Медициналық-әлеуметтік мекемелерде, оңалту орталықтарында, мүгедектігі бар балаларға арналған оқу орындарында, аумақтық әлеуметтік қызмет көрсету орталықтарында, күндіз болу бөлімшелерінде, әлеуметтік бейімдеу орталықтарында қызмет көрсетілетін адамдар үш

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрінің 2015 жылғы 27 қарашадағы № 896 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2016 жылы 8 қаңтарда № 12828 болып тіркелді.

      Ескерту. Бұйрықтың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 27.09.2022 № 391 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      Қазақстан Республикасы Бюджет кодексінің 69-бабына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

      Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда – ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 27.09.2022 № 391 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      1. Қоса беріліп отырған медициналық-әлеуметтік мекемелерде, оңалту орталықтарында, мүгедектігі бар балаларға арналған оқу орындарында, аумақтық әлеуметтік қызмет көрсету орталықтарында, күндіз болу бөлімшелерінде, әлеуметтік бейімдеу орталықтарында қызмет көрсетілетін адамдар үшін заттай тамақтану нормалары бекітілсін.

      Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 27.09.2022 № 391 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      2. Әлеуметтік қызметтер департаменті заңнамада белгіленген тәртіппен:

      1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

      2) осы бұйрық мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде оны мерзімді баспа басылымдарда және "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялауға жіберуді;

      3) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды;

      4) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрлігінің Заң қызметі департаментіне осы тармақтың 1), 2) және 3) тармақшаларында көзделеген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму вице-министрі С.Қ. Жақыповаға жүктелсін.

      4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасы
Денсаулық сақтау және әлеуметтік
даму министрінің міндетін атқарушы
С. Жақыпова

      КЕЛІСІЛДІ

      Қазақстан Республикасының

      Қаржы министрі

      ____________ Б. Сұлтанов

      2015 жылғы "___"_________

  Қазақстан Республикасы
Денсаулық сақтау және
әлеуметтік даму министрінің
міндетін атқарушысының
2015 жылғы 27 қарашадағы
№ 896 бұйрығына қосымша

Медициналық-әлеуметтік мекемелерде, оңалту орталықтарында, мүгедектігі бар балаларға арналған оқу орындарында, аумақтық әлеуметтік қызмет көрсету орталықтарында, күндіз болу бөлімшелерінде, әлеуметтік бейімдеу орталықтарында қызмет көрсетілетін адамдар үшін заттай тамақтану нормалары

      Ескерту. Қосымшаға өзгеріс енгізілді – ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 27.09.2022 № 391 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1-заттай норма
Медициналық-әлеуметтік мекемелерде қызмет көрсетілетін қарттар мен мүгедектігі бар адамдарға арналған тағам

Р/с

Азық-түліктің атауы

1 адамға тәулігіне
грамм

1

2

3

1

Нан өнімдері (ұн, нан және ұнға есептелген макарондар, жармалар, бұршақтар), барлығы
оның ішінде:

408


Бидай ұны, 1-сорт

40


Бидайдан пісірілген нан (бидай ұнынан,
1-сорт)

200


Қара нан

200


Макарондар

20


Күріш жармасы

20


Қаракұмық жармасы

10


Сұлы жармасы

10


Басқа жармалар (арпа, майда жарма)

20


Аршылған ас бұршақ

10


Консервіленген көкбұршақ

10

2

Картоп

400

3

Көкөністер, барлығы
оның ішінде:

920


Қырыққабат

160


Пияз

90


Сәбіз

120


Қызылша

120


Томат

50


Томат пастасы

6


Қияр

40


Тәтті көк бұрыш

30


Көк пияз

20


Әшкөк (аскөк, ақжелек, балдыркөк)

40


Сарымсақ

1


Бақша дақылдары (қарбыз, қауын, асқабақ)

80


Басқа көкөністер (баялдылар және т.б.)

60


Көкөніс шырыны

100

4

Жемістер, барлығы
оның ішінде:

610


Жемістер (алма, алмұрт, абрикос және барлығы)

150


Цитрус жемістері (лимондар, апельсиндер және т.б.)

100


Жидектер (жүзім, шие және т.б.)

90


Жеміс шырыны

100


Кептірілген жемістер

30


Кисель

20

5

Қант және кондитерлік өнімдер, барлығы
оның ішінде:

93


Қант

50


Бал

10


Тосаптар, джемдер

10


Ұннан жасалған кондитерлік өнімдер (печенье және барлығы)

30

6

Ет өнімдері, барлығы
оның ішінде:

200


Ет

140


Құс еті

40


Ысталған шұжық

20

7

Балық және балық өнімдері, барлығы
оның ішінде:

160


Жаңа ауланған және мұздатылған балық

120


Тұздалған және ысталған майшабақ

10


Балық консервілері

10


Теңіз өнімдері (теңіз қырыққабаты)

20

8

Сүт және сүт өнімдері, барлығы
оның ішінде:

1630


Сүт

250


Айран

200


Қаймақ

30


Жартылай майлы сүзбе

70


Қатты ірімшік

20


Сары май

30

9

Жұмыртқа (дана)

0,5

10

Өсімдік майы, барлығы
оның ішінде:

55


Күнбағыс майы

35


Асханалық маргарин

10


Майонез

5


Аспаздық май

5

11

Шай

2

12

Кофе

2

13

Какао (ұнтақ)

3

14

Йодталған тұз

8

15

Ашытқы

2

16

Дәмдеуіштер

1

17

Картоп крахмалы

2

      Мерекелік және демалыс күндері тамақтануға жұмсалатын белгіленген тәуліктік ақша шығыстарын 10 %-ға арттыру есебінен менюге қосымша қызыл балық, уылдырық (қара және қызыл), шұжықтың жеңсік сорттары, шоколад конфеттері, торттар мен тәтті нандар қосылады.

      Қайта есептеу үшін коэффициенттер:

      ұнға - бидайдан пісірілген нан (: 1,4), қара нан (: 1,6) және макарон өнімдері (х 0,98);

      томатқа - томат пастасы (х 1,5);

      жаңа піскен жемістерге - кептірілген жемістер (х 5);

      қантқа - карамельдер (: 2), тосап пен джем (: 1,4) және бал (: 1,6);

      сүтке - қаймақ (х 5), сүзбе (х 3,7), ірімшік (х 8,5) және сары май (х 20).

1.1. Медициналық-әлеуметтік мекемелерде қызмет көрсетілетін қарттар мен мүгедектігі бар адамдар үшін заттай тамақтану нормаларын айқындауды және қолдануды нақтылайтын сипаттамалар

Р/с

Тағамдық заттар

Азық-түлік өнімдерін тұтыну
нормаларындағы тағамдық заттардың құрамы

1

Энергия, ккал

4032

2

Ақуыздар, барлығы, г

139,5

3

Малдың ақуыздары, г

72,1

4

Майлар, барлығы, г

142,3

5

Өсімдік майлары, г

73,2

6

ҚМҚ, г

51,6

7

МҚМҚ, г

37,3

8

ПҚМҚ, г

38,0

9

Холестерин, мг

395

10

Көмірсутектер, барлығы, г

529

11

Моно-дисахара, г

204

12

Тағамдық талшықтар, г

38,6

13

Кальций, мг

1641

14

Магний, мг

607

15

Фосфор, мг

2409

16

Темір, мг

28,5

17

Мырыш, мг

14,5

18

Селен мкг

101

19

Иод, мкг

270

20

А дәрумені (РЭ) мкг

2604

21

Фолат, мкг

604

22

Е дәрумені, мг

30,4

23

Тиамин, мг

2,62

24

Рибофлавин, мг

2,08

25

Ниацин, мг

40,3

26

С дәрумені, мг

239

Медициналық-әлеуметтік мекемелерде қызмет көрсетілетін қарттар мен мүгедектігі бар адамдар үшін азық-түлік жиынтығының тағамдық тығыздығы

Р/с

Атауы

ФАО/ДСҰ
ұсынатын
заттардық
тағамдық
тығыздығы (1000
ккал-ға
есептелгенде)

Азық-түлік
жиынтығындағы
заттардың тағамдық тығыздығы (1000 ккал-ға)

1

2

3

4

1

Кальций, мг

250-400

407

2

Темір, мг

3.5-20

7,1

3

А дәрумені (РЭ), мкг

350-500

646

4

Фолат, мкг

150-200

150

5

Тиамин, мг

0.5-0.8

0,65

6

Рибофлавин, мг

0.5-0.9

0,52

7

Ниацин, мг

6-10

10

8

С дәрумені, мг

25-30

59

1.2. Медициналық-әлеуметтік мекемелерде қызмет көрсетілетін қарттар мен мүгедектігі бар адамдар үшін азық-түлік жиынтығындағы азық-түліктің бірін екіншісіне заттай ауыстыру нормалары

Р/с

Азық-түліктің атауы

Грамдық мөлшері

ауыстырылатын азық-түлік

ауыстыратын азық-үлік

1

2

3

4

1
 

Бидай ұны, 1-сорт

100


Күріш


100

Макарон өнімдері

100

Майда жарма

100

2

Бидай ұнынан пісірілген ақ нан, 1-сорт

100


Қара нан

 
 
 
 
 

114

Бидай ұнынан пісірілген жай батондар, 1-сорт

95

Бидай ұнынан пісірілген нан, жоғары сорт

85

Бидай ұны, 1-сорт

72

Вафли

55

3

Күріш (жарма)

100


Әр түрлі жармалар

 
 
 
 
 

100

Макарон өнімдері

100

Бидай ұны, 1-сорт

100

Жаңа піскен картоп

500

Жаңа піскен көкөністер

500

Ашытылған және тұздалған көкөністер

500

Табиғи және маринадталған көкөніс пен бұршақ консервілері

500

4

Ет (сиыр, шошқа, қой еттері)

100


Сүйексіз кесек ет

 
 
 
 
 

80

Сүйекті кесек ет

100

1-санатты сорпалық өнімдер (бауыр, бүйрек, жүрек)

100

Ішек-қарны тазартылған құс

100

Ішек-қарны тазартылмаған құс

120

Бұғы еті

130

Балық (мұздатылған және тұздалған түрде, басы алынған)

150

Майлы сүзбе

250

Жаңа сауылған сүт

600

Тауық жұмыртқасы, дана

2

Мәйекті қатты ірімшік

50

Ысталған ет (ветчина, төс ет, орамалар, жартылай ысталған шұжықтар)

60

Балқытылған ірімшік

70

Әр түрлі ет консервілері

75

Пісірілген шұжық және сосискалар (сарделькалар)

80

5

Шикі ысталған шұжық

100


Пісірілген шұжық


270

Жартылай ысталған шұжық

200

Мәйекті қатты ірімшік

160

6

Жаңа ауланған балық (мұздатылған, тұздалған), басы алынған

100


Кептірілген балық


15

Балықтың жон еті

70

Ысталған және қақталған балық

75

Балық консервілері

80

Тұздалған, басы алынған майшабақ

85

Тұздалған және ысталған басы алынбаған майшабақ

100

Жаңа ауланған нәлім (мұздатылған, тұздалған), басы алынбаған

130

Жаңа сойылған және тұздалған ет

70

Майлы сүзбе

170

Қаймағы алынбаған сүт

300

7

Сиыр сүті

100


Ашытылған сүт өнімдері (айран, кефир, қатық, ұйыған сүт, ацидофилин)

 
 
 
 
 

100

Ашытылған сүт өнімдері (қымыз, шұбат)

100

Сүзбе

30

Қоюлатылған, зарарсыздандырылған қантсыз сүт

30

Қант қосылған қоюлатылған табиғи сүт

20

Кілегей, қаймақ

20

Қант қосылған қоюлатылған сүтті какао

20

Тұзсүзбе

20

Балкытылған ірімшік

18

Мәйекті қатты ірімшік

12

8

Қант

100


Карамель


50

Мармелад, апельсин мен лимон бөліктері

50

Тосап, джем, повидло

80

9

Шоколад

100


Какао ұнтағы


150

Бал

165

Қоюлатылған сүт қосылған какао

200

Қант

300

10

Картоп

100


Әр түрлі жарма


20

11

Жаңа піскен, ашытылған және тұздалған көкөністер

100


Әр түрлі жарма


20

Картоп

100

12

Пияз

100


Жаңа піскен сарымсақ


50

13

Томат пастасы (тығыздығына қарамастан)

100


Кетчуп


150

Томат-пюре

200

Жаңа піскен қызанақ

500

Томат шырыны

500

14

Жеміс және жидек шырындары

100


Томат немесе көкөніс шырыны


15

Сиыр сүті

300

15

Жаңа піскен жемістер

100


Жаңа піскен жидектер


100

Апельсиндер, мандариндер

100

Табиғи жеміс-жидек шырындары

100

Жеміс сусындары

130

Қауындар

200

Қарбыздар

300

Кептірілген жемістер

20

Тосап, джем, повидло

17

Жеміс-жидек сығындысы

10

16

Жапырақты қара шай

100


Ерігіш шай


25

17

Картоп крахмалы

100


Жаңа піскен картоп


100

2-заттай норма
Психоневрологиялық медициналық-әлеуметтік мекемелерде қызмет көрсетілетін мүгедектігі бар адамдарға арналған тағам

Р/с

Азық-түліктің атауы

1 адамға тәулігіне
грамм

1

2

3

1

Нан өнімдері (ұн, нан және ұнға есептелген макарондар, жармалар, бұршақтар), барлығы
оның ішінде:

622


Бидай ұны, 1-сорт

40


Бидайдан пісірілген нан (бидай ұнынан,
1-сорт)

300


Қара нан

300


Макарон

30


Күріш жармасы

40


Басқа жармалар (қарақұмық, сұлы, арпа, майда жарма)

80


Аршылған ас бұршақ

20


Консервіленген көкбұршақ

10

2

Картоп

400

3

Көкөністер, барлығы
оның ішінде:

980


Қырыққабат

240


Пияз

90


Сәбіз

120


Қызылша

120


Томат

60


Томат пастасы

6


Қияр

60


Тәтті көк бұрыш

30


Әшкек (көк пияз, аскөк, ақжелек, балдыркөк)

60


Сарымсақ

1


Бақша дақылдары (қарбыз, қауын, асқабақ)

80


Басқа көкөністер (баялдылар және барлығы)

60


Көкөніс шырыны

50

4

Жемістер, барлығы
оның ішінде:

710


Жемістер (алма, алмұрт, абрикос және барлығы)

150


Цитрус жемістері (лимондар, апельсиндер және барлығы)

100


Жидектер (жүзім, шие және басқалары), тосаптар, джемдер

90


Жеміс шырыны

200


Кептірілген жемістер

30


Кисель

20

5

Қант және кондитерлік өнімдер, барлығы
оның ішінде:

113


Қант

45


Конфеттер (жеміс-жидек салмасы бар карамельдер)

30


Бал

10


Тосап, джем

10


Ұннан жасалған кондитерлік өнімдер (печенье және барлығы)

40

6

Ет өнімдері, барлығы
оның ішінде:

213


Ет (сиыр еті)

150


Құс еті

40


Ысталған шұжық

20


1-санатты сорпалық өнімдер және басқа еттер

6

7

Балық және балық өнімдері, барлығы
оның ішінде:

150


Жаңа ауланған және мұздатылған балық

100


Балық консервілері

30


Теңіз өнімдері (теңіз қырыққабаты)

20

8

Сүт және сүт өнімдері, барлығы
оның ішінде:

1680


Сүт

200


Айран

200


Қаймақ

30


Жартылай майлы сүзбе

70


Ірімшік

20


Сары май

35

9

Жұмыртқа (дана)

1,0

10

Өсімдік майы, барлығы
оның ішінде:

55


Күнбағыс майы

35


Майонез

5


Маргарин

10


Аспаздық май

5

11

Шай

2

12

Кофе

2

13

Какао (ұнтақ)

3

14

Йодталған тұз

8

15

Ашытқы

1

16

Дәмдеуіштер

1

17

Картоп крахмалы

5

18

Сироп не таблетка түріндегі дәрумендер мен микроэлементтер - 1 наурыз — 30 мамыр кезеңіне

Күніне 15 мл немесе күніне 1 таблетка

      Мерекелік және демалыс күндері тамақтануға жұмсалатын белгіленген тәуліктік ақша шығыстарын 10 %-ға арттыру есебінен менюге қосымша қызыл балық, уылдырық (қара және қызыл), шұжықтың жеңсік сорттары, шоколад конфеттері, торттар мен тәтті нандар қосылады.

      Қайта есептеу үшін коэффициенттер:

      ұнға - бидайдан пісірілген нан (: 1,4), қара нан (: 1,6) және макарон өнімдері (х 0,98);

      томатқа - томат пастасы (х 1,5);

      жаңа піскен жемістерге - кептірілген жемістер (х 5);

      қантқа - карамельдер (: 2), тосап пен джем (: 1,4) және бал (: 1,6);

      сүтке - қаймақ (х 5), сүзбе (х 3,7), ірімшік (х 8,5) және сары май (х 20).

      Мүгедектігі бар адамдар үшін мынадай полидәруменді препараттар анағұрлым қолайлы:

      "Юникап", таблеткалар

      "Астимин", сироп.

2.1. Психоневрологиялық медициналық-әлеуметтік мекемелерде қызмет көрсетілетін мүгедектігі бар адамдар үшін заттай тамақтану нормаларын айқындауды және қолдануды нақтылайтын сипаттамалар

Р/с

Тағамдық заттар

Азық-түлік өнімдерін тұтыну
нормаларындағы тағамдық заттардың құрамы

1

2

3

1

Энергия, ккал

4985

2

Ақуыздар, барлығы, г

172,2

3

Малдың ақуыздары, г

78,2

4

Майлар, барлығы, г

157,3

5

Өсімдік майлары, г

79,4

6

ҚМҚ, г

56,6

7

МҚМҚ, г

41,6

8

ПҚМҚ, г

41,7

9

Холестерин, мг

536

10

Көмірсутектер, барлығы, г

696

11

Моно-дисахара, г

226

12

Тағамдық талшықтар, г

48,3

13

Кальций, мг

1964

14

Магний, мг

785

15

Фосфор, мг

2953

16

Темір, мг

38,1

17

Мырыш, мг

18,7

18

Селен мкг

143

19

Йод, мкг

285

20

А дәрумені (РЭ) мкг

3090

21

Фолат, мкг

736

22

Е дәрумені, мг

36,2

23

Тиамин, мг

3,42

24

Рибофлавин, мг

2,40

25

Ниацин, мг

52,5

26

С дәрумені, мг

266

Психоневрологиялық медициналық-әлеуметтік мекемелерде қызмет көрсетілетін мүгедектігі бар адамдар үшін азық-түлік жиынтығының тағамдық тығыздығы

Р/с

Атауы

Азық-түлік жиынтығындағы заттардың тағамдық тығыздығы
(1000 ккал-ға)

1

Кальций, мг

394

2

Темір, мг

7,6

3

А дәрумені (РЭ), мкг

620

4

Фолат, мкг

148

5

Тиамин, мг

0,65

6

Рибофлавин, мг

0,50

7

Ниацин, мг

10,5

8

С дәрумені, мг

53

2.2. Психоневрологиялық медициналық-әлеуметтік мекемелерде қызмет көрсетілетін мүгедектігі бар адамдар үшін азық-түлік жиынтығындағы азық-түліктің бірін екіншісіне заттай ауыстыру нормалары

Р/с

Азық-түліктің атауы

Грамдық мөлшері

ауыстырылатын азық-түлік

ауыстыратын азық-түлік

1

Бидай ұны, 1-сорт

100


Күріш


100

Макарон өнімдері

100

Майда жарма

100

2

Бидай ұнынан пісірілген ақ нан,
1-сорт

100


Қара нан


114

Бидай ұнынан пісірілген жай батондар, 1-сорт

95

Бидай ұнынан пісірілген нан, жоғары сорт

85

Бидай ұны, 1-сорт

72

Вафли

55

3

Күріш (жарма)

100


Әр түрлі жармалар


100

Макарон өнімдері

100

Бидай ұны, 1-сорт

100

Жаңа піскен картоп

500

Жаңа піскен көкөністер

500

Ашытылған және тұздалған көкөністер

500

Табиғи және маринадталған көкөніс пен бұршақ консервілері

500

4

Ет (сиыр, шошқа, қой еттері)

100


Сүйексіз кесек ет

 
 
 
 
 
 
 

80

Сүйекті кесек ет

100

Ішек-қарны тазартылған кұс

100

1-санатты сорпалық өнімдер (бауыр)

100

Бұғы еті

130

Балық (мұздатылған және тұздалған түрде, басы алынған)

150

Мәйекті қатты ірімшік

50

Балқытылған ірімшік

70

Пісірілген шұжық және сосискалар (сарделькалар)

80

Тауық жұмыртқасы, дана

2

5

Шикідей ысталған шұжық

100


Пісірілген шұжық


270

Жартылай ысталған шұжық

200

Мәйекті қатты ірімшік

160

6

Жаңа ауланған, басы алынған балық (мұздатылған, тұздалған)

100


Жаңа ауланған, басы алынбаған (мұздатылған, тұздалған)


130

Тұздалған және ысталған, басы алынбаған майшабақ

100

Тұздалған, басы алынған майшабақ

85

Балықтың жон еті

70

7

Сиыр сүті

100


Ашытылған сүт өнімдері (айран, кефир, қатық, ұйыған сүт, ацидофилин)


100

Ашытылған сүт өнімдері (қымыз, шұбат)

100

Сүзбе

30

Қоюлатылған, зарарсыздандырылған қантсыз сүт

30

Қант қосылған қоюлатылған сүт

20

Кілегей, қаймақ

20

Қоюлатылған сүт пен қанты бар какао

20

Тұзсүзбе

20

Балқытылған ірімшік

18

Мәйекті қатты ірімшік

12

8

Қант

100


Карамель


50

Мармелад

130

Тосап, джем, повидло

140

9

Шоколад

100


Какао ұнтағы


150

Бал

165

10

Томат пастасы

100


Томат-пюре

 
 
 
 
 

200

Жаңа піскен қызанақ

500

Томат шырыны

500

11

Жаңа піскен жемістер

100


Жаңа піскен жидектер


100

Апельсиндер, мандариндер

100

Табиғи жеміс-жидек шырындары

100

Жеміс сусындары

130

Қауындар

200

Қарбыздар

300

Кептірілген жемістер

20

Тосап, джем, повидло

17

Жеміс-жидек сығындысы

10

12

Жеміс және жидек шырындары

100


Томат немесе көкөніс шырыны


15

Сиыр сүті

300

13

Қара бұйра шай

100


Ерігіш шай


25

14

Картоп крахмалы

100


Жаңа піскен картоп


100

3-заттай норма
Тірек-қимыл аппаратының функциялары бұзылған балаларға арналған медициналық-әлеуметтік мекемелерде және балалар психоневрологиялық медициналық-әлеуметтік мекемелерінде қызмет көрсетілетін 10 жасқа дейінгі балалар үшін тамақ

Р/с

Азық-түліктің атауы

1 адамға тәулігіне
грамм

1

2

3

1

Нан өнімдері (ұн, нан және ұнға есептелген макарондар, жармалар, бұршақтар), барлығы
оның ішінде:

244


Бидай ұны, 1-сорт

35


Бидайдан пісірілген нан (бидай ұнынан, 1-сорт)

100


Қара нан

100


Макарондар

10


Күріш жармасы

20


Басқа жармалар (сұлы, майда жарма, тары)

30


Аршылған ас бұршақ

5


Консервіленген көкбұршақ

5

2

Картоп

400

3

Көкөністер, барлығы
оның ішінде:

660


Қырыққабат

120


Пияз

80


Сәбіз

90


Қызылша

80


Томат

40


Қияр

60


Тәтті көк бұрыш

10


Әшкөк (көк, аскөк, ақжелек,)

30


Бақша дақылдарын қоса алғанда, басқа да көкөністер

50


Томат шырыны

100

4

Жемістер, барлығы
оның ішінде:

620


Жаңа піскен жемістер (алма, алмұрт, абрикос)

250


Цитрус жемістері (лимондар, апельсиндер және барлығы)

50


Жидектер (жүзім және барлығы)

40


Жеміс шырыны

200


Кептірілген жемістер

15


Тосап, джем

5

5

Қант және кондитерлік өнімдер, барлығы
оның ішінде:

60


Қант

45


Конфеттер (жеміс-жидек салмасы бар карамель)

20


Бал

7

6

Ет өнімдері, барлығы
оның ішінде:

150


Ет

100


Құс еті

40


Ысталған шұжық

10

7

Балық өнімдері, барлығы
оның ішінде:

105


Жаңа ауланған және мұздатылған балық

90


Майшабақ

10


Теңіз өнімдер (теңіз қырыққабаты)

5

8

Сүт және сүт өнімдері, барлығы
оның ішінде:

1660


Сүт

300


Айран және басқа ашытылған сүт өнімдері (шұбат)

200


Қаймақ

15


Жартылай майлы сүзбе

70


Ірімшік

15


Сары май

35

9

Жұмыртқа (дана)

1

10

Өсімдік майы

15

11

Шай

0,4

12

Какао (ұнтақ)

2

13

Кофе

2

14

Йодталған тұз

6

15

Ашытқы

1

16

Дәмдеуіштер

2

17

Картоп крахмалы

2

18

Полидәруменді препарат (1 наурыз - 30 мамыр және 1 қыркүйек - 30 қараша кезеңіне)

Күніне 1 шай қасық сироп

      Жазғы сауықтыру кезеңінде (90 күнге дейін), жексенбі, мерекелік және демалыс күндері тамақтануға жұмсалатын шығыстар нормасы әрбір тәрбиеленушіге бір күнге белгіленген ақша шығыстарынан 10 % есебінен арттырылады. Мерекелік және демалыс күндері менюге қосымша қызыл балық, қара және қызыл уылдырық, шұжықтың жеңсік сорттары, шоколад конфеттері, ұннан жасалған кондитерлік өнімдер қосылады.

      Негізгі тағамға қайта есептеу үшін коэффициенттер:

      ұнға - бидайдан пісірілген нан (: 1.4), қара нан (: 1.6), және макарон өнімдері (: 0.98);

      томатқа - томат пастасы (х 1,5);

      жаңа піскен жемістерге - кептірілген жемістер (х 5);

      қантқа - карамельдер (: 2), тосап пен джем (: 1.4), бал (: 1.6);

      сүтке - қаймақ (х 5), сүзбе (х 3.7), ірімшік (х 8.5) және сары май (х 20).

      10 жасқа дейінгі балалар үшін мынадай полидәруменді препараттар анағұрлым қолайлы:

      "Витрум-циркус", сироп немесе конфеттер,

      "Пикавит", сироп.

3.1. Тірек-қимыл аппаратының функциялары бұзылған балаларға арналған медициналық-әлеуметтік мекемелерде және балалар психоневрологиялық медициналық-әлеуметтік мекемелерінде қызмет көрсетілетін 10 жасқа дейінгі балалар үшін заттай тамақтану нормаларын айқындауды және қолдануды нақтылайтын сипаттамалар

Р/с

Тағамдық заттар

Азық-түлік өнімдерін тұтыну нормаларындағы тағамдық заттар

1

Энергия, ккал

2806

2

Ақуыздар, барлығы, г

104,9

3

Малдың ақуыздары, г

64,4

4

Майлар, барлығы, г

95,8

5

Өсімдік майлары, г

25,9

6

ҚМҚ, г

42,7

7

МҚМҚ, г

26,1

8

ПҚМҚ, г

18,0

9

Холестерин, мг

422

10

Көмірсутектер, барлығы, г

368

11

Моно-дисахара, г

177

12

Тағамдық талшықтар, г

26,3

13

Кальций, мг

1417

14

Магний, мг

432

15

Фосфор, мг

1862

16

Темір, мг

17,7

17

Мырыш, мг

10,2

18

Селен мкг

64

19

Йод, мкг

238

20

А дәрумені (РЭ) мкг

2088

21

Фолат, мкг

443

22

Е дәрумені, мг

16,6

23

Тиамин, мг

1,84

24

Рибофлавин, мг

1,90

25

Ниацин, мг

28,6

26

С дәрумені, мг

186

Тірек-қимыл аппаратының функциялары бұзылған балаларға арналған медициналық-әлеуметтік мекемелерде және балалар психоневрологиялық медициналық-әлеуметтік мекемелерінде қызмет көрсетілетін 10 жасқа дейінгі балалар үшін азық-түлік жиынтығының тағамдық тығыздығы

Р/с

Атауы

ФАО/ДСҰ ұсынатын заттардың тағамдық тығыздығы
(1000 ккал-ға есептелгенде)

Азық-түлік жиынтығындағы заттардың тағамдық тығыздығы
(1000 ккал-ға)

1

2

3

4

1

Кальций, мг

250-400

505

2

Темір, мг

3.5-20

6,3

3

А дәрумені (РЭ), мкг

350-500

744

4

Фолат, мкг

150-200

158

5

Тиамин, мг

0.5-0.8

0,66

6

Рибофлавин, мг

0.5-0.9

0,68

7

Ниацин, мг

6-10

10,2

8

С дәрумені, мг

25-30

66

3.2. Тірек-қимыл аппаратының функциялары бұзылған балаларға арналған медициналық-әлеуметтік мекемелерде және балалар психоневрологиялық медициналық-әлеуметтік мекемелерінде қызмет көрсетілетін 10 жасқа дейінгі балалар үшін азық-түлік жиынтығындағы азық-түліктің бірін екіншісімен заттай ауыстыру нормалары

Р/с

Азық-түліктің атауы

Грамдық мөлшері

ауыстырылатын азық-түлік

ауыстыратын азық-түлік

1

2

3

4

1

Бидай ұны, 1-сорт

100


Күріш


100

Макарон өнімдері

100

Майда жарма

100

2

Бидай ұнынан пісірілген ақ нан,
1-сорт

100


Қара нан


114

Бидай ұнынан пісірілген жай батондар, 1-сорт

95

Бидай ұнынан пісірілген нан, жоғары сорт

85

Бидай ұны, 1-сорт

72

Вафли

55

3

Күріш (жарма)

100


Әр түрлі жармалар


100

Макарон өнімдері

100

Бидай ұны, 1-сорт

100

Жаңа піскен картоп

500

Жаңа піскен көкөністер

500

Ашытылған және тұздалған көкөністер

500

Табиғи және маринадталған көкөніс пен бұршақ консервілері

500

4

Ет (сиыр, шошқа, қой еттері)

100


Сүйексіз кесек ет


80

Сүйекті кесек ет

100

1-санатты сорпалық өнімдер (бауыр, бүйрек, жүрек)

100

Ішек-қарны тазартылған құс

100

Ішек-қарны тазартылмаған құс

120

Бұғы еті

130

Балық (мұздатылған және тұздалған түрде, басы алынған)

150

Майлы сүзбе

250

Жаңа сауылған сүт

600

Тауық жұмыртқасы, дана

2

Мәйекті қатты ірімшік

50

Ысталған ет (ветчина, төс ет, орамалар, жартылай ысталған шұжықтар)

60

Балқытылған ірімшік

70

Әр түрлі ет консервілері

75

Пісірілген шұжық және сосискалар (сарделькалар)

80

5

Шикідей ысталған шұжық

100


Пісірілген шұжық


270

Жартылай ысталған шұжық

200

Мәйекті қатты ірімшік

160

6

Жаңа ауланған, басы алынған балық (мұздатылған, тұздалған)

100


Кептірілген балық


15

Балықтың жон еті

70

Ысталған және қақталған балық

75

Балық консервілері

80

Тұздалған, басы алынбаған майшабақ

85

Тұздалған және ысталған, басы алынбаған майшабақ

100

Жаңа ауланған, басы алынбаған нәлім (мұздатылған, тұздалған)

130

Жаңа сойылған және тұздалған ет

70

Майлы сүзбе

170

Қаймағы алынбаған сүт

300

7

Сиыр сүті

100


Ашытылған сүт өнімдері (айран, кефир, қатық, ұйыған сүт, ацидофилин)


100

Ашытылған сүт өнімдері (қымыз, шұбат)

100

Сүзбе

30

Қоюлатылған, зарарсыздандырылған қантсыз сүт

30

Қант қосылған қоюлатылған сүт

20

Кілегей, қаймақ

20

Қоюлатылған сүт пен қанты бар какао

20

Тұзсүзбе

20

Балқытылған ірімшік

18

Мәйекті қатты ірімшік

12

8

Қант

100


Карамель


50

Мармелад, апельсин мен лимон бөліктері

50

Тосап, джем, повидло

80

9

Шоколад

100


Какао ұнтағы


150

Бал

165

Қоюлатылған сүт қосылған какао

200

Қант

300

10

Картоп

100


Әр түрлі жарма


2

11

Жаңа піскен, ашытылған және тұздалған көкөністер

100


Әр түрлі жарма


20

Картоп

100

12

Пияз

100


Жаңа піскен сарымсақ


50

13

Томат пастасы (тығыздығына қарамастан)

100


Кетчуп


150

Томат-пюре

200

Жаңа піскен қызанақ

500

Томат шырыны

500

14

Жеміс және жидек шырындары

100


Томат немесе көкөніс шырыны


15

Сиыр сүті

300

15

Жаңа піскен жемістер

100


Жаңа піскен жидектер


100

Апельсиндер, мандариндер

100

Табиғи жеміс және жидек шырындары

100

Жеміс сусындары

130

Қауындар

200

Қарбыздар

300

Кептірілген жемістер

20

Тосап, джем, повидло

17

Жеміс-жидек сығындысы

10

16

Жапырақты қара шай

100


Ерігіш шай


25

17

Картоп крахмалы

100


Жаңа піскен картоп


100

4-заттай норма
Тірек-қимыл аппаратының функциялары бұзылған балаларға арналған медициналық-әлеуметтік мекемелерде және балалар психоневрологиялық медициналық-әлеуметтік мекемелерінде қызмет көрсетілетін жасөспірімдер (11-18 жастағы) үшін тамақ

Р/с

Азық-түліктің атауы

1 адамға тәулігіне грамм

1

2

3

1

Нан өнімдері (ұн, нан және ұнға есептелген макарондар, жармалар, бұршақтар), барлығы
оның ішінде:

398


Бидай ұны, 1-сорт

35


Бидайдан пісірілген нан (бидай ұнынан, 1-сорт)

200


Қара нан

200


Макарондар

15


Күріш жармасы

20


Басқа жармалар (сұлы, майда жарма, тары, арпа)

40


Аршылған ас бұршақ

10


Консервіленген көкбұршақ

10

2

Картоп

500

3

Көкөністер, барлығы
оның ішінде:

900


Қырыққабат

170


Пияз

90


Сәбіз

120


Қызылша

100


Томат

60


Томат пастасы

5


Қияр

60


Тәтті көк бұрыш

30


Әшкек (көк пияз, ақжелек, аскөк)

30


Бақша дақылдарын қоса алғанда, басқа да көкөністер

60


Көкөніс шырыны

180

4

Жемістер, барлығы
оның ішінде:

750


Жаңа піскен жемістер (алма, алмұрт, абрикос)

310


Цитрус жемістері (лимондар, апельсиндер және барлығы)

80


Жидектер (жүзім және басқалары)

70


Жеміс шырыны

200


Кептірілген жемістер

17


Тосап, джем

10

5

Қант және қантқа есептелген кондитерлік өнімдер, барлығы
оның ішінде:

70


Қант

55


Конфеттер (жеміс-жидек салмасы бар карамель)

20


Бал

7

6

Етке есептелген ет өнімдері, барлығы
оның ішінде:

230


Ет

155


Құс еті

50


Ысталған шұжық

25

7

Балық өнімдері, барлығы
оның ішінде:

135


Жаңа ауланған және мұздатылған балық

120


Майшабақ

10


Теңіз өнімдері (теңіз қырыққабаты)

5

8

Сүт және сүтке есептелген сүт өнімдері, барлығы
оның ішінде:

2054


Сүт

300


Айран және басқа ашытылған сүт өнімдері (қымыз, шұбат)

200


Қаймақ

25


Жартылай майлы сүзбе

70


Ірімшік

20


Сары май

50

9

Жұмыртқа (дана)

1

10

Өсімдік майы, барлығы
оның ішінде:

25


Күнбағыс майы

23


Майонез

2

11

Шай

0,6

12

Какао (ұнтақ)

4

13

Кофе

4

14

Йодталған тұз

7

15

Ашытқы

1

16

Дәмдеуіштер

2

17

Картоп крахмалы

3

18

Лимон қышқылы

0,5

19

Полидәруменді препарат (1 наурыз - 30 мамыр және 1 қыркүйек - 30 қараша кезеңіне)

Күніне 1 таблетка

      Жазғы сауықтыру кезеңінде (90 күнге дейін), жексенбі, мерекелік және демалыс күндері тамақтануға жұмсалатын шығыстар нормасы әрбір тәрбиеленушіге бір күнге белгіленген ақша шығыстарынан 10 % есебінен арттырылады.

      Мерекелік және демалыс күндері менюге қосымша қызыл балық, қара және қызыл уылдырық, шұжықтың жеңсік сорттары, шоколад конфеттері, ұннан жасалған кондитерлік өнімдер қосылады.

      Негізгі тағамға қайта есептеу үшін коэффициенттер:

      ұнға - бидайдан пісірілген нан (: 1.4), қара нан (: 1.6) және макарон өнімдері (: 0.98);

      томатқа - томат пастасы (х 1,5);

      жаңа піскен жемістерге - кептірілген жемістер (х 5);

      қантқа - карамельдер (: 2), тосап пен джем (: 1.4), бал (: 1.6);

      сүтке - қаймақ (х 5), сүзбе (х 3.7), ірімшік (х 8.5) және сары май (х 20).

      Жасөспірімдер (10-18 жастағы) үшін "Юникап" полидәруменді препараты, таблеткалары қолайлы.

4.1. Тірек-қимыл аппаратының функциялары бұзылған балаларға арналған медициналық-әлеуметтік мекемелерде және балалар психоневрологиялық медициналық-әлеуметтік мекемелерінде қызмет көрсетілетін жасөспірімдер (11-18 жастағы) үшін заттай тамақтану нормаларын айқындауды және қолдануды нақтылайтын сипаттамалар

Р/с

Тағамдық заттар

Азық-түлік өнімдерін тұтыну
нормаларындағы тағамдық заттардың
құрамы

1

2

3

1

Энергия, ккал

3914

2

Ақуыздар, барлығы, г

143,0

3

Малдың ақуыздары, г

79,0

4

Майлар, барлығы, г

131,7

5

Өсімдік майлары, г

44,2

6

КМҚ, г

58,3

7

МҚМҚ, г

35,7

8

ПҚМҚ, г

27,2

9

Холестерин, мг

512

10

Көмірсутектер, барлығы, г

520

11

Моно-дисахара, г

219

12

Тағамдық талшықтар, г

38,3

13

Кальций, мг

1681

14

Магний, мг

591

15

Фосфор, мг

2438

16

Темір, мг

26,1

17

Мырыш, мг

14,8

18

Селен мкг

97

19

Иод, мкг

275

20

А дәрумені (РЭ) мкг

2938

21

Фолат, мкг

576

22

Е дәрумені, мг

26,0

23

Тиамин, мг

2,65

24

Рибофлавин, мг

2,25

25

Ниацин, мг

40,8

26

С дәрумені, мг

250

Тірек-қимыл аппаратының функциялары бұзылған балаларға арналған медициналық-әлеуметтік мекемелерде және балалар психоневрологиялық медициналық-әлеуметтік мекемелерінде қызмет көрсетілетін жасөспірімдер (11-18 жастағы) үшін азық-түлік жиынтығының тағамдық тығыздығы

Р/с

Атауы

ФАО/ДСҰ ұсынатын заттардың тағамдық тығыздығы
(1000 ккал-ға есептелгенде)

Азық-түлік жиынтығындағы заттардың тағамдық тығыздығы
(1000 ккал-ға)

1

2

3

4

1

Кальций, мг

250-400

429

2

Темір, мг

3.5-20

6,7

3

А дәрумені (РЭ), мкг

350-500

751

4

Фолат, мкг

150-200

147

5

Тиамин, мг

0.5-0.8

0,68

6

Рибофлавин, мг

0.5-0.9

0,57

7

Ниацин, мг

6-10

10,4

8

С дәрумені, мг

25-30

64

4.2. Тірек-қимыл аппаратының функциялары бұзылған балаларға арналған медициналық-әлеуметтік мекемелерде және балалар психоневрологиялық медициналық-әлеуметтік мекемелерінде қызмет көрсетілетін жасөспірімдер (11-18 жастағы) үшін азық-түлік жиынтығындағы азық-түліктің бірін екіншісіне заттай ауыстыру нормалары

Р/с

Азық-түліктің атауы

Грамдық мөлшері

ауыстырылатын азық-түлік

ауыстыратын азық-түлік

1

2

3

4

1

Бидай ұны, 1-сорт

100


Күріш


100

Макарон өнімдері

100

Майда жарма

100

2

Бидай ұнынан пісірілген ақ нан, 1-сорт

100


Қара нан


114

Бидай ұнынан пісірілген жай батондар, 1-сорт

95

Бидай ұнынан пісірілген нан, жоғары сорт

85

Бидай ұны, 1-сорт

72

Вафли

55

3

Күріш (жарма)

100


Әр түрлі жармалар


100

Макарон өнімдері

100

Бидай ұны, 1-сорт

100

Жаңа піскен картоп

500

Жаңа піскен көкөністер

500

Ашытылған және тұздалған көкөністер

500

Табиғи және маринадталған көкөніс пен бұршақ консервілері

500

4

Ет (сиыр, шошқа, қой еттері)

100


Сүйексіз кесек ет


80

Сүйекті кесек ет

100

1-санатты сорпалық өнімдер (бауыр, бүйрек, жүрек)

100

Ішек-қарны тазартылған құс

100

Ішек-қарны тазартылмаған құс

120

Бұғы еті

130

Балық (мұздатылған және тұздалған түрде, бас алынған)

150

Майлы сүзбе

250

Жаңа сауылған сүт

600

Тауық жұмыртқасы, дана

2

Мәйекті қатты ірімшік

50

Ысталған ет (ветчина, төс ет, орамалар, жартылай ысталған шұжықтар)

60

Балқытылған ірімшік

70

Әр түрлі ет консервілері

75

Пісірілген шұжық және сосискалар (сарделькалар)

80

5

Шикідей ысталған шұжық

100


Пісірілген шұжық


270

Жартылай ысталған шұжық

200

Мәйекті қатты ірімшік

160

6

Жаңа ауланған, басы алынған балық (мұздатылған, тұздалған)

100


Кептірілген балық


15

Балықтың жон еті

70

Ысталған және қақталған балық

75

Балық консервілері

80

Тұздалған, басы алынған майшабақ

85

Тұздалған ж2не ысталған, басы алынбаған майшабақ

100

Жаңа ауланған, басы алынбаған нәлім
(мұздатылған, тұздалған)

130

Жаңа сойылған және тұздалған ет

70

Майлы сүзбе

170

Қаймағы алынбаған сүт

300

7

Сиыр сүті

100


Ашытылған сүт өнімдері (айран, кефир, қатық, ұйыған сүт, ацидофилин)


100

Ашытылған сүт өнімдері (қымыз, шұбат)

100

Ірімшік

30

Қоюлатылған, зарарсыздандырылған қантсыз сүт

30

Қант қосылған қоюлатылған сүт

20

Кілегей, қаймақ

20

Қоюлатылған сүт пен қанты бар какао

20

Тұзсүзбе

20

Балқытылған ірімшік

18

Мәйекті қатты ірімшік

12

8

Қант

100


Карамель


50

Мармелад, апельсин мен лимон бөліктері

50

Тосап, джем, повидло

80

9

Шоколад

100


Какао ұнтағы


150

Бал

165

Қоюлатылған сүт қосылған какао

200

Қант

300

10

Картоп

100


Әр түрлі жарма


20

11

Жаңа піскен, ашытылған және тұздалған көкөністер

100


Әр түрлі жарма


20

Картоп

100

12

Пияз

100


Жаңа піскен сарымсақ


50

13

Томат пастасы (тығыздығына қарамастан)

100


Кетчуп


150

Томат-пюре

200

Жаңа піскен қызанақ

500

Томат шырыны

500

14

Жеміс және жидек шырындары

100


Томат немесе көкөніс шырыны


15

Сиыр сүті

300

15

Жаңа піскен жемістер

100


Жаңа піскен жидектер


100

Апельсиндер, мандариндер

100

Табиғи жеміс және жидек шырындары

100

Жеміс сусындары

130

Қауындар

200

Қарбыздар

300

Кептірілген жемістер

20

Тосап, джем, повидло

17

Жеміс-жидек сығындысы

10

16

Жапырақты қара шай

100


Ерігіш шай


25

17

Картоп крахмалы

100


Жаңа піскен картоп


100

5-заттай норма
Оңалту орталықтарында, күндіз болу бөлімшелерінде қызмет көрсетілетін қарттар мен мүгедектігі бар адамдарға арналған тағам

Р/с

Азық-түліктің атауы

1 адамға тәулігіне грамм

1

2

3

1

Нан өнімдері (ұн, нан және ұнға есептелген макарондар, жармалар, бұршақтар), барлығы
оның ішінде:

505


Бидай ұны, 1-сорт

50


Бидайдан пісірілген нан (бидай ұнынан, 1-сорт)

280


Қара нан

200


Макарондар

10


Күріш жармасы

45


Басқа жармалар (сұлы, майда жарма, тары, арпа)

60


Аршылған ас бұршақ

8


Консервіленген көкбұршақ

2

2

Картоп

400

3

Көкөністер, барлығы
оның ішінде:

580


Қырыққабат

90


Пияз

70


Сәбіз

60


Қызылша

60


Томат

30


Томат пастасы

20


Қияр

40


Тәтті көк бұрыш

20


Көк пияз

20


Әшкөк (аскөк, ақжелек, балдыркөк)

40


Сарымсақ

0.5


Бақша дақылдары (қарбыз, қауын, асқабақ)

30


Басқа да көкөністер (баялдылар және барлығы)

40


Көкөніс шырыны

50

4

Жемістер, барлығы
оның ішінде:

460


Жемістер (алма, алмұрт, абрикос және барлығы)

100


Цитрус жемістері (лимондар, апельсиндер және барлығы)

60


Жидектер (жүзім, шие және барлығы)

20


Жеміс шырыны

200


Кептірілген жемістер

15


Кисель

5

5

Қант және кондитерлік өнімдер, барлығы
оның ішінде:

100


Қант

70


Бал

5


Тосап, джем

8


Ұннан жасалған кондитерлік өнімдер (печенье және барлығы)

10

6

Ет өнімдері, барлығы
оның ішінде:

250


Ет

206


Құс еті

22


Ысталған шұжық және ысталған ет

15


Сосискалар мен сарделькалар

5


Малдың майы (шошқа майы)

1

7

Балық және теңіз өнімдер, барлығы
оның ішінде:

80


Жаңа ауланған және мұздатылған балық

60


Тұздалған және ысталған майшабақ

10


Балық консервілері

10

8

Сүт және сүт өнімдері, барлығы
оның ішінде:

1700


Сүт

220


Айран

200


Қаймақ

20


Жартылай майлы сүзбе

85


Қатты ірімшік

20


Сары май

35

9

Жұмыртқа (дана)

0,5

10

Өсімдік майы, барлығы
оның ішінде:

46


Күнбағыс майы

28


Асханалық маргарин

6


Майонез

6


Аспаздық май

6

11

Шай

2

12

Какао (ұнтақ)

3

13

Иодталған тұз

8

14

Ашытқы

2

15

Дәмдеуіштер

1

      Мерекелік және демалыс күндері тамақтануға жұмсалатын белгіленген тәуліктік ақша шығыстарын 10 %-ға арттыру есебінен менюге қосымша қызыл балық, уылдырық (қара және қызыл), шұжықтың жеңсік сорттары, шоколад конфеттері, торттар мен тәтті нандар қосылады.

      Қайта есептеу үшін коэффициенттер:

      ұнға - бидайдан пісірілген нан (: 1,4), қара нан (: 1,6) және макарон өнімдері (х 0,98);

      томатқа - томат пастасы (х 1,5);

      жаңа піскен жемістерге - кептірілген жемістер (х 5);

      қантқа - карамельдер (: 2), тосап пен джем (: 1,4), (: 1,6) және ұннан жасалған кондитерлік өнімдер (х 1,0);

      сүтке - қаймақ (х 5), сүзбе (х 3,7), ірімшік (х 8,5) және сары май (х 20).

5.1. Оңалту орталықтарында, күндіз болу бөлімшелерінде қызмет көрсетілетін қарттар мен мүгедектігі бар адамдар үшін заттай тамақтану нормаларын айқындауды және қолдануды нақтылайтын сипаттамалар

Р/с

Тағамдық заттар

Азық-түлік өнімдерін тұтыну
нормаларындағы тағамдық заттар

1

2

3

1

Энергия, ккал

3980

2

Ақуыздар, барлығы, г

135,1

3

Малдың ақуыздары, г

63,0

4

Малдың ақуыздары (ақуыздың жалпы санына % қатынасы)

46.6%

5

Майлар, барлығы, г

132,8

6

Өсімдік майлары, г

70,1

7

Қанықтырылған май қышқылдары (ҚМҚ), г

49,5

8

Моноқанықтырылған май қышқылдары (МҚМҚ), г

35,3

9

Полиқанықтырылған май қышқылдары (ПҚМҚ), г

34,6

10

ПҚМҚ/ҚМҚ өзара қатынасы

0.7

11

Холестерин, мг

363

12

Көмірсутектер, барлығы, г

543

13

Моно-дисахара, г

136

14

Тағамдық талшықтар, г

36,5

15

Кальций, мг

1454

16

Магний, мг

601

17

Темір, мг

28,6

18

Мырыш, мг

14,3

19

Селен мкг

108

20

Йод, мкг

261

21

А дәрумені (РЭ) мкг

1934

22

Фолат, мкг

579

23

Е дәрумені, мг

29,5

24

Тиамин, мг

2,65

25

Рибофлавин, мг

1,77

26

Ниацин, мг

40,5

27

С дәрумені, мг

215

Оңалту орталықтарында, күндіз болу бөлімшелерінде қызмет көрсетілетін қарттар мен мүгедектігі бар адамдар үшін азық-түлік жиынтығының тағамдық тығыздығы

Р/с

Атауы

ФАО/ДСҰ ұсынатын заттардың тағамдық тығыздығы
(1000 ккал-ға есептелгенде)

Азық-түлік жиынтығындағы заттардың тағамдық тығыздығы
(1000 ккал-ға)

1

2

3

4

1

Кальций, мг

250-400

365

2

Темір, мг

3.5-20

7,2

3

А дәрумені (РЭ), мкг

350-500

486

4

Фолат, мкг

150-200

150

5

Тиамин, мг

0.5-0.8

0,67

6

Ниацин, мг

6-10

10,2

7

С дәрумені, мг

25-30

54

5.2. Оңалту орталықтарында, күндіз болу бөлімшелерінде қызмет көрсетілетін қарттар мен мүгедектігі бар адамдар үшін азық-түлік жиынтығындағы азық-түліктің бірін екіншісіне заттай ауыстыру нормалары

Р/с

Азық-түліктің атауы

Грамдағы саны

ауыстырылатын азық-түлік

ауыстыратын азық-түлік

1

2

3

4

1

Бидай ұны, 1-сорт

100


Күріш


100

Макарон өнімдері

100

Майда жарма

100

2

Бидай ұнынан пісірілген ақ нан, 1-сорт

100


Қара нан


114

Бидай ұнынан пісірілген жай батондар, 1-сорт

95

Бидай ұнынан пісірілген нан, жоғары сорт

85

Бидай ұны, 1-сорт

72

Вафли

55

3

Күріш (жарма)

100


Әр түрлі жармалар


100

Макарон өнімдері

100

Бидай ұны, 1-сорт

100

Жаңа піскен картоп

500

Жаңа піскен көкөністер

500

Ашытылған және тұздалған көкөністер

500

Табиғи және маринадталған көкөніс пен бұршақ консервілері

500

4

Ет (сиыр, шошқа, қой еттері)

100


Сүйексіз кесек ет


80

Сүйекті кесек ет

100

1-санатты сорпалық өнімдер (бауыр, бүйрек, жүрек)

100

Ішек-қарны тазартылған құс

100

Ішек-қарны тазартылмаған құс

120

Бұғы еті

130

Балық (мұздатылған және тұздалған түрде, бас алынған)

150

Майлы сүзбе

250

Жаңа сауылған сүт

600

Тауық жұмыртқасы, дана

2

Мәйекті қатты ірімшік

50

Ысталған ет (ветчина, төс ет, орамалар, жартылай ысталған шұжықтар)

60

Балқытылған ірімшік

70

Әр түрлі ет консервілері

75

Пісірілген шұжық және сосискалар (сарделькалар)

80

5

Шикідей ысталған шұжық

100


Пісірілген шұжық


270

Жартылай ысталған шұжық

200

Мәйекті қатты ірімшік

160

6

Жаңа ауланған, басы алынған балық (мұздатылған, тұздалған)

100


Кептірілген балық


15

Балықтың жон еті

70

Ысталған және қақталған балық

75

Балық консервілері

80

Тұздалған, басы алынған майшабақ

85

Тұздалған және ысталған, басы алынбаған майшабақ

100

Жаңа ауланған, басы алынбаған нәлім
(мұздатылған, тұздалған)

130

Жаңа сойылған және тұздалған ет

70

Майлы сүзбе

170

Қаймағы алынбаған сүт

300

7

Сиыр сүті

100


Ашытылған сүт өнімдері (айран, кефир, қатық, ұйыған сүт, ацидофилин)


100

Ашытылған сүт өнімдері (қымыз, шұбат)

100

Сүзбе

30

Қоюлатылған, зарарсыздандырылған қантсыз сүт

30

Қант қосылған қоюлатылған табиғи сүт

20

Кілегей, қаймақ

20

Қоюлатылған сүт пен қанты бар какао

20

Тұзсүзбе

20

Балқытылған ірімшік

18

Мәйекті қатты ірімшік

12

8

Қант

100


Карамель


50

Мармелад, апельсин мен лимон бөліктері

50

Тосап, джем, повидло

80

9

Шоколад

100


Какао ұнтағы


150

Бал

165

Қоюлатылған сүт қосылған какао

200

Қант

300

10

Картоп

100


Әр түрлі жармалар


20

11

Жаңа піскен, ашытылған және тұздалған көкөністер

100


Әр түрлі жарма


20

Картоп

100

12

Пияз

100


Жаңа піскен сарымсақ


50

13

Томат пастасы (тығыздығына қарамастан)

100


Кетчуп


150

Томат-пюре

200

Жаңа піскен қызанақ

500

Томат шырыны

500

14

Жеміс және жидек шырындары

100


Томат немесе көкөніс шырыны


15

Сиыр сүті

300

15

Жаңа піскен жемістер

100


Жаңа піскен жидектер


100

Апельсиндер, мандариндер

100

Табиғи жеміс және жидек шырындары

100

Жеміс сусындары

130

Қауын

200

Қарбыздар

300

Кептірілген жемістер

20

Тосап, джем, повидло

17

Жеміс-жидек сығындысы

10

16

Жапырақты қара шай

100


Ерігіш шай


25

6-заттай норма
Аумақтық әлеуметтік қызмет көрсету орталықтарында қызмет көрсетілетін қарттар мен мүгедектігі бар адамдарға арналған тағам

Р/с

Азық-түліктің атауы

1 адамға тәулігіне
грамм

1

2

3

1

Нан өнімдері (ұн, нан және ұнға есептелген макарондар, жармалар, бұршақтар), барлығы
оның ішінде:

430


Бидай ұны, 1-сорт

40


Бидайдан пісірілген нан (бидай ұнынан, 1-сорт)

260


Қара нан

150


Макарондар

8


Күріш жармасы

40


Басқа жармалар (сұлы, майда жарма, тары, арпа)

40


Аршылған бұршақ

15


Консервіленген көк бұршақ

2

2

Картоп

400

3

Көкөністер, барлығы
оның ішінде:

515


Қырыққабат

115


Пияз

70


Сәбіз

65


Қызылша

40


Томат

30


Томат пастасы

20


Қияр

35


Көк тәтті бұрыш

10


Көк

10


Әшкөк (аскөк, ақжелек, балдыркөк)

10


Сарымсақ

0.1


Бақша дақылдары (қарбыз, қауын, асқабақ)

30


Басқа да көкөністер (баялдылар және барлығы)

40


Көкөніс шырыны

50

4

Жемістер, барлығы
оның ішінде:

415


Жемістер (алма, алмұрт, абрикос және барлығы)

80


Цитрус жемістері (лимондар, апельсиндер және барлығы)

60


Жидектер (жүзім, шие және басқалары)

20


Жеміс шырыны

200


Кептірілген жемістер

10


Кисель

5

5

Қант және кондитерлік өнімдер, барлығы
оның ішінде:

80


Қант

50


Бал

5


Тосаптар, джемдер

8


Ұннан жасалған кондитерлік өнімдер (печенье және барлығы)

10

6

Ет өнімдері, барлығы
оның ішінде:

210


Ет

170


Құс еті

22


Ысталған шұжық және ысталған ет

10


Сосискалар мен сарделькалар

5


Малдың майы (шошқа майы)

1

7

Балық және теңіз өнімдер, барлығы
оның ішінде:

80


Жаңа ауланған және мұздатылған балық

60


Тұздалған және ысталған майшабақ

10


Балық консервілері

10

8

Сүт және сүт өнімдері, барлығы
оның ішінде:

1418


Сүт

180


Айран

150


Қаймақ

15


Жартылай майлы сүзбе

50


Қатты ірімшік

15


Сары май

35

9

Жұмыртқа (дана)

0,6

10

Өсімдік майы, барлығы
оның ішінде:

40


Күнбағыс майы

20


Асханалық маргарин

6


Майонез

4


Кулинарлық май

10

11

Шай

2

12

Какао (ұнтақ)

2

13

Йодталған тұз

8

14

Ашытқы

2

15

Дәмдеуіштер

1

      Мерекелік және демалыс күндері тамақтануға жұмсалатын белгіленген тәуліктік ақша шығыстарын 10 %-ға арттыру есебінен менюге қосымша қызыл балық, уылдырық (қара және қызыл), шұжықтың жеңсік сорттары, шоколад конфеттері, торттар мен тәтті нандар қосылады.

      Қайта есептеу үшін коэффициенттер:

      ұнға - бидай наны (: 1,4), қара нан (: 1,6) және макарон өнімдері (х 0,98);

      томатқа - томат пастасы (х 1,5);

      жаңа піскен жемістерге - кептірілген жемістер (х 5);

      қантқа - карамельдер (х 2), тосап және джем (х 1,4), бал (х 1,6) және ұннан жасалған кондитерлік өнімдер (х 1,0);

      сүтке - қаймақ (х 5), сүзбе (х 3,7), ірімшік (х 8,5) және сары май (х 20).

6.1. Аумақтық әлеуметтік қызмет көрсету орталықтарында қызмет көрсетілетін қарттар мен мүгедектігі бар адамдар үшін заттай тамақтану нормаларын айқындауды және қолдануды нақтылайтын сипаттамалар

Р/с

Тағамдық заттар

Тағамдық заттарды тұтыну

1

2

3

1

Энергия, ккал

3497

2

Ақуыздар, барлығы, г

121,9

3

Малдың ақуыздары, г

60,9

4

Малдың ақуыздары (ақуыздың жалпы санына %)

46.6%

5

Майлар, барлығы, г

121,7

6

Өсімдік майлары, г

55,3

7

Қанықтырылған май қышқылдары (ҚМҚ), г

50,3

8

Моноқанықтырылған май қышқылдары (МҚМҚ), г

36,1

9

Полиқанықтырылған май қышқылдары (ПҚМҚ), г

26,3

10

Холестерин, мг

420

11

ПҚМҚ/МҚМҚ ара салмағы

0.7

12

Көмірқышқылдар барлығы, г

466

13

Моно-дисахара, г

145

14

Тағамдық талшықтар, г

24,8

15

Кальций, мг

1197

16

Магний, мг

488

17

Темір, мг

22,1

18

Мырыш, мг

13,6

19

Селен мкг

114

20

Йод, мкг

260

21

А дәрумені (РЭ) мкг

1448

22

Фолат, мкг

445

23

Е дәрумені, мг

23,8

24

Тиамин, мг

2,30

25

Рибофлавин, мг

1,67

26

Ниацин, мг

36,4

27

С дәрумені, мг

171

Аумақтық әлеуметтік қызмет көрсету орталықтарында қызмет көрсетілетін қарттар мен мүгедектігі бар адамдар үшін азық-түлік жиынтығының тағамдық тығыздығы

Р/с

Атауы

ФАО/ДСҰ ұсынатын
заттардың тағамдық
тығыздығы
(1000 ккал-ға
есепке алғанда)

Тағамдық заттардың 1000 ккал-дағы тығыздығы

1

2

3

4

1

Кальций, мг

250-400

342

2

Темір, мг

3.5-20

6,3

3

А дәрумені (РЭ), мкг

350-500

414

4

Фолат, мкг

150-200

127

5

Тиамин, мг

0.5-0.8

0,66

6

Ниацин, мг

6-10

10,4

7

С дәрумені, мг

25-30

49

6.2. Аумақтық әлеуметтік қызмет көрсету орталықтарында қызмет көрсетілетін қарттар мен мүгедектігі бар адамдар үшін азық-түлік жиынтығындағы азық-түліктің бірін екіншісіне заттай ауыстыру нормалары

Р/с

Азық-түліктің атауы

Грамдағы саны

ауыстырылатын азық-түлік

ауыстыратын азық-түлік

1

2

3

4

1

Бидай ұны, 1-сорт

100


Күріш


100

Макарон өнімдері

100

Майда жарма

100

2

Бидай ұнынан пісірілген ақ нан, 1-сорт

100


Қара нан


114

Бидай ұнынан пісірілген жай батондар, 1-сорт

95

Бидай ұнынан пісірілген нан, жоғары сорт

85

Бидай ұны, 1-сорт

72

Вафли

55

3

Күріш (жарма)

100


Әр түрлі жармалар


100

Макарон өнімдері

100

Бидай ұны, 1-сорт

100

Жаңа піскен картоп

500

Жаңа піскен көкөністер

500

Ашытылған және тұздалған көкөністер

500

Табиғи және маринадталған көкөніс пен бұршақ консервілері

500

4

Ет (сиыр, шошқа, қой еттері)

100


Сүйексіз кесек ет


80

Сүйекті кесек ет

100

1-санатты сорпалық өнімдер (бауыр, бүйрек, жүрек)

100

Ішек-қарны тазартылған құс

100

Ішек-қарны тазартылмаған құс

120

Бұғы еті

130

Балық (мұздатылған және тұздалған түрде, бас алынған)

150

Майлы сүзбе

250

Жаңа сауылған сүт

600

Тауық жұмыртқасы, дана

2

Мәйекті қатты ірімшік

50

Ысталған ет (ветчина, төс ет, орамалар, жартылай ысталған шұжықтар)

60

Балқытылған ірімшік

70

Әр түрлі ет консервілері

75

Пісірілген шұжық және сосискалар (сарделькалар)

80

5

Шикідей ысталған шұжық

100


Пісірілген шұжық


270

Жартылай ысталған шұжық

200

Мәйекті қатты ірімшік

160

6

Жаңа ауланған, басы алынған балық (мұздатылған, тұздалған)

100


Кептірілген балық


15

Балықтың жон еті

70

Ысталған және қақталған балық

75

Балық консервілері

80

Тұздалған, басы алынған майшабақ

85

Тұздалған және ысталған, басы алынбаған майшабақ

100

Жаңа ауланған, басы алынбаған нәлім
(мұздатылған, тұздалған)

130

Жаңа сойылған және тұздалған ет

70

Майлы сүзбе

170

Қаймағы алынбаған сүт

300

7

Сиыр сүті

100


Ашытылған сүт өнімдері (айран, кефир, қатық, ұйыған сүт, ацидофилин)


100

Ашытылған сүт өнімдері (қымыз, шұбат)

100

Сүзбе

30

Қоюлатылған, зарарсыздандырылған қантсыз сүт

30

Қант қосылған қоюлатылған табиғи сүт

20

Кілегей, қаймақ

20

Қоюлатылған сүт пен қант қосылған какао

20

Тұзсүзбе

20

Балқытылған ірімшік

18

Қатты мәйекті ірімшік

12

8

Қант

100


Карамель


50

Мармелад, апельсин мен лимон бөліктері

50

Тосап, джем, повидло

80

9

Шоколад

100


Какао ұнтағы


150

Бал

165

Қоюлатылған сүт қосылған какао

200

Қант

300

10

Картоп

100


Әр түрлі жарма


20

11

Жаңа піскен, ашытылған және тұздалған көкөністер

100


Әр түрлі жарма


20

Картоп

100

12

Пияз

100


Жаңа піскен сарымсақ


50

13

Томат пастасы (тығыздығына қарамастан)

100


Кетчуп


150

Томат-пюре

200

Жаңа піскен қызанақ

500

Томат шырыны

500

14

Жеміс және жидек шырындары

100


Томат немесе көкөніс шырыны


15

Сиыр сүті

300

15

Жаңа піскен жемістер

100


Жаңа піскен жидектер


100

Апельсиндер, мандариндер

100

Табиғи жеміс және жидек шырындары

100

Жеміс сусындары

130

Қауын

200

Қарбыздар

300

Кептірілген жемістер

20

Тосап, джем, повидло

17

Жеміс-жидек сығындысы

10

16

Жапырақты қара шай

100


Ерігіш шай


25

7-заттай норма
Оңалту орталықтарында, оқу орындарында және күндіз болу бөлімшелерінде қызмет көрсетілетін 7-10 жастағы мүгедектігі бар балалар үшін тамақ

Р/с

Азық-түліктің атауы

1 адамға тәулігіне грамм

1

2

3

1

Нан өнімдері (ұн, нан және ұнға есептелген макарондар, жармалар, бұршақтар), барлығы
оның ішінде:

385


Бидай ұны, 1-сорт

30


Бидайдан пісірілген нан (бидай ұнынан, 1-сорт)

180


Қара нан

100


Макарондар

5


Күріш жармасы

25


Басқа жармалар (арпа, қарақұмық, майда жарма, тары)

30


Аршылған бұршақ

3

2

Картоп

200

3

Көкөністер, барлығы
оның ішінде:

230


Қырыққабат

40


Пияз

40


Сәбіз

45


Қызылша

20


Томат

15


Томат пастасы

15


Қияр

15


Көк тәтті бұрыш

3


Көк пияз

3


Әшкөк (аскөк, ақжелек, балдыркөк)

3


Сарымсақ

0,1


Бақша дақылдары (қарбыз, қауын, асқабақ)

5


Басқа да көкөністер (баялдылар және барлығы)

10

4

Жемістер, барлығы
оның ішінде:

350


Жемістер (алма, алмұрт, абрикос және барлығы)

80


Цитрус жемістері (лимондар, апельсиндер және барлығы)

30


Жеміс шырыны

200


Кептірілген жемістер

8


Кисель

3

5

Қант және кондитерлік өнімдер, барлығы
оның ішінде:

54


Қант

45


Тосаптар, джемдер

5


Ұннан жасалған кондитерлік өнімдер (печенье және барлығы)

5

6

Ет өнімдері, барлығы
оның ішінде:

170


Ет

150


Құс

15


Ысталған шұжық

2


Сосискалар мен сарделькалар

1


Малдың майы (шошқа майы)

1

7

Балық және теңіз өнімдер, барлығы
оның ішінде:

35


Жаңа ауланған және мұздатылған балық

30


Тұздалған және ысталған майшабақ

5

8

Сүт және сүт өнімдері, барлығы
оның ішінде:

1160


Сүт

170


Айран

200


Қаймақ

10


Жартылай майлы сүзбе

50


Қатты ірімшік

13


Сары май

23

9

Жұмыртқа (дана)

0,4

10

Өсімдік майы, барлығы

18

11

Шай

1

12

Какао (ұнтақ)

1,5

13

Йодталған тұз

5

14

Ашытқы

0,7

15

Дәмдеуіштер

0,03

      Мерекелік және демалыс күндері тамақтануға жұмсалатын белгіленген тәуліктік ақша шығыстарын 10 %-ға арттыру есебінен менюге қосымша қызыл балық, уылдырық (қара және қызыл), шұжықтың жеңсік сорттары, шоколад конфеттері, торттар мен тәтті нандар қосылады.

      Қайта есептеу үшін коэффициенттер:

      ұнға - бидай наны (: 1,4), қара нан (: 1,6) және макарон өнімдері (х 0,98);

      томатқа - томат пастасы (х 1,5);

      жаңа піскен жемістерге - кептірілген жемістер (х 5);

      қантқа - карамельдер (х 2), тосап және джем (х 1,4) және бал (х 1,6);

      сүтке - қаймақ (х 5), сүзбе (х 3,7), ірімшік (х 8,5) және сары май (х 20).

7.1. Оңалту орталықтарында, оқу орындарында және күндіз болу бөлімшелерінде қызмет көрсетілетін 7-10 жастағы мүгедектігі бар балалар үшін заттай тамақтану нормаларын айқындауды және қолдануды нақтылайтын сипаттамалар

Р/с

Тағамдық заттар

Тағамдық заттарды тұтыну

1

2

3

1

Энергия, ккал

2380

2

Ақуыздар, барлығы, г

86,4

3

Малдың ақуыздары, г

48,9

4

Майлар, барлығы, г

80,6

5

Өсімдік майлары, г

25,9

6

Қанықтырылған май қышқылдары (ҚМҚ), г

33,1

7

Моноқанықтырылған май қышқылдары (МҚМҚ),г

22,0

8

Полиқанықтырылған май қышқылдары (ПҚМҚ),

18,2

9

Холестерин, мг

249

10

Көмірсулар барлығы, г

321

11

Моно-дисахара, г

115

12

Тағамдық талшықтар, г

14,6

13

Кальций, мг

947

14

Магний, мг

332

15

Темір, мг

13,9

16

Мырыш, мг

9,6

17

Селен, мкг

76

18

Йод, мкг

167

19

А дәрумені (РЭ), мкг

908

20

Фолат, мкг

246

21

Е дәрумені, мг

17,0

22

Тиамин, мг

1,43

23

Рибофлавин, мг

1,37

24

Ниацин, мг

24,9

25

С дәрумені, мг

94

Оңалту орталықтарында, оқу орындарында және күндіз болу бөлімшелерінде қызмет көрсетілетін 7-10 жастағы мүгедектігі бар балалар үшін азық-түлік жиынтығының тағамдық тығыздығы

Р/с

Атауы

ФАО/ДСҰ ұсынатын заттардың тағамдық тығыздығы
(1000 ккал-ға есептелгенде)

1000 ккал-ға тағамдық заттардың тығыздығы

1

2

3

4

1

Кальций, мг

250-400

398

2

Темір, мг

3.5-20

5,8

3

А дәрумені (РЭ), мкг

350-500

382

4

Фолат, мкг

150-200

103

5

Тиамин, мг

0.5-0.8

0,60

6

Ниацин, мг

6-10

10,5

7

С дәрумені, мг

25-30

40

7.2. Оңалту орталықтарында, оқу орындарында және күндіз болу бөлімшелерінде қызмет көрсетілетін 7-10 жастағы мүгедектігі бар балалар үшін азық-түлік жиынтығындағы азық-түліктің бірін екіншісіне заттай ауыстыру нормалары

Р/с №

Азық-түліктің атауы

Грамдағы саны

ауыстырылатын азық-түлік

ауыстыратын азық-түлік

1

2

3

4

1

Бидай ұны, 1-сорт

100


Күріш


100

Макарон өнімдері

100

Майда жарма

100

2

Бидай ұнынан пісірілген ақ нан, 1-сорт

100


Қара нан


114

Бидай ұнынан пісірілген жай батондар, 1-сорт

95

Бидай ұнынан пісірілген нан, жоғары сорт

85

Бидай ұны, 1-сорт

72

Вафли

55

3

Күріш (жарма)

100


Әр түрлі жармалар


100

Макарон өнімдері

100

Бидай ұны, 1-сорт

100

Жаңа піскен картоп

500

Жаңа піскен көкөністер

500

Ашытылған және тұздалған көкөністер

500

Табиғи және маринадталған көкөніс пен бұршақ консервілері

500

4

Ет (сиыр, шошқа, қой еттері)

100


Сүйексіз кесек ет


80

Сүйекті кесек ет

100

1-санатты сорпалық өнімдер (бауыр, бүйрек, жүрек)

100

Ішек-қарны тазартылған құс

100

Ішек-қарны тазартылмаған құс

120

Бұғы еті

130

Балық (мұздатылған және тұздалған түрде, бас алынған)

150

Майлы сүзбе

250

Жаңа сауылған сүт

600

Тауық жұмыртқасы, дана

2

Қатты мәйекті ірімшік

50

Ысталған ет (ветчина, төс ет, орамалар, жартылай ысталған шұжықтар)

60

Балқытылған ірімшік

70

Әр түрлі ет консервілері

75

Пісірілген шұжық және сосискалар (сарделькалар)

80

5

Шикідей ысталған шұжық

100


Пісірілген шұжық


270

Жартылай ысталған шұжық

200

Мәйекті қатты ірімшік

160

6

Жаңа ауланған, басы алынған балық (мұздатылған, тұздалған)

100


Кептірілген балық


15

Балықтың жон еті

70

Ысталған және қақталған балық

75

Балық консервілері

80

Тұздалған, басы алынған майшабақ

85

Тұздалған және ысталған, басы алынбаған майшабақ

100

Жаңа ауланған, басы алынбаған нәлім
(мұздатылған, тұздалған)

130

Жаңа сойылған және тұздалған ет

70

Майлы сүзбе

170

Қаймағы алынбаған сүт

300

7

Сиыр сүті

100


Ашытылған сүт өнімдері (айран, кефир, қатық, ұйыған сүт, ацидофилин)


100

Ашытылған сүт өнімдері (қымыз, шұбат)

100

Сүзбе

30

Қоюлатылған, зарарсыздандырылған қантсыз сүт

30

Қант қосылған қоюлатылған табиғи сүт

20

Кілегей, қаймақ

20

Қоюлатылған сүт пен қант қосылған какао

20

Тұзсүзбе

20

Балқытылған ірімшік

18

Қатты мәйекті ірімшік

12

8

Қант

100


Карамель


50

Мармелад, апельсин мен лимон бөліктері

50

Тосап, джем, повидло

80

9

Шоколад

100


Какао ұнтағы


150

Бал

165

Қоюлатылған сүт қосылған какао

200

Қант

300

10

Картоп

100


Әр түрлі жарма


20

11

Жаңа піскен, ашытылған және тұздалған көкөністер

100


Әр түрлі жарма


20

Картоп

100

12

Пияз

100


Жаңа піскен сарымсақ


50

13

Томат пастасы (тығыздығына қарамастан)

100


Кетчуп


150

Томат-пюре

200

Жаңа піскен қызанақ

500

Томат шырыны

500

14

Жеміс және жидек шырындары

100


Томат немесе көкөніс шырыны


15

Сиыр сүті

300

15

Жаңа піскен жемістер

100


Жаңа піскен жидектер


100

Апельсиндер, мандариндер

100

Табиғи жеміс және жидек шырындары

100

Жеміс сусындары

130

Қауын

200

Қарбыздар

300

Кептірілген жемістер

20

Тосап, джем, повидло

17

Жеміс-жидек сығындысы

10

16

Жапырақты қара шай

100


Ерігіш шай


25

8-заттай норма
Оңалту орталықтарында, оқу орындарында және күндіз болу бөлімшелерінде қызмет көрсетілетін 11-18 жастағы мүгедектігі бар балаларға арналған тағам

Р/с

Азық-түліктің атауы

1 адамға тәулігіне
грамм

1

2

3

1

Нан өнімдері (ұн, нан және ұнға есептелген макарондар, жармалар, бұршақтар), барлығы
оның ішінде:

430


Бидай ұны, 1-сорт

35


Бидайдан пісірілген нан (бидай ұнынан, 1-сорт)

260


Қара нан

150


Макарондар

10


Күріш жармасы

45


Басқа жармалар (арпа, қарақұмық, майда жарма, тары)

55


Аршылған бұршақ

6

2

Картоп

300

3

Көкөністер, барлығы
оның ішінде:

305


Қырыққабат

65


Пияз

55


Сәбіз

55


Қызылша

35


Томат

15


Томат пастасы

20


Қияр

25


Көк тәтті бұрыш

3


Көк пияз

6


Әшкөк (аскөк, ақжелек, балдыркөк)

6


Сарымсақ

0,5


Бақша дақылдары (қарбыз, қауын, асқабақ)

5


Басқа да көкөністер (баялдылар және барлығы)

10

4

Жемістер, барлығы
оның ішінде:

365


Жемістер (алма, алмұрт, абрикос және барлығы)

80


Цитрус жемістері (лимондар, апельсиндер және барлығы)

30


Жеміс шырыны

200


Кептірілген жемістер

10


Кисель

4

5

Қант және кондитерлік өнімдер, барлығы
оның ішінде:

64


Қант

55


Тосаптар, джемдер

5


Ұннан жасалған кондитерлік өнімдер (печенье және барлығы)

5

6

Ет өнімдері, барлығы
оның ішінде:

190


Ет

165


Құс

15


Ысталған шұжық

4


Сосискалар мен сарделькалар

4


Малдың майы (шошқа майы)

1

7

Балық және теңіз өнімдер, барлығы
оның ішінде:

35


Жаңа ауланған және мұздатылған балық

30


Тұздалған және ысталған майшабақ

5

8

Сүт және сүт өнімдері, барлығы
оның ішінде:

1385


Сүт

200


Кефир

200


Қаймақ

10


Жартылай майлы сүзбе

60


Қатты ірімшік

13


Сары май

30

9

Жұмыртқа (дана)

0,5

10

Өсімдік майы

28

11

Шай

1,5

12

Какао (ұнтақ)

1,5

13

Йодталған тұз

5

14

Ашытқы

0,7

15

Дәмдеуіштер

0,03

      Мерекелік және демалыс күндері тамақтануға жұмсалатын белгіленген тәуліктік ақша шығыстарын 10 %-ға арттыру есебінен менюге қосымша қызыл балық, уылдырық (қара және қызыл), шұжықтың жеңсік сорттары, шоколад конфеттері, торттар мен тәтті нандар қосылады.

      Қайта есептеу үшін коэффициенттер:

      ұнға - бидай наны (: 1,4), қара нан (: 1,6) және макарон өнімдері (х 0,98);

      томатқа - томат пастасы (х 1,5);

      жаңа піскен жемістерге - кептірілген жемістер (х 5);

      қантқа - карамельдер (х 2), тосап және джем (х 1,4) және бал (х 1,6);

      сүтке - қаймақ (х 5), сүзбе (х 3,7), ірімшік (х 8,5) және сары май (х 20).

8.1. Оңалту орталықтарында, оқу орындарында және күндіз болу бөлімшелерінде қызмет көрсетілетін 11-18 жастағы мүгедектігі бар балалар үшін заттай тамақтану нормаларын айқындауды және қолдануды нақтылайтын сипаттамалар

Р/с

Тағамдық заттар

Тағамдық заттарды тұтыну

1

2

3

1

Энергия, ккал

3200

2

Ақуыздар, барлығы, г

110,7

3

Малдың ақуыздары, г

54,9

4

Майлар, барлығы, г

104,0

5

Өсімдік майлары, г

41,3

6

Қанықтырылған май қышқылдары (ҚМҚ), г

40,9

7

Моноқанықтырылған май қышқылдары (МҚМҚ),г

27,0

8

Полиқанықтырылған май қышқылдары (ПҚМҚ),

27,4

9

Холестерин, мг

295

10

Көмірсулар барлығы, г

446

11

Моно-дисахара, г

135

12

Тағамдық талшықтар, г

20,8

13

Кальций, мг

1116

14

Магний, мг

447

15

Темір, мг

19,2

16

Мырыш, мг

12,5

17

Селен, мкг

104

18

Йод, мкг

183

19

А дәрумені (РЭ), мкг

1133

20

Фолат, мкг

342

21

Е дәрумені, мг

24,8

22

Тиамин, мг

2,05

23

Рибофлавин, мг

1,62

24

Ниацин, мг

32,0

25

С дәрумені, мг

117

Оңалту орталықтарында, оқу орындарында және күндіз болу бөлімшелерінде қызмет көрсетілетін 11-18 жастағы мүгедектігі бар балалар үшін азық-түлік жиынтығының тағамдық тығыздығы

Р/с

Атауы

ФАО/ДСҰ ұсынған тағамдық заттардың тығыздығы
(1000 ккал-ға есептегенде)

1000 ккал-ға тағамдық заттардың тығыздығы

1

2

3

4

1

Кальций, мг

250-400

349

2

Темір, мг

3.5-20

6,0

3

А дәрумені (РЭ), мкг

350-500

354

4

Фолат, мкг

150-200

107

5

Тиамин, мг

0.5-0.8

0,64

6

Ниацин, мг

6-10

10,0

7

С дәрумені, мг

25-30

37

8.2. Оңалту орталықтарында, оқу орындарында және күндіз болу бөлімшелерінде қызмет көрсетілетін 11-18 жастағы мүгедектігі бар балалар үшін азық-түлік жиынтығындағы азық-түліктің бірін екіншісіне заттай ауыстыру нормалары

Р/с

Азық-түлік атауы

Грамдағы саны

ауыстырылатын азық-түлік

ауыстыратын азық-түлік

1

2

3

4

1

Бидай ұны, 1-сорт

100


Күріш


100

Макарон өнімдері

100

Майда жарма

100

2

Бидай ұнынан пісірілген ақ нан,
1-сорт

100


Қара нан


114

Бидай ұнынан пісірілген жай батондар, 1-сорт

95

Бидай ұнынан пісірілген нан, жоғары сорт

85

Бидай ұны, 1-сорт

72

Вафли

55

3

Күріш (жарма)

100


Әр түрлі жармалар


100

Макарон өнімдері

100

Бидай ұны, 1-сорт

100

Жаңа піскен картоп

500

Жаңа піскен көкөністер

500

Ашытылған жэне тұздалған көкөністер

500

Табиғи және маринадталған көкөніс пен бұршақ консервілері

500

4

Ет (сиыр, шошқа, қой еттері)

100


Сүйексіз кесек ет


80

Сүйекті кесек ет

100

1-санатты сорпалық өнімдер (бауыр, бүйрек, жүрек)

100

Ішек-қарны тазартылған құс

100

Ішек-қарны тазартылмаған қүс

120

Бұғы еті

130

Балық (мұздатылған және тұздалған түрде, бас алынбаған)

150

Майлы сүзбе

250

Жаңа сауылған сүт

600

Тауық жұмыртқасы, дана

2

Қатты мәйекті ірімшік

50

Ысталған ет (ветчина, төс ет, орамалар, жартылай ысталған шұжықтар)

60

Балқытылған ірімшік

70

Әр түрлі ет консервілері

75

Пісірілген шұжық және сосискалар (сарделькалар)

80

5

Шикідей ысталған шұжық

100


Пісірілген шұжық


270

Жартылай ысталған шұжық

200

Мәйекті қатты ірімшік

160

6

Жаңа ауланған, басы алынған балық (мұздатылған, тұздалған)

100


Кептірілген балық


15

Балықтың жон еті

70

Ысталған және қақталған балық

75

Балық консервілері

80

Тұздалған, басы алынған майшабақ

85

Тұздалған және ысталған, басы алынбаған майшабақ

100

Жаңа ауланған, басы алынбаған нәлім (мұздатылған, тұздалған)

130

Жаңа сойылған және тұздалған ет

70

Майлы сүзбе

170

Табиғи сүт

300

7

Сиыр сүті

100


Ашытылған сүт өнімдері (айран, кефир, майлы айран, қатық, ацидофилин)


100

Ашытылған сүт өнімдері (қымыз, шұбат)

100

Сүзбе

30

Қоюлатылған, зарарсыздандырылған қантсыз сүт

30

Қант қосылған қоюлатылған табиғи сүт

20

Кілегей, қаймақ

20

Қоюлатылған сүт және қант қосылған какао

20

Тұзсүзбе

20

Балқытылған ірімшік

18

Мәйекті қатты ірімшік

12

8

Қант

100


Карамель


50

Мармелад, апельсин мен лимон бөліктері

50

Тосап, джем, повидло

80

9

Шоколад

100


Какао ұнтағы


150

Бал

165

Қоюлатылған сүт қосылған какао

200

Қант

300

10

Картоп

100


Әр түрлі жарма


20

11

Жаңа піскен, ашытылған және тұздалған көкөністер

100


Әр түрлі жарма


20

Картоп

100

12

Пияз

100


Жаңа піскен сарымсақ


50

13

Томат пастасы (тығыздығына қарамастан)

100


Кетчуп


150

Томат-пюре

200

Жаңа піскен қызанақ

500

Томат шырыны

500

14

Жеміс және жидек шырындары

100


Томат немесе көкөніс шырыны


15

Сиыр сүті

300

15

Жаңа піскен жемістер

100


Жаңа піскен жидектер


100

Апельсиндер, мандариндер

100

Табиғи жеміс және жидек шырындары

100

Жеміс сусындары

130

Қауын

200

Қарбыздар

300

Кептірілген жемістер

20

Тосап, джем, повидло

17

Жеміс-жидек сығындысы

10

16

Жапырақты қара шай

100


Ерігіш шай


25

9-заттай норма
Әлеуметтік бейімдеу орталықтарында қызмет көрсетілетін тұрақты тұратын жері жоқ адамдар үшін тамақ

Р/с

Азық-түліктің атауы

1 адамға тәулігіне грамм

1

2

3

1

Нан өнімдері (ұн, нан және ұнға есептелген макарондар, жармалар, бұршақтар), барлығы
оның ішінде:

400


Бидай ұны, 1-сорт

20


Бидайдан пісірілген нан (бидай ұнынан, 1-сорт)

210


Қара нан

170


Макарондар

10


Күріш жармасы

35


Басқа жармалар (арпа, қаракұмық, майда жарма, тары)

70


Аршылған бұршақ

6

2

Картоп

400

3

Көкөністер, барлығы
оның ішінде:

400


Қырыққабат

100


Пияз

60


Сәбіз

55


Қызылша

35


Томат

30


Томат пастасы

20


Қияр

35


Көк тәтті бұрыш

8


Көк пияз

12


Әшкөк (аскөк, ақжелек, балдыркөк)

4


Сарымсақ

0,5

4

Жемістер, барлығы
оның ішінде:

315


Жемістер (алма, алмұрт, абрикос және барлығы)

130


Цитрус жемістері (лимондар, апельсиндер және барлығы)

30


Жеміс шырыны

120


Кептірілген жемістер

7

5

Қант және кондитерлік өнімдер, барлығы
оның ішінде:

45


Қант

42


Тосаптар, джемдер

5

6

Ет өнімдері, барлығы
оның ішінде:

210


Ет

180


Құс

23


Ысталған шұжық

8

7

Балық және теңіз өнімдері, барлығы
оның ішінде:

49


Жаңа ауланған және мұздатылған балық

40


Тұздалған және ысталған майшабақ

9

8

Сүт және сүт өнімдері, барлығы
оның ішінде:

1010


Сүт

180


Кефир

170


Қаймақ

4


Жартылай майлы сүзбе

20


Қатты ірімшік

10


Сары май

24

9

Жұмыртқа (дана)

0,4

10

Өсімдік майы, барлығы
оның ішінде:

42


Күнбағыс майы

25


Маргарин

3


Майонез

4


Аспаздық май

10

11

Шай

2

12

Какао (ұнтақ)

1,5

13

Йодталған тұз

6

14

Ашытқы

0,3

15

Дәмдеуіштер

0,03

      Мерекелік және демалыс күндері тамақтануға жұмсалатын белгіленген тәуліктік ақша шығыстарын 10 %-ға арттыру есебінен менюге қосымша қызыл балық, уылдырық (қара және қызыл), шұжықтың жеңсік сорттары, шоколад конфеттері, торттар мен тәтті нандар қосылады.

      Қайта есептеу үшін коэффициенттер:

      ұнға - бидай наны (: 1,4), қара нан (: 1,6) және макарон өнімдері (х 0,98);

      томатқа - томат пастасы (х 1,5);

      жаңа піскен жемістерге - кептірілген жемістер (х 5);

      қантқа - карамельдер (х 2), тосап және джем (х 1,4) және бал (х 1,6);

      сүтке - қаймақ (х 5), сүзбе (х 3,7), ірімшік (х 8,5) және сары май (х 20)

9.1. Әлеуметтік бейімдеу орталықтарында қызмет көрсетілетін тұрақты тұратын жері жоқ адамдар үшін заттай тамақтану нормаларын айқындауды және қолдануды нақтылайтын сипаттамалар

Р/с

Тағамдық заттар

Тағамдық заттарды тұтыну

1

2

3

1

Энергия, ккал

3060

2

Ақуыздар, барлығы, г

104,3

3

Малдың ақуыздары, г

49,2

4

Майлар, барлығы, г

105,2

5

Өсімдік майлары, г

53,7

6

Қанықтырылган май қышқылдары (ҚМҚ), г

39,2

7

Моноқанықтырылған май қышқылдары (МҚМҚ), г

30,7

8

Полиқанықтырылган май қышқылдары (ПҚМҚ)

28,3

9

Холестерин, мг

319

10

Көмірсулар барлығы, г

412

11

Моно-дисахара, г

116

12

Тағамдық талшықтар, г

24,5

13

Кальций, мг

974

14

Магний, мг

448

15

Темір, мг

19,8

16

Мырыш, мг

12,9

17

Селен, мкг

85

18

Йод, мкг

202

19

А дәрумені (РЭ), мкг

1111

20

Фолат, мкг

372

21

Е дәрумені, мг

24,4

22

Тиамин, мг

2,12

23

Рибофлавин, мг

1,45

24

Ниацин, мг

33,4

25

С дәрумені, мг

132

Әлеуметтік бейімдеу орталықтарында қызмет көрсетілетін тұрақты тұратын жері жоқ адамдар үшін азық-түлік жиынтығының тағамдық тығыздығы

Р/с

Атауы

ФАО/ДСҰ ұсынған тағамдық заттардың тығыздығы
(1000 ккал-ға есептегенде)

1000 ккал-ға тағамдық заттардың тығыздығы

1

2

3

4

1

Кальций, мг

250-400

318

2

Темір, мг

3.5-20

6,5

3

А дәрумені (РЭ), мкг

350-500

363

4

Фолат, мкг

150-200

121

5

Тиамин, мг

0.5-0.8

0,69

6

Ниацин, мг

6-10

10,9

7

С дәрумені, мг

25-30

43

9.2. Әлеуметтік бейімдеу орталықтарында қызмет көрсетілетін тұрақты тұратын жері жоқ адамдар үшін азық-түлік жиынтығындағы азық-түліктің бірін екіншісіне заттай ауыстыру нормалары

Р/с

Азық-түлік атауы

Грамдағы саны

ауыстырылатын азық-түлік

ауыстыратын азық-түлік

1

2

3

4

1

Бидай ұны, 1-сорт

100


Күріш


100

Макарон өнімдері

100

Майда жарма

100

2

Бидай ұнынан пісірілген ақ нан, 1-сорт

100


Қара нан


114

Бидай ұнынан пісірілген жай батондар, 1-сорт

95

Бидай ұнынан пісірілген нан, жоғары сорт

85

Бидай ұны, 1-сорт

72

Вафли

55

3

Күріш (жарма)

100


Әр түрлі жармалар


100

Макарон өнімдері

100

Бидай үны, 1-сорт

100

Жаңа піскен картоп

500

Жаңа піскен көкөністер

500

Ашытылған және тұздалған көкөністер

500

Табиғи және маринадталған көкөніс пен бұршақ консервілері

500

4

Ет (сиыр, шошқа, қой еттері)

100


Сүйексіз кесек ет


80

Сүйекті кесек ет

100

1-санатты сорпалық өнімдер (бауыр, бүйрек, жүрек)

100

Ішек-қарны тазартылған құс

100

Ішек-қарны тазартылмаған құс

120

Бұғы еті

130

Балық (мұздатылған және тұздалған түрде, басы алынған)

150

Майлы сүзбе

250

Жаңа сауылған сүт

600

Тауық жұмыртқасы, дана

2

Қатты мәйекті ірімшік

50

Ысталған ет (ветчина, төс ет, орамалар, жартылай ысталған шұжықтар)

60

Балқытылған ірімшік

70

Әр түрлі ет консервілері

75

Пісірілген шұжық және сосискалар (сарделькалар)

80

5

Шикідей ысталған шұжық

100


Пісірілген шұжық


270

Жартылай ысталған шұжық

200

Мәйекті қатты ірімшік

160

6

Жаңа ауланған, басы алынған балық (мұздатылған, тұздалған)

100


Кептірілген балық


15

Балықтың жон еті

70

Ысталған және қақталған балық

75

Балық консервілері

80

Тұздалған, басы алынған майшабақ

85

Тұздалған және ысталған, бас алынбаған майшабақ

100

Жаңа ауланған, басы алынбаған нәлім (мұздатылған, тұздалған)

130

Жаңа сойылған және тұздалған ет

70

Майлы сүзбе

170

Қаймағы алынбаған сүт

300

7

Сиыр сүті

100


Ашытылған сүт өнімдері (айран, кефир, қатық, ұйыған сүт, ацидофилин)


100

Ашытылған сүт өнімдері (қымыз, шұбат)

100

Сүзбе

30

Қоюлатылған, зарарсыздандырылған қантсыз сүт

30

Қант қосылған қоюлатылған табиғи сүт

20

Кілегей, қаймақ

20

Қоюлатылған сүт пен қант қосылған какао

20

Тұзсүзбе

20

Балқытылған ірімшік

18

Қатты мәйекті ірімшік

12

8

Қант

100


Карамель


50

Мармелад, апельсин мен лимон бөліктері

50

Тосап, джем, повидло

80

9

Шоколад

100


Какао ұнтағы


150

Бал

165

Қоюлатылған сүт қосылған какао

200

Қант

300

10

Картоп

100


Әр түрлі жармалар


20

11

Жаңа піскен, ашытылған және тұздалған көкөністер

100


Әр түрлі жарма


20

Картоп

100

12

Пияз

100


Жаңа піскен сарымсақ


50

13

Томат пастасы (тығыздығына қарамастан)

100


Кетчуп


150

Томат-пюре

200

Жаңа піскен қызанақ

500

Томат шырыны

500

14

Жеміс және жидек шырындары

100


Томат немесе көкөніс шырыны


15

Сиыр сүті

300

15

Жаңа піскен жемістер

100


Жаңа піскен жидектер


100

Апельсиндер, мандариндер

100

Табиғи жеміс және жидек шырындары

100

Жеміс сусындары

130

Қауын

200

Қарбыздар

300

Кептірілген жемістер

20

Тосап, джем, повидло

17

Жеміс пен жидек сығындысы

10

16

Жапырақты қара шай

100


Ерігіш шай


25

      ФАО – Біріккен Ұлттар Ұйымының Азық-түлік және ауыл шаруашылығы ұйымы

      ДСҰ – Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы