген сыртынан жабылатын қалталары бар ашық бір қаусырмалы қою қорғаныш түсті китель;
      қою қорғаныш түсті юбка;
      қорғаныш түстi жейде;
      қорғаныш түстi галстук;
      қара түстi жылы хром етік;
      қара түсті қолғап;
      қою қорғаныш түстi кашне.
      Жазғы нысанды киімге көшкенге дейiн көктемгi уақытта және қысқы нысанды киімге көшкенге дейiн күзгi уақытта жылы ауа райында күнделікті нысанды киімде жағасы алынған қысқы пальто киюге жол беріледі.
      3. Далалық нысанды киім:
      1) жазғы:
      бүркеніш түстi кепи;
      кеудесiнде жабылатын жапсырма қалталары, екi жағында ойып тігілген қалталары бар сырғымалы қою қорғаныш түсті күрте;
      бүркеніш түстi тiк пiшiлген шалбар;
      бүркеніш түстi қысқа жеңді майка;
      қонышы биік қара түсті былғары бәтеңке.
      Мыналарды:
      кезекшiлiкке түскенде және жедел жұмыс кезінде далалық нысанды киімді;
      ауа температурасы +20 ⁰С-тан жоғары болғанда, бүркеніш түстi ұзын жеңді далалық күртенің орнына бүркеніш түстi қысқа жеңдi далалық күрте киюге жол беріледі;
      2) қысқы:
      қой терісінен тігілген қою көк түсті құлақшын, полковниктер үшін сұр түсті қаракөлден тігілген;
      қою көк түсті цигейкадан тiгiлген алмалы-салмалы жағасы бар бүркеніш түстi күрте, полковниктер үшін қаракөлден тігілген сұр түсті алмалы-салмалы жағасы бар;
      бүркеніш түстi жылы шалбар;
      бүркеніш түстi ұзын жеңді майка;
      қонышы биік қара түсті жылы былғары бәтеңке;
      қара түстi қолғап;
      қою қорғаныш түстi кашне.
      Күртесіз далалық нысанды киімімен свитер киюге жол беріледі.

Кіші басқарушы және қатардағы құрам

      Кіші басшы және қатардағы құрамдағы әйелдердiң нысанды киімінің сипаттамасы:
      1. Салтанатты нысанды киім:
      1) жазғы:
      қою қорғаныш түсті пилотка;
      төрт түймемен түймеленетiн, қос бүйірінде ойып тiгiлген сыртынан жабылатын қалталары бар ашық бір қаусырмалы қою қорғаныш түсті китель;
      қою қорғаныш түстi юбка;
      ақ түсті жейде;
      қара түсті галстук;
      ақ түсті белбеу;
      қара түстi хром туфли;
      ақ түстi қолғап;
      2) қысқы:
      қой терісінен тігілген қою көк түсті құлақшын;
      цигейкадан тiгiлген қою көк түсті алмалы-салмалы жағасы бар, төрт түймемен түймеленетiн, қос бүйірінде ойып тiгiлген қалталары бар қою қорғаныш түстi пальто;
      төрт түймемен түймеленетiн, қос бүйірінде ойып тiгiлген сыртынан жабылатын қалталары бар ашық бір қаусырмалы қою қорғаныш түсті китель;
      қою қорғаныш түстi юбка;
      ақ түсті жейде;
      қара түсті галстук;
      ақ түсті белбеу;
      қара түстi жылы етік;
      ақ түстi қолғап;
      ақ түстi кашне.
      2. Күнделікті нысанды киім:
      1) жазғы:
      қою қорғаныш түсті пилотка;
      төрт түймемен түймеленетiн, қос бүйірінде ойып тiгiлген сыртынан жабылатын қалталары бар ашық бір қаусырмалы қою қорғаныш түсті китель;
      қою қорғаныш түстi юбка;
      қорғаныш түстi жейде;
      қорғаныш түстi галстук;
      қара түстi хром туфли.
      Мыналарды:
      кительдің орнына кеудесiнде жабылатын жапсырма қалталары, қос бүйірінде ойып тігілген қалталары бар сырғымалы қою қорғаныш түсті күрте;
      кительдің орнына кеудесiнде жабылатын жапсырма қалталары бар қою қорғаныш түстi свитер;
      қою қорғаныш түстi юбканың орнына қою қорғаныш түстi шалбар;
      ауа температурасы +20 ⁰С-тан жоғары болғанда, ұзын жеңді қорғаныш түсті жейденің орнына галстуксіз қысқа жеңді қорғаныш немесе ақ түсті жейде;
      қою қорғаныш түсті қысқа жеңді нысанды көйлек;
      «тропикаль» үлгісіндегі жеңiл матадан тiгiлген жиынтық – галстуксіз қысқа жеңдi қою қорғаныш түсті жейде, қою қорғаныш түсті юбка немесе жиектері күрең түстi, балағы сыртқа жiберiлетiн шалбар;
      суық ауа райында жазғы күнделiктi нысанды киімде және жылы ауа райында қысқы күнделiктi нысанды киімде қою қорғаныш түстi плащ киюге жол беріледі;
      2) қысқы:
      қой терісінен тігілген қою көк түсті құлақшын;
      цигейкадан тiгiлген қою көк түсті алмалы-салмалы жағасы бар, төрт түймемен түймеленетiн, қос бүйірінде ойып тiгiлген қалталары бар қою қорғаныш түстi пальто;
      төрт түймемен түймеленетiн, қос бүйірінде қорғаныш түсті китель;
      қою қорғаныш түсті юбка;
      қорғаныш түстi жейде;
      қорғаныш түстi галстук;
      қара түстi жылы хром етік;
      қара түсті қолғап;
      қою қорғаныш түстi кашне.
      Жазғы киiм нысанына көшкенге дейiн көктемгi уақытта және қысқы киім нысанына көшкенге дейiн күзгi уақытта жылы ауа райында күнделікті нысанды киімде жағасы алынған қысқы пальто киюге жол беріледі.
      3. Далалық нысанды киім:
      1) жазғы:
      бүркеніш түстi кепи;
      кеудесiнде жабылатын жапсырма қалталары, қос бүйірінде ойып тігілген қалталары бар сырғымалы қою қорғаныш түсті күрте;
      бүркеніш түстi тiк пiшiлген шалбар;
      бүркеніш түстi қысқа жеңді майка;
      қонышы биік қара түсті былғары бәтеңке.
      Мыналарды:
      кезекшiлiкке түскенде және жедел жұмыс кезінде далалық нысанды киімді;
      ауа температурасы +20 ⁰С-тан жоғары болғанда, бүркеніш түстi ұзын жеңді далалық күртенің орнына бүркеніш түстi қысқа жеңдi далалық күрте киюге жол беріледі;
      2) қысқы:
      қой терісінен тігілген қою көк түсті құлақшын;
      қою көк түсті цигейкадан тiгiлген алмалы-салмалы жағасы бар бүркеніш түстi күрте;
      бүркеніш түстi жылы шалбар;
      бүркеніш түстi ұзын жеңді майка;
      қонышы биік қара түсті жылы былғары хром бәтеңке;
      қара түстi қолғап;
      қою қорғаныш түстi кашне.
      Күртесіз далалық нысанды киіммен свитер киюге жол беріледі.

Қурсанттар

      Курсанттардың нысанды киімінің сипаттамасы:
      1. Салтанатты нысанды киім:
      1) жазғы:
      басқа киілетін жері қою қорғаныш түстi, қайысы лакталған қара түсті, қою қорғаныш түсті фуражка;
      төрт түймемен түймеленетiн, кеудесiнде жапсырма қалталары, қос бүйірінде ойып тiгiлген сыртынан жабылатын қалталары бар ашық бір қаусырмалы қою қорғаныш түсті китель;
      жиектері күрең түстес, қою қорғаныш түстi балағы сыртқа жiберiлетiн шалбар;
      ақ түсті жейде;
      қара түстi қысқа қонышты хром бәтеңке;
      қара түсті галстук;
      ақ түсті белбеу;
      ақ түстi қолғап;
      2) қысқы:
      қой терісінен тігілген қою көк түсті құлақшын;
      цигейкадан тiгiлген қою көк түсті алмалы-салмалы жағасы бар, төрт түймемен түймеленетiн, қос бүйірінде ойып тiгiлген қалталары бар қою қорғаныш түстi пальто;
      төрт түймемен түймеленетiн, кеудесiнде жапсырма қалталары, қос бүйірінде ойып тiгiлген сыртынан жабылатын қалталары бар ашық бір қаусырмалы қою қорғаныш түсті китель;
      жиектері күрең түстес, қою қорғаныш түстi балағы сыртқа жiберiлетiн шалбар;
      ақ түсті жейде;
      қара түсті галстук;
      ақ түсті кашне;
      ақ түсті белбеу;
      ақ түстi қолғап.
      2. Күнделікті нысанды киім:
      1) жазғы:
      басқа киілетін жері қою қорғаныш түстi, қайысы лакталған қара түсті, қою қорғаныш түсті фуражка;
      төрт түймемен түймеленетiн, кеудесiнде жапсырма қалталары, қос бүйірінде ойып тiгiлген сыртынан жабылатын қалталары бар ашық бір қаусырмалы қою қорғаныш түсті китель;
      жиектері күрең түстес, қою қорғаныш түстi балағы сыртқа жiберiлетiн шалбар;
      қорғаныш түстi жейде;
      қара түстi қысқа қонышты бәтеңке;
      қорғаныш түстi галстук.
      Мыналарды:
      кительдің орнына кеудесiнде жабылатын жапсырма қалталары, қос бүйірінде ойып тігілген қалталары бар сырғымалы қою қорғаныш түсті күрте;
      кительдің орнына кеудесiнде жабылатын жапсырма қалталары бар қою қорғаныш түстi свитер;
      фуражканың орнына қою қорғаныш түстi пилотка;
      ауа температурасы +20 ⁰С-тан жоғары болғанда, ұзын жеңді қорғаныш түсті жейденің орнына галстуксіз қысқа жеңді қорғаныш немесе ақ түсті жейде киюге жол беріледі;
      2) қысқы:
      қой терісінен тігілген қою көк түсті құлақшын;
      цигейкадан тiгiлген қою көк түсті алмалы-салмалы жағасы бар, төрт түймемен түймеленетiн, қос бүйірінде ойып тiгiлген қалталары бар қою қорғаныш түстi пальто;
      төрт түймемен түймеленетiн, кеудесiнде жапсырма қалталары, қос бүйірінде ойып тiгiлген сыртынан жабылатын қалталары бар ашық бір қаусырмалы қою қорғаныш түсті китель;
      жиектері күрең түстес, қою қорғаныш түстi балағы сыртқа жiберiлетiн шалбар;
      қорғаныш түстi ұзын жеңді жейде;
      қорғаныш түстi галстук;
      қара түсті жылы қысқа қонышты хром бәтеңке;
      қара түсті жылы қолғап;
      қою қорғаныш түстi кашне;
      3. Далалық нысанды киім:
      1) жазғы:
      бүркеніш түстi кепи;
      бүркеніш түстi күрте;
      бүркеніш түстi тiк пiшiлген шалбар;
      қонышы биік қара түсті юфтьті бәтеңке;
      қоңыр түсті белбеу;
      зат қапшығы;
      сержанттың далалық сөмкесі.
      Бүркеніш түстi ұзын жеңді далалық күртенің орнына бүркеніш түстi қысқа жеңдi далалық күртені киюге жол беріледі;
      2) қысқы:
      қой терісінен тігілген қою көк түсті құлақшын;
      қою көк түсті цигейкадан тiгiлген алмалы-салмалы жағасы бар бүркеніш түстi күрте;
      бүркеніш түстi тiк пiшiлген шалбар;
      қонышы биік қара түсті жылы юфтьті бәтеңке;
      қара түстi жылы қолғап;
      қою қорғаныш түстi кашне;
      қоңыр түсті белбеу;
      зат қапшығы.
      4. Жұмысқа киетін нысанды киім:
      1) жазғы:
      қою қорғаныш түсті костюм (кепиі бар күрте мен балағы сыртқа шығарылатын шалбар);
      футболка;
      қонышы биік қара түсті юфтьті бәтеңке;
      2) қысқы:
      қою көк түсті жасанды теріден тігілген алмалы-салмалы жағасы бар қою қорғаныш түсті жылы күрте;
      қою қорғаныш түсті жылы шалбар;
      қара түсті қолғап;
      қонышы биік қара түсті жылы юфтьті бәтеңке.

Айырым белгілері

Жоғары басшы құрамның погондары

Аға басшы құрамның погондары

Орта басшы құрамның погондары

Кіші басшы және қатардағы құрамның погондары

ҚР ІІМ ТЖК білім беру ұйымдары курсанттараның погондары

Жоғары басшы құрамның жеңдік белгілері

Аға, орта, кіші басшы және қатардағы құрамның жеңдік белгілері

ҚР ІІМ ТЖК білім беру ұйымдары курсанттарының жеңдік белгілері

Кеуде жапсырмалары

Бейдждер

Эмблемалар, кокардалар

Жоғары басшы құрамның киім-кешегіндегі тігістер

Жоғары, аға және орта басшы құрамның салтанатты белбеулеріне тоғалар

Кіші басшы, қатардағы құрамның және курсанттардың салтанатты белдігі үшін шытыра

Киім-кешек түймелері

      Айырым белгiлерiнің сипаттамасы:
      1. Айырым белгiлерi погондардан, кокардалардан, эмблемалардан, жеңдегi белгiлерден, бас киiмдердегi тігістерден тұрады және атағы мен Қазақстан Республикасының мемлекеттік өртке қарсы қызмет органдарына тиiстiлігін айқындау үшін пайдаланылады.
      2. Погондар:
      1) мақсаты бойынша – салтанатты, салтанатты-шығуға арналған, күнделікті, далалық нысанды киімдерге;
      2) бекіту тәсілі бойынша – жапсыра тігілетін, алмалы-салмалы және муфталық болып бөлінеді.
      3. Погондардың өлшемдерi:
      1) жапсыра тігілетін және алмалы-салмалы погондардың ұзындығы – 13,0 см, ені 5,0 см;
      2) муфталық погондардың ұзындығы – 10,0 см, төменгі жиегі бойынша ені 5,8 см, жоғарғы жиегі бойынша – 5,5 см.
      4. Салтанатты погондардың негізіне алтын түстес, күнделікті погондардың негізінде жиегі алтын түспен көмкерілген ұлттық өрнек орналастырылады.
      5. Погондар көмкермесінің ені – 2 мм. Погондардың жиегінен бастап көмкерменің жиегіне дейінгі қашықтық – 2 мм.
      6. Погондардың негізіне диаметрі 14 мм алтын түстес нысанды түйме, мемлекеттік өртке қарсы қызмет органдарының эмблемасы (кительге, плащқа, пальтоға, свитер мен далалық нысанды киімге арналған погондардан басқа), берілген атағына сәйкес: бесқанатты жұлдыздар мен жұлдызшалар, жапсырмалар мен әріптер орналастырылады.
      7. Погондардың төменгі бөлігінде мыналар орналастырылады:
      1) жоғары басшы құрамда – алтындатылған зер жіппен кестеленген алтын түстес қалықтаған қыран, погонның төменгі жиегінен бастап қыранның төменгі жиегіне дейінгі қашықтық 8 мм;
      2) аға басшы құрамда – ені 5 мм, ұзындығы 27 мм екі көлденең жолақ, погонның төменгі жиегінен бастап жолақтың төменгі жиегіне дейінгі қашықтық – 8 мм, жолақтар арасындағы қашықтық – 2 мм, жолақтар күрең түсті;
      3) орта басшы құрамда – ені 5 мм, ұзындығы 27 мм бір көлденең жолақ, погонның төменгі жиегінен бастап жолақтың төменгі жиегіне дейінгі қашықтық – 8 мм, жолақтар күрең түсті;
      4) кіші басшы құрамда білім беру ұйымдарының курсанттарында арнайы атағына сәйкес мыналар орналастырылады:
      ішінен тігілген немесе көлденең металл жапсырмалар;
      ішінен тігілген немесе көлденең металл жапсырмалар мен әріптер.
      Бұрыштары жоғары қаратылып погонның көлденең осьтік бойына тік орналастырылған бұрыштама нысанындағы жапсырмалар. Жалпақ жапсырманың ені – 15 мм, жіңішке жапсырманың ені – 7 мм, жапсырманың ұзындығы – 30 мм, жапсырмалар арасындағы қашықтық – 2 мм, погонның төменгі жиегінен бастап жапсырмалардың төменгі жиегіне дейінгі қашықтық – 8 мм.
      Әріптердің биіктігі – 20 мм, погонның төменгі жиегінен бастап әріптердің төменгі жиегіне дейінгі қашықтық – 8 мм. Әріптерді жапсырмалармен бірге пайдаланған жағдайда әріптің жоғарғы жиегінен бастап жапсырмалардың төменгі жиегіне дейінгі қашықтық – 2 мм.
      8. Жоғары басшы құрамның погондарында погонның ортасындағы көлденең осьтік бойына алтындатылған зер жіппен кестеленген алтын түстес жұлдыздар күрең түсті көмкермемен орналастырылады. Погонның төменгі жиегінен бастап жұлдыздың ортасына дейінгі қашықтық 55 мм. Кестеленген жұлдыздардың диаметрі – 22 мм.
      9. Жоғары басшы құрамның погондарының негізі:
      салтанатты нысанды киімде алтын түстес, алтынмен көмкерiлiп алтын түстес ұлттық оюмен өрнектелген;
      салтанатты-шығуға арналған нысанды киімде қою көк түстес, сұр түспен көмкерiлiп сұр түстес ұлттық оюмен өрнектелген;
      ақ жейдеге ақ түстес, алтынмен көмкерiлiп алтын түстес ұлттық оюмен өрнектелген;
      күнделікті нысанды киімге қорғаныш түстес, алтынмен көмкерiлiп қою қорғаныш түстес ұлттық оюмен өрнектелген;
      күнделікті жейдеге қорғаныш түстес, алтынмен көмкерiлiп қою қорғаныш түстес ұлттық оюмен өрнектелген;
      свитерге қорғаныш түстес, алтынмен көмкерiлiп қою қорғаныш түстес ұлттық оюмен өрнектелген, сары түсті жұлдыздар мен сары түсті жиек бейнеленген муфта пішінді.
      10. Далалық погондар муфта пішінді. Бүркеніш түсті негізде қара түсті қыран мен жұлдыз бейнесі.
      11. Аға басшы құрамның погондарында диаметрі 20 мм алтын түстес металл жұлдыздар орналастырылады.
      Жұлдыздар арнаулы атағына сәйкес келесідей орналастырылады:
      1) полковниктерде – үш жұлдыз, олардың төменгі екеуі погонның көлденең осьтік бойы мен жиегі арасындағы ортада екі жағынан орналастырылған. Погонның төменгі жиегінен бастап жұлдыздың ортасына дейінгі қашықтық – 35 мм. Үшінші жұлдыз погонның көлденең осьтік сызығы бойына алғашқы екеуінен жоғары орналастырылған. Погонның бойындағы жұлдыздар ортасының арасындағы қашықтық – 25 мм;
      2) подполковниктерде – екі жұлдыз, погонның көлденең осьтік бойы мен жиегі арасындағы ортада екі жағынан орналастырылған. Погонның төменгі жиегінен бастап жұлдыздың ортасына дейінгі қашықтық – 35 мм;
      3) майорларда – бір жұлдыз, погонның көлденең осьтік бойына орналастырылған. Погонның төменгі жиегінен бастап жұлдыздың ортасына дейінгі қашықтық – 55 мм.
      12. Орта басшы құрамның погондарында диаметрі 13 мм алтын түстес металл жұлдызшалар орналастырылады.
      Жұлдызшалар арнаулы атағына сәйкес келесідей орналастырылады:
      1) капитандарда – төрт жұлдыз, олардың төменгі екеуі погонның осьтік бойы мен жиегі арасындағы ортада екі жағынан орналастырылған. Погонның төменгі жиегінен бастап жұлдыздың ортасына дейінгі қашықтық – 30 мм. Үшінші және төртінші жұлдыздар погонның осьтік бойына алғашқы екеуінен жоғары орналастырылған. Погонның бойындағы жұлдыздар ортасының арасындағы қашықтық – 20 мм;
      2) аға лейтенанттарда – үш жұлдыз, олардың төменгі екеуі погонның осьтік бойы мен жиегі арасындағы ортада екі жағынан орналастырылған. Погонның төменгі жиегінен бастап жұлдыздың ортасына дейінгі қашықтық – 30 мм. Үшінші жұлдызы погонның осьтік бойына алғашқы екеуінен жоғары орналастырылған. Погонның бойындағы жұлдыздар ортасының арасындағы қашықтық – 25 мм;
      3) лейтенанттарда – екі жұлдыз, погонның осьтік бойы мен жиегі арасындағы ортада екі жағынан орналастырылған. Погонның төменгі жиегінен бастап жұлдыздың ортасына дейінгі қашықтық – 30 мм;
      4) кіші лейтенанттарда – бір жұлдыз, погонның осьтік бойына орналастырылған. Погонның төменгі жиегінен бастап жұлдыздың ортасына дейінгі қашықтық – 55 мм.
      13. Аға және орта басшы құрамның погондарының негізі:
      салтанатты және салтанатты-шығуға арналған нысанды киімде алтын түсті, алтын түстес ұлттық оюмен өрнектелген;
      ақ жейдеге ақ түсті, алтын түстес ұлттық оюмен өрнектелген;
      күнделікті нысанды киімге қорғаныш түстес, алтынмен көмкерiлiп қою қорғаныш түстес ұлттық оюмен өрнектелген;
      күнделікті нысанды киімге қорғаныш түсті, алтынмен көмкерiлiп қою қорғаныш түстес ұлттық оюмен өрнектелген;
      свитерге қорғаныш түсті, алтынмен көмкерiлiп қою қорғаныш түстес ұлттық оюмен өрнектелген;
      далалық нысанды киімге бүркеніш түсті.
      14. Орта және орта басшы құрамның свитерге арналған погондары матадан жасалады, муфта пішінді, сары түсті жұлдызшалар, күрең түсті жиек пен көлденең жолақтар бейнеленген.
      15. Орта және орта басшы құрамның далалық киімге арналған погондары матадан жасалады, оюсыз, жиексіз, муфта пішінді, қара түсті жұлдызшалар мен көлденең жолақтар бейнеленген.
      16. Кіші басшы және қатардағы құрамның погондарына арнайы атағына сәйкес диаметрі 15 мм жұлдызшалар мен жапсырмалар орналастырылады:
      1) аға прапорщиктерде – үш жұлдызша;
      2) прапорщиктерде – екі жұлдыз;
      3) старшиналарда – бір жалпақ және жоғарыдан бір жіңішке жапсырма;
      4) аға сержанттарда – бір жалпақ жапсырма;
      5) сержанттарда – үш жіңішке жапсырма;
      6) кіші сержанттарда – екі жіңішке жапсырма;
      Қатардағы құрамның погондарында атақтары бойынша айырым белгілері көрсетілмейді.
      17. Кіші басшы құрамның погондарындағы жапсырмалар салтанатты нысанды киім мен ақ жейдеге күрең түстес, күнделікті нысанды киімге сары түстес.
      18. Кіші басшы құрамның свитерге арналған погондары матадан жасалады, муфта пішінді, сары түсті жұлдызшалар мен жапсырмалар, күрең түсті жиек бейнеленген. Қатардағы құрамның погондарында арнаулы атақтары бойынша айырым белгілері көрсетілмейді.
      19. Кіші басшы құрамның далалық киімге арналған погондары матадан жасалады, оюсыз, жиексіз, муфта пішінді, қара түсті жұлдызшалар мен көлденең жолақтар бейнеленген. Қатардағы құрамның погондарында арнаулы атақтары бойынша айырым белгілері көрсетілмейді.
      20. Кіші басшы және қатардағы құрамның погондарының негізі:
      салтанатты нысанды киімге алтын түсті, алтын түстес ұлттық оюмен өрнектелген;
      ақ жейдеге ақ түсті, алтын түстес ұлттық оюмен өрнектелген;
      күнделікті нысанды киімге қорғаныш түсті, алтынмен көмкерiлiп қою қорғаныш түстес ұлттық оюмен өрнектелген;
      свитерге қорғаныш түсті, алтынмен көмкерiлiп қою қорғаныш түстес ұлттық оюмен өрнектелген;
      далалық нысанды киімге бүркеніш түсті.
      21. Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігі Төтенше жағдайлар комитетінің білім беру ұйымдары курсанттарының погондарында «К» әрпі, арнаулы атағына сәйкес жапсырмалар орналастырылады:
      1) аға сержанттарда – бір жалпақ жапсырма;
      2) сержанттарда – үш жіңішке жапсырма;
      3) кіші сержанттарда – екі жіңішке жапсырма.
      Қатардағы құрамның погондарында арнаулы атақтары бойынша айырым белгілері көрсетілмейді.
      22. Білім беру ұйымдары курсанттарының погондарындағы жапсырмалар салтанатты нысанды киім мен ақ жейдеге күрең түстес, күнделікті нысанды киімге сары түстес.
      23. Білім беру ұйымдары курсанттарының свитерге арналған погондары матадан жасалады, муфта пішінді, сары түсті жұлдызшалар мен жапсырмалар, күрең түсті жиек бейнеленген.
      24. Білім беру ұйымдары курсанттарының далалық киімге арналған погондары матадан жасалады, оюсыз, жиексіз, муфта пішінді, қара түсті жапсырмалар мен көлденең жолақтар бейнеленген.
      25. Білім беру ұйымдары курсанттарының погондарының негізі:
      салтанатты нысанды киімге алтын түсті, алтын түстес ұлттық оюмен өрнектелген;
      ақ жейдеге ақ түсті, алтын түстес ұлттық оюмен өрнектелген;
      күнделікті нысанды киімге қорғаныш түсті, алтынмен көмкерiлiп қою қорғаныш түстес ұлттық оюмен өрнектелген;
      свитерге қорғаныш түсті, алтынмен көмкерiлiп қою қорғаныш түстес ұлттық оюмен өрнектелген;
      далалық нысанды киімге бүркеніш түсті.
      26. Жоғары, аға, орта, кiшi басшы және қатардағы құрамның, курсанттардың жеңдiк белгiлерi мемлекеттік өртке қарсы қызмет органдарына қатыстылығын анықтау үшiн пайдаланады.
      27. Жеңдік белгілер көрсетiлген бейнелердi, мәтiндік жазулар мен түстік үйлесімдерді өзара ажырататын стандартты тоқыма матадан тiгiлген шеврондарды білдіредi.
      28. Жеңдiк белгiлер табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлардың алдын алу және жою, халыққа шұғыл медициналық және психологиялық көмек көрсету жөніндегі функцияларды жүзеге асыратын қызметкерлердің, мемлекеттік өртке қарсы қызмет органдары қызметкерлерiнiң нысанды киімдерінің бiр бөлiгі болып табылады және салтанатты, салтанатты-шығуға арналған, күнделiктi және далалық нысанды киімнің сол және оң жеңдерiнiң сыртқы жағында белгіленген орындарда орналасады.
      Ескерту. 28-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ішкі істер министрінің 02.12.2015 № 984 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.     
      29. Жоғары басшы құрамға арналған «ІШКІ ІСТЕР МИНИСТРЛІГІ» деген жеңдік белгі жеңнің қосылған жоғарғы тігісінен 12 см қашықтықта сол жақ жеңнің сыртқы жағында тігіледі және тоқыма матадан тiгiлген қалқан нысанындағы шевронды білдіредi, мөлшері 80х95 мм. Шевронның сыртқы жиегінде күрең түсті жиек келтірілген, ішкі периметрі бойынша жиегі 5 пайыздық алтын жалатылған зер жіппен тігілген, жиегінің бойымен периметрі бойынша ішкі жағынан алтын түсті лавр бұтақшалары түрінде өрнек салынған. Ортаңғы бөлігінде шеңбер орналасқан, шеңбердің сыртқы жиегі 5 пайыздық алтын жалатылған зер жіппен тігілген, шеңбердің ішкі бөлігінде ашық көгілдір түсті негізде Қазақстан Республикасының Елтаңбасы орналасқан. Шевронның жоғары бөлігінде «ҚАЗАҚСТАН» деген жазу бар. Шеңбердің астындағы төменгі бөлігінде «ІІМ» деген жазу бар. Салтанатты нысанды киімге шевронның негізі көк барқын түстес, салтанатты-шығуға арналған нысанды киімге – қою сұр түсті, ақ жейдеге – ақ түсті, күнделікті нысанды киімге – қою қорғаныш түсті.
      Ескерту. 29-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ішкі істер министрінің 02.12.2015 № 984 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
      29-1. Жоғары басшы құрамға арналған далалық нысанды киімге «ІШКІ ІСТЕР МИНИСТРЛІГІ» деген жеңдік белгі жеңнің қосылған жоғарғы тігісінен 12 см қашықтықта сол жақ жеңнің сыртқы жағында тігіледі және тоқыма матадан тiгiлген қалқан нысанындағы шевронды білдіредi, мөлшері 80х95 мм. Шевронның сыртқы жиегінде қою қорғаныш түсті жиек келтірілген, ішкі периметрі бойынша қою сары түсті жіппен тігілген, жиегінің бойымен периметрі бойынша ішкі жағынан қара түсті лавр бұтақшалары түрінде өрнек салынған. Ортаңғы бөлігінде шеңбер орналасқан, шеңбердің сыртқы жиегі қою сары түсті, шеңбердің ішкі бөлігінде ашық көгілдір түсті негізде Қазақстан Республикасының Елтаңбасы орналасқан. Шевронның жоғары бөлігінде «ҚАЗАҚСТАН» деген қара түсті жазу бар. Шеңбердің астындағы төменгі бөлігінде «ІІМ» деген қара түсті жазу бар. Далалық нысанды киімге шевронның негізі бүркеніш түстен жасалады.
      Ескерту. Сипаттама 29-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 02.12.2015 № 984 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
      30. Жоғары басшы құрамға арналған «ТЖК» деген жеңдік белгі жеңнің қосылған жоғарғы тігісінен 12 см қашықтықта оң жақ жеңнің сыртқы жағында тігіледі және тоқыма матадан тiгiлген қалқан нысанындағы шевронды білдіредi, мөлшері 80х95 мм. Шевронның сыртқы жиегінде күрең түсті жиек келтірілген, ішкі периметрі бойынша жиегі 5 пайыздық алтын жалатылған зер жіппен тігілген, жиегінің бойымен периметрі бойынша ішкі жағынан алтын түсті лавр бұтақшалары түрінде өрнек салынған. Ортаңғы бөлігінде алтын түсті параллельдері мен меридиандары бар көгілдір түсті жер шарының суреті орналасқан, оның ортасында – тең ортасында қызғылт-сары шеңбермен алтын түсті «жел бағыты» бейнесі белгіленген, оның ішінде көк түсті үшбұрыш бар. Жоғары бөлігінде алтын түсті «ҚАЗАҚСТАН» деген жазу бар, төменгі жағында - алтын түстес қалықтаған қыран, оның астында алтын түсті «ТЖК» деген әріптер жазылған, әріптердің астында алтын түсті ұлттық өрнек элементі орналасқан. Салтанатты нысанды киімге шевронның негізі көк барқын түстес, салтанатты-шығуға арналған нысанды киімге – қою сұр түсті, күнделікті нысанды киімге – қою қорғаныш түсті.
      Ескерту. 30-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ішкі істер министрінің 02.12.2015 № 984 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
      30-1. Жоғары басшы құрамға арналған күнделікті далалық нысанды киімге «ТЖК» деген жеңдік белгі жеңнің қосылған жоғарғы тігісінен 12 см қашықтықта оң жақ жеңнің сыртқы жағында тігіледі және тоқыма матадан тiгiлген қалқан нысанындағы шевронды білдіредi, мөлшері 80х95 мм. Шевронның сыртқы жиегінде қою қорғаныш түсті жиек келтірілген, ішкі периметрі бойынша қою сары түсті жиек тігілген, жиегінің бойымен периметрі бойынша ішкі жағынан қара түсті лавр бұтақшалары түрінде өрнек салынған. Ортаңғы бөлігінде қара түсті параллельдері мен меридиандары бар қорғаныш түсті жер шарының суреті орналасқан, оның ортасында – тең ортасында қызғылт-сары шеңбермен қою сұр түсті «жел бағыты» бейнесі белгіленген, оның ішінде көк түсті үшбұрыш бар. Жоғары бөлігінде қара түсті «ҚАЗАҚСТАН» деген жазу бар, төменгі жағында - қара түстес қалықтаған қыран, оның астында қара түсті «ТЖК» деген әріптер жазылған, әріптердің астында қара түсті ұлттық өрнек элементі орналасқан. Далалық киімге шевронның негізі бүркеніш түстен жасалады.
      Ескерту. Сипаттама 30-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 02.12.2015 № 984 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
      31. Аға, орта, кіші басшы және қатардағы құрамға арналған «ІШКІ ІСТЕР МИНИСТРЛІГІ» деген жеңдік белгі жеңнің қосылған жоғарғы тігісінен 12 см қашықтықта сол жақ жеңнің сыртқы жағында тігіледі және тоқыма матадан тiгiлген қалқан нысанындағы шевронды білдіредi, мөлшері 80х95 мм. Ортаңғы бөлігінде ашық көгілдір түсті шеңбер орналасқан, шеңбердің сыртқы жиегі алтын түсті, ішкі жиегі күрең түсті. Шеңбердің ортасында Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігі нышанының бейнесі орналасқан, шевронның жоғары бөлігінде алтын түсті «ҚАЗАҚСТАН» деген жазу бар, шеңбердің периметрі бойынша төменгі бөлігінде сары түсті «ІШКІ ІСТЕР МИНИСТРЛІГІ» деген жазу бар. Жазудың астында алтын түсті ұлттық өрнектің элементі орналасқан. Шевронның сыртқы жиегінде күрең түсті жиек келтірілген, ішкі периметрі бойынша алтын түсті шырмауық лента түрінде жиектелген. Салтанатты нысанды киімге шевронның негізі көк барқын түстес, күнделікті нысанды киімге – қою қорғаныш түсті нысанды киімге.
      Ескерту. 31-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ішкі істер министрінің 02.12.2015 № 984 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
      31-1. Аға, орта, кіші басшы және қатардағы құрамға арналған «ІШКІ ІСТЕР МИНИСТРЛІГІ» деген жеңдік белгі жеңнің қосылған жоғарғы тігісінен 12 см қашықтықта сол жақ жеңнің сыртқы жағында тігіледі және тоқыма матадан тiгiлген қалқан нысанындағы шевронды білдіредi, мөлшері 80х95 мм. Ортаңғы бөлігінде негізі қорғаныш түсті шеңбер орналасқан, шеңбердің сыртқы жиегі қара түсті, ішкі жиегі қою қорғаныш түсті. Шеңбердің ортасында Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігі нышанының бейнесі орналасқан, шевронның жоғары бөлігінде қара түсті «ҚАЗАҚСТАН» деген жазу бар, шеңбердің периметрі бойынша төменгі бөлігінде сары түсті «ІШКІ ІСТЕР МИНИСТРЛІГІ» деген жазу бар. Жазудың астында қара түсті ұлттық өрнектің элементі орналасқан. Шевронның сыртқы жиегінде күрең қорғаныш түсті жиек келтірілген, ішкі периметрі бойынша қара түсті шырмауық лента түрінде жиектелген. Далалық нысанды киімге шевронның негізі бүркеніш түстен жасалады.
      Ескерту. Сипаттама 31-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 02.12.2015 № 984 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
      32. Аға, орта, кіші басшы және қатардағы құрамға арналған «ТЖК» деген жеңдік белгі жеңнің қосылған жоғарғы тігісінен 12 см қашықтықта оң жақ жеңнің сыртқы жағында тігіледі және тоқыма матадан тiгiлген қалқан нысанындағы шевронды білдіредi, мөлшері 80х95 мм. Шевронның сыртқы жиегінде күрең түсті жиек келтірілген, ішкі периметрі бойынша алтын түсті шырмауық лента түрінде жиектелген. Ортаңғы бөлігінде алтын түсті параллельдері мен меридиандары бар көгілдір түсті жер шарының суреті орналасқан, оның ортасында – тең ортасында қызғылт-сары шеңбермен алтын түсті «жел бағыты» бейнесі белгіленген, оның ішінде көк түсті үшбұрыш бар. Жоғары бөлігінде алтын түсті «ҚАЗАҚСТАН» деген жазу бар, төменгі жағында - алтын түстес қалықтаған қыран, оның астында алтын түсті «ТЖК» деген әріптер жазылған, әріптердің астында алтын түсті ұлттық өрнек элементі орналасқан. Салтанатты нысанды киімге шевронның негізі көк барқын түстес, күнделікті нысанды киімге – қою қорғаныш түсті.
      Ескерту. 32-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ішкі істер министрінің 02.12.2015 № 984 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
      32-1. Аға, орта, кіші басшы және қатардағы құрамға арналған далалық нысанды киімге «ТЖК» деген жеңдік белгі жеңнің қосылған жоғарғы тігісінен 12 см қашықтықта оң жақ жеңнің сыртқы жағында тігіледі және тоқыма матадан тiгiлген қалқан нысанындағы шевронды білдіредi, мөлшері 80х95 мм. Шевронның сыртқы жиегінде қою қорғаныш түсті жиек келтірілген, ішкі периметрі бойынша қара түсті шырмауық лента түрінде жиектелген. Ортаңғы бөлігінде қара түсті параллельдері мен меридиандары бар қорғаныш түсті жер шарының суреті орналасқан, оның ортасында – тең ортасында қызғылт-сары шеңбермен қою сұр түсті «жел бағыты» бейнесі белгіленген, оның ішінде көк түсті үшбұрыш бар. Жоғары бөлігінде қара түсті «ҚАЗАҚСТАН» деген жазу бар, төменгі жағында - қара түстес қалықтаған қыран, оның астында қара түсті «ТЖК» деген әріптер жазылған, әріптердің астында қара түсті ұлттық өрнек элементі орналасқан. Далалық киімге шевронның негізі бүркеніш түстен жасалады.
      Ескерту. Сипаттама 32-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 02.12.2015 № 984 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
      33. Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің Төтенше жағдайлар комитеті білім беру ұйымдарының курсанттарына арналған «ІШКІ ІСТЕР МИНИСТРЛІГІ» деген жеңдік белгі жеңнің қосылған жоғарғы тігісінен 12 см қашықтықта сол жақ жеңнің сыртқы жағында тігіледі және тоқыма
      матадан тiгiлген қалқан нысанындағы шевронды білдіредi, мөлшері 80х95 мм. Ортаңғы бөлігінде негізі ашық көгілдір түсті шеңбер орналасқан, шеңбердің сыртқы жиегі алтын түсті, ішкі жиегі күрең түсті. Шеңбердің ортасында Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігі нышанының бейнесі орналасқан, шевронның жоғары бөлігінде алтын түсті «ҚАЗАҚСТАН» деген жазу бар, шеңбердің периметрі бойынша төменгі бөлігінде сары түсті «ІШКІ ІСТЕР МИНИСТРЛІГІ» деген жазу бар. Жазудың астында алтын түсті ұлттық өрнектің элементі орналасқан. Шевронның сыртқы жиегінде күрең түсті жиек келтірілген, ішкі периметрі бойынша алтын түсті шырмауық лента түрінде жиектелген. Ақ жейдеге шевронның негізі ақ түсті, күнделікті нысанды киімге – қою қорғаныш түсті нысанды киімге.
      Ескерту. 33-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ішкі істер министрінің 02.12.2015 № 984 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
      34. Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігі Төтенше жағдайлар комитеті білім беру ұйымдарының курсанттарына арналған «Көкшетау техникалық институты» деген жеңдік белгі жеңнің қосылған жоғарғы тігісінен 12 см қашықтықта оң жақ жеңнің сыртқы жағында тігіледі және тоқыма матадан тiгiлген қалқан нысанындағы шевронды білдіредi, мөлшері 80х95 мм және ортасында қызғылт-сары шеңбермен «жел бағыты» бейнесі белгіленген, оның ішінде көк түсті үшбұрыш бар, «жел бағытының» артында жиектері қою қоңыр түсті ашылған кітап орналастырылған, кітап парақтарының жиектері қызыл-қоңыр түсті, кітап парақтары бозғыл түсті, кітаптың жолақтары көкшіл-күлгін түсті. Жоғарғы бөлігінде – «Көкшетау техникалық институты» деген алтын түсті жазу, төменгi бөлiгiнде – ашылған кітаптың астында алтын түсті айқастырылған өрт сөндіру балталары бар өрт сөндірушінің каскасы түріндегі эмблема орналастырылған, ішкі периметрі бойынша алтын түсті шырмауық лента түрінде жиектелген. Ақ жейдеге шевронның негізі ақ түсті, күнделікті нысанды киімге – қою қорғаныш түсті нысанды киімге.
      Ескерту. 34-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ішкі істер министрінің 02.12.2015 № 984 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
      34-1. Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігі Төтенше жағдайлар комитеті білім беру ұйымдарының курсанттарына арналған далалық нысанды киімге «Көкшетау техникалық институты» деген жеңдік белгі жеңнің қосылған жоғарғы тігісінен 12 см қашықтықта оң жақ жеңнің сыртқы жағында тігіледі және тоқыма матадан тiгiлген қалқан нысанындағы шевронды білдіредi, мөлшері 80х95 мм және ортасында қою сұр шеңбермен «жел бағыты» бейнесі белгіленген, оның ішінде қара үшбұрыш бар, «жел бағытының» артында жиектері қара түсті ашылған кітап орналастырылған, кітап парақтарының жиектері қою сұр түсті, кітап парақтары бозғыл түсті, кітаптың жолақтары көкшіл-күлгін түсті. Жоғарғы бөлігінде – «Көкшетау техникалық институты» деген қара түсті жазу, төменгi бөлiгiнде – ашылған кітаптың астында сұр түсті айқастырылған өрт сөндіру балталары бар өрт сөндірушінің каскасы түріндегі эмблема орналастырылған, ішкі периметрі бойынша алтын түсті шырмауық лента түрінде жиектелген. Далалық нысанды киімге шевронның негізі бүркеніш түстен жасалады.
      Ескерту. Сипаттама 34-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Ішкі істер министрінің 02.12.2015 № 984 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
      35. Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің Төтенше жағдайлар комитеті білім беру ұйымдары курсанттарының жеңдік белгісі оқу курстары бойынша қою қорғаныш түстi шұғадан жасалған сыртынан жабылатын жерiнде бұрышы төмен қарай орналасқан алтын түстес галуньнен үшбұрыштар бейнелерiн білдіредi. Оқу курсына сәйкес жеңдiк белгiлерде үшбұрыштар орналасады: бiр, екi, үш, төрт – тиiсiнше 1, 2, 3, 4-курстардың курсанттары үшiн. Галуньнің енi – 10 мм, ұзындығы – 75 мм, үшбұрыштар арасындағы қашықтық 5 мм;
      36. «ҚАЗАҚСТАН», «ТЕГІ», «ҚАН ТОБЫ» деген кеудедегi жапсырмалар төрт бұрышты нысанды бүркеніш түстi жапсырмалар алмалы-салмалы тоқыма матадан тiгiлген болып келедi және бүркеніш нысанды киiмдерiнiң оң және сол жақ қалтасының жоғары жағында киiледi. Жазбалары латын әрпiмен жазылады.
      37. Бейдждер алмалы-салмалы төртбұрышты алтын немесе қою сары түстес тегі қара түстi латын әрпiмен көрсетiлген металдан немесе пластмассадан жасалған немесе тоқыма матадан тiгiлген болуы мүмкін және кительдiң, күнделiктi күртенiң, свитердің, жейденiң кеудедегi оң жақ қалтасының жоғары жағында тағылады.
      38. Мемлекеттiк өртке қарсы қызмет органдарының эмблемасы алтын түстес түстi металдардың қоспаларынан жасалады және өрт сөндiрушiнiң каскасын қалықтаған қыранның қанаттарымен ораған, қиылысқан өрт сөндiретiн балта бейнеленген.
      39. Эмблема кительдiң, бүркеніш күртелердiң жағасының оң және сол жағының төменгi бөлiгiнде, жейденің, күнделiктi күртенің, көйлектің погондарында тағылады.
      40. Фуражкалардың төбесi үшін эмблема алтын түстес түстi металлдардың қоспаларынан жасалады және Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Елтаңбасы бейнеленеді.
      41. Папаханың, құлақшынның, кепидің, пилотканың басқа киілетін жері үшiн кокардада бейнеленген мемлекеттiк өртке қарсы қызмет эмблемасы алюминий қоспаларынан жасалады, ол көгiлдiр түстi сопақша пішінде орналасқан, жиектерi алтын түстес сәулелерiмен сопақша пішінге жиналған. Бүркеніш нысанды киiм үшiн кокарда қорғаныш түспен боялған.
      42. Салтанатты, салтанатты-шығуға арналған және күнделікті фуражкадағы кокарда алтын түстес алты бұтақшамен жиектелiп жасалады.
      43. Жоғары басшы құрамның салтанатты, салтанатты-шығуға арналған мундирдегi және күнделiктi кителіндегі, салтанатты, салтанатты-шығуға арналған фуражкаларындағы және күнделiктi нысанды киімдеріндегі тiгiстерi кестеленiп алтындатылған зер жiппен тiгiледi. Салтанатты, салтанатты-шығуға арналған мундирдiң жағасында және жеңдерiнде, күнделiктi кительдiң жағасында лавр жапырағы мен жиектер түрiнде кестеленiп тiгiледi.
      44. Жоғары, аға және орта басшы құрам үшiн салтанатты белдiк алтын түстес. Кiшi басшы құрам үшін – ақ түстес белбеу.
      45. Жоғары басшы құрамның салтанатты белбеу тоғасының пішіні дөңгелекше болады және алтын түстес түстi металл қоспаларынан жасалады. Тоғаның ортасында Қазақстан Республикасы Мемлекеттiк Елтаңбасының бейнесi бар. Сопақша пішіннің сыртқы жағында ұлттық өрнек бейнеленген. Тоға биiктiгiнiң көлемi 50 мм, енi 43 мм.
      46. Аға және орта басшы құрамның салтанатты белбеуіне тоғаның ортасында күн, оның астында қалықтаған бүркiт бейнеленген.
      47. Кiшi басшы, қатардағы құрамның және білім беру ұйымдары курсанттарының белбеуi үшiн шытыраның нысаны төртбұрыш, биiктiгiнiң көлемi 53 мм, енi 70 мм болады және алтын түстес түстi металл қоспаларынан жасалады. Шытырасында мемлекеттiк өртке қарсы қызмет органдарының эмблемасы ойып салынған.
      48. Нысанды киім түймелерiнiң диаметрлерi: үлкендерi – 24 мм (жоғары басшы құрам үшiн) және 22 мм (қалғандары үшін), кiшiлерi – 14 мм етiп жасалады. Түймелерде Қазақстан Республикасының Мемлекеттiк Елтаңбасы бейнеленген.