Қазақстан Республикасы Президенті
мен Үкіметі актілерінің жинағында
жариялануға тиіс
«Прокуратура туралы» 1995 жылғы 21 желтоқсандағы Қазақстан Республикасы Заңының 8-1-бабына сәйкес ҚАУЛЫ ЕТЕМІН:
1. Қазақстан Республикасының Заңдылықты, құқықтық тәртіпті және қылмысқа қарсы күресті қамтамасыз ету жөніндегі үйлестіру кеңесі туралы қоса беріліп отырған ереже бекітілсін.
2. Осы Жарлық қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.
Қазақстан Республикасының
Президенті Н. Назарбаев
Қазақстан Республикасы
Президентінің
2011 жылғы 2 мамырдағы
№ 68 Жарлығымен
БЕКІТІЛГЕН
Қазақстан Республикасының Заңдылықты, құқықтық тәртіпті және қылмысқа қарсы күресті қамтамасыз ету жөніндегі үйлестіру кеңесі туралы ереже
1. Жалпы ережелер
1. Қазақстан Республикасының Заңдылықты, құқықтық тәртіпті және қылмысқа қарсы күресті қамтамасыз ету жөніндегі үйлестіру кеңесі (бұдан әрі - Үйлестіру кеңесі) туралы осы ереже «Прокуратура туралы» 1995 жылғы 21 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Заңының 8-1-бабының негізінде әзірленді.
Үйлестіру кеңесі Қазақстан Республикасында заңдылық пен құқықтық тәртіпті қамтамасыз етуде мемлекеттік органдардың қызметін үйлестіру және тиімділігін арттыру мақсатында, оның ішінде жедел-іздестіру қызметін, қылмысқа қарсы күресте анықтауды және тергеуді жүзеге асыратын құқық қорғау органдарының күш-жігері мен өзара іс-қимылын біріктіру үшін құрылатын консультативтік-кеңесші орган болып табылады.
Үйлестіру кеңесі қызметінің құқықтық негізін Қазақстан Республикасының Конституциясы, заңдары, Қазақстан Республикасы Президентінің актілері мен өзге де нормативтік құқықтық актілер, сондай-ақ осы Ереже құрайды.
Үйлестіру заңдылықты сақтау; қылмысқа қарсы күресті күшейту жөніндегі мақсаттар мен міндеттердің бір тұтастығы, заңдылық пен құқықтық тәртіпті нығайту бойынша мемлекеттік органдардың күш-жігерін біріктіру; мәселелер қоюда, ұсыныстар енгізуде және шешімдер қабылдауда әрбір ведомствоның теңдігі; келісілген іс-шаралар мен ұсынымдарды іске асырған кезде мемлекеттік органның қызметіне ұйымдастық-өкімдік араласпау; күрделі құқықтық проблемаларды шешуге деген біртұтас көзқарасты орнықтыру; туындаған мәселелерді шешкен кезде жұмыстағы және ведомстволық көзқарастағы қосарлануды жою; адамның және азаматтың құқықтары мен бостандықтарын қорғау туралы, мемлекеттік және заңмен қорғалатын өзге де құпия туралы заңнамалардың талаптарына қайшы келмейтін жариялылық; Үйлестіру кеңесінің келісілген шешімдерін орындау үшін әрбір мемлекеттік орган басшысының жауапкершілігі негізінде жүзеге асырылады.
2. Үйлестіру кеңесінің міндеттері, функциялары және өкілеттіктері
2. Үйлестіру кеңесінің негізгі міндеттері:
1) азаматтардың құқықтары мен бостандықтарын қорғауда, заңдылық пен құқықтық тәртіпті нығайтуда, сондай-ақ қылмысқа қарсы күресте құқық қорғау және өзге де мемлекеттік органдардың қызметін үйлестіру;
2) құқық қорғау қызметінің тиімділігін арттыруға, оның құқықтық реттелуін жетілдіруге бағытталған келісілген ұсыныстар мен іс-қимылды пысықтау;
3) қылмыстың жай-күйін, оның құрылымы мен серпінін талдау және талқылау, сондай-ақ қылмыстың және өзге де құқық бұзушылықтың даму үрдісін болжау негізінде қылмысқа қарсы күрестің негізгі бағыттарын айқындау болып табылады.
3. Негізгі міндеттерге сәйкес Үйлестіру кеңесіне мынадай функциялар жүктеледі:
1) қылмысқа және құқық бұзушылыққа қарсы күрестің стратегиясын тұжырымдау, осы жұмысқа мемлекеттік органдарды, қоғамдық ұйымдар мен бұқаралық ақпарат құралдарын тарту. Неғұрлым қолайсыз қылмыстық жағдайы бар өңірлердің құқық қорғау органдары жүйесінің жұмысында негізгі басымдықтарды айқындау, осы өңірлерде және тұтастай алғанда елімізде қылмыстардың профилактикасы және алдын алу бойынша кешенді шараларды іске асыру;
2) келісілген шешімдерді іске асырудың тиімділігін қамтамасыз ету мақсатында қылмыстың және құқық бұзушылықтың алдын алу жөніндегі профилактикалық жұмыстарға тартылатын тікелей құқық қорғау органдары, сондай-ақ басқа да мемлекеттік органдардың функционалдық мүмкіндіктерін және материалдық-техникалық базасын келісім бойынша пайдалану;
3) азаматтардың конституциялық құқықтары мен бостандықтарын, мемлекет пен қоғамның мүддесін қорғау бағытындағы құқық қорғау және басқа да мемлекеттік органдарының қызметін, қылмысқа қарсы күрес бағдарламаларының орындалуын талдау;
4) неғұрлым қауіпті және кең таралған қылмыстық қол сұғушылықтарға, ұйымдасқан қылмыстық топтар мен қылмыстық сыбайластықтардың (қылмыстық ұйымдардың) қызметіне қарсы күрес бойынша бірлескен іс-шараларды әзірлеу, келісім беру және орындау;
5) қылмысты анықтау, тергеу, ашу, алдын алу және жолын кесу тәжірибесін зерделеу;
6) қылмысқа және басқа да құқық бұзушылықтарға қарсы күреске бағытталған заңнамаларды қолданудың біркелкі практикасын қалыптастыру. Заңдылықты және құқықтық тәртіпті нығайтуға бағытталған заңнамаларды жетілдіру туралы Қазақстан Республикасының Президентіне, Қазақстан Республикасының Парламентіне және Қазақстан Республикасының Үкіметіне ұсыныстар әзірлеу және енгізу;
7) Қазақстан Республикасының Қауіпсіздік Кеңесімен өзара іс-қимыл жасау, оның құқық қорғау органдарының қызметін үйлестіру мәселелері бойынша тапсырмаларын іске асыру;
8) кадрларды даярлау және олардың біліктілігін арттыру шараларын әзірлеу және оны келісімді түрде орындаудағы ынтымақтастық функциялары жүктеледі.
4. Үйлестіру кеңесі жүктелген міндеттерді орындау мақсатында:
1) Үйлестіру кеңесінің отырысын шақыруға және мемлекеттік органдар мен қоғамдық ұйымдардың басшылары мен өзге де лауазымды тұлғаларын оның жұмысына қатысу үшін шақыра отырып кеңес өткізуге;
2) азаматтардың құқықтары мен бостандықтарын, мемлекет пен қоғамның мүддесін қорғаудағы құқық қорғау және басқа да мемлекеттік органдардың қызмет қорытындыларын кеңес отырысында талқылауға;
3) заңдылықты, құқықтық тәртіпті қамтамасыз етудің және қылмысқа қарсы күрестің әдістемелері мен тәжірибелерін жетілдіру бойынша, сондай-ақ жұмыста орын алған кемшіліктерді жою бойынша Үйлестіру кеңесінің мүшелеріне және мемлекеттік органдарға ұсынымдар беруге;
4) мемлекеттік органдарға неғұрлым өзекті және шұғыл профилактикалық іс-шараларды ұйымдастыру және қаржылық қамтамасыз ету бойынша негізделген ұсыныстар енгізуге;
5) мемлекеттік органдарға заңнаманы жетілдіру жөнінде ұсыныстар енгізуге;
6) қылмыс пен құқық бұзушылықтың алдын алудағы перспективалы келешегі бар әдістер мәселелерін қарау және оларды мемлекеттік ақпараттық тұрғыда қолдау бойынша шараларын тұжырымдауға уәкілетті.
5. Үйлестірудің негізгі нысандары:
1) қылмыстың және заңдылықтың жай-күйі туралы жедел және басқа да ақпараттармен өзара алмасу;
2) қылмысқа және құқық бұзушылыққа қарсы күресті жандандыруға бағытталған үйлестірілген іс-шараларды жоспарлау және іске асыру;
3) жекелеген өңірлерде және тұтастай алғанда елімізде қылмыс пен құқықтық тәртіптің жай-күйін бірлесіп талқылау;
4) ведомоствоаралық жұмыс топтар құру;
5) қылмысқа қарсы күресті ұйымдастыруда тексеру жүргізу және жергілікті мемлекеттік органдарға практикалық көмек көрсету үшін республика өңірлеріне бірлесіп сапарға шығу;
6) Үйлестіру кеңесінің отырыстарында құқық қорғау және басқа да мемлекеттік органдардың лауазымды адамдарының қылмыс пен құқық бұзушылықтың алдын алу бойынша жүргізген жұмыстары туралы есептерін тыңдау;
7) бірлескен актілер шығару;
8) қылмысқа қарсы күрестің проблемаларын талқылай отырып, баспасөз-конференцияларын, «дөңгелек үстелдерді» бірлесіп өткізу;
9) қызметкерлердің біліктілігін арттыру үшін құқық қорғау және өзге де мемлекеттік органдардың мүмкіндіктерін өзара пайдалану;
10) қылмысқа қарсы күрес процесінде құқық қорғау органдарының өзіндік қауіпсіздігін қамтамасыз етуде өзара көмек көрсету;
11) тәжірибе арқылы қалыптасқан және Үйлестіру кеңесі туралы осы ережеге қайшы келмейтін үйлестірудің өзге де нысандарын пайдалану.
Үйлестіру қызметінің аталған және өзге нысандарын таңдауды нақты мән-жайды ескере отырып, оның қатысушылары айқындайды.
3. Үйлестіру кеңесінің құрамы
6. Үйлестіру кеңесі қызметіне жетекшілік ететін төраға Үйлестіру кеңесіне басшылық жасайды. Қазақстан Республикасының Бас прокуроры қызметі бойынша оның төрағасы болып табылады.
Төраға:
1) Үйлестіру кеңесінің қызметіне басшылық жасайды;
2) оның отырыстарында төрағалық етеді;
3) Үйлестіру кеңесі жұмысының келісілген жоспарын бекітеді;
4) Үйлестіру кеңесінің шешімін орындау мәселелері бойынша хатшылықтың есебін тыңдайды;
5) аумақтық үйлестіру кеңестері мен олардың құрамдары туралы ережелерін бекітеді;
6) Қазақстан Республикасының Президентін Үйлестіру кеңесінің жұмысы туралы хабардар етеді.
7. Үйлестіру кеңесі тұрақты мүшелерден және уақытша өкілеттіктер берілген мүшелерден тұрады.
Үйлестіру кеңесінің тұрақты мүшелері:
Қазақстан Республикасы Бас прокуроры;
Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің төрағасы;
Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызмет істері және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігінің төрағасы;
Қазақстан Республикасы «Сырбар» Сыртқы барлау қызметінің директоры;
Қазақстан Республикасы Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің төрағасы;
Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрі;
Қазақстан Республикасы Әділет министрі.
Уақытша өкілеттіктер берілген Үйлестіру кеңесінің мүшелері:
Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі Мемлекеттік кірістер комитетінің төрағасы.
Үйлестіру кеңесінің уақытша өкілеттіктер берілген мүшелері шешім қабылдаған кезде дауыс беру құқығына ие және қаралатын мәселенің сипатына қарай отырыстарға қатысады.
Ескерту. 7-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Президентінің 29.08.2014 N 900 Жарлығымен.
8. Төраға Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасы қызметкерлерінің ішінен Үйлестіру кеңесінің хатшысын (бұдан әрі - хатшы) тағайындайды, ол Үйлестіру кеңесінің хатшылығына (бұдан әрі - хатшылық) басшылық жасайды.
Хатшы өз құзыретінің мәселелері бойынша төрағаға тікелей бағынады және есеп береді.
Хатшылықтың құрамына басшылары Үйлестіру кеңесінің тұрақты мүшесі болып табылатын мемлекеттік органдардың бір-бір қызметкерлері кіреді.
Хатшылық Үйлестіру кеңесінің тиісті жұмысын қамтамасыз етеді, атап айтқанда:
1) Үйлестіру кеңесінің жұмыс жоспарын қалыптастырады;
2) Үйлестіру кеңесінің мүшелерін отырыстың өтетін күні, уақыты және орны туралы хабардар етеді;
3) отырыстың қарауына енгізілетін материалдарды әзірлеуді ұйымдастырады және бақылайды;
4) отырыстың хаттамасын ресімдейді;
5) Үйлестіру кеңесінің шешімін орындауды ұйымдастырады және бақылайды;
6) Үйлестіру кеңесі жұмысының тиімділігін қамтамасыз ету үшін өзге де қажетті шараларды орындайды.
Аталған іс-шараларды мемлекеттік органдарда орындауды осы органнан хатшылық құрамына кіретін қызметкер ұйымдастырады және бақылайды.
Хатшылық өз өкілеттіктерін жүзеге асыру шеңберінде мемлекеттік органның орындаушыларынан тиісті материалдарды талап етуге құқылы.
Хатшылыққа аумақтық үйлестіру кеңестерінің қызметін бақылау жүктеледі.
4. Үйлестіру кеңесінің жұмысын ұйымдастыру
9. Үйлестіру кеңесінің жұмысы бірлесіп қабылдаған жартыжылдық жұмыс жоспарынан тұрады. Үйлестіру кеңесінің мүшелері жұмыс жоспарына беретін ұсыныстарын төрағаның атына ұсынады.
Хатшы келіп түскен ұсыныстар негізінде Үйлестіру кеңесінің жұмыс жоспарының жобасын әзірлейді және қол қою үшін төрағаға ұсынады.
Жедел мән-жайлардың өзгеруіне байланысты, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Президентінің, Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігі басшылығы мен Қазақстан Республикасы Қауіпсіздік Кеңесінің тапсырмаларын орындау үшін Үйлестіру кеңесінің жұмыс жоспарына түзетулер енгізілуі мүмкін, ол туралы Үйлестіру кеңесінің мүшелеріне хабардар етіледі.
Үйлестіру кеңесінің қажетті шаралар бойынша, бірақ тоқсанына кемінде бір рет, оның төрағасы шақырады және Үйлестіру кеңесінің тұрақты мүшелері санының үштен екісі қатысқан кезде құқылы болады.
Үйлестіру кеңесі мүшелерінің бастамасы бойынша жоспардан тыс мәселелер қаралатын кезектен тыс отырыстар шақырылуы мүмкін.
Отырыстың күн тәртібі, күні, уақыты және өткізілетін орны Үйлестіру кеңесінің мүшелерімен келісіледі.
Шешім қарапайым көпшілік дауыспен қабылданады. Үйлестіру кеңесі мүшелерінің дауыстары тең болған кезде төрағалық етушінің дауысы шешуші болып табылады.
Төраға немесе Үйлестіру кеңесінің басқа да мүшелері болмаған жағдайда, оның отырысын олардың міндеттерін орындаушы адамдар құрамы өткізеді.
10. Үйлестіру кеңесінің қарауына арналған материалдарды әзірлеуді жұмыс жоспарында бірінші көрсетілген мемлекеттік орган жүзеге асырады. Іс-шараларды тең орындаушылар жауапты орындаушыға жиынтық анықтаманы дайындау үшін қажетті материалдарды ұсынады.
Көлемі сегіз парақ болатын анықтамалар және басқа да құжаттар мен шақырылатын адамдардың тізімі хатшыға отырыс өтетін күнге дейінгі күнтізбелік жиырма күннен кешіктірілмей беріледі.
Үйлестіру кенесінің мүшелері материалдарды әзірлеу және Үйлестіру кеңесінің хаттамаларын орындау шеңберінде Үйлестіру кеңесінің мүшелеріне ақпараттар, материалдар және осы органдардың құзыреттеріне кіретін мәселелер бойынша өзге де талдау құжаттарын ұсыну туралы сауал жолдай алады.
Хатшы отырыста қаралуға тиіс материалдардың толықтығы мен сапасын тексереді және төрағаға баяндайды. Тиісінше әзірленбеген материалдарды төраға пысықтау үшін кері қайтарады.
Мәселені әзірлеген мемлекеттік органдардың лауазымды адамдары құжаттарды пысықтайды және хатшыға күнтізбелік үш күн ішінде ұсынады.
Хатшы ұсынылған материалдар негізінде күн тәртібін дайындайды, оны төраға бекіткен соң отырыс басталғанға дейінгі күнтізбелік үш күннен кешіктірмей барлық қажетті құжаттарды қоса отырып, Үйлестіру кеңесінің мүшелеріне жібереді.
Отырысқа шақырылған адамдардың келуін қамтамасыз етуді, оларды тиісті құжаттармен таныстыруды, тиісті мәселені әзірлеуге жауапты мемлекеттік органның хатшылық қызметкері жүзеге асырады.
11. Талқылаудың нәтижелері және Үйлестіру кеңесі қабылдаған шешімдер отырыс хаттамасына (бұдан әрі - хаттама) енгізіледі, ол отырыс өткізілген соң бес жұмыс күні ішінде ресімделеді және қол қою үшін төрағаға ұсынылады.
Шешім жобасы Үйлестіру кеңесінің мүшелерімен келісіледі, ескертпелер мен толықтырулар болған жағдайда хатшылық пысықтайды.
Қол қойылған хаттаманы хатшылық оған қол қойылғаннан кейінгі екі жұмыс күні ішінде Үйлестіру кеңесінің мүшелеріне жолдайды.
Үйлестіру кеңесі хаттамасының орындалғаны туралы хатшыға хабарланады, ол келіп түскен материалдарды талдау нәтижелері бойынша төрағаға баяндайды.
Мемлекеттік органдарда хаттаманың орындалуын бақылауды хатшылықтың қызметкерлері жүзеге асырады.
Егер хаттамада жазылған шешімді орындауға бірнеше мемлекеттік орган қатысатын болса, ұйымдық қамтамасыз ету бірінші көрсетілген органға жүктеледі. Іс-шараларды тең орындаушылар жауапты орындаушыға қажетті материалдарды іс-шараны орындаудың белгіленген мерзімі аяқталғанға дейінгі күнтізбелік бес күннен кешіктірмей ұсынуы керек.
Үйлестіру кеңесінің шешімі қатысушы-мемлекеттік органдармен бірлескен, ведомстволық құқықтық актілерді шығару және (немесе) тиісті іс-шараларды жүзеге асыру арқылы орындалады.
12. Үйлестіру кеңесінің отырыстарына Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігінің, Қазақстан Республикасы Қауіпсіздік Кеңесінің, Қазақстан Республикасы Үкіметінің, орталық мемлекеттік органдардың, соттар мен өзге де мемлекеттік органдардың өкілдері қатыса алады.
Үйлестіру кеңесінің жұмысына қатысушы өзге мемлекеттік органдардың өкілдері өздерінің құзырына жататын күн тәртібі мәселесі бойынша талқылауға және шешім әзірлеуге қатыса алады, үйлестіру ұсыныстарды келісілген тәртіпте енгізуге, құжаттардың жобаларын және талқылау мен бірлесіп шешім қабылдауды талап ететін өзге де материалдарды енгізе алады, жұмыс топтарының құрамына кіре алады және өзге де үйлестіру іс-шараларына қатыса алады.
Үйлестіру кеңесі мен өзге мемлекеттік органдардың өзара қатынасы қызметтің нақты саласындағы қылмысқа қарсы күрестің бағытын айқындау шеңберіндегі өзара іс-қимылға негізделеді.
5. Соттармен өзара іс-қимыл
13. Үйлестіру кеңесі қылмысқа және құқық бұзушылыққа қарсы күрес мәселелері жөніндегі үйлестіру қызметінің тиімділігін арттыру мақсатында соттардың тәуелсіздігі, сот төрелігін жүзеге асыру бойынша соттың қызметіне араласпаушылық қағидатын ұстана отырып, соттармен өзара іс-қимылды жүзеге асырады.
Өзара іс-қимыл мынадай нысандарда:
1) қылмыстың және соттылықтың жай-күйі туралы өзара хабарлау;
2) қылмысқа және құқық бұзушылыққа қарсы күресті күшейту жөніндегі шараларды әзірлеген кезде сот статистикасы мен сот практикасы материалдарының деректерін пайдалану;
3) нормативтік құқықтық актілерді әзірлеуде бірлесіп жұмыс істеу;
4) бірлескен семинарлар мен конференциялар өткізу, кадрлардың біліктілігін арттыру жөніндегі жұмысқа қатысу;
5) бірлескен ақпараттық хаттарды, анықтамаларды, шолуларды жолдау;
6) Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына қайшы келмейтін өзге де нысандарда жүргізіледі.
6. Өзге де ережелер
14. Облыстық прокурорлар мен оларға теңестірілген прокурорлардың төрағалық етуімен осыған ұқсас міндеттері мен функциялары бар үйлестіру кеңестері құрылады.
Осы ереже аумақтық үйлестіру кеңестерінің ережелерін әзірлеген кезде үлгі құжат болып табылады.
Қалалық, аудандық және оларға теңестірілген прокурорлардың үйлестіру қызметтері үйлестіру кеңестерін құрмастан, ведомствоаралық жиналыстар арқылы жүзеге асырылады.