Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне сақтандыру мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы

Қазақстан Республикасының 2010 жылғы 15 шілдедегі № 338-IV Заңы

Қолданыстағы

      1-бап. Қазақстан Республикасының мына заңнамалық актілеріне өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:
      1. 1994 жылғы 27 желтоқсанда Қазақстан Республикасының Жоғарғы Кеңесі қабылдаған Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексіне (Жалпы бөлім) (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесінің Жаршысы, 1994 ж., № 23-24 (қосымша); 1995 ж., № 15-16, 109-құжат; № 20, 121-құжат; Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1996 ж., № 2, 187-құжат; № 14, 274-құжат; № 19, 370-құжат; 1997 ж., № 1-2, 8-құжат; № 5, 55-құжат; № 12, 183, 184-құжаттар; № 13-14, 195, 205-құжаттар; 1998 ж., № 2-3, 23-құжат; № 5-6, 50-құжат; № 11-12, 178-құжат; № 17-18, 224, 225-құжаттар; № 23, 429-құжат; 1999 ж., № 20, 727, 731-құжаттар; № 23, 916-құжат; 2000 ж., № 18, 336-құжат; № 22, 408-құжат; 2001 ж., № 1, 7-құжат; № 8, 52-құжат; № 17-18, 240-құжат; № 24, 338-құжат; 2002 ж., № 2, 17-құжат; № 10, 102-құжат; 2003 ж., № 1-2, 3-құжат; № 11, 56, 57, 66-құжаттар; № 15, 139-құжат; № 19-20, 146-құжат; 2004 ж., № 6, 42-құжат; № 10, 56-құжат; № 16, 91-құжат; № 23, 142-құжат; 2005 ж., № 10, 31-құжат; № 14, 58-құжат; № 23, 104-құжат; 2006 ж., № 1, 4-құжат; № 3, 22-құжат; № 4, 24-құжат; № 8, 45-құжат; № 10, 52-құжат; № 11, 55-құжат; № 13, 85-құжат; 2007 ж., № 2, 18-құжат; № 3, 20, 21-құжаттар; № 4, 28-құжат; № 16, 131-құжат; № 18, 143-құжат; № 20, 153-құжат; 2008 ж., № 12, 52-құжат; № 13-14, 58-құжат; № 21, 97-құжат; № 23, 114, 115-құжаттар; 2009 ж., № 2-3, 7, 16, 18-құжаттар; № 8, 44-құжат; № 17, 81-құжат; № 19, 88-құжат; № 24, 125, 134-құжаттар; 2010 ж., № 1-2, 2-құжат; № 7, 28-құжат):
      1) 91-баптың 3-тармағының бірінші сөйлемі «Акционерлік қоғам» деген сөздерден кейін «, Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде көзделген жағдайларды қоспағанда,» деген сөздермен толықтырылсын;

      2) 106-баптың 1-тармағы мынадай мазмұндағы екінші бөлікпен толықтырылсын:
      «Қаржы нарығындағы қызметті жүзеге асыратын жеке тұлғалардың қоғамдық бiрлестiктерді құру және оларға қатысу ерекшеліктері Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде белгіленеді.».

      2. 1999 жылғы 1 шілдедегі Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексіне (Ерекше бөлім) (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1999 ж., № 16-17, 642-құжат; № 23, 929-құжат; 2000 ж., № 3-4, 66-құжат; № 10, 244-құжат; № 22, 408-құжат; 2001 ж., № 23, 309-құжат; № 24, 338-құжат; 2002 ж., № 10, 102-құжат; 2003 ж., № 1-2, 7-құжат; № 4, 25-құжат; № 11, 56-құжат; № 14, 103-құжат; № 15, 138, 139-құжаттар; 2004 ж., № 3-4, 16-құжат; № 5, 25-құжат; № 6, 42-құжат; № 16, 91-құжат; № 23, 142-құжат; 2005 ж., № 21-22, 87-құжат; № 23, 104-құжат; 2006 ж., № 4, 24, 25-құжаттар; № 8, 45-құжат; № 11, 55-құжат; № 13, 85-құжат; 2007 ж., № 3, 21-құжат; № 4, 28-құжат; № 5-6, 37-құжат; № 8, 52-құжат; № 9, 67-құжат; № 12, 88-құжат; 2009 ж., № 2-3, 16-құжат; № 9-10, 48-құжат; № 17, 81-құжат; № 19, 88-құжат; № 24, 134-құжат; 2010 ж., № 3-4, 12-құжат; № 5, 23-құжат; № 7, 28-құжат):
      1) 803-баптың 1-тармағы мынадай мазмұндағы екінші бөлікпен толықтырылсын:
      «Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде сақтандыру шартында көзделген тәртіппен және жағдайларда өзге де төлемдерді жүзеге асыру жағдайлары көзделуі мүмкін.»;

      2) 817-баптың 4-тармағы «сақтанушының» деген сөзден кейін «(пайда алушының, сақтандырылушының)» деген сөздермен толықтырылсын;

      3) 825-1-баптың 2-тармағы мынадай мазмұндағы 10-1) тармақшамен толықтырылсын:
      «10-1) сақтанушыға немесе сақтандырылушыға сақтандыру төлемiн жүзеге асыруға қажетті жетіспейтін құжаттар туралы хабарлау мерзімі;»;

      4) 826-баптың 1-тармағында:
      5) тармақшадағы «сақтандыру сомасы мен» деген сөздер «сақтандыру сомасының мөлшері (аннуитеттік сақтандыру шарттарын қоспағанда) және» деген сөздермен ауыстырылсын;
      мынадай мазмұндағы 11-1) тармақшамен толықтырылсын:
      «11-1) сақтанушыны немесе сақтандырылушыны сақтандыру төлемiн жүзеге асыруға қажетті жетіспейтін құжаттар туралы хабардар ету мерзімдері;»;
      12) және 13) тармақшалардағы «салық төлеушiнiң тiркеу нөмiрiн (eгep бар болса)» деген сөздер «сәйкестендіру нөмiрiн» деген сөздермен ауыстырылсын;

      5) 826-1-баптың 1-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:
      «1. Сақтандыру жарнасын (алғашқысын қоспағанда) жинақтаушы сақтандыру шартында белгіленген мерзімде алмаған сақтандырушы сақтанушыны сақтандыру жарнасын төлеу қажеттiгi туралы хабардар етуге мiндеттi.»;

      6) 828-баптың 1-тармағының 3) тармақшасындағы «қамтамасыз етуге мiндеттi.» деген сөздер «қамтамасыз етуге;» деген сөздермен ауыстырылып, мынадай мазмұндағы 4) тармақшамен толықтырылсын:
      «4) сақтанушы (сақтандырылушы) немесе жәбiрленушi (пайда алушы) не олардың өкілі сақтандыру төлемін жүзеге асыру үшін қажетті барлық құжаттарды бермеген жағдайда, оларды сақтандыру шартында белгіленген мерзімде жетіспейтін құжаттар туралы хабардар етуге міндетті.»;

      7) 830-баптың 1-1-тармағындағы және 5-тармағының 6) тармақшасындағы «Міндетті сақтандыру», «міндетті сақтандыру» деген сөздер тиісінше «Сақтандыру ісі және сақтандыру қызметі», «сақтандыру ісі және сақтандыру қызметі» деген сөздермен ауыстырылсын;

      8) 841-баптың 1-тармағында:
      6) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
      «6) «Сақтандыру қызметі туралы» Қазақстан Республикасының Заңында көзделген жағдайларды қоспағанда, соттың сақтандырушыны мәжбүрлеп тарату туралы шешімі заңды күшіне енгізілген;»;
      7) тармақша алып тасталсын;
      8) тармақшадағы «өзгертілген реттерде мерзімінен бұрын тоқтатылады.» деген сөздер «өзгертілген;» деген сөзбен ауыстырылып, мынадай мазмұндағы 9) тармақшамен толықтырылсын:
      «9) «Сақтандыру қызметі туралы» Қазақстан Республикасының Заңында көзделген жағдайларда мерзімінен бұрын тоқтатылады.»;

      9) 842-бап мынадай редакцияда жазылсын:
      «842-бап. Сақтандыру шартын мерзімінен
                бұрын тоқтатудың салдары

      1. Жинақтаушы емес сақтандыру шарты осы Кодекстiң 841-бабының 1-тармағында көзделген жағдайлар бойынша мерзiмiнен бұрын тоқтатылған кезде сақтандырушының сақтандыру сыйлықақысының осы сақтандыру қолданылған уақытқа барабар бөлiгiне құқығы бap. Сақтандырушыны тарату кезiнде сақтандыру сыйлықақыларын (жарналарын) қайтару Қазақстан Республикасының сақтандыру ісі және сақтандыру қызметi туралы заңнамасында белгiленген кредиторлардың талаптарын қанағаттандыру кезектілігіне сәйкес жүзеге асырылады.
      Жинақтаушы сақтандыру шарты осы Кодекстің 841-бабының 1-тармағының 6) тармақшасында және осы баптың 3-тармағында көзделген жағдайларда мерзімінен бұрын тоқтатылған кезде сатып алу сомасы шартта белгіленген мөлшерде ғана және Қазақстан Республикасының сақтандыру және сақтандыру қызметі туралы заңнамасында белгіленген кредиторлардың талаптарын қанағаттандыру кезектілігіне сәйкес қайтарылуға тиіс.
      2. Сақтанушы шарттан бас тартқан кезде (осы Кодекстiң 841-бабының 2-тармағы), егер бұл осы Кодекстiң 841-бабының 1 және 1-1-тармақтарында көрсетілген мән-жайлармен байланысты болмаса, егер шартта өзгеше көзделмесе, сақтандырушыға төленген сақтандыру сыйлықақысы не сақтандыру жарналары қайтарылуға жатпайды.
      3. Сақтандыру шартының мерзiмiнен бұрын тоқтатылуы шарт талаптарының сақтандырушының кiнәсiне байланысты орындалмауынан болған жағдайда, сақтандырушы сақтанушының төлеген сақтандыру сыйлықақысын не сақтандыру жарналарын оған толық қайтаруға мiндеттi.».

      10) 848-баптың 4) тармақшасындағы «беруге мiндеттi.» деген сөздер «беруге;» деген сөзбен ауыстырылып, мынадай мазмұндағы 5) тармақшамен толықтырылсын:
      «5) Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде көзделген өзге де міндеттерді орындауға мiндеттi.»;

      11) 849-бап мынадай мазмұндағы 4-тармақпен толықтырылсын:
      «4. Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде сенiм бiлдiрушiнің өзге де міндеттері көзделуі мүмкін.».

      3. 2001 жылғы 30 қаңтардағы Әкімшілік құқық бұзушылық туралы Қазақстан Республикасының кодексіне (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2001 ж., № 5-6, 24-құжат; № 17-18, 241-құжат; № 21-22, 281-құжат; 2002 ж., № 4, 33-құжат; № 17, 155-құжат; 2003 ж., № 1-2, 3-құжат; № 4, 25-құжат; № 5, 30-құжат; № 11, 56, 64, 68-құжаттар; № 14, 109-құжат; № 15, 122, 139-құжаттар; № 18, 142-құжат; № 21-22, 160-құжат; № 23, 171-құжат; 2004 ж., № 6, 42-құжат; № 10, 55-құжат; № 15, 86-құжат; № 17, 97-құжат; № 23, 139, 140-құжаттар; № 24, 153-құжат; 2005 ж., № 5, 5-құжат; № 7-8, 19-құжат; № 9, 26-құжат; № 13, 53-құжат; № 14, 58-құжат; № 17-18, 72-құжат; № 21-22, 86, 87-құжаттар; № 23, 104-құжат; 2006 ж., № 1, 5-құжат; № 2, 19, 20-құжаттар; № 3, 22-құжат; № 5-6, 31-құжат; № 8, 45-құжат; № 10, 52-құжат; № 11, 55-құжат; № 12, 72, 77-құжаттар; № 13, 85, 86-құжаттар; № 15, 92, 95-құжаттар; № 16, 98, 102-құжаттар; № 23, 141-құжат; 2007 ж., № 1, 4-құжат; № 2, 16, 18-құжаттар; № 3, 20, 23-құжаттар; № 4, 28, 33-құжаттар; № 5-6, 40-құжат; № 9, 67-құжат; № 10, 69-құжат; № 12, 88-құжат; № 13, 99-құжат; № 15, 106 -құжат; № 16, 131-құжат; № 17, 136, 139, 140-құжаттар; № 18, 143, 144-құжаттар; № 19, 146, 147-құжаттар; № 20, 152-құжат; № 24, 180-құжат; 2008 ж., № 6-7, 27-құжат; № 12, 48, 51-құжаттар; № 13-14, 54, 57, 58-құжаттар; № 15-16, 62-құжат; № 20, 88-құжат; № 21, 97-құжат; № 23, 114-құжат; № 24, 126, 128, 129-құжаттар; 2009 ж., № 2-3, 7, 21-құжаттар; № 9-10, 47, 48-құжаттар; № 13-14, 62, 63-құжаттар; № 15-16, 70, 72, 73, 74, 75, 76-құжаттар; № 17, 79, 80, 82-құжаттар; № 18, 84, 86-құжаттар; № 19, 88-құжат; № 23, 97, 115, 117-құжаттар; № 24, 121, 122, 125, 129, 130, 133, 134-құжаттар; 2010 ж., № 1-2, 1, 4, 5-құжаттар; № 5, 23-құжат; № 7, 28, 32-құжаттар; № 8, 41-құжат; № 9, 44-құжат):
      173-баптың бесінші бөлігінде:
      бірінші абзац «орындауы,» деген сөзден кейін «, сондай-ақ сақтандыру агентінің міндетті сақтандыру шартын жасауы,» деген сөздермен толықтырылсын;
      екінші абзацтың мемлекеттік тілдегі мәтіні өзгермейді.

      4. 2008 жылғы 10 желтоқсандағы «Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы» Қазақстан Республикасының кодексіне (Салық кодексі) (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2008 ж., № 22-І, 22-ІІ, 112-құжат; 2009 ж., № 2-3, 16, 18-құжаттар; № 13-14, 63-құжат; № 15-16, 74-құжат; № 17, 82-құжат; № 18, 84-құжат; № 23, 100-құжат; № 24, 134-құжат; 2010 ж., № 1-2, 5-құжат; № 5, 23-құжат; № 7, 28, 29-құжаттар):
      428-баптың 4-тармағының 10) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
      «10) сақтандыру брокері мен сақтандыру агентінің қаржы, сақтандыру қызметіне және делдалдық қызметіне қолданылмайды.».

      5. «Аудиторлық қызмет туралы» 1998 жылғы 20 қарашадағы Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1998 ж., № 22, 309-құжат; 2000 ж., № 22, 408-құжат; 2001 ж., № 1, 5-құжат; № 8, 52-құжат; 2002 ж., № 23-24, 193-құжат; 2003 ж., № 11, 56-құжат; № 12, 86-құжат; № 15, 139-құжат; 2004 ж., № 23, 138-құжат; 2005 ж., № 14, 58-құжат; 2006 ж., № 8, 45-құжат; 2007 ж., № 2, 18-құжат; № 4, 28-құжат; 2009 ж., № 2-3, 21-құжат; № 17, 79-құжат; № 18, 84-құжат; № 19, 88-құжат; 2010 ж., № 5, 23-құжат):
      1) 5-баптың 2-тармағында:
      үшінші абзац мынадай редакцияда жазылсын:
      «сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары, сақтандыру холдингтері және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі ірі қатысушысы болып табылатын ұйымдар, сақтандыру брокері;»;
      төртінші абзац алып тасталсын;

      2) 21-баптың 2-тармағында:
      7) тармақша «қаржы ұйымдарына» деген сөздерден кейін «, банктік конгломерат құрамына кіретін ұйымдарға, сақтандыру тобына кіретін ұйымдарға» деген сөздермен толықтырылсын;
      9) тармақша «қаржылық ұйымдардың» деген сөздерден кейін «, банктік конгломерат құрамына кіретін ұйымдардың, сақтандыру тобына кіретін ұйымдардың» деген сөздермен толықтырылсын.

      6. «Сақтандыру қызметі туралы» 2000 жылғы 18 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2000 ж., № 22, 406-құжат; 2003 ж., № 11, 56-құжат; № 12, 85-құжат; № 15, 139-құжат; 2004 ж., № 11-12, 66-құжат; 2005 ж., № 14, 55, 58-құжаттар; № 23, 104-құжат; 2006 ж., № 3, 22-құжат; № 4, 25-құжат; № 8, 45-құжат; № 13, 85-құжат; № 16, 99-құжат; 2007 ж., № 2, 18-құжат; № 4, 28, 33-құжаттар; № 8, 52-құжат; № 18, 145-құжат; 2008 ж., № 17-18, 72-құжат; № 20, 88-құжат; 2009 ж., № 2-3, 18-құжат; № 17, 81-құжат; № 19, 88-құжат; № 24, 134-құжат; № 5, 23-құжат):
      1) 3-бапта:
      1) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
      «1) аджастер - функциясына сақтандыру төлемі бойынша өтінішті қарау және сақтандыру жағдайынан болған залалды бағалау кіретін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметкері;»;
      мынадай мазмұндағы 1-1), 1-2) және 1-3) тармақшалармен толықтырылсын:
      «1-1) актуарий - сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қажетті төлем қабілеттілігі мен қаржылық тұрақтылығының қажетті деңгейін қамтамасыз ету мақсатында сақтандыру және қайта сақтандыру шарттары бойынша міндеттемелер мөлшерінің, сақтандыру сыйлықақысы ставкаларының экономикалық-математикалық есептеулерін жүргізуге байланысты қызметті жүзеге асыратын, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы жүргізіп жатқан және жүргізуді жоспарлап отырған сақтандыру түрлерінің пайдалылығы мен табыстылығын бағалауды жүргізетін, уәкілетті органның лицензиясы бар жеке тұлға;
      1-2) актуарийлер бірлестігі - өз мүшелерінің мүддесін қорғауды және олардың кәсіби қызметтеріне жағдай жасауды қамтамасыз ету үшін қоғамдық бірлестік нысанында құрылған коммерциялық емес ұйым;
      1-3) андеррайтер - функциясына сақтандыруға қабылданатын сақтандыру тәуекелдерін бағалау және сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарының талаптарын айқындау кіретін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметкері;»;
      3) тармақшаның екінші абзацы «дауыс беретін» деген сөздерден кейін «(артықшылықты акцияларды шегере отырып)» деген сөздермен толықтырылсын;
      7) және 8) тармақшалар «дауыс беретін» деген сөздерден кейін «(артықшылықты акцияларды шегере отырып)» деген сөздермен толықтырылсын;
      16) тармақшада:
      «сақтандыру агенті - » деген сөздерден кейін «сақтандыру агенттерінің тізіліміне енген және» деген сөздермен толықтырылсын;
      «берілген өкілеттіктеріне сәйкес» деген сөздер «тапсырыс шарты негізінде» деген сөздермен ауыстырылсын;
      мынадай мазмұндағы 18-1), 18-2), 23-1) және 23-2) тармақшалармен толықтырылсын;
      «18-1) сақтандыру есебі - дерекқорда бар ақпаратты толық немесе ішінара беру нысаны;»;
      18-2) сақтандыру жөніндегі бірыңғай дерекқор (бұдан әрі - дерекқор) – сақтандырушы, сақтанушы, сақтандырылушы және пайда алушы туралы ақпараттың жиынтығы;»;
      «23-1) сақтандыру тәуекелі – сақтандыру жағдайының басталу ықтималдылығы;
      23-2) сақтандыру тобы - бас ұйымнан және оның еншілес ұйымдарынан, сондай-ақ капиталында бас ұйымның және (немесе) оның еншілес ұйымдарының қомақты үлесі бар және мынадай талаптардың біреуіне сәйкес келетін ұйымдардан тұратын, банктік конгломерат болып табылмайтын заңды тұлғалар тобы:
      сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы бас ұйым болып табылады немесе еншілес ұйымдардың біреуі сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы болып табылады;
      сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы бас ұйым болып табылмайды, бірақ топтың қызметі негізінен сақтандыру секторында шоғырланған, яғни сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының жиынтық активтерінің топтың жиынтық активтеріне арасалмағы қырық және одан да көп пайызды құрайды;
      сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы бас ұйым болып табылмайды, бірақ топта бір сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және өзге де қаржы ұйымы болады.
      Егер құрамына сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы кіретін заңды тұлғалар тобында ұлттық басқарушы холдинг бас ұйым болып табылса, онда мыналар сақтандыру тобы болып танылады:
      сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы;
      сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының бас ұйымы болып табылатын сақтандыру холдингі;
      сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының бас ұйымы болып табылатын сақтандыру холдингінің еншілес ұйымдары;
      капиталында сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының еншілес ұйымдарының, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының бас ұйымы болып табылатын сақтандыру холдингінің қомақты қатысуы бар ұйымдар.
      Егер заңды тұлғалар тобында бас ұйым - Қазақстан Республикасының резиденті емес - сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы болса, онда сақтандыру тобы болып Қазақстан Республикасының резиденті - еншілес сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және оның еншілес ұйымдары, сондай-ақ капиталында еншілес сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және оның еншілес ұйымдарының қомақты үлесі бар ұйым танылады;»;
      25) тармақша «сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы ірі қатысушысының», «сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының бірлескен ірі қатысушысы» деген сөздерден кейін тиісінше «, сақтандыру холдингінің», «, сақтандыру холдингі» деген сөздермен толықтырылсын;
      мынадай мазмұндағы 25-1) тармақшамен толықтырылсын:
      «25-1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының, сақтандыру брокерлерінің бірлестігі - өз мүшелерінің мүддесін қорғауды қамтамасыз ету және олардың кәсіби қызметін үйлестіру үшін қауымдастық (одақ) нысанында құрылған коммерциялық емес ұйым;»;
      26-тармақшада:
      бірінші абзац «дауыс беретін» деген сөздерден кейін «(артықшылықты акцияларды шегере отырып)» деген сөздермен толықтырылсын;
      екінші абзацтағы «акцияларының он немесе одан да көп процентімен» деген сөздер «дауыс беретін (артықшылықты акцияларды шегере отырып) акцияларының он немесе одан да көп пайызымен» деген сөздермен ауыстырылсын;
      мынадай мазмұндағы 26-1), 28), 29) және 30) тармақшалармен толықтырылсын:
      «26-1) сақтандыру холдингі – уәкілетті органның жазбаша келісіміне сәйкес сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының дауыс беретін (артықшылықты акцияларды шегере отырып) акцияларының жиырма бес немесе одан да көп пайызын тікелей немесе жанама иелене алатын немесе:
      сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының дауыс беретін акцияларының (артықшылықты акцияларды шегере отырып) жиырма бес немесе одан да көп пайызымен тікелей немесе жанама дауыс беру;
      сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы қабылдайтын шешімдерді шартқа орай не өзгеше түрде анықтау немесе бақылау жасау мүмкіндігіне ие заңды тұлға;»;
      «28) сюрвейер - функциясына сақтандыруға қабылданатын сақтандыру объектісін алдын ала тексеріп қарау мен бағалау кіретін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметкері не ақылы қызмет көрсету шартына сәйкес сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына қызмет көрсететін заңды тұлға;
      29) тәуелсіз актуарий – осы Заңның талаптарына сәйкес келетін, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының штатында тұрған актуарийдің есептеулерін бағалауды жүргізу үшін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы тартатын жеке тұлға;
      30) ішкі резервтік қор – сақтанушылардан инвестициялау мақсаттары үшін алынған сақтандыру сыйлықақысы және басқару нәтижесінде келтірілген сақтандырушының шығыстарын ескере отырып, оларды инвестициялаудан алынған кіріс (залалдар) бөлігінің есебінен уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінің талаптарына сәйкес сақтандырушы қалыптастыратын ақша сомасы.»;

      2) 5-1-бап мынадай редакцияда жазылсын:
      «5-1-бап. Қазақстан Республикасының резиденттері емес
                сақтандыру ұйымдарының сақтандыруы

      1. Заңды тұлғаның немесе оның оқшауланған бөлімшелерінің Қазақстан Республикасының аумағында орналасқан мүліктік мүдделерін және Қазақстан Республикасының резиденті болып табылатын жеке тұлғаның мүліктік мүдделерін сақтандыруды тек сақтандыру ұйымы - Қазақстан Республикасының резиденті ғана жүзеге асыра алады.
      2. Қазақстан Республикасының резиденттері емес сақтандыру ұйымдарымен, жұмыс істеу, оқу, емделу немесе демалу мақсатында Қазақстан Республикасының шегінен тысқары жерлерде уақытша болатын жеке тұлғалармен - Қазақстан Республикасының резиденттерімен осы тұлғалардың тек Қазақстан Республикасының шегінен тысқары жерлерде уақытша болу кезеңіне ғана сақтандыру шарттарын жасасуға және оларды орындауға жол беріледі.
      3. Осы баптың 2-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, Қазақстан Республикасының екінші деңгейдегі банктеріне және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдарға:
      1) жеке және заңды тұлғалардан - Қазақстан Республикасының резиденттерінен Қазақстан Республикасының резиденті еместердің пайдасына сақтандыру сыйлықақыларын (жарналарын) төлеуге;
      2) жеке және заңды тұлғалардың - Қазақстан Республикасының резиденттерінің пайдасына сақтандыру шарттары бойынша Қазақстан Республикасының резиденті еместерден алынатын сақтандыру төлемдерін жүзеге асырумен байланысты төлемдер мен ақша аударымдарын жүзеге асыруға тыйым салынады.»;

      3) 6-бапта:
      2-тармақтың 3) және 4) тармақшалары алып тасталсын;
      3-тармақ мынадай мазмұндағы 15-1) және 18) тармақшалармен толықтырылсын:
      «15-1) осы тармақтың 13), 14), 15) және 16) тармақшаларында көрсетілген сыныптарды қоспағанда, қаржы ұйымдарының шығындарын сақтандыру;»;
      «18) титулдық сақтандыру.»;

      4) 7-бапта:
      2-1 және 2-2-тармақтар алып тасталсын;
      мынадай мазмұндағы 16 және 17-тармақтармен толықтырылсын:
      «16. Қаржы ұйымдарының шығындарын сақтандыру, осы Заңның 6-бабы 3-тармағының 13), 14), 15) және 16) тармақшаларында көрсетілген сыныптарды қоспағанда, қаржы ұйымдарының қаржылық қызметтер көрсетуі нәтижесіндегі шығындарды ішінара немесе толық өтеу мөлшерінде сақтандыру төлемін жүзеге асыруды көздейтін сақтандыру түрлерінің жиынтығын білдіреді.
      17. Титулдық сақтандыру мүлікке меншік құқығын тоқтатқан жағдайда, сақтанушының мүліктік мүдделеріне келтірілген залалды ішінара немесе толық өтеу мөлшерінде сақтандыру төлемін жүзеге асыруды көздейтін сақтандыру түрлерінің жиынтығын білдіреді.»;

      5) 9-баптың 5-тармағында:
      «сақтандыру ұйымы» деген сөздерден кейін «осы Заңның 8-бабының 3-тармағында көзделген сыныптарды біріктіруді ескере отырып,» деген сөздермен толықтырылсын;
      «тек қана» деген сөздер алып тасталсын;

      6) 10-бап мынадай редакцияда жазылсын:
      «10-бап. Сақтандыру нарығының қатысушылары

      Қазақстан Республикасы сақтандыру нарығының қатысушылары:
      1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы;
      2) сақтандыру брокерi;
      3) сақтандыру агентi;
      4) сақтанушы, сақтандырылушы, пайда алушы;
      5) актуарий;
      6) тәуелсіз актуарий;
      7) тәуелсіз бағалаушы;
      8) андеррайтер;
      9) аджастер;
      10) сюрвейер;
      11) сақтандыру омбудсманы;
      12) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары мен сақтандыру брокерлерінің бірлестігі;
      13) актуарийлер бірлестігі;
      14) сақтандырумен байланысты кәсiпкерлiк қызметтi жүзеге асыратын өзге де жеке және заңды тұлғалар болып табылады.»;

      7) мынадай мазмұндағы 10-1 және 10-2-баптармен толықтырылсын:
      «10-1-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары мен
                 сақтандыру брокерлері бірлестігінің,
                 актуарийлер бірлестігінің өкілеттіктері

      1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары мен сақтандыру брокерлері бірлестігінің, актуарийлер бірлестігінің өкілеттіктеріне:
      1) сақтандыру нарығында өз қызметін жүзеге асыру кезінде өз мүшелерінің өзара іс-әрекетін қамтамасыз ету;
      2) ішкі құжаттарды әзірлеу;
      3) сақтандыру нарығына қатысушыларды оқытуды өткізу;
      4) мүшелерінің арасында туындайтын дауларды қарау;
      5) өз мүшелерінің мүдделерін қорғауды қамтамасыз ету;
      6) Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде белгіленген талаптарды сақтандыру нарығына кәсіби қатысушылардың ықтимал бұзушылықтары туралы мәліметтерді уәкілетті органға жіберу;
      7) құрылтай құжаттарында көзделген өзге де функцияларды жүзеге асыру жатады.
      2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары мен сақтандыру брокерлері бірлестігі, актуарийлер бірлестігі өз мүшелерінің кәсіби қызметінің мәселелері бойынша уәкілетті орган беретін ақпаратты өз мүшелерінің назарына жеткізуге міндетті.

      10-2-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары мен
                сақтандыру брокерлері бірлестігінің,
                актуарийлер бірлестігінің ішкі құжаттары

      Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары мен сақтандыру брокерлері бірлестігі, актуарийлер бірлестігі мынадай ішкі құжаттарды:
      1) сақтандыру нарығындағы қызмет стандарттарын;
      2) кәсіби әдеп кодексін;
      3) дауларды шешу тәртібін;
      4) жарғыда көзделген өзге де құжаттарды қабылдайды.
      Ішкі құжаттарды сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары мен сақтандыру брокерлері бірлестіктерін, актуарийлер бірлестіктерін басқарудың жоғары органы бекітеді және олар өз мүшелерінің орындауы үшін міндетті болып табылады.»;

      8) 11-бапта:
      2-тармақта:
      1) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
      «1) осы Заңда белгіленген шектеулерді ескере отырып, инвестициялық қызметтi;»;
      5) тармақшадағы «бұрын» деген сөз алып тасталсын;
      10) тармақша алып тасталсын;
      4-тармақта:
      бірінші бөліктің бірінші сөйлеміндегі «таратылған жағдайда» деген сөздердің алдынан «мәжбүрлеп» деген сөзбен толықтырылсын;
      екінші бөлік мынадай редакцияда жазылсын:
      «Сақтандыру ұйымдары мәжбүрлеп таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыруға кепiлдiк беретiн ұйымға сақтандыру ұйымдарының міндетті қатысуы осы Заңда немесе Қазақстан Республикасының сақтандырудың міндетті түрлері бойынша заңнамалық актілерінде көзделеді.»;

      9) 11-1-бап мынадай редакцияда жазылсын:
      «11-1-бап. Сақтандыру қызметін жүзеге асырудың
                 жалпы талаптары

      1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтандыру қызметін (қайта сақтандыру жөніндегі қызметті) жүзеге асыру құқығына лицензиясы, сақтандыруды белгілі бір түрі бойынша жүзеге асырудың жалпы талаптарын айқындайтын сақтандыру қағидалары және ішкі қағидалары болғанда ғана сақтандыру қызметін жүзеге асыруға құқылы.
      2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ішкі қағидалары:
      1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы бөлімшелерінің құрылымын, міндеттерін, функциялары мен өкілеттіктерін;
      2) ішкі аудит қызметінің және тұрақты жұмыс істейтін басқа да органдардың құрылымын, мүшелерінің санын, міндеттерін, функциялары мен өкілеттіктерін;
      3) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының техникалық (сақтандыру), инвестициялық, кредиттік, операциялық, нарықтық және басқа да тәуекелдерді басқару жөніндегі саясатын ашып көрсететін тәуекелдерді басқару жүйесін;
      4) құрылымдық бөлімшелер басшыларының құқықтары мен міндеттерін;
      5) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының лауазымды адамдары мен қызметкерлері ұйымның атынан және ұйымның есебінен мәмілелерді жүзеге асырған кезде солардың өкілеттіктерін;
      6) сақтанушылардың (сақтандырылушылардың), жәбірленушілердің (пайда алушылардың) және олардың өкілдерінің жазбаша және ауызша өтініштерін, сондай-ақ сақтандыру жағдайлары мәселелері бойынша келіп түсетін өтініштер мен құжаттарды тіркеу тәртібін;
      7) сақтандыру жағдайларының мәселелері жөніндегі өтініштер мен құжаттар бойынша оларды қарау және сақтанушыларға (сақтандырылушыларға), жәбірленушілерге (пайда алушыларға) және олардың өкілдеріне жауап беру тәртібі мен мерзімдерін;
      8) сақтандыру төлемін жүзеге асыру мерзімдерін көрсете отырып, сақтандыру төлемі туралы шешімді қабылдау немесе одан бас тартудың дәлелді негіздемесін ұсыну рәсімін;
      9) сақтандыру тәуекелдерін (оның ішінде сақтандыруға қабылданатын мүлікті) және сақтандыру жағдайы бойынша залалдың мөлшерін бағалау тәртібін;
      10) андеррайтердің, аджастердің және сюрвейердің өкілеттіктерін айқындауға тиіс.
      3. Сақтандыру қағидаларын және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ішкі қағидаларын директорлар кеңесі бекітеді.
      4. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы өз штатында актуарийі болмаса, сақтандыру қызметін жүзеге асыруға құқылы емес.
      Тәуелсіз актуарий ретінде тартылатын жағдайларды қоспағанда, актуарий өз қызметін басқа сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарында қоса атқаруға құқылы емес.
      5. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген тәртіппен және мерзімде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының штатында тұрған актуарийдің осы Заңда белгіленген қызметін тексеру үшін тәуелсіз актуарийді тартады.
      Осы тармақтың талаптары аудиторлық ұйым міндетті аудит жүргізген кезде тәуелсіз актуарийді тартқан жағдайда сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына қолданылмайды.
      6. Тәуелсіз актуарий мынадай талаптарға сай болуға тиіс:
      1) тексерілетін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметкері болмауы;
      2) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы қызметін жүзеге асыратын сақтандыру саласында кемінде екі жыл актуарийлік қызмет тәжірибесінің болуы;
      3) уәкілетті органның актуарийлік қызметке арналған лицензиясы болуы немесе тізбесі мен талаптарын уәкілетті орган белгілейтін актуарийлердің халықаралық қауымдастығының мүшесі болуы.
      7. Тәуелсіз актуарий сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының штатында тұрған актуарийдің қызметін тексеру барысында алынған мәліметтерді жария еткені үшін Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауаптылықта болады.
      8. Сақтандыру ұйымының сақтандыру, оның ішінде сақтандыру нарығына қатысушылармен өзара қарым-қатынастағы қызметін жүзеге асыруына қойылатын талаптар уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.»;

      10) 12-бап мынадай редакцияда жазылсын:
      «12-бап. Өмірді сақтандыру жөнiндегi қызметтi
               жүзеге асырудың ерекшелiктерi

      1. Жинақтаушы сақтандыру жөнiндегi қызметтi жүзеге асыратын сақтандыру ұйымы уәкiлеттi органның нормативтiк құқықтық актiлерiнiң талаптарын ескере отырып, өзiнiң сақтанушыларына сатып алу сомасы шегiнде қарыз беруге құқылы.
      2. Сақтандыру ұйымы аннуитеттік сақтандыру шартының қолданысы кезеңінде актуарийдiң қорытындысы негiзiнде уәкiлеттi органның нормативтiк құқықтық актiлерiнде көзделген тәртiппен тұрақты сақтандыру төлемiнiң мөлшерiн ұлғайтуға құқылы.
      3. Жинақтаушы сақтандыру жөніндегі қызметті жүзеге асыратын сақтандыру ұйымы «Қызметкер еңбек (қызмет) мiндеттерiн атқарған кезде оның өмiрi мен денсаулығына зиян келтiргенi үшiн жұмыс берушiнiң азаматтық-құқықтық жауапкершiлiгiн мiндеттi сақтандыру туралы» немесе «Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамсыздандыру туралы» Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес аннуитеттік сақтандыру шарттарын жасасқанға дейін сақтандыру ұйымдары мәжбүрлеп таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыруға кепiлдiк беретiн ұйыммен қатысу шартын жасасуға және аталған ұйымды құру және оның қызметі туралы Қазақстан Республикасының заңында айқындалған тәртіппен оның акционері болуға міндетті.
      4. Сақтандыру ұйымы сақтанушы инвестицияларға қатысқан, сондай-ақ сақтандырушының пайдасы жағдайында сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыруды көздейтін осы Заңның 6-бабының 2-тармағында көрсетілген сақтандыру сыныптары шеңберінде сақтандыру түрлерін әзірлеуге құқылы.
      5. Сақтанушының инвестицияларға немесе сақтандырушының пайдасына қатысу тәртібі мен ерекшеліктері, сондай-ақ сақтанушының инвестицияларға немесе сақтандырушының пайдасына қатысу жағдайларын көздейтін сақтандыру шартының мазмұнына қойылатын талаптар уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.
      Сақтанушының инвестицияларға қатысу жағдайларын көздейтін сақтандыру шартын жасасу кезінде сақтандыру ұйымы ішкі резервтік қордың орнын толтыратын активтерді уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде көзделген тәртіппен және жағдайларда инвестициялық портфельді басқаратын инвестициялық басқармаға беруге міндетті.
      Ішкі резервтік қордың активтерін есепке алуды және сақтауды инвестициялық портфельді басқарушымен жасалған кастодиандық шартқа сәйкес кастодиан жүзеге асырады.
      Ішкі резервтік қордың қаражатын осы Заңда көзделмеген мақсаттарға пайдалануға жол берілмейді.
      Сақтанушының инвестицияларға немесе сақтандырушының пайдасына қатысумен байланысты төлемдерді есепке жазу - аяқталған қаржы жылының қорытындысы бойынша жүргізіледі.
      6. Жинақталған сомаларды есепке ала отырып, сақтанушының инвестицияларға немесе сақтандырушының пайдасына қатысуына байланысты төлемдерді жүзеге асыру:
      1) сақтандыру төлемі құрамында сақтандыру жағдайы басталған;
      2) сақтандыру төлемі құрамында жинақтаушы сақтандыру мерзімі аяқталған;
      3) сатып алу сомасы құрамындағы сақтандыру шарты мерзімінен бұрын бұзылған жағдайларда жүргізіледі.
      Сақтанушының акционерлермен (жалғыз акционермен) және (немесе) сақтандыру ұйымының аффилиирленген тұлғаларымен сақтандырушының пайдасына қатысу жағдайларын көздейтін сақтандыру шартын жасасуға жол берілмейді.»;

      11) 14-баптың 1-тармағының 2) тармақшасы:
      «жарнамада» деген сөзден кейін «сақтандыру», «қайта сақтандыру,», деген сөздермен толықтырылсын;
      «сөздердi (сөз тiркестерiн)» деген сөздерден кейін «кез келген тілде» деген сөздермен толықтырылсын;

      12) 15-1-баптың 3-тармағындағы «міндеттемесін төлеу мүмкіндігін оған беру» деген сөздер «міндеттемесін төлеу мүмкіндіктерін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына беру» деген сөздермен ауыстырылсын;

      13) 16-баптың 3-тармағы «аудиторлық есептi» деген сөздерден кейін «, сондай-ақ сақтандыру құпиясын, коммерциялық немесе заңмен қорғалатын өзге де құпияны құрамайтын өзге де ақпаратты» деген сөздермен толықтырылсын;

      14) 17-бапта:
      1-тармақтың екінші бөлігіндегі «жүзеге асыруға құқығы жоқ» деген сөздер «жүзеге асыруына тыйым салынады» деген сөздермен ауыстырылсын;
      мынадай мазмұндағы 5 және 6-тармақтармен толықтырылсын:
      «5. Сақтандыру брокерінің атынан жасалған сақтандыру (қайта сақтандыру) шарты бойынша сыйақы тек қана сақтанушының (цеденттің) төлеуіне жатады.
      6. Егер сақтандыру брокері сақтанушының атынан және оның тапсырмасы бойынша сақтандырушымен сақтандыру шартын жасасуға байланысты қатынастарда болған жағдайда, сақтандыру брокеріне осы сақтандырушыға (цедентке) одан әрі сақтандыру тәуекелін қайта сақтандыруға беруге байланысты қызметтер көрсетуге тыйым салынады.»;

      15) 18-бап мынадай редакцияда жазылсын:
      «18-бап. Сақтандыру агентiнiң делдалдық қызметi
               және оған қойылатын талаптар

      1. Сақтандыру агентiнiң сақтандыру нарығында делдалдық қызметтi жүзеге асыруға өкiлеттiгi осы Заңның және уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінің талаптары ескеріле отырып, тапсырма шартында айқындалады.
      Сақтандыру ұйымы мен сақтандыру агентінің арасында жасалатын тапсырма шартына қойылатын талаптар уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.
      Сақтандыру агентi сақтандыру ұйымы өкілеттік берген іс-әрекеттерді өзі жасайды және оларды жасауды өзге адамға қайта сенім білдіріп тапсыруға құқылы емес.
      Сақтандыру агентінде өкiлеттiктер болмаған жағдайда оның сақтандыру агентi ретiндегi қызметiне жол берiлмейдi.
      2. Сақтандыру ұйымы өзiнiң атынан және оның тапсырысы бойынша сақтандыру агентi жасасқан сақтандыру шарты бойынша мiндеттемелердi орындауға міндетті.
      Сақтандыру ұйымы сақтандыру агентiнің мынадай іс-әрекеттерді жасағаны:
      1) сақтандыру шарттарын жасасқаны, сондай-ақ сақтандыру агентінің белгіленген өкілеттіктерден тыс іс-әрекеттер жасағаны;
      2) уәкілетті органның лицензиясы жоқ сақтандыру ұйымының сақтандыру сыныптары мен түрлері бойынша сақтандыру шарттарын жасасқаны;
      3) сақтандыру шартын жасасу талаптары бойынша сақтанушыны әдейі шатастырғаны;
      4) сақтандыру шартын және олардың негізінде сақтандыру шарты жасалатын құжаттарды ресімдеу жөніндегі Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген талаптарды сақтамағаны;
      5) Қазақстан Республикасының сақтандыру және сақтандыру қызметі туралы заңнамасының талаптарын өзге де бұзушылықтары үшін жауаптылықта болады.
      Сақтандыру ұйымы сақтандыру агентiнің Қазақстан Республикасының сақтандыру және сақтандыру қызметі туралы заңнамасында көзделген делдалдық қызметті жүзеге асыруына байланысты емес іс-әрекеті үшін жауаптылықта болмайды.
      3. Сақтандыру агентi сақтауға мiндеттi шарттар, оның iшiнде сақтандыру есептілігі бланкiлерiнiң есебiн жүргiзу мен сақтау, қолма-қол ақшамен жұмыс істеу мәселелерi жөнiндегi шарттар Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптары ескерiле отырып, сақтандыру ұйымының iшкi құжаттарында белгiленедi.
      4. Сақтандыру агентiне сақтандыру ұйымының атынан және оның тапсырмасы бойынша сақтандыру шарттарын жасасу кезінде сақтандыру сыйлықақысын төлеуге сақтанушыдан төлемді қолма-қол ақшамен қабылдауға тыйым салынады.
      Осы шектеу сақтандыру агентiнің Қазақстан Республикасының аумағына уақытша келетін адамдардан Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасы арқылы өткізу бекеттерінде сақтандыру шарты бойынша сақтандыру сыйлықақысын төлеуге төлемді қолма-қол ақшамен қабылдауына қолданылмайды.
      5. Сақтандыру агентiне тапсырма шарты бойынша оған тиесілі сыйақыны сақтанушылардан алынатын сақтандыру сыйлықақыларынан ұстап қалуына тыйым салынады.
      6. Осы Заңның 18-2-бабында көзделген өкілеттіктер шегінде бір сақтандыру шарты бойынша екі немесе одан да көп сақтандыру агентінің делдалдық қызметті жүзеге асыруына жол берілмейді.
      7. Сақтандырушының сақтандырудың міндетті түрлері бойынша Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінің талаптарына сәйкес сақтандыру шарттарын жасасу бойынша делдалдық қызмет көрсеткені үшін сақтандыру агентіне төлейтін комиссиялық сыйақының мөлшері:
      жеке тұлға үшін – осы шарт бойынша төленуге жататын есепке жазылған сыйлықақы мөлшерінің он пайызынан;
      заңды тұлға үшін – осы шарт бойынша төленуге жататын есепке жазылған сыйлықақы мөлшерінің он бес пайызынан аспауға тиіс.
      8. Комиссиялық сыйақының құрамына сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру агентіне қатысты шығыстарының барлық түрлері, оның ішінде жалға алуға ақы төлеу жөніндегі шығыстары, сыйақылардың кез келген түрлері, сондай-ақ кез келген мүлікті немесе материалдық пайданы беру кіреді.»;

      16) 18-1-бап мынадай редакцияда жазылсын:
      «18-1-бап. Сақтандыру агентінің делдалдық қызметін
                 жүзеге асыратын адамдарға, сондай-ақ олардың
                 есебін жүргізу және оқыту тәртібіне қойылатын
                 талаптар

      1. Мыналар:
      1) кәмелеттік жасқа толмаған;
      2) сот тәртібімен әрекетке қабілетсіз не әрекет қабілеті шектеулі деп танылған;
      3) орта білімі жоқ;
      4) осы баптың 4-тармағында көзделген талаптарға сәйкес оқытудан өтпеген;
      5) еңбек шарты негізінде сақтандыру ұйымының, сақтандыру брокерінің қызметкері болып табылатын;
      6) экономикалық қызмет саласында жасаған қылмыстары үшін заңда белгіленген тәртіппен өтелмеген немесе алынбаған соттылығы бар;
      7) бұрын уәкілетті органның сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын мәжбүрлеп сатып алу, лицензиядан айыру, Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен мәжбүрлеп тарату туралы шешім қабылдағанға дейінгі бір жылдан аспайтын кезеңде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің не өзге де қаржы ұйымының не Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен банкрот деп танылған басқа да заңды тұлғаның басшы қызметкері лауазымын атқарған жеке тұлға сақтандыру агентінің делдалдық қызметін жүзеге асыруға құқылы емес. Аталған талап уәкілетті орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын мәжбүрлеп сатып алу, лицензиядан айыру, мәжбүрлеп тарату туралы шешім қабылдағаннан не заңды тұлғаны Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен банкрот деп танығаннан кейін бес жыл бойы қолданылады;
      8) біліктілігінің жеткіліксіздігі салдарынан қызметкер атқаратын лауазымына немесе орындайтын жұмысына сәйкес келмеген жағдайда сақтандыру брокерінің, сақтандыру агентінің - заңды тұлғаның бастамасы бойынша еңбек шарты бұзылған, бұрын сақтандыру брокерінің, сақтандыру агентінің - заңды тұлғаның қызметкері болған жеке тұлға сақтандыру агентінің делдалдық қызметін жүзеге асыруға құқылы емес. Аталған талап сақтандыру брокерінің, сақтандыру агентінің - заңды тұлғаның бастамасы бойынша еңбек шарты бұзылған күннен бастап бес жыл бойы қолданылады.
      2. Сақтандыру ұйымы сақтандыру агенттерінің тізілімін жүргізуге және оны сақтандыру қызметтерін тұтынушылардың шолу жасауы мен танысуы үшін (интернет-ресурстарды қоса алғанда) қолжетімді жерге орналастыруға міндетті.
      Сақтандыру агентінің делдалдық қызметін жүзеге асыратын адамдардың осы баптың 1-тармағының талаптарына сәйкестігі және оқытудың ең қысқа бағдарламасы бойынша емтихандар тапсырғанын растайтын құжаттың болуы сақтандыру агенттерінің тізіліміне енгізуге негіз болып табылады.
      Заңды тұлға болып табылатын сақтандыру агенті осы баптың 1-тармағының талаптарына сәйкес сақтандыру шарттарын жасасу лауазымдық міндеттеріне кіретін қызметкерлерді міндетті түрде көрсете отырып және оларда оқытудың ең қысқа бағдарламасы бойынша емтихандар тапсырғанын растайтын құжаттары болған кезде сақтандыру агенттерінің тізіліміне енгізілуге жатады.
      Лауазымдық міндеттеріне сақтандыру шарттарын жасасу кіретін сақтандыру агенті – заңды тұлға қызметкерлерінің саны екі адамнан кем болмауға тиіс.
      3. Сақтандыру ұйымы сақтандыру агентінің делдалдық қызметін жүзеге асыратын адамдардың тізілімін уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде көзделген тәртіппен және мерзімде уәкілетті органға табыс етуге міндетті.
      4. Оқуды ұйымдастыруды және оқытудың ең қысқа бағдарламасы бойынша емтихандар тапсырғанын растайтын тиісті құжат беруді сақтандыру ұйымы жүзеге асырады.
      Оқытудың ең қысқа бағдарламасын және оқытуды жүргізудің тәртібіне қойылатын талаптарды уәкілетті орган белгілейді.
      Сақтандыру ұйымы сақтандыру агентіне басқа сақтандыру ұйымы берген оқытудың ең қысқа бағдарламасы бойынша емтихандар тапсырғанын растайтын құжатты танымауға құқылы.
      5. Сақтандыру агенттерінің тізілімінен шығаруға:
      1) сақтандыру агентінің қатарынан он екі ай ішінде Қазақстан Республикасының заңнамасын бірнеше рет бұзғандығының анықталғаны туралы сақтандыру ұйымы шығарған уәкілетті органның жазбаша нұсқамасы;
      2) тапсырма шартының талаптарынан туындайтын міндеттерді сақтандыру агентінің орындамағанын, сондай-ақ Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына қайшы келетін сақтандыру шарттарын жасасқанын сақтандыру ұйымының анықтауы;
      3) сақтандыру агентінің делдалдық қызметін жүзеге асыратын адамның осы баптың 1-тармағында көзделген талаптарға сәйкес келмеуін уәкілетті органның, сақтандыру ұйымының анықтауы негіз болып табылады.
      Сақтандыру агенті осы тармақта көзделген негіздер бойынша сақтандыру агенттерінің тізілімінен шығарылған жағдайда, аталған адамға ол шығарылған сәттен бастап бес жыл бойы сақтандыру агентінің қызметін жүзеге асыруға тыйым салынады.»;

      17) 4-тарау мынадай мазмұндағы 18-2-баппен толықтырылсын:
      «18-2-бап. Сақтандыру агентінің құқықтары мен міндеттері

      1. Сақтандыру агенті өз қызметінде:
      1) осы Заңның 18 және 18-1-баптарында көзделген шектеулерді ескере отырып, бір немесе бірнеше сақтандыру ұйымдарының атынан және оның тапсырмасы бойынша делдалдық қызметті жүзеге асыруға;
      2) сақтандыру ұйымынан лицензиясының бар екендігі және қаржылық есептілік деректері туралы дұрыс ақпарат алуға;
      3) сақтандыру бойынша консультативтік қызметті жүзеге асыруға;
      4) өзінің делдалдық қызметін қолма-қол ақшасыз төлеммен жүзеге асырғаны үшін сақтандыру ұйымынан сыйақы алуға құқылы.
      2. Сақтандыру агенті өз қызметінде:
      1) сақтанушыға тапсырма шартын, сондай-ақ:
      оның жеке басын куәландыратын;
      сақтандыру агенттерінің тізілімінде оның деректерінің бар екендігін растайтын құжаттарды көрсетуге;
      2) сақтандыру қызметін жүзеге асыру құқығына арналған сақтандыру ұйымы лицензиясының көшірмесін қоса алғанда, өзі сақтандыру агенті болып табылатын сақтандыру ұйымы туралы ақпарат беруге;
      3) жасасатын сақтандыру шарты бойынша сақтандыру қағидаларымен сақтанушыны таныстыруға және Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 828-бабында көзделген жағдайларда қағидалардың көшірмесін беруге;
      4) ақпарат және, бар болса, - жасасатын сақтандыру шарты бойынша барлық қажетті құжаттарды беруге;
      5) сақтандыру шартын жасасу кезінде құжаттарды дұрыс және уақтылы ресімдеуді қамтамасыз етуге;
      6) делдалдық қызметті жүзеге асыру кезінде алынған ақпараттың жабықтығын қамтамасыз етуге міндетті.»;

      18) 19-бап мынадай мазмұндағы 7-тармақпен толықтырылсын:
      «7. Тәуелсіз актуарий сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының штатында тұрған актуарий жүргізген есептердің дұрыстығын тексеру нәтижесін уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген тәртіппен және мерзімде уәкілетті органға жібереді.»;

      19) 20-бап мынадай редакцияда жазылсын:
      «20-бап. Аудит

      1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының аудитін Қазақстан Республикасының аудиторлық қызмет туралы заңнамасына сәйкес аудит жүргізуге құқығы бар аудиторлық ұйым жүргізеді.
      2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру холдингі және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі ірі қатысушылары болып табылатын ұйымдар, сондай-ақ сақтандыру тобына кіретін ұйымдар өз қызметiнiң аудитiн қатарынан жетi жылдан астам - бiр аудиторлық ұйымда не қатарынан бес жылдан астам - аудиторлық ұйымда жұмыс iстейтiн аудиторда жүргiзуге құқылы емес.
      Осы тармақтың талабы банк конгломератының құрамына кіретін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына қолданылмайды.
      3. Сақтандыру тобына бас ұйым және Қазақстан Республикасының резиденттері болып табылатын оның еншілес ұйымдары ретінде кіретін ұйымдардың аудитін белгілі бір аудиторлық ұйым жүзеге асырады. Сақтандыру тобының құрамына кіретін бас ұйымның және Қазақстан Республикасының резиденттері емес оның еншілес ұйымдарының аудитін, осындай аудит жүргізу олар резидент болып табылатын ел заңнамасының талаптарына қайшы келмейтін жағдайларда, белгілі бір аудиторлық ұйым жүзеге асыруға тиіс.
      4. Аудиторлық ұйым сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының аудитін тәуелсіз актуарийді тарту арқылы жүргізуге құқылы.
      5. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының немесе сақтандыру тобының құрамына кіретін басқа да заңды тұлғалардың қаржылық есептілігінің аудиторлық есебі коммерциялық құпияны құрамайды.
      6. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының өз құрылымында қызметі лицензиялауға жатпайтын ішкі аудит қызметі (аудитор) болуы міндетті.
      7. Ішкі аудит жүргізу тәртібі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінің талаптарын ескере отырып, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тиісті ішкі құжаттарында айқындалады.
      8. Қаржы жылының қорытындылары бойынша аудит жүргізу сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары, сақтандыру холдингтері және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі ірі қатысушылары болып табылатын ұйымдар, сақтандыру брокерлері үшін міндетті. Аудиторлық ұйымның жүргізілген аудит туралы есебі мен ұсынымдарының көшірмелерін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары, сақтандыру холдингтері, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі ірі қатысушылары болып табылатын ұйымдар мен аудиторлық ұйымдар осы құжаттарды алған күннен бастап немесе оларды сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына, сақтандыру холдингтеріне және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі ірі қатысушылары болып табылатын ұйымдарға берген күннен бастап күнтізбелік отыз күн ішінде уәкілетті органға табыс етуге тиіс.
      Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы аудиторлық есептің көшірмесін алғаннан кейін күнтізбелік он күн ішінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының капиталында қомақты қатысуы бар басқа заңды тұлғаға табыс етуге міндетті.
      Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және сақтандыру холдингінің шоғырландырылған жылдық қаржылық есептілігін аудиторлық ұйым растауға тиіс.
      9. Өзі орналасқан елде шоғырландырылған қадағалауға жататын, Қазақстан Республикасының резиденті емес сақтандыру холдингі аудиторлық есептің көшірмесін және аудиторлық ұйымның ұсынымдарын өзі осы құжаттарды қазақ немесе орыс тілдерінде алған күннен бастап күнтізбелік отыз күн ішінде уәкілетті органға табыс етеді.
      Өзі орналасқан елде шоғырландырылған қадағалауға жататын Қазақстан Республикасының резиденті емес сақтандыру холдингінің шоғырландырылған жылдық қаржылық есептілігін өзі орналасқан елдегі қаржы ұйымдарына аудит жүргізуге құқылы аудиторлық ұйым растауға тиіс.
      10. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру холдингі және сақтандыру тобының құрамына кіретін ұйым аудиторлық есепте көрсетілген сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының немесе сақтандыру тобының қаржылық жағдайына әсер ететін бұзушылықтарды аталған тұлғалар аудиторлық есепті алған күннен бастап үш ай ішінде жоймаған жағдайда, уәкілетті орган бұзушылықтар жойылғанға дейін:
      сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына қатысты осы Заңның 54-бабы 1-тармағының 8-1) тармақшасы негізінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының лицензиясының қолданысын тоқтата тұруға;
      сақтандыру холдингіне, сақтандыру холдингінің құрамына кіретін ұйымға қатысты осы Заңның 53-1-бабының 2-тармағында көзделген шараларды қолдануға құқылы.
      Осы есепті алған күннен бастап бір жыл ішінде бұзушылықтар жойылмаған жағдайда уәкілетті орган:
      сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына қатысты - осы Заңның 55-бабы 1-тармағының 1) тармақшасы негізінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын лицензиядан айыруға;
      сақтандыру холдингіне қатысты - осы Заңның 53-1-бабының 3-тармағында көзделген шараларды қолдануға құқылы.»;

      20) 25-баптың 1-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:
      «1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акциялары орналастырылған кезде тек қана Қазақстан Республикасының ұлттық валютасындағы ақшамен төленуге тиiс.
      Осы Заңның 26-бабының 4-тармағы 1) тармақшасының екінші және үшінші бөліктерінде көзделген талаптар сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының жарғылық капиталының ұлғаюы жағдайларына қолданылады.»;

      21) 26-бапта:
      тақырыбындағы «ірі қатысушысы» деген сөздер «сақтандыру холдингі және ірі қатысушысы» деген сөздермен ауыстырылсын;
      1-тармақта:
      бірінші бөлігіндегі «ірі қатысушысы» деген сөздер «сақтандыру холдингі, ірі қатысушысы» деген сөздермен ауыстырылсын;
      үшінші бөлігінің бірінші сөйлеміндегі «ірі қатысушысы» деген сөздер «сақтандыру холдингі немесе ірі қатысушысы» деген сөздермен ауыстырылсын;
      төртінші бөлік «дауыс беретін» деген сөздерден кейін «(артықшылықты акцияларды шегере отырып)» деген сөздермен толықтырылсын;
      2-тармақ «Ірі қатысушы» деген сөздерден кейін «немесе сақтандыру холдингі» деген сөздермен толықтырылсын;
      4-тармақтың 1) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
      «1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын, оның ішінде бұрын сатып алынғандарын растайтын құжаттардың көшірмелерін қоса тіркей отырып, акцияларды сатып алуға пайдаланылатын ақша көздері мен қаражаттардың сипаттамасын қоса алғанда, сатып алу шарттары мен тәртібі туралы мәліметтерді табыс етеді.
      Кез келген көздерден алынған, соңғы жыл ішінде кәсіпкерлік қызметінен алынған кірістің орташа жылдық шамасы мөлшеріндегі және барлық салық түрлері төленген ақша, сондай-ақ болуы құжаттамалық түрде расталуы мүмкін өтініш берушінің ақша жинақтары сақтандыру ұйымының акцияларын сатып алу үшін пайдаланылатын көз болып табылады.
      Бұл ретте сыйға тарту шарты бойынша, ұтыстардан, тегін алынған мүлікті сатудан алынған ақша сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының иеленген акциялары құнының жиырма бес және одан да көп пайызынан аспауға тиіс;»;
      7-1-тармақта:
      бірінші абзацта:
      «Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы» деген сөздер «Сақтандыру холдингі» деген сөздермен ауыстырылсын;
      «дауыс беретін» деген сөздерден кейін «(артықшылықты акцияларды шегере отырып)» деген сөздермен толықтырылсын;
      3) тармақшадағы «сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы» деген сөздер «сақтандыру холдингі» деген сөздермен ауыстырылсын;
      8-тармақтың бірінші абзацында:
      «ұйымы акцияларының» деген сөздер «ұйымының дауыс беретін (артықшылықты акцияларды шегере отырып) акцияларының» деген сөздермен ауыстырылсын;
      «процентін иеленетін немесе олармен» деген сөздер «пайызын иеленетін немесе дауыс беретін (артықшылықты акцияларды шегере отырып) акцияларының он немесе одан да көп пайызымен» деген сөздермен ауыстырылсын;
      мынадай мазмұндағы 8-1-тармақпен толықтырылсын:
      «8-1. Уәкілетті органның сақтандыру холдингі мәртебесін алуға келісім беруі сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы үшін айқындалған тәртіппен жүзеге асырылады.
      Осы Заңның 26-1-бабының 1-тармағында көзделген негіздерден басқа, уәкілетті органның сақтандыру холдингі мәртебесін алуға келісімін беруден бас тартуы үшін:
      1) өтініш беруші - қаржы ұйымы өзі орналасқан елде шоғырландырылған негізде қадағалауға жатпайтын жағдайлар;
      2) Қазақстан Республикасының резиденті емес сақтандыру тобының қатысушылары өзі орналасқан елдердің заңнамасына байланысты сақтандыру тобына шоғырландырылған қадағалауды жүргізудің мүмкін еместігі олардың және сақтандыру тобының осы Заңда көзделген талаптарды орындауына мүмкіндік бермеуі негіз болып табылады.»;
      9-тармақтағы «Сақтандыру (қайта сақтандыру)» деген сөздер «Сақтандыру холдингі немесе сақтандыру (қайта сақтандыру)» деген сөздермен ауыстырылсын;
      10-тармақ:
      «ірі қатысушы» деген сөздерден кейін «немесе сақтандыру холдингі» деген сөздермен толықтырылсын;
      «сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушылары» деген сөздерден кейін «немесе сақтандыру холдингі» деген сөздермен толықтырылсын;
      11-тармақ «себептер бойынша» деген сөздерден кейін «сақтандыру холдингінің немесе» деген сөздермен толықтырылсын;
      11-1-тармақтың 4) тармақшасы «дауыс беретін» деген сөздерден кейін «(артықшылықты акцияларды шегере отырып)» деген сөздермен толықтырылсын;
      мынадай мазмұндағы 11-2-тармақпен толықтырылсын:
      «11-2. Жиынтығында сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының дауыс беретін (артықшылықты акцияларды шегере отырып) акцияларының жиырма бес немесе одан да көп пайызын иеленетін немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының дауыс беретін (артықшылықты акцияларды шегере отырып) акцияларының жиырма бес немесе одан да көп пайызымен тікелей немесе жанама дауыс беру мүмкіндігі бар және:
      1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының шешімдеріне өздерінің арасында жасалған шартқа орай не өзгеше түрде бірлесіп ықпал ететін;
      2) жеке алғанда немесе өзара бір-бірінің ірі қатысушылары болып табылатын;
      3) олардың бірі басқа тұлғаның өкілі болып табылатын;
      4) олардың бірі өздерінің арасында жасалған шартқа сәйкес екінші тұлғаға сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын сатып алу мүмкіндігін берген тұлғалар бірлесіп сақтандыру холдингі болып табылатын тұлғалар деп танылады.»;
      12-тармақтағы «ірі қатысушы» деген сөздер «сақтандыру холдингі немесе ірі қатысушы» деген сөздермен ауыстырылсын;
      13-тармақта:
      бірінші бөлік:
      «Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы» деген сөздерден кейін «, сақтандыру холдингі» деген сөздермен толықтырылсын;
      «дауыс беретін» деген сөздерден кейін «(артықшылықты акцияларды шегере отырып)» деген сөздермен толықтырылсын;
      екінші бөлікте:
      «Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысына» деген сөздерден кейін «, сақтандыру холдингіне» деген сөздермен толықтырылсын;
      «дауыс беретін» деген сөздерден кейін «(артықшылықты акцияларды шегере отырып)» деген сөздермен толықтырылсын;
      «сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы» деген сөздер «сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы, сақтандыру холдингі» деген сөздермен ауыстырылсын;
      үшінші бөлік:
      «сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысына» деген сөздерден кейін «немесе сақтандыру холдингіне» деген сөздермен толықтырылсын;
      «дауыс беретін» деген сөздерден кейін «(артықшылықты акцияларды шегере отырып)» деген сөздермен толықтырылсын;
      «сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысының» деген сөздерден кейін «, сақтандыру холдингінің» деген сөздермен толықтырылсын;
      «сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы» деген сөздерден кейін «немесе сақтандыру холдингі» деген сөздермен толықтырылсын;
      14 және 15-тармақтар «дауыс беретiн» деген сөздерден кейін (артықшылықты акцияларды шегере отырып)» деген сөздермен толықтырылсын;
      16-тармақта:
      «сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы ірі қатысушыларының,» деген сөздерден кейін «сақтандыру холдингінің,» деген сөздермен толықтырылсын;
      «сондай-ақ» деген сөзден кейін «сақтандыру холдингінің немесе» деген сөздермен толықтырылсын;

      22) 26-1-баптың 1-тармағының 1) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
      «1) құжаттардың толық емес пакетін табыс ету не табыс етілген құжаттардың осы Заңның 26-бабында көрсетілген талаптарға сәйкес болмауы;»;

      23) 27-бапта:
      1-тармақтың 5) тармақшасындағы «экономикалық қызмет саласында жасаған қылмысы, сыбайлас жемқорлық және мемлекеттік қызмет пен мемлекеттік басқару мүдделеріне қарсы өзге де қылмысы үшін» деген сөздер алып тасталсын;
      1-1-тармақ «сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы» деген сөздерден кейін «немесе сақтандыру холдингі» деген сөздермен толықтырылсын;

      24) 28-баптың 1-тармағында:
      6) тармақшадағы «рұқсат» деген сөз «келісім» деген сөзбен ауыстырылсын;
      мынадай мазмұндағы 6-1) тармақшамен толықтырылсын:
      «6-1) осы Заңның 26-бабында белгіленген шектеулерді сақтамауы;»;

      25) 32-бапта:
      1-тармақтың бірінші бөлігіндегі «48-бабының 1-тармағында» деген сөздер «48-бабында» деген сөздермен ауыстырылсын;
      4-тармақтың 4) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
      «4) еншілес ұйымның ұйымдық құрылымын және аффилиирленген тұлғалары туралы мәліметтерді қоса тіркейді.
      Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымында сақтандыру холдингі болмаған жағдайда:
      өздерінің қызметін осы ұйымдар қауымдастығы меморандумының немесе ережелерінің талаптарына сәйкес бірлескен негізде басқарылатын болса;
      егер аталған ұйымдардың басқару органы немесе атқарушы органы құрамының үштен бірінен астамын белгілі бір адамдар құраса, еншілес ұйыммен байланысты ұйымдар туралы ақпарат қосымша беріледі;»;
      5-тармақ мынадай мазмұндағы 4-1) тармақшамен толықтырылсын:
      «4-1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының еншілес ұйымдарының болуын болжау нәтижесінде құрамына сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы кіретін сақтандыру тобының пруденциялық нормативтерді сақтамауы;»;

      26) 34-баптың 2-тармағының 4) тармақшасы «ірі қатысушысы» деген сөздерден кейін «(сақтандыру холдингі)» деген сөздермен толықтырылсын;

      27) 35-баптың 2-тармағының бірінші абзацындағы «Орналастырылған (артықшылықты және сатып алынған акцияларды шегере отырып)» деген сөздер «Дауыс беретін (артықшылықты акцияларды шегере отырып)» деген сөздермен ауыстырылсын;

      28) 37-бапта:
      1-тармақта:
      мынадай мазмұндағы 1-1) тармақшамен толықтырылсын:
      «1-1) барлық ұйымдастыру-техникалық іс-шараларын, оның ішінде уәкілетті орган мен Ұлттық Банктің нормативтік құқықтық актілерінің талаптарына сай келетін бухгалтерлік есеп және бухгалтерлік есеп жүргізуді автоматтандыру мәселелері бойынша іс-шараларды орындағаны туралы куәландыратын құжаттарды;»;
      11) тармақшада:
      «мiндеттi» деген сөз алып тасталсын;
      «заңнамалық актiлерiнде» деген сөздер «сақтандырудың міндетті түрлері бойынша заңнамалық актілерінде немесе осы Заңда» деген сөздермен ауыстырылсын;
      11-1) тармақшада:
      «мiндеттi» деген сөз алып тасталсын;
      «мiндеттi сақтандыру туралы заңнамалық актiсiнде» деген сөздер «сақтандырудың міндетті түрі бойынша заңнамалық актісінде немесе осы Заңда» деген сөздермен ауыстырылсын;
      12) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
      «12) осы Заңның және Қазақстан Республикасының сақтандырудың міндетті түрлері бойынша заңнамалық актілерінің талаптарына сәйкес дерекқорына қатысуын растайтын құжаттарды;»;
      2-тармақта:
      3) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
      «3) сақтандыру шарты бойынша сақтандыру ұйымдарын мәжбүрлеп тарату кезінде сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыруға кепiлдiк беретін ұйымға қатысу шартының, егер сақтандыру ұйымының мұндай ұйымға мiндеттi қатысуы Қазақстан Республикасының сақтандырудың міндетті түрлері бойынша заңнамалық актiлерiнде немесе осы Заңда белгiленген болса, нотариат куәландырған көшiрмесiн;»;
      3-1) тармақшада:
      «мiндеттi» деген сөз алып тасталсын;
      «мiндеттi сақтандыру туралы заңнамалық актiсiнде» деген сөздер «сақтандырудың міндетті түрі бойынша заңнамалық актісінде немесе осы Заңда» деген сөздермен ауыстырылсын;
      5) тармақшадағы «лицензия алу үшiн) табыс етедi.» деген сөздер «лицензия алу үшін);» деген сөздермен ауыстырылып, мынадай мазмұндағы 6) және 7) тармақшалармен толықтырылсын:
      «6) осы Заңның және Қазақстан Республикасының сақтандырудың міндетті түрлері бойынша заңнамалық актілерінің талаптарына сәйкес дерекқорға қатысуын растайтын құжаттарды;
      7) уәкілетті орган белгілеген тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйелерінің болуы бөлігіндегі талаптарды орындағанын растайтын құжаттарды табыс етеді.»;
      4-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
      «4. Сақтандыру ұйымы сақтандыру ұйымын құруға рұқсат алу кезiнде сақтандырудың қосымша сыныптары бойынша сақтандыру қызметiн жүзеге асыру құқығына лицензия алу үшiн бизнес-жоспарда көрсетiлген талаптарды орындау мерзiмi аяқталғанға дейiн уәкiлеттi органға өтініш жасауға құқылы емес.
      Осы тармақтың талабы:
      1) сақтандырудың жаңа сыныптары мен түрлерін енгізуді;
      2) сақтандырудың жекелеген сыныптары мен түрлері бойынша сақтандыру қызметін жүзеге асыру тәртібі мен талаптарын өзгертуді көздейтін Қазақстан Республикасының заңнамалық актілері қабылданған жағдайларда қолданылмайды.»;

      29) 40-бап мынадай редакцияда жазылсын:
      «40-бап. Актуарийлік қызметті лицензиялау

      1. Қазақстан Республикасының сақтандыру нарығындағы актуарийлік қызметті лицензиялауды уәкілетті орган жүзеге асырады.
      2. Сақтандыру нарығында актуарийлік қызметті жүзеге асыру құқығына лицензия алу үшін өтініш беруші уәкілетті органға мынадай құжаттарды:
      1) уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген нысан бойынша лицензия беру туралы өтінішті;
      2) уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген нысан бойынша лицензия алуға өтініш беруші туралы мәліметті;
      3) жеке басын куәландыратын құжаттың көшірмесін;
      4) жоғары білімі туралы дипломның нотариат куәландырған көшірмесін;
      5) лицензиялық алымды төлегенін растайтын құжаттың көшірмесін;
      6) өтініш берушінің салық органына есепке тұрғаны туралы куәліктің нотариат куәландырған көшірмесін;
      7) өтініш беруші лицензия алу үшін уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген актуарийлерді оқытудың ең қысқа міндетті бағдарламасы бойынша оқытудан өткенін және тиісті емтихандарды сәтті тапсырғанын куәландыратын құжаттардың көшірмелерін немесе уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінің талаптарына сәйкес «Актуарий» мамандығы бойынша іскерлік әкімшілік ету магистрі дипломының көшірмесін;
      8) Қазақстан Республикасының резиденттері емес жеке тұлғалар үшін – тізбесі мен талаптарын уәкілетті орган белгілейтін актуарийдің мәртебесін және актуарийлердің халықаралық қауымдастықтарына  мүшелігін растайтын құжаттардың көшірмелерін табыс етеді.
      Лицензия беру туралы өтінішті уәкілетті орган Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкес келетін құжаттардың толық пакетін табыс еткен күннен бастап бір ай ішінде қарайды.
      3. Сақтандыру нарығында актуарийлік қызметті жүзеге асыруға арналған лицензия өтініш берушіге ол Қазақстан Республикасының сақтандыру ісі және сақтандыру қызметі туралы заңнамасын білуіне тестілеуден өткеннен кейін беріледі. Тестілеуді өткізу тәртібі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.
      Актуарий лицензияны алғаннан кейін актуарлық қызметті жүзеге асыруға лицензияны алған күнінен бастап күнтізбелік он төрт күн ішінде уәкілетті органға оның актуарийлердің бірлестігіндегі мүшелігін растайтын құжатты табыс етуге міндетті.
      4. Актуарий әрбір үш жыл сайын уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген тәртіппен біліктілік емтиханын тапсыруға міндетті.
      5. Мынадай:
      1) егер өтініш беруші осы баптың 1-тармағында белгіленген лицензия алуға арналған барлық құжаттарды табыс етпеген;
      2) осы Заңның 60-бабы 1-тармағының 2), 3) және 4) тармақшаларында көзделген негіздер бойынша лицензиядан айыру туралы деректер болған;
      3) уәкілетті орган өткізген тестілеудің теріс нәтижесі жағдайларында лицензия беруден бас тартылуы мүмкін.
      6. Лицензия беру туралы ақпарат уәкілетті органның мерзімді басылымдарында қазақ және орыс тілдерінде жарияланады.»;

      30) 42-баптың 1-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:
      «1. Сақтандыру қызметін мемлекеттік реттеуді және қадағалауды Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген өкілеттіктерге сәйкес уәкілетті орган жүзеге асырады.
      Уәкілетті органның құқықтық мәртебесі Қазақстан Республикасының заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде айқындалады.»;

      31) 43-бапта:
      тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:
      «43-бап. Уәкілетті органның құзыреті»;
      3-1) тармақшада:
      «рұқсат беру» деген сөздер «келісім беру» деген сөздермен ауыстырылсын;
      «дауыс беретін» деген сөздерден кейін «(артықшылықты акцияларды шегере отырып)» деген сөздермен толықтырылсын;
      мынадай мазмұндағы 6-1), 9-3) және 16-1) тармақшалармен толықтырылсын:
      «6-1) осы Заңның 54-бабы 1-тармағының 2) тармақшасында көзделген негіздер бойынша лицензияның қолданылуы тоқтатыла тұрған жағдайда, шығыстардың, оның ішінде әкімшілік, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы шығыстарының ұлғаюын шектеуге құқылы;»;
      «9-3) сатып алу сомасы есебінің тәртібін белгілейді;»;
      «16-1) уақытша әкімшіліктің сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын консервациялау немесе лицензиядан айыру кезінде сақтандыру портфелін беру туралы шешімін келіседі;»;
      23) тармақша «кәсіби қатысушыларына» деген сөздерден кейін «орындауға міндетті» деген сөздермен толықтырылсын;
      27) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
      «27) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.»;

      32) 46-бапта:
      2 және 5-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:
      «2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына арналған пруденциялық нормативтер:
      1) жарғылық капиталдың ең төменгі мөлшерін;
      2) төлем қабілеттілігі маржасының жеткіліктілігі нормативін;
      3) жоғары өтімді активтердің жеткіліктілік нормативін;
      4) активтерді әртараптандыру нормативін қамтиды.
      Сақтандыру топтарына арналған пруденциялық норматив төлем қабілеттілігі маржасының жеткіліктілік нормативі болып табылады.
      Уәкiлеттi орган қосымша пруденциялық нормативтер белгiлеуге құқылы.»;
      «5. Сақтандыру сыныптары және жекелеген сақтандыру (қайта сақтандыру) шарты бойынша, оның ішінде топтап сақтандыру және ортақ сақтандыру кезінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының өздiгiнен ұстап қалуының ең көп мөлшерi, сондай-ақ оның есебінің тәртібі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісімен белгіленеді.»;
      6 және 7-тармақтар алып тасталсын;
      мынадай мазмұндағы 7-1-тармақпен толықтырылсын:
      «7-1. Қайта сақтандыру шарты уәкілетті орган белгілеген жағдайларда төлем қабілеттілігі маржасының жеткіліктілік нормативін есептеу кезінде ескерілмейді.»;
      9-тармақ алып тасталсын;

      33) 46-1-бап мынадай редакцияда жазылсын:
      «46-1-бап. Ірі қатысушылардың міндеттері

      1. Уәкілетті орган, Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының пруденциялық нормативтерді және (немесе) сақтауға міндетті өзге де нормалар мен лимиттерді бұзғаны үшін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын және (немесе) сақтандыру холдингтерін жауаптылыққа тарту жөнінде шаралар қолданады.
      2. Сақтандыру холдингі, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушылары - сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының дауыс беретін (артықшылықты акцияларды шегере отырып) акцияларының жиырма бес пайыздан астамын тікелей немесе жанама иемденетін жеке тұлғалар уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінде көзделген, пруденциялық нормативтерді белгіленген деңгейлерден төмен емес деңгейде ұстау жөніндегі шараларды қолдануға міндетті.
      3. Сақтандыру холдингі сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының төлем қабілеттілігі маржасының мөлшерін уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінде белгіленген деңгейде қамтамасыз етуге міндетті.
      Уәкілетті орган сақтандыру холдингі жоқ сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары үшін жекелеген пруденциялық нормативтерді және олардың нормативтік мәнін белгілеуге құқылы.
      4. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының пруденциялық нормативтерінің деңгейі төмендеген жағдайда, сақтандыру холдингі уәкілетті органның талабы бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қаржылық жағдайын жақсарту, оның ішінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының төлем қабілеттілігі маржасын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қаржылық тұрақтылығын қамтамасыз етуге жеткілікті мөлшерде ұлғайту жөніндегі шараларды қолдануға міндетті.
      5. Егер уәкілетті орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы ірі қатысушыларының аффилиирленген тұлғаларының, олардың лауазымды тұлғаларының немесе қызметкерлерінің бұзушылықтары, заңсыз әрекеті немесе әрекетсіздігі сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қаржылық жағдайын нашарлатқанын анықтаса, осы бапта келтірілген шаралар осы тұлғаларға қатысты да қолданылуы мүмкін.»;

      34) 48-бапта:
      1-тармақтың 7) тармақшасында:
      «кепілдік беретін қордың» деген сөздер «кепілдік беретін ұйымның» деген сөздермен ауыстырылсын;
      «міндетті» деген сөз алып тасталсын;
      мынадай мазмұндағы 1-4-тармақпен толықтырылсын:
      «1-4. Осы баптың 1 және 1-1-тармақтарында белгіленген шектеулер ішкі резервтік қорды орналастыру жағдайларына қолданылмайды.»;
      мынадай мазмұндағы 5-тармақпен толықтырылсын:
      «5. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына:
      1) акциялардан басқа, бағалы қағаздарды шығаруға;
      2) банктерден меншікті капиталының мөлшерінен асатын қарыз қаражатын үш айдан астам мерзімге тартуға тыйым салынады.»;

      35) 51-бапта:
      1-тармақта:
      «дауыс беретiн» деген сөздерден кейін «(артықшылықты акцияларды шегере отырып)» деген сөздермен толықтырылсын;
      «уәкiлеттi орган белгiлеген нысан бойынша» деген сөздер «растайтын құжаттарды табыс ете отырып» деген сөздермен ауыстырылсын;
      3-тармақ алып тасталсын;

      36) 53-1-бап мынадай редакцияда жазылсын:
      «53-1-бап. Ірі қатысушы немесе сақтандыру холдингі
                 белгілерін иемденуші тұлғаларға, сондай-ақ
                 сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі
                 қатысушыларына, сақтандыру холдингіне және
                 сақтандыру тобы құрамына кіретін заңды
                 тұлғаларға қолданылатын мәжбүрлеу шаралары

      1. Уәкілетті орган ірі қатысушы немесе сақтандыру холдингі белгілерін иеленуші тұлғаларға, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушыларына, сақтандыру холдингіне, сондай-ақ сақтандыру тобы құрамына кіретін заңды тұлғаларға:
      1) ірі қатысушы және сақтандыру холдингі мәртебесін иеленуге уәкілетті органның келісімін алмаған;
      2) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы және сақтандыру холдингінің мәртебесін иеленгеннен кейін осы Заңның 26-1-бабының 1-тармағында көрсетілген мән-жайлар туындаған;
      3) осы Заңның 53-2-бабының 7-тармағына сәйкес уәкілетті органның жазбаша нұсқамаларын орындамаған;
      4) жасалуы салдарынан сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына залал келтірілген немесе келтірілуі мүмкін іс-әрекеттерді ірі қатысушы немесе сақтандыру холдингі белгілерін иемденуші тұлға, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы, сақтандыру холдингі және сақтандыру тобының құрамына кіретін заңды тұлға жасаған;
      5) олардың салдарынан сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына залал келтірілген немесе келтірілуі мүмкін, ірі қатысушы немесе сақтандыру холдингі белгілерін иемденуші тұлғаның, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысының, сақтандыру холдингінің және сақтандыру тобының құрамына кіретін заңды тұлғалардың қаржылық жағдайының тұрақсыздығы;
      6) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы мен ірі қатысушы немесе сақтандыру холдингі белгілерін иемденуші тұлғаның және (немесе) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы, сақтандыру холдингі арасында уәкілетті органның осы Заңда көзделген қадағалау функцияларын жүзеге асыруына кедергі келтіретін қатынастар болған жағдайларда мәжбүрлеу шараларын қолдануға құқылы.
      Сақтандыру холдингтеріне және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушыларына - сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының дауыс беретін (артықшылықты акцияларды шегере отырып) акцияларының жиырма бес пайыздан астамын тікелей немесе жанама иемденетін жеке тұлғаларға уәкілетті орган осы Заңның 46-1-бабы 2-тармағының талаптарын орындамауға әкеп соққан олардың іс-әрекеті немесе әрекетсіздігі үшін мәжбүрлеу шараларын қолдануға құқылы.
      2. Осы баптың 1-тармағында көзделген жағдайлар болған кезде уәкілетті орган:
      1) ірі қатысушы белгілерін иемденуші тұлғадан, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысынан сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының оларға тікелей немесе жанама түрде тиесілі акцияларының санын дауыс беретін (артықшылықты акцияларды шегере отырып) акциялардың он пайызынан төмен деңгейге дейін азайтуды талап етуге;
      2) сақтандыру холдингі белгілерін иемденуші тұлғадан, сондай-ақ сақтандыру холдингінен сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының оларға тікелей немесе жанама түрде тиесілі акцияларының санын дауыс беретін (артықшылықты акцияларды шегере отырып) акциялардың жиырма бес пайызынан төмен деңгейге дейін азайтуды талап етуге және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын тәуекелге душар ететін, олар мен сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы арасындағы операцияларды (тікелей және жанама) жүзеге асыруды тоқтата тұруды талап етуге;
      3) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы немесе сақтандыру холдингі қатысушысы болып табылатын ұйымға, сондай-ақ сақтандыру тобының құрамына кіретін ұйымдарға қатысты сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымынан сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын тәуекелге душар ететін, олар мен сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы арасындағы операцияларды (тікелей және жанама) жүзеге асыруды тоқтата тұруды талап етуге;
      4) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымынан, сақтандыру холдингінен немесе сақтандыру холдингі белгілерін иемденуші тұлғадан капиталында өздерінің қомақты қатысуы бар еншілес ұйымды немесе ұйымдарды иемдену немесе бақылау үлесін иеліктен шығаруды талап етуге құқылы.
      3. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы, сақтандыру холдингі не сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы не сақтандыру холдингі белгілерін иемденуші тұлға, осы баптың 2-тармағында, сондай-ақ осы Заңның 20-бабының 10-тармағында көзделген талаптарды орындамаған жағдайда уәкілетті органның шешімі негізінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысының, сақтандыру холдингінің не сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру холдингінің белгілерін иемденуші тұлғаның акцияларын сенімгерлікпен басқару тағайындалады. Осы акциялар уәкілетті органға сенімгерлікпен басқаруға үш айға дейінгі мерзімге беріледі.
      Уәкілетті органның акцияларды сенімгерлікпен басқаруды жүзеге асыруы кезеңінде акциялардың меншік иесі сенімгерлікпен басқарудағы акцияларға қатысты қандай да бір іс-әрекетті жүзеге асыруға құқылы емес.
      Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы, сақтандыру холдингі не сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысының, сақтандыру холдингінің белгілерін иемденуші тұлға уәкілетті органның алдында сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының өзіне тиесілі барлық акцияларын қолдаухатта көрсетілген тұлғаларға сату туралы қолдаухат беруге құқылы.
      Акция сатып алушылар қолдаухатта көрсетілген Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарын орындаған жағдайда уәкілетті орган қолдаухатты қанағаттандырады.
      Акциялар уәкілетті органға сенімгерлікпен басқаруға берілген күннен бастап екі ай ішінде акцияларды сенімгерлікпен басқаруға беру үшін негіздер жойылмағанда, уәкілетті орган сенімгерлікпен басқарудағы акцияларды бағалы қағаздардың ұйымдастырылған нарығында оларды өткізу жолымен иеліктен шығарады. Көрсетілген акцияларды сатудан түскен ақша акциялары уәкілетті органға сенімгерлікпен басқаруға берілген тұлғаларға аударылады.
      Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысының, сақтандыру холдингінің не сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысының, сақтандыру холдингінің белгілерін иемденуші тұлғаның акцияларын сату жөніндегі іс-шаралар сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қаражаты есебінен жүзеге асырылады.»;

      37) 53-2-бапта:
      1-тармақта:
      бірінші бөлігінің бірінші абзацы «пруденциялық нормативтердi» деген сөздердің алдынан «немесе сақтандыру тобының» деген сөздермен толықтырылсын;
      екінші бөлік «тармақтың» деген сөзден кейін «1),» деген цифрмен толықтырылсын;
      3-тармақтың бірінші бөлігіндегі «орындалуға міндетті» деген сөздер алып тасталсын;
      7-тармақ:
      «уәкілетті орган» деген сөздерден кейін «сақтандыру холдингінің, сақтандыру тобының құрамына кіретін заңды тұлғалардың,» деген сөздермен толықтырылсын;
      «келтірілген шаралар,» деген сөздерден кейін «олар осы Заңның талаптарын бұзған жағдайларда, сондай-ақ,» деген сөздермен толықтырылсын;

      38) 53-3-баптың 2-тармағы мынадай мазмұндағы 2-1) тармақшамен толықтырылсын:
      «2-1) осы Заңның 55-1, 55-2, 55-3, 55-4 және 55-5-баптарында белгіленген негіздер бойынша және тәртіппен консервацияны енгізуді;»;

      39) 54-баптың 1-тармағында:
      3) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
      «3) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген қатарынан екi есепті кезең ішінде уәкiлеттi органға есептiлікті табыс етпеген;»;
      8-1) тармақшада «8» деген цифр «10» деген цифрмен ауыстырылсын;
      9) тармақшада:
      «кепілдік беретін қорға» деген сөздер «кепілдік беретін ұйымға» деген сөздермен ауыстырылсын;
      «мiндеттi сақтандыру шарттары» деген сөздер «сақтандыру шарттары» деген сөздермен ауыстырылсын;
      11) тармақшадағы «бұзған жағдайларда сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары мен сақтандыру брокері лицензиясының қолданылуы алты айға дейінгі мерзімге тоқтатыла тұрады.» деген сөздер «бұзған;» деген сөзбен ауыстырылып, мынадай мазмұндағы 12), 13), 14) және 15) тармақшалармен толықтырылсын:
      «12) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымында осы Заңда көзделген жағдайларда дерекқорға қатысу шарты болмаған;
      13) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымында қатысу шарты болмаған немесе сақтандыру ұйымдарын мәжбүрлеп таратқан жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыруға кепiлдiк беретiн ұйымның осы Заңда немесе Қазақстан Республикасының сақтандырудың міндетті түрлері бойынша заңнамалық актілерінде болуы көзделген акциялары болмаған;
      14) сақтандыру агенті осы Заңның және Қазақстан Республикасының сақтандырудың міндетті түрлері бойынша заңнамалық актілерінің талаптарын орындамаған;
      15) сақтандыру холдингі, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы - сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының дауыс беретін (артықшылықты акцияларды шегере отырып) акцияларының жиырма бес пайыздан астамын тікелей немесе жанама иемденетін жеке тұлға уәкілетті органның сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының меншікті капиталын ұлғайту жөніндегі талаптарын, сондай-ақ осы Заңның 53-1-бабының 2-тармағына сәйкес қойылатын талаптарды орындамаған жағдайларда сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары мен сақтандыру брокері лицензиясының қолданылуы алты айға дейінгі мерзімге тоқтатыла тұрады.»;

      40) мынадай мазмұндағы 54-1-баппен толықтырылсын:
      «54-1-бап. Консервациялау немесе лицензиядан айыру
                 кезінде сақтандыру портфелін беру

      1. Сақтандыру портфелін беруді жүзеге асыруды сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының уақытша әкімшілігі сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын консервациялау сатысында немесе оны мәжбүрлеп тарату туралы сот шешімі заңды күшіне енгенге дейін оның қаржылық жағдайын сауықтыру немесе сақтанушылардың құқықтарын қорғау мақсатында жүргізуі мүмкін.
      Сақтандыру портфелін басқа сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына (ұйымдарына) беруге сақтандыру шарттарын қамтамасыз ету үшін активтер жеткілікті болған жағдайда жол беріледі.
      Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын консервациялау немесе лицензиядан айыру кезінде сақтандыру портфелін беру туралы уақытша әкімшіліктің шешімі уәкілетті органмен келісуге жатады.
      2. Сақтандыру портфелін беру туралы шешім уәкілетті органмен келісілгеннен кейін уақытша әкімшілік сақтандыру портфелін беру туралы хабарландыруды бес жұмыс күнінен кешіктірмей жариялайды. Сақтандыру портфелін беру туралы хабарландыру Қазақстан Республикасының бүкіл аумағында таратылатын мерзімді басылымдарда қазақ және орыс тілдерінде жарияланады.
      Консервациялау сатысында сақтандыру портфелін беру кезінде хабарландыруда сақтанушылар сақтандыру шартын берумен келіспеген жағдайда қарсылықтарды беру тәртібі, мерзімдері және олардың қарсылықтары қабылданатын мекенжай көрсетіледі.
      3. Консервациялау сатысында уақытша әкімшілік уәкілетті органмен келісім бойынша сақтанушының сақтандыру шартын беру туралы келісімі болған кезде бір немесе бірнеше сақтандыру сыныбы бойынша сақтандыру портфелін ішінара немесе толық беру туралы шешім қабылдайды.
      Хабарландыру жарияланған күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде сақтанушының жазбаша қарсылығының болмауы сақтанушының сақтандыру портфелін беруге келісімі ретінде қаралады.
      Уақытша әкімшілік сақтанушылардың жазбаша қарсылығын көрсетуі үшін осы тармақтың екінші бөлігінде белгіленген мерзім өткен күннен бастап күнтізбелік үш күн ішінде сақтандыру портфелін беруге келісім берген сақтанушылардың тізімін қалыптастырады.
      4. Сақтандыру ұйымын лицензиядан айыру кезінде сақтандыру портфелін беру сақтанушының келісімінсіз толық көлемде жүзеге асырылады.
      5. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын консервациялау немесе лицензиядан айыру кезінде сақтандыру портфелін берудің тәртібі мен ерекшеліктері уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінде айқындалады.»;

      41) 55-баптың 1-тармағында:
      2-1) тармақшасындағы «жазбаша нұсқамасын» деген сөздер «ықпал етудің шектеулі шараларын» деген сөздермен ауыстырылсын;
      5) тармақша алып тасталсын;

      42) мынадай мазмұндағы 55-1, 55-2, 55-3, 55-4, 55-5 және 55-6-баптармен толықтырылсын:
      «55-1-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын
                 консервациялау ұғымы

      1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын консервациялау уәкілетті органның шешімі бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына қатысты оның қаржылық жағдайын сауықтыру және жұмыс сапасын жақсарту мақсатында әкімшілік, заңдық, қаржылық, ұйымдық-техникалық және басқа да іс-шаралар мен рәсімдер кешенін мәжбүрлеп жүргізуді білдіреді.
      2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы:
      1) төлем қабілеттілігі маржасының жеткілікті нормативін орындамаған;
      2) осы Заңның 54-бабының 1-тармағында көзделген негіздердің кез келгені бойынша консервациялауға ұшырауы мүмкін.
      3. Консервациялау режимін белгілеу уәкілетті органның шектеулі (бір жылға дейін) мерзімге сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын басқару жөніндегі уақытша әкімшілікті тағайындауын көздейді.
      4. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын консервациялау сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының өз қаражаты есебінен жүзеге асырылады.
      5. Уәкілетті органның консервациялауды жүргізу туралы шешіміне сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акционерлері сот тәртібімен он күн мерзімде шағымдана алады. Аталған шешімге шағымдану сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын консервациялауды тоқтата тұрмайды.

      55-2-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын басқару
                жөніндегі уақытша әкімшілік

      1. Уақытша әкімшілікті уәкілетті орган оның қызметкерлері қатарынан не осы Заңның 34-бабының 2-тармағында белгіленген талаптарға сәйкес келетін өзге де адамдардан тағайындайды.
      2. Уақытша әкімшіліктің басшысы мен мүшелерінің (уәкілетті органның қызметкерлерін қоспағанда) құқықтары мен міндеттері, сондай-ақ еңбегіне ақы төлеу жағдайлары уәкілетті орган мен уақытша әкімшіліктің арасында жасалған жеке шартпен белгіленеді.
      3. Уақытша әкімшілік өз қызметінде осы Заңды, уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерін және Қазақстан Республикасының өзге де заңнамасын басшылыққа алады.
      4. Уәкілетті орган уақытша әкімшіліктің мүшелерін кез келген сәтте ауыстыруға құқылы.
      5. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы келтірген залал үшін уақытша әкімшіліктің басшысы мен мүшелері Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауаптылықта болады. Қалыпты өндірістік тәуекел санатына жатқызылуы мүмкін залал үшін жауапкершілікті уақытша әкімшіліктің басшысы мен мүшелеріне жүктеуге жол беруге болмайды.

      55-3-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына
                консервация жүргізу туралы шешім

      1. Уәкілетті органның сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына консервация жүргізу туралы шешімі:
      1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының атауын және оның орналасқан жерін;
      2) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын консервациялау туралы шешімнің негіздемесін;
      3) консервациялау әрекетінің басталуы мен мерзімін;
      4) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметіне қойылатын шектеулер тізбесін;
      5) уақытша әкімшіліктің дербес құрамын;
      6) консервациялау режимінде тұрған сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының басшы қызметкерлеріне өз жұмысы туралы есепті, табысы туралы декларацияны, меншiгiнiң бар екендігі және мөлшері туралы мәліметтерді дайындау және осы құжаттарды уақытша әкiмшiлiкке беру туралы нұсқамасын;
      7) уақытша әкімшіліктің ұсынымын қамтуға тиіс.
      2. Уәкiлеттi орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына консервация жүргізу туралы шешiмдi Қазақстан Республикасының бүкіл аумағына таратылатын мерзiмдi екі басылымда жариялайды.

      55-4-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын
                консервациялау кезеңінде басқару ерекшеліктері.
                Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын басқару
                жөніндегі уақытша әкімшіліктің өкілеттіктері

      1. Консервациялау әрекетінің басталуымен және оның мерзімінде:
      1) осы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы эмитенті болып табылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы акционерлерінің акцияларды пайдалану және оларға билік ету жөніндегі құқықтары тоқтатыла тұрады;
      2) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы органдарының өкілеттіктері тоқтатыла тұрады және оның басшы қызметкерлері жұмыстан шеттетіледі;
      3) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын басқару жөніндегі барлық өкілеттіктер, сондай-ақ осы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы эмитенті болып табылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы акционерлерінің акцияларды пайдалану жөніндегі құқықтары уақытша әкімшілікке көшеді;
      4) уақытша әкiмшiлiк хабардар етілмей және оның жазбаша келiсiмiнсiз сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының атынан және оның есебінен жасалған барлық мәмілелер жарамсыз деп танылады.
      2. Уақытша әкiмшiлiк:
      1) осы Заңның 55-5-бабының талаптарын ескере отырып, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы қызметiнiң барлық мәселелері бойынша өздігінен шешім қабылдауға;
      2) қажет болған жағдайда консервациялау кезеңінде жасасқан сақтандыру шарттары бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының мiндеттемелерiн толық немесе iшiнара тоқтата тұруға;
      3) қажет болған жағдайда сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қаражатын салуды көздейтін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы жасасқан шарттарды бұзуға не ставкаларын, тарифтерін және қолданылу мерзiмдерiн өзгертуді қоса алғанда, оларға біржақты тәртіппен өзгерістер мен толықтырулар енгізуге;
      4) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының атынан кез келген шарттар мен құжаттарға қол қоюға;
      5) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының атынан және оның мүддесіне орай талап қоюға;
      6) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметкерлерін қызметтен босату, қызметiн төмендету немесе қызметтен уақытша шеттету, олардың арасында міндеттерін бөлу туралы бұйрықтарды қоса алғанда, бұйрықтар шығаруға;
      7) кредитор мен борышкердің бір адам болуына орай өзара талаптарды есепке жазуды жүргізуге;
      8) сақтандыру портфелінің бір бөлігін не толық көлемде уәкiлеттi органның нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес басқа сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына беруге құқылы.

      55-5-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы уақытша
                әкімшілігінің (уақытша басқарушысының) қызметін
                бақылау

      1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын консервациялау мерзімі ішінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының уақытша әкімшілігінің (уақытша басқарушысының) қызметін бақылауды ұйымдастыруды уәкілетті орган жүзеге асырады, ол:
      1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын консервациялау кезеңінде қызметтің негізгі бағыттары туралы ұсынымдар беруге (негізгі іс-шаралар жоспарын ұсынуға);
      2) орындалуы міндетті жазбаша нұсқаулар беруге;
      3) оның қызметі және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметі туралы ақпарат беруді талап етуге;
      4) істелген жұмыс туралы есепті тыңдауға;
      5) консервациялау мерзімін ұзартуға;
      6) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын консервациялауды аяқтау туралы шешім қабылдауға құқылы.
      2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы уақытша әкімшілігінің (уақытша басқарушысының) қызметін егжей-тегжейлі регламенттеу және оның үшінші тұлғалармен өзара қарым-қатынастарының принциптері уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерімен айқындалады.

      55-6-бап. Консервациялауды тоқтату

      1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын консервациялау:
      1) уәкілетті органның шешімімен белгіленген консервациялау мерзімінің аяқталуы;
      2) уәкілетті органның консервациялауды мерзімінен бұрын аяқтау туралы шешім қабылдауы негіздері бойынша тоқтатылады.
      2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын консервациялауды (оның ішінде мерзімінен бұрын да) тоқтату оның қаржылық жағдайын сауықтыруға және жұмыс сапасын жақсартуға байланысты уәкілетті орган немесе уақытша әкімшілік белгілеген осы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына қатысты барлық шектеулерді алып тастауға әкеп соғады. Бұл ретте консервациялау мерзімі ішінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының құрылтай құжаттарына, басқару органдарына және қызметкерлерінің құрамына енгізілген өзгерістер мен толықтырулар күшінде қалады.
      3. Егер сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын консервациялау оның қаржылық жағдайын сауықтыруға және жұмыс сапасын жақсартуға әкелмеген жағдайда, уәкілетті орган осы Заңда көзделген негіздер бойынша сақтандыру қызметін, қайта сақтандыру жөніндегі қызметті жүзеге асыру құқығына арналған лицензиясынан айыруға құқылы.»;

      43) 56-бапта:
      2-тармақта «сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының,» деген сөздер алып тасталсын;
      3-тармақтағы «басқару» деген сөз алып тасталсын;
      мынадай мазмұндағы 3-1-тармақпен толықтырылсын:
      «3-1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының уақытша әкімшілігі сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын лицензиясынан айырған күннен бастап он жұмыс күні ішінде осы Заңның 54-1-бабында және уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде көзделген тәртіппен уәкілетті органмен келісуге жататын сақтандыру портфелін беру туралы шешім қабылдайды.
      Уәкілетті орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының уақытша әкімшілігі сақтандыру портфелін бергеннен кейін немесе осы тармақтың бірінші бөлігінде белгіленген мерзімде сақтандыру портфелін беру туралы шешімді ол қабылдамағаннан кейін, Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметін мәжбүрлеп тоқтату (тарату) туралы өтінішпен сотқа жүгінеді.»;

      44) 59-баптың 1-тармағы мынадай мазмұндағы 1-2) тармақшамен толықтырылсын:
      «1-2) осы Заңның 40-бабы 3-тармағы екінші бөлігінің талаптарын орындамаған;»;

      45) 60-баптың 1-тармағының 3) тармақшасы «актуарий есептеулерiн жүргiзу» деген сөздерден кейін «, сондай-ақ тәуелсіз актуарий ретіндегі қызметті жүзеге асыру» деген сөздермен толықтырылсын;

      46) 62-баптың 3, 4 және 5-тармақтарындағы «өз еркімен қайта құрылуын жүргізуге» деген сөздер «өз еркімен қайта құрылуына» деген сөздермен ауыстырылсын;

      47) 69-бап мынадай редакцияда жазылсын:
      «69-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп
               тарату ерекшелiктерi

      1. Уақытша әкiмшiлiк өз өкiлеттiгiн доғарып, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының құжаттары мен мүлкін бір айдан аспайтын мерзімде тарату комиссиясының төрағасына өткізеді. Егер мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру ұйымы сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру жүйесінің қатысушысы болып табылса, уақытша әкiмшiлiк сақтандыру ұйымдары мәжбүрлеп таратылатын жағдайда, сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымға уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде көзделген көлемде және мерзімде ақпарат береді.
      2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын лицензиядан айырған күннен бастап:
      1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының құрылтайшылары (қатысушылары), органдары сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының мүлкіне билік етуге құқылы емес;
      2) таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына қатысты соттардың бұрын қабылдаған шешімдерін орындау тоқтатыла тұрады;
      3) кредиторлардың таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына қойылатын талаптары, осы Заңның 55-бабының 3-тармағында көзделген шығыстарға байланысты талаптарды қоспағанда, тарату ісін жүргізуге ғана қойылуы мүмкін;
      4) кредиторлардың, салық қызметі органдарының талаптары бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының банктік шоттарынан ақша өндіріп алуына, оның ішінде даусыз (акцептсіз) тәртіппен қанағаттандыруға жататын, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының мүлкіне арналған айналымға жол берілмейді;
      5) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының лауазымды адамдарына оларға тиесілі сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын иеліктен шығаруға тыйым салынады;
      6) басшы қызметкерлер Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес жұмыстан шеттетіледі.
      3. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы мәжбүрлеп таратылған жағдайда сот уәкілетті органды хабардар етеді және күнтізбелік он күн ішінде оған сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы шешімнің көшірмесін жібереді.
      4. Сот сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы шешім қабылдаған жағдайда, уәкілетті органның лицензиядан айырумен байланысты емес негіздер бойынша, уәкілетті орган оны лицензиядан айыру туралы мәселені Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен қарайды.
      5. Банкроттық негіз бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарын тарату осы Заңның талаптары ескеріле отырып, жүзеге асырылады.»;

      48) мынадай мазмұндағы 69-1-баппен толықтырылсын:

       «69-1-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп
                 тарату туралы сот шешімі заңды күшіне енген
                 күннен бастап сақтандыру портфелін беру

      1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы сот шешімі заңды күшіне енген күннен бастап мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тарату комиссиясы сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру жүйесіне енгізілген кепілдік берілген сақтандыру түрлері бойынша толық көлемде сақтанушының келісімінсіз сақтандыру портфелін беруді жүзеге асырады.
      Осы бапта көзделген іс-шаралар сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы сот шешімі заңды күшіне енген күннен бастап үш ай ішінде жүзеге асырылады.
      2. Мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру портфелін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тарату комиссиясы бір немесе бірнеше сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына кепілдік берілетін сақтандыру және (немесе) қайта сақтандыру түрі бойынша лицензия болған және ол (олар) уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген талаптарға сәйкес болған кезде беруі мүмкін.
      Сақтандыру портфелін беру сақтандыру шарттары бойынша сақтандыру ұйымдарын мәжбүрлеп тарату кезінде сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның қаражаты есебінен жүзеге асырылады.
      3. Мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы міндеттемелерінің туындағаны туралы мәлімделген және олар бойынша сақтандыру төлемдері жүзеге асырылмаған немесе толық көлемде жүзеге асырылмаған сақтандыру жағдайлары бойынша сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру жөніндегі олардың міндеттемелері туындаған сақтандыру шарттары берілетін сақтандыру портфелінің құрамына енгізілмейді.
      Сақтандыру шарттарының тізілімінде және (немесе) мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының дерекқорында сақтандыру шарты болмаған жағдайда, сақтанушы мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен жасалған, қолданылу мерзімі аяқталмаған сақтандыру шарты (түпнұсқасы, көшірмесі, телнұсқасы) болған кезде осы шарт қолданылуы тиіс болған қалған уақыт кезеңіне барабар сақтандыру сыйлықақысының бөлігін талап ету құқығымен мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тарату комиссиясына өтініш жасайды.
      Бұл ретте мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен жасалған сақтандыру шарты мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тарату комиссиясына сақтанушы ұсынатын сақтандыру сыйлықақысының бөлігін қайтару туралы өтініштің негізінде қолданысын мерзімінен бұрын тоқтатады.
      4. Мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру портфелі берілген (қабылдап алынған) күннен бастап қабылдаған сақтандыру шарттары бойынша туындайтын міндеттемелерді, қабылдайтын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы (қабылдайтын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары) орындайды.
      Берілген сақтандыру шарты онда белгіленген мерзім аяқталғанға дейін қолданылады.
      Мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтанушыларымен жаңа сақтандыру шартын жасасу не мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтанушыларымен жасалған сақтандыру шартына өзгерістер енгізу талап етілмейді.
      5. Сақтандыру портфелін беру туралы хабарландыруды мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тарату комиссиясы мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру портфелін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы (сақтандыру (қайта сақтандыру ұйымдары) қабылдап алған күннен бастап бес жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасының бүкіл аумағында таратылатын мерзімді басылымдарда қазақ және орыс тілдерінде жариялайды.
      Хабарландыруда:
      1) сақтандыру портфелінің берілген күні;
      2) мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру портфелін қабылдаған сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру (қайта сақтандыру ұйымдарының) атауы және байланыс телефондары көрсетілген орналасқан жері;
      3) мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тарату комиссиясының және сақтандыру ұйымдарын мәжбүрлеп тарату кезінде сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның байланыс телефондары көрсетілген орналасқан жері туралы ақпарат қамтылуға тиіс.
      6. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы соттың шешімі заңды күшіне енген күнінен бастап сақтандыру портфелін беру тәртібі мен ерекшеліктері уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісімен айқындалады.»;

      49) 70-баптың 4-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:
      «4. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тарату конкурстық массасы осы Заңда белгiленген ерекшелiктер ескерiле отырып, Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалған тәртiппен қалыптастырылады.
      Ішкі резерв қорының есебінен иеленіп алынған активтер таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының конкурстық (тарату) массасына енгізілмейді.
      Сақтанушының инвестицияларға қатысуы шартын көздейтін сақтандыру шарттарын жасасқан сақтанушылар арасында ішкі резервтік қорды бөлу осы Заңның 72-бабының 1-тармағында көзделген кезектен тыс жүзеге асырылады.
      Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тарату комиссиясының төрағасына, мүшелеріне және өзге де жұмысқа тартылған қызметкерлерге төленетін сыйақының ай сайынғы мөлшері олардың әрқайсысына республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына арналып белгіленген ең төменгі жалақының он еселенген мөлшерінен аспауға тиіс.
      Таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының мүлкiн сатуды оның тарату комиссиясы Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалған тәртiппен жүргiзедi.
      Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тарату комиссиясының қызметiн бақылауды уәкiлеттi орган жүзеге асырады.»;

      50) 72-бапта:
      1-тармақта:
      1) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
      «1) бiрiншi кезекте, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын  тарату туралы соттың шешімі заңды күшіне енгенге дейін басталған сақтандыру жағдайлары бойынша сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру жөніндегі кредиторлардың талаптары қанағаттандырылады;»;
      мынадай мазмұндағы 1-1) тармақшамен толықтырылсын:
      «1-1) екінші кезекте, жалақыдан және (немесе) өзге де кірістерден алименттерге ұсталған төлемдерді төлеу жөніндегі талаптар, сондай-ақ таратылатын сақтандыру ұйымы азаматтардың өмiрiне немесе денсаулығына зиян келтiргенi үшiн жауапты болатын жағдайда, ол азаматтардың талаптары сақтандыру шарттары бойынша жауапкершiлiкпен байланысты емес негiздер бойынша тиiстi мерзiмдiк төлемдердi капиталдандыру арқылы қанағаттандырылады;»;
      2) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
      «2) үшінші кезекте, еңбек шарты бойынша жұмыс iстейтiн адамдармен еңбекке ақы төлеу және өтемақы төлеу жөнінде, Әлеуметтік сақтандыру мемлекеттік қорына әлеуметтік аударымдар бойынша, жалақыдан ұсталған міндетті зейнетақы жарналарын төлеу жөнiндегі берешектер, сондай-ақ авторлық шарттар бойынша сыйақылар төлеу жөнiнде есеп айырысу жүргiзiледi;»;
      3) тармақшада «үшінші» деген сөз «төртінші» деген сөзбен ауыстырылсын;
      4) тармақшада «төртінші» деген сөз «бесінші» деген сөзбен ауыстырылсын;
      5) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
      «5) алтыншы кезекте, жасалған сақтандыру шарттары бойынша осы тармақтың 3) және 4) тармақшаларында көрсетілгеннен өзге, кредиторлардың талаптары, сондай-ақ сақтандыру ұйымдарын мәжбүрлеп тарату кезiнде сақтандыру шарттары бойынша жүзеге асырылған кепiлдiк төлемдерi, Қазақстан Республикасының сақтандыру ісі және сақтандыру қызметі туралы заңнамасында көзделген тәртіппен және жағдайларда басқа сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына берілген мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру портфелін төлеуге байланысты шығыстары және оларды жүзеге асыруға байланысты өзге де шығыстар бойынша сақтанушылардың (сақтандырылушылардың, пайда алушылардың) сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыруға кепiлдiк беретiн ұйымның талаптары қанағаттандырылады;»;
      6) тармақшада «алтыншы» деген сөз «жетінші» деген сөзбен ауыстырылсын;
      7) тармақшада «жетінші» деген сөз «сегізінші» деген сөзбен ауыстырылсын;
      8) тармақшада «сегізінші» деген сөз «тоғызыншы» деген сөзбен ауыстырылсын;
      2-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
      «2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын тарату ісіне байланысты шығыстар кезектен тыс жүргізіледі.»;
      3-тармақта:
      1) тармақша «бiрiншi кезекте,» деген сөздерден кейін «жалақыдан және (немесе) өзге де кірістерден алименттерге ұсталған төлемдерді төлеу жөніндегі талаптар, сондай-ақ» деген сөздермен толықтырылсын;
      2) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
      «2) екінші кезекте, еңбек шарты бойынша жұмыс iстейтiн адамдармен еңбекке ақы төлеу және өтемақы төлеу жөнінде, Әлеуметтік сақтандыру мемлекеттік қорына әлеуметтік аударымдар бойынша, жалақыдан ұсталған міндетті зейнетақы жарналарын төлеу жөнiндегі берешектер, сондай-ақ авторлық шарттар бойынша сыйақылар төлеу жөнiнде есеп айырысу жүргiзiледi;»;

      51) 74-баптың 4-тармағы алып тасталсын;

      52) 74-1-бапта:
      тақырыбы «ірі қатысушысының» деген сөздерден кейін «және сақтандыру холдингтерінің» деген сөздермен толықтырылсын;
      3-тармақтың бірінші абзацы мынадай редакцияда жазылсын:
      «3. Сақтандыру холдингі уәкілетті органға:»;
      4-тармақта:
      бірінші бөлікте:
      бірінші абзацындағы «сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының дауыс беретін акцияларының жиырма бес және одан да көп процентін иеленетін (олармен дауыс беру мүмкіндігі бар) ірі қатысушының» деген сөздер «сақтандыру холдингінің» деген сөздермен ауыстырылсын;
      1) және 2) тармақшалар мынадай редакцияда жазылсын:
      «1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысының, сақтандыру холдингінің қызмет түрлерінің сипаттамасы;
      2) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы, сақтандыру холдингі қатысушысы (акционері) болып табылатын әрбір ұйымның атауы, оның жарғылық капиталына қатысу үлесінің мөлшері (тиесілі акцияларының саны), қызмет түрінің немесе түрлерінің сипаттамасы, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы, сақтандыру холдингі ірі қатысушысы (ірі акционері) болып табылатын ұйымдардың қаржылық есептілігі;»;
      3) тармақшадағы «(сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының дауыс беретін акцияларының жиырма бес және одан да көп процентін иеленетін (олармен дауыс беру мүмкіндігі бар) заңды тұлғаның)» деген сөздер «, сақтандыру холдингінің» деген сөздермен ауыстырылсын;
      екінші бөлігіндегі «сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының дауыс беретін акцияларының жиырма бес және одан да көп процентін иеленетін (олармен дауыс беру мүмкіндігі бар) ірі қатысушы» деген сөздер «сақтандыру холдингі» деген сөздермен ауыстырылсын;
      үшінші бөлік «заңды тұлғаның», «заңды тұлға» деген сөздерден кейін тиісінше «немесе сақтандыру холдингінің», «немесе сақтандыру холдингі» деген сөздермен толықтырылсын;
      5-тармақ «сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы» деген сөздерден кейін тиісінше «, сақтандыру холдингі» деген сөздермен толықтырылсын;
      6-тармақта:
      бірінші бөлігіндегі «сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының дауыс беретін акцияларының жиырма бес және одан да көп процентін тікелей немесе жанама иеленетін (дауыс беру мүмкіндігі бар) Қазақстан Республикасының резиденті емес - ірі қатысушы» деген сөздер «Қазақстан Республикасының резиденті емес сақтандыру холдингі» деген сөздермен ауыстырылсын;
      екінші бөлікте:
      бірінші абзацындағы «сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының дауыс беретін акцияларының жиырма бес және одан да көп процентін тікелей немесе жанама иеленетін (дауыс беру мүмкіндігі бар) Қазақстан Республикасының резиденті емес – ірі қатысушысының» деген сөздер «сақтандыру холдингінің - Қазақстан Республикасының резиденті еместің» деген сөздермен ауыстырылсын;
      1) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
      «1) сақтандыру холдингі қызмет түрлерінің сипаттамасы;»;
      2) тармақшадағы «ірі қатысушы (сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының дауыс беретін акцияларының жиырма бес және одан да көп процентін иеленетін (дауыс беру мүмкіндігі бар) заңды тұлға)» деген сөздер «сақтандыру холдингі» деген сөздермен ауыстырылсын;
      3) тармақшадағы «сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысының» деген сөздер «сақтандыру холдингінің» деген сөздермен ауыстырылсын;
      7-тармақ «ірі қатысушысы» деген сөздерден кейін «, сақтандыру холдингі» деген сөздермен толықтырылсын;

      53) 77-бап мынадай редакцияда жазылсын:
      «77-бап. Құжаттарды сақтау тәртiбi мен мерзiмi

      1. Кәсiпкерлiк қызметтi жүзеге асыратын сақтандыру нарығының кәсiби қатысушылары, сақтандыру агенттерi Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен сақтандыру (қайта сақтандыру), сақтандыру делдалдығы жөнiндегi деректердi қалыптастыруға және өз қызметiне байланысты құжаттардың есебiн жүргiзу мен сақталуын қамтамасыз етуге мiндеттi.
      Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы уәкiлеттi органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген тәртіппен сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарының тізілімін жүргізуге міндетті. Сақтандыру (қайта сақтандыру) шарты ол жасалған сәттен бастап бір жұмыс күні ішінде сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарының тізіліміне енгізілуге тиіс.
      Сақтандыру шарттарының тізілімінде және дерекқорда қамтылатын сақтанушы (сақтандырылушы) туралы ақпарат (тегі, аты, әкесінің аты (ол болған кезде) немесе заңды тұлғаның атауы, сақтандыру шартының нөмірі, оның жасалған, сақтандыру шартының күшіне енген және қолданылуы аяқталған күндері, жеке сәйкестендіру нөмірі немесе бизнес-сәйкестендіру нөмірі) бір-біріне сәйкес келуге тиіс.
      2. Мiндеттi түрде сақталуға жататын құжаттардың тiзбесiн және кәсiпкерлiк қызметтi жүзеге асыратын сақтандыру нарығының кәсiби қатысушыларының, сақтандыру агенттерiнiң оларды сақтау тәртiбi мен мерзiмiн уәкiлеттi орган мұрағаттар мен құжаттаманы басқарудың уәкiлеттi органымен келiсе отырып белгiлейдi.»;

      54) мынадай мазмұндағы 14-тараумен толықтырылсын:
      «14-тарау. Дерекқорды қалыптастыру және жүргізу
                 жөніндегі қызмет

      79-бап. Дерекқорды қалыптастыру және жүргізу жөніндегі
              ұйымның құрылу тәртібі мен негізгі функциялары

      1. Дерекқорды қалыптастыру және жүргізу жөніндегі ұйым (бұдан әрі – ұйым) коммерциялық емес ұйым болып табылады және өз қызметін осы Заңның, Қазақстан Республикасының сақтандырудың міндетті түрлері бойынша заңнамалық актілерінің, Қазақстан Республикасының коммерциялық емес ұйымдар туралы заңнамасының және құрылтай құжаттарының негізінде жүзеге асырады.
      2. Ұйым өз қызметін көлік құралдары иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін міндетті сақтандыру бойынша дерекқор негізінде жүзеге асырады.
      Өкілдер кеңесі ұйымның қызметіне бақылау жасауды жүзеге асырады. Өкілдер кеңесінің құрамына:
      1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының басым көпшілігі сайлаған сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының екі өкілі;
      2) ұйымның екі өкілі;
      3) уәкілетті органның бір өкілі кіреді.
      3. Өкілдер кеңесінің төрағасын оның құрамынан өкілдер кеңесінің көпшілік даусымен өкілдер кеңесінің мүшелері сайлайды.
      Өкілдер кеңесінің отырысын өкілдер кеңесінің төрағасы жеке өзінің бастамасы, өкілдер кеңесі мүшесінің, ұйымның атқарушы органының, сондай-ақ ұйымның жарғысымен айқындалған өзге де адамдардың талап етуі бойынша шақырады.
      4. Өкілдер кеңесінің құзыретіне:
      1) ұйым қызметінің басым бағыттарын айқындау;
      2) ұйымның жылдық бюджетін бекіту;
      3) ұйымның резервтік және өзге де қорларын пайдалану;
      4) ұйымның филиалдарын құру және өкілдіктерін ашу;
      5) еншілес және тәуелді заңды тұлғаларды құру;
      6) мүлікті иеленумен және иеліктен шығарумен байланысты ірі мәмілелер жасасу туралы шешім қабылдау;
      7) ұйымның атқарушы органының қызметіне қатысты құжаттарға қол жеткізу жатады. Алынған құжаттар тек қана қызметтік мақсаттарда пайдаланылады;
      8) ұйымның атқарушы органының есептерін қарау;
      9) өзге де мәселелерді шешу жатады.
      5. Сақтандыру сыныптары (түрлері) бойынша дерекқорды енгізу тәртібі:
      1) осы Заңның 80-бабы 3-тармағының 1) тармақшасында көрсетілген ақпарат берушілермен ақпарат беру туралы шарт жасасу;
      2) дерекқорды басқару жүйесін пайдалануға беру;
      3) дерекқорды қалыптастыру жөніндегі ақпараттық процесті ұйымдастыру;
      4) олармен ақпарат беру туралы шарт жасасқан ақпарат берушілермен осы тармақтың 3) тармақшасында көрсетілген ақпараттық процесті тестілеу кезеңдерінен тұрады.
      Дерекқордың басқару жүйесін пайдалануға беру жөніндегі қажетті іс-шараларды орындауын тексеруді ақпараттандыру саласындағы уәкілетті мемлекеттік органмен бірлесіп құрылған уәкілетті органның комиссиясы жүзеге асырады, оның нәтижелері дерекқорды басқару жүйесін пайдалануға беру актісінде уәкілетті орган белгілеген нысан бойынша көрсетіледі.
      Ұйымның қызметін жүзеге асыруға дерекқорды басқару  жүйесін пайдалануға беру актісі мен ішкі ережелері болған кезде ғана жол беріледі.
      Ұйым қызметінің тәртібін белгілейтін ішкі ережелердің мазмұнына қойылатын талаптар уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалады. Уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісі олардың дерекқорды құруға және қорғауға қатысуы жөнінде ақпарат берушілер ретіндегі қызметіне қатысты бөлігінде осы Заңның 80-бабы 3-тармағының 1) тармақшасында көрсетілген ақпарат берушілердің орындауы үшін міндетті.
      6. Ұйым өз қызметінде мынадай ұйымдық, техникалық шаралар мен технологиялық талаптардың орындалуын:
      1) ақпараттық жүйелерді, дерекқорды қауіпсіз орналастыру және пайдалану үшін техникалық және өзге де үй-жайларының болуын;
      2) дерекқорды және аталған ақпараттық жүйелерді қорғау құралдарын орналастыру үшін ақпараттық жүйелерді қалыптастыру және пайдалану кезінде сертификатталған жабдық пен бағдарламалық қамтамасыз етудің қолданылуын қамтамасыз етуге міндетті.
      7. Ұйымның негізгі функциялары:
      1) осы Заңның 81-бабының 1 және 2-тармақтарында көзделген ақпаратты жинау;
      2) сақтандыру есептерін қалыптастыру және беру, осы Заңда және Қазақстан Республикасының сақтандырудың міндетті түрлері бойынша заңнамалық актілерінде белгіленген оның мазмұнына қойылатын талаптар;
      3) сақтандыру статистикасын қалыптастыру;
      4) Қазақстан Республикасының сақтандырудың міндетті түрлері бойынша заңнамалық актілеріне сәйкес міндетті сақтандыру шарттары бойынша сақтандыру сыйлықақыларын автоматты түрде есептеу болып табылады.
      8. Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде және осы Заңда көзделген талаптарды іске асыру жөніндегі функциялардың сапалы және уақтылы орындалуын қамтамасыз ету мақсатында ұйым жеке және заңды тұлғалардан, сондай-ақ мемлекеттік органдардан ақпарат, оның ішінде сақтандыру құпиясын құрайтын ақпарат алуға құқылы.
      Ұйымның қызметкерлері өз функцияларын жүзеге асыру барысында алған қызметтік, коммерциялық құпияларды, сақтандыру құпиясын немесе өзге де заңмен қорғалатын құпияны құрайтын мәліметтерді жария еткені үшін Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауапты болады.

      80-бап. Дерекқор

      1. Ұйым дерекқордың құрылымын осы баптың 3-тармағының 1) тармақшасында көрсетілген ақпарат берушімен келісім бойынша осы Заңда және уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген талаптарды ескере отырып, анықтайды.
      2. Сақтандыру есебі мынадай түрлерге бөлінеді:
      1) қолжетімділігі шектеулі сақтандыру есебі - қосарлы сақтандыру туралы, сақтандыру төлемдері туралы, төленген сақтандыру сыйлықақылары туралы, сақтандыру сомасының мөлшерлері туралы мәліметтерді және сақтанушының, сақтандырылушының немесе пайда алушының жеке басына қатысты өзге де мәліметтерді құрайтын сақтандыру есебі;
      2) қолжетімділігі стандартты сақтандыру есебі – сақтандыру жағдайлары туралы, сақтандыру объектісі туралы, сақтандыру құпиясына жатпайтын өзге де мәліметтерді құрайтын сақтандыру есебі.
      3. Дерекқорды қалыптастыру үшін:
      1) ұйыммен ақпарат беру туралы жасалған шарттар негізінде сақтандырушылар;
      2) Қазақстан Республикасының сақтандырудың міндетті түрлері бойынша заңнамалық актілерінің талаптарына сәйкес дерекқор субъектілеріне мемлекеттік бақылау жасауды жүзеге асыратын уәкілетті мемлекеттік органдар;
      3) ақпарат беру туралы шарттар негізінде өзге де адамдар ақпарат берушілер болып табылады.
      4. Мыналар:
      1) уәкілетті орган;
      2) Қазақстан Республикасының сақтандырудың міндетті түрлері бойынша заңнамалық актілерінің талаптарына сәйкес дерекқор субъектілерін мемлекеттік бақылауды жүзеге асыратын уәкілетті мемлекеттік органдар;
      3) ұйыммен сақтандыру есептерін алу туралы жасалған шарттар негізінде сақтандырушылар;
      4) дерекқор субъектілері (сақтанушы, сақтандырылушы, пайда алушы);
      5) сақтандыру және актуарийлік есептер саласында консультациялық қызметтер көрсетуді ұсынатын консалтингтік және ғылыми-зерттеу ұйымдары;
      6) Қазақстан Республикасының сақтандырудың міндетті түрлері бойынша заңнамалық актілерінде көзделген тәртіппен өзге де адамдар;
      7) сақтандыру омбудсманы;
      8) Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 830-бабы 5-тармағының 1) – 4) тармақшаларында көрсетілген адамдар сақтандыру есебін алушылар болып табылады.
      Осы тармақта көрсетілмеген өзге де адамдарға ақпарат беруге жол берілмейді.
      5. Осы баптың 4-тармағында көрсетілген сақтандыру есебін алушыларға дерекқордан сақтандыру есептерін беру қолжетімділік деңгейлеріне және сақтандыру есептерінің түріне қарай жүзеге асырылады:
      1) осы баптың 4-тармағының 1) – 3) тармақшаларында көрсетілген сақтандыру есебін алушылар дерекқордың барлық субъектілері туралы қолжетімділігі шектеулі және стандартты сақтандыру есептерін алуға құқылы;
      2) осы баптың 4-тармағының 4) тармақшасында көрсетілген сақтандыру есебін алушылар тек өзі туралы қолжетімділігі шектеулі және стандартты сақтандыру есебін алуға құқылы;
      3) осы баптың 4-тармағының 5) тармақшасында көрсетілген сақтандыру есебін алушылар жасалған сақтандыру шарттарының саны, сақтандыру сыйлықақыларының көлемдері, сақтандыру жағдайлары, сондай-ақ сақтандыру төлемдерінің сомалары (мүлік және денсаулық бойынша төлемдер бөлігінде) бойынша жиынтық ақпаратты қамтитын қолжетімділігі шектеулі және стандартты сақтандыру есептерін алуға құқылы;
      4) осы баптың 4-тармағының 6) тармақшасында көрсетілген сақтандыру есебін алушылар Қазақстан Республикасының сақтандырудың міндетті түрлері бойынша заңнамалық актілерінде көзделген ақпаратты қамтитын сақтандыру есептерін алуға құқылы;
      5) осы баптың 4-тармағының 7) тармақшасында көрсетілген сақтандыру есебін алушылар Қазақстан Республикасының сақтандырудың міндетті түрлері бойынша заңнамалық актілерінде көзделген тәртіппен мәселелерді реттеу кезінде дерекқор субъектілері туралы қолжетімділігі шектеулі және стандартты сақтандыру есептерін алуға құқылы.
      Осы баптың 4-тармағының 1), 2), 3), 6) және 7) тармақшаларында көрсетілген сақтандыру есебін алушылар өздерінің функцияларын жүзеге асыру барысында алған қызметтік, коммерциялық құпияларды, сақтандыру құпиясын немесе Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес заңмен қорғалатын өзге де құпияны құрайтын мәліметтерді жария еткені үшін жауапты болады.
      6. Осы баптың 4-тармағында көрсетілген сақтандыру есебін алушылардың сауал салуы сақтандыру есебін беруге негіз болып табылады.
      Дерекқорға сауал салу үшін жауапты уәкілетті адам сауал салуды осы баптың 4-тармағының 4) және 5) тармақшаларында көрсетілген сақтандыру есебін алушылардың атынан береді, ол туралы ақпарат дерекқор алушылардың тізілімінде болады.
      Ұйымның осы баптың 4-тармағының 1), 2) және 5) тармақшаларында көрсетілген алушыларға сақтандыру есебін табыс етуі олардың қағаз жеткізгіште немесе электрондық цифрлық қолтаңбамен куәландырылған электрондық құжат нысанында сауал салуы негізінде жүзеге асырылады.
      Дерекқор субъектісіне сақтандыру есебі оның қағаз жеткізгіштегі немесе Қазақстан Республикасының ақпараттандыру, электрондық құжат және электрондық цифрлық қолтаңба туралы заңнамасында белгіленген тәртіппен электрондық цифрлық қолтаңбамен куәландырылған электрондық құжат түріндегі сауал салуы негізінде беріледі.

      81-бап. Дерекқорды қалыптастыру үшін
              берілетін ақпарат

      1. Осы Заңның 80-бабының 3-тармағының 1) тармақшасында көрсетілген ақпарат берушілер осы Заңда және уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде көзделген талаптарды ескере отырып, ақпарат беру және (немесе) сақтандыру есептерін алу туралы шартта көзделген тәртіппен, мерзімде және көлемде әрбір жасалған сақтандыру шарты бойынша сақтандыру сыйлықақыларының көлемдері туралы, сақтандыру жағдайлары, сондай-ақ сақтандыру төлемдерінің сомалары туралы (мүлік және денсаулық бойынша төлемдер бөлігінде) ақпарат береді.
      2. Уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісімен осы Заңның 80-бабы 3-тармағының 1) тармақшасында көрсетілген ақпарат берушілердің дерекқорға беретін ақпаратының мазмұнына қойылатын қосымша талаптар белгіленуі мүмкін.
      3. Осы баптың 1 және 2-тармақтарында тізбеленген ақпаратты осы Заңның 80-бабы 3-тармағының 1) тармақшасында көрсетілген ақпарат берушілер уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген мерзімдерде тиісті бағдарламалық қамтамасыз етумен біріктірілген ақпараттық жүйелерді пайдалана отырып, электрондық түрде береді.

      82-бап. Дерекқорды қалыптастыруға және жүргізуге қатысушы
              тұлғалардың құқықтары мен міндеттері

      1. Ұйым:
      1) сақтандыру есептерін қалыптастыруды жүзеге асыруға;
      2) осы Заңда және уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінде көзделген тәртіппен сақтандыру есептерін беруге;
      3) осы Заңда көзделген жағдайларды қоспағанда, сақтандыру есептерінде қамтылған ақпараттың ашылуына жол бермеуге;
      4) егер алушыға берілген сақтандыру есебінде ұйым қызметкерлерінің әрекеті немесе әрекетсіздігі салдарынан ақпарат берушілердің ұйымға берген ақпаратына сәйкес келмейтін ақпаратты қамтыған жағдайда, аталған сәйкессіздік анықталған сәттен бастап бес жұмыс күні ішінде сақтандыру есебін алушыға және дерекқор субъектісіне түзетілген сақтандыру есебін беруге міндетті.
      Ақпарат берушінің ұйым берген сақтандыру есебінің сәйкес келмеу фактісін растауы қажет болған жағдайда, сақтандыру есебін алушыға және дерекқор субъектісіне түзетілген сақтандыру есебін беру мерзімін есептеу ұйымның ақпарат берушіден тиісті ақпаратты алған сәтінен бастап осы баптың 3-тармағының 7) тармақшасында белгіленген мерзімде жүзеге асырылады;
      5) дерекқор субъектісінің өтініші бойынша дерекқор субъектісі дауласатын ақпаратты берген ақпарат беруші туралы мәліметтерді беруге;
      6) сақтандыру есебін беру туралы сауал салу Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген талаптарды бұза отырып жасалса, оны беруден бас тартуға;
      7) сақтандыру есептерін беру және берілген сақтандыру есептерінің есебін жүргізу туралы сауал салудың есебін жүргізуге;
      8) қайта ресімдеуге немесе нақтылауға жататын тиісті негіздер болған кезде түскен ақпаратты түзету, толықтыру туралы талаппен ақпарат берушіге өтініш жасауға;
      9) ақпараттық ресурстар мен ақпараттық жүйелерді Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес пайдалануға;
      10) осы Заңның 80-бабының 3-тармағында көрсетілген ақпарат берушілердің дерекқордың ақпараттық ресурстарын құруға және қол жеткізуге қатысуының тең жағдайларын қамтамасыз етуге;
      11) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген өзінің өкілеттіктерін іске асыру мақсатында уәкілетті органның сұратқан ақпаратын, оның ішінде:
      берілуі осы Заңмен, уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісімен және ақпарат беру және (немесе) сақтандыру есептерін алу туралы шарттармен талап етілетін осы Заңның 80-бабы 3-тармағының 1) тармақшасында көрсетілген ақпарат берушілердің ақпарат бермеуі, уақтылы бермеуі не толық көлемде бермеуі туралы ақпаратты;
      Қазақстан Республикасының сақтандырудың міндетті түрлері бойынша заңнамалық актілерінің талаптарын бұза отырып, осы Заңның 80-бабы 3-тармағының 1) тармақшасында көрсетілген ақпарат берушілер есептеген сақтандыру сыйлықақыларының мөлшерлері туралы ақпаратты беруге;
      12) уәкілетті органға дерекқордың қол жеткізуіне рұқсат беруге;
      13) дерекқор субъектісі өтініш жасаған күннен бастап екі жұмыс күні ішінде оған, сақтанушының міндетті сақтандыру шарты бойынша дерекқорға мәліметтер енгізу міндетіне кіретін сақтандырушымен (ақпарат берушімен) жасалған міндетті сақтандыру шарты туралы дерекқорда мәліметтердің бар екендігі туралы ақпарат беруге;
      14) Қазақстан Республикасының сақтандырудың міндетті түрлері бойынша заңнамалық актілерінде көзделген жағдайларда, жәбірленушінің немесе Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жәбірленушінің өліміне байланысты зиянның өтеміне құқығы бар адамның жазбаша өтініші алынған күннен бастап үш жұмыс күні ішінде сақтандыру полисінің бар не жоқ екендігі туралы жазбаша мәліметтер беруге;
      15) Қазақстан Республикасының заңнамасында және (немесе) ақпарат беру және (немесе) сақтандыру есептерін алу туралы шарттарда белгіленген өзге де талаптарды сақтауға міндетті.
      2. Ұйым:
      1) ақпарат берушілермен ақпарат беру және (немесе) сақтандыру есептерін алушылармен сақтандыру есептерін алу туралы шарттар жасасуға;
      2) ақпаратты берушілерден дерекқорды қалыптастыру үшін берілетін толық және дұрыс ақпаратты талап етуге;
      3) ақпарат берушінің ұсынған ақпаратын оның дұрыс немесе толық ресімделмеуіне, ақпарат беруші, сақтандыру есебін алушы, дерекқор субъекті деректерінің ақпараттық жүйеде пайдаланылатын талаптарға сай келмеуіне байланысты оны дерекқорда пайдаланбай қайтаруға;
      4) Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде және осы Заңға сәйкес жасалған шарттарда көзделген өзге де құқықтарға ие болуға құқылы.
      3. Ақпарат берушілер:
      1) ұйыммен ақпарат беру және (немесе) сақтандыру есептерін алу туралы шарттар жасасуға;
      2) ақпарат беру және (немесе) сақтандыру есептерін алу туралы шарттарда айқындалған көлемде, тәртіппен және мерзімде оны қалыптастыру үшін дерекқорға ақпарат беруге;
      3) дерекқор субъектісінің талабы бойынша ұйымға берілген ақпаратқа түзетулер енгізуге;
      4) ұйымға дерекқор субъекті туралы қолда бар мәліметтерге дәл сәйкес келетін ақпарат беруге;
      5) ақпараттық ресурстар мен ақпараттық жүйелерді Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес пайдалануға;
      6) өз қаражаты есебінен ақпаратты алу мен өңдеудің тиісті талаптарын қамтамасыз етуге;
      7) осы баптың 1-тармағының 4) тармақшасында көзделген жағдайларда ұйымға үш жұмыс күні ішінде ақпарат беруге міндетті.
      4. Ақпарат беруші:
      1) берілетін ақпаратты осы Заңға сәйкес пайдалануды ұйымнан талап етуге;
      2) Қазақстан Республикасының заңнамалық актілеріне және (немесе) ақпарат беру және (немесе) ақпарат алу туралы шартқа сәйкес өзге де құқықтарға ие болуға құқылы.
      5. Осы Заңның 80-бабы 4-тармағының 3) және 5) тармақшаларында көрсетілген сақтандыру есебін алушылар:
      1) ақпарат алушы ретінде тіркеу кезінде өздері берген мәліметтердің өзгергені туралы хабарлауға;
      2) алынған ақпаратқа қатысты оның жабықтығын сақтауға және оны үшінші тұлғаларға жария етпеуге;
      3) алынған ақпаратты осы Заңда көзделген мақсаттар үшін ғана пайдалануға;
      4) дерекқор субъектісін оның талабы бойынша ақпараттың мазмұнымен таныстыруға не оған ішкі құжаттарға сәйкес осы ақпараттың көшірмесін беруге;
      5) дерекқордан ақпарат беру жөніндегі қызметке сақтандыру есептерін беру және (немесе) алу туралы шартта айқындалған тәртіппен, мөлшерде және мерзімде ақы төлеуге;
      6) Қазақстан Республикасының заңнамалық актілеріне және (немесе) ақпарат беру және (немесе) сақтандыру есептерін алу туралы шартқа сәйкес өзге де міндеттерді мойнына алуға міндетті.
      6. Ақпарат алушы сақтандыру есебін алуға және Қазақстан Республикасының заңнамалық актілеріне сәйкес өзге де құқықтарға ие болуға құқылы.
      7. Дерекқор субъектісі:
      1) осы Заңда белгіленген талаптарға сәйкес өзі туралы сақтандыру есебін алуға;
      2) сақтандыру шартын жасасу кезінде осы Заңның 80–бабы 4-тармағының 3) тармақшасында көрсетілген сақтандыру есебін алушыдан сақтандыру есебімен таныстыруды не осы алушының дерекқордан алған сақтандыру есебінің көшірмесін беруді талап етуге;
      3) ақпарат беруші туралы ақпаратты алысымен сақтандыру есебінде қамтылған ақпаратпен келіспеушілігін мәлімдеуге;
      4) ақпарат берушіге және ұйымға дұрыс емес ақпаратты түзету туралы талаппен өтініш жасауға;
      5) Қазақстан Республикасының заңнамалық актілеріне сәйкес өзге де құқықтарға ие болуға құқылы.

      83-бап. Ақпарат беру және (немесе) сақтандыру есептерін
              алу туралы шарттың міндетті талаптары

      Ақпарат беру және (немесе) сақтандыру есептерін алу туралы шарт:
      1) тараптардың толық атауын, олардың орналасқан жері мен банк деректемелері туралы мәліметтерді;
      2) шарттың осы Заңға сәйкес келетін нысанасы туралы нұсқаманы;
      3) дерекқордан берілетін сақтандыру есептерінің тізбесі мен нысанын;
      4) тараптардың осы Заңға сәйкес келетін құқықтары мен міндеттерін;
      5) дерекқордан ақпарат беру жөніндегі қызметтерге ақы төлеу тәртібін;
      6) дерекқорды қалыптастыру үшін ақпараттың түрлерін, көлемін, мерзімін (кезеңділігін), оны беру тәртібін;
      7) сақтандыру есептерінде қамтылатын ақпараттың түрлерін, мерзімін (кезеңділігін), көлемін және сақтандыру есептерін алу тәртібін;
      8) шарттың қолданыс мерзімін, осы Заңда көзделген жағдайларда шартты орындаудан біржақты бас тарту кезінде оны өзгертудің, бұзудың негізі мен тәртібін, сондай-ақ шарт бойынша міндеттемелерді орындамағандығы немесе тиісінше орындағандығы үшін тұрақсыздық төлемінің мөлшерлерін;
      9) ұйымға жіберілетін барлық ақпаратқа қатысты оның жабықтығы режимін сақтау туралы ақпарат берушінің міндеттемесін;
      10) алынатын барлық ақпаратқа қатысты оның жабықтығы режимін сақтау туралы ұйымның міндеттемесін;
      11) шартты бұзғаны үшін тараптардың жауапкершілігі туралы талаптарды қамтуға тиіс.
      Ақпарат беру туралы шартты орындаудан біржақты бас тарту өз еркімен қайтарған, сондай-ақ сақтандыру ұйымын сақтандыру қызметін жүзеге асыру құқығы лицензиясынан айырған жағдайларда ғана мүмкін болады. Бұл ретте сақтандыру ұйымы осы Заңның 81-бабында көзделген қолданыстағы сақтандыру шарттарының мерзімі аяқталғанға дейін ұйымға ақпарат беруге міндетті.
      Осы Заңның 80-бабы 3-тармағының 1) тармақшасында көрсетілген ақпарат берушілермен ақпарат беру және (немесе) сақтандыру есептерін алу туралы шарт жасасу кезінде ақпарат беру және (немесе) сақтандыру есептерін алу туралы шартқа:
      1) осы Заңның 81-бабының 2-тармағында көзделген ақпараттың тізбесі мен нысандары;
      2) дерекқорды құру және аталған ақпараттық жүйелерді қорғау құралдары үшін пайдаланылатын ақпараттық жүйелерді қалыптастыру және пайдалану кезінде қолданылатын бағдарламалық қамтамасыз етуді қорғау жөніндегі ұйымдық, техникалық іс-шаралар мен технологиялық талаптарды бірлесіп іске асырудың міндеттілігі туралы талаптар міндетті түрде енгізілуге жатады.

      84-бап. Ұйымға тіркелу

      Осы Заңның 80-бабының 3-тармағында көрсетілген ақпарат берушілер ұйымға тіркелу үшін мынадай құжаттарды:
      1) ұйымға тіркеу туралы өтінішті;
      2) заңды тұлғаны мемлекеттік тіркеу туралы куәліктің көшірмесін;
      3) ұйым белгілеген тәртіппен дерекқорға сауал салуды жүзеге асыруға уәкілеттік берілген лауазымды адамдардың тегі, аты, әкесінің аты (ол бар болған кезде) туралы ақпаратты табыс етеді.
      Қажет кезінде көрсетілген ақпарат аталған адамдардың электрондық цифрлық қолтаңбасымен куәландырылады.

      85-бап. Ұйымды қайта ұйымдастыру және тарату

      Ұйымды қайта ұйымдастыру және тарату Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген тәртіппен жүзеге асырылады.
      Ұйымды қайта ұйымдастыру кезінде дерекқор бөліну, бірігу, қосылу, бөлініп шығу немесе қайта құру нәтижесінде құрылған құқық мирасқорына берілуге жатады.
      Ұйымды тарату кезінде дерекқор осы Заңның 79-бабы 1-тармағының талаптарына сәйкес өтеусіз негізде дерекқорды қалыптастыру және жүргізу жөніндегі басқа ұйымға беруге жатады.».

      7. «Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры туралы» 2003 жылғы 3 маусымдағы Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2003 ж., № 11, 63-құжат; 2005 ж., № 14, 55-құжат; 2006 ж., № 4, 25-құжат; 2007 ж., № 2, 18-құжат; № 8, 52-құжат; № 24, 134-құжат; № 5, 23-құжат):
      1) 1-бапта:
      мынадай мазмұндағы 3-1) тармақшамен толықтырылсын:
      «3-1) кепілдік берілетін сақтандыру түрлері – Қазақстан Республикасының міндетті сақтандыру туралы заңнамалық актісінде немесе «Сақтандыру қызметі туралы» Қазақстан Республикасының Заңында Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қорына міндетті қатысу көзделген міндетті немесе ерікті сақтандыру түрлері;»;
      4) тармақшадағы «міндетті» деген сөз алып тасталсын;
      5) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
      «5) кредитор – мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру ұйымының сақтандыру шарты бойынша сақтандыру жағдайы туындаған кезде кепілдік төлемін алуға құқығы бар сақтанушы (сақтандырылушы, пайда алушы), сондай-ақ жәбірленушіге (зиянды өтетуге құқығы бар адамға) сақтандыру шартында және Қазақстан Республикасының міндетті сақтандыру туралы заңнамалық актілерінде белгіленген сақтандырушының жауапкершілігі көлемінің шегінде келтірілген зиянды өтеген және сақтандыру төлеміне құқық алған өзге де тұлға;»;
      10) тармақшада:
      «, Қазақстан Республикасының міндетті сақтандыру туралы заңнамалық актісінде Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қорына сақтандыру ұйымының міндетті қатысуы көзделген» деген сөздер алып тасталсын;
      «міндетті сақтандыру түрлері» деген сөздер «кепілдік берілетін сақтандыру түрлері» деген сөздермен ауыстырылсын;
      11), 12) және 13) тармақшалар алып тасталсын;
      14) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
      «14) өтініш беруші – сақтандырудың кепілдік берілетін түрлері бойынша лицензия алуға және (немесе) қызметті жүзеге асыруға ниет білдірген, Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес сақтандыру ұйымы ретінде тіркелген заңды тұлға не сақтандыру ұйымы;»;
      15) тармақшадағы «міндетті» деген сөз алып тасталсын;
      18) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
      «18) сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру резерві – міндетті жарналар, сондай-ақ мәжбүрлеп таратылған сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымынан Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қорының талаптарын қанағаттандыру тәртібімен ол алған және осы Заңның 12-бабының 2-2-тармағында көзделген жағдайларда пайдаланылатын ақша есебінен Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры қалыптастыратын ақша сомасы;»;
      мынадай мазмұндағы 18-1) тармақшамен толықтырылсын:
      «18-1) сақтандыру шарты – кепілдік берілетін сақтандыру түрлері бойынша сақтанушының  сақтандыру ұйымымен жасасқан шарты;»;

      2) 3-2-баптың 3) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
      «3) кепілдік төлемдерін, Қазақстан Республикасының сақтандыру және сақтандыру қызметі туралы заңнамасында көзделген тәртіппен және жағдайларда қатысушы-сақтандыру ұйымына берілетін мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру портфелін төлеу, сондай-ақ жәбірленушінің өміріне, денсаулығына келтірілген зиянды және (немесе) жерлеуге жұмсалған шығыстарды өтеу жөніндегі төлемдерді жүзеге асыру тәртібі мен мерзімдерін бұзу;»;

      3) 4-баптың 1-тармағының 1) тармақшасындағы «және өтемақы» деген сөздер алып тасталсын;

      4) 7-бап мынадай редакцияда жазылсын:
      «7-бап. Қор кепілдіктері

      1. Қатысушы-сақтандыру ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы сот шешімі заңды күшіне енген күннен бастап Қор:
      1) Қазақстан Республикасының сақтандыру және сақтандыру қызметі туралы заңнамасында көзделген тәртіппен және жағдайларда қатысушы-сақтандыру ұйымына берілетін, мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру портфелін төлеу;
      2) мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтандыру төлемінен заңсыз бас тартқан (толық немесе ішінара) не толық көлемде оны жүзеге асырмаған жағдайда, «Сақтандыру қызметі туралы» Қазақстан Республикасының Заңында көзделген тәртіппен мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру портфелін берген (қабылдаған) күнге дейін сақтандыру шарттары бойынша туындаған барлық сақтандыру жағдайлары бойынша кредиторларға кепілдік төлемдерін жүзеге асыру жөнінде өзіне міндеттемелер қабылдайды.
      2. Мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру шарттарының тізіліміне және (немесе) Қазақстан Республикасының міндетті сақтандыру туралы заңнамалық актілерінің немесе «Сақтандыру қызметі туралы» Қазақстан Республикасы Заңының талаптарына сәйкес сақтандыру жөніндегі бірыңғай дерекқорға енгізілген сақтандырудың кепілдік берілетін түрлері бойынша сақтандыру шарттары Қор кепілдіктерімен жабылмайды.
      Осы жағдайда кредитор мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тарату комиссиясына жүгінеді.
      3. Қор осы Заңның 8-бабы 1-тармағының 2) тармақшасында көзделген жағдайларда жәбірленушінің өміріне, денсаулығына келтірілген зиянды және (немесе) жерлеуге жұмсалған шығыстарды өтеу жөніндегі төлемдерді жүзеге асыру жөніндегі міндеттемелерді өз мойнына алады.»;

      5) 8-баптың 2-тармағында:
      1) тармақшадағы «және өтемақы» деген сөздер алып тасталсын;
      мынадай мазмұндағы 1-1) тармақшамен толықтырылсын:
      «1-1) Қазақстан Республикасының сақтандыру және сақтандыру қызметі туралы заңнамасында көзделген тәртіппен және жағдайларда қатысушы-сақтандыру ұйымына берілетін, мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру портфелін төлеуді;»;

      6) 9-бапта:
      1-тармақ «Өтініш беруші» деген сөздерден кейін «кепілдік берілетін сақтандыру түрлері бойынша» деген сөздермен толықтырылсын;
      3-тармақтағы «міндетті сақтандыру» деген сөздер «кепілдік берілетін сақтандыру түрлері» деген сөздермен ауыстырылсын;
      4-тармақта:
      «міндетті сақтандыру бойынша» деген сөздер «кепілдік берілетін сақтандыру түрлері бойынша» деген сөздермен ауыстырылсын;
      «және міндетті сақтандыру» деген сөздер «және сақтандыру» деген сөздермен ауыстырылсын;

      7) 10-баптың 1-бөлігінің 10 тармақшадағы «талаптар;» деген сөз «талаптар болуға тиіс.» деген сөздермен ауыстырылып, 11) тармақшасы алып тасталсын;

      8) 11-баптың 2) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
      «2) Қордың қатысушы-сақтандыру ұйымы кепілдік берілетін сақтандыру түрлері бойынша сақтандыру қызметін тоқтатқан және осы сақтандыру түрлері бойынша жасалған сақтандыру шарттарының қолданылуын тоқтатқан жағдайда тоқтатылады.»;

      9) 12-бапта:
      2-тармақтағы «міндетті түрлері» деген сөздер «кепілдік берілетін түрлері» деген сөздермен ауыстырылсын;
      мынадай мазмұндағы 2-1 және 2-2-тармақтармен толықтырылсын:
      «2-1. Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген пруденциялық нормативтер мен өзге де сақталуға міндетті нормалар мен лимиттерді қатысушы-сақтандыру ұйымы бұзған жағдайда, мұндай сақтандыру ұйымы үшін міндетті жарна ставкасы уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде көзделген тәртіппен ұлғайтылуға тиіс.
      2-2. Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беретін резерв:
      1) осы Заңның 7-бабында көзделген Қордың кепілдіктері бойынша міндеттемелерін;
      2) осы Заңның 8-бабы 2-тармағының 1) және 1-1) тармақшаларында көзделген функцияларды Қордың жүзеге асыруына байланысты шығыстарды, сондай-ақ осы Заңда көзделген жағдайларда жәбірленушінің өміріне, денсаулығына келтірілген зиянды және (немесе) жерлеуге жұмсалған шығыстарды өтеу жөніндегі төлемдерді өтеу үшін пайдаланылады.»;
      3-тармақтың бірінші бөлігінде:
      «Кепілдік және өтемақы төлемдерін», «кепілдік және өтемақы төлемдерін» деген сөздер тиісінше «Осы Заңның 8-бабы 2-тармағының 1) және 1-1) тармақшаларында көзделген функцияларды», «осы Заңның 8-бабы 2-тармағының 1) және 1-1) тармақшаларында көзделген функцияларды» деген сөздермен ауыстырылсын;
      4-тармақтың бірінші бөлігінде:
      «сақтандырудың міндетті түрлері» деген сөздер «сақтандырудың кепілдік берілетін түрлері» деген сөздермен ауыстырылсын;
      «міндетті сақтандыру» деген сөздер «сақтандыру» деген сөзбен ауыстырылсын;
      5-тармақтағы «Кепілдік және өтемақы төлемдерін» деген сөздер «Осы Заңның 8-бабы 2-тармағының 1) және 1-1) тармақшаларында көзделген функцияларды» деген сөздермен ауыстырылсын;

      10) 13-баптың 1-тармағының екінші бөлігіндегі және 2-тармағының бірінші бөлігіндегі «міндетті» деген сөз «кепілдік берілетін» деген сөздермен ауыстырылсын;

      11) 15-бапта:
      1-тармақтың екінші бөлігінде:
      1) тармақшадағы «міндетті» деген сөз алып тасталсын;
      2) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
      «2) сақтандыру ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы сот шешімі заңды күшіне енген күннен бастап «Сақтандыру қызметі туралы» Қазақстан Республикасының Заңында көзделген тәртіппен мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру портфелін берген (қабылдаған) күнге дейінгі кезеңде туындаған сақтандыру жағдайлары бойынша құқылы.»;
      2-тармақта:
      бірінші бөлікте:
      «растайтын құжаттар болғанда,» деген сөздер алып тасталсын;
      «алты» деген сөз «екі» деген сөзбен ауыстырылсын;
      екінші бөлігіндегі «оларды алу үшін» деген сөздер алып тасталсын;
      3-тармақта:
      бірінші бөлігіндегі «міндетті» деген сөз алып тасталсын;
      екінші бөлік «заңнамалық актілерде» деген сөздерден кейін «немесе сақтандыру шартында» деген сөздермен толықтырылсын;
      5-тармақ «іс-шараларды» деген сөзден кейін «, бүлінген мүлікті бағалау жүргізуге арналған шығыстарды қоса алғанда,» деген сөздермен толықтырылсын;
      6 және 7-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:
      «6. Кепілдік төлемдерінің ерекшеліктері, тәртібі мен мөлшері осы Заңға және уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес айқындалады.
      7. Кредитордың моральдық залалы, алынбаған пайдасы, сақтандыру шарты бойынша тұрақсыздық төлемі және мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымынан сот тәртібімен бұрын өндіріп алынған өзге де шығыстар кепілдік төлемімен жабылмайды.»;
      9-тармақтың бірінші бөлігіндегі «міндетті» деген сөз алып тасталсын;
      мынадай мазмұндағы 10-тармақпен толықтырылсын:
      «10. Қор қатысушы-сақтандыру ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы сот шешімі заңды күшіне енген көшірмені алған күнінен бастап он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасының бүкіл аумағында таратылатын мерзімді басылымдарда мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының кредиторларына туындаған сақтандыру жағдайлары бойынша кепілдік төлемдерінің жүзеге асырылуы туралы хабарламаны қазақ және орыс тілдерінде жариялайды.»;

      12) 16-бап алып тасталсын;

      13) 17-бап мынадай редакцияда жазылсын:
      «17-бап. Қор кепілдіктерінің тоқтатылуы

      Қор кепілдіктері:
      1) осы Заңға сәйкес кепілдік төлемі жүзеге асырылған;
      2) кредитордың осы Заңның 15-бабында белгіленген өтініш жасау мерзімдері аяқталған;
      3) сақтандыру шартының қолданыс мерзімі аяқталған;
      4) Қазақстан Республикасының сақтандыру және сақтандыру қызметі туралы заңнамасында көзделген тәртіппен және жағдайларда қатысушы-сақтандыру ұйымына берілетін, мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру портфелін төлеген жағдайларда тоқтатылады.»;

      14) 18-бапта:
      1-тармақта:
      4) тармақшадағы «міндетті» деген сөз алып тасталсын;
      5) тармақшадағы «осы Заңда және» деген сөздер «осы Заңда, сақтандыру шартында немесе» деген сөздермен ауыстырылсын;
      2-тармақта:
      1) тармақшадағы «Қазақстан Республикасының міндетті сақтандыру туралы заң актісіне» деген сөздер «Қазақстан Республикасының міндетті сақтандыру туралы заңнамалық актісіне немесе «Сақтандыру қызметі туралы» Қазақстан Республикасының Заңына» деген сөздермен ауыстырылсын;
      11) тармақша алып тасталсын;

      15) 19-баптың 2-тармағында:
      2) тармақшадағы «міндетті» деген сөз алып тасталсын;
      4) тармақшада:
      «Қазақстан Республикасының міндетті сақтандыру туралы заң актісіне» деген сөздер «Қазақстан Республикасының міндетті сақтандыру туралы заңнамалық актісіне немесе «Сақтандыру қызметі туралы» Қазақстан Республикасының Заңына» деген сөздермен ауыстырылсын;
      «міндетті сақтандыру түрлері» деген сөздер «сақтандырудың кепілдік берілетін түрлері» деген сөздермен ауыстырылсын;
      6) тармақша алып тасталсын;

      16) 20-бапта:
      1-тармақтың 1) тармақшасындағы «алуға;» деген сөз «алуға құқылы.» деген сөздермен ауыстырылып, 2) тармақшасы алып тасталсын;
      2-тармақтың 3) тармақшасындағы «міндетті» деген сөз алып тасталсын;

      17) 21-бапта:
      1-тармақтың 2) тармақшасы алып тасталсын;
      2-тармақтың 1) тармақшасында:
      «Қазақстан Республикасының міндетті сақтандыру туралы заң актісінде» деген сөздер «Қазақстан Республикасының міндетті сақтандыру туралы заңнамалық актісінде немесе сақтандыру шартында» деген сөздермен ауыстырылсын;
      «міндетті» деген сөз алып тасталсын;

      18) 22-баптың 2-тармағы «заңнамалық актілерінде» деген сөздерден кейін «немесе «Сақтандыру қызметі туралы» Қазақстан Республикасының Заңында» деген сөздермен толықтырылсын.

      8. «Көлік құралдары иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін міндетті сақтандыру туралы» 2003 жылғы 1 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2003 ж., № 14, 104-құжат; 2006 ж., № 3, 22-құжат; № 4, 25-құжат; 2007 ж., № 8, 52-құжат; 2008 ж., № 6-7, 27-құжат; № 17, 81-құжат; № 24, 134-құжат; 2010 ж., № 1-2, 1-құжат):
      1) 8-баптың 1-тармағының 3) тармақшасындағы «болуы;» деген сөз «болуы міндетті.» деген сөздермен ауыстырылып, 4) тармақшасы алып тасталсын;

      2) 8-18-2 және 8-3-баптар алып тасталсын;

      3) 16-баптың 1-тармағының 1-1) тармақшасындағы «деректер базасын» деген сөздер «сақтандыру бойынша бірыңғай дерекқорды (бұдан әрі - дерекқор)» деген сөздермен ауыстырылсын.

      9. «Қаржы рыногы мен қаржылық ұйымдарды мемлекеттiк реттеу және қадағалау туралы» 2003 жылғы 4 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2003 ж., № 15, 132-құжат; 2004 ж., № 11-12, 66-құжат; № 16, 91-құжат; 2005 ж., № 14, 55-құжат; № 23, 104-құжат; 2006 ж., № 3, 22-құжат; № 4, 24-құжат; № 8, 45-құжат; № 13, 85-құжат; № 15, 95-құжат; 2007 ж., № 4, 28-құжат; 2008 ж., № 17-18, 72-құжат; 2009 ж., № 17, 81-құжат; № 19, 88-құжат; 2010 ж., № 5, 23-құжат):
      1) 9-бап мынадай мазмұндағы 2-2-тармақпен толықтырылсын:
      «2-2. Уәкілетті орган қадағалау функцияларын жүзеге асыру мақсатында банктерде, жинақтаушы зейнетақы қорларында, зейнетақы активтерін инвестициялық басқаруды жүзеге асыратын ұйымдарда, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарында өз өкілінің (бұдан әрі - өкіл) болуына құқылы.»;

      2) мынадай мазмұндағы 9-1-баппен толықтырылсын:
      «9-1-бап. Өкілдің мақсаты, функциялары, құқықтары мен
                міндеттері

      1. Уәкілетті орган қадағалау функцияларын жүзеге асыру мақсатында уәкілетті органның өз қызметкерлері қатарынан өзі тағайындайтын өзінің өкілін банктерге, жинақтаушы зейнетақы қорларына, зейнетақы активтерін инвестициялық басқаруды жүзеге асыратын ұйымдарға, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына жібереді.
      Осы баптың 1-тармағында көрсетілген қаржылық ұйымдардың біріндегі өкілдер санын уәкілетті орган айқындайды.
      2. Өкіл өз қызметінде осы Заңды, уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерін және Қазақстан Республикасының өзге де заңнамасын басшылыққа алады.
      3. Уәкілетті орган банктегі, жинақтаушы зейнетақы қорындағы, зейнетақы активтерін инвестициялық басқаруды жүзеге асыратын ұйымдағы, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымындағы өз өкілін кез келген уақытта ауыстыруға құқылы.
      4. Өкілдің негізгі міндеті уәкілетті органның қадағалау функцияларын жүзеге асыруды қамтамасыз ету болып табылады.
      5. Өкіл өзіне жүктелген міндеттерді іске асыру мақсатында мынадай функцияларды жүзеге асырады:
      1) банктің, жинақтаушы зейнетақы қорының, зейнетақы активтерін инвестициялық басқаруды жүзеге асыратын ұйымның, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қаржылық жағдайын талдайды;
      2) уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінің, сауалдың, нұсқамаларының, талаптарының сақталуын бақылайды;
      3) банкте, жинақтаушы зейнетақы қорында, зейнетақы активтерін инвестициялық басқаруды жүзеге асыратын ұйымда, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымында тексеру жүргізу жөнінде ұсыныстар енгізеді;
      4) банк, жинақтаушы зейнетақы қоры, зейнетақы активтерін инвестициялық басқаруды жүзеге асыратын ұйым, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы басқармасының, директорлар кеңесінің, тұрақты не уақытша жұмыс істейтін комиссияларының (комитеттерінің, жұмыс топтарының) (бұдан әрі - банктің, жинақтаушы зейнетақы қорының, зейнетақы активтерін инвестициялық басқаруды жүзеге асыратын ұйымның, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының органдары) отырыстарына байқаушы ретінде қатысады;
      5) акционерлердің жалпы жиналысының күн тәртібіндегі мәселелер бойынша дауыс беру және өз пікірін білдіру құқығынсыз байқаушы ретінде банк, жинақтаушы зейнетақы қоры, зейнетақы активтерін инвестициялық басқаруды жүзеге асыратын ұйым, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы акционерлерінің жалпы жиналысына қатысады.
      6. Өкіл:
      1) өзіне жүктелген функцияларды орындау мақсатында осы баптың 1-тармағында көрсетілген қаржы ұйымдарынан және (немесе) олардың лауазымды адамдарынан ауызша және жазбаша нысандағы мәліметтер мен құжаттарды, оның ішінде қаржылық есептілікті және банк, жинақтаушы зейнетақы қоры, зейнетақы активтерін инвестициялық басқаруды жүзеге асыратын ұйым, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы органдары отырыстарының (сырттай өткізілгендерін қоса алғанда) материалдарын сұратуға;
      2) автоматтандырылған жүйелер мен дерекқорға деректерді түзету мүмкіндігінсіз (қарау режимінде) қол жеткізуге құқылы.
      7. Өкіл:
      1) өзі сұратқан мәліметтер мен құжаттарды осы баптың 1-тармағында көрсетілген қаржы ұйымдарының бермеуі немесе уақтылы бермеуі, уәкілетті орган өкілінің өз функцияларын орындауына кедергі келтіруі, осы қаржы ұйымдарының тарапынан параға сатып алу, қорқыту немесе оған өзге де құқыққа сыйымсыз ықпал ету фактілері туралы уәкілетті органға хабарлауға;
      2) уәкілетті органның банкке, жинақтаушы зейнетақы қорына, зейнетақы активтерін инвестициялық басқаруды жүзеге асыратын ұйымға, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына өз өкілін жіберу туралы шешімінде көрсетілген мәселелер жөнінде уәкілетті органның тапсырмасы бойынша өзге де функцияларды орындауға міндетті.
      8. Өкіл жіберілетін банк, жинақтаушы зейнетақы қоры, зейнетақы активтерін инвестициялық басқаруды жүзеге асыратын ұйым, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы:
      1) өкілге өз функцияларын орындауына жәрдем көрсетуге;
      2) өкілге осы баптың 1-тармағында көрсетілген қаржылық ұйымдардың лауазымды адамдары мен қызметкерлерінің ақпаратты толық және уақтылы беру мүмкіндігін және барлық ақпарат көздеріне қолжетімдікті қамтамасыз етуге;
      3) өкілден сауалды алған күні не сауалда белгіленген және өздерімен келісілген мерзімдерде барлық қажетті мәліметтер мен құжаттарды табыс етуге;
      4) өздерінің қызметіне қатысты ақпаратқа, оның ішінде автоматтандырылған жүйелер мен дерекқорға деректерді түзету мүмкіндігінсіз (қарау режимінде) қол жеткізуді қамтамасыз етуге;
      5) өкілдерді өзіне жүктелген функцияларды орындау үшін қажетті құжаттардың көшірмелерімен қамтамасыз етуге міндетті.
      9. Өкіл өзінің қадағалау функцияларын жүзеге асыруы барысында алған қызметтік, коммерциялық, банктік құпияны, зейнетақы жинақталымдарының құпиясын, сақтандыру немесе өзге де заңмен қорғалатын құпияны құрайтын мәліметтерді, оның ішінде уәкілетті органдағы жұмысын тоқтатқаннан кейін үш жыл ішінде жария еткені үшін Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауапты болады.
      Өкіл уәкілетті органдағы жұмысын тоқтатқаннан кейін бір жыл ішінде өзі өкілі болып табылған банкке, жинақтаушы зейнетақы қорына, зейнетақы активтерін инвестициялық басқаруды жүзеге асыратын ұйымға, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына жұмысқа қабылдана алмайды.
      Өкіл банк, жинақтаушы зейнетақы қоры, зейнетақы активтерін инвестициялық басқаруды жүзеге асыратын ұйым, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы органдары отырыстарының барысында қабылданатын (қабылданған) нәтижелер мен шешімдер үшін жауапты болмайды.»;

      3) 10-баптың екінші бөлігі және 10-1-бап алып тасталсын.

      10. «Лицензиялау туралы» 2007 жылғы 11 қаңтардағы Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2007 ж., № 2, 10-құжат; № 20, 152-құжат; 2008 ж., № 20, 89-құжат; № 23, 114-құжат; № 24, 128, 129-құжаттар; 2009 ж., № 2-3, 16, 18-құжаттар; № 9-10, 47-құжат; № 13-14, 62, 63-құжаттар; № 17, 79, 81, 82-құжаттар; № 18, 84, 85-құжаттар; № 23, 100-құжат; № 24, 134-құжат; 2010 ж., № 1-2, 4-құжат; № 7, 28-құжат):
      32-бапта:
      3) тармақшасының төртінші және бесінші абзацтары алып тасталсын;
      4) тармақша:
      мынадай мазмұндағы он жетінші абзацпен толықтырылсын:
      «осы тармақшаның он төртінші, он бесінші, он алтыншы және он сегізінші абзацтарында көрсетілген сыныптарды қоспағанда, қаржы ұйымдарының залалдарын сақтандыру;»;
      мынадай мазмұндағы он тоғызыншы абзацпен толықтырылсын:
      «титулдық сақтандыру;»;
      8) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
      «8) тәуелсіз актуарий ретінде қызметті жүзеге асыратын және тізбесі мен оларға қойылатын талаптарды қаржы нарығы және қаржылық ұйымдарды реттеу мен қадағалау жөніндегі уәкілетті мемлекеттік орган белгілеген актуарийлердің халықаралық қауымдастықтарының мүшелері болып табылатын адамдардың қызметін қоспағанда, сақтандыру нарығындағы актуарийлік қызмет;».

      2-бап.
      1. Осы Заң мыналарды:
      1) алғашқы ресми жарияланғанынан кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізілетін 1-баптың 6-тармағы 39) тармақшасының он бірінші абзацын;
      2) 2011 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізілетін 1-баптың 6-тармағы 1) тармақшасының он үшінші – он бесінші абзацтарын, 28) тармақшасының он бірінші, он екінші және жиырмасыншы абзацтарын, 39) тармақшасының тоғызыншы абзацын, 8-тармағын;
      3) 2012 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізілетін 1-баптың 2-тармағы 4) тармақшасының бесінші абзацын, 6-тармағы 1) тармақшасының отыз сегізінші абзацын, 6) тармақшасының тоғызыншы абзацын, 9) тармақшасының он жетінші – жиырма төртінші абзацтарын, 10) тармақшасының бесінші абзацын, 15) тармақшасының  он алтыншы және он жетінші абзацтарын, 18) тармақшасын19) тармақшасының жетінші абзацын, 45) тармақшасын10-тармағының тоғызыншы және оныншы абзацтарын қоспағанда, алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.
      2. Сақтандыру ұйымдары осы Заң қолданысқа енгізілген күннен бастап алты ай ішінде өз қызметін және сақтандыру агенттерінің қызметін осы Заңның 1-бабы 6-тармағының 1) тармақшасы оныншы, он бірінші және он екінші абзацтарының, 15) тармақшасы үшінші абзацының, 16) тармақшасының17) тармақшасы төртінші, тоғызыншы, оныншы және он бірінші абзацтарының талаптарына сәйкес келтіруге міндетті.
      Осы тармақтың бірінші бөлігінде көзделген жоғарыда аталған ережелердің орындалуын растау үшін сақтандыру ұйымдары осы тармақтың бірінші бөлігінде белгіленген мерзім басталған кезден бастап күнтізбелік он күн ішінде мынадай құжаттарды:
      1) сақтандыру агенттерінің оқытудың ең қысқа бағдарламасы бойынша емтихандарды тапсырғанын растайтын құжаттардың көшірмелерін;
      2) уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген нысан бойынша сақтандыру агенттерінің тізілімін;
      3) сақтандыру агенттерімен жасалған тапсырма шарттарының көшірмелерін табыс етуге міндетті.
      3. Осы Заңның 1-бабы 6-тармағының 17) тармақшасы жетінші абзацының ережелері сақтандыру ұйымдарының сақтандыру агенттеріне сыйақыларды төлеу жөніндегі, бұрын жасалған агенттік келісімдерден немесе сақтандыру агентінің сақтандыру ұйымының атынан және оның тапсырмасы бойынша сақтандыру шарттарын жасасу құқығын куәландыратын өзге де құжаттардан туындаған қатынастарға қолданылады.
      4. Сақтандыру ұйымдары сақтандыру бойынша біртұтас дерекқорды қалыптастыру және жүргізу жөніндегі ұйыммен ақпарат беру және сақтандыру есептерін алу туралы шарт жасасуға және бұл ұйымға осы Заңның 1-бабының 6-тармағы 54) тармақшасының жүз жиырма төртінші – жүз қырық алтыншы абзацтарында көзделген тәртіппен мынадай мерзімдерде:
      1) сақтандырудың міндетті түрлері бойынша сақтандыру қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензиясы бар сақтандыру ұйымдары – 2011 жылғы 1 қаңтарға дейінгі мерзімде;
      2) «Сақтандыру қызметі туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 6-бабы 2-тармағының 1)2) тармақшаларында, 3-тармағының 1)2)13), 14) тармақшаларында көзделген сақтандыру сыныптары бойынша сақтандыру қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензиясы бар сақтандыру ұйымдары – 2012 жылғы 1 қаңтарға дейінгі мерзімде;
      3) «Сақтандыру қызметі туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 6-бабы 2-тармағының 3)4) тармақшаларында, 3-тармағының 3) – 8)9) – 12)15) – 17) тармақшаларында көзделген сақтандыру сыныптары бойынша сақтандыру қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензиясы бар сақтандыру ұйымдары – 2013 жылғы 1 қаңтарға дейінгі мерзімде тіркелуге міндетті.
      5. Сақтандыру ұйымдары осы баптың 2 және 4-тармақтарының талаптарын орындамаған жағдайда, уәкілетті орган «Сақтандыру қызметі туралы» Қазақстан Республикасының Заңында көзделген тәртіппен оларды сақтандыру қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензиядан айыруға құқылы.
      6. Сақтандыру агенті осы тармақпен 2012 жылғы 1 қаңтарға дейін белгіленген шектеулерді ескере отырып, сақтандырушының сақтандыру сыйлықақысын қолма-қол ақшасыз және қолма-қол ақшамен төлеген кезінде бірнеше сақтандыру ұйымының атынан және солардың тапсырмасы бойынша делдалдық қызметті жүзеге асырады.
      Сақтандырушыдан сақтандыру сыйлықақысын төлеу үшін төлемді қолма-қол ақшамен алуға бір сақтандыру ұйымының атынан және соның тапсырмасы бойынша сақтандыру шарттарын жасасқан кезде жол беріледі.
      Сақтандыру агенті сақтандырушыдан төлемді әрбір сақтандыру шартына есептегенде республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына арналып белгіленген айлық есептік көрсеткіштің қырық еселенген мөлшерінен аспайтын мөлшерде қолма-қол ақшамен қабылдайды.
      Сақтандыру агенті сақтандыру шарттары бойынша сақтандыру сыйлықақысын төлеу үшін сақтандырушылардан алынатын қолма-қол ақша пайдаланылатын төлемдердің күнделікті жиынтық мөлшері сақтандыру ұйымының әрбір сақтандыру агенті үшін белгілеген лимитінен аспауға тиіс.
      Сақтандыру агентіне сақтандырушылардан алған сақтандыру сыйлықақыларынан тапсырма шарты бойынша өзіне тиесілі сыйақыны ұстап қалуға тыйым салынады.
      7. 1-баптың 6-тармағы 29) тармақшасының оныншы абзацы 2012 жылғы 1 қаңтарға дейін қолданылады.
      8. Актуарий 2012 жылғы 1 қаңтарға дейінгі мерзімде актуарийлерді оқытудың уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісімен бекітілген ең қысқа міндетті бағдарламасы бойынша емтихан тапсыруға міндетті.

      Қазақстан Республикасының
      Президенті                                         Н. Назарбаев