"Халықтың санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығы туралы" Қазақстан Республикасы
Заңының
7-бабының 10) тармақшасына сәйкес бұйырамын:
1. Қоса беріліп отырған "Азаматтық авиацияның авиациялық-техникалық базаларына қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар" санитарлық-эпидемиологиялық ережесі мен нормалары бекітілсін.
2. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау вице-министрі, Бас мемлекеттік санитарлық дәрігері А.А.Белоногқа жүктелсін.
3. Осы бұйрық ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.
Министрдің
міндетін атқарушы
Келісілген
Қазақстан Республикасының
Көлік және коммуникациялар
министрлігі
Азаматтық авиация
комитетінің төрағасы
_________________________
2004 жылғы 8 шілде
"Азаматтық авиацияның
авиациялық-техникалық
базалары жөніндегі
санитарлық-эпидемиологиялық
ереже мен нормаларды бекіту
туралы" Қазақстан Республикасы
Денсаулық сақтау министрінің
міндетін атқарушының
2004 жылғы 28 маусымдағы
N 507 бұйрығымен бекітілген
"Азаматтық авиацияның авиациялық-техникалық
базаларына қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар" санитарлық-эпидемиологиялық ережесі мен нормалары
1. Жалпы ереже
1. Осы санитарлық-эпидемиологиялық ережелер мен нормалар (бұдан әрі - санитарлық ережелер) құрылысы жобаланатын, салынатын, қайта құрастырылатын және пайдаланылып жатқан авиациялық-техникалық базаларға (бұдан әрі - АТБ) арналған.
2. Ұйымдардың басшылары мен жеке тұлғалар осы санитарлық ережелердің талаптарының орындалуын қамтамасыз етеді.
3. Осы санитарлық ережелерде төмендегідей терминдер мен анықтамалар қолданылды:
1) авиациялық-техникалық базалар - техникалық қызмет көрсетуге, ағымдағы жөндеу жұмыстарын жүргізуге, ауа кемелерінің құрастыруын жетілдіруге, технологиялық құрал жабдықтарын және жабдықтау материалдарын жөндеуге, жинау мен ұшу ақпаратының мағынасын түсіндіруге байланысты кешенді жұмыстарды орындауға арналған ұйымдар;
2) сіңіретін сүзгілер - газды немесе сұйық ортадан сіңіру қабілеті бар материалдардан жасалған сүзгілер;
3) ангар - ұшақтар мен тік ұшақтарға техникалық қызмет көрсетіп және жөндеу жұмыстарын жүргізуге, сақтауға арналған имараттар;
4) жетілдіру жұмыстары - техникалық жағдайға сай жұмысшы жағдайының өнімін қандай да бір агригатқа келтіру жөніндегі қорытынды жұмыс;
5) тұмшалаушылар - болттарды, тойтарылған шегелерді және басқа да судың кіруін болдырмауды қамтамасыз ету мақсатындағы байланыстырғыш заттардың, полимерлер негізінде жасалған құрылымдары;
6) бөлшектерді жаңғақ-құм қосылған су ағынымен тазалау - лакты-бояумен жабылған бөлшектерді және оларды тотығудан тазалау үшін жаңғақ қабығымен құм қосылған сумен тазалау;
7) трассировка - электр сымдарының монтаждау сызбасы.
2. АТБ аумағындағы ғимараттарды, имараттарды
орналастыруға және оларды күтіп-ұстауға қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар
4. Әрбір АТБ-ның санитарлық-техникалық жағдай туралы төл құжаты болуы керек.
5. Қай топқа жататынына байланысты авиациялық техникалық базалардың құрамына мыналар кіреді:
1) ауа кемелерін мерзімді техникалық жөндеуден өткізетін цех;
2) ауа кемелерін жедел техникалық жөндеуден өткізетін цех;
3) авиациялық және радиоэлектронды құралдарына зертханалық тексеріс және ағымдағы жөндеу жұмыстарын жүргізетін цех (учаске) (бұдан әрі - АжРЭҚ);
4) авиациялық техникаға ағымдағы жөндеу жұмыстарын жүргізетін цех;
5) бас механиктің цехы (учаскесі);
6) өндірісті жұмысқа дайындау цехы;
7) тұрмыстық құрал-жабдықтардың қызмет көрсету цехы;
8) ұшу барысында түскен ақпаратты жинайтын және өңдейтін құралдарды пайдалану (бұдан әрі - ҰБТАЖӨҚЛБ) немесе ұшу барысында түскен ақпаратты өңдеу (мағынасын шешу) және талдау бөлімшесі (бұдан әрі - ҰБТАӨЖТ);
9) авиациялық техникалардың техникалық жағдайын анықтайтын учаске (зертхана);
10) парашюттер мен апаттан құтқаратын құралдарды сақтайтын учаске.
6. АТБ-ның аумағы көгалдандыру жағынан, өндірістік және санитарлық-тұрмыстық жағдайға арналған ғимараттар мен имараттарды орналастыру және оларды күтіп ұстау, санитарлық қорғау аумағының мөлшері, шаруашылықтың қоймасын ұйымдастыру және көлікпен қамтамасыз ету жұмыстары қолданыстағы құрылыс нормалары және ережелерінің (бұдан әрі - ҚНжЕ) және халықтың санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығы саласындағы нормативтік құқықтық актілерінің (бұдан әрі - НҚА) талаптарына сай жүргізуі керек.
7. АТБ орналастыру учаскесін таңдағанда, онда орналасатын ұйымның аумағында мыналар қарастырылуы керек:
1) ауа кемелерінен және басқа да авиациялық техникадан шығатын шу селитебті аумаққа аз таралу талаптарын сақтау;
2) АТБ-ның ғимараттары мен имараттары электромагниттік көздерден (радиолокациялық стансалардан) радиотехникалық қондырғыларын электромагниттік өрісінен халықты қорғау талаптары орындалатындай қашықтықта орналасып қолданыстағы НҚА сай болуы керек;
3) керек мөлшерде сапалы сумен қамтамасыз ету мүмкіндігін;
4) қалдық суларды жинау, бұрып жіберу тазалау мүмкіндіктерін.
8. АТБ-ның аймағында мыналар орналасады:
1) өндірістік ғимараттар;
2) ангар алдындағы алаңшалар;
3) әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету ангары (ангарлық бөлім);
4) бас механиктің цех ғимараты (бөлім, учаске);
5) зертханалық тексеріс және авиатехникалық, радиоэлектронды құрылғыларды жөндеу цехының (бөлімінің, зертханасының) ғимараты; ұшу ақпаратын жинау мен өңдеу техникалық орталығын пайдалану бөлімі немесе ұшу ақпаратын өңдеу мен талдау учаскесі; авиатехниканың техникалық жағдайының диагностикалық учаскесі (зертхана) (мұндай үй-жайларды, осы ережелерде көрсетілген талаптарды сақтаған жағдайда негізгі өндірістік ғимараттарда орналастыруға болады);
6) Ауа кемелерінің жұмыстарын аяғына дейін жеткізуге және авиадвигательдеріне сынақ жүргізуге, жууға және ауа кемелерін мұздан тазалауға, ауа кемелерінің техникалық көмек көрсету механизмдерін жөндеу мен сақтауға және АТБ арнаулы автокөліктеріне арналған арнайы алаң;
7) авиахимиялық аппараттарды жөндеу және ағымдық қызмет көрсетуге арналған ғимарат, ауа кемелерін және авиахимиялық аппараттарды дегазациялауға, жууға арналған арнайы алаңдар (тек, авиациялық-техникалық жұмыстарды жүргізіп, ауа кемелеріне қызмет көрсететін АТБ-лар үшін);
8) Арнайы сұйықтардан босатылған бос ыдыстарды, қалдықтар мен түсті металлдарды және арнайы сұйықтарды сақтауға арналған алаңдар.
9. Ауа кемелерінің авиадвигательдеріне сынақ жүргізу және оның жұмыстарын аяғына дейін жеткізу жұмыстарын жүргізу үшін негізгі ғимараттар мен имараттардың артқы жағында, 300 метрден кем емес қашықтықтағы арнайы белгіленген алаңдар.
Ауа кемелерін және авиахимиялық аппараттарды дегазациялауға, жууға арналған арнайы алаңдар негізгі ғимараттар мен имараттардан 200 метрден кем емес, ал аэропорт әкімшілігінің және қоғамдық ғимараттардың ық жағында 300 метрден кем емес қашықтықта орналасуы керек.
10. Арнайы сұйықтарды сақтау орны әуежайдағы өндірістік, әкімшілік және қоғамдық ғимараттарынан 300 метрден кем емес қашықтықта орналасуы керек.
11. Арнайы сұйықтардан босатылған бос ыдыстарды, қалдықтар мен түсті металдарды және арнайы сұйықтарды сақтауға арналған алаңдар АТБ ғимараты мен имаратынан 50 метрден кем емес, ал әуежайдың әкімшілік және қоғамдық ғимаратынан 200 метрден кем емес қашықтықта орналасуы керек.
12. АТБ-ның аумағында жанар-жағар май және зиянды газ бөлетін қоймаларды орналастыруға, аумақты ластайтын материалдық қоймаларды, өндірістерді ұйымдастыруға болмайды.
13. Аккумуляторларды агрегаттайтын, зарядтайтын, жуатын, сүзгілерді жуып, тазалайтын, доңғалақтардың барабанын тазалайтын, шыныдан жасалған матадан кресло, басқа да жабдықтардың қаптарын, электрлі механизмдердің шөткелерін, электрлік жолмен пісіру, сырлау жұмыстарын жүргізетін құралдарын армирлағанда (күшейткенде) керекті үй-жайлар негізгі ғимараттар мен имараттардың ық жағында орналасуы керек.
14. Солтүстік климаттық құрылыс аумағында орналасатын АТБ-ны жобалау кезінде, ангарлер мен ғимараттарға (өндірістік ғимараттар, бас механик ғимаратының цехына, санитарлық-тұрмыстық үй-жайлар) баратын жолдар жабық өткізгіш дәліз арқылы жалғастырылуы, салынатын ғимараттардың жел жақтағы қабырғаларының ұзындығын шектеуі керек (қысқы жел розасына қарап) және оларда терезелер мен есіктер және қақпалар қарастырылмауы керек.
16. Сумен қамтамасыз ету, канализация, ыстық сумен, жер беті немесе жер асты арқылы газбен қамтамасыз ету жүйесінің сыртқы торабының бағытын анықтап, құрылысын жүргізу кезінде, АТБ-ның аумағын механикаландырылған жолмен жинап-тазалау жұмыстарын жүргізуге ыңғайлылық туғызатындай етіп, оларға келетін жолдарға бөгет болмайтындай етіп жоспарлау керек.
3. АТБ-ның өндірістік ғимараттары мен имараттарына
қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар
17. АТБ-ның өндірістік ғимараттары мен имараттарының көлемді-жоспарлы және құрылымды шешімі ҚНжЕ талаптарына сәйкес болуы керек.
18. Жекеленген үй-жайларда мынандай учаскелер орналасуы керек: ҰБТАЖӨҚЛБ (ҰБТАӨЖТ), аккумуляторларға қуат беретін, сүзгілерді, доңғалақтардың барабандарын жуып тазалайтын, авиа-техниканың бөлшектері мен агрегаттарын жаңғақ және құм айдау арқылы тазалау, шыныдан тоқылған бұйымдарды, электромеханизмдерінің, пісіру сырлау жұмыстарының шөткелерін армирлайтын, жанар-жағар майларды спектральдық тексерістерден, отын шығынын тексеретін құралдарды, ұшақ от өшіргіштерін толтыратын және басу, көбейту құралдары тұратын үй-жайлар.
19. Технологиялық құрал жабдықтардың жұмысы шу деңгейінің жоғарлығымен жүретін механикалық, слесарьлық-майыру және басқа да учаскелері оңашаланған үй-жайларда орналасып, дыбыс өткізбейтіндей әрлендірілген қабырғалармен қоршалуы керек.
20. Ультрадыбыстық генераторлар және дыбыс өзгерткіштер оңашаланған үй-жайларда орналасып, үй-жайға кіретін есікті ашқанда оларды алыстан басқарып, сөндіретін қондырғылармен жабдықталуы керек. Ультрадыбысты генераторларды және дыбыс өзгерткіштерді ортақ үй-жайларды орналастыру олар орналасқан үй-жайдың биіктігіне сай дыбыс өткізбейтін материалдармен жабылған жағдайда рұқсат беріледі.
21. Үй-жайдың биіктігі 3 метрден биік болғанда, ультрадыбыс құралдары кабинада (бокста) орналасып немесе қорғағыш экрандармен қоршалуы керек.
22. Дыбыс өткізбейтін қоршаулар рубероид, техникалық резеңкемен, пластмассалардан жасалып, дыбыс өткізбейтін материалдармен жабылған металл емес материалдардан, дюралюминиден немесе жайма болаттан еденнен резеңке төсеніштер арқылы оқшаулануы керек.
23. Компрессорлық станциялар және қондырғылар жеке тұрған ғимараттарда немесе имараттарда орналасуы керек. Егер қабырғалары мен төбесі дыбыс өткізбейтін заттармен жабылған болса, оларды АТБ-ның өндірістік ғимаратына орналастыруға рұқсат беріледі.
24. Жөндеу жұмыстарын жүргізетін және радиоқұрылымдарын тексеретін үй-жайлар экрандалған және екінші қабаттан төмен емес немесе жеке ғимараттар мен имараттарда орналасуы керек. Олармен көршілес үй-жайлардың қабырғасы дыбыс өткізбейтін материалдармен жабылуы керек. Егер дыбыс бір бағытта шығарылатын болса, онда сол қабырғаның тиісті учаскесі, едені және төбесі дыбыс өткізбейтін материалмен жабылуы керек.
25. АТБ-ның ғимараттары мен имараттарының радиолокациялық станцияларының антеннасына қараған жақтағы терезелеріне радиотолқыннан қорғайтын шыны салынып, металды тормен жабылады.
26. Ангарларда (ангарлық бөлімдерде) төбесінен түсетін табиғи жарық көздері қарастырылуы керек. Жарық түсетін жерлердің алаң мөлшері ангар алаңының 25 пайызын (бұдан әрі - %) құрауы керек.
27. Ангарлардың қақпасы механикаландырылған жолмен ашылып, қолмен ашу мүмкіндігі де қарастырылуы керек. Қақпаның жоғарғы жағы шынымен жабылуы керек.
28. Солтүстік-климаттық аумақта өндірістік ғимараттар мен имараттарға кіретін орын екі кіреберіспен жасақталып, әрбір кіре берістің ұзындығы 1,2 метрден кем болмауы керек.
29. ҰБТАЖӨҚЛБ (ҰБТАӨЖТ) үй-жайларының қабырғалары дыбыс өткізбейтін материалдардан жасалуы керек (поливинилацетаттың сулы ерітіндісімен өңделіп, эмальданған бояулармен сырлануы негізінде шпаклевкаланған гипсті плиталар).
30. Электромеханикалық қағаздармен жұмыс жүргізілетін ҰБТАЖӨҚЛБ (ҰБТАӨЖТ)-ның барлық үй-жайларында мыналарды орындау керек:
1) қабырғалары, есіктері, терзелер мен есіктердің жақтаулары, алдын ала поливинилацетаттың сулы ерітіндісімен еселенген шпаклевка жағылғаннан кейін терезе астындағы ернеу эмальды бояумен сырлануы керек;
2) едендер керамикалық тақтайшалармен, линолеуммен немесе басқа да оңай жуылатын материалдармен жабылуы керек. Ағаштан жасалған (тақтай, паркет) еденнің үстінде қорғайтын зат болмаса, оны пайдалануға болмайды.
31. Ангарларға (ангарлық бөлімдерге) арналған үй-жайдың еденінің беті кірден, төгілген арнайы сұйықтардан және жанар-жағар май материалдарынан оңай тазалау үшін тегіс және бүдірсіз болуы керек.
32. АТБ-ның өндірістік ғимараттары мен имараттарына кіретін жерде аяқ киімді тазалауға арналған металдан жасалынған торлар, еңкейіп сүрту үшін тұтқалармен жабдықталған болуы керек.
4. Өндірістік үрдістер мен құрал-жабдықтарға қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар
33. Өндірістік үрдістер мен құрал-жабдықтар өндірістік қолданыстағы НҚА талаптарына сай болуы керек.
34. Технологиялық үдерістерді және құрал-жабдықтарды пайдалануды ұйымдастыру кезінде зияны өндірістік факторлардың адам организміне әсер ететін мөлшерін кемітуге бағытталуы керек (осы санитарлық ережелерге 1-қосымша). Технологиялық үдірістерге енетін өзгерістер және құрал-жабдықтарды жетілдіру өндірістік ортаның жағдайын жақсартуға бағытталуы керек.
35. Дыбыс қысымының октавалық жолақтағы жиілігі, дыбыс деңгейі және өндірістік операция жүргізгендігі өндірістік жұмыс орындарындағы дыбыс деңгейі децибелдарда (бұдан әрі - дБ) (А) эквивалентті болып, АТБ-ның аумағында осы санитарлық ережелерге 2-ші қосымшада көрсетілген рұқсат етілген норматив деңгейіне сай болуы керек.
36. Рұқсат етілген деңгейден жоғары шу шығаратын құрал-жабдықтарды дыбыстан оқшауландыру мен экрандалатын аралық учаскесінің жалпы үй-жайынан бөлек, үй-жайдың жеке бөлігінде топтастыру және орналастыру керек.
37. Зертханалық тексеріс жүргізетін, жұмыс барысында жоғарғы сапалықта шу, ультрадыбыс шығаратын АиРЭО құралдарына жөндеу жүргізетін цехтағы құрал-жабдықтар рұқсат етілген деңгейден жоғары шу шығаратын болса, онда оларды дыбыс өткізбейтін жапқышы бар жерде орналастыруы керек.
38. Сүзгілерді ультрадыбыс арқылы тазалайтын ванналарда, олардың қақпағын ашқан кезде автоматты түрде ультрадыбыс генераторын және дыбыс өзгертетін құралды өшіретін құрылым қарастырылуы керек.
39. Дыбыс өткізбейтін жапқышпен жабылған ультрадыбыстың генераторлары мен дыбыс өзгертетін құралдардың басқару органдары мен пультін дыбыс өткізбейтін материалдармен жаппай-ақ, оларға оңай келу үшін ашық қалдыруға рұқсат етіледі.
40. Ультрадыбыс қондырғыларын басқаратын жұмыс орнындағы дыбыс қысымының деңгейі стандарттың талаптарға сай болуы керек.
41. Жұмыс орындарында діріл тудыратын компрессорлар, сорғылар, ұсталық балғалар, пресстер және басқа да құрал-жабдықтар арнайы фундаменттерге қойылып немесе дірілді оқшаулайтын (дірілді басатын төсегіштер мен кілемшелер) қондырғыларға орналасуы керек.
42. Ауаға зиянды химиялық заттар мен сұйық (бактар, ванналар) шығаратын құрал-жабдықтардың құю орындары жабық болуы керек.
43. Үй-жайларда бояғыштың және арнайы сұйықтардың, эпоксидті шайырлардың, желімдердің, тұмшалаушылардың жұмысшы ерітінділерін және басқа да зиянды заттар немесе қолайсыз иіс шығаратын өнімдерін дайындайтын үй-жайларда сорып шығаратын шкафтар немесе олар, сорып шығаратын шатыр астында орналасуы керек.
44. Шыныдан жасалған матаны пішуге арналған немесе шыныдан жасалған бұйымдарды жөндейтін жұмыс үстелдері, кесуге арналған борттық құрал-жабдықтармен жабдықталуы керек, оның беті берік бұдырсыз болып, шыны тозаңынан оңай тазаланатындай тегіс болуы керек. Мұндай үстелдердің үстін пневматикалық жолмен сору арқылы тазалануы керек. Құрғақ түрде тазалауға болмайды.
45. Пайдаланылған шүберектерді ластанған сүрту материалдары бір жерге жиналып, қақпақты темір жәшіктерге салынуы керек, одан соң қақпағы жабылып, жұмыс ауысымы аяқталған соң жұмыс орнынан алынып, арнайы жерге апарып тасталынуы керек.
46. Электрлі және магнитті өрістердің нормалық кернеуі, энергия ағымының тығыздығы, энергетикалық жүктеме стандартының талаптарына сай жүргізілуі керек.
47. АиРЭО-ға жөндеу және тексеру жұмыстарын жүргізетін цехтарда (учаскелерде, зертханаларда) толқынды қуатты азайтып, жуытатын басқа да қондырғылар қарастырылып, олар электромагниттік өрісті радиожилігін рұқсат етілген деңгейге дейін төмендетуі керек.
48. Өте жоғарғы жиіліктегі (бұдан әрі - ӨЖЖ) радиолокациялық құрылымдарды, антенналық құрылымдарды тексергенде жұмыс орындарынан металдан жасалған тор-экран, басқа да дыбыс жуытатын жапқыштармен жабылған экран арқылы бөлінуі керек.
49. Ионды сәуле көздері болып табылатын құрылымдармен жұмыс атқарғанда қолданыстағы НҚА-нің талаптарына сай болатындай етіп қорғану керек.
50. АТБ-ның ангарларында, цехтарында және учаскелерінде тасымалдау жұмыстарын жүргізу үшін және жүк көтеретін (түсіретін) механизмдер және салмағы 20 кг көп күш қондырғыларының бөлшектері қарастырылуы керек.
5. Негізгі жұмыс орындарына қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар
51. АТБ-дағы жұмыс орындарының антропометриялық және физиологиялық сипаттары, басқару органдарын және ақпарат құралдарын орналастыруға қойылатын талаптар стандарт талаптарына сай келуі керек.
52. Жұмыс орындарының конструкциялық құрылымы, олардағы құрал-жабдықтармен жабдықталуы матор орналасқан зонадағы еңбек үдерісінің ерекшеліктеріне қарай және пайдаланатын технологиялық құралдың және еңбек ету аумағының мөлшеріне қарай жұмыстарды отырып немесе тұрып істеуге мүмкіндік беруі керек.
53. Жұмыс орны өндірістік ортаның зиянды факторларынан (3-4 қосымша) мұқият қорғалуы және бақыланатын аумақтағы құрал-жабдықтарды дұрыс көре алатындай болып орналасуы керек.
54. Негізгі және қосымша құрал-жабдықтарды орналастыру кезінде жұмыс аумағында жүріп тұруға керекті және өндірістік операцияларды оңай орындау үшін үлкен орын қарастырылуы керек.
55. Жұмысты негізінен отырып орындайтын цехтардағы (учаскелердегі, зертханалардағы) жұмыс орындықтары (креслолары) жұмыс операцияларын оңтайлы кейіпте орындау үшін көтеріліп бұрылатындай болуы керек. Орындықтардың отыратын жерінің, арқалығының жапқыштары жартылай жұмсақ, тайматындай, ауа өткізетін жеңіл тазаланатын затпен қапталуы керек.
Жағу-майлау материалдарымен және басқа да арнайы сұйықтықтармен жұмыс істейтін адамдар үшін жапқыштар алынып, салатындай болып, химиялық жолмен тазалауға, жууға болатын материалдардан дайындалуы керек.
6. Жылу және желдету жүйелеріне қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар
56. АТБ-ның үй-жайларында жылу беру және желдету жұмыстары қолданыстағы НҚА-нің талаптарына сай жүргізілуі керек.
57. АТБ-ның үй-жайларын желдету барысында жұмыс аумағындағы ауадағы химиялық заттарды және тозаңдарды ұстап қалып, бекіткен шектен аспауды қамтамасыз етуі керек.
58. АТБ-ның үй-жайларындағы ауаның температурасы, қозғалу жылдамдығы, салыстырмалы ылғалдылығы осы санитарлық ережелерге 5-қосымшада берілген санитарлық ережеге сай болуы керек.
59. Тозаң бөліп (құм және жаңғақ ағыны арқылы бөлшектерді тазалайтын, шөткелерді армирлайтын, доңғалақтарды жөндейтін, ағаш шеберінің цехында) шығаратын өндірістік үй-жайлардағы жылыту құралдарының беті оңай тазалану үшін тегіс болуы керек.
60. Өндірістік үй-жайларда бір адамға шаққанда ауа 20 м 3 келетін жағдайда сыртқы ауаның берілуі бір адам үшін 30 м 3 құрау керек. Егер үй-жайдағы ауаның мөлшері әрбір адамға 20м 3 кем болса, онда сыртқы ауаның берілуі 20 м 3 кем болмауы керек.
61. Үй-жайға келіп түсетін ауадағы зиянды заттардың қанықпасы рұқсат етілген деңгейдің 30 пайызынан аспауы керек. Үй-жайларды желдету жүйесінде ауаны қайта қолдану, ауамен жылыту, ауаны тоңазыту жұмыстары жүргізілмейді.
62. Көрші үй-жайлардан (аккумуляторлық цех, фильтрлер мен бөлшектерде тазалап жуатын, сырлау, пісіру, ағаш шебері жұмыс істейтін, арнайы сұйықтықтың ерітіндісін, эпоксидті желімді, тұмшалаушыларды дайындайтын, шөткелерді армирлайтын, электро химиялық қағаздарды пайдаланатын, борттағы өрт сөндіргіштерді толтыратын, шығын өлшегіштерді жөндейтін және автодвигательдердің жұмысын тексеретін құралдарды, жанар-жағар май материалдарына спектральдық тексеріс жүргізетін және шыныдан жасалған материалдарға жөндеу, тігін жұмыстарын жүргізетіндер) келетін ауада зиянды заттар мен тозаң болмау үшін ауадағы зиянды заттардың, тозаңның үй-жайдан шығарылатын ауа көлемі келетін ауа көлемінен 20 пайызға көп болуы керек.
63. Зиянды заттарды және тозаңдарды ауа бөліп шығарудың көзі болып табылатын технологиялық құралдар тұрған жерде сорып шығаратын жергілікті желдету жүйесі қарастырылуы керек.
64. Электрохимиялық қағаздарды пайдалана отырып, ұшу барысындағы ақпаратты өңдейтін жұмысшы үстел және шыны материалдармен жұмыс істеуге арналған үстел тұрған үй-жайы бүйірден шығатын жергілікті желдету жүйесімен қамтамасыз етілуі керек.
66. Барлық климаттық аумақтарда орналасқан ангарлардың қақпаларының алдында жылыту перделерін қарастыру керек, оған берілетін ауаның температурасы мен көлемі сондай есеппен алынуы керек, қақпаны ашқан кезде ангардың ішінде ауаның температурасы 5 0 С төмен түспейтіндей.
67. Солтүстіктік климаттық-құрылыстық аумақтардағы өндірістік ғимараттардың қақпалары мен есіктерінің алдында (кіре берісі мен дәлізі болмаған жағдайда) жылыту перделері қарастырылуға тиіс, оларға берілетін ауаның көлемі мен температурасын сондай есеппен алу керек, қақпаны немесе есікті ашқан кезде үй-жайдың ішіндегі ауаның температурасы 12 0 С төмен түспеуі керек.
68. Химиялық зиянды заттар және тозаң бөлінетін үй-жайдың ішіндегі жергілікті сорып-желдету жүйесін сүзгіш құрылғылармен жабдықтау қажет:
1) аккумоляторлық, бөлшектерді және сүзгіштерді химиялық және ультрадыбыспен жуатын, жанар-жағар материалдарына спектральдық талдау, шығысты өлшегіштерді және авиадвигательдерінің жұмысын бақылайтын құралдарды тексеретін, арнайы сұйықтықтарды, эпоксидті желімдер және тығыздағыштарды-талшықты сүзгілермен;
2) ұстаханалар, шөткелерді арматуралайтын, әйнекті материалдардан жасалған бұйымдарды жөндейтін, бөлшектерді жаңғақты - және құмбүркішпен тазартатын, құйынды немесе топтық-жонғыш станоктармен;
3) пісіруші-скруберрлермен немесе абсорбционды сүзгілермен;
4) сырлайтын, сырларды еріткіштерді және ертінділерді дайындайтын, электрохимиялық қағазды пайдалана отырып ұшақтық ақпараттарды өңдейтін, айырып оқитын, басып шығару-көбейту қондырғылары-гидросүзгіштер немесе термокаталикалық реакторлармен.
69. Құрамында зиянды заттары және тозаңы бар ауаны үй-жайдан желдеткіш арқылы атмосфераға алдын-ала тазартылмаған күйінде шығаруға рұқсат етілмейді.
7. Жарыққа қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар
70. АТБ-ның өндірістік үй-жайларын және аумағын табиғи және жасанды жарықпен қамтамасыз ету қолданыстағы ҚНжЕ мен НҚА талаптарына сай болуы керек.
71. АТБ үй-жайларындағы жасанды жарықтандыру жағдайындағы жұмысшы беттері үшін өндірістік үрдістерге байланысты осы санитарлық ережелерге 6 қосымшаға сәйкес жарықтандырудың төменгі мәні нормаланады.
72. Аумақтағы жұмысшы зонасының орташа жазықтық жарықталуы кем дегенде болуға тиіс: перронда - 20 люкс (бұдан әрі - лк); арнайы пайдаланылатын алаңдарда - 10 лк; әуе кемелері тоқтайтын алаңдарда - 5 лк.
73. Әуе кемелері тұрағының, перронның, әуе кемелеріне қызмет көрсетілмейтін, арнайы қолданылатын алаңның (ұшақтар, вертолеттер тұрағының аралары, қызметтік кіретін жолдар) жазықтық жарықталуының орташа деңгейі осы санитарлық ережелердің 74 тармағында көрсетілген орташа жарықтандыру деңгейінің 50% кем болмауға тиіс.
74. Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету үшін перронда, тұрақтарда және арнайы қолданылатын алаңда, атқарылатын жұмыс сипатына қарай жарықтандырылуы жалпы жарықтандырудан жеткіліксіз болғанда, жергілікті жылжымалы, тасымалдамалы жарықтандыру құрылғыларын және жазықтық бетте жарықтандыруы 1 лк кем болмайтын кезекші жарықтандыру көзін қосу қажет.
75. Өндірістік үй-жайларды апаттық жағдайларда жарықтандыру қарастырылуы керек, егер жарықтың сөніп қалуы жарылыс немесе өрт қаупін тудыратын болса, бұл жағдайда жұмысшы бетін жарықтандыру жалпы жарықтандыру жүйесінің нормадағы 5% құрауға тиіс, бірақ 2 лк кем болмауы керек.
76. Өткелдерде, баспалдақтарда және әлі жұмысын тоқтатпаған өндірістік жабдықтар орналасқан үй-жайларда эвакуациялауға арналған жарықтандыру қарастырылуы керек, бұл жағдайда едендегі және баспалдақтардағы жарықтандыру 0,5 лк құрауы керек.
77. Жарықтандырудың нормадағы мәнін қамтамасыз ету үшін жалпы және жергілікті жарықтандыруға арналған жарықтандыру құралдарын қолданыстағы ҚНжЕ талаптарына сай іріктеуді қамтамасыз етуі керек.
8. Жеке қорғау құралдарына қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар
78. жеке қорғау құралдары жабдықтың конструкциясы, өндірістік үрдісті ұйымдастыру және ұжымдық қорғану құралдары еңбек қауіпсіздігін қамтамасыз ете алмаған жағдайда қолдануы тиіс.
80. АТБ қызметкерлеріне арнайы киімдер, арнайы аяқ киім және басқа да жеке қорғану құралдары берілген кезде оларды қолдану туралы нұсқау беріліп және оларды қалай күтіп кию жөніндегі талаптармен таныстырылуға тиіс.
81. Қызметкерлерге берілетін жеке қорғану құралдары нақты жұмыс жағдайларына, қызметкердің бойына денесінің көлеміне және басқа антропометрикалық көрсеткіштеріне сәйкес келуі керек.
82. АТБ-да қызметкерлерге берілген жеке қорғану құралдарын химиялық тазартудан өткізу, жуу, газдан арылту және жөндеуден өткізу уақытында ұйымдастырылуы керек. Арнайы сұйықтықтармен ластанған киімдер алдын ала газдан тазартылып, залалсыздандырылып, содан кейін ғана ластанбаған арнайы киімдерден бөлек химиялық тазартуға және жууға берілуге тиіс.
83. Кезекпен пайдаланылатын жеке қорғану құралдарын тазарту және залалсыздандыру жұмыс аяқталғаннан кейін немесе басқа қызметкерге өткізетін кезде қызметкерлердің өздері жасауға тиіс.
84. Жеке қорғану құралдарын жөндеуден өткізу оның қорғаушы және гигиеналық қасиеттерін қамтамасыз етуі керек.
85. Арнайы киімдер, арнайы аяқ киімдер жеке, есігі жабылатын, киім ілетін шкафтарда бөлек сақталуы керек.
86. Қолдың терісін зиянды заттардың әсерінен қорғау мақсатында қорғаушы дерматологиялық заттар қолданылуға тиіс (ауысымдағы жұмыс түріне байланысты қолдану нормасы 1 ретке 5 грамм).
87. АТБ ұйымдарында жұмыс істеушілер жұмысқа қабылданар алдында алдын ала және кейін кезеңмен халықтың санитарлық салауаттылығы саласындағы өкілетті органмен белгіленген тәртіпте медициналық тексерістен өтуге тиіс.
9. Санитарлық-тұрмыстық жағдайды қамтамасыз етуге
қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар
88. Қызметкерлерді санитарлық-тұрмыстық жағдаймен қамтамасыз ету қолданыстағы ҚНжЕ мен НҚА талаптарына сай жүзеге асырылуы тиіс.
89. Киім ілетін гардероб үлгілері, шкафтардың саны мен түрлері, себезгі торлар және шүмектердің саны, арнайы тұрмыстық үй-жайлар және құрылғылар (арнайы киімдерді кептіретін, химиялық тазартудан өткізетін, жуатын, жұмыскерлердің жылынуына және салқындауына арналған үй-жайлар) өндірістік үрдістер топтарына сәйкес анықталады.
90. АТБ нысандарын және құрылысына жобалау жүргізу барысында қызметкерлерге медициналық-алдын-алу қызметін көрсетуге арналған (емдеу пункті, жұмыс уақытында дем алуға арналған үй-жай, жүйкені дем алдыруға арналған бөлме) және қоғамдық тамақтандыруға арналған үй-жайлар (асхана, буфет) қарастырылуы керек.
91. Ашық ауада жұмыс істейтін жұмыскерлерге жұмыс уақытында жылынуға (салқындатуға) және дем алуға арналған үй-жайлар АТБ-ның өндірістік үй-жайларында қарастырылуға тиіс. Егер ашық ауада жұмыс істеушілердің негізгі жұмыс орны өндірістік ғимараттан 150 м артық қашықтықта болса, онда жылынуға (салқындауға) және дем алуға, тамақтануға арналған үй-жайлар бөлек тұрған қосалқы ғимаратта қарастырылуы керек.
92. Жылытуға арналған үй-жайлар арнайы киімдер мен аяқ киімдерді кептіруге болатындай, жылу шығаратын құрылғылармен жабдықталуы керек. Салқындатуға арналған үй-жайлар тұрмыстық кондиционерлермен жабдықталуға тиіс.
93. Тамақтануға арналған үй-жай қол жуғышпен, станционарлы қайнатқышпен, электр плитасымен, тоңазытқышпен жабдықталуы керек.
95. Бөлек орналасқан қосалқы ғимараттардағы жұмыс уақытында жылынуға (салқындатуға), тамақ ішуге арналған үй-жайларға ауызсу беті жабық бұрқақ үлгісінде шүмегі бар ыдыстармен жеткізіледі немесе сыйымдылықтарға құйылған су қолданылады. Ауыз суға қолданылатын судың температурасы 20 0 С жоғары және 8 0 С төмен болмауға тиіс.
10. Қоршаған ортаны санитарлық қорғауға қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар
96. Шудың деңгейін төмендетуге және жұмыс істеп тұрған авиадвигательдерден атмосфераға бөлінетін зиянды заттарды азайту үшін перрондағы және тұрақтағы әуе кемелерін арнайы көлікпен тіркеп сүйреу қарастырылады.
97. Авиадвигательдерді іске қосу және сынақтан өткізу ағынды бұратын және шуды басатын құрылғылармен жабдықталып, әуе кемесінің көлденең осі өндірістік ғимаратқа тік орналасатындай арнайы қолданылатын алаңдарда немесе тұрақтарда жүргізіледі.
98. Әуе кемелерінің сыртын жуу жуындылар мен арнайы сұйықтықтардың қалдықтарын жинап жоятын құрылғылармен жабдықталған арнайы қолданылатын алаңдарда және тұрақ орындарында жүргізілуге тиіс.
99. Борттағы радиолокациялық құрылғыларды тексеру және күйіне келтіру жазғы алаңда сәуле шығарушы антенналық құрылғылардың және антенналық құрылғыларды оң бұрышпен "жоғары" қаратып орнату арқылы бағдар беру барысында арнайы қолданылатын алаңдарда немесе тұрақтарда жүргізілуі керек.
100. Ластанған жуынды суларды (тұрмыстық, өндірістік және ағынды сулар) ағызу әуежайдағы авиациялық-техникалық баздарды технологиялық жобалаудың қолданыстағы ведомстволық нормаларына сәйкес жүргізіледі.
101. АТБ аумағында, орташа тәулік нормасының жинақталуына сәйкес, қатты өндірістік-тұрмыстық қалдықтарды жинауға арналған орын қарастыру керек: АТБ 1-ші, 2-ші топтары үшін 0,2 кг/адам*сағ., АТБ 3-5-ші топтары үшін - 0,35 кг/адам*сағ.
"Азаматтық авиацияның авиациялық-
техникалық базаларына қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі
мен нормаларына 1 қосымша
Зиянды өндірістік факторлардың көзі болып табылатын үрдістердің, операциялардың, жабдықтардың тізбесі
___________________________________________________________________
Үрдістердің, операциялардың, | Зиянды өндірістік факторлар
жабдықтардың атаулары |
___________________________________________________________________
Перронда, әуе кемелерінің тұрағы ШУ, ультрадыбыс, зиянды
орындарында жүргізілетін жұмыстар заттар (бензиннің буы, керосин,
көміртегі оксиді, азот оксиді,
майдың аэрозолдары, тозаң)
Тұрақ орындарында және арнайы ШУ, ультрадыбыс, зиянды
алаңдарда әуе кемелерінің заттар (керосин буы, көміртегі
авиақозғалтқыштарын және қосалқы оксиді, азот оксиді, майдың
күш өндіретін қондырғыларын іске аэрозолдары, формальдегид,
қосу және сынақтан өткізуге майдың бұзылуынан пайда болған
байланысты жұмыстар өнімдер, тозаң)
Әуе кемелерін жанар-жағар Зиянды химиялық заттар (отынның
майларымен, арнайы сұйықтықтармен булары: алифаттық, алициклдық,
жабдықтау иісі бар, мұнайлық, терпендік
көмірсутектер; минералдық және
синтетикалық майлардың
аэрозолдары; жұмысшы
сұйықтықтарының аэрозолдары)
Әуе жай кемелерінің сыртын мұз Арнайы сұйықтық (этиленгликоль)
қатырмайтын сұйықтықпен өңдеу
Борттағы санитарлық тораптарды Арнайы сұйықтығы (фенол)
жуу және тазарту
Әуе кемелерінің сыртын жуғыш Арнайы сұйықтықтар: (фенол,
заттарды қолданып жуу моноэтаноламин)
Арнайы алаңдарда және әуе
кемелерінің тұрағында борттағы Электромагнитті сәуле бөлу:
радиотехникалық құралдарды тексеру - 06-300,0 мегегерц (бұдан
барысында атқарылатын жұмыстар әрі - МГц) диапазонында
(оның ішінде жылжымалы - 03-300,0 гигагерц (бұдан әрі
самолеттік зертханалардың - ГГц) диапазонында
көмегімен):
радиостанцияның
радиолокациялық станцияның
Ангардың алдындағы алаңда әуе Зиянды химиялық заттар (ацетон,
кемелерін сырлау толуол, эпихлоргидрин,
этилацетат)
Бөлшектер мен сүзгіштерді жуу Шу, зиянды химиялық заттар
(химиялық) (бензиннің буы, толуол,
бензол, моноэтаноламин)
Сүзгіштерін жуу (ультрадыбыстық) Ультрадыбыс, шу, зиянды
химиялық заттар (сол, химиялық
жууда қолданылатын заттар)
Әуе кемелерінің бөлшектерін Зиянды химиялық заттар
іске қайта қосуға дайындау, (бензиннің буы, ацетон, толуол,
тежегіштерді бөлшектеп ажырату бутилацетат), Этилацетат
және с.с.
Шөткелерді арматуралау, резеңке Зиянды химиялық заттар
бұйымдарды дайындау (көмірсутегі, графитті канифоль
тозаңы)
Майыстыру жұмыстары Шу, діріл (жергілікті)
Эпоксидті желімді қолдана Шу, діріл (жергілікті), зиянды
отырып атқарылатын ұсталық заттар (ағаш тозаңы,
жұмыстар эпихлоргидрин)
Органикалық әйнекті кесу және Зиянды химиялық заттар
өңдеу (органикалық әйнектің тозаңы),
шу
Пісіру жұмыстары Шу, зиянды химиялық заттар,
(марганец оксиді,азот оксиді)
АжРЭО цехында радиотехникалық Ультрадыбыс, мына диапазондарда
құралдарды жөндеу және іске қосу электромагнит сәулесінің
бөлінуі:
-06-300,0 МГц диапазонында
-03-300,0 ГГц диапазонында
Пилоттық-навигациялық, электрлік Шу, ультрадыбыс, зиянды
және борттық басқа жабдықтар химиялық заттар (керосин
түрлерін цехтарда және АжРЭО буы, графиттік тозаң, канифоль,
учаскелерінде жөндеу және іске қосу қорғасын)
Борттағы өртсөндіргіштерді толтыру Шу, зиянды химиялық заттар
(этиленгликоль, қос тотықты
көмірсутегі, фреон)
Электрохимиялық қағазбен ҰБТАЖӨҚЛБ Шу, зиянды химиялық заттар
(ҰБТАӨЖТ) - атқарылатын жұмыстар (формальдегид, фенол,
этиленгликоль)
Майды спектральды сараптау Шу, зиянды химиялық заттар
бойынша МФС стендінде жұмыс істеу (озон)
Шу, зиянды химиялық заттар
стендтерде арнайы сұйықтықпен (көміртегі оксиді, азот оксиді,
тазарту көмірсутегі, формальдегид,
эфирлер)
Аккумоляторды зарядтау Шу, зиянды химиялық заттар
(сілтілер және қышқылдар
аэрозолдері)
Сорғылар мен компрессорларда Шу, діріл ( жалпы)
жұмыс істеу
Әйнекті талшықтардан бұйымдарды Шу, зиянды химиялық заттар
пішіп және тігу (әйнекті талшықтардың тозаңы)
Механикалық учаскелердегі жонғыш, Шу
фрезерлік, тескіш және басқа
станоктардағы жұмыс
изотопты көздермен жұмыс Иондалған сәуле бөлу
істеу
Бұзбайтын бақылау құралдары Шу, электродыбыс, электромагнит
өрісі
___________________________________________________________________
"Азаматтық авиацияның авиациялық-
техникалық базаларына қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі
мен нормаларына 2 қосымша
АТБ аумағында және үй-жайлардағы, жұмыс орнындағы
өндірістік операциялар жүргізу кезінде пайда болатын дыбыс қысымының, дыбыс деңгейінің және баламалы дыбыс деңгейінің рұқсат етілген мөлшері
___________________________________________________________________
Қызмет түрлері, | дБ берілген, орташа геометриялық |дБ(А)
жұмыс орны | жиліктегі октавалық жолақтардағы |дыбыс
| дыбыс қысымының деңгейі, Гц |деңгейі
|---------------------------------------| және
|31,5|63|125|250|500|1000|2000|4000|8000|балама.
| | | | | | | | | |лы ды.
| | | | | | | | | |быстың
| | | | | | | | | |деңгейі
___________________________________________________________________
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
___________________________________________________________________
АТБ, ТКБ инженерлік-
техникалық құрамына
бөлінген үй-жайлар 93 79 70 63 58 55 52 50 49 60
АиРЭО цехы;
электрозертханасы
двигателдерде
бақылауға арналған
аспаптарды тексе.
рудің аспаптар
зертханасы, қы.
сылған ауамен
тазалау 103 91 83 77 73 70 68 66 64 75
Аспаптық зертхана:
мембраналық
анеройдтық аспап.
тарды, навигациялық
құрал-жабдықтарды,
оттегілік құрал-
жабдықтарды;
зертхананың
үй-жайлары: радио.
байланыс және радио.
локациялық құрал-
жабдықтар, пило.
таждық навигациялық
құрал-жабдықтар,
БАЖ, сөйлесу пара.
метрін тіркейтін
борттық жүйе, ОБҚ 96 83 74 68 63 60 57 55 54 65
ПЭССОПИ (УОАПИ)
Үй-жайы 86 71 61 54 49 45 42 40 38 50
қондырғыны
пайдалану 96 83 74 68 63 60 57 55 54 65
Анықтау зертханасы:
рекламация, пара.
метрлер үй-жайы,
ақпарат жинау,
бақылау әдісін
жоймайтын 93 79 70 63 58 55 52 50 49 60
Майды спектральдік
тексеруден өткізетін
үй-жай 96 83 74 68 63 60 57 55 54 65
Басып шығару,
көбейту зертханасы,
дайындау жұмыстарын
жүргізетін үй-
жайлар, қоймалар 96 83 74 68 63 60 57 55 54 65
Тұрмыстық құрал-
жабдықтарды пайда.
лану цехы, аккуму.
ляторлық агрегаттық
компрессорлық кір
жуатын орын, химия.
лық тазалау орны 103 91 83 77 73 70 68 66 64 75
Ауа кемелерін жуу
орны, бас механик
пен ұстаның цехы 107 95 87 82 78 75 73 71 69 80
Борттық өрт сөндір.
гіштерге арналған
үй-жай 103 91 83 77 73 70 68 66 64 75
Ағымдағы жөндеу
жұмыстарын, пісіру,
сырлау слесарлық
ағаш жұмыстарын,
ангардағы барлық
жұмыстары, ауа
кемесінің кабинасын.
дағы, жылумен үрлеу
машиналармен, пер.
рондағы, ауа кемелері
тұратын орындағы,
ангар алдындағы
алаңда двигатель.
дерді жұмысқа қосу
және тексеруге
керекті алаңдар 107 95 87 82 78 75 73 71 69 80
___________________________________________________________________
"Азаматтық авиацияның авиациялық-
техникалық базаларына қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі
мен нормаларына 3 қосымша
АТБ-дағы физикалық зиянды өндірістік факторлардың тізімі
___________________________________________________________________
Зиянды факторлардың атауы | Еңбек қызметінің түрлері, үй-жайлар,
| жұмыс орны
___________________________________________________________________
Жоғарғы шу деңгейі Ауа кемелеріне перронда және тұрған
жерлерінде техникалық қызмет жасау;
авиа двигательдерді, қосымша күш
қондырғыларын арнайы адамдарды жұмысқа
қосу; жылыту машиналарындағы жұмыс;
электр тоғының генераторлары және
оларды өзгертетіндерді тексеру;
механикалық үй-жайларда слесарлық
учаскелердегі компрессор орналасқан
жерде; ағаш өңдеу орнында; басу, көбейту
қондырғыларындағы жұмыс "Луч"
қондырғысын пайдаланатын үй-жайларда
және ұшу барысында алынған ақпараттарды
өңдеу; самолеттердегі жылжымалы
зертханаларда;
Жоғарғы ультрадыбыс деңгейі қосымша күш қондырғылары істейтін әуе
кемесіне техникалық қызмет көрсету;
жылыту машиналарындағы жұмыс;
сүзгіштерді, бөлшектерді тазалау, жуу
жұмыстарын ультрадыбыстық қондырғыда
жүргізу; радиолокациялық аппаратпен
жұмыс істеу;
Жоғарғы жалпы діріл деңгейі қол пневмоқұралдарымен жұмыс істеу;
майырғыш балғамен жұмыс істеу;
ұста-пресс қызметінде; самолеттердегі
жылжымалы зертханаларда;
Жоғарғы жергілікті діріл қол пневмоқұралдарымен жұмыс істеу;
деңгейі майырғыш балғамен жұмыс істеу; ағаш
өңдеу станоктарында, айналмалы
араларды, электро сүргілерді, рейсмус
станкаларында жұмыстар ұста балғасы мен
пресстердегі
Температураның жоғарлауы Барлық өндірістік үй-жайлар міндетті
немесе төмендеуі, түрде анероидты мембраналық аспап
салыстырмалы ылғалдылық орналасқан үй-жайды тексеру және
ауаның қозғалысы жөндеу; сырлау және ағаш өңдеу
жұмысында бұйымдарды ыстықтай
кептіргенде, ұста дүкенінде, ангарларда
Еңбек ету аумағын Барлық үй-жайларда міндетті түрде
жеткіліксіз жарықтандыру бақылау жасау; перрондардың, тұрақ
аумағында, арнайы алаңдарда; АиРЭО,
ПЭССОПИ (УОАПИ) үй-жайларында,
цехтарында, механикалық, слесарлық және
ағаш жөндеу учаскелерін, керек
жарақтармен бұйымдарды тігу орнында,
зертханалық анықтау орнында, ангарларда
Электромагниттік сәуленің АиРЭО цехындағы радиостанцияларды,
жоғарғы деңгейі радиолокациялық құрылымдарды жөндеу,
тексеру; ауа кемесі тұратын жерде
арнайы алаңдарда борттық радиостанция
мен радиолокациялық құрылымдарды
тексеру; ауа кемесі тұратын жердегі,
перрондардағы, ангар алдындағы алаңдағы
жұмыстар; (аэропорттағы курсоглисадты
және метрологиялық, радиолокациялық
станциялардағы ӨЖЖ сәуле көзі)
Иондағыш сәуле көздерінің Борттағы изотоптық дачиктерге, ауа
жоғарғы деңгейі кемесі тұратын жерде, ангар алдындағы
алаңында және ангарда техникалық қызмет
көрсету; борттық изотоптық дачиктерді
сақтайтын үй-жайларды; АиРЭО цехының
үй-жайында радиолокациялық құрылымдарды
(ГМИ тектес радиошамнан шығатын рентген
сәулесі) тексеру және қалыпқа келтіру
___________________________________________________________________
"Азаматтық авиацияның авиациялық-
техникалық базаларына қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі
мен нормаларына 4 қосымша
Жұмыс аумағындағы ауадағы негізгі зиянды
химиялық заттардың сипаттары мен тізімі
___________________________________________________________________
Зиянды заттардың атауы | ҚРШмг/м
3
| Қауіпсіздік
| | сыныбы
___________________________________________________________________
Азот тотығы (авиадвигательдерден
шығатын газдар) 5,0 ІІІ
Ацетон 200,0 ІV
Минералды, мұнайлы майдың аэрозолдары 5,0 ІІІ
отын, бөлшектерді
майландырмайтын заттар) 100,0 ІV
Бензол 5,0 ІІ
Бутилацетат 200,0 ІV
Дибутилфенилфосфат (арнайы сұйық) 0,1 ІІ
Диоктилсебацинат 10,0 ІІІ
Дихлордифторметан (фреон-12) 3000,0 ІV
Дихлордифторметан (фреон-114) 3000,0 ІV
Азот қышқылы (бөлшектерді даттан,
майдан тазалау) 5,0 ІІ
Азот қышқылы (бөлшектерді
дәнекерлегенде даттан тазалау) 5,0 ІІ
Күкірт қышқылы (аккумуляторды
толтыру үшін) 1,0 ІІ
Авиациялық жарықтандыруға арналған,
техникалық керосин (С-пен есептегенде),
(отын, көп арналы еріткіш) 300,0 ІV
Мұнай ксилолы 50,0 ІІІ
Метилхлорид 50,0 ІV
Метилхлороформ (авиадвигательдердің
майлы ластануын кетіретін ерітінді) 2,0 ІІІ
Моноэтаноламин 0,5 ІІ
а-нафтол (арнайы сұйықтықтарға
арналған тоттандырмайтын зат) 0,5 ІІ
Нефрас С-50/170 (мұнайды, ЛКМ-ді ерітуші) 300,0 ІV
Озон (радиолокациялық қондырғылар жұмыс
істегенде және олардың толқынын
анықтағанда) 0,1 І
Ағаш тозаңы (кремний диоксидінің мөлшері
2 пайыздан кем болғанда) (ағаш өңдейтін
станоктардағы жұмыстарға байланысты) 6,0 ІV
Жасанды минералды талшықтары бар
тозаң (шыны талшықты бұйымдарды
жөндеп тіккенде) 2,0 ІІІ
Сольвент-нафта (С-пен есептегенде)
(ЛКМ-ді еселегіш) 100,0 ІV
Қорғасын (дәнекерлеу жұмыстары үшін) 0,001 І
Күкіртті ангидрид (электролиттерді
дайындау үшін) 10,0 ІІІ
Бутил спирті 10,0 ІІІ
Изобутил спирті 10,0 ІІІ
Метил (метанол) спирті 5,0 ІІІ
Фурфурил спирті 0,5 ІІ
Этил спирті - гидросұйықтықтың құрамы 1000,0 ІV
Толуол 50,0 ІІІ
Үшкрезилфосат
(авиациялық майларының жапқышы) 0,5 ІІ
Үшхлорэтилен (еріткіш, авиадвигательдер
мен бөлшектерді майдан тазалағыш) 10,0 ІІІ
Үшэтаноламин 5,0 ІІІ
Уайт-спирт (С-пен есептегенде)
(көп ауқымды еріткіш) 300,0 ІV
Көміртегі оксиді (авиадвигательдерден
шығатын газ) 20,0 ІV
Фенол (СТ-2 арнайы сұйықтықтың құрамы;
таскөмірлі фенол креолинінен шығатын
жуғыш заттардың құрамына кіреді) 0,3 ІІ
Формальдегид (авиадвигательдерден шығатын
газ, ЭХВ-на өңдегенде шығады) 0,5 ІІ
Күйдіргіш сілтілер (NаОН есептегенде)
(аккумуляторларды толтыруға; жуғыш
заттардың құрамына) 0,5 ІІ
Эпилхлоргидрин (эпоксидті шайыр мен
желімнің құрамына кіреді) 1,0 ІІ
Этилацетат 200,0 ІV
Этиленгликоль 5,0 ІІІ
Этилцеллозоль 10,0 ІІІ
___________________________________________________________________
"Азаматтық авиацияның авиациялық-
техникалық базаларына қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі
мен нормаларына 5 қосымша
АТБ үй-жайларындағы микроклиматтың
оңтайлы және рұқсат етілген нормалары
___________________________________________________________________
Үй-жайлар |Жыл |Температурасы,|Салыстырмалы |Ауаның қозғалу
|мез.| С |ылғалдылық, % |жылдамдығы, м/с
|гіл.|--------------|--------------|---------------
|дері|Оңтай.|Рұқсат |Оңтай.|Рұқсат |Оңтай.|Рұқсат
| |лысы |етілген|лысы |етілген|лысы |етілген
___________________________________________________________________
1. АТБ-ның бас. Суық 21-23 20-24 40-60 Ауаның 0,1 0,2
тығына, цехтар. жылы 22-24 21-28 40-60 салыс. 0,2 дейін
дың, ауысымның, тырмалы 0,3
участоктердің, дейін
инженерлік-тех.
никалық және
ТКБ-ның бастық.
тарына арналған
үй-жайлар
2. Ангар Суық 17-19 15-21 40-60 0,2 0,4
Жылы 20-22 16-27 40-60 0,3 дейін
0,5
дейін
3. Ауа кемеле. Суық 21-23 20-24 40-60 0,1 0,2
ріне техникалық жылы 22-24 21-28 40-60 0,2 дейін
қызмет көрсете. 0,3
тін оперативті дейін
цех
4. АиРЭО цехта. Суық 21-22 20-24 40-60 0,1 0,3
рын тексеру және жылы 22-24 21-28 40-60 0,2 дейін
жөндеу: электро. 0,3
зертханалар: дейін
БАЖ-дың радио.
байланыстың
радиолокациялық
қондырғылардың,
пилотаждық-нави.
гациялық құрал.
дардың, оттегі,
БСРПРИ, двига.
телдердің жұмы.
сына бақылау
жасайтын, аспап.
тар орналасқан
зертханаларын
5. Ауа кемеле. Суық 18-20 17-23 40-60 0,2 0,3
ріне ағымдағы жылы 21-23 18-27 40-60 0,3 дейі
жөндеу жұмыста. 0,4
рын жүргізетін дейін
цех
6. Бас механик. Суық 18-20 17-23 40-60 0,2 0,4
тің цехындағы: Жылы 21-23 18-27 40-60 0,3 дейін
механикалық 0,5
участке, жер дейін
үстіндегі құрал
жабдықтарды,
электрлі құрал.
дарды; өзі жүре. Суық 17-19 15-21 40-60 0,2 0,3
тін механизм. жылы 20-22 16-27 40-60 0,3 дейін
дерді жөндейтін; 0,4
пісіру, борттағы дейін
өрт сөндіргіш.
терді толтыра.
тын, аккумулятор.
ларды зарядтай.
тын; компрессор.
лық және ұста
цехтарында
7. Тұрмыстық құ. Суық 21-23 20-24 40-60 0,1 0,2
рал-жабдықтарды жылы 22-24 21-28 40-60 0,2 дейін
жөндейтін цех 0,3
дейін
Ауа кемесінің Суық 18-20 17-23 40-60 0,2 0,3
бортына жұмсақ жылы 21-23 18-27 40-60 0,3 дейін
ұйымдарды таси. 0,4
тын топ дейін
8. Ұшу барысында Суық 22-24 21-25 40-60 0,1 0,2
ақпарат жинайтын жылы 23-25 22-28 40-60 0,2 дейін
құралдарды пай. 0,3
даланатын және дейін
жинайтын бөлімше
(ұшу барысындағы
ақпаратқа талдау
және өңдеу жүр. Суық 21-23 20-24 40-60 0,1 0,2
гізетін участке) жылы 22-24 21-28 40-60 0,2 дейін
қондырғыны пай. 0,3
далану кезінде дейін
талдау жасайтын
топ
9. Бақылау әді. Суық 21-23 20-24 40-60 0,1 0,2
сін бұзбайтын, жылы 22-24 21-28 40-60 0,2 дейін
майды спектр. 0,3
альдық жолмен дейін
тексеру арқылы
зертханалық
жолмен анықтай.
тын топ
Ақпарат жинай. Суық 22-24 21-25 40-60 0,1 0,2
тын, рекламация жылы 23-25 22-28 40-60 0,2 дейін
мен параметрлер. 0,3
ді анықтайтын дейін
топ
___________________________________________________________________
"Азаматтық авиацияның авиациялық-
техникалық базаларына қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі
мен нормаларына 6 қосымша
Жұмыс орындарындағы жасанды жарықтандырудың нормасы
___________________________________________________________________
Жұмыс орнындағы (үй-жайлар)|Көзбен | Жарықтандыру, лк
және өндірістік үдерістер |көру |--------------------------------
|арқылы |Жарықтандыру|Жалпылай|қосарлан.
|істелі.|қосарланған |жарық. |дырылған
|нетін | түрде |танды. |жарық жү.
|жұмыс. | болғанда |рылғанда|йесі жал.
|тардың | | |пыланды.
|разряды| | |рылғанда
___________________________________________________________________
Ангар (ангарлық секция):
самолет қанатының биіктік
деңгейінде, самолеттің,
тікұшақтың фюзеляжында, ІV в 400 200 150
еденде V б 200 150 150
Ауа кемелеріне кезеңді
техникалық қызмет
көрсететін цехта:
авиадвигательдерді
алып, салу ІІІ б 1000 300 150
Шассилер мен доңғалақ.
тарды алып, салу ІV б 500 200 150
Ауа кемелеріне ағымдағы
техникалық қызмет көрсе.
тетін цехта: агрегаттық,
бөлшектерді жаңғақ, құм
үрлеу арқылы тазалайтын,
сүзгіштерді ультрадыбыс
арқылы тазалайтын, шөт.
келерді армирлайтын,
слесарлық жұмыстарды
жүргізетін цехта ІІ в 2000 500 200
Креслоларды, борттағы
ыдыстарды жөндейтін,
басқа да жұмыстар жүр.
гізілетін орында ІІІ 750 300 150
Сүзгіштерді химиялық
жолмен тазалайтын,
сырлау жұмыстарын
жүргізетін орын ІV в 400 200 150
Ағаш шеберінің цехында V а 300 150 150
Бас механик цехында:
механикалық участке ІІ в 2000 500 200
Жер бетіндегі электро.
құралдарды жөндеу орны ІІІ в 750 300 150
Жер бетіндегі өзі жүретін
құралдарды жөндеу орны ІV б 500 200 150
Борттағы өрт сөндіргіш.
терді толтыру ІV в 400 200 150
Кезекші қызметкер
отыратын үй-жай ІV г 300 150 150
Компрессорлар, ұста орыны VІІ - 200 -
АиРЭО жұмысын тексеретін,
жөндейтін цех: аспап
зертханасы 1 б 4000 1250 400
Радиобайланыс, радиоло.
кациялық, оттегі құрал-
жабдықтары орналасқан
зертхана; БАЖ, БСРПРИ;
пилотажды-навигациялық
құралдар орны ІІ в 2000 500 200
Электрзертханасы ІІІ б 1000 300 150
Двигательдердің жұмысына
бақылау жасайтын зертхана;
020 бұйымына арналған
үй-жай, экранды бөлме III в 750 300 150
Ұшу туралы дұрыс ақпарат
жинайтын құралдарды
пайдаланатын бөлімше;
талдау және мағынасын ашу ІІ г 1000 300 150
қондырғыны пайдаланатын
орын III в 750 300 150
Анықтау зертханасы: майға,
спектральдық талдау
жасайтын үй-жай; бақылау
әдісін бұзбайтын ІІ в 2000 500 200
Ақпарат, рекламация
параметрлер дәлдігін
жинайтын үй-жай III в 750 300 150
Кресло жапқыштарын және
басқа да керек жарақтарды
жөндейтін және дайындайтын
цех III б 1000 300 150
Ұшу барысындағы керек
жарақты дайындайтын үй-жай V б 200 150 150
Тұрмыстық қызметке керекті
заттарды жинақтаушы цех:
кілемдерді, бас қоятын
орынды және басқа керек
жарақтарды тігіп,
жөндейтін үй-жай III б 1000 300 150
Кір жуатын, химиялық
тазалау жұмыстарын
жүргізетін үй-жай V б 200 150 150
Апат кезінде құтқаруға
арналған борттық құрал
жабдықтарды (парашюттерді)
жинайтын участке III в 750 300 150
Пісіру жұмыстарына
арналған үй-жай ІV б 500 200 150
Аккумуляторлық цех ІV а 750 300 150
АТБ, цехты, ауысымның,
учаскенің, инженерлік-
техникалық құрамының және
ТКБ бастықтарына арналған
үй-жай ІІ в 2000 500 200
___________________________________________________________________
Ескерту:
АТБ-ның барлық үй-жайларында және барлық жұмыс орындарында жарықтандырудың нормасының және еденнен биіктік деңгейі Г-0,8 тең болуы керек.