Ескерту. Күші жойылды - ҚР Үкіметінің 2010.04.14 № 302 Қаулысымен.

      Қазақстан Республикасы Үкiметінiң 2004 жылғы 28 маусымдағы N 715 қаулысымен бекiтiлген Қазақстан Республикасында тұрғын үй құрылысын дамытудың 2005-2007 жылдарға арналған мемлекеттiк бағдарламасын iске асыру жөнiндегi iс-шаралар жоспарының 4.4-тармағын iске асыру мақсатында Қазақстан Республикасының Үкiметi ҚАУЛЫ ЕТЕДI:

      1. Қоса беріліп отырған Қазақстан Республикасында құрылыс материалдары, бұйымдары мен құрастырмалары өнеркәсiбiн дамытудың 2005-2014 жылдарға арналған бағдарламасы (бұдан әрi - Бағдарлама) бекiтiлсiн.

      2. Мүдделi министрлiктер, облыстардың, Астана және Алматы қалаларының әкiмдерi Қазақстан Республикасы Индустрия және сауда  министрлiгiмен бiрлесіп:
      Бағдарламада көзделген iс-шаралардың тиiсiнше және уақтылы орындалуын қамтамасыз етсiн;
      жарты жылда бiр рет, есептi жарты жылдықтан кейiнгi айдың 5-күнiнен кешіктірмей Қазақстан Республикасы Индустрия және сауда министрлiгіне Бағдарлама iс-шараларының iске асырылу барысы туралы талдамалық ақпарат ұсынсын.

      3. Қазақстан Республикасы Индустрия және сауда министрлiгi жарты жылда бiр рет, есептi жарты жылдықтан кейiнгi айдың 25-күнiнен кешiктiрмей Қазақстан Республикасының Үкiметiне Бағдарлама iс-шараларының орындалуы туралы жиынтық ақпарат ұсынсын.

      4. Қазақстан Республикасы Индустрия және сауда министрлiгi Қазақстан Республикасы жергiлiктi атқарушы органдарының Бағдарламаны орындау жөнiндегi қызметін үйлестірудi жүзеге асырсын.

      5. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Индустрия және сауда министрлігіне жүктелсін.

      6. Осы қаулы қол қойылған күнінен бастап күшiне енедi.

       Қазақстан Республикасының
      Премьер-Министрі

Қазақстан Республикасы   
Үкіметінің         
2004 жылғы 13 желтоқсандағы 
N 1305 қаулысымен     
бекітілген        

  Қазақстан Республикасында құрылыс материалдары,
бұйымдары мен құрастырмалары өнеркәсібін дамытудың
2005-2014 жылдарға арналған
БАҒДАРЛАМАСЫ

Астана, 2004 жыл

1. Бағдарламаның паспорты

Атауы            Қазақстан Республикасында құрылыс материалдары,
                 бұйымдары мен құрастырмалары өнеркәсiбiн дамытудың
                 2005-2014 жылдарға арналған бағдарламасы

Бағдарламаны     Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2004 жылғы
әзiрлеу үшiн     28 маусымдағы N 715  қаулысымен бекiтiлген
негiздеме        Қазақстан Республикасында тұрғын үй құрылысын
                 дамытудың 2005-2007 жылдарға арналған мемлекеттiк
                 бағдарламасын iске асыру жөнiндегi іс-шаралар
                 жоспарының 4.4-тармағы

Негізгі          Қазақстан Республикасының Индустрия және сауда
әзiрлеушi        министрлігі

Мақсаты          Қазақстан Республикасының құрылыс материалдары,
                 бұйымдары мен құрастырмалары өнеркәсiбiн
                 инновациялық дамытуды қамтамасыз ету.

Мiндеттерi       Саланы дамытуды ынталандыратын негізгi шараларды
                 айқындау;
                 саланы дамытуды мемлекеттiк қолдаудың нысандары
                 мен әдiстерiн айқындау;
                 қазiргi жоғары технологиялық, бәсекеге қабiлеттi
                 және экспортқа бағдарланған құрылыс материалдарын,
                 бұйымдары мен құрастырмаларын алу бойынша жаңа
                 өндiрiстердi құру.

Қажетті          Инвестициялық жобаларды iске асыруды қаржылық
ресурстар мен    қамтамасыз ету кәсiпорындардың өз, шетелдiк және
оларды           отандық инвесторлардың, мемлекеттiк даму
қаржыландыру     институттарының қаражаттары есебiнен жүзеге
көздерi          асырылады.
                 Бағдарламаның ғылыми-техникалық бөлігін қаржылық
                 қамтамасыз ету мемлекеттік тапсырыс шеңберiнде
                 республикалық бюджетте Бағдарлама әкімшісі көздеген
                 қаражат шегiнде жүзеге асырылады. Бағдарламаны
                 ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізу бөлігін
                 қаржыландыру республикалық бюджеттің есебінен
                 жүзеге асырылады, шығындардың көлемі 100 млн.
                 теңгені, оның ішінде жылдар бойынша: 2006 жылы -
                 47 млн. теңгені, 2007 жылы - 53 млн. теңгені
                 құрайды;
                 Инвестициялық жобаларды қаржыландыру
                 кәсіпорындардың өз қаражаты, шетелдік және отандық
                 инвесторлардың қаражаты, кредиттер есебінен жүзеге
                 асырылады. Бағдарламаны қаржыландыру көлемі
                 бірінші кезеңде (2005 - 2007 жылдары) 50,3 млрд.
                 теңгені; екінші кезеңде (2008 - 2010 жылдары)
                 206,1 млрд. теңгені құрайды.

Күтілетiн нәтиже   Бағдарламаны iске асыру бiрiншi кезеңде
                (2005-2007 жылдар) мыналарға:
                   құрылыс материалдары импортының көлемiн 380 млн.
                 АҚШ долларына төмендетуге және валюталық қаржының
                 кетуiн жыл сайын орта есеппен 120-170 млн. АҚШ
                 долларына төмендетуге;
                   ілгерiндi технологияларды енгiзу есебiнен
                 материалды, энергияны және еңбекті қажетсiнетiн
                 өндiрiстердi азайтуға және өнiмнiң өзiндiк құнын
                 төмендетуге;
                   республикадағы салалардың өндiрiстiк әлеуетiн
                 одан әрi өсiруге арналған базаны құруға мүмкiндiк
                 бередi.
                   Екiншi кезеңде (2008-2010 жылдар):
                   құрылыс материалдары, бұйымдары мен
                 құрастырмалары өнеркәсiбi өнiмiнiң негiзгі
                 түрлерiмен құрылыстың тұтыну көлемiнен 80-90%-ға
                 дейiн қамтамасыз етуге қол жеткізуге;
                   тиiмдi және экологиялық таза құрылыс
                 материалдарының, бұйымдары мен құрастырмаларының
                 ассортиментiн ұлғайтуға;
                   Үшiншi кезеңде (2011-2014 жылдар):
                   экспортқа бағдарланған өндiрiстi игеруге және
                 сыртқы рыноктарда бәсекеге қабiлетті құрылыс
                 материалдарын шығаруды 60%-ға дейiн ұлғайтуға;
                   жоғары технологиялық және ғылымды қажетсінетін
                 өндірістерді пайдалануға беруге қол жеткізуге;
                   12000-ға дейін қосымша жұмыс орнын құруға және
                 халықты жұмыспен қамтуды жоғарлатуға.
                   салықтардың нақты түсiмiн ұлғайтуға мүмкiндiк
                 бередi.

Iске асыру       2005-2014 жылдар, 1-кезең 2005-2007 жылдар, 2-кезең
мерзiмi          2008-2010 жылдар, үшiншi кезең - 2011-2014 жылдар
       Ескерту. 1-бөлімге өзгерту енгізілді - ҚР Үкіметінің 2007.06.19. N  514 қаулысымен.

  2. Кiрiспе

      Бағдарлама Қазақстан Республикасы Үкiметінiң 2004 жылғы 28 маусымдағы N 715  қаулысымен бекiтiлген Қазақстан Республикасында тұрғын үй құрылысын дамытудың 2005-2007 жылдарға арналған мемлекеттiк бағдарламасын iске асыру жөнiндегі iс-шаралар жоспарының 4.4-тармағына сәйкес әзiрлендi.
      Тұрғын үй құрылысы азаматтық, өнеркәсiптiк және арнайы құрылыстың дамуымен қатар, Қазақстанның 2030 жылға дейiнгі даму стратегиясының басым бағыттарының бiрi болып танылды және жалпы ұлттық сипаттағы барынша маңызды мiндеттердiң бiрi болып табылады.
      Қазақстан Республикасы Президентiнiң 2004 жылғы 11 маусымдағы N 1388  Жарлығымен бекiтiлген Қазақстан Республикасында тұрғын үй құрылысын дамытудың 2005-2007 жылдарға арналған мемлекеттiк бағдарламасының негiзгi мақсаты халықтың қалың жiгiнiң тұрғын үйге қолжетiмдiлігі қамтамасыз ететiн тұрғын үй құрылысын дамыту проблемаларын кешендi шешу болып табылады. Сондай-ақ тұрғын үй құрылысының құнын төмендетуге, тиiмдi, экологиялық таза құрылыс  материалдарын өндiрудi одан әрi дамытуға және жаңа технологиялар енгiзуге, жеке тұрғын үй құрылысын дамытуға әрi жеке инвестицияларды тарту есебiнен тұрғын үй салуға бағытталған шаралар қабылдау көзделiп отыр.
      Қазақстан Республикасында тұрғын үй құрылысын дамытудың 2005-2007 жылдарға арналған мемлекеттiк бағдарламасын iске асыру нәтижесiнде тұрғын үйлердi пайдалануға берудi жыл сайын өсiру қарқыны кезiнде үш жыл iшiнде жалпы алаңы 12 млн. шаршы метрден астам, оның iшiнде 2005 жылы - 3 млн. шаршы метрден астам, 2006 жылы - 4 млн. шаршы метрден астам, 2007 жылы - 5 млн. шаршы метрден астам тұрғын үй салынатын болады. Қазақстан Республикасында тұрғын үй құрылысын дамытудың 2005-2007 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасын iске асыруға мемлекеттiк бюджеттен 150,0 млрд. теңге, оның iшiнде: 2005 жылы - 60,5 млрд. теңге, 2006 жылы - 63,7 млрд. теңге, 2007 жылы - 25,8 млрд. теңге бөлiнетiн болады. Бұдан басқа, 2005 жылы кредитке берiлетiн 42 млрд. теңгенi 2007 жылы қайта инвестициялау жүзеге асырылатын болады.
      Өнеркәсiптiк және азаматтық үйлер мен ғимараттар құрылысының сапасына қойылатын қазiргi заманғы талаптар әлемдiк стандарттарға сәйкес келетiн жаңа және тиiмдi құрылыс материалдарын қолдануды алдын ала айқындайды.
      Дегенмен, құрылыс материалдарының отандық өнеркәсiбi құрылыс өндiрiсiнiң қажеттілігін толық көлемде қанағаттандырмай отыр.
      Құрылыстың материалдық-техникалық базасының деңгейi қазiргі заманғы талаптарға жауап бермейдi. Көптеген кәсiпорындардың негізгі қорының тозуы 60-70%-ды құрайды. Өндiрiс энергияны жоғары деңгейде тұтына отырып, экологиялық талаптарды сақтамастан, ескiрген технологиялар бойынша жүргізiлуде. Өнiмдердiң жекелеген түрлерi бәсекеге қабiлетсiз болып отыр.
      Республиканың ғылыми-техникалық әлеуетiн тиiмдi пайдалану негiзiнде экономикалық өсу және ұлттық жалпы өнiмдегi шикiзатты құрайтын жоғары технологиялық экспортқа бағдарланған өнiмге кезең-кезеңмен алмастыру Қазақстанның стратегиялық дамуының негiзгi бағыттарының бiрi болып табылатыны Бағдарламаны әзiрлеудiң қажеттілігіне себепшi болды.
      Осы факторлардың барлығы отандық құрылыс материалдары өнеркәсiбiн дамыту, iшкi және сыртқы рыноктарда да олардың бәсекеге қабiлетiн арттыру үшін жағдай жасауға бағытталған, көрсетілген ұзақ мерзiмдi Бағдарламаны әзiрлеуге себепшi болды.
      Бұрын құрылыс материалдарының өнеркәсiбi кәсiпорындарының жұмысын тұрақтандыру үшiн Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 1996 жылғы 11 қарашадағы N 1366  қаулысымен бекiтiлген "Құрылыстың өндiрiстiк базасын құрылымдық қайта құрудың 1996-2000 жылдарға арналған" бағдарламасы әзiрленген болатын, қаржылық қиындықтарға байланысты Бағдарлама іс жүзiнде iске асырылмады.
      Қазақстандағы құрылыс материалдарының экспортына шетелдiк фирмалардың қызығушылығы, отандық кәсiпорындардың өз қаржылық мүмкiндiктерiнiң шектелуі, капитал салымы көлемiнiң үлкен болуы және өтемдiлiктiң ұзақ мерзiмге созылуы құрылыс материалдары кәсiпорындарын дамытуға арналған инвестицияларды тартуға ынталандырмады.

  3. Құрылыс материалдары, бұйымдары мен құрастырмалары
өнеркәсiбiнiң қазiргі жай-күйiн талдау

        3.1. Жалпы деректер

      Құрылыс материалдарының өнеркәсiбi кез келген ел экономикасының iрi құрамдасы болып табылады. Құрылыс үшiн негізгі материалдық база болып табылатын ол экономиканың басқа да салаларындағы және қоғамның тұтастай әлеуметтiк жай-күйiнiң өсiм қарқынына айтарлықтай әсерiн тигiзедi. Қазақстанда оның құрамына 600-ге тарта кәсiпорын кiредi, бұл ретте олардың 30-ы iрi, ал 100-i орташа болып табылады. Қазақстанның барлық құрылыс индустриясында 268 мың адам (жалпы жұмыспен қамтылғандардың 4%-ы) жұмыспен қамтылған, олардың iшiнде құрылыс материалдары өндiрiсiнiң саласында 63753 адам. Дамыған елдердiң көпшiлiгінде құрылыс индустриясының үлесi 5-тен 7% аралығында.
      Құрылыс материалдарының өнеркәсiбi дегеніміз - 20-ға таяу дербес салаларды қамтитын, олардың көпшiлiгінiң өз құрамында бiрнеше өндiрiстерi болады, бұл ретте жиынтығында құрылыс материалдарының жалпы рыногын құра отырып, әрбiр сала дербес жұмыс iстейтiн өз рыногын құрады.
      Құрылыстың жоғары қарқыны мен құрылыс материалдарының өндiрiсi үшiн ресурстардың болуы құрылыс материалдарының рыногын қалыптастырудың негізгі алғышарты болып табылады. Сондай-ақ саланың дамуына тұрғын үй құрылысы үшiн және басқа да оларды кезеңдiк қалпына келтiру, жөндеу, қайта жаңғырту үшiн тұрмыста үй шаруашылығы құрылыстарына қажетті құрылыс материалдарына тұрғындардың қажеттiлiгi, сондай-ақ халық шаруашылығы кешенiнiң кәсiпорындар, офистер, өндiрiстiк кешендер салу әрi мемлекеттік және қоғамдық қордың тұрғын ғимараттарын, әкiмшiлiк, мәдени-тұрмыстық ғимараттарды, өнеркәсiптiк және гидротехникалық құрылыстарды жөндеу үшiн құрылыс материалдарына қажеттiлiгi саланың дамуына айтарлықтай әсер етедi.
      Қазақстанда бұл сала айрықша көп тармақтылықпен ерекшеленбейдi, отандық өндiрушiлер санитарлық-техникалық бұйымдарды, табақ шыны сияқты тауарларды, лакты сырлық бұйымдардың, жылу оқшаулағыш бұйымдардың көптеген түрлерi мен өзгелерiн шығармайды.
      Цемент, жылу оқшаулағыш, қабырғалық, жабындық әрлеу материалдары мен басқа да бұйымдарды өндiру жөніндегі кәсiпорындарды қайта жарақтандыру төменгi қарқынмен жүзеге асырылуда. Меншiктi машина жасау дамымаған, iс жүзiнде жүк көтеру машиналарын, көтеру-тасымалдау тетiктерiн, құрылыс машиналары мен технологиялық жабдықтарды өндiру жөніндегі зауыттар жоқ.
      Бүгінде құрылыс материалдарының отандық өнеркәсiбi Қазақстанның құрылыс кешенiнiң бiр бөлiгін ғана қанағаттандыруға қабiлеттi, соның әсерiнен рыноктың басым бөлiгiн iс жүзiнде құрылыс материалдарының барлық түрлерi бойынша зәрулiктi болдырмайтын импорттық өнiм иеленедi.
      Тiптi, Қазақстанда соңғы жылдары қыш тақталар, пластмассалық құбырлар, металл жабынқыштар, пластиктен жасалған ұсталық бұйымдар, құрғақ қоспалар және басқа да өнiмдер шығару жөніндегі өндiрiс пайда болғанымен, iс жүзiнде Қазақстанның құрылыс материалдары саласының барлық өнiмдері сыртқы рынокта бәсекеге қабiлетсiз (асбесттi қоспағанда). Саланың көптеген кәсiпорындарының техникалық деңгейi озық шетелдiк технологиялардың талаптарынан бiршама артта қалып қойған. Мұның негiзгi себептерi - инвестициялардың жеткiлiксiздiгi, тозудың жоғарылығы (55%-ға дейiн), негiзгi қорларды жаңартудың баяулығы мен бiлiктi мамандардың жеткiлiксiздiгi.

       3.2. Құрылыс материалдарының iшкi рыногын талдау

      Тұтынушылардың "бiрлiгі" құрылыс материалдары рыногының айрықша ерекшелiктерiнiң бiрi болып табылады, рыноктардың кiшi салаларының көпшілігі үшiн - бұл құрылыс ұйымдары. Құрылыста 75-80%-дан астам құрылыс материалдары, 95%-дан астам қабырғалық материалдар, 90% құрылыс бетондарынан жасаған бұйымдар, 85% асбестцементті бұйымдар, 95% жиналмалы темiр бетондар тұтынылады. Осыған орай құрылыс материалдарының негізгі түрлерінің рыногын дамытуға құрылыстың көлемi мен құрылыс индустриясының дамуы әсер етедi, ал құрылыс көлемдерін өзгертудің серпiнi оны қалыптастырады.
      Қазақстандағы құрылыс саласы соңғы жылдары жылына 20%-дан астам қарқынды өсiмдi көрсетiп отыр. Бұл ретте құрылыстың барлық секторлары: өнеркәсіптік, тұрғын үй, жол құрылысы белсендi дамуда.
      Күрделi құрылыстан басқа, құрылыс материалдары рыногының өнiмдерi мынадай халық шаруашылығының барлық салаларының қажеттiлігін қанағаттандыруға арналған: тау-кен өндiру өнеркәсiбi, ауыл шаруашылығы, өңдеушi өнеркәсiп, электр энергиясын, газ бен суды өндiру мен оны бөлу, көлiк пен байланыс. Үй шаруашылығының жеке тұрғын үй құрылысы да құрылыс материалдарының маңызды тұтынушыларының бiрi болып табылады.
      Құрылыс материалдары саласы өнеркәсiбiндегi үрдiс ең алдымен республиканың экономикасындағы инвестициялық белсендiлiкпен, саланы реформалаудың қарқынымен және капитал салымдары құрылымындағы өзгерiстермен айқындалады. Ипотекалық кредит берудiң дамуы, сондай-ақ Тұрғын үй құрылысын дамытудың мемлекеттiк бағдарламасының қабылдануы да құрылыс материалдары саласындағы капитал ағынына ықпал ететiн болады.
      Осы саланың келесi ерекшелiгiне бiрыңғай рынок пен рыноктық кеңiстiктiң, өңiрлердегi құрылыс материалдарының жергілiктi рыноктарының жеткіліксiз дамуы, сондай-ақ әзiрленетiн шикiзат көздерiне бекiтiлген кәсiпорындардың бiркелкi емес және тепе-тең емес аумақтық бөлiнуi жатады. 2003 жылы құрылыс объектiлерiне айтарлықтай капитал салымдары кезiнде құрылыс материалдары рыногының басым көлемi Қазақстанның Батыс өңiрлерiнiң, сондай-ақ цемент, құрылыс кiрпiшi, қыш және отқа төзiмдi бұйымдар, асбестцементтi пен минералданған бұйымдар, рудалық емес материалдар және тағы басқалар сияқты құрылыс материалдарының кейбiр түрлерiнiң өндiрiсi жеткiлiктi түрде дамымаған немесе мүлде жоқ Ақмола мен Алматы облысының иелігінде қалып отыр.
      Құрылыс материалдарының өнеркәсiбi мейiлiнше көп энергияны, материалдарды қажетсiнетiн, сондай-ақ жүктi қажетсiнетiн сала болып табылады: саланың құрылым шығындарында 20%-дан астамын отын-энергетикалық ресурстар құрайды; көлiктiң әр түрлерiмен өнiм мен шикiзатты тасымалдау көлемi жалпы мемлекеттiк жүк тасымалының 30%-ын құрайды; саладағы тау-кен жұмыстарының көлемi қара және түстi металлургияның соған ұқсас көлемiнен асып түседi; шикiзат шығындары, әдетте, өнiмнiң бiрлiгiне 1-2 салмақ бiрлiгін құрайды. Мысалы, 1 тонна цемент өндiрiсi үшiн 1,2-2,2 тоннаға дейiн әктас және 0,3-0,8 тоннаға дейiн қоспалар, 1 тонна әк үшiн - 2 тонна әктас, 1 тонна құрылыс гипсi үшiн - 1,25 гипс тасы және т.б. қажет. Құрылыс материалдарының негiзгi массасы айтарлықтай көлiктi қажетсiнумен ерекшеленедi, ал оларды алысқа тасымалдау пайдалы емес.
      Қазiргi кезде монополист кәсiпорындардың тарифтiк және бағалық қысымы (газға, отынға, бензинге, электр энергиясына бағаның ұлғаюы және тасымалға тарифтердiң өсiмi) саладағы экономикалық жағдайды болжау кезiнде қосымша қиындықтар туғызады. Бұл ретте негiзiнен мұнай өнiмдерiне деген бағаның өсiмiне байланысты жүк тасымалы өнiмге тұтынушылық сұранысты төмендетедi, құрылыс материалдарының өзiндiк құны мен бағасын арттырады, олардың бәсекеге қабiлетiн төмендетедi және импорттың өсiмiне алып келедi.
      Осы рынокты қараған кезде құрылыс материалдарына деген маусымдық сұраныстың да маңызы бар. Мәселен, құрылыс атмосфералық және климаттық жағдайларға байланысты болады және бұл факторлардың әрекетi объектiлердi жыл бойы салуды жүзеге асыруға мүмкіндік бермейді, жаз, көктемнiң бір бөлiгі мен күз құрылыс салу кезеңi болып табылады. Қазақстан жағдайында бұл кезең 7-8 ай болып отыр. Осыған орай құрылыс материалдарына сұраныс маусымдықпен сипатталады. Алайда, құрылыстағы жаңа технологиялардың пайда болуы, құрылыс мерзiмiне талаптардың өсуi құрылыс материалдарына сұраныстың маусымдылығын біршама жеңiлдетедi.
      Рынок ерекшелiгiнiң арасында шикiзат биржалары, делдалдық қызметпен айналысатын көптеген фирмалар, маркетингтік, консалтингтік, аудиторлық ұйымдар, сондай-ақ ақшалай-кредиттік жүйе мен банктерді, шаруашылық тәуекелдердi сақтандыру жүйелері мен тағы басқаларын қоса алғанда, инфрақұрылымдардың дамымағанын да бөлiп айтуға болады. Рыноктың инфрақұрылым тұтынушылардан түсетін көңіл-күйді қалыс жібермейді, өндірушілерге осы реңктi қабылдауын және оларға бара-бар әсерiн қамтамасыз етедi, өндірушілер мен тұтынушыларды бiрыңғай шаруашылық процестермен байланыстырады. Қазақстанда құрылыс материалдары инфрақұрылымның әлi қалыптаспаған деп айтуға болады, ал отандық құрылыс материалдарының жоғары бәсекеге қабілеттілiгін қамтамасыз ету өте қажет.
      1996-2003 жылдар кезеңi шетелдiк тауарларды, жұмыстар мен қызметтер көрсетудi жеткiзушілердiң белсендi экспансиясы жағдайында өтті. Отандық өндiрiстiң 1998 жылдан бастап жандана бастағанына қарамастан, осы күнге дейiн құрылыс материалдары мен бұйымдарына сұранымның өскендiгін дәлелдейтiн құрылыс материалдары импортының өскені байқалып отыр (1-кестенi қараңыз).

      1-кесте. Негізгі құрылыс материалдары өндiрiсiнiң және
импортының көлемi, млн. теңге

__________________________________________________________________
     Атауы          |1999 жыл|2000 жыл|2001 жыл|2002 жыл|2003 жыл
__________________________________________________________________
Құрылыс материалда-
рының, бұйымдары
мен құрастырмала-
рының негiзгi
түрлерiн шығару       15 160   18 420   22 000   57 452   68 458
Негiзгі құрылыс
материалдарының
импорты               23 946   21 630   52545,4   8 200   132 063
__________________________________________________________________

      Соңғы жылдары тұрғын үй құрылысын дамыту шеңберiнде қолданылған шаралар құрылыс материалдарының, бұйымдары мен құрастырмаларының негізгі түрлерiн өндiру көлемiнiң артуына әсер етті, 2003 жылы 2002 жылдың осыған ұқсас кезеңiмен салыстырғанда орта есеппен 48,8%-ды құрады. Бiрақ, құрылыс көлемiнiң артуына алғышарт жасаған құрылыс материалдары импортының өсуi кәсіпорындардың өндiрiстiк қуатын пайдалануды әлi де тоқтатып тұр, оның 10-25%-ы нақты пайдаланылып отыр.
      Тұтастай алғанда, құрылыс кешенiнiң қуаты толығымен пайдаланылмайды, негізiнен өндiрiстi жаңғыртуға арналған кәсiпорындардың айналым қаражатының шектелуiнен әрi құрылыс материалдарының, бұйымдары мен құрастырмаларының өндiрiсiнде жоғары сапалы технологияларды игеру үшiн жеңiлдiктi ұзақ мерзiмдi кредиттердiң болмауынан оның мүмкiндiктерi шектелiп отыр (2-кестеге қараңыз).

      2-кесте. 2003 жылы құрылыс материалдарының, бұйымдар
мен құрастырмалардың негiзгі түрлерiн өндiру

__________________________________________________________________
    Өнiмнiң атауы    |  Өлшем бiрлiгі  |  2003   |  2002 жылға
                     |                 |  жылғы  | есептi кезең
                     |                 | өндiрiс |    %-да
__________________________________________________________________
Мәрмәр және әктасты
тас                    мың текше метр       69,4     84,4
Гранит, құмтас және
басқа да тастар        мың текше метр     1464,2     114,4
Әктас және гипс          мың тонна        7352,5     109,8
Табиғи құм             мың текше метр       2412     112,6
Рудалық емес
материалдар            мың текше метр    12271,8     137,4
Ағаш материалдар       мың текше метр      263,6     114,2
Терезелер, есiктер
және басқа да ағаш
бұйымдар               мың шаршы метр      375,6     119,5
Полимерлер негiзiн-
дегi бояулар, лактар        тонна          10552     183,6
Пластмассадан жа-
салған құбырлар,
түтiктер және
шлангтер                    тонна         5472,3     256,3
Пластмассадан жасал-
ған есiктер,
терезелер                   тонна           6873       112
Керамика тақтайшалар
және тақталар          мың шаршы метр      680,3     121,1
Керамикадан жасалған
құрылыстық кiрпiш      мың текше метр      286,2      76,1
Цемент                   мың тонна        2569,7     120,7
Әк                       мың тонна         789,6     111,1
Силикат және қож
кiрпiш                   мың тонна         527,5      51,4
Жиналмалы құрылыстық
құрастырмалар            мың тонна        1542,1       167
Тауарлық бетон         мың текше метр     4043,7     115,3
Асбоцеметтен жасалған
шифер                  мың шаршы метр     9438,5     142,3
Асбоцеметтен жасалған
құбырлар мен
фитингтер                   тонна           5839     237,1
Құрылысқа арналған тас      тонна          28081      79,8
Жабынды (рубероид)
бұйымдар               мың шаршы метр      16277       130
Қожмақта және
минералды мақта             тонна           8009     137,1
Қара металдан
жасалған раковиналар
мен жуғыштар             мың дана            6,5      70,7
Қара металдан
жасалған ванналар        мың дана           42,3     285,8
Жиналмалы металл
құрастырмалар               тонна          84246     153,1
__________________________________________________________________

       3-кесте. Құрылыс материалдарының негізгі түрлерiнiң
2003 жылғы импорты және қажеттілiгі

__________________________________________________________________
P/c |                              |Импорттың| Импорт |  Жалпы 
N  |           Атауы              |  құны,  |        | қажеттілік
    |                              | мың АҚШ |        |
    |                              | доллары |        |
__________________________________________________________________
1    Табиғи құм және басқалар,
     мың тонна                        1599,9     252      2500
2    Рудалық емес материалдар,
     мың тонна                        1251,1   234,5     12350
3    Цемент, мың тонна               18920,6   480,9      3035
4    Әк, мың тонна                    1578,6      23       812
5    Гипс, ангидрит, мың тонна        1758,9    22,3      7313
6    Сылақ, тығыздағыштар,
     бiтегiштер, мың тонна              9038    23,5        55
7    Керамикалық кiрпіш, мың дана     5243,2 43824,4    195000
8    Бояулар, лактар мен ерi-
     тінділер, мың тонна             38063,9      35      44,5
9    Қыштық тақталар және
     тақтайшалар, мың шаршы метр     32140,3  8526,3      9202
10   Шифер, мың шаршы метр              6256      94     11721
11   Линолеум, мың шаршы метр         6697,1  3930,7      3931
12   Қожмақта, минералды, силикатты
     мақта, тонна                     9657,4   23340     31240
13   Гранит, мәрмәркесілген тастар,
     мың тонна                        4330,8       8        39
14   Бетоннан жасалған жиналмалы
     құрылыстық құрастырмалар,
     тонна                            4810,4   72250      1542
15   Жабынды материалдар, мың шаршы
     метр                             3678,2  5297,6     21575
16   Фарфордан жасалған раковиналар,
     қолжуғыштар, тонна               7409,4    7610      7610
17   Шыны, мың шаршы метр              12568  5583,5      5583
18   Гипс-картон, мың шаршы метр      7937,6  5378,1      5400
19   Ағаштан жасалған тақталар,
     басқалар, мың текше метр        25534,5    99,9       100
20   Ыстықтай басылған шыбықшалар
     (арматура), мың тонна           62645,1   233,7       234
21   Силикат және қож кірпiш,
     мың тонна                           -        -      527,5
22   Қара металдан жасалған
     раковиналар мен жуғыштар,
     мың дана                            -        -        6,6
23   Қара металдан жасалған
     ванналар, мың дана                 2092      36        44
24   Радиаторлар және оның
     бөлiктерi, мың тонна               7383     7,5       7,5
25   Пластикпен немесе қағазбен
     әрленген ағаштан жасалған
     тақталар, мың текше метр            494    99,9       100
26   Жеңіл бетоннан жасалған
     блоктар, мың тонна               1145,4    20,5        21
27   Пластмассадан жасалған
     құбырлар, түтіктер және
     шлангтер мен олардың
     фитингтерi, мың тонна           29906,5      13      18,5
__________________________________________________________________

      Құрылыс материалдары өнеркәсiбiнiң негізгі өндірiстік қуаттары республиканың шығыс, оңтүстiк және орталық облыстарында орналасқан. Аумақтық орналастырудағы сәйкессiздiктер жоғары тарифтiк жағдайларда өнiмдер мен шикiзаттарды жеткiзу бойынша көп қаржы шығынына алып келедi. Едәуiр қашықтыққа жеткiзген кезде сату бағасындағы көлiк шығыстарының үлес салмағы 55-65%-ға жетедi, бұл республиканың облыстары бойынша бағаның едәуiр саралануына алып келедi (4-кестенi қараңыз).

      4-кесте. Құрылыс материалдарының жекелеген түрлерiне
арналған 2003 жылғы орташа бағалар

___________________________________________________________________
    Құрылыс     |      Облыстардың, қалалардың атауы
материалдарының |__________________________________________________
    атауы       |Атырау| Батыс   |Маңғыстау|Оңтүстiк |Астана|Алматы
                |      |Қазақстан|         |Қазақстан|      |
___________________________________________________________________
Цемент тг/тонна  7537,0  8330,0    9628,0     6087,0  4918,0 7393,0
Қыш кiрпiш
тг/дана           11,0     9,9      15,6        7,4    28,9   13,5
Силикат және қож
кiрпiш тг/дана     13,7    12,9     21,38          8    12,9  15,89
Тауарлық бетон
тг/текше метр   10946,0  6527,0   14726,0     5365,0  6687,0 4010,0
Қиыршықтас
тг/текше метр    2146,0  2239,0    2010,0      519,0  1166,0  676,0
Құрылыстық құм
тг/текше метр    1756,0   756,0    2623,0      947,0   776,0  467,0
Қыш тақта
тг/шаршы метр    1613,0   852,0    1139,0      725,0   934,0 1596,0
Жертөле қабыр-
ғасының
блоктары
тг/текше метр    7133,0 10154,0   32735,0     9343,0  5406,0 5437,0
Терезе шынысы
тг/шаршы метр     393,0   506,0     988,0      393,0   632,0  697,0
___________________________________________________________________

        3.3. Жанама салаларды дамытудың әлеуетi

      Ұлттық экономикадағы осы саланың орнын анықтай отырып, оның өнеркәсiптiң басқа салаларымен өзара байланысын айқындау қажет. Iс жүзiнде салалар арасындағы өзара байланыс анағұрлым кең және күрделi, оларды оңайлатылған түрде ұсыну құрылыс материалдары өндiрiсiнiң салаларын, оның ұқсас және көмекшi салаларын дамытуға әсер ететiн негiзгi процестердi қадағалауға мүмкiндiк бередi. Мәселен, қаралып отырған саланың шикiзаттық базасы тау-кен өндiру өнеркәсiбi болып табылады, бiрақ қиыршықтас, құм, әктас және өзгелер сияқты рудалық емес құрылыс материалдары өңдеуге ұшырамайды және бiрден тұтынылады. Химиялық өнеркәсiп және металлургия да құрылыс материалдарының кейбiр түрлерiн өндiру үшiн шикiзат жеткізушілер болып табылуы мүмкiн. Одан әрi дайын өнiм тұтынушы рынокқа (құрылыс ұйымдарына) тiкелей түсуi мүмкiн, бiрақ көбiнесе құрылыс материалдары сауда делдалдары арқылы сатылады.
      Өндiрушiлер сатып алушылар ретінде де қатысуы мүмкiн, яғни құрылыс заттарының көптеген түрлерiн өндiру үшiн компонент ретiнде әртүрлi құрылыс материалдары қажет, мысалы шифр, темiрбетон бұйымдары үшін цемент қажет және т.б. Құрылыс материалдары өнеркәсiбiнiң кәсiпорындары саланың өзiнен 20%-дан астам өнiмдi тұтынады, оның 75%-ы сала iшiндегі айналымды құрайды. Салада 35%-ға жуық өндiрілетiн цемент және 30%-ға жуық басқа да кiшi салалардың өнiмдерi, негiзiнен асбест және рудалық емес құрылыс материалдары тұтынылады.
      Көмекшi салалармен өзара байланысты қалыптастырудың маңызы зор, оларсыз (технологиялар және жабдықтар, тасымалдау, электр энергиясы, жұмыс күшi, капитал) құрылыс материалдары өндiрiсiнiң саласы болуы мүмкiн емес. Егер бұрын мұндай аудит, консалтинг және сақтандыру сияқты қызметтер көрсету сала үшін қажет емес болса, дәл қазiр бәсекеге қабілетті саланы мұндай инфрақұрылымдарсыз қамтамасыз ету мүмкiн емес. Құрылыс материалдары өнеркәсiбiнiң жекелеген кiшi салалары бойынша қосымша құн тiзбектемесiн, оның ықпалдастырылу деңгейiн зерделеу сондай немесе өзге проблемалардың бар екендiгін және олардың туындау себептерiн көрсетуi мүмкiн.
      Құрылыс материалдары, бұйымдары мен құрастырмалары өнеркәсiбi құрылыс саласының тұтастай әлеуетiн айқындайтын өндiрiс саласы болып табылады.
      Бұл орайда саланың қарқынды даму мүмкiндiгiнiң қолда бар әлеуетiн атап өткен жөн.
      Сонымен, саланың дамуына кепiлдiк беретiн күштi тараптарға мыналар жатады:
      мамандандырылған ғылыми-зерттеу институттары және ұйымдар түрінде ғылыми-техникалық әлеуеттiң болуы;
      Қазақстан Республикасында тұрғын үй құрылысын дамытудың 2005-2007 жылдарға арналған мемлекеттiк бағдарламасын қабылдауға байланысты өнiмдердi тұтынатын сыйымды рыноктың болуы және оның артуы;
      инвестициялық ресурстарға мүдделі кәсiпорындардың қол жеткiзуiне мүмкiндiк ашатын даму институттарының болуы;
      саланың дамуын қолдау жөніндегі мемлекеттік саясатты жете түсiну;
      өңiрлiк құрылымдарды қалыптастыруға мүмкiндiк беретiн жеткiлiкті шикiзат базасының және материалдардың, бұйымдар мен құрастырмалардың көптеген номенклатурасын шығаруға арналған кiшi салалардың болуы.
      Құрылыс материалдары, бұйымдары мен құрастырмалары өнеркәсiбiнiң жай-күйін талдау, өндiрiстiк-экономикалық байланыстардың үзiлуi, iшкi рыноктың күрт тарылуы және тұтынушы сұранымының төмендеуi, күрделi құрылысқа инвестициялардың бiрнеше есе азаюы, энергия ресурстары мен қызметтер көрсетуге бағаның артуы саланың көптеген кәсiпорындарын экономикалық құлдырауға, банкротқа ұшырауға әрі таратуға алып келгендігін көрсетедi. Құрылыс материалдары өнеркәсiбiнiң құлдырауы 1990 жылғы деңгейден 1999 жылы өнiмдердi шығару не бары 7,1%-ды құрауына алып келдi. Өтпелi кезеңнiң қиындықтарын республиканың рыногында бос қалған орындарды иемденген шетелдiк фирмалар мен компаниялар ұтымды пайдаланды.
      Сонымен бiрге, құрылыс кешенiнiң материалдық базасының бiрқатар позициясы бойынша 1999 жылы өндiрiстiң құлдырауы тоқтағаны анық, ал олардың iшiнен кейбiреулерiнiң өркендеуi сала кәсiпорындарының бiраз бөлiгі рыноктық жағдайларға бейiмделе бастағандығын айғақтайды.

       3.4. Саланың дамуын тежейтiн негiзгi факторлар

      Саланың құрылымы айқын шикiзаттық немесе шикiзатқа жуық бағыттарға ие, республикада қайта өңдеудiң жоғарғы дәрежесiнде және құрылыс кешенiнiң қазiргі заманғы талаптарына сәйкес өнiмдер өндiретiн кәсiпорындар жеткiлiксiз. Экспорттың негізгі материалдары асбест және рудалық емес құрылыс материалдары болып табылады, сонымен қатар табақты шынының, қабырғалық материалдардың, қазiргi шатырлық материалдардың, қыштан жасалған бұйымдардың және сантехникалық бұйымдардың импорты жүзеге асырылуда.
      Құрылыс материалдарын өндiретiн кәсiпорындардың көпшiлiгi орта немесе шағын және осының салдарынан оларда өндiрiстi жаңғырту (не ұйымдастыру) жөніндегі жобаларды қаржыландырумен байланысты елеулi проблемалар бар. Проблемалар өзiндiк айналымдық қаражатпен жеткiлiктi қамтамасыз етілмеуi бөлiгiнде де, сондай-ақ лизингтiк операцияларды қамтамасыз етуде де туындауда.
      Шағын кәсiпорындар iшкi және сыртқы рыноктарда да бәсекеге қабiлетсiз, өйткенi бiр өндiрiстiк тiзбектiң iшiнде тұрған кәсiпорын өнiмдi рынок бағасымен шығарады, осылайша анағұрлым жоғары қосымша құны бар сегментте тұрған өндiрушiлердi шикiзат алумен немесе оны алғашқы қайта өңдеумен айналысатын кәсiпорындарға қарағанда бәсекеге қабiлетсiз етедi.
      Менеджердiң жеткiлiксiз білiктілігі сала кәсiпорындарына өндiрiстiк ресурстарды тиiмдi пайдалануға мүмкiндiк бермейдi.
      Сала кәсiпорындарында да, соңғы өнiмдi негізгі тұтынушыларда да айтарлықтай ақпарат жеткiлiксiздiгі сезiледi. Сала кәсiпорындары саланы әлемдiк, өңiрлiк және ұлттық деңгейде дамытудың қазiргi заманғы үрдiстерi туралы ақпаратқа мұқтаж, өнiмнiң әртүрлi түрлерi бойынша маркетингтiк зерттеулер қажеттілiгi бар (отандық және өңiрлiк рыноктар). Құрылыс ұйымдары құрылыс белсендiлiгінiң негізгi орталықтарына тасымалдаудың бағалары мен тарифтерi көрсетiлген құрылыс материалдарының отандық өндiрушiлерi туралы ақпаратқа мұқтаж.
      Бүгінгі күнi кәсiпорын iшiнде инновациялық жұмыс iс жүзiнде жүргізілмейдi. Осы ретте, республикада құрылыс материалдарын алудың және қолданыстағы өндiрiстiк желiлердi жаңғыртудың жолдарын iздестiрудiң жаңа тәсiлдерiн әзiрлеумен айналысатын арнайы ғылыми-зерттеу институттары iс жүзiнде жоқ.
      Қалыптасқан жағдай орташа жедел перспективадағы мемлекеттiң тiкелей араласуынсыз iшкi рыноктағы отандық кәсiпорындардың бәсекеге қабiлетсiздiгіне әкеледi.
      Осылайша, салалық өзгеше ерекшелiктерi бар құрылыс материалдары, бұйымдары мен құрастырмалары өнеркәсiбiнiң әлсiз жақтарына мыналар:
      өндiрiстердi жарақтандырудың техникалық төменгi деңгейi;
      кәсiпорындардың айналым қаражатының және өндiрiстердi жаңғырту мен техникалық қайта жарақтандыру үшiн қорланудың жеткілiксiздiгi;
      өнiмдi өндiрудiң жоғарғы өзiндiк құны;
      нормативтік-ақпараттық қамтамасыз етудiң нашар дамуы, әсiресе шикiзаттың бары және жаңа сапа стандарттарын енгiзу жөнiндегі рәсiмдер туралы ақпарат бөлiгінде;
      өндiрiстердi орналастыруда аумақтық сәйкессіздіктердің болуы;
      жаңа импорт алмастыратын және экспортқа бағдарланған өндiрiстердi дамыту үшiн инвестициялардың жеткілiксiз болуы;
      кәсiпорындардың көлiктік қызметтер көрсетуге қол жеткізуге және құнына жоғары тәуелдiлiгi;
      мамандардың аса жетіспеушілiгi және оларды республикада дайындаудың сандық деңгейiнiң төмендiгі жатады.
      Бұның бәрi көпшiлiк кәсiпорындарды техникалық және технологиялық жарақтандырудың қазiргі деңгейi қазiргі әлемдiк стандарттарға сәйкес келетін отандық құрылыс материалдарын шығаруды ұйымдастыру мүмкiн болмай отырғандығын куәландырып отыр.
      Көптеген дамыған елдердiң (АҚШ, Жапония және басқалар) практикасы экономикалық дағдарыстан шығудың тиiмдi шараларының бiрi ретiнде өнеркәсiптiк өндiрiске ғылыми-техникалық жетiстіктердi тарту және оларды дамыту екендігін көрсетiп отыр. Отандық құрылыс материалдары өнеркәсiбiндегі ғылыми-техникалық прогресс, негізiнен шетелдiк ғылыми-техникалық әзірлемелерге және импорттық технологиялық жабдықтар сатып алуға негiзделген. Бұл саланы дамытудың басым бағыттарындағы жаңа салалық ғылыми зерттеулер және шетелдiк технологиялар, алдыңғы қатарлы кәсiпорындардың тәжiрибелерi базасында күш-жiгердi шоғырландыруды талап етедi.
      1993-1996 жылдар кезеңінде отандық ғылыми-зерттеу институттары (ҚазМСҚА, "ҚұрылысматериалҒЗЖИ" ЖАҚ-ы, "(ҚазҒЗСТҚСИ" PMК, ҒҰА ХИ) ғылыми-зерттеу және тәжірибе-конструкторлық жұмыстардың ғылыми-техникалық бағдарламаларын орындады. ҒЗТКЖ-ды орындау нәтижелерінің негізiнде құрылыс индустриясының базасын жаңғырту және қайта жаңарту жөнiндегi "Кешендi бағдарлама" мен мақсатты бағдарламалар: "Неопорбетон", "Волластонит", "Полимерлi құрылыс материалдары" және т.б. әзiрлендi. Алайда, қаржылық қаражаттың жеткіліксіз болуы ҒЗТКЖ нәтижелерiн өндiрiске кеңiнен енгiзуге мүмкіндік бермейді.
      Сондықтан, құрылыс материалдары өнеркәсiбiн қарқынды дамытуға, өндiрiсті технологиялық жаңартуға, экспортқа бағдарланған құрылыс өнімдерінің сапасын дамытуға және ғылымды қажетсiнетiн өндiрiсті дамытуға бағытталған шараларды әзiрлеу барынша өзектi болып отыр.

        3.5. Құрылыс материалдарының, бұйымдары мен құрастырмаларының өндiрiсiне арналған Қазақстанның минералдық-шикiзат базасы

      Шикiзаттың негізгі түрлерiнiң кен орындарын нақтылау және өңiрлерде кен орындары кадастрының түзету жасау құрылыс материалдарының, бұйымдары мен құрастырмаларының өнеркәсiбiн дамытудың, жергілiктi материалдық өндiрiстi дамытудың негiзгi мәселелерiнiң бiрi болып табылады. Қазақстанның минералдық-шикiзат базасына мониторинг жүргiзу құрылыс материалдарының, бұйымдары мен құрастырмаларының өндiрiсiне, оның iшiнде құрылыс кешенiнiң қазiргi талаптарына сәйкес келетiн жоғары дәрежеде қайта өңделетiн өнiмдерге арналған шикiзаттың негізгі түрлерiнiң пайдаланылатын кен орындарының жеткілiкті мөлшерде екендігін дәлелдейдi. Бiрақ, қазiргi уақытта пайдаланылатын кен орындарымен салыстырғанда резервтегі, өңделмеген кен орындарының саны басым болып отыр, бұл шикiзат базасын жеткілiксiз пайдаланып отырғанымызды дәлелдейдi және аса қарқынды дамуға алғышарт жасайды.      
      Құрылыс индустриясының шикiзат базасын кеңейтудің басым бағыттарының бiрi өнеркәсiптiң қалдықтарын өндiрiске тарту болып табылады.

      5-кесте. Құрылыс материалдарының, бұйымдары мен
құрастырмаларының өндiрiсiне арналған Қазақстанның
минералдық-шикiзат базасы

___________________________________________________________________
P/c|  Шикiзат   |  Кен орындарының, |   Қордағы (баланстағыларды
  N |материалдары|       саны        |    және баланста жоқтарды
    |            |___________________|қоса алғанда), мың текше метр
    |            |Бар- |пай- |резерв-|____________________________
    |            |лығы,|дала-|тегілер|Барлығы,   |пайдала-|резерв-
    |            |оның |ныла-|       |оның ішінде|нылатын-|тегілер
    |            |ішін-|тын- |       |           | дар    |
    |            | де  |дар  |       |           |        |
___________________________________________________________________
1    Құрылыс тасы  241   76     165   3576239,5  1656557,3 1919682,2
2    Құрылыс құмы  186   61     125   1654088,4  685199,32 968889,1
3    Қаптағыш тас   61   37      24    86382,24   45971,51  40410,73
4    Ғаныш және
     андригит       19    6      13    271282,0   175757,0   92525,0
5    Баяу балқи-
     тын балшық      8    2       6    71724,04   18227,04   53497,0
6    Перлитті
     шикізат         3    -       3     22531,4       -      22531,4
7    Волластонит
     және дала
     шпаты          23    3      20    471617,4     3944,2  467673,2
8    Цементі
     шикізат        45   17      28   4813236,3  2369902,3   2443334
9    Асбест         12    1      11   1514695,1   696838,0  817857,1
10   Малтатас-
     құмды қоспа   283   94     189   2596091,7   870185,3 1725906,4
11   Кірпіштік
     шикізат       869   43     826   1310637,5   272430,4 1038207,1
___________________________________________________________________

      6-кесте. Облыстар шегiнде құрылыс материалдарының,
бұйымдары мен құрастырмаларының өндiрiсiне арналған
Қазақстанның минералдық-шикiзат базасы
___________________________________________________________________
P/c|  Облыс     |  Кен орындарының, |   Қордағы (баланстағыларды
  N |            |       саны        |    және баланста жоқтарды
    |            |___________________|қоса алғанда), мың текше метр
    |            |Бар- |пай- |резерв-|____________________________
    |            |лығы,|дала-|тегілер|Барлығы,   |пайдала-|резерв-
    |            |оның |ныла-|       |оның ішінде|нылатын-|тегілер
    |            |ішін-|тын- |       |           | дар    |
    |            | де  |дар  |       |           |        |
___________________________________________________________________
1        2         3    4       5         6         7        8
___________________________________________________________________
                          1. Құрылыс тасы
1    Ақтөбе        17    8       9     261858,5    169004,5  92854,0
2    Атырау         1    1       -       1872,0      1872,0    -
3    Маңғыстау     10    6       4     167155,7    125790,7  41365,0
4    Қостанай      15    7       8     855823,9    700419,9 155404,0
5    Солтүстік
     Қазақстан     15    4      11     284832,4     42310,4 242522,0
6    Ақмола        25   12      13     339344,9     68942,9 270402,0
7    Қарағанды     51   17      34     530764,9    288054,1 242710,8
8    Павлодар      15    9       6     209862,6    147595,6  62267,0
9    Шығыс
     Қазақстан     36    7      29     181416,0      5723,6 175692,4
10   Алматы        19    3      16     188282,0     95041,0  93241,0
11   Қызылорда      5    -       5     158116,0        -    158116,0
12   Жамбыл        21    2      19     224980,6     11802,6 213178,0
13   Оңтүстік      11    -      11     168930,0        -    168930,0
     Қазақстан
ҚР бойынша
БАРЛЫҒЫ           241   76     165    3576239,5   1656557,3 19196
                                                                82,2

                          2. Құрылыс құмы
1    Ақтөбе        22   10      12     167493,8     77930,0  89563,8
2    Атырау         7    1       6      41802,9       612,9  41190,0
3    Маңғыстау      7    5       2     12075,86     8320,86   3755,0
4    Қостанай      20    7      13     322935,8    131808,8 191127,0
5    Солтүстік
     Қазақстан     13    3      10     111344,9     42130,9  69214,0
6    Ақмола         3    1       2      16078,0      5189,0  10889,0
                   22   11      11      47259,5     16189,5  31070,0
7    Қарағанды     13    4       9      48210,5      9925,5  38285,0
8    Павлодар       6    2       4      25074,7      3197,7  21877,0
9    Шығыс
     Қазақстан     19    5      14      93052,4     26104,2  66948,2
10   Алматы        13    4       9    321748,87   185945,87 135803,0
11   Қызылорда      8    2       6     98264,14    60050,04  38214,1
12   Жамбыл        11    1      10     201554,6     12079,6 189475,0
13   Оңтүстік
     Қазақстан     12    4      10    132891,25    98819,25  34072,0
14   Батыс
     Қазақстан     10    3       7      14301,2      6895,2   7406,0
ҚР бойынша
БАРЛЫҒЫ           186   61     125    1654088,4   685199,32 968889,1

                          3. Қаптағыш тас
1    Ақтөбе         2    1       1       2332,7       263,7   2069,0
2    Қостанай       1    1       -      1890,72     1890,72      -
4    Ақмола         2    -       2       4047,5         -     4047,5
                    3    1       2       9686,4      1443,4   8243,0
5    Қарағанды     10    6       4      9109,68     4188,18   4921,5
6    Павлодар       2    2       -       104,27      104,27      -
7    Шығыс
     Қазақстан      5    4       1      7170,97     6726,87    444,1
8    Алматы        18   11       7     18791,38     13069,3  5722,08
9    Жамбыл        15   10       5     28157,69    15813,14 12344,55
10   Оңтүстік
     Қазақстан      4    2       2      5090,94     2471,94  2619,00
ҚР бойынша
БАЛЫҒЫ             61   37      24     86382,24    45971,51 40410,73

                          4. Ғаныш және ангидрит
1    Ақтөбе         3    1       2      23235,0      8098,0  15137,0
2    Атырау         4    -       4      52023,0         -    52023,0
3    Қарағанды      5    1       4       8723,0       481,0   8242,0
4    Алматы         1    -       1       4028,0         -     4028,0
5    Жамбыл         1    1       -      49708,0     49708,0      -
6    Оңтүстік
     Қазақстан      3    2       1     111963,0    111473,0    490,0
7    Батыс
     Қазақстан      2    1       1      21602,0      5997,0  15605,0
ҚР бойынша
БАРЛЫҒЫ            19    6      13     271282,0    175757,0  92525,0

                          5. Баяу балқитын балшық
1    Ақтөбе         1    -       1       2015,0         -     2015,0
2    Ақмола         2    -       2      15402,0         -    15402,0
3    Қарағанды      1    1       -       105,44      105,44      -
4    Шығыс
     Қазақстан      2    -       2      24594,0         -    24594,0
5    Алматы         1    -       1      11486,0         -    11486,0
6    Оңтүстік
     Қазақстан      1    1       -      18121,6     18121,6      -
ҚР бойынша
БАРЛЫҒЫ             8    2       6     71724,04    18227,04  53497,0

                          6. Перлитті шикізат
1    Ақмола         1    -       1       1992,0         -     1992,0
2    Шығыс
     Қазақстан      2    -       2      20539,4         -    20539,4
ҚР бойынша
БАРЛЫҒЫ             3    -       3      22531,4              22531,4

                          7. Волластонит және дала шпаты
1    Ақтөбе         1    -       1         44,0         -       44,0
2    Ақмола         1    -       1          7,0         -        7,0
3    Қарағанды      5    -       5      42180,2         -    42180,2
4    Шығыс
     Қазақстан     11    1      10     425527,2        99,2 425428,0
5    Алматы         3    1       2         11,0                 11,0
6    Жамбыл         1    -       1          3,0         -        3,0
7    Оңтүстік
     Қазақстан      1    1       -       3845,0      3845,0      -
ҚР бойынша
БАРЛЫҒЫ            23    3      20     471617,4      3944,2 467673,2

                          8. Цементті шикізат
1    Қостанай       7    2       5     900910,0    268684,0 632226,0
2    Солтүстік
     Қазақстан      3    -       3     344766,0         -   344766,0
3    Қарағанды      5    3       2    1545989,0   1288058,0 260930,0
4    Павлодар       5    2       3     418538,0     96159,0 322379,0
5    Шығыс
     Қазақстан     10    6       4     337146,9    184224,3 152922,6
6    Алматы         2    -       2      49846,0         -    49846,0
7    Жамбыл         2    1       1     274863,0     44348,0 230515,0
8    Оңтүстік
     Қазақстан      7    3       4     584503,3    516968,3  67535,0
     Батыс
     Қазақстан      4    -       4     308632,0         -   308632,0
ҚР бойынша
БАРЛЫҒЫ            45   17      28    4813236,3   2369902,3  2443334

                          9. Асбест
1    Ақтөбе         8    -       8      1276,33         -    1276,33
2    Қостанай       1    1       -     696838,0    696838,0      -
3    Қарағанды      3    -       3     816580,8         -   816580,8
ҚР бойынша
БАРЛЫҒЫ            12    1      11    1514695,1    696838,0 817857,1

                          10. Малтатас-құмды қоспа
1    Ақтөбе         6    1       5      27919,3     11559,3  16360,0
2    Атырау         9    5       4      10931,8      3310,8   7621,0
3    Маңғыстау     23   12      11     90511,14    26491,14  64020,0
4    Қостанай       2    1       1      25564,5     17219,5   8345,0
5    Солтүстік
     Қазақстан      2    -       2      11275,0         -    11275,0
6    Ақмола        14    7       7      97202,7     48393,7  48809,0
7    Қарағанды     20    4      16     291736,9     27788,8 263948,1
8    Павлодар       9    5       4     146098,0     53372,0  92726,0
9    Шығыс
     Қазақстан     81    9      72     374221,6    115627,3 258594,3
10   Алматы        43   16      27     610615,2    160873,2   449742
11   Қызылорда      8    1       7     161584,4     53058,4 108526,0
12   Жамбыл        26   11      15    190715,61   105073,61  85642,0
13   Оңтүстік
     Қазақстан     23   14       9     292648,2     95576,2 197072,0
14   Батыс
     Қазақстан     17    8       9     265067,4    151841,4 113226,0
ҚР бойынша
БАРЛЫҒЫ           283   94     189    2596091,7    870185,3 172590
                                                                 6,4

                          11. Кірпіштік шикізат
1    Ақтөбе        29    2      27      49766,4     11494,0  38272,4
2    Атырау        23    1      22      50333,0      1741,2  48591,8
3    Маңғыстау      6    5       1     32302,76    23721,76   8581,0
4    Қостанай     189    3     186     162021,0      6592,0 155429,0
5    Солтүстік
     Қазақстан    102    -     102      74527,0         -    74527,0
6    Ақмола        36    1      35      31716,0      2951,0  28766,0
                   90    1      89      79729,5       696,5  79034,0
7    Қарағанды     53    4      49     109322,7     13433,7  95889,0
8    Павлодар      40    2      38     138603,0    113967,0  24636,0
9    Шығыс
     Қазақстан     69    3      66     212015,3     62154,3 149861,0
10   Алматы        58    6      52     133316,6     21822,9 111493,7
11   Қызылорда     29    1      28      34948,2      3092,2  31856,0
12   Жамбыл        34    1      33      55400,4       450,4  54950,0
13   Оңтүстік
     Қазақстан     36    2      34     83703,95     6826,95  76877,0
14   Батыс
     Қазақстан     75   11      64     62929,74     3486,54  59443,2
ҚР бойынша
БАРЛЫҒЫ           869   43     826    1310637,5    272430,4 103820
                                                                 7,1
___________________________________________________________________  

       4. Бағдарламаның мақсаты мен міндеттері

      Бағдарламаның негiзгi мақсаты Қазақстан Республикасының құрылыс материалдары, бұйымдары мен құрастырмалар өнеркәсiбiнiң инновациялық дамуын қамтамасыз ету болып табылады.
      Мақсатқа жету үшiн мынадай міндеттердi шешу көзделiп отыр:
      саланы дамытуды ынталандыратын негізгі шараларды айқындау;
      саланы дамытуды мемлекеттік қолдаудың нысандары мен әдiстерiн айқындау;
      қазiргі жоғары технологиялық, бәсекеге қабiлеттi және экспортқа бағдарланған құрылыс материалдарын, бұйымдары мен құрастырмаларын алу бойынша жаңа өндiрiстердi құру.

       5. Бағдарламаны iске асырудың негізгі бағыттары мен тетiктерi

       5.1. Саланы дамытуды ынталандыратын негізгі шараларды айқындау

       Ескерту. 5-1-кіші бөлімге өзгерту енгізілді - ҚР Үкіметінің 2007.06.19. N  514 қаулысымен.

      Құрылыс индустриясының базасын дамыту үшiн мынадай iс-қимылдар қабылдау:
       бiрiншi кезеңде (2005-2007 жылдар):
      сала өнiмiнiң барынша перспективалы түрлерiнiң тiзбесi бойынша қолданыстағы кедендiк ставкалар мен қорғау баждарының (бap болған кезде) деңгейiне талдау жүргізу;
      сезiмталдық деңгейiн ескере отырып, тауарлардың топтары бойынша отандық өндiрiс салаларының құрылыс өнiмдерiн бөлуге талдау жүргiзу;
      негiзгi шикiзат түрлерiнiң кен орындары қорларын нақтылау және өңiрлердегі кен орындарының кадастрына түзету жүргiзу, құрылыс материалдары, бұйымдары мен құрастырмалары кәсiпорындарына мониторинг жүргізу және өңiрлiк жағдайларды ескере отырып, өндiрiстік қуатты тиiмдi орналастыру үшiн ұсыныстар дайындау жөнiнде шаралар қабылдану;
      құрылыс материалдары, бұйымдары мен құрастырмалары өндiрiсi үшiн шикiзат кен орындарын игеру және өндiрiс қалдықтарын қайта өңдеу жөнiндегi нормативтiк-әдiстемелiк құжаттар әзiрлемелерiн ғылыми-техникалық қамтамасыз етуге кепiлдiк беру;
      салааралық деңгейде стандарттау жөнiндегi мемлекеттiк стандарттарды әзiрлеу мен жұмыстарды жүргізу үшiн құрылыс материалдары, бұйымдары мен құрастырмалары саласында Стандарттау жөніндегі техникалық комитет құру;
      қазiргі құрылыс материалдарын пайдалануды ынталандыратын стандарттарды iрiктеу, бұл құрылыс жұмысының сапасын арттыруға, жөндеу жөнiнде кейiнгі шығындарды төмендетуге мүмкiндiк бередi және өндiрiстiк желiлердi жаңғырту жөніндегі жұмыстарды жандандыру үшiн сала кәсiпорындарын ынталандыруға, отандық стандарттарды халықаралық стандарттармен үйлестiрудi қамтамасыз етуге алғышарт жасайды;
      құрылыс материалдарын өндiру жөніндегі жұмыстарды орындайтын субъектілердiң қызметiн лицензиялаудың жүйесiн жетiлдiру, лицензияланатын қызмет түрлерiнiң тiзбесiн қысқарту, техникалық аудит және мерзiмсiз лицензиялар беру рәсiмдерiн алып тастау;
      шикiзаттың кен орындарының орналасуын және өндiрiс шығындарын, көлiктiк шығыстарды төмендетудi, өнiмдiлiктi және өндiрiстiң пайдалылығын арттыруға мүмкiндiк беретiн, олар шығаратын өнiмнiң тұтыну рыноктарын ескере отырып, өндiрiстік қуат объектiлерiн орналастыруды қамтамасыз ету;
       екiншi кезеңде (2008-2010 жылдар):
       шаруашылық жүргізудің жаңа ұйымдық-құқықтық нысандарын, бәсекеге қабілетті және жоғары технологиялық процестерді енгізуді ынталандыратын, өндірістің қалдықтарын өндірістік процестерде пайдалануға жәрдемдесетін, қалдықсыз технологиялардың басымдығын қамтамасыз ететін экономикалық жағдайлар мен реттеуіштер қалыптастыру;
      жаңа технологиялар енгiзудi, оның iшiнде "Инжиниринг және технологиялар трансфертi орталығы" АҚ-пен кең көлемдi ақпараттық жұмыстарды жүргiзу арқылы қамтамасыз ету;
       үшiншi кезеңде (2011-2014 жылдар):
      құрылыс материалдарын шығару үшін республикада жиналып қалған өндірістік және тұрмыстық қалдықтарды кәдеге жарату проблемаларын шешуді олардың қызметіндегі басымдықтардың бірі деп белгілеп, халық тұратын экологиялық ортаны жақсартуға және аумақты орнықты дамытуға алғышарттар жасай отырып, жұмыс істеп тұрған дербес ғылыми-зерттеу институттарын және ғылыми-өндірістік орталықтарды, сондай-ақ жоғары оқу орындарының тиісті бөлімшелерін тарта отырып, саланың ғылыми базасын дамыту;
      шетелдiк мамандар мен консалтингтік компанияларды тарта отырып, жоғары және орта буын менеджерлерiнiң білiктiлiктiлiгін арттыру курсын қоса алғанда, құрылыс материалдарының өнеркәсiбi үшiн кадрларды даярлау жөнiнде шаралар қабылдау;
      арнайы (төменгі) бағалар бойынша тiзбек iшiндегi өнiмнiң жылжуын ынталандыруға арналған бiр өндiрiстiк тiзбек iшiндегi бiрнеше кәсiпорындарды бiрiктiру (iрiлендiру және қосу) үшiн жағдай жасауды айқындау, бұл өндiрiстiк тiзбектiң аяғындағы жоғары қосылған құны бар жоғары технологиялық өнiмнiң бәсекеге қабілетін арттыруға алып келедi.

       5.2. Саланы дамытуды мемлекеттік қолдаудың нысандары мен әдiстерiн айқындау

      Саланы дамытуды мемлекеттiк қолдауды жүзеге асыру үшiн мыналар қажет:
       бiрiншi кезеңде (2005-2007 жылдар):
      атаулы шараларды қабылдай отырып, тiкелей мемлекеттiң қатысуын талап ететiн, даму институттарын тартуды көздейтiн iрi стратегиялық жобалардың тiзбесiн анықтау;
      отандық өнiм өндiрушiлердiң бәсекеге қабiлетiн арттыруға бағытталған құрылыс материалдарының өндiрiсi саласындағы жобаларды басымдықпен қолдау бойынша мамандандырылған акциялар өткiзу арқылы акционерлiк қоғамдарды тарту жөнiнде жұмыстар жүргiзу;
       екiншi кезеңде (2008-2010 жылдар):
      нормативтiк және құқықтық кесiмдердiң жүйесiн оңтайландыру, әкiмшiлiк реттеудi, оның iшiнде жергiлiктi деңгейде оңайлату, инвестициялық жеңiлдiктер мен артықшылықтар ұсыну, консультациялық көмек пен ақпараттық қамтамасыз ету арқылы iскерлiк белсенділікті дамыту үшiн қолайлы ортаны қамтамасыз ету;
      жаңа, қазiргi заманғы құрылыс материалдарын шығаруды ұйымдастыратын кәсiпорындарға ұсынатын артықшылықтар мен кепiлдердiң жүйесiн әзiрлеу;
      салық ауыртпалығын төмендету бөлігінде бейiмделудiң жеңілдiк кезеңiн беру.

       5.3. Қазiргі жоғары технологиялық, бәсекеге қабiлеттi және экспортқа бағдарланған құрылыс материалдарын, бұйымдары мен құрастырмаларын алу бойынша жаңа өндiрiстердi құру

       Ескерту. 5-3-кіші бөлімге өзгерту енгізілді - ҚР Үкіметінің 2007.06.19. N  514 қаулысымен.

      Құрылыс материалдарының өнеркәсiбi өнiмдерiнiң жекелеген түрлерi бойынша инновациялық және инвестициялық салаларда мыналар басым болып табылады:
      бiрiншi кезеңде (2005-2007 жылдар):
                             қабырғалық материалдар өндiрiсiнде:      
      қолданыстағы өндiрiстердi жаңғырту және Батыс, Орталық және Оңтүстiк өңiрлерде қыш қабырғалық материалдар өндiрiсi жөнiнде жаңа зауыттар салу;
      қазiргi жылытқыштар, кеуектi қыштар, ғаныш пен кеуек бетоннан жасалған бұйымдар негізiнде жылуға тиiмдi қоршау құрастырмаларын шығару жөнiндегi өндiрiстi ұйымдастыру.
                әрлеу материалдарының өндiрiсiнде:
      жоғары тиiмдi әрлеу материалдары, және үй құрылысының заттары, гипс-картонды табақтар, ағаш жаңқалы тақталар, әртүрлi мастикалар, желiмдер, тығыздағыштар, сырлар, қыш тақталар, санитарлық техникалық бұйымдар, еден жабындары, линолеум өндiрiсiн дамыту;
      активтi химиялық және минералдық қоспалары (бор, мәрмәр өндiрiсiнiң қалдықтары) бар құрғақ құрылыс қоспаларын шығару үшiн жоғары өнiмдi жабдықтар (модульдер) енгiзу.
       екiншi кезеңде (2008-2010 жылдар):
       Жоғары маркалы цемент өндірісінде
      Батыс, Оңтүстік, Шығыс, Солтүстік өңірлерде жаңа цемент зауыттарын салу;
      "Сеntrаl Аsіа Сеmеnt" акционерлік қоғамының жұмыс істеп тұрған кәсіпорнында экология бойынша халықаралық стандарттардың сақталуын қамтамасыз ететін прогрессивтік технологияларын енгізе отырып, цемент өндірісін жаңғыртуды және техникалық қайта жарақтандыруды жүзеге асыру.
      Құрылыс шынысы өндірісінде
      Ақтөбе, Қызылорда және Шығыс Қазақстан облыстарында парақты, сәулеттік, жылтыратылған шыны шығаратын зауыттар салу.
      Жылу оқшаулағыш материалдар өндірісінде
      шыны талшық, ісінген вермикулиттер, базальттар, көбікшынылар және басқалар негізінде жылу оқшаулағыш материалдардың тиімділігі жоғары түрлерін шығаратын жаңа зауыттар салу.
                              шатырлық, гидрооқшаулағыш және полимерлi
                   құрылыс материалдары өндiрiсiнде:
      атмосфералық каучуктар, полимерлi мастикалық құрамдар негiзiнде битумды-полимерлi, эластомерлi материалдар өндiрiсiн ұйымдастыру;
      экологиялық таза пенопласттар, пластмасса және шыны пластика құбырлар және фасонды бұйымдар, оқшаулағыш материалдар өндiрiсiн кеңейту.
                   металл прокат өндiрiсiнде:
      қара металдардан жасалған тұтасқұймалы және жиналмалы темiрбетон құрастырмалар үшiн сапалы арматуралы бұйымдар (сым, шыбықша, тор және т.с.с.) шығаруды ұйымдастыру.
                үй құрылысы кәсiпорындарын реформалауда:
      еңбек шығындарын азайтуды және өнімдердің сапасы мен бәсекеге қабілетін арттыруды қамтамасыз ететін құрылыс құрастырмаларын шығару жөніндегі жоғары өнімді технологиялық желілерді енгізу.
       үшiншi кезеңде (2011-2014 жылдар)
      волластонит, iсiнген вермикулит, каолин және үй құрылысына арналған инженерлiк жабдықтар сияқты экспортты өнiмдер шығаруға бағдарланған жоғары технологиялық, ғылымды қажетсiнетiн өндiрiстердi пайдалануға берудi жүзеге асыру.

       6. Қажетті ресурстар мен қаржыландыру көздерi

       Ескерту. 6-бөлімге өзгерту енгізілді - ҚР Үкіметінің 2007.06.19. N  514 қаулысымен.

      Бағдарламаны қаржыландыру республикалық бюджет, кәсiпорындардың өз қаражаты, инвестициялар және басқа көздер қаражаты есебiнен және шегiнде жүзеге асырылады.
      Бағдарламаны ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізу бөлігін қаржыландыру республикалық бюджеттің есебінен жүзеге асырылады, шығындардың көлемі 100 млн. теңгені, оның ішінде жылдар бойынша: 2006 жылы - 47 млн. теңгені, 2007 жылы - 53 млн. теңгені құрайды.
      2006-2007 жылдарға арналған республикалық бюджет қаражаты шығыстарының көлемi тиiстi қаржы жылына арналған "Республикалық бюджет туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес нақтыланатын болады.
      Инвестициялық жобаларды қаржыландыру кәсіпорындардың өз қаражаты, шетелдік және отандық инвесторлардың қаражаты, кредиттер есебінен жүзеге асырылады. Бағдарламаны қаржыландыру көлемі бірінші кезеңде (2005-2007 жылдары) 50,3 млрд. теңгені; екінші кезеңде (2008-2010 жылдары) 206,1 млрд. теңгені құрайды.

        7. Бағдарламаны iске асырудан күтiлетiн нәтиже

       Ескерту. 7-бөлімге өзгерту енгізілді - ҚР Үкіметінің 2007.06.19. N  514 қаулысымен.

      Қазақстан экономикасын дамыту отандық құрылыс индустриясын дамытудың ілгерлемелi болжамын жасауға мүмкiндiк бередi.
      Жаңа технологиялар және жоғары өндiрушi жабдықтар енгiзу материалды көп қажетсiнетiн, энергияны көп қажетсiнетiн және еңбектi көп қажетсiнетiн өнiмдердi азайтуға бағытталған, құрылыс материалдарының ассортиментiн кеңейту және сапасын жақсарту көзделiп отыр.
      Құрылыс рыногын бағасы бойынша, сапасы мен сенiмділігі бойынша қолжетiмдi құрылыс материалдарымен, бұйымдарымен және үй құрылысы заттарымен толықтыру ең басты күтілетiн нәтижелердiң бiрi болуға тиiс.
      Бағдарламаны іске асыру  бiрiншi кезеңiнде (2005-2007 жылдары):
      құрылыс материалдары импортының көлемiн 380 млн. АҚШ долл. төмендетуге;
      валюта қаражатының жыл сайынғы жылыстауын 120-170 млн. АҚШ долл. қысқартуға;
      прогрессивтiк технологияларды енгiзу есебiнен материалды қажетсiнетiн, энергияны қажетсiнетiн және еңбектi қажетсiнетiн өндiрiсті 25-30%-ға қысқартуға және өнiмнiң өзiндiк құнын төмендетуге;
      республикада саланың өндiрiстiк әлеуетiн одан әрi өсiру үшiн база құруға мүмкiндiк бередi.
      Мынадай жаңа өндiрiстiк қуаттар құрылатын болады:
      гипсокартон бойынша - жылына 24 млн. шаршы метр;
      рудалық емес материалдар бойынша - жылына 2 млн. текше метр;
      сырлар мен лактар бойынша - жылына 1 млн. тонна;
      жылу оқшаулағыш материалдар бойынша - жылына 500 мың текше метр;
      еден жабындары бойынша - жылына 14 млн. текше метр;
      шыныпластик құбырлар бойынша - жылына 700 км;
      қабырғалық материалдар бойынша - жылына 309 млн. шартты дана;
      кеуекті блоктар бойынша - жылына 300 мың текше метр;
       екiншi кезеңде (2008 - 2010 жылдары):
      2010 жылға қарай құрылыс қажеттілігінiң көлемiнен 80-90%-ға дейiн құрылыс материалдары, бұйымдар және құрастырмалар өндiрiсi өнiмiнiң негiзгi түрiмен қамтамасыз етуге қол жеткiзу;
      экспортқа бағдарланған өндiрiстi игеру және сыртқы рынокта бәсекеге қабiлеттi құрылыс материалдарын шығаруды 60%-ға арттыру;
      тиiмдi және экологиялық таза құрылыс материалдары, бұйымдар мен құрастырмалардың ассортиментiн кеңейту;
      мынадай өндірістік қуаттарды құру және ұлғайту:
      жоғары сапалы цемент бойынша - жылына 5,7 млн. тонна;
      құрылыстық парақты шыны бойынша - жылына 27 млн. шаршы метр;
      кеуек бетоннан жасалған бұйымдар бойынша - жылына 1 млн. текше метр;
      сұрыптық металл илегі бойынша - жылына 700 мың тонна;
      үшінші кезеңде (2011-2014 жылдар):
      волластонит, iсiнген вермикулит, каолин және үй құрылысына арналған инженерлiк жабдықтар сияқты экспортты өнiмдер шығаруға бағдарланған жоғары технологиялық, ғылымды қажетсiнетiн өндiрiстердi пайдалануға берудi жүзеге асыру;
      2014 жылдың аяғында 12 000-ға дейiн қосымша жұмыс орнын құру және халықтың жұмыспен қамтылуын арттыру;
      нақты салықтың түсуiн арттыру жоспарланып отыр.
      Бағдарламаны iске асырудан мультипликативтi тиiмдiлiк қызметтер көрсету аясының және экономиканың аралас салалары - машина жасау, металлургия және химия өнеркәсiбiнiң (технологиялық жабдық, қара және түстi металл, құрылыс материалдары мен бұйымдар өндiрiсi үшiн химиялық шикiзат) өсуiн қамтамасыз етуге, еңбек ресурстарын қамтудың деңгейiн, халықтың табысы және нәтижесiнде жиынтықты төлемге қабiлеттi сұранысты арттыруға мүмкiндiк бередi.

       8. Қазақстан Республикасында құрылыс материалдары,
      бұйымдары мен құрастырмалары өнеркәсібін дамытудың
       2005 - 2007 жылдарға (I кезең) және 2008 - 2010
     жылдарға (II кезең) арналған бағдарламасын іске асыру
               жөніндегі іс-шаралар жоспары

         Ескерту. 8-бөлім жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 2007.06.19. N  514 қаулысымен.

   Ескертпе: аббревиатуралардың толық жазылуы
ИСМ - Қазақстан Республикасы Индустрия және сауда министрлігі
ШҚО - Шығыс Қазақстан облысы
ОҚО - Оңтүстік Қазақстан облысы
БҚО - Батыс Қазақстан облысы
БК  - бірлескен кәсіпорын
ЖШС - жауапкершілігі шектеулі серіктестік
"Қазына" ОДҚ" АҚ - "Қазына"»орнықты даму қоры" акционерлік қоғамы
"ҚИҚ" АҚ - "Қазақстан инвестициялық қоры" акционерлік қоғамы
"ҚДБ" АҚ - "Қазақстанның Даму Банкі" акционерлік қоғамы
"ҰИҚ"»АҚ - "Ұлттық инновациялық қор" акционерлік қоғамы