Нормативтік қызмет ету мерзімі өтелген жүк көтергіш машиналарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін айқындау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-қарауды ұйымдастыру және жүргізу тәртібі туралы нұсқаулықты бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің 2021 жылғы 10 тамыздағы № 389 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 16 тамызда № 24006 болып тіркелді.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      Осы бұйрықтың қолданысқа енгізілу тәртібін 4 т. қараңыз

      Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2020 жылғы 23 қазандағы № 701 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігі туралы ереженің 16-тармағының 115) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

      Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда – ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 14.07.2023 № 382 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

      1. Қоса беріліп отырған Нормативтік қызмет ету мерзімі өтелген жүк көтергіш машиналарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін айқындау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-қарауды ұйымдастыру және жүргізу тәртібі туралы нұсқаулық бекітілсін.

      2. Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігінің Өнеркәсіптік қауіпсіздік комитеті Қазақстан Республикасының заңнамасымен белгіленген тәртіпте:

      1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

      2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігінің ресми интернет-ресурсына орналастыруды;

      3) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігінің Заң департаментіне осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар вице-министріне жүктелсін.

      4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасы
Төтенше жағдайлар министрі
Ю. Ильин

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасы

      Индустрия және инфрақұрылымдық

      даму министрлігі

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасы

      Ұлттық экономика министрлігі

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасы

      Энергетика министрлігі

  Қазақстан Республикасы
Төтенше жағдайлар министрі
2021 жылғы 10 тамыздағы
№ 389 бұйрығымен
бекітілген

Нормативтік қызмет ету мерзімі өтелген жүк көтергіш машиналарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін айқындау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-қарауды ұйымдастыру және жүргізу тәртібі туралынұсқаулық

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Осы Нормативтік қызмет ету мерзімі өтелген жүк көтергіш машиналарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін айқындау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-қарауды ұйымдастыру және жүргізу тәртібі туралы нұсқаулық (бұдан әрі – Нұсқаулық) Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2020 жылғы 23 қазандағы № 701 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігі туралы ереженің 16-тармағының 115) тармақшасына сәйкес әзірленген және нормативтік қызмет ету мерзімі өтелген,оларды одан әрі пайдалану мүмкіндігін айқындау үшін жүк көтергіш машиналарды зерттеп-қарауды ұйымдастыру және өткізу тәртібін нақтылайды.

      Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 14.07.2023 № 382 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

      2. Осы Нұсқаулықта келесі терминдер қолданылады:

      1) ағымдағы жөндеу – жүк көтергіш машинаның жұмыс қабілеттілігін қамтамасыз ету немесе қалпына келтіру үшін орындалатын және жекелеген бөліктерін ауыстыру және (немесе) жөндеу арқылы ақаулықты жоюдан құралатын жұмыстар;

      2) ақаулы жай-күй – жүк көтергіш машина нормативтік-техникалық және (немесе) дайындаушы зауыттың конструкторлық (жобалық) құжаттамасы талаптарының ең болмағанда біреуіне сәйкес келмейтін жай-күй;

      3) ақау – жүк көтергіш машинаның немесе тораптың, элементтің дайындаушы зауыттың паспортында, жұмыс немесе нормативтік-техникалық құжаттамада келтірілген талаптарға әрбірінің жеке сәйкес келмеуі;

      4) бастапқы тексеру – жүк көтергіш машинаның нормативтік қызмет ету мерзімі өткеннен кейін жүргізілетін тексеру;

      5) ақаусыз жай-күй – жүк көтергіш машинаны пайдалану нормативтік-техникалық және (немесе) дайындаушы зауыттың конструкторлық (жобалық) құжаттамасыныңталаптарына сәйкес келетін жай-күй;

      6) жөндеу – жүк көтергіш машинаның ақаусыздығын немесе жұмыс қабілеттілігін қалпына келтіру және (немесе) жүк көтергіш машинаның немесе оның жекелеген құрамдас бөліктерінің ресурсын қалпына келтіру жөніндегі операциялар кешені;

      7) жұмысқа қабілетті жай-күй – берілген функцияларды орындау қабілетін сипаттайтын барлық параметрлердің мәндері нормативтік-техникалық және (немесе) дайындаушы зауыттың конструкторлық (жобалық) құжаттамасының талаптарына сәйкес келетін жүк көтергіш машинаның жай-күйі;

      8) жұмысқа жарамсыз жай-күй – жүк көтергіш машинаның берілген функцияларды орындау қабілетін сипаттайтын ең болмағанда бір параметрдің мәні нормативтік-техникалық және (немесе) дайындаушы зауыттың конструкторлық (жобалық) құжаттамасының талаптарына сәйкес келмейтін жай-күйі;

      9) қайталама тексеру – алдыңғы тексеру нәтижелері бойынша белгіленген мерзім өткеннен кейін жүргізілетін тексеру;

      10) қалдық ресурс – шаршау өлшемшарттары бойынша жүк көтергіш машинаның негізгі бөліктерінің (көтергіш металл конструкцияларының) шекті жай-күйіне жеткенге дейінгі жұмыс көлемінің есептік шамасы (тексеру жүргізілген сәттен бастап);

      11) кезектен тыс тексеру – одан әрі қауіпсіз пайдалану үшін қатер төндіретін елеулі ақаулар немесе ақаулықтар (немесе осы ақаулықтардың пайда болу белгілері) туындаған кезде жүргізілетін тексеру;

      12) күрделі-қалпына келтіру жөндеу (қайта жаңарту) – ақауларды анықтау, оларды жою және жүк көтергіш машинаның ресурсын қалпына келтіру үшін қажетті демонтаждау мен бөлшектеуден кейін келесі тексеруге дейін орындалатын, қызмет ету мерзімі өткен жүк көтергіш машинаны жөндеу;

      13) пайдалану – жүк көтергіш машинаның есептен шығарылғанға дейінгі өмірлік циклінің сатысы, онда оның сапасы өткізіледі, сақталады және қалпына келтіріледі және ол жүк көтергіш машинаны мақсаты бойынша пайдалануды, тасымалдауды, сақтауды, техникалық қызмет көрсетуді, монтаждауды (бөлшектеуді) және жөндеуді қамтиды;

      14) пайдалану құжаттамасы – паспортты, техникалық сипаттаманы және пайдалану жөніндегі нұсқаулықты, монтаждау жөніндегі нұсқаулықты қамтитын, дайындаушы зауыт жүк көтергіш машинамен бірге жеткізетін техникалық құжаттама (жалпы конструкторлық немесе жобалау құжаттамасының бір бөлігі);

      15) тексеру – белгілі бір кезеңге одан әрі пайдалану мүмкіндігі мен шарттарын айқындау мақсатында нормативтік қызмет мерзімі өткен жүк көтергіш машиналарды техникалық диагностикалау жөніндегі жұмыстар кешені;

      16) толық жиынтықталған жөндеу – жүк көтергіш машинаның қызмет ету мерзімін ұзарту мақсатында оны тексеру актісінде белгіленген ақауларды жою мақсатында жүк көтергіш машинаны бөлшектемей орындалатын, қызмет ету мерзімі өткен жүк көтергіш машинаны жөндеу;

      17) шекті жай-күй өлшемшарты – нормативтік-техникалық және (немесе) конструкторлық (жобалық) құжаттамада белгіленген жүк көтергіш машинаның шекті жай-күйі белгісі немесе белгілерінің жиынтығы.

2-тарау. Тексерудің түрлері мен мерзімділігі

      3. Жүк көтергіш машиналарды одан әрі пайдалану мерзімін ұзарту мақсатында тексеру нормативтік пайдалану мерзімі аяқталғаннан кейін жүргізілуі керек.

      4. Нормативтік мерзімі өткен жүк көтергіш машиналарды тексерудің келесі түрлері қарастырылған: бастапқы;қайталама;кезектен тыс.

      Нормативтік қызмет ету мерзімі өткен жүк көтергіш машиналарды бастапқы тексеру дайындаушы зауыт белгілеген нормативтік қызмет ету мерзімі өткеннен кейін жүргізіледі.

      Жүк көтергіш машиналарды қайталама тексеруді осы Нұсқаулыққа 1-қосымшаға сәйкес зерттеп-қарау актісінде (бұдан әрі – зерттеп-қарау актісі) зерттеп-қарауды жүргізген ұйым белгілеген мерзімде жүргізеді.

      Кезектен тыс тексеру жүк көтергіш машинаның қызмет ету мерзіміне қарамастан жүзеге асырылады.

      5. Қайталама тексеру саны жүк көтергіш машинаның типімен, мақсатымен және пайдалану жағдайымен және оның техникалық жай-күйіменанықталады.

      6. Қызмет ету мерзімі ұзартылатын кезең осы Нұсқаулыққа сәйкес жүргізілген тексеру нәтижесінде белгіленген жүк көтергіш машинаның нақты жай-күйі бойынша белгіленеді және үш жылдан аспайды.

3-тарау. Зерттеп-қарауды ұйымдастыру

      7. Нормативтік қызмет мерзімі өткен жүк көтергіш машиналар "Азаматтық қорғау туралы" Қазақстан Республикасының Заңының 72-бабына сәйкес өнеркәсіптік қауіпсіздік саласында сараптама жүргізу құқығына және тексерілетін жүк көтергіш машинаның иесі-ұйымға тәуелсіз аттестатталған ұйымдардың қызмет мерзімін ұзарту тұрғысынан тексеруден өтеді.

      Ескерту. 7-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 14.07.2023 № 382 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

      8. Тексеругежұмыс күйіндегі жүк көтергіш машиналаржатқызылады. Жұмыс істемейтін күйдегі жүк көтергіш машинаға тексеру жүргізуге, кейіннентексеруді аяқтап, оны жұмыс жағдайына келтіргеннен кейін сынақ жүргізуге рұқсат етіледі.

      9. Қызмет ету мерзімін ұзарту мәніне тексеруді жүк көтергіш машинаны қайта монтаждаумен, ағымдағы жөндеу жүргізумен немесе техникалық куәландырумен (жебелі өздігінен жүретін крандар үшін – техникалық байқаумен) біріктіру қажет.

      10. Нормативтік қызмет мерзімі өткен жүк көтергіш машиналарды бастапқы, қайталама немесе кезектен тыс тексеруге беру пайдаланушы ұйымның иесі немесе басшысы тексеру жүргізу мерзімін, тексеру жүргізетін ұйымның атауын, берілген жүк көтергіш машиналар (типі, маркасы, зауыттық нөмірі, тіркеу нөмірі) туралы мәліметтерді, тексеру жүргізуге дайындық жөніндегі жауапты адамдарды және олардың міндеттерін көрсете отырып, өкіммен (бұйрықпен) ресімделеді.

      11. Тексеру жүргізетін ұйым нақты тапсырыс берушінің жүк көтергіш машиналарын тексеру жөніндегі комиссия құрамын тағайындау туралы өкім (бұйрық) шығарады, өкімде (бұйрықта) тексеру жөніндегі комиссияның төрағасы мен мүшелері, жүк көтергіш машиналарды тексеру туралы шарттың нөмірі мен күні, тексеру жүргізу кезеңі, жүк көтергіш машиналардың иесі – ұйымның атауы және олардың орналасқан жері, берілген жүк көтергіш машиналар (типі, маркасы, зауыттық нөмірі, тіркеу нөмірі), тексеру жүргізуге дайындық жөніндегі жауапты адамдар мен олардың міндеттері туралы мәліметтер көрсетіледі. Комиссияның ең аз құрамы – 3 адам.

      12. Жүк көтергіш машинаның иесі тексеру жүргізу кезеңіне жауапты краншыны (машинисті, операторды) бөледі және мыналарды:

      жүк көтергіш машинаны, сынақ жүктерін;

      металл конструкциялар мен механизмдерді биіктікте тексеруге арналған жабдықты (қажет болған жағдайда);

      Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2014 жылғы 30 желтоқсандағы № 359 бұйрығымен бекітілген (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10332 болып тіркелген) Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидаларының (бұдан әрі – Қағидалар) талаптарына сәйкес ресімделген кран жолын пайдалануға тапсыру-қабылдау актісін және жолдарды нивелирлеудің алдыңғы актісін (жербеті немесе жерүсті рельстік жолдармен қозғалатын жүк көтергіш машиналар үшін);

      оқшаулау және жерге қосу кедергісін тексеру актісін (қажет болған жағдайда). Оқшаулау кедергісін тексеруге қойылатын талаптар "Тұтынушылардың электр қондырғыларын пайдалану кезіндегі қауіпсіздік техникасы қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 19 наурыздағы № 222 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10889 болып тіркелген) айқындалады;

      жүк көтергіш машина бойынша пайдалану құжаттамасын;

      жүргізілген жөндеу (реконструкциялау) жобасын, сондай-ақ егер бұл жұмыстар жүргізілген болса, жөндеу (реконструкциялау) жүргізу кезінде пайдаланылған металдың сертификаттарын;

      жүк көтергіш машинамен орындалатын жұмыстардың сипаты туралы еркін нысандағы анықтаманы;

      Қағидаларға 14-қосымшаға сәйкес нысан бойынша жүргізілген техникалық қызмет көрсету және ағымдық жөндеу туралы жазбалары бар техникалық қызмет көрсету журналын (немесе вахталық журналды);

      одан әрі пайдалану мүмкіндігі туралы қорытындымен (қайталама және (немесе) кезектен тыс тексерген жағдайда) жүргізілген тексеру нәтижелері туралы алдыңғы актіні тексеруге дайындайды.

      13. Жүк көтергіш машиналарды тексеру кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздік талаптарына және зерттелетін жүк көтергіш машина пайдаланылатын кәсіпорынның қауіпсіздігі жөніндегі нормативтік құжаттарға толық сәйкес қауіпсіздік шаралары қатаң сақталады.

      14. Тексерулерді дайындау және жүргізу кезінде еңбек қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін жүк көтергіш машина иесі кәсіпорынның әкімшілігі әрбір нақты жағдайда жұмыстың нақты көлемін, жүк көтергіш машинаның және оның жұмыс аймағының ерекшелігін ескере отырып, крандарды тексеру кезінде еңбек қауіпсіздігі жөніндегі нұсқауларды (іс-шараларды, нұсқаулықтарды) әзірлейді, сондай-ақ тексеру жүргізуді ұйымдастыруға қатысуға тартылатын өз мамандарының тәртібін айқындайды.

      15. Жүк көтергіш машинаны найзағайда, қар жауғанда, көктайғақта, тұманда, қатты жаңбырда, тәуліктің қараңғы уақытында ашық ауада тексеру бойынша жұмысқа, сондай-ақ секундына 10 метр астам жел кезінде биіктікте тексеру бойынша жұмыстарды жүргізуге жол берілмейді.

4-тарау. Тексеру кезіндегі негізгі жұмыстар

      16. Жүк көтергіш машиналарды тексеруге келесі жұмыс түрлері кіреді:

      нақты тапсырыс берушінің жүк көтергіш машиналарын тексеру жөніндегі комиссия құрамын тағайындау туралы өкім (бұйрық) шығару;

      осы Нұсқаулықтың 12-тармағына сәйкес иесі ұсынған жүк көтергіш машинаның құжаттамасымен танысу;

      металл конструкцияларының жай-күйін тексеру;

      механизмдердің, арқан-бұғат жүйесінің және басқа тораптардың жай-күйін тексеру;

      электр және гидроқұрылғылардың жай-күйін тексеру;

      қауіпсіздікқұрылғылары мен аспаптарының жай-күйін тексеру;

      рельс жолдарының жай-күйін тексеру (рельстер бойынша қозғалатын крандар мен арбалар үшін);

      металл конструкцияларының көтергіш элементтері металының химиялық құрамы мен механикалық қасиеттерін тексеру;

      ақаулар ведомосін жасау;

      жүк көтергіш машинаның статикалық және динамикалық сынақтарынжүргізу;

      қалдық ресурсты бағалау;

      тексеру нәтижелерін ресімдеу.

      Ескертпелер:

      металдың химиялық құрамын, механикалық қасиеттерін тексеру және қалдық ресурсын бағалау бойынша жұмыстар осы Нұсқаулықтың 11 және 14 -тарауында көзделген жағдайларда ғана орындалады;

      кезектен тыс тексеру жүргізу кезінде осы Нұсқаулықтың 16-тармағында көрсетілген жұмыстар көлемінің қысқаруын комиссия осы тексеруді жүргізу қажеттілігін туындатқан жүк көтергіш машина элементтерінің жай-күйін тексеруді ескере отырып айқындайды;

      крандарды және олардың жабдықтарын тексеру, сынау кезінде өлшеу дәлдігі "Жүк көтергіш крандар. Сынау кезінде параметрлерді өлшеу дәлдігіне қойылатын талаптар" МЕМСТ 29266-91 талаптарына сәйкес келетін сынақ жүктемелерін, қашықтықты, уақытты және басқа ұқсас параметрлерді өлшеу құралдары мен жүйелері қолданылады;

      бақылау және сынау әдістерін таңдау кезінде "Машиналар мен жабдықтардың қауіпсіздігі туралы" "Кеден одағының техникалық регламентін қабылдау туралы" Кеден одағы комиссиясының 2011 жылғы 18 қазандағы № 823 шешімімен бекітілген жүк көтергіш машинаның пайдалану құжаттамасының талаптары мен стандарттарын басшылыққа алынады. Бақылаудың бұзылмайтын әдістері "Бұзылмайтын бақылау. Түрлер мен әдістердің жіктелуі" МЕМСТ 18353-79 (бұдан әрі – МЕМСТ 18353-79) бекітілген жіктелулерге сәйкес іріктелінеді.

5-тарау. Құжаттамамен танысу

      17. Процесінде тексеру жүргізетін комиссия қолданыстағы пайдалану құжаттамасымен, жүк көтергіш машинаны жөндеу немесе қайта жаңарту кезінде орындалған сызбалармен және есептермен (бар болса), пайдаланылған болат маркаларына арналған сертификаттармен, сондай-ақ нақты жүк көтергіш машина үшін толтырылатын жүк көтергіш машина орындайтын жұмыстардың сипаты туралы анықтамамен, соңғы толық техникалық куәландыру материалдарымен танысады.

      Комиссия бір уақытта рельс жолдарының құжаттамасымен танысады (рельстер бойынша қозғалатын крандар мен арбалар үшін).

      18. Құжаттаманы (жүк көтергіш машина конструкциясының сызбаларын) зерделеу процесінде тексерудің жұмыс картасы жасалады. Оны толтыру нысаны мен үлгісі осы Нұсқаулықтың 2-қосымшасында келтірілген. Тексерудің жұмыс картасына жүк көтергіш машинаны пайдалану кезінде бұзылуы мүмкін барлық тораптар, қосылыстар мен элементтер енгізіледі.

      Жұмыс картасы тексеру кезіндегі комиссияның әдістемелік құжаты болып табылады және тексеру аяқталғаннан кейін жүк көтергіш машинаның иесіне берілетін жұмыстарды ұйымдастыру және құжаттардың түпкілікті пакетін жасау үшін ғана пайдаланылады.

6-тарау. Металл конструкцияларының жай-күйін тексеру

      19. Жүк көтергіш машинаның металл конструкцияларын тексеру келесі кезеңдерді қамтиды:

      металл конструкциялардың көтергіш элементтерін сыртқы тексеру;

      металл конструкцияларының элементтерін бұзбайтын бақылау түрлерінің бірімен тексеру;

      металл конструкциялары элементтерінің (дәнекерленген, бұрандалы, топсалы) қосылыстарының сапасын тексеру;

      арқалықтардың, жебелердің, фермалардың және жекелеген зақымдалған элементтердің қалдық деформацияларын өлшеу;

      металл конструкциялардың көтергіш элементтерінің коррозия дәрежесін бағалау.

      20. Тексеру алдында металл конструкциялары, әсіресе олардың зақымдануы мүмкін жерлерде, кірден, коррозиядан, қардан, артық ылғал мен майдан тазартылады.

      21. Сыртқы тексеру қарапайым оптикалық құралдарды (10 еселік лупа) және тасымалды жарық көздерін қолдана отырып жүргізіледі, бұл ретте зақымданулардың пайда болуы мүмкін келесі орындарға ерекше назар аударылады:

      қималардың күрт өзгеру учаскелеріне;

      кілттік немесе шлицті ойықтармен кесілген, сондай-ақ ойығы кесілген учаскелерге;

      орнату және тасымалдау кезінде зақымдалған немесе соққыға ұшыраған жерлерге;

      жұмыс кезінде айтарлықтай кернеулер, коррозия немесе тозу пайда болатын жерлерге;

      жөндеу дәнекерлеу тігістері бар учаскелерге.

      22. Сыртқы тексеруді жүргізу кезінде мынадай ақаулардың болуына тексеру жүргізіледі:

      бояудың қабыршықтануы, жергілікті коррозия, тоттың ақауы негізгі металдағы, дәнекерленген жіктер мен жапсарлас аймақтағы жарықшақтардың болуының жанама белгілері болып табылады;

      механикалық зақымдану;

      негізгі металдың қатпарлануы;

      жөндеу дәнекерлеу қосылыстарының сапасыз орындалуы;

      топсалы қосылыстардың люфттері, бұрандалы және тойтармалы қосылыстардың босаңсуы.

      23. Металл конструкцияда немесе дәнекерленген тігісте жарықтардың болу белгілері анықталған кезде күдікті орындарды бұзбайтын бақылау түрлерінің бірімен қосымша тексеруге жібереді.

      Бұзбайтын бақылаудың әртүрлі түрлерін орындаудың техникалық құралдары мен әдістемелерін таңдауды жүк көтергіш машинаның нормативтік техникалық құжаттамасының талаптары негізінде тексеру жүргізетін комиссия айқындайды.

      24. Металл конструкцияның механикалық зақымданулары (майысулар, иілулер, үзіктер) анықталған кезде олардың өлшемдері (ұзындығы, ені, биіктігі немесе тереңдігі) өлшенеді. Содан кейін зақымдану өлшемдері осы типтегі жүк көтергіш машинаның металл құрылымы үшін осындай ақаудың шекті өлшемдерімен салыстырылады және егер нормативтік мәндер асып кетсе, ақаулар туралы мәлімдемеде түзету керек.

      25. Металлдың қатпарлануы анықталған кезде (мысалы, арқалық металл конструкциялары белдіктерінің сыртқы беттерінде немесе олардың ультрадыбыстық қалыңдығын өлшеу кезінде) ультрадыбыстық әдістермен парақтың ауданы бойынша ақаудың таралу аймағы анықталады.

      26. Тойтарма және бұрандалы қосылыстардың жай-күйін бақылауды көзбен және балғамен қағу арқылы жүзеге асырылады. Тойтарманың (бұранданың) әлсіреуін соққының дыбысымен және балғаның серпілу сипатымен анықтауға болады.

      Тойтарманы тексеруді екі балғамен жүргізеді: біреуі сыртқы басына соққы жасайды, ал екіншісі тойтарманың қарама-қарсы басына басылады. Егер тойтармалар жұқарған болса, онда бірінші балғамен соғылған кезде екінші балғаның күрт серпілісі болады.

      Бұрандалы қосылыстарда көзбен бақылау кезінде қосылыстағы бұрандалардың жобалық санының болуы, сондай-ақ олардың айқын ақаулары (жарықтар, мыжулар, бастың бөлінуі) анықталады.

      Кәдімгі бұрандалы қосылыстарды көзбен бақылау кезінде серіппелі шайбалардың жай-күйі тексеріледі, олардың тартылуы тексеріледі.

      Пайдалану құжаттамасында тарту күші көрсетілген беріктігі жоғары және бұрандалардың басқа түрлерінде тарту күші қосымша бақыланады.

      Әрбір қосылыстағы бақыланатын бұрандалардың саны нақты жүк көтергіш машина үшін нормативтік-техникалық құжаттаманың талаптарына сәйкес белгіленеді. Бақыланатын бұрандаларда ақаулар анықталған кезде барлық қосылыстардағы осы түрдегі бұрандаларды тексеру қажет.

      27. Металл конструкцияның (осьтердің, саусақтардың) жалғаушы элементтерін бақылау оларды бекітетін элементтердің жай-күйін тексеруден басталады. Тіркейтін элементтердің қосылыста осьтік немесе айналмалы күш-жігердің бар екендігін куәландыратын зақымданулары анықталған кезде осьті (саусақты) бөлшектейді және өлшейді. Осындай тексеру және өлшеу осьтің қондырмалы орнында да жүргізіледі.

      Топсалы қосылыстарда люфтердің болуын жүк көтергіш машинаны пайдалану процесінде өзіне тән белгілері (дүмпулер, өткір соққылар, шайқалыстар) бойынша алдын ала көзбен шолып анықтайды.

      Өзіне тән белгілер болған кезде люфтты нақты сандық бағалауды және оның рұқсат етілуін бөлшектелген топсалы қосылысты өлшеуді орындаумен белгілейді.

      28. Арқалықтардың, жебелердің, фермалардың қалдық деформацияларын өлшеу және металл конструкциялары элементтерінің коррозия дәрежесін бағалау нақты жүк көтергіш машинаға арналған нормативтік-техникалық құжаттаманың ұсынымдарына сәйкес орындалады.

7-тарау. Механизмдердің, арқан-блоктық жүйелердің және басқа түйіндердің жай-күйін тексеру

      29. Механизмдердің, арқанды-блоктық жүйелердің және басқа түйіндердің жай-күйін тексеру бойынша жұмыстарға келесілер жатады:

      жалпы жай-күйін, жұмысқа қабілеттілігін және одан әрі өлшеулер жүргізу қажеттілігін талдау мақсатында сыртқы қарап тексеру;

      қажетті өлшеулерді жүргізу.

      30. Тексеру алдында механизмдер мен тексерілетін жүк көтергіш машинаның басқа бөлшектері кірден, коррозиядан, қардан, артық ылғалдан және майлаудан тазартылады.

      31. Сыртқы тексеруді жүргізу кезінде осы Нұсқаулықтың 22-тармағында көрсетілген ақаулардың болуына тексеру жүргізіледі.

      32. Сыртқы тексеру кезінде:

      барлық механизмдердің жалпы жай-күйі және олардың жеке тораптары мен бөлшектерінің зақымдануының болуы;

      деформацияның, коррозияның болмауы және оларды жою қажеттілігі;

      бәсеңдеткіштерден майдың ағып кетуінің болмауы;

      бекіту механизмдерінің элементтерін қатайту сапасы;

      механизмдер тораптарын (мысалы, қозғалыс механизмінің тежегіштерінің) реттеудің пайдалану және дайындаушы зауыттың нормативтік құжаттамасының талаптарына сәйкестігі анықталады.

      Қарап-тексеру кезінде механизмдерді бөлшектеу қажеттілігін зерттеп-қарауды жүргізетін комиссиясы айқындайды.

      33. Сыртқы тексеру нәтижесінде анықталған шекті зиянға жақын зақымданулар өлшенеді.

      Өлшеу нәтижесі, мысалы, тозу арқылы, тозу іс жүзінде жоқ өлшеммен немесе сызбада көрсетілген өлшеммен салыстырылады.

      34. Бәсеңдеткіштердің тістерінің және тісті берілістерінің тістерінің тозуын және боялу дәрежесін өлшеу қажеттілігі механизмнің жұмысы кезінде жоғары шудың пайда болуымен және (немесе) корпустың қыздыру температурасының жоғарылауымен анықталды.

      Бәсеңдеткіштерде майлаудың бар-жоғы зондтың, май көрсететін тығындардың, көздердің көмегімен не қақпақтағы люк арқылы тексеру арқылы тексеріледі.

      35. Тісті берілістің тозуы және тістердің боялуы бойынша жарамсыздық өлшемдері оның мақсаты мен типіне қарай анықталады.

      Тістің түбінде, шабақтарда немесе күпшектерде жарықтары бар тісті дөңгелектер, сондай-ақ механизмді бөлшектеу кезінде анықталатын тәждің қондырмасы жұқарған кезде жарамсыз болып табылады.

      36. Мойынтіректердің жай-күйін олардың отырғызылатын орындарынаерекше шу естілгенде және (немесе) жоғары қызу болған кезде тексеріледі.

      Егер ақаулардың көрсетілген белгілері анықталса, механизмді ішінара бөлшектеу керек.

      Келесі ақаулар болған жағдайда, мойынтіректер істен шығады:

      кез келген жерде түстердің құбылуы;

      кезкелген мөлшердегі және орналасатын чиптер мен жарықтар;

      айналдыру жолдарындағы шарлардың немесе роликтердің іздері;

      шарлардағы, роликтердегі немесе сақиналарды домалау жолдарындағы қажу бояуының қабыршақтануы немесе шаршау шұңқырлары;

      мойынтіректің бірқалыпты айналуына кедергі келтіретін сепаратордағы кенжарлар мен майысулар;

      тозу салдарынан радиалды немесе осьтік саңылаудың рұқсат етілмеген ұлғаюы.

      37. Механизмдер мен басқа да тораптардың бекітілу жай-күйін тексеру нақты жүк көтергіш машина үшін нормативтік-техникалық құжаттамаға сәйкес жұмыс процесінде жүзеге асырылады.

      38. Арқандар, блоктар, барабандар мен ілгектер жүк көтергіш машинаның пайдалану құжаттамасында белгіленген өлшемдерге сәйкес жарамсыз болады. Дайындаушы зауыт белгілеген ақаулау нормалары болмаған кезде – Қағидалардың 8, 17 және 18-қосымшаларына сәйкес.

      Салмақ түсетін және темірлі арқандарды нақты жүк көтергіш машина үшін нормативтік-техникалық құжаттамада жазылған әдістемелер бойынша бұзбайтын бақылау тәсілдерінің бірімен тексеруге жатады.

      Жүк көтергіш машиналардың өзге элементтерін жарамсыз етудің шекті нормалары нақты жүк көтергіш машина үшін нормативтік-техникалық құжаттамада келтірілген.

8-тарау. Электр және гидрожабдықтардың жай-күйін тексеру

      39. Электр жабдықтарының жай-күйін тексеру:

      жерге қосу элементтерін тексеруді;

      электр жабдықтарын сыртқы тексеру және жұмыс қабілеттілігін талдау үшін қажетті өлшеулерді (тексерулерді) жүргізуді;

      орнатылған электр жабдығының пайдалану құжаттамасына сәйкестігін бағалауды;

      электр жабдықтарының жұмыс қабілеттілігін бақылауды тексеру қамтиды.

      40. Электр жабдығын сыртқы тексеру механикалық кептелістердің болмауын бақылау үшін қолмен жұмыс істеу имитациясы арқылы оның элементтерінің іс-әрекетін тексерумен бір мезгілде жүргізіледі. Сыртқы тексеру электр жабдығының жеке тораптары бойынша жүйелі түрде жүргізіледі, бұл ретте:

      электр қозғалтқыштары;

      басқару панелі;

      іске қосу резисторлары;

      басқару пульті және монтаждау пульті;

      тежегіш электромагниттер және электр гидравликалық итергіштердің электр қозғалтқыштары;

      кабельдер, сымдар, электр жабдықтарының элементтері тексеріледі.

      Сыртқы тексеру кезінде орындалатын жұмыстардың тізімі жүк көтергіш машинаның нақты түріне, электр жетегінің түріне және электр тогының түріне байланысты және нақты жүк көтергіш машинаның нормативтік-техникалық құжаттамасымен анықталады.

      41. Электр жабдығының жұмысқа қабілеттілігін бақылау электр сызбасына сәйкес барлық механизмдердің жұмыс істеуін, оның ішінде аппараттарды позициялар бойынша белгілей отырып, оларды ауыстырып қосудың тегістігін, тетіктердің іске қосылуы мен тежелуінің тегістігін, электр жүйелерін қосу-ажыратудың тоқтаусыз жұмыс істеуін тексерумен негізделеді.

      42. Гидравликалық жабдықты тексеру:

      жұмыс кезінде сұйықтықтың сыртқы ағып кетуін, корпустардың жарықтарын, жоғары шуды, жылытуды, бекітпелердің әлсіреуін және дірілді анықтау үшін гидравликалық жүйе объектілерін сыртқы тексеруді;

      жұмыс сұйықтығын ластануға және тұтқырлыққа бақылауды (қажет болған жағдайда);

      ластанудың штаттық көрсеткіштері бойынша сүзгілердің жай-күйін тексеруді;

      сорғыларды, гидравликалық моторларды және гидравликалық цилиндрлерді тексеруді (қажет болған жағдайда);

      сақтандыру клапандарының күйге келтірілуін тексеруді(қажет болған жағдайда) қамтиды.

9-тарау. Қауіпсіздік аспаптары мен құрылғыларының жай-күйін тексеру

      43. Жүк көтергіш машиналардың қауіпсіздік аспаптары мен құрылғыларын тексеру:

      қауіпсіздік аспаптары мен құрылғыларын сыртқы тексеру;

      олардың жұмысқа жарамдылығын бақылаулық тексеру жұмыстарын қамтиды.

      44. Қауіпсіздік аспаптары мен құрылғыларын сыртқы тексеру кезінде:

      аспаптардың болуын және олардың паспорттық деректерге сәйкестігін;

      МЕМСТ 29266-91 талаптарының негізінде Кранның қауіпсіз пайдаланылуын қамтамасыз ететін параметрлерді бақылау үшін пайдаланылатын тексеру таңбасы бедерінің немесе өлшеу құралын тексеру туралы сертификаттың болуын;

      Қағидалар талаптарына сәйкес аспаптардың электрондық (релелік) блоктарында пломбалардың болуын тексеру қажет.

      45. Жұмыс қабілеттілігін бақылап тексеру:

      іске қосылудың сенімділігін және жүк көтергіштікті шектегіштердің индикаторлар көрсеткіштерінің нормативтік деректерге сәйкестігін;

      жүктің, арбаның, кранның қозғалысын шектейтін шеткі ажыратқыштардың жұмысын;

      жүк көтергіш машинада орнатылған және оның паспортында келтірілген блоктау жүйелерінің жұмысын және қорғаныстың іске қосылуын;

      бақылау-өлшеу аспаптары көрсеткіштерінің дәлдігін тексеруді қамтиды.

      46. Нақты қауіпсіздік аспаптары мен құрылғыларын тексеру әдістері нақты жүк көтергіш машина үшін нормативтік-техникалық құжаттамада белгіленеді.

10-тарау. Рельс жолдарының(рельс жолдарымен қозғалатын крандар мен арбаларға арналған)жай-күйін тексеру

      47. Рельс жолдарының жай-күйін кешенді тексеру:

      рельс жолын салу жөніндегі құжаттамамен, нивелирлеу актісімен және рельс жолын жерге қосу кедергісін тексеру актісімен танысу;

      рельс жолының үлгілік жобаға немесе пайдалану құжаттамасына сәйкестігін тексеру;

      рельсті жолдармен қозғалатын нақты жүк көтергіш машина үшін пайдалану құжаттамасында және нормативтік-техникалық құжаттамада келтірілген нормалармен салыстыру және өлшеулер жүргізу, жерге қосуды қоса алғанда, жолдың барлық элементтерінің жай-күйін сыртқы тексеру;

      дайындаушы зауыттың пайдалану құжаттамасының талаптарына сәйкес жолдардың ауытқулары нормативтерге сәйкес келмеген кезде түзету бойынша ұсынымдар бере отырып нивелирлеу жүргізу;

      рельс жолдарының жоғарғы және төменгі құрылысының жай-күйін бағалау жөніндегі жұмыстарды орындау;

      кран асты арқалықтарының және көтергіш құрылыс конструкцияларының (жерүсті рельс жолдарымен қозғалатын жүк көтергіш машиналар үшін) жалпы жай-күйін бағалау бойынша орындау жұмыстарын жұмыстарын қамтиды.

      48. Рельс жолдары сапасының төмендігі және оларға тиісті күтімнің болмауы кранды келесі тексеруге дейін комиссия тағайындаған мерзімді төмендету немесе қызмет мерзімін ұзартудан бас тарту негіздерінің бірі бола алады.

11-тарау. Металл конструкцияларының көтергіш элементтері металының химиялық құрамы мен механикалық қасиеттерін тексеру

      49. Металдың химиялық құрамын және (немесе) механикалық қасиеттерін айқындау қажеттілігі мынадай жағдайларда туындайды:

      егер жүк көтергіш машинаның паспортында жөндеу кезінде металл конструкцияларының салмақ түсетін элементтері жасалған металл туралы деректер болмаса;

      агрессивті орта жағдайында жүк көтергіш машинаның жұмысы кезінде;

      кезектен тыс тексеру кезінде (қажет болған жағдайда);

      егер жүк көтергіш машинаның паспортында болат маркасы көрсетілген элементтер ауыстырылған кезде жүк көтергіш машина жөндеуге және (немесе) реконструкциялауға ұшыраса, таңдалған материалдарға күмән туған кезде.

      50. Паспорт жоғалған жағдайда металдың химиялық құрамын тексеру және механикалық қасиеттерін талдау үшін сынамаларды алу қажеттілігі мен тәртібі нақты жүк көтергіш машина үшін нормативтік-техникалық құжаттаманың талаптарына сәйкес айқындалады.

12-тарау. Ақаулар ведомосін құру

      51. Жүк көтергіш машиналарды, олардың металл конструкцияларын, механизмдерін және жекелеген тораптарын тексеру нәтижелері бойынша анықталған ақаулар нысаны осы Нұсқаулыққа 3-қосымшада келтірілген ақаулар ведомосіне (бұдан әрі – ақаулар ведомосі) енгізіледі.

      Анықталған ақаулар өлшем құралдарының көмегімен расталған жағдайда, "Ақауды сипаттау" бағанына Қағидаларға немесе нормативтік-техникалық талаптарға (өлшенетін параметрді регламенттейтін тиісті стандарттарға) сәйкес өлшенетін шаманың нақты сандық мәндері және осы көрсеткіштің рұқсат етілген мәндері енгізіледі.

      Ақаулардың ведомосі жүк көтергіш машинаның иесіне беріледі.

      52. Ақаулар туралы есеп жүк көтергіш машинаны жөндеуге жіберуге арналған ресми құжат болып табылады.

13-тарау. Көтергіш машинаның статикалық және динамикалық сынақтарын өткізу

      53. Көтергіш машинаның статикалық және динамикалық сынақтары пайдалану құжаттамасында жазылған нұсқауларға сәйкес орындалады.

      Пайдалану құжаттамасында сынақтар туралы нұсқаулар болмаған кезде статикалық және динамикалық сынақтарды кәсіпорынның-иесінің жүк көтергіш машинасын қауіпсіз пайдалануды қадағалау жөніндегі инженерлік-техникалық қызметкердің қатысуымен комиссия орындайды.

      54. Сынақтар жүргізу кезіндегі жүктемелердің шамалары нақты жүк көтергіш машина үшін дайындаушы зауыттың нормативтік-техникалық құжаттамасының талаптарына сәйкес белгіленеді.

      55. Жүк көтергіш машина комиссия анықтаған ақауларды жойғаннан және оны жұмысқа қабілетті күйге ауыстырғаннан кейін ғана статикалық және динамикалық сынақтарға ұшырайды.

14-тарау. Қалдық ресурсын бағалау

      56. Жүк көтергіш машиналардың металл конструкцияларының қалдық ресурсын бағалау:

      көтергіш машинаның металл конструкциялары қарқынды коррозиялық тозған кезде орындау керек. Металдың коррозия дәрежесін бағалау ГОСТ 9.407-2015 "Коррозиядан және қартаюдан қорғаудың бірыңғай жүйесі (КҚҚБЖ) сәйкес жүзеге асырылады. Лак-бояу жабыны. Сыртқы түрін бағалау әдісі";

      көптеген жарықтар, әсіресе, бұрын жөндеуден өткен түйіндерде анықталған кезде;

      жүк көтергіш машинаны ауыстырғанға (есептен шығарғанға) дейін болжамды мерзімді бағалау үшін иесінің өтініші бойынша орындау керек.

      57. Нақты үлгідегі жүк көтергіш машиналардың қалдық ресурсын бағалау дайындаушы зауыттың нормативтік-техникалық құжаттамасының талаптарына сәйкес жүргізіледі.

      Бағалаудың базалық тұжырымдамасы ретінде техникалық жай-күйі бойынша қауіпсіз пайдалану қағидатына негізделген тәсіл пайдаланылады, оған сәйкес жүк көтергіш машинаның техникалық жай-күйін бағалау нормативтік және конструкторлық құжаттамаға сәйкес оның сенімді және қауіпсіз пайдаланылуын қамтамасыз ететін техникалық жай-күй параметрлері бойынша, ал қалдық ресурс – техникалық жай-күй параметрлері бойынша жүзеге асырылады.

      Техникалық жағдайдың анықтайтын параметрлері ретінде өзгеруі (жеке немесе белгілі бір жиынтықта) жүк көтергіш машинаны жұмысқа жарамсыз, ақаулы немесе шекті күйге келтіруі мүмкін параметрлер қабылданады.

      58. Қалдық ресурсты бағалауды орындау үшін бастапқы деректер:

      осы Нұсқаулыққа сәйкес жүк көтергіш машинаны тексеру нәтижелері;

      жүк көтергіш машинаны пайдаланудың барлық мерзімінде оны пайдалануды сипаттайтын деректер (айналымдар саны, тасымалданатын жүктерді масса бойынша бөлу, ортаның агрессиялық дәрежесі);

      қалдық ресурсты бағалауды орындау сәтіндегі металл конструкцияларының есептік элементтері металының химиялық құрамы мен механикалық қасиеттері туралы деректер;

      жүк көтергіш машинаның металл конструкциясын есептеу (бар болса);

      нақты коррозияны ескере отырып металл конструкцияның есептік элементтерінің геометриясы туралы деректер;

      қалдық ресурсты бағалау бойынша, осы үлгідегі металл конструкцияларын есептеу бойынша нормативтік құжаттар;

      бағаланатын металл конструкцияларды тензометрлеу нәтижелері (қажет болған жағдайда) болып табылады.

      59. Қалдық ресурсты бағалау нәтижелері жүк көтергіш машинаның иесіне берілетін есеп түрінде ресімделеді.

      Есеп одан әрі пайдалану мүмкіндігі мен шарттары туралы қорытындыны қамтиды (қажетті жөндеу-қалпына келтіру жұмыстарын орындау тізбесін көрсете отырып).

15-тарау. Тексеру нәтижелерін ресімдеу

      60. Сынақтар жүргізілгеннен кейін жүк көтергіш машинаны тексеру нәтижелері бойынша зерттеп-қарау актісімен ресімделеді.

      Кезектен тыс сараптама жүргізілген жағдайда акт еркін нысанда жасалады. Актіге кезектен тыс емтиханның себептері туралы мәліметтер, емтихан барысы мен өткізілген сынақтардың сипаттамасы және сараптама нәтижелері бойынша комиссияның қорытындысы енгізілген.

      61. Актіні комиссияның барлық мүшелері қол қойғаннан кейін тексеруді жүргізген ұйымның басшысы бекітеді.

      62. Тексеру жөніндегі жұмыстар аяқталған кезде жұмысқа қабілетті жағдайда тұрған жүк көтергіш машиналар үшін комиссия актіде олардың одан әрі пайдаланылуын ұзарту ұсынылатын мерзімді белгілейді.

      63. Ақаулар ведомосімен тексеру актісінің бір данасы жүк көтергіш машинаның иесіне беріледі және жүк көтергіш машинаны одан әрі пайдалану, оны жөндеу немесе есептен шығару үшін негіз болады.

      Ақаулар ведомосі, қажетті анықтамалары мен қосымшалары бар актінің екінші данасы тексеруді орындаған ұйымның мұрағатында қалады.

      64. Актімен бір мезгілде жүргізілген тексеру туралы есеп (еркін нысан) ресімделеді. Жүргізілген тексеру туралы есепті бір ұйымның (учаскенің, цехтың) тексерілген жүк көтергіш машиналар тобына жинақтап жасауға жол беріледі.

      Есеп тексеруді орындаған ұйымның ішкі құжаты болып табылады, оның көшірмесі жүк көтергіш машинаны есепке қойған мемлекеттік органға жіберіледі. Тексеруді орындаған ұйымның есебі жүк көтергіш машинаның иесіне берілмейді.

      65. Тексеру жөніндегі жұмыстар аяқталғаннан кейін жүк көтергіш машина иесі кәсіпорынның тексерілетін жүк көтергіш механизмінің қауіпсіз пайдаланылуын қадағалау жөніндегі жауапты адам жүк көтергіш машина паспортының "Техникалық куәландыру нәтижелерінің жазбасы" бөліміне осы Нұсқаулыққа 4-қосымшада көрсетілген мәліметтерді енгізеді.

  Нормативтік қызмет ету
мерзімі өтелген жүк көтергіш
машиналарды одан әрі
пайдалану мүмкіндігін айқындау
мақсатында олардың
техникалық жай-күйіне
зерттеп-қарауды ұйымдастыру
және жүргізу тәртібі туралы
нұсқаулыққа
1-қосымша

      Нысан

  "БЕКІТЕМІН"
____________________________
(жүк көтергіш машинаны
тексеруді жүргізетін ұйымның
басшысы)
____________________________
(тегі, аты, әкесінің аты
(бар болса), қолы)
20___ жылғы "_____" ________

Тексеру актісі

Жүк көтергіш машинаның түрі











Зауыттық нөмірі











Есептік (тіркеу) нөмірі











Жүк көтергіш машина орнатылған қала (ауыл, кент)











Жүк көтергіш машина орнатылған объект











Жүк көтергіш машинаның иесі-ұйым











Комиссия (өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы жұмыстарды орындау құқығына сертификаттың болуы жүргізген ұйымның атауы)











Аттестаттың нөмірі











Аттестаттың берілген күні











Ұйым бойынша өкімнің (бұйрықтың) нөмірі, осыған сәйкес осы тексеру жүргізілді











Комиссия тексеру жүргізді (бастапқы немесе қайталама екендігін көрсету)











Тексеру талаптарға сәйкес жүргізілді (нормативтік құқықтық актіні көрсету)











      1. Тексеру нәтижесінде комиссия анықтады:

Жүк көтергіш машина (түрін көрсету), т











Дайындалған (жылын, айын көрсету)











Классификацияның (режимнің) паспорттық тобы бар











"Машиналар, құрылғылар және басқа да техникалық бұйымдар. Әртүрлі климаттық аймақтарға арналған нұсқалар. Сыртқы ортаның климаттық факторларының әсері тұрғысынан санаттар, пайдалану, сақтау және тасымалдау шарттары" МЕМСТ 15150-69 бойынша климаттың орындалуы бар (қайсысы екенін көрсету)











"Жүк көтергіш крандар. Жел жүктемесі. Нормалар және анықтау әдісі" МЕМСТ 1451-77 бойынша жел аймағында (қайсысында екенін көрсету) немесе ғимаратта орнатылуына рұқсат етіледі











Паспорт бойынша қондырғының рұқсат етілген температурасы (төменгі және жоғарғы шектерін көрсету)











паспорт бойынша орнату аймағының рұқсат етілген сейсмикасы











өрт қауіпті орта санатына орнату мүмкіндігі











жарылыс қаупі бар ортаға орнату мүмкіндігі











      2. Жүк көтергіш машинаны пайдаланудың нақты шарттары:

Орындалатын жұмыстардың түрі(құрылыс, қоймалық)











Классификацияның (режимнің) нақты тобы











Орнату ауданы (орынның) температурасының төменгі және жоғарғы шектері











Орнату орнындағы жел аймағы











Сейсмикалығы











Ортаның сипаттамасы (өрт немесе жарылысқа қауіпті, агрессивті)











Пайдалану шарттары паспортқа сәйкес келеді ме, егер "жоқ" болса неге сәйкес келмейтінін көрсету (температура, режим, сейсмикалық)











      3. Тексеру кезіндегі жүк көтергіш машинаның және оның жекелеген тораптарының жалпы жай-күйі (жарамды, жұмысқа қабілетті, жұмысқа қабілетсіз немесе жарамсыз):



      4. Комиссия ақаулар ведомосінде атап өткен ақаулардың жалпы саны:



      соның ішінде:

жедел жоюды талап етеді



1 ай ішінде жою



кезекті техникалық қызмет көрсету және жөндеукезінде жою



      5. Тексеру жүргізу барысында комиссияның ескертулері бойынша жүк көтергіш машинаның иесі жойған ақаулардың саны:



      6. Жүк көтергіш машинаға сынақтар жүргізілді (сынақтар жүргізілген жағдайда толтырылады):

Статикалық (жүк массасын тоннада көрсету)




Динамикалық (жүк массасын тоннада көрсету




      Сынақ нәтижелері бойынша қандай да бірақаулар табылған жоқ.

      7. Комиссия қорытындысы:

      7.1. тексеру нәтижелері бойынша және жұмыс барысында жүк көтергіш машинаның иесі жойған ақауларды ескере отырып, комиссия (қажетті жол толтырылады):

Жүк көтергіш машина жұмыс күйінде және ақаулар ведомосіндегі ескертулерді ескере отырып, паспорттық режимде пайдаланыла алады.

("Иә" немесе "Жоқ" деп көрсету) 

Келесі тексеру кешіктірілмей өткізілсін

(айын және жылын көрсету)

Жүк көтергіш машинаны ақаулар ведомосіне сәйкес жөндеу қажет

("Иә" немесе "Жоқ" деп көрсету)

Жүк көтергіш машина есептен шығарылуға жатады

("Иә" немесе "Жоқ" деп көрсету)

      санайды.

      7.2. жүк көтергіш машинаны тек келесі шектеулермен басқаруға болады (комиссия қандайда бір шектеулер тағайындаған кезде толтырылады):

жүк көтергіштігінің төмендеуімен, т



бастап және дейін температура диапозонында, градус С











Келесі тексеру кешіктірілмей өткізілсін

(айын және жылын көрсету)

      7.3. тексерілетін жүк көтергіш машинаның нақты жағдайын ескере отырып, оның қалдық ресурсын бағалау қажет (немесе қажет емес) ("иә" немесе "жоқ"деп көрсету):



      Кран иесі:

      1) осы актінің ұсынымдарын орындамағаны және ақаулар ведомосінде белгіленген ескертулерді жоймағаны үшін тексеру жүргізген комиссия жауап бермейді.

      2) осы акті жүк көтергіш машинаның паспортына тігіледі және жүк көтергіш машина есептен шығарылғаннан кейін паспортпен бірге кемінде 5 жыл сақталады.

      Тексеру актісіне:

      1) жүк көтергіш машина иесінің тексеру жүргізу туралы өкімінің (бұйрығының) көшірмесі;

      2) жүк көтергіш машинамен орындалатын жұмыс сипаты туралы анықтама;

      3) жүк көтергіш машинаның негізгі параметрлері туралы паспорттан үзінді;

      4) ақаулар ведомосі;

      5) статикалық және динамикалық синақтарды жүргізу актісі;

      6) химиялық құрамы мен механикалық қасиеттерін тексеру нәтижелері (бар болса);

      7) бақылау түрі және ол жүргізілген металл конструкцияларының орындары көрсетілген бұзбайтын бақылау нәтижелері бойынша қорытынды;

      8) рельс жолының жай-күйі және нивелирлеу нәтижелері туралы қорытынды қосымша беріледі (егер нивелирлеу жүргізілген болса). (Тек рельс жолымен қозғалатын жүк көтергіш машиналарға арналған).

      Комиссия төрағасы _________________________________________

      (тегі, аты, әкесінің аты (бар болса), қолы)

      Комиссия мүшелері _________________________________________

      (тегі, аты, әкесінің аты (бар болса), қолдары)

  Нормативтік қызмет ету
мерзімі өтелген жүк көтергіш
машиналарды одан әрі
пайдалану мүмкіндігін айқындау
мақсатында олардың
техникалық жай-күйіне
зерттеп-қарауды ұйымдастыру
және жүргізу тәртібі туралы
нұсқаулыққа
2-қосымша

      Нысан

Тексерудің жұмыс картасы

      Жүк көтергіш машинаның түрі ________, зауыт № __________, тіркеу № _____

      Торап (элементтің, құжаттың) жай-күйінің шартты белгілері:


– қалпынша


/

– ақаулықтарды жоюды талап етеді


Х

– жөндеуді немесе ауыстыруды талап етеді


Тораптың шартты № (индекс)

Тораптың, элементтің, құжаттың атауы*

Жай-күйінің шартты белгілері**

Ақау, оның орналасқан орны

1

2

3

4

0100

Жүк көтергіш машина бойынша құжаттама (жалпы алғанда)



0101

Паспорт



0102

Электрлік сызба



0103

Техникалық сипаттамасы



0104

Монтаждау бойынша нұсқаулық



0105

Жүк көтергіш машинаның журналы



0200

Тірек (жүріс) рамасы



0201

Рама



0202

Түйіспелі қосылыстар



0203

Бұрандалы қосылыстар



0204

Топсалы қосылыстар



0205

Желбағарлар



0206

Бөрене (қосылмаған)



0207

Тіреуіш



0208

Баспалдақтар



0209

Алаңдар



0210

Осьтер



0300

Жүргі арбасы



0301

Рама



0302

Теңгергіш



0303

Жетек



0304

Тежегіш



0305

Тежегіш қалып



0306

Жүрістік доңғалақ



0307

Ашық берілістер



0308

Буксалар



0309

Осьтер



0310

Лақтыру соқасы



0311

Рельсқармауыш



0312

Кіндік темір



0313

Буфер



0314

Топсалы қосылыстар



0315

Бұрандалы қосылыстар



0316

Майлау және тығыздау орындары



0400

Кабельді барабан



0401

Барабан



0402

Жетек



0403

Тежегіш



0404

Рама



0405

Кабельді төсеу



0406

Топсалы қосылыстар



0407

Бұрандалы қосылыстар



0500

Батпан



0501

Батпан плиталары



0502

Бекіту түйіндері



0503

Батпан салмағы



0600

Тіреу-айналу құрылғысы



0601

Тісті тәж



0602

Жартылай құрсамалар



0603

Бұрандалы қосылыстар



0604

Майлау орындары



0605

Роликтер, шарлар



0700

Айналмалы платформа



0701

Платформа(дәнекерленген құрылым)



0702

Телескоптық сүйеме



0703

Монтаждық сүйеме



0704

Топсалы қосылыстар



0705

Бұрандалы қосылыстар



0706

Тартымдар



0707

Блоктар



0708

Алаңдар



0709

Баспалдақтар



0710

Монтаждау құралдары



0800

Жүк шығыры



0801

Бәсеңдеткіш



0802

Тежегіш



0803

Тежегіш қалыптар



0804

Муфталар



0805

Барабан



0806

Рама



0807

Біліктер



0808

Берілісті ауыстыру жүйесі



0809

Шығарылатын тірек



0810

Бұрандалы қосылыстар



0811

Бекіту саусақтары



0812

Майлау және тығыздау орындары



0900

Жебелі шығыр



0901

Бәсеңдеткіш



0902

Тежегіш



0903

Тежегіш қалыптар



0904

Муфталар



0905

Барабан



0906

Рама



0907

Біліктер



0908

Берілісті ауыстыру жүйесі



0909

Шығарылатын тірек



0910

Бұрандалы қосылыстар



0911

Бекіту саусақтары



1000

Бұрылу механизмі



1001

Бәсеңдеткіш



1002

Тежегіш



1003

Тежегіш қалыптар



1004

Муфталар



1005

Ашық тістегеріш



1006

Рама



1007

Бұрандалы қосылыстар



1008

Бекіту осьтері



1009

Майлау және тығыздау орындары



1100

Қарсы салмақ



1101

Қарсы салмақ плиталары



1102

Бекіту түйіндері



1103

Қарсы салмақ салмағы



1200

Мұнара



1201

Портал



1202

Мұнара секциялары



1203

Диагоналды арқалықтар



1204

Бағыттаушы роликтер



1205

Блоктар



1206

Құлыптар



1207

Тартымдар



1208

Түйіспелі қосылыстар



1209

Бұрандалы қосылыстар



1210

Топсалы қосылыстар



1211

Баспалдақтар, қоршаулар



1212

Алаңдар



1213

Люк қақпақтары



1214

Монтаждау құралдары



1215

Көтергіш шахтасының қоршауы



1300

Баулық



1301

Кергіш



1302

Монтаждау сөресі



1303

Блоктар



1304

Осьтер



1305

Жүк көтергіштігін шектегішке датчик орнату



1306

Топсалы қосылыстар



1307

Түйіспелі қосылыстар



1308

Бұрандалы қосылыстар



1309

Баспалдақтар, қоршаулар



1310

Алаңдар



1311

Люк қақпағы



1400

Краншының көтергіші



1401

Кабина, есіктер, терезелер



1402

Шығырдың жетегі



1403

Барабан



1404

Шығыр рамасы



1405

Тежегіш



1406

Топсалы қосылыстар



1407

Түйіспелі қосылыстар



1408

Бұрандалы қосылыстар



1409

Буферлік құрылғы



1410

Керу құрылғысы



1411

Баспалдақтар



1412

Алаңдар



1413

Авариялық шығатын орын



1414

Тақтай



1415

Кабельді төсеу құрылғысы



1500

Тірек рамалары (бұрылмайтын мұнарасы бар крандарда)



1501

Төменгі рама



1502

Жоғарғы рама



103

Түйіспелі қосылыстар



1504

Бұрандалы қосылыстар



1505

Баспалдақтар



1600

Кабина



1601

Каркас



1602

Басқару пульті (тұтқалар, түймелер, басқылар)



1603

Пульттегі белгілер



1604

Орындық (қозғалу мүмкіндігі)



1605

Есіктер



1606

Шынылау



1607

Өрт сөндіргіш



1608

Желдетіс



1609

Ауа баптау



1700

Жебе



1701

Жебе (металл құрылымы)



1702

Түйіспелі қосылыстар



1703

Бұрандалы қосылыстар



1704

Топсалы қосылыстар



1705

Осьтер



1706

Блоктар, олардың қоршаулары



1707

Шығыршық



1708

Тартымдар



1709

Өтпелер



1710

Қоршаулар



1800

Жүк арбасы



1801

Рама



1802

Блоктар, олардың қоршаулары



1803

Жүрісті аунақтар



1804

Бүйірлік роликтер



1805

Топсалы қосылыстар



1806

Осьтер



1807

Керу құрылғылары



1900

Арба шығыры



1901

Бәсеңдеткіш



1902

Тежегіш



1903

Тежегіш қалыптар



1904

Муфталар



1905

Барабан



1906

Рама



1907

Біліктер



1908

Шығарылатын тірек



1909

Бұрандалы қосылыстар



1910

Бекіту саусақтары



1911

Майлау және тығыздау орындары



2000

Ілгекті аспа



2001

Жақтар



2002

Блоктар, олардың қоршаулары



2003

Осьтер



2004

Бұрандалы қосылыстар



2005

Жүктер



2006

Траверса



2007

Ілгек



2008

Сақтандыру қапсырмасы



2100

Қарсы салмақ консолі



2101

Консоль



2102

Механизмдерді орнатуға арналған алаңдар



2103

Өтпелер



2104

Түйіспелі қосылыстар



2105

Бұрандалы қосылыстар



2106

Топсалы қосылыстар



2107

Тартымдар



2108

Көтергіш құрылғы



2109

Қарсы салмақ арбасы



2110

Аунақтар



2111

Бүйірлік роликтер



2112

Блоктар



2200

Қарсы салмақты жылжыту шығыры



2201

Бәсеңдеткіш



2202

Тежегіш



2203

Тежегіш қалыптар



2204

Муфталар



2205

Барабан



2206

Рама



2207

Біліктер



2208

Шығарылатын тірек



2209

Бұрандалы қосылыстар



2210

Бекіту саусақтары



2211

Майлау және тығыздау орындары



2300

Арқан жүйелері



2301

Жүк арқаны



2302

Жебелі арқан



2303

Жебелі кергіш арқан



2304

Арбалық арқан



2305

Монтаждау арқаны



2306

Тартқыштар



2307

Жүк көтергіштікті шектегіш арқан



2308

Қарсы салмақтың қозғалу арқаны



2400

Электр жабдығы



2401

Жүріс арбаларының қозғалтқыштары



2402

Жүріс арбаларының тежегіш электромагниттері



2403

Кабельдік барабан қозғалтқышы



2404

Кабельді барабанның электромагниті



2405

Жүк шығырының қозғалтқыштары



2406

Жүк шығырының электромагниті



2407

Жебелі шығырдың қозғалтқышы



2408

Жебелі шығырдың қозғалтқышы электромагниті



2409

Бұрылу механизмінің қозғалтқышы



2410

Бұрылу механизмінің электромагниті



2411

Кран көтергіші жетегінің қозғалтқышы



2412

Кран көтергіші жетегінің электромагниті



2413

Арбалы шығырдың қозғалтқышы



2414

Арбалы шығырдың электромагниті



2415

Қарсы салмақ қозғалысының шығыр қозғалтқышы



2416

Қарсы салмақ қозғалысының шығыр электромагниті



2417

Аппараттық кабина (басқару шкафы)



2418

Басқару панельдері



2419

Контакторлар



2420

Резисторлар



2421

Реле



2422

Сым



2423

Айырғыш



2424

Командалық бақылаушылар



2425

Кабинадағы және крандағы жарықтандыру



2426

Жөндеу жарығы



2427

Прожекторлар



2428

Жерге тұйықтағыштар



2429

Қуат кабелі



2430

Сымдар



2431

Радиокеліссөз байланысы



2432

Кабельді барабанның ток түсіргіші



2433

Кранның айналмалы бөлігінің ток түсіргіші



2500

Қауіпсіздік аспаптары



2501

Жүк көтергіштігін шектегіш (жүктеме, ұшу датчиктері)



2502

Көтеру биіктігін, түсіру тереңдігін шектегіш



2503

Ұшуды өзгерту шектегіші



2504

Қозғалыс шектегіші



2505

Бұрылу шектегіші



2506

Краншы көтергішінің көтеру биіктігін шектегіш



2507

Қарсы салмақтың қозғалысын шектегіш



2508

Кран көтергішінің жылдамдығын шектегіш



2509

Көтергіштің және оның шахтасының есіктерін бұғаттау



2510

Жүк көтергіштік көрсеткіші



2511

Жайқабылдағыш



2512

Анемометр



2600

Кран жолдары



2601

Бойлық еңіс (максималды)



2602

Көлденең еңіс (максималды)



2603

Рельстер



2604

Шпалдар



2605

Батпандық призма



2606

Жерге қосу



2607

Тұйық тіреулер



2700

Техникалық қызмет көрсету жай-күйі



2701

ТҚ өткізу кестесі және оны орындау



2702

Техникалық қызмет көрсету журналы (бар болуы, жүргізу жағдайы, талаптарға сәйкес болу)



2703

Вахталық (крандық) журнал және оны жүргізу



2704

Паспорттың пайдалану нысандары, оларды жүргізу, пайдалану шарттарына сәйкестігі



      * Тораптардың, элементтердің, құжаттардың тізбесі оны одан әрі пайдалану мүмкіндігін айқындау мақсатында тексеру жүргізу жөніндегі құжатпен жүк көтергіш машинаның тиісті типіне (түріне) айқындалады.

      ** Тексеру барысында көрсету.

  Нормативтік қызмет ету
мерзімі өтелген жүк көтергіш
машиналарды одан әрі
пайдалану мүмкіндігін айқындау
мақсатында олардың
техникалық жай-күйіне
зерттеп-қарауды ұйымдастыру
және жүргізу тәртібі туралы
нұсқаулыққа
3-қосымша

      Нысан

Ақаулар ведомосі

      Жүк көтергіш машинаның түрі ________, зауыт № _____, тіркеу № _________

      _________________________________________________________________________

      (әзірлеуші кәсіпорын, әзірленген жылы)

      әзірленген және ___________________________________________________________

      (иесі және оның мекенжайы)

      тиесілі.

Тораптың, элементтің атауы

Ақаудың сипаттамасы

Ақауды жою қажеттілігі және мерзімі туралы қорытынды























Тексеру жөніндегі комиссия төрағасы


 
___________________________________
(қолы, тегі, аты, әкесінің аты (бар болса), күні)

Комиссия мүшелері


__________________________________
(қолы, тегі, аты, әкесінің аты (бар болса), күні)



_________________________________
(қолы, тегі, аты, әкесінің аты (бар болса), күні)

  Нормативтік қызмет ету
мерзімі өтелген жүк көтергіш
машиналарды одан әрі
пайдалану мүмкіндігін айқындау
мақсатында олардың
техникалық жай-күйіне
зерттеп-қарауды ұйымдастыру
және жүргізу тәртібі туралы
нұсқаулыққа
4-қосымша

Техникалық куәландыру нәтижелерінің жазбасы

      Өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы жұмыстарды жүргізу құқығына 20___ жылғы _______

      № ____ аттестаты бар __________________________________________________ ұйым

      (ұйымның атауы)

      осы жүк көтергіш машинаға ___________________________________ тексеру жүргізді.

      (күні, айы, жылы)

      ________________________ тексеру актісі және ақаулар ведомосі қосымша беріледі.

      (күні, айы, жылы)

_________________________________________________
(жүк көтергіш машинаның қауіпсіз пайдаланылуын қадағалау жөніндегі жауапты адамның лауазымы, тегі, аты, әкесінің аты (бар болса))

_________________
(қолы, күні)