Қазақстан Республикасы Гаагада 1961 жылғы 5 қазанда жасалған Шетелдік ресми құжаттарды заңдастыру талаптарын жоятын конвенцияға қосылсын.
Қазақстан Республикасының
Президенті
Француз тілінен аударылған
Шетелдік ресми құжаттарды заңдастыру
талаптарын жоятын
Конвенция
(2001 жылғы 30 қаңтарда күшіне енді - ҚР СІМ-нің ресми сайты)
Осы Конвенцияға қол қоюшы мемлекеттер,
Шетелдiк ресми құжаттарды дипломаттық немесе консульдық заңдастыру талаптарын жоюға ниет бiлдiре отырып,
Осыған байланысты Конвенция жасасуды шештi және мына төмендегi ережелерге келiстi:
1-бап
Осы Конвенция уағдаласушы мемлекеттердің бiрiнiң аумағында жасалған және екiншi уағдаласушы мемлекеттің аумағына ұсынылуы тиiс ресми құжаттарға қолданылады.
Осы Конвенцияның тұрғысында ресми құжаттар ретiнде:
а) прокуратурадан, соттың хатшысынан немесе соттың атқарушысынан шығатын құжаттарды қоса алғанда мемлекеттің құзырына бағынатын органнан немесе лауазымды тұлғадан шығатын құжаттар;
b) әкiмшiлiк құжаттар;
с) нотариалдық актiлер;
d) тiркеу туралы белгi сияқты ресми белгiлер; белгiлi бiр күндi растайтын визалар; нотариуста расталмаған құжаттағы қолды растау қарастырылады.
Сонымен бiрге, осы Конвенция:
а) дипломаттық немесе консульдық агенттер жасаған құжаттарға;
b) коммерциялық немесе кедендiк операцияларға тiкелей қатысы бар әкiмшiлiктiк құжаттарға қолданылмайды.
2-бап
Уағдаласушы мемлекеттердің әрқайсысы осы Конвенция қолданылатын және өзiнiң аумағына ұсынылуы тиiс құжаттарды заңдастырудан босатады. Осы Конвенцияның тұрғысында заңдастыру қолдардың түпнұсқалығын, құжатқа қол қойған адамның кiм екендiгiн және тиiстi жағдайларда бұл құжат бекiтiлген мөрдiң немесе мөртаңбаның түпнұсқалылығын куәландыру үшiн құжат аумағына ұсынылуы тиiс елдiң дипломаттық немесе консульдық агенттерi пайдаланатын шартты рәсiм ғана ұғылады.
3-бап
Қолдардың түпнұсқалығын, құжатқа қол қойған адамның кiм екендiгiн және тиiстi жағдайларда бұл құжат бекiтiлген мөрдiң немесе мөртаңбаның түпнұсқалылығын куәландыру үшiн талап етiлуi мүмкiн болатын бiрден-бiр шарттылық бұл құжат жасалған елдің құзыреттi органының 4-бапта көзделген апостильдi қоюы болып табылады.
Алайда, осының алдындағы абзацта айтылған функцияларды орындау, егер құжат ұсынылған мемлекетте қолданылып жүрген заң, тәртiп немесе дәстүр не екi немесе бiрнеше Уағдаласушы мемлекеттердiң арасындағы уағдаластық аталған рәсiмдi тоқтатса немесе оңайлатса немесе құжатты заңдастырудан босатса талап етiле алмайды.
4-бап
3-баптың бiрiншi абзацында көзделген апостиль құжаттың өзiне немесе құжатпен бiрге берiлген жеке параққа қойылады; ол осы Конвенцияға қоса берiлген үлгіге сәйкес келуi тиiс.
Алайда, ол оны берген органның ресми тiлiнде жасалуы мүмкiн. Ондағы тармақтар да екi тiлде жазылуы мүмкiн. "Ароstіllе (Coinvention de la Haye du 5 octobre 1961)" деген тақырып француз тiлiнде болуы тиiс.
5-бап
Апостиль қол қоюшы адамның немесе құжатты кез келген ұсынушының ұсынысы бойынша қойылады.
Лайықты түрде толтырылған ол қолдардың түпнұсқалылығын, құжатқа қол қойған адамның кiм екендiгiн және тиiстi жағдайларда бұл құжат бекiтiлген мөрдің немесе мөртаңбаның түпнұсқалылығын куәландырады.
Апостильге қойылған қол, мөр немесе мөртаңба ешқандай растауды талап етпейдi.
6-бап
Әрбiр Уағдаласушы мемлекет олардың ресми функцияларын ескере отырып 3-баптың бiрiншi абзацында көзделген апостильдi қоюға өкiлеттiк берiлетiн органдарды тағайындайды.
Ол бұл тағайындау туралы өзiнiң бекiту грамотасын немесе қосылу туралы грамотаны немесе оның қолданылуын тарату туралы өтiнiштi сақтауға тапсырған сәтте Нидерландының Сыртқы iстер министрлiгiне хабарлайды. Ол Министрлiкке бұл органдарды тағайындаудағы кез келген өзгерiстер туралы да құлақтандырады.
7-бап
6-бапқа сәйкес тағайындалған көрсетiлген органдардың әрқайсысы ол бұл ретте:
а) апостильдің реттiк нөмiрi мен қол қойылған күнiн;
b) ресми құжатқа қол қойған адамның тегiн және оның кiм екендiгiн, ал қол қойылмаған құжаттарға қатысты - мөр немесе мөртаңба қойған органға сiлтеменi көрсете отырып қойылған апостильдердi тiркейтiн жазбалар кiтабын немесе картотекасын жүргiзуi тиiс.
Апостильдi қойған орган кез келген мүдделi тұлғаның талап етуi бойынша онда жасалған жазбалар жазбалар кiтабына немесе картотекаға енгiзiлген мәлiметтермен сәйкес келетiндiгін тексеруге мiндеттi.
8-бап
Егер екi немесе бiрнеше уағдаласушы мемлекеттердiң арасында қолдарды, мөрлердi немесе мөртаңбаларды куәландыру үшiн белгiлi бiр шарттылықтарды талап ететiн ереженi қамтитын шарт, конвенция немесе келiсiм жасалған болса, осы Конвенция тек, егер оларда көрсетiлген шарттылықтар 3 және 4-баптарда көзделген шарттылықтан неғұрлым қатаң болып табылатын жағдайда ғана бұл ережелерден бас тартуды көздейдi.
9-бап
Әрбiр уағдаласушы мемлекет оның дипломаттық немесе консульдық агенттерi осы Конвенция ондайдан босататын жағдайларды заңдастыруды жүргiзбеу үшiн қажеттi шаралар қабылдайды.
10-бап
Осы Конвенция халықаралық жеке құқық жөнiндегi Гаага конференциясының тоғызыншы сессиясына ұсынылған мемлекеттердің, сондай-ақ Ирландияның, Исландияның, Лихтенштейннің және Түркияның қол қоюы үшiн ашық.
Ол бекiтуге жатады және бекiту грамоталары Нидерландының Сыртқы iстер министрлiгiне сақтауға тапсырылады.
11-бап
Осы Конвенция 10-баптың екiншi абзацында көзделген үшiншi бекiту грамотасы сақтауға тапсырылғаннан кейiнгi алпысыншы күнi күшiне енедi. Конвенцияға қол қойған, оны кейiнiрек бекiткен әр мемлекет үшiн ол өзiнiң бекiту грамотасын сақтауға тапсырғаннан кейiнгi алпысыншы күнi күшiне енедi.
12-бап
10-бапта өзi туралы сөз болмаған кез келген мемлекет 11-баптың бiрiншi абзацына сәйкес ол күшiне енгеннен кейiн осы Конвенцияға қосыла алады. Қосылу туралы құжат Нидерландының Сыртқы iстер министрлiгiне сақтауға тапсырылады. Қосылу тек 15-баптың "d" тармағында көзделген құлақтандыруды алғаннан кейiн алты айдың iшiнде оған қарсы наразылық айтпаған қосылушы мемлекеттер мен уағдаласушы мемлекеттердiң арасындағы қатынастарға жарамды.
Конвенция қосылушы мемлекеттер мен қосылуға қарсы наразылық ұсынбаған мемлекеттердiң арасында осының алдындағы абзацта көрсетiлген алты айлық мерзiм аяқталғаннан кейiнгi алпысыншы күнi күшiне енедi.
13-бап
Кез келген мемлекет қол қою, бекiту немесе қосылу сәтiнде осы Конвенцияны ол халықаралық деңгейде бiлдiретiн барлық аумақтарға не бұл аумақтардың бiрiне немесе кейбiреуiне қолданылатындығын мәлiмдей алады. Бұл мәлiмдеме осы мемлекет үшiн Конвенция күшiне енген сәттен бастап жарамды деп есептеледi.
Одан әрi Нидерландының Сыртқы iстер министрлiгi оның қолданылуының кез келген нақты таралуы туралы құлақтандырылады.
Егер қолданылуының таралуы туралы мәлiмдеменi Конвенцияға қол қойған және бекiткен мемлекет жасаса, соңғысы 11-баптың ережесіне сәйкес онда көрсетiлген аумақтарға қатысты күшiне енедi. Егер таралуы туралы мәлімдеменi Конвенцияға қосылушы мемлекет жасаса соңғысы 12-баптың ережелерiне сәйкес онда көрсетiлген аумақтарға қатысты күшiне енедi.
14-бап
Осы Конвенция 11-баптың бiрiншi абзацына сәйкес, оның iшінде кейiннен оны бекiтетiн немесе оған қосылатын мемлекеттерге қатысты да, ол күшіне енген күннен бастап бес жылдың iшiнде қолданылады.
Егер Конвенцияның күшi жойылмаса оның қолданылуы тараптардың үнсiз келiсiмiмен одан кейiнгi әрбiр бес жылға созылады.
Нидерландының Сыртқы iстер министрлiгi бес жылдық мерзiм аяқталғанға дейiнгi алты айдан кешiктiрiлмей күшiн жою туралы құлақтандырылады.
Күшiн жою Конвенцияның қолданылуы таралатын кейбiр аумақтармен шектелуi мүмкiн.
Күшiн жоюдың ол туралы құлақтандырған мемлекетке қатысты ғана күшi болады.
Конвенция басқа уағдаласушы мемлекеттерге қатысты күшiнде қалады.
15-бап
Нидерландының Сыртқы iстер министрлiгi 10-бапта айтылған мемлекеттерге, сондай-ақ 12-баптың ережелеріне сәйкес қосылушы мемлекеттерге:
а) 6-баптың екiншi абзацында айтылған құлақтандырулар туралы;
b) 10-бапта айтылған қол қоюлар мен бекiтулер туралы;
с) 11-баптың бiрiншi абзацының ережелерiне сәйкес осы Конвенцияның күшiне енген күнi туралы;
d) 12-бапта айтылған қосылулар мен қарсылық бiлдiрулер туралы және қосылудың күшiне енген күнi туралы;
е) 13-бапта айтылған қолданудың таралуы туралы және оның күшiне енген күнi туралы;
f) 14-баптың үшiншi абзацында айтылған күшiн жоюлар туралы хабарлайды.
Осыны куәландырып лайықты түрде уәкiлеттiк берiлген төменде қол қоюшылар осы Конвенцияға қол қойды.
1961 жылғы 5-қазанда Гаагада француз және ағылшын тiлдерiнде (мәтiндердің арасында алшақтық болған жағайда французша мәтiнге басымдық берiледi), Нидерланд Үкiметiнің архивіне сақтауға Тапсырылатын және расталған көшірмесі дипломаттық арналар бойынша халықаралық жеке құқық жөнiндегi Гаага конференциясының тоғызыншы сесиясына ұсынылған әр мемлекетке, сондай-ақ Ирландияға, Исландияға, Лихтенштейнге және Түркияға жолданатын бiр данада жасалды.
Конвенцияға қатысушы мемлекеттер
(1992 жылғы наурыздағы жағдайы бойынша)
1. Антигуа мен Барбуда
2. Аргентина
3. Австрия
4. Багам аралдары
5. Бельгия
6. Ботсвана
7. Бруней
8. Ұлыбритания
9. Венргия
10. Греция
11. Израиль
12. Италия
13. Испания
14. Кипр
15. Лесотто
16. Лихтенштейн
17. Люксембург
18. Малави
19. Мальта
20. Мавритания
21. Маршал аралдары
22. Нидерланды
23. Норвегия
24. Панама
25. Португалия
26. Ресей Федерациясы
27. Свазиленд
28. Сейшель аралдары
29. Суринам
30. АҚШ
31. Тонга
32. Түркия
33. Фиджи
34. Финляндия
35. Франция
36. ФРГ
37. Швейцария
38. Югославия
39. Жапония
Конвенцияға қосымша (g990011)
Апостильдің үлгісі
Апостиль екі жағы 9 сантиметрден кем емес төрт бұрышты нысанда болады. __________________________________________________
APOSTILLE
(Coinvention de la Haye du 5 octobre 1961)
1. Ел _____________________________________________
Осы ресми құжатқа
2._________________________________________ ретінде
3. қол қойды (тегі) _______________________________
4. мөрмен/мөртаңбамен бекітілді (мекеменің атауы) ___________________________________________________
Куәландырылды
5.__________________ 6. Күні ______________________
7. (куәландырушы органның атауы)___________________ ___________________________________________________
8. N ______________________________________________
9. мөр/мөртаңба ________________10. қолы _________
Шетелдік ресми құжаттарды заңдастыру
талаптарын жою туралы конвенцияға қосылудың құралы
1961 жылғы 5 қазанда Гаага қаласында орындалған шетелдік ресми құжаттарға арналған заңсыздандыру талаптарын жою туралы конвенцияны (бұдан әрі "Конвенция") назарға ала отырып.
Сондай-ақ Конвенцияның ол күшіне енгеннен кейін Нидерланд Корольдігі Сыртқы істер министрлігімен бірлесіп құралдары іске қосу жолымен 11-баптың бірінші параграфына сәйкес қосыла алатындықтан.
Және ___________ Үкіметі Конвенцияның қатысушысы болуды шешкендіктен.
Қазіргі уақытта ___________ Үкіметі шетелдік ресми құжаттарға арналған заңдастыру талаптарын жою турлы конвенцияны қарап осымен Конвенцияға қосылады және ондағы қамтылған ережелерді орындауға міндеттенеді.
Осыны дәлелдеп, Мен, ________________________________ , ________________________Сыртқы істер министрі қосылу құралына қол қойдым және өзімнің қызметтік мөріммен бекіттім.
Орындалды ___________(жері) ____________________(күні) қолы
Депозитарлық рәсімдер
(Нидерланд Корольдігінің Үкіметіне сақтауға
берілген көпжақты Шарттар)
А. Шарттарға қол қою және грамоталарды сақтауға тапсыру рәсiмi
1. Дайындық Дайындықты Сыртқы iстер министрлiгiнiң Шарттар бөлiмi жүргiзуi тиiс (тел.070-3484918).
2. Рәсiм Рәсiм Шарттар бөлiмi бастығының немесе оны алмастыратын ресми адамның қатысуымен Шарттар бөлiмiнде жүргiзiлетiн болады.
3. Оңайлатылған депозит
Бекiту, қосылу және т.б. құралдарын сақтауға тапсыруға қатысты Шарттар бөлiмiнде ресми рәсiмнiң немесе құралды берудiң арасындағы таңдау мүдделi Елшілiкте қалады.
4. Құралды Шарттар бөлiмiне жолдау
Жоғарыдағы 3 параграфта айтылған екiншi нұсқаны таңдаған жағдайда Елшiлiктерден құралды бұл арна бойынша берiлген құжаттың жоғалуы тәуекелiнен басқа ол Шарттар бөлiмiне сол күнi түспеуi мүмкiн болғандықтан сыртқы немесе iшкi почта бойынша жөнелтпей Шарттар бөлiмiндегі ресми адамның жеке қолына тапсыру сұралады.
В. Депозитарийлiк практика
5. Шарттылықтарды орындауға құқығы бар орган Нидерланд Корольдiгi ұстанатын, Шарттар туралы Заң бойынша айтарлықтай дәрежеде Вена Конвенциясы кодтандырған халықаралық практикаға сәйкес Шарттарға қатысты мемлекеттің атынан орындалатын шарттылықтар Мемлекеттiң Басшысынан, Yкiметтің Басшысынан немесе Сыртқы iстер министрiнен немесе жоғарыда айтылған үш билiк органының бiрi өкiлеттiк берген адамнан шығуы тиiс.
6. 5 параграфты орындау жөнiндегi шарттылықтар Жоғарыда сипатталған практика қол қоюға, бекiтуге, мақұлдауға, қабылдауға, қосылуға және күшiн жоюға қатысты.
Ескертулердi, уақытша қолдану немесе аймақтық қолдану, уәкiлеттi өкiмет органдарын тағайындау туралы құлақтандыруларды немесе тиiстi Шартты орындау немесе оны құқықтар мен мiндеттерге қатысты өзгерту мақсатындағы кез келген басқа да актiнi жасау және керi қайтарып алу Елшiлiк (Басшысының) хатының немесе Нотасының негiзiнде жасалуы қажет.
Бүкiл құрал ағылшын немесе француз тiлiнде жасалуы немесе ағылшын немесе француз тiлдерiндегi ресми аудармасы қоса берiлуі тиiс.
7. Сақтауға тапсыру жөнiнде өкiлеттiктер беру
Егер бекiту, қосылу және т.б. құралы Мемлекет Басшысының, Yкiмет Басшысының немесе Сыртқы iстер министрiнiң қолы қойылып жасалса және бұл құрал толық мөлшерде Үкiметтiң өзiне Шарт бойынша мiндеттеме алу ниетiн анық бiлдiрсе, назарға қабылданады; бұл жағдайда өкiлге құралды сақтауға тапсыру үшін өкiлеттiк беретiн қосымша құжат мiндеттi емес.
8. Кабельдiк және телекстiк байланыс (шұғыл жағдайларда)
Бар практикаға сәйкес шұғыл жағдайларда Шарттар Бөлiмiнің Бастығы төмендегi жағдайларды әдеттегi актiлердiң немесе құралдардың күшi барлардың орнына кабельдiк, телекстiк және факсимильдiк хабар қабылдайды:
а. Әдетте мемлекеттің атынан халықаралық деңгейде өзiне мiндеттеме алуға уәкiлеттендiрiлген ретiнде (жоғарыдағы 5 параграфты қараңыз) қаралатын билiктiң үш органының бiрiнiң кабельдiк, телекстiк немесе факсимильдiк хабары осы билiк органының атауын қамтуы тиiс және ағылшын немесе француз тiлдерiнде орындалуы қажет.
б. Алынған кабельдiк, телекстiк немесе факсимильдiк хабар дұрыс ресiмдеуге жатады, ал бұл құжаттың лайықты нысанда таяу уақытта жолдануы тиiс екендiгiн бiлдiредi.
9. Хат-хабар
Елшiлiктерден депозитарлық мәселелер бойынша барлық хаттар мен ноталарды Сыртқы iстер министрлiгiнің Шарттар бөлiмiне жолдау сұралады.
