Ескерту. Күші жойылды - ҚР 09.02.2015 № 285-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      Осы Заң Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік жастар саясатын қалыптастыру мен iске асырудың құқықтық негіздерiн анықтайды.

1-тарау. Жалпы ережелер

      1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар

      Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады:
      1) жастар - Қазақстан Республикасының он төрт жастан жиырма тоғыз жасқа дейiнгi азаматтары;
      2) жас отбасы - ерлi-зайыптылардың екеуi де жиырма тоғыз жасқа толмаған отбасы не жиырма тоғыз жасқа толмаған ата-ананың бiреуi, соның iшiнде ажырасқан, тұл қалған еркек (жесiр әйел) балаларды (баланы) тәрбиелейтiн толық емес отбасы;
      3) мемлекеттiк жастар саясаты - мемлекет жүзеге асыратын және жастарды қолдауға бағытталған әлеуметтiк-экономикалық, саяси, ұйымдастырушылық және құқықтық шаралар жүйесi;
      4) жастарға арналған әлеуметтiк инфрақұрылым - жастар  тіршiлiгiн қамтамасыз ету үшiн қажеттi объектілер (үйлер, құрылыстар, ғимараттар), сондай-ақ жастардың денсаулығын сақтау, оларға бiлiм беру, оларды тәрбиелеу, әлеуметтiк бейiмдеу, дене тәрбиесi, рухани және имандылық жағынан дамыту, жұмыспен қамтылуын қамтамасыз ету жөнiндегi қызметтi жүзеге асыратын ұйымдар жүйесi;
      5) жастарға арналған әлеуметтiк қызметтер - жастарға медициналық, психологиялық-педагогикалық, құқықтық қызметтер мен материалдық көмек көрсету, олардың әлеуметтiк бейiмделуiне және оңалуына жәрдемдесу жөнiндегi ic-шараларды жүзеге асыратын коммерциялық емес ұйымдар;
      6) жастар ұйымы - негiзгi мақсаты әлеуметтiк, мәдени, бiлім беру мiндеттерiн және жастардың құқықтарын, заңды мүдделерiн қорғауға бағытталған өзге де мiндеттердi шешу, рухани және өзге де қажеттiлiктерiн қанағаттандыру болып табылатын, мүшелерi (қатысушылары) жастар өкiлдерi болып табылатын заңды тұлғалар қауымдастығы (одағы), қор, сондай-ақ қоғамдық бiрлестiк нысанында құрылған коммерциялық емес, мемлекеттік емес ұйым;
      7) жастар саясаты мәселелерi жөнiндегi уәкiлеттi орган (бұдан әрi - уәкiлеттi орган) - берiлген өкiлеттiктер шегiнде мемлекеттiк жастар саясатын үйлестiрудi және iске асыруды жүзеге асыратын орталық атқарушы орган.

      2-бап. Қазақстан Республикасының мемлекеттiк жастар
              саясаты туралы заңдары

      1. Қазақстан Республикасының мемлекеттiк жастар саясаты туралы заңдары Қазақстан Республикасының Конституциясына негiзделедi және осы Заң мен Қазақстан Республикасының өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiнен тұрады.
      2. Егер Қазақстан Республикасы бекiткен халықаралық шартта осы Заңдағыдан өзгеше ережелер белгiленсе, онда халықаралық шарттың ережелерi қолданылады.

      3-бап. Мемлекеттiк жастар саясатының мақсаттары,
              мiндеттерi және принциптері

      1. Қазақстан Республикасындағы мемлекеттiк жастар саясаты жастардың рухани, мәдени, бiлiм алуы, кәсiби қалыптасуы мен дене тәрбиесiн дамытуы үшiн әлеуметтiк-экономикалық, құқықтық, ұйымдастырушылық жағдайлар мен кепiлдіктер жасау, бүкiл қоғам мүддесi үшiн олардың шығармашылық әлеуетiн ашу мақсатында жүзеге асырылады.
      2. Қазақстан Республикасындағы мемлекеттiк жастар саясатының мiндеттерi:
      1) жастардың құқықтары мен заңды мүдделерін қорғау;
      2) жастарға көмек беру және әлеуметтік қызметтер көрсету;
      3) жастардың әлеуметтiк маңызды бастамаларын iске асыру болып табылады.
      3. Қазақстан Республикасының мемлекеттiк жастар саясаты:
      1) ерекше әлеуметтiк-демографиялық топ ретiнде жастардың мүдделері мен қажеттілiктерiн тану;
      2) Қазақстан Республикасының тарихи және мәдени құндылықтарының басымдылығы;
      3) тән саулығын сақтау және нығайту;
      4) адамгершілік және рухани даму;
      5) қазақстандық патриотизмді қалыптастыру;
      6) азаматтықты қалыптастыру;
      7) жастардың құқықтары мен бостандықтарын iске асыру;
      8) жастардың проблемаларын шешудегi жүйелiлiк пен кешенділік;
      9) мемлекеттiк жастар саясатын қалыптастыру мeн iскe acыруға жастардың тiкелей қатысуы принциптерiне негiзделедi.

      4-бап. Қазақстан Республикасы мемлекеттiк органдарының
              мемлекеттік жастар саясатын іске асыру жөніндегі
              құзыреті

      1. Қазақстан Республикасының Үкiметi:
      1) мемлекеттік жастар саясатын әзiрлейдi;
      2) алып тасталды - ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);
      3) уәкiлеттi органның функцияларын, өкiлеттiгi мен құрылымын бекiтедi;
      4) мемлекеттiк жастар саясаты саласында нормативтiк құқықтық актілердi қабылдайды;
      5) мемлекеттiк жастар саясатын iске асыру жөніндегi консультациялық-кеңесші органын құрады;
      6) өзіне Қазақстан Республикасының Конституциясымен, заңдарымен және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерімен жүктелген өзге де функцияларды орындайды.
      2. Уәкiлеттi орган:
      1) мемлекеттік жастар саясатын іске асырады;
      2) Қазақстан Республикасының орталық және жергіліктi атқарушы органдарының мемлекеттік жастар саясаты саласындағы қызметiн үйлестiреді;
      3) алып тасталды - ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);
      4) мемлекеттiк жастар саясаты саласындағы нормативтiк құқықтық актілердi әзiрлейдi;
      5) өз құзыретi шегiнде мемлекеттiк жастар саясаты саласында халықаралық ынтымақтастықты жүзеге асырады;
      6) мемлекеттiк жастар саясатын iске асыру жөнiндегi қызметтi ақпараттық және ғылыми қамтамасыз етудi ұйымдастырады;
      7) алынып тасталды - ҚР 13.01.2014 № 159-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);
      8) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.
      3. Өзге орталық атқарушы органдар өз құзыретi шегінде:
      1) мемлекеттiк жастар саясатын iске асыруды қамтамасыз етеді;
      2) алып тасталды - ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);
      3) мемлекеттiк жастар саясаты саласындағы нормативтiк құқықтық актілердi әзiрлейдi;
      4) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.
      4. Жергілiкті өкілді атқарушы органдар өз құзыреті шегінде:
      1) алып тасталды - ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);
      2) жергiлiктi атқарушы органдар мен ұйымдар басшыларының мемлекеттiк жастар саясатын iске асырудың жай-күйi туралы есептерiн тыңдайды;
      3) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес азаматтардың құқықтары мен заңды мүдделерін қамтамасыз ету жөніндегі өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.
      5. Жергілікті атқарушы органдар өз құзыретi шегiнде:
      1) өңiрлерде мемлекеттік жастар саясатын іске асыруды қамтамасыз етедi;
      2) алып тасталды - ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);
      3) өңiрлерде мемлекеттік жастар саясатын іске асыру жөнiндегі консультациялық-кеңесшi органдарын құрады және олардың қызметiн қамтамасыз етедi;
      4) жергілікті мемлекеттік басқару мүддесінде Қазақстан Республикасының заңнамасымен жергілікті атқарушы органдарға жүктелетін өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.
      Ескерту. 4-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2011.07.05 № 452-IV (2011.10.13 бастап қолданысқа енгізіледі); 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 13.01.2014 № 159-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

2-тарау. Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік жастар
саясатының негізгі бағыттары

      5-бап. Мемлекеттік жастар саясатының негізгі бағыттары

      Қазақстан Республикасындағы мемлекеттiк жастар саясатының негізгі бағыттары:
      1) жастардың құқықтары мен бостандықтарын сақтауды қамтамасыз ету;
      2) жастар еңбегі мен олардың жұмыспен қамтылуы саласындағы кепілдіктерді қамтамасыз ету;
      3) жастардың кәсіпкерлік қызметіне жәрдемдесу;
      4) жас отбасыларын мемлекеттiк қолдау;
      5) жастардың тегін негізгі орта, жалпы орта білім алуына консультациялық құқығын іске асыру үшін жағдай жасауды қамтамасыз ету;
      6) жастарды тәрбиелеу және оларға жан-жақты білім беру үшін жағдай жасауды қамтамасыз ету;
      7) балалар үйлерiнің мүгедек және тәрбиеленушi жастарының құқықтары мен әлеуметтiк қорғалу кепiлдiктерiн қамтамасыз ету;
      8) жастардың патриоттық және азаматтық тұрғыда қалыптасуы үшiн жағдай жасауды қамтамасыз ету;
      9) жастардың бойында ұлттық мәдениет пен тiлдi дамыту үшін жағдай жасауды қамтамасыз ету;
      10) жастардың денсаулығын сақтауды қамтамасыз ету, олардың салауатты өмiр салтын қалыптастыру;
      11) әлеуметтiк қолдауға мұқтаж жастарға әлеуметтiк көмектi қамтамасыз ету;
      12) жастардың мәдени бос уақыты мен демалысы үшiн жағдай жасауды қамтамасыз ету;
      13) талантты жастарды мемлекеттік қолдау;
      14) жастар саясатын жүзеге асыру жөнiндегi уәкiлеттi мемлекеттiк органдардың коммерциялық емес жастар ұйымдарымен ынтымақтастығы;
      15) жастардың халықаралық ынтымақтастығына жәрдемдесу болып табылады.
      Ескерту. 5-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2007.07.27 № 320 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

      6-бап. Жастардың әлеуметтік құқықтары

      Қазақстан Республикасында жастардың:
      1) Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес мемлекеттік медициналық мекемелерде тегiн медициналық қызмет көрсетiлуiне;
      2) Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес мемлекеттiк оқу орындарында тегiн негізгі орта, жалпы орта білім алуға, сондай-ақ мемлекеттік бiлiм беру тапсырысы негiзiнде техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары бiлiм алуға;
      3) жергiлiктi мемлекеттiк басқару органдарының шешiмi бойынша жеңiлдiкті жағдайларда мемлекеттiк спорттық-сауықтыру және мәдени-ағарту ұйымдарына баруға;
      4) жергілiктi өкiлдi органдардың шешімi бойынша бiлiм беру ұйымдарының күндiзгi оқу нысанында оқитындар мен тәрбиеленушiлер үшiн қоғамдық көлікте (таксиден басқа) жеңiлдiкпен жүруге;
      РҚАО-ның ескертпесі!
      5) тармақша 2005.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі.
      5) Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес, жастар арасынан орта білімнен кейінгі және жоғары білім беру ұйымдарында мемлекеттік білім беру тапсырысы негізiнде оқитындар үшін қалааралық темiр жол және автомобиль көлiгiнде (таксиден басқа) қысқы және жазғы каникулдар кезеңiнде жеңiлдiкпен жүруге;
      6) құқықтық, психологиялық, педагогикалық мәселелер, сондай-ақ отбасылық және жыныстық тәрбие мәселелерi бойынша консультациялар түрiнде әлеуметтiк қызмет көрсетулерді; мүгедектерді, әскери қызметтен босатылған әскери қызметшiлердi, бас бостандығынан айыру орындарынан босатылған, арнаулы білім беру ұйымдарынан және ерекше режимде ұстайтын білім беру ұйымдарынан оралған адамдарды, нашақорлық, уытқұмарлық, маскүнемдiк дертiнен емделуден өткен адамдарды, адамның иммунитет тапшылығы вирусын жұқтырған және ЖҚТБ-мен ауыратын адамдарды оңалту жөніндегі қызмет көрсетулердi тұтынуға;
      7) Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес мемлекеттiк атаулы әлеуметтік көмек алуға;
      8) бiлiм беру ұйымдарында мемлекеттiк бiлiм гранты бойынша оқитындар үшін Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген мөлшерде және тәртiппен ай сайынғы мемлекеттiк стипендия алуға;
      9) оқитындардың жоғары оқу орындарында оқу кезеңiнде Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен кәсiби бiлiм ақысын төлеу үшін және тамаққа, тұруға және оқу әдебиетiн сатып алуға жұмсалатын шығындарды iшiнара өтеуге білім беру грантын алуға әлеуметтiк құқықтары бар;
      10) ауыл жастары арасынан шыққан азаматтар үшін техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі және жоғары білім беретін кәсіптік оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарына ауылдың әлеуметтік-экономикалық дамуын айқындайтын мамандықтар бойынша оқуға түскен кезде Қазақстан Республикасының Үкiметi айқындайтын мөлшерде қабылдау квотасы көзделедi.
      Ескерту. 6-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2007.07.27 № 320 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2010.11.23 № 354-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен; 03.07.2013 № 121-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Конституциялық заңымен.

      7-бап. Жастардың саяси құқықтары мен бостандықтары

      Қазақстан Республикасының жастары Қазақстан Республикасының Конституциясында және басқа да заң актілерінде көзделген барлық саяси құқықтарға және бостандықтарға ие болады.

      8-бап. Жастардың еңбек және жұмыспен қамту саласындағы
              кепiлдіктерi, олардың тұрғын үй проблемаларын
              шешуге жәрдемдесу

      1. Қазақстан Республикасындағы мемлекеттiк жастар саясаты еңбек және жұмыспен қамту саласында:
      1) жастарға арналған қоғамдық жұмыстарды дамыту;
      2) алып тасталды - ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);
      3) жастарға арналған жұмыс орындарын құратын шаруашылық субъектiлерiнiң қызметiн ұйымдастырушылық жағынан қолдау;
      4) Қазақстан Республикасының еңбек туралы заңдарына сәйкес жастардың еңбек бiрлестiктерiн құру және қызметiн ұйымдастыру, соның iшiнде оқу орындарының базасында құру және қызметін ұйымдастыру арқылы жүзеге асырылады.
      2. Қазақстан Республикасының жастарына:
      1) жұмысқа орналасуға, кәсiби даярлануға, бiлiктiлiгiн арттыруға жәрдемдесуге;
      2) мемлекеттiк ұйымдарда немесе жарғылық капиталында мемлекеттің үлесi елу проценттен асатын ұйымдарда жұмыс орнын беруге жәрдемдесуге;
      3) мүгедек жас адамдар үшін жоғары оқу орындарында оқу, қайта даярлау және тағылымдамадан өту бағдарламаларына, соның ішінде дистанциялық оқыту арқылы қол жеткiзуін қамтамасыз етуде жәрдемдесуге кепiлдіктер берiледi.
      3. Жастардың тұрғын үй проблемаларын шешу Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жүзеге асырылады.
      Ескерту. 8-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      9-бап. Жастар жүзеге асыратын кәсіпкерлік қызметтi
              мемлекеттік қолдау

      1. Жастар жүзеге асыратын кәсіпкерлік қызметке байланысты қатынастар Қазақстан Республикасының заңдарымен және осы Заңмен реттеледi.
      2. Қазақстан Республикасы жастардың кәсiпкерлiк қызметiн әлеуметтік-экономикалық, ұйымдастырушылық және құқықтық қолдау жөнiндегі шаралар жүйесiн белгілейдi.
      3. Қазақстан Республикасының аумағында кәсiпкерлiк қызметтi жүзеге асыратын және жастар саясаты саласындағы мемлекеттiк қолдауды пайдаланатын тұлғаларға:
      1) заңды тұлға құрмай-ақ кәсіпкерлiк қызметпен айналысатын жастар;
      2) жастар ұйымдастырған шаруа немесе фермер қожалықтары;
      3) қызметкерлерінің жалпы санының кемiнде жетпiс процентін өздерiнің құрылтайшылары болып табылатын жастар құрайтын ұйымдар жатады.
      4. Жастардың кәсiпкерлік қызметін мемлекеттiк қолдау:
      1) техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары, жоғары оқу орнынан кейінгі және қосымша білім берудің кәсіптік оқу бағдарламаларын iске асыратын оқу орындарының оқу-өндiрiстік базасында жастардың кәсiпкерлiк қызметiн ұйымдастыруға Қазақстан Республикасының орталық және жергiлiктi атқарушы органдарының жәрдемдесуi;
      2) жастар арасындағы халықтың әлеуметтiк жағынан қорғалмаған топтарын кәсiпкерлік қызметке тарту;
      3) жастарға кәсiпкерлiк қызмет негiздерiн оқыту, шарт негiзiнде оқу орындары мен жұмыс берушiлер арасындағы ынтымақтастықты дамыту;
      4) алып тасталды - ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);
      5) белгілi бiр жұмыстарды (қызмет көрсетулердi) орындауға келiсiмдер жасасу мақсатында мемлекеттiк органдардың осы баптың 3-тармағында аталған тұлғалармен ынтымақтастығы арқылы жүзеге асырылады.
      5. Мемлекет жастардың өнеркәсiп пен ауыл шаруашылығының, ғылым мен техниканың, мәдениет пен өнердiң, бiлiм берудiң, денсаулық сақтаудың түрлi салаларында жұмыспен қамтылуын қамтамасыз етуге, сондай-ақ халыққа әлеуметтiк қызмет көрсетуге жәрдемдесетiн кәсiпкерлердi көтермелейдi.
      Ескерту. 9-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2007.07.27 № 320 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2011.03.24 № 420-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      10-бап. Жас отбасыларды мемлекеттiк қолдау

      1. Әлеуметтік-экономикалық проблемаларды шешуде материалдық және өзге де көмек көрсетуге, тиісті білім беру, медициналық, құқықтық, психологиялық-педагогикалық, ақпараттық, консультациялық және басқа да қызметтер, оның ішінде денсаулық сақтауды, балаларды тәрбиелеу мен дамытуды, жастарды әлеуметтік қорғауды, бейімдеу мен оңалтуды қамтамасыз ету бойынша қызметтер көрсетуге бағытталған жас отбасыларды мемлекеттік қолдау Қазақстан Республикасы Мемлекеттік жоспарлау жүйесінің құжаттарына сәйкес жүзеге асырылады.
      2. Жас отбасыларын дамытуға қолайлы жағдайлар жасау мақсатында мемлекеттiк қолдау:
      1) Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жас отбасыларына жеңiлдiктi кредиттер беру;
      2) оқу орнының әкiмшiлігімен келiсiм бойынша білім алушылар болып табылатын жастар арасындағы ата-аналар үшiн оқу сабақтарына еркiн қатысуға, баланың бiр жарым жасқа толуы кезеңiне академиялық демалыс алуға құқық беру;
      3) отбасылық өмiрдiң проблемалары, жас отбасылардың психологиялық-педагогикалық, құқықтық және басқа да мәселелерi бойынша консультация беру жүйесiн дамыту;
      4) әлеуметтiк қызмет көрсетулер, әлеуметтік көмек ұсынатын коммерциялық емес ұйымдардың жүйесiн дамыту;
      5) балалар мен жастардың жазғы демалысы мен сауықтырылуын ұйымдастыру жүйесiн сақтау және дамыту;
      6) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген тәртiппен жас отбасыларына жоғары оқу орындары мен орта білімнен кейінгі бiлiм беру ұйымдарында оқу кезеңiнде бiлiм беру ұйымының жатақханасында бөлмелік үлгiдегi тұрғын үй-жай беру;
      7) мемлекеттiк мектепке дейiнгi ұйымдардың жүйесiн дамыту арқылы жүзеге асырылады.
      Ескерту. 10-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2007.07.27 № 320 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      11-бап. Талантты жастарды мемлекеттiк қолдау

      1. Қоғамның зияткерлiк және шығармашылық әлеуетiн сақтау және дамыту, Қазақстан Республикасының ғылыми, мәдени дәстүрлерiнiң сабақтастығын қамтамасыз ету мақсатында жастардың талантты және дарынды өкiлдерiн қолдау және олардың жемiстi қызметi үшiн жағдайлар жасау жөнiндегі шаралар жүйесi жүзеге асырылады.
      2. Талантты жастарды мемлекеттiк қолдауды Қазақстан Республикасының мемлекеттiк органдары көрсетедi және ол:
      1) Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен талантты жастар үшін сыйлықақылар, стипендиялар белгiлеу, білім беру гранттарын беру;
      2) ғылымның, мәдениет пен өнердiң аса көрнектi қайраткерлерiнiң шығармашылық шеберханаларын, мектептерi мен бiрлестiктерiн құруға жәрдемдесу;
      3) орта білім беретін ұйымдарда спорт секциялары мен шығармашылық үйiрмелердiң қызметiн ұйымдастыру;
      4) аса дарынды және талантты жастарды анықтау жөнiндегі орталықтарды құру және дамыту;
      5) жастардың шығармашылық жетiстiктерiн анықтау және тарату мақсатында конкурстар, көрмелер, фестивальдар, байқаулар, концерттер, симпозиумдар, оқулар, конференциялар мен семинарлар ұйымдастыру және өткiзу арқылы, халықаралық жастар алмасуларын ұйымдастыру;
      6) дарынды және талантты жастардың шетелдердiң бiлiм беру және ғылыми-зерттеу ұйымдарында оқыту, қайта даярлау және тағылымдамадан өту бағдарламаларына конкурстық негiзде қол жеткiзуiн қамтамасыз ету;
      7) ғылыми-мәдени жұмысты жүргiзу үшiн жас ғалымдарға, мәдениет, өнер мен білім қайраткерлерiне жағдайлар жасау, жас ғалымдардың әзiрлемелерiн нақты қолданысқа енгiзуге жәрдемдесу, сондай-ақ жастар арасынан шыққан зияткерлiк кадр ресурстарын сақтау және дамыту;
      8) спорт мектептерiнiң, клубтарының желiсiн дамыту, спортта дарынды жас спортшыларды қолдау, жастар арасында спорт жарыстарын өткiзу;
      9) талантты жастарға қолдау көрсететін жеке және заңды тұлғаларды моральдық көтермелеу арқылы жүзеге асырылады.
      Ескерту. 11-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2007.07.27 № 320 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

      12-бап. Жастардың халықаралық ынтымақтастығына
               жәрдемдесу

      1. Қазақстан Республикасының мемлекеттiк органдары халықаралық жастар ынтымақтастығына:
      1) халықаралық жастар алмасулары туралы келiсiмдердi жасасу және iске асыру, жастарды халықаралық бағдарламалар жүйесiне енгiзу;
      2) жастардың халықаралық ынтымақтастығы саласында халықаралық жастар алмасуларының ұйымдастырушылары мен қатысушыларына ақпаратты алуға, құжаттарды әзiрлеуге және әрiптестердi iрiктеуге көмек көрсету жолымен жәрдем көрсетедi.
      2. Жастардың халықаралық ынтымақтастығына жәрдемдесу Қазақстан Республикасының заңдары негiзiнде жүзеге асырылады.

3-тарау. Мемлекеттік жастар саясатын қалыптастыру
және іске асыру

      13-бап. Мемлекеттiк жастар саясатын қаржымен
               қамтамасыз ету

      1. Қазақстан Республикасындағы мемлекеттiк жастар саясаты:
      1) республикалық және жергiліктi бюджеттер қаражаты;
      2) жеке және заңды тұлғалардың ерiктi мүлiктiк жарналары;
      3) Қазақстан Республикасының заңдарында тыйым салынбаған өзге де көздер есебiнен қаржыландырылады.
      2. Республикалық және жергiлiктi бюджеттерде мемлекеттiк жастар саясатын iске асыру үшiн жыл сайын қаражат көзделедi.
      Қаржы қаражатының есептiк көлемi Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес мемлекеттiк жастар саясатын iске асыру үшін қажеттi материалдық және қаржылық ресурстар есепке алына отырып айқындалады.
      3. Мемлекеттiк жастар саясатын iске асыру шеңберiндегi iс-шараларды қаржыландыру Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен мемлекеттiк әлеуметтiк тапсырыс нысанында жүзеге асырылуы мүмкiн.
      Ескерту. 13-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      14-бап. Қазақстан Республикасындағы мемлекеттiк
               жастар саясатын қалыптастыруға және iске
               асыруға жастардың қатысуы

      1. Жастар Қазақстан Республикасында мемлекеттiк жастар саясатын қалыптастыруға және жүргiзуге қоғамдық жағынан маңызды бастамаларды iске асыру, орталық және жергiлiктi атқарушы органдарға өтiнiш жасау, жастар ұйымдарының аталған органдармен өзара iс-қимыл жасауы арқылы, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңдарында тыйым салынбаған өзге де нысандарда қатысады.
      2. Мемлекеттiк жастар саясатын iске асыру жөнiнде жастардың, жастар ұйымдарының мемлекеттiк органдарға енгiзетiн ұсыныстарын мемлекеттiк органдар өз өкілеттіктерiне сәйкес және Қазақстан Республикасының заңдарында айқындалған тәртіппен қарайды.
      Егер аталған ұсыныстарды қарау үшiн қаржы қаражатының есебi, ақпарат жинау, құжаттардың жобаларын әзiрлеу қажет болған жағдайда мемлекеттiк органдар ақпараттық көмектi жүзеге асырады және аталған ұсыныстарды енгiзген жастар мен жастар ұйымдарының уәкiлеттi өкілдерiмен консультациялар жүргiзедi.
      3. Мемлекеттiк органдар Қазақстан Республикасындағы мемлекеттiк жастар саясатын қалыптастыру және iске асыру саласында консультациялар мен iс-қимылдарды үйлестiру үшiн жастар ұйымдарын олардың келiсiмiмен тартуға құқылы.
      Мемлекеттiк жастар саясатын іске асыру жөніндегі іс-шараларды жүзеге асыру шеңберінде жастар ұйымдары мемлекеттiк органдармен ынтымақтасуға, ал олардың уәкiлеттi өкiлдерi мемлекеттiк жастар саясатын iске асыру жөнiндегi консультациялық-кеңесшi органдардың құрамына кiруге құқылы.
      4. Жастарды мемлекеттiк жастар саясатын қалыптастыруға және iске асыруға тарту мақсатында уәкілеттi орган Қазақстан Республикасының жастар ұйымдарымен бiрлесе отырып, екi жылда кемiнде бiр рет жалпы республикалық Қазақстан жастары форумын - Қазақстан Республикасының жастары мен жастар ұйымдарының уәкiлеттi өкілдерiнің форумын шақырады.
      Жалпы республикалық Қазақстан жастары форумын өткiзу тәртiбi, өкiлдiк нормалары уәкiлеттi орган мен Қазақстан Республикасы Үкiметінің жанындағы мемлекеттiк жастар саясатын iске асыру жөнiндегi консультациялық-кеңесшi органының ұсынуы бойынша Қазақстан Республикасының Үкiметi бекiтетiн жалпы республикалық Қазақстан жастары форумы туралы ережемен белгiленедi.
      5. Жалпы республикалық Қазақстан жастары форумы өз құзыретi шегiнде жастарға үндеу қабылдай алады, Қазақстан Республикасының мемлекеттiк жастар саясатын қалыптастыру және iске асыру туралы ұсынымдар әзiрлей алады.
      Ескерту. 14-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      15-бап. Жастарға арналған әлеуметтiк қызметтер

      1. Қазақстан Республикасында жастарды әлеуметтiк қолдау мақсатында әлеуметтік қызметтер жұмыс атқарады.
      2. Әлеуметтiк қызметтер жұмысының бағыттары:
      1) психологиялық-педагогикалық, медициналық-әлеуметтiк, заңдық көмектi жүзеге асыру және кәмелетке толмағандар мeн басқа да жастар өкiлдерiне консультациялар беру;
      2) өздерінің тәни кемiстiктерiне байланысты ерекше қолайсыз жағдайларда қалған адамдарға әлеуметтiк көмек;
      3) жас отбасыларына әлеуметтік көмек;
      4) еңбек және оқу ұжымдарында жастарды құқықтық қорғау;
      5) мiнез-құлқы девиантты кәмелетке толмағандарға, қадағалаусыз және панасыз қалған кәмелетке толмаған азаматтарға әлеуметтiк көмек;
      6) жастар арасындағы бас бостандығынан айыру орындарынан босатылған, сондай-ақ арнаулы білім беру ұйымдарынан және ерекше режимде ұстайтын білім беру ұйымдарынан оралған адамдарды, нашақорлықтан, уытқұмарлықтан, маскүнемдiктен емдеуден өткен адамдарды, адамның иммунитет тапшылығы вирусын жұқтырған және ЖҚТБ-мен ауыратын адамдарды әлеуметтiк қалпына келтiру (оңалту);
      7) құқықтық насихат, жастардың жұмысқа орналасу, бiлiм беру және кәсіптік даярлау, бос уақытын өткiзу, туризм және спорт салаларындағы құқықтарын iске асыру мүмкiндiгi туралы оларды хабардар ету;
      8) жастардың тұрғылықты жерi бойынша бос уақытын мазмұнды өткiзуiн ұйымдастыру, соның ішiнде жасөспiрiмдер мен жастардың аула клубтарын ашу мен қолдау және жастарға көмек көрсету жөніндегi басқа да функциялар;
      9) жастардың жұмысқа орналасуына және жұмыспен қамтылуына жәрдемдесу болып табылады.
      3. Жастарға арналған әлеуметтiк қызметтер жұмыстарын қаржыландыру мемлекеттiк жастар саясатын iске асыру үшін көзделген мемлекеттiк бюджет қаражатының, сондай-ақ Қазақстан Республикасының  заңдарында тыйым салынбаған өзге де көздердiң есебiнен жүзеге асырылады.
      4. Әлеуметтiк қызметтердiң жастарға арнап мемлекеттiк бюджет қаражаты есебінен қаржыландырылатын қызметi шеңберiнде көрсететiн әлеуметтiк қызмет көpceтулеpi тегiн ұсынылады.
      Ескерту. 15-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2010.11.23 № 354-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      16-бaп. Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік жастар
               саясатын ақпараттық қамтамасыз ету және ғылыми
               негіздеу

      1. Мемлекеттік органдар Қазақстан Республикасындағы мемлекеттiк жастар саясатын ақпараттық қамтамасыз ету, денсаулығын сақтауға, бiлім алуға, әлеуметтiк қызметке, кәсiптiк бағдар алуға, жұмысқа орналасуға, демалуға, әлеуметтiк оңалуға, жас отбасыларын қолдауға құқықтарын іске асыру мүмкiндiктерi туралы, жастар ұйымдарымен ынтымақтастық нысандары және Қазақстан Республикасындағы мемлекеттiк жастар саясаты саласындағы басқа да құқықтарды iске асыру туралы жастарды хабардар ету жөнiндегi қызметтi жүзеге асырады.
      Бұл мақсатта жастарға арналған ақпараттық жүйелердi, ақпарат орталықтарын құру арқылы жастарға ақпараттық қызмет көрсетудi кеңейту үшiн жағдайлар қамтамасыз етiледi, бұқаралық ақпарат құралдарының өкiлдерiмен ынтымақтастық жүзеге асырылады.
      Мемлекеттік органдар жастарды, жастар ұйымдарын мемлекеттік жастар саясатын іске асыру жөніндегі жоспарланатын және жүзеге асырылатын iс-шаралар туралы бұқаралық ақпарат құралдары арқылы хабардар етуге мiндеттi.
      2. Мемлекеттiк органдар өз құзыретiне сәйкес Қазақстан Peспубликасындағы мемлекеттік жастар саясатының проблемалары бойынша ғылыми зерттеулер ұйымдастырады. Көрсетілген зерттеулер ұзақ мерзiмдік негiзде жүзеге асырылады.
      3. Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік жастар саясаты саласындағы зерттеулердің нәтижелерi негiзiнде уәкілетті орган жыл сайын Қазақстан Республикасындағы жастардың жағдайы туралы баяндаманы әзiрлеп, Қазақстан Республикасының Yкiметiне табыс етедi және оны бұқаралық ақпарат құралдарында жариялайды.
      Қазақстан Республикасындағы жастардың жағдайы туралы баяндаманы орталық және жергiлiктi мемлекеттiк органдар өз құзыретi шегiнде тиiстi шешiмдер қабылдау үшiн қарайды.
      Ескерту. 16-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      17-бап. Жастарға арналған әлеуметтік инфрақұрылым

      1. Мемлекеттiк органдар Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жастарға арналған әлеуметтік инфрақұрылым объектiлерiн құруды және оның жұмыс iстеуiн қамтамасыз етедi.
      2. Мемлекеттiк органдардың жастарға арналған әлеуметтiк инфрақұрылым объектiлерiнiң арнаулы мақсатын өзгерту туралы, тарату туралы шешiмдердi қабылдау тәртiбi жастардың тiршiлiгiн, бiлiм алуы мен тәрбиесiн, дене тәрбиесiн, рухани және имандылық жағынан дамуын қамтамасыз ету үшiн мұндай шешiмдердi қабылдаудың салдарын тиiстi мемлекеттiк органның немесе органдардың арнайы құрылған сараптама комиссиясының бағалауы жөнiндегi iс-шараларды көздейдi.
      3. Мемлекеттiк меншiк мүлкi болып табылатын, құрылуы, сатып алынуы немесе оқшауландырылуы жастарға арналған әлеуметтiк инфрақұрылым объектiлерiнiң жұмыс iстеуiн қамтамасыз етуге байланысты болатын мүлiк (соның iшiнде жер учаскелерi, үйлер, құрылыстар, ғимараттар, жабдық) аталған мақсаттарына ғана сәйкес пайдаланылуы мүмкiн.
      Егер туындаған мән-жайларға байланысты аталған мүлiктi жастарға арналған әлеуметтiк инфрақұрылым объектiлерiнiң жұмыс iстеуiн қамтамасыз ету мақсатында пайдалану мүмкiн болмаса, оны өзге мақсаттарда пайдалану туралы шешiмдi тиiстi уәкiлеттi мемлекеттiк орган жастарға арналған әлеуметтiк инфрақұрылым объектiсiнiң шығынын өтеуге бағытталған шараларды алдын ала қолдану шартымен қабылдайды.
      4. Мемлекеттiк органдар Қазақстан Республикасының заң актiлерiнде белгiленген тәртiппен жастар ұйымдарына үйлердi, ғимараттарды және олардың жарғылық мақсаттарын жүзеге асыру үшiн қажеттi өзге де мүлiктi өтеусiз пайдалануға беруге құқылы.
      5. Жастарға арналған мемлекеттiң меншiгiндегi әлеуметтiк инфрақұрылым объектiлерiнiң жұмыс iстеу тәртiбi, оны материалдық және қаржылай қолдау шаралары Қазақстан Республикасының заңдарымен айқындалады.

4-тарау. Қорытынды ережелер

      18-бап. Мемлекеттік жастар саясаты туралы Қазақстан
               Республикасының заңдарын бұзғаны үшiн
               жауаптылық

      Мемлекеттiк жастар саясаты туралы Қазақстан Республикасы заңдарының бұзылуына кiнәлi тұлғалар Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауапты болады.

      19-бaп. Қазақстан Республикасының заңдарын қолдану

      Осы Заң күшiне енген кезде қолданылатын Қазақстан Республикасының заңдары оған қайшы келмейтiн бөлiгiнде қолданылады және ол қолданысқа енгiзiлген күннен бастап бір жыл iшiнде соған сәйкес келтiрiлуге тиiс.

      20-бап. Осы Заңды қолданысқа енгізу тәртiбi

      1. Осы Заң, 2005 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгiзiлетiн 6-баптың 5) тармақшасын қоспағанда, ресми жарияланған күнiнен бастап қолданысқа енгiзiледi.
      2. Мыналардың күшi жойылды деп танылсын:
      1) "Қазақ ССР-iндегi мемлекеттiк жастар саясаты туралы" 1991 жылғы 28 маусымдағы Қазақ ССР-iнің Заңы (Қазақ CCP Жоғарғы Советiнiң Ведомостары, 1991 ж., N 28, 377-құжат; Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесінің Жаршысы, 1994 ж., N 9-10, 158-құжат; 1995 ж., N 20, 120-құжат; Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1997 ж., N 13-14, 205-құжат);
      2) Қазақ ССР Жоғарғы Советiнiң "Қазақ CCP-iндегi мемлекеттiк жастар саясаты туралы" Қазақ CCP Заңын күшiне енгiзу туралы" 1991 жылғы 28 маусымдағы қаулысы (Қазақ ССР Жоғарғы Советiнiң Ведомостары, 1991 ж., N 28, 378-құжат).

      Қазақстан Республикасының
      Президентi