Ескерту. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Президентінің 2009.06.18 N 829 Жарлығымен.
Жұмыссыздарды әлеуметтiк қолдау мақсатында қаулы етемiн:
1. Қазақстан Республикасының Министрлер Кабинетi ұсынған Халықты жұмыспен қамтудың 1994 жылға арналған республикалық бағдарламасы бекiтiлсiн /қоса берiледi/.
2. Қазақстан Республикасының Министрлер Кабинетi Мемлекеттiк жұмыспен қамтуға жәрдем жасау қорына 1994 жылға арналған республикалық бюджетте осы мақсат үшiн белгiленген қаражаттың келiп түсу мөлшерiнде Бағдарламаның қаржыландырылуын қамтамасыз ететiн болсын.
Қазақстан Республикасының
Президентi
Қазақстан Республикасы
Президентiнiң
1994 жылғы 15 шiлдедегi
N 1800 қаулысымен
бекiтiлген
Халықты жұмыспен қамтудың 1994 жылға арналған
республикалық бағдарламасы
Осы Бағдарлама жүргiзiлiп жатқан әлеуметтiк-экономикалық реформалардың тереңдетiлуiн және еңбек нарығындағы ахуалды ескере отырып жұмыссыздарды әлеуметтiк қолдау жөнiндегi шараларды белгiлейдi.
1. Еңбек нарығының 1994 жылға арналған болжамы
Еңбек нарығындағы 1993 жылғы ахуал жұмыскерлердiң босап қалуы және жұмыссыздық деңгейi турасында болжамдық бағалауды жоққа шығарды. Жекешелендiру бағдарламасын жүзеге асыруға, экономикадағы құрылымдық өзгерiстерге байланысты еңбек нарығын 250-ден 450 мыңға дейiн жұмыстан босап қалғандар толықтырып, ал жұмыссыздар саны 200-500 мың адамға жетедi деп шамаланған болатын.
Халық шаруашылығын жұмыскерлердiң босап қалуы шынтуайтында болжамданғаннан азырақ, өндiрiстiң құлдырау қарқынының одан әрi үдей түсуiне қарамастан 46,7 мың адам болып шықты.
Бұл процесстер 1994 жылғы еңбек нарығын болжамдауда ескерiлдi. Республикада әзiрге жаппай жұмыссыздық байқалмайды. Алайда жасырын жұмыссыздықтың "шоғырлануы" орын алуда. Ықтиярсыз демалыста жүрген жұмыскерлер мен өндiрiстiң құлдырауына байланысты толық емес жұмыс уақыты режимiнде жұмыс iстейтiндердi ескергенде, жасырын жұмыссыздық экономикалық тұрғыда белсендi халық санының 2-3 процентi мөлшерiнде бағаланады.
Физикалық көнеруге байланысты жойылатын жұмыс орындарының саны жаңадан ашылатындар санынан инвестициялық белсендiлiктiң төмендiгi салдарынан арта түседi.
Еңбек нарығына 1994 жылы мынадай факторлар әсерiн тигiздi:
өндiрiс көлемiнiң азаюы;
тиiмдiлiгi төмен, зиян шегiп отырған кәсiпорындар мен ұйымдарды қайта құру және жою:
құрылымдық өзгерiстер, жекешелендiру және мемлекет иелiгiнен алу;
еңбек нарығында жұмыс күшiне кәсiби бiлiктiлiк және аумақтық аспектiлерiнде сұраныс пен ұсыныстың теңестiрiлмегендiгi.
1994 жылы жұмыскерлердiң босап қалуы 133 мың адам құрайтын болады.
Жұмыстан босап қалудың мұндай ауқымымен жұмыссыздық бұрынғыша кәсiпорындар мен ұйымдарда жасырын нысанда шоғырланып, 400-ден 600 мың адамға дейiн құрауы мүмкiн.
Еңбек нарығында жұмыс күнiн ұсыну қолы бос халықтың барлық санаттарының есебiнен, жұмыстан босап қалатындары қоса алғанда, 1445 мың адамға жетедi.
Жұмыс iстеп тұрған қорларды ауыстыруға және модерлендiруге бөлiнетiн болжалды инвестициялар мөлшерiне, сондай-ақ мемлекеттiк емес кәсiпорындар есебiнен жұмыс орындарының көбеюiне орай жұмыс күшiне сұраныс /кәсiпорындар мен ұйымдардан табиғи себептермен шығатындарды ауыстыруды ескере отырып/ 1047 мың адам деңгейiнде болжамдалып отыр.
Мемлекеттiк жұмыспен қамту қызметiне жұмыс iздестiрiп 327 мың адам келiп жүгiнедi, олардың iшiнен 157 мың адам жұмысқа орналастырылады, ал 170 мың адам жұмыссыздар болып танылады.
Мемлекеттiк жұмыспен қамту қызметi ресми тiркеген жұмыссыздық деңгейi 2,2 процент құрайды. Жасырын жұмыссыздықты ескергенде ықтимал жұмыссыздық деңгейi 7-10 процент құрауы мүмкiн.
Еңбек нарығындағы жаппай жұмыссыздықтың алдын алуға бағытталған шаралардың жүзеге асырылуын, жұмыссыздарды әлеуметтiк қолдауды талап етедi.
2. Жұмыссыздарды әлеуметтiк қолдау жөнiндегi шаралар
1994 жылы мемлекеттiк жұмыспен қамту қызметiнiң негiзгi мiндетi жұмыстан босатылғандар мен жұмыс iстемейтiн азаматтарға жұмыс iздестiруге және жұмыс берушiлерге қажеттi кадрларды iрiктеп алуға жәрдем беру болып табылады.
Ақпарат құралдары еңбек нарығындағы ахуалды, бос жұмыс орындары мен вакансиялар туралы мәлiметтердi, жұмысы жоқ азаматтарға өзiн-өзi жұмыспен қамтамасыз етудi дамыту мүмкiндiктерi туралы ұсыныстарды, жұмыс күшiнiң сапасын арттырудағы Мемлекеттiк жұмыспен қамту қызметiнiң рөлiн, оның кәсiптiк және аумақтық ұтқырлығы мен жұмысты жiтi iздестiруге ынталандыруын жариялап отыруы қажет.
Еңбек нарығында халықты әлеуметтiк қолдау тұрғысынан маңызды рөлдi кәсiптiк бағдарлау, кәсiптiк оқыту және қайта даярлау атқаруға тиiс.
Кәсiптiк бағдарлау, кәсiптiк оқыту және
қайта даярлау
1994 жылы жұмыстан босап қалғандар мен жұмыспен қамтылған халық iшiнен 25 мың адам оқытудан өтедi. Кәсiптiк оқыту көлемiн ұлғайтуға мұқтаждық кәсiптiк даярлаудың икемдi және тармақталған жүйесiн қалыптастыру, оны жүргiзу нысандары мен шарттарын кеңейту қажеттiгiн туғызады.
Осы мақсатта Мемлекеттiк жұмыспен қамту қызметi жұмыссыздарды және жұмыспен қамтылмаған халықты экономиканың жұмыс орындарына, соның iшiнде перспективаға арналған, мұқтаждығын ескере, жұмыс берушiлердiң талаптарына, еңбек нарығындағы сұранысқа ұдайы бейiмделе отырып кәсiптiк оқытуды ұйымдастырады.
Босап қалған жұмыскерлер мен жұмыспен қамтылмаған халықты оқыту мемлекеттiк емес оқу орындары жүйелерiнде келiсiмдi негiзде даярлау, қайта даярлау және бiлiктiлiгiн арттыру жүйесiн тiкелей өндiрiсте, соның iшiнде конверсияланатын кәсiпорындарда, сондай-ақ Мемлекеттiк жұмыспен қамту қызметiнiң оқу-методикалық орталықтарының базасында қосарластыра дамыта отырып жүзеге асырылады.
Жұмыссыздарды кәсiптiк оқытуды ұйымдастыруда басым назар еңбек нарығындағы халықтың әлсiз бәсекелес санаттарына: жұмысты тұңғыш рет iздестiрушiлерге, мүгедектерге, ұзақ уақыт жұмыс iстемегендерге, көп балалы аналарға аударылатын болады. Оларды даярлау жаппай кәсiптер бойынша да, сондай-ақ оларға үй еңбегiмен, шағын бизнеспен, кәсiпкерлiкпен айналысуға мүмкiндiк беретiн кәсiптер бойынша жүзеге асырылады.
Ауылшаруашылық аймақтарында халықтық кәсiптер мен қолөнершiлiкке оқыту ұйымдастырылады.
Жергiлiктi ұлт адамдарын даярлау, қайта даярлау, бiлiктiлiгiн арттыру үшiн еңбек нарығында сұранысқа ие болып отырған, сондай-ақ жеке еңбек қызметiнiң дамуына ықпал жасайтын кәсiптер бойынша қазақ тiлiнде 20 оқу бағдарламасын әзiрлеу көзделiп отыр: фермер - жалдаушы, хатшы-референт, сылақшы-әрлеушi, ұлттық тағамдар аспазы, домбыра, қобыз жасау шеберi, кiлем тоқу шеберi және басқалар.
Кәсiптiк бағдарлауды жетiлдiру мақсатында курстық оқу желiсiнiң, жаңа және беделдi мамандықтардың, кәсiптердiң ақпараттық банкiн қалыптастыру, кәсiптiк графикалық материалды /бейнекәсiпжазбаларды жасауды қоса/ әзiрлеу, Мемлекеттiк жұмыспен қамту қызметiнiң жұмыс практикасына адамды зерттеудiң психодиагностикалық кәсiптiк бағдарлау әдiстемелерiн енгiзу жөнiндегi жұмыс жалғастырылады.
1994 жылы ақы төленетiн қоғамдық жұмыстар одан әрi жалғасын табады, олармен 20,4 мың жұмыссызды қамту белгiленiп отыр.
Қоғамдық жұмыстарға қалалық жерлерде:
қалаларды экологиялық тазарту, жаяу жүргiншiлер жолдарын салу, мектептер мен ауруханаларды жөндеу, күндiзгi бала-бақшалардағы жұмыс, жас көшеттер, көкөнiс, жемiстер және басқаларды өсiру; ауылдық жерлерде: ұсақ жер суландыру жұмыстары, жолдар салу, тұрғын үй мен мектептер салу, жердi қорғау және ағаш отырғызу жатады. Бұдан басқа қалалық және ауылдық жерлерде қоғамдық жұмыспен айналысатындар кәрiлерге, мүгедектерге қызмет көрсетiп, аурулар мен балаларды күтуге көмек бередi.
Халықтың еңбек нарығында әлеуметтiк қорғауға аса мұқтаж санаттарын /кәмелетке жетпеген балалары бар әйелдер, 20-ға дейiнгi жастар, мүгедектер/ жұмыспен қамтуға жәрдем жасау жөнiндегi бiрiншi кезектегi шара ретiнде жұмыс орындарын квоталауды ұйымдастыру, және бәрiнен де бұрын мемлекеттiк сектор кәсiпорындарында, ал аумақтық тұрғыда - кәсiпорындарындағы бос жұмыс орнының саны ең көп Қазақстанның орталық облыстарында /Қарағанды, Павлодар, Жезқазған/, көзделiп отыр.
Жұмыссыздық бойынша жәрдемақы төлеу
1994 жылы жұмыссыздық бойынша жәрдемақыны 96,2 мың жұмыссызға төлеудi жүзеге асыру белгiленедi.
Жұмыссыздарды әлеуметтiк қолдау жөнiндегi шараларды /даярлау және қайта даярлау, қоғамдық жұмыстарға қатысу, жұмыссыздық бойынша жәрдемақы төлеу/ iске асыруға 181832 мың теңге жұмсалады.
Мемлекеттiк жұмыспен қамту қызметiн дамытуға оның мамандарының бiлiктiлiгiн арттыру мен оқытуды, жұмыспен қамту орталықтарын техникалық құралдар және ұйымдастыру техникасымен жабдықтауды, қызмет жайларын жалдауды, сондай-ақ баспа-жарнамалық жұмысы мен халықты жедел хабардар етудi қоса алғанда 34000 мың теңге жұмсау көзделiп отыр.
Мемлекеттiк жұмыспен қамтуға жәрдем жасау қорынан қоныс аудару шаралары /53,9 млн. теңге/ мен тұрғын үй саласын қаржыландыруға /47,6 млн. теңге/ арналған шығыстар ескерiле отырып, республикалық бюджетте 1994 жылға белгiленген жалпы шығындар 317,4 млн. теңгенi құрайды.
Жұмыссыздарды әлеуметтiк қорғау жөнiндегi
1994 жылға арналған
ШАРАЛАР
_______________________________________________________________
N | Шаралардың мазмұны | Орындалу | Жауапты | Шығындар,
п/п| | мерзiмi |орындаушылар | мың теңге
----------------------------------------------------------------
1. Жұмыссыздарды 1994 Еңбекминi, 181832
әлеуметтiк қолдау - жыл жергiлiктi
141,6 мың адам, әкiмдер
соның iшiнде:
- кәсiптiк бағдарлау, // // 60590
даярлау және қайта
даярлау - 25 мың адам
- қоғамдық жұмыстар - // // 8965
20,4 мың адам
- жұмыссыздық бойынша // // 114277
жәрдемақы төлеу - 96,2
мың адам
2. Мемлекеттiк жұмыспен 34000
қамту қызметiн ұстау
және дамыту
Барлығы : 215832
